2024 - 3 aug

20 BIJZONDERE ORGANISATIES
IN DEZE RUBRIEK BESTEEDT
DE REDACTIE AANDACHT AAN
BIJZONDERE ORGANISATIES
DIE VOOR DE VVE VAN BELANG
VvE MAGAZINE AUGUSTUS 2024 #3 21
KUNNEN ZIJN. IN DEZE
voor het WoonKeur Certificaat. Maar het is natuurlijk ook
ZEVENTIGSTE AFLEVERING
mogelijk dat het met het gebouw wel goed zit, maar dat
AANDACHT VOOR HET
de woningen zelf niet geschikt zijn voor bewoners of
WOONKEUR
CERTIFICAAT.
bezoekers met een beperking. Het is aan de bewoners
zelf om - op basis van ons advies - te beoordelen of ze
maatregelen willen treffen. Als het om constructieve zaken
gaat, moet daarover natuurlijk eerst worden overlegd met
de VvE. Voor ingrijpende verbouwingen heb je meestal
WILLEM ENGLEBERT
toestemming nodig van de ALV. Als wij een inspectie uitvoeren,
krijgt de VvE (of de bewoner) daarvan een rapport
waarin een advies is opgenomen. Dat kan dus per woning
verschillen en ook per type woning.”
EEN TOEGANKELIJK WOONGEBOUW
WORDT STEEDS BELANGRIJKER
Het WoonKeur Certificaat kan worden uitgegeven voor
nieuwbouw maar ook voor bestaande woningen. Elk type
woning of woongebouw kan in aanmerking komen voor
het WoonKeur Certificaat. ‘Levensloopbestendig’ is een
begrip dat steeds belangrijker wordt, gezien de vergrijzende
bevolking. Dat geldt zeker ook voor appartementseigenaars:
de bewoners van appartementencomplexen zijn in meerderheid
op leeftijd. Met WoonKeur hebt u een objectieve
maatstaf als het gaat om de toegankelijkheid en aanpasbaarheid
van uw woning én uw gebouw. Met het advies dat
u op basis van een inspectie ontvangt, kunt u zelf bepalen
of u het gebouw en/of de woningen kunt en wilt aanpassen
aan veranderende tijden en omstandigheden.
Objectieve
maatstaf voor
woningen en
woongebouwen
WoonKeur: de norm voor toegankelijkheid
en levensloopbestendigheid
Toegankelijkheid, gebruikskwaliteit, aanpasbaarheid en flexibiliteit worden steeds belangijker als het om wonen
gaat. Wilt u weten of uw gebouw aan die eisen voldoet? WoonKeur van SKG-IKOB is hét certificaat voor woontechnische
kwaliteit. Het wordt afgegeven aan woningen die een voldoende niveau van toegankelijkheid bezitten.
Het doel is om woningen levensloopbestendig te maken. Op deze manier kunnen mensen langer zelfstandig
thuis blijven wonen; ook als hun gezondheid achteruitgaat.
Objectief
Willem Englebert, projectmanager bij SKG-IKOB, vertelt
over de ontstaansgeschiedenis van WoonKeur: “Iedereen
herinnert zich nog wel de diverse certificaten en labels die
vroeger door uiteenlopende organisaties werden verstrekt.
Je had het Handboek Toegankelijkheid, het keurmerk van
de Vrouwen Advies Commissie, het Politiekeurmerk Veilig
Wonen, het Seniorenlabel van de ouderenbonden etc.
Allemaal mooi en nuttig, maar de eenduidigheid ontbrak.
Het was lastig om de diverse criteria en de normen te
vergelijken. Daarom heeft de toenmalige Stuurgroep
Experimenten Volkshuisvesting (SEV; nu Platform31) ons
gevraagd om een objectief keurmerk te ontwikkelen voor
de nieuwbouw. Dat werd WoonKeur, dat normen bevatte
voor de rolstoeltoegankelijkheid van nieuwbouwwoningen.”
kinderwagen te manoeuvreren. En wat te denken van
bewoners die invalide ouders hebben? Het is natuurlijk mooi
als zij hun kinderen kunnen bezoeken zonder al te veel
hindernissen te moeten nemen. En iedereen - jong of oud -
kan (tijdelijk) immobiel raken.”
Kleinste toegankelijke woning
Englebert haalt een voorbeeld aan: “Uitgangspunt is dat in
een woning alle benodigde meubels etc. passen en dat de
bewoners ook nog om die meubels heen kunnen lopen. En
dat moet dan ook lukken met een rolstoel: alles moet per
rolstoel bereikbaar zijn. De kleinste woning waarin we dat
succesvol hebben getest, was een een-kamerappartement,
dat 55 m 2 mat. Ook daar lukte het om alles per rolstoel te
bereiken!”
De toegankelijkheidseis is overigens al lang niet meer
vrijblijvend. Nederland heeft het VN-verdrag Handicap,
dat de toegankelijkheid voor mensen met een beperking
regelt, geratificeerd. Sinds 2016 is er daardoor sprake van
wetgeving. De NEN-norm 9120 zag het licht (en ligt nu ter
visie); WoonKeur vormt de basis voor de invulling van het
woning-deel van de norm.
Checklist
Tot zover de nieuwbouw. De meeste woningen die
Nederland rijk is, staan er immers al langer. En soms al
heel lang. Englebert: “De nu vaak verguisde flats uit de
jaren 60 waren in feite heel goed toegankelijk. Dat had
alles te maken met het feit dat ze ruim opgezet waren.
Die constatering neemt niet weg dat de meeste woningen
uit de jaren 60 en 70 niet aan de NEN 9120 kunnen
voldoen. Maar ook in die woningen leven mensen die
behoefte hebben aan toegankelijke woningen en dito
woongebouwen.
Voorbeelden
Hij geeft een paar voorbeelden: “Misschien zijn de galerijen
breed genoeg, maar zijn ze nogal glad. Dan kan de VvE
ervoor kiezen om ze te laten voorzien van een stroeve
laag. En dan kan meteen eventueel een verhoging bij de
voordeuren worden aangebracht om de woningen beter
(rolstoel)toegankelijk te maken.
In de woning zelf kun je denken aan bouwkundige aanpassingen
waardoor bijvoorbeeld de badkamer toegankelijk
wordt voor bewoners die aangewezen zijn op een rolstoel.
Nu of in de toekomst. We hebben geleerd om ‘door de
meubels heen te kijken’. Dan zie je wat er allemaal wél
mogelijk is.”
Tarieven WoonKeur Bestaande woningen
De kosten voor de adviesrapporten en de certificaten
kunnen worden opgevraagd bij SKG-IKOB (www.skgikob.nl).
De kosten hangen sterk af van de grootte en
gevarieerdheid van een project. Van belang is dan o.a.
of er sprake is van verschillende woningtypen in het
woongebouw.
In de meeste gevallen gaat het bij een adviesrapport om
een paar honderd euro. Daarvoor hebt u een duidelijk en
objectief beeld van wat er mogelijk is om het gebouw
écht levensloopbestendig te maken.
TOEGANKELIJKE WONINGEN
WoonKeur is niet hetzelfde als Woningkeur
Als u gaat googelen op WoonKeur komt u mogelijk terecht
bij de website van Woningkeur. Dat is een organisatie van
aannemers die bouwkundige inspecties uitvoeren. Ze kijken
naar achterstallig onderhoud, voeren (asbest)
controles uit en maken op wens een meerjarenonderhoudsplan.
Dat is dus totaal anders
dan wat WoonKeur doet: daar gaat het niet
om leeftijd, onderhoud etc., maar enkel en
alleen om de levensloopbestendigheid en de
toegankelijkheid.
Jong en oud
“Het ging om de toegankelijkheid (de aan- of afwezigheid
van drempels e.d.) maar ook om de inbraakwerendheid.
Uiteindelijk hebben we twee pakketten ontwikkeld: een
voor de rolstoeltoegankelijkheid en het ‘Pluspakket Zorg’
voor bewoners die veel zorg nodig hebben. Tijdens de
ontwikkeling en de ingebruikname van WoonKeur bleek
dat de bouw van de woningen nauwelijks duurder was
als ze werden ontworpen met deze eisen in de hand.
Overigens gaat het niet alleen om ouderen of mensen
met een beperking; ook jonge stellen die een kind krijgen,
hebben ruimte in en om de woning nodig om met de
Voor woningcorporaties en VvE’s die willen weten hoe het
met de toegankelijkheid van hun gebouw staat, hebben we
een checklist ontwikkeld. Die geeft duidelijkheid over de
mogelijkheden die er zijn om het gebouw - en de woningen
daarin - aan te passen aan nieuwe leefomstandigheden van
de bewoners. Dat maakt het mogelijk om doelgericht te
investeren in maatregelen.”
Diverse types woningen
Uitgangspunt is de toegankelijkheid van het gebouw zelf,
vertelt Englebert: “Een gebouw dat niet goed toegankelijk
en/of aanpasbaar is, komt sowieso niet in aanmerking