YOG2502

Alles over het element vuur
by
Beweging
In balans met
de maan-
& zonnegroet
Filosofie
De kracht van
transformatieve
yoga
Ayurveda
Wakker je vuur
aan met pittige
kruiden
Agni Prana
(Kundalini
vuurademhaling)
Wellness
Sacred Sun retreat
op Sri Lanka
Zin in een
energieke start?
Volg de
gratis les
Zomerse asana ’ s
om op te laden of af te koelen
Leven met de elementen

2

VAN DE REDACTIE
XXXXXXX
Het vuur-element
Tijdens een zwoele zomeravond met een lekker drankje en goed gezelschap
is je grootste wens vast dat deze heerlijkheid nooit meer ten einde komt.
Maar zoals iedere spirituele meester je zal vertellen, is niets voor eeuwig en
alles constant aan verandering onderhevig. Vuur, als het element dat de
zomer vergezelt, is daarvan misschien wel het ultieme voorbeeld. Je hebt
het nodig om dingen in de wereld te zetten. Het geeft je de energie om in
beweging te komen, over drempels te stappen en grenzen te verleggen.
Maar vuur kan ook vernietigen, verslinden en verwoesten. Het is in staat om
alles in de as te leggen en met de grond gelijk te maken.
Dat klinkt in de eerste instantie als iets negatiefs, toch is dat het volgens
de Vedische filosofie niet. Er ontstaat ruimte doordat het oude in vlammen
is opgegaan, ruimte waarin weer iets nieuws tot stand komt. Vuur staat
daarmee niet alleen voor creatie, maar ook voor transformatie.
Je maakt optimaal gebruik van de kwaliteiten van vuur door niet te hard én
niet te zacht te branden. Je wilt je innerlijke vlammetje laten knapperen als
het perfecte kampvuur. Als je wat meer pit wenst, geef je het brandstof.
Als het je te pittig is, blus je het een beetje.
Yoga is in die vuurdans je ideale partner. Sommige houdingen werken
verkoelend, andere verwarmend. Zo houd je als yogi de balans, je hoofd
koel en je hart warm.
Meteen lezen:
• Eer de zon en de maan in twee fijne flows op pagina 38
• Transformatieve Yoga, zie pagina 56, maakt handig gebruik van de
transformerende kwaliteit van vuur
• Yogadocent en inner work-mentor Ingvild Molenaar over hoe in alles
goud zit, op pagina 30.
FOTOGRAFIE SHUTTERSTOCK
Namasté
3

4

INHOUD
Beweging Filosofie Ayurveda Wellness
20 Zomer-asana’s
kracht opdoen met
Annette Visser
28 How to:
Raja Kapotasana
30 Interview
met inner work-mentor
Ingvild Molenaar
38 Eer de zon én de
maan
verwarming versus
verkoeling
42 Lezersvragen
met ontspannende en
verkoelende antwoorden
44 Flowee spijkermat
bij een jaarabonnement
46 De essentie van
Hatha
Hoe voelt een houding
voor jou?
52 Tussen hemel en
aarde
De kosmische kracht van
Agni
54 Boeken & meer
Lekker lezen en luisteren
56 Transformatieve
yoga
van emotie naar stilte
61 De agenda
Over solo retreats, TRE
en mannengroepen
62 Yogacity Het Gooi
Flaneren van de ene naar
de andere yogastudio
66 Het levensvuur
zo laat je je agni branden
72 Eten met pit
recepten met kurkuma,
zwarte peper & garam
masala
En ook
78 Sacred sun retreat
op Sri Lanka
84 Het tweede chakra
zo houd je hem in balans
89 Yoga in de natuur
de fijnste buitenadresjes
3 Van de redactie
6 Open up: ontsteek je vuur-element
14 World of yoga
71 Column Angélique Heijligers
93 Colofon en servicepagina
94 Nieuw voor yogi’s uit de Happinez webshop
99 Volgende keer: het element aarde
Deze onderwerpen staan op de cover
OP DEZE COVER:
YOGI ANNETTE VISSER (YOGAWITHANNETTEVISSER.NL)
DOET HIER DE AGNI PRANA, EEN OEFENING DIE
WARMTE IN HET LICHAAM BRENGT EN HELPT STRESS
EN SPANNING LOS TE LATEN
FOTOGRAFIE ELKE SMIT
STYLING TILLY HAZENBERG
VISAGIE CARMEN ZOMERS
Dit tijdschrift is voor iedereen.
Overal waar wij zij schrijven, kun je ook hij of hen lezen
5

Hart van vuur
Ashta Chandrasana, oftewel de
Hoge Lunge, is een houding die
kracht en balans combineert tot
een vurige hartopener. Het is
een dynamische asana waar je
energie en pit mee genereert,
evenals bewustzijn, stabiliteit en
uithoudingsvermogen. Dat kan
dan je zelfvertrouwen weer een
boost geven. Vanuit de Hoge
Lunge maak je bovendien een
makkelijke transitie naar bijvoorbeeld
De Krijger.
M.M.V. ZARA.COM (POFBROEK), SHALIMAR.NL (ZILVEREN ARMBAND), ROZENKELIM.NL (BENI MGUILD KLEED),
DUTCHBONE.COM (FAUTEUIL EN BIJZETTAFELTJE), THINGSILIKETHINGSILOVE.COM (GOUDEN ZON), WELDAAD.COM (ALTAARKOM)
6

OPEN UP
In de kern
Bija betekent ‘zaadje’ in het Sanskriet.
Het woord staat voor de herkomst en
oorzaak van dingen, of, zoals in bija
mantra’s, voor de kiemletters. Dat zijn
klanken die op dezelfde frequentie
trillen als de oergeluiden van de vijf
elementen. Deze corresponderen
op hun beurt weer met de
chakra’s, zoals LAM voor de
wortelchakra en VAM voor
het sacraal chakra. Bij het
vuur-element hoort de
klank RAM, die verbonden
is met de navelchakra.
Om dat energiecentrum te
openen en de doorstroom
van energie te stimuleren,
chant je simpelweg het
woord RAM, eventueel
bijgestaan door een mala
van vuurkralen.
Overslaande
M.M.V. RUBENROBIJN.NL (VUURSTEENTJESSNOER)
vonken
Yogahoudingen, een mantra, een mudra, pittige olie en een
vurig drankje. Het zijn allemaal kleine vonkjes die het vuurelement
in jou helpen ontsteken. Zodat je de moed hebt om
obstakels te overwinnen en de energie krijgt om in actie te komen.
Fotografie Eric Van Lokven • Styling Marita Janssen •
Visagie Bianca Fabrie • Model Zara/Euromodel
7

Doe mee
Meer verbinding met jezelf?
Doe mee met de gratis Elementen
Challenge. In 4 dagen maak je een
persoonlijke reis langs Aarde, Water, Vuur
en Lucht. Meld je aan en start direct.
yogaonline.nl/elementen
Liefde voor creatie
Als drijvende kracht staat vuur ook voor
creativiteit. Folie embossing is een techniek
waarmee je allerlei leuke dingen kunt maken,
zoals dit prachtige vlammende hart. Je hebt
er eigenlijk alleen maar goudfolie en een
embossing pennetje voor nodig, waarmee je
tekeningen of vormen in het metaal kunt
maken. Wil je het echt goed aanpakken?
Annelinde Tempelman verzorgt workshops.
Kijk op Instagram @AnnelindeTempelman-
Workshops voor meer informatie en data.
M.M.V. WELDAAD.COM (FLUWELEN KUSSEN)
8

Innerlijke kracht
Kali Mudra is een mudra waarbij je handen de
vorm van een pistool aannemen. De houding is
vernoemd naar de hindoeïstische godin Kali, die
symbool staat voor vernietiging, transformatie
en empowerment. De mudra kanaliseert Kali’s
energie en helpt je om hindernissen te overkomen
en je innerlijke kracht te cultiveren. Kun je wat
extra moed gebruiken om een verandering te
initiëren en je angsten onder ogen te zien? Dan is
Kali Mudra je ideale partner in crime. Breng je
handen in Kali Mudra voor hart, beweeg je armen
omhoog en dan naar voren alsof je schiet om ze
vervolgens weer terug naar je hart te brengen.
Herhaal deze flow meerdere keren.
M.M.V. ELPELUT.COM (KAFTAN), TIJGEROOG KRALENKETTING EN ZILVEREN ARMBAND)
9

30

BEWEGING | INTERVIEW
Yogadocent en inner work-mentor Ingvild Molenaar
‘In alles zit goud:
die realisatie is
verlichting’
M.M.V. SUKHAYOGA.NL (LOCATIE)
Hoewel ze vanbinnen altijd al spiritueel en sensitief is
geweest, rolde Ingvild Molenaar min of meer toevallig de
yogawereld binnen. Nooit had ze verwacht dat lesgeven
een talent zou zijn. ‘Maar tijdens de les hoorde ik mezelf
dingen delen waarvan ik niet wist dat ze in me zaten.’
Tekst Vivian De Gier • Fotografie Danique van Kesteren
Visagie Carmen Zomers
31

M‘Miss Metaphor’ noemen haar
yogaleerlingen haar gekscherend.
Yogadocente en inner work-mentor
Ingvild Molenaar (43) mag situaties
uit het dagelijks leven en yogahoudingen graag
voorzien van een symbolische uitleg. Haar eigen
naam biedt een mooi voorbeeld. Haar voornaam,
die je uitspreekt als Ingwil, verwijst naar de Noorse
afkomst van haar moeder: een spirituele vrouw die
veertig jaar geleden al de boeken van Paramahansa
Yogananda las en zich verdiepte in yoga, meditatie
en kinesiologie. Haar achternaam stamt van haar
Nederlandse vader, een nuchtere aardwetenschapper.
“Mijn vader stimuleerde me om na te
denken, vragen te stellen. Mijn moeder deelde
wijsheid uit de boeken die ze las, leerde me
dagelijks mijn dankbaarheid uit te spreken en om
te handelen vanuit goede intenties,” vertelt ze.
Zo staat haar naam voor verbinding, want Ingvild
werd - figuurlijk gesproken - tweetalig opgevoed.
Haar ouders hadden een tegengesteld wereldbeeld
en spraken als het ware een andere taal.
“Ik ben echt het kind van allebei, die twee kanten
zijn in mij verankerd. Tijdens mijn Yin Yoga-lessen
bijvoorbeeld gaat het me er niet alleen om in een
bepaalde houding te blijven, maar vervlecht ik de
innerlijke, spirituele kant van de houding met de
anatomische, meer wetenschappelijke kant ervan.”
Op het pad
Yoga en meditatie waren Ingvild vertrouwd als
kind, ook al deed ze er zelf niet aan. Of misschien
toch wel, zonder zich daarvan bewust te zijn.
“Ik had astma en was gemiddeld elke maand wel
een week ziek. Dan kon ik nauwelijks ademhalen.
ENERGIE IN ACTIE
Bij een Kundalini activatiesessie gaat het om een
energetische activatie waarbij op je eigen, ongeforceerde
tempo hogere staten van bewustzijn kunnen ontwaken.
De levensenergie activeert van alles, zoals emoties,
spontane fysieke bewegingen, het zien van kleuren,
visioenen en eenheidservaringen. In het dagelijks
leven leidt dat tot meer helderheid, een sterkere intuïtie,
een dieper gevoel van verbondenheid met jezelf,
je innerlijke wijsheid en kompas, ook met de natuur.
‘Ik moest
mezelf door het
lijden van
bijna niet
kunnen ademen
zien heen te
dragen’
ingvildmolenaar.com
Uren lag ik alleen wakker op mijn kamer. Hoe veel
mijn ouders ook van me hielden, de benauwdheid
en pijn konden ze niet voor me wegnemen. Ik
moest mezelf door het lijden van bijna niet kunnen
ademen zien heen te dragen. Ik was namelijk ook
sensitief en dacht: ik moet papa en mama niet de
hele tijd wakker maken. Dus bracht ik veel tijd
alleen door en verkeerde in mijn binnenwereld.
Ik was ook dromerig. Soms wist ik zelfs op school
niet of ik droomde of wakker was. De buitenwereld
voelde voor mij als een ingewikkelde, verwarrende
plek. Als kind wil je vooral ‘normaal’ zijn. Ik heb
lang gedacht dat ik een weirdo was.”
Wat dat betreft gelooft Ingvild niet dat ze bewust
het yogapad is ingeslagen. Eerder is het altijd al
deel geweest van wie ze is, denkt ze terugkijkend
op haar jonge jaren. De essentie van yoga is
immers het onderzoeken en leren (her)kennen van
het Zelf, van wie je ten diepste bent, voorbij het
ego. De situatie waarin ze als jong meisje verkeerde,
dwong haar daartoe. Als twintiger begon ze uiteindelijk
ook met de fysieke beoefening. “Ik werkte
in de theaterwereld en ging altijd maar door, door,
door - alles voor de kunst. Continu was ik overwerkt
en bekaf. Mijn ex-schoonmoeder adviseerde
me yoga te gaan doen om rustiger te worden. Ik
dacht dat het me ook zou kunnen helpen om mijn
luchtwegen vrij te krijgen en mijn adem meer te
leren beheersen. Toen ben ik in het buurthuis les
gaan volgen. Mijn docent vertelde me dat er veel
power in mijn lijf zat en dat ik power yoga moest
gaan doen. Dat deed ik zes jaar lang één keer per
week. Zonder ambities. Ik wist zeker dat ik nóóit >
32

33

ayurveda
65

Zo laat je je levenslust branden
In vuur
en vlam
Binnen de yogafilosofie staat agni voor het vuur dat je
levenslust en energie brandend houdt. Je doet er dus
goed aan je agni lekker te laten knapperen. Met de juiste
voeding, leefstijl en - natuurlijk - passende asana’s.
Tekst Anne Wesseling en Christel Jansen
OOp een zomerse avond brandt er een
fijn vuurtje in de vuurkorf. Af en toe
leg je er wat hout op. Misschien zit je
eromheen met vrienden en vertellen
jullie elkaar verhalen. Of misschien kijk je gewoon
naar het spel van de vlammen en geniet je van hoe
lekker het ruikt. Als je wilt, zou je zelfs een aardappel
kunnen poffen voor het avondeten. Het vuur
verspreidt warmte en rust. Tegelijkertijd geeft het
energie.
Dit is zo ongeveer hoe je je agni kunt voorstellen.
In het hindoeïsme is Agni de god van het vuur.
Hij wordt geassocieerd met licht, energie, hitte en
verbranding en zetelt in je maag, waar hij zorgt
voor de verwerking van alles wat je binnenkrijgt.
Niet alleen van wat je eet en drinkt, maar ook
van wat je ziet, hoort, voelt en ruikt. Van wat je
meemaakt. Agni zet het allemaal om in energie voor
je lichaam, geest en ziel. Dat innerlijk vuur maakt
dat de gifstoffen zich niet in je lichaam ophopen,
dat je zintuigen helder en scherp blijven, dat je
positief en enthousiast in het leven staat.
Tafelmanieren
Het is dus zaak het vuurtje goed aan de gang te
krijgen én te houden. Hoe? Allereerst door te
zorgen voor de juiste brandstof. Dat wil zeggen
gezond eten. Je bent wat je eet, stelt ayurveda,
en je bent misschien liever geen zak patat, toch?
Daarom eet je vers voedsel, groenten en granen.
Ook belangrijk is hoe je voedsel tot je neemt. Eten
zou een meditatieve daad moeten zijn, waarbij je
dankbaarheid en verering oefent. Neem langzaam
kleine hapjes, en niet meer dan je nodig hebt.
>
66

AYURVEDA | AGNI
SHUTTERSTOCK
67

Agni zet alles
wat je binnenkrijgt
om in energie
Stop als je je verzadigd voelt. ‘Spijsvertering
begint in de mond,’ doceert spiritueel meester
Satchidananda, ‘want de maag heeft geen tanden.
Eet niet zozeer voor de tong, eet veeleer voor de
maag.’ Kauw goed en probeer tijdens de maaltijd
niet te veel te praten of aan zorgen en problemen
te denken. Dat helpt allemaal om het de spijsvertering
zo makkelijk mogelijk te maken. Want
hoewel het verteringsproces energie voor je
lichaam opwekt, vraagt het ook energie. Aandacht
voor voedsel betekent bovendien dat je je menu
aanpast aan de seizoenen. Als de lente overgaat in
de zomer, verandert de energiebalans van de
wereld om je heen. Die van jou verandert mee.
Door je menu aan te passen, herstel je het evenwicht
en blijft het vuur branden.
JEROEN VAN DER SPEK
Eigen smaak
Hoe je je vuurtje knapperend houdt, is afhankelijk
van je dosha, je energietype. Pas als je weet wat
voor soort vuur er in je brandt, weet je hoe je dat
kunt laten vlammen. Het vuur van een vata-type is
bijvoorbeeld beweeglijk en grillig. Een pitta-type
heeft een warm vuur, dat echter ook snel oververhit
kan raken. Kapha tenslotte is de slowcooker
onder de dosha’s: het is een vuur dat regelmatig
moet worden opgepord. ‘Goed’ eten houdt in dat
je eet wat bij je dosha past. Voor vata betekent dat
verwarmende gerechten en kruiden, liever geen
rauw voedsel. Je eet bij voorkeur ook op vaste tijdstippen.
Pitta doet er verstandig aan de nadruk te
leggen op fruit en groenten. Koffie en alcohol kun
je beter laten staan. Kapha heeft baat bij pittige
gerechten, en zou niet te vet en te veel moeten eten.
Maar schiet vooral niet in de stress van deze goed
bedoelde aanbevelingen, want stress is verre van
bevorderlijk voor je agni. Net als ademen en het
kloppen van je hart, is je spijsvertering namelijk
een autonoom systeem. Het doet zijn werk zonder
dat jij er de hand in hebt: de regie ligt bij het
autonoom zenuwstelsel. Bij stress, van oorsprong
een teken van gevaar, slaat dat autonome zenuwstelsel
onmiddellijk aan. Om alle aandacht te
kunnen richten op de dreiging, zet het de spijsvertering
op een laag pitje.
>
68

WELLNESS | BUITENYOGA
Zomerse adresjes voor yoga in de natuur
Zonnegroet in
de buitenlucht
Lange dagen, zwoele avonden: de zomer is bij
uitstek het seizoen om je mat eens buiten uit te rollen.
De natuur biedt daarvoor allerlei prachtige plekken:
van bos tot strand, hei en tuin.
PRODUCTIE LINDA KORSTEN / TEKSTBUREAU LINK & CO ILLUSTRATIE INGRID BOCKTING
Natuur als meester
“Ik heb lang gedacht dat ik mijn dromen in
mijn eentje moest realiseren,” zegt Simone
van Yoga Outdoors. “Maar net zoals de
natuur samenwerkt, de bijen, de zon, de
regen, mogen wij vertrouwen op de kracht
van verbinding.” Via een crowdfundingactie
heeft ze haar eigen boek uitgegeven:
‘De vijf yogalessen van de natuur’.
De grootste eyeopener uit het boek? Dat al
die wijsheid al in ons aanwezig is, alleen naar
de achtergrond verdwenen door de drukte
om ons heen. Lezen dus, en dan naar buiten.
Simone neemt je graag mee op een van haar
leuke retraites en programma’s buiten in het
groen. De unieke combinatie van beweging,
ademoefeningen, meditatiereizen en aanwezigheid
in de natuur zorgt voor nieuwe
inzichten en persoonlijke transformatie.
Haar missie? Jou diepgaande verbondenheid
laten ervaren om daarvandaan voluit
te gaan leven. yogaoutdoors.nl
HAPPY PLACE
In Terra Wolde bij Zeewolde
hoef je helemaal niks. Je geniet
van het simpele buitenleven en
ervaart het ritme van de natuur,
je dompelt je onder en ontspant.
De ideale plek ook voor een
DIY-yogaretreat. Kies een van
de mooie buitenverblijven,
neem een frisse ochtendduik,
eet allerlei lekkers van het houtvuur
in de bostuin, luier in een
hangmat, sup in de schemering,
spot wildlife in het bos – en doe
je practice op het prachtige
yogadeck. terrawolde.nl
89

HIER EN NU
Pauline van In Natuur Yoga verwoordt
het mooi. “Hoe zou het zijn om je voeten
stevig op de aarde te voelen, de wind in je
haren, de zon op je huid? Frisse lucht
stroomt door je lichaam en geeft je nieuwe
energie. Hoor de stilte en geluiden van het
bos. Weg van de prikkels, de drukte en
dagelijkse beslommeringen. Je geniet van
de schoonheid om je heen, waar ook jij een
onderdeel van bent. Zo zak je dieper in je
lichaam en kom je aan in het hier en nu.
Je voelt je thuis, veilig, ontspannen,
gezien, creatief en vrij. Helemaal jij, maar
ook verbonden met alles om je heen.”
Lijkt je dat wat? Pauline loopt graag een
eindje met je op. Ze geeft het hele jaar
door outdoor yogales, alleen komen daar
in de zomer allerlei leuke activiteiten bij.
Allemaal in de prachtige natuur rond
Apeldoorn. inNatuuryoga.nl
Voor iedereen
De lessen die Kelly in haar
studio geeft, kenmerken zich
door nuchterheid en zijn
toegankelijk voor iedereen, ook
als je volstrekt onervaren bent.
Er is tijd voor persoonlijke
aandacht, terwijl Kelly je helpt
groeien in je practice. In juli en
augustus kan dat ook in de frisse
lucht: op woensdagavond en
vrijdag- en zondagochtend rolt
ze de matten uit in Vlinderhof,
een prachtig verscholen plekje
in het Maximapark in Leidsche
Rijn. yogatijd.nl
Vrij als een vogel
Zeg je Biesbosch en zeg je yoga, dan zeg je Birdfulness. Want die
sluiten naadloos op elkaar aan. Mindful in de natuur zijn door je
zintuigen te gebruiken, uit je hoofd te komen en opmerkzaam in het
hier en nu aanwezig te zijn. De combinatie van yoga in de natuur en
de aanwezigheid van vogels ervaren vanuit een plek van mindfulness:
dat is ‘birdfulness’. Ga maar eens mee met een Mindful Yoga Day
Retreat. Een ontspannen, verzorgde dag waarin je de prachtige natuur
van de Dordtse Biesbosch ontdekt. Laat je begeleiden op de boot,
sup, wandelend, en op de yogamat. Het wordt magisch! Helemaal
leuk met een nachtje bij Stay Okay, midden in de Biesbosch, waar ze
van die toffe wikkelhouses (duurzame tiny houses) hebben. Birdfulness
neemt je trouwens met nog veel meer mindful activiteiten mee: zoals
park yoga en speciale avonden bij volle maan. Neem een kijkje in de
agenda. birdfulness.nl/agenda
90

Het nieuwe
Happinez Zomerboek
Klaar voor wat verwondering, speelsheid en
bezieling deze zomer? Ontdek met ons zomerboek
waar jouw creatieve kracht ligt.
Bestel nu zonder verzendkosten via
happinez.nl/zomerboek2025
of voordelig samen met een miniabonnement
via happinez.nl/zomerabo