Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
BELEEF DE TIJD VAN JE LEVEN<br />
MAGAZINE<br />
KIES DE<br />
KUSTTRAM<br />
Boemel van<br />
Knokke naar<br />
De Panne<br />
Regula Ysewijn<br />
(culinaire Oscar)<br />
weet álles<br />
van wafels<br />
Sam Bettens<br />
‘Met K’s Choice ben ik<br />
volwassen geworden’<br />
Nr. <strong>11</strong> / 12 sept. - 10 okt. <strong>2024</strong> / <strong>Zin</strong>.nl / € 7,95<br />
AP<br />
VERGEET WAT JE WEET<br />
Overgewicht<br />
te lijf<br />
VLAAMSE VOLKSCAFÉS<br />
Ziel, zaligheid<br />
& (speciaal)bier<br />
NATUURPARK HET ZWIN<br />
Banjeren tussen<br />
de getijdengeulen
16I NHOUD<br />
SAM BETTENS<br />
‘Zie ik er wel<br />
mannelijk<br />
genoeg uit? Die<br />
onzekerheid wrijft<br />
steeds minder’<br />
coverbeeld: Jen Rosenstein (foto Sam Bettens), Getty Images (foto van Het Zwin), Regula Ysewijn (foto Regula Ysewijn)<br />
4<br />
VERDIEP<br />
6 Gespot door Misja Uitgesproken types<br />
op weg naar iets leuks<br />
16 Interview met zanger Sam Bettens<br />
‘Het is leuk om elkaar te missen, dan<br />
weet je ook hoe waardevol je voor<br />
elkaar bent’<br />
26 Alles over overgewicht Vergeet wat je<br />
weet, want nieuwe inzichten én nieuwe<br />
geneesmiddelen zorgen voor een<br />
revolutie in afvalland<br />
31 Favoriete kunstwerk Vier Vlaamse<br />
museumdirecteuren vertellen waarom<br />
dit de allermooiste is<br />
40 Ga Theater, expo en festival<br />
44 Op zoek naar de ziel van het Vlaamse<br />
volkscafé Wat maakt deze cafés zo<br />
bijzonder? Rick de Leeuw zoekt het<br />
gráág voor ons uit<br />
52 5 vragen aan cellist Saartje Van Camp<br />
‘Vlamingen hebben een andere<br />
tijdsbeleving. Dat geeft met mijn<br />
Nederlandse man weleens frustratie’<br />
VERWONDER<br />
62 Lees Fictie & non-fictie<br />
66 Zalige bakvondsten Van hartige wafel tot<br />
verrukkelijk zoete koek<br />
71 Proost! Nicolaas Klei tipt Vlaamse wijnen<br />
72 Fashion volgens Liddie Boho-stijl<br />
74 Zie Op de bank & in de bios<br />
76 9x Tips om het leven met dementie<br />
waardevoller te maken<br />
78 Beauty Manous ontdekt de geheimen van<br />
Monique, die op Bonaire woont<br />
VERLANG<br />
82 Het Brugse Ommeland met z’n kastelen,<br />
abdijen, pluktuinen en oerbossen<br />
90 Wereldfietser Marica van der Meer fietst de<br />
wereld rond in 800 dagen. Deel 2: van<br />
Wenen naar Istanbul<br />
96 Welterusten Slapen in een kleurrijk<br />
jaren 20-monument in Brugge<br />
100 Daar aan de kust De Vlaamse welteverstaan.<br />
We trammen van Knokke naar De Panne
82<br />
Kristl Strubbe<br />
Peter Bary<br />
Carmen Willems<br />
Dominique Savelkoul<br />
26<br />
TIJDELIJKE WERKEN NIET<br />
DIËTEN<br />
31<br />
Wat dan wel?<br />
HUN FAVORIETE KUNSTWERK<br />
De keuze van Vlaamse<br />
museumdirecteuren<br />
HET BRUGSE OMMELAND<br />
Op avontuur op het<br />
Vlaamse platteland<br />
WINNEN<br />
We geven<br />
44 prijzen weg!<br />
(p. <strong>11</strong>0)<br />
COLUMNS<br />
25 Hanneke Groenteman<br />
60 Stef Bos<br />
95 Mia Luif Over leven na<br />
de dood van haar René<br />
EN OOK<br />
8 <strong>Zin</strong> in | 14 Post | 58 3x <strong>Zin</strong><br />
voor € 20 als je een abonnement<br />
cadeau geeft | 99 <strong>Zin</strong> online<br />
| 108 Breinbrekers | <strong>11</strong>0 Win met<br />
<strong>Zin</strong> | <strong>11</strong>2 Aanbiedingen | <strong>11</strong>4<br />
Service & colofon | <strong>11</strong>5 Volgende<br />
<strong>Zin</strong> <strong>Magazine</strong><br />
52<br />
SAARTJE VAN CAMP<br />
‘Je ergens thuis voelen<br />
kan overal’<br />
72<br />
FLADDEREN & FLANEREN<br />
In de nieuwste<br />
boho-beauty’s<br />
5
GESPOT DOOR<br />
Misja<br />
Streetstyleblogger Misja Beijers (1952) spot<br />
uitgesproken types op weg naar iets leuks.<br />
Bijpraten én sparren over hun werk. Daarin<br />
vinden de vriendinnen elkaar. Jeanette<br />
Saffrie (1953) en Annemarie Vos (1960)<br />
hebben weliswaar verschillende banen,<br />
maar in hun werk staat zelfontwikkeling<br />
van mensen centraal. Dus er is altijd genoeg<br />
te bespreken. Ik spot ze in Doetinchem,<br />
waar ze samen gaan lunchen.<br />
6<br />
Jeanette is kleur- en stijladviseur en Annemarie runt een<br />
yogastudio. De vrouwen hebben allebei hun eigen werkruimte<br />
in De Kruisberg, een voormalige gevangenis in<br />
Doetinchem. Het gebouw wordt nu gebruikt door allerlei<br />
creatieve en commerciële ondernemers. Jeanette: “We<br />
leerden elkaar kennen tijdens bijeenkomsten, zoals borrels<br />
en vergaderingen.” Annemarie heeft doorgaans niet zoveel<br />
aandacht voor haar kleding, maar heeft toch kleur- en stijladvies<br />
ingewonnen bij Jeanette. Annemarie: “De uitkomst<br />
was verrassend: ik blijk een winter type. Jeanette gaf me<br />
een zwarte jas – een kleur die ik nooit droeg – en die stond<br />
prachtig. In die jas zie ik er toch anders uit en voel ik me<br />
ook anders.” Jeanette: “Bij de meeste vrouwen zie ik dat<br />
door de juiste pasvorm en kleuren hun zelfvertrouwen<br />
groeit. Mode is niet alleen de buitenkant, door de juiste<br />
keuzes klopt het hele plaatje. Daardoor zet je jezelf veel<br />
krachtiger neer.” Annemarie: “Ons werk heeft zeker overeenkomsten.<br />
Het heeft te maken met het ontwikkelen van<br />
jezelf. Door het oude los en het nieuwe binnen te laten,<br />
kun je groeien. Ik zie mensen na een yogales ontspannen<br />
de deur uitgaan, dat gebeurt ook bij Jeanette.” Zwart met<br />
ecru is favoriet bij Jeanette. “Dat zijn de kleuren die ik het<br />
liefst draag. Kleding moet iets extra’s hebben, zoals de<br />
vorm en mooie stoffen. En ik ben gek op accessoires zoals<br />
sieraden, aparte schoenen en hoeden. Daarmee kan ik<br />
het geheel vervolmaken.” De vrouwen houden alle twee van<br />
theater en musea. En vanuit hun liefde voor de blues gaan<br />
ze eens per maand op zondagmiddag naar een club waar<br />
een band optreedt. Annemarie: “Maar nu gaan we eerst<br />
lunchen bij Villa Ruimzicht. Een mix van commercieel en<br />
sociaal: we kunnen bijpraten én sparren over ons werk.”<br />
Meer inspiratie? Bijzondere winkels: Misjab.nl • Misja’s<br />
favoriete adressen: Oog voor stijl (Het Spectrum, € 24,99)<br />
WAT GAAN ZE DOEN?<br />
CULTUUR HAPPEN<br />
ABC Live Music Club<br />
• Spinbaan 21A, Doetinchem<br />
• Abcclub.nl<br />
ETEN<br />
Villa Ruimzicht<br />
• Ruimzichtlaan 150, Doetinchem<br />
• Hotelvillaruimzicht.nl<br />
SHOPPEN<br />
2nd Time Boutique<br />
• Kruisbergseweg 80A, Doetinchem<br />
• Instagram.com/2ndtimeboutique<br />
• Meer weten over Jeanette?<br />
Jpstyleover.nl<br />
• Meer weten over Annemarie?<br />
Yoga-ja.nl
Annemarie (links) & Jeanette<br />
‘Mensen gaan bij<br />
ons allebei ontspannen<br />
de deur uit ’
Thrillseeker<br />
Sam Bettens<br />
‘Ik moet mijn<br />
leven spannend<br />
houden’<br />
Al drie decennia is hij de ster van de Vlaamse<br />
rockband K’s Choice. In België kan hij ‘niet over<br />
straat’; in zijn thuisland Amerika is muzikant en<br />
zanger Sam Bettens (1972) heerlijk anoniem. En van<br />
die afwisseling houdt hij, óók in zijn muziek.<br />
Binnenkort komt zijn eerste countryalbum uit.<br />
INTERVIEW: INGRID SPELT | BEELD: JEN ROSENSTEIN<br />
17
ALLES OVER<br />
OVERGEWICHT<br />
VERGEET WAT JE WEET:<br />
‘Tijdelijke<br />
diëten<br />
helpen niet’<br />
Er is een revolutie gaande in de wereld van de overtollige kilo’s.<br />
Nieuwe inzichten én nieuwe geneesmiddelen maken vooral één ding<br />
duidelijk: wie te zwaar is, heeft dat in de regel níet aan zichzelf te<br />
danken. En je hoeft het ook niet in je eentje op te lossen. Toonaangevende<br />
hoogleraren Liesbeth van Rossum en Erica van den Akker lichten toe<br />
wat de beste en de nieuwste aanpak is bij overgewicht.<br />
TEKST: MANON WIGNY | ILLUSTRATIES: GETTY IMAGES<br />
26
Neem twee even lange vrouwen van<br />
50-plus die op een bepaald moment<br />
tachtig kilo wegen. Vrouw 1 heeft in haar<br />
volwassen leven altijd ongeveer hetzelfde<br />
gewogen. In de puberteit, de zwangerschap<br />
en de overgang veranderden de plekken<br />
waar zich vet ophoopte, haar lichaam is<br />
veranderd, maar meer dan een paar kilo<br />
extra heeft ze er niet bijgekregen. Ze zet af<br />
en toe even de rem op haar eetpatroon en<br />
daarmee blijft ze aardig op gewicht. Vrouw 2<br />
vecht al haar hele leven tegen tientallen<br />
overtollige kilo’s. Ze woog een keer ruim<br />
honderd kilo en volgt regelmatig een dieet.<br />
Ze valt dan flink af om vervolgens weer<br />
net zo hard aan te komen. Vrouw 1 denkt<br />
over vrouw 2: zo moeilijk is het toch niet?<br />
Vrouw 2 ziet de kilo’s er alweer aanvliegen<br />
en denkt: het ligt aan mij dat ik het niet vast<br />
kan houden, ik heb geen zelfdiscipline.<br />
Weg met het stigma<br />
Liesbeth: “Dit is het overheersende beeld.<br />
Beide vrouwen weten niet dat de hersenen<br />
en het lichaam het eerdere hogere gewicht<br />
onthouden en daar altijd naar terug willen<br />
keren. Vrouw 2 moet véél meer moeite doen<br />
om op gewicht te blijven dan vrouw 1. Het<br />
stigma van falen moet eraf. Er zijn veel redenen<br />
waardoor overgewicht kan ontstaan.<br />
Niet alleen leefstijl of dieetverleden, maar<br />
denk ook aan erfelijkheid, medicijngebruik,<br />
sociale omstandigheden, hormonale en<br />
medische aandoeningen of chronische<br />
stress. Het is véél complexer dan de meeste<br />
mensen denken. Er is gelukkig wel een deel<br />
waar mensen zelf invloed op hebben. Maar<br />
het idee dat je langdurig op een gezond<br />
gewicht kan blijven door goed te letten op<br />
eten en bewegen, klopt helaas niet. Juist<br />
mensen die strenge diëten volgen, worden<br />
het hardst gestraft. De hongerhormonen<br />
gaan zich steviger roeren – meer trek! – en<br />
de verbranding gaat trager. En dat draagt<br />
bij aan het bekende jojo-effect: het lichaam<br />
probeert het hogere gewicht te herstellen. Ik<br />
zie veel verdriet, schaamte en schuldgevoel<br />
bij mensen met obesitas. Mensen worden<br />
te vaak schaamteloos op hun overgewicht<br />
aangesproken en veroordeeld. Het is een<br />
van de laatste sociaal geaccepteerde vormen<br />
van discriminatie. De vooroordelen moeten<br />
bestreden worden. Het moet een sociaal<br />
veilig onderwerp worden. Wat helpt, is<br />
weten wat zich allemaal in het lichaam<br />
afspeelt bij overgewicht en afvallen.”<br />
Nieuwe kennis<br />
Sinds de jaren 90 wordt er veel onderzoek<br />
gedaan naar de oorzaken en gevolgen van<br />
overgewicht. “We weten nu dat lichaamsvet<br />
een orgaan is. Er worden in de vetcellen<br />
honderden soorten stoffen gemaakt die<br />
we nodig hebben, bijvoorbeeld voor ons<br />
immuunsysteem. Onder meer tal van hormonen<br />
die zorgen voor communicatie met<br />
ons brein of die rechtstreeks effect hebben<br />
op andere organen. Als je te veel buikvet<br />
hebt, kan het chronisch licht ontstoken<br />
raken. Daar merk je niet direct iets van,<br />
maar door die sluimerende vetweefselontsteking<br />
raakt de aanmaak van allerlei<br />
hormonale stoffen ontregeld. En dat merk<br />
je wél. Het kan zorgen voor suikerziekte,<br />
hartziekten, artrose (kniepijn – red.) en het<br />
ontstaan van allerlei vormen van kanker.<br />
Maar het veroorzaakt nog veel meer, weten<br />
we inmiddels. Er is zelfs een verband aan-<br />
METEN IS WETEN<br />
Je BMI geeft aan of je<br />
gewicht gezond is in relatie<br />
tot je lengte. Als je BMI<br />
tussen 18,5 en 25 ligt, is er<br />
geen sprake van onder- of<br />
overgewicht. Tussen 25 en<br />
30 is er sprake van overgewicht<br />
en vanaf 30 is er<br />
sprake van obesitas (overgewicht<br />
in een verstorende<br />
mate voor je gezondheid).<br />
Bij mensen ouder dan 70<br />
jaar geldt als gezond: tussen<br />
22 en 28. Alleen op de<br />
BMI afgaan is niet voldoende,<br />
omdat het bij mogelijke<br />
gezondheidsrisico’s vooral<br />
om de hoeveelheid buikvet<br />
gaat. (Als je bijvoorbeeld<br />
heel gespierd bent, heel<br />
lang of heel klein, dan is de<br />
BMI ook minder geschikt.)<br />
Daarom wordt tegenwoordig<br />
ook de buikomvang<br />
gemeten. Voor vrouwen is<br />
88 cm of meer (ernstig) te<br />
hoog. Bij mannen geldt<br />
102 cm of meer. Contact<br />
opnemen met de huisarts<br />
wordt dan aanbevolen.<br />
Behandelovergewicht.nl<br />
27
Rick in gesprek met<br />
Filip van café De Vaart<br />
van Maastricht<br />
44
De ziel<br />
van het Vlaamse volkscafé<br />
De Vlaming gaat graag ‘op café’. Een liefhebberij die<br />
Rick de Leeuw (1960) sinds hij in Vlaanderen woont gretig<br />
heeft overgenomen. Veel Vlaamse volkscafés stammen al<br />
van vele decennia terug, net als hun eigenaren<br />
achter de toog. Wat is het dat deze cafés zo typeert,<br />
en zo’n thuis maakt voor velen, wie je ook bent?<br />
TEKST: RICK DE LEEUW | BEELD: MAARTJE ELANTS
Regula Ysewijn (1983) is culinair auteur en fotograaf. Ze is<br />
bijzonder geïnteresseerd in historische recepten en de evolutie van<br />
onze eet- en drinkcultuur. Daarnaast is ze jurylid van Bake off<br />
Vlaanderen, de Vlaamse versie van het Britse programma The<br />
great British bake off. Ze vertoeft geregeld in Groot-Brittannië<br />
waar ze meewerkt aan verschillende publicaties zoals het<br />
magazine van Borough Market en aan programma’s voor de BBC.<br />
Van wafel<br />
tot koek<br />
LEKKERS VAN DE LAGE LANDEN<br />
Wist je dat Antwerpen de suikerhoofdstad van Europa was?<br />
Gaat al eeuwen terug. Net als het fenomeen bakken, daar<br />
weet de Vlaamse Regula Ysewijn alles van. Zij won met haar<br />
boek Van wafel tot koek de prestigieuze James Beard Award, die<br />
wel de ‘culinaire Oscar’ wordt genoemd. Hier presenteren we<br />
drie van haar zalige bakvondsten. Naar authentiek recept.<br />
PRODUCTIE: DANIËLLE BRONSGEEST | BEELD: REGULA YSEWIJN<br />
66
HARTIGE ZOETE<br />
AARDAPPELWAFELS<br />
met platte kaas<br />
‘Deze wafels zijn de beste hartige<br />
wafels die je ooit zult maken.<br />
Met subtiele specerijen’
Erfgoedparels<br />
K A S T E L E N - & A B D I J E N J A A R<br />
<strong>2024</strong><br />
in het Brugse Ommeland<br />
Brugge is een fantastische stad. Maar zoveel méér. In het omringende groene<br />
Brugse Ommeland vind je oerbossen, 108 kastelen, abdijen, pluktuinen<br />
en dorpjes waar de tijd lijkt stil te staan en ontelbaar veel ooievaars nestelen<br />
op schoorstenen. <strong>Zin</strong>s online coördinator Petra Schouten (1971) gaat<br />
op avontuur op dit verrassende Vlaamse platteland.<br />
82
Slot van Male in Sint Kruis<br />
83
Change language