RTS2502 inkijk

+ NIEUWE RUBRIEK: LANDSCHAPPEN DOOR DE LENS
FEBRUARI 2025
• BELEEF DE NATUUR •
Spring-
staartjes
Ultieme
overlevers
Hybride dieren
Opmerkelijke kruisingen
Geologische kunst:
adembenemende wereldplekken
Kolganzen
Waardevolle wintergasten
Wandelen
Maastrichtse landgoederen
& duinstruinen in Berkheide
DE SIJS
ACROBAAT PUR SANG
€ 7,50

2 FEBRUARI 2025

IJs smelt in de sloot.
Stil wacht de oude molen,
op de lentewind.
TEKST DANIËL MULDER FOTO JOHN STUIJ
MAGAZINE.NL
3

Troost
Nooit geweten dat er naast de bekende
sterrenbeelden een variant met vogels bestaat.
“Waterman, wat lijk je toch op de zeemeeuw”,
lees ik op een site over dit onderwerp. Mijn eerste
gedachte: wat een saaie vogel. Maar na het lezen
van de tekst herken ik wel degelijk wat in de
beschrijving: “De zeemeeuw geeft de indruk zo
gewoon te zijn dat ze bijna anoniem en onzichtbaar
kan zijn. Hoewel deze vogel inspireert, doet
zij dit op zo’n onzichtbare en terloopse manier
dat vaak niemand de bijdrage van de zeemeeuw
(h)erkent.”
Volgens de Keltische astrologie, die dertien
maandvogels hanteert, zou ik een roodborst zijn:
“Heel temperamentvol, hoewel ze wel koel over
kunnen komen.” Nu hecht ik niet heel veel
waarde aan astrologie en sterrenbeelden, maar
als er een horoscoop voorbij komt, kan ik het niet
laten om even te lezen wat de sterren met me
voorhebben.
Vogels zijn ook nauw verbonden aan symboliek.
Zo is de roodborst voor veel mensen een herinnering
aan een dierbare overledene. Op 5 december
overleed mijn moeder en op haar kaart staat een
staartmees afgebeeld die zij zelf geschilderd heeft
(zo stond het geschreven in haar instructies). De
staartmees blijkt te staan voor inventief en dat
was ze zeker.
Voor veel mensen heeft het iets troostends om in
een vogel of vlinder een teken van een overledene
te zien. Troostend vond ik ook de anekdote tijdens
het afscheid. Over een vogel die zijn oude boom
moest verlaten, omvergewaaid tijdens een fikse
storm. De vogel vliegt nu vrij door de lucht.
Hopelijk komt ze nog eens buurten.
66 Landschappen voor de lens
44 Springstaartjes
Een gezond & natuurrijk 2025 gewenst!
Caroline Vogel,
hoofdredacteur
caroline.vogel@roularta.nl
facebook.com/rootsmag
instagram.com/rootsnl
nl.pinterest.com/rootsmagazinenl
rootsmagazine.nl/podcast
Kijk voor het laatste
natuurnieuws, nog meer
lezersfoto’s en wandelen
fotografietips op
rootsmagazine.nl.
4 FEBRUARI 2025
34 Waardevolle wintergasten

SOORTENMIX
hybride dieren
pag. 60
Beestenboel52
Winterwandelen20
BELEVEN & ONTDEKKEN
07 Nu in de natuur
34 Kolganzen
44 Springstaartjes
76 Podcastvogel van
de maand: de sijs
96 Sterren kijken met
Govert Schilling
FLORA & FAUNA
30 In de ban van schimmels
40 Wat een vraag!
60 Hybride dieren
64 De kwestie: kangoeroevlees
en -huiden
WANDELEN
20 Winterwandelen over
Maastrichtse landgoederen
(+ routekaart)
70 Duinstruinen in het Zuid-
Hollandse Berkheide
inhoud
- Februari -
FOTOGRAFIE
18 Oproep: de Grote Roots
Natuurfotowedstrijd
54 Lezersfoto’s: spiegelingen
66 Landschappen door
de lens: rivierduinen
82 Adembenemende plekken
op aarde
COLUMNS
43 Saskia struint
52 Beestenboel
80 De kleintjes van Krekels
ELKE MAAND
06 Post
29 Scheurkalender of agenda
cadeau bij een
abonnement op Roots
75 De leukste uitgaven
van Roots
92 Roots recenseert
98 Colofon & lezersservice
99 Volgende maand
Podcastvogel
de sijs
PAG. 76
Unieke landschappen 82
COVERONDERWERPEN - COVERFOTO DENNIS LORENZ/BIA/NIS
MAGAZINE.NL
5

Nu in de natuur
Vogel van het jaar:
de torenvalk
Na de merel, schol ekster en huismus is er ook voor 2025
een nieuwe soort verkozen tot vogel van het jaar. De
keuze is gevallen op de torenvalk. Een halve eeuw geleden
was de torenvalk nog veruit de algemeenste roofvogel.
Sindsdien zijn de aantallen met 75 procent gedaald. Met
name het verdwijnen van veel muizen rijke plekken en een
gebrek aan voldoende nestplekken speelt hem parten.
In het Roots Vogelmagazine van april besteden we uitgebreid
aandacht aan deze prachtig getekende roofvogel.
14 FEBRUARI 2025

Pinguïn van
het noorden
Pinguïn? Nee, die komt alleen op het
zuidelijk halfrond voor. Dit is een zeekoet,
die langs de kust van Groot-Brittannië,
Frankrijk en Scandinavië broedt. In de
wintermaanden zoekt de vogel de volle
zee en komt zo langs onze kust terecht.
Soms rust een zeekoet dan even uit op
het strand of op een strekdam.
PAUL
BÖHRE
PAUL
BÖHRE
Vroege bloeier
Een van de eerste bloemen die in februari
pijlsnel uit de kale grond tevoorschijn
komen is klein hoefblad. De gele
bloemetjes doen sterk denken aan een
paardenbloem, maar zijn hiervan
gemakkelijk te onderscheiden door
de opvallend viltige en ruw geschubde
bloemsteel. De paardenbloem heeft juist
een gladde steel.
Vechtende hazen
De hazen krijgen het in deze tijd op hun
heupen. Ze rennen in rijen achter elkaar
aan, springen door de lucht en ravotten
door het verse gras. De rammeltijd, zoals
de paartijd heet bij hazen; is een mooi
moment om ze goed in beeld te krijgen,
ze hebben dan alleen oog voor elkaar.
NICK HIJMENSEN
MARCEL VAN KAMMEN
Blijft de winter zacht,
dan verblijven er in Nederland
1miljoen kieviten
GETTY IMAGES
De zwarte bessen van de klimop rijpen nu.
Blauwe reigers bezetten luid hun boomnesten.
Boerenkrokussen schieten uit de grond.
De heggenmus zingt uit volle borst.
MAGAZINE.NL
15

34 FEBRUARI 2025
HONKVASTE
WINTERGASTEN
- KOLGANZEN IN NEDERLAND -

In Nederland overwinteren jaarlijks
800.000 kolganzen, ruim twee derde
van de wereldpopulatie! ‘Ze zijn
flexibel en kunnen snel inspelen op
nieuwe ontwikkelingen.’ Roots sprak
met onderzoeker Kees Koffijberg.
TEKST EN FOTO’S EDWIN GIESBERS
MAGAZINE.NL
35

DENNIS LORENZ/BIA/NIS
de sijs
ACROBATISCHE WINTERGAST
Sijsjes zijn prachtig gekleurde en getekende zangvogeltjes die zich
vooral ’s winters mooi laten zien en horen. In groepjes zijn ze dan
opvallend aanwezig in woonwijken. Vanaf februari zingen de mannetjes
weer uitbundig tijdens een opvallende baltsvlucht.
TEKST PAUL BÖHRE
Sijsjes verliezen tijdens het
pikken aan elzenproppen veel
zaad, dat vervolgens door de
wind wordt meegenomen naar
plekken waar het kan ontkiemen.
Dat gemorste zaad is juist waar
vinken en kepen naar op
zoek gaan.
76 FEBRUARI 2025

podcastvogel van de maand
Elke winter verblijven er in
Nederland en België groepen
sijsjes. Vaak zoeken ze samen
met vinken, putters en barmsijzen naar
voedsel. Wel zo veilig, want vooral in
de wintermaanden zijn ze kwetsbaar
en vallen ze geregeld ten prooi aan
sperwers. Je komt de sijsjes tegen in
bossen en polders, maar ook in woonwijken.
Vooral op en rond elzensingels
doen ze zich tegoed aan de elzenzaden
die ze met hun puntige snaveltje uit
de proppen peuteren. Ook zijn ze gek
op berkenzaad. Om dat te bemach ti gen
balanceren ze acrobatisch op de
dunste twijgjes.
Contrasterende vleugelstreep
De veren van het mannetje sijs zijn
prachtig: bijna fluorescerend geelgroen.
Zijn kruin, kin en vleugelstrepen
zijn zwart. Het vrouwtje is een minder
kleurrijk verenkleed toebedeeld: grijsgroen
en gestreept. Als je sijsjes weg
ziet vliegen, vallen de zwarte vleugels
met contrasterende gele vleugelstreep
op en de korte gevorkte staart met
opvallend gele staartzijden. Vanaf
maart komen ze ook geregeld in tuinen
af op vogelzaad, zoals zonnepitten. Dan
kun je ze goed bekijken, van dichtbij
zijn het prachtig getekende vogeltjes.
Op de heupen
De grootte van een wintergroep sijzen
varieert van enkele tot soms tientallen
vogels. Ze zijn best luidruchtig, waardoor
je een grote groep al van verre
hoort aankomen. In het najaar trekken
sijzen uit Noord- en Oost-Europa door,
met name tussen eind september en
half november. Een deel daarvan blijft
in de winter hier, mits er voldoende
voedsel is. De aantallen kunnen dan
oplopen tot wel 300.000 stuks.
Schijnt de zon op een winterdag uitbundig,
dan krijgen de mannetjes het
al op de heupen en kwetteren ze er
vrolijk en masse op los. Vanaf februari
maken ze dan bovendien een vlinderachtige
baltsvlucht, laag boven de
bomen, waarbij ze misschien nog wel
mooier zingen. Bij goed weer zit het
vrouwtje vanaf maart al op eieren.
De overwinteraars trekken vooral in
maart en april weer noordwaarts.
>
Sijsjes broeden
meestal alleen, maar soms
in los kolonieverband tot
zo’n 20 paren
MAGAZINE.NL
ADOBE STOCK
77

YVA MOMATIUK AND JOHN EASTCOTT/MINDEN
88 FEBRUARI 2025

11 UNIEKE
LANDSCHAPPEN
op aarde
In het hart van IJsland ligt
de fotogenieke bergketen
Kerlingarfjöll.
Het vulkanische gebied is circa
10 kilometer breed. Opvallend
aan de geologie van Kerlingarfjöll
is de aanwezigheid van rhyoliet;
een vulkanisch gesteente dat
steeds een andere tint heeft,
afhankelijk van het licht en
het weer
MAGAZINE.NL 89

colofon
Hoofdredacteur
Caroline Vogel
Artdirector
Arnold Ritter (freelance)
Eindredactie
Lia van Looij (freelance), Diederik Plug (freelance)
Redactie
René Alblas, Paul Böhre, Daniël Mulder
Vormgeving
Marjo de Jong (freelance), Très Melis (freelance)
Bart Smulders (freelance), Joyce Zethof (freelance)
Verder werkten mee
Hans Adema, Adobe Stock, Agami,
Anne Bonthuis, Klaas van Dort, Dirk Draulans,
Getty Images, Edwin Giesbers, Frans Glissenaar,
Karin de Jonge, Roy Kleukers, René Krekels,
Saskia van Loenen, Bob Luijks, Minden, Nature in
Stock, Erik Nevels, Aaldrik Pot, Geert-Jan Roebers,
Marjolein van Rotterdam, Govert Schilling,
Anton van Tetering, Naomi Vreeburg
Secretariaat
Anneke Jansema (freelance)
Online
Marloes Blom (freelance)
Marketing
Suzanne van den Berg, Janneke van Deursen,
Joyce van Hout, Merel de Jong, Linsey van Vliet,
Angelique Wilms, Marije Steeman-Zonneveld
Losse verkoop
Tess Brentjens, Patricia de Bruin
Adverteren
Voor informatie: advertising@roularta.nl
of bel +31 (0)20-2105459
Uitgever
Pim Osterhaus
Roots is een uitgave van
Roularta Media Nederland
Redactieadres
Postbus 22693, 1100 DD Amsterdam
E-mailadres: info@rootsmagazine.nl
Website: rootsmagazine.nl
Facebook: facebook.com/rootsmag
Instagram: instagram.com/roots_nl
Pinterest: nl.pinterest.com/rootsmagazine_nl
Podcast: rootsmagazine.nl/podcast
Vragen over abonnementen?
Zie Lezersservice
Druk Roularta Printing
Roots is gedrukt op chloorvrij papier ISSN 2212-5256.
Ons papier heeft het PEFC-keurmerk. Dit keurmerk
wordt verstrekt door de non-profitorganisatie PEFC
(Program For The Endorsement Of Forest Certification)
wanneer zij kan garanderen dat een product
daad werkelijk uit duurzaam bosbeheer afkomstig is.
lezersservice
NIEUWE ABONNEMENTEN
Ga voor alle aanbiedingen naar rootsmagazine.nl/abonneren of
+31 (0)20-8947548 (ma t/m vr 9.00-17.00 uur).
Voor Belgische lezers: +31 (0)20-8945661.
KLANTENSERVICE NEDERLAND EN BELGIË
Voor vragen over bezorging, opzegging betaling, wijzigingen, welkomstgeschenken,
artikelen en passen. Mail naar klantenservice@rootsmagazine.nl of
+31 (0)20-8947548 (ma t/m vr 9.00-17.00 uur)
Voor Belgische lezers: +31 (0)20-8945661.
TIJDSCHRIFT NIET ONTVANGEN OF VERHUISD?
Regel eenvoudig uw abonnementszaken op service.roularta.nl ( adreswijzigingen
dienen uiterlijk drie weken voor de verhuizing bij ons bekend te zijn).
+31 (0)20-8947548 (ma t/m vr 9.00-17.00 uur)
of mail naar klantenservice@rootsmagazine.nl.
LOSSE NUMMERS NABESTELLEN
Verschenen edities zijn na te bestellen op rootsmagazine.nl/bestellen of
+31 (0)20-8947548 (ma t/m vr 9.00-17.00 uur).
BEËINDIGING VAN HET ABONNEMENT
Beëindiging van het abonnement kan tegen het einde van de eerste
abonnements termijn door uiterlijk een maand voor het verschijnen van het eerste
nummer van de nieuwe abonnements termijn op te zeggen. Na de eerste abonnementstermijn
kan het abonnement met inacht neming van een opzegtermijn van
een (1) maand worden beeïndigd.
+31 (0)20-8947548 (ma t/m vr 9.00-17.00 uur)
of mail naar klantenservice@rootsmagazine.nl.
Voor Belgische lezers: +31 (0)20-8945661.
ABONNEMENTSPRIJZEN 2025
De prijs van een jaarabonnement bedraagt € 104,50 bij betaling per automatische
incasso (voor andere betaalwijzen wordt € 2,60 administratiekosten gerekend).
Bij een jaarabonnement ontvang je 14 edities (incl. 2x het Roots Vogelmagazine en
2 dubbelnummers. Abonnees lezen met hun abonnement ook meer dan 25 andere
tijdschriften via Mijn Magazines. Bovendien is deze digitale toegang te delen met
twee anderen. Abonnementen buiten Nederland en België zijn op aanvraag, mail
hiervoor naar klantenservice@rootsmagazine.nl.
BETALINGSVOORWAARDEN
Een abonnement geldt voor de opgegeven periode en wordt nadien – behoudens
opzegging – automatisch omgezet in een abonnement voor onbepaalde tijd.
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan. Een andere betaaltermijn
of -wijze is mogelijk, neem hiervoor contact op met onze Klantenservice. Bij niet
tijdige betaling worden herinneringskosten in rekening gebracht. Prijswijzigingen,
druk- en zetfouten voorbehouden.
LEVERINGSVOORWAARDEN
Levering van tijdschriften en levering en verkoop van premies en handelsartikelen
geschiedt volgens de Leveringsvoorwaarden Roularta Media Nederland B.V. Kijk
voor deze voorwaarden op roularta.nl/voorwaarden. U kunt deze voorwaarden ook
schriftelijk opvragen bij Roularta Media Nederland, Postbus 606, 7000 AP
Doetinchem. Voor bezorgadressen buiten Nederland en België mailt u naar
klantenservice@rootsmagazine.nl.
HANDELSARTIKELEN
Voor alle premies, aanbiedingen en acties in Nederland en België geldt: zolang de
voorraad strekt. Helaas is het bestellen van handelsartikelen vanuit landen buiten
Nederland en België niet mogelijk.
Wekelijks
de natuur in?
Schrijf je nu in voor de
Roots-nieuwsbrief en ontvang
elke donderdag de leukste
natuurberichten. Ga naar
rootsmagazine.nl.
COPYRIGHT NOTICE &
AUTEURSRECHT-
VOORBEHOUD
©2025 – Roularta Media
Nederland B.V. Onder voorbehoud
van alle rechten. Niets
uit deze uitgave mag geheel of
gedeeltelijk worden verveelvoudigd,
opgeslagen in een geautomatiseerd
gegevensbestand
of openbaar worden gemaakt op
welke wijze dan ook, zonder
schriftelijke toestemming van
de uitgever. De uitgever sluit elke
aansprakelijkheid voor schade als
gevolg van druk- en zetfouten
uit. Roots is een geregistreerd
merk van Roularta Media
Nederland B.V.
PRIVACY
Roularta Media Nederland B.V.,
de uitgever van Roots, legt
gegevens van haar abonnees
en klanten in het kader van haar
dienstverlening geg evens vast.
Deze persoonsgegevens worden
verwerkt in overeenstemming
met de toepasselijke wet- en
regelgeving, waaronder de
Algemene Verordening Gegevens
bescherming (AVG). Kijk op
roularta.nl/ voorwaarden voor
het privacybeleid van Roularta
Media Nederland B.V. Via
privacy@roularta.nl en/of via
Roularta Media Nederland B.V.,
ter attentie van Afdeling Klantenservice
Privacy, Postbus 44,
3740 AA Baarn, kun je altijd
contact opnemen met vragen
over dit privacybeleid.
DISTRIBUTIE LOSSE
VERKOOP
Aldipress BV, De Meern,
tel. 030-6660611.
LEESPORTEFEUILLE
Zonder schriftelijke toestemming
van de uitgever is het niet
geoor loofd Roots op te nemen in
of ter beschikking te stellen van
een leesportefeuille.
98 FEBRUARI 2025

VOLGENDE
MAAND
Het maartnummer
ligt vanaf 13 februari
in de winkel.
XXXXXXXXXXXXX
de zeldzame voorjaarspracht
van de inheemse sleutelbloemen
En verder: de bijzondere adders van de Meinweg • Natuurherstel op antarctisch Zuid-Georgia
loont • Wandelen door het Reestdal, tussen ooievaars en lentebloeiers • Let op de tekens:
de kunst van natuurlijk navigeren • Het jodelen van de wulpen nadert • En nog veel meer!
ALLE ONDERWERPEN ZIJN ONDER VOORBEHOUD
FRANK HEINEN
BOB LUIJKS
NIELS KOOYMAN
EDWIN GIESBERS

• BELEEF DE NATUUR •