2025 04 18 Oficio de Tinieblas van Victoria - Cantoría

Vr 18 apr 2025
Grote Zaal
20.15 uur
Serie Pasen
Oficio de Tinieblas van
Victoria
Cantoría
Het gratis beschikbaar stellen van dit digitale
programmaboekje is een extra service
ter voorbereiding op het concert. Het is
uitdrukkelijk niet de bedoeling deze versie
tijdens het concert te raadplegen via je mobiele
telefoon. Dit is namelijk zeer storend voor de
andere concertbezoekers.
Bij voorbaat dank.

Programma
Oficio de Tinieblas van
Victoria
Cantoría
Serie Pasen
Vr 18 apr 2025
Grote Zaal
20.15 – 21.20 uur
ca. 60 minuten zonder pauze
Cantoría:
Inés Alonso sopraan
Rita Morais sopraan
Oriol Guimerá alt
Juan Manuel Morales alt
Jorge Losana tenor, leiding
Martí Doñate tenor
Lluis Arratia bas
Lorenzo Tosi bas
Joan Seguí orgel
Staat je mobiele telefoon al uit?
Dank je wel.
2

Programma
Tomás Luis de Victoria (ca. 1548 – 1611)
Oficio de Tinieblas del Viernes Santo (Tenebrae)
Feria VI. In Parasceve ad Matutinum
Invocatie: Deus, in adjutorium meum intende
Eerste nocturne
Antifoon: Astiterunt reges
Lezing 1: De Lamentatione Jeremiae Prophetae. Heth. Cogitabit Dominus
Responsorie I: Omnes amici mei
Lezing II: Lamed. Matribus suis dixerunt
Responsorie II: Velum templi
Lezing III: Aleph. Ego vir videns paupertatem
Responsorie III: Vinea mea electa
Tweede nocturne
Antifoon: Vim faciebant
Responsorie IV: Tamquam ad latronem
Responsorie V: Tenebrae factae sunt
Responsorie VI: Animam meam
Derde nocturne
Antifoon: Ab insurgentibus in me
Gezang: Locuti sunt adversum me lingua dolosa
Responsorie VII: Tradiderunt me
Antifoon: Longe fecisti
Responsorie VIII: Jesum tadidir impius
Antifoon: Captabunt in animam justi
Responsorie IX: Caligaverunt oculi mei
Aanbidding van het Heilig Kruis
Antifoon: Ecce lignum crucis
Motet: Vere languores
Improperia: Popule meus
3

Toelichting
Zoals overal in Europa ontwikkelde de polyfonie zich in de 16e eeuw ook in Spanje. De invloed
van de componisten uit de Zuidelijke Nederlanden en Noord-Frankrijk, die vrijwel aan alle
Europese hoven actief waren, deed zich ook in Spanje gelden. Maar hier was het meerstemmig
componeren meer dan elders ingebed in de lokale muzikale traditie, waardoor de muziek van
Spaanse componisten altijd anders klinkt dan die van hun noordelijke collega’s.
Die Spaanse eigenheid kon zich op
verschillende manieren uiten: van een diepe
melancholie tot een uitbundige vrolijkheid.
Emoties waren en zijn in Spanje vaak extreem
en in de muziek is dat niet anders. In de 16e
eeuw waren er drie Spaanse componisten van
opeenvolgende generaties die hun stempel
drukten op de kerkmuziek: Cristóbal de
Morales, Francisco Guerrero en Tomás Luis
de Victoria. Het is deze laatste om wie het
vanavond draait.
Victoria werd geboren in Avila en hij kreeg zijn
eerste muzikale vorming als koorzangertje aan
de kathedraal aldaar. Hij bleek een groot talent
voor muziek te hebben en al heel jong werd
hij ook organist aan de kathedraal van Avila.
Hij trok de aandacht van het Spaanse hof en
koning Filips II zorgde er hoogstpersoonlijk
voor dat Victoria in Rome kon gaan studeren
en werken.
Soberheid
Het waren de dagen van het Concilie
van Trente, een belangrijke episode in de
kerkgeschiedenis die ook de kerkmuziek
heeft beïnvloed. Het was Giovanni Pierluigi
da Palestrina die van het concilie de opdracht
kreeg om de kerkmuziek, tot dan toe nog sterk
gedomineerd door de noordelijke componisten,
te standaardiseren. Want door alle
veelstemmigheid en uitbundige versieringen
die de componisten zich permitteerden
sneeuwden de liturgische teksten onder, zo
vond men. Polyfonie was goed, die kon immers
ook de grootheid van God en van de Kerk
symboliseren, maar meerstemmigheid moest
liefst wel sober worden gebruikt. Simpele
vierstemmigheid, waarbinnen de stemmen niet
al te veel bewogen ten opzichte van elkaar, was
het ideaal. De verstaanbaarheid van de tekst
moest hoe dan ook voorop staan.
Maar bij componisten kruipt het bloed wat dat
betreft vaak waar het niet gaan kan, want zelfs
Palestrina zelf kon het niet laten soms toch
uit te pakken met grote meerstemmigheid. De
invloedsfeer van de regels van het Concilie
van Trente was overigens beperkt tot Rome,
tenminste in muzikaal opzicht. In Venetië
bijvoorbeeld konden de Gabrieli’s in de San
Marco ongehinderd uitpakken met zeventienof
nog meerstemmiger motetten met veel
instrumenten, en ook Lassus kon in München
componeren wat hij wilde. Maar Victoria zat in
Rome heel dicht bij het vuur, dus hij kon zich
maar beter wel aan de nieuw geformuleerde
regels houden.
Invloed Palestrina
Of hij daadwerkelijk bij Palestrina heeft
gestudeerd weten we trouwens niet zeker
maar hij heeft Palestrina’s muziek natuurlijk
goed gekend. Toen hij in 1586 terugkeerde
4

Toelichting
naar Spanje bleek dat niet iedereen daar
enthousiast was over wat Victoria in Rome had
geleerd. Hij werd soms ‘de aap van Palestrina’
genoemd omdat hij Palestrina te veel zou
navolgen. Maar deze spotnaam doet Victoria
absoluut geen recht. Want hij integreerde óók
typisch Spaanse elementen in zijn kerkmuziek
waarbij met name het gebruik van dissonanten
opviel. Die schurende intervallen, die zo
kenmerkend voor Victoria’s muziek zijn en die
zijn composities een grote zeggingskracht
geven, komen we in de muziek van Palestrina
echt niet tegen.
Wat dat betreft is het interessant om even te
rade te gaan bij Palestrina’s eerste biograaf
Giovanni Baini. Deze priester, musicoloog,
zanger in de Sixtijnse Kapel en ook componist
publiceerde in 1828 een destijds invloedrijke
biografie – de musicologie stond nog in
de kinderschoenen – waarin hij ook enige
woorden wijdt aan Victoria. Hij noemt hem een
trouwe volgeling van Palestrina – Baini spreekt
van een geïtalianiseerde Spanjaard – maar hij
constateert ook dat Victoria in zijn muziek
toch een echte Spanjaard is ‘met overduidelijk
Moors bloed in de aderen’. Hij doelde daarbij
waarschijnlijk op Victoria’s voor Romeinse
begrippen onorthodoxe dissonantgebruik.
Officie voor Goede Vrijdag
Van Victoria hebben we alleen kerkmuziek op
Latijnse teksten, geen wereldlijke muziek in
het Spaans of instrumentale muziek. In 1585
publiceerde Victoria in Rome zevenendertig
composities die bestemd waren voor de liturgie
van de Goede Week. Daaronder bevinden zich
ook een Johannes- en een Matteuspassie.
Op deze Goede Vrijdag, Viernes Santo in het
Spaans, horen we een selectie uit een officie
zoals Victoria dat zelf had kunnen uitvoeren.
Een compleet officie beslaat alle diensten
van de dag, van de vroege metten tot en met
de vespers. In de Goede Week stonden de
officies op woensdag, donderdag en vrijdag in
het teken van het lijden en sterven van Jezus.
Deze werden oficios de tinieblas genoemd,
de officies van duisternis. Tijdens de diensten
werd het lijden van Jezus in perspectief gezet.
Gedurende de officiedag, die ’s morgens
vroeg begon, werden de kaarsen in de kerk
een voor een gedoofd om tijdens de vesper,
rond zonsondergang, te eindigen in totale
duisternis. Dit zullen we ook vanavond ervaren.
Hoewel dit concert geen reconstructie van een
echt officie is – dan zou het concert immers
een hele dag moeten duren – zullen we de
muzikale elementen tegenkomen die bij het
Goede-Vrijdagofficie hoorden en die ieder een
geheel eigen functie hadden.
Tijdens de officies van
duisternis werd Jezus’ lijden
in perspectief gezet.
De psalmen, die niet gebonden zijn aan
de dag waarop het officie plaatsvindt en
die we vanavond niet zullen horen, zijn de
vaste onderdelen van elk officie, terwijl in de
reponsoria en de lezingen het thema van de
dag in het kerkelijk jaar aan de orde komt.
De responsoria van Goede Vrijdag belichten
het lijdensverhaal zelf, en de lezingen, die de
5

Toelichting
meest uitgebreide polyfone zettingen krijgen,
bevatten in de Goede Week de lamentaties van
de profeet Jeremia uit het Oude Testament.
Die lamentaties handelen over het vernietigen
van de Tempel in Jeruzalem in 589 v.Chr. maar
ze verwijzen impliciet al naar het lijden en
sterven van Jezus. Daarom werden ze al vanaf
de vroege middeleeuwen tijdens de Goede
Week gezongen.
Iedere lamentatie begint met een letter uit het
Hebreeuwse alfabet die muzikaal rijk versierd
wordt. De laatste zin, Jerusalem, Jerusalem,
convertere ad Dominum Deum tuum, krijgt
ook een speciale muzikale behandeling. In het
geval van de zettingen van Victoria is dat een
extra stem boven op de vierstemmigheid, in
de laatste lamentatie zelfs twee stemmen. De
polyfonie in de responsoria is eenvoudiger,
maar wordt door Victoria ook ruimhartig
gekruid met bijzondere harmonieën. Alle drie
elementen, psalmen responsoria en lezingen,
zijn in alle diensten waaruit een dagofficie
bestaat aanwezig.
Victoria’s polyfonie klonk dus gedurende de hele
dag, waarschijnlijk gezongen door afwisselende
groepen zangers. De muziek is in principe a
capella maar een orgelpartij, die de stemmen
verdubbelt en af en toe een – geïmproviseerd
– voor- of tussenspel kan bevatten, kan
worden toegevoegd. In aanmerking genomen
dat Victoria ook organist was, is dat een hele
logische keuze, dus ook vanavond speelt het
orgel mee. Dit concert is een duik in de muzikale
diepte van de Spaanse renaissance.
Marcel Bijlo
6

Liedteksten
Tomás Luis de Victoria
Oficio de Tinieblas del Viernes Santo
Feria VI. In Parasceve – Ad Matutinum
Aanroep: Domine, labia mea aperies
Domine, labia mea aperies
et os meum annuntiabit laudem tuam.
Eerste nocturne
Antifoon: Astiterunt reges
Astiterunt reges terrae,
et principes convenerunt in unum
adversus Dominum
et adversus Christum ejus.
Lezing 1: de Lamentatione Jeremiae
Prophetae
Cogitavit Dominus dissipare
murum filiæ Sion:
tetendit funiculum suum,
et non avertit manum suam
a perditiones:
luxitque antemurale,
et murus pariter dissipatus est.
Ierusalem, Ierusalem,
convertere ad Dominum Deum tuum.
Aanroep: Gij zult mijn lippen openen, o Heer
Gij zult mijn lippen openen, o Heer
en mijn mond zal U loven.
Eerste nocturne
Antifoon: De Koningen komen bijeen
De koningen der aarde komen bijeen,
en de vorsten spannen samen
tegen de Heer
en tegen zijn Gezalfde.
Lezing 1: uit De Klaagzang van de Profeet
Jeremias
De Heer heeft besloten
de muur van Sions dochter te slechten:
Hij heeft het richtsnoer gespannen,
en zijn hand niet afgewend
van de ondergang:
de voormuur treurde,
en de muur ligt evenzo terneder.
Jerusalem, Jerusalem,
bekeer u tot de Heer uw God.
7

Liedteksten
Responsorie 1: Omnes amici mei
Omnes amici mei dereliquerunt me,
et praevaluerunt insidiantes mihi:
tradidit me, quem diligebam:
et terribilibus oculis plaga crudeli percutiens
aceto potabant me.
Inter iniquos projecerunt me
et non pepercerunt animae meae.
Et terribilibus oculis plaga crudeli percutiens
aceto potabant me.
Lezing 2: Matribus suis dixerunt
Matribus suis dixerunt:
Ubi est triticum et vinum?
Cum deficerent quasi vulnerati
in plateis civitatis.
cum exhalarent animas suas in sinu matrum
suarum.
Cui comparabo te?
vel cui assimilabo te,
filia Ierusalem?
Cui exæquabo te,
et consolabor te,
Virgo, filia Sion?
Ierusalem, Ierusalem,
convertere ad Dominum Deum tuum.
Responsorie 1: Al mijn vrienden
Al mijn vrienden hebben mij verlaten,
en die mij belagen zijn oppermachtig
geworden;
hij dien Ik liefhad, heeft mij verraden.
En met verwoede blikken sloegen ze mij met
wrede slagen,
en hebben mij gelaafd met azijn.
Zij hebben mij verworpen onder de
misdadigers,
en mijn leven hebben zij niet gespaard.
En met verwoede blikken sloegen ze mij met
wrede slagen,
en hebben mij gelaafd met azijn.
Lezing 2: Aan hun moeders vragen zij
Aan hun moeders vragen zij:
waar is koren en wijn?
Terwijl zij als gewonden
bezwijken in de straten van de stad,
terwijl zij hun geest uitademen op de schoot
van hun moeders.
Waarmee zal ik u vergelijken?
Of aan wie u gelijk achten,
dochter van Jerusalem?
Waarmee zal ik u gelijkstellen,
en zal ik u troosten,
Maagd, dochter van Sion?
Jerusalem, Jerusalem,
bekeer u tot de Heer uw God.
8

Liedteksten
Responsorie 2: Velum templi
Velum templi scissum est,
et omnis terra tremuit.
Latro de cruce clamabat, dicens:
Memento mei, Domine, dum veneris in
regnum tuum.
Petrae scissae sunt,
et monumenta aperta sunt,
et multa corpora sanctorum qui dormierant,
surrexerunt.
Et omnis terra tremuit.
Latro de cruce clamabat, dicens:
Memento mei, Domine, dum veneris in
regnum tuum.
Lezing 3: Ego vir videns paupertatem
Ego vir videns paupertatem meam
in virga indignationis ejus.
Me minavit,
et adduxit in tenebras,
et non in lucem.
Ierusalem, Ierusalem,
convertere ad Dominum Deum tuum.
Responsorie 3: Vinea mea electa
Vinea mea electa, ego te plantavi:
quomodo conversa es in amaritudinem,
ut me crucifigures et Barrabbam dimitteres?
Sepivi te, et lapides elegi ex te,
et ædificavi turrim.
Quomodo vinea.
Responsorie 2: De voorhang van de tempel
De voorhang van de tempel is gescheurd,
en heel de aarde heeft gesidderd.
De rover riep vanaf het kruis:
Gedenk mij, Heer, als Gij gekomen zijt in uw
rijk.
De rotsen zijn gespleten,
en de graven openden zich,
en vele lichamen van heiligen die waren
ontslapen, zijn verrezen.
En heel de aarde heeft gesidderd.
De rover riep vanaf het kruis:
Gedenk mij, Heer, als Gij gekomen zijt in uw
rijk.
Lezing 3: Ik ben de man, die zijn armoede ziet
Ik ben de man, die zijn armoede ziet
in de roede van zijn verontwaardiging:
Hij heeft mij geleid,
en gevoerd in de duisternis,
en niet in het licht.
Jerusalem, Jerusalem,
bekeer u tot de Heer uw God.
Responsorie 3: Mijn uitgekozen wijngaard
Mijn uitgekozen wijngaard, Ik heb u geplant:
hoe zijt gij verkeerd tot bitterheid,
dat gij mij kruisigt en Barabbas vrijlaat?
Ik heb u omheind en van stenen gezuiverd,
en u een wachttoren gebouwd.
Zoals de wijngaard.
9

Liedteksten
Tweede nocturne
Antifoon: Vim faciebant
Vim faciebant,
qui quaerebant animam meam.
Domine, ne in furore tuo arguas me, neque in
ira tua corripias me
conturbatum est.
Responsorie 4: Tamquam ad latronem
Tamquam ad latronem
existis cum gladiis et fustibus
comprehendere me.
Quotidie apud vos eram in templo docens
et non me tenuistis.
Et ecce flagellatum ducitis ad crucifigendum.
Cumque iniecissent manus in Iesum et
tenuissent eum,
dixit ad eos:
Quotidie apud vos eram in templo docens
et non me tenuistis.
Responsorie 5: Tenebrae factae sunt
Tenebrae factae sunt, dum crucifixissent
Jesum Judaei,
et circa horam nonam exclamavit Jesus voce
magna:
Deus meus, ut quid me dereliquisti?
Et inclinato capite, emisit spiritum.
Exclamans Jesus voce magna, ait:
Pater, in manus tuas commendo spiritum
meum.
Et inclinato capite, emisit spiritum.
Tweede nocturne
Antifoon: Geweld plegen zij
Geweld plegen zij,
die mij staan naar het leven.
Heer, straf mij niet in uw toorn, en tuchtig mij
niet in uw gramschap.
Het is verstoord.
Responsorie 4: Als tegen een rover
Als tegen een rover
zijt gij uitgetrokken met zwaarden en
stokken om mij te grijpen.
Dagelijks onderwees Ik bij u in de tempel
en gij hebt mij niet gepakt.
En zie, na mij gegeseld te hebben, voert gij
mij ter kruisiging.
En toen zij hun handen op Jesus hadden
gelegd en Hem gevangen namen,
zei Hij tot hen:
Dagelijks onderwees Ik bij u in de tempel
en gij hebt mij niet gepakt.
Responsorie 5: Er ontstond duisternis
Er ontstond duisternis, toen de Joden Jezus
hadden gekruisigd,
en omstreeks het negende uur riep Jezus
met luide stem:
Mijn God, waarom hebt Gij mij verlaten?
En Hij boog het hoofd, en gaf de geest.
Met luide stem riep Jezus, en zei:
Vader, in Uw handen beveel Ik mijn geest.
En Hij boog het hoofd, en gaf de geest.
10

Liedteksten
Responsorie 6: Animam meam
Animam meam dilectam tradidi in manus
iniquorum,
et facta est mihi haereditas mea sicut leo in
silva.
Dedit contra me voces adversarius dicens:
congregamini et properate ad devorandum
illum.
Posuerunt me in deserto solitudinis et luxit
super me omnis terra,
quia non est inventus qui me agnosceret, et
faceret bene.
Insurrexerunt in me viri absque misericordia,
et non pepercerunt animae meae.
Quia non est inventus qui me agnosceret, et
faceret bene.
Derde nocturne
Antifoon: Ab insurgentibus in me
Ab insurgentibus in me libera me,
Domine quia occupaverunt animam meam.
Gezang: Locuti sunt adversum me lingua
dolosa
Locuti sunt adversum me lingua dolosa,
et sermonibus odii circumdederunt me,
et expugnaverunt me gratis.
Responsorie 6: Mijn dierbare ziel
Mijn dierbare ziel heb Ik overgeleverd in de
handen van de bozen,
en mijn erfdeel is mij geworden als een leeuw
in het woud.
Mijn vijand heeft tegen mij zijn stem
verheven en zei:
komt tezamen en haast u Hem te verslinden.
Zij hebben mij geplaatst in uiterste
verlatenheid, en geheel de aarde rouwt om
mij.
Want geen is er gevonden, die mij erkende en
weldeed.
Mannen zonder medelijden zijn tegen mij
opgestaan, en zij hebben mijn leven niet
gespaard.
Want geen is er gevonden, die mij erkende en
weldeed.
Derde nocturne
Antifoon: Van hen die tegen mij opstaan
Verlos mij, Heer, van hen die tegen mij
opstaan,
want zij belagen mijn leven.
Gezang: Zij getuigen tegen mij met
leugenachtige tongen
Zij getuigen tegen mij met leugenachtige
tongen,
en zij omgeven mij met woorden van haat,
en bestrijden mij zonder reden.
11

Liedteksten
Responsorie 7: Tradiderunt me
Tradiderunt me in manus impiorum
et inter iniquos proiecerunt me
et non pepercerunt animae meae.
Congregati sunt adversum me fortes,
et sicut gigantes steterunt contra me.
Alieni insurrexerunt adversum me
et fortes quaesierunt animam meam.
Et sicut gigantes steterunt contra me.
Antifoon: Longe fecisti
Longe fecisti notos meos a me,
traditus sum, et non agrediebar.
Responsorie 8: Jesum tradidit impius
Jesum tradidit impius summis principibus
sacerdotum, et senioribus populi.
Petrus autem sequebatur eum a longe, ut
videret finem.
Adduxerunt autem eum ad Caipham
principem sacerdotum,
ubi scribae et pharisaei convenerant.
Petrus autem sequebatur eum a longe, ut
videret finem.
Responsorie 7: Ze hebben mij overgeleverd
Zij hebben mij overgeleverd in de handen van
goddelozen
en mij verworpen onder de bozen
en mijn leven hebben zij niet gespaard.
Sterken hebben tegen mij samengespannen,
en als reuzen zijn zij tegen mij opgestaan.
Vreemdelingen hebben zich tegen mij
verheven
en sterken hebben mijn leven belaagd.
En als reuzen zijn zij tegen mij opgestaan.
Antifoon: Gij hebt mijn vrienden van mij
vervreemd
Mijn vrienden hebt Gij van mij vervreemd;
ik ben overgeleverd, en kan niet ontkomen.
Responsorie 8 : De goddeloze heeft Jezus
overgeleverd
De goddeloze heeft Jesus overgeleverd aan
de opperpriesters en de ouderen van het
volk.
Petrus echter volgde Hem van verre om het
einde te zien.
Zij voerden Hem dan naar Caiphas, de
opperpriester,
waar de schriftgeleerden en farizeën waren
bijeengekomen.
Petrus echter volgde Hem van verre om het
einde te zien.
12

Liedteksten
Antifoon: Captabunt in animan justi
Captabunt in animam justi,
et sanguinem innocentem condemnabunt.
Responsorie 9: Caligaverunt oculi mei
Caligaverunt oculi mei a fletu meo,
quia elongatus est a me, qui consolabatur
me.
Videte, omnes populi,
si est dolor similis sicut dolor meus.
O vos omnes, qui transitis per viam,
attendite, et videte
si est dolor similis sicut dolor meus.
Aanbidding van het Heilig Kruis
Antifoon: Ecce lignum crucis
Ecce lignum crucis,
in quo salus mundi pependit.
Venite adoremus!
Motet: Vere languores
Vere languores nostros ipse tulit
et dolores nostros ipse portavit.
Cujus livore sanati sumus
Dulce lignum, dulce clavos, dulcia ferens
pondera.
Quae sola fuisti digna sustinere
regem coelorum et Dominum.
Antifoon: Zij belagen de ziel van de
rechtvaardige
Zij belagen de ziel van den rechtvaardige,
en veroordelen onschuldig bloed.
Responsorie 9: Mijn ogen zijn verduisterd
Mijn ogen zijn verduisterd van mijn geween,
want van mij is heengegaan die mij troostte.
Ziet toe, gij allen,
of er een smart is gelijk aan mijn smart.
O gij allen, die gaat langs de weg,
aanschouwt en ziet
of er een smart is gelijk aan mijn smart.
Aanbidding van het Heilig Kruis
Antifoon: Zie het hout van het kruis
Zie het hout van het kruis,
waaraan het heil van de wereld heeft
gehangen.
Komt, laten wij aanbidden!
Motet: Waarlijk, onze ziekten
Waarlijk, Hij heeft onze ziekten gedragen
en Hij heeft zelf ons verdriet gedragen.
Door Zijn wonden zijn wij genezen.
Zoet Kruis, zoete spijkers, zoet het gewicht
dragend.
Jij alleen was waardig
om de Koning van de hemel en de Heer te
steunen.
13

Liedteksten
Motet (Improperio): Popule meus
Popule meus, quid feci tibi?
Aut in quo contristavi te?
Responde mihi.
Quia eduxi te de terra Aegypti,
parasti Crucem Salvatori tuo.
Hagios o Theos. Sanctus Deus.
Hagios Ischyros. Sanctus fortis.
Hagios Athanatos, eleison himas.
Sanctus immortalis, miserere nobis.
Quia eduxi te per desertum quadraginta
annis,
et manna cibavi te,
et introduxi te in terram satis bonam,
parasti Crucem Salvatori tuo.
Hagios…
Ego propter te flagellavi Aegyptum cum
primogenitis suis:
et tu me flagellatum tradidisti.
Popule meus…
Ego te eduxi de Aegypto, demerso Pharone
in mare Rubrum,
et tu me tradidisti principibus sacerdotum.
Popule meus…
Motet (Improperia): Mijn volk
Mijn volk, wat heb ik u gedaan?
Of waarin heb ik u bedroefd?
Geef mij antwoord.
Omdat ik u uit het land Egypte heb geleid,
hebt u een kruis bereid voor uw Heiland.
O Heilige God. O Heilige God.
O Heilige Sterke. O Heilige Sterke.
O Heilige en Onsterfelijke, wees ons genadig.
O Heilige en Onsterfelijke, wees ons genadig.
Omdat ik u veertig jaar lang door de woestijn
heb geleid,
En u met manna heb gevoed,
en u in een land van grote goedheid heb
gebracht,
hebt u een kruis bereid voor uw Heiland.
O Heilige God…
Voor u heb ik Egypte gegeseld en zijn
eerstgeborenen,
en u hebt mij overgeleverd om gegeseld te
worden.
Mijn volk…
Ik heb u uit Egypte geleid, en de Farao in de
Rode Zee laten zinken,
en gij hebt mij overgeleverd aan de
hogepriesters.
Mijn volk…
14

Biografieën
Componist
Tomás Luis de
Victoria
Tomás Luis de Victoria
(ca. 1548 - 1611) wordt in
eigen land beschouwd
als een van de grootste
Spaanse componisten
van zijn tijd. Een man die
op dezelfde hoogte stond
als Giovanni Pierluigi da
Palestrina en Orlando di
Lasso.
In 1565 kon hij dankzij een
beurs van koning Filips II
van Spanje naar Rome om
daar te studeren. Hij werd er
opgeleid tot zanger, organist
en priester en trad toe tot
de orde der oratorianen
(seculiere priesters). Ook
heeft hij in die tijd bij
Palestrina gestudeerd. In
Rome werd hij cantor van het
Collegium Germanicum en
in 1575 maestro di cappella
van de Sant’Apollinare. In
1587 keerde hij terug naar
Spanje om als koorleider
en aalmoezenier in dienst
van Maria van Spanje te
gaan werken. Hij stierf in
1611 in het klooster waar
hij werkte. Hij liet diverse
boeken na met onder meer
missen en motetten en
schreef in 1605 met zijn
Officium defunctorum voor
de uitvaartdienst van Maria
van Spanje zijn belangrijkste
werk.
Uitvoerenden
Cantoría
Cantoría is een Spaans
vocaal ensemble onder
leiding van Jorge Losana,
opgericht in de zomer van
2016 op het International
Festival of Early Music in
Sierra Espuña en ontstaan
op de afdeling Oude Muziek
van de Escola Superior de
Música de Catalunya.
Cantoría werd geselecteerd
voor EEEmerging+ in 2018
en won de Publieksprijs
van het Ambronay Festival.
Daarna mochten ze nog
drie jaar (2018-2021) verder
werken aan hun project.
Cantoría heeft deelgenomen
aan artistieke residenties en
festivals in Italië, Duitsland,
Frankrijk, Polen, Engeland,
België, Kroatië, Litouwen,
Spanje en Nederland. In
2019 won de groep de Early
Music Fest Clásica-prijs,
die hen een concerttournee
door heel Spanje opleverde.
Ook in 2019 maakte ze
haar debuut in Duitsland
bij WDR 3 en begon ze
een samenwerking met de
Ghislieri Musica Foundation
van Pavia als ensemble in
residence. Ze werken samen
met onderzoeksinstituten
en universiteiten voor het
herstel van het Iberische
polyfone repertoire. Het
repertoire van Cantoría is
voornamelijk gebaseerd
op de vocale muziek uit
de Spaanse Gouden Eeuw.
Naast het onderzoek naar
15

Biografieën
foto: Estudio Okre
historisch geïnformeerde
interpretatietechnieken,
verkent Cantoría het
theatrale en communicatieve
karakter van de vocale
muziek uit de Renaissance.
Daarbij maakt het ensemble
gebruik van de specifiek
Spaanse vocale technieken
uit die periode. Het ensemble
wordt ondersteund door
Acción Cultural Española,
het National Institute of
Performing Arts and Music,
de Conselor of Culture van
de Gemeenschap van Madrid
en het Institute of Cultural
Industries and Arts van de
regio Murcia.
16

Seizoen 2025-2026
Serie Oude Muziek
De oude muziekpraktijk is levendiger dan ooit. Nieuwe ontdekkingen, frisse inzichten
en vernieuwende musici brengen het genre tot leven. In de serie Oude Muziek komt het
allemaal samen: van Bach en Händel tot volksliedjes over vrouwen. En van het Amsterdam
Baroque Orchestra & Choir tot Pygmalion en countertenor Valer Sabadus. Oude muziek
klinkt weer als nieuw.
zo 21 sep / 20.15 uur
Passie, verraad en verlangen
PRJCT Amsterdam + Maarten Engeltjes
za 18 okt / 20.15 uur
Athalia
Amsterdam Baroque Orchestra & Choir +
Ton Koopman
wo 5 nov / 20.15 uur
Venus
B’Rock + Jeanine De Bique
zo 16 nov / 20.15 uur
Echoing Travelogues: The Beyond and Us
Emine Bostanci + Dareyn Ensemble
zo 23 nov / 20.15 uur
Franciscus & de Sultan
Holland Baroque, Ensemble Constantinople +
college Saskia Törnqvist
vr 6 feb / 20.15 uur
Welt, gute Nacht
Pygmalion
wo 18 feb / 20.15 uur
Orlando, een melancholisch portret
La Tempête + college Saskia Törnqvist
vr 20 feb / 20.15 uur
Voci Bianche
PRJCT Amsterdam, Maarten Engeltjes,
Valer Sabadus + Daan Esch
wo 25 feb / 20.15 uur
La Folia
Dorothee Oberlinger, Nuria Rial +
Ensemble 1700
zo 8 mrt / 20.15 uur
Barbara Strozzi: portret in vijf akten
Hana Blažíková, Dorothee Mields +
Hathor Consort + college Saskia Törnqvist
vr 1 mei / 20.15 uur
Wonder Women
L’Arpeggiata
za 9 mei / 20.15 uur
Een ladder naar het paradijs
Collegium Vocale Gent +
college Saskia Törnqvist
za 16 mei / 20.15 uur
Salve Susato
Utopia
Bekijk het gehele nieuwe seizoen
op muziekgebouw.nl.
17

Verwacht
April
Boulez Special
do 24 t.m vr 25 apr
do 24 apr
20.15 uur
Boulez 100
Asko|Schönberg + I SOLISTI
vr 25 apr
20.15 uur
Boulez en de piano
Ralph van Raat +
Gloria Cheng
zo 27 apr / 15.00 uur /
Atriumzaal
SoundLAB
Workshop voor volwassenen
ma 28 apr / 20.00 uur
Kleine Zaal
Gregov + Kalfa / Sakina
Abdou / Ahmed Ag Kaedy +
Will Guthrie
Space is the Place x The
Rest is Noise
Mei
do 1 mei / 20.15 uur
De rechtvaardigen
Cappella Amsterdam,
Berlage Saxophone Quartet
+ Jan Brokken
vr 2 mei / 20.15 uur
Living room
Amsterdam Sinfonietta +
Nils Mönkemeyer
za 3 mei / 20.15 uur
Schubert en Vaughan
Williams
Lucie Horsch, Liza
Ferschtman, Ivan Karizna,
Olivier Thiery + Lilli Maijala
zo 4 mei / 21.00 uur
Broederlijk in barok
Théotime Langlois de Swarte
+ Justin Taylor
ma 5 mei / 20.15 uur
Maar wat er ook gebeurt er
klinkt muziek
Olga Zuiderhoek +
Gerard Bouwhuis
do 8 mei / 20.15 uur
An Evening of Today 2025
Tiende editie
vr 9 mei / 20.15 uur
Sonata
Paul Lewis
SoundLAB Workshop
Maak je eigen muziek met de
wonderlijkste instrumenten.
Voor kinderen (7+) met
volwassenen in de Atriumzaal
om 13.00 uur op verschillende
zondagen. Kaartjes via
muziekgebouw.nl/soundlab
WannaSwing
Op de kade voor het
Muziekgebouw staat de
interactieve muziekinstallatie
WannaSwing van theatermaakster
Caecilia Thunissen
en scenograaf Jan Boiten. Acht
schommels sturen composities
aan van hedendaagse
componisten als Joey Roukens,
Mayke Nas en Rob Zuidam.
Zie voor meer informatie
muziekgebouw.nl/wannaswing
Huil van de Wolff
Elke 22e van de maand
klinkt om 20.00 uur het
geluidsmonument Huil van
de Wolff van Martijn Padding
ter herinnering aan oprichter
van het Muziekgebouw
Jan Wolff (1941 - 2012).
muziekgebouw. nl/
huilvandewolff
Geheimtips
Bijzondere concerten
die je niet mag missen.
muziekgebouw.nl/geheimtips
18

Foto: Erik van Gurp
Op de hoogte blijven?
Mis geen enkel concert en schrijf je
in voor onze nieuwsbrief! Scan de
QR-code of ga naar muziekgebouw.
nl/nieuwsbrief. Of volg ons via
Facebook, LinkedIn of Instagram.
Dudok aan ‘t IJ
Kom voor of na het concert eten
in Dudok aan ‘t IJ. Reserveren:
020 788 2090 of dudokaanhetij.nl.
Rondom het concert
- Na aanvang van het concert heb je
geen toegang meer tot de zaal.
- Zet je mobiele telefoon uit voor
aanvang van het concert.
- Het maken van beeld- of
geluidsopnamen in de zaal alleen
met schriftelijke toestemming.
- Algemene Bezoekersvoorwaarden
zijn na te lezen op muziekgebouw.nl
Bij de prijs inbegrepen
Reserveringskosten zijn bij de
kaartprijs inbegrepen.
Ook een drankje, tenzij anders
vermeld op je concertkaartje.
Word Vriend
Inkomsten uit kaartverkoop dekken
ten dele onze kosten.
Word vriend: met jouw steun
kunnen we concerten op het
hoogste niveau blijven organiseren.
Meer informatie:
muziekgebouw.nl/wordvriend
Dank!
Wij kunnen niet zonder de steun van
onze vaste subsidiënten en Vrienden
van het Muziekgebouw. Wij zijn hen
daarvoor zeer erkentelijk.
Druk binnenwerk
druk & printservice
19