You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
56 _
Links: Marilyn Monroe, 1960.
Rechts: Ingrid Bergman, 1953.
Beeldreportage
Het leven van
Aan het demonstreren voor het
recht op abortus, 1972.
3
4
2
1
1. November 1945.
2. Op La Foire aux Femmes in de Cartoucherie
in Vincennes, 1973.
3. Journalisten drommen om Simone en Jean-Paul
heen na hun vrijlating uit de politiecel, 1970.
4. Kleine Simone in 1911.
5. In haar Parijse appartement, 1976.
6. Met haar karakteristieke tulband, Parijs 1986.
7. In Rome met Jean-Paul, 1978.
5
63
7
je er ook meerdere kunt hebben?) leerden we steeds meer
over elkaars levens. Floddergesprekjes over kapotgekauwde
meubels of speciaalvoer groeiden in de loop der wandelingen
uit in het delen van relatiestruggles en andere onderwerpen
des levens. Sowieso heb ik veel meer aanspraak sinds ik
een hond heb. Dankzij herhaalde ontmoetingen met andere
baasjes heb ik allerlei buren beter leren kennen. Ook al weet
ik soms hun naam niet, maar alleen die van de hond, op
straat vinden we herkenning bij elkaar. Juist zo’n simpel
praatje haalt me net even uit mijn hoofd. Indirect doet een
hond veel voor de sociale constructen die zo belangrijk zijn
voor je mentale gezondheid.
Dat honden een therapeutisch effect kunnen hebben, wordt
ook buiten de huiskamer steeds meer gezien en benut. Zo
worden de dieren in de ggz ingezet en op scholen. Hanneke
Vermunt is directeur op een basisschool in Zeist. Sinds twee
jaar is er schoolhond Kees. “Ik heb zelf vier pubers thuis en
heb ervaren wat een hond kan doen voor het hele gezin,”
vertelt ze me aan de telefoon. “Toen er ooit een stagiair met
een hulphond solliciteerde, zette dat me aan het denken.”
Na veel overwegingen, een uitgedacht voorstel aan het
bestuur en gesprekken met kinderen met hondenangst,
kwam Kees. “Kees is geen hulphond en is er niet als therapeut.
Maar de wonderlijke werking is precies wat ik had
bedacht, en meer,” vertelt ze. De labradoodle zorgt voor rust
en reuring. “Kinderen hebben geleerd dat de hond een
spiegel is: als zij druk zijn, wordt hij ook druk. Kees ligt bij
mij op de kamer, mag soms mee een klas in en kinderen
mogen onder begeleiding van een volwassene een rondje
lopen met hem. Diehard fans staan zeker zes keer per dag
voor mijn deur voor een knuffel. Hebben achtstegroepers
ruzie en komt Kees erbij, dan voel je de spanning zakken.”
Soms staat er een leerkracht met een verdrietig kind aan
haar deur, mag ie even bij jullie? “Zelf heb ik ook veel geleerd
over hoe je een dier kunt lezen. Thuis is Kees samen met
mijn andere labradoodle een doerak, op school is zijn plek
afgebakend en is hij voorbeeldig.” Haar enthousiasme en
weloverwogen aanpak raakt me. Ik werk niet eens op een
school, maar zie het al voor me: scholen, kantoren, spreekkamers
met vaker een hondje erbij. Wat zou er gebeuren?
onderzoeker en auteur van Dier en mens – De band tussen
ons en andere dieren. Op de Universiteit van Amsterdam
geeft hij colleges over het onderwerp en hij vindt het niet
heel vreemd. “De afgelopen decennia zijn we onze huisdieren
steeds meer als lid van het gezin gaan zien. We doen
steeds meer dingen die bij menselijke familieleden horen,
denk aan verjaardagen vieren of rituelen organiseren als ze
overlijden.” Ook hoofddocent Endenburg kijkt er niet van op:
tachtig procent van de huisdierbezitters ziet zijn of haar huisdier
als gezinslid. “Logisch, we besteden er aandacht aan
en er gaat veel geld naar toe.”
Familie of niet, Lowie en ik snappen elkaar, zo voelt het vaak
tenminste. Ook nu. Terwijl ik met mijn laptop op schoot zit en
hij me onder mijn benen vandaan aankijkt, lijkt hij te denken:
mag ik even bij je liggen? Kan ik hem inderdaad zo goed
lezen? Reesink: “Het ligt op de loer om dieren te makkelijk
menselijke emoties toe te dichten.” Zo denken eigenaren
vaak een schuldbewuste blik in de ogen van hun hond te
herkennen, maar die interpretatie blijkt niet altijd te kloppen.
“Al klopt het soms ook wél wat je denkt, want honden zijn
wel degelijk intelligente en emotionele wezens.” Dat antropomorfiseren,
het toekennen van menselijke emoties aan dieren
(of voorwerpen), is niet erg, zegt hij met nadruk, zolang
eigenaren zich er bewust van zijn dat dieren maar voor een
deel op ons lijken. En ze niet als baby’s behandelen, inclusief
kleertjes en kinderwagens.
TROOST IN DIE OGEN
Mijn schoonvader vertelt me weleens over de honden die
ze vroeger thuis hadden op de boerderij. Die liepen gewoon
los over straat, sliepen buiten en hadden ook een duidelijke
functie: waken. Hoe anders is dat nu. Lowie hoort er bij ons
echt bij en ik heb niet het idee dat dat familiegevoel zo uitzonderlijk
is. Want ook anderen zien ons als ‘ons drieën’:
wanneer we op reis zijn met de camper, appen vrienden
me geïnteresseerd hoe Lowie het vindt onderweg. Mijn
filmrol staat vol foto’s van zijn gekke streken en z’n lieve
snoet die ik zo adoreer.
Draaf ik misschien een beetje door door hem te omarmen
als familielid, of sterker nog, als kind? Maarten Reesink is
126 _ Schoolhond Kees heeft een Instagram: @kees_comenius
Wat Endenburg betreft is er verder niks mis mee om een
goede band met je huisdier te hebben, want zo ontstaat
dat belangrijke gevoel van social support. “Als we troost
vinden in die ogen, dan is dat behulpzaam.”
Troost, support, begrip: niet voor niets wordt ‘onvoorwaardelijke
vriendschap’ na ‘gezelligheid’ als belangrijkste reden
voor het nemen van een huisdier genoemd. Een dier kan zelfs
iets voor hebben op een mensenvriend, vindt Endenburg.
Mensen hebben een oordeel, zegt ze, ook je vrienden. “Als
ze je vragen hoe het met je is, en je te vaak antwoord dat het
niet zo lekker gaat, verdwijnen sommige vrienden als sneeuw
voor de zon. Dieren hebben dat niet. Een hond blijft altijd bij
je, ook als het heel slecht met je gaat.”
Op de site van The Washington Post lees ik zelfs dat het verliezen
van een huisdier voor veel eigenaren net zo moeilijk
kan zijn als rouwen om een vriend of familielid. ‘Je huisdier
loopt met je mee naar de badkamer, slaapt naast je, volgt
je als je schaduw. Mensen doen dat niet,’ vertelt Leigh Ann
Gerk, hulpverlener op het gebied van rouw om huisdieren,
in het stuk. ‘Relaties met mensen zijn belangrijk, maar ook
ingewikkeld,’ zegt ze. ‘De relatie met je huisdier is simpel.
Die houdt van je zoals je bent.’
GEEN MENS NODIG?
Het klinkt bijna ideaal, zo’n dierenvriend. Neem een hond
en je hebt geen mens meer nodig. Dat is natuurlijk niet zo,
licht Endenburg toe. “Een hond biedt emotionele steun,
maar zal je nooit helpen met je financiële problemen of een
muurtje voor je schilderen. En ook al heb je het gevoel dat
je hond luistert, hij geeft geen advies. Een huisdier kan niet
vragen: heb je er al zo over nagedacht?” Dieren kunnen zeer
aanvullend zijn, maar in onze mensenmaatschappij heb je
mensen nodig, vindt ze.
Eerlijk is eerlijk, mijn band met Lowie is niet altijd magisch
en zorgeloos. Soms negeert hij me compleet als ik hem
roep terwijl hij buiten zijn neus achterna gaat, hij steekt dan
nog net niet zijn middelvinger naar me op. Of hij komt niet
troostend naast me op de bank liggen als ik verdrietig ben,
maar loopt naar de hoek van de kamer en gaat daar op de
grond liggen. Alsof ie zegt: succes ermee. Toegegeven, er
is het jaar waarin Lowie kwam wel meer veranderd dan
alleen zijn komst: ik sloot een therapietraject af waar ik
veel aan heb gehad en ging anders om met werkdruk.
Maar toch. Al die wandelingen buiten, de aanspraak die ik
door hem heb, zijn blijdschap als ik de kamer binnenkom.
De lol die mijn vriend en ik hebben om de geluidjes die hij
maakt in zijn slaap, hoe hij ’s morgens bij me komt staan
als ik de percolator op het fornuis zet. Die dingen helpen
met het verjagen van gepieker en getob. Lowie, mijn social
support, mijn pluche deluxe. Als ik mijn laptop straks wegleg,
kroel ik de wafelhaartjes onder zijn oren. Even oxytocine
uitwisselen hoor.
‘REIZEN VOELT
ALSOF IK IN DE
KLEERKAST VAN
NARNIA STAP’
Bas van Oort
37 jaar Kekerdom
schrijver, reisjournalist
en fotograaf @bas_vanoort
Wat ben je aan het doen? “Ik maak
reisverhalen voor tijdschriften en de laatste
jaren ook reisboeken. Die variëren van literaire
non-fictie tot boeken met veel foto’s, die ik
ook zelf maak. Mensen reizen steeds meer,
maar voor de reisjournalistiek is juist steeds
minder aandacht – op generieke verhalen en
adresjes om te bezoeken na. Ik zie het als
mijn taak als journalist om echte verhalen te
vertellen, bijvoorbeeld over de laatste vuurtorenwachter
van Noorwegen in mijn boek
over Scandinavië. Als ik mensen inspireer
om een bepaalde plek te bezoeken, is dat
fijn. Maar ik wil vooral gewoon mooie boeken
maken voor de leunstoelreiziger.”
Geldt dat ook voor je pas verschenen
boek over Amerika? “Ja, want er is daar
zo veel indrukwekkends te zien. In Nederland
krijgen we zo’n verkeerd beeld van Amerika
omdat de politiek zo lelijk is. Ik wil met mijn
verhalen een andere kant laten zien. Ik schrijf
bijvoorbeeld over de troost van muziek in de
juke joints in het zuiden. Het zijn een soort
vrijplaatsen – die nog stammen uit de tijd van
de slavernij – waar mensen samenkomen,
meestal de armeren die het moeilijk hebben.
In Louisiana speelde op zo’n plek een bandje
van ex-verslaafden. Ik reisde ook naar Oregon
in het noordwesten, om een verhaal te maken
over de kwetsbaarheid van de natuur daar.
Want de mooiste delen van de Pacific Coast
kunnen elk moment worden overspoeld door
een zeebeving, overal staan borden met
evacuatieroutes. Ongelooflijk om je op zo’n
prachtige plek een ramp voor te stellen. In
het zuidwesten ging ik naar The Wave, de
gelaagde berg in Utah die wordt platgelopen
omdat mensen ’m kennen van de schermafbeelding
op hun Windows-computer. Met
een loting bepalen rangers nu elke dag wie
de berg mag bezoeken. Mij lukte het niet om
een kaartje te bemachtigen, en daardoor ontdekte
ik dat de rest van het gebied minstens
zo mooi is. Mijn verhaal gaat dus over hoe
je niet altijd klakkeloos achter een ansichtkaart
aan hoeft te lopen en je eigen weg
kunt zoeken.”
Wat pakt je in het reizen? “Het voelt
voor mij elke keer alsof ik in de kleerkast van
Narnia stap, als een magisch portaal naar een
compleet andere wereld. Ik ben ontzettend
nieuwsgierig naar zo’n heel ander leven, en
reizen biedt mij de kans om er een inkijkje in
te krijgen. Dat gevoel is alleen maar sterker
nu ik sinds kort vader ben en mijn thuiswereld
veel kleiner is geworden. Reizen biedt dan
zo’n fijn contrast, ik laat me graag verrassen
door nieuwe plekken.”
Hebben je verhalen een rode draad?
“Ik heb een fascinatie voor dingen die dreigen
verloren te gaan. Als reisjournalist kun je de
tijd bevriezen door daarover te schrijven. Over
dertig jaar kijk ik mijn boeken in en denk ik:
toen was die vuurtorenwachter er nog, of
die juke joints in Louisiana en de natuur van
The Wave in Utah. Want ook die zullen verdwijnen.
Die verloren tijd wil ik in mijn boeken
vasthouden.” >
24 _
Het boek ‘Amerika in alle staten’ van Bas van Oort, met zeventien reisverhalen over de Verenigde Staten, verscheen
bij uitgeverij Fjord.
Waar woon je precies? “In een appartement op een berg
in het noordelijke deel van Taipei in Taiwan. Ik ben geboren
op deze berg. Mijn vader, die dol is op de natuur, verhuisde
er in de jaren tachtig vanuit de stad heen, samen met mijn
moeder. Pas toen ik in het buitenland ging studeren – ik heb
meer dan een jaar in Milaan gewoond en daarna onder meer
in Shanghai gewerkt – besefte ik pas hoe bijzonder het is om
omringd te worden door bergen en bossen. Zes jaar geleden
kwam ik hier terug, het was zomer. Ik weet nog hoe ik bij de
entree ontvangen werd door de weelderige esdoorns, het
voelde alsof ik door hen werd omarmd.”
Kun je iets meer vertellen over je omgeving? “Deze
buurt heeft een bijzondere geschiedenis. In de jaren zeventig
zijn hier residenties gebouwd voor belangrijke mensen uit
de regering. Aan de voet van de berg woonde bijvoorbeeld
de voormalige president Lee Teng-hui tot zijn overlijden. Nog
steeds resideren er veel mensen uit de politiek, maar ook
schrijvers, schilders of fotografen.”
Met wie woon je? “Met mijn man, onze hond en onze
honderden plantenbaby’s: ik ben plantenstylist. Als ik niet op
pad ben voor mijn werk, vind je me meestal hier. We wonen
niet heel groot, ons appartement is tachtig vierkante meter
en heeft één slaapkamer, een studeerkamer, een woonkamer
met open keuken eraan vast, een badkamer en een balkon
van vijftien vierkante meter. Op nog geen vijf minuten lopen,
wonen mijn ouders – nog steeds in mijn geboortehuis. Zij
zijn alleen naar boven verhuisd, op de benedenverdieping
zit nu mijn studio.”
Hoe gaf je je eigen draai aan je huis en je studio?
“Het klimaat in Taiwan is heel vochtig, er is veel onderhoud
nodig. Toen ik hier ging wonen, heb ik bijna alle muren van
mijn appartement vervangen. Je ziet veel hout, bruintinten
en materialen met een natuurlijke uitstraling. Dat past goed
bij mijn planten vind ik: die spelen de hoofdrol in huis. Ik heb
meubels uit verschillende windrichtingen, zowel nieuw als
oud. En het grappige is dat de planten al die verschillende
stukken met elkaar lijken te verbinden. De studio heb ik
precies zo gehouden zoals mijn vader ’m had ingericht. Het
enige wat ik heb toegevoegd zijn een paar nieuwe meubels
en de papieren lampen: die vind ik heel goed passen bij de
Aziatische esthetiek.”
Wat inspireert je, of het nou om je huis of je werk
gaat? “In Europa zag ik tropische planten in de hal van een
museum, dat verraste me. En in Japanse tearooms zie je
soms de meest bijzondere cactussen. Als ik op reis ben, >
_ 71
Inspiratie
I DID IT
my way
Hoe krijg je inspiratie om iets te gaan
maken, en wat doe je als je even vastzit?
Zeven creatieven delen hun tips.
_ 101
128 _
Inzicht
Tussen de bedrijven door even dansen, met je armen
zwaaien, rondjes draaien. Het is niet alleen fijn voor je lichaam,
maar ook voor je brein, ontdekt journalist Maya Toebat.
-- TEKST MAYA TOEBAT FOTOGRAFIE LINA HAMER – @LINA.MOONSHINEVINTAGE --
_ 129
FOTOGRAFIE FLOOR VAN KOERT HANDLETTERING MEVROUW KNOT
FLOWMAGAZINE.NL
NUMMER 1 - 2025 - € 9,99