You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
+ OP PAD MET EEN STILTEAMBASSADEUR<br />
N0VEMBER <strong>2024</strong><br />
• BELEEF DE NATUUR •<br />
De kwestie:<br />
wat te doen<br />
met ‘foute’<br />
natuurnamen?<br />
Parelamaniet<br />
’s Werelds mooiste<br />
vogelfoto’s<br />
Amanieten<br />
Een giftige<br />
paddenstoelenfamilie<br />
herfstWandelen<br />
Het Brusselse Zoniënwoud<br />
& de Drentse Hondsrug<br />
Het melancholieke<br />
geluid van de kleine zwaan<br />
SCHONE SCHIJN<br />
DE NATUUR IS NIET ZO ONSCHULDIG<br />
ALS HET SOMS LIJKT<br />
HORROR<br />
STORY’S
Spannende scènes<br />
‘Hoe-oe-oe-hoe-hoeoeoe….’ De eerste keer<br />
dat ik de zang van een bosuil hoorde, lag ik in<br />
bed. Het geluid begon met een langgerekte ‘hoe’<br />
en eindigde met een trillend ‘oeoeoe’. Omdat ik<br />
het jammerende geluid niet kon plaatsen, dacht<br />
ik eerst dat er ergens een baby aan het huilen<br />
was. Maar manlief bracht uitkomst en wist te<br />
vertellen dat we naar een bosuil luisterden.<br />
Ook tijdens een van de jaarlijkse straatbarbecues<br />
eind september werden we vergezeld door het<br />
mystieke geluid van een bosuil en dat gaf de<br />
avond een bijzonder sfeertje; het geluid is niet<br />
voor niets vaak gebruikt in nachtelijke scènes<br />
van spannende films.<br />
Een echt spannende scène vond vorig jaar plaats<br />
in mijn achtertuin. Terwijl ik naar de keuken liep,<br />
zag ik vanuit mijn ooghoek een sperwer op het<br />
terras zitten, bezig met het plukken van een<br />
Turkse tortel. De roofvogel keek verstoord op<br />
en vloog uiteindelijk met de prooi in zijn bek een<br />
stukje verder de tuin in. Bij nadere bestudering<br />
van de plaats delict trof ik naast heel veel licht<br />
beigegrijze veren ook bloed en achter in de tuin<br />
nog een achtergelaten stukje duif.<br />
Andere ‘horrorverhalen’ die in de natuur plaatsvinden,<br />
lees je op pagina 64. Maar voordat je<br />
daarnaartoe bladert, hier nog een bonusverhaal.<br />
De auteur van de griezelproductie wist namelijk<br />
te vertellen dat een vriend van hem tijdens het<br />
slapen in de jungle van Suriname ongemerkt<br />
door een vampiervleermuis was gebeten.<br />
De bloedsporen op zijn lichaam verraadden<br />
de actie van de vleermuis en een inenting<br />
tegen rabiës (hondsdolheid) was geboden.<br />
Laat mij maar genieten van de bosuil, dat is<br />
spannend genoeg!<br />
20 Wandelen in het Zoniënwoud<br />
32 Podcastvogel: de kleine zwaan<br />
Caroline Vogel,<br />
hoofdredacteur<br />
caroline.vogel@roularta.nl<br />
facebook.com/rootsmag<br />
instagram.com/rootsnl<br />
nl.pinterest.com/rootsmagazinenl<br />
rootsmagazine.nl/podcast<br />
Kijk voor het laatste<br />
natuurnieuws, nog meer<br />
lezersfoto’s en wandelen<br />
fotografietips op<br />
rootsmagazine.nl.<br />
4 NOVEMBER <strong>2024</strong><br />
56 Lezersfoto’s
IN DE BAN VAN<br />
StILte<br />
pag. 38<br />
De mooiste vogelfoto’s 82<br />
Ommetje op de Drentse Hondsrug 74<br />
BELEVEN & ONTDEKKEN<br />
07 Nu in de natuur<br />
32 Podcastvogel:<br />
de kleine zwaan<br />
64 Horror in de natuur<br />
96 Sterren kijken met<br />
Govert Schilling<br />
FLORA & FAUNA<br />
38 In de ban van stilte<br />
42 Amanietenfamilie<br />
50 Wat een vraag!<br />
54 De kwestie: wat te doen<br />
met ‘foute’ namen<br />
80 Leren van de natuur<br />
WANDELEN<br />
20 Herfstwandelen in het<br />
Zoniënwoud bij Brussel<br />
(+ routekaart)<br />
74 Natuurommetje op<br />
de Drentse Hondsrug<br />
inhoud<br />
- November -<br />
FOTOGRAFIE<br />
56 Lezersfoto’s: het weer<br />
72 Winnaar in beeld<br />
82 De mooiste vogelfoto’s<br />
COLUMNS<br />
06 Saskia struint<br />
18 Beestenboel<br />
62 De kleintjes van Krekels<br />
ELKE MAAND<br />
31 Post<br />
53 Groener leven<br />
92 <strong>Roots</strong> recenseert<br />
98 Colofon & lezersservice<br />
99 Volgende maand<br />
100 Cadeau bij een<br />
abonnement op <strong>Roots</strong><br />
Horror<br />
in de natuur<br />
PAG. 64<br />
Amanieten 42<br />
COVERONDERWERPEN - COVERFOTO EDWIN GIESBERS<br />
MAGAZINE.NL 5
<strong>Roots</strong>wandeling<br />
met routekaart<br />
Wandelen in het Zoniënwoud<br />
Reis door het<br />
kathedralenwoud<br />
Meer dan 45 meter hoge beuken met een omtrek van 5 meter, bosbeekjes en<br />
diepe schaduwen in Caesars Silva Carbonaria. Een wandeling door het Zoniënwoud<br />
bij Brussel, een Unesco-werelderfgoed, is een mystieke én onvergetelijke ervaring.<br />
TEKST MICHAËL CASSAERT FOTO’S KOEN DE LANGHE<br />
Hotspot<br />
spechten<br />
Door de grote hoe veelheid<br />
dood hout is het<br />
Zoniënwoud dé plek om<br />
vijf spechten soorten te<br />
spotten. Zowel de kleine,<br />
de middelste als de grote<br />
bonte specht komen er<br />
voor, naast de zwarte en<br />
de groene specht.<br />
Let op de grote ovaalvormige<br />
gaten van de<br />
zwarte specht. Met een<br />
lengte van bijna 50 cm<br />
is dit Europa’s grootste<br />
spechtensoort.<br />
Als één bos in België geplukt lijkt te zijn<br />
uit een sprookjesboek, dan moet dat wel<br />
het Zoniënwoud zijn. Dit meer dan 40 km 2 grote<br />
bos aan de zuidrand van de stad Brussel is een<br />
imposant restant van het Kolenwoud. De naam<br />
Kolenwoud werd eraan gegeven door Julius<br />
Caesar in zijn oorlogsdagboek De Bello Gallico.<br />
Vooral de woudreuzen van beuk en eik dragen<br />
bij tot de sprookjessfeer. Het gevoel dat je in een<br />
sprookjesboek wandelt overvalt je nadat je het<br />
bos in loopt na de Ganzepootvijver. De weinig<br />
licht doorlatende kruinen van de beuken zorgen<br />
voor gedempt licht. Het pad voert je hier langs<br />
de stammen van woudreuzen.<br />
In de herfst verkleurt het Zoniënwoud bruinrood.<br />
Door het slecht verteerbare blad van de<br />
beuk is zelfs de hele bosbodem rood gekleurd<br />
door de gevallen bladeren. Dode, dikke beukenstammen<br />
worden langzaam verteerd door<br />
de schimmeldraden van tal van paddenstoelsoorten.<br />
De in de hellingflanken ingesneden<br />
bosbeekjes tekenen na periodes van regenval<br />
grillige, lichtbruine lijntjes door het bos.<br />
Het allereerste bosreservaat<br />
Het Zoniënwoud is bijzonder. Het is namelijk<br />
de enige natuurlijke werelderfgoedsite in België,<br />
aangewezen door Unesco. In 1983 bakende<br />
visionair en voormalig bosbeheerder Joseph<br />
Zwaenepoel in het Zoniënwoud het allereerste<br />
bosreservaat van Vlaanderen af. Bosreservaten<br />
zijn plaatsen in het bos waar geen beheer en<br />
dus ook geen houtoogst meer plaatsvindt.<br />
Monumentale bomen en de opvallende aanwezigheid<br />
van staand en liggend dood hout zijn<br />
onmisbare elementen van een bosreservaat.<br />
De bomen geven je tijdens deze wandeling een<br />
gevoel van rust en eeuwigheid.<br />
In het Zoniënwoud zijn naast het bosreservaat<br />
Joseph Zwaenepoel nog twee andere zones aangeduid<br />
in de categorie ‘oerbeukenbossen en<br />
oude beukenbossen van de Karpaten en andere<br />
regio’s in Europa’. Naast de Belgische biosfeerreservaten<br />
zijn meer dan negentig bossen en<br />
wouden in achttien landen opgenomen, van het<br />
noorden van Duitsland tot het uiterste zuiden<br />
van Italië en van de noordkust van Spanje tot<br />
het hart van Oekraïne. Ze bieden ons een kijkvenstertje<br />
op de oerwouden in Europa.<br />
Habsburgse beuken: oudste van Europa<br />
Met hoogtes van ruim boven de 40 meter en<br />
omtrekken tot 5 meter kun je de beuken van het<br />
Zoniënwoud zonder enige overdrijving woudreuzen<br />
noemen. De alleroudste bomen van het<br />
Zoniënwoud zijn de Habsburgse beuken. Ze zijn<br />
ongeveer 250 jaar oud.<br />
Zoals gezegd is het Zoniënwoud een restant<br />
van het eeuwenoude Kolenwoud, net zoals<br />
onder meer het Hallerbos en Meerdaalwoud. ><br />
20 NOVEMBER <strong>2024</strong>
Langs het lange wandelpad lijken<br />
de bomen tot aan de hemel te reiken<br />
MAGAZINE.NL<br />
21
wandelen in het Zoniënwoud<br />
1<br />
2<br />
3<br />
Zwammenparadijs<br />
Dood hout werkt als een magneet op zwammen. Een veelvuldig in het Zoniënwoud<br />
voorkomende soort is de echte honingzwam. Deze plaatjeszwam vind je in bundels<br />
op wortels en stronken en op de stammen van beuk. Ga op zoek naar zwammen<br />
op afstervende of dode beuken. Het vochtige najaar is meestal een topseizoen<br />
om paddenstoelen te spotten. Indien je geen honingzwammen vindt, dan kun je<br />
de tonder zwammen op staande dode beuken gemakkelijk terugvinden. Ook kun<br />
je goudvlies bundelzwammen en roodgerande houtzwammen op beuken spotten.<br />
24 NOVEMBER <strong>2024</strong>
4<br />
> Dit oerbos strekte zich uit van de Rijn tot aan<br />
de Noordzee. Tot de 15 e eeuw bleef het bos<br />
nagenoeg intact. Van de 16 e tot de 18 e eeuw beleefde<br />
het woud door roofbouw woelige tijden.<br />
Van het bos bleef steeds minder en minder over.<br />
Onder Oostenrijks bewind werd door de<br />
Oostenrijkse landschapsarchitect Joachim<br />
Zinner eind 18 e eeuw massaal beuk aangeplant<br />
voor onder meer de productie van kwaliteitshout,<br />
het begin van de moderne bosbouw. In<br />
de biosfeer reservaten van het Zoniënwoud kan<br />
je deze oorspronkelijk Habsburgse kanjers<br />
nog terugvinden.<br />
Openluchtlaboratoria<br />
Hoewel in het Zoniënwoud al decennia geen<br />
bosbeheer wordt gevoerd, doorkruis je het bos<br />
zonder al te veel hindernissen. Op veel plekken<br />
is het schemerig, maar op de plekken waar<br />
bomen zijn afgestorven valt meer licht op de<br />
bosbodem. Op deze plekken zie je opvallend<br />
meer natuurlijke verjonging en staat jong bos<br />
klaar voor opvolging.<br />
Ook de dode bomen zijn een bron van leven.<br />
Dode bomen zijn een leefgebied voor tal van<br />
organismen, waaronder doodhoutkevers. Ook<br />
maken heel wat holenbroeders als spechten en<br />
boomklevers gebruik van de dode bomen. De<br />
spechten zijn in staat zelf holen uit te hakken.<br />
De veel kleinere boomklevers gebruiken bestaande<br />
spechtenholen waarvan ze de opening<br />
verkleinen door het aanbrengen van materiaal.<br />
De afbraak van de dode stammen gebeurt door<br />
tal van schimmels die met hun schimmeldraden<br />
of hyfen in staat zijn om dood en soms<br />
levend hout te fragmenteren en vervolgens af<br />
te breken. Voedinsstoffen komen zo terug in<br />
het bos ecosysteem.<br />
5<br />
6<br />
Klimaatgevoelig beuk?<br />
Onderweg passeer je enkele dode beuken. Een<br />
mooie gelegenheid om je handen op de gladde<br />
schors te leggen en te speuren naar leven in het<br />
dode hout. Het Zoniënwoud bestaat voor ruim ><br />
1 Rode eekhoorn 2 Siberische grondeekhoorn 3 Nadat<br />
de boom is omgevallen is de echte tonderzwam nieuwe<br />
vruchtlichamen gaan vormen in het nu ontstane<br />
horizontale vlak 4 Verse roodgerande houtzwam met<br />
gruttatie, dat optreedt als het vrucht lichaam tijdens<br />
de groei veel water heeft opgezogen en het overschot<br />
kwijt moet 5 Peervormige stuifzwam<br />
MAGAZINE.NL<br />
25
De snavel van een<br />
volwassen kleine<br />
zwaan heeft aan beide<br />
zijden een afgeronde<br />
gele vlek<br />
DE kleine<br />
zwaan<br />
MELANCHOLIEK GETROMPETTER<br />
Van november tot januari zijn er weer grote groepen kleine<br />
zwanen in het land. Vooral op het Lauwersmeer en op<br />
het Veluwemeer kun je ze goed zien en horen.<br />
TEKST PAUL BÖHRE<br />
ADOBE STOCK<br />
32 NOVEMBER <strong>2024</strong>
podcastvogel van de maand<br />
De kleine zwanen die in<br />
Nederland overwinteren,<br />
komen van de toendra’s<br />
van Noord-Rusland en<br />
West-Siberië. Via Noordwest-Rusland<br />
en de Baltische Staten trekken deze<br />
vogels in september en oktober naar<br />
West-Europa. Hun voornaamste eindbestemming<br />
is Nederland. De geschatte<br />
wereld populatie kleine zwanen telt<br />
21.000 stuks. Hiervan overwinteren<br />
er gemiddeld <strong>11</strong>.000 bij ons.<br />
Gek op kranswier<br />
In de eerste weken na aankomst (in<br />
ok to ber-november) concentreren de<br />
meeste vogels zich in het Lauwersmeer,<br />
langs de Friese IJsselmeerkust en op de<br />
randmeren bij Flevoland. Ze eten daar<br />
waterplanten zoals fonteinkruid en hun<br />
grote favoriet: kranswier.<br />
Als de voorraden opraken schakelen kleine<br />
zwanen over op gras en oogst resten,<br />
zoals bieten en aardappels. Ze verspreiden<br />
zich dan overdag over het omringende<br />
land. ’s Avonds keren ze terug op<br />
het open water om er te overnachten en<br />
te poedelen.<br />
Gedurende de winter vormen de kleine<br />
zwanen kleine tot grote groepen. Daarin<br />
zijn duidelijk de gezinnen te onderscheiden,<br />
dus de vrouwtjes, mannetjes<br />
en een, twee of drie grijsgekleurde<br />
jongen. Grote groepen kleine zwanen<br />
zijn goed te zien vanaf de stranden langs<br />
de westkant van het Veluwemeer en op<br />
het Lauwersmeer. Niet alleen een prachtig<br />
gezicht, ook een mooi gehoor, want ze<br />
roepen veelvuldig naar elkaar. Een melancholiek,<br />
hoog trompetterachtig geluid<br />
dat ver draagt. Vooral bij rustig en helder<br />
najaarsweer een indrukkende ervaring.<br />
><br />
GETTY IMAGES<br />
MAGAZINE.NL 33
amanietenfamilie<br />
VAN VROLIJKE<br />
vliegenzwam<br />
TOT DODELIJKE<br />
groene<br />
knolamaniet<br />
Groene knolamaniet. In het Engels Death Cap<br />
genoemd, omdat het een van de giftigste<br />
paddenstoeken ter wereld is<br />
42 NOVEMBER <strong>2024</strong>
Maak kennis met de familie amanieten, met als bekendste lid de vliegenzwam.<br />
Maar kijk uit voor de groene knolamaniet, een van de giftigste paddenstoelen ter<br />
wereld! Natuurfotograaf Edwin Giesbers sprak met kenners over deze fraaie familie.<br />
TEKST EN FOTO’S EDWIN GIESBERS<br />
Soorten als panteramaniet en narcisamaniet<br />
spreken alleen al door hun<br />
naam tot de verbeelding. Dat doet ook de groene<br />
knolamaniet, maar om een geheel andere<br />
reden. De Engelse naam van deze paddenstoel<br />
is Death Cap en dat doet het ergste vermoeden<br />
– en niet ten onrechte. De soort wordt<br />
algemeen beschouwd als de giftigste paddenstoel<br />
ter wereld en breidt zich gestaag uit.<br />
De verschillende soorten uit de amanietenfamilie<br />
komen als bolletje boven de grond,<br />
maar hebben in volgroeide fase de typische<br />
paddenstoelvorm: een steel met hoed. Onder<br />
de hoedrand vind je de vrijstaande plaatjes<br />
met daarin de witte sporen. Ook hebben<br />
de meeste soorten een velum – een dun<br />
membraan – dat later achterblijft als kleine<br />
stukjes op de hoed: de welbekende witte<br />
stippen bij de vliegenzwam.<br />
Samenwerken met bomen<br />
Op een na zijn alle amanieten in Nederland<br />
symbionten en werken ze met bomen samen.<br />
“Het voordeel voor de paddenstoel is simpel:<br />
voedsel – in de vorm van suikers”, vertelt Rob<br />
Chrispijn. Hij geniet bekendheid als tekstschrijver<br />
voor Herman van Veen en Hans<br />
Dorrestijn, maar is ook een vermaard mycoloog<br />
en oud-voorzitter van de Nederlandse<br />
Mycologische Vereniging. “De voordelen voor<br />
de boom zijn veelzijdiger: door het ragfijne<br />
web van schimmeldraden bestrijkt de paddenstoel<br />
een veel groter gebied dan de boom met<br />
zijn haar wortels. De zwamdraden kunnen<br />
effectiever water en mineralen opsporen, evenals<br />
stikstof (in de tijd dat stikstofverbindingen<br />
in de bodem nog zeldzaam waren). Belangrijk<br />
is ook dat symbionten de wortels van die boom<br />
beschermen tegen ziekten en parasieten.”<br />
Geheimzinnige zwarte amaniet<br />
Je vindt amanieten altijd in de omgeving van<br />
bomen. Maar bij welke boomsoorten en op<br />
welke bodem hangt af van de soort amaniet.<br />
“Sommige soorten groeien zowel bij loofbomen<br />
als bij naaldbomen”, aldus paddenstoelkenner<br />
Herman Sieben, ook van de<br />
Nederlandse Mycologische Vereniging. “Voorbeelden<br />
daarvan zijn parel amaniet en vliegenzwam.<br />
De groene knol amaniet – met een geel<br />
of groen getinte koepelvormige hoed – groeit<br />
vooral bij eiken, maar kan ook voorkomen bij<br />
beuken bomen. Er zijn soorten die op voedselarme<br />
bodems voorkomen, zoals de narcisamaniet,<br />
en soorten die op rijkere bodems<br />
voorkomen, zoals de groene knol amaniet.”<br />
Een uitzondering is de zwarte amaniet; daarvan<br />
is geen symbiose met bomen bekend.<br />
De zwarte amaniet werd pas in 1987 officieel<br />
beschreven. In 2000 werd de soort voor het<br />
eerst in Nederland ontdekt. Sieben geeft ook<br />
paddenstoel excursies en tijdens een van die<br />
excursies – twee jaar geleden in de herfst in<br />
het Westerveldse Bos bij Zwolle – had ook hij<br />
het geluk deze geheimzinnige soort te vinden.<br />
“En dat in mijn eigen woonplaats! De zwarte<br />
amaniet wordt beschouwd als de meest zeldzame<br />
paddenstoel soort ter wereld.<br />
><br />
43
amanietenfamilie<br />
FILMTIP<br />
Edwin Giesbers maakte mooie<br />
filmbeelden van amanieten, onder<br />
meer van een slak die van een<br />
vliegenzwam snoept. Te zien via<br />
rootsmagazine.nl/video.<br />
48 NOVEMBER <strong>2024</strong>
‘Men krijgt wat meer oog voor de natuur in het<br />
algemeen en meer interesse voor de wonderlijke<br />
eigenschappen van paddenstoelen’<br />
Vliegenzwam<br />
MAGAZINE.NL 49
lezersfoto’s<br />
het weer<br />
Voor onze wedstrijd Foto van de Maand ontvangen we elke maand via<br />
rootsmagazine.nl de meest schitterende foto’s van lezers. Deze maand met het thema<br />
‘het weer’. <strong>Roots</strong> selecteerde 9 eervolle vermeldingen én koos de winnaar.<br />
PRODUCTIE RENÉ ALBLAS<br />
1<br />
EERVOLLE<br />
VERMELDINGEN<br />
Helaas geen prijs, maar deze foto’s<br />
verdienen wel een plek in <strong>Roots</strong>.<br />
1 Eefje John • Gouden gloed<br />
Prachtig zoals de kerk en de bomen<br />
net boven de grondmist uitkomen.<br />
De schapen zijn mooi verdeeld over<br />
het vlak.<br />
2<br />
2 Elbert-Jan Achterberg<br />
• Lichtende nachtwolken<br />
De combinatie van het warme oranje<br />
en het koele blauw is prachtig.<br />
Boven dien is de overeenkomst tussen<br />
de wolkenstructuur en de zee zeer<br />
treffend.<br />
1<br />
UITGELICHT<br />
LICHTENDE<br />
NACHTWOLKEN<br />
Normale wolken bevinden zich op<br />
een afstand van maximaal 25 km<br />
van het aardoppervlak. Maar in<br />
de zomer maanden kunnen er<br />
speciale wolken ontstaan op een<br />
veel grotere hoogte, zo’n 80 km.<br />
Als ’s avonds de zon al onder is en<br />
zich dus onder de horizon bevindt,<br />
kunnen deze heel hoge wolken<br />
nog worden aangelicht. Zo ontstaan<br />
aangelichte nachtwolken.<br />
56 NOVEMBER <strong>2024</strong>
3 Karin de Jonge<br />
• Strand van Renesse<br />
Door het lage licht zijn de structuren<br />
op het zand en water goed<br />
zichtbaar, de fraaie kleuren maken<br />
het beeld compleet.<br />
4 Ingrid van Gulick<br />
• Grutto in de stromende regen<br />
Door een wat langere sluitertijd<br />
zijn de regendruppels veranderd<br />
in strepen, die mooi matchen<br />
met het gras. De compositie met<br />
de grutto links van het midden<br />
is prima.<br />
3<br />
4<br />
5 John Stuij • Een strandwandeling<br />
op de Maasvlakte<br />
Fraai contrast tussen de dreigende<br />
wolken en de blauwe lucht. Het<br />
licht is heel spannend en de<br />
wandelaars staan precies op<br />
de juiste plek.<br />
Kijk ook eens op<br />
rootsmagazine.nl/fotovan-de-maand-opvallers,<br />
hier publiceren we elke<br />
maand tien foto’s die net<br />
niet de eindselectie hebben<br />
gehaald, maar wel een<br />
beetje extra aandacht<br />
verdienen.<br />
5<br />
MAGAZINE.NL 57
GRIEZELEN<br />
LEVENSECHTE<br />
HORRORSTORY’S<br />
ERNIE JANES/NPL
Een spookachtig witte kerkuil in het<br />
maanlicht. Duistere kraaiensilhouetten<br />
tussen de kale takken en nerveus<br />
fladderende vleermuizen. Een nachtelijke<br />
wandeling in het late najaar geeft je een<br />
halloween gevoel. Maar ook voor de echte<br />
horrorstory’s moet je in de natuur zijn.<br />
TEKST GEERT JAN ROEBERS<br />
MAGAZINE.NL 65
Prachtig uitzicht op de pingoruïne
MET<br />
ROUTE-<br />
KAART<br />
natuur<br />
ommetje<br />
- HONDSRUG -<br />
OUDE TIJDEN<br />
HERLEVEN<br />
Diep verscholen in de bossen van Odoorn-Exloo op de<br />
Drentse Hondsrug waan je je 150.000 jaar terug in de tijd.<br />
Ooit maakten de mammoeten en sabeltandtijgers<br />
hier de dienst uit, tegenwoordig vind je nog steeds<br />
sporen uit die ijskoude periode.<br />
TEKST EN FOTO’S BRENDA VAN DE WAL<br />
><br />
MAGAZINE.NL<br />
75
WINNAARS<br />
BIRD PHOTOGRAPHER OF THE YEAR <strong>2024</strong><br />
fantastische<br />
vogels<br />
Meer dan 23.000 vogelfoto’s van over de hele wereld<br />
zijn ingestuurd voor de fotowedstrijd Bird Photographer<br />
of the Year <strong>2024</strong>, kortweg BPOTY genoemd. Hier een<br />
selectie van de winnende beelden.<br />
Take-off<br />
SULIMAN ALATIQI, KOEWEIT<br />
BRONS<br />
Categorie<br />
Vogels in<br />
vlucht<br />
• Bruine gent, Midriff Islands, Zee van Cortez, Mexico<br />
“Bij de Midriff Islands zijn vaak bruine genten te zien<br />
die daar rusten op het water. Op deze foto wilde ik een<br />
onderwaterperspectief vastleggen van het moment<br />
dat een vogel opstijgt. Om dit te doen, dook ik circa<br />
10 meter onder de vogels en steeg langzaam op van<br />
onderen terwijl ik hun bewegingen door de lens in<br />
de gaten hield. De grootste moeilijkheid bij het maken<br />
van deze foto was dat ik met twee enorme flitsers het<br />
water in moest, wat veel weerstand gaf. Maar juist die<br />
flitsers waren nodig voor dit fraaie eindresultaat.”
winnende vogelfoto’s<br />
MAGAZINE.NL 83
GOUD<br />
Categorie<br />
Comedy<br />
vogelfoto<br />
BRONS<br />
Categorie<br />
Beste<br />
portret<br />
84 NOVEMBER <strong>2024</strong>
winnende vogelfoto’s<br />
ZILVER<br />
Categorie<br />
Beste<br />
portret<br />
Moderne danser<br />
NADIA HAQ, VERENIGDE STATEN<br />
• Adeliepinguïn, Antarctica<br />
“Ik zat op een Zodiac naast mijn man en zoon in de buurt van<br />
Brown Bluff, Antarctica, toen we een groep adeliepinguïns op<br />
wat zee-ijs zagen. Terwijl we ze langzaam naderden, begonnen<br />
ze te sleeën op het ijs en ik legde vast hoe een van hen gleed<br />
alsof hij een moderne dansbeweging uitvoerde.”<br />
Baltsende korhaan<br />
MARKUS VARESVUO, FINLAND<br />
• Korhaan, Kuusamo, Finland<br />
“Gedurende meerdere weken per jaar verzamelen korhoenders<br />
zich op lentemorgens bij leks (vaste baltsplaatsen) om te paren<br />
en te pronken. Het kan dan nog steeds behoorlijk winters en<br />
pittig koud zijn. Ze komen voor zonsopgang en landen in de<br />
bomen aan de rand van de lek. Uiteindelijk dalen de mannetjes<br />
naar de grond, eisen elk hun plekje op en nemen het een paar uur<br />
tegen elkaar op. Ze voeren daarbij spectaculaire schijngevechten<br />
uit, maar soms escaleren de ontmoetingen tot echte gevechten.<br />
Vanuit een fotohut maakte ik deze foto van een eenzame vechter<br />
met verhitte adem. Ondertussen genoot ik van de geluiden<br />
en beelden van dit eeuwenoude toneelstuk.”<br />
Zwaanception<br />
SAMUAL STONE, VERENIGD KONINKRIJK<br />
• Knobbelzwaan, Londen<br />
“Het idee voor deze afbeelding bedacht<br />
ik al een tijdje geleden, maar elke keer dat ik<br />
probeerde het om te zetten in werkelijkheid,<br />
klopte er een element niet. Het voelde alsof ik<br />
in een creatieve sleur zat; ik had al een tijdje<br />
geen foto gemaakt waar ik echt blij mee was.<br />
Op deze specifieke ochtend besloot ik uit<br />
wanhoop om terug te keren naar dit idee. Ik<br />
zag mijn lokale knobbelzwanen op hun gebruikelijke<br />
plek, zich poetsend in het ochtendlicht.<br />
Gelukkig was het ook een frisse ochtend en<br />
de mist daalde langzaam neer, waardoor een<br />
zachte ochtendgloed ontstond. Na zo veel<br />
pogingen kwam alles eindelijk samen toen een<br />
zwaan naar de perfecte plek zwom. Eindelijk<br />
maakte ik het beeld dat ik in gedachten had.”<br />
MAGAZINE.NL 85