VVP SPECIAL Duurzaam advies eZine
Transform your PDFs into Flipbooks and boost your revenue!
Leverage SEO-optimized Flipbooks, powerful backlinks, and multimedia content to professionally showcase your products and significantly increase your reach.
80 JAAR HÉT PLATFORM VOOR DE FINANCIEEL ADVISEUR
VVPRUIM
JAARGANG 82 • EXTRA EDITIE • MAART 2025
Maak
vandaag al
het verschil
Special Duurzaam Advies
COLOFON
VVP, KENNIS- EN INSPIRATIEMAGAZINE
VOOR FINANCIEEL ADVISEURS
Uitgave van VVP Nederland
82e jaargang
nhoud
UITGEVER EN HOOFDREDACTEUR
Willem Vreeswijk 06-10630149,
willem@vvponline.nl
(EIND)REDACTEUR
Toon Berendsen 06-12907930,
toon@vvponline.nl
PERSBERICHTEN, REACTIES, IDEEËN
vvp@vvponline.nl
REDACTIE-ADRES
Wapendragervlinder 29, 3544 DL Utrecht
SENIOR ACCOUNTMANAGER/TRAFFIC
Sara Hattink, 06 8110656
sara@vvp-online.nl
4
Rondetafel Duurzaam
Advies – Vandaag al het
verschil maken
10
INSVER 2.0
Verduurzaming mét
en voor adviseurs
ABONNEMENTENSERVICE
abonneeservice@vvponline.nl
WEBSITE www.vvponline.nl
SPECIAL DUURZAAM ADVIES
Deze special verschijnt in een oplage van
6.000 exemplaren en is mede tot stand gekomen
in samenwerking met Allianz, Alpina
Group, AnsvarIdéa, a.s.r., Avéro Achmea, Doelbeleggen,
INSVER, Klaverblad, Lot Hypotheken,
Nationale-Nederlanden en NIBC. Deze
editie is tevens uitgebracht als e-zine.
NABESTELLINGEN
Sara Hattink, sara@vvp-online.nl
Advertentieplaatsingen worden uitgevoerd
overeenkomstig ‘De Regelen 2022 Stichting
ROTA’
32
Babette Porcelijn
Happy 2050!
36
Edwin Kemers
Legio voordelen
voor adviseurs
COPYRIGHT VVP Nederland, 2025
VORMGEVING/PREPRESS
Peter Beemsterboer, Beemsfoto
DRUK
Damen Drukkers, Werkendam. Deze uitgave is
gedrukt op FSC-papier
ISSN: 1388-2724
44
Iris van Asselt
Gezond interieur
72
Karin Boog
Neem de regie!
2 | VVP SPECIAL MAART 2025
VOORWOORD
anstekelijk
18
Floske Weehuizen
Duurzaam schadeherstel
als norm
40
Onno Bloemers
Verzekeren én preventie
74
Sander van Alphen
Toekomstbestendig
Alles begint met een verhaal. Als een verhaal aanstekelijk en geloofwaardig
is, ben je bereid het te geloven en als je een verhaal gelooft,
ben je bereid er voor te gaan. Laat het verhaal van Duurzaam Advies
nu juist dat aanstekelijke verhaal zijn.
Verduurzaming is actueel en hot. Hoe je er ook over mag denken,
het is geen trend die wel weer wegebt. Het is – en wordt steeds meer – een
vast onderdeel van onze samenleving en van onze economie. Hoe mooi is het
dit actuele thema te omarmen en in te zetten in je adviespraktijk! Het maakt je
nog professioneler.
Duurzaam Advies is goed voor je onderneming. Je klanten vragen er namelijk
om, steeds vaker, steeds gedetailleerder. En je kunt als adviseur al snel een
bijdrage leveren. Alleen al op het pure verzekeringsgebied zijn er legio mogelijkheden.
De invloed van klimaatverandering heeft enorme gevolgen voor inboedel-
en opstalverzekering, reisverzekering en de impact voor zorg- en levensverzekeraars
is groot. Als adviseur maak je al een verschil door te weten
waar en hoe duurzame(re) verzekeringsoplossingen te vinden zijn. Vervolgens
kun je je advisering verbreden. Dat past bij het ondernemerschap. En als je ervoor
zorgt dat je je medewerkers betrekt, wordt hun werk zinvoller en wordt
jouw bedrijf interessanter om voor te werken. Kortom, je maakt je bedrijf toekomstbestendiger.
En het geeft je een goed gevoel. Door verduurzaming eigen te maken, draag
je bij aan een duurzamer Nederland voor nu en in de toekomst. Hoe betekenisvol
is dat?
Natuurlijk is het ook belangrijk om verduurzaming ook zelf ter hand te nemen.
U zult ook wel moeten. De motor van verduurzaming is de EU-wetgeving
(CSRD en ESG). Hier krijgen alle adviseurs mee te maken en deze wetgeving
zal er bijvoorbeeld toe leiden dat duurzaamheid zal worden opgenomen in samenwerkingsovereenkomsten.
De kans is groot dat er een verplichte uniforme
ESG-prestatiemeting voor adviseurs zal komen. Daar kun je maar beter goed
op voorbereid zijn.
Hoe doe je dat dan? Voor wie hiermee aan de gang wil gaan of verdere stappen
wil zetten, zijn er legio tools beschikbaar. Kijk om te beginnen eens op de
site van INSVER. Niemand hoeft het wiel zelf uit te vinden. Kijk wat brancheorganisaties
voor je kunnen betekenen, kijk wat je businesspartners te bieden
hebben en onderzoek of er samenwerkingsmogelijkheden zijn met partners in
jouw regio. Volop mogelijkheden en kansen!
VVP is trots deze bewaareditie vol tips, tools en best practices samen met
INSVER en een aantal kennispartners aan te bieden aan alle financieel adviseurs
van Nederland.
Heel veel professionaliteit toegewenst! n
CAROLIEN SALA (INSVER) carolien@insver.nl
WILLEM VREESWIJK (VVP) willem@vvponline.nl
SPECIAL MAART 2025 VVP | 3
DUURZAAM ADVIES
Rondetafelgesprek
We kunnen
vandaag al het
verschil maken
WE LEVEN IN EEN BIJZONDERE TIJD. WAAR
DUURZAAMHEID DE AFGELOPEN JAREN HOOG
OP DE PRIORITEITENLIJST STOND, LIJKT DE
HERVERKIEZING VAN TRUMP VERDEELDHEID
TE ZAAIEN OVER EEN GROENE TOEKOMST. ER IS
TEGENWIND, ZEGGEN DE TAFELGASTEN, MAAR DIE
IS NIET STERK GENOEG OM HET STREVEN NAAR
EEN SCHONERE, BETERE WERELD WEG TE BLAZEN.
“DUURZAAM DENKEN IS INMIDDELS GEMEENGOED.”
TEKST MARTIN NEYT
Vrijwel meteen nadat zijn ambtstermijn
als president van de Verenigde Staten van
start ging, zette Donald Trump een streep
door de Amerikaanse steun aan het klimaatakkoord
van Parijs. Het akkoord, in
eerste instantie ondertekend door 159
landen, bepaalt dat er maatregelen worden genomen
om de opwarming van de aarde onder de 2 graden te
houden en bij voorkeur te beperken tot 1,5 graad. Nederland
heeft daarnaast nog zijn eigen Klimaatakkoord,
een handvest om de emissie van broeikasgassen in 2030
met 55% te beperken ten opzichte van 1990.
De fossiele weg die Trump nu bewandelt, zorgt ervoor
dat het groene streven van veel Amerikaanse bedrijven
in de pauzestand belandt. In Europa reageert
het bedrijfsleven milder, al gaan er in Europees Parlement
nu stemmen van conservatieve en christelij-
4 | VVP SPECIAL MAART 2025
DUURZAAM ADVIES
ke partijen op om de doelen uit de Green Deal minder
scherp te stellen. De rechtse wind die in Europa waait,
heeft daar ongetwijfeld een aandeel in.
Dat is echter de politieke werkelijkheid. Een blik op
het verzekeringsnieuws in de eerste weken van 2025,
leert onder andere dat natuurrampen vorig jaar een
economische schade ter hoogte van 368 miljard dollar
veroorzaakten. De recente ‘2025 Climate and Catastrophe
Insight’ van Aon geeft aan dat nog niet de helft,
145 miljard dollar, daarvan verzekerd was. Volgens de
verzekeringsmakelaar moeten bedrijven de risico’s van
weerschade beter leren inschatten, aangezien extreem
weer steeds vaker voorkomt. Ook in Nederland, dat vorig
jaar door meerdere zware stormen werd geteisterd.
De realiteit laat weinig ruimte voor twijfel. De tafelgasten
maken zich ook geen zorgen over het belang van
duurzaamheid in het bedrijfsleven. “De energietransitie
gaat gewoon door”, zegt Björn Jalving (coo Turien
& Co.). “Het proces verloopt wellicht de komende tijd
wat minder snel, maar de beweging zelf is niet te stoppen.
Het duurzaam gedachtengoed heeft zich inmiddels
tussen de oren van veel mensen genesteld. Daarnaast
maakt het ons als continent ook minder afhankelijk
van de internationale markten. Kijk alleen al hoe
burgers bezig zijn met besparende maatregelen. Bedrijven
zijn daarin niet anders, zij hebben een koers uitgezet.
Een aantal jaren geleden was duurzaamheid alleen
iets voor de groene koplopers, maar dat is nu compleet
omgedraaid.”
TEGENWIND JAAGT INNOVATIE AAN
Ook Pieter-Jan Lommerse (head of Product Management
& Expertise P&C bij Nationale-Nederlanden) is
wat duurzame groei betreft positief gestemd. Hij ziet
in de dagelijkse praktijk dat veel middelgrote bedrijven
duurzaamheid in hun beleid verweven en vertrouwt op
de Europese wet- en regelgeving. De recente ontwikkelingen
neemt hij voor lief. “Een beetje oppositie kan
heel productief werken, het kan innovatie aanjagen.
Sinds bekend is geworden dat de salderingsregeling
stopt, ontwikkelt de thuisbatterij zich in razend tempo.
In de Benelux werken zeker veertig startups aan verbetering
van de batterijtechniek, zag ik in een recent
overzicht. Vanuit mijn vakgebied Schade volg ik deze
ontwikkeling met interesse.”
De strategie van Nationale-Nederlanden rust, als
het om schade gaat, volgens Lommerse op een aantal
pijlers. Eén ervan omvat de verbetering van schadeproducten,
zodanig dat ze bijdragen aan de energietransitie.
Een tweede bestaat uit duurzaam schadeherstel.
“Klanten, zowel zakelijk als particulier, waarderen deze
verandering. We regelen alles van A tot Z voor hen, dat
maakt duurzaam schadeherstel populair.”
Björn Jalving haalt de winst van Nationale-Nederlanden
in het Adfiz Prestatie Onderzoek 2025, waar Turien
& Co. runner-up was, aan. De verzekeraar werd gelauwerd
in de categorie Duurzame Ontwikkeling voor zijn
meldportaal Zakelijke Schades. Bij melding in het portaal
is duurzaam schadeherstel de standaard. “Complimenten
voor deze aanpak. Zo laat je de doelgroepen
direct kennismaken met deze optie. Hoewel duurzaam
schadeherstel steeds meer de voorkeur krijgt, zijn er
nog schade-experts en adviseurs die er minder bekend
mee zijn. Als verzekeraars kunnen we daar veel meer
aandacht aan besteden, bijvoorbeeld met workshops
voor adviseurs.”
PRAKTISCHER EN HOLISTISCHER
Duurzame ontwikkeling levert mooie innovaties op,
maar het zorgt tegelijkertijd voor nieuwe risico’s. De
ongelukken met zonnepanelen zijn inmiddels genoegzaam
bekend, daar zijn thuisbatterijen -momenteel in
onderzoek door het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid-
en fietsaccu’s bijgekomen. Het brandrisico van
accu’s voor elektrische fietsen kan volgens Pieter-Jan
Lommerse worden beperkt door de accu’s in een speciale
brandkast op te slaan.
“Voor rijwielhandelaren is dat een krachtige preventieve
maatregel. De algemeen erkende normering
voor de accukasten, VDMA 24994, is er inmiddels, nu
moet de aanschaf van de kasten op Europees niveau
fiscaal aftrekbaar worden gemaakt. Het is mooi dat de
energietransitie slimme oplossingen voortbrengt. Daar
horen ook zeker innovaties ter preventie van brandgevaar
én de noodzakelijke regelgeving bij.”
Björn Jalving onderschrijft de praktische benadering
van duurzaamheid in de financiële sector. Hij
vindt dat verzekeraars nog wat meer mogen kijken hoe
ze vandáág al het verschil voor mensen kunnen maken.
“Het mag praktischer en holistischer. Een voorbeeld is
de CSRD, we zijn als verzekeraars allemaal druk bezig
met het meten van de CO2-uitstoot van de verzekerde
auto’s volgens eigen methodiek en met andere uitkomsten.
Voor klanten wordt het hierdoor alleen maar onduidelijker
en daarbij stoot het Nederlands wagenpark
‘Verzekeraars mogen meer
kijken hoe ze vandáág
al het verschil voor
mensen kunnen maken’
SPECIAL MAART 2025 VVP | 5
DUURZAAM ADVIES
hypotheekadviseurs geeft aan dat verduurzaming van
de woning steeds belangrijker wordt bij een hypotheek,
blijkt uit een recent gepubliceerde vakpaper Duurzaam
Wonen van bureau DFO en Attentikmarketing.
Financieel adviseurs in de vakgebieden Schade en
Inkomen zijn iets minder ver, maar hebben volgens de
experts aan tafel de inhaalrace ingezet. Björn Jalving
wijst op de bevindingen van accountmanagers binnen
Ansvar en Turien & Co. Waar een aantal jaren geleden
nog maar 1 op de 50 financieel adviseurs zich op duurzaamheid
richtte, is dan nu zeker 30 à 40 procent. “En
het aantal groeit gestaag. Er is op kantoren steeds vaker
een collega te vinden die het interessant vindt om
duurzaamheid aan de slag te gaan. Duurzaamheid is
een breed begrip, maar je kunt het terugbrengen naar
het belang van de klant. Dat kan voor de zakelijke
markt om een D&I-beleid -diversiteit en inclusiviteiten
duurzaam schadeherstel gaan. Of om energie en risicopreventie.”
Dat wil naar inzicht van Jalving niet zeggen dat financieel
adviseurs moeten uitgroeien tot duurzaamheidsadviseurs.
“Financieel advies is de basis, maar
het kan geen kwaad om je in bijvoorbeeld alternatieve
energiesystemen en CO2-emissie te verdiepen. Het
maakt je als adviseur veelzijdiger. Onze MVO-adviseur
Paul Burger zegt: het enige wat je als adviseur hoeft te
doen, is het een klant te vragen. Zegt een klant nee tegen
een duurzame oplossing? Prima, dan is dat duidelijk,
maar bij een ja heb je meteen zoveel mogelijkheden.
Het is soms ook een kwestie van uitproberen.”
Björn Jalving:
‘Sector mag zich beter
profileren.’
hiermee nog altijd dezelfde hoeveelheid CO2 uit. Ik ben
dan ook blij dat we met het Verbond van Verzekeraars
aan één rapportagemethodiek gaan werken voor deze
en andere producten.”
INHAALRACE
Hypotheekadviseurs lopen met praktisch advies over
verduurzaming voorop in de branche. Ze kunnen een
erkende training volgen en er is een SEH-keurmerk Financieel
Adviseur Duurzaam Wonen. Zo’n 85% van de
DE TREND VOORBIJ
Duurzaamheid moet niet alleen vanuit beleid worden
nagestreefd, ook intrinsieke motivatie weegt naar inzicht
van de gesprekspartners mee. Dat geldt zowel voor
financieel adviseurs als voor verzekeraars. “Een adviseur
die duurzaamheid op het netvlies heeft, is een betere
adviseur voor zijn of haar klanten”, geeft Pieter-Jan
Lommerse aan. “Duurzaam denken is allang geen trend
meer, het is de norm. Klanten missen iets als duurzaamheid
geen onderdeel is van het gesprek. Als verzekeraars
kunnen we adviseurs ondersteunen met kennis en ervaring.
We moeten tevens transparant zijn over onze eigen
activiteiten en laten zien wat er niet goed gaat. Als
de CO2-emissie met bepaalde methodieken niet daalt,
dan moet daarover worden gecommuniceerd.”
Advisering is maatwerk, dus het is geheel afhankelijk
van de omstandigheden van een bedrijf of particulier
of duurzame oplossingen passen, stellen de discussiepartners.
Zo is een bedrijf dat zich net in een reorganisatie
bevindt, wellicht geen goede kandidaat voor
een investering in zonnepanelen en batterijen. Anderzijds
wil een bedrijf dat openstaat voor slimme oplos-
6 | VVP SPECIAL MAART 2025
DUURZAAM ADVIES
singen, wel alle mogelijkheden voor energieopwekking
en -opslag bespreken. Lommerse: “Het komt neer op
meedenken en anticiperen. Ook wat betreft risico’s. Bepaalde
technische innovaties vergen een investering in
een sprinklersysteem, daar kan een adviseur ook weer
op aanhaken.”
ONVERZEKERBAARHEID
Het brandrisico van oplossingen als thuisbatterijen en
accu’s kan de energietransitie volgens de experts aan
tafel afremmen. Onverzekerbaarheid ligt op loer, iets
wat recyclingbedrijven eerder overkwam. Het vereist
nog meer preventieve maatregelen om dergelijke brandrisico’s
verzekerbaar te houden, aldus Björn Jalving.
“We hebben wel de plicht om dat mogelijk te maken.
Als we niet meer verzekeren, krijgt ons imago een tik.”
Pieter-Jan Lommerse is het daarmee eens. “Verzekeren
is onze verantwoordelijkheid. De basis moet zijn:
hoe kan het wél? Nationale-Nederlanden heeft speciaal
voor verzekeringsmogelijkheden van duurzaamheidsrisico’s
het Klimaat Acceptatieteam opgericht. Financieel
adviseurs kunnen met de teamleden sparren over lastige
kwesties.”
PERSONAL TRAINER
De positie van adviseurs in de buurt of het dorp, geeft
hen sowieso een duurzame voorsprong, stellen de discussianten.
Ze bouwen langdurige relaties op met klanten
en begeleiden hen bij alle belangrijke zakelijke en
financiële beslissingen. Ook dat is duurzaamheid, vindt
Björn Jalving. “Adviseurs voegen waarde toe met sterk
advies voor klanten. Het gaat niet om productaanbod,
dan ben je inwisselbaar, maar om het continu verstevigen
van de klantrelatie. Ik zie financieel adviseurs als
personal trainers. Natuurlijk kunnen klanten oefeningen
thuis doen, zonder begeleiding, maar dan weten ze
niet of ze het goed doen. Met een persoonlijke trainer
die de oefeningen op jouw specifieke behoeften richt,
gemeten naar jouw mogelijkheden, boek je veel betere
resultaten.”
MEER COMMUNICEREN
De tegenwind mag dan de komende jaren iets aantrekken,
de duurzame beweging die afgelopen jaren is ingezet,
valt volgens de deelnemers aan het rondetafelgesprek
niet te stoppen. Hoe ziet de duurzame koers
van de financieel adviessector er over vijf jaar uit? Pieter-Jan
Lommerse: “Ik denk dat duurzaamheid dan een
vast onderdeel is van de bedrijfsvoering. En ik hoop dat
de verzekeringssector meer communiceert over duurzame
producten, diensten en initiatieven. Zeker richting
het advieskanaal, want dat is één van onze belangrijkste
pijlers.”
Pieter-Jan Lommerse:
‘De basis moet zijn:
hoe kan het wél?’
Björn Jalving beaamt dat de verzekeringssector meer
van zich mag laten horen, ook via betrokken organisaties
als het Verbond van Verzekeraars. “Drie jaar geleden
kreeg ik op een beurs voor duurzame producten en
diensten een eyeopener. De beursbezoekers waren veelal
progressief en wisten van de hoed en de rand, maar
van een duurzame verzekeringssector hadden ze nog
nooit gehoord. Op zo’n moment realiseer je: wij kunnen
ons nog veel beter positioneren. Er gebeurt zoveel
moois, dat mag de wereld weten.” n
SPECIAL MAART 2025 VVP | 7
PARTNER IN KENNIS
MET EEN ACADEMISCHE TITEL ALS DOCTOR IN DE KLIMAATWETEN-
SCHAPPEN EN MET BIJNA DRIE JAAR ERVARING ALS DUURZAAM-
HEIDSMANAGER BIJ TURIEN & CO. EN ANSVARIDÉA, IS HENK
CORNELISSEN EEN VAN DE DRIJVENDE KRACHTEN ACHTER DE
MVO-INITIATIEVEN BINNEN DE ORGANISATIE. IN DIT ARTIKEL
WERPT HENK LICHT OP DE UITDAGINGEN EN KANSEN VOOR KLEINE
SCHADEVERZEKERAARS BINNEN HET KADER VAN ESG-WETGEVING,
ZOALS DE CSRD.ALS ERVARINGSDESKUNDIGE EN VOORSTANDER
VAN INNOVATIE DEELT HIJ WAARDEVOLLE INZICHTEN OVER HOE
KLEINE SPELERS IN EEN COMPLEXE MARKT EFFECTIEF KUNNEN
BIJDRAGEN AAN EEN LEEFBARE TOEKOMST.
Doctor in klimaatwetenschappen geeft vorm
aan MVO-beleid Turien & Ansvar
Stevige basis
duurzaamheid
TEKST HENK CORNELISSEN
Ten ik drie jaar geleden begon bij
Ansvar en Turien was er al veel
bereikt omtrent Environmental
Social en Governance, kortweg
ESG. We deden al jaren aan vrijwillige
Global Reporting Initiative-rapportage,
de Ansvar Bewust-lijn was toen al volop
in ontwikkeling en we hadden een kundige
in-house duurzaamheidsadviseur
die zaken op verzekeringsgebied gidste.
Dit resulteerde in 2023 er al in dat onze
Ansvar Bewust-lijn volgens de Geldgids
van de Consumentenbond met kop en
schouders boven andere schadeverzekeringen
voor particulieren uitstak op
het gebied van duurzaamheid.
Onze duurzaamheidsadviseur, een
tweede collega en ikzelf vormen het
informele duurzaamheidsteam van
de organisatie waar we samen met
onze Stuurgroep-MVO het versterken
van onze duurzaamheidspropositie
als kerntaak hebben. Naast ons drieën
heeft onze Stuurgroep-MVO het mandaat
om samen met de directie en andere
leden beleid te schrijven dat direct
geïmplementeerd kan worden. Zo blijven
we mobiel en scherp. Het is cruciaal
dat ESG intern op een overtuigende
manier gedragen wordt; het uitvoeren
van waardig milieu- en maatschappelijk
beleid kan niet gedaan worden door een
enkele persoon of afdeling binnen een
organisatie, het behoort horizontaal
belegd te worden om organisatorische
silovorming te voorkomen.
VOOROPLOPEN IN SCHADEHERSTEL
Ansvar was de eerste schadeverzekeraar
in Nederland die actief op schadeherstel
stuurde door extra vergoedingen
te bieden, in plaats van vervanging
als uitgangspunt te nemen. Deze richting
is al een tijd geleden ingeslagen
door Ansvar en het is prettig dat meer
schadeverzekeraars nu volgen. Prettig,
want alleen zo kunnen we als economie
een verschil maken en werken aan het
8 | VVP SPECIAL MAART 2025
ANSVARIDÉA
behoud van levenskwaliteit van onze
toekomstige generaties. Hiermee is de
strijd overigens nog niet gewonnen.
ONDERSCHEIDEND VERMOGEN
Een van de Heilige Gralen voor de kleinere
verzekeraars in ons land is opgenomen
worden in de Eerlijke Verzekeringswijzer.
Dat deze tool voor consumenten
alleen op (de uitvoering van) het beleggingsbeleid
focust en niet op de primaire
bedrijfsactiviteit van verzekeraars is
helaas een gegeven. Het bemachtigen
van een stuk van de taart die onderscheidend
vermogen heet blijft relevant,
en een van de thema’s die hierbij
kan helpen, is om vol in te zetten op het
ontwikkelen van je duurzaamheidspropositie.
Ondanks de omvang van onze
beleggingsportefeuille strijden wij als
organisatie al jaren om in deze lijst te
komen, juist omdat we met ons beleggingsbeleid
naar verwachting hoge
ogen zullen gooien.
Een logische stap om je duurzaamheidspropositie
te versterken, is door
te beginnen bij je primaire economische
activiteit als schadeverzekeraar:
het versterken van de verzekeringsproducten.
Ansvar dekt bijvoorbeeld nu
al een tijd de kosten voor psychologische
hulp na een traumatische gebeurtenis.
Dat enkele grotere verzekeraars
deze dekking recent één-op-één hebben
overgenomen in hun eigen voorwaarden,
interpreteer ik als het hoogste
compliment. Want het ontwikkelen
van onderscheidende verzekeringsproducten
is niet makkelijk en dat Ansvar
met haar geringe budget in de gaten
wordt gehouden onderstreept onze
creativiteit. Groot zijn helpt daar kennelijk
niet bij; beter goed gestolen dan
slecht bedacht!
‘Blijf als
adviseur
doorvragen’
ESG-PRODUCTEN EN VRAAG EN AANBOD
Als kleine schadeverzekeraar in Nederland
heb je het niet altijd even makkelijk.
Conceptueel zijn de commodity
producten die je verkoopt moeilijk te
differentiëren van die van de grote jongens
waardoor je voor je bestaansrecht
vesting moet nemen in nichesectoren.
Daartegenover staat natuurlijk wel
weer dat je als kleinere partij mobieler
bent, dat geeft de kans om uit te blinken
in verzekeringsniches en snel nieuwe
ESG-wetgeving te implementeren,
zodat je onderscheidend blijft in een
competitieve markt.
Een ander punt waar je tegenaan
loopt is de traditionele aard van de
schadeverzekeringsmarkt. Menig adviseur
houdt van vertrouwd en is tevreden
met diens huidige aanbieder
van particuliere schadeverzekeringen.
Toch helpt het om door te blijven vragen:
hebben klanten zonnepanelen of
een warmtepomp, is deze verzekerd en
zouden zij het productieverlies ook willen
verzekeren? Hebben klanten zorg
aan de mogelijke kosten van een psycholoog
na een traumatisch ongeval?
Deze punten zijn verzekerbaar en liggen
klaar op de plank. Het is hiermee
alleen een kwestie van de meerwaarde
laten inzien.
SAMENWERKEN OF OVERBODIG RAKEN
Een grote ‘uitdaging’ is momenteel dat
het Nederlandse schadeverzekeringssysteem
erg complex is met schadeadviseurs,
tussenpersonen, schaderegisseurs,
aannemers die het herstel uitvoeren
en de onderaannemer die zo
nu en dan ook in de mix zit. Als kleine
verzekeraar zijn wij afhankelijk van
onze waardeketen, waarin assurantieadviseurs
een cruciale rol spelen. Juist
daarom is het cruciaal om als branche
samen te blijven werken, zo blijft INS-
VER (2.0) een relevant platform waarmee
verzekeraars en adviseurs een gezamenlijke
richting kunnen opzoeken.
Ook is het blijven promoten van onderscheidende
verzekeringsproducten en
door te blijven vragen welke duurzaamheidsvoorkeuren
consumenten hebben
relevant om als waardeketen relevant
te blijven. Zo kunnen we met ESG als
economische niche meer positieve impact
maken en de maatschappij leefbaar
houden voor onze toekomstige generaties.
Daarbij moeten we als onafhankelijke
assurantieadviseurs en kleinere
schadeverzekeraars natuurlijk wel samenwerken.
Door de immense honger
naar organisatorische schaalvergroting
wordt het alleen maar belangrijker dat
consumenten een rijk en gepast aanbod
hebben aan verzekeringen, en niet
dat er maar drie commerciële partijen
zijn die al hun producten via een eigen
website aanbieden. Als diverse groep
bieden adviseurs en kleinere verzekeraars
het hoofd aan de facto kartelvorming
door de grote jongens en maken
wij de rijkdom aan Nederlandse schadeverzekeringen
mogelijk. Om dit grote
goed te behouden én positieve impact
te maken is het daarom cruciaal om samen
te blijven werken. n
SPECIAL MAART 2025 VVP | 9
DUURZAAM ADVIES
Van links naar rechts:
Sanne Geerts, Bas
van Twillert, Carolien
Sala, Arjan Nollen en
Femke Bakker.
INSVER 2.0:
Verduurzaming mét
en voor adviseurs
HET INSTITUUT VERDUURZAMING VERZEKERINGSBRANCHE (INSVER) STÁÁT,
NU IS HET TIJD VOOR DE VOLGENDE FASE. ALDUS HET NIEUWE BESTUUR, DAT
FINANCIEEL ADVISEURS UITNODIGT OM WENSEN EN IDEEËN KENBAAR TE
MAKEN OP DE SESSIES DIE HET INSTITUUT DE KOMENDE TIJD ORGANISEERT.
TEKST TOON BERENDSEN | BEELD MARCO MAGIELSE
10 | VVP SPECIAL MAART 2025
DUURZAAM ADVIES
Kees Dullemond en Kees van Steensel (Van
Steensel Assurantiën) richtten INSVER enkele
jaren geleden op om verduurzaming in
de verzekeringssector aan te jagen. Het bestuur
werd aangevuld met Edwin Bosma
(BHB Dullemond) en Femke Bakker (AnsvarIdéa/Turien
& Co.), waarna Kees de dagelijkse leiding
op zich nam. Met Kees als drijvende kracht hebben zij
heel veel tijd en energie gestoken in het neerzetten
van INSVER en het ontwikkelen van checklists, stappenplannen,
een CO2-calculator en andere ondersteuning.
Eind vorig jaar vonden Dullemond, Van Steensel
en Bosma het tijd voor de volgende fase van INSVER.
Zij besloten dit te laten aan eeen nieuw bestuur met
Carolien Sala als nieuwe directeur. Het bestuur bestaat
nu uit Femke Bakker, Sanne Geerts (Geerts Financiële
Dienstverleners), Arjan Nollen (Nationale-Nederlanden)
en Bas van Twillert (Alpina Group).
FOCUS OP ADVISEUR
De missie van INSVER, vertelt Sala, is niet veranderd
maar de focus ligt meer op de financieel adviseur. Carolien
Sala: Adviseurs vervullen een spilfunctie tussen
klanten en verzekeraars en kunnen daardoor een belangrijke
rol spelen bij de verduurzaming van particuliere
en zakelijke klanten.”
Femke Bakker: “Steeds meer adviseurs pakken verduurzaming
van hun onderneming en in hun advisering
op. Maar er is ook een groep adviseurs – en die is
nog best groot – die minder aandacht voor verduurzaming
heeft. Dat is niet per se onwil of ontkenning,
vaak weet men niet waar te beginnen. Juist daar pakken
wij als INSVER onze rol. De instrumenten hebben
we. En gelukkig ook steeds meer goede voorbeelden.
Die best practices willen we ook meer gaan delen.”
“We gaan samen met adviseurs de inhoudelijke verduurzamingsagenda
en het tempo bepalen”, aldus Arjan
Nollen. “We gaan daarom een aantal bijeenkomsten
voor adviseurs organiseren. Wij nodigen iedere adviseur
van harte uit om naar een van onze sessies te komen.
Kom er naar toe. Wij zullen onze visie en tools
delen. Vertel ons hoe wij je als adviseur nog meer kunnen
ondersteunen bij verduurzaming. Met de input die
wij krijgen, kunnen we INSVER en verduurzaming samen
verder op de kaart zetten.”
“De betrokkenheid van adviseurs is cruciaal”, aldus
Sala. “We spreken regelmatig met adviseurs en andere
stakeholders. Door middel van deze sessies willen wij
ook andere adviseurs bereiken. Welke struikelblokken
komen ze tegen bij verduurzaming? Waar kan INSVER
nog meer bij helpen? Dat zijn vragen waar we juist hen
graag bij betrekken.”
FUNDAMENT
De verbinding maken met adviseurs om samen invulling
te geven aan verduurzaming. Dat is momenteel
de grootste uitdaging voor INSVER. De partners
van het instituut, waaronder verzekeraars, hebben
er alle vertrouwen in. Femke Bakker: “Wij zijn met
AnsvarIdéa en Turien & Co. vanaf het begin betrokken
en zijn nog steeds enthousiast. INSVER heeft
partijen in beweging gebracht. Natuurlijk is er nog
een flinke slag te maken maar het begin is gemaakt.
Nu hebben we het fundament waarop we verder
kunnen bouwen.”
Verzekeraars kunnen natuurlijk ook heel veel betekenen
bij de verduurzaming van advieskantoren. Arjan
Nollen: “Verduurzaming leidt tot nieuwe verzekeringsvraagstukken
bij klanten. Aan ons als sector om daar
nieuwe oplossingen bij te bedenken. Als adviseurs en
Femke Bakker:
‘Adviseurs
inspireren en
helpen bij verduurzaming
met
voorbeelden en
praktische tools.’
SPECIAL MAART 2025 VVP | 11
DUURZAAM ADVIES
Sanne Geerts:
‘Verduurzaming
maakt je bedrijf
toekomstbestendig.’
verzekeraars kunnen wij hier echt het verschil maken,
ook al zijn sommige risico’s uitdagend.”
“Om verduurzaming verder op de rit te krijgen is
samenwerking in de branche cruciaal”, zegt Sala. “Alleen
samen komen initiatieven zoals duurzaam schadeherstel
van de grond.”
Nollen: “Duurzaam schadeherstel bespaart echt ongelofelijk
veel in grondstoffen en uitstoot, daar zie je dat
onze branche een belangrijke impact kan maken. Het is
niet voor niets een belangrijk thema in onze sector.”
Sala: “Tijdens de sessies met adviseurs zullen we
verschillende onderwerpen bespreken. Deze onderwerpen
koppelen we aan de drie pilaren van de ESG, Environmental,
Social en Governance. Als we over duurzaamheid
spreken, hebben we het vaak over klimaat,
maar we moeten zeker ook de S en de G van deze pilaren
niet vergeten. Een sociale bedrijfscultuur, verantwoord
bestuur, inclusiviteit en diversiteit horen daar
ook bij. Bovendien zal aandacht voor deze onderwerpen
steeds belangrijker worden voor de aanwas van
jong talent in de branche.”
“Ook bespreken we hoe adviseurs verduurzaming
in hun dienstverlening kunnen integreren”, voegt Nollen
toe. “Duurzaam advies maar ook de uitrol van duurzame
verzekeringsoplossingen bieden daarbij kansen.
Hoe kunnen we hierin samen optrekken en het verschil
gaan maken?”
TOEKOMSTBESTENDIG
Sanne Geerts, operationeel directeur bij Geerts Financiële
Dienstverleners, en Bas van Twillert, duurzaamheidsmanager
bij Alpina Group, zitten niet zomaar in
Arjan Nollen:
‘Met duurzaam
schadeherstel
kunnen we
enorme impact
maken.’
12 | VVP SPECIAL MAART 2025
DUURZAAM ADVIES
Carolien Sala:
‘De betrokkenheid
van adviseurs is
cruciaal.’
het INSVER-bestuur. Voor hen is verduurzaming van
het eigen bedrijf en van de klantadviezen voorwaarde
om als adviseur ook in de toekomst succesvol te zijn.
Geerts: “Veel van onze klanten verduurzamen zelf,
dan kunnen wij niet achterblijven. Als je zelf bezig bent
met verduurzaming verwacht je dat gewoon ook van je
financieel adviseur. Toekomstbestendig blijven we ook
door klanten te helpen bij nieuwe verzekeringsvragen
door verduurzaming. Wat wij graag zouden zien is dat
klanten ons al betrekken bij de planning van een groter
verduurzamingstraject. Nu komt het voor dat ze eerst
zonnepanelen op het dak van hun bedrijf laten leggen
en ons dan pas informeren. Hoe eerder we kunnen begeleiden,
hoe beter we een passende verzekeringsoplossing
kunnen aanreiken. Achteraf stoot je soms toch op
de grenzen van verzekerbaarheid.”
Van Twillert: “Wij zijn bezig alle facetten van ons bedrijf
te verduurzamen. Gaat dat van de ene op de andere
dag? Nee, het is een ontwikkeling. Mijn advies is
dan ook: maak het om te beginnen niet heel groot. Met
kleine stappen kom je ook ver. En bewaak de balans.
Maar om verduurzaming kun je niet heen, Niet in de
laatste plaats omdat ook wet- en regelgeving toeneemt,
voor grote bedrijven, maar indirect ook voor kleinere
bedrijven.” n
Met dank aan de partners van INSVER: Adfiz,
AnsvarIdéa en Turien & Co., a.s.r., Avéro Achmea,
De Goudse, Klaverblad, Midglas, Nationale-
Nederlanden en Nh1816.
Bas van Twillert:
‘Bewaak de
balans bij
verduurzaming
en begin
gewoon.’
SPECIAL MAART 2025 VVP | 13
DUURZAAM ADVIES IN PRAKTIJK
“FINANCIEEL ADVIES SPEELT OP VERSCHILLENDE MANIEREN EEN ROL IN DE
SAMENLEVING – NU EN IN DE TOEKOMST – EN HEEFT IMPACT OP SOCIAAL,
ECONOMISCH EN ECOLOGISCH NIVEAU. VANUIT DIT VERTREKPUNT VULLEN
WIJ DIE ROL IN. MET EEN KOSTELOOS DUURZAAMHEIDSPROFIEL GEVEN WE
ONZE KLANTEN BIJVOORBEELD INZICHT IN KOSTEN ÉN TERUGVERDIENTIJD
VAN ALLE VERBETERINGEN IN HUN WONING”, ALDUS MARCO WEIDEMAN EN
YVONNE SCHUTS VAN WEISCH ADVIES UIT STIENS.
Goede adviezen
moeten goed blijven
TEKST WILLEM VREESWIJK | BEELD GEKE MINNEMA
Marco Weideman en Yvonne Schuts gingen
in november 2020 van start met
advieskantoor Weisch Advies, een samentrekking
van de eerste drie letters
van hun achternamen, dat ook nog eens
klinkt als wijs advies. “We zijn begonnen aan huis en
hebben daarna zo’n anderhalf jaar in bedrijfsverzamelgebouw
Crystalic in Leeuwarden gezeten. Sinds vorig
jaar zitten we op een prachtige zicht locatie midden in
Stiens (Friesland, red.).”
“Wij geven helder onafhankelijk financieel advies
op het gebied van hypotheken, verzekeringen en vermogensopbouw.
Daarnaast zijn wij beiden gecertificeerd
aankoopbegeleider, waardoor wij het gehele traject
tot succesvolle aankoop van een woning kunnen
begeleiden. Verduurzaming is een belangrijk onderdeel
in onze advisering.”
“Verduurzaming is belangrijk om de planeet te beschermen,
de gevolgen van klimaatverandering te beperken,
natuurlijke hulpbronnen te behouden, onze gezondheid
te verbeteren en sociale rechtvaardigheid te
bevorderen.”
Weisch Advies is aangesloten bij Financieel Zeker,
een centrale organisatie die Feel Good Finance heeft
ontwikkeld. “Dit vanuit de visie dat financieel advies
een fundamentele dienst in de samenleving is waarmee
we een brede welvaart kunnen realiseren. Deze visie
hebben wij volledig overgenomen. Belangrijk voor
de samenleving én belangrijk voor ons vakgebied. Zo
kijken geldverstrekkers vanaf 2024 nog meer naar het
energielabel van de woning. Een financiering voor verduurzaming
van de woning kent weliswaar maandlasten,
maar de besparing op de gas- en elektrarekening
levert vaak meer op dan de last van de financiering.”
WERKWIJZE
“Bij elk hypotheekadvies gaan wij in op verduurzamen,
de mogelijke middelen daarvoor en de oplossingen. We
geven klanten een duurzaamheidsprofiel van hun huidige
of de nieuw te kopen woning, zodat ze inzicht krijgen
in de verduurzamingsmogelijkheden. Via Financieel
Zeker hebben wij meerdere partijen – BOX duurzaam,
De Energiebespaarders en Green for You – die
de klant volledig kunnen ontzorgen bij het verduurzamen
van de woning. Wij kunnen hier de eerste contacten
leggen en zo zorgen dat klanten een offerte krijgen
voor alle mogelijkheden. Ook laten wij via Financieel
Zeker en Trees For All voor elke hypotheekaanvraag
twee bomen planten om onze CO2-uitstoot van het
aanvraagtraject te compenseren.”
“Met de nieuwe hypotheekregels zijn er nog meer
mogelijkheden voor verduurzaming, afhankelijk van
14 | VVP SPECIAL MAART 2025
DUURZAAM ADVIES IN PRAKTIJK
Yvonne Schuts en Marco
Weideman: ‘Kosten
en terugverdientijd
op een rij.’
het energielabel. Het onderwerp verduurzamen zullen
wij hierdoor een nog prominentere rol gaan geven in
ons advies.”
Nu bestaat Weisch Advies nog uit twee medewerkers.
“In de nabije toekomst willen we uitbreiden.
Nieuwe medewerkers zullen wij dan enthousiasmeren
door hen de ervaring te geven die wij onze klanten ook
geven, zodat zij het aspect verduurzamen vanuit zowel
de klant- als adviseurskant zien.”
SUPPORT
Weisch Advies heeft zoals gezegd Feel Good Finance van
Financieel Zeker omarmd. “Wij trekken het nog breder
en betrekken nadrukkelijk de toekomst in onze adviezen.
Financieel advies heeft impact op sociaal, economisch
en ecologisch niveau en vanuit dit vertrekpunt
vullen wij onze rol in.”
Klanten van Marco en Yvonne krijgen kosteloos
een duurzaamheidsprofiel. Hiermee krijgen ze niet alleen
inzicht hoe hun woning scoort op het aspect verduurzaming,
maar ook welke mogelijkheden er zijn om
de woning verder te verduurzamen. In dit profiel staan
de kosten op een rij van elke verbetering in de woning,
maar ook wat de opbrengsten zijn en wat de terugverdientijd
is”
GELDVERSTREKKERS
Volgens Marco en Yvonne zijn er bij vrijwel alle geldverstrekkers
mogelijkheden voor verduurzaming. “Bij
de een uiteraard wat meer dan bij de ander en sommigen
hebben aparte producten met scherpe rentes. Dit
is een belangrijk onderdeel waarop wij geldverstrekkers
met elkaar vergelijken voor onze klanten. Weliswaar
staat het uiteindelijke financiële plaatje op punt één,
maar de verduurzamingsmogelijkheden zijn een belangrijk
onderdeel voor de selectie. Hierbij letten wij op
hoe de geldverstrekker zelf omgaat met duurzaamheid
in haar beleid, welke mogelijkheden zij klanten bieden
en of er rentekortingen mogelijk zijn.” n
DUURZAAM ADVIES
Van adviseurs zal steeds meer worden gevraagd hun maatschappelijke
verantwoordelijkheid te nemen. Om financieel
adviseurs te inspireren laat VVP adviseurs aan het woord die
werk maakt van duurzaam advies (wat houdt het in, waarom
doe je het en wat levert het op voor klant én kantoor?).
SPECIAL MAART 2025 VVP | 15
PARTNER IN KENNIS
GROTE ENERGIEOPSLAGSYSTEMEN (EOS) (> 20 KWH) SPELEN EEN
BELANGRIJKE ROL IN DE ENERGIETRANSITIE: DE VERSCHUIVING
VAN FOSSIELE BRANDSTOFFEN (KOLEN, OLIE EN GAS) NAAR
HERNIEUWBARE BRONNEN, ZOALS ZON, WIND, WATERKRACHT EN
GEOTHERMIE, OM DE CO 2 -UITSTOOT TE VERLAGEN EN DE KLIMAAT-
VERANDERING TEGEN TE GAAN.
Samen voorkomen
we oncontroleerbare
branden
TEKST NATIONALE-NEDERLANDEN
Energieopwekking uit hernieuwbare
bronnen is afhankelijk van
onder meer de weersomstandigheden,
de seizoenen en het
tijdstip op de dag. Daarom komt het
aanbod van duurzame energie niet altijd
overeen met de vraag. Om schommelingen
in aanbod van en vraag naar
duurzame energie op te vangen zijn
EOS van cruciaal belang. Deze systemen
kunnen overtollige hernieuwbare
energie, die op piekmomenten wordt
opgewekt, opslaan, om deze energie
vervolgens vrij te geven op momenten
dat de vraag hoger is of de opwekking
lager.
‘Samen werken aan
schadepreventie’
NETCONGESTIE
De productie van elektriciteit uit hernieuwbare
bronnen neemt toe. Ook de
vraag naar elektriciteit stijgt, bijvoorbeeld
door de elektrificatie van huishoudens,
bedrijfsleven en transport.
Mede door verouderde infrastructuur
en de ongelijke verdeling van elektriciteitsvraag
en -aanbod wordt de bestaande
netcapaciteit zwaar belast en
loopt ze tegen haar grenzen aan. Daardoor
ontstaat netcongestie: de beschikbare
capaciteit van de infrastructuur is
onvoldoende om de gevraagde hoeveelheid
elektriciteit te transporteren. Om
dit probleem op te lossen worden slimme
technologieën ingezet (smart grids),
die energievraag en -aanbod beter op
elkaar kunnen afstemmen. De combinatie
van smart grids en EOS is essentieel
voor een betrouwbaar, flexibel en
duurzaam elektriciteitssysteem.
RISICO: THERMAL RUNAWAY
Om elektriciteit tijdelijk op te slaan worden
vooral EOS op basis van lithiumaccu’s
gebruikt. Dat brengt risico’s met
zich mee. Door bijvoorbeeld onjuiste
handelingen tijdens installatie van de
EOS of door defecte cellen, kunnen de
accu’s overladen en extreem heet worden.
Dit kan leiden tot kortsluiting met
als gevolg thermal runaway: een chemische
kettingreactie in de accu, waarbij
zich een oncontroleerbare brand ontwikkelt,
giftige gassen kunnen vrijkomen
en de EOS zelf kan exploderen. Automatische
blussystemen kunnen deze brand
weliswaar onderdrukken, maar hebben
16 | VVP SPECIAL MAART 2025
NATIONALE-NEDERLANDEN
meestal onvoldoende koelend vermogen.
Ze kunnen de thermal runaway niet
stoppen, waardoor de uitstoot van giftige
en explosieve gassen aanhoudt.
PREVENTIE VOOR GROTE EOS
De PGS 37-1 (Publicatiereeks Gevaarlijke
Stoffen) biedt duidelijke voorschriften
en richtlijnen om bij het gebruik van
EOS met lithiumaccu’s de risico’s te beheersen
en de veiligheid te waarborgen.
In 2025 wordt de PGS 37-1 opgenomen
in het Besluit activiteiten leefomgeving
(Bal). Dit besluit stelt specifieke regels
aan activiteiten die het milieu kunnen
belasten, en daarmee aan het gebruik
van grote EOS (> 20 kWh).
Om schade als gevolg van brandende
lithiumaccu’s te beperken en voorkomen,
werkt Nationale-Nederlanden
met een breed scala aan preventiemaatregelen.
De PGS 37-1 dient daarbij
als basis.
VERZEKER JE EOS
We onderscheiden grote energieopslagsystemen
(> 20 kWh) en kleine energieopslagsystemen
(tot 20 kWh). Voor
WE HELPEN JE GRAAG
Nationale-Nederlanden wil jouw risicobewustzijn bij het gebruik van grote EOS
verhogen. Of je nu klant bent of adviseur. Daarom staat een team van ervaren
technisch risicodeskundigen altijd voor je klaar. Wij geven voorlichting en bij de
aanschaf van een grote EOS, verrichten risico-inspecties en beantwoorden al
jouw vragen. Zo werken we samen aan schadepreventie. Je kunt ons bereiken
via e-mail: preventieadvies@nn.nl. Of bel tijdens kantoortijden met het Team
Risicodeskundigen: 070 513 06 40. Kijk voor meer preventietips op www.nn.nl/
preventie
grote EOS hebben we verschillende verzekeringsmogelijkheden.
Zowel voor
binnen- als buiteninstallaties. Alleen bij
grotere EOS ’en (> 400 MWh) is maatwerk
en aangepaste preventievoorwaarden
mogelijk.
Kleine EOS noemen we ook wel een
thuisbatterij. Deze kleine EOS worden
in huishoudelijke en kleinschalige commerciële
omgevingen toegepast, bijvoorbeeld
voor de opslag van zonneenergie
voor eigen gebruik. En het opladen
van elektrische apparaten en voertuigen,
zoals smartphones, tablets,
inductiekookplaten, slimme thermostaten,
warmtepompen, elektrische auto’s
en fietsen. De thuisbatterijen zijn
standaard meeverzekerd met de woonen
opstalverzekeringen. Wil je een klein
EOS installeren en gebruiken? Check
dan eerst alle risico’s. En neem zo nodig
passende maatregelen. Denk aan
het gebruik van een kwalitatief hoogwaardige
EOS, professionele installatie
en regelmatig onderhoud. We helpen je
graag met onze preventietips. n
SPECIAL MAART 2025 VVP | 17
DUURZAAM ADVIES
DUURZAAM HERSTEL MOET IN 2027
DE GANGBARE PRAKTIJK ZIJN BIJ HET
AFHANDELEN VAN SCHADE, IN PLAATS VAN
VERVANGEN. ALS ADVISEUR KUNT U NU AL
HELPEN OM DE BEWEGING NAAR DUURZAAM
SCHADEHERSTEL TE VERSNELLEN. DOOR
TE WETEN WAT MOGELIJK IS EN MET
VERZEKERAARS EN KLANTEN HET GESPREK
HIEROVER AAN TE GAAN.
TEKST FLOSKE WEEHUIZEN EN NICO TIJSTERMAN,
VERBOND VAN VERZEKERAARS
Nederland heeft een flinke ambitie op het
vlak van klimaat en duurzaamheid. Over
vijf jaar willen we de CO- uitstoot met 55
procent hebben teruggebracht. En over 25
jaar hopen we klimaatneutraal te zijn. Er
moet nog veel gebeuren voordat we zo ver zijn.
Als verzekeraars kunnen we daarin helpen, ook al
ligt niet alles in onze invloedssfeer. Sterker nog, dat gebeurt
natuurlijk ook al. Denk aan het verzekeren van
duurzame ontwikkelingen en de energietransitie. Bijvoorbeeld
zonnepanelen of thuisbatterijen, het faciliteren
van deelmobiliteit en het stimuleren van klimaatadaptief
bouwen.
Voorbeelden die gaan over het afdekken van risico’s.
Want dat is waar verzekeraars goed in zijn. Zodat
bedrijven kunnen investeren in het ontwikkelen van
nieuwe oplossingen om die energietransitie mogelijk
te maken. En consumenten die oplossingen vervolgens
kunnen gebruiken.
Nico Tijsterman.
DUURZAAM SCHADEHERSTEL
Maar hoe zit het eigenlijk met duurzaamheid in onze
eigen (keten)processen? In de wetenschap dat er jaarlijks
zo’n miljoen autoschades zijn en vele honderdduizenden
vanuit een inboedel- of opstalverzekering? Als
opdrachtgever naar schadeherstellers zijn verzekeraars
betrokken én hebben invloed op dat proces. Maar echte
impact kun je alleen samen realiseren.
Duurzaam herstel moet in 2027 de gangbare praktijk
zijn bij het afhandelen van schade, in plaats van
18 | VVP SPECIAL MAART 2025
DUURZAAM ADVIES
Duurzaam
schadeherstel
als norm
vervangen. Onder duurzaam herstel verstaan we het
repareren van schade met minimale impact op het milieu
en maximale efficiëntie, waarbij sterk wordt gestuurd
op het minderen van CO2-uitstoot. Het gaat
daarbij niet alleen om het herstellen van de schade,
maar ook om het gebruik van milieuvriendelijke materialen,
het verminderen van afval, en het behouden van
de kwaliteit en waarde van de voorwerpen.
AL EEN EIND OP WEG
En inmiddels zijn we dus gelukkig al een eind op weg.
Begonnen vanuit een ambitie om duurzaam schadeherstel
de norm te maken. Aan de property kant is in 2023
het Manifest Duurzaam Schadeherstel ondertekend,
met Schoonmakend Nederland en NIVRE. De focus is
primair het verminderen van CO2-uitstoot. Dit doen we
door het vertalen van verbeterkansen naar praktijkpilots
en vervolgens het meten van de impact (zie kader).
Aan de mobiliteitskant hebben we een andere route
gekozen: de verplichte CSRD-rapportage. Samen met de
BOVAG en de de Nederlandse Vereniging van Banken
(NVB) hebben we een brancheformat ontwikkeld. Dit
om de duurzaamheidsdata snel en efficiënt te kunnen
ontsluiten. De vervolgstap is een inhoudelijke samenwerkingsagenda
om het herstel verder te vergroenen.
CONSUMENT
Zijn we er dan al? Nee, want het echte begin van de keten
is de consument. Uit onderzoek van het Verbond
van Verzekeraars blijkt dat veel consumenten voor
duurzaam schadeherstel willen kiezen, maar dat dit nog
niet altijd (standaard) aangeboden wordt. Daar hebben
verzekeraars en herstellers dus nog wat te doen.
Ook als duurzaam schadeherstel de enige ‘keuze’
is. Want hoe mooi zou het zijn dat de consument dan
weet dat hij bijdraagt aan een duurzamer Nederland?
Binnen de branche gaan we door met onze plannen,
want er is nog veel werk te doen. Daar blijven we
u graag over informeren en in betrekken. Als adviseur
kunt u nu al helpen om de beweging naar duurzaam
schadeherstel te versnellen. Door te weten wat mogelijk
is en met verzekeraars en klanten het gesprek hierover
aan te gaan. Vanuit betrokkenheid naar daadwerkelijke
invloed. Duurzaam schadeherstel als norm. Pakt
u de handschoen op?
‘Doel is duurzaam
schadeherstel in de
gehele keten gemeengoed
te maken’
SPECIAL MAART 2025 VVP | 19
DUURZAAM ADVIES
MANIFEST DUURZAAM
SCHADEHERSTEL PROPERTY
Floske Weehuizen.
In 2023 ondertekenden Schoonmakend Nederland,
NIVRE en het Verbond van Verzekeraars
het Manifest Duurzaam Schadeherstel. Als brancheorganisaties
voelen we verantwoordelijkheid
om onze gehele keten te verduurzamen, juist omdat
we dit alleen met elkaar kunnen doen. Het
doel van het Manifest is om duurzaam schadeherstel
in de gehele keten gemeengoed te maken.
Door duurzaamheid te omarmen bij het herstellen
van schade, draagt de keten bij aan een
groenere toekomst. Hierbij hebben we vijf uitgangspunten:
herstel wordt de norm, we doen
het samen, de prijs is niet altijd leidend, we zorgen
intern voor draagvlak en we zijn op de toekomst
voorbereid.
Aan de hand van drie subthema’s werken we
dit programma verder uit, te weten mobiliteit &
mens, energie materieel en circulariteit materiaal.
Begin 2024 is er geïnventariseerd welke onderwerpen
als pilot kunnen dienen, met als doel
het reduceren van CO2-uitstoot binnen het schadeproces.
Dit is gedaan in zes projectgroepen
(zowel bulk als grote schades) en heeft geleid tot
achttien verbetermaatregelen waarmee we aan
de slag gaan. Zo verruimen we in de pilots bijvoorbeeld
SLA-afspraken om meer combiritten
mogelijk te maken, proberen we zoveel mogelijk
beton, kunststof en gips te hergebruiken en drogen
we waar mogelijk natuurlijk.
Tot en met december zijn deze pilots voorbereid
en is er een CO2 0-meting gedaan, waarna
deze maatregelen nu in de praktijk worden getest.
Hierbij worden CO2 1-metingen gedaan met
als doel om de impact van de gedane verbeteringen
goed te kunnen vergelijken met de eerdere
situatie. De eerste inzichten zijn veelbelovend.
De uitkomsten willen we met de hele markt delen
als best practices, omdat deze waardevol zijn
voor iedereen.
Na de zomer willen we verder gaan met nieuwe
verbetermaatregelen en zouden we graag
nieuwe deelnemers verwelkomen. Want uiteindelijk
wordt duurzaam schadeherstel alleen gemeengoed
als we het met elkaar doen. Niet alleen
verzekeraars, expertisebureaus en reconditioneerders,
maar juist ook adviseurs en makelaars.
Dus heb je goede ideeën of wil je meer informatie,
dan horen we dat natuurlijk graag! n
20 | VVP SPECIAL MAART 2025
DUURZAAM ADVIES
DE KENIAANSE ELIZABETH WATHUTI, DE
ZWEEDSE GRETA THUNBERG OF DICHTERBIJ HUIS
DE NEDERLANDSE ANIEK MOONEN EN HANNAH
PRINS HEBBEN ÉÉN BELANGRIJKE GEMENE
DELER: ZE ZIJN KLIMAATACTIVIST. ZE HEBBEN VAN
HUN OVERTUIGINGEN EN IDEALEN HUN WERK
GEMAAKT EN ZIJN IN DE SPOTLIGHT GESTAPT
OM HET BELANG VAN EEN LEEFBARE PLANEET
TE VERDEDIGEN. IN DE GESCHIEDENIS HEBBEN
WE VAKER GEZIEN DAT TRANSFORMATIE BEGON
OP DE ZEEPKIST, MAAR DAT VERANDERING JUIST
PERMANENT WERD DOOR DE PARTICIPATIE
VAN DE GEWONE BURGER. MAAK JE GEEN
ZORGEN, DIT WORDT GEEN PLEIDOOI OM
DUURZAAMHEIDSGOEROE TE WORDEN. STERKER
NOG: FOCUS LIEVER OP JE EIGEN VAK!
TEKST CAROLIEN SALA, DIRECTEUR INSVER
Carolien Sala:
‘Een stille revolutie,
die telt.’
De druk op het MKB om te verduurzamen
neemt toe. Nieuwe wet- en regelgeving, zoals
de Corporate Sustainability Reporting
Directive (CSRD), verplicht bedrijven om te
rapporteren over hun impact op mens en
milieu. Vanaf 2024 geldt deze verplichting al voor circa
50.000 grote Europese bedrijven, maar door keteneffecten
zullen ook MKB-bedrijven hier indirect mee te
maken krijgen. En ook al komt er politieke ‘tegendruk’,
duurzame regelgeving neemt ontegenzeglijk toe. Volgens
een recente enquête van de Kamer van Koophandel
geeft 64 procent van de MKB-ondernemers aan dat
zij door klanten of leveranciers worden aangespoord
om duurzamer te opereren.
Terwijl beleidsmakers praten over klimaatdoelstellingen
en ondernemers worstelen met de praktische
uitvoering, ligt er een verborgen sleutelrol bij financieel-
en risicoadviseurs. Adviseurs zijn een cruciale schakel
in het haalbaar en verzekerbaar maken van duurzame
initiatieven, nieuwe businessmodellen en investeringen
in de energietransitie. Door hun vakkennis kunnen
zij obstakels wegnemen en de weg vrijmaken voor
duurzame oplossingen. Niet door op de zeepkist te
gaan staan, maar door simpelweg te doen waar ze goed
in zijn: financieel- en risicoadvies.
22 | VVP SPECIAL MAART 2025
OPINIE
Van risico naar kans:
De stille kracht
achter een
duurzaam MKB
PRAKTISCHE BARRIÈRES
Verduurzaming gaat vaak gepaard met investeringen
in nieuwe technologieën zoals zonnepanelen, warmtepompen
en energiezuinige bedrijfsprocessen. Hoewel
deze investeringen aantrekkelijk zijn vanuit financieel
en milieutechnisch oogpunt, stuiten ondernemers
vaak op praktische barrières. Wat als de installatie van
zonnepanelen niet aan alle eisen voldoet? Wat als een
brandverzekering onverwachte uitsluitingen bevat nadat
het pand is voorzien van nieuwe, onbekende materialen?
Of zelfs beperkingen in de energievoorziening.
Uit onderzoek blijkt dat 30 procent van de MKB’ers
niet zeker weet of hun verzekering voldoende dekking
biedt na verduurzamingsmaatregelen. Bovendien kan
onvoldoende preventie ertoe leiden dat verzekeraars
premies verhogen of zelfs dekking weigeren.
BELANGRIJKE KANS
Ook nieuwe businessmodellen, zoals deelplatforms en
circulaire economie-initiatieven, roepen nieuwe verzekerings-
en aansprakelijkheidsvragen op. Hier ligt een
belangrijke kans voor adviseurs: door vroegtijdig betrokken
te zijn bij de verduurzamingsplannen van ondernemers,
kunnen zij tijdig wijzen op risico’s en voorwaarden
die een rol spelen bij de verzekerbaarheid van
investeringen. Ze helpen niet alleen om schade te voorkomen,
maar maken het ook mogelijk om investeringen
verantwoord en verzekerd door te voeren. Dit verlaagt
een belangrijke drempel voor ondernemers om
stappen te zetten in hun verduurzaming. Bovendien
zijn zij de oren en ogen van verzekeraars in het veld.
Verzekeraars die de duurzaamheidstransitie graag willen
verzekeren, maar bij gebrek aan historische data
afhankelijk zijn van goede risicoanalyses en preventiemaatregelen.
Zo kan de sector als geheel versneld kennis
en praktijkervaring opbouwen.
Met INSVER helpen we adviseurs hierbij. Wij komen
niet met grote campagnes of complexe duurzaamheidsprogramma’s.
Natuurlijk, zulke initiatieven kunnen
veel impact hebben, maar ik geloof in de duurzame
kracht van het adviesvak. Juist door duurzaamheid te
zien en te gebruiken in ons dagelijks werk maken we
verandering mogelijk. Daarvoor hoeven we niet op de
zeepkist te klimmen, maar gewoon doen wat ons vak
is: betrokken zijn bij de plannen van onze klanten, de
juiste vragen stellen, meedenken over mogelijkheden
en preventieve oplossingen aandragen.
Zo dragen we bij aan het verzekerbaar en betaalbaar
houden van verduurzaming. Zo maken adviseurs
de weg vrij voor een duurzamer MKB – en daarmee een
duurzamer Nederland. Het is misschien een stille revolutie,
maar wel een die telt. n
Wij komen niet met
grote campagnes of
complexe duurzaamheidsprogramma’s
SPECIAL MAART 2025 VVP | 23
DUURZAAM ADVIES
ChatGPT’s aandachtspunten
voor duurzaam
financieel advies
DUURZAAM FINANCIEEL ADVIES VEREIST EEN
STRATEGISCHE EN HOLISTISCHE BENADERING
WAARBIJ ZOWEL FINANCIËLE ALS NIET-FINANCIËLE
CRITERIA IN ACHT WORDEN GENOMEN. DOOR DEZE
TWINTIG AANDACHTSPUNTEN TE VOLGEN, KUNNEN
ADVISEURS WAARDE TOEVOEGEN EN BIJDRAGEN AAN
EEN DUURZAMERE TOEKOMST.
TEKST CHATGPT EN TOON BERENDSEN
1. Visie op duurzaamheid
Een heldere visie op duurzaamheid is de basis van elk
adviesproces. Dit houdt in dat adviseurs niet alleen de
financiële prestaties van beleggingen overwegen, maar
ook hoe deze bijdragen aan een duurzamere wereld.
Het ontwikkelen van een visie die aansluit bij maatschappelijke
trends en klantverwachtingen is cruciaal.
2. Beleidskader integreren
Een solide beleidskader biedt structuur voor duurzaam
advies. Dit omvat het vaststellen van criteria waaraan
duurzame investeringen moeten voldoen.
3. Wet- en regelgeving
Adviseurs moeten up-to-date blijven met relevante
wet- en regelgeving, zoals de Sustainable Finance Disclosure
Regulation (SFDR) van de EU. Deze regelgeving
vereist transparantie over duurzaamheid en impact.
4. Transparantie in communicatie
Transparantie is essentieel bij het verstrekken van
duurzaam advies. Klanten moeten volledig worden geïnformeerd
over de duurzame aspecten van hun beleggingen,
inclusief de potentiële risico’s en impact.
5. Langetermijnvisie bevorderen
Duurzaam financieel advies richt zich op langetermijnwaardecreatie
in plaats van kortetermijnwinsten. Adviseurs
dienen klanten te begeleiden bij het ontwikkelen
van een toekomstgerichte strategie.
6. Analyse van ESG-factoren
Het integreren van Environmental, Social, en Governance
(ESG)-criteria is een fundamenteel aspect van
duurzaam financieel advies. ESG-factoren helpen bij het
identificeren van risico’s en kansen op lange termijn.
7. Dubbele materialiteit evalueren
Dubbele materialiteit houdt in dat zowel de impact van
milieu- en sociale factoren op de financiële prestaties
als de impact van investeringen op de maatschappij en
het milieu worden beoordeeld. Dit biedt een holistische
kijk op duurzaamheid.
KLIMAATRISICO’S
8. Klimaatrisico’s identificeren
Adviseurs moeten klanten helpen klimaatrisico’s, zoals
fysieke schade door extreme weersomstandigheden of
transitierisico’s door veranderend beleid, te begrijpen
en in hun plannen op te nemen.
24 | VVP SPECIAL MAART 2025
DUURZAAM ADVIES
9. Biodiversiteit en natuurlijke hulpbronnen
Duurzaam advies omvat het evalueren van de impact
op biodiversiteit en het gebruik van natuurlijke hulpbronnen.
Investeringsstrategieën moeten rekening
houden met ecosystemen en duurzaamheid op lange
termijn.
10. Sociale inclusie en verantwoordelijkheid
Sociale duurzaamheid richt zich op gelijkheid, inclusie
en eerlijke arbeidspraktijken. Adviseurs kunnen klanten
begeleiden bij het kiezen van beleggingen die sociale
impact bevorderen.
11. Groene producten en obligaties
Groene obligaties en duurzame fondsen bieden directe
mogelijkheden voor milieuvriendelijke investeringen.
Adviseurs moeten op de hoogte zijn van beschikbare
producten en hun certificeringen controleren.
12. Exclusiebeleid toepassen
Een exclusiebeleid houdt in dat bepaalde sectoren of
bedrijven worden uitgesloten van investeringsportefeuilles,
zoals fossiele brandstoffen, wapens en tabak.
Dit draagt bij aan ethisch verantwoord beleggen.
13. Engagementbeleid stimuleren
Engagementbeleid houdt in dat beleggers actief betrokken
zijn bij bedrijven waarin ze investeren, door middel
van stemgedrag en dialoog, om duurzame veranderingen
te bevorderen.
14. Thema investing integreren
Thematic investing richt zich op specifieke duurzaamheidsthema’s
zoals hernieuwbare energie, circulaire
economie en gendergelijkheid. Dit biedt klanten gerichte
impactmogelijkheden.
15. Diversificatie en risicomanagement
Een goed gespreide portefeuille vermindert risico’s en
vergroot stabiliteit. Adviseurs moeten een balans vinden
tussen duurzame investeringen en risicobeheer.
16. Kennis en educatie van klanten
Adviseurs moeten klanten opleiden over duurzame financieringsopties
en hun voordelen. Dit vergroot bewustwording
en betrokkenheid bij duurzame keuzes.
17. Risicoprofiel en doelstellingen
Het duurzaamheidsprofiel van een klant moet worden
afgestemd op zijn risicotolerantie en financiële doelen.
Adviseurs moeten hier duidelijke vragen over stellen en
verwachtingen managen.
18. Impactmeting en rapportage
Het meten van de impact van duurzame investeringen
is cruciaal om klanten te laten zien welke resultaten
worden behaald. Rapportages moeten transparant en
meetbaar zijn.
19. Bewustwording en gedragsverandering
Duurzaam advies stimuleert klanten om bewuster om
te gaan met hun financiële beslissingen. Dit kan gedragsverandering
teweegbrengen, gericht op duurzaamheid.
20. Periodieke evaluatie en aanpassing
Duurzaam financieel advies is een continu proces. Regelmatige
evaluatie en bijstelling van portefeuilles zorgen
ervoor dat ze blijven voldoen aan duurzaamheidscriteria
en klantbehoeften. n
De prompt was ‘Twintig aandachtspunten duurzaam
financieel advies’.
COMMENTAAR VVP
Een leuke vingeroefening dit of toch iets meer? Je ziet hier
wat je wel vaker ziet bij generatieve AI, de sterk Amerikaanse
inslag. In de VS spelen beleggingen anders dan in Nederland
een hele grote rol in financiële adviezen, dat zie je terug in
dit antwoord. Maar vervang beleggingen door hypotheken of
door verzekeringen, dan snijden deze aandachtspunten nog
steeds hout. Zo kan generatieve AI dus helpen om snel structuur
te geven (naast allerlei andere toepassingen).
Inhoudelijk valt er op de aandachtspunten weinig aan te
merken. Natuurlijk moeten punten worden uitgewerkt. Een
veel groter probleem is dat het met name op het vlak van
verzekeringen schort aan duurzame oplossingen. Duurzaam
schadeherstel is hard bezig de norm te worden, maar bij verzekeringen
gaat het om meer. Simpel voorbeeld: vervangend
vervoer voor een elektrische auto. Is geborgd dat dit ook elektrisch
is of wordt de klant geacht dan toch weer in een diesel
te stappen? Verzekeraars lijken te denken dat dit zichzelf
wel oplost; schadeherstellers vormen immers onderdeel
van de keten en, zo is de redenering, die keten wordt vanzelf
duurzamer nu verzekeraars hun CO2-footprint nadrukkelijk
moeten beheersen. Maar dat duurzame vervangende vervoer
moet uiteindelijk door iemand worden betaald. Een duurzaam
financieel advies is mooi, maar uiteindelijk moeten er
ook duurzame financiële oplossingen voorhanden zijn. Tip
voor verzekeraars: vraag ChatGPT een duurzame polis samen
te stellen!
SPECIAL MAART 2025 VVP | 25
DUURZAAM ADVIES IN PRAKTIJK
“DUURZAAMHEID IS EEN ONDERWERP WAAR WE INMIDDELS NIET
MEER OMHEEN KUNNEN EN WAAR WE BIJ GEERTS OP VERSCHILLENDE
MANIEREN MEE BEZIG ZIJN. ALS ADVIESKANTOOR HEBBEN WE EEN
BELANGRIJKE ROL IN HET BEVORDEREN VAN DUURZAAMHEID EN HET
VERMINDEREN VAN ONZE ECOLOGISCHE VOETAFDRUK. EEN GEZONDE
OMGEVING, MAAR OOK GEZONDE MEDEWERKERS, DAAR HECHTEN WE
VEEL WAARDE AAN. DUURZAAMHEID IS NU BELANGRIJK, MAAR ZAL IN
DE TOEKOMST ALLEEN MAAR EEN GROTERE ROL GAAN SPELEN”, ALDUS
SANNE GEERTS, OPERATIONEEL DIRECTEUR BIJ GEERTS.
Bewustwording
is de essentie
TEKST WILLEM VREESWIJK | BEELD FERDY FRANCIS
Geerts is een echt familiebedrijf opgericht
in 1950 door de opa van Sanne. Sinds
2018 staat de derde generatie aan het
roer. Vanuit Oosterhout en Tilburg staan
inmiddels dagelijks ruim zeventig adviseurs
klaar om relaties te helpen bij vragen over hun
(bedrijfs)verzekeringen, hypotheek of pensioen.
“Het verduurzamen van ons kantoor en onze bedrijfsvoering
is een logische stap geweest. Ik ben er
zelfs van overtuigd dat duurzaamheid onderdeel van de
bedrijfsvoering moet zijn, wil je richting de toekomst
bestaansrecht behouden.”
“We pakken het stap voor stap op. In januari 2022
hebben we de sleutel ontvangen van het nieuwe kantoor
in Oosterhout. Tijdens de verbouwing is er veel
aandacht besteed aan het verduurzamen van het pand.
Door deze aanpassingen zijn we van een C naar een A+
label gegaan. Sindsdien zijn we actief bezig met het onderwerp
duurzaamheid.”
STAPPEN
“Naast de verduurzaming van ons kantoorpand hebben
we ook andere verduurzamingsstappen genomen. Zo
promoten we bij herstel van schades duurzaam schadeherstel.
Dit is niet alleen milieuvriendelijk maar neemt
relaties ook werk uit handen. Daarnaast is het een standaard
onderwerp in een hypotheekgesprek. Juist bij
aankoop woning of verbouwing, nemen we duurzaamheid
mee in adviesgesprekken, zo proberen we relaties
bijvoorbeeld te enthousiasmeren om hun woning te verduurzamen.
Geerts is daarnaast koploper op het gebied
van het verzekeren van elektrisch werkmaterieel. “Verzekeraars
stellen hogere eisen aan een elektrische machine
dan aan de gewone dieselvariant, voor ondernemers
is het vaak lastig om aan deze eisen te voldoen.”
Vanaf 2023 meten we jaarlijks de CO2-uitstoot. Met
als doel voor 2025 om de uitstoot jaarlijks met twintig
procent terug te dringen. Stapsgewijs wordt de CO2-
uitstoot verlaagd. De grootste uitstoot komt voort uit
het zakelijk- en woon-werkverkeer. Door de fiets te
promoten (car-free-challenge, a.s.r. Vitality) en gebruik
te maken van Teams en telefonie gaan we hier bewuster
mee om. Uiteindelijk is die bewustwording de essentie.
Gaandeweg ontstaan de ideeën vanzelf; afschaffen
van visitekaartjes, inkomende post minimaliseren,
enzovoorts.”
26 | VVP SPECIAL MAART 2025
DUURZAAM ADVIES IN PRAKTIJK
SAMEN
“Samen kom je verder. Om het onderwerp duurzaamheid
binnen het bedrijf handen en voeten te geven zijn
we gestart met een werkgroep. Binnen deze werkgroep
denken we na wat we zelf kunnen doen rondom dit
thema. Maar ook hoe we relaties enthousiast kunnen
krijgen voor dit onderwerp.”
Geerts zoekt actief de samenwerking op met andere
lokale partijen. “Zo nemen we deel aan het Koploperproject
van SDG lokaal Oosterhout. Het Koploperproject
helpt lokale bedrijven en andere organisaties
om toekomstbestendig ondernemen op een praktische
en structurele manier op te pakken. Zo werken we blijvend
aan duurzaamheid en maken we het ook meetbaar.
Daarnaast zijn we lid van INSVER. Dit is het kennisplatform
voor duurzaamheid in de verzekeringsbranche.”
Sanne Geerts:
‘Samen kom
je verder.’
KLANTEN
“Als financieel adviseur kunnen we het verschil maken.
Dit doen we nu door duurzaamheid mee te nemen
in de advisering en bij bijeenkomsten en nieuwsbrieven
continue onder de aandacht te brengen. Zo kijken
we mee welke (financiële) mogelijkheden relaties hebben
voor het verduurzamen van hun woning. We werken
samen met energiecoaches die het concreet maken
voor de klant. Duurzaamheid willen we echt onderdeel
van de bedrijfscultuur maken. Het moet geen bijkomend
onderwerp zijn. Stapsgewijs werken we hier verder
naartoe.”
AANBIEDERS
Geerts geeft er de voorkeur aan om samen te werken
met lokale leveranciers, verzekeraars en andere partijen
die duurzaamheid hoog in het vaandel hebben.
“Volgend jaar bestaat Geerts 75 jaar. In die jaren zijn we
vele samenwerkingen aangegaan. Hierdoor heb je nu
niet altijd meer een keuze. Richting de toekomst wordt
duurzaamheid wel een zwaarwegend criterium.” n
DUURZAAM ADVIES
Van adviseurs zal steeds meer worden gevraagd
hun maatschappelijke verantwoordelijkheid te nemen.
Om financieel adviseurs te inspireren laat
VVP adviseurs aan het woord die werk maakt van
duurzaam advies (wat houdt het in, waarom doe je
het en wat levert het op voor klant én kantoor?).
SPECIAL MAART 2025 VVP | 27
DUURZAAM ADVIES
MIJN OPROEP AAN DE SECTOR, MAAR OOK
RICHTING POLITICI, BELEIDSMAKERS,
REGELGEVERS, CONSUMENTENORGANISA-
TIES EN TOEZICHTHOUDERS, IS OM ER
SAMEN VOOR TE ZORGEN DAT HET KRIJGEN
VAN FINANCIEEL INZICHT IN DE EIGEN
FINANCIËN VOOR IEDEREEN BEREIKBAAR
WORDT.
TEKST ENNO WIERTSEMA, DIRECTEUR ADFIZ
Met de verwoestende impact van de branden
in Los Angeles vers op het netvlies,
de rechterlijke uitspraak waarin het
kabinet wordt gemaand haast te maken
met de stikstofaanpak in het achterhoofd
en de nagalmende woorden van een Amerikaanse
president die met zijn ‘drill baby, drill’ geen
duidelijkheid te wensen over laat aan wat zijn intenties
zijn, is het vrij logisch dat we – als we denken aan verduurzamen
– snel uitkomen bij de zogenaamde E-doelen
(Environmental) van de Sustainable Development
Goals (SDG’s). De problemen en uitdagingen die deze
doelen pogen aan te pakken zijn vaak direct zichtbaar,
spectaculair, mediageniek en domineren de nieuwsbulletins.
Een S-doel (Social) zoals het bestrijden van armoede
door de financiële weerbaarheid van mensen te vergroten,
komt er – in dat licht – dan toch wel een stuk
bekaaider van af. Het ‘doet’ het een stuk minder goed
in de 8 uur journaals, levert minder fraaie krantenkoppen
en -foto’s op en ook aan de toog van de stamkroeg
is het – uit alle andere onderwerpen die ook nog uitgebreid
doorgenomen moeten worden – niet direct het
meest voor de hand liggende onderwerp om eens lekker
stennis over te gaan schoppen. De financiële fitheid
28 | VVP SPECIAL MAART 2025
OPINIE
De negatieve
cirkel doorbreken
van mensen, of beter gezegd het gebrek daaraan, is
daarvoor vaak net iets te abstract; het zijn percentages
gevangen in tabellen en grafieken van wetenschappers,
politici, planbureau’s en financiële professionals.
TASTBAAR
Maar daarmee is het bevorderen van de financiële fitheid
van mensen niet minder noodzakelijk. Zeker niet
als je bedenkt dat in Nederland – een van de rijkste
landen ter wereld – bijna 60 procent van de huishoudens
zich in een financieel kwetsbare positie bevindt.
Want zoals onze voorzitter Roger van der Linden in
zijn nieuwjaarsspeech ook al aangaf: “Voor deze grote
groep huishoudens is er helemaal niets abstracts
aan om geconfronteerd te worden met hun financiële
kwetsbaarheid. Het is zo tastbaar en realistisch als
maar zijn kan.”
Als financieel adviseurs weten wij als geen ander
hoe belangrijk het is dat mensen af en toe stilstaan bij
hun financiële situatie. Dat ze nadenken over hoe ze
ervoor zorgen dat er brood op de plank komt als ze arbeidsongeschikt
raken. Hoe ze hun rekeningen kunnen
blijven betalen als een partner wegvalt. Of hoe ze
rondkomen na hun pensionering. Voor u en mij is het
belang van financieel fit zijn dan ook zo klaar als een
klontje. En dat geldt ook voor al die consumenten die
wél eens in de zoveel tijd hun financiële huishouding
op een rijtje zetten, al dan niet bijgestaan door hun financieel
adviseur. Financieel inzicht verbetert namelijk
het financieel gedrag van mensen en vergroot hun
financiële fitheid. En door risico’s af te dekken zorgen
mensen ervoor dat ze (financieel) weerbaarder worden
en kunnen ze voorkomen dat ze door onvoorziene omstandigheden
in een financieel gat vallen.
OPROEP
Maar er is een te grote groep mensen die niet financieel
fit is. En die door onvoldoende financieel inzicht in
hun situatie in een vicieuze cirkel belanden van stress,
wat leidt tot het nemen van verkeerde beslissingen en
waardoor ze nog meer stress ervaren. Over hoe dat
exact werkt hebben Anne Abbenes (expert in de financiële
psychologie) en haar collega’s verhelderende artikelen
geschreven (financialpsychologyinstitute.eu).
Mijn oproep aan de sector, maar ook richting politici,
beleidsmakers, regelgevers, consumentenorganisaties
en toezichthouders, is om er samen voor te zorgen dat
het krijgen van financieel inzicht in de eigen financiën
voor iedereen bereikbaar wordt. Want samen kunnen
we de voorwaarden creëren om financieel kwetsbare
mensen te helpen de negatieve cirkel waarin ze zitten
te doorbreken. n
‘Samen de voorwaarden
creëren om financieel
kwetsbare mensen
te helpen’
SPECIAL MAART 2025 VVP | 29
PARTNER IN KENNIS
TOT 2030 HEEFT DE FINANCIËLE SECTOR NOG EEN KLEINE 6 JAAR
OM DE CO2-UITSTOOT TE HALVEREN TEN OPZICHTE VAN 1990. PRO-
POSITIEMANAGER NIENKE DE BOER EN MARKETINGMANAGER YVET-
TE VAN STEEG VAN AVÉRO ACHMEA ZIEN HOE ADVISEURS ZOEKEN
NAAR EEN GOEDE AANPAK VOOR DIE OPGAVE. EEN UITDAGING DIE
ANDERZIJDS VEEL KANSEN BIEDT VOOR DE KOPLOPERS DIE ZICH ER
ECHT IN VERDIEPEN. WANT: “ZO DOE JE EXPERTISE OP DIE VAN ON-
SCHATBARE WAARDE IS VOOR JE ADVIES AAN RELATIES.”
Duurzaam adviseren
is minder ingewikkeld
dan het lijkt
TEKST AVÉRO ACHMEA
Nienke heeft thuis zonnepanelen
die op jaarbasis meer
energie opwekken dan het
gezin nodig heeft. Sinds de
introductie van de terugleverkosten is
het financiële rendement van de panelen
aanzienlijk gedaald. “We installeren
nu een thuisbatterij om de opgewekte
stroom beter te benutten. Een investering
waar we niet op hadden gerekend,
maar ook een nuttige stap om het elektriciteitsnet
de tijd te geven om mee te
groeien met de transitie. We doen wat
we kunnen, en passen ons gaandeweg
aan als dat nodig blijkt te zijn.”
HET BEGINT MET HET GESPREK
“Bij ons thuis zijn zonnepanelen helaas
geen optie,” vertelt Yvette. “Maar er zijn
genoeg andere dingen die je kunt doen
om je CO 2 -afdruk te reduceren. Minder
kleding kopen, bijvoorbeeld. Met opgroeiende
tieners in huis is dat een gevoelig
onderwerp, het liefst komen ze
iedere dag met iets nieuws thuis. Daar
zetten we bewust een rem op, want de
productie van kleding is erg belastend
voor het klimaat.” Beide experts van
Avéro Achmea menen dat kleine, persoonlijke
verhalen handen en voeten
geven aan de energietransitie. Nienke:
‘Koplopers verduurzamen
hun kantoor stapsgewijs’
“Duurzaamheid is een groot, abstract
thema waar iedereen op zijn manier
grip op probeert te krijgen. Dat moet
gaandeweg groeien en dat gebeurt vanzelf
als we het gesprek aangaan. Zo
ontstaat bewustwording – bij anderen,
maar ook bij onszelf, want we leren
weer van de ervaring van anderen.
Dat werkt precies hetzelfde als je begint
met het verduurzamen van je bedrijf.”
OP EEN SPEELSE MANIER
Het Klimaatakkoord verplicht bedrijven
te rapporteren over hun impact op
de mens en het klimaat. “Die richtlijn
dwingt ons als grote verzekeraar om
stap voor stap klimaatneutraler te worden”,
legt Yvette uit. “Dat moeten we
samen doen door met alle partijen in de
keten kennis te vergaren, expertise te
delen en tools te ontwikkelen die bijdragen
aan het in gang te zetten van
de juiste verandering. Op termijn is het
30 | VVP SPECIAL MAART 2025
AVÉRO ACHMEA
Nienke de Boer en Yvette van
Steeg: ‘Een duurzaam adviesmodel
dat past als een handschoen.’
belangrijk dat elke partner in de keten
daar een rol in vervult. Ontwikkelingen
komen daardoor in een stroomversnelling,
en wie dan nog moet beginnen,
mist de boot. Wat we bij onze koplopers
zien, is dat ze hun eigen advieskantoor
stapsgewijs verduurzamen. Dat is
minder ingewikkeld dan het lijkt. Als je
klein begint, doe je vanzelf de noodzakelijke
kennis op over energie-opslagsystemen,
zonnepanelen, en duurzame
bouwtechnieken. Dat zijn allemaal relevante
zaken voor risicogestuurd advies.”
“Als je je verdiept in de mogelijkheden
voor je eigen kantoor sla je twee
vliegen in één klap: je verduurzaamt
op een bijna speelse manier en tegelijk
doe je expertise op die van onschatbare
waarde is voor je advies aan relaties.”
SUPPORT DUURZAAM ADVIES
Yvette: “De rol van Avéro Achmea is om
te werken aan de verzekerbaarheid van
risico’s, zowel op het gebied van duurzaamheid
als andere ondernemersrisico’s.
De rol van adviseurs is om hierover
rechtstreeks in gesprek gaan met hun
klant. Door het goede gesprek te voeren
en de juiste vragen te stellen, werkt de
adviseur aan een risicogestuurd advies.
Zo creëren we ieder vanuit onze eigen
positie, bewustzijn op het gebied van
risico’s rondom duurzaamheid. Avéro
Achmea en de adviseur werken dan ook
samen aan het verzamelen en delen van
kennis om de ondernemer zo goed mogelijk
te helpen zijn doelen te bepalen.”
VAN DUURZAAMHEIDSDESK TOT OPLEIDINGEN
Avéro Achmea ondersteunt intermediairs
bij de verduurzaming van hun kantoor
én advies. De Duurzaamheidsdesk
is daar een goed voorbeeld van. “De
Duurzaamheidsdesk is een plek waar
adviseurs terechtkunnen voor vragen
over keuzes in zakelijke nieuwe risico’s”,
vult Nienke aan. “Hier zit alle expertise
bij elkaar en krijgt de adviseur snel antwoord
op zijn vragen over duurzaamheid
rondom verzekeringen. En onze
opleidingen Bedrijfscontinuïteit en Risicogestuurd
adviseren bieden praktische
handvatten voor verduurzaming.
Maar ik vind dat we ook wel wat meer
aandacht mogen hebben voor wat ondernemers
nu allemaal al doen. Zoals
initiatieven die veel advieskantoren
hebben om medewerkers fit en vitaal
te houden. Die dragen ook bij aan verduurzaming.
Als werkgever ben je daarmee
meteen ook veel aantrekkelijker
voor jong talent, heel belangrijk met de
huidige krapte op de arbeidsmarkt. Kijk
naar wat je allemaal al doet, en informeer
medewerkers en relaties over de
duurzaamheidsinitiatieven van je kantoor.
Betrek hen bij het proces, daar leer
je zelf van en je motiveert er je partners
en relaties mee om zelf ook aan de
slag te gaan. Op die manier ontwikkel je
vanzelf een duurzaam adviesmodel dat
je past als een handschoen.” n
Wilt u meer weten over de verduurzaming
van uw kantoor en advies?
Scan dan de qr-code.
SPECIAL MAART 2025 VVP | 31
DUURZAAM ADVIES
Babette Porcelijn:
‘Welkom bij de crew.
Enjoy the ride.’
32 | VVP SPECIAL MAART 2025
DUURZAAM ADVIES
HET HAPPY 2050 SCENARIO VAN BABETTE PORCELIJN IS EEN MASTERPLAN
VOOR EEN VEILIGE EN FIJNE TOEKOMST. ALLES WAT INVLOED HEEFT OP ONS
GELUK KOMT IN SAMENHANG VOORBIJ: WELZIJN, GELIJKE KANSEN, ECONOMIE,
NATUURLIJKE HULPBRONNEN, BELEID EN EEN VEILIGE PLANEET. HET IS EEN
PRAKTISCH BOEK DAT LAAT ZIEN HOE JE ZELF KUNT BIJDRAGEN AAN EEN HAPPY
2050. “ALS MENSEN ZICH VERENIGEN EN SAMENWERKEN, ZIJN ZE IN STAAT OM
GROOTSCHALIGE, POSITIEVE VERANDERINGEN TEWEEG TE BRENGEN.”
Samen op weg
naar een happy
2050
TEKST MIREILLE WILLE | BEELD ANNELIEN NIJLAND
Waarom ben je dit werk gaan doen?
“Op zondag 12 januari 2014 begon het. Thuis op de bank
met mijn man Rick, onze kinderen waren uit spelen en
wij praatten. Over de verborgen impact die de productie
van alles wat we hier kopen en gebruiken heeft aan
de andere kant van de planeet. Ik liet voor het eerst tot
me doordringen dat die impact zo groot is dat onze toekomst
op het spel staat. En ik realiseerde me dat wij als
burgers en consumenten niet zo machteloos zijn als ik
had gedacht. Wij trekken aan allerlei touwtjes, elke keer
dat we iets kopen. Ik wilde weten wat we er in het dagelijks
leven zelf aan kunnen doen. Ik schreef er twee boeken
over, gaf lezingen en trainingen.
Nieuwe vragen bleven zich aandienen; vragen van
lezers en mensen uit het publiek. Ook in mijn eigen
hoofd bleef het tekeergaan: hoe kan het dat verborgen
impact überhaupt bestaat? Welke onderliggende systemen
sturen ons die onveilige kant op? Is overbevolking
niet het probleem? Komt alles goed als we circulair en
biobased produceren, plantaardig eten, windmolens en
zonneparken bouwen? Past het dan? Hoe zit het eigenlijk
met de sociale impact, uitbuiting, belastingontwijking,
corruptie? Is economische groei noodzakelijk?
Maar wat nou als eindeloze groei echt niet kan op een
eindige planeet...? Over al die vragen is er wel wetenschappelijke
informatie te vinden, maar het zijn vaak
losse puzzelstukjes. Hoe hangen al die puzzelstukjes
samen, is daar een complete puzzel van te leggen? Of
soms zijn het juist grote, vage beelden, dat je denkt:
mooi idee, maar hoe dan?
Uit al die vragen kwam één hoofdvraag bovendrijven:
hoe ziet het scenario waarin we een veilige en fijne
toekomst creëren eruit, een wereld waarin we elkaar
een welgemeend ‘happy 2050’ kunnen wensen? Ik kon
het niet laten. Ik ging opnieuw op onderzoek uit.”
Hoe heb je het aangepakt?
“Ik interviewde tientallen experts en bestudeerde duizenden
artikelen en rapporten, waaronder verschillende
toekomstscenario’s. Op basis van al die wetenschappelijke
inzichten ontwikkelde ik een realistisch, compleet
en objectief plan van aanpak. Een masterplan.
Want dat is volgens mij wat we nu nodig hebben. Het
plan omvat een systeemverandering met een heleboel
knoppen om aan te draaien. Ik maak ook de vertaalslag
naar wat we zelf kunnen doen om die systeemverande-
SPECIAL MAART 2025 VVP | 33
DUURZAAM ADVIES
ring te verwezenlijken, met dashboards, spelregels en
vuistregels voor beleidsmakers, bedrijven en burgers.
Mijn onderzoek deed soms denken aan een hok
met konijnen; de vragen vermenigvuldigden zich met
enorme snelheid. Hoe meer vragen ik stelde, hoe meer
nieuwe erbij kwamen. Omdat het onderzoek bijna vijf
jaar duurde, werd ik links en rechts ingehaald door de
realiteit: door allerlei goede en minder geslaagde ontwikkelingen,
die ik dan ook weer in het plan wilde verwerken.
Het onderzoek was zo ingewikkeld dat ik bang
was dat ik me iets onmogelijks op de hals had gehaald.
Ik heb vaak getwijfeld of het wel zou lukken. Of het wel
kón lukken. Ik wist van veel onderwerpen weinig af.
Nou ja, dacht ik dan, ik wil dit tóch graag snappen.
Dus ging ik stug door. Met een ontketend konijnenhok
en al. Het resultaat? Ik schreef een dikke pil met informatie
over uiteenlopende onderwerpen. Het boek raakt
alle onderwerpen aan die volgens mij een rol spelen in
het happy 2050 scenario. En belangrijker: de samenhang
daartussen. Mijn plan zal echt niet compleet zijn.”
‘Onderzoek wat er op
systeemniveau misgaat,
en bedenk dan wat je
daar zelf aan kunt doen
met concrete acties’
Wat wil je met je werk bereiken?
“Het is onmogelijk om in mijn eentje de supercomplexe,
steeds veranderende wereld helemaal te kennen.
Ik ontwikkelde met ‘Het happy 2050 scenario’ een
denkraam dat we met elkaar verder kunnen invullen
en verbeteren. Ik hoop dat je je passie en talenten inzet
voor iets wat er echt toe doet: een veilige en fijne wereld
voor jou, je geliefden, de acht miljard andere mensen
op de wereld, voor allen die na ons zullen leven
en niet te vergeten voor de acht miljoen wonderlijke
en prachtige soorten op onze planeet. Dat klinkt misschien
als iets voor helden. Of voor overheden en bedrijven.
Alsof we passieve passagiers zouden zijn. Maar
zo is het niet. Wij zijn zélf de crew van deze planeet, gewone
mensen zoals jij en ik. Wij zitten aan het stuur, of
we dat nu doorhebben of niet. Think Big Act Now!
Het is mijn missie om mensen en organisaties te inspireren,
informeren en activeren voor positieve verandering.
Een krachtig samenspel van inzicht en actie:
‘Think Big’ betekent begrijpen op systeemniveau, terwijl
‘Act Now’ staat voor de praktische stappen die je
nu kunt nemen.”
Geloof je in een mooie toekomst, in een Happy 2050?
“Geloven doe ik niet haha, daarvoor ben ik te wetenschappelijk
ingesteld. Maar ik heb wel ontdekt dat een
happy 2050 mogelijk is. Ik zie ook dat mensen, als ze
zich verenigen en samenwerken, in staat zijn om grootschalige,
positieve veranderingen teweeg te brengen.
We kunnen onze slagkracht gebruiken om onze toekomst
vorm te geven. Ik hoop dat ‘Het happy 2050 scenario’
helpt en richting geeft.”
Hoe komen we ‘happy’ aan in het jaar 2050?
“Je zou wel in een glazen bol willen kijken. Helaas bestaan
die niet, maar met behulp van toekomstscenario’s
kom je een heel eind. Er zijn duizenden scenario’s
ontwikkeld die mogelijke toekomsten van de wereld beschrijven.
Ik heb de belangrijkste en meest inspirerende
bestudeerd. Dit zijn de drie hoofdzaken die ik leerde
van scenariostudies:
34 | VVP SPECIAL MAART 2025
DUURZAAM ADVIES
Een groene en menselijke weg komt het beste uit de
bus. Die leidt tot de hoogste welvaart én welzijn, ook
op de langere termijn.
Grote, structurele systeemveranderingen zijn nodig
om de wereld in veiligheid te brengen. Met business
as usual voor kortetermijnwinst gaan en daarbij de natuur
verder uitputten, of hier en daar wat innovatieve
pleisters plakken op een systeem met weeffouten, leidt
allebei volgens alle studies binnen 30 jaar tot maatschappelijke
en economische ontwrichting.
Het uiteindelijke welvaartsniveau dat we nog kunnen
bereiken wordt hoger naarmate we sneller en effectiever
ingrijpen. Hoe langer we wachten met veranderingen
doorvoeren, hoe moeilijker (en duurder) het
wordt om ons aan te passen en hoe gevaarlijker de planeet
wordt voor de mens.”
En nu concreet?
“Het is een combinatie van inzicht en acties. Onderzoek
wat er op systeemniveau misgaat, en bedenk dan
wat je daar zelf aan kunt doen met concrete acties. Leer
hoe impact op mens en planeet werkt, en ontdek waarmee
jij veel slagkracht kunt (en wilt!) ontwikkelen om
die impact aan te pakken. Je dagelijks leven verduurzamen
is sowieso een goeie stap, en misschien kun je
in je werk of met je geld bijvoorbeeld ook veel verschil
maken.”
Kortom?
“We hebben een crew nodig die weet wat hem te doen
staat en die graag wil sturen. Iedereen kan meedoen.
Iedereen die dat wil kan slagkracht ontwikkelen, samenwerken
voor een fijne wereld, nieuwsgierig zijn
naar wetenschappelijke inzichten, naar hoe het beter
kan. Effectieve oplossingen bedenken en daarmee aan
de slag gaan. Zodra je er aandacht aan besteedt, ben je
al begonnen. Welkom bij de crew. Enjoy the ride.” n
BABETTE PORCELIJN
Babette Porcelijn heeft Industrieel Ontwerpen gestudeerd
aan de TU Delft (2001). Daar heeft zij kennis van industriële
processen en ketenanalyse opgedaan. Babette startte in 2011
haar eigen ontwerpstudio voor design en communicatie.
In 2016 verscheen haar eerste boek De verborgen impact,
waarvan inmiddels meer dan 20.000 exemplaren zijn verkocht
en dat ook is uitgegeven in België en Frankrijk. In 2020
kwam ook doeboek EcoPositief in vijf stappen uit.
Ook richtte ze in 2016 de organisatie Think Big Act Now op,
met als doel de maatschappij op effectieve wijze te verduurzamen.
Ze geeft daarvoor regelmatig lezingen en trainingen.
Op 8 juli 2021 verscheen haar grootste project tot nu toe:
Het happy 2050 scenario. Een science-based masterplan voor
een veilige en fijne toekomst.
SPECIAL MAART 2025 VVP | 35
DUURZAAM ADVIES IN PRAKTIJK
“ER IS GEEN ENKELE STEEKHOUDENDE REDEN OM
NIET TE VERDUURZAMEN EN BOVENDIEN ZIJN DE
VOORDELEN VOOR ADVISEURS OOK NOG EENS LEGIO”,
ALDUS EDWIN KEMERS VAN PLANNERSDESK.
Legio voordelen
voor de adviseur
SAMENSTELLING WILLEM VREESWIJK | BEELD RAPHAËL DRENT
Kemers noemt een aantal van die voordelen op:
“Bijdrage verbeteren klimaat en milieu, bijdrage
leveren energiezekerheid, foute partijen
minder laten verdienen aan fossiel, zorgen en
keuzestress bij klanten wegnemen, woongenot
en gezondheid klanten verbeteren, betalingsproblemen
klanten voorkomen, waardevastheid woning vergroten,
leveren van een professioneel totaal woonadvies, aanvullende
leadvergoedingen en blijvende toegevoegde
waarde als adviseur.”
Specialisme van Kemers is het afstemmen van hypotheken,
aankoopbegeleiding en verduurzamen als
totaaladvies. In 1994 ging hij als kantoormanager bij
PlannersDesk van start en in 2016 nam hij de laatste
aandelen van dit kantoor over. “Ik heb geen medewerkers
in dienst meer, maar werk wel met ondersteuners
voor schadeverzekeringen en makelaardij om een volledige
en goede dienstverlening te bieden.”
‘Aangezien er nog
miljoenen woningen
verduurzaamd moeten
worden, kunnen adviseurs
hier nog jaren mee vooruit’
Kemers heeft altijd tijdens het hypotheekadvies de woning
waar het om gaat, bekeken. “Ik heb in 2001 een
makelaardijdiploma behaald en eigenlijk altijd bij klanten
verbouwingsoffertes opgevraagd om daar tips over
te geven. Verduurzamen kreeg jarenlang helaas te weinig
aandacht, ook door mij. In 2014 wilde ik daar flink
mee aan de slag gaan, maar ondervond dat de meeste
klanten er nog niet open voor stonden.”
In 2016 vond een omslag plaats, met name door de
populariteit van zonnepanelen, aldus Kemers. “In 2018
lanceerde ik een uitgebreide subwebsite met informatie
over verduurzamingsmaatregelen. Naast veel inlezen
en er mee bezig zijn, volgde ik twee driedaagse cursussen
om duurzaamheidsadvies te geven: in 2019 bij Kader
Group en in 2023 bij Positief Wonen.”
SHOWROOM
Het advieskantoor zit in een combipand, een herenhuis
uit 1903 aan de Velperweg in Arnhem. “We gingen
van start met energielabel G en betaalden een vermogen
aan energielasten. We hebben stapsgewijs verduurzaamd,
van E naar B en streven naar energielabel A+.
De 44 zonnepanelen en twee warmtepompen produceren
evenveel energie als het pand verbruikt. Dankzij
salderen betalen we daarom ook niets meer voor energie.
Nog een paar verbeteringen en dan zouden we volgend
jaar all-electric kunnen zijn.”
“Ons kantoor is een showroom. We laten onder
meer een glas-glas zonnepaneel, een micro-omvormer
en een infrarood tower zien. En uiteraard kun-
36 | VVP SPECIAL MAART 2025
DUURZAAM ADVIES IN PRAKTIJK
nen klanten het aanwezige HR++ en triple glas aanschouwen.
Ik gebruik een viertal apps om klanten
de werking uit te leggen en inzicht te geven. Daarbij
gaat het om: monitoring opbrengst van zonnepanelen
en warmtepompen, energiemanagementsysteem
van laadpaal en aansturing infrarood panelen. Aan de
hand van de standaard NWWI-verbouwingspecificatie
en eigen website leg ik klanten uit wat er mogelijk is
voor de woning die ze op het oog hebben of waar ze al
eigenaar van zijn. De afgelopen jaren ga ik steeds vaker
mee bij bezichtigingen of tijdens de bouwkundige
opname om de mogelijkheden in de woning te bekijken
en daar advies over te geven. Recent heb ik voor
een vrijstaande woning als projectleider een team samengesteld
van aannemer, kozijneninstallateur en water-water
warmtepomp specialist om samen tot een op
elkaar afgestemd plan te komen. Was voor mij ook een
leerzaam proces.”
NIEUWSBRIEF
Kemers roept bestaande klanten in een nieuwsbrief en
in mailings frequent op om te gaan voor energielabel
A. “De respons is helaas zeer beperkt. Alleen als er een
concrete aanleiding is, zoals een aankoop of een verbouwing,
dan is er wel veel belangstelling. Bijna alle
klanten willen dan verduurzamen en ze beginnen er
vaak zelf over. Aangezien er nog miljoenen woningen
aangepakt moeten worden, kunnen wij adviseurs hier
nog jaren mee vooruit. En door je hierin te specialiseren,
komen klanten ook makkelijker naar je toe. Klanten
weten mij in ieder geval steeds vaker te vinden. Het
behalen van de SEH Duurzaamheidsaward in 2022 zal
daaraan ongetwijfeld een bijdrage hebben geleverd.”
TIPS VOOR COLLEGA’S
Kemers oproep aan collega adviseurs: “Pak verduurzaming
morgen als eerste op, mocht je dat nog niet hebben
gedaan. Maak een pagina ‘Verduurzamen’ aan op
je website en zet daar alle NWWI-duurzaamheidsmaatregelen
op met linkjes naar Milieu Centraal. Leg klanten
uit dat je ook kijkt naar verbetermogelijkheden om
energie te besparen. Vraag de energienota op en stuur
een duurzaamheidsprofiel mee. Kijk naar de adviesgesprekken
die je in de afgelopen maanden hebt gehad en
benader die klanten voor een vervolgafspraak verduurzamen.
En ga eens na hoe duurzaam je eigen woning is.
Heel leerzaam om daarmee te beginnen.”
“Misschien denk je als adviseur dat dit ver gaat,
maar voor hypotheken zal je sinds dit jaar al moeten
bezien wat de invloed en mogelijkheden zijn van het
energielabel. Het ideale bruggetje om te bekijken wat
er mogelijk is. Vervolgens zijn er meerdere partijen, zoals
DuurzaamXL die ingeschakeld kunnen worden.”
Edwin Kemers:
‘Nieuwe klanten
weten mij steeds
vaker te vinden.’
“Mijn wens is dat financieel adviseurs de bemiddeling
van duurzaamheidsleningen van SVn en Warmtefonds
kunnen doen. Daar zijn we al goed in en we hebben
toch niet voor niets hiervoor een Wft-examen gedaan.
Goed dat Vereniging Eigen Huis zich hier nu voor inzet,
zodat we voor de klant het beste financieringsaanbod
kunnen bieden en daarmee verduurzamen kunnen
versnellen.” n
DUURZAAM ADVIES
Van adviseurs zal steeds meer worden gevraagd hun maatschappelijke
verantwoordelijkheid te nemen. Om financieel
adviseurs te inspireren laat VVP adviseurs aan het woord die
werk maakt van duurzaam advies (wat houdt het in, waarom
doe je het en wat levert het op voor klant én kantoor?).
SPECIAL MAART 2025 VVP | 37
PARTNER IN KENNIS
BIJ A.S.R. WERKEN WE, SAMEN MET ADVISEURS EN KLANTEN, AAN
OPLOSSINGEN VOOR DE UITDAGINGEN VAN VANDAAG EN MORGEN.
OF HET NU GAAT OM HET VERZEKEREN VAN NIEUWE RISICO’S, ZOALS
WINDPARKEN OF ENERGIEOPSLAGSYSTEMEN, HET VOORKOMEN VAN
SCHADE, OF HET DUURZAAM HERSTELLEN ERVAN: A.S.R. STREEFT
NAAR EEN DUURZAME RELATIE EN AANPAK. MICHAEL HELMER,
ADJUNCT-DIRECTEUR SCHADE ZAKELIJK BIJ A.S.R. LEGT UIT.
Een duurzame relatie en aanpak:
Van verzekeren
tot herstellen
TEKST A.S.R.
De energietransitie en innovatieve
technologieën brengen
nieuwe risico’s met zich mee.
Bij a.s.r. begrijpen we hoe belangrijk
het is dat deze risico’s verzekerbaar
zijn en verzekerbaar blijven. Daarom
hebben we ruim twee jaar geleden
de Sustainability Desk opgericht. Deze
afdeling helpt adviseurs met vragen
over duurzame initiatieven, zoals drijvende
zonneparken of circulair gebouwde
bedrijfsruimtes.
Bij nieuwe technologieën ontbreken
vaak data, keurmerken en/of ervaringscijfers.
De Sustainability Desk
beoordeelt per verzoek wat de risico’s
zijn, welke mogelijkheden wij hebben
en/of we mogelijkheden kunnen creëren.
Dankzij deze benadering hebben
we ook de bouw en het recreatief gebruik
van een specifiek zonnepark kunnen
verzekeren. Omdat dit zonnepark
onderdeel is van een ecosysteem waar
je als bezoeker doorheen kan lopen en
spelenderwijs kan ontdekken, zagen we
andere risico’s dan we normaal gesproken
zien bij een zonnepark. Je verzekert
niet alleen de zonnepanelen, maar ook
de bouw van een ecosysteem en het recreatief
gebruik ervan. Daar hadden we
nog geen beleid voor.
Door samen op te trekken met de
initiatiefnemer en adviseur en mee te
kijken op de locatie hoe de bouw tot
stand komt, verbreden we onze kennis
en ervaring. Dankzij die betrokkenheid
hebben we een structurele verzekeringsoplossing
kunnen creëren. Vanuit
de risicoanalyse is namelijk een soort
blauwdruk ontstaan die we hebben opgenomen
in ons acceptatiebeleid. Zo
kunnen we in de toekomst soortgelijke
initiatieven wellicht ook - en mogelijk
sneller - verzekeren.
Door ervaring op te doen met nieuwe
technologieën hebben we meer
houvast om nieuwe risico’s te verzekeren.
Zo heeft de Sustainability Desk
ook een beleid ontwikkeld voor het verzekeren
van energieopslagsystemen,
waaronder een aansprakelijkheidsverzekering
voor bedrijven die deze systemen
installeren.
Het verzekeren van duurzame initiatieven
sluit aan bij onze strategie
om bedrijven te ondersteunen die bijdragen
aan de energietransitie. Of het
nu gaat om elektrische auto’s, waterstofvrachtwagens,
circulair gebouwde
bedrijfsruimtes of zonneparken, a.s.r.
werkt voortdurend aan het vergroenen
van de verzekeringsportefeuille.
SCHADE VOORKOMEN
Het voorkomen van schade is minstens
zo belangrijk als het verzekeren ervan.
Preventie begint met kennis en innovatieve
oplossingen. Bij a.s.r. verkennen we
bijvoorbeeld technologieën en datagedreven
tools om risico’s inzichtelijk te
maken. Zo onderzoeken we hoe toepassingen
als virtual reality of augmented
reality bedrijfsrisico’s op een interactieve
en levendige manier in kaart kunnen
brengen en mogelijk ook kunnen voor-
38 | VVP SPECIAL MAART 2025
a.s.r.
komen. Denk aan brand, waterschade
of bedrijfsongevallen. Door hier gebruik
van te maken, stelt dit ook klanten en
adviseurs in staat om betere keuzes te
maken en risico’s te verkleinen.
Daarnaast delen we onze kennis actief
met adviseurs. Helmer benadrukt:
“Door samen te werken met externe
risicodeskundigen en expertisebureaus,
houden we ons kennisniveau hoog.
We leren van elkaar en kunnen zo risico’s
beter inschatten. Adviseurs spelen
hierin een cruciale rol. Door nieuwe
risico’s met ons te delen, kunnen we
sneller en beter inspelen op duurzame
ontwikkelingen.”
Innovatie stopt nooit. We onderzoeken
continu nieuwe methoden om
schade te verminderen en duurzaam te
herstellen.
SLIM EN MILIEUBEWUST
Ondanks alle preventiemaatregelen kan
schade helaas niet altijd worden voorkomen.
Bij a.s.r. hebben we daarom
veel aandacht voor duurzaam schadeherstel.
Ons duurzaam herstelnetwerk
werkt met herstellers die beschikken
over het GroenGedaan!-keurmerk. Dit
betekent dat ze waar mogelijk werken
met milieuvriendelijke materialen, rijden
in elektrische voertuigen en innovatieve,
duurzame technieken toepassen.
Een voorbeeld hiervan is de reparatie
van voertuigen met milieuvriendelijke
lak die droogt op kamertemperatuur.
Dit proces voorkomt CO2-uitstoot
doordat de auto niet meer in een
droogoven hoeft. Deze aanpak past
perfect bij onze missie om de impact
op het milieu te verminderen.
Naast voertuigen richten we ons
ook op duurzaam herstel van gebouwen
en infrastructuur. Denk aan het
gebruik van gerecyclede materialen en
energiebesparende technieken bij reparaties.
Zo dragen we bij aan een schonere
toekomst.
Michael Helmer: ‘Samen met
adviseurs en klanten bouwen
aan een betere wereld’
DUURZAME TOEKOMST
Duurzaamheid vraagt om samenwerking.
Daarom blijven we actief partnerschappen
zoeken met adviseurs, risicodeskundigen
en keuringspartners. Deze
samenwerking helpt ons om onze kennis
te vergroten en verzekeringsoplossingen
te ontwikkelen die aansluiten bij
de snel veranderende wereld.
Helmer roept adviseurs op: “De
energietransitie gaat snel, en we hebben
elkaar nodig om deze succesvol te
maken. Deel uw inzichten en nieuwe
risico’s met ons, zodat we samen een
blauwdruk kunnen maken voor de toekomst.
Hoe meer we leren, hoe beter
we duurzame initiatieven kunnen ondersteunen.”
Bij a.s.r. staat duurzaam advies centraal.
Door nieuwe risico’s te verzekeren,
schade proberen te voorkomen en
herstel duurzamer te laten plaatsvinden,
bouwen we samen met adviseurs
en klanten aan een betere wereld. Samen
staan we sterk – voor nu en de
toekomst. n
SPECIAL MAART 2025 VVP | 39
DUURZAAM ADVIES
Duurzaam
verzekeren met
data en diensten
OF HET NU GAAT OM SCHADE, PENSIOEN, ZORG OF LEVEN – DE VERZEKERINGSSECTOR
BIEDT EEN CRUCIAAL VANGNET VOOR PARTICULIEREN EN BEDRIJVEN EN IS
ONMISBAAR ALS SMEEROLIE IN HET ECONOMISCH VERKEER EN ONS DAGELIJKS
LEVEN. TEGELIJKERTIJD ZIEN WE IN DAT WE TEGEN DE GRENZEN AANLOPEN VAN
HET TRADITIONELE VERZEKERINGSMODEL. DE SECTOR STAAT VOOR EEN GROOT
AANTAL UITDAGINGEN: KLANTVERWACHTINGEN, DUURZAAMHEID, VERANTWOORD
BELEGGEN, TEGEN EEN ACHTERGROND VAN KLIMAATVERANDERING, NIEUWE RISICO’S,
VERSCHERPTE WET- EN REGELGEVING EN EEN GURE WIND OP HET WERELDTONEEL.
HOE KAN DE VERZEKERINGSWERELD ZICH IN DEZE TURBULENTE TIJDEN
ONTWIKKELEN ZODAT ZIJ HAAR ROL ALS BETROUWBARE PARTNER KAN BEHOUDEN?
TEKST ONNO BLOEMERS, FIRST DAY ADVISORY GROUP
40 | VVP SPECIAL MAART 2025
OPINIE
Traditioneel richtten schadeverzekeraars zich
vooral op het vergoeden van verliezen na een
onvoorzien voorval. Echter, de opkomst van
nieuwe technologieën en de overvloed aan
beschikbare data maken het mogelijk om
nieuwe, dynamische oplossingen te ontwikkelen die
ons helpen het hoofd te bieden aan deze veranderende
en nieuwe risico’s. De sleutel voor een toekomstbestendige
sector en een betekenisvolle klantrelatie ligt in
het slim combineren van verzekeren en preventie. Iets
dat met de toenemende hoeveelheid sensoren en data
steeds beter lukt, en waarbij we in alle branches inmiddels
geslaagde voorbeelden op schaal zien. Een richting
die daarbij maximaal bijdraagt aan duurzaamheid.
IOT ALS INNOVATIEMOTOR
Het Internet of Things (IoT) heeft de afgelopen jaren
een enorme opkomst doorgemaakt, dankzij de vooruitgang
in draadloze communicatie, sensortechnologie en
de beschikbaarheid van cloud computing. Het IoT verwijst
naar het netwerk van fysieke apparaten die met
het internet zijn verbonden en gegevens kunnen verzamelen,
uitwisselen en verwerken. De belofte van IoT
ligt in de verbeterde efficiëntie, automatisering en personalisatie
die het biedt voor zowel consumenten als
bedrijven. Die belofte bestaat al enige tijd maar ook
hier gaat het zoals zo vaak met nieuwe technologie: de
impact op korte termijn wordt overschat en op de lange
termijn juist onderschat. Het IoT biedt mogelijkheden
voor innovatie en duurzaamheid, binnen de kaders
van geldende (privacy-)wet- en regelgeving.
VRAAG NAAR NIEUWE VERZEKERINGSVORMEN
Verzekeraars kunnen in belangrijke mate bijdragen aan
duurzaamheid en weerbaarheid door nieuwe, (IoT-)
data gedreven proposities te ontwikkelen die veiligheid
en preventie centraal stellen. Velen hebben hier ook op
ingezet – we hebben in de afgelopen tijd in Nederland
meerdere vernieuwende initiatieven gezien. Dat vraagt
niet alleen om een flinke dosis visie en lef van de verzekeraars
maar ook vertrouwen, acceptatie en vraag van
klanten. Het heeft daarbij enige tijd gekost voor dergelijke
initiatieven om echt ‘wortel te schieten’. Gelukkig
zijn er inmiddels steeds meer voorbeelden in de markt
van dynamische, op data gebaseerde verzekeringsoplossingen
die ruim voorbij het stadium van ‘interessant
idee’ zijn en wereldwijd jaar op jaar een flinke groei
doormaken.
TELEMATICA
Schoolvoorbeeld is de toenemende acceptatie van telematica-oplossingen
in combinatie met een polis op
basis van individueel rijgedrag. Ook al blijft het marktaandeel
in Nederland tot nu toe bescheiden, het wereldwijde
UBI-marktaandeel in de autosector is de afgelopen
jaren aanzienlijk gegroeid en de verwachting is
dat dit alleen maar verder gaat toenemen. De telematica-oplossingen
worden daarbij steeds geavanceerder
en combineren voertuigdata, actuele weg- en weersomstandigheden
en historische patronen (denk bijvoorbeeld
aan locaties met verhoogde kans op ongelukken)
om tot nauwkeurige scores te komen voor rijgedrag,
ook als input voor risico-gebaseerde, gepersonaliseerde
premies. Telematicaprogramma’s stimuleren veiliger
rijgedrag door feedback en beloningen waarmee de
klantbetrokkenheid wordt vergroot. De voordelen van
telematicaprogramma’s zijn daarbij klip en klaar: verzekeraars
rapporteren schadelastreducties van vaak meer
dan tien procent, terwijl veiliger rijgedrag zorgt voor 20
procent besparing op brandstofkosten en 20 procent
minder onderhoudskosten. Daarmee is de link met
duurzaamheid ook weer gelegd!
IOT IN WONINGEN EN GEBOUWEN
Hoewel nog niet gemeengoed zien we een vergelijkbaar
verband in de categorie wonen. Smart home-sensors
dragen bij aan een verlaging van schadelast door het
tijdig signaleren van waterschades en het vroegtijdig
kunnen blussen van branden die anders tot grote schadeposten
hadden geleid. Het model waarbij een verzekeraar
een pakket smart home sensoren aanbiedt in
combinatie met een lagere premie wint daarbij langzaam
terrein. De inzet van IoT-toepassingen in gebouwen
biedt daarbij extra voordelen, zoals een energiebesparing
tot 30 procent en een jaarlijkse operationele
efficiëntieverbetering met dubbele cijfers. Deze technologische
innovaties versterken niet alleen de preventie
en kostenbeheersing voor verzekeraars, maar creëren
ook directe waarde voor klanten door hogere veiligheid
en lagere premies.
VERZEKERBAARHEID CYBER
In deze voorbeelden is er in principe nog steeds een
keus tussen een traditionele of een dynamische polis.
Er zijn ook categorieën waar een verzekering alleen
simpelweg onmogelijk is. Denk aan cyberrisico’s: een
‘Sleutel ligt in het
slim combineren van
verzekeren en preventie’
SPECIAL MAART 2025 VVP | 41
DUURZAAM ADVIES
verzekeringspolis is alleen mogelijk in combinatie met
actieve beschermingsmaatregelen middels software,
training, interne procedures en risicomanagement.
Een andere toepassing voor dergelijke combinaties
zijn verzekeringen voor huizen in stormgevoelige kustgebieden
in combinatie met versteviging van dakconstructies
waarmee stormbestendigheid wordt vergroot.
Met dergelijke innovatieve oplossingen kan de verzekerbaarheid
worden behouden in gebieden waar traditionele
aanbieders zich terugtrekken.
KETENREGISSEURS
Om te gedijen in het veranderende risicolandschap,
moeten verzekeraars technologie omarmen, klantgerichte
innovatie nastreven en hun distributiekanalen in
staat stellen een meer strategische rol te spelen. Met
een breder aanbod van risicobeheersings-oplossingen,
waarin veiligheid, gemak en klantwaarde centraal staan
kunnen verzekeraars zich opnieuw positioneren als onmisbare
ketenregisseurs in een veranderende wereld.
De vraag is dan niet meer hoe je meer polissen verkoopt,
maar hoe je relevant blijft door klanten veiliger
en beter beschermd door het leven te helpen.
Wat daarbij belangrijk is dat je in staat bent om snel
te schakelen en je verzekeringspropositie kunt aankleden
met relevante oplossingen. Dat stelt eisen aan je productmodel,
aan je systemen en aan je manier van denken. De
verzekeraar en de adviseur verbreden zich tot risicomanagers.
Met het minimaliseren van ellende als kerncompetentie
in plaats van het overdragen van risico’s.
EN DE VERZEKERINGSADVISEUR?
Maar wat betekent dit voor de adviseurs? Zij hoeven
natuurlijk geen experts te worden in IoT, data-analyse
en preventiestrategieën, maar dienen wel een dusdanig
begrip hiervan te hebben dat zij hun klanten hierin
goed kunnen begeleiden. Dit vereist bijscholing, aanvullende
opleidingen en het vermogen om complexe
technologieën te vertalen naar begrijpelijke en toepasbare
oplossingen voor klanten. Een uitdaging? Zeker,
maar ook een kans waarmee het adviesvak een nieuwe,
interessante en toekomstbestendige lading krijgt?
De relatie met klanten verandert eveneens: waar
voorheen de nadruk lag op financiële producten en
schadeafhandeling, ligt de focus nu op doorlopend risicobeheer
en preventie. Adviseurs worden risicopartners
die niet alleen adviseren over verzekeringen, maar
ook over aanvullende diensten zoals brandveiligheid
of diefstalpreventie, die ook weer nieuwe inkomstenstromen
opleveren. De adviseur van de toekomst is een
professional die technologie en empathie combineert,
met een centrale rol in het bouwen van een meer duurzame
en veilige samenleving.
CONCLUSIE
De transitie van polis naar preventie in schadeverzekeringen
lijkt nu echt van de grond te komen door technologische
ontwikkelingen en veranderende klantbehoeften.
Daar waar verzekeren alleen niet meer een oplossing
is, kan een zorgvuldig ontworpen combinatie van
maatregelen gericht op mitigatie, preventie en transfer
de oplossing zijn. Verzekeraars die investeren in preventieve
technologieën hebben een concurrentievoordeel
door lagere claims en hogere klanttevredenheid.
De verzekeringssector heeft een unieke kans om
klantrelaties te verdiepen door zich verder te verbreden
naar producten en gericht diensten op gemak, veiligheid
en preventie. De verschuiving naar preventiegerichte
verzekeringsmodellen, ondersteund door technologische
innovaties, biedt kansen voor zowel verzekeraars
als adviseurs. Door zich aan te passen aan deze
trends en de nodige kennis en vaardigheden te ontwikkelen,
kunnen verzekeraars en adviseurs een sleutelrol
spelen in het bevorderen van een meer duurzame en
veerkrachtige verzekeringssector. n
Onno Bloemers:
‘Nieuwe toekomstbestendige
lading.’
ONNO BLOEMERS
Onno Bloemers is partner bij First Day Advisory
Group, een adviesbureau dat zich richt op het aanjagen
van vernieuwing en het oplossen van complexe
vraagstukken onder andere in de verzekeringsbranche.
Daarbij is hij ruim vijftien jaar actief
in het ontwikkelen van preventieconcepten voor
verzekeraars en Insurtechs.
42 | VVP SPECIAL MAART 2025
DUURZAAM ADVIES
BIJ DUURZAAM WONEN DENK JE AL SNEL AAN ZONNEPANELEN EN
WARMTEPOMPEN. MAAR NIET ALLEEN DE ENERGIETRANSITIE IS NODIG OM
DUURZAAM TE WONEN. OOK HET INTERIEUR HEEFT AANDACHT NODIG. ALS
DUURZAAM INTERIEURONTWERPER ZIE IK DRIE BELANGRIJKE UITDAGINGEN
VOOR DE INTERIEURBRANCHE. OP HET GEBIED VAN MATERIAAL, KWALITEIT EN
VERBORGEN IMPACT. WANT VEEL INTERIEURPRODUCTEN ZIJN NIET ALLEEN
SLECHT VOOR DE AARDE, MAAR OOK VOOR ONZE EIGEN GEZONDHEID. WILLEN WE
ZORGEN VOOR EEN TOEKOMSTBESTENDIG INTERIEUR? DAN IS HET VAN BELANG
DAT WE DE OPLOSSINGEN, DIE ER AL VOLOP ZIJN, MEER GAAN TOEPASSEN.
Een gezond
interieur voor
mens en aarde
TEKST IRIS VAN ASSELT, STUDIO DUURZAAM WONEN
De verschillende uitdagingen van de interieurbranche
zijn:
• veel interieurproducten worden gemaakt van materialen
die schadelijke stoffen bevatten;
• er worden enorm veel lage kwaliteit meubels gemaakt
die snel afval worden;
• de impact van interieur items is veel groter dan we
denken.
MATERIALEN MET SCHADELIJKE STOFFEN
We zijn ons er vaak niet van bewust als we op zoek zijn
naar een nieuwe kast of bank, maar veel meubels worden
gemaakt van materialen die slecht zijn voor onze
eigen gezondheid. Ze bevatten vaak Vluchtige Organische
Stoffen, kortweg VOS. Deze VOS kunnen dienen
als oplosmiddel in bijvoorbeeld verf maar ook tapijt en
matrassen bevatten deze stoffen. Het RIVM adviseert
zelfs om een nieuw matras 72 uur buiten te laten luchten
zodat alle schadelijke stoffen dan vervliegen.
Veel kasten worden gemaakt van houtvezelplaten zoals
spaanplaat, mdf of multiplex. Deze platen bevatten
lijmen en als verharder wordt daar formaldehyde voor
gebruikt. Ook een VOS.
Formaldehyde, ook wel spaanplaatgas genoemd,
is een kleurloos gas met een prikkelende geur welke
schadelijk kan zijn voor je gezondheid. Daarom zijn er
strenge regels voor het gebruik van formaldehyde in
producten. Niet alleen meubels bevatten formaldehyde,
maar ook veel andere producten en het zit bijvoorbeeld
ook in laminaat (bron: waarzitwatin.nl).
Op de site waarzitwatin.nl, gemaakt door het
RIVM, staat uitgebreid beschreven welke chemische
stoffen zitten in de consumentenproducten die we dagelijks
gebruiken. Er is veel te lezen over formaldehyde.
Ondanks dat formaldehyde ook van nature in ons
voedsel en lichaam voorkomt loop je risico op gezondheidsproblemen
als je lange tijd veel formaldehyde inademt.
Op de site lees ik dat de stof mogelijk kanker-
44 | VVP SPECIAL MAART 2025
DUURZAAM ADVIES
Iris van Asselt:
‘Je stemt elke
dag met je
portemonnee.’
verwekkend voor mensen is. En ook dat het kan zorgen
voor irritatie aan de luchtwegen. Daarom adviseren ze
om goed te ventileren na het kopen van nieuwe meubels,
gordijnen of laminaat, of na het verven. Dan kan
de hoeveelheid formaldehyde snel verminderen. Ze geven
ook aan dat het gebruik van producten met formaldehyde
veilig is.
Toch ben ik er zelf niet helemaal gerust op, vooral
als je bedenkt dat de meeste mensen tegenwoordig bijna
90 procent van de tijd binnen zijn. Ik vermijd deze
stoffen liever en dat kan gelukkig ook prima. Bijvoorbeeld
met de keuze van je verf.
Kies dan niet voor een standaard latex maar liever
voor natuurlijke verf. Deze bevatten geen of minder
VOS, microplastics en fossiele grondstoffen. Want ook
al zijn de meeste verven tegenwoordig watergedragen,
de meeste bevatten nog wel fossiele grondstoffen en microplastics.
Bij Greenpaints kunnen ze je verder helpen.
Voor meubels kan je kiezen voor tweedehands of
voor een wat duurder (design) item omdat die over het
algemeen van hogere kwaliteit zijn waardoor ze langer
mee gaan.
LAGE KWALITEIT MEUBELS
Veel mensen weten tegenwoordig wel hoe schadelijk
fast-fashion is. Kleding van lage kwaliteit, die snel gemaakt
is om ook weer snel afgedankt te worden. Vaak
ook nog onder slechte werkomstandigheden gemaakt.
Ook in de interieurbranche kennen we een vergelijkbaar
fenomeen, de fast-furniture. Deze meubels gaan
niet een leven lang mee zoals het kastje van je oma,
maar ze belanden snel bij het grofvuil. Ook omdat ze
niet gerepareerd kunnen worden. In Nederland gooien
we jaarlijks 250 miljoen kilo interieurafval weg, waarvan
minder dan tien procent wordt gerecycled (bron:
The Substitute). De rest wordt verbrand en past dus
niet in de circulaire economie waar we naar toe willen.
Net als hierboven omschreven bij de materialen
met schadelijke stoffen is ook bij de lage kwaliteit meubels
het plaatmateriaal van kasten een groot probleem.
De kasten zijn vaak niet gemaakt om te verhuizen en
gaan snel stuk. Ook hechten de meeste mensen geen
‘Afval is zichtbare
impact, maar er is
ook veel onzichtbare
of verborgen impact’
SPECIAL MAART 2025 VVP | 45
DUURZAAM ADVIES
Iris van Asselt en gezin in
hun duurzame woning.
waarde aan de goedkope spaanplaat kast van de woonboulevard.
Dus wordt hij snel bij het afval gezet.
Als we kijken naar een bank dan gaat die gemiddeld
slechts zes jaar mee. Of hij is dan kapot, of hij past niet
meer in de trend waardoor mensen hem vervangen
voor een nieuwe. Banken kunnen vaak ook niet gerepareerd
worden omdat de verschillende materialen aan
elkaar gelijmd zijn. Ook hergebruik is dan niet of nauwelijks
mogelijk. Dit is een groot probleem waarbij de
oplossing zit in herwaardering van materialen en producten
die lang meegaan. Als je iets nieuws koopt is het
goed om daar op te letten maar nog beter is om te kiezen
voor tweedehands of vintage items. Immers wat
er al is hoeft niet geproduceerd worden. Het is ook van
belang om meer kennis te delen over de impact van het
interieur en duurzame bedrijven te ondersteunen die
het anders doen.
Gelukkig zijn er al wel een aantal merken die duurzame
banken lokaal produceren. Zoals Kairos dat banken
maakt die met je meegroeien, waarvan je alles kan
repareren en waarbij de rugkussens gevuld zijn met wol
van Nederlandse schapen. Ook een product dat nog
heel vaak in de verbrandingsoven belandt.
IMPACT INTERIEUR ITEMS
In het vorige voorbeeld hadden we het over afval. Afval
is zichtbare impact, maar er is ook heel veel onzichtbare
of verborgen impact!
Welke impact denk jij dat het grootst is? Is dat vliegen,
vlees eten, nieuwe kleding kopen of zijn dat spullen
of autorijden?
Het zal je verbazen maar de grootste impact zijn
spullen! Oftewel alles wat je in een verhuisdoos stopt.
Babette Porcelijn (zie elders in deze uitgave, red.) heeft
Ecocommunity LiberTerra.
46 | VVP SPECIAL MAART 2025
DUURZAAM ADVIES
samen met onderzoeksbureau CE Delft gekeken naar
wat de grootste impact van de gemiddelde Nederlander
is. Daaruit blijkt dat spullen de meeste impact hebben.
Wat wij hier zien is maar een klein deel van de impact.
We hebben de meeste impact verplaatst naar andere
landen waardoor wij niet zien dat er grondstoffen nodig
zijn om die spullen te maken, maar ook dat fabrieken
CO2 uitstoten tijdens het productieproces en dat
er vervolgens transport nodig is om de spullen hier te
krijgen. Waar wij vooral op focussen is op de impact
tijdens het gebruik. Dus bijvoorbeeld minder energie
gebruiken om je huis te verwarmen of een elektrische
auto rijden want dat stoot geen CO2 uit tijdens gebruik.
Maar wat we niet zien is dat er al heel veel CO2
uitstoot is geweest tijdens het productieproces van het
maken van die auto.
Het goede nieuws is dat we het kunnen omdraaien.
Want doordat we nu weten dat er ook veel verborgen
impact is kunnen we die ook aanpakken. En dat is makkelijker
dan je denkt!
Het is goed om je bewust te zijn dat je onderbuikgevoel
niet altijd klopt als het gaat om welke impact
het grootst is. Als je er klaar voor bent om zelf eens te
kijken naar je eigen verborgen impact dan kun je heel
makkelijk een test doen op www.mijnverborgenimpact.nl.
Dan kan je zien hoeveel aardes je gebruikt en welke grote
dingen je het beste kunt aanpakken. Want dat zet de
meeste zoden aan de dijk.
We hebben iedereen nodig en jij kan anderen weer
inspireren met jouw acties. Op je werk, in de buurt of
in je familie. Want je stemt elke dag met je portemonnee.
Met elk product of dienst die je koopt zeg je tegen
het bedrijf ik vind het goed wat jij doet, dus steun ik
jou met mijn geld.
WAT VIND JIJ BELANGRIJK?
Hopelijk ben je geïnspireerd geraakt en kijk je met andere
ogen naar je eigen interieur en dat van je omgeving.
Het is niet altijd eenvoudig om een duurzame
keuze te maken maar probeer voor jezelf kaders op te
stellen wat duurzaam is voor jou. Mag het van de andere
kant van de wereld komen of wil je zo lokaal mogelijk?
Kies je voor natuurlijke materialen of vind je gerecycled
plastic ook prima? Wat je beslissing ook wordt,
ik hoop dat je een weloverwogen keuze kan maken
voor je eigen interieur en de toekomst. n
Iris van Asselt (39) is duurzaam interieurontwerper bij het
door haar opgerichte Studio Duurzaam Wonen, spreker en
auteur van het boek ‘Puur natuurlijk wonen’. Samen met
haar gezin heeft ze een dubbel tiny house gebouwd bij ecocommunity
LiberTerra in het Noord-Hollandse Koedijk.
Interieur duurzame woning Iris.
PUUR NATUURLIJK WONEN
In haar boek ‘Puur natuurlijk wonen’ geeft Iris van Asselt inzicht
hoe ze een bewust en duurzaam leven vol vrijheid heeft
gebouwd. Het fraai vormgegeven boek bestaat uit drie delen.
In het eerste deel vertelt Iris over de twee wereldreizen
die ze met haar gezin per auto naar India en Japan maakte
en zoomt ze in op zeven woonvormen. In deel 2 geeft ze een
rondleiding door elf ruimtes in haar huis, in 2024 uitgeroepen
tot meest duurzame huis van Nederland,
en geeft ze tips om duurzamer
te wonen en te leven. In het derde deel
wordt een visie op de toekomst gedeeld.
Niet alleen van haarzelf, maar ook van
duurzaam lifestyle-expert Marieke
Eyskoot, Pepijn Duijvestein (oprichter
New Economy en biobased design) en
Babette Porcelijn (onder meer auteur
van het Happy 2050 scenario). Het voorwoord
is van Helga van Leur. Meer informatie:
www.studioduurzaamwonen.nl
SPECIAL MAART 2025 VVP | 47
PARTNER IN KENNIS
“DUURZAAMHEID RAAKT ALLE FACETTEN VAN ONS BEDRIJF,”
VERTELT BAS VAN TWILLERT. HIJ IS ALS MANAGER DUURZAAMHEID
VERANTWOORDELIJK VOOR HET DUURZAAMHEIDSPROGRAMMA
BINNEN ALPINA GROUP EN DAARMEE OOK VOOR VOOGD, DE SERVICE-
PROVIDER. “OF HET NU GAAT OM ONS ENERGIEGEBRUIK, DE SAMEN-
STELLING VAN ONS WAGENPARK, DIGITALE VEILIGHEID, HOE WE
OMGAAN MET KLANTEN EN MEDEWERKERS; HET MAAKT ALLEMAAL
DEEL UIT VAN ONS DUURZAAMHEIDSBELEID. DOOR BEWUST MET
DEZE THEMA’S OM TE GAAN, WILLEN WE ALS ORGANISATIE EEN
POSITIEVE IMPACT MAKEN OP DE WERELD OM ONS HEEN.”
Kennis over duurzame
oplossingen is voor
adviseurs een kans
TEKST WILLEKE VEENENDAAL
Door de omvang van Alpina
Group is rapportage over
duurzaamheidsprestaties
volgens de CSRD (Corporate
Sustainability Reporting Directive) verplicht.
“De wetgeving versnelt de focus
op verduurzaming binnen bedrijven,
maar ik merk dat dit thema ook echt
intrinsiek wordt gedragen door directie
en management”, zegt Van Twillert.
“Het is een terugkerend onderwerp aan
de directietafel, waarbij gestuurd wordt
op concrete acties binnen de domeinen
Environment, Social en Governance, oftewel
ESG.”
DUURZAME OPLOSSINGEN
Duurzaamheid speelt onbewust al lang
een prominente rol in de dienstverlening
en producten van Voogd, de serviceprovider
van Alpina Group. Digitalisering
om bijvoorbeeld het gebruik van
papier te minimaliseren, is al jaren een
speerpunt bij de toonaangevende serviceprovider
met het hoofdkantoor in
Middelharnis. “Hoewel inmiddels ruim
95 procent van de nieuwe polissen digitaal
wordt verstuurd, blijven we klanten
stimuleren om over te stappen op
digitale polissen. Dat hebben we bijvoorbeeld
gedaan met een actie waarbij
we een boom plantten voor iedere 25 e
omzetting naar een digitale polis”, vertelt
Ron Gerrits, directeur Intermediaire
Verkoop. “Onze klanten omarmen dit
soort acties. Het is een voorbeeld van
dubbele winst: minder papierverbruik
en een positieve impact op het milieu.”
Een andere duurzame stap is de innovatieve
Pakket Prolongatie Check.
Hiermee kunnen adviseurs proactief en
efficiënt klanten informeren en adviseren
over de beste voorwaarden bij de
verlenging van hun verzekering. Deze
tool helpt niet alleen om de klanttevredenheid
te vergroten, maar zorgt
ook voor meer grip op de portefeuille
van de adviseur. Gerrits: “Duurzaamheid
gaat tenslotte veel verder dan alleen
‘vergroening’ van een bedrijf, maar
gaat ook over hoe je met je klanten
omgaat.”
DUURZAME SAMENWERKINGEN
Daarnaast is er de samenwerking met
Mainplus, een partner die zich richt
op volledig duurzaam schadeherstel.
“Hiermee dragen we niet alleen bij aan
de duurzaamheidsdoelstellingen, maar
bieden we klanten ook volledige ontzorging
bij schade,” aldus Gerrits. “Duurzaam
schadeherstel is een belangrijk
aandachtspunt, maar er is nog een lan-
48 | VVP SPECIAL MAART 2025
ALPINA GROUP/VOOGD
ge weg te gaan voordat dit gemeengoed
wordt in alle branches.”
Van Twillert vult aan: ”Ook binnen
ons makelaarsbedrijf Alpina zie
je dat duurzaamheid steeds belangrijker
wordt. Samenwerkingen, zoals met
DuurzaamXL, dragen bij aan de verduurzaming
van woningen en verbeteren het
energielabel. Dat heeft een positieve invloed
op de woningwaarde. Dat zijn niet
alleen voordelen voor het milieu, maar
ook voor huiseigenaren, die hiermee
kunnen besparen op energiekosten en
een waardevoller bezit hebben.”
Alpina Group werkt continu aan innovatieve
oplossingen die niet alleen
bijdragen aan duurzaamheid, maar ook
aan bewustwording bij klanten en partners.
Daarnaast wordt er binnen Alpina
Group actief nagedacht over manieren
om duurzame keuzes te faciliteren.
Van Twillert: “Het is een continu proces
waarbij kennisdeling en samenwerking
cruciaal zijn om gezamenlijk vooruitgang
te boeken.”
DUURZAAMHEID ALS GESPREKSONDERWERP
Ook voor adviseurs is duurzaamheid
een thema dat steeds relevanter wordt.
“De toenemende klimaatrisico’s raken
ook ons werk,” stelt Gerrits. “Hoewel
er soms scepsis bestaat, komen ondernemers
in vrijwel alle sectoren direct of
indirect in aanraking met deze risico’s.
Dit kan te maken hebben met fysieke
klimaatrisico’s of met eisen van klanten
en leveranciers rondom duurzaamheid.”
De regelgeving rondom duurzaamheid
is complex en tijdrovend om te
implementeren. “Gelukkig hoeven de
meeste adviseurs zich niet direct met
alle details bezig te houden. Toch raad
ik aan om het thema binnen kantoren
bespreekbaar te maken en kennis over
duurzaamheid op te doen. Vooral voor
zakelijke klanten is het essentieel dat
adviseurs hen kunnen ondersteunen
als sparringpartner op dit gebied,” aldus
Gerrits.
Bas van Twillert (links), manager Duurzaamheid,
in gesprek met Ron Gerrits,
directeur Intermediaire Verkoop.
DUURZAAMHEID ALS KANS
Alpina Group werkt nauw samen met
stichting Insver die uitgebreide informatie,
checklists en tools biedt die adviseurs
kunnen helpen duurzaamheid
binnen hun eigen kantoor te integreren.
“Of je het nu leuk vindt of niet, je kunt
je kop niet in het zand steken. Onze
branche heeft juist de kans en de verantwoordelijkheid
om deze belangrijke
gesprekken met klanten aan te gaan,”
benadrukt Gerrits.
Naast het gebruik van praktische
tools, is het belangrijk dat adviseurs
duurzaamheid niet alleen zien als een
verplichting, maar ook als een kans.
Door actief mee te denken met klanten
en duurzame oplossingen te bieden,
versterken adviseurs niet alleen
hun eigen positie, maar ook die van
hun klanten.
Met deze inzichten is duidelijk dat
duurzaamheid binnen Voogd, als onderdeel
van Alpina Group, een fundamenteel
onderdeel van de bedrijfsstrategie
en dienstverlening is. Van Twillert
sluit af: “Het streven is om een positieve
impact te maken, zowel op het
milieu als op de samenleving, en tegelijkertijd
waarde te blijven toevoegen
voor klanten en partners.” n
Meer informatie: www.voogd.com en
www.alpinagroup.com
SPECIAL MAART 2025 VVP | 49
VVP
KENNIS
EVENT
INKOMEN
Kleur
bekennen!
VVP organiseert op woensdagmiddag 2 juli aanstaande voor de zevende keer
het vakevent Inkomen. Word (opnieuw) kennispartner van dit event, dat door
de deelnemers steevast hogelijk wordt gewaardeerd. Dit jaar is het thema
‘Kleur bekennen!’
MARKTUPDATE MET:
JANTHONY WIELINK (ENKWEST)
ANNEMIEKE POSTEMA (AOVDOKTER/RADI AOV)
DINSDAGMIDDAG
2 JULI 2024
12.00 – 17.30 (MET LICHTE LUNCH VOORAF
EN AANGEKLEDE BORREL NA AFLOOP)
AFAS THEATER, LEUSDEN
Entree: 95 euro exclusief btw,
25 procent korting voor
VVP-abonnees en Adfiz-leden
Speciaal tarief voor leden RADI AOV
Plenaire sprekers zijn weer Janthony Wielink (Enkwest) en Annemieke Postema
(AOVdokter, RADI AOV). Wielink is als opleider en strateeg zeer goed ingevoerd
in de inkomensactualiteit. Hij zet relevante ontwikkelingen overzichtelijk
op een rij en geeft daar zijn ongezouten mening bij. Een belangrijk thema vormt
uiteraard de kabinetsreactie op de eindrapportage OCTAS. De regering heeft inmiddels
in zoverre kleur bekend dat zij opteert voor OCTAS-variant 1 (Huidig
stelsel beter). Maar bij de uitwerking moeten de keuzes nog wordengemaakt.
De praktische impact van de WIA-hersteloperatie komt ook aan bod, met name
hoe dit de WIA-verzekeringen raakt.
Postema oogstte in eerdere edities veel waardering voor het hoge inhoudelijke
praktijkgehalte van haar inleidingen. Informatie waar inkomensadviseurs heel
veel aan hebben in hun advisering. Zij gaat onder meer in op de Basisverzekering
Arbeidsongeschiktheid Zelfstandigen (BAZ), waarvan de definitieve versie in
Q3 wordt verwacht. Hoe geeft dit wetsvoorstel nu al kleur aan advies-en onderhoudsgesprekken?
Na het plenaire gedeelte zijn er kennissessies van de kennispartners.In
één middag ben je als adviseur inkomen weer helemaal bijgepraat!
Na het plenaire gedeelte volgen de kennissessies van de kennispartners.
Informatie en aanmeldingen: www.meermetinkomen.nl
DUURZAAM ADVIES
Repair
Circulaire inspiratie:
R-Ladder
HET IS GOED ALS JE DUURZAME KEUZES MAAKT EN JE JE BEWUST BENT VAN DE IMPACT
DIE JOUW KEUZES HEBBEN. NOG BETER IS HET OM TE KIEZEN VOOR REGENERATIEVE
EN CIRCULAIRE OPTIES. DIE DRAGEN BIJ AAN HET HERSTEL VAN DE AARDE EN NEMEN
NIET MEER DAN NODIG. IN EEN CIRCULAIRE ECONOMIE WORDEN PRODUCTEN EN
MATERIALEN ZO LANG MOGELIJK HERGEBRUIKT, WAARDOOR GRONDSTOFFEN IN DE
CIRKEL BLIJVEN EN ER NAUWELIJKS AFVAL WORDT GEPRODUCEERD.
TEKST IRIS VAN ASSELT, STUDIO DUURZAAM WONEN
Circulaire producten zijn ontworpen met het
oog op het einde van hun levensduur en
maken gebruik van bestaande grondstoffen
in plaats van nieuwe.
Europa wil tegen 2050 een volledig circulaire
economie hebben, waarin producten en grondstoffen
continu opnieuw worden gebruikt. We moeten
de natuur niet alleen zien als bron van grondstoffen,
maar er ook waarde aan toevoegen. Grondstoffen moeten
op een duurzame manier worden gewonnen, met
respect voor de Aarde en de mensen die er werken.
Zelf kan je producten ook langer gebruiken en aan
het einde van de levensduur op een goede manier inleveren,
zodat de grondstoffen worden hergebruikt.
SPECIAL MAART 2025 VVP | 51
DUURZAAM ADVIES
‘Wees je bewust van alle
informatie en doe het
stapje voor stapje’
Cradle-to-cradle, letterlijk ‘van wieg-tot-wieg’, is een
vorm van circulair omgaan met grondstoffen, waarbij
afval wordt gezien als grondstof voor hetzelfde of
een ander proces. Onderstaande R-ladder, die gebruikt
wordt in de circulaire economie, kan je hierbij helpen.
Wat bovenaan de ladder staat is de beste keuze, omdat
je zo de meeste grondstoffen bespaart.
REFUSE (WEIGEREN)
Het begint bij kritisch kijken naar producten. Heb je
iets echt nodig of kun je ook zonder? Dit is meestal de
beste keuze, want door het product niet te kopen, bespaar
je grondstoffen. Als je toch iets nodig hebt, kijk
dan of je er tweedehands aan kan komen. Gebruik wat
je hebt, wees er blij mee en zorg dat je bewuste keuzes
maakt voor alles wat je huis in komt. Een strenge selectie
aan de poort zorgt voor minder keuzes, onderhoud
en ballast achteraf. Het hoeft geen minimalistische levensstijl
te zijn waarbij je zo min mogelijk spullen hebt,
maar een beetje minder kan prima.
RETHINK (HEROVERWEGEN)
Hoe kan je een product intensiever gebruiken? Gebruik
je het product wat je nodig hebt genoeg om het te bezitten?
Of kun je het ook lenen of huren van je buren,
via een deelplatform of op een andere manier? Het
gaat ook over goed en langer nadenken voordat je iets
koopt. Dit geldt bijvoorbeeld bij zaken als gereedschap,
keukengerei of een statafel.
REDUCE (VERMINDEREN)
Iets gebruiken op dezelfde manier, maar met minder
grondstoffen. Dus bijvoorbeeld kiezen voor een kleiner
product of een product dat ontworpen is met minder
materiaal. Daarbij is het ook goed om zo min mogelijk
restmateriaal over te houden. Bijvoorbeeld een minimalistische
stoel die geen snijafval heeft.
REUSE (HERGEBRUIKEN)
Wil je toch graag een product aanschaffen, kies dan
voor tweedehands. Daar zijn geen nieuwe grondstoffen
Recycle
52 | VVP SPECIAL MAART 2025
DUURZAAM ADVIES
Refurbish
en energie voor nodig. Eén belangrijke vuistregel die
hierbij geldt is: neem de tijd en maak het leuk. Zoals de
Griekse dichter Kaváfis aan het eind van de negentiende
eeuw al zei: “Het gaat niet om de bestemming, maar
om de reis ernaartoe.” Je kunt natuurlijk via Marktplaats
op zoek gaan of bij de kringloop, maar je kan het
ook op een markt zoeken, tijdens je vakantie. Of geef
een erfstuk opnieuw waarde in huis! Zorg er ook voor
dat de spullen waar jij op uitgekeken bent nog door iemand
anders kunnen worden gebruikt.
REPAIR (REPAREREN)
Het is belangrijk om de spullen die je hebt te koesteren.
Onderhoud ze goed en als ze toch kapotgaan, repareer
ze dan. Zo kun je er zo lang mogelijk van genieten.
REFURBISH (OPKNAPPEN)
Ben je uitgekeken op een product, maar is het nog
goed? Kijk dan of je het kan opknappen, zodat je het
weer leuk gaat vinden. Bijvoorbeeld door middel van
schilderen en/of herstofferen. Gebruikte meubels worden
ook steeds vaker opgeknapt door producenten en
bedrijven. Kapotte onderdelen worden gerepareerd of
vervangen en het oude product wordt hersteld naar
nieuwstaat.
REPURPOSE (VERANDERING VAN FUNCTIE OF UITERLIJK)
Een bestaand, en soms afgedankt, product wordt opnieuw
gebruikt. Soms worden alleen bepaalde onderdelen
ervan hergebruikt. Het krijgt dan een nieuwe
functie of nieuw uiterlijk. Zoals bij upcycling, waarbij
een uniek en waardevol product gemaakt wordt. Zoals
glazen lampjes van lege wijnflessen of tafels van oude
olievaten. Het tegenovergestelde is downcycling. Hierbij
worden producten gerecycled tot minder waardevolle
spullen. In het geval van de oude olievaten betekent
het bijvoorbeeld dat je de vaten smelt en er blikjes van
maakt. Dat is niet alleen waardevermindering, maar
het smelten kost ook nog energie.
RECYCLE (GRONDSTOFFEN TERUGWINNEN UIT AFVAL
EN HERGEBRUIKEN)
Het beste is als producten zo worden ontworpen dat
verschillende materialen makkelijk gescheiden kunnen
worden en zo weer opnieuw kunnen worden gebruikt.
Anders kost het energie om de grondstoffen te scheiden.
RECOVER (HERWINNEN)
Een laatste optie is materialen te verbranden en daar
energie uit terug te winnen. Dit is de allerlaatste stap
en die wil je zoveel mogelijk voorkomen.
SPECIAL MAART 2025 VVP | 53
DUURZAAM ADVIES
Zoals je ziet begint het met minder producten te kopen
en deze op een andere manier te gebruiken. Daarna is
het belangrijk om de levensduur van producten te verlengen
en tot slot gaat het over het hergebruik van materialen
en grondstoffen.
KOPEN
Natuurlijk koopt iedereen wel eens iets nieuws, ook
ik. Met de kennis van de R-ladder in gedachten, zijn er
verschillende aspecten waar je naar kunt kijken om een
zo duurzaam mogelijke keuze te maken:
Allereerst kijk je natuurlijk of je iets mooi vindt
en de kleur en prijs goed zijn. Tijdloze producten gaan
langer mee, dus bedenk goed of je niet voor een trend
kiest waar je snel op uitgekeken bent.
Vervolgens is het goed om je af te vragen hoe jij, of
een ander, er zo lang mogelijk mee kan doen. Kijk naar
kwaliteit, slijtvastheid en hoe je het kan onderhouden.
Tot slot kun je onderstaande vragen voor jezelf
proberen te beantwoorden:
• Is het product modulair?
• Van welk materiaal is het product gemaakt?
• Waar is het product gemaakt en heeft het veel kilometers
afgelegd om hier te komen?
• Door wie is het product gemaakt en zijn de arbeidsomstandigheden
goed geweest?
• Is het product in massa geproduceerd of op bestelling?
• Kan het product gedemonteerd en/of gerepareerd
worden?
• Wordt het product aan het einde van de levensduur
gerecycled?
Iris van Asselt:
‘Doe niet alles
tegelijk.’
Bovenstaande vragen zijn niet altijd eenvoudig te beantwoorden.
Ook is het goed om voor jezelf te bepalen
wat jij een duurzame keuze vindt. Ik zal een korte toelichting
geven op de bovenstaande vragen. Als je kiest
voor een modulair product, dan groeit het mee met je
levensbehoefte. Zoals een zitbank die bestaat uit losse
onderdelen, zodat je hem kunt verkleinen of vergroten.
Als het product gemaakt is van biobased grondstoffen,
zoals vezels van planten, zit je vaak goed, maar niet altijd.
Je kunt ook onderzoeken of er gerecyclede materialen
zijn gebruikt en of er giftige lijmen, met formaldehyde,
in zitten.
Komt het product uit Nederland of Europa, dan
is er minder impact voor transport geweest dan wanneer
het uit Azië komt. Je kunt er dan over het algemeen
vanuit gaan dat de arbeidsomstandigheden beter
zijn, maar dat is niet altijd het geval. Lokaal kopen is
sowieso een goed idee. Ook omdat de wettelijke eisen die
hier aan mensen en fabrieken gesteld worden over het
algemeen beter zijn dan bijvoorbeeld in Azië. Kinderarbeid
en blauwe rivieren vanwege de verfstoffen die erin
geloosd mogen worden, zijn hier niet aan de orde. Natuurlijk
hebben wij andere, niet-zichtbare vervuiling in
de wateren die door ons land heen lopen, maar dat is een
andere discussie.
Als producten op bestelling worden gemaakt, wordt
er niet te veel geproduceerd wat op de afvalberg kan
eindigen. Daarom is een levertijd vanwege productie
een duurzamere keuze. Als de levensduur van het product
kan worden verlengd, bijvoorbeeld doordat het
demontabel is of gerepareerd kan worden, is dat ook
beter. Zoals we eerder hebben gezien, is het belangrijk
dat het product kan worden hergebruikt of op z’n minst
de grondstoffen kunnen worden gerecycled.
Het is belangrijk om niet alles tegelijk te willen
doen. Wees je bewust van bovenstaande informatie en
doe het stapje voor stapje. Het hoeft niet perfect. Zo
blijft het leuk en kan je steeds iets nieuws toevoegen
aan je duurzame reis. Hoe mijn duurzame reis verder
ging, lees je in dit deel van het boek. n
Deze tekst komt uit Puur natuurlijk wonen waarin
Iris van Asselt inzicht geeft hoe ze een bewust en duurzaam
leven vol vrijheid heeft gebouwd. Meer informatie:
www.studioduurzaamwonen.nl
54 | VVP SPECIAL MAART 2025
DUURZAAM ADVIES IN PRAKTIJK
“ADVIESKANTOREN ONTKOMEN ER NIET AAN OM VOOR
VERDUURZAMING TE GAAN”, ALDUS BRANDON SCHOTANUS,
DIRECTEUR VAN BAKKER BLOEM UIT SLIEDRECHT. HET
FAMILIEKANTOOR – BRANDON IS ALWEER DE DERDE GENERATIE –
HANTEERT ALS ONDERTITEL ‘ANDERS IN ASSURANTIËN’. OP HET
GEBIED VAN VERDUURZAMING DOEN ZE HET INDERDAAD ANDERS.
WEL TE HOPEN DAT ANDERE KANTOREN SNEL VOLGEN.
Standaard in elk
adviesgesprek
SAMENSTELLING WILLEM VREESWIJK
Bakker-Bloem is al ruim 65 jaar een familiebedrijf.
In 1955 richtte Adriana Kornelia Bakker-
Bloem het bedrijf op. Zij was tevens de eerste
vrouwelijke ‘Makelaar in Assurantiën’ van Nederland.
Haar man ging ook in het bedrijf werken
en in 1990 volgde hun dochter, Ilse Schotanus-Bakker,
die rond 2000 tot de directie toetrad. Sinds 2015
kwam ook Brandon als derde generatie op het kantoor
werken en in 2019 nam hij het familiebedrijf over en
werd hij er directeur. Opa Bakker verrichtte tot 2022 nog
hand- en spandiensten, vorig jaar overleed hij. Ilse is
nog dagelijks op de werkvloer te vinden. “Wij zijn altijd
een familiebedrijf geweest en dat willen wij zo houden.”
‘Verduurzaming is
niet meer dan
vanzelfsprekend’
Het kantoor telt acht medewerkers. Het specialisme van
Brandon is verzekeringen, de overige medewerkers richten
zich op hypotheken en bancaire dienstverlening. “Ik
draaide al op jonge leeftijd mee in het kantoor.”
VERDUURZAMING
Voor Brandon is verduurzaming niet meer dan vanzelfsprekend.
“Als advieskantoor ontkom je er niet meer
aan om voor verduurzaming te gaan. Het is niet alleen
noodzakelijk om je steentje bij te dragen, het wordt
ook steeds meer gevraagd door klanten. We zullen met
zijn allen een bijdrage moeten leveren aan de circulaire
economie. Materialen worden nu eenmaal schaarser,
grondstoffen zijn niet onuitputtelijk. Door hergebruik
van materialen, door materialen te recyclen, bieden we
onszelf de mogelijkheid om langer vooruit te kunnen.
We bieden onszelf en onze kinderen een toekomst. Het
belang van recyclen en verduurzaming geldt niet alleen
voor consumptieve goederen, maar ook voor de bouw
en verbouwingen van woningen.”
Brandon is in zijn advieskantoren met verduurzaming
begonnen om verschillende redenen. “Enerzijds
uit financieel oogpunt. Weliswaar kost investeren in
verduurzaming geld, maar het levert op de wat lange-
56 | VVP SPECIAL MAART 2025
DUURZAAM ADVIES IN PRAKTIJK
re termijn juist winst op. Aan de andere kant wilden
we mensen die willen verduurzamen ook goed adviseren.
En dan moet je dat traject ook zelf hebben doorgemaakt,
is mijn mening. Op die manier kun je klanten
oprecht meegeven waarom bepaalde investeringen slim
of verstandig zijn.“
Het kantoorpand van Bakker-Bloem is volledig
duurzaam (energielabel A++++). “Ook zijn bijvoorbeeld
alle kantoorbenodigdheden circulair. We willen verduurzaming
graag nog meer in onze adviezen meenemen.
Zo oriënteren we ons op dit moment hoe we dit
ook duidelijker kunnen maken. Bijvoorbeeld door aanvullend
een (beroeps)kwalificatie te halen of door ons
aan te sluiten bij duurzame initiatieven of door samenwerkingen
aan te gaan.”
Het kantoor neemt verduurzaming mee in elk adviesgesprek.
“Dat is bij ons standaard. En is vooral ook
heel belangrijk als klanten een financieringswens hebben
voor een verbouwing of een schademelding doen.
Dan kun je bijvoorbeeld adviseren om enkelgals te vervangen
door dubbelglas. Onze ambitie is om onze adviezen
nog breder en verder te trekken als het om verduurzaming
gaat. We zijn momenteel aan het sparren
hoe we dit het beste kunnen gaan doen.”
SUPPORT
Brandon heeft geen moeite de medewerkers van kantoor
mee te krijgen in het verduurzamingsproces. “Alle
medewerkers nemen we actief mee in de product- en
marktontwikkelingen. Door dit samen te doen, ontstaat
er bij een ieder steeds meer intrinsieke motivatie
om zelf te verduurzamen en klanten te helpen verduurzamen.
Wat helpt, aldus Brandon, is dat verzekeraars en
banken steeds betere voorwaarden bieden bij verduurzaming.
Informatie hierover krijgen we onder meer via
nieuwsbrieven, via medewerkers en is ook terug te vinden
in de productinformatie.
Op dit moment wordt nog niet meegewogen hoe
duurzaam samenwerkingspartners zijn. “Het is nog
geen beslissende factor voor een samenwerking. Eventuele
criteria waar zo’n onderneming dan precies aan
zou moeten voldoen, heb ik dan ook nog niet.” n
Brandon Schotanus:
‘Intrinsieke
motivatie.’
DUURZAAM ADVIES
Van adviseurs zal steeds meer worden gevraagd hun maatschappelijke
verantwoordelijkheid te nemen. Om financieel
adviseurs te inspireren laat VVP adviseurs aan het woord die
werk maakt van duurzaam advies (wat houdt het in, waarom
doe je het en wat levert het op voor klant én kantoor?).
SPECIAL MAART 2025 VVP | 57
DUURZAAM ADVIES
HOE KIJK JE NAAR VERMOGEN? INVESTERINGEN MOGEN WAT
OPLEVEREN. DOOR INFLATIE WORDT HET VERMOGEN ANDERS ALLEEN
MAAR MINDER WAARD. ZOEK JE HIERBIJ NAAR MAXIMALISATIE VAN
HET RENDEMENT? MINIMALISATIE VAN HET RISICO? OF KIJK JE OOK
NAAR ONDERLIGGENDE WAARDEN EN DRIJFVEREN?
Verdienste of
verantwoordelijkheid?
TEKST HENRI SLOB EN NATASJA NARON
In wezen gaan deze vragen over de vraag of je denkt
vanuit verdienste voor jezelf of verantwoordelijkheid
voor de ander. Dit onderscheid tussen eigen
verdienste, gekoppeld aan rechten, en verantwoordelijkheid
ten aanzien van de aanwending van vermogen
is waar het in deze bijdrage om draait. Beide
keuzes zijn legaal. Er valt op morele gronden echter een
onderscheid te maken. De gedachte van verantwoordelijkheid
van de ander is hierbij gestoeld op het begrip
agapè. Dit is de Griekse term voor een morele vorm van
liefde. In dit begrip komt de verantwoordelijkheid voor
het lot van de directe en de verre ander naar voren, zoals
onder meer de filosofen Martin Buber en Emmanuel
Levinas aangeven.
‘Als we allemaal voor elkaar
zorgen, in het vertrouwen dat er
ook voor ons gezorgd wordt, zal
er genoeg zijn voor iedereen’
DIVERSE MENSBEELDEN
De klassieke bedrijfseconomie gaat uit van de homo economicus,
een zelfzuchtig, berekenend mensbeeld. Met
dit vertrekpunt is de maximalisatie van rendement voor
jezelf het doel om na te streven. Je volgt hiermee de rules
of the game, want anderen doen het ook zo. Hier tegenover
is een relationeel mensbeeld te zetten, zoals de
homo cooperans (de samenwerkende mens) of de homo
dignus (de waardige mens). Bouwend op dit fundament
wordt een andere doelstelling mogelijk; bevredigende
winst. Deze mensbeelden zijn namelijk gericht op de
ander én de eigen persoon. De relatie treedt binnen in
de belangenafweging. Er moet dan op basis van waarden
worden gekozen welk rendementsniveau wordt nagestreefd.
Wat eerst een doel-middelen afweging was,
is nu een doel-middelen-waarden afweging. Hierbinnen
wordt rendement nagestreefd, maar wel op basis van de
vraag: wat is het juiste niveau van rendement?
WAARDECREATIE
Nu potentieel ook het belang van de ander meeweegt in
de besluitvorming kan er een verantwoordelijkheid rusten
op investeerders. Het gaat hier niet om een verdienste
die in isolement, dat wil zeggen los van relaties met
anderen, beschouwd kan worden. Deze verantwoordelijkheid
maakt je tot rentmeester met de keuze om wel
of niet te reageren op de roeping die tot je uitgaat. Zet je
vermogen in voor lange termijn waardecreatie waardoor
generaties na jou ook van de opbrengsten kunnen genieten?
Of zie je vermogen als privébezit, van natuurlijke
dan wel rechtspersonen, met het recht om dit hoofdzakelijk
voor eigen doeleinden aan te wenden?
RENDEMENT
Als je vermogen ziet als iets dat samengaat met verantwoordelijkheid
voor een bredere belangengroep dan
beïnvloedt dit ook je rendementstreven. Korte termijn
58 | VVP SPECIAL MAART 2025
DUURZAAM ADVIES
Natasja Naron.
Henri Slob.
winst leidt vaak tot het extraheren van rendement bij
anderen, denk in dit kader ook aan het onpersoonlijke
zoals de natuur. Bij de Volksbank had het bestuur onder
leiding van Maurice Oostendorp daarom acht procent
als winstdoel gekozen. Meer winst zou andere
belanghebbenden schaden en minder winst zou innovatie,
groei en continuïteit van de eigen organisatie in
gevaar brengen. Lange termijn waardecreatie leidt tot
genoeg voor de persoon en de omgeving. Bij beleggingen
op een duurzame en impactvolle manier kan het
rendement als percentage van het belegd vermogen lager
zijn. Dit hoeft niet. Er zijn genoeg voorbeelden van
duurzame beleggingen met hoge resultaten. Maar dit
artikel gaat niet over wat meer oplevert, maar waar de
focus ligt. Is dat het streven naar hoogste percentage
aan rendement, passend binnen een bepaald risico? Of
gaat dat primair over het rendement dat het oplevert
voor jezelf en de ander?
VERANTWOORDELIJKHEID NEMEN
De vraag waar dit artikel mee begint, is op het eerste
oog primair gekoppeld aan financieel kapitaal. Iedere
vorm van investeren heeft echter ook effect op natuurlijk
en sociaal kapitaal. Hoewel de beleggingseffecten
op die vormen van kapitaal indirect zijn en daarmee
niet direct de eigen persoon treffen, hebben ze op de
langere termijn wel invloed op de eigen leefsfeer en op
die van toekomstige generaties. Dit wordt extra gevoeld
als de persoon in kwestie kinderen heeft. Natuurlijk
en sociaal kapitaal zijn publiek, wat wil zeggen dat
iedereen er op ieder moment gebruik van kan maken.
De neiging is daarom om de verantwoordelijkheid voor
zorg op dit punt aan een onafhankelijk, centraal orgaan
toe te wijzen. Denk aan de landelijke of lokale overheid.
Echter, uitgaande van het liefdesbegrip agapè, wat vertaald
kan worden met verantwoordelijkheid voor het
lot van de ander, is ook de vraag hoe je met je kapitaal
verantwoordelijkheid neemt voor je omgeving. Als we
allemaal voor elkaar zorgen, in het vertrouwen dat er
ook voor ons gezorgd wordt, zal er genoeg zijn voor iedereen.
Wat kunnen we de wereld mooier maken als we
met elkaar verantwoordelijkheid nemen voor een bredere
belangengroep. n
Dit artikel is geschreven door Henri Slob (programmamanager
executive program Liefde in Bedrijf aan de Erasmus School of Accounting
and Assurance) en Natasja Naron (oprichter Gabriël en
programmadirecteur Executive Program De Betekenis van Rijkdom
aan de Erasmus Universiteit Rotterdam). Wil je meer leren
over verantwoorde rijkdom? Verdiep je dan eens in ons Executive
Program De Betekenis van Rijkdom aan de Erasmus Universiteit.
SPECIAL MAART 2025 VVP | 59
PARTNER IN KENNIS
DE CIRCULAIRE ECONOMIE ZAL STEEDS MEER TERREIN WINNEN
ALS ANTWOORD OP KLIMAATVERANDERING, SCHAARSTE VAN
GRONDSTOFFEN EN DE NOODZAAK VOOR DUURZAME GROEI.
WAT BETEKENT DAT VOOR DE ADVIESSECTOR?
De impact van circulariteit op
risicomanagement en -advies:
Een verkenning
TEKST ADFIZ EN INSVER
In plaats van het traditionele lineaire
model van ‘nemen, maken, weggooien’
draait circulariteit om het verlengen
van de levensduur van producten
en materialen door hergebruik, reparatie,
recycling en innovatieve bedrijfsmodellen
zoals Product-as-a-Service. Deze
transitie brengt fundamentele veranderingen
in het risicoprofiel van organisaties.
Financieel adviseurs spelen, als risicomanagers,
een cruciale rol in het identificeren
en beheersen van deze risico’s.
Dit artikel onderzoekt het veranderend
risicoprofiel van bedrijven die
overstappen op circulaire economiemodellen
en biedt handvatten en inspiratie
voor effectief risicomanagement
in een nieuwe context.
OVERGANG NAAR CIRCULAIRE ECONOMIE
BEGRIJPEN
Het traditionele lineaire economiemodel
is dominant sinds het begin van de industrialisatie.
Echter, schaarste aan hulpbronnen,
milieuzorgen en veranderende
consumentenvoorkeuren zorgen voor
een verschuiving naar meer circulaire
economieprincipes. De mate van circulariteit
van een bepaalde (bedrijfs)activiteit
wordt vaak uitgedrukt aan de hand
60 | VVP SPECIAL MAART 2025
ADFIZ EN INSVER
van de R-ladder (zie illustratie), waarbij
afzien van productie het meest circulair
is, en terugwinnen van energie door verbranding
van afval het minst circulair.
De transitie naar meer circulariteit omvat
onder andere:
• Afval en vervuiling uit het ontwerp
halen
• Producten en materialen in gebruik
houden
• Herstellen en opbouwen van natuurlijke
ecosystemen
• Terugnameschema’s implementeren
• Deelplatforms ontwikkelen
Bedrijven die zich aanpassen aan de
principes van de circulaire economie,
implementeren doorgaans een of meer
van deze bedrijfsmodelinnovaties:
1. Recycling: Bruikbare hulpbronnen
terugwinnen uit weggegooide producten
of bijproducten
2. Circulaire toeleveringsketens: Hernieuwbare,
recyclebare of biologisch
afbreekbare materialen gebruiken
3. Reparatie en hergebruik: Aanvullende
diensten op gebied van reparatie,
refurbishing en herfabricatie om de
productlevenscyclus te verlengen
4. Deelplatforms: Gedeeld gebruik/
toegang/eigendom van producten
mogelijk maken
5. Product-as-a-Service (PaaS): Van het
verkopen van producten naar het
leveren van op diensten gebaseerde
oplossingen
VERANDERENDE RISICO’S
De overstap naar circulariteit introduceert
nieuwe risico’s en wijzigt bestaande
risico’s. Onderstaand overzicht van
belangrijke risicodomeinen geeft houvast
om veranderende risico’s te identificeren
en analyseren.
1. Financiële en economische risico’s
• Fluctuerende waarde van reststromen:
Bedrijven die afhankelijk zijn
van gerecyclede materialen of secundaire
markten, lopen risico door
prijsschommelingen of een gebrek
aan vraag of aanbod.
• Kapitaalinvesteringen: Het opzetten
van circulaire processen vereist vaak
grote investeringen, wat kan leiden
tot financieringsproblemen of
een langzamer dan verwacht rendement.
• Verzekerbaarheid: Innovaties in circulaire
productieprocessen kunnen
resulteren in nieuwe risico’s die
bij gebrek aan risicodata niet direct
goed of tegen een redelijke premie
te verzekeren zijn.
• Veranderende inkomstenstromen:
Van traditionele verkoop naar abonnements-
of servicemodellen kan
cashflowonzekerheden introduceren,
verandert het debiteurenbeheer.
• Veranderende activawaardering: De
langere productlevenscycli en onzekerheid
over restwaarden stellen
hogere eisen aan werkkapitaal en introduceren
complexe afschrijvingsberekeningen
en waarderingen van
onderpanden.
2. Operationele en logistieke risico’s
• Omgekeerde logistiek: Het terughalen
van gebruikte producten vereist
nieuwe logistieke systemen die operationele
inefficiënties of extra kosten
kunnen introduceren
• Afhankelijkheid van retourstromen:
Onvoorspelbaarheid in de beschikbaarheid
van retourproducten of
herwonnen grondstoffen kan productieprocessen
verstoren.
• Kwaliteits- en veiligheidsproblemen:
Hergebruikte materialen kunnen onvoorspelbare
kwaliteitsniveaus hebben.
Zonder adequate controleprocedures
kan dit leiden tot productiefouten
of veiligheidsincidenten.
• Opslag: De opslag en verwerking van
gebruikte of recyclebare producten
kan nieuwe (veiligheids)eisen stellen
aan de locatie.
3. Aansprakelijkheidsrisico’s
• Gedeelde verantwoordelijkheden: In
modellen zoals lease of Product-asa-Service
blijft de producent verantwoordelijk
voor het product gedurende
de gehele levensduur. Mogelijk
worden prestatiegaranties gegeven.
Serviceovereenkomsten worden
complexer, met gedeelde verantwoordelijkheidsregelingen.
De aansprakelijkheidsrisico’s
verplaatsen
en veranderen.
• Milieuschade: Recycling- en afvalverwerkingsprocessen
brengen risico’s
op milieuschade met zich mee,
waarvoor bedrijven aansprakelijk
kunnen worden gesteld.
4. Technologische en informatierisico’s
• Afhankelijkheid van technologieën:
Nieuwe technologieën die worden
ingezet voor circulaire processen
(bijvoorbeeld voor materiaalherkenning
of tracking) kunnen falen of
ontoereikend blijken.
• Traceerbaarheid en datamanagement:
Voor circulariteit is gedetailleerde
informatie over de herkomst
en staat van materialen essentieel,
wat risico’s met zich meebrengt op
het gebied van databeveiliging en
-kwaliteit.
• Cyberrisico’s: Digitalisering, zoals IoT
en blockchain in circulaire ketens,
verhoogt de kans op cyberaanvallen.
5. Compliance- en regelgevingsrisico’s
• Onzekerheid over regelgeving en beleid:
Wet- en regelgeving rond circulaire
economie is nog in ontwikkeling,
wat het risico verhoogt dat
nieuwe wetten niet aansluiten bij
gekozen strategieën. Gebrek aan
uniforme regelgeving en weinig consistentie
in beleidsvorming bij overheden
confronteert bedrijven die internationaal
opereren met uiteenlopende
eisen.
• Productverantwoordelijkheid en afvalwetgeving:
Verantwoordelijkheid
voor de hele levenscyclus van hun
producten kan leiden tot hogere
kosten voor inzameling, recycling of
veilige verwerking van producten en
tot complexe rapportage-eisen.
6. Sociale en arbeidsgerelateerde risico’s
• Veranderende vaardigheden: Medewerkers
hebben mogelijk nieuwe
SPECIAL MAART 2025 VVP | 61
PARTNER IN KENNIS
vaardigheden nodig om met circulaire
processen om te gaan, wat
scholingsbehoeften en wervingsuitdagingen
met zich meebrengt.
• Arbeidsomstandigheden: Recycling
en terugnameprocessen kunnen arbeidsomstandigheden
vergen die gevoelig
zijn voor risico’s zoals gezondheids-
en veiligheidskwesties.
7. Reputatierisico’s
• Greenwashingbeschuldigingen: Er is
vaak een gebrek aan duidelijke definities
en standaarden voor wat als
“circulair” wordt beschouwd. Met
toenemende (kritische) media-aandacht
kunnen onvoldoende onderbouwde
claims over circulariteit reputatieschade
veroorzaken.
• Consumentenacceptatie: Consumenten
kunnen negatief reageren op
hergebruikte producten als er twijfels
zijn over kwaliteit of veiligheid.
ACTIES VOOR FINANCIEEL ADVISEURS
Als financieel adviseur speel je een sleutelrol
in het begeleiden van klanten bij
het omgaan met de risico’s, ook als het
gaat om de transitie naar (meer) circulair
ondernemen. We noemen een aantal
concrete acties die kunnen bijdragen aan
een beheerste transitie naar een meer
circulaire onderneming, waarbij je rol
kan variëren van benoemen en doorverwijzen
tot zelf begeleiden of uitvoeren.
1. Risico-identificatie en analyse
• Voer een uitgebreide risicobeoordeling
uit: Analyseer de specifieke risico’s
van circulaire processen, zoals kwaliteitsproblemen
bij gerecyclede materialen,
aansprakelijkheid gedurende
de levensduur van een product,
technologische afhankelijkheden en
milieuschade.
• Focus op ketenrisico’s: Beoordeel de
betrouwbaarheid en stabiliteit van
partners binnen de circulaire keten.
2. Advies over preventieve maatregelen
• Versterk kwaliteitscontroleprocessen:
Adviseer klanten te werken met
productmonitoring- en onderhoudsprotocollen
en om strengere
controleprocedures in te voeren
voor gerecyclede materialen en
retourproducten.
• Beperk afhankelijkheid: Stimuleer de
ontwikkeling van diverse leveranciersnetwerken
voor kritieke materialen.
• Digitalisering en monitoring: Stimuleer
het gebruik van technologieën
zoals blockchain of Internet of
Things (IoT) om materialen door de
keten heen te traceren en risico’s te
beheersen.
• Stimuleer compliance: Help klanten
bij het begrijpen en naleven van relevante
milieuwetgeving en circulaire
normen.
3. Herzien van contracten en afspraken
• Aansprakelijkheidsclausules aanpassen:
Wijs erop dat in (service)contracten
duidelijk moet worden vastgelegd
wie verantwoordelijk is voor
risico’s zoals defecten of milieuschade.
• Langetermijnpartnerschappen: Adviseer
klanten om sterke samenwerkingen
aan te gaan met betrouwbare
ketenpartners, ondersteund door
solide contracten, onder meer over
terugname- en recyclingafspraken
4. Herziening van verzekeringspolissen
• Aangepaste productaansprakelijkheidsverzekeringen:
Controleer of
deze de volledige levensduur van
‘De overgang naar circulaire bedrijfsmodellen
leidt tot fundamentele
veranderingen in het risicoprofiel’
producten dekt, inclusief gebruik,
hergebruik en recycling.
• Milieuschadeverzekeringen: Stel verzekeringen
voor die specifiek inspelen
op risico’s rondom afvalbeheer
en recyclingprocessen.
• Cyberverzekeringen: Adviseer polissen
die bescherming bieden tegen
datalekken en cyberaanvallen, vooral
als klanten gebruikmaken van digitale
traceerbaarheidssystemen.
• Nieuwe verzekeringsproducten: Volg
de ontwikkeling van nieuwe verzekeringsproducten
die mogelijk ontstaan
om risico’s te beheersen van
bijvoorbeeld prestatiegaranties,
restwaardes, deelplatforms, Product-as-a-Service
regelingen.
5. Opleiding en bewustwording
• Scholing van medewerkers: Stimuleer
bedrijven om werknemers te trainen
in circulaire processen en het herkennen
van nieuwe risico’s.
• Klantenvoorlichting: Organiseer
workshops of kennisartikelen om
klanten bewust te maken van de impact
van circulariteit op hun risico’s
en verzekeringsbehoeften.
CONCLUSIE
De overgang naar circulaire bedrijfsmodellen
biedt bedrijven een duurzame
toekomst, maar leidt ook tot fundamentele
veranderingen in het risicoprofiel.
Als financieel adviseur kun je je
klanten helpen door hen te ondersteunen
met risicobeoordeling, advies over
preventieve maatregelen, aanpassing
van contracten en verzekeringen, en
strategische begeleiding.
Daarmee vormt de overgang naar een
circulaire economie ook voor financieel
adviseurs zowel een uitdaging als een
kans. Door deze nieuwe risico’s te begrijpen
en effectief te beheren, kun je
een cruciale rol spelen bij het mogelijk
maken van de overgang naar een duurzamere
en circulaire economie, terwijl
je de belangen van je klanten beschermt
en het succes van hun bedrijf
op de lange termijn bevordert. n
62 | VVP SPECIAL MAART 2025
DUURZAAM ADVIES
Adviesalerts!
Duurzaam advies
WORDT HET NIET EENS TIJD VOOR EEN KEURMERK DUURZAAM FINANCIEEL
ADVIES? VVP VRAAGT HET ZICH AF IN DE RUBRIEK VOL PRAKTIJKINFO EN TRENDS,
ADVIESALERTS! ANDERE THEMA’S: DE ACCEPTATIE VAN DUURZAAM SCHADEHERSTEL
MAG VLOTTER EN TIPS VOOR VERDUURZAMING VAN HET EIGEN BEDRIJF.
TEKST TOON BERENDSEN
Veel adviseurs zijn natuurlijk hartstikke goed
bezig met verduurzaming van hun adviezen,
maar het ontbreekt aan een duidelijke
structuur. De SEH nam ooit het initiatief tot
het certificaat Adviseur Duurzaam Wonen,
dat vele duizenden adviseurs hebben behaald maar een
beetje uit beeld is verdwenen. Bovendien: een online
training van een paar uur, hoe goed ook in elkaar gezet,
maakt nog niet dat iemand volleerd duurzaam financieel
advies kan geven. Bovendien gaat duurzaam financieel
advies verder dan alleen de hypotheek. Dus: wordt
het niet eens tijd voor een keurmerk Duurzaam Financieel
Advies? Wie pakt de handschoen op?
DUURZAAM SCHADEHERSTEL
Duurzaam schadeherstel is niet nieuw, maar staat in
het kader van verduurzaming vol in the picture. Medio
2023 sloten Verbond van Verzekeraars, Schoonmakend
64 | VVP SPECIAL MAART 2025
DUURZAAM ADVIES
Nederland en Stichting Nederlands Instituut Van Register
Experts (NIVRE) zelfs een heus convenant. Bij
de introductie werd gesteld: “We willen dat duurzaam
schadeherstel eind 2024 gemeengoed is in de schademarkt.”
Dat nobele doel is niet gehaald, want uit onderzoek
door de GeldGids bleek eind vorig jaar dat “ongeveer
de helft van de onderzochte inboedel- en opstalverzekeringen
gebruik maakt van tweedehands of gerenoveerd
materiaal voor duurzaam schadeherstel”. Dat
valt dan toch tegen, helemaal omdat duurzaam schadeherstel
juist bij woonverzekeringen zo op zijn plaats
is. Misschien moeten sommige verzekeraars toch nog
maar even een sprintje duurzaam schadeherstel trekken
dus. In het verzekeraarscircuit wordt wel eens geschat
hoeveel men op uitkeringen kan besparen dankzij
duurzaam schadeherstel. Miljarden. Daar zou je als
verzekeraar zelfs de marathon voor willen lopen, toch?
Overigens ontvangen wij signalen van adviseurs
dat niet alle klanten met schade gecharmeerd zijn van
duurzaam schadeherstel, zelfs niet als ze op de een of
andere manier worden beloond. Het blijft dus zaak
mensen ervan te doordringen dat duurzaam schadeherstel
niet onderdoet voor vervanging, tenzij het echt
niet anders kan.
NOG NIET ALTIJD VOLDOENDE
De AFM publiceerde afgelopen oktober de uitkomsten
van een verkenning naar de kwaliteit van het hypotheekadvies
in Nederland. Een conclusie was dat – in
ieder geval in 2023 – verduurzaming “nog niet altijd
voldoende besproken werd. Het bleef vaak beperkt tot
algemene termen en niet altijd werd dit afgestemd op
de specifieke situatie van de klant”. De toezichthouder
schrijft te denken dat er inmiddels wel iets verbeterd
is, door de nieuwe regels rond verduurzaming en leencapaciteit
per 1 januari 2024. Maar de AFM geeft toch
nadrukkelijk mee van adviseurs “te verwachten dat zij
duurzaamheid voldoende meenemen in het adviesgesprek
en dat dit wordt afgestemd op de specifieke situatie
van de klant”. U bent gewaarschuwd!
Sinds 1 januari 2024 weegt het energielabel mee bij
de bepaling van de maximale hypotheek. Hoe beter het
label, hoe meer mag worden geleend. Wie een minder
goed energielabel heeft, mag extra bijlenen voor verduurzaming.
Ook in 2024 bleven consumenten hun woningen
verduurzamen. HDN: “In 14,9 procent van de hypotheekaanvragen
zijn energiebesparende maatregelen
meegefinancierd. Wat verder opvalt is dat de gemiddelde
woningwaarde van woningen met energielabel A t/m
C in 2024 op 544.711 euro lag, ruim 11,5 procent hoger
dan het marktgemiddelde in de kopersmarkt (488.012
euro). De gemiddelde woningwaarde van een woning
met een label D of lager lag op 432.327 euro. Dat is juist
11,5 procent lager dan het marktgemiddelde.”
ADVIES OP MAAT
Om woningverduurzaming aan te jagen is inmiddels
‘advies op maat’ toegestaan bij verhogen van de hypotheek
voor energiebesparende maatregelen. Vorig jaar
publiceerde de AFM-handvatten in dit verband. Belangrijke
boodschap: advies op maat ontslaat de adviseur
niet van de zorgplicht alert te blijven op zaken die
wellicht toch nadere aandacht behoeven.
De AFM: “De adviseur hoeft niet alle zaken opnieuw
uit te vragen. Afhankelijk van het specifieke
geval kunt u hierbij bijvoorbeeld denken aan: de kennis
en ervaring van de klant (het betreft een verhoging
van een eerder afgesloten hypotheek); de doelstellingen
van de klant (de klant wil verduurzamen); de risicobereidheid
van de klant; de gezinssamenstelling; de
inventarisatie van de woning (tot 90 procent van de
waarde van de woning kan gebruik worden gemaakt
van een modelmatige waardering als genoemd in het
BGfo); toekomstperspectief; vermogensopbouw; risicoverzekeringen.
“De adviseur mag ook gebruik maken van informatie
die eerder door andere hypotheekadviseurs is ingewonnen
bij het afsluiten van een eerdere hypotheek als
die informatie voldoende actueel en informatief is.
“Het is aan u de deskundig adviseur om te beoordelen
of bepaalde onderwerpen toch nader uitgevraagd
dienen te worden. De adviseur beoordeelt dus of het
nodig is om aanvullende informatie op te vragen, gelet
op de specifieke klantsituatie. De adviseur maakt de
klant duidelijk wat hij niet (opnieuw) uitvraagt, wijst
op de mogelijke gevolgen en verstrekt de klant de gemaakte
afspraken en legt dit ook vast in het klantdossier.
Verder doorloopt hij de stappen voor een advies
zoals gebruikelijk.”
Ook hier dus blijven opletten.
FUNDERINGSHERSTEL
Het kabinet gaat woningeigenaren ondersteunen om
problemen met de fundering van hun huis te herstellen
of voorkomen. Hiervoor is de komende vier jaar 56
‘Is het niet tijd voor een
keurmerk Duurzaam
Financieel Advies?’
SPECIAL MAART 2025 VVP | 65
DUURZAAM ADVIES
‘AFM wil dat duurzaamheid
voldoende wordt
meegenomen in
adviesgesprek’
miljoen euro beschikbaar. Het kabinet zet vooral in op
verbetering van de informatievoorziening, praktische
begeleiding van woningeigenaren en het verbreden van
de mogelijkheden om een lening te krijgen voor herstel
van de fundering.
Het kabinet gaat de informatievoorziening verbeteren
via het opzetten van een landelijk informatiepunt
en het samenbrengen van de informatie over de staat
van de fundering en het funderingsrisico. Daarnaast
krijgen woningeigenaren ondersteuning via onderzoek,
advies en praktische begeleiding. Dit start in enkele
gebieden waar urgente funderingsproblemen zijn met
uiteenlopende oorzaken.
De derde stap waarmee minister Keijzer woningeigenaren
concreet wil helpen, is het verbreden van het Fonds
Duurzaam Funderingsherstel. Het FDF biedt een hypothecaire
lening met aangepaste voorwaarden. Nu kan
nog niet iedereen van het fonds gebruik maken. Er zijn
op dit moment zeven gemeenten aangesloten. Het ministerie
van VRO, het bestuur van het FDF en de fondsbeheerder
SVn werken – in overleg met gemeenten,
banken en verzekeraars – een nieuwe, landelijke opzet
uit. Het streven is om het vernieuwde FDF op 1 juli
2025 in werking te laten treden.
INSVER
Deze special gaat niet alleen over duurzaam advies
maar ook over verduurzamen van de eigen bedrijfsvoering
en –organisatie. INSVER (Instituut Verduurzaming
Verzekeringsbranche) biedt veel nuttige ondersteuning
op dit vlak (zie www.insver.nl).
Duurzaamheid staat hoog op de agenda van werknemers,
bleek uit het jaarlijkse Nieuwjaarsonderzoek
van pensioenaanbieder BeFrank. Bijna de helft van de
werknemers (45 procent) vindt het belangrijk dat hun
organisatie duurzaam is, en 43 procent wil dat hun
werkgever de komende vijf jaar meer prioriteit geeft
aan duurzame initiatieven. Circa een derde van de
Bijna de helft van de
werknemers vindt het
belangrijk dat hun
organisatie duurzaam is.
66 | VVP SPECIAL MAART 2025
DUURZAAM ADVIES
Adviseurs kunnen putten
uit heel veel tips voor
verduurzaming woonhuizen.
werknemers zegt dat duurzame acties van hun werkgever
bijdragen aan hun werktevredenheid. Bovendien
gelooft bijna de helft dat duurzaamheid op de lange
termijn financieel voordelig is voor hun organisatie.
Duurzaamheid speelt ook een groeiende rol in het
pensioenbewustzijn. Bijna de helft (47 procent) van de
werknemers vindt duurzame arbeidsvoorwaarden belangrijk,
en drie op de tien verwacht dat zijn of haar
pensioengeld duurzaam wordt belegd.
Dus ja, mocht u het niet doen voor de planeet, verduurzaam
dan om uw medewerkers betrokken te houden
en uw toekomstige winstgevendheid te borgen.
Overigens is er ook wet- en regelgeving die maakt dat
ondernemingen steeds meer op hun duurzaamheid zullen
worden afgerekend. De CSRD schrijft voor dat ondernemingen
uitgebreider rapporteren over duurzaamheidsinformatie.
Vooralsnog betreft dit grote beursgenoteerde
ondernemingen met meer dan 500 medewerkers.
Maar reken maar dat deze bedrijven hun ketenpartners
gaan wegen op duurzaamheid. Ze moeten wel.
DUURZAAMHEIDSPAKKET
Ook Adfiz biedt veel praktijktips. Afgelopen december
vroeg Adfiz leden om tips verduurzaming. Daar kwam
uit: actieve werkplekken, lease een fiets, flexibele werktijden,
zonnepanelen en laadpalen, duurzaamheidspakket
klant en personeel, verduurzamingsprogramma
voor medewerkers, groen reizen stimuleren.
We lichten er hier eentje uit, van GHW (ook elders
in deze special aan het woord). Maar kijk vooral
ook op www.adfiz.nl. GHW: “Wat doet een hypotheekklant
vaak als eerste zodra de sleutels zijn overgedragen?
Juist, poetsen. Als startmateriaal en duurzaamheidsstimulans
hebben wij een pakket samengesteld
dat bestaat uit een volledig gerecyclede emmer, duurzame
schoonmaakazijn, een schuursponsje van hooi, een
zaaikaart in de huisstijl van ons kantoor voor nieuwe
plantjes/bloemen en een douchemeter (met logo) die
aangeeft wanneer vijf doucheminuten zijn verstreken.
Niet alleen marketingtechnisch goed om in beeld te
blijven, maar vooral een bevestiging en stimulans van
het thema duurzaamheid.
“Het leuke is dat ditzelfde pakket uitgereikt wordt
tijdens de on-boarding van nieuw personeel. Zij krijgen
daarbij ook nog een met bedrijfslogo bedrukt vest voor
de wat frissere dagen op kantoor, alvorens we meteen
de thermostaat opschroeven.”
IEDEREEN WINNAAR
Adfiz beloont in haar jaarlijkse Prestatie Onderzoek de
meest aansprekende vernieuwingen op een aantal gebieden,
waaronder duurzame ontwikkeling. De genomineerden
2025 in deze categorie waren: AnsvarIdéa/
Turien & Co. met landschapsherstel met hagen, heggen
en wallen. De Goudse met Exoskelet en Nationale-Nederlanden
met Schademeldportal zakelijke schades. Er
kan er maar één de winnaar zijn en dat is dit keer NN
geworden.
Maar uiteindelijk zijn wij met z’n allen winnaar natuurlijk,
want wie wil er nou niet gezond oud worden
op een planeet en in een wereld die bloeit in plaats van
verkommert? n
SPECIAL MAART 2025 VVP | 67
DUURZAAM ADVIES
EEN GROTE UITDAGING ZIE IK IN HET VERANDERDE
SENTIMENT BINNEN ONZE SAMENLEVING RONDOM
DUURZAAMHEID EN HET DAARNAAR HANDELEN. DIT
IS NIET ALLEEN MERKBAAR OP STRAAT MAAR OOK IN
HET NIEUWE POLITIEKE KLIMAAT IN NEDERLAND. HET
LIJKT EROP DAT ER EEN SOORT VERZADIGING HEEFT
PLAATSGEVONDEN WAARMEE VERDUURZAMING VOOR
EEN TOENEMEND AANTAL MENSEN HELAAS OPNIEUW
TOT EEN SOORT LINKSE, ER NIET TOE DOENDE EN
ONNODIGE HOBBY WORDT GEZIEN.
TEKST PAUL BURGER, IDEËLE VERZEKERINGEN
BEELD JARI MULDER
Vloeit dit misschien voort uit een zekere
angst voor het onbekende en onzekere? Dat
mensen zich afvragen hoe ze in hemelsnaam
die warmtepomp, het isoleren van
hun woning, de elektrische auto of de zonnepanelen
kunnen financieren? Of het zich terugverdient
en of het überhaupt wel werkt en toegevoegde
waarde heeft?
Ik bespeur op dit vlak een sterke hang naar het oude.
Naar het bekende. Terug naar de jaren negentig, kop
in het zand en net doen of er niets aan de hand is. Ditzelfde
beeld zien we ook terug binnen de nationale wetgeving.
De subsidiering van EV’s en duurzame investeringen
en het afschaffen van de salderingsregeling zijn
hiervan herkenbare voorbeelden. Dit veranderde sentiment
en de vermindering of zelfs schrappen van de fiscale
voordelen resulteren in sterk verminderde investeringen
en zetten de door Nederland zelf gestelde doelstellingen
zwaar onder druk.
EUROPESE DUURZAAMHEIDSTREIN
Naast het veranderde sentiment en de landelijke politieke
verschuiving zien we dat de Europese groene
duurzaamheidstrein doordendert. Brussel wil haar
duurzaamheidsdoelstellingen halen en heeft gelukkig
door dat doorgaan op de oude fossiele weg geen reëel
alternatief is. Dit Brussel-effect staat haaks ten opzichte
van ons nationale beleid, de verminderde wil om te
verduurzamen en heeft bovendien grote impact op het
duurzaamheidsbeleid van onze verzekeraars. Verzekeraars
hebben, naast dat ze zich te houden hebben aan
onze nationale wetgeving, ook te dansen naar de pijpen
van Brussel. Niet alleen op rapportagegebied maar ook
op het vlak van het benoemen van duurzaamheidstargets
en het behalen daarvan. Dit zal uiteindelijk ook
steeds meer impact hebben op de verhoudingen tussen
68 | VVP SPECIAL MAART 2025
OPINIE
Het sentiment
is veranderd
verzekeraars en de financieel adviseurs. Brussel verplicht
ze namelijk straks ook om in de keten de effecten
mee te nemen in hun duurzaamheidsbeleid.
Hoe ga jij als financieel adviseur om met dit nieuwe
sentiment, de verminderde terugverdientijd van duurzaamheidsinvesteringen?
Het stringentere Europese
duurzaamheidsbeleid en de toenemende druk vanuit
de verzekeraars? Wat vind je er zelf van? Waar denk jij
waar we als samenleving over tien jaar staan? Waar wil
jij dat we als samenleving over tien jaar staan en wat
wil jij daaraan bijdragen? Binnen de eigen bedrijfsvoering
en hoe pas je het in in je klantadvies?
ONDERZOEK EIGEN MOGELIJKHEDEN
Mijn ervaring is dat als je je eigen verduurzamingsmogelijkheden
onderzoekt, dit niet alleen voor jezelf maar
ook voor je klanten positief zal uitvallen. De opgedane
kennis kun je vaak bijna één op één meenemen in je
klantadvies. Dus onderzoek voor zover je dit nog niet
echt gedaan hebt je eigen mogelijkheden. Zowel privé
als zakelijk.
Vraag jezelf af wat de langere termijneffecten zullen
zijn van het verminderde duurzaamheidssentiment en
de verminderde fiscale stimulering. Blijft dit zo, neemt
het zelfs nog toe of zal er, mede onder invloed vanuit
Brussel weer een positieve herleving zijn? Dus wat is
en wordt het nieuwe speelveld en wat zijn de nieuwe
spelregels? Waar liggen nu de oplossingen en onmogelijkheden?
Als het bijvoorbeeld financieel niet meer
interessant is om stroom terug te leveren wordt buffering
met thuisaccu’s interessanter. Dit kan onderdeel
van je advies worden, inclusief de risico’s van thuisbuffering.
Een EV aanschaffen als je toch al panelen op je
dak hebt liggen, wordt hierdoor ook alleen maar interessanter.
En losstaand van beleid en sentiment blijft
isoleren altijd een interessante optie. Zowel financieel
als voor het milieu.
Wat ik wil meegeven is dat er behoefte blijft aan
duurzaamheid mee te nemen in je advies, maar dat
door het veranderde speelveld het advies er anders uit
zal zien.
RUIMERE BLIK
Als laatste, niet alle duurzaamheidsinitiatieven zijn alleen
lonend als de overheid hieraan meebetaalt. Deelgebruik,
repareren in plaats van vervangen, energiezuinige
maatregelen nemen, je banden op spanning
houden en vaker de fiets pakken of thuiswerken. Afval
sorteren, een milieuzorgsysteem implementeren, duurzame
energie inkopen, klimaat adaptieve maatregelen
nemen ter voorkoming van schade. Minder voedsel
inkopen en daardoor minder weggooien. Overdag
je EV opladen of de was draaien. En wat verstaan we
überhaupt onder de term lonend? Kijken we daarbij
alleen naar financieel gewin of kijken we ook naar de
maatschappelijke effecten? Gelukkig kijkt er ook nu
nog steeds een substantieel deel van ook jouw klanten
hiernaar met een ruimere blik. De vraag is alleen wie?
Vraag het ze gewoon. Dan kan je met je advies daarmee
rekening houden. n
‘Door het veranderde
speelveld zal het advies
er anders uit zien’
SPECIAL MAART 2025 VVP | 69
PARTNER IN KENNIS
KLANTEN MET EEN EXPIRERENDE LIJFRENTE WETEN VAAK NIET
WELKE VRAGEN ZE MOETEN STELLEN AAN HUN ADVISEUR. SOMMI-
GEN RAADPLEGEN HUN ADVISEUR HELEMAAL NIET EN MAKEN NET
VOOR DE DEADLINE EEN HAASTIGE KEUZE. VOOR ADVISEURS IS HET
DE UITDAGING OM OOK MINDER OPLETTENDE KLANTEN AAN EEN
OPTIMAAL PENSIOEN TE HELPEN. JULIAN SCHOUWENAARS IS BUSI-
NESS PARTNER INTERMEDIAIR BIJ DOELBELEGGEN.NL EN DEELT
GRAAG ZIJN KENNIS.
Julian Schouwenaars van kennispartner Doelbeleggen.nl:
Lijfrente advies moet
achter de vraag van
de klant kijken
TEKST DOELBELEGGEN.NL
Adviseurs krijgen regelmatig de
vraag wat te doen met lijfrentekapitaal
dat ruim vóór de
AOW-leeftijd expireert. Het is
voor de klant in dat geval vaak gunstiger
om de lijfrente uitkering uit te stellen,
maar met die constatering begint
het adviestraject pas. “Juist op dat moment
is verstandig om ook te kijken naar
andere aanbieders,” zegt Schouwenaars.
“Wat op het moment van afsluiten een
goed en passend aanbod leek, hoeft dat
zoveel jaren later niet meer te zijn. De
markt is veranderd, de wet- en regelgeving
is veranderd en waarschijnlijk zijn
ook de wensen van de klant veranderd.”
GEMISTE KANS
Toch blijft meer dan de helft van de
klanten tot in de uitkeringsfase bij dezelfde
bank, verzekeraar of vermogensbeheerder,
blijkt uit onderzoek van
Ipsos in opdracht van Doelbeleggen.
nl. Een gemiste kans, vindt Schouwenaars.
“Uit hetzelfde onderzoek blijkt
dat tachtig procent van plan is zich een
halfjaar of langer van tevoren te oriënteren,
maar dat het merendeel daar
niet aan toekomt. Van de mensen die
wel actie ondernemen en overstappen
naar een andere aanbieder, doet ruim
dertig procent dat op advies van een financieel
adviseur. De adviseur is hierin
dus doorslaggevend.”
Klanten die behoefte hebben aan
advies, komen uit zichzelf naar de adviseur
toe. In dit gesprek komt het mogelijke
doelkapitaal op de pensioendatum
aan de orde. Nog belangrijker voor de
klant is het concrete bedrag van de uiteindelijke
aanvulling op het pensioen,
weet Schouwenaars. “Klanten hebben
vaak wel een idee van de aanvulling die
ze verwachten, maar hebben geen idee
of hun lijfrentekapitaal daarvoor toereikend
is. Ze stellen niet altijd de vraag
hoe zij de door hun gewenste aanvulling
op hun pensioen kunnen bereiken.
Als adviseur kun je hen helpen om van
de gewenste pensioenaanvulling en
uitkeringsduur terug te rekenen naar
het benodigde eindkapitaal.”
DOORBELEGGEN IS EYEOPENER
Het is vaak een grote uitdaging om de
klant ervan te overtuigen dat het gewenste
resultaat met banksparen zeker
niet gehaald zal worden, maar met
beleggen mogelijk wel. “Klanten zien
beleggen vaak als te risicovol, zeker als
70 | VVP SPECIAL MAART 2025
DOELBELEGGEN
de looptijd tot de pensioendatum nog
relatief kort is. Ze vragen meestal niet
hoe beleggen hen kan helpen om hun
doelen te bereiken. Daarom is het goed
om de klant te wijzen op de mogelijkheid
van doorbeleggen na de pensioendatum.
Dan is de beleggingshorizon
opeens veel langer en kan beleggen wel
passend zijn. Uitgaande van een gemiddeld
voorbeeldrendement levert beleggen
misschien wél de gewenste pensioenaanvulling
op. Voor klanten kan dat
een eyeopener zijn. Vervolgens kan de
adviseur samen met de klant nagaan
hoeveel beleggingsrisico hij of zij kan en
wil dragen.”
Nog uitdagender is het om klanten
die geen advies vragen te motiveren
om hun pensioenwensen te bespreken.
“Daarvoor is actief klantbeheer een
eerste vereiste. Er is een goede kans
dat een uitnodiging tot een adviesgesprek
in goede aarde valt. Tachtig procent
van de mensen heeft immers het
voornemen zich een halfjaar of langer
voor expiratie te oriënteren. Voor die
Tjade Groot (partner), Robin Bauer
(partner) en Julian Schouwenaars.
mensen is de pro-actieve adviseur degene
die hen helpt zich aan hun voornemen
te houden. Als de klant niet
onmiddellijk reageert, kan het geen
kwaad de uitnodiging nog eens te herhalen.
Uitstellen is veel voorkomend
gedrag als het gaat om pensioen. Achteraf
zijn klanten vaak dankbaar dat
de adviseur hen op tijd heeft herinnerd
aan de keuzedeadline.”
Wie is Doelbeleggen.nl?
Doelbeleggen.nl biedt een uitkerende beleggingslijfrente aan met maximale
flexibiliteit. Dat betekent dat de uitkering in het begin hoger kan zijn. Ook kunnen
de hoogte van de uitkering en de looptijd nog worden aangepast als de lijfrente
al is ingegaan. Verder biedt Doelbeleggen.nl unieke maatwerkproducten,
zowel voor particulieren als voor (voormalig) ondernemers en grootaandeelhouders.
Doelbeleggen.nl heeft pensioenexpertise in huis en kan helpen bij
vraagstukken rondom Stamrecht BV’s, de Fiscale Oudedagsreserve (FOR) en
de Oudedagsverplichting (ODV).
Doelbeleggen.nl heeft vier keer de Gouden Stier gewonnen in de categorie
Online beleggingsoplossing.
Speciaal voor adviseurs: Samen Doelbeleggen
Neem ook eens een kijkje op de portal Doelbeleggen.nl/samen-doelbeleggen.
Dit kan Samen Doelbeleggen voor u betekenen.
• Kenniscentrum voor hulp bij advisering.
• Tool waarmee u zelf offertes maakt voor uw klant.
• Advies van DSI Beleggingsadviseurs.
• Inzage in de portefeuille van uw klant.
• Geautomatiseerde kapitaaloverdracht en
dossiervorming.
Belafspraak inplannen
Plan een belafspraak in met behulp van de qr-code.
BEREKENINGEN MAKEN
Zit de klant eenmaal aan de adviestafel,
dan is het aan de adviseur om inzichtelijk
te maken hoe de pensioensituatie
van de klant er precies uitziet. Schouwenaars
adviseert om daar ook eventueel
overig lijfrentekapitaal bij te betrekken,
voor zover dat onder hetzelfde
fiscale regime is opgebouwd. “Denk
aan nog lopende polissen of lijfrenterekeningen,
een FOR, gouden handdruk,
stamrecht of ODV. Met een periodieke
inleg kan de toekomstige uitkering nog
verder worden bijgespijkerd. Op de portal
Samen Doelbeleggen kun je als adviseur
gemakkelijk proefberekeningen
maken en aan de klant laten zien wat
een wijziging in bijvoorbeeld de periodieke
inleg betekent voor de uitkeringen
op de lange termijn.”
LIJFFRENTE STAPPENPLAN
Wil je als adviseur het maximale uit je
adviespraktijk halen als het gaat om lijfrentes?
Dan is het lijfrente stappenplan
van Samen Doelbeleggen een handig
hulpmiddel. “Daarmee ondersteunen
wij adviseurs bij het inrichten van hun
advisering rondom lijfrentes, van de inventarisatie
welke klanten binnenkort
te maken krijgen met expiratie tot en
met het periodieke contact met de klant
in de uitkeringsfase. In een presentatie
licht ik graag alle stappen toe en werk ik
voorbeeldcasussen uit. Met die inzichten
kun je als adviseur ook antwoord geven
op vragen die de klant níet stelt.” n
SPECIAL MAART 2025 VVP | 71
DUURZAAM ADVIES
DE HYPOTHEEKADVISEUR KAN DE SPIL ZIJN
IN HET VERDUURZAMINGSPROCES. DOOR
SAMEN TE WERKEN MET GEMEENTEN EN
GELDVERSTREKKERS KAN EEN NETWERK
WORDEN OPGEBOUWD DAT HUISEIGENAREN
ONTZORGT. EEN INTEGRAAL ADVIESPUNT VOOR
VERDUURZAMING, SUBSIDIES EN FINANCIERING
KAN OBSTAKELS ZOALS ONZEKERHEID OVER
BETAALBAARHEID WEGNEMEN.
Beste hypotheekadviseur, jouw klant wordt
steeds vaker benaderd door gemeenten of
geldverstrekkers met het dringende advies om
de eigen woning te verduurzamen. De grootbanken
hebben ambitieuze doelstellingen om
hun hypotheekportefeuilles te verduurzamen en streven
naar een gemiddeld energielabel A. Vaak ontvangen
huiseigenaren meerdere aansporingen tegelijkertijd.
Maar ben jij als adviseur hiervan op de hoogte? In
veel gevallen niet, of slechts summier. En krijgt jouw
klant dan wel het beste advies over de financiering van
verduurzamingsmaatregelen?
Het verduurzamen van een woning roept veel vragen
op. Welke maatregelen zijn verstandig? Welke subsidies
zijn beschikbaar? Is het gebruik van eigen geld
slimmer, of biedt lenen meer voordelen? Misschien voel
jij je opgelucht als je hier geen rol in hoeft te spelen. Het
verdienmodel ontbreekt immers vaak, en het adviestraject
is complex. Toch ben jij juist de sleutel in dit proces.
TEKST KARIN BOOG, VERENIGING EIGEN HUIS
FINANCIERING NIET HET PROBLEEM
Onderzoek van De Nederlandsche Bank (DNB) uit april
2024, gebaseerd op CBS-data, laat zien dat 95 procent
van de huiseigenaren met ISDE-subsidies de verduur-
72 | VVP SPECIAL MAART 2025
OPINIE
Adviseur,
neem regie over
verduurzaming!
zaming financieel kan dragen. Twee derde kan dit zelfs
volledig uit eigen spaargeld betalen, en 29 procent kan
het resterende bedrag lenen. Dit gaat om verduurzaming
tot energielabel B en de aanschaf van een warmtepomp.
Inclusief de energiebespaarlening van het
Warmtefonds stijgt dit percentage zelfs naar 98 procent,
waarbij rekening wordt gehouden met een minimale
buffer van 10.000 euro.
Financiering is dus vaak niet het grootste struikelblok.
Wat ontbreekt, is goede informatie.
Volgens DNB kan de verduurzaming van de gebouwde
omgeving versnellen als huiseigenaren beter worden
voorgelicht over subsidies zoals de ISDE, de gunstige
leenvoorwaarden van het Warmtefonds, en de kosten
en baten van investeringen. Hier ligt een kans voor de
adviseur: wees die centrale informatiebron en regisseur.
Begin met beter inzicht in de mogelijkheden. Denk
aan ISDE-subsidies, gemeentelijke regelingen en de voordelen
maar ook beperkingen van het Warmtefonds. De
onzekerheid over betaalbaarheid van de investeringen
in verduurzaming van de eigen woning is vaak de grootste
barrière voor huiseigenaren. Het energiebesparingsadvies,
al dan niet kosteloos aangeboden door de bank,
helpt huiseigenaren met de kosten en baten van investeringen
en jij kan hier je rol pakken door te adviseren over
de voor- en nadelen van alle financieringsopties.
VERLAAG DREMPEL VOOR ADVIES
Om de drempel voor huiseigenaren te verlagen, heeft
de AFM richtlijnen opgesteld voor een verkort adviestraject
bij verduurzaming. Dit zou advieskosten moeten
verlagen, maar in de praktijk is dit nog niet genoeg.
De richtlijnen zijn onduidelijk en de kosten lopen soms
toch hoog op, afhankelijk van de benodigde inspanningen
van de adviseur. Er zou daarom een financieringsoplossing
moeten komen waarmee de hypotheek voor
energiebesparende maatregelen gemakkelijk, snel en
tegen minimale kosten kan worden verhoogd. In veel
gevallen is nu een adviestraject, kennis- en ervaringstoets,
hogere inschrijving bij de notaris en een taxatierapport
nodig. Hoewel de advieskosten vaak kunnen
worden meegefinancierd in de hypotheek is het teleurstellend
dat een gezamenlijk initiatief van NHG, hypotheekverstrekkers,
NVB en het Verbond van verzekeraars,
‘on hold’ is gezet. Dat draait om het versimpelen
en standaardiseren van een financieringsoplossing
voor verduurzaming en moet resulteren in een aanzienlijke
kostenreductie.
SAMENWERKING ALS SLEUTEL
Verduurzaming vraagt om samenwerking. Als adviseur
kun je bruggen slaan tussen partijen. Een beter energielabel,
rentekorting, lagere energiekosten en een hogere
woningwaarde zijn voordelen waar iedere klant
blij van wordt. Pak de regierol en maak verduurzaming
toegankelijk voor jouw klanten. De impact van jouw betrokkenheid
gaat verder dan een advies; je helpt Nederland
groener, duurzamer en waardevoller te maken.
Neem die stap. Jouw klant rekent op je. n
Karin Boog is financieel specialist bij Vereniging Eigen Huis.
‘Pak de regierol en
maak verduurzaming
toegankelijk voor
jouw klanten’
SPECIAL MAART 2025 VVP | 73
DUURZAAM ADVIES IN PRAKTIJK
“WE ZIJN TROTS OP ONZE FOCUS OP DUURZAAMHEID. WE HEBBEN EEN TEAM VAN
GEMOTIVEERDE MEDEWERKERS DIE ZICH INZETTEN VOOR EEN DUURZAMERE
TOEKOMST”, ALDUS SANDER VAN ALPHEN, DIRECTEUR GHW ASSURANTIEGROEP
UIT NIJMEGEN. “STERKER NOG, WE ZIJN VASTBESLOTEN OM EEN LEIDENDE ROL
TE SPELEN IN DE VERDUURZAMING VAN DE FINANCIËLE SECTOR.”
Toekomstbestendige
koers
SAMENSTELLING WILLEM VREESWIJK | BEELD IVAR PEL
is cruciaal voor de toekomst.
De wereld staat voor grote uitdagingen,
zoals klimaatverandering, de
uitputting van natuurlijke hulpbronnen,
maar ook bestrijding van armoede “Verduurzaming
oftewel financiële fitheid. Door ons kantoor en de bedrijfsvoering
te verduurzamen, dragen we niet alleen
bij aan een betere wereld, maar ook aan de toekomstbestendigheid
van ons bedrijf.”
GHW Assurantiegroep telt 26 medewerkers en richt
zich sinds 1928 op persoonlijk advies over pensioen,
verzekeringen, hypotheken en nalatenschap voor particulieren
en ontzorgt de zakelijke klanten.
“Klanten verwachten steeds vaker dat bedrijven
verantwoordelijkheid nemen voor hun impact op het
milieu. Verduurzaming is dus niet alleen een morele
verplichting, maar ook een strategische keuze. Duurzame
ontwikkeling voorziet in de behoeften van de huidige
generatie, zonder de behoeften van toekomstige generaties,
zowel hier als in andere delen van de wereld,
in gevaar te brengen.”
NIEUWE KOERS
De inspiratie om te verduurzamen kwam na een lezing
van Ruud Veltenaar in 2019, aldus Sander. “Zijn confronterende
boodschap over de toekomst van de aarde
heeft ons aan het denken gezet. We realiseerden ons
dat we als bedrijf een rol te spelen hebben in de transitie
naar een duurzamere samenleving. Tijdens onze
kerstboodschap in 2019 hebben we onze medewerkers
geïnformeerd over onze nieuwe koers. We wilden
niet alleen meedoen, maar vooroplopen in de transitie
rondom duurzaamheid.”
GHW startte het verduurzamingstraject met de
aanpak van ‘laaghangend fruit’. “Dit omvatte initiatieven
zoals afvalscheiding, het installeren van ledverlichting,
en het verminderen van papiergebruik. We zijn
ook overgestapt op refurbished headsets, elektrisch
rijden en digitale polissen. Daarnaast hebben we ons
huurpand verduurzaamd naar energielabel A in samenwerking
met de verhuurder. Al onze medewerkers die
klantcontact hebben, hebben de e-learning ‘Adviseur
Duurzaam Wonen’ gevolgd, zodat ze onze klanten goed
kunnen adviseren over duurzame keuzes. Vanuit goed
werkgeverschap hebben we simpele maatregelen en faciliteiten
geïntegreerd in onze bedrijfsvoering en personeelsbeleid.
Bijvoorbeeld flexibele werktijden, thuiswerkfaciliteiten,
een fietsplan en extra pauzemomenten
op de dag.”
VERVOLGSTAPPEN
Bij GHW onderzoekt een speciale Werkgroep Duurzaamheid
de kansen en invalshoeken om onze verduurzamingsinspanningen
verder uit te breiden onder
74 | VVP SPECIAL MAART 2025
DUURZAAM ADVIES IN PRAKTIJK
de diverse thema’s van de zeventien SDG’s van de Verenigde
Naties. “Deze thema’s bieden op allerlei vlakken
bredere betekenis van het begrip duurzaamheid dan
enkel de ‘groene thema’s’. Deze zijn ook op een aantal
thema’s heel goed te vertalen naar dat wat wij al vanaf
1928 doen; adviseren. Dit geeft houvast, structuur en
continuïteit in combinatie met herkenbaarheid aan de
hand van visuals die algemeen bekend zijn bij het thema
duurzaamheid.”
“Dit betekent ook dat je als adviseur toekomstbestendig
bent of wordt, blijft én anderen adviseert. Niet
alleen vanuit intrinsieke motivatie, maar vooral ook
vanuit een bekend en vertrouwd speelveld van ons adviesvak.”
MEDEWERKERS
Voor het succes van de verduurzamingsstrategie was het
betrekken van medewerkers essentieel. “Door met kleine
zichtbare stappen te beginnen maak je je intenties
zichtbaar en voelbaar. Daarnaast hebben we een platform
gelanceerd waar medewerkers en klanten duurzame
challenges kunnen aangaan, zoals korter douchen
of vaker de fiets nemen. Dit stimuleert niet alleen hun
betrokkenheid, maar creëert ook een cultuur van duurzaamheid
binnen ons kantoor. Bij de on-boarding van
nieuwe collega’s krijgen ze een duurzaamheidspakket in
plaats van een wat minder duurzame bos bloemen.”
“Verder is er dus een werkgroep opgericht die tijd
en ruimte krijgt om ideeën te onderzoeken en uit te
voeren. Tot slot zijn er tal van mogelijkheden om verduurzaming
in de privésfeer te stimuleren en faciliteren
als werkgever.”
KLANTEN
“Duurzaam advies is een integraal onderdeel van onze
dienstverlening. We adviseren klanten niet alleen over
financiële producten, maar ook over hoe zij hun woningen
of bedrijven kunnen verduurzamen. Dit omvat
het verstrekken van informatie en specifiek inzicht
over (financierings)mogelijkheden voor duurzame
aanpassingen en consequenties voor de verzekeringsportefeuille.”
DUURZAAM ADVIES
Duurzaamheid is een centraal thema in de samenleving.
Van adviseurs zal steeds meer worden gevraagd
hun maatschappelijke verantwoordelijkheid te nemen.
Om financieel adviseurs te inspireren laat VVP in iedere
editie een adviseur aan het woord die werk maakt
van duurzaam advies (wat houdt het in, waarom doe je
het en wat levert het op voor klant én kantoor?).
Sander van Alphen:
‘Prijs, kwaliteit én duurzaamheid
als adviespijlers.’
“Onze ambitie is om duurzaamheid als standaard derde
pijler, naast prijs en kwaliteit, in ons advies te integreren
en daar ons inkoopbeleid op af te stemmen. Uniek
daarbij is bijvoorbeeld onze recente volmacht van AnsvarIdéa
met hun duurzame Bewust productlijn. Wij
zien de CSRD dan ook als een instrument om deze derde
pijler te voeden en een gezonde competitie te creëren
tussen onze (grote) aanbieders om van elkaar te
leren en hun bedrijfsvoering en producten duurzamer
door te ontwikkelen.”
LEIDENDE ROL
GHW Assurantiegroep is vastbesloten om een leidende
rol te spelen in de verduurzaming van de financiële sector.
“Door onze interne processen te verduurzamen en
onze klanten te inspireren om duurzame keuzes te maken,
hopen we een positieve impact te hebben op zowel
de samenleving als het milieu. Samen met onze medewerkers
en partners zetten we stappen richting een
duurzame toekomst. We geloven dat elke druppel op de
spreekwoordelijke plaat telt en dat we samen een verschil
kunnen maken.” n
SPECIAL MAART 2025 VVP | 75
BOEKENTIPS
EEN MENSENLEVEN IS TE KORT OM ALLE GOEDE, INSPIRERENDE,
ONTROERENDE, BETEKENISVOLLE BOEKEN TE LEZEN DIE ER ZIJN
GESCHREVEN. DAAROM KUNNEN TIPS SOMS BEHULPZAAM ZIJN OM
WEER WAT BOMEN IN HET ONMETELIJKE BOS TE ZIEN. GRAAG DEEL IK
VIER TIPS VAN BOEKEN DIE MIJN LEVEN POSITIEF HEBBEN BEÏNVLOED.
Boeken van
betekenis
TEKST WILLEM VREESWIJK
Elegante eenvoud | Satish Kumar
Voor mij is dit het meest indrukwekkende en wijze
boek over ecologie en economie dat ik ooit heb gelezen.
Bovendien is Satish betrokken bij het New Financial
Forum (inmiddels opgegaan in MaatschapWij)
sinds de oprichting en dat helpt uiteraard wel mee.
Ik geef zoveel mogelijk vrienden en goede relaties dit
boek cadeau.
“De mens zal duizenden jaren kunnen blijven
voortbestaan als wij mensen lichtvoetig op aarde lopen
en een leven van elegante eenvoud leven binnen de
eenheid bodem, ziel en samenleving”, zegt Satish Kumar
in dit boek. Kumar is vredes- en milieuactivist, auteur,
uitgever en oprichter van het Schumacher College
en onder meer bekend van zijn vredespelgrimstocht
van 13.000 kilometer.
Er zijn boeken die je nooit meer loslaten en je drastisch
helpen je eigen richting te bepalen en in te durven
slaan. Het werk van Kumar is dat al voor vele duizenden
mensen geweest. In dit boek bundelt hij zijn wijsheid,
ervaringen en reflectie die hij in vele decennia
heeft opgedaan en biedt hij een concreet uitzicht op
een beter leven voor mens, dier en planeet. “Een hebzuchtige,
consumerende leefwijze buit de zwakkeren en
de natuur uit, dat is onvermijdelijk. Als consumenten
verspillen we hulpbronnen en onze tijd en energie aan
het najagen van dingen die we niet nodig hebben. We
stellen hebzucht boven behoefte, glamour boven elegantie
en uitbuiting boven behoud.
Leven in overvloed produceert
afval, vervuiling en armoede”,
aldus Kumar die hiermee
haarfijn aanstipt waarom
onze moderne wereld niet sociaal
en duurzaam is.
“Eenvoudig leven heeft
niets met luiheid of passiviteit
te maken”, zo schrijft hij in het
voorwoord. “Onze consumerende
manier van leven maakt
ons juist lui, onbekwaam en
passief. We worden afhankelijk
van mechanisatie, industrialisering en massaproductie.
Het ideaal van elegante eenvoud is verbonden
met kunst en handwerk, met het maakproces en met
de kunst van goed leven met minder. Eenvoud focust
op de kwaliteit van leven en niet op de hoeveelheid materiële
dingen.”
Het mooie is dat Kumar altijd een uitweg biedt.
En die uitweg is eigenlijk simpel. Eenvoud is de weg.
In dit boek schetst hij dan ook een uitgebreid en allesomvattend
ideaal van eenvoud. “Ik onderzoek het ideaal
van elegante eenvoud op metafysisch en fysiek niveau.
Eenvoudig zijn is net zo essentieel als eenvoudig
leven. (…) Elegante eenvoud is een spirituele weg en
SPECIAL MAART 2025 VVP | 77
BOEKENTIPS
ook een praktische manier van leven. Het is de voorbode
van harmonie en onderhoudt het sociale weefsel.
Elegante eenvoud behoudt natuurlijke habitats en beschermt
culturen en gemeenschappen. Elegante eenvoud
zorgt even goed voor het uiterlijk landschap van
de ecosfeer als voor het innerlijk landschap van de ziel.
Eenvoud leidt tot duurzaamheid. Technologische innovaties
alleen zijn niet genoeg. We zullen onze huizen,
onze werkplekken en onze levens moeten vereenvoudigen.
Zo creëren we een duurzamere wereld, nu en voor
altijd.”
Zijn boekbespreking was het meest gelezen item
van 2024 op MaatschapWij: www.maatschapwij.nu/sociaal/eenvoud-is-de-weg-naar-duurzaamheid/
n
Het verborgen leven van bomen | Peter Wohlleben
Houtvester en bestsellerauteur Peter Wohlleben
pleit voor een andere kijk op de natuur. “De uitdagingen
waar de mensheid voor staat, zijn immens. Ik
ben echter optimistisch dat we er op tijd in slagen een
ommekeer in ons denken en doen te bewerkstelligen
zodat we de wereld leefbaar houden. Wel is het belangrijk
dat we andere verhalen gaan vertellen. Omarm niet
langer het onzinnige dogma van eeuwigdurende economische
groei en kies voor de kwaliteit van leven, nu en
in de toekomst. Dat is uiteindelijk het antwoord op de
klimaatcrisis en andere crises.
Steeds meer jongeren
zien dat in. Hoogste tijd
dat zij stemrecht krijgen”,
aldus Wohlleben in een interview
voor het New Financial
Magazine.
Het meest bekende
boek van Peter Wohlleben
is Het verborgen leven van
bomen. In de gelijknamige
documentaire uit 2020
vraagt een Poolse vrouw
aan Wohlleben waarom
het nou toch zo belangrijk
is dat we de natuur beschermen.
Zijn antwoord
spreekt boekdelen: “Het
is helemaal niet belangrijk”,
zegt hij. “De natuur zal altijd herstellen, of het
nu over 10.000 of 100.000 jaar is. Wel lijkt het me belangrijk
dat op korte termijn de natuur ook gezond is,
zodat wijzelf, onze kinderen en kleinkinderen ook nog
op deze wereld zijn om van de natuur te genieten. De
natuur gaat nooit kapot, maar zonder natuur kan de
mens niet voortbestaan.”
In Het verborgen leven van bomen laat Wohlleben
zien dat bomen ook andere manieren kennen om te
communiceren. Zo kunnen ze andere bomen via hun
wortels waarschuwen voor gevaar en communiceren
ze via schimmels, die op hun beurt de boom weer nodig
hebben. Zo levert de boom suiker via fotosynthese,
halen de paddenstoelen via een ragfijn netwerk fosfor
en stikstof uit de grond en geven dit af aan de boom.
Het ondergronds netwerk zorgt voor uitwisseling over
en weer.
“De dunne draden dringen door de grond en een
weefsel dat zo dicht is dat je je het nauwelijks kunt
voorstellen. Een theelepeltje bosgrond bevat een paar
kilometer van die ‘zwamdraden’. Eén schimmel kan
zich in de loop van de eeuwen over een paar vierkante
kilometer uitbreiden en zelfs hele bossen verbinden.
Met behulp van de schimmeldraden geeft hij signalen
van de ene boom door naar de andere en helpt hen
boodschappen over insecten, droogte en andere gevaren
uit te wisselen. Intussen spreekt zelfs de wetenschap
van een ‘wood-wide-web, dat door onze bossen
heen loopt”, aldus Wohlleben in Het verborgen leven
van bomen.
Bomen zijn ook hele sociale wezens. Ze beschermen
hun familie, weren indringers en helpen andere bomen
te overleven. Bomen beseffen dat een boom alleen
maar zo goed kan zijn als het bos om hem heen. Uiteraard
staan er ook bomen tussen die niet zo fit zijn.
Mensen zijn gaan denken dat het bij de evolutie hoort
dat alleen de sterken overleven. “Bomen zouden hun
hoofd, dat wil zeggen hun kruin, daarover schudden.
Hun welzijn hangt af van de gemeenschap en als vermeend
krachteloze bomen verdwijnen, gaan de andere
ook achteruit. Dan is het bos niet meer gesloten zodat
hete zon en rukwinden tot op de bodem kunnen doordringen
en het vochtig-koele klimaat veranderen. Ook
sterke bomen worden in de loop van hun leven meermaals
ziek en zijn op dat moment aangewezen op de
ondersteuning van hun zwakkere buren. Zijn die er
niet meer, dan is een onschuldige aanval door insecten
al voldoende om het lot van zelfs woudreuzen te bezegelen.”
n
78 | VVP SPECIAL MAART 2025
BOEKENTIPS
Drinkbare rivieren | Li An Phoa
Li An Phoa’s levenswerk is rivieren weer drinkbaar
maken. Samen met haar partner Maarten van der
Schaaf schreef ze het indrukwekkende boek Drinkbare
rivieren, een levenswerk over een nieuw natuurbesef.
Li An Phoa besloot na haar studie Bedrijfskunde
in een kano de Canadese rivier de Rupert af te varen,
toen nog een rivier met drinkbaar water. “Nog maar
een paar generaties geleden waren alle rivieren drinkbaar,
nu is dat zeldzaam. Rivieren tonen ons hoe het
is gesteld met de (levens)kwaliteit van het landschap,
van een stroomgebied. De kwaliteit van rivierwater zou
een leidend beginsel kunnen zijn van je ondernemersstrategie
en een indicator van ‘gezond’ of ‘in control’
van bijvoorbeeld financiële dienstverleners”, aldus Li
An Phoa in een eerder interview voor het New Financial
Magazine.
De missie van Li An is niet zozeer het daadwerkelijk
drinkbaar maken van alle rivieren in de wereld, ook
al zou dat fantastisch zijn. “Mijn doel is dat mensen
en bedrijven bewuster worden dat de rivier de perfecte
indicator zou kunnen zijn van de kwaliteit van onze
samenleving en dat iedereen een keuze heeft om een
bijdrage te leveren en onze levensaders weer gezonder
te maken. Drinkbare rivieren
zijn een betere graadmeter
van het welzijn van een land
dan het Bruto Nationaal Product.”
Li An Phoa leeft haar
missie. Zo wandelt ze rivieren
af van bron tot monding
en gaat onderweg onbevangen
en zonder oordeel het
gesprek aan met onder meer
burgemeesters, politici, leraren,
jongeren, directeuren en
journalisten. Ze informeert
en verbindt en dat leidt tot resultaat. Ze liep onder
meer langs de Maas, de IJssel, de Vecht, de Theems en
de Donau. In 2025 volgt de Schelde.
Li An Phoa is een impactmaker pur sang, is aangesloten
bij het Schumacher College van Satish Kumar.
Haar boek zou verplicht studiemateriaal moeten zijn
op scholen en universiteiten.
We gaan nog veel van Li An Phoa horen. En dat is
goed nieuws voor toekomstige generaties… n
Vlinderecononomie | Jack Cox
at een prachtig samenspel ontvouwt zich als
“Wje beroemdheden op het gebied van economie,
geschiedenis en politiek bij elkaar brengt. In Vlindereconomie
laat ondernemer en financieel expert Jack Cox
zien dat een duurzame financiële toekomst mogelijk
is door de werken van Thomas Piketty, Kate Raworth
en Rutger Bregman samen te brengen met de ideeën
van Nelson Mandela, Hyman Minsky en Gunter Pauli”,
schrijft Marjolein Westerterp in de zomereditie 2019
van het New Financial Magazine.
“Alles in de natuur staat met elkaar in verbinding.
Deze verbondenheid is ook zichtbaar in de Afrikaanse
filosofie van Ubuntu, die stelt dat ieder mens alleen bestaat
door anderen. Het resultaat van deze samensmelting
is een compositie, de vlindereconomie, die ons in
staat stelt om de aarde met een gerust hart over te dragen
aan de volgende generatie”, zegt Cox.
In de levenscyclus van de prachtige vlinder zag Jack
Cox vanuit zijn expertise, de financiële wereld, een
analogie en oplossing voor
de huidige samenleving. We
worstelen met de gevolgen
van de economische crisis
van 2008, we zien een steeds
grotere aandacht voor het ik
in plaats van het wij en we
hebben te maken met de implicaties
van het Klimaatakkoord
van Parijs, de opmaat
voor de klimaattransitie.
“Problemen lossen zich
niet vanzelf op en om oplossingen
te kunnen realiseren
zullen we een aantal bakens
moeten verzetten en de focus
verschuiven van groei
naar ontwikkeling, van economie
naar ecologie. Mo-
SPECIAL MAART 2025 VVP | 79
DUURZAAM ADVIES
menteel wordt duurzaamheid enkel en alleen bekeken
vanuit de kant van de producent. Echter aan elke transactie
is een financiële component gekoppeld. Hoe duurzaam
is deze nu eigenlijk?”
Jack draagt concrete oplossingen aan om uit de impasse
te komen. Een must read voor iedereen die wil
bijdragen aan een economie die bijdraagt aan een leefbare
aarde voor iedereen.
Jack Cox is directeur-eigenaar van Forza Asset Management
en oprichter van Econsenso. Hij ziet het
als één van zijn taken om de financieel-economische,
maatschappelijke en politieke ontwikkelingen op de
voet te volgen en deze te beoordelen op hun financieel
duurzame karakter. Met oog voor zijn omgeving en
met beide benen op de grond, richt hij zijn denken en
doen op oplossingen en vooruitgang. n
De groene actiegids | Nadine Maarhuis
Om zoveel mogelijk mensen te inspireren tot actie,
schreef journalist, socioloog en activist Nadine
Maarhuis De groene actiegids. Het is een heel praktisch
boek geworden vol verhalen van veranderaars en stappenplannen
waarmee je als lezer zelf aan de slag kunt.
Zo ontdek je hoe je een tiny house gemeenschap start
en een ecologische boerderij begint, maar ook hoe je
verliefd wordt op consuminderen, je tuin omtovert tot
groene oase, een kledingruil
organiseert en nog veel
meer. Zowel lichtgroene
beginners als donkergroene
veranderaars kunnen met
het boek aan de slag.
“We hebben niet een
klein aantal mensen nodig
dat perfect groen leeft,
maar héél veel mensen die
dit imperfect doen”, aldus
Maarhuis, voormalig
hoofdredacteur van Maatschapwij.nu.
Tips om psychologische
en praktische
actiedrempels te overwinnen,
zijn er legio, zoals:
• Begin klein. Bijvoorbeeld met een paar plasticvrije
verzorgingsproducten in je badkamer. Of een geveltuintje,
in plaats van meteen je hele buurt te vergroenen.
• Houd je verwachtingen realistisch. Natuurlijk zijn
er mensen die binnen een jaar hun hele leven vergroenen.
De meesten van ons hebben echter meer
tijd nodig en dat is oké.
• Creëer nieuwe gewoonten. Zoals elke week op een
vast moment naar de biologische markt voor je
boodschappen.
• Ga aan de slag met datgene waar jouw hart sneller
van gaat kloppen. Misschien ben je gek op wilde
bijen of lijkt het je fantastisch om meubels te upcyclen.
Wat het ook is, ga op zoek naar het snijvlak
tussen een verschil maken en jouw passies.
• Praat met anderen over het groene project waar je
mee bezig bent of mee aan de slag wilt gaan. Dit
motiveert en zorgt ervoor dat je medestanders
vindt.
• Voorkom dat al je tijd/energie/geld opgaat aan het
creëren van verandering. Het moet wel een beetje
leuk en gezond blijven.
• Durf om hulp te vragen.
• Maak voor grotere projecten een plan. Dit stelt je
in staat om voorbereidingen te treffen, zoals het
volgen van een cursus of het verzamelen van een
groep mensen met wie je samen een boerderij, ecodorp
of natuurschool wilt starten.
Wil je concreet aan de slag of wil je aangemoedigd worden
in wat je al doet, lees dit boek. Het is een compleet
boek geworden in wat mensen daadwerkelijk kunnen
bijdragen aan een groenere wereld. n
80 | VVP SPECIAL MAART 2025
Ruim 80 jaar hét platform voor onafhankelijk adviseurs
Word abonnee en profiteer mee!
Speciaal
voor alle
topadviseurs van Nederland!
Beste adviseur,
VVP is het enige platform in Nederland puur gericht op onafhankelijke financieel adviseurs. Missie
van VVP is adviseurs praktisch ondersteunen in hun dagelijkse adviespraktijk, het onderstrepen
van het maatschappelijk belang van onafhankelijk advies én de versterking van de trots op het eigen
adviesvak. Dit doen we met relevante kennis, praktijkgerichte tools, inspiratie, het praktijkgerichte
katern Ken je vak!, een dagelijkse nieuwsbrief, een kennissite, vakevents, etc, etc.
Meerwaarde vakblad VVP voor (door)startende adviseurs:
· Vier inspirerende en ondernemende bewaaredities met in elke editie het kenniskatern
‘Ken je vak!’ met onder meer de vertaling van Kifid-uitspraken naar de adviespraktijk
· Exclusieve specials met verdieping op een adviesonderwerp
· Netwerk- en kennisbijeenkomsten met korting voor abonnees, zoals de vakevents
Pensioen & Vermogen, Inkomen en de Ondernemersdag
· De Advies Awards voor de meest klantgerichte advieskantoren van Nederland
– www.adviesawards.nl
· Dagelijkse e-mail nieuwsbrief
· De kennis- en inspiratie site www.vvponline.nl
Word nu abonnee
Een jaarabonnement op VVP kost 63 euro. Een kleine investering die zich dubbel en dwars
terugverdient. Stuur een e-mail met uw naw-gegevens naar abonneeservice@vvponline.nl
en u bent abonnee van het meest complete platform voor financieel adviseurs.
PARTNER IN KENNIS
HOE KUNNEN WE ALS VERZEKERAAR BIJDRAGEN AAN MEER BIO-
DIVERSITEIT? MET VEEL AMBITIE WILLEN IRIS MARDI (DUURZAAM-
HEIDSMANAGER) EN SHARON VAN HEREL (ALGEMEEN DIRECTEUR)
VAN KLAVERBLAD VERZEKERINGEN ANTWOORDEN VINDEN OP DIE
VRAAG. “LOKAAL ZIEN WE VEEL MOOIE KANSEN. DIE ZOEKTOCHT
NAAR DUURZAME OPLOSSINGEN WILLEN WE GRAAG SAMEN MET AD-
VISEURS EN ANDERE VERZEKERAARS AANGAAN, STAP VOOR STAP.”
Samen optrekken voor meer biodiversiteit
Voor méér mussen,
planten en bijen
TEKST KLAVERBLAD
Bijdragen aan een leefbare wereld:
voor Klaverblad Verzekeringen
is dat met haar indrukwekkende
geschiedenis van 175
jaar niet meer dan vanzelfsprekend.
Zonder verleden geen toekomst, nietwaar?
In 2019 committeerde de verzekeraar
zich aan een duurzame agenda
en kijkt sindsdien actief naar wat ze kan
betekenen voor de generatie van morgen.
Het heeft al geleid tot minder vlees
in het bedrijfsrestaurant, afscheid van
fossiele auto’s en onnodig printen, plús
het toepassen van circulaire principes
tijdens een grote interne verbouwing.
Ook volgt Klaverblad vanuit een ethisch
kader een duurzaam beleggingsbeleid.
Maar er gebeurt meer.
STEUN VOOR INSVER
Sinds kort is Klaverblad bijvoorbeeld
lid en sponsor van INSVER, het platform
voor verzekeringsadviseurs dat bijdraagt
aan de versnelling van de duurzame
transitie in de verzekeringsbranche.
Iris: “INSVER ondersteunt intermediairs
in de verduurzaming van hun bedrijfsvoering,
en helpt hen hun klanten
te wijzen op het belang ervan. Naast
Klaverblad hebben meer partijen toegezegd
INSVER een lange periode steun
te verlenen. Wij zijn enthousiast, want
de transitie naar een duurzame samenleving
moeten we toch echt met elkaar
oppakken.”
IMPACT DICHT BIJ HUIS
Klaverblad is trots op haar organisatiebrede
duurzaamheidsbeleid. Maar de
verzekeraar wil meer impact realiseren,
en dus werkt ze aan een volgende
stap. De vraag daarbij luidt: ‘Hoe kunnen
wij de wereld wat duurzamer maken,
ook al worden elders in de wereld
klimaatakkoorden met een pennenstreek
opgezegd en blijven vervuilende
kolencentrales overuren draaien?’ Iris:
“Wij weigeren cynisch te worden, en geloven
sterk in een focus op Nederland.
Duurzaamheid is een breed en wereldwijd
complex thema. Dichtbij huis meer
kansen benutten ligt binnen onze invloedssfeer.
Daar gaan we dus voor. Lokaal
werken aan wereldbeïnvloeding,
noemen we dat.”
GROENE ONTDEKKINGSREIS
Biodiversiteit is specifiek waar Klaverblad
meer op wil inzetten. Biodiversiteit
is de mate van verscheidenheid
aan levensvormen binnen een gegeven
ecosysteem of geografisch gebied. Iris:
“Een onderwerp als CO2-reductie verdient
blijvende aandacht, maar in onze
visie is biodiversiteit minstens zo belangrijk.
Zonder biodiversiteit is ons bestaan
echt niet zeker. Een gezond evenwicht
tussen mens en natuur is cruciaal
voor een leefbare wereld. Daarom
willen we onderzoeken hoe wij in onze
verzekeringsproducten en schadeafhandeling
biodiversiteit een plek kunnen
geven. Denk als simpel voorbeeld aan
het vervangen van gebroken schuttingen
door heggen, of beschadigde daken
82 | VVP SPECIAL MAART 2025
KLAVERBLAD
zodanig herstellen dat er voortaan ook
mussen in kunnen nestelen. Veel kleine
beetjes samen maken wel degelijk
verschil. Maar wij hebben niet de wijsheid
in pacht, en zoeken partners om
deze groene ontdekkingsreis mee aan
te gaan.”
OPEN VOOR KENNISMAKING
Klaverblad wil de komende jaren frequent
ideeën uitwisselen met verzekeringsadviseurs
en deze kennis benutten
bij het creëren van praktische oplossingen.
“We nodigen iedereen uit met ons
mee te denken over verduurzamingskansen.
Hoe staan adviseurs hierin?
Welke behoeften en wensen zien zij terug
in hun klantenkring en regio? Wat
adviseren zij nu, en wat zouden ze willen
kunnen adviseren? Door kennisdeling
en goed te luisteren willen we producten
met passende polisvoorwaarden
ontwikkelen. Zo kunnen we vaker
bijdragen aan biodiversiteit en ook aan
bestaanszekerheid en rechtvaardigheid
voor verzekerden – niemand uitgezonderd”,
aldus Sharon.
MAATWERKPRODUCTEN
Want dat iedereen verzekerd moet
kunnen worden, is voor Klaverblad
een belangrijke voorwaarde. Sharon:
“Neem bijvoorbeeld boeren, een doelgroep
waarvoor onze coöperatie altijd
al aandacht had. Het thema duurzaamheid
bezorgt ze veel stress en
frustratie. Boeren zijn in de regel zeker
niet tegen biodiversiteit, maar maken
zich terecht wel zorgen om hun bestaanszekerheid.
Wij willen hun zorgen
lokaliseren en begrijpen wat oplossingen
zijn.” Iris vult aan: “Boeren
kunnen bijvoorbeeld heel lastig hun
dure drones verzekeren die ze inzetten
om te bepalen waar ze eventueel moeten
spuiten en waar juist niet. Ofwel:
door de inzet van drones komt er veel
minder gif op het land. Het is in onze
rol als verzekeraar noodzakelijk om na
te denken over hoe we dit soort voorbeelden
verzekerbaar maken. Zo kunnen
we bijdragen aan een gezonde natuur
in Nederland.”
Sharon van Herel en Iris Mardi: ‘Verduurzaming
is een kans voor onze business.’
AAN TAFEL MET VA’S
Om de leercurve ten aanzien van duurzame
productontwikkeling voor (mkb)
bedrijven én particulieren te versnellen,
zoekt Klaverblad de dialoog. Sinds kort
organiseert de verzekeraar zogenoemde
rondetafelgesprekken met VA’s. Iris:
“Een landelijke survey wees uit dat adviseurs
veel vragen hebben over duurzaamheid,
CO2 en klimaatfocus in bredere
zin. Ook omdat hun klanten (zakelijk
of particulier) steeds vaker interesse
in groene opties hebben. De praktijkkennis
van adviseurs is waardevol en inspirerend.
Door met elkaar om tafel te
gaan en groene wensen te bespreken,
komen we allemaal verder.”
KRACHTEN BUNDELEN
Dat het aantal klimaatgerelateerde
schades toeneemt, is een feit. Dat kan
treurig stemmen, maar vraagt vooral om
toekomstgericht denken en handelen.
Sharon: “Juist nu moeten we de krachten
bundelen. Verduurzaming is óók een
kans voor onze business, dus maak het
vooral onderdeel van je advies. Het helpen
beperken van de risico’s van klanten
staat voorop; het trachten te voorkomen
van klimaatgerelateerde schades hoort
daarbij. Onze strategische focus op biodiversiteit
is bewust, omdat deze zoveel
impact kan hebben. Van gezonde bodems
voor landbouw tot meer insecten
in je tuin tot natuurlijke buffers tegen
wateroverlast: het zijn essentiële factoren
om onze wereld blijvend leefbaar
te houden. Zakelijk gezien zorgen minder
claims voor lagere kosten en minder
stress, en daarmee tevredener klanten.
Dat is dus voor alle partijen goed.”
GEZAMENLIJKE LEERCURVE
Via meer maatwerk in lokale duurzame
verzekeringsproducten een betere
wereld helpen realiseren: Klaverblad is
zich bewust van de kansen voor en verantwoordelijkheid
van de verzekeringsbranche.
En neemt hierin graag een actieve
rol. Sharon: “Maar we zijn zelf dus
ook nog volop lerende. Wie niet? Door
actieve kennisdeling met intermediairs
en andere verzekeraars voeden we elkaar,
ontwikkelen we onszelf. Vanuit de
focus op wat in Nederland op microniveau
beïnvloedbaar is, kunnen we samen
stap voor stap veel bereiken. Wie
doet mee?” n
Heb je na het lezen van dit artikel
interesse om je ideeën en vragen
met Klaverblad te bespreken?
Neem dan vooral contact op met
Iris Mardi: I.Mardi@klaverblad.nl
Duurzaam ondernemen door Klaverblad:
www.klaverblad.nl/duurzaam-ondernemen/duurzaamheid-natuurlijk-doen-we-dat.htm
SPECIAL MAART 2025 VVP | 83
DUURZAAM ADVIES
84 | VVP SPECIAL MAART 2025
DUURZAAM ADVIES
SPECIAL MAART 2025 VVP | 85
DUURZAAM ADVIES
86 | VVP SPECIAL MAART 2025
DUURZAAM ADVIES
SPECIAL MAART 2025 VVP | 87
VVP is trots op de
organisaties die de VVP special
Duurzaam Advies mede
mogelijk hebben gemaakt