16.10.2024 Views

Cover 0924 HR (1) COVER-samengevoegd (1)

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

anti-pieker<br />

poster<br />

Nu<br />

Piekergedachten gaan vaak<br />

over dingen die in het verleden<br />

zijn gebeurd of nog moeten gebeuren.<br />

Train jezelf daarom om meer in het<br />

nu te leven. Bijvoorbeeld door<br />

tijdens het luisteren naar muziek<br />

te focussen op één instrument, of je<br />

in de rij bij de bakker bewust<br />

te zijn van je lichaamshouding.<br />

Is het waar?<br />

Vertel aan een vriend of vriendin waar<br />

je over piekert. Dat kan enorm opluchten.<br />

Het gaat vooral om het uitspreken van die<br />

piekergedachten, vraag niet om advies.<br />

Opschrijven helpt ook: vaak zie je dan<br />

ineens dat veel gedachten helemaal<br />

niet waar of onlogisch zijn.<br />

Stilstaan<br />

Stilstaan bij mislukkingen, daar<br />

zijn piekeraars vaak goed in.<br />

Bedenk vandaag daarom drie<br />

tot vijf (kleine) dingen waar<br />

je dankbaar voor bent.<br />

Face your fears<br />

Piekeraars hebben soms de neiging om<br />

voor hun angsten weg te lopen. Probeer<br />

in plaats daarvan eens stil te staan bij<br />

wat je voelt en benoem dit, ook al is het<br />

nog zo eng. Wanneer je meer vertrouwd<br />

raakt met je diepste emoties, vlucht<br />

je minder snel in tobben.<br />

Lachen is gezond<br />

Lachen is een van de beste<br />

medicijnen tegen piekeren. Denk<br />

terug aan een grappig moment,<br />

een absurde cartoon of je<br />

favoriete fragment uit een film<br />

of satirisch programma.<br />

Iets anders<br />

Afleiding verdrijft piekeren.<br />

Stap dus even uit bed als je<br />

te lang ligt te woelen en ga iets<br />

doen met je handen: haak een<br />

granny of speel tien minuten<br />

met een stressbal. Daarna<br />

val je vaak makkelijker<br />

in slaap.<br />

Calm down<br />

Een ontspannen lichaam helpt<br />

om je brein tot rust te laten komen.<br />

Doe daarom elke dag een kwartier<br />

een paar ontspanningsoefeningen.<br />

Liefst op een vast moment, dan<br />

wordt het een gewoonte en kost<br />

het minder moeite.<br />

Morgen verder<br />

’s Nachts verkeert je brein in een<br />

halve slaaptoestand en kun je niet<br />

meer helder nadenken. Daardoor<br />

lijkt dat conflict onoplosbaar of dat<br />

gesprek nog heftiger. Schrijf even<br />

op waarover je piekert en leg<br />

het weg voor morgen.<br />

Waar of niet waar?<br />

Piekeraars zien de situatie vaak zwarter<br />

in dan ie werkelijk is. Even geen zinnige<br />

inbreng in een vergadering: ‘iedereen vindt<br />

me dom’. Mislukt voor gerecht: ‘het hele<br />

diner is verpest’. Probeer jezelf kritische<br />

vragen te blijven stellen. Waaruit blijkt<br />

dat deze gedachte waar is? Wat zou ik<br />

een goede vriend in deze<br />

situatie adviseren?<br />

Piekerkwartier<br />

Stel twee keer per dag een piekerkwartiertje<br />

in. Bedenk een vast tijdstip<br />

(niet vlak voor het slapengaan), stel<br />

een timer in en laat je gedachten de<br />

vrije loop. Voordeel: je kunt jezelf op<br />

andere momenten even toespreken:<br />

“Stop! Niet nu, maar straks.”<br />

Zo voorkom je dat je de hele<br />

dag door blijft malen.


118 _<br />

DE BOEKEN<br />

VAN MIJN LEVEN<br />

Welke boeken zijn journalist Kitty Herweijer<br />

(1990) altijd bijgebleven?<br />

-- COLLAGE PAMELA CARBONELL --


Lezen


Nieuwe denkers<br />

Waarom zijn onbewuste patronen zo<br />

moeilijk te doorbreken? Volgens de Britse<br />

neurowetenschapper Nicole Vignola ligt<br />

het aan je brein – en dat is flexibel.<br />

-- INTERVIEW NIENKE PLEYSIER HANDLETTERING REBECCA ZWANZIG --<br />

is om te veranderen en zich aan te passen.<br />

Die grens blijkt er niet te zijn. Nog niet zo<br />

lang geleden hebben we geleerd dat ook op<br />

hogere leeftijd je hersenen kunnen veranderen.<br />

Hoe dat werkt, is een nogal technisch<br />

verhaal. Het komt erop neer dat je zenuwcellen<br />

informatie doorgeven in je hersenen.<br />

Hoe vaker je iets herhaalt, hoe sterker de<br />

communicatiebanen worden – net als bij<br />

een smal paadje dat verandert in een zandweg<br />

en uiteindelijk een asfaltweg wordt. Zo<br />

ontstaan gewoontes, patronen, dingen die<br />

we doen zonder erbij na te denken. Iedereen<br />

is dus op een bepaalde manier geprogrammeerd,<br />

zowel positief als minder positief.<br />

Dankzij neuroplasticiteit is het mogelijk om<br />

paden ongedaan te maken die gelinkt zijn<br />

aan negatieve gewoontes of gedrag. Door<br />

bepaalde verbindingen zwakker te maken<br />

en andere te creëren, kunnen nieuw gedrag<br />

en nieuwe gewoontes ontstaan.”<br />

Je boek heet Verander je brein,<br />

verander je leven. Hoe kwam je<br />

tot dit inzicht?<br />

“Wat er precies gebeurt in onze hersenen,<br />

fascineerde me al jong. Sommige mensen<br />

in mijn omgeving, onder wie mijn vader,<br />

hadden mentale issues. Hoe komt het dat<br />

ons brein werkt zoals het werkt, en ben je<br />

zelf verantwoordelijk voor gewoontes en<br />

gedrag of ontstaan ze onder invloed van je<br />

omgeving? Vanuit die nieuwsgierigheid ben<br />

ik neurowetenschappen gaan studeren en<br />

vond ik antwoorden op mijn vragen. Ik ontdekte<br />

dat het allebei waar is: je wordt zowel<br />

gevormd door de wereld om je heen als door<br />

je eigen denkpatronen en de verhalen die je<br />

jezelf vertelt. Het mooie is dat je die overtuigingen<br />

kunt veranderen, hoe ze ook zijn<br />

ontstaan. In de psychologie is hier altijd veel<br />

aandacht voor, maar ik vond het interessant<br />

om dit eens vanuit neurowetenschappelijk<br />

perspectief te belichten. Door de manier<br />

waarop de zenuwcellen op elkaar inwerken,<br />

kun je ongewenst gedrag afleren en nieuwe<br />

gewoontes ontwikkelen.”<br />

Je hebt het in je boek veel over neuroplasticiteit,<br />

wat is dat precies?<br />

“Onze hersenen zijn plastisch – een woord<br />

dat is afgeleid van het Griekse plastikos, dat<br />

kneedbaar betekent. Heel lang werd gedacht<br />

dat ons brein tot we een jaar of 25 zijn in staat<br />

Waarom is dat juist in deze tijd een<br />

belangrijk inzicht? “Ik hoor van mensen<br />

vaak dat ze vastzitten. Ze blijven werk doen<br />

dat ze niet leuk vinden, omdat ze denken dat<br />

dit het enige is wat ze kunnen. Misschien zijn<br />

ze ingenieur geworden omdat ze als kind te<br />

horen kregen dat ze ‘analytisch’ ingesteld<br />

waren, en zouden ze eigenlijk iets creatievers<br />

willen doen. Ook geloven we vaak dat eigenschappen<br />

als onzekerheid of angstigheid<br />

nou eenmaal bij ons horen. We hebben geen<br />

besef van neuroplasticiteit, dus proberen we<br />

niet eens te veranderen. En dat is zonde:<br />

we’re not fixed in stone. We kunnen zelf de<br />

regie nemen over ons leven en op elke leeftijd<br />

loskomen van negatieve verhalen en<br />

beperkende overtuigingen. Dat besef gun<br />

ik iedereen.”<br />

Hoe en waarom ontstaan onbewuste<br />

negatieve patronen en gedrag?<br />

“Simpel gezegd: wat je in je jeugd ervaart,<br />

is bepalend voor de vorming van je hersenen<br />

omdat ze dan het meest beïnvloedbaar zijn.<br />

Bij sommige etnische groepen draagt een<br />

moeder haar kind een tijdlang met zich mee<br />

om het van haar te laten leren. Als ze een pan<br />

van het vuur pakt, draait ze haar lichaam van<br />

het vuur af zodat het kind er niet te dichtbij<br />

komt. Het leert dus zonder woorden dat het<br />

vuur heet is, en op latere leeftijd is deze<br />

kennis al in het brein opgenomen. Zo gaat het<br />

><br />

_ 29


Charmant & van staal<br />

Na de moord op haar vader zet Aung San Suu Kyi zijn<br />

vrijheidsstrijd voort in Myanmar. Angst kent ze niet – zelfs niet<br />

als ze vanwege haar idealen in de gevangenis belandt.<br />

-- TEKST LIDDIE AUSTIN --<br />

72 _


Het leven van<br />

< Aung San Suu Kyi<br />

toen ze zes was, 1951.<br />

> In 1994.


SORRY,<br />

I’M CLOSED<br />

-- TEKST GRETE SIMKUTÉ<br />

ILLUSTRATIES STEPHANIE GINGER --<br />

Wat als je, net als journalist Grete Simkuté, steeds valt op emotioneel onbeschikbare


types? Over patronen in de liefde – en hoe je ze doorbreekt.<br />

Psyche


Inspiratie<br />

-- TEKST GRETE SIMKUTÉ FOTOGRAFIE EVA DONCKERS --<br />

_ 101


ROUWEN OM


Inzicht<br />

EEN REGENWOUD<br />

Stop de tijd, dacht journalist Maya Toebat boven op een berg in Nieuw-Zeeland.<br />

Want hoelang kan ze nog genieten van gletsjers en koraalriffen?<br />

Eco-rouw noem je dat, en ze is niet de enige die ermee worstelt.<br />

-- TEKST MAYA TOEBAT ILLUSTRATIES LOTTE DIRKS --


‘IN M’N EENTJE<br />

DURF IK<br />

TE SHINEN’<br />

Bahghi Yemane<br />

29 jaar Amsterdam<br />

singer-songwriter, muzikant<br />

en producer Bahghi.com,<br />

@bahghisroom<br />

Wat ben je aan het doen? “Ik werk aan<br />

de opvolger van mijn debuutalbum All one.<br />

Lang werkte ik vooral met gitaar en zang,<br />

maar dat inspireerde me niet meer genoeg.<br />

Nu probeer ik nieuwe bezettingen en genres<br />

uit – jazz combineer ik met bossanova, trap,<br />

hiphop en West-Afrikaanse invloeden. Ik werk<br />

met backing tracks: ik zing live bij mijn zelf<br />

ingezongen achtergrondmuziek, zoals bij<br />

karaoke. Zo experimenteren is leuk, het lijkt<br />

of ik meer mezelf kan zijn.”<br />

Hoe dan? “Ik speelde hiervoor veel met<br />

strijkorkesten en jazzbands, en dan houd<br />

je altijd rekening met anderen. Nu ik mijn<br />

eigen muziek maak, vind ik solo optreden<br />

stiekem heel fijn. Dat voelt wat egoïstisch,<br />

maar ik weet zelf precies hoe mijn muziek<br />

moet klinken. In m’n eentje durf ik te shinen,<br />

ik kom dan in een soort trance.”<br />

Wat betekent muziek maken voor je?<br />

“Rond mijn vijfde verjaardag kreeg ik een<br />

viool van mijn ouders. Ik was heel serieus<br />

en deed een opleiding voor jong talent. Veel<br />

muzikanten daar kwamen uit zo’n klassiekemuziekfamilie,<br />

die waren ermee opgegroeid.<br />

Dat maakte me onzeker. Toen ik op mijn<br />

zestiende jazzmuziek ontdekte, stapte ik<br />

over op zang en gitaar: daarmee studeerde<br />

ik in 2018 af aan het conservatorium. Muziek<br />

is mijn manier om mensen te ontmoeten,<br />

emoties te verwerken en iets van mezelf te<br />

delen. Als ik bijvoorbeeld over levensgeluk<br />

zing, geeft me dat een kompas en een fijn<br />

gevoel waarin ik anderen graag meeneem.”<br />

Waarover gaan je teksten? “Die voor<br />

mijn nieuwe album gaan vooral over romantische<br />

liefde. Lang ging ik dat soort teksten<br />

uit de weg. In het leven lijkt alles zo te draaien<br />

om romantische liefde, ook song teksten. Ik<br />

was daar juist helemaal niet mee bezig en<br />

wilde een stem geven aan andere liefdesvormen,<br />

tussen familie en vrienden bijvoorbeeld.<br />

Mijn laatste relatie inspireerde me om<br />

het thema toch aan te gaan. De angst voor<br />

verliefdheid, de boosheid als het uitgaat, het<br />

besef dat het over is – alles komt voorbij.<br />

Spannend wel, want soms denk ik dat ik dit<br />

verhaal opnieuw over mezelf afroep door<br />

erover te zingen. Of misschien is het gewoon<br />

een vorm van verwerking.”<br />

Hoe komt je Eritrese achtergrond<br />

terug in je muziek? “Ik hield vroeger<br />

nooit zo van die invloeden. Maar ook daarin<br />

maak ik een draai, ik gebruik zelfs een paar<br />

Eritrese samples in nummers. Wat me nu<br />

vooral interesseert, is wat het voor mijn<br />

ouders en alle andere Eritreeërs in Nederland<br />

heeft betekend om hun land en cultuur te<br />

moeten ontvluchten. Hoe ze zich moesten<br />

aanpassen. Ik ben nog aan het uitzoeken<br />

wat de impact daarvan op mij is geweest.<br />

Geboren in Amsterdam, in een witte, welgestelde<br />

omgeving, heb ik me vaak anders<br />

gevoeld. Daarover wil ik me graag uitspreken.<br />

Anderen laten weten: je bent niet alleen,<br />

blijf dicht bij jezelf.”<br />

_ 27


NUMMER 9 - 2024 - € 9,50<br />

FLOWMAGAZINE.NL<br />

FOTOGRAFIE BRIAN CHORSKI HANDLETTERING MEVROUW KNOT

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!