12.01.2013 Views

VA Jaarverslag 2011-LR

VA Jaarverslag 2011-LR

VA Jaarverslag 2011-LR

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Van Alckmaer <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong><br />

Van Alckmaer<br />

<strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


Voorwoord<br />

Ook het jaar <strong>2011</strong> kenmerkte zich door de onzekerheden in de corporatiewereld. We wisten dat<br />

ons nog een aantal belangrijke wijzigingen in wet- en regelgeving te wachten stond. Voor een<br />

aantal is de gewenste duidelijkheid gekomen. Helaas hebben die vooralsnog geen positieve<br />

uitwerking op de woningmarkt.<br />

Er staat nog veel meer te gebeuren. Zeker met nieuwe verkiezingen in het vooruitzicht, is niet te<br />

voorspellen welke beleidswijzigingen we nog kunnen voorzien. Dit maakt het voor ons lastig om<br />

nieuwe plannen te maken. Het voelt alsof we door het heelal zweven. We weten dat daar een<br />

heleboel gebeurt, veelal buiten onze invloedssfeer. Zo vliegen er kometen rond, die soms in de<br />

buurt komen. Wanneer precies, of ze inslaan en met welke gevolgen, dat is niet altijd voorspelbaar.<br />

Maar het kan onszelf en onze omgeving drastisch veranderen. Zo kijken we ook naar de mogelijke<br />

veranderingen in de corporatiewereld.<br />

Onze keuze was in <strong>2011</strong> dan ook om ons met name te richten op de zaken die dichtbij onszelf<br />

staan en waar we wel invloed op hebben. Zo hebben we de klantfocus nog sterker vorm gegeven.<br />

Bijvoorbeeld met klantenpanels en onderzoeken. Op die manier kunnen we onze dienstverlening<br />

nog beter laten aansluiten op de klantwensen. Ook is er veel aandacht gegaan naar duurzaamheid,<br />

onze monumentenaanpak en (interne) kostenbesparingen.<br />

Daarmee zijn mooie resultaten behaald. Zo behaalden we de status van Aangewezen Organisatie<br />

voor Monumentenbehoud en vielen we in de prijzen met de restauratie van de monumentale<br />

panden aan de Appelsteeg en de Karenhuizen. Ook waren we - ondanks de slechte economische<br />

tijden - in staat de herstructureringsopgave in Overdie onverminderd tot uitvoer te brengen.<br />

En, zoals het er nu uitziet, blijft dit ook voor de toekomst financieel haalbaar. Uit deze resultaten<br />

halen we meer dan genoeg positieve energie om alle uitdagingen voor de toekomst aan te gaan.<br />

In dit jaarverslag zijn al onze activiteiten, de financiële resultaten en de activiteiten van de Raad<br />

van Commissarissen in <strong>2011</strong> beschreven.<br />

Ik wens u veel leesplezier!<br />

Elise Hoorn<br />

Directeur/bestuurder Van Alckmaer<br />

3


Inhoudsopgave


Voorwoord 3<br />

Verhuur 9<br />

Landelijke ontwikkelingen 10<br />

Gevarieerd woningaanbod 10<br />

Doorstroming neemt verder af 10<br />

Woonruimteverdeling 11<br />

Jongeren 12<br />

Bijzondere verhuurprojecten 12<br />

Portfoliomanagement 12<br />

Ontruimingen 12<br />

Verkoop 13<br />

Duurzaamheid 13<br />

Serviceabonnement 14<br />

Klachten 14<br />

Monumenten 17<br />

Aedes-netwerk Monumenten 18<br />

Behoud van hofjes 18<br />

Projectontwikkeling monumenten 18<br />

Open monumentendag 19<br />

Herstructurering en onderhoud 21<br />

Herstructurering Overdie 22<br />

Onderhoud 23<br />

Nieuwbouw 24<br />

Overige projecten 25<br />

Leefbaarheid 27<br />

Tuinen Ommering 28<br />

Bedrijfsruimten Ommering 28<br />

Buurtgericht samenwerken 28<br />

Speciaal Sociaal 29<br />

‘Wij de wijk’ in Kooimeer 29<br />

‘Wij de wijk’ in Hoefplan Zuidoost 30<br />

Bruggenbouwers 30<br />

Communicatie 33<br />

Klantenpanels 34<br />

Klanttevredenheidsonderzoek 34<br />

Persoonlijk contact met huurders 34<br />

Overleg met de huurdersvereniging 34<br />

Bewoners- en wijkcommissies 35<br />

Nieuwsbrieven 35<br />

Website en social media 35<br />

Dag van de Dialoog 35<br />

Culturele evenementen 36<br />

Bestuurlijk en ambtelijk overleg/netwerken 36<br />

Interne organisatie 39<br />

Ondernemingsplan <strong>2011</strong>-2016 40<br />

Personeelsomvang 40<br />

Ontwikkeling medewerkers 40<br />

Ziekteverzuim 40<br />

Uitzend- en inleenkrachten 40<br />

Ondernemingsraad (OR) 40<br />

Bedrijfshulpverlening (BHV) 41<br />

Financieel beleid en beheer 43<br />

Treasurybeleid 44<br />

Renterisicoprofiel 44<br />

Huren 45<br />

Investeringen kantoor en kosten algemeen beheer 45<br />

Accountant 45<br />

Financiële rapportages 45<br />

Verslag Raad van Commissarissen 47<br />

Algemeen 48<br />

Samenstelling 48<br />

Afscheid van de heer Vegter 48<br />

Benoeming nieuwe voorzitter 48<br />

Benoeming 5 e lid RvC 49<br />

Vergaderingen en andere activiteiten 49<br />

Beoordeling directeur-bestuurder 49<br />

Herstructureringsopgave Overdie 50<br />

Goedkeuringen en besluiten 50<br />

Commissies 50<br />

Inhoudelijk toezicht 51<br />

Professionalisering governance 51<br />

Zelfevaluatie van de RvC 51<br />

Overleg met huurdersvereniging en ondernemingsraad 52<br />

Integriteit 52<br />

Verantwoording van de honorering van de leden van de RvC 52<br />

Kengetallen 55


Verhuur<br />

Het zwarte gat. Daarin leek de (sociale) woningmarkt zich in<br />

<strong>2011</strong> te bevinden wat betreft het huurbeleid. De helderheid<br />

waarop werd gehoopt rond tal van dossiers kwam niet.<br />

Zo bleef er onduidelijkheid over het inkomensafhankelijke<br />

huurprijsbeleid, de voorgenomen huurtoeslagheffing en de<br />

aanbiedingsverplichting. Dit leverde een vacuüm op, waarin<br />

het lastig was koers te bepalen. Voor Van Alckmaer bood de met<br />

het ondernemingsplan eerder ingezette koers houvast; de focus<br />

bleef gericht op de klant. Die stond ook in <strong>2011</strong> bij alle<br />

verhuuractiviteiten centraal.


Landelijke ontwikkelingen<br />

De Europese Commissie heeft de regels voor sociale verhuur veranderd. De doelgroep voor<br />

sociale huurwoningen is door een beschikking van de Europese Commissie verkleind. Vanaf<br />

1 januari <strong>2011</strong> mogen woningcorporaties 90% van hun sociale huurwoningen (woningen met een<br />

maandhuur tot € 652 (<strong>2011</strong>)) alleen nog toewijzen aan mensen met een belastbaar jaarinkomen<br />

tot maximaal € 33.614 (<strong>2011</strong>). Woningzoekenden die meer verdienen, hebben geen recht meer<br />

op een sociale huurwoning. Daarnaast zijn in oktober <strong>2011</strong> de schaarstepunten geïntroduceerd.<br />

Dit betekent dat bij de woningwaardering, die bepalend is voor de huurprijs, een (beperkt) aantal<br />

extra punten wordt toegekend als de woning binnen een schaarstegebied valt. Alkmaar behoort<br />

hiertoe. Bij mutatie kan dan meer huur worden gevraagd, om beter recht te doen aan de marktprijzen<br />

van huur- en koopwoningen in het gebied. Tot slot is vanaf 1 juli <strong>2011</strong> het energielabel<br />

onderdeel geworden van het woningwaarderingsysteem. Daarmee is het energielabel van een<br />

woning mede bepalend voor de huurprijs die kan worden gevraagd door de verhuurder.<br />

Gevarieerd woningaanbod<br />

Van Alckmaer is van mening dat een leefbare buurt wordt gevormd door mensen met verschillende<br />

inkomens een vrije(re) keuze te geven in waar en hoe zij wonen. Vandaar dat wordt ingezet<br />

op een gevarieerd woningaanbod. Het streven is minimaal 80% van de woningen (60% kernvoorraad<br />

en 20% betaalbare huur) beschikbaar te houden voor de primaire doelgroep. Dit zijn huurders<br />

die moeilijk zelf voor hun eigen huisvesting kunnen zorgen. Het gaat dan om mensen die in<br />

aanmerking komen voor huurtoeslag, maar ook om mensen met een lichamelijke of geestelijke<br />

beperking. Daarnaast verhuren wij woningen in het hogere segment (20% van onze woningvoorraad).<br />

De kernvoorraad bestaat uit sociale huurwoningen met een huurprijs tot € 517, de 20%<br />

betaalbare huur bestaat uit sociale huurwoningen met een huurprijs hoger dan € 517 en lager dan<br />

€ 652 (<strong>2011</strong>). Het hogere segment omvat woningen in de zogenaamde vrije sector. De extra huuropbrengsten<br />

van het hogere segment worden ingezet voor investeringen in de sociale woningen.<br />

Van Alckmaer heeft 7% van de sociale huurwoningen toegewezen aan mensen met een hoger<br />

jaarinkomen dan € 33.614. Hiermee blijft Van Alckmaer ruimschoots binnen de gestelde 10%norm<br />

die vanaf <strong>2011</strong> geldt.<br />

10<br />

Doorstroming neemt verder af<br />

In <strong>2011</strong> zijn de gevolgen van de kredietcrisis op de woningmarkt niet verminderd. Sterker nog,<br />

de economische crisis heeft nog meer effect dan in 2010. De woningmarkt zit op slot. Het aantal<br />

langdurig te koop staande woningen neemt toe en nieuwbouwprojecten worden steeds minder<br />

gerealiseerd. Het aantal verhuizingen neemt nog steeds af. De koop- en de huurmarkt zijn nauw<br />

met elkaar verbonden; doorstroming vindt nauwelijks nog plaats. Ook bij Van Alckmaer is het<br />

aantal verhuizingen verder afgenomen. Het aantal nieuwe verhuringen bedroeg 152, de mutatiegraad<br />

is hiermee in <strong>2011</strong> 6,1% (2010: 7,3%).<br />

Mensen met een hoger jaarinkomen dan € 33.614 komen niet meer in aanmerking voor een<br />

sociale huurwoning. Zij zijn aangewezen op een huurwoning in de vrije sector of moeten een<br />

woning kopen. Echter, door de aangescherpte hypotheekregels van banken liggen die voor veel<br />

van deze mensen buiten bereik. Mensen die nu ‘scheef’ huren blijven zitten en startende woningzoekers<br />

maken zo op de huur- en koopmarkt zeer geringe kans. Mogelijk daalt de mutatiegraad de<br />

komende jaren hierdoor verder. Nu houden de herstructureringsactiviteiten de mutatiegraad nog<br />

enigszins op niveau. Wanneer de investeringen hierop ook verder teruglopen, daalt die verder.<br />

Woonruimteverdeling<br />

Van Alckmaer wijst de woningen die leegkomen toe via het gezamenlijke systeem van de Stichting<br />

Sociale Verhuurders Noord-Kennemerland (SVNK). Corporaties uit Alkmaar en omgeving maken<br />

hiervan deel uit. Dit woonruimteverdelingsysteem is in <strong>2011</strong> aangepast. Dit gebeurde naar aanleiding<br />

van de aanpassing van de inkomensgrens voor sociale huur en de verplichting 90% van de<br />

sociale huurwoningen toe te wijzen aan mensen die aan die betreffende inkomensgrens voldoen.<br />

In <strong>2011</strong> is het aantal geregistreerde woningzoekenden in de regio voor het eerst sinds enkele<br />

jaren gedaald (3% ten opzichte van 2010). Het aantal reacties per leeggekomen woning blijft<br />

echter voortdurend stijgen en is met 5% toegenomen ten opzichte van vorig jaar. De slagingskans<br />

voor alle groepen is in de regio gemiddeld iets verbeterd. De groep woningzoekenden met een<br />

minimuminkomen neemt in omvang toe. Het betreft in <strong>2011</strong> 46% van het totaal aantal woningzoekenden.<br />

De groep met een jaarinkomen hoger dan € 43.000 is in <strong>2011</strong> sterk afgenomen.<br />

Ook opvallend, maar wel volgens verwachting, is de gestage groei van het aantal eenpersoonshuishoudens<br />

onder de woningzoekenden. Deze ‘verdunning’ heeft zich enkele jaren geleden<br />

ingezet. In <strong>2011</strong> is dit aantal 65% hoger dan in 2007 en maakt het ruim 55% van het totaal aantal<br />

woningzoekenden uit. Het aantal woningen dat aan mensen uit de laagste inkomensgroep wordt<br />

verhuurd, neemt langzaam toe. De tabel geeft het overzicht over de laatste vijf jaar voor alle<br />

verhuurders van SVNK.<br />

Jaar % verhuringen aan<br />

laagste inkomensgroep<br />

2007 30 %<br />

2008 35 %<br />

2009 37 %<br />

2010 41 %<br />

<strong>2011</strong> 43 %<br />

Bron: Rapportage Woonruimteverdeling <strong>2011</strong><br />

Noord-Kennemerland<br />

11


12<br />

Jongeren<br />

De slagingskans van jongeren (tot 23 jaar) op de regionale woningmarkt blijft een punt van aandacht.<br />

In Alkmaar loopt het experiment om een aantal complexen specifiek aan jongeren beschikbaar<br />

te stellen met behoud van inschrijfduur. Van Alckmaer stelde hiervoor een complex beschikbaar<br />

dat voorheen was aangewezen als complex met jongerenwoningen. Ook een complex dat<br />

binnen niet al te lange tijd wordt gerenoveerd, is voor het experiment gebruikt. Bij de evaluatie<br />

van het experiment bleek dat de slagingskans voor jongeren hierdoor niet wezenlijk verbetert.<br />

De over het algemeen incourante woningen staan wel minder lang leeg dan voorheen. Een sterk<br />

toenemend aantal klachten op het gebied van leefbaarheid en de daarmee samenhangende kans<br />

op imagoschade aan het complex met de voormalige jongerenwoningen, deed Van Alckmaer<br />

besluiten dit complex uit het experiment terug te trekken.<br />

Bijzondere verhuurprojecten<br />

Van Alckmaer levert graag haar bijdrage aan bijzondere of vernieuwende projecten. Zo is in <strong>2011</strong><br />

het project ‘Simulatiewoning’ voortgezet. Sinds eind 2009 is de woning aan de J. van Galenstraat 12<br />

verhuurd aan praktijkschool De Polsstok. Zij mogen dit pand drie jaar gebruiken als simulatiewoning.<br />

Dit onderwijsvernieuwende project stelt leerlingen in staat te leren hoe het is om zelfstandig<br />

te functioneren in de maatschappij: een huishouden runnen en een sociaal-maatschappelijke<br />

bijdrage leveren. De reacties van de direct betrokkenen bij dit project zijn tot op heden<br />

positief.<br />

Daarnaast neemt Van Alckmaer deel aan ‘Transferpunt’, een initiatief uit 2005 van corporaties in<br />

de regio. Instellingen voor maatschappelijke opvang, psychiatrie, verslavings- of gehandicaptenzorg<br />

kunnen via Transferpunt woningzoekenden laten plaatsen in een woning van de deelnemende<br />

corporaties. 5% van de vrijkomende woningen wordt toegewezen aan deze bijzondere<br />

doelgroepen. Van Alckmaer heeft in <strong>2011</strong> twee woningen beschikbaar gesteld aan maatschappelijke<br />

instellingen en drie vluchtelingen met een recent verkregen verblijfsvergunning gehuisvest.<br />

Portfoliomanagement<br />

Met ons portfoliomanagement bewaken wij onder andere de doelstelling dat 60% van onze woningvoorraad<br />

voor de primaire doelgroep betaalbaar blijft. In <strong>2011</strong> is via het portfoliomanagement<br />

de informatie over alle woningen en de woonomgeving geactualiseerd. Ook de gevolgen van de<br />

nieuwe wet- en regelgeving zijn doorgevoerd, bijvoorbeeld de introductie van het energielabel.<br />

Zo houden wij een actueel overzicht van het soort woning, de prijs, de typering van de wijken en<br />

buurten, de woon- en leefstijl van de huurders en toekomstige plannen met de woningen. Die zijn<br />

overigens mede afhankelijk van de woonwensen van onze huurders.<br />

Ontruimingen<br />

In <strong>2011</strong> zijn vijf woningen ontruimd (2010: 2). Eén woning is ontruimd vanwege de aanwezigheid<br />

van een hennepplantage. In een aantal gevallen van hoge huurschuld is besloten de woning niet<br />

13<br />

te ontruimen. Met deze huurders is een langlopende betalingsregeling getroffen in combinatie<br />

met verplichte schuldhulpverlening. Overigens is het beleid van Van Alckmaer om zo’n situatie<br />

zoveel mogelijk te voorkomen. Huurders met een huurachterstand worden snel benaderd, om te<br />

bekijken of schuldhulpverlening gewenst is. Grotere financiële problemen voor huurders kunnen<br />

op die manier worden afgewend.<br />

Verkoop<br />

De verkoop van woningen kan een positieve bijdrage leveren aan de leefbaarheid in een wijk.<br />

Soms is het ook de wens van een huurder. Tot slot levert het financiële middelen op die ten<br />

goede kunnen komen aan andere (sociale) activiteiten. Goede redenen voor Van Alckmaer om<br />

huurwoningen te koop aan de bieden. Echter, in <strong>2011</strong> is in Noord-Alkmaar een aantal daarvan<br />

teruggebracht in de verhuur. Simpelweg omdat de woningen te lang leeg bleven staan bij gebrek<br />

aan kopers. De verhuurbaarheid van deze woningen is wel goed. Desondanks zijn vier woningen<br />

verkocht (2010: 8), twee minder dan begroot. Het verkoopresultaat in <strong>2011</strong> kwam daarmee uit op<br />

€ 460.000.<br />

Duurzaamheid<br />

Duurzaamheid kan bij Van Alckmaer rekenen op brede aandacht. Allereerst volgen wij de doelstellingen<br />

die zijn opgenomen in het convenant ‘Energiebesparing Corporatiesector’. Doel daarvan is<br />

20% reductie van het gasverbruik, uitbanning van de F- en G-energielabels in ons woningbezit en<br />

een energetische verbetering van twee labels bij renovatie- en restauratie-ingrepen. Wij zorgen<br />

ervoor dat energiebesparing in al onze processen veel aandacht krijgt. Niet alleen bij werkzaamheden<br />

aan ons woningbezit, maar ook bij onze eigen werkprocessen. Daarnaast informeren wij<br />

onze huurders en medewerkers over de voordelen van bewust energiegebruik.<br />

Energielabel<br />

Medio <strong>2011</strong> zijn de energielabels ingevoerd bij de woningwaardering. Van Alckmaer is in 2008 al<br />

begonnen met het labelen van woningen bij mutaties. In <strong>2011</strong> had ongeveer een derde van onze<br />

woningen een officieel energielabel. Tot 2014 is nog een overgangsregeling van toepassing. De<br />

woningen zonder energielabel worden gewaardeerd op basis van het bouwjaar. In samenhang<br />

met het duurzaamheidbeleid wordt jaarlijks een programma opgesteld om energetisch slecht<br />

presterende woningen aan te pakken.<br />

Winst op de bouwplaats<br />

In <strong>2011</strong> hebben wij een ‘huizenarts’ ingeschakeld om diagnose te stellen bij opgeknapte woningen.<br />

Hebben wij ons werk goed gedaan als het gaat om duurzaamheid? Want alleen maar de voorgeschreven<br />

materialen toepassen leidt niet automatisch tot verbeteringen. Onderzoek leert dat<br />

veel energie wordt verspild doordat tijdens de bouw onzorgvuldig is gewerkt. De ‘huizenarts’<br />

controleert de werkzaamheden en legt op de bouwplaats aan de werklieden uit hoe het beter<br />

kan. Vooral het terugdringen van (te) grote kieren in isolatiemateriaal levert forse prestatieverbeteringen<br />

op.


14<br />

Project ‘Beter Peter’<br />

Dit jaar is duidelijk geworden dat deelname aan het project ‘Beter Peter’, waarbij huurders via<br />

internet een persoonlijk actieplan kunnen opstellen om energie te besparen, niet de gewenste<br />

resultaten oplevert. Dit project is een initiatief van Milieu Centraal, de Woonbond en Aedes.<br />

Van Alckmaer onderzoekt nu alternatieve methodes om het energiebewustzijn van huurders te<br />

vergroten. Door de stijgende energieprijzen stijgt een steeds groter deel van de maandelijkse<br />

woonlasten. Veel huurders zijn dan ook gebaat bij energiebesparingen.<br />

Serviceabonnement<br />

Van Alckmaer biedt klanten met een serviceabonnement de mogelijkheid reparaties door<br />

medewerkers van Van Alckmaer uit te laten voeren die normaal voor rekening zijn van de<br />

huurder. De kosten bedragen € 5,50 per maand. Binnen zes maanden na aanmelding voor een<br />

serviceabonnement vindt een controle van de woning plaats. Eenmaal in de vijf jaar krijgen de<br />

abonnementhouders een preventieve servicecontrole van hun woning aangeboden. Eind <strong>2011</strong><br />

maakten 1.894 huurders gebruik van het serviceabonnement. Een groei van 1,2% ten opzichte<br />

van 2010. In <strong>2011</strong> is 1.310 keer een opdracht voor serviceonderhoud verstrekt, een stijging van<br />

ruim 7% ten opzichte van 2010.<br />

Klachten<br />

Van Alckmaer hecht veel waarde aan een goede dienstverlening. Mocht een klant ontevreden<br />

zijn en niet met Van Alckmaer tot een oplossing komen, dan kan de formele klachtenprocedure<br />

worden gestart. De onafhankelijke SVNK Regionale Klachtencommissie wordt hierbij ingeschakeld<br />

en geeft uiteindelijk een advies aan Van Alckmaer. Klachten worden op deze manier zorgvuldig<br />

behandeld.<br />

15


16<br />

Monumenten<br />

17<br />

De Melkweg. Met zo’n 200 miljard sterren laat dit spiraalvormig<br />

sterrenstelsel zich aan ons zien als een lichtende band die de<br />

aarde omspant. Typerend voor de activiteiten van Van Alckmaer<br />

op het gebied van monumenten. Naast de kernactiviteiten voor<br />

de verhuur van woningen, is dit een belangrijk aandachtsterrein<br />

van Van Alckmaer. Een werkvlak waarop in <strong>2011</strong> veel lichtpuntjes<br />

waren te zien. Zo verwierven wij begin <strong>2011</strong> de zo gewenste<br />

AOM-status (Aangewezen Organisatie voor Monumentenbehoud).<br />

Van Alckmaer kan nu gecombineerde instandhoudingplannen in-<br />

dienen bij de Rijksdienst voor het cultureel erfgoed. Dit hoeft nu<br />

niet meer per monument. Bovendien kan Van Alckmaer met de<br />

status ook voor woonhuizen subsidieaanvragen indienen.<br />

Vijf monumenten zijn in <strong>2011</strong> opgeleverd. Door grootschalige<br />

restauratie zijn ze weer toekomstbestendig. En met twee van<br />

deze projecten vielen we zelfs in de prijzen.


18<br />

Aedes-netwerk Monumenten<br />

Van Alckmaer is via het Aedes-netwerk Monumenten nauw betrokken bij de Modernisering van<br />

de Monumentenzorg (MoMo). Ook adviseert Van Alckmaer over de verbetering van het Besluit<br />

Rijkssubsidiëring Instandhouding Monumenten (BRIM). Voor de gehanteerde procedure bestaat<br />

bij veel instellingen onbegrip. Protesten van corporaties tegen de gang van zaken hebben uiteindelijk<br />

tot vragen in de Tweede Kamer geleid. Voor 2012 zijn kleine verbeteringen toegezegd.<br />

Voorlopig kunnen veel facetten van de monumentenaanpak nog onder de aandacht van het rijk<br />

worden gebracht om behoud van deze ‘sterretjes’ in de woningvoorraad te vergemakkelijken.<br />

Behoud van hofjes<br />

Via het Landelijk Hofjes Beraad hebben wij in 2010 onderzocht of hofjesbesturen behoefte hebben<br />

aan ondersteuning bij het beheer en de exploitatie van monumenten. Van Alckmaer heeft immers<br />

een schat aan kennis, ervaring en vaardigheden op dit terrein opgebouwd, waarmee ook landelijk<br />

voordeel kan worden gedaan. In <strong>2011</strong> zijn de resultaten van de enquête onder de verschillende<br />

(particuliere) hofjesbesturen geanalyseerd. De uitkomsten gaven geen eenduidig beeld. Ongeveer<br />

de helft van de respondenten reageerde positief op eventuele ondersteuning door een partij als<br />

Van Alckmaer. Deze uitkomst geeft geen directe aanleiding om ons aanbod aan de hofjesbesturen<br />

op korte termijn om te zetten in concrete activiteiten. Mocht op enig moment de behoefte aan<br />

ondersteuning meer zichtbaar worden, dan is Van Alckmaer bereid die te verlenen.<br />

Projectontwikkeling monumenten<br />

Restauratie Karenhuizen<br />

De restauratie van de Karenhuizen is in <strong>2011</strong> feestelijk afgerond. Het pand is in 1918 ontworpen<br />

door het architectenduo Duiker & Bijvoet in opdracht van de rechtsvoorganger van Van Alckmaer,<br />

de Vereeniging voor Volkshuisvesting ‘Alkmaar’. Er zijn in de Karenhuizen twaalf zelfstandige<br />

appartementen gerealiseerd (deels sociale huur) en twaalf woningen voor cliënten met een licht<br />

verstandelijke beperking. Deze laatste twaalf woningen worden gehuurd door een zorgaanbieder<br />

in de gehandicaptensector. Ook zijn er ruimtes voor dagbesteding, evenals een onderkomen voor<br />

de begeleiders van de bewoners.<br />

De Karenhuizen wonnen de Alkmaarse Puienprijs <strong>2011</strong> in de categorie ‘Woonhuizen restauratie’.<br />

De Historische Vereniging Alkmaar is de initiatiefnemer van de prijs. Zij sprak haar waardering<br />

uit voor de inspanningen van Van Alckmaer bij de restauratie en de zorgvuldige uitvoering ervan.<br />

Ook werden de Karenhuizen voorgedragen voor De Arie Keppler Prijs, een initiatief van Stichting<br />

Welstandszorg Noord-Holland. De Karenhuizen scoorden zeer hoog bij de jury, maar deze prijs<br />

ging helaas aan het pand voorbij.<br />

Restauratie Appelsteeg 2-4-6<br />

Dit project bestaat uit een woning (Appelsteeg 4), een winkel (Appelsteeg 6) en het historische<br />

Huis met de Kogel (Appelsteeg 2). Al eerder was de restauratie van de rijksmonumenten<br />

Appelsteeg 4 en 6 afgerond. In <strong>2011</strong> is ook de restauratie van het Huis met de Kogel voltooid.<br />

En succesvol, want Van Alckmaer heeft voor de panden de Puienprijs <strong>2011</strong> in de categorie ‘Zakelijke<br />

panden met een historische pui’ ontvangen. De Puienprijscommissie meende dat dit pand ‘met<br />

kop en schouders boven de andere genomineerden’ uitstak. Als één van de weinig overgebleven<br />

gotische houten huizen in Alkmaar, dat ook veel Hollandse renaissance elementen in zich heeft,<br />

is dit rijksmonument uit 1557 een uniek pand in de geschiedenis van de stad Alkmaar.<br />

Tijdens de grootschalige restauratie in 2010 zijn de gevels van het Huis met de Kogel en de<br />

naastliggende 17e-eeuwse panden grondig onder handen genomen. Het middelste pand heeft<br />

zelfs een gespiegelde beganegrondindeling gekregen. Het Huis met de Kogel heeft een<br />

‘multi-monumentale’ publieksfunctie gekregen. Het pand is uitermate geschikt voor vergaderingen<br />

en bijeenkomsten met kleine groepen. Bij de restauratie zijn zoveel mogelijk originele materialen<br />

en detailleringen behouden of in oorspronkelijke staat teruggebracht. Het meest gewijzigd is<br />

de kleurstelling, die is bepaald aan de hand van een uitvoerig bouwhistorisch kleurenonderzoek.<br />

Synagoge Hofstraat 13-15-17<br />

De Alkmaarse synagoge is na een ingrijpende restauratie op 15 december <strong>2011</strong> officieel weer in<br />

gebruik genomen. De openingshandeling is verricht door de achterkleinzoon van de laatste rabbijn.<br />

Op 5 maart 1942 deed deze laatste rabbijn het licht uit in de sjoel. Bijna 70 jaar later heeft zijn<br />

achterkleinzoon het licht weer aan mogen doen. In 2010 is gestart met de restauratie van het<br />

totale complex. Het Alkmaarse Synagogecomplex bestaat uit het rijksmonumentale kerkgebouw<br />

(sjoel) en de gemeentelijke monumenten het schooltje (cheider) en rabbijnhuisje. Van Alckmaer<br />

is vanwege haar kennis van en ervaring met restauraties van monumentale panden door de<br />

Stichting Alkmaarse Synagoge (SAS) gevraagd de restauratie van de synagoge uit te voeren. Aan de<br />

sjoel is een multifunctionele ruimte gebouwd, die samen met de sjoel door de SAS wordt gehuurd.<br />

Het schooltje en het rabbijnhuisje blijven in bezit van Van Alckmaer en zijn gerestaureerd tot<br />

twee individuele huurwoningen.<br />

Open Monumentendag<br />

Tijdens de Open Monumentendag <strong>2011</strong> hebben wij ons kantoor aan de Keetgracht 1, de<br />

monumentale voormalige Stadtstimmerwerf, opengesteld voor bezoekers. Medewerkers van<br />

Van Alckmaer vertelden over het pand en presenteerden de voortgang van diverse lopende<br />

restauratieprojecten. Bijna 400 bezoekers hebben het kantoorpand van Van Alckmaer bezocht.<br />

Dit leverde veel positieve reacties op. Bezoekers waren over het algemeen zeer lovend over de<br />

combinatie van oude en nieuwe elementen in het pand.<br />

19


20 21<br />

Herstructurering<br />

en onderhoud<br />

De zon. Het helderste object aan de hemel, 2.700 lichtjaren<br />

verwijderd van het centrum van de Melkweg (het zwarte gat).<br />

Een ster die licht, warmte en vrolijkheid brengt. Een gevoel dat<br />

wij ook - waar het mist - willen terugbrengen in de wijken waar<br />

wij actief zijn. De revitalisering van het vastgoedbezit is een<br />

doorlopend proces, waarbij met name door herstructurering<br />

een positieve transformatie van een wijk kan plaatsvinden.<br />

Minder ingrijpend, maar zeker net zo belangrijk, is de<br />

(kleinschalige) woningverbetering en het reguliere planmatig<br />

onderhoud. Beide broodnodig om onze huurders woonplezier<br />

te geven.


Herstructurering Overdie<br />

De herstructureringsopgave in Overdie blijft een grote inspanning vragen van Van Alckmaer.<br />

Communicatie met en participatie van bewoners zijn essentieel voor het welslagen van de<br />

verschillende projecten. Overdie is één van de veertig aangewezen ‘kracht- en/of prachtwijken’<br />

in Nederland. Van Alckmaer werkt samen met de gemeente Alkmaar en collega-corporatie<br />

Woonwaard aan de herstructurering van deze wijk. De fysieke ingrepen zijn omschreven in het<br />

‘Integraal Plan Overdie’ (IPO) uit 2003 en worden nog steeds ongewijzigd uitgevoerd. Ondanks<br />

de problemen in de bouw- en woningmarkt is het Van Alckmaer nagenoeg steeds gelukt om de<br />

bouwactiviteiten volgens planning uit te voeren. Ook de activiteiten opgenomen in het Wijk Actie<br />

Plan (WAP) en uitgesplitst naar sociale- en economische pijlers, zijn door Van Alckmaer verricht.<br />

Voor de herstructureringsopgave ontvangt Van Alckmaer een subsidie uit het Corporatie-<br />

Wijkenfonds. Inmiddels is bekend geworden dat dit fonds per 2013 ophoudt te bestaan.<br />

Fysiek programma<br />

In <strong>2011</strong> was de fysieke opgave voor Overdie gericht op:<br />

• de restauratie van 105 eengezinswoningen in de Uitenboschstraat;<br />

• de voorbereiding van de sloop/nieuwbouw aan de Melis Stokelaan (portiekflats).<br />

22<br />

Renovatie 105 eengezinswoningen Uitenboschstraat<br />

De Uitenboschstraat is uniek omdat hier de allereerste sociale woningen van Alkmaar te vinden<br />

zijn, gebouwd in 1912. Met de renovatie zijn veel authentieke elementen in oude glorie hersteld,<br />

maar is ook modern woongenot ingebracht. De eerste fase, de veertig woningen (gemeentelijke<br />

monumenten) aan de Uitenboschstraat nummer 1 t/m 79, is begin 2012 opgeleverd. De voorgevel<br />

van de woningen is gerestaureerd op basis van de oorspronkelijke raamindeling. De woningen<br />

hebben daarbij een compleet nieuwe indeling op de begane grond en de eerste verdieping gekregen.<br />

Toilet, douche en slaapkamers zijn ruimer, doordat de achterkant van de woningen is uitgebouwd.<br />

Daarnaast zijn nieuwe kozijnen aangebracht en zijn de woningen optimaal geïsoleerd. De woningen<br />

worden verwarmd via het warmtenet van de Huisvuilcentrale (HVC), een primeur in de regio.<br />

Via het ‘Niet meer dan anders’-principe, vastgelegd in de Warmtewet (conceptwet), weten de<br />

huurders dat hun energielasten niet hoger zijn dan bij andere energieleveranciers.<br />

Van Alckmaer heeft draagvlak voor de renovatie gecreëerd door de bewoners uitgebreid te<br />

informeren en de werkzaamheden in nauwe samenwerking met de bewonerscommissie uit te<br />

voeren. Vanwege het verdwijnen van de gasaansluiting in de keuken, hebben alle bewoners een<br />

cursus elektrisch koken aangeboden gekregen. Deze cursus werd een groot succes.<br />

Voor de woningen in de Uitenboschstraat die nog gerenoveerd moeten worden (tweede en derde<br />

fase) zijn in 2010 plannen gemaakt. De werkzaamheden starten in 2012 en de oplevering van<br />

de laatste woningen staat gepland in 2013. Na de renovatie wordt een deel van de woningen bij<br />

mutatie verkocht.<br />

Sloop/nieuwbouw Melis Stokelaan<br />

Net als in 2010, is in <strong>2011</strong> gewerkt aan de voorbereiding van de sloop/nieuwbouw van de 54<br />

woningen in de twee laagbouwflats aan de Melis Stokelaan. Met begeleiding van het Sociaal<br />

Team zijn alle bewoners (op één huurder na) per 31 december <strong>2011</strong> verhuisd. Het Sociaal Team<br />

ondersteunt de bewoners gedurende het gehele proces van opzegging tot oplevering en bij het<br />

vinden van een andere passende woning. Het team regelt ook de uitbetaling van de verhuiskostenvergoeding.<br />

De leeggekomen woningen worden via een anti-kraak organisatie tijdelijk<br />

verhuurd. Over de nieuwbouw leest u verderop in dit hoofdstuk meer.<br />

Sociaaleconomisch programma<br />

Voor Overdie is samen met de partners in de wijkvernieuwing (bewoners, gemeente, Woonwaard<br />

en Van Alckmaer) het Wijkactieplan (WAP) Overdie opgesteld. Met dit plan is er extra aandacht<br />

voor de samenhang tussen de fysieke projecten en de sociale versterking van de wijk. Begin <strong>2011</strong><br />

zijn de werkafspraken en de taakverdeling tussen de partners geactualiseerd. De veranderde<br />

economische situatie en de striktere afbakening van taken tussen de verschillende betrokken partijen<br />

bij sociale projecten gaven hiertoe aanleiding. Zo is de aanpak van de openbare ruimte weer<br />

onder verantwoordelijkheid van de gemeente gekomen. Onze inzet varieert van participeren in<br />

tot ondersteunen van verschillende sociale projecten.<br />

Buurtmeester<br />

De functie van buurtmeester is in <strong>2011</strong> voortgezet. De functie is ingesteld om tijdens de<br />

renovatiewerkzaamheden in 2006 in en aan de flats aan de Ommering de contacten met de<br />

bewoners te vergemakkelijken. De functie wordt samen met collega-corporatie Woonwaard<br />

ingevuld. De buurtmeester houdt nu toezicht op de flats, de rondom gelegen eengezinswoningen<br />

en de woonomgeving. Kleine reparaties verricht de buurtmeester zelf. Grotere problemen worden<br />

direct doorgespeeld aan de opzichters en woonconsulenten van de betreffende woningcorporatie.<br />

De buurtmeester heeft middenin de buurt een werkplek, in een van de vrijgemaakte bedrijfsruimten.<br />

Onderhoud<br />

23<br />

Uitgangspunten bij het onderhoudsbeleid<br />

De afgelopen twaalf jaar is circa 75% van ons vastgoedbezit aangepast aan de huidige kwaliteitseisen.<br />

In de periode 2012–2020 gebeurt dit voor de resterende 25%. Regulier planmatig onderhoud<br />

wordt waar mogelijk meegenomen bij bredere verbeterplannen. Om energetisch minder of<br />

slecht presterende woningen aan te pakken, is een meerjarenprogramma opgesteld. Tegelijkertijd<br />

wordt bij mutatie woningverbetering uitgevoerd, zodat het aanbod aansluit op de kwaliteitsvraag<br />

uit de markt. Ook is er aandacht voor de veiligheid van woningen. Bij iedere vrijgekomen woning<br />

worden de gas-, water- en elektriciteitsinstallaties gecontroleerd door een externe partij.


Ingreep 94 eengezinswoningen Kooimeer<br />

De eerste fase voor de aanpak van de eengezinswoningen in Kooimeer (2010) bestond uit de<br />

verbetering van acht woningen in één bouwblok. Pas na uitvoerige evaluatie met de bewoners<br />

zijn de plannen voor de overige woningen ingevuld, inclusief planning. In <strong>2011</strong> is de tweede fase<br />

uitgevoerd. Vooral de buitenkant van de woningen wordt aangepakt. De kozijnen en dakpannen<br />

worden vervangen, het dak en de gevels geïsoleerd. Verder kunnen de huurders rekenen op<br />

mechanische ventilatie en nieuwe radiatoren. Op verzoek van de bewoners kunnen extra<br />

verbeteringen in de woning worden uitgevoerd. De kleur en de toegepaste materialen van de<br />

gevels zijn per straat verschillend, waardoor variatie in uitstraling ontstaat. Duurzaamheid heeft<br />

volop de aandacht bij alle ingrepen.<br />

De tweede fase is inmiddels opgeleverd en geëvalueerd. Resultaat is dat voor de overige woningen<br />

in de Kooimeer de aanpak ongewijzigd wordt uitgevoerd. De derde fase is begin mei 2012 gestart.<br />

Nieuwbouw<br />

24<br />

Melis Stokelaan<br />

De voorbereiding van de sloop van de twee laagbouwflats aan de Melis Stokelaan is eerder in dit<br />

hoofdstuk beschreven. Vanwege de onduidelijke markt zijn de eerdere uitgangspunten voor de<br />

nieuwbouw herzien. Het nieuwbouwplan richt zich nu op de realisatie van eengezinswoningen,<br />

met mogelijkheden voor differentiatie. De huurprijzen vallen binnen die van de sociale sector.<br />

De afronding van de nieuwbouw wordt in het najaar van 2013 verwacht.<br />

Starterswoningen Bergerweg<br />

Nabij de voormalige ambachtsschool aan de Bergerweg ontwikkelt Van Alckmaer 19 moderne<br />

stadswoningen. De gemeente bouwt hier een Regionaal Archief. In de voormalige ambachtsschool<br />

en het nieuwe archief wordt de stichting Kunst en Cultuur gehuisvest. De bouw is eind <strong>2011</strong><br />

volgens planning gestart. Vier woningen krijgen de entree aan de Krelagestraat. De overige vijftien<br />

woningen worden vanaf het dak van het archief toegankelijk. Ook bij deze woningen is gezocht<br />

naar duurzame oplossingen. Zo worden ze voorzien van de zogenaamde ventilatielucht WTW’s<br />

(Warmte Terug Winning). Dit betekent dat warme lucht van het ventilatiesysteem wordt gebruikt<br />

voor de voorverwarming van CV-water.<br />

Voormeer/De Laat<br />

Van Alckmaer zou in <strong>2011</strong> beginnen met de werkzaamheden aan het aangekochte pand aan<br />

de Voormeer, aansluitend op de afronding van het nieuwbouwproject Schelphoek. De bouwactiviteiten<br />

aan de Schelphoek zijn echter vertraagd, mede door de economische crisis. De planning<br />

van het project Voormeer is daarom bijgesteld en de tijdelijke verhuur van het pand voor-<br />

lopig voortgezet. Ook de ontwikkeling van het pand aan De Laat is uitgesteld. Er wordt gekeken<br />

of mogelijk projecten gezamenlijk kunnen worden aangepakt.<br />

25<br />

Overige projecten<br />

Ook in <strong>2011</strong> is Van Alckmaer met enige regelmaat benaderd door marktpartijen om nieuwbouwprojecten<br />

over te nemen of te participeren in de ontwikkeling van een project. Met de focus op<br />

revitalisering van de eigen bestaande woningvoorraad en het beslag dat dit legt op onze financiële<br />

middelen, wordt elk verzoek zorgvuldig afgewogen op kwaliteit en de huidige marktsituatie.<br />

Van Alckmaer heeft op basis hiervan niet positief kunnen reageren op de verzoeken.<br />

Gezien haar expertise in het beheer van monumentaal vastgoed is Van Alckmaer in <strong>2011</strong> door<br />

een collega-corporatie benaderd voor de overname van twee monumentale panden. De panden<br />

bestaan uit dertien zelfstandige wooneenheden. Er is nog geen overeenstemming bereikt over de<br />

overdracht.


26 27<br />

Leefbaarheid<br />

Sterren en planeten. Ze zijn er in alle soorten en maten.<br />

Groot en klein, zichtbaar en niet zichtbaar, ver en dichtbij.<br />

Die diversiteit is ook te vinden in de wijken. Zowel bij haar<br />

bewoners als bij de vraagstukken op het gebied van leefbaarheid.<br />

Om ondanks de krappere financiën en politieke ontwikkelingen<br />

goede keuzes te maken voor de investeringen in een goed<br />

leefklimaat, worden heel gericht de doelgroepen, woonwensen en<br />

mogelijke problemen in buurten en wijken in kaart gebracht.<br />

Wij streven daarom naar een nog betere relatie met onze<br />

huurders en luisteren kritisch naar hen. Voor sommige<br />

doelgroepen is daar meer tijd en energie voor nodig, maar<br />

die verdienen zich terug in de resultaten.


Tuinen Ommering<br />

In samenhang met verschillende sociale en fysieke projecten is in 2010 een groot tuinenproject in<br />

Ommering uitgevoerd. In <strong>2011</strong> hebben we de aanpak geëvalueerd. De gezamenlijke aanpak met<br />

de collega-corporaties Kennemer Wonen en Woonwaard Noord-Kennemerland is heel succesvol<br />

gebleken. Het onderhoud aan de tuinen wordt gezamenlijk uitgevoerd. Het aantal meldingen van<br />

overlast en vervuiling is sterk afgenomen, mede door de inzet van een buurtmeester. Bij mooi<br />

weer wordt door de kinderen uit de wijk volop in de tuinen gespeeld en vinden de ouders een<br />

plekje op de banken. Daar was het ons om te doen!<br />

Bedrijfsruimten Ommering<br />

In de flats aan de Ommering hebben zich in de loop der jaren vier horecaondernemingen gevestigd<br />

in de hoekpanden die de flats verbinden. Bij de fysieke aanpak van de flats en openbare ruimten<br />

is ervoor gekozen de functie van de hoekpanden te wijzigen. Aanleiding was de overlast die de<br />

horecavoorzieningen met zich meebrengen. Beëindiging van de huurovereenkomst met de enige<br />

overgebleven horecaondernemer wordt in 2012 verwacht. Nieuwe huurders worden gezocht<br />

onder sociaal-maatschappelijke dienstverlenende organisaties. De voortdurende economische<br />

crisis maakt dit niet eenvoudig. Desondanks is een aantal panden inmiddels verhuurd.<br />

Buurtgericht samenwerken<br />

Van Alckmaer participeert sinds de start, eind jaren negentig van de vorige eeuw, in het<br />

‘Buurtgericht samenwerken’. Door deelname aan wijkteams in de stad op plekken waar<br />

Van Alckmaer bezit heeft, werken wij samen met bewoners, de gemeente Alkmaar, politie<br />

Noord Holland Noord en collega-corporaties aan prettige buurten. Schoon, heel en veilig is<br />

het uitgangspunt. In wijken waar wij geen woningen hebben, doen wij mee op uitnodiging.<br />

28<br />

Eind 2010 kondigde de gemeente een nieuwe samenwerkingsstructuur aan: het Nieuw Alkmaars<br />

Peil (NAP). Het NAP staat voor een nieuwe standaard voor een integrale, programmatische aanpak<br />

van wijken en buurten met aandacht voor zowel fysieke als sociale aspecten. Voor alle wijken<br />

wordt op uniforme wijze een Wijkagenda opgesteld. Deze agenda bestaat uit een actieplan voor<br />

de korte termijn en een ontwikkel- of toekomstplan. Deze aanpak bouwt voort op de ervaring met<br />

het integraal plan en het wijkactieplan voor Overdie. In <strong>2011</strong> zou deze manier van buurtgericht<br />

samenwerken verder worden uitgewerkt.<br />

Echter, in maart <strong>2011</strong> trad het college van Burgemeester en Wethouders van Alkmaar af.<br />

Het nieuwe college, dat in april <strong>2011</strong> werd gevormd, zag af van het NAP-plan. Het buurtgericht<br />

samenwerken werd om die reden ongewijzigd voortgezet. In iedere buurt organiseert het wijkteam<br />

jaarlijks één of meerdere buurtcontactbijeenkomsten. Tijdens deze bijeenkomsten kunnen<br />

bewoners hun vragen stellen en hun wensen, ideeën en klachten uiten bij de verschillende<br />

samenwerkingspartners. Ook worden de buurtgerichte projecten gepresenteerd. In <strong>2011</strong> hebben<br />

de wijkteams aandacht besteed aan leefbaarheid, veiligheid, vandalisme en jeugdoverlast.<br />

Vanuit het buurtgericht samenwerken wordt ook geld beschikbaar gesteld voor bewonersinitiatieven.<br />

Bewoners die iets voor hun buurt of wijk willen doen, kunnen hiervoor een aanvraag<br />

indienen. In alle wijken is hiervan gebruik gemaakt.<br />

Speciaal Sociaal<br />

De ‘Speciaal Sociaal’-projecten liepen ook in <strong>2011</strong> verder door. In het kader van het buurtgericht<br />

samenwerken worden na signalen van een wijkteam de problemen in een buurt of wijk aangepakt<br />

met het project ‘Speciaal Sociaal’. Verloedering, criminaliteit en overlast kunnen hiervoor aanleiding<br />

zijn. Een van de doelen is het vergroten van de inzet van bewoners voor hun leefomgeving. De<br />

anonimiteit van buurtbewoners wordt op die manier verkleind en de sociale verbondenheid<br />

versterkt. Aan bewoners wordt gevraagd tijdig problemen te signaleren en te melden. Vervolgens<br />

wordt gezamenlijk naar een oplossing gezocht.<br />

Galerijgesprekken<br />

In dit kader hebben in <strong>2011</strong> zogenaamde galerijgesprekken plaatsgevonden in de flats. Hierbij<br />

worden galerijvertegenwoordigers geworven en leefregels onder de aandacht gebracht. Dit gebeurde<br />

in de flats van onze collega-corporatie Woonwaard. Omdat de gesprekken goede resultaten<br />

opleverden, worden in 2012 deze gesprekken voortgezet in de flat van Van Alckmaer.<br />

‘Wij de wijk’ in Kooimeer<br />

Van Alckmaer verhuurt middenin Kooimeer een woning aan de gemeente die van hieruit<br />

leefbaarheidprojecten uitvoert. De huurovereenkomst loopt gedurende het ‘Speciaal Sociaal’programma.<br />

Activiteiten in de woning waren in <strong>2011</strong> onder meer:<br />

29<br />

• Nederlandse taalles voor allochtone vrouwen;<br />

• gesprekken in de ouderkamer, waarbij ouders met elkaar in gesprek gaan over onder andere<br />

de opvoeding van hun kinderen;<br />

• ‘Drawing her story’: vrouwen tekenden het levensverhaal van andere vrouwen. Deze tekeningen<br />

werden onderdeel van een reizende tentoonstelling, die in verschillende instellingen in de wijk,<br />

waaronder scholen en zorgcentra, een plek kreeg;<br />

• het Mozaïekproject. Bij dit project hebben alle buurtbewoners per post een mozaïeksteentje<br />

ontvangen. Zij werden allen uitgenodigd dit steentje op een bepaald tijdstip op de juiste plaats<br />

op een mozaïekbank te plakken. Op deze wijze vindt ontmoeting plaats. Ook werd de zitbank<br />

zo een gebruiksvoorwerp in de openbare ruimte waaraan iedereen uit de buurt heel specifiek<br />

verbonden is. Jong en oud deden enthousiast mee.


30<br />

‘Wij de wijk’ in Hoefplan Zuidoost<br />

In januari <strong>2011</strong> is een nieuwjaarsbijeenkomst georganiseerd waarin de activiteiten en de actiepunten<br />

voor <strong>2011</strong> aan de bewoners in Hoefplan Zuidoost zijn gepresenteerd, de zogenoemde<br />

buurtagenda. In het najaar was er een buurtfeest met de titel ‘Het is leuk in de Hoef’. In deze wijk<br />

is het lastiger gebleken om bewoners actief bij thema’s te betrekken. De activiteiten die worden<br />

georganiseerd sluiten daarom meer aan bij praktische programma’s, zoals ‘Schoon, heel en veilig’.<br />

Bruggenbouwers<br />

Het project Bruggenbouwers heeft als doel mensen met elkaar in contact te brengen. De Bruggenbouwers<br />

leggen huis-aan-huis contacten en komen daarmee ‘achter de voordeur’. Wanneer<br />

mensen met problemen komen, worden zij gestimuleerd en geholpen om deze zelf op te lossen.<br />

De Bruggenbouwers verwijzen eventueel door naar relevante instanties. Samen met collegacorporatie<br />

Woonwaard en de gemeente Alkmaar zetten wij deze methodiek met succes in op<br />

verschillende plekken in de herstructureringswijk Overdie. Ook in <strong>2011</strong> is dit gebeurd.<br />

Eind 2010 is de aanpak in de Melis Stokeflat in Nieuw Overdie afgerond en geëvalueerd. Uit dit<br />

gezamenlijk onderzoek en een eigen buurtonderzoek dat begin <strong>2011</strong> is afgerond, blijkt dat het de<br />

Bruggenbouwers helaas niet is gelukt om in deze flat de betrokkenheid van de bewoners meetbaar<br />

te vergroten. De overige partners wilden het project voorzetten in een ander deel van de wijk,<br />

maar Van Alckmaer heeft naar aanleiding van de onderzoeksresultaten besloten niet verder te<br />

gaan met het project Bruggenbouwers. Zelf schenken wij nu extra aandacht aan de buurt.<br />

31


32<br />

Communicatie<br />

De maan. Een natuurlijke satelliet van de aarde, waarvan wij<br />

33<br />

vanaf de aarde alleen maar de voorzijde kunnen zien. Maar met<br />

moderne technieken is het inmiddels al tientallen jaren mogelijk<br />

om ook een beeld te krijgen van de achterzijde van de maan.<br />

Wij zien graag zoveel mogelijk van onze huurders, met het doel<br />

onze activiteiten zo goed mogelijk op hun wensen af te stemmen.<br />

Met alle nieuwe communicatiemiddelen is dat steeds beter mo-<br />

gelijk. Ook kunnen wij daarmee sneller meer mensen informe-<br />

ren over relevante ontwikkelingen op het gebied van wonen en<br />

onze organisatie. Persoonlijk contact blijft voor ons onmisbaar,<br />

zowel met huurders als met andere belanghebbenden, naast de<br />

kansen en mogelijkheden van bijvoorbeeld social media.


34<br />

Klantenpanels<br />

In <strong>2011</strong> is gestart met klantenpanels om woonwensen inzichtelijk te maken. Van Alckmaer wil op<br />

deze wijze de contacten met klanten optimaal benutten om haar dienstverlening te verbeteren.<br />

Er is gekozen voor een gelaagde opzet. Een panel van zeven mensen komt vijf- tot zesmaal per<br />

jaar bijeen om thematische onderwerpen te bespreken. Daarnaast wordt een tweede klantpanel<br />

schriftelijk benaderd. Dit panel bestaat ook uit zeven personen. Zij reageren schriftelijk op<br />

dezelfde onderwerpen. De zogenaamde mutatiewoning (leeggekomen huurwoning) is in <strong>2011</strong> als<br />

eerste onderwerp aan de panels voorgelegd. Wat verwacht het panel van een dergelijke woning<br />

en hoe verwacht het panel dat een mutatie door Van Alckmaer wordt afgehandeld? Op basis<br />

daarvan kunnen onze normen beter worden afgestemd op die van de klant.<br />

Klanttevredenheidsonderzoek<br />

In <strong>2011</strong> is door het onderzoeksbureau USP een klanttevredenheidsonderzoek uitgevoerd onder<br />

al onze huurders. Alle huurders hebben een brief van Van Alckmaer ontvangen met daarin het<br />

verzoek om aan dit digitale onderzoek mee te doen. Meer dan 400 mensen hebben zich hiervoor<br />

gemeld. Om de representativiteit te kunnen garanderen, is daarnaast een aantal mensen<br />

telefonisch benaderd. Ook schriftelijke deelname behoorde tot de mogelijkheden. Om tot een<br />

zo waardevol mogelijke uitkomst te komen met zoveel mogelijk respondenten, is onder de<br />

deelnemers een maand gratis huur verloot. Uit het onderzoek kwamen de volgende scores voor<br />

Van Alckmaer: 7,3 voor de woning, 7,4 voor de woonomgeving en 7,6 voor haar dienstverlening.<br />

In 2012 worden de uitkomsten geanalyseerd om tot verbeterplannen te komen.<br />

Persoonlijk contact met huurders<br />

Wij kennen veel van onze huurders persoonlijk. De medewerkers van Van Alckmaer zijn veel in<br />

de wijk te vinden. Om een goed beeld te krijgen van de wensen en behoeften van de huurders<br />

is dit ook nodig. Direct (door)vragen, uitleggen en vragen beantwoorden helpt klanten bij het<br />

formuleren van hun verwachtingen. En Van Alckmaer bij het signaleren van verbeterpunten of het<br />

in kaart brengen van gewenste acties. Huisbezoeken vinden plaats bij renovatie- en restauratieprojecten,<br />

zoals in Overdie en in Kooimeer. Ook worden zonodig voorlichtingsbijeenkomsten<br />

georganiseerd of participeren wij bij dergelijke initiatieven van samenwerkingspartijen.<br />

Na oplevering bij vertrek en bij nieuwe verhuringen vinden er ‘after sales’-gesprekken plaats.<br />

De bevindingen worden gebruikt om onze producten en dienstverlening waar nodig bij te stellen.<br />

Overleg met de huurdersvereniging<br />

Naast de eerder genoemde persoonlijke contacten is er ook een aantal formele overlegmomenten.<br />

Zo is ook in <strong>2011</strong> regelmatig overleg gevoerd met de huurdersvereniging. De volgende ‘vaste’<br />

onderwerpen stonden op de agenda: de jaarlijkse huuraanpassing, de afrekening servicekosten,<br />

het meerjarig planmatig onderhoud en de voortgang van de verschillende projecten, het voorgenomen<br />

activiteitenplan, de jaarrekening en het jaarverslag (inclusief het volkshuisvestingsverslag)<br />

en de ontwikkelingen in de woningbranche. Een goede afstemming met de huurdersvereniging is<br />

van groot belang. In het overleg worden de uitgangspunten en standpunten met betrekking<br />

tot rollen, taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden uitgewisseld.<br />

35<br />

Bewoners- en wijkcommissies<br />

De voor- en najaarsoverleggen met de bewoners- en wijkcommissies zijn eveneens voortgezet.<br />

In het voorjaar zijn de jaarlijkse huurverhoging en de afrekening van de servicekosten besproken;<br />

in het najaar het geplande onderhoud. De agenda van deze overleggen wordt in nauwe samenspraak<br />

met de bewonerscommissie opgesteld. Afhankelijk van de specifieke situatie krijgen onderwerpen<br />

zoals de inrichting en het onderhoud van tuinen, voorkomende vervuiling en overlast<br />

meer of minder aandacht. Overleg met bewonerscommissies van complexen waar planmatig<br />

onderhoud, renovatie- of restauratiewerkzaamheden plaatsvinden, gebeurt veel vaker.<br />

Nieuwsbrieven<br />

Regelmatig brengen wij onze klanten met een nieuwsbrief op de hoogte van onze activiteiten en<br />

de ontwikkelingen binnen de branche. In <strong>2011</strong> is de nieuwsbrief driemaal verschenen. In <strong>2011</strong> is<br />

onder andere aandacht besteed aan de verschillende renovatie-en restauratieprojecten, waaronder<br />

de Uitenboschstraat en de Karenhuizen. Daarnaast was er in de nieuwsbrieven onder meer infor-<br />

matie te vinden over het nieuwe wijkcentrum Overdie, monumenten, veiligheid en personele<br />

zaken bij Van Alckmaer. De nieuwsbrief wordt ook digitaal naar geïnteresseerden gestuurd.<br />

Website en social media<br />

Op de website van Van Alckmaer is de meest actuele informatie te vinden over de woningen en<br />

activiteiten van Van Alckmaer. Bezoekers van de website kunnen daar ook hun interesse voor<br />

koopwoningen of huurwoningen in de vrije sector kenbaar maken. Social media (met name<br />

Twitter en Linkedin) worden waar mogelijk aanvullend ingezet.<br />

Dag van de Dialoog<br />

Van Alckmaer is lid van de kerngroep Dag van de Dialoog. De voornaamste activiteiten van de<br />

kerngroep zijn, naast het voorbereiden van de dag zelf, het vergroten van het draagvlak voor het<br />

evenement en het aantrekken van nieuwe deelnemers en sponsoren. De Dag van de Dialoog is<br />

opgezet om ontmoetingen tot stand te brengen tussen mensen die elkaar anders nooit zouden<br />

ontmoeten. In de gehele stad wordt een aantal lunch- en dinertafels georganiseerd waarbij mensen<br />

aanschuiven en met elkaar in dialoog treden naar aanleiding van een jaarlijks gekozen thema.<br />

In <strong>2011</strong> was het thema: ‘Jouw vraag is mij ‘n zorg’. Op 3 november organiseerde van Alckmaer<br />

rond dit thema een lunchtafel. Het enthousiasme van de deelnemers was groot.


36<br />

Culturele evenementen<br />

Van Alckmaer bezit relatief veel woningen in en nabij het centrum van de stad Alkmaar.<br />

Een derde deel van het bezit van Van Alckmaer ligt in de aan het centrum grenzende<br />

herstructureringswijk Overdie. Om de aantrekkelijkheid en bekendheid van de binnenstad<br />

te vergroten, sponsort Van Alckmaer enkele culturele evenementen die daar plaatsvinden.<br />

Het geeft Van Alckmaer daarbij de mogelijkheid huurders en andere stakeholders uit te nodigen<br />

om elkaar te ontmoeten in een inspirerende omgeving. Bovendien nemen veel huurders van<br />

Van Alckmaer deel aan deze evenementen.<br />

Lindegrachtconcerten<br />

Ook in <strong>2011</strong> was Van Alckmaer hoofdsponsor van het Lindegrachtconcert. Van Alckmaer nodigt<br />

haar huurders en andere relaties uit hierbij aanwezig te zijn. Zo kan op een ontspannen en<br />

laagdrempelige manier kennis worden gemaakt met klassieke muziek. Dit evenement groeit<br />

nog elk jaar en is buitengewoon succesvol te noemen. In <strong>2011</strong> vonden de concerten plaats op<br />

12 en 26 juli en 9 augustus.<br />

5 mei comité<br />

Tijdens de herdenking die jaarlijks wordt georganiseerd door het 5 mei comité, wordt de<br />

niet-vanzelfsprekendheid van de waarden vrijheid en respect onder de aandacht gebracht.<br />

Van Alckmaer wil deze waarden met nadruk bij haar huurders bekend maken, vandaar de keuze<br />

om de herdenking ook in <strong>2011</strong> weer te ondersteunen.<br />

Bestuurlijk en ambtelijk overleg/netwerken<br />

In <strong>2011</strong> heeft door de val van het college van Burgemeester en Wethouders van Alkmaar weinig<br />

bestuurlijk overleg plaatsgevonden. Op ambtelijk niveau is dit wel regelmatig gebeurd. Zo is<br />

tussen de regionale corporaties en de gemeente Alkmaar over de verdere detaillering van de<br />

prestatieafspraken gesproken. Het Hoofden Woondienstenoverleg, waarbij tweemaandelijks<br />

wordt overlegd met andere corporaties (en gemeenteambtenaren op uitnodiging), is in <strong>2011</strong><br />

voortgezet. Op de agenda stonden onder meer het woonruimteverdelingsysteem, de wijzigingen<br />

bij het aanbieden van vrijgekomen woningen, de implementatie van de nieuwe huisvestingsverordening<br />

en het Transferpunt. Het Portefeuillehouders Overleg Noord-Kennemerland Wonen<br />

(PONK) en het directeurenoverleg SVNK hebben in <strong>2011</strong> ook weer plaatsgevonden.<br />

De werkconferentie samenwerking corporaties Noord Holland Noord is bezocht. Daar is het<br />

initiatief genomen voor een platform woningcorporaties Noord Holland Noord. De initiatiefnemers<br />

menen dat vooral de demografische ontwikkelingen bovenregionale samenwerking vereisen.<br />

Van Alckmaer is een maatschappelijke onderneming. Wij onderhouden daarom een intensief<br />

sociaal netwerk in de regio. De directeur-bestuurder is in het belang van Van Alckmaer verbonden<br />

aan verschillende organisaties, instellingen en commissies. Voorbeeld hiervan is de Adviesraad<br />

Centrum Woord, Beeld en Geluid (Yxie).<br />

37


38 39<br />

Interne organisatie<br />

Zoals de dampkring van essentieel belang is voor het leven<br />

op aarde, zo belangrijk is een goed functionerende interne<br />

organisatie voor de prestaties van Van Alckmaer. Zorgvuldigheid<br />

en een kritische houding zijn dan ook vereist bij de interne<br />

maatregelen om de economische crisis, de ingrijpende wet- en<br />

regelgeving en de maatschappelijke en demografische<br />

ontwikkelingen te trotseren. Door flexibel en innovatief te<br />

werken worden kosten laag gehouden. Ook wordt het totale<br />

personeelsbestand aangepast aan deze tijden en het aantal<br />

externe adviseurs tot een minimum beperkt. Contracten met<br />

leveranciers worden waar nodig herzien.


Ondernemingsplan <strong>2011</strong>-2016<br />

Uitgangspunt voor alle activiteiten vormt het ondernemingsplan <strong>2011</strong>-2016 ‘Historisch<br />

toekomstperspectief’ (herijking ondernemingsplan 2010-2015), waarin klantfocus, de aanpak<br />

van monumenten en de inzet op leefbaarheid en duurzaamheid de belangrijkste pijlers vormen.<br />

Echter, de maatschappelijke en politieke ontwikkelingen volgen elkaar zo snel op, dat het niet<br />

ondenkbaar is dat het ondernemingsplan op korte termijn nog eens tegen het licht gehouden<br />

moet worden.<br />

Personeelsomvang<br />

Het totale personeelbestand bestond op 31 december <strong>2011</strong> uit 30 medewerkers (27,9 fte’s).<br />

Dit is minder dan in 2010. In totaal zijn vier medewerkers in <strong>2011</strong> uit dienst getreden. De gemiddelde<br />

leeftijd van de werknemers was per 31 december <strong>2011</strong> 47,4 jaar. De deeltijdfactor is met<br />

een gemiddelde van 0,93 gelijk gebleven.<br />

Ontwikkeling medewerkers<br />

Gedurende <strong>2011</strong> hebben verschillende medewerkers voor de uitvoering van hun functie relevante<br />

opleidingen, bijeenkomsten, workshops en symposia gevolgd. Enkele voorbeelden: opfriscursussen<br />

voor informatiesystemen, herhalingscursussen voor gecertificeerde BHV-ers (Bedrijfshulpverlening),<br />

financiële seminars, cursussen Personeel & Organisatie, netwerkbijeenkomsten en opfriscursussen<br />

Secretariaat. Twee medewerkers hebben de opleiding tot EPA (Energie Prestatie Advies)-adviseur<br />

met goed gevolg afgerond. Enkele medewerkers uit het middenkader hebben de opleiding<br />

Functioneren van de manager gevolgd.<br />

Ziekteverzuim<br />

In <strong>2011</strong> was het verzuimpercentage 5,65%, exclusief de langdurig zieken was dit percentage 2,21%.<br />

Uitzend- en inleenkrachten<br />

In <strong>2011</strong> is een bedrag van € 88.000 uitgegeven aan uitzend- en inleenkrachten (begroot:<br />

€ 182.000). De kosten zijn gemaakt voor de vervanging van langdurig zieke werknemers.<br />

40<br />

Ondernemingsraad (OR)<br />

In <strong>2011</strong> is het bestuur van de OR vernieuwd. Het aantal kandidaten en de beschikbare plaatsen<br />

kwamen overeen, zodat verkiezingen niet nodig waren. Er is tweemaal officieel overleg gevoerd<br />

met de directie. De stand van zaken van de organisatie (ondernemingsplan en afdelingsplannen),<br />

de opzegging van het lidmaatschap van Aedes, het project ‘Door het Glazen Plafond’ (FNV Formaat),<br />

de wijzigingen binnen de RvC en het beheer van de Burgemeester Peeckstichting kwamen aan<br />

de orde. Ook is de handleiding personele zaken vastgesteld. Naast deze officiële overleggen vindt<br />

maandelijks informeel overleg plaats tussen de OR en directie.<br />

Bedrijfshulpverlening (BHV)<br />

In <strong>2011</strong> is afscheid genomen van één BHV-er. Deze vacature is opgevuld door twee nieuwe<br />

BHV-ers. In totaal heeft Van Alckmaer nu drie BHV-ers die allen gecertificeerd zijn, ook voor de<br />

Automatische Externe Defibrillator (AED). Elk jaar worden herhalingscursussen gevolgd voor<br />

brandbestrijding, ontruiming, eerste hulp en AED. Het bedrijfsnoodplan is op een aantal kleine<br />

punten aangepast. Besloten is de functie van hoofd BHV te laten vervallen. Eén BHV-er is het<br />

aanspreekpunt voor de interne organisatie.<br />

41


42 43<br />

Financieel beleid<br />

en beheer<br />

Terug op aarde, waar het einde van de economische crisis nog<br />

niet in zicht is. De dagelijkse realiteit is dat om ons heen veel<br />

partijen in de bouwwereld en branchegenoten in de financiële<br />

problemen komen. Door het uitblijven van de concrete<br />

uitwerking van wet- en regelgeving is daarbij de onzekerheid<br />

over de juiste koers groot. Van Alckmaer heeft om die redenen<br />

in <strong>2011</strong> ervoor gekozen dichtbij de kern van haar organisatie-<br />

doelstellingen te blijven. Binnen de financiële mogelijkheden<br />

worden de weinige risico’s weloverwogen genomen, om de<br />

stabiele financiële situatie van Van Alckmaer vast te houden.


Treasurybeleid<br />

Het treasurybeleid van Van Alckmaer is gericht op het actief beheersen van financierings- en<br />

renterisico’s. Het treasurystatuut van Van Alckmaer voorziet in een treasurycommissie. De treasurycommissie<br />

vergaderde in <strong>2011</strong> driemaal. De commissie heeft voor de directeur-bestuurder een brede<br />

adviserende taak op het gebied van financiën en treasury. De treasurycommissie heeft daarnaast<br />

een adviserende rol bij het opstellen van documentatie en informatie op het gebied van treasury,<br />

zoals het treasurystatuut en het treasuryjaarplan. Eén lid van de Raad van Commissarissen (met<br />

de financiële portefeuille) is op verzoek van de directeur-bestuurder aanwezig als toehoorder bij<br />

de treasurycommissie.<br />

Een belangrijke doelstelling van treasury is het bewaken en zekerstellen van de financierbaarheid<br />

van de activiteiten van de organisatie door tijdige en voldoende toegang tot de geld- en kapitaalmarkt<br />

op zowel de korte als lange termijn. Dit gebeurt door actief saldobeheer. Als deelnemer van<br />

het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) worden nieuwe langlopende leningen afgesloten<br />

onder borgstelling van het WSW. Van Alckmaer voldoet aan de eisen van kredietwaardigheid<br />

en solvabiliteit die het WSW stelt.<br />

In <strong>2011</strong> is het treasuryjaarplan over het tijdvak 2012-2017 vastgesteld. Door de hoge mate van<br />

onvoorspelbaarheid van onze nabije toekomst en de daaraan verbonden risico’s, zijn drie<br />

scenario’s uitgewerkt.<br />

Renterisicoprofiel<br />

Renterisico is door het WSW gedefinieerd als het totale bedrag waarover te zijner tijd een nu<br />

nog onbekend rentepercentage wordt betaald. Het renterisico wordt gemeten door de eindaflossingen<br />

en renteaanpassingen van langlopende leningen in enig jaar te relateren aan de<br />

totale leningportefeuille van het lopende jaar. Spreiding van de renterisico’s over de jaren maakt<br />

dat de exploitatie minder wordt blootgesteld aan schommelingen van het renteniveau en dat de<br />

rentelasten gelijkmatig over de jaren worden verdeeld. De huidige norm van het WSW voor het<br />

maximaal aanvaardbare renterisico in een jaar is bepaald op 15% van de restant hoofdsom van<br />

langlopende leningen. Het renterisicoprofiel van Van Alckmaer is in het tijdvak 2012-2017 niet<br />

hoger dan 10%. Dit is conform de uitgangspunten in het treasurystatuut 2008.<br />

In 2010 zijn twee nieuwe WSW-geborgde langlopende leningen aangetrokken voor het jaar <strong>2011</strong>:<br />

Lening Transactiedatum<br />

Looptijd Hoofdsom Type Rente Verstrekker<br />

44<br />

1 31-05-<strong>2011</strong> 8 jaar € 4.000.000 Fixe 3,88 % Nederlandse Waterschapsbank<br />

2 15-12-<strong>2011</strong> 50 jaar € 5.000.000 Fixe + opslag 3,95 % Nederlandse Waterschapsbank<br />

Ook zijn in 2010 nog twee leningen afgesloten van elk € 8.000.000 met een opnamedatum in<br />

2012 en 2013, met een rentepercentage van respectievelijk 4,12% en 4,13%. De genoemde<br />

leningen zijn aangetrokken voor de herfinanciering van bestaande en vervallen leningen en passen<br />

binnen de kaders van het WSW. De gemiddelde rente van de leningportefeuille bedroeg per<br />

31 december <strong>2011</strong> 4,20% (in 2010: 4,25%). De gemiddelde looptijd van de leningportefeuille past<br />

bij de gemiddelde restant levensduur van het vastgoedbezit.<br />

Van Alckmaer maakt geen gebruik van derivaten voor speculatieve doeleinden. Het renterisico<br />

is nihil.<br />

Huren<br />

In <strong>2011</strong> zijn onze huurprijzen gemiddeld 1,26% gestegen. De maximaal toegestane gemiddelde<br />

huurverhoging voor de huurtoeslag verhuringen was 1,3%. In complexen waar renovatie, restauratie<br />

of sloop/nieuwbouw is gepland, was de jaarlijkse huurverhoging 0%. De reguliere huurverhoging<br />

heeft een stijging van de huuropbrengsten met circa € 85.000 tot gevolg. Het effect van de huur-<br />

harmonisatie bij mutaties en woningverbetering was in <strong>2011</strong> circa € 88.000. De overige stijging in<br />

huuropbrengsten is het gevolg van de opleveringen van de Karenhuizen, de Kennemerstraatweg<br />

en de eerste fase Uitenboschstraat.<br />

Investeringen kantoor en kosten algemeen beheer<br />

Over de kosten voor algemeen beheer wordt maandelijks gerapporteerd. De realisatie van de<br />

uitgaven was conform de prognose van <strong>2011</strong>. De investeringen in het eigen kantoor bestonden<br />

uit uitgaven op het gebied van veiligheid en onderhoud.<br />

45<br />

Accountant<br />

Het beleid van Van Alckmaer is dat de externe accountant wordt benoemd voor een periode van<br />

maximaal vier jaar. Conform deze afspraak is in 2008 een contract voor vier jaar afgesloten met<br />

Ernst & Young. In <strong>2011</strong> was dit de controlerende accountant.<br />

Financiële rapportages<br />

Projectontwikkeling en treasury zijn de meest risicovolle activiteiten van Van Alckmaer. Om ervoor<br />

te zorgen dat de risico’s beheersbaar en inzichtelijk zijn, wordt maandelijks gestructureerd gerapporteerd.<br />

De frequentie van viermaandelijkse overzichtrapportages is in <strong>2011</strong> weer verhoogd naar<br />

overzichtrapportages per kwartaal. Daarnaast worden een begroting en een jaarrekening opgesteld.<br />

De directeur-bestuurder en de Raad van Commissarissen nemen op basis daarvan besluiten<br />

over eventuele verdere investeringen.


46 47<br />

Verslag van de<br />

Raad van<br />

Commissarissen


Algemeen<br />

De Raad van Commissarissen (RvC) heeft tot taak toezicht te houden op het bestuur en op de<br />

algemene gang van zaken bij Van Alckmaer. De RvC staat tevens het bestuur met raad terzijde.<br />

De RvC houdt onder andere toezicht op:<br />

• realisatie van de doelstellingen van de corporatie;<br />

• strategie en risico’s verbonden aan activiteiten van de corporatie;<br />

• opzet en werking van de interne risicobeheersing- en controlesystemen;<br />

• kwaliteit van de maatschappelijke verantwoording;<br />

• financieel verslaggevingproces;<br />

• naleving van toepasselijke wet- en regelgeving.<br />

De taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de RvC zijn in de statuten van Van Alckmaer<br />

omschreven. In dit verslag legt de RvC verantwoording af over zijn activiteiten.<br />

Samenstelling<br />

De RvC startte in <strong>2011</strong> met vijf leden: de heer A. Vegter (financiële en economische zaken,<br />

voorzitter), de heer H. van Kuijk (commercie en ondernemersoriëntatie, vice-voorzitter),<br />

mevrouw mr. R.K. Beltman-Jeelof (juridische en sociale zaken), de heer ir. ing. J.J.M.E. de Vries<br />

(volkshuisvesting en vastgoed) en de heer drs. K.L.W.M.M. Spruyt (financiële en economische<br />

zaken). Per april trad de heer Vegter af als voorzitter en werd de heer Spruyt benoemd in die<br />

functie. Daarmee bestond de RvC vanaf dat moment uit vier leden.<br />

48<br />

Afscheid van de heer Vegter<br />

Op 8 april <strong>2011</strong> is de heer Vegter, conform het rooster, afgetreden als voorzitter van de RvC.<br />

Na een periode van twaalf jaar als lid van de RvC, heeft de heer Vegter op 11 mei afscheid genomen.<br />

Hij was sinds 1 januari 2006 voorzitter van de RvC. Onder zijn bezielende leiding, met als basis de<br />

Governance Code, is de professionalisering van de RvC verder tot stand gekomen. Daarnaast heeft<br />

de heer Vegter, als toezichthouder en adviseur van het directieteam, een belangrijke bijdrage<br />

geleverd aan de stabiele financiële positie van Van Alckmaer en de toonaangevende rol van Van<br />

Alckmaer in het behoud van cultureel erfgoed. De inzet en betrokkenheid van de heer Vegter in al<br />

die jaren worden door de overige leden van de RvC en de directeur-bestuurder zeer gewaardeerd.<br />

Benoeming nieuwe voorzitter<br />

De RvC heeft uit zijn midden een nieuwe voorzitter benoemd. Met ingang van 11 mei <strong>2011</strong> is de<br />

heer Spruyt voorzitter van de RvC van Van Alckmaer.<br />

49<br />

Benoeming 5 e lid RvC<br />

In april is na het aftreden van de heer Vegter een vacature ontstaan voor een 5 e RvC-lid. Op basis<br />

van een geactualiseerde profielschets volgde een benoemingsprocedure. Die heeft geleid tot de<br />

aanstelling van mevrouw M.A.M. van der Poel per 1 januari 2012. Zij is verantwoordelijk voor de<br />

portefeuille algemene zaken.<br />

Vergaderingen en andere activiteiten<br />

De RvC kwam in <strong>2011</strong> tienmaal bijeen voor overleg, waarvan zesmaal met de directie. Dit betrof<br />

zes reguliere vergaderingen en vier bijeenkomsten waarin de benoeming van een nieuwe voorzitter,<br />

het 5 e RvC-lid, de zelfevaluatie en de beoordeling van de directeur-bestuurder werden voorbereid.<br />

In <strong>2011</strong> is gewerkt met een thematisch vergaderschema, naast de reguliere onderwerpen.<br />

Thema’s die aan de orde kwamen waren onder andere de consequenties van de kredietcrisis<br />

voor de actuele ontwikkeling van renovatie- en restauratieprojecten, de toepassing van de<br />

risicobeheermaatregelen, integriteit, het CFV Continuïteitsoordeel <strong>2011</strong>-2015 en de projectsteun<br />

Vogelaar-wijken, het CFV Solvabiliteitsoordeel verslagjaar 2010, het sectorbeeld voornemens<br />

woningbouwcorporaties 2010 en de Oordeelsbrief 2010. Ook zijn de beoordelingssystematiek<br />

voor de beoordeling van de bestuurder, de voortgang van de herstructurering van de wijk Overdie<br />

en het rapportagemodel ondernemingsplan 2010-2015 besproken. Voor een aantal agendapunten<br />

is een beroep gedaan op een externe deskundige, die tijdens de vergaderingen of speciale<br />

bijeenkomsten van de RvC het betreffende onderwerp van een toelichting voorzag en met de<br />

RvC hierover van gedachten wisselde.<br />

Naast de vergaderingen zijn er meerdere activiteiten geweest waarbij een of meerdere leden<br />

aanwezig waren als vertegenwoordiger van de RvC van Van Alckmaer. Bijvoorbeeld bij de afronding<br />

van de restauraties van de rijksmonumenten de Karenhuizen en het synagogecomplex,<br />

de nieuwjaarsreceptie van Van Alckmaer, het Lindegrachtconcert, de 8 oktober festiviteiten,<br />

het Kaeskoppenstad festival, de kerstlunch van Van Alckmaer en de Open Monumentendag.<br />

Ook dodenherdenking en de 5 mei viering werden bijgewoond.<br />

Beoordeling directeur-bestuurder<br />

De beoordeling van de directeur-bestuurder (DB) over het jaar <strong>2011</strong> gebeurde aan de hand<br />

van de beloningscode Westerlaken. Het handelen vanuit het besef van de maatschappelijke<br />

voorbeeldfunctie is hierbij vanzelfsprekend en door de RvC gehanteerd. De RvC concludeert dat<br />

de ‘performance’ van de DB over het jaar <strong>2011</strong> uitstekend dan wel bovengemiddeld is geweest.<br />

De RvC heeft hiervoor unaniem zijn waardering uitgesproken.


Herstructureringsopgave Overdie<br />

De herstructureringsopgave in Overdie is door de RvC getoetst. Gekeken is in hoeverre de realisatie<br />

in de pas liep met de vooraf opgestelde planningen en begrotingen. Hierbij is rekening gehouden<br />

met de stijgende bouwkosten en de actuele verkoopresultaten. De RvC is tevreden over de voortgang<br />

van het project. In het licht van de actuele ontwikkelingen op zowel de vastgoed- als de<br />

financiële markt blijft de RvC de bereikte resultaten nauwgezet volgen.<br />

Goedkeuringen en besluiten<br />

De RvC gaf in <strong>2011</strong> zijn goedkeuring aan de volgende door het bestuur vastgestelde besluiten:<br />

• de meerjarenbegroting 2012-2016;<br />

• de opdracht voor het maken van een verbeterde rapportage interim-controle door Ernst & Young;<br />

• de jaarrekening 2010;<br />

• de rapportage interim-controle van Ernst & Young;<br />

• het Volkshuisvestings- en Bestuursverslag inclusief het verslag van de Raad van Commissarissen<br />

2010;<br />

• de directeur-bestuurder decharge te verlenen voor het gevoerde beleid in 2010;<br />

• de benoeming van de heer drs. K.L.W.M.M. Spruyt als voorzitter van de RvC;<br />

• de benoeming van mevrouw M.A.M. van der Poel tot 5 e lid van de RvC met als portefeuille algemene<br />

zaken met ingang van 1 januari 2012;<br />

• het treasuryjaarplan 2012;<br />

• de bekrachtiging van het bestuursbesluit tot aankoop van de Verdronkenoord 70 en 78;<br />

• de notulen d.d. 8-12-2010, 2-2-<strong>2011</strong>, 7-2-<strong>2011</strong>, 6-4-<strong>2011</strong>, 11-5-<strong>2011</strong>, 4-7-<strong>2011</strong>, 14-9-<strong>2011</strong><br />

en 2-11-<strong>2011</strong> (tevens ondertekend).<br />

Ook ging de RvC akkoord met:<br />

• de inhoud en strekking van de Governance Code en de Aedescode en het daarmee<br />

samenhangende actieplan voor 2008-<strong>2011</strong>;<br />

• het thematische vergaderschema van de RvC voor 2012.<br />

50<br />

Commissies<br />

De voorzitter van de RvC is toehoorder van de treasury (kern)commissie, waardoor hij goed op de<br />

hoogte blijft van dit belangrijke onderwerp. Dit onderwerp komt overigens ook steeds uitgebreid<br />

aan de orde in de RvC-vergaderingen. In de treasurycommissie, die bestaat uit de directeurbestuurder<br />

van Van Alckmaer, het verantwoordelijke managementteamlid en een externe adviseur,<br />

wordt frequent gesproken over het treasurybeleid (gericht op de financierbaarheid en het<br />

renterisicobeleid van de organisatie) en de financiële resultaten.<br />

De zelfevaluatie is in <strong>2011</strong> voorbereid en voorgezeten door het RvC-lid de heer De Vries. De beoordeling<br />

van de directeur-bestuurder is in <strong>2011</strong> voorbereid door de voorzitter van de RvC de heer<br />

Spruyt en als lid de heer De Vries.<br />

51<br />

Inhoudelijk toezicht<br />

Het Ondernemingsplan 2010–2015 en de afdelings- en activiteitenplannen die hiervan zijn afgeleid,<br />

bieden de leden van de RvC handvatten bij het houden van toezicht op het bereiken van de<br />

gestelde doelen. Ook worden prestatieafspraken gemaakt met de directeur-bestuurder. De begroting<br />

en de jaarrekening bieden verder de mogelijkheid om te beoordelen of de onderneming<br />

voldoende investeert en rendeert op de werkterreinen van Van Alckmaer. De RvC is zich ervan<br />

bewust dat bij de activiteiten van een woningcorporatie als Van Alckmaer onrendabele investeringen<br />

nodig zijn gezien de sociaal-maatschappelijke doelstellingen van de onderneming.<br />

Met interne viermaandsrapportages, rapportages over de strategische- en volkshuisvestelijke<br />

prestaties, projectplannen en –presentaties en het treasurybeleid heeft de RvC goed zicht op<br />

de financiële risico’s en resultaten van Van Alckmaer. De RvC heeft dit beeld getoetst aan de<br />

uitkomsten van de interim-controle door de accountant, de oordeelsbrief van het Centraal Fonds<br />

Volkshuisvesting (CFV), inclusief continuïteits- en solvabiliteitsoordeel en het oordeel van het<br />

Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) over de kredietwaardigheid en het faciliteringsvolume.<br />

Van Alckmaer conformeert zich aan de definities en normen van het WSW. Deze definities en<br />

normen worden gebruikt als toetsingscriteria bij het invullen van het treasurybeleid.<br />

Professionalisering governance<br />

De governance van Van Alckmaer is ingericht volgens de richtlijnen van Aedes en de commissies<br />

Glasz en Tabaksblat. In 2008 is structurele invulling gegeven aan de zelfevaluatie van de RvC en dit<br />

is in <strong>2011</strong> voortgezet. De verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de RvC, evenals die van<br />

de directeur-bestuurder, zijn vastgelegd in de statuten van Van Alckmaer.<br />

Er heeft in het verslagjaar geen visitatie plaatsgevonden. Het standpunt van de RvC ten opzichte<br />

van het visitatiesysteem is niet relevant gewijzigd ten opzichte van dat in 2010. Van Alckmaer blijft<br />

een goed toepasbare visitatie van belang vinden, maar de markt biedt vooralsnog geen bureaus<br />

met ervaring met een corporatie als Van Alckmaer. Het betreft met name de combinatie van de<br />

bedrijfsmatige-, strategische- en volkshuisvestelijke prestaties met de rol van Van Alckmaer in het<br />

behoud van cultureel erfgoed. De wijze waarop invulling aan de visitatie kan worden gegeven,<br />

wordt om die reden in 2012 actief onderzocht.<br />

Zelfevaluatie van de RvC<br />

Als onderdeel van de voor 2010 benoemde governance actiepunten heeft in oktober <strong>2011</strong> de<br />

zelfevaluatie van de RvC plaatsgevonden. Begin 2012 zijn de resultaten hiervan met de directeurbestuurder<br />

besproken. Het RvC-lid De Vries heeft een zelfevaluatie-instrument voor de RvC van<br />

Van Alckmaer ontwikkeld. Met dit instrument kan de RvC zelfstandig, aan de hand van een aantal<br />

toetsvragen en op systematische wijze, de kwaliteit, effectiviteit en toegevoegde waarde van<br />

de RvC in kaart brengen en beoordelen. De uitkomsten van de zelfevaluatie geven een duidelijk<br />

beeld van de huidige situatie en de (noodzakelijke of gewenste) verbeterpunten.


Overleg met huurdersvereniging en ondernemingsraad<br />

In <strong>2011</strong> hebben de leden van de RvC die op voordracht van de huurdersvereniging zijn benoemd<br />

overleg met de huurdersvereniging gevoerd. Ook zijn zij aanwezig geweest bij de algemene<br />

ledenvergadering. Er is gesproken over het kabinetsbeleid en de aangekondigde wijzigingen in<br />

wet- en regelgeving, de ontwikkelingen in de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en<br />

de rol van woningbouwcorporaties, de toepassing van de participatieovereenkomst, het<br />

ondernemingsplan 2010-2015 en de doelstellingen op het terrein van monumenten.<br />

In <strong>2011</strong> is niet overlegd met de ondernemingsraad.<br />

Integriteit<br />

In het licht van de maatschappelijke onrust over de integriteit van bestuurders van maatschappelijke<br />

ondernemingen en de werving van een 5 e RvC-lid, heeft de RvC bij bijna iedere gelegenheid<br />

aandacht besteed aan dit onderwerp. Ook als onderdeel van de zelfevaluatie is dit gebeurd,<br />

specifiek benaderd vanuit de eigen rol als RvC-lid. Er hebben geen transacties plaatsgevonden<br />

waarbij sprake is van belangenverstrengeling van leden van het bestuur en/of de RvC.<br />

Verantwoording van de honorering van de leden van de RvC<br />

De leden van de RvC ontvangen per kwartaal een vaste beloning en een onkostenvergoeding.<br />

De totale honorering van de RvC bedroeg in <strong>2011</strong> € 24.000. Daarnaast werd aan de commissarissen<br />

€ 5.000 aan onkostenvergoeding betaald. De kosten voor inhuur van externe adviseurs voor de<br />

RvC en voor teambuilding bedroegen in <strong>2011</strong> € 8.000.<br />

Alkmaar, juni 2012<br />

52<br />

53


54 55<br />

Kengetallen


56<br />

<strong>2011</strong> 2010<br />

Woongelegenheden in exploitatie naar bouwperiode<br />

Vooroorlogse woningen 405 362<br />

Na-oorlogse woningen 2.090 2.105<br />

Subtotaal 2.495 2.467<br />

Woningen in aanbouw 2 26<br />

Garages 199 199<br />

Bedrijfsruimten/winkels 29 26<br />

Overig bezit 24 29<br />

Totaal 2.749 2.747<br />

Totaal verzekerde waarde (x € 1.000) 185.025 185.025<br />

Gemiddelde verzekerde waarde per woning 75.000 75.000<br />

Gemiddelde grondslag OZB per woning 151.603 147.259<br />

Aantal woningen naar huurprijsklasse<br />

Goedkoop : maandhuur < € 362 543 569<br />

Betaalbaar : maandhuur > € 362 < € 555 1.605 1.595<br />

Duur : maandhuur > € 555 347 303<br />

Kwaliteit<br />

Aantal reparatieverzoeken per woning 1,7 1,4<br />

Kosten niet-planmatig onderhoud per woning in euro 475 480<br />

Kosten planmatig onderhoud per woning in euro 413 417<br />

Totale kosten onderhoud per woning in euro 888 897<br />

Prijs-kwaliteitverhouding<br />

Gemiddeld aantal punten WWS 140 132<br />

Gemiddelde nettohuurprijs per woning per maand in euro 451 434<br />

Het verhuren van woningen<br />

Huurachterstand in % van de huren en de vergoedingen 0,90% 0,75%<br />

Huurderving in % van de huren en de vergoedingen 2,94% 1,92%<br />

Mutatiegraad 6,10% 7,30%<br />

Aanbiedingscoëfficiënt 3,02 2,30<br />

<strong>2011</strong> 2010<br />

Financiële continuïteit<br />

Solvabiliteit 53,07% 53,09%<br />

Rentabiliteit totaal vermogen 6,27% 0,93%<br />

Rentabiliteit eigen vermogen 8,43% -1,75%<br />

Liquiditeit (current ratio) 1,02 2,06<br />

Gemiddelde rentevoet vreemd vermogen 4,20% 4,25%<br />

Balans en winst- en verliesrekening (x € 1.000)<br />

Eigen vermogen 104.795 95.956<br />

Vreemd vermogen 92.652 84.787<br />

Totaal vermogen 197.447 180.744<br />

Vlottende activa 5.684 2.805<br />

Vlottende passiva 5.608 4.977<br />

Jaarresultaat 8.838 -1.675<br />

Rentelasten 3.544 3.365<br />

Huren 13.495 13.102<br />

Vergoedingen 702 687<br />

Huurachterstand actieve contracten (incl. WSNP)* 128 104<br />

Huurderving 418 265<br />

Algemeen<br />

Algemene bedrijfsreserve per woning in euro 42.002 38.896<br />

Salarissen en sociale lasten (x € 1.000) 2.239 2.585<br />

Personele bezetting (in fte’s):<br />

• Directie en staf 1,00 1,89<br />

• Vastgoedstrategie, -ontwikkeling en uitvoering 11,23 6,00<br />

• Front office 7,56 15,50<br />

• Back office en algemene zaken 7,53 7,14<br />

* Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen<br />

57


58<br />

Balans per 31 december <strong>2011</strong> (x € 1.000)<br />

A C T I V A 31-12-<strong>2011</strong> 31-12-2010<br />

<strong>VA</strong>STE ACTI<strong>VA</strong><br />

Materiële vaste activa<br />

Onroerende en roerende zaken in exploitatie 155.277 151.000<br />

Monumenten in exploitatie 22.823 11.412<br />

Onroerende en roerende zaken in ontwikkeling 7.881 9.642<br />

Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie 3.843 3.861<br />

189.824 175.915<br />

Financiële vaste activa<br />

Deelnemingen 20 0<br />

Latente belastingvordering 1.919 2.023<br />

1.939 2.023<br />

Totaal vaste activa 191.763 177.938<br />

VLOTTENDE ACTI<strong>VA</strong><br />

Voorraden 6 8<br />

Vorderingen<br />

Huurdebiteuren 81 98<br />

Overige vorderingen 38 186<br />

Overlopende activa 307 152<br />

Rekening courant deelnemingen 371 414<br />

797 850<br />

Liquide middelen 4.882 1.948<br />

Totaal vlottende activa 5.685 2.806<br />

Totaal activa 197.448 180.744<br />

59<br />

P A S S I V A 31-12-<strong>2011</strong> 31-12-2010<br />

EIGEN VERMOGEN<br />

Algemene bedrijfsreserve 102.472 93.480<br />

Bestemmingsreserve 2.323 2.476<br />

Totaal eigen vermogen 104.795 95.956<br />

VOORZIENINGEN<br />

Latente belastingverplichting 298 310<br />

Loopbaanontwikkeling 88 99<br />

Negatieve deelnemingen 13 36<br />

Voorziening onrendabele investeringen 609 1.350<br />

Totaal voorzieningen 1.008 1.795<br />

LANGLOPENDE SCHULDEN<br />

Leningen 86.037 78.016<br />

KORTLOPENDE SCHULDEN<br />

Aflossingsverplichtingen 142 163<br />

Schulden aan leveranciers 2.148 1.600<br />

Belastingen en premies sociale verzekeringen 900 471<br />

Overlopende passiva 2.418 2.743<br />

Totaal kortlopende schulden 5.608 4.977<br />

Totaal passiva 197.448 180.744


60<br />

Winst- en verliesrekening over het boekjaar (x € 1.000)<br />

<strong>2011</strong> 2010<br />

Bedrijfsopbrengsten<br />

Huren 13.495 13.102<br />

Vergoedingen 702 687<br />

Overige bedrijfsopbrengsten 663 316<br />

Som der bedrijfsopbrengsten 14.860 14.105<br />

Bedrijfslasten<br />

Afschrijvingen 348 335<br />

Erfpacht 3 3<br />

Lonen en salarissen 1.659 1.865<br />

Sociale lasten en pensioenen 578 720<br />

Lasten onderhoud 2.294 2.698<br />

Overige bedrijfslasten 3.582 3.538<br />

Som der bedrijfslasten 8.464 9.159<br />

RESULTAAT UIT VERHUURACTIVITEITEN 6.396 4.946<br />

Resultaat uit projecten en verkopen<br />

Verkoop van onroerende zaken 266 519<br />

Onrendabele investeringen 576 -1.954<br />

Som van het resultaat uit projecten en verkopen 842 -1.435<br />

BEDRIJFSRESULTAAT 7.238 3.511<br />

61<br />

<strong>2011</strong> 2010<br />

Financiële baten en lasten<br />

Rentebaten 11 1<br />

Rentelasten -3.544 -3.365<br />

Som der financiële baten en lasten -3.533 -3.364<br />

RESULTAAT VOOR BELASTINGEN 3.705 147<br />

Vennootschapsbelasting -92 1.116<br />

Resultaat deelnemingen 43 -13<br />

RESULTAAT NA BELASTINGEN VOOR MUTATIE REËLE WAARDE 3.656 1.250<br />

Mutatie reële waarde materiële vaste activa 5.183 -2.925<br />

RESULTAAT NA BELASTINGEN NA MUTATIE REËLE WAARDE 8.839 -1.675<br />

Mededeling accountant<br />

De balans en winst- en verliesrekening zijn ontleend aan de jaarrekening <strong>2011</strong> van Van Alckmaer<br />

in Alkmaar. Deze jaarrekening is d.d. 4 april 2012 door Ernst & Young Accountants voorzien van<br />

een goedkeurende accountantsverklaring.


62 63<br />

Colofon<br />

Fotografie<br />

Shutterstock<br />

Druk<br />

Finesse Druk, Heerhugowaard<br />

Vormgeving<br />

De Combinatie, Alkmaar<br />

Eindredactie<br />

Zuyver communicatieadvies en -management, Katwijk<br />

Van Alckmaer<br />

Keetgracht 1<br />

1811 AM Alkmaar<br />

Postbus 191<br />

1800 AD Alkmaar<br />

T (072) 541 03 40<br />

F (072) 540 07 95<br />

E info@vanalckmaer.nl<br />

www.vanalckmaer.nl

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!