voor indirecte belastingen - Belastingrecht aan de VU > Welkom

‘Bedenk dat het bij de btw
om de omzet gaat en niet
om de winst’
Het hele bedrijf in je
Na zijn afstuderen in 1997
(fiscaal recht, Universiteit
van Amsterdam) heeft hij
zich alleen maar met indirecte
belastingen beziggehouden.
Het begon bij
Sara Lee Douwe Egberts,
waar de douanewerkzaamheden
overheersten. Nu is
Ivo Wittebrood VAT Manager
bij Canon Europa in
Amstelveen.
Tussen zijn eerste baan van vier jaar bij
Sara Lee en zijn huidige bij Canon liggen
nog twee relatief korte periodes als douaneadviseur
bij PwC en bedrijfsfiscalist bij het
Chinese telecommunicatiebedrijf Huawei. En
ook nog een tweede verblijf van bijna drie jaar
bij Sara Lee, nu met nadruk op de btw. Kortom,
Ivo Wittebrood is gepokt en gemazeld als het op
de indirecte belastingen aankomt.
VEEL CONTACTEN
Ze passen bij hem, vindt hij, die indirecte belastingen.
‘Financiën hebben me altijd minder
getrokken. Winst- en verliesrekeningen en
balansen laat ik liever aan anderen over. Een
groot pluspunt van het werk als VAT Manager is
dat je met alle geledingen van je bedrijf te
maken hebt: inkoop, orderadministratie, debiteuren,
crediteuren, ict – noem maar op. Je
moet het hele bedrijf in je vingertoppen hebben.’
Bedrijfsfiscalisten die zich met directe belastingen
bezighouden hebben vooral contacten
met de controllers en de chief financial officer.
‘Ja, in die zin is er wel een duidelijk verschil in
belangstelling en gerichtheid aan te wijzen.
Maar tegelijkertijd is je opdracht weer dezelfde:
het verzekeren van een goede compliancestandaard
en voorkomen dat je de cfo onaan-
IVOWITTEBROOD
gename fiscale verrassingen moet rapporteren.’
Hij is de enige VAT Manager bij Canon Europa,
met drie collega’s die de directe belastingen als
werkgebied hebben.
COMPLIANCE VOOROP
Canon Europa fungeert als holding van alle
Europese werkmaatschappijen. Het is een marketing-,
sales en distributieorganisatie, want de
productie vindt hoofdzakelijk plaats in Azië.
Fiscaal gezien staat bij Canon compliance
voorop, licht Wittebrood toe. ‘Ons beleid is dat
we uit eigen beweging willen voldoen aan onze
wettelijke verplichtingen. Wat de btw betreft
betekent dat vooral dat onze administratie op
orde moet zijn. Dat vraagt onder meer maximale
aandacht voor de ict. Omdat we recht
hebben op volledige vooraftrek zou de btw
financieel voor ons geen kostenpost moeten
zijn. Bij een controle moet de fiscus wel wat we
noemen een audit trail hebben. De administratie
moet daarom volledig zijn en goed toegankelijk
voor de controleurs van de
Belastingdienst.’
FISCUS VERSCHILT
De contacten met de fiscus verschillen van land
tot land, ervaart hij dagelijks. ‘In Nederland en
vingertoppen
enkele andere landen gaat het meer om “doel en
strekking van de wet”. Zolang je daarbinnen
blijft is de kans op grote inhoudelijke discussies
met de Belastingdienst kleiner. De Nederlandse
fiscus bijvoorbeeld is sterk gericht op de business
als geheel. Hij wil de totale onderneming
begrijpen in relatie tot het totaal van de btwafdracht,
hoewel natuurlijk ook naar individuele
transacties wordt gekeken. Uitgangspunt
is in elk geval dat fiscus en bedrijf elkaar respecteren
en zo goed mogelijk samenwerken.’
In andere EU-landen ligt dat wel eens anders.
‘Daar kijkt de fiscus simpelweg naar compliance
en dus naar de individuele transacties
zonder het totaal van de business in acht te
nemen. Administratief gezien moeten alle transacties
precies kloppen. Dus een kleine onnauwkeurigheid
in een factuur kan je daar als bedrijf
al flink wat last bezorgen.’
OP REIS
Als VAT Manager is Ivo Wittebrood regelmatig
op reis. ‘Het zijn meestal korte tripjes, van twee
à drie dagen. Gemiddeld doe ik dat twee keer
per maand. Ik sta dan de werkmaatschappijen
in de verschillende landen bij, bijvoorbeeld als
er een controle is of als de business zich wijzigt.
Mijn taak is om de Btw-richtlijn en de jurispru-
dentie van het Europese Hof van Justitie uit te
leggen en toe te passen. Maar er is natuurlijk
ook lokale kennis voorhanden die ik weer niet
heb. De combinatie is eigenlijk altijd voldoende
om mogelijke problemen te voorkomen of op te
lossen.’
Hij geniet nog altijd van die tripjes. ‘Minder van
het vliegen op zich. Maar wel van de kortstondige
confrontatie met een andere cultuur.’
VOORZICHTIGHEID GEBODEN
De btw is bij uitstek een transactiegerichte
belasting. Dat noopt bedrijven tot grote voorzichtigheid,
want mocht later bijvoorbeeld
blijken dat voor een bepaalde transactie ten
onrechte een vrijstelling is gehanteerd, dan
kunnen de gevolgen groot zijn.
‘Het hoge percentage btw in de EU loopt van 15
tot 25 procent,’ legt Wittebrood uit. ‘Gemiddeld
is het 18 à 20. Komt dat bovenop je kostprijs dan
ben je in vrijwel alle gevallen je marge kwijt.
Bedenk dat het bij de btw om de omzet gaat en
niet om de winst. Dat kan snel oplopen tot grote
bedragen. Bovendien kunnen de boetes substantieel
zijn en dan ben je je marge zeker kwijt.’
Het dwingt bedrijven om voor een correcte btwafdracht
veel aan risk management te doen.
‘Mogelijke btw-perikelen voorkomen is een
belangrijke taak van een VAT Manager. In dat
kader hoort ook het trainen van medewerkers
tot je bezigheden. Allemaal bedoeld om de
btw-awareness in de onderneming te maximaliseren.’
VERGELIJKEN
Hij vergelijkt zijn bezigheden als bedrijfsfiscalist
met die van belastingadviseurs. ‘Een groot
verschil is dat ik er zelf verantwoordelijk voor
ben dat de dingen die ik adviseer ook werkelijk
worden uitgevoerd. Je ziet dus altijd het resultaat
van je inspanningen. Als adviseur bij een
kantoor moet je maar zien wat je cliënt met je
advies doet. Je kent het bedrijf dat je adviseert
ook vaak te weinig, want je komt er maar een
enkele keer. Als bedrijfsfiscalist leer je de eigenaardigheden
van je eigen organisatie tot in
detail kennen. Een extern adviseur blijft toch
altijd een beetje een buitenstaander.’
Snel kunnen beslissen is ook onderdeel van het
verschil. ‘In een bedrijf is er vaak geen gelegenheid
om alle theoretische alternatieven uitgebreid
tegen elkaar af te wegen. Je onderzoekt
wat voor de business mogelijk en wenselijk is
en dan beslis je. Op de kantoren worden vaak
uitvoerige theoretische discussies gevoerd.
Daarvoor hebben we hier niet altijd tijd.’
10 INDIRECTTAX.NL
INDIRECTTAX.NL 11