2024 12 13 De favorieten van Jaroussky - Philippe Jaroussky + Jerôme Ducros

Vr 13 dec 2024
Grote Zaal
20.15 uur
Serie Grote
Zangers
De favorieten van
Jaroussky
Philippe Jaroussky
+ Jérôme Ducros
Het gratis beschikbaar stellen van dit digitale
programmaboekje is een extra service
ter voorbereiding op het concert. Het is
uitdrukkelijk niet de bedoeling deze versie
tijdens het concert te raadplegen via je mobiele
telefoon. Dit is namelijk zeer storend voor de
andere concertbezoekers.
Bij voorbaat dank.

Programma
De favorieten van Jaroussky
Philippe Jaroussky
+ Jérôme Ducros
Philippe Jaroussky countertenor
Jérôme Ducros piano
Serie Grote
Zangers
Vr 13 dec 2024
Grote Zaal
20.15 – 22.15 uur
ca. 60 minuten voor de pauze
ca. 45 minuten na de pauze
Voorprogramma
Grote Zaal / 19.30 – 19.50 uur
Nina Spinosi sopraan
Odée Mertzweiller gitaar
Antonio Vivaldi (1678 - 1741)
Sento in Seno
Gioachino Rossini (1792 -
1868)
Canzonetta spagnuola
Vincenzo Bellini (1801 -
1835)
Oh quante volte
Michel Legrand (1932 -
2019)
Les moulins de mon coeur
Léo Delibes (1836 - 1891)
Les filles de Cadix
Staat je mobiele telefoon al uit?
Dank je wel.
2

Programma
Joseph Haydn (1732 - 1809)
Das leben ist ein Traum (1781)
Wolfgang Amadeus Mozart (1756 - 1791)
Abendempfindung (1787)
An Chloe (1787)
Ludwig van Beethoven (1770 - 1827)
Adelaide (1795)
Franz Schubert (1797 - 1828)
Uit 3 Klavierstücke D 946 (1828)
2. Allegretto
Im Frühling (1826)
Die Gotter Griechenlands (1819)
An Silvia (1826)
Litanei auf das Fest Allerseelen (1816)
Herbst (1828)
Nachtstück (1819)
Pauze
Gabriel Fauré (1845 - 1924)
Cinque mélodies ‘de Venise’ (1891)
· Mandoline
· En sourdine
· Green
· À Clymène
· C’est l’extase
Cécile Chaminade (1857 - 1944)
Uit 6 Études de concert op. 35 (1866)
2. Automne. Lento
Reynaldo Hahn (1874 - 1947)
A Chloris (1916)
Offrande (1891)
Fêtes galantes (1892)
D’une prison (1892)
Claude Debussy (1862 - 1918)
Fêtes galantes II (1904)
· Les Ingénus
· Le Faune
· Colloque sentimental
3

Welkom
Welkom bij het tweede recital van Philippe Jaroussky in de serie Grote Zangers. Wij zijn
heel blij dat hij er weer is: de filosofie achter onze programmering is dat we langdurige
relaties aan willen gaan met de beste liedzangers van de wereld.
Alleen al in de twee concerten op dit
podium laat de countertenor zien wat een
ongelofelijke veelzijdige artiest hij is. Laatste
keer zong hij liederen van John Dowland,
Gioachino Rossini en Enrique Granados
die we niet vaak horen bij Grote Zangers.
Bovendien werd hij niet op piano begeleid
maar door een gitaar. Vanavond zingt hij
een programma dat juist volkomen klassiek
aandoet. Liederen van Schubert en Fauré,
de aartsvaders van de Duitse respectievelijk
Franse liedkunst.
Later dit seizoen zingt hij een Vivaldi-opera
aan de Salzburger Festspiele, naast Cecilia
Bartoli. De regie is in handen van Barrie
Kosky waarvan momenteel Die Fledermaus
te zien is bij onze Nationale Opera. Verder zal
hij opera’s dirigeren – en dus niet zingen – in
Lausanne en Parijs. Hij zal een masterclass
geven in Montpellier. Hij maakte een tournee
door tien landen met het programma van
vanavond. En misschien wel het meest
bijzondere: wij mogen Jaroussky als een
collega beschouwen op het gebied van jonge
talentenontwikkeling. Hij leidt de Acedémie
Jaroussky waarin jonge musici de kans
krijgen concerten met hem te geven.
gezicht bij ons. Hij vult zijn agenda voor het
grootste deel met recitals die uitsluitend
Duits liedrepertoire bevatten. En daarbinnen
kiest hij vaak liederen van Schubert tot en
met Mahler en Schönberg – een periode van
honderd jaar dus. Zo’n extreme specialisatie
zie je vaak onder Grote Zangers. Matthias
Goerne doet dat ook, hetzelfde gold voor
Grote Zangers uit het verleden zoals Thomas
Quasthoff en Dietrisch Fischer-Dieskau.
Jaroussky: een prachtige stem én een
muzikale duizendpoot. Wij kunnen
hier vast verklappen dat we Philippe
hoogstwaarschijnlijk in de nabije toekomst
terug zullen zien bij Grote Zangers, en dan
wéér met een totaal ander programma dan
vanavond. Voor nu een fijn concert en goede
feestdagen daarna.
Theo van den Bogaard
Stichting Grote Zangers
Serie Grote Zangers is een samenwerking tussen
het Muziekgebouw en Stichting Grote Zangers
Zo’n extreme veelzijdigheid onder Grote
Zangers zie je niet vaak. Het omgekeerde
komt vaker voor. Florian Boesch bijvoorbeeld
debuteerde in ons openingsseizoen in
2010 en is sindsdien een toonaangevend
4

Toelichting
Dit lijkt een normaal liedprogramma met geliefde liederen uit de klassieke en vroeg
romantische periode en als kers op de taart de meest ontroerende mélodies, het Franse
antwoord op het Duits-Oostenrijkse Lied. Het enige dat decennialang niet normaal was voor
deze liederen is de stemsoort die vanavond de hoofdrol speelt: de countertenor. Is deze
hoogste mannenstem nog steeds atypisch voor het onderhavige repertoire? Of is het feit
dat Philippe Jaroussky met werken van onder anderen Beethoven, Schubert, Fauré en Hahn
zijn favoriete liederen en de favorieten van vele collega’s en liefhebbers uitvoert, het bewijs
dat de countertenor eindelijk als de gewoonste zaak van de wereld wordt beschouwd?
Op voorhand meteen een antwoord: een
countertenor ís de gewoonste zaak van
de wereld. Er is niets onnatuurlijks aan de
hoogste mannenstem. Iedereen heeft een
kopstem en een countertenor is niets anders
dan een gecultiveerde mannenkopstem. En
dat is heel wat anders dan de castraat, de
stemsoort uit de late renaissance en barok,
waar weinig natuurlijks aan is. Castraten
zijn door een medische ingreep geforceerde
hoge mannenstemmen. Dat een countertenor
daar lang mee geassocieerd werd, komt
vooral doordat deze stemsoort dankzij de
revival van de historische uitvoeringspraktijk,
die zich vanaf de jaren zestig van de 20e
eeuw inzette, in eerste instantie vooral het
castratenrepertoire zong.
En mede daardoor kon een hoge mannenstem
in het repertoire van Haydn en Mozart
nog net, maar werden bij het liedrepertoire
van Schubert en de 19e-eeuwse Franse
componisten in eerste instantie op zijn minst
de wenkbrauwen gefronst. Deze liederen
waren immers het domein van de ‘gewone’
stemmen, de tenor, de (bas-)bariton en bij
de vrouwen de alt en de sopraan. Zeker wat
het liedrepertoire van Duits-Oostenrijkse
componisten betreft is het niet vreemd dat
de countertenor niet meteen geaccepteerd
werd. Castraten speelden in het voornamelijk
protestantse Noord-Europa ook in de
barokke periode nauwelijks een rol. Toch is
het vreemd dat juist de countertenor niet
meteen geaccepteerd werd. De liederen van
onder anderen Beethoven en vooral Schubert
worden door alle mogelijke stemtypes
uitgevoerd, ook als iemand als Schubert ze in
eerste instantie voor een bepaald stemtype
schreef. Het feit dat Philippe Jaroussky
juist voor het voor de hoogste mannenstem
atypische Duitse Lied en voor de even
atypische Franse mélodie kiest is in dit licht
een duidelijk statement: de countertenor is
inderdaad ‘normaal’ geworden.
Het Duitse Lied
Joseph Haydn / Wolfgang Amadeus Mozart
Hoewel Joseph Haydn en Wolfgang
Amadeus Mozart aan de wieg stonden van
het ontstaan van het Duitse Lied, speelde
het genre in hun werk geen grote rol. Zij
haakten vooral in op de langzaam groeiende
populariteit van de Duitstalige cultuur die
gepropageerd werd door keizer Joseph II.
Het lied bleek een uitstekend vehikel en
5

Toelichting
bovendien een genre dat potentie had in de
groeiende markt van de huismuziek voor de
gegoede burgerij. Haydn betrad die markt
met twee sets van twaalf Duitse liederen
gepubliceerd in 1781 en 1784. Das Leben ist
ein Traum is een wat somberder voorbeeld
uit de tweede set, waarin de invloed van
de opera-aria nog duidelijk aanwezig is.
Diezelfde opera is ook zeer tegenwoordig
in de twee bekendste en meest favoriete
liederen van Mozart. Hij schreef zo’n dertig
liederen waarin de tekst veelal ondergeschikt
is aan de muziek. Wat dat aangaat komen An
Chloe en Abendempfindung het dichtst bij
het idee van wat in de 19e eeuw hét Duitse
Lied zou worden.
Ludwig van Beethoven
Zoals in vele gevallen vormde Ludwig van
Beethoven de voornaamste brug tussen
de klassieke periode en de romantiek. Niet
alleen bracht hij met An die ferne Geliebte
de liedcyclus onder de aandacht, ook zorgde
hij in bijvoorbeeld een doorgecomponeerd
lied als Adelaide – een bijna zeven minuten
durend werk dat Beethoven zelf nog
een ‘cantate’ noemde – voor een grotere
synthese tussen de tekst en de muziek.
Franz Schubert
De ware held annex grondlegger van het
romantische Duitse Lied is natuurlijk Franz
Schubert. Gedurende zijn korte leven schreef
hij meer dan zeshonderd liederen waaronder
vele juweeltjes zoals Im Frühling, Die Gotter
Griechenlands en An Silvia. Ingeleid door
Klavierstück nr. 2, geschreven in mei 1828
en pas in 1868 uitgegeven door Johannes
Brahms, klinken deze werken en ook Litanei,
Herbst en Nachtstück als de kwintessens
van het Duitse Lied. Opvallend is de wijze
waarop de tekst van het gedicht, doorgaans
van grote dichters uit die tijd zoals Johann
Baptist Mayrhofer (Nachtstück), Friedrich
von Schiller, (Die Gotter Griechenlands) en
Ludwig Rellstab (Herbst) leidend is voor
de sfeer van het lied en het karakter van de
begeleiding. Voeg daarbij een deels op de
Duits-Oostenrijkse volksmuziek gebaseerde
melodievoering en de blauwdruk van het
Lied is klaar. Schubert hanteerde daarbij
alle mogelijke vormen van strofisch tot
doorgecomponeerd en alles daar tussenin.
De Franse mélodie
Gabriel Fauré
Het Duitse Lied was in de eerste helft van
de 19e eeuw in Europa de belangrijkste
liedvorm. Pas in de tweede helft van de 19e
eeuw, in een periode dat nationale identiteit
ook in de muziek steeds belangrijker werd,
ontwikkelden componisten in verschillende
landen hun eigen visie op het lied. Zo
ontstond in Frankrijk de zwierige en vaak
sensuele mélodie. De peetvader van deze
Franse variant is Gabriel Fauré. Zijn ruim
honderd liederen met hun vloeiende
melodielijnen en een begeleiding die in sfeer
meegaat met de tekst en doorgaans veel
suggestiever en raadselachtiger is dan de
pianopartij van het Duitse Lied, gelden als de
kern van het 19e-eeuwse Franse lied. Alles
wat de mélodie tot mélodie maakt, zoals de
hechte relatie tussen tekst en muziek, zeg
6

Toelichting
maar het Franse spraakritme, de Franse
dictie, de keuze voor contemporaine Franse
dichters en de schilderachtige harmonieën,
het is er allemaal vanaf de eerste liederen
die Fauré schreef. Een van de hoogtepunten
uit zijn liedoeuvre wordt gevormd door de
Cinque mélodies ‘de Venise’, een zetting van
vijf gedichten van Verlaine uit Fêtes galantes
en Romances sans paroles. Fauré begon
aan deze cyclus toen hij verbleef in het
Venetiaanse verblijf van Winnaretta Singer,
Prinses van Polignac, die hem gesuggereerd
had een opera op teksten van Verlaine te
schrijven. Dat idee kwam niet van de grond,
maar de vijf liederen die hij in Venetië begon
met Mandoline en voltooide in Parijs vallen
op door hun motivische verbondenheid.
Reynaldo Hahn / Claude Debussy
Fauré legde een stevige basis voor de Franse
mélodie die verder werd ontwikkeld door
onder anderen Reynaldo Hahn en Claude
Debussy. Het werk van Hahn en Debussy,
hier ingeleid door de Étude de concert
nr. 2 ‘Automne’ van de Franse pianiste en
componiste Cécile Chaminade, tilde de
Franse mélodie de 20e eeuw in. Hun werk
gaat verder op de fundamenten van Fauré.
Hahn blijft nog dicht bij een herkenbare
tonale basis en staat zoals in het gedicht
Fêtes galantes van Verlaine soms een bijna
banale eenvoud voor. Ondertussen weet hij
ook zoals in Offrande juist de sensualiteit
te benadrukken waar de laatnegentiendeeeuwse
en vroegtwintigste-eeuwseFranse
mélodie zo in uitblinkt. Een sensualiteit die
in de liederen van Debussy, zoals de drie
liederen uit Verlaines bundel Fêtes galantes,
mede door ‘zwevende tonaliteit’ alleen maar
sterker wordt.
Het in de volksmuziek gewortelde Duitse
Lied is hier ver weg en het is juist de
countertenor van iemand als Jaroussky
die in dit repertoire die sensualiteit en
ambiguïteit nog meer kan benadrukken. In
de liner notes van de inmiddels al tien jaar
geleden verschenen dubbel-cd Green vol
Franse mélodies op teksten van Verlaine
stelde Jaroussky al dat dit repertoire ‘niet
voor countertenor geschreven is’, maar dat
niets hem ‘tegenhield om zich het repertoire
toe te eigenen’. Vandaag bewijst hij ten
overvloede dat de countertenor niet alleen
als vanzelfsprekend bij de verschillende
stemsoorten hoort, maar in de diversiteit aan
Duits en Frans repertoire ook daadwerkelijk
iets toe te voegen heeft.
Paul Janssen
7

Liedteksten
Joseph Haydn
Das Leben ist ein Traum
Tekst: Johann Wilhelm Ludwig Gleim (1719 - 1803)
Het leven is een droom! Wij glippen het
leven in en zweven door de waan van de
wereld tot we niet meer aan de aarde kleven.
Wij hebben lief, maar zijn onze harten net
verenigd, is de liefde al snel weer verdwenen.
We worden wijzer en winnen prijzen, maar
aan het graf zeggen de wijzen: het leven is
een droom.
Das Leben ist ein Traum!
Wir denken, zweifeln, werden Weise;
Wir theilen ein
In Ort und Raum,
In Licht und Schein,
In Kraut und Baum,
Sind Euler und gewinnen Preise
Dann, noch am Grabe, sagen Weise:
Das Leben ist ein Traum.
Das Leben ist ein Traum!
Wir schlüpfen in die Welt und schweben
Mit jungem Zehn
Und frischem Gaum,
Auf ihrem Wehn
Und ihrem Schaum,
Bis wir nicht mehr an Erde kleben;
Und dann, was ist? Was ist das Leben?
Das Leben ist ein Traum.
Das Leben ist ein Traum!
Wir lieben, unsre Herzen schlagen,
Und Herz an Herz
Gefüget kaum,
Ist Lieb und Herz
Ein leerer Schaum,
Ist hin geschwunden, weggetragen;
Was ist das Leben? hör’ ich fragen:
Das Leben ist ein Traum.
8

Liedteksten
Wolfgang Amadeus Mozart
Abendempfindung
Tekst: Joachim Heinrich Campe (1746 - 1818)
De maan schijnt zilver; de mooiste uren van
het leven vliegen voorbij. Het doek valt en
de tranen vallen op het graf. Ik vlieg naar het
land van rust. Treur bij mijn graf, pluk een
viooltje voor mijn graf. Jouw traan zal in mijn
diadeem de mooiste parel zijn.
Abend ist’s, die Sonne ist verschwunden,
Und der Mond strahlt Silberglanz;
So entfliehn des Lebens schönste Stunden,
Fliehn vorüber wie im Tanz.
Bald entflieht des Lebens bunte Szene,
Und der Vorhang rollt herab;
Aus ist unser Spiel, des Freundes Träne
Fließet schon auf unser Grab.
Bald vielleicht (mir weht, wie Westwind leise,
Eine stille Ahnung zu),
Schließ ich dieses Lebens Pilgerreise,
Fliege in das Land der Ruh.
Werdet ihr dann an meinem Grabe weinen,
Trauernd meine Asche sehn,
Dann, o Freunde, will ich euch erscheinen
Und will Himmel auf euch wehn.
Schenk auch du ein Tränchen mir und
pflücke
Mir ein Veilchen auf mein Grab,
Und mit deinem seelenvollen Blicke
Sieh dann sanft auf mich herab.
Weih mir eine Träne, und ach! schäme
dich nur nicht, sie mir zu weihn;
Oh, sie wird in meinem Diademe
Dann die schönste Perle sein!
An Chloe
Tekst: Johann Georg Jacobi (1740 - 1814)
Mijn hart klopt als je mij liefdevol aankijkt.
Ik omhels je en kus je. Meisje, ik zal je
vasthouden en laat je slechts stervend
los. Dan zit ik uitgeput, maar zielsgelukkig
naast je.
Wenn die Lieb’ aus deinen blauen,
Hellen, offnen Augen sieht,
Und vor Lust, hineinzuschauen,
Mir’s im Herzen klopft und glüht;
Und ich halte dich und küsse
Deine Rosenwangen warm,
Liebes Mädchen, und ich schließe
Zitternd dich in meinem Arm,
Mädchen, Mädchen, und ich drücke
Dich an meinen Busen fest,
Der im letzten Augenblicke
Sterbend nur dich von sich läßt;
Den berauschten Blick umschattet
Eine düst’re Wolke mir;
Und ich sitze dann ermattet,
Aber selig neben dir.
9

Liedteksten
Ludwig van Beethoven
Adelaide
Tekst: Friedrich von Matthisson (1761 - 1831)
Alleen loopt je vriend in de lentetuin volop
in bloesem, Adelaide. In het meer, de
Alpensneeuw, de wolken en de sterrenhemel
straalt je beeltenis, Adelaide. De avondbries,
de zilverklokjes, de golven fluisteren en de
nachtegalen fluiten ‘Adelaide’. Ooit bloeit op
mijn graf een bloem uit de as van mijn hart
en glinstert op elk paars blaadje: Adelaide.
Einsam wandelt dein Freund im
Frühlingsgarten,
Mild vom lieblichen Zauberlicht umflossen,
Das durch wankende Blüthenzweige zittert,
Adelaide!
In der spiegelnden Fluth, im Schnee der
Alpen,
In des sinkenden Tages Goldgewölke,
Im Gefilde der Sterne stralt dein Bildniß,
Adelaide!
Abendlüftchen im zarten Laube flüstern,
Silberglöckchen des Mais im Grase säuseln,
Wellen rauschen und Nachtigallen flöten:
Adelaide!
Einst, o Wunder! entblüht, auf meinem Grabe,
Eine Blume der Asche meines Herzens;
Deutlich schimmert auf jedem
Purpurblättchen:
Adelaide!
Franz Schubert
Im Frühling
Tekst: Ernst Konrad Friedrich Schulze (1789 - 1817)
Stil zit ik op de heuvel. Ooit was ik gelukkig,
toen ik aan haar zijde ging, en haar in de
heldere hemel zag. Zie hoe de lente bloeit.
Het liefst pluk ik de bloemen van de twijg
waarvan zij plukte. Alles ziet er nog net zo uit
als toen, alleen het geluk van de liefde gaat
voorbij. De liefde en de spijt blijven ons bij.
Was ik maar een vogeltje, dan zong ik op deze
takken een liefdeslied, de hele zomer lang.
Still sitz ich an des Hügels Hang,
Der Himmel ist so klar,
Das Lüftchen spielt im grünen Tal,
Wo ich beim ersten Frühlingsstrahl
Einst, ach, so glücklich war.
Wo ich an ihrer Seite ging
So traulich und so nah,
Und tief im dunkeln Felsenquell
Den schönen Himmel blau und hell,
Und sie im Himmel sah.
Sieh, wie der bunte Frühling schon
Aus Knosp’ und Blüte blickt!
Nicht alle Blüten sind mir gleich,
Am liebsten pflückt’ ich von dem Zweig,
Von welchem sie gepflückt.
10

Liedteksten
Denn alles ist wie damals noch,
Die Blumen, das Gefild;
Die Sonne scheint nicht minder hell,
Nicht minder freundlich schwimmt im Quell
Das blaue Himmelsbild.
Es wandeln nur sich Will’ und Wahn,
Es wechseln Lust und Streit,
Vorüber flieht der Liebe Glück,
Und nur die Liebe bleibt zurück,
Die Lieb’ und ach, das Leid!
O wär ich doch ein Vöglein nur
Dort an dem Wiesenhang!
Dann blieb’ ich auf den Zweigen hier,
Und säng ein süsses Lied von ihr,
Den ganzen Sommer lang.
Die Götter Griechenlands
Tekst: Friedrich von Schiller (1759 - 1805)
Mooie tijd, waar ben je? Keer toch terug.
Uitgestorven is het rijk en geen god vertoont
zich. Alleen de schaduw blijft over.
An Silvia
Tekst: Eduard von Bauernfeld (1802 - 1890)
naar William Shakespeare
Wie is Silvia, dat iedereen haar prijst en eert?
Zelfs Amor spoedt zich naar haar toe. Voor
Silvia zingen wij en brengen haar hulde.
Was ist Silvia, saget an,
Daß sie die weite Flur preist?
Schön und zart seh’ ich sie nah’n,
Auf Himmels Gunst und Spur weist,
Daß ihr Alles unterthan.
Ist sie schön und gut dazu?
Reiz labt wie milde Kindheit;
Ihrem Aug’ eilt Amor zu,
Dort heilt er seine Blindheit,
Und verweilt in süßer Ruh.
Darum Silvia tön’, o Sang,
Der holden Silvia Ehren;
Jeden Reiz besiegt sie lang,
Den Erde kann gewähren:
Kränze ihr und Saitenklang!
Schöne Welt, wo bist du? Kehre wieder
Holdes Blütenalter der Natur.
Ach, nur in dem Feenland der Lieder
Lebt noch deine fabelhafte Spur.
Ausgestorben trauert das Gefilde,
Keine Gottheit zeigt sich meinem Blick.
Ach, von jenem lebenwarmen Bilde
Blieb der Schatten nur zurück.
11

Liedteksten
Litanei auf das Fest Allerseelen
Tekst: Johann Georg Jacobi
Rust in vrede, alle zielen, die de kwelling
hebben doorstaan. Meisjes met ontelbare
tranen, die een valse vriend verlieten,
verstoten door de wereld. En zij die nooit
lachten in de zon en waakten op doornen,
om ooit Gods aangezicht te mogen zien. Alle
zielen rusten in vrede.
Ruhn in Frieden alle Seelen,
Die vollbracht ein banges Quälen,
Die vollendet süssen Traum,
Lebenssatt, geboren kaum,
Aus der Welt hinüber schieden:
Alle Seelen ruhn in Frieden!
Liebevoller Mädchen Seelen,
Deren Tränen nicht zu zählen,
Die ein falscher Freund verliess,
Und die blinde Welt verstiess:
Alle, die von hinnen schieden,
Alle Seelen ruhn in Frieden!
Und die nie der Sonne lachten,
Unterm Mond auf Dornen wachten,
Gott, im reinen Himmelslicht,
Einst zu sehn von Angesicht:
Alle, die von hinnen schieden,
Alle Seelen ruhn in Frieden!
Herbst
Tekst: Ludwig Rellstab (1799 - 1860)
De wind blaast herfstig en koud. De velden
zijn kaal, bladeren en bloemen verwelkt. De
wolken pakken samen, donker en grijs. De
sterren zijn verdwenen, net als de hoop. Weg
zijn de lentedagen, toen ik mijn geliefde aan
het hart drukte. Gelijk met de rozen sterft
ook de liefde.
Es rauschen die Winde
So herbstlich und kalt;
Verödet die Fluren,
Entblättert der Wald.
Ihr blumigen Auen!
Du sonniges Grün!
So welken die Blüthen
Des Lebens dahin.
Es ziehen die Wolken
So finster und grau;
Verschwunden die Sterne
Am himmlischen Blau!
Ach, wie die Gestirne
Am Himmel entfliehn,
So sinket die Hoffnung
Des Lebens dahin!
Ihr Tage des Lenzes
Mit Rosen geschmückt,
Wo ich den Geliebten
An’s Herze gedrückt!
Kalt über den Hügel
Rauscht, Winde, dahin!
So sterben die Rosen
Der Liebe dahin.
12

Liedteksten
Nachtstück
Tekst: Johann Baptist Mayrhofer (1787 - 1836)
Als over de bergen de mist zich verspreidt
en de maan de wolken bevecht, pakt de
oude man zijn harp en zingt zacht in het bos:
‘Heilige nacht, spoedig zal het gedaan zijn en
verlost de slaap mij van al het verdriet.’ De
bomen ruisen ‘slaap zacht’, het gras lispelt
‘wij bedekken zijn rustplaats’ en de vogels
roepen ‘laat hem rusten’. De oude man luistert
en zwijgt, en de dood buigt over hem heen.
Wenn über Berge sich der Nebel breitet,
Und Luna mit Gewölken kämpft,
So nimmt der Alte seine Harfe, und schreitet,
Und singt waldeinwärts und gedämpft:
‘Du heil’ge Nacht!
Bald ist’s vollbracht.
Bald schlaf ich ihn
Den langen Schlummer,
Der mich erlöst
Von allem Kummer.’
Die grünen Bäume rauschen dann,
Schlaf süß du guter alter Mann;
Die Gräser lispeln wankend fort,
Wir decken seinen Ruheort;
Und mancher liebe Vogel ruft,
O laß ihn ruh’n in Rasengruft! –
Der Alte horcht, der Alte schweigt –
Der Tod hat sich zu ihm geneigt.
Gabriel Fauré
Cinque mélodies ‘de Venise’
Tekst: Paul Verlaine (1844 - 1896)
Mandoline
De gevers van serenades en de mooie
luisteraars wisselen flauwe woorden uit. Daar
zijn Thyrsis en Amyntas en die eeuwige
Clytander. En ook Damis die voor vele
harteloze vrouwen vele tedere gedichten
schreef. Hun jurken draaien rond in extase en
de mandoline kabbelt oeverloos voort.
Les donneurs de sérénades
Et les belles écouteuses
Echangent des propos fades
Sous les ramures chanteuses.
C’est Tircis et c’est Aminte,
Et c’est l’éternel Clitandre,
Et c’est Damis qui pour mainte
Cruelle fait maint vers tendre.
Leurs courtes vestes de soie,
Leurs longues robes à queues,
Leur élégance, leur joie
Et leurs molles ombres bleues,
Tourbillonnent dans l’extase
D’une lune rose et grise,
Et la mandoline jase
Parmi les frissons de brise.
13

Liedteksten
En sourdine
Laten we loom in de schemering onze liefde
in diepe stilte drenken. Onze zielen en harten
samensmelten onder de dromerige dennen
en aardbeibomen. Sluit je ogen en laten we
ons overgeven aan de wuivende bries die de
voeten nadert en het gazon doet golven. En
bij het vallen van de avond zal de nachtegaal
zingen, stem van onze wanhoop.
Calmes dans le demi-jour
Que les branches hautes font,
Pénétrons bien notre amour
De ce silence profond.
Mêlons nos âmes, nos coeurs
Et nos sens extasiés,
Parmi les vagues langueurs
Des pins et des arbousiers.
Ferme tes yeux à demi,
Croise tes bras sur ton sein,
Et de ton coeur endormi
Chasse à jamais tout dessein.
Laissons-nous persuader
Au souffle berceur et doux
Qui vient, à tes pieds, rider
Les ondes des gazons roux.
Green
Hier zijn bloemen, takken, vruchten en mijn
hart dat alleen voor jou klopt. Ik kom bedekt
door de dauw. Laat mij rust vinden aan jouw
voeten en dromen van dierbare momenten.
Laat mijn hoofd dat duizelt van jouw kussen
rusten op je jonge borst. Laat me een tijdje
rusten, terwijl jij rust.
Voici des fruits, des fleurs, des feuilles et des
branches
Et puis voici mon coeur qui ne bat que pour
vous.
Ne le déchirez pas avec vos deux mains
blanches
Et qu’à vos yeux si beaux l’humble présent
soit doux.
J’arrive tout couvert encore de rosée
Que le vent du matin vient glacer à mon
front.
Souffrez que ma fatigue à vos pieds reposée
Rêve des chers instants qui la délasseront.
Sur votre jeune sein laissez rouler ma tête
Toute sonore encor de vos derniers baisers;
Laissez-la s’apaiser de la bonne tempête,
Et que je dorme un peu puisque vous
reposez.
Et quand, solennel, le soir
Des chênes noirs tombera
Voix de notre désespoir,
Le rossignol chantera.
14

Liedteksten
A Clymène
Mystieke bacarolles, liefste, vanwege jouw
ogen die de kleur van de hemel tonen,
vanwege jouw stem die de horizon van mijn
rede verstoort, vanwege de onbedorvenheid
van jouw geur. Omdat jouw bestaan als
muziek, klanken en geuren mijn fijngevoelige
hart beweegt. Het zij zo!
Mystiques barcarolles,
Romances sans paroles,
Chère, puisque tes yeux,
Couleur des cieux,
Puisque ta voix, étrange
Vision qui dérange
Et trouble l’horizon
De ma raison,
Puisque l’arôme insigne
De ta pâleur de cygne,
Et puisque la candeur
De ton odeur,
Ah ! Puisque tout ton être,
Musique qui pénètre,
Nimbes d’anges défunts,
Tons et Parfums,
A, sur d’almes cadences,
En ces correspondances
Induit mon coeur subtil,
Ainsi soit-il !
C’est l’extase
Het is de langzame extase, de vermoeidheid
na de liefde. Het ruisen van het bos, door de
wind omhelsd. Het zachte geluid, dat wuivend
gras uitademt. Het gedempte geluid van
rollende stenen onder het stromende water.
Deze klagende ziel in deze sluimerende kreun
is van ons, toch? Op deze warme avond?
C’est l’extase langoureuse,
C’est la fatigue amoureuse,
C’est tous les frissons des bois
Parmi l’étreinte des brises,
C’est, vers les ramures grises,
Le choeur des petites voix.
Ô le frêle et frais murmure !
Cela gazouille et susurre,
Cela ressemble au bruit doux
Que l’herbe agitée expire…
Tu dirais, sous l’eau qui vire,
Le roulis sourd des cailloux.
Cette âme qui se lamente
En cette plainte dormante
C’est la nôtre, n’est-ce pas ?
La mienne, dis, et la tienne,
Dont s’exhale l’humble antienne
Par ce tiède soir, tout bas ?
15

Liedteksten
Reynaldo Hahn
A Chloris
Tekst: Théophile de Viau (1590 - 1626)
Als het waar is, Chloris, dat je van mij houdt,
dan kunnen koningen mijn geluk evenaren.
Hoe wreed zou de dood nu zijn, als mijn
geluk zou worden vervangen door de
gelukzaligheid van de hemel. Niets van wat
ze zeggen over ambrozijn komt in de buurt
van de charme van jouw ogen.
S’il est vrai, Chloris, que tu m’aimes,
Mais j’entends, que tu m’aimes bien,
Je ne crois point que les rois mêmes
Aient un bonheur pareil au mien.
Que la mort serait importune
De venir changer ma fortune
A la félicité des cieux !
Tout ce qu’on dit de l’ambroisie
Ne touche point ma fantaisie
Au prix des grâces de tes yeux.
Offrande
Tekst: Paul Verlaine (1844 - 1896)
Hier zijn bloemen, takken, vruchten en mijn
hart dat alleen voor jou klopt. Ik kom bedekt
door de dauw. Laat mij rust vinden aan jouw
voeten en dromen van dierbare momenten.
Laat mijn hoofd dat duizelt van jouw kussen
rusten op je jonge borst. Laat me een tijdje
rusten, terwijl jij rust.
Voici des fruits, des fleurs, des feuilles et des
branches
Et puis voici mon coeur qui ne bat que pour
vous.
Ne le déchirez pas avec vos deux mains
blanches
Et qu’à vos yeux si beaux l’humble présent
soit doux.
J’arrive tout couvert encore de rosée
Que le vent du matin vient glacer à mon
front.
Souffrez que ma fatigue à vos pieds reposée
Rêve des chers instants qui la délasseront.
Sur votre jeune sein laissez rouler ma tête
Toute sonore encor de vos derniers baisers;
Laissez-la s’apaiser de la bonne tempête,
Et que je dorme un peu puisque vous
reposez.
16

Liedteksten
Fêtes galantes
Tekst: Paul Verlaine
De gevers van serenades en de mooie
luisteraars wisselen flauwe woorden uit. Daar
zijn Thyrsis en Amyntas en die eeuwige
Clytander. En ook Damis die voor vele
harteloze vrouwen vele tedere gedichten
schreef. Hun jurken draaien rond in extase en
de mandoline kabbelt oeverloos voort.
Les donneurs de sérénades
Et les belles écouteuses
Echangent des propos fades
Sous les ramures chanteuses.
C’est Tircis et c’est Aminte,
Et c’est l’éternel Clitandre,
Et c’est Damis qui pour mainte
Cruelle fait maint vers tendre.
Leurs courtes vestes de soie,
Leurs longues robes à queues,
Leur élégance, leur joie
Et leurs molles ombres bleues.
Tourbillonnent dans l’extase
D’une lune rose et grise,
Et la mandoline jase
Parmi les frissons de brise.
D’une prison
Tekst: Paul Verlaine
Boven het dak is de lucht zo blauw en kalm.
In een boom zingt de vogel zijn klaagzang.
Mijn God, het leven daar is er eenvoudig en
rustig. Jij daar, die onophoudelijk huilt, wat
heb je gedaan met je jeugd?
Le ciel est, par-dessus le toit,
Si bleu, si calme !
Un arbre, par-dessus le toit,
Berce sa palme.
La cloche, dans le ciel qu’on voit,
Doucement tinte.
Un oiseau sur l’arbre qu’on voit
Chante sa plainte.
Mon Dieu, mon Dieu, la vie est là,
Simple et tranquille.
Cette paisible rumeur-là
Vient de la ville.
Qu’as-tu fait, ô toi que voilà
Pleurant sans cesse,
Dis, qu’as-tu fait, toi que voilà,
De ta jeunesse ?
17

Liedteksten
Claude Debussy
Fêtes galantes II
Tekst: Paul Verlaine
Les ingénus
De hoge hakken worstelden met de lange
rokken en soms was er een glimp van een
enkel. Soms was er een steek van een jaloers
insect en waren de witte nekken een genot
voor onze jonge ogen. En als de avond viel
fluisterden zij zulke speciale woorden, die
onze ziel deed beven en verbazen.
Les hauts talons luttaient avec les longues
jupes,
En sorte que, selon le terrain et le vent,
Parfois luisaient des bas de jambes, trop
souvent
Interceptés ! – et nous aimions ce jeu de
dupes.
Le faune
Een oude faun van terracotta staat lachend
midden op het gazon. Waarschijnlijk
voorspelt hij een slechte afloop van deze
serene momenten, die jou en mij – een stel
melancholische pelgrims– hebben geleid
naar dit uur, dat nu vervliegt op het geluid
van de tamboerijnen.
Un vieux faune de terre cuite
Rit au centre des boulingrins,
Présageant sans doute une suite
Mauvaise à ces instants sereins
Qui m’ont conduit et t’ont conduite,
– Mélancoliques pèlerins, –
Jusqu’à cette heure dont la fuite
Tournoie au son des tambourins.
Parfois aussi le dard d’un insecte jaloux
Inquiétait le col des belles sous les branches,
Et c’était des éclairs soudains de nuques
blanches,
Et ce régal comblait nos jeunes yeux de fous.
Le soir tombait, un soir équivoque d’automne:
Les belles, se pendant rêveuses à nos bras,
Dirent alors des mots si spécieux, tout bas,
Que notre âme depuis ce temps tremble et
s’étonne
18

Liedteksten
Colloque sentimental
In het oude, koude en verlaten park gingen
twee schimmen, die spraken over het
verleden. ‘Herinner je je onze vroegere
extase? Verschijn ik nog in je dromen? Was
onze tijd samen niet prachtig? Hoe blauw
was de lucht en zo vol hoop.’ ‘De hoop
vluchtte verslagen naar de donkere lucht.’ En
alleen de nacht hoorde nog hun woorden.
Dans le vieux parc solitaire et glacé,
Deux formes ont tout à l’heure passé.
Leurs yeux sont morts et leur lèvres sont
molles,
Et l’on entend à peine leurs paroles.
Dans le vieux parc solitaire et glacé,
Deux spectres ont évoqué le passé.
– Te souvient-il de notre extase ancienne ?
– Pourquoi voulez-vous donc qu’il m’en
souvienne ?
– Ton coeur bat-il toujours à mon seul nom ?
Toujours vois-tu mon âme en rêve? – Non.
– Ah! Les beaux jours de bonheur indicible
Où nous joignions nos bouches ! – C’est
possible.
– Qu’il était bleu, le ciel, et grand l’espoir !
– L’espoir a fui, vaincu, vers le ciel noir.
Tels ils marchaient dans les avoines folles,
Et la nuit seu le entendit leurs paroles.
19

Biografieën
Componisten
Esterházy-familie. In de
laatste jaren van zijn leven
was hij vrij en ging hij naar
Engeland. In totaal zou
Haydn met 104 voltooide
symfonieën, bijna 100
strijkkwartetten, opera’s,
missen en een veelheid aan
kamermuziek een krachtig
fundament leggen onder
de stijl van de Weense
Klassieken.
was hij aanvankelijk als
hofmusicus in dienst van
de aartsbisschop, maar
in 1781 kwam het tot een
breuk en Mozart vestigde
zich in Wenen als eerste
zelfstandige musicus in
de geschiedenis. Of het
nu ging om opera, de
symfonie, het soloconcert,
het strijkkwartet, de
pianoliteratuur of het vocale
vlak, op alle gebieden
leverde Mozart bijdragen die
gelden als de beste en de
bekendste in zijn soort.
Franz Joseph Haydn
(1732 - 1809) is de
geschiedenisboeken
ingegaan als de ‘vader van
de symfonie’. Misschien
wel erg veel eer, maar deze
goede vriend van Mozart
en kortstondig docent van
en vooral voorbeeld voor
Beethoven is van groot
belang is geweest voor
de belangrijkste genres
van de klassieke muziek.
De sonatevorm kreeg zijn
definitieve contouren vooral
dankzij zijn werk. Vrijwel
zijn hele werkzame leven
was Haydn Kapellmeister in
dienst van de invloedrijke
20
Wolfgang Amadeus Mozart
(1756 - 1791) werd van de
rebel van Salzburg de held
van het klassieke Wenen.
Als wonderkind reisde hij
Europa door, voor een groot
deel samen met zijn oudere
zus Nannerl. In Salzburg
Ludwig van Beethoven
(1770 - 1827) was in Bonn
aanvankelijk hofmusicus
van de keurvorst en leerling

Biografieën
van Christian Gottlob
Neefe. In 1792 vestigde hij
zich in Wenen, eerst als
leerling van Haydn maar
al snel als zelfstandig
musicus. Aanvankelijk werd
Beethoven in Wenen vooral
beroemd als pianist en
fenomenaal improvisator.
Toen hij in 1808 overwoog
om Wenen te verlaten,
besloten zijn adellijke
vrienden hem een jaarlijkse
toelage toe te kennen, om
hem zo in Wenen te kunnen
houden. Door zijn tijdgenoot
E.T.A. Hoffmann werd hij
beschouwd als een van
de eerste romantici: ‘Zijn
muziek wekt dat oneindige
verlangen op dat het wezen
is van de romantiek.’
Franz Schubert (1797 -
1828) toonde al jong een
interesse voor muziek.
Hij blonk uit als zanger
en werd aangenomen als
Sängerknabe aan de Weense
Hofkapel. Daar kreeg hij les
van onder anderen Antonio
Salieri. Hij werkte een tijd
als hulponderwijzer om
onder militaire dienst uit
te komen en vervolgens
verdiende hij de kost als
muziekdocent. Hij leefde
in relatieve armoede, maar
slaagde er in de romantiek
in muziek te definiëren
met zijn kamermuziek- en
symfonische werken.
Daarnaast zette hij met ruim
zeshonderd liederen het
romantische lied voorgoed
op de kaart.
Gabriel Fauré (1845 - 1924)
begon zijn muziekstudie
aan de kerkmuziekschool
van Louis Niedemeyer in
Parijs en groeide uit tot
een van de belangrijkste
Franse componisten van zijn
generatie. Met zijn jongere
tijdgenoten Claude Debussy
en Maurice Ravel tilde hij
de Franse muziek de 20e
eeuw in. Fauré maakte in
eerste instantie naam als
koordirigent en organist en
was jarenlang verbonden aan
de Parijse Madeleinekerk.
Daar schreef hij ook zijn
bekendste werk, het
Requiem.
Daarnaast componeerde
hij veel kamermuziek
en liederen. Fauré had
veel invloed als docent
compositie en later
directeur van het Parijse
conservatorium waar hij
onder anderen Maurice Ravel
en George Enescu tot zijn
leerlingen mocht rekenen.
De Franse componist, pianist,
dirigent en muziekcriticus
Reynaldo Hahn (1874 - 1947)
werd geboren in Venezuela
21

Biografieën
en verhuisde op driejarige
leeftijd met zijn ouders
naar Parijs. Hij ontwikkelde
hij zich al vroeg tot een
uitstekend pianist en ging
op tienjarige leeftijd naar het
Parijse conservatorium, waar
hij compositie studeerde bij
Charles Gounod en Jules
Massenet.
vooral zijn liederen algemeen
gewaardeerd. Hahn was
vanaf 1945 tot zijn dood in
1947 muzikaal leider van de
Parijse opera.
voor de player piano en
maakte in 1903 in Londen
grammofoonopnames van
zes van haar composities
voor de Gramophone
and Typewriter
Company, opnames die
tegenwoordig tot de meest
gezochte stukken voor
pianoverzamelaars behoren.
Door zijn relatief
conservatieve werk – van
het werk van Claude
Debussy moest hij niets
hebben – verdween hij
na zijn dood lange tijd
van de concertpodia. Zijn
bekendheid kwam in eerste
instantie vooral door zijn
relatie met Marcel Proust,
maar inmiddels worden
22
De Franse componiste en
pianiste Cécile Chaminade
(1857 - 1944) kreeg haar
eerste lessen van haar
moeder. Aangemoedigd
door Georges Bizet, Camille
Saint-Saëns en Emmanuel
Chabrier gaf ze haar eerste
concert toen ze 18 jaar was
en vanaf die tijd raakten
haar composities in trek. Na
diverse reizen door Frankrijk
maakte ze haar debuut in
1892 in Engeland. Chaminade
nam talrijke pianorollen op
De Franse componist Claude
Debussy (1862-1918) groeide
dankzij steun van Nadjezjda
von Meck – eveneens
Tsjaikovsi’s weldoenster –
uit tot een vernieuwend
componist en pianist. Zijn
stijl vormde zich vooral na
de Wereldtentoonstelling
in Parijs in 1889, waar hij

Biografieën
Spaanse muziek en de
Javaanse gamelan hoorde.
Hoewel vaak gelinkt aan het
impressionisme, werd hij ook
geïnspireerd door mystieke
literatuur. Debussy’s muziek
kenmerkt zich door een
improvisatorische vorm en
‘zwevende’ tonaliteit. Met
werken als Prélude à l’aprèsmidi
d’un faune, La mer,
Pelléas et Mélisande en de
Préludes is hij van blijvende
invloed op de westerse
muziek.
23

Biografieën
Uitvoerenden
Philippe Jaroussky
Countertenor
Philippe Jaroussky
(1978) staat bekend
om zijn buitengewone
vocale virtuositeit en zijn
vermogen om het publiek
te ontroeren met zijn
‘toon van een engel’. Hij
begon zijn muzikale reis
als violist, studeerde later
piano en ontdekte zijn
passie voor zang dankzij
de countertenor Fabrice di
Falco.
Aan het Conservatoire de
Paris ontwikkelde hij onder
begeleiding van Nicole
Fallien zijn unieke falsetstem.
Zijn carrière kreeg een
vroege impuls door zijn werk
met het ensemble Artaserse,
dat hij mede oprichtte.
Jaroussky’s repertoire
reikt van barokopera’s
tot eigentijdse werken.
Hij verwierf faam met
interpretaties van muziek
van componisten als Vivaldi,
Händel en Caldara, en heeft
daarnaast moderne werken
24
uitgevoerd, zoals Kaija
Saariaho’s Only the Sound
Remains. Zijn discografie
bevat hoogtepunten als
Carestini: A Castrato’s Story
en Green, een collectie
Franse liederen op teksten
van Paul Verlaine. Hij werkte
samen met prominente
musici zoals William
Christie, Cecilia Bartoli en
foto: Simon Fowler
Emmanuelle Haïm, en trad op
met prestigieuze ensembles
als Les Arts Florissants en
L’Arpeggiata. Met het album
Passion Jaroussky vierde
hij in 2019 zijn twintigjarige
carrière.

Biografieën
Jérôme Ducros
Piano
De pianist en componist
Jérôme Ducros (1974)
werd geboren in Frankrijk
en studeerde aan het
Conservatoire National
Superieur de Musique de
Paris, waar hij de eerste
prijs met onderscheiding
won.
Daarna volgde hij
masterclasses bij onder
anderen Léon Fleisher,
Gyorgy Sebök en Christian
Zacharias. In 1994 won
hij de tweede prijs en
de speciale prijs voor
de beste interpretatie
van het verplichte werk
tijdens de Umberto
Micheli International Piano
Competition georganiseerd
door Maurizio Pollini. Hij
treedt internationaal op als
solist en als kamermusicus.
Sinds 1995 vormt hij een vast
duo met de Franse cellist
Jérôme Pernoo. Ook met
Philippe Jaroussky speelt hij
regelmatig samen. De laatste
jaren maakt hij steeds meer
naam als componist.
foto: Jean Baptiste Millot
25

Biografieën
Nina Spinosi
Sopraan
De in Bretagne geboren
Nina Spinosi groeide op in
een muzikale familie. Ze
begon op vijfjarige leeftijd
met vioolstudie. Tijdens
haar studie toegepaste
kunsten in Parijs in 2013
ging ze tevens studeren
aan de Schola Catorum en
kwam ze tot de ontdekking
dat ze zich geheel aan
muziek wilde wijden.
26
In 2014 volgde ze
professionele theaterlessen
aan het Cours Florent en aan
het Atelier Lyrique van het
Conservatoire des Pavillons-
Sous-Bois. in 2019 studeerde
ze af aan de Scola Cantorum
en het jaar daarop begon
ze aan het Conservatorium
van Amsterdam, waar ze in
juni van dit jaar afstudeerde.
Nina heeft al de nodige
concertervaring: zo zong ze
bijvoorbeeld de solopartijen
in het Requiem van Fauré en
de Mis in c klein van Mozart.
Odée Mertzweiller
Gitaar
Gitarist Odée Mertzweiller
ontmoette Nina Spinosi
aan het Conservatorium
van Amsterdam, waar hij
zijn bachelor en master
behaalde, na te zijn
afgestudeerd aan de ESM
(École Superieur de Muziek)
Bourgogne-Franche-Comté.
Odée soleerde onder meer
in het Concierto de Aranjuez
in Amsterdam en trad samen
met Rolando Villazón op
tijdens het La Vague Festival
in Uzès in Zuid-Frankrijk.
Hij is zeer geïnteresseerd in
artistieke mengvormen en hij
onderzoekt voortdurend het
samengaan van klassiek en
hedendaags werk.

Colofon
Grote
Zangers
De serie Grote Zangers is een samenwerking
tussen Muziekgebouw aan ’t IJ en Stichting
Grote Zangers.
Grote Zangers
Zes concerten per seizoen in het
Muziekgebouw voor de mondiale wereldtop.
We zijn begonnen met de serie in 2010/2011.
Jonge Grote Zangers
In het voorprogramma treden zangers op uit
ons educatietraject voor jong talent. Dat heet
Jonge Grote Zangers. Wij organiseren voor
jong talent ca. 25 concerten per jaar:
• Voorprogramma. In het Muziekgebouw
• Huisconcerten. In Amsterdamse huizen
met vleugel en muziekkamer
• Tuinconcerten. In Amsterdamse stadtuinen,
vleugel staat onder een veranda
• Picknickconcerten à la Glyndebourne.
In fijne tuinen in de Stichtse Vecht
• Operaconcert. Op Landgoed Berkenrode
• Masterclasses. In het Concertgebouw
Vrienden Grote Zangers
Grote Zangers kent een actieve Vriendenclub.
Vrienden wonen concerten en activiteiten
van Jonge Grote Zangers bij. Er zijn borrels
rondom Grote Zangers-concerten. Er is één
keer per jaar een exclusief en bijzonder
evenement.
Partners
Muziekgebouw aan ’t IJ; co-producent serie
Grote Zangers
Concertgebouw; masterclasses
Landgoed Berkenrode
Radio4
Grote Zangers
Theo van den Bogaard, artistiek directeur
Bestuur:
Wouter van Nispen tot Sevenaer, voorzitter
Gjørild Kristiansen-Brenninkmeijer, secretaris
Gerhard Opheikens, penningmeester
Robert Schreuder, lid
Contact Stichting Grote Zangers
Gabriël Metsustraat 11, 1071 DZ Amsterdam
e info@grotezangers.nl
w www.grotezangers.nl
Wilt u zo’n concert van een Jonge Grote Zanger
bijwonen? Stuur dan een mail voor informatie
over toegang naar vrienden@grotezangers.nl.
Jonge Grote Zangers wordt ondersteund
door het Muziekgebouw (voorprogramma),
Vrienden van Grote Zangers, AFK,
het Cultuurfonds, e.a.
27

Verwacht
Schuberts
Schwanengesang
Matthias Goerne +
Anton Mejias
Serie Grote
Zangers
Vr 17 jan 2025
Grote Zaal
20.15 uur
‘Het is mijn lievelingszaal, vanwege de akoestiek en de
sfeer.’ Aldus bariton Matthias Goerne in Het Parool over de
Grote zaal van het Muziekgebouw. En hij trad hier vaker op
dan welke liedzanger dan ook. Met gemak zingt hij boven
een honderdkoppig orkest uit, maar hij kan ook prachtig
fluisterzacht zingen. Enorme dramatiek bij Goerne. Hij treft
de jonge Fins-Cubaanse Anton Mejias aan de piano. Samen
brengen ze de beroemde liedcyclus Schwanengesang van
Franz Schubert.
Schwanengesang was nagenoeg het laatste wat de toen
pas 31-jarige Schubert in oktober 1828 componeerde. De
liederen behoren tot zijn meest geliefde, zoals Der Atlas
en Ständchen. Huiveringwekkend mooi en bezield. Goerne
bevindt zich al 25 jaar aan de top; Anton Mejias is pas 23,
valt op met zijn Bach en is een snel rijzende ster aan het
pianofirmament. Zo soleerde hij onder de dirigenten Tarmo
Peltokoski en Klaus Mäkelä, twee generatie- en landgenoten
die ook in rap tempo carrière maken.
Mattias Goerne
foto: Marie Staggat
Programma: Franz Schubert Schwanengesang
28

Verwacht
Ode on the death of
Mr. Henry Purcell
PRJCT Amsterdam, Maarten
Engeltjes + Alexander Chance
Serie Oude
Muziek
Za 1 feb 2025
Grote Zaal
20.15 uur
Hoe verdriet soms toch tot iets heel moois kan leiden.
Toen in 1695 de Britse componist Henry Purcell overleed,
componeerde zijn leerling John Blow een fenomenale
herdenkingsode voor hem. Ode on the death of Mr. Henry
Purcell is een bijna intieme lofzang op de componist
die eerbiedig de ‘Orpheus Britannicus’ werd genoemd.
Twee grote countertenoren en barokensemble PRJCT
Amsterdam vertolken deze ode plus andere aria’s van
Purcell en tijdgenoten.
Uitmuntende jonge barokmusici met een gezamenlijke
muzikale visie vormen de vaste kern van PRJCT Amsterdam.
Of zoals Bachtrack het formuleerde: ‘Het 12-koppige orkest
klinkt vol en volgt loyaal het esthetisch initiatief van zijn
charismatische leider.’ Dat boegbeeld is de succesvolle
Nederlandse countertenor Maarten Engeltjes. Hij treft
nu countertenor Alexander Chance naast zich, die in de
voetsporen van zijn wereldberoemde vader Michael Chance
treedt.
Alexander Chance
Programma: Henry Purcell Come ye sons of art / Hark how
the songsters (duet) / One charming night / In vain the
am’rous flute (duet) / Sing, sing ye druids (duet) / O, Solitude /
Sweetness of nature (duet) / The fatal hour comes on Apace /
Chaconne uit de semi-opera Dioclesian / Here let my life /
John Blow A Ground in D / Ode on the death of Mr. Henry
Purcell (duet) / William Byrd Ye sacred muses Johann Jakob
Froberger Deel 1 uit Suite in a
29

Verwacht
December
za 14 dec / 20.15 uur
Kerstjuwelen van Händel
Vox Luminis
zo 15 dec / 11.00 uur
Kleine Zaal
Rewind-Forward
Ensemble SCALA
zo 15 dec / 15.00 uur
Weihnachtsoratorium
Nederlandse Bachvereniging
zo 15 dec / 20.00 + 21.15 uur
Kleine Zaal
A Myth for Piano
Mees Vervuurt +
Mees Siderius
ma 16 dec / 20.15 uur
Het verhaal van
Bethlehem
Huelgas Ensemble
wo 18 dec / 20.15 uur
A Mother’s Love
The Sixteen
do 19 dec / 12.30 uur
Isabel Pronk
Lunchconcert i.s.m. Dutch
Classical Talent
do 19 dec / 20.15 uur
Componerende
klavierleeuwen
Yeol Eum Son
vr 20 dec / 20.15 uur
Misa Criolla
Música Temprana
za 21 dec / 20.15 uur
Op weg naar Kerstmis
Stile Antico
zo 22 dec / 15.00 uur /
Atriumzaal
SoundLAB
Workshop voor volwassenen
ma 23 dec / 15.00 + 19.30 uur
di 24 dec / 10.30 + 13.30 uur
Kerstspel
Nieuw Vocaal Amsterdam +
Holland Baroque
30 dec / 16.00 + 20.15 uur /
Kleine Zaal
Maar wat er ook gebeurt er
klinkt muziek
Olga Zuiderhoek +
Gerard Bouwhuis
SoundLAB Workshop
Maak je eigen muziek met de
wonderlijkste instrumenten.
Voor kinderen (7+) met
volwassenen in de Atriumzaal
om 13.00 uur op verschillende
zondagen. Kaartjes via
muziekgebouw.nl/soundlab
WannaSwing
Op de kade voor het
Muziekgebouw staat de
interactieve muziekinstallatie
WannaSwing van theatermaakster
Caecilia Thunissen
en scenograaf Jan Boiten. Acht
schommels sturen composities
aan van hedendaagse
componisten als Joey Roukens,
Mayke Nas en Rob Zuidam.
Zie voor meer informatie
muziekgebouw.nl/wannaswing
Huil van de Wolff
Elke 22e van de maand
klinkt om 20.00 uur het
geluidsmonument Huil van
de Wolff van Martijn Padding
ter herinnering aan oprichter
van het Muziekgebouw
Jan Wolff (1941 - 2012).
muziekgebouw. nl/
huilvandewolff
Geheimtips
Bijzondere concerten
die je niet mag missen.
muziekgebouw.nl/geheimtips
30

Foto: Erik van Gurp
Op de hoogte blijven?
Mis geen enkel concert en schrijf je
in voor onze nieuwsbrief! Scan de
QR-code of ga naar muziekgebouw.
nl/nieuwsbrief. Of volg ons via
Facebook, LinkedIn of Instagram.
Dudok aan ‘t IJ
Kom voor of na het concert eten
in Dudok aan ‘t IJ. Reserveren:
020 788 2090 of dudokaanhetij.nl.
Rondom het concert
- Na aanvang van het concert heb je
geen toegang meer tot de zaal.
- Zet je mobiele telefoon uit voor
aanvang van het concert.
- Het maken van beeld- of
geluidsopnamen in de zaal alleen
met schriftelijke toestemming.
- Algemene Bezoekersvoorwaarden
zijn na te lezen op muziekgebouw.nl
Word Vriend
Inkomsten uit kaartverkoop dekken
ten dele onze kosten.
Word vriend: met jouw steun
kunnen we concerten op het
hoogste niveau blijven organiseren.
Meer informatie:
muziekgebouw.nl/wordvriend
Dank!
Wij kunnen niet zonder de steun van
onze vaste subsidiënten en Vrienden
van het Muziekgebouw. Wij zijn hen
daarvoor zeer erkentelijk.
Bij de prijs inbegrepen
Reserveringskosten zijn bij de
kaartprijs inbegrepen.
Ook een drankje, tenzij anders
vermeld op je concertkaartje.
Druk binnenwerk
druk & printservice
31