jAARVERSLAg - Nederlandse Vereniging van Belangstellenden in ...

Verslag 2011 Foto’s en prentbriefkaarten spoorwegen buitenland, incl. voormalige koloniën (Remmo Statius Muller)
De omvangrijke deelcollectie Spoorwegen Buitenland bestond tot begin 2011 deels nog uit afzonderlijke verzamelingen van nalatenschappen,
die tot dusver niet waren geïntegreerd in de algehele verzameling. Het integratieproces van deze nalatenschappen is in 2011 in grote
lijnen afgerond. Een drietal bijzondere deelverzamelingen zal ook in de toekomst nog afzonderlijk blijven bewaard.
Het werd bovendien nodig geacht de bestaande collectie verder te saneren omdat er zich hierin erg veel doublures bevinden, en ook omdat
sommige onderwerpen ruimschoots zijn oververtegenwoordigd waardoor er meer op kwaliteit kan worden geselecteerd. Met de integratie
en sanering van deze verzamelingen is in de loop van het jaar begonnen. Hiermee wordt de weg vrij gemaakt om in de toekomst weer verzamelingen
in de collectie te kunnen opnemen. Voorwaarde is wel dat deze foto's van historische waarde zijn en ook het kwalitatief waard
zijn te worden opgenomen in de collectie. De overcomplete foto’s en briefkaarten worden overgedragen aan de NVBS-winkel. Dit proces is
echter nog niet voltooid: pas in de loop van 2012 zal deze sanering worden afgerond.
Dit jaar zijn er geen specifieke collecties uit nalatenschappen toegevoegd. Wel zijn enkele giften ontvangen. De belangrijkste gift was
afkomstig van het NVBS-lid Verberne, die een groot aantal afdrukken van groot formaat en van hoogwaardige kwaliteit aan de SNR schonk.
Daarnaast liet het NVBS-lid Hans Casteleijn zich weer niet onbetuigd: net als in voorgaande jaren heeft hij veel van zijn foto’s aan de SNR
geschonken.
Wegens de omvangrijke reorganisatie en sanering kon de collectie in 2011 in principe niet door leden of derden worden geraadpleegd.
Daarop is het afgelopen jaar in enkele gevallen een uitzondering gemaakt. Zo werden verzoeken ingewilligd van een Belgisch lid, alsook
van een groep Indonesiërs die bezig zijn de geschiedenis van de spoorwegen in Indonesië op papier te zetten. Een ander verzoek werd
eveneens gehonoreerd: een auteur die bezig was een boekje over de geschiedenis van de Landsspoorweg in Suriname samen te stellen, heeft
een groot aantal scans gekregen. Het boekje is inmiddels verschenen en is sinds kort in de NVBS-bibliotheek beschikbaar. Daarnaast is
enkele keren een beroep gedaan door de redactie van het NVBS-blad Op de Rails. De verwachting is dat de collectie in het voorjaar van
2012 weer door iedereen kan worden geraadpleegd, met uitzondering van de deelcollectie Zwitserland.
Verslag 2011 documentatie tramwegen NL en voormalige koloniën (Sam de Lange)
De deelverzameling Documentatie Tramwegen Nederland (DTN) werd in 2011 vrij regelmatig geraadpleegd door een aantal leden. De
belangstelling ging daarbij vooral uit naar Amsterdam, Blauwe tram en Maasbuurt.
Nieuwe aanwinsten waren er dit jaar weinig. De heer Eveleens Maarse, voormalig secretaris van de SNR, zorgde wederom voor een aantal
interessante historische stukken. Uit een aanverwante deelverzameling kwam een opmerkelijk werkplaatsboek van de RET boven water.
Evenals vorig jaar kon de NVBS-winkel worden voorzien van een groot aantal documenten die dubbel aanwezig bleken. Het ontdubbelen
van de verzameling is nu vrijwel voltooid. De daarbij vrijgekomen ruimte is weer gevuld door het overhevelen van delen van mijn eigen
verzameling naar die van de NVBS. Op die manier wordt het voor mijn nabestaanden ook wat overzichtelijker.
De vorig jaar genoemde mogelijkheid om op vrijdag in de verzameling te kijken is vervallen. Alleen op maandag is het vrijwel steeds mogelijk
om onaangekondigd langs te komen. Op andere dagen kan dat alleen na afspraak.
Verslag 2011 foto’s en prentbriefkaarten tramwegen NL en voormalige koloniën (René Janson)
Het jaar 2011 stond in het teken van digitalisering van de gehele collectie. In nauw overleg met het bestuur in de persoon van René
jongerius zijn met Tim Castricum en René janson (en in de marge ook Ab van Donselaar en Marc van Deventer ) afspraken gemaakt over
de procedures, de softwarematige aanpak, de registratie van de gegevens, de beschikbaarheid voor de leden en de inzet van Tim Castricum
als specialist en scanner.
Afgesproken is, dat als proef de tramwegen van de stad en provincie groningen zullen worden aangepakt en op basis van de ervaringen tijdens
de digitale verwerking ook de overige provincies zullen volgen volgens het systeem Sluiter. Beschikbaar voor digitale verwerking zijn
nu behalve groningen de provincies Friesland, Drenthe en Overijssel. Het gangpad van het archief, beschikbaar voor de collectie, is zodanig
geordend, dat alle (deel-) collecties van elke provincie bij elkaar staan, zodat verwerking van de (deel-)collecties tot één collectie wordt
vergemakkelijkt. Per provincie werd een topografische kaart gemaakt, waarbij de maatschappijen en hun trajecten werden genummerd.
Indien nodig werd er in het kaarten- en fotobestand onderscheid gemaakt in een aantal categorieën:
- tramfoto’s en –kaarten
- foto’s / kaarten van de situatie (zonder tram)
- remisefoto’s / -kaarten
- locopnames
- rijtuigen
- goederenwagons
- museumaangelegenheden tot nu toe
- diverse
Voor stadstrambedrijven gold, dat de ordening tegen de wijzers van de klok werd toegepast op de ligging van het stratenplan. Voorbeeld:
voor de stad groningen betekent het, dat vanaf het Noorderstation via de Kraneweg, de Heereweg en de Oostersingel de klok is rond
gegaan. In mindere mate gold dat voor de steden Enschede en Zwolle.
In het totaal is er veel werk verzet, daar de collectie van de NTM zeer omvangrijk bleek met in iets mindere mate die van de DSM/EDS. De
andere maatschappijen hebben duidelijk een kleinere omvang.
Het was het laatste jaar van jos jekel als beheerder van de collectie; leeftijd en gezondheid noopten hem tot een stap terug. Op zijn aanbeveling
heeft het bestuur René janson als zijn opvolger benoemd. jos voelt onverminderd een grote band met de collectie, en blijft als assistent
wel betrokken.
Het afgelopen jaar zijn i.s.m. de andere beheerders enige rondleidingen gehouden voor leden en nieuwe leden, ter promotie van de SNR.
Bij bovenstaande werkzaamheden is Sam de Lange de grote steun en toeverlaat geweest.
Verslag 2011 knipsels tramwegen NL (Ronald Weber)
In 2011 is de collectie van de RET verder bewerkt, en voorlopig afgesloten. Vervolgens is gestart met de collectie van het gVBA.
In 2011 heeft de Heer van Lith uit Voorburg het verzoek gedaan de collectie van de WSM te mogen inzien i.v.m. het schrijven van een boek
over de WSM. Het verzoek is ingewilligd; de indruk is dat de knipsels veel “nieuwe” informatie opleverden.
Verslag 2011 vervoerbewijzen tramwegen NL en voormalige koloniën (Marco Moerland)
In het afgelopen jaar is de verzameling plaatsbewijzen tramwegen aangevuld met enige nieuwe plaatsbewijzen die uit nalatenschappen en
door giften verkregen zijn. Bovendien zijn nieuw verschenen hedendaagse plaatsbewijzen aan de verzameling toegevoegd. In het verslag-
N V B S j A A R V E R S L A g 2 0 1 1 25