Ie-net feestelijk op de rails gezet - Meet- en Regeltechniek

MAANDBLAD VAN DE VLAAMSE INGENIEURSKAMER
01-2012
INGENIEURSMAGAZINE
Ie-net feestelijk
op de rails gezet
Ingenieur Philippe Verbeeck
leidt Ford Genk
Joggen met ingebouwde deejay
Willy Naessens: ingenieur en
voorzitter Zulte-Waregem
VIK, Herentalsebaan 643,
2160 Wommelgem
jaargang 50, nummer 1,
januari 2012
maandelijks tijdschrift,
verschijnt niet in juli en augustus
afgiftekantoor
HASSELT 1- P2A8632

I-mag Ingenieursmagazine is een uitgave
van de Vlaamse Ingenieurskamer vzw
Stichtend lid CIBIC – www.cibic.be
Lid van Ex-Change vzw – www.ex-change.be
Stichtend lid van European Young Engineers EYE
– www.e-y-e.org
Lid van de Unie van de Uitgevers van
de Periodieke Pers (U.P.P.)
VERANTWOORDELIJKE UITGEVER
Ing. Bart Demol MSc,
Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem
HOOFDREDACTEUR
Ing. Noël Lagast MSc
EINDREDACTIE
Luc Vander Elst
REDACTIERAAD
Ing. I. Born MSc - Ing. B. Demol MSc
Ing. H. Derycke MSc - Ing. K. De Wever MSc
Ing. N. Lagast MSc - Ing. G. Roymans MSc
Ing. W. Samyn MSc - Ing. L. Wezenbeek MSc
REDACTIESECRETARIAAT
Francine Demaret
SECRETARIAAT VIK
Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem
Tel. +32 3 259 11 00 - Fax +32 3 259 11 01
Website: www.vik.be - e-mail: ing@vik.be
Doorlopend open van 08.30 uur tot 17.00 uur
Voor advertentieruimte of redactionele bijdragen:
mail naar redactie@vik.be.
LIDMAATSCHAPSBIJDRAGEN
rek.nr.: 406-0098501-56
€ 62,00
voor technisch en industrieel ingenieurs,
die meer dan drie jaar gediplomeerd zijn;
voor geassocieerde leden
€ 34,00
voor hen, die 3 jaar of minder dan
drie jaar gediplomeerd zijn;
voor een samenwonend lid;
voor gepensioneerden
€ 17,00
voor studenten-industrieel ingenieur
€ 79,00
voor leden woonachtig in het buitenland
DRUKKERIJ & LAY-OUT
Drukkerij SLEURS nv, Overpelt
Tel. +32 11 80 90 90 - Fax +32 11 80 90 95
Voor de ondertekende artikels zijn alleen
de auteurs aansprakelijk.
COVER
Ie-net-feest © Stefan Dewickere
Commentaar
VIK en ie-net in 2012
2011 ligt achter ons. Met een jaareinde waarin de nieuwe federale regering ‘met volle bevoegdheden’
dadelijk maatregelen nam waarop prompt onrustig werd gereageerd. Wat ons herinnerde
aan de onrustige Arabische lentes die datzelfde 2011 toch in mineur en kil afsloten. De mislukte
klimaattop van 2011 bracht dan weer geen kil en fris milieu. Storm in de eurozone en wankelende
banken brachten twijfel over het economisch model. De kernramp in Fukushima zaaide
twijfel over technisch kunnen, beheersbaarheid en maakbaarheid van processen. Dat raakt
ons als ingenieur, zeker bij een jaareind waar we niet direct vrolijk van werden.
Maar als Vlaamse ingenieurs hadden we dan weer wel redenen om blij en enthousiast te zijn.
Het samenwerkingsverband van KVIV en VIK - ie-net - kreeg vorm en de structuur werd vastgelegd.
Eind 2011 viel alles in de plooi. De structuur en het imago die we daar samen mee willen
uitdragen, werd aan de werkende leden van de drie verenigingen voorgesteld. U leest er
alles over in dit nummer.
Voluit naar buiten treden als ie-net mag dan een orgelpunt zijn. Het blijft ook een prestatie. In
2011 leidden de drie voorzitters en hun directeurs dat proces langs de vele valkuilen van het
verenigingsleven met visie, respect en strategisch inzicht. In het najaar van 2011 volgde de formele
installatie van een werkbare structuur en werd de missie naar buiten gebracht.
Rik Jaeken werd gevraagd om het voorzitterschap van ie-net op te nemen. Wij kunnen dus blijven
rekenen op zijn diplomatie, zijn inzicht en zijn leiderschap als voorzitter van de organisatie,
waaraan we als ingenieursverenigingen een pak belangrijke projecten hebben toevertrouwd.
En hij blijft pleitbezorger voor de hele ingenieursgroep en voor de VIK.
En die VIK als organisatie blijft bestaan met een eigen missie en opdracht. De aansturing vanuit
de kaders en de werking van de vrijwilligersgroepen binnen de vereniging blijft de kerntaak
van de bestuursstructuur van de VIK. Zoals zo vaak staat die werking allang onder druk, maar
onze ‘geledingen’ blijven essentieel voor de maatschappelijke rol en het verenigingsmodel van
de VIK. De middelen en de faciliteiten waarmee we die werking mogelijk maken, moeten we
kunnen blijven inzetten. Ook als die middelen voor een stuk gezamenlijk georganiseerd worden
binnen ie-net.
De inzet en het initiatief van die talrijke geledingen, gegroeid binnen de VIK, maken ons engagement
voor de maatschappij en voor de industrieel ingenieurs als beroepsgroep hard. Met ienet
wordt dat engagement nu zelfs nog uitgebreid naar alle ingenieurs en de vele samenwerkingsprojecten
met de deelgroepen van zustervereniging KVIV.
Als voorzitter van deze sterke en springlevende vereniging mag ik in de voetsporen treden van
Rik Jaeken. Daarbij voel ik me gesteund door ons bestuur, onze directie en ons personeel. Die
voetsporen leiden ons niet langs platgetreden paden, want in een wereld in beweging staat ook
de ingenieursbeweging niet stil.
We begonnen 2012 samen met de VIK in een momentum, gedragen door het enthousiasme rond
ie-net, dat afsteekt tegen de heersende economische en maatschappelijke twijfels. Die drive
moeten we samen aanwenden om de werking van onze geledingen nog rijker te maken. En vermits
jullie daaraan vanuit vele invalshoeken actief meewerken als VIK-lid, moet dat door
samenwerking en overleg. We zullen samen de schaarse middelen optimaal moeten inzetten
en prioriteiten moeten stellen. Maar als daaruit succes en collegiale vriendschap terugkomen
naar iedereen die meewerkt, dan kan dat positieve impulsen geven. Succes na strijd, maar ook
na gezamenlijke inzet versterken het groepsengagement.
Laat het onze nieuwjaarswens zijn dat we die inzet in 2012 verzilverd zien in succes in onze projecten.
Succes dat afstraalt op de groepen en op elk van ons individueel. Zodat we de bruisende
vereniging waaraan onze leden en de maatschappij nood hebben, voort kunnen uitbouwen.
Ing. René PEETERS
Voorzitter VIK en bestuurder ie-net
Namens het bestuur van de VIK en de redactie van I-mag
wensen we u een prachtig 2012!
Het jaar waarin uw vertrouwde magazine – I-mag – een synergie
ondergaat met het nieuwe magazine van ie-net, zodat we het
beste van twee werelden integreren om nog meer en beter
te kunnen inspelen op wat u interessant vindt.
3 I-mag januari 2012

Inhoud
I-mag januari 2012
Commentaar
VIK en ie-net in 2012 ..........................................03
Inhoudstafel
. ..............................................................04
Leden VIK en KVIV maken kennis met ie-net
Brandpunt . ..........................................................................05
Uitdagend decennium voor Ford Genk
Technologie. .........................................................................09
Ing. Dirk Reynaert en Bureau Veritas Certification Belgium
Technologie. .........................................................................12
Modern times
Technologie. .........................................................................16
Joggen met ingebouwde deejay
Samenleving ........................................................................18
Nieuwbouw lagere school volgens passiefnorm in Anzegem
Samenleving ........................................................................20
Willy Naessens: ingenieur en voetbalvoorzitter
Samenleving ........................................................................22
In de kijker: 21 ste nieuwjaarsconcert en -aperitief
Afdeling Oost-Vlaanderen. ............................................................25
Nieuws van de afdelingen
.....................................................................................26
In 2020 woont elke Vlaming energiezuinig
Centra: senior ingenieur . .............................................................31
Puzzelaar 103 en oplossingen puzzels 101
Denken & doen ......................................................................32
VIK Space avant-première van ie-net
Netwerk .............................................................................33
Ing. Tim Vangerven MSc, laureaat van de Paul Donnersprijs
Netwerk .............................................................................34
Ie-net-jobtrein met meer dan 20 bedrijven
Netwerk .............................................................................36
Ie-prijzen 2011 uitgereikt
Netwerk .............................................................................38
Nieuws van de studiegroepen
VIK Studiegroepen ..................................................................42
Bekistingen en zichtbeton / Functionele veiligheid
VIK Vorming .........................................................................44
Tablet-pc’s / werken met MS Project
VIK Vorming .........................................................................45
Bitumen-asfalt: de link / Cursusagenda januari - maart 2012
VIK Vorming .........................................................................46
Fellow in machinery safety
VIK Vorming .........................................................................48
4

andpunt
Leden VIK en KVIV
maken kennis met ie-net
Meer dan 250 belangstellenden
voor feestavond in Paleis der Academiën
BRUSSEL. Op vrijdagavond 16 december trokken ruim 250 ingenieurs
bij neerdwarrelende winterse buien naar het Paleis der Academiën in
Brussel. Daar vond het ie-netfeest plaats: een feestelijke avond waarop
de samenwerking tussen VIK en KVIV de nodige luister zou worden
bijgezet en waar de leden van beide verenigingen zouden kennismaken
met ie-net, inspired by engineers.
Het werd een goedgevulde feestavond
met enkele sprankelende toespraken in de
historische context van het Paleis. Tussen
de toespraken door konden de genodigden
genieten van muziek, glasblaaskunst
en een heerlijk wandelbuffet met vijf gangen.
Ie-net staat op de rails en burgerlijk,
industrieel en bio-ingenieurs hebben met
eigen ogen kunnen aanschouwen dat er
animo en enthousiasme in het project zit.
Voorzitter
Op 7 december 2011 stelde de algemene
vergadering van ie-net baron Rik Jaeken
aan tot voorzitter van ie-net. Rik Jaeken
nam die functie over van Dirk Fransaer,
die de voorbije zes maanden ie-netvoorzitter
was geweest. In zijn functie van
VIK-voorzitter werd Rik Jaeken inmiddels
opgevolgd door René Peeters.
Voorzitter Jaeken moest al meteen minister-president
Kris Peeters verontschuldigen.
Door een verlate bijeenkomst van
de Europese landbouwraad moest de
Vlaamse minister-president in extremis
verstek laten gaan. Daarna schetste de
voor zitter kort het ontstaan en de be -
staans reden van ie-net.
“Er liepen al geruime tijd gesprekken om
beter samen te werken tussen de twee
Er was erg veel belangstelling voor de feestelijke start van ie-net.
verenigingen. Dat resulteert nu in het
samen oprichten van één vereniging die
zich richt op alle ingenieurs in
Vlaanderen: industrieel, burgerlijk, bio en
architecten-ingenieurs. Ie-net wil de
intrinsieke kwaliteiten en de maatschappelijke
positie van alle ingenieurs bevorderen.”
“Als we het hebben over intrinsieke kwaliteit,
dan richten we ons op de totale
levensloop van de ingenieur, ook vóór hij
aan zijn ingenieursopleiding begint. Te
weinig studenten kiezen voor die studierichting
en bij de vrouwen in onze maatschappij
is dat probleem nog groter. Met
ie-net willen we actief meewerken om jongeren
te motiveren om voor die studies te
kiezen.”
Inkanteling
BRANDPUNT
“De inkanteling in de universiteit is in
volle uitvoering. Ie-net wil een duidelijk
verschillend ingenieursprofiel behouden
en de complementariteit bewaken en in
stand houden om een goede mix te
bewerkstelligen tussen de aangeboden
jobs met de competenties en wensen van
de jonge ingenieurs. We hadden daarrond
al enkele projecten lopen en we zullen die
binnen ie-net verder intensifiëren.”
“De vormingsaspecten van VIK en KVIV
worden gebundeld en aan alle ingenieurs
aangeboden onder het logo van de ie-net
academie. Daarbij gaat aandacht naar de
ingenieur als mens met de verbreding en
verdieping van zijn kennisveld, zijn goede
5 I-mag januari 2012

Baron Rik Jaeken bij zijn
openingstoespraak.
inzetbaarheid en zijn persoonlijke voldoening
binnen zijn loopbaan. Netwerkings -
mogelijkheden hebben bij al die activiteiten
een grote toegevoegde waarde en het
spreekt voor zich dat we daar op de agenda
voldoende ruimte zullen voor voorzien.”
“Een maatschappelijke positie moet je
constant verdienen op meerdere vlakken.
Door samen op te treden zal ons gewicht
in het maatschappelijk debat ontegensprekelijk
toenemen, maar als ingenieursgemeenschap
moeten we duidelijke
standpunten innemen.”
“Vanuit ie-net willen we – waar dat nodig
is – onderbouwde en gedragen visies aanleveren
bij de beleidsmakers. Dat is zeker
ook het geval voor de ingenieur zelf, zijn
studie en zijn loopbaan. We willen ook
onderzoeken in hoeverre we bij de competenties
die bij onze leden beschikbaar
zijn, objectivering kunnen aanbrengen in
andere dossiers, die op de maatschappelijke
discussietafel liggen. Zo creëren we
niet alleen een inhoudelijke meerwaarde
voor het dossier zelf, maar het verbetert
ook onze visibiliteit en het objectiveert de
perceptie over de plaats van de ingenieur
in de maatschappij. We laten ons er daarbij
niet toe verleiden om politieke standpunten
in te nemen.”
Eendracht
“Communicatie tot slot is de sleutel voor
succes bij de realisatie van onze plannen.
Daarom spraken we ook af om dat samen
aan te pakken met de moederverenigingen.
U kunt in het voorjaar dan ook een
nieuw ie-netmagazine verwachten dat de
huidige publicaties I-mag en Ingenieurs -
blad zal vervangen. Het zal passen binnen
een bredere communicatiestrategie waar-
I-mag januari 2012
in moderne communicatiemiddelen een
plaats zullen krijgen.”
“Ik zou kunnen roepen: ‘Eendracht maakt
macht’, maar dan wordt mij overdreven
patriottisme aangewreven. Wij geloven
wel rotsvast in ‘Eendracht geeft kracht’.
We zullen dat bewijzen, maar dat kan
alleen met het vertrouwen en de inzet van
heel de ingenieursgemeenschap.”
Unizo
Karel Van Eetvelt:
ondernemers en ingenieurs.
Na voorzitter Jaeken was het de beurt aan
gastspreker Karel Van Eetvelt van ondernemersorganisatie
Unizo om de verwachtingen
te schetsen van kleine en middelgrote
ondernemingen omtrent ingenieurs.
Hij bouwde zijn verhaal op rond de vraag
of hij als CEO van Unizo niet liever wat
meer ingenieurs als ondernemer zou zien
dan ingenieurs die in een onderneming
werken en stak van wal met een welgemeend
proficiat voor de oprichting van ienet.
“Verenigen is belangrijk. Je brengt mensen
bij elkaar om – inderdaad – krachtiger
te zijn en niet alleen om machtiger te zijn.
Zoiets realiseren over de grenzen van
tegenstellingen heen is vernieuwend en
bemoedigend. Ik vind dat een voorbeeld
voor heel wat organisaties en stakeholders
in de samenleving. De relatie tussen
ondernemers en ingenieurs is voor sommigen
geen evidente combinatie.”
Van Eetvelt zag op het eerste gezicht
tegenstellingen tussen ingenieurs en
ondernemers, maar hij zette zijn publiek
aanvankelijk bewust op het verkeerde
been.
6
Pieter Raymaekers: ingenieursprofiel
in historisch perspectief.
“Ondernemers vertrouwen voornamelijk
op zichzelf. Ze leggen hun lot zelden in de
handen van ingenieurs. Ze weten wel dat
ze ingenieurs nodig hebben en dat het
voor hen misschien zelfs steunpilaren
kunnen zijn. Maar uiteindelijk gaan ze er
toch nog van uit dat ze het wel beter
weten. Voorts wil een ondernemer die een
probleem heeft, daar op zo kort mogelijke
termijn een bevrijdend antwoord voor krijgen.
Een ondernemer staat niet stil, wil
altijd vooruit, wil geen tijd verliezen.
Terwijl heel veel ingenieurs – zeer terecht
– nadenken, toekomstgericht redeneren,
bedacht zijn, er langer over doen, zoeken
naar een goede, duurzame oplossing en
ook meer plannen. Dus, ja: er zit een duidelijke
tegenstelling tussen ondernemers
en ingenieurs. Het wordt geen geslaagd
huwelijk.”
Antithese
Maar kort daarna volgde de antithese in
zijn betoog: “Niets is minder waar en dat
ga ik nu proberen aan te tonen. Ten eerste
vanuit de actuele noodzaak: wij leven in
een snel veranderende samenleving, een
snel veranderende economie en daar is er
een absolute nood aan bedrijven die zichzelf
ook snel heruitvinden, die snel veranderen
en die dat liefst op een duurzame
manier doen. Die nood aan innovatie is zo
cruciaal voor ondernemers en jullie als
ingenieurs in kmo’s zijn bijzonder goed
geplaatst om die ondernemers daarin bij
te staan. Ingenieurs zijn vaak ‘intrapreneurs’
binnen het bedrijf zelf. Maar daardoor
hebben ze ook vaak leidinggevende
functies in het bedrijf en wegen ze meer
op het beleid. Ingenieurs zijn dus zeer
zeker ondernemende mensen.”

BRANDPUNT
Carrière
“Er zitten ook ingenieurs bij kmo’s, maar
wat doen ze daar in godsnaam? De carrièrekansen
bij een kmo zijn zeer schaars.
Het cliché wil dat je als ingenieur in een
kmo hoegenaamd geen doorgroeimogelijkheden
hebt. Maar andersom geldt het
cliché ook dat bedrijfsleiders die graag
een ingenieur in dienst zouden nemen,
vaak denken dat die onbetaalbaar is voor
hem. Terwijl het voor een onderneming net
die ene cruciale investering kan zijn om
een ingenieur binnen te halen. Daardoor
worden ze vaak echt vernieuwend en kunnen
ze de dingen doen die ze moeten
doen. Daardoor kunnen ze zich onderscheiden
van de rest. En ingenieurs
onderscheiden zich ook vaak van de rest.
De techniciteit in bedrijven en in de
samenleving neemt fors toe en de noodzaak
aan een meer procesmatige inbreng
wint het steeds meer en is steeds noodzakelijker.”
Efficiëntie
“In heel Vlaanderen zie ik ondernemers
die willen groeien en dan botsen op het
gegeven dat ze vooral goede ondernemers
zijn, maar dat ze er niet in slagen om hun
bedrijf op een goede manier te managen.
Er is een wereld van verschil tussen beide.
Als ingenieur zijn jullie vaak analytisch
denkende mensen. Jullie zijn rationeel en
dat is complementair aan de vaak emotionele
verbondenheid van een ondernemer
met zijn bedrijf. Efficiëntie is cruciaal voor
elke onderneming, al was het maar om het
kostenplaatje te drukken. En als we het
hebben over de toepassing van nieuwe
technologieën: met wie beter dan met
ingenieurs kunnen we dat waarmaken in
een bedrijf? Er zijn overigens effectief
carrièrekansen voor ingenieurs in onze
familiale ondernemingen. De verhoudingen
en de structuren van een familiaal
bedrijf zijn anders dan in een multinationale
omgeving, maar ook dat biedt voordelen.
Ingenieurs beschikken over alle competenties
om een goede ondernemer te
worden: koppig, overtuigd van jullie gelijk
en durven gaan voor jullie eigen mening.
Om goede ondernemers te worden ontbreekt
alleen nog het lef om risico’s te
nemen. Als dat er is, worden jullie volgens
mij perfecte ondernemers. En dat hoeft
niet eens in een technische of technologische
omgeving te zijn.”
Van Eetvelt concludeerde dat er een perfect
huwelijk mogelijk is tussen ingenieurs
en kmo’s. Hij zag mogelijkheden op
een zeer hoge toegevoegde waarde, niet
alleen voor de economie, maar voor de
hele samenleving: “Daar ligt een gezamenlijke
taak voor jullie als ingenieurs,
maar ook voor ons als ondernemersorganisatie:
ervoor zorgen dat we praktische,
mooie, grote voorbeelden op het juiste
moment kunnen tonen aan jonge mensen
en hen zo duidelijk kunnen maken hoe
leuk een ingenieursopleiding wel is en –
vooral – welke leuke beroepen en activiteiten
ze daarmee achteraf kunnen waarmaken.
Dankzij ons talent, onze internationale
ingesteldheid en ons gevoel voor
innovatie kunnen we in Europa aan de top
staan. Dat hebben we vroeger bewezen en
dat zijn we nu eigenlijk ook terug aan het
bewijzen.”
Geschiedenis
Na de uiteenzetting van Karel Van Eetvelt
legde Pieter Raymaekers het ingenieurs-
Dirk Fransaer, eerste voorzitter ie-net. Nancy Cantens leidde de avond
in goede banen.
profiel in een historisch perspectief. Hij
besteedde daarbij aandacht aan de wisselwerking
tussen ingenieurs en de
samenleving, stond stil bij de kenmerken
van de ingenieursgroep in de negentiende
eeuw en bij de ingenieurs die de problemen
van vandaag en van morgen analyseren
en oplossen. Daarna was het tijd om
na een korte tocht door het Paleis der
Academiën het (champagne)glas te heffen
voor de groepsfoto om vervolgens een
eerste voorgerecht en een lekker soepje te
degusteren. Terug in de feestzaal na al dat
lekkers volgde een laudatio over het werk
van Dirk Fransaer, de eerste voorzitter van
ie-net en voordien gedurende zes jaar
voorzitter van het Technologisch Instituut.
Fransaer
Na een inleiding van baron Rik Jaeken
vatte Hans Romaen, directeur van KVIV
en ie-net, zijn (ex-)voorzitter samen in
zeven eenvoudige trefwoorden.
Rik Jaeken: “Op 24 juni 2010 begonnen wij
met de intensieve samenwerking. Ik apprecieer
daarbij vooral dat Dirk Fransaer ook
nu en in de toekomst wil blijven meehelpen
als lid van de raad van bestuur en als
ondervoorzitter van ie-net.”
Voor een terugblik op de voorbije zes jaar
en zes maanden deed de ie-net-voorzitter
een beroep op Hans Romaen.
“Dirk Fransaer werd voorzitter van het
Technologisch Instituut op 16 februari
2005. Hij zou de functie 75 maanden en 14
dagen opnemen, een absoluut record in
KVIV-kringen, om daarna nog vijf maanden
en acht dagen ie-net-voorzitter te zijn.
We wandelen door die periode aan de
hand van zeven begrijpelijke trefwoorden.”
Bij elk van de trefwoorden wist Hans
Romaen een kort verhaal en een eigenschap
te vatten. Even later deed hij hetzelfde
voor ie-net.
• “Groot: we hadden een grote voorzitter.
Voorzitters met een grote gestalte zijn
gemakkelijk op recepties en activiteiten:
je vindt ze overal terug.
• Overal: met Dirk zijn we als voorzitter
zowat overal geweest.
• Samen: met Dirk hebben we ontzettend
goed samengewerkt. Een van de toppunten
wat het Strategic Energy Forum.
• Altijd: Dirk was er altijd, tot laat in de
avond en van ’s morgens vroeg. En hij
was ook altijd zichtbaar en beschikbaar
voor een vraag, een reactie of een overweging.
• Iedereen: als je er overal en altijd bij
bent, dan heb je in die zes jaar bijna
iedereen ontmoet: van tal van politici tot
de koning toe.
7 I-mag januari 2012

• Welkom: niet alleen prominenten heeft
Dirk welkom geheten, maar ook duizenden
ingenieurs en sympathisanten, mensen
met passie voor techniek en technologie.
• Actief: Dirk is nooit bij de pakken blijven
zitten. Of het moeilijk of gemakkelijk
was, veel of weinig tijd kostte: steeds
had hij een aanpak klaar of gaf hij een
voorzet voor nieuwe plannen.”
Ie-net
“Als je de zeven trefwoorden samen
neemt, dan kom je uit bij ie-net, inspired
bij engineers.
• Groot: het is zonder twijfel een groot project
in de geschiedenis van KVIV en VIK.
• Samen: samen kunnen we veel meer realiseren.
• Iedereen: iedereen zal er baat bij hebben,
alle stakeholders.
• Overal: iedereen kan nu echt overal
komen.
• Welkom: onze ingenieurs maken het verschil
en zijn daarom welkom in vele
bedrijven.
• Altijd: altijd zullen er nieuwe uitdagingen
zijn bij ie-net.
• Actief: inspired by engineers.”
Romaen rondde af door Dirk Fransaer drie
geschenken mee te geven. Dirk Fransaer
beklom daarna zelf het spreekgestoelte
om op zijn eigen humoristische wijze een
wederwoord te geven.
We geven zijn dankwoord weer in enkele
quotes in het kaderstuk hierbij.
Daarna was het de beurt aan pianist
Levente Kende om een opgemerkt concert
te spelen, waarna de rest van het walking
dinner er moest aan geloven bij een gezellig
en uitgebreid netwerkmoment.
Tekst: Luc VANDER ELST
Foto’s: Stefan DE WICKERE
I-mag januari 2012
BRANDPUNT
Dirk Fransaer in 10 quotes.
“Als we willen wegen op het maatschappelijk debat, wat is dan de uitdaging waar wij
voor staan? Voor het eind van deze eeuw zal ons wereldbeeld veranderen, de manier
waarop wij zakendoen zal veranderen. En daar zijn hele sterke technologische
argumenten voor.”
“Energie wordt gepositioneerd als een zeer groot probleem vandaag. Energie is geen
probleem. Het is enkel een probleem om het op een kostenefficiënte manier te
produceren. In essentie is er geen onderliggend probleem, want de aarde ontvangt elke
tien minuten zoveel energie als we op een jaar nodig hebben.”
“Het probleem is dat we op deze aardbol maar evenveel materiaal hebben nu als vier
miljard jaar geleden. Er is in essentie geen gram lood, nikkel, zilver of goud bijgekomen.
En we kunnen dat ook niet maken. Met andere woorden: dat is niet duurzaam.
Onze voorraad zilver zal opgebruikt zijn in 2029, goud in 2034, lood, tin en koper
zijn voor het einde van deze eeuw uitgeput. Als ingenieur kunnen we daar zeer
ingenieuze oplossingen voor zoeken, maar dan kun je dat hooguit met 50 jaar rekken.”
“Wij hebben als ingenieur niet enkel de taak om voor oplossingen te zorgen, maar
vooral ook om te sensibiliseren over de twee grote uitdagingen waar wij voor staan:
energie en materiaal. Dingen die wij vandaag als elementair beschouwen, zullen er
over 100 jaar niet meer zijn. Die transitie moeten wij als ingenieur ook begeleiden,
want wij kunnen dat op een niveau brengen, waarbij duidelijk wordt wat mogelijk en
wenselijk is.”
“We wilden na een jaar niet één vereniging, maar we wilden één gezamenlijk project.
We hebben dat gehaald.”
“Het kernpunt van ie-net is wegen op de maatschappelijke discussie, is het maatschappelijk
belang. Daar zijn we nog niet. We moeten daar nog aan beginnen.”
Met een kwinkslag
“Kunnen we onze vrijwilligers – net als in hun professioneel leven – geen doelstellingen
meegeven? Dat zit toch in onze genen. Helaas, dat zit niet in onze genen. Er is geen
praatclub zo groot, of ze heet KVIV. Je moet bij die vrijwilligers niet afkomen met doelstellingen,
want ze zijn vrijwilliger. Dat was een schok voor mij en voor Hans. En toch
hebben we het met die groep vrijwilligers de afgelopen jaren gedaan. En daar zullen
we het ook de volgende jaren moeten mee doen. Maar het is een verdomd goede
groep.”
“Wij worden groter. Dat is van belang voor het maatschappelijk belang. Je bent niet van
belang, als je klein bent. Er is iets aan groot zijn. Het heeft zijn voordelen op alle
vlakken.”
Al grappend
8
“De sprekers van daarnet zegden dat wij als ingenieur
koppig zijn. Dat is natuurlijk niet zo. We hebben
gewoon gelijk.”
“Theorie is wanneer je weet hoe het werkt, maar het
werkt niet. Praktijk is dat het werkt, maar je weet niet
waarom. Bij ons, de ingenieurs, zijn theorie en praktijk
verenigd: het werkt niet en we weten niet waarom.”
Hans Romaen,
directeur van KVIV en ie-net,
tijdens zijn dankrede voor Dirk Fransaer.
LVE

technologie
Uitdagend decennium voor Ford Genk
Ing. Philippe Verbeeck MSc is nieuwe algemeen directeur
GENK. Als deze I-mag begin
januari 2012 bij u in de bus valt,
heeft Philippe Verbeeck zonet
een nieuwe stap gezet in zijn
bijna 25-jarige carrière bij Ford
Motor Company. Sinds Nieuw -
jaar neemt hij de leiding over
Ford Genk over uit handen van
Guy Martens. Een gesprek met
de nieuwe algemeen directeur
over de hoogtepunten uit zijn
loopbaan en de uitdagingen
voor het komende decennium.
Na bijna 25 jaar bij Ford Motor
Company werd Philippe Verbeeck
vanaf 1 januari 2012 de nieuwe
algemeen directeur van Ford Genk.
Na een opleiding tot industrieel ingenieur
begon Verbeeck als ingenieur ‘onderzoek
en ontwikkeling’ bij Philips Hasselt voor
de ontwikkeling van nieuwe testsystemen.
Vijf jaar later, in 1987, maakte hij de overstap
naar Ford Genk. Als supervisor voor
de perswerken kreeg hij de leiding over
een veertigtal onderhoudstechnici. Hij
groeide snel door, maakte in 1999 de
sprong naar de productieafdeling en volgde
toen een MBA om zijn praktijkkennis
aan een theoretisch kader te toetsen.
“Ford heeft me enorm veel kansen geboden
om verschillende dingen te doen”,
zegt Verbeeck. “Ik heb nooit langer dan
vier jaar dezelfde job uitgeoefend en ik
hou goede herinneringen over aan alle
stappen. Misschien is dat ook wel mijn
karakter. Je kunt iedere job plezierig en
uitdagend maken, of niet. Omdat ik van
nature altijd de uitdaging zocht, heb ik ook
veel interessante jobs gedaan. En telkens
als het iets rustiger werd, had ik de nood
om iets te zoeken waar meer werk was.”
(lacht)
Fiesta
TECHNOLOGIE
In 2002 trok Philippe Verbeeck naar Keulen
waar hij de lancering van de Ford Fiesta
ondersteunde. Zijn eerste professionele
stappen in het buitenland staan hem nog
levendig voor ogen: “Een eerste buitenlandse
ervaring is bijzonder boeiend,
omdat je in contact komt met een andere
mentaliteit, andere mensen, andere vakbonden,
een andere werkwijze. Dat verruimt
je horizon toch sterk.”
Het jaar daarop keerde hij als productiemanager
naar Genk terug, maar viel er
midden in de zware herstructureringen
die het personeelsbestand reduceerden
van 9.000 tot zowat 5.000 werknemers.
“We hebben een heel bittere pil geslikt”,
zegt Verbeeck en het klinkt alsof die nog
steeds zwaar op de maag ligt. “Maar we
hebben ook heel veel geleerd. Soms leer
je meer uit de moeilijke periodes dan uit
de goede, hoe pijnlijk de hele geschiedenis
ook was.”
“ Ik heb nooit langer dan vier jaar
dezelfde job uitgeoefend en ik hou
goede herinneringen over aan alle
stappen. Misschien is dat ook wel mijn
karakter. Je kunt iedere job plezierig
en uitdagend maken, of niet.”
9 I-mag januari 2012

Netwerken
Vanuit zijn technische achtergrond groeide
Verbeeck door naar het managementniveau,
waar hij instond voor budgetopvolging,
kostenanalyse en kwaliteitsverbetering,
maar ook voor logistiek en productie.
Met jaren ervaring in de perswerken en
koetswerkbouw werd hij op het hoofdkwartier
in Keulen tenslotte verantwoordelijk
voor alle perswerken in Europa.
“Mijn functie bestond erin om de nieuwe
modellen in realiteit om te zetten. Met een
groep ingenieurs bekijken we de technische
haalbaarheid en als we het nieuwe
ontwerp effectief kunnen produceren,
wordt het productieproces vastgelegd. De
afdeling werktuigbouw gaat daarna aan
de slag om de machines en perswerktuigen
te bouwen die het nieuwe model zullen
moeten produceren. Ik blijf verantwoordelijk
voor het hele traject tot alle
nieuwe productieprocessen en machines
effectief in de betreffende fabriek zijn
geïnstalleerd en in productie genomen.
Zo mocht ik de laatste jaren de lancering
van de Ford C-Max in Valencia (Spanje) en
van de Ford Focus in Saarlouis (Duits -
land) en in Sint-Petersburg (Rusland)
coördineren. Op dat moment had ik een
meer Europese functie, maar ik was ook
teamlid voor Europa in de hele Ford Motor
Company. Het heeft mij de gelegenheid
gegeven veel landen en veel andere productiefabrieken
te zien. Zo heb ik natuurlijk
een breed netwerk aan contacten kunnen
uitbouwen, zowel met mensen van
productontwikkeling als van het hoofdkwartier
van productie.
Grote uitdagingen
Als kersvers algemeen directeur weet
Philippe Verbeeck wat er bij Ford Genk op
de plank ligt voor de komende jaren.
“De eerste uitdaging is het nu om het
investeringsakkoord om te zetten. Mijn
I-mag januari 2012
voorganger, Guy Martens, heeft een investeringsakkoord
afgesloten met de overheid
en de vakbonden dat momenteel al
voor 70% is omgezet. De overige 30%
moet ik nog omzetten en ook daadwerkelijk
uitvoeren. Een tweede uitdaging wordt
het om de fabriek klaar te stomen voor de
lancering van de nieuwe Mondeo in 2013.
In de Verenigde Staten gaat de Mondeo
zes maanden eerder in première. Wat op
school niet mag, doen we in Genk wel:
afkijken hoe ze het er over de oceaan van
afbrengen en het proces optimaliseren. In
de VS wordt enkel de vierdeurs gebouwd.
Wij bouwen zowel de vier- als de vijfdeurs
en de wagon. Ook het programma voor de
S-Max en de Galaxy is goedgekeurd.
Volgens de planning worden de officiële
budgetten vrijgegeven in mei en starten
we met de productie in 2014. Met die drie
nieuwe modellen hopen we gewapend te
zijn in deze toch wel moeilijk tijden.”
“ Ik heb nooit langer dan vier
jaar dezelfde job uitgeoefend
en ik hou goede herinneringen
over aan alle stappen.
Misschien is dat ook wel mijn
karakter. Je kunt iedere job
plezierig en uitdagend maken,
of niet.”
Ford Genk bleek snel een logische keuze
om de opvolger van de huidige Mondeo te
bouwen, aangezien andere modellen al
aan fabrieken elders in Europa waren toegewezen.
“Bij elk nieuw model is er een zekere concurrentie
tussen de fabrieken om de productie
ervan binnen te halen. Voor elk
model wordt een volledige kostencalculatie
gemaakt en dan is het natuurlijk goed
dat je je als fabriek in de kijker kunt spelen.
Vermits nieuwe wagens nogal eens de
neiging hebben om altijd duurder te worden
in productiekosten en omdat de klant
ook meer verwacht, maar daar niet altijd
10
meer wil voor betalen, is kostenbeheersing
een zeer belangrijke factor.”
Loonlasten
“Bij Ford Genk beslaan onze kosten voor
80% mensen en voor 20% materiaal. Onze
loonlasten zijn nog altijd bij de hoogste
van Europa. Als we ons vergelijken – en
dat gebeurt natuurlijk – met een fabriek in
Spanje, zien we dat de loonkosten daar
aanzienlijk lager liggen. Als we dan de
stap zetten naar onze fabrieken in
Roemenië of Sint-Petersburg, dan is er
gewoon zelfs geen vergelijking meer
mogelijk. Maar een automobielfabriek
staat niet alleen op de wereld. Wij staan
hier, maar we hebben ook ons supplierpark
en duizenden andere toeleveranciers.
Op dit moment hebben we in Genk
een goede keten, wat de transport- en
logistieke kosten zeker beperkt houdt.”
Omdat het Ford-hoofdkwartier ongetwijfeld
ook de rekening kan maken, vroegen
we ons af of Ford Genk (of een andere
West-Europese vestiging) de concurrentie
met Oost-Europa nog wel aankan.
Verbeeck maakt zich daar op korte termijn
niet echt zorgen over.
“ Bij Ford Genk beslaan onze
kosten voor 80% mensen en
voor 20% materiaal. Onze
loonlasten zijn nog altijd bij
de hoogste van Europa.
Als we ons vergelijken – en dat
gebeurt natuurlijk – met een
fabriek in Spanje, zien we dat
de loonkosten daar aanzienlijk
lager liggen. Als we dan de stap
zetten naar onze fabrieken in
Roemenië of Sint-Petersburg,
dan is er gewoon zelfs geen
vergelijking meer mogelijk.”
“Ford moet ook in Oost-Europa aanwezig
zijn. Moet alles naar ginder? Ik denk het
niet. Auto’s transporteren is nog altijd
duur. Je steekt in een container nu eenmaal
niet zoveel auto’s als dvd-spelers.
Dus er is nog altijd een serieus voordeel
aan lokale productie en dan spreek ik van
België, Nederland, Duitsland, Luxemburg.
We hebben nog altijd troeven om hier te
produceren.”
2020
In Ford Genk wordt de productiecapaciteit
van 225.000 wagens per jaar gegarandeerd
tot 2020. Denkt de algemeen directeur ook
al na over Ford Genk na dit decennium?
“Oei, dat is nog heel lang. Ik denk dat we
eerst deze crisis te boven moeten komen.

TECHNOLOGIE
“De komende jaren zullen moeten uitwijzen waar we naartoe gaan met auto’s
produceren.”
In crisistijden wordt vrij snel bespaard op
een nieuwe wagen. Je kan nu eenmaal vrij
makkelijk een jaar langer met je wagen rijden.
We verwachten dat eind dit jaar of
volgend jaar de crisis het consumentengedrag
wel zal beïnvloeden. Maar 2020 is
ver weg.”
“ De komende jaren zullen
moeten uitwijzen waar we
naartoe gaan met auto’s
produceren. De elektrische
en hybride wagens zijn volop
in opmars en Ford speelt daar
sterk op in door bestaande
wagens aan te bieden met
opties van hybride of
elektrische wagens.”
“De komende jaren zullen moeten uitwijzen
waar we naartoe gaan met auto’s produceren.
De elektrische en hybride
wagens zijn volop in opmars en Ford
speelt daar sterk op in door bestaande
wagens aan te bieden met opties van
hybride of elektrische wagens. We ontwikkelen
op dit moment geen volledig elektrische
wagen, omdat die markt nog erg
klein is en wellicht erg klein zal blijven de
komende jaren. Volgens de voorspellingen
zouden er 15% elektrische wagens rondrijden
tegen 2020. Dat zijn geen immense
getallen, ook omdat onze huidige wagens
het summum van comfort en luxe zijn. We
hebben een ongelooflijk netwerk van benzinestations.
Bij elektrische wagens worden
we nog altijd geconfronteerd met een
beperkter bereik: momenteel 400 tot 500
km. Misschien kunnen we dat nog een
beetje rekken, ofwel moet er een geweldige
doorbraak komen op het vlak van batterijen.
Wie de batterij uitvindt, zal de
wagen van de toekomst ontwerpen.”
Missie en waarden
Ford Motor Company heeft in zijn missie
en waarden veel aandacht voor de samenleving,
maatschappelijk verantwoord
ondernemen en het leefmilieu opgenomen.
De duurzame aanpak van Ford slaat
zowel op de ontwikkeling en de bouw van
milieuvriendelijke wagens als op het volledige
productieproces.
“ Ik probeer niet te lang
vooruit te kijken. In de
toekomst leven heeft niet
veel zin. Je kunt beter in het
nu leven en daar proberen
dingen te verwezenlijken die
je wil verwezenlijken.”
“We hebben ons hele ECOnetic-programma”,
vertelt Philippe Verbeeck, “waarbij
een aantal technologieën worden samen-
gebracht om wagens zuiniger te maken,
met minder uitstoot. Anderzijds streven
we ook naar een CO2-neutrale fabriek. We
zijn zeer milieubewust. Daarom hebben
we vorig jaar o.a. twee windmolens
geplaatst en we installeren alleen nog
energiezuinige machines in de fabriek. We
voldoen uiteraard aan alle normen op het
vlak van uitstoot. Niet alleen in ons zeer
dicht bebouwde België, maar ook in onze
laatste fabriek die midden volgend jaar
van start gaat in Roemenië, gaan we
direct op een milieuvriendelijke manier
tewerk. Het heeft geen zin dat daar niet te
doen, want over enkele jaren komt het
toch en dat is ook een beetje onze sociale
verantwoordelijkheid.”
Gezond principe
Na een jarenlange internationale carrière
keert Philippe Verbeeck vandaag naar
Genk terug. Een ultieme droom op professioneel
vlak kan hij niet onmiddellijk
bedenken. Hij blijft duidelijk met twee
voeten op de grond.
“Ik probeer niet te lang vooruit te kijken. In
de toekomst leven heeft niet veel zin. Je
kunt beter in het nu leven en daar proberen
dingen te verwezenlijken die je wil verwezenlijken.
Een nieuwe job, een nieuwe
uitdaging, de volgende drie jaar zullen
sowieso goed gevuld zijn. En dan zien we
wel weer. Ik denk dat het een gezond principe
is dat je alles wat je doet, zo goed
mogelijk probeert te doen. Het hoeft nog
niet altijd over het werk te gaan. Ik denk
dat het ook privé zo is en dat dat een zeer
goed gevoel geeft. Toen we enkele jaren
geleden in de problemen zaten, zei onze
CEO, Alan Mulally: ‘we hebben nu goede
plannen, laat ons die ook uitvoeren en het
zal een enorme voldoening geven, als we
slagen in wat we willen doen’. Daarom
lacht die man ook zo veel, denk ik, hij heeft
al veel verwezenlijkt op die vijf jaar tijd.”
Ook Philippe Verbeeck lachte vaak tijdens
ons gesprek.
Tekst: An REKKERS
Foto’s: An REKKERS en FORD GENK
11 I-mag januari 2012

technologie
“Certificatie en normering zijn helaas
te weinig bekende begrippen”
Ing. Dirk Reynaert MSc is lead auditor
bij Bureau Veritas Certification Belgium nv
ANTWERPEN. Bureau Veritas Certifi -
ca tion is ’s werelds grootste certificatieinstelling.
Het bedrijf steunt op een
internationaal netwerk waarin 5.700
hoog opgeleide en gekwalificeerde
auditors actief zijn en het beschikt over
een ruime expertise die door meer dan 35
nationale en internationale accreditatie-instanties
wordt erkend. Het bedrijf
biedt certificering van (inter)nationale
normen aan en ‘tailor made’-schema’s
inzake kwaliteit, gezondheid, veiligheid,
milieu en maatschappelijk verantwoord
ondernemen. Ing. Dirk Reynaert (39) is
er lead auditor.
“Het is eigen aan een ingenieur om steeds
nieuwe zaken te willen onderzoeken en uit
te werken en die zaken vind ik terug in
mijn takenpakket”, zo begint Ing. Dirk
Reynaert (39) in zijn bureau op de derde
verdieping aan de Antwerpse Mechelse -
steenweg. “Heel de wereld is sterk genormeerd.
Die normen veranderen regelmatig
en er komen er elke dag nieuwe bij. Het
is dan ook een constante uitdaging om bij
te blijven. Gelukkig is Bureau Veritas
Certification Belgium nv onderdeel van
een wereldwijd netwerk, zodat we een
beroep kunnen doen op de kennis van collega’s
en zo onze klanten kunnen ondersteunen.
Certificatie is immers continu in
beweging en er zit veel uitdaging in.”
Conformity assessment
Bureau Veritas Certification - voorheen
BVQi - is de onafhankelijke certificatieinstelling
van Bureau Veritas, een internationaal
concern dat gericht is op dienstverlening
rondom ‘conformity assess-
I-mag januari 2012
Ing. Dirk Reynaert
ment’, onafhankelijke toetsing van organisaties,
systemen en producten op het voldoen
aan (inter)nationale normen en/of
wet- en regelgeving.
Bureau Veritas levert zijn diensten aan
meer dan 370.000 opdrachtgevers in ruim
160 landen. Wereldwijd werken er meer
dan 39.000 medewerkers voor de Bureau
Veritas Groep.
Gelatinefabriek
In 1994 studeerde Dirk Reynaert af als
industrieel ingenieur chemie aan de KaHo
Sint-Lieven in Gent.
“Al meteen liep ik daarna een jaar lang
stage in de voedingsnijverheid, meer
bepaald in het chemisch labo van een
gelatinefabriek in Gent”, aldus Reynaert.
“Daar werkte ik mee aan de optimalisatie
en ondersteuning van het ISO 9001-documentatiesysteem
dat door de kwaliteitsdienst
werd opgevolgd voor de productie.
Daar kwam ik dus voor het eerst praktijkgericht
in contact met een labo- en pro-
12
“ Een ingenieur gaat technisch
op een gegeven in, werkt aan
machineoptimalisaties, enz.
Dat is niet precies wat ik doe,
maar aan de andere kant heb
ik wel het denkpatroon van
een ingenieur.”
ductieomgeving. Die betrekking beviel
mij, maar het ging om een contract van
bepaalde duur. Later ben ik nog enkele
keren naar dat bedrijf teruggegaan om er
met procesingenieurs binnen de organisatie
een paar standaardprocessen en
nieuwe toepassingen te beginnen. Dat
was een boeiende ervaring, want zo kwam
ik op een andere manier met de procesindustrie
in contact.”
Lesgeven
“Daarna maakte ik een kleine zijsprong
naar het avond- en dagonderwijs in het
Koninklijk Atheneum van Ronse, waar ik

TECHNOLOGIE
De auditor aan het werk ‘on the site’…
Bureau Veritas levert zijn diensten aan
meer dan 370.000 opdrachtgevers in
ruim 160 landen. Wereldwijd werken
er meer dan 39.000 medewerkers voor
de Bureau Veritas Groep.
zes weken lang les gaf in informatica.
Heel specifiek stelde men mij daar de
vraag naar een bepaalde programmeertaal
die nu waarschijnlijk allang achterhaald
is. Voor de klas staan was niet meteen
mijn ding, maar die opdracht bracht
mij wel de ervaring en kennis bij om als
spreker voor een groep te
staan en presentaties
te geven voor een
divers publiek: van
13-jarigen tot volwassenen die een aanvullende
vorming volgden in het avondonderwijs.
Een belangrijke praktijkervaring
die jammer genoeg niet in een opleiding
vervat zit.”
“Ook tijdens mijn verdere carrière ben ik
blijven werken aan het mee structuur
geven van verschillende opleidingen.
Vooral dan op het vlak van milieuopleidingen,
maar ook door in commissies te zetelen.
Zo zetel ik bijvoorbeeld in de stuur-
Wat is normering en certificering?
Normen zijn documenten waarin afspraken zijn vastgelegd door
producenten, handelaren, inspecteurs, consumentenorganisaties
en andere belanghebbenden om veilige producten te produceren, processen efficiënt
te laten verlopen en producten en processen beter op elkaar aan te sluiten.
Een aantal normen zijn certificeerbaar. Dat betekent dat een onafhankelijke partij
beoordeelt of en in welke mate de afspraken binnen de norm worden opgevolgd.
Ze kan daarvoor een bewijs van conformiteit uitgeven, een certificaat.
Bekende certificeerbare normen zijn ISO/IEC 9001:2008 (kwaliteit), ISO/IEC
14001:2004 (milieu), OHSAS 18001:2007 (gezondheid en veiligheid) en ISO/IEC
27001:2005 (informatiebeveiliging).
WP
Uitreiking van de certificaten aan een paar zeer gelukkige dames.
groep ‘milieucoördinator’, die gekoppeld
is aan de opleiding van KaHo Sint-Lieven.
Ik zetel er namens de VIK, één van de partners
daar. Zelf geef ik geen les, maar ik
help wel mee om programma’s en krijtlijnen
uit te zetten, voor de begeleiding van
eindwerken en het uiteindelijke jureren.”
De wereld van ISO
“Na het onderwijs kwam ik bij het familiebedrijf
DL Chemicals in Waregem terecht.
Inmiddels had ik ook de bijkomende opleiding
milieuauditor gevolgd. Want in 1996
begonnen meer en meer bedrijven oog te
krijgen voor de milieuproblematiek en de
daarmee gepaard gaande wetgeving. Bij
DL Chemicals was het mijn taak om het
milieuaspect op te volgen, want dat werd
toen nog aan een externe consultant uitbesteed.
Dat betekende voor mij concreet
dat ik een pak documenten moest doorworstelen
en dat ik de productieafdeling
moest ondersteunen. Als kwaliteitsverantwoordelijke
nam ik daarnaast ook de
zorgsystemen ISO 9001 op mij, net als de
opzet van ISO 14001. Vanaf toen zat ik dus
in de wereld van ISO, waarin ik tot vandaag
nog altijd actief ben. Bij DL
13 I-mag januari 2012

Chemicals bleef mijn taak vijf jaar lang
niet enkel beperkt tot milieucoördinator
en kwaliteitsverantwoordelijke, want
samen met de directie en het team dat
daar werkte mocht ik grote investeringsprojecten
realiseren: van automatisering
tot het optrekken van een up-to-datemagazijn.
In die periode volgde ik diverse
aanvullende opleidingen: preventieadviseur,
veiligheidsadviseur ADR, ...”
Alles vereenvoudigen
“Toen besloot ik voor mezelf dat het tijd
was om naar een nieuwe uitdaging uit te
kijken. Als milieu-, veiligheids- en kwaliteitsverantwoordelijke
voor de regio
Oost- en West-Vlaanderen kwam ik in de
afvalsector terecht bij Watco West, een
bedrijf dat nu deel uitmaakt van de Groep
SITA. Door herstructureringen en andere
veranderingen binnen die onderneming
werd ik verantwoordelijke voor de milieuafdeling
voor de regio Vlaanderen en
Brussel. Ik moest milieuspecialisten en
-coördinatoren aansturen en zelf fungeren
als eerste aanspreekpunt voor die
materie. Samen met de collega’s van de
veiligheidsafdeling heb ik gewerkt aan de
verdere optimalisatie en uniformisering
van verschillende systemen van West-
Vlaanderen tot in Limburg. Het doel was
om alles te vereenvoudigen. Daarnaast
heb ik ook meegewerkt aan de toepassing
van een multisite ISO 9001-ISO14001, een
systeem voor de Groep SITA.”
Aard van het beestje
“Vier jaar geleden benaderde Bureau
Veritas Certification Belgium nv mij met
de vraag of ik, met de opgedane kennis en
ervaring, geen zin had om aan de andere
kant van de tafel te komen zitten: zelf
auditor worden. Ik hapte toe en ondervond
dat die functie een andere kijk geeft op
organisaties en je kennis verruimt. Ik
maakte dus de overstap om het auditver-
TECHNOLOGIE
“ Mijn baan is heel gevarieerd en
leerrijk. Ik kom met heel veel
processen en industrietakken in
aanraking. Daarnaast reis ik ook
regelmatig naar het buitenland
om er audits uit te voeren.”
haal fulltime uit te voeren. Maar al vrij vlug
bleek dat ‘de aard van het beestje’ toch
wat anders was dan verwacht, als ik het zo
mag uitdrukken. Audits uitvoeren was
weliswaar fijn, maar al gauw werd mij
gevraagd om kwaliteitsverantwoordelijke
te worden voor de organisatie. Dat houdt
in dat onze accreditatie, de ‘license to
operate’ die in België door Belac, een
afdeling van het FOD economie, toegekend
wordt, up-to-date gehouden moet
worden. Want uiteindelijk staat of valt
alles daarmee. Ik ging daar op in en voer
die taak nog altijd graag uit.”
Audits
“Het auditgegeven blijft voor mij even
interessant, want ik schoolde me bij in de
veiligheids-, kwaliteits-, milieu- & energiemanagementssystemen
en blijf dat
soort audits nog steeds uitvoeren binnen
mijn specialisatiegebied: de chemische
en de afvalverwerkende sectoren. Als
auditor is je werkervaring de basis om te
bepalen binnen welke domeinen je ingezet
wordt. Concreet ben ik vandaag auditor
bij enkele multinationals over heel
Europa. Binnen die contracten fungeer ik
als teamleader en coördineer ik de activiteit
gerelateerd aan de audits met het volledige
auditteam en de collega-auditoren
uit andere landen. Ik ben bovendien de
contactpersoon voor het Belgische auditteam
binnen onze organisatie, zowat 40
mensen sterk, die van tijd tot tijd technische
vragen hebben. Voor hen ben ik het
eerste aanspreekpunt, net als het aanspreekpunt
voor het backoffice om de
regels, verbonden aan die business, te
verduidelijken en te laten respecteren.”
Meedenken
“Een ingenieur gaat technisch op een
gegeven in, werkt aan machineoptimalisaties,
enz. Dat is niet precies wat ik doe,
maar aan de andere kant heb ik wel het
denkpatroon van een ingenieur. Door
audits te doen in heel grote bedrijven kom
ik met heel veel ingenieurs in contact.
Mede dankzij mijn ingenieursachtergrond
ben ik snel ingewerkt in de processen van
de klant en kan ik meedenken over de
materie. Die ingenieursachtergrond is
dan ook heel belangrijk om te begrijpen
waarover het gaat in een welbepaald
bedrijf.”
Uiterste voldoening
“Mijn baan is heel gevarieerd en leerrijk.
Ik kom met heel veel processen en industrietakken
in aanraking. Daarnaast reis ik
ook regelmatig naar het buitenland om er
audits uit te voeren. In aanraking komen
met andere culturen, andere gewoontes:
het is altijd een boeiende ervaring.
Hoofdzakelijk opereer ik binnen Europa,
maar net zo goed heb ik opdrachten uitgevoerd
in China, het Midden-Oosten en de
Verenigde Staten.
Bureau Veritas telt wereldwijd 48.000
medewerkers, verdeeld over 160 landen,
zodat er steeds potentieel is binnen de
organisatie. Ook het blijvend kennis opnemen
van nieuwe normen die zich ontwikkelen,
geeft mij de uiterste voldoening om
bij deze job te blijven. Zoals ik daarnet al
zei, met veel mensen in aanraking komen
en kennismaken met de meest uiteenlopende
industrietakken en daaruit veel bijleren,
is voor mij doorslaggevend om de
functie te blijven uitvoeren.”
Vers bloed
“Certificatie en normering maken deel uit
van een wereld die helaas veel te weinig
bekend is”, besluit Reynaert. “De onwetendheid
daaromtrent leidt ertoe dat er
onvoldoende gemotiveerde auditoren te
vinden zijn die dit specialistenwerk willen
en kunnen uitvoeren. We zijn dan ook blijvend
op zoek naar ‘vers bloed’ om ons
team te versterken. Het is een heel enge
niche die weinig bekend is, maar binnen
een bedrijf is het de milieu-, veiligheidsof
kwaliteitsverantwoordelijke die precies
weet hoe de vork aan de steel zit. Maar
nogmaals, persoonlijk ben ik heel blij dat
ik die stap heb gezet en dat ik als auditor
de kans heb om continu bij te leren over
verschillende activiteiten. Het is een bijzonder
verruimende activiteit.”
www.bureauveritas.be
Tekst: Wouter PEETERS
Foto’s: Dirk REYNAERT en
Wouter PEETERS
15 I-mag januari 2012

technologie
MODERN TIMES
Smartphones krijgen airbags
Amazon heeft een
patent ingediend voor
een smartphone met
airbags. De techniek
moet mobiele telefoons
redden van de stuntels
in deze wereld die hun
hebbedingetje om de
haverklap tegen de begane grond laten knotsen. De ‘airbags’
zorgen ervoor dat de smartphone zichzelf heroriënteert tijdens
zijn val en op zijn beschermde zijde valt. Zoals een kat
altijd op haar pootjes terechtkomt. Ingebouwde software
stuurt dan luchtkussens uit om de telefoon te beschermen.
We kunnen overigens wel meer toepassingen bedenken voor
dergelijke software.
www.numerama.com
Nieuwe software maakt
wazige foto’s scherp
Op zijn MAX 2011-evenement in Los Angeles heeft
softwareproducent Adobe een nieuwe functie voor
zijn Photoshopprogramma gepresenteerd waarmee
wazige foto’s in seconden scherp worden gemaakt.
Geavanceerde algoritmes berekenen de beweging
van de camera op het moment dat de foto werd genomen,
waardoor de gebruiker de mogelijkheid krijgt de
wazige foto scherp te stellen en een mislukte foto te
recupereren.
De functie kan zelfs worden toegepast op een foto die
met een smartphone werd genomen. Wanneer de software
op de markt komt, is nog niet duidelijk.
I-mag januari 2012
Contactlens wordt computerscherm
Aan de universiteit van Washington in Seattle is het prototype van
een contactlens ontworpen waarmee je informatie kunt projecteren
in je gezichtsveld. Sciencefiction komt dichter bij de realiteit, want
wie zulke contactlenzen draagt, krijgt binnenkort handenvrij informatie
doorgespeeld. De lenzen worden ingebracht als normale
contactlenzen en bieden ook mogelijkheden om in te zoomen op
verafgelegen voorwerpen. De lenzen zijn het werk van professor en
ingenieur Babak Parviz, die zelf contactlenzen draagt en gespecialiseerd
is in het ontwerp van nanodeeltjes, die tot duizend keer dunner
zijn dan het menselijke haar.
De lenzen bevatten minieme componenten zoals een elektronisch
circuit, een led-licht en een antenne die langs een draadloze verbinding
energie absorbeert, informatie opslaat en in verbinding kan
worden gebracht met je mobiele telefoon.
Parviz vindt dat zijn werk nog niet af is, maar hij gaat ervan uit dat
we binnenkort alle gewenste informatie rechtstreeks op onze contactlenzen
zullen kunnen streamen.
Een test met een konijn verliep volledig naar wens. Het is ons wel
een raadsel hoe dat konijn de informatie heeft kunnen verwerken en
hoe de onderzoekers er achter gekomen zijn welke informatie het
konijn begrepen heeft.
16

MODERN TIMES
Hoofdpijn wegblazen
Brenna Haysom heet ze en toen ze met een zwaar hoofd een presentatie moest geven,
vond ze dat achteraf niet zo’n bijster goed idee. Het bracht haar wel op andere ideeën,
namelijk: hoe kan ik de gevolgen van een drinkgelag op vrij korte termijn minimaliseren?
Zo ontwikkelde ze een pil tegen katers. Na inname van de pil moeten de effecten van de
kater na een kwartier tot een halfuur de wereld uit zijn. Men neme één gram aspirine, 120
milligram cafeïne en iets om het maaggevoel eerbaar te houden. Haysom noemde het
Blowfish en brengt het op de markt via internet. Vanaf januari begint het zijn tocht langs
de Amerikaanse drugstores, want het middel kreeg al de absolutie van de Amerikaanse
Food and drug administration.
Een voorschrift is
niet nodig. Je krijgt het zo,
zeker als je ogen wat hol
in je hoofd staan, je haar
compleet in de war ligt en
je zelf ook een warrige
indruk laat. Wanneer het
hier op de markt komt, is
nog niet geweten. En
neen, het is niet de bedoeling
dat je nu nóg meer
gaat drinken…
Chauffeur kan alleen nog rijden
Gedaan met sms’en achter het stuur of niet handenvrij bellen. Binnenkort komt er
wellicht een toepassing op de markt die de mobiele telefoon van de chauffeur
afsluit, als hij wil bellen of sms’en achter het stuur van zijn auto.
Een team van onderzoekers van het Stevens Institute of Technology en het
Rutgers in New Jersey heeft een systeem ontwikkeld dat de mobiele telefoon van
de chauffeur van een wagen afsluit zonder het gebruik van andere gsm’s te beïnvloeden.
De Bluetooth-connectie en de luidsprekers van de wagen verklikken de
chauffeur die in overtreding gaat. Door de akoestische signalen van de luidsprekers
en de nabijheid van de telefoon ten opzichte van de Bluetooth-ontvanger te
meten weet het systeem waar in de wagen de telefoon wordt gebruikt. In 95% van
de gevallen weet het systeem zo waar er in de auto wordt gebeld of ge-sms’t. Na
die stap kan de telefoon van de chauffeur losgekoppeld worden zonder daarbij de
telefoons van andere inzittenden te storen. Eén troost: je kunt nog een paar jaren
voort sms’en en bellen achter het stuur, want de nieuwe vinding heeft nog kinderziekten.
Wind, achtergrondgeluiden en het gebrek aan Bluetooth-verbinding bij
oudere wagens zijn nog hinderpalen.
Tekst: Luc VANDER ELST
Erectiecondoom
We blijven even in de medische sfeer
met nog meer goed nieuws. Dit jaar
lanceert Durex, notoir fabrikant van
voorbehoedsmiddelen, een condoom
waarin een gel zit die erecties stimuleert.
De Durex CSD500 bevat in de
tip een kleine hoeveelheid Zanifil. Die
gel dringt snel door in de huid en stimuleert
de doorbloeding. De rest kunt
u raden…
De gel is gebaseerd op nitroglycerine,
een vaatverwijdende vloeistof die
in de geneeskunde vaak wordt
gebruikt. Viagra in condoomvorm dus.
Weldra verkrijgbaar in heel Europa
zonder voorschrift. Voor Viagra heb je
wel een voorschrift nodig en dus zijn
er wellicht kapers op de kust voor het
blauwe pilletje.
Nog even de volgorde memoriseren
voor de twee opeenvolgende medische
berichten in deze Modern Times:
je gaat uit, ontmoet iemand, drinkt
jezelf een kater bijeen, gaat samen
naar huis… en dan: eerst de Blowfish
en pas een goed halfuur later het viagracondoom.
Vergis je niet!
17 I-mag januari 2012

samenleving
Joggen met ingebouwde deejay
Nieuwe computertoepassing stemt muziek automatisch af op looptempo
GENT. Geen jogger komt nog de
straat op zonder zijn draagbare
muziekspeler. Maar het is niet evident
om de meest gepaste muziek te
kiezen tijdens het joggen. Daarvoor
komt binnenkort D-Jogger op de
markt, een toepassing die op je mp3speler
zelf de muziek selecteert die
overeenstemt met het ritme van
jouw stappen.
Bart Moens (27) studeerde af als burgerlijk
ingenieur computerwetenschappen aan de
UGent. In zijn vrije tijd is hij deejay.
“Als dj kun je muziek mixen door het
tempo van een nieuw liedje gelijk te stellen
aan het tempo van het huidige liedje,
zodat de beats perfect samenvallen tijdens
het mixen. Zo ben ik op de idee gekomen
dat hetzelfde principe eveneens toepasbaar
is bij het stappen en lopen: een
beat op elke stap. Ik ben eraan begonnen,
omdat ik het gewoon wijs vond. Ik kon mijn
twee passies - muziek en computers -
combineren en dankzij de keuzevakken
ben ik terechtgekomen bij IPEM, waar ik er
dan ook mijn eindwerk van heb gemaakt.
Het is een mooie mix tussen mijn interesses,
mijn hobby en diepgaand onderzoek.
Nu doctoreer ik in de computerwetenschappen
en kan ik het fundamentele
onderzoek met D-Jogger voort uitdiepen
en toepassingsgebieden zoeken.”
Waarop richt je onderzoek zich precies?
“Kort gezegd: hoe en waarom synchroniseren
mensen op muziek? Welke effecten
heeft gesynchroniseerde muziek enerzijds
op onze subjectieve ervaring en anderzijds
op onze fysiologische parameters, zoals
hartslag, verzuring, enzovoort?”
“D-Jogger is uitgewerkt in 2009 en sindsdien
uitgebreid. De technologie en de achterliggende
algoritmen zijn zo goed als
klaar voor gebruik in commerciële mobiele
toepassingen op bijvoorbeeld iOS en
Android. Wij beschrijven en ontwikkelen
de algoritmen en kijken hoe mensen daarmee
omgaan. Ondertussen hebben wij
stapdetectiealgoritmen ontwikkeld die het
mogelijk maken dat de sporter zijn mp3speler
aan zijn arm hangt of in zijn broekzak
steekt. Het werkt allemaal.”
Er komt weldra een praktische
applicatie van D-Jogger op de markt?
“Het Gentse softwarebedrijf In The Pocket
wil de technologie die ik hier op IPEM ontwikkel,
commercialiseren en er een
gebruiksvriendelijke toepassing van
maken. Ze zijn in december gestart, de
releasedatum is gepland in het voorjaar
van 2012. Dat is fijn: IPEM doet het fundamenteel
onderzoek, ontwikkelt de technologie
en In The Pocket maakt er een
gebruiksvriendelijke applicatie van.”
“De besturing van nieuwe technologieën
door middel van beweging is niet nieuw:
denk maar aan de games voor Xbox Kinect,
“ Ik kon mijn twee passies - muziek en computers - combineren
en dankzij de keuzevakken ben ik terechtgekomen bij IPEM,
waar ik er dan ook mijn eindwerk van heb gemaakt. Het is een mooie
mix tussen mijn interesses, mijn hobby en diepgaand onderzoek.
Nu doctoreer ik in de computerwetenschappen.”
I-mag januari 2012
18
Wat is D-Jogger?
D-Jogger – een samentrekking van
deejay en jogger – is een platform
dat de muziekkeuze op een mp3speler
tijdens activiteiten, zoals
stappen of joggen, automatiseert
door het aantal beats per minuut
van de muziek te synchroniseren
met het aantal stappen per minuut
van de sporter. Vertraagt of versnelt
de sporter een beetje, dan
vertraagt of versnelt D-Jogger
eerst het aantal beats van het huidige
liedje, zonder de toonhoogte
te wijzigen. Is de tempowijziging
van de sporter groot, dan kiest D-
Jogger automatisch een nieuw
liedje met een geschikter aantal
beats per minuut. Op die manier
wordt de sporter gestimuleerd
door de beats in de muziek en zal
hij, bewust of onbewust, zijn stappen
synchroniseren met de beats
van de muziek. Die synchronisatie
kan een positief effect hebben op
de training, de motivatie en/of de
beleving. D-Jogger laat toe om tijdens
een activiteit of een training
voortdurend synchroon te zijn met
zelfgekozen muziek, op welk
tempo ook. Het lichaam van de
sporter wordt zo de besturing van
de mobiele mediaspeler.
DVE

SAMENLEVING
“ In samenwerking met het
UZ Gent en de ULB wordt
onderzoek gedaan naar
therapie bij Parkinsonpatiënten.”
waarbij je zelf de controller bent. De grote
doorbraak kwam jaren geleden dankzij
Nintendo’s Wii: een bewegingsgevoelige
besturing voor de spelconsole. Ook hebben
verschillende gsm-fabrikanten jaren
geleden al bewegingssensoren geïntegreerd
in hun producten om de gebruikerservaring
te verbeteren. De automatische
rotatie van het scherm naargelang de houding
is daarvan het duidelijkste voorbeeld.”
Het bekende ‘Start to run’ is een heel
praktisch gebruiksvoorbeeld?
“Start-to-runprogramma’s, zoals die van
Evy Gruyaert, bevatten vaak muziek die
niet iedereen goed vindt. D-Jogger
gebruikt daarom ieders eigen muziek voor
een ‘Start to run’. Als je ritme verandert,
volgt automatisch de muziek. Zo heb je
altijd optimale muziek naar je eigen voorkeur
en aangepast aan je loopritme. Moet
je een minuut stappen, dan vertraagt de
muziek of de applicatie kiest een trager
liedje. Moet je weer lopen, dan gebeurt het
omgekeerde.”
Zijn er nog andere onderzoeksgebieden?
“In samenwerking met Bert Celie van de
vakgroep Bewegings- en sportwetenschappen
(UGent) loopt er een onderzoek
om het bestaande fundamentele onderzoek
naar de effecten van motiverende,
niet-motiverende en neutrale muziek voort
uit te werken. Heeft gesynchroniseerde
muziek, waarbij elke keer een beat samenvalt
met een stap, een groter effect dan
zuiver motiverende muziek? Heeft dat een
effect op uw prestaties, maar ook op uw
hartritme, uw lactaatconcentratie, vermoeidheidsgraad,
enzovoort?”
“We onderzoeken ook dieper of sporters
hun sporten intensiever dan wel plezanter
vinden met deze toepassing of niet.
Misschien is de hartslag gelijk gebleven,
maar vindt de sporter zijn training wel leuker?
Dan zal hij uiteindelijk meer gaan
sporten, wat ook een mooie toepassing is.
Als die bevindingen wetenschappelijk
onderbouwd kunnen worden, dan is dat
voor ons onderzoek en ons departement
De effecten van motiverende, niet-motiverende en neutrale muziek
worden voort onderzocht.
een heel sterk resultaat. Die proeven starten
begin december: subjecten moeten
zeven keer een half uur lopen op een loopband
in verschillende condities.”
“In principe kunnen we een toepassingsgebied
vinden in elke sport met een repetitief
patroon: niet zozeer voetbal, maar wel
roeien, lopen, spinning, fitness en nog wel
enkele.”
Is er ook een mogelijk toepassingsgebied
buiten de sport?
“In samenwerking met het UZ Gent en de
ULB wordt onderzoek gedaan naar therapie
bij Parkinson-patiënten. Revalidatie -
thera peut Wim De Wilde van het UZ Gent
maakt gebruik van cueing, een techniek om
motorische problemen van patiënten te
verlichten door repetitieve stimuli aan te
bieden: auditief, visueel of tactiel. Dat
gebeurt vaak door een metronoom af te
spelen op een specifiek tempo, wat patiënten
in staat stelt gemakkelijker te stappen.
Die techniek wordt zelden toegepast in het
dagelijks leven van de patiënten, omdat
een metronoom saai wordt na verloop van
tijd. D-Jogger stelt ons in staat om de
cueing-techniek toe te passen met muziek
en beats in plaats van een metronoom, wat
kan resulteren in een hogere motivatie
voor de patiënt om de techniek te gebruiken.
Wim de Wilde zoekt nu mee uit welk
effect die muziektherapie met D-Jogger
bij Parkinson-patiënten kan hebben. We
combineren onze onderzoeken met elkaar.”
“Beide onderzoeksdomeinen zijn bijzonder
interessant omdat ze allebei veel
wetenschappelijke output genereren, maar
ook in de praktijk gevolgen hebben. Stel
dat D-Jogger in het Parkinson-onderzoek
een positief effect heeft, dan is dat bijzonder
gunstig voor patiënten en onderzoekers.”
Heb je nog andere plannen?
“In het voorjaar komt er nog een experiment
met de eerste mobiele versie. Daarbij
willen we kijken of onze onderzoeksresultaten
dezelfde zijn buiten een labomgeving.
Zowel sporters als niet-sporters zijn
welkom voor die proef. Geïnteresseerden
kunnen meer info krijgen op onderstaande
link.”
“Buiten mijn onderzoek zijn er nog veel
mogelijkheden die eerder aan de kant van
de commerciële toepassing liggen, zoals
de integratie met sociale media. Wie bijvoorbeeld
een training in een bepaalde tijd
heeft afgelegd met een specifieke selectie
van muziek, zou dat kunnen delen via
Facebook of Twitter. Dat kan anderen motiveren
om hetzelfde te doen of om daarop
in te spelen en zo elkaar te motiveren,
maar dat is vandaag naast de essentie van
mijn fundamenteel onderzoek.”
www.ipem.ugent.be/bartmoens
Tekst: Dirk VANDER ELST
Foto’s: IPEM
19 I-mag januari 2012

samenleving
Volledige nieuwbouw lagere school
volgens passiefnorm in Anzegem
ANZEGEM. In onze reeks over de passiefscholen trekken we voor dit
nummer naar West-Vlaanderen. We landen er in Anzegem en meer
bepaald in Gijzelbrechtegem. Daar staat een schoolgebouw dat dateert
uit het begin van de 20ste eeuw. In 1912 werd het een school, aanvankelijk
alleen voor meisjes nu voor jongens en meisjes. Het schoolgebouw
heeft zijn beste tijd gehad en toen minister Vandenbroucke indertijd
zijn oproep lanceerde voor scholenbouw aan de hand van de passiefnorm,
was Anzegem kandidaat. De vrije basisschool werd geselecteerd
als een van de 25 proefprojecten en de aanbesteding zit er heel
binnenkort aan te komen. We spraken met Koen De Schepper, secretaris
van het schoolbestuur van de Vrije Basisschool Anzegem en lid van
het bouwteam.
De huidige situatie van het schoolgebouw
doet vragen rijzen omtrent veiligheid en
de mogelijkheden om met kleine aanpassingen
iets te optimaliseren. Uiteindelijk
werd ervoor geopteerd om een volledig
nieuw schoolgebouw te bouwen. Oog voor
milieuvriendelijkheid en energiebesparing
leidde dan tot een passiefconcept. In
oktober 2001 vroeg de raad van bestuur
van de vrije basisschool bij Agion, het
Agentschap voor investeringen in het
onderwijs, een verbouwing van het
schooltje aan. Of beter: een afbraak van
de oude gebouwen en daarna een nieuwe
passiefbouw. Zo ver kwam het niet, want
de Zusters van de Heilige Vincentius stelden
een terrein ter beschikking, waardoor
leerlingen tijdens de bouw niet elders
moesten worden ondergebracht en de
bouwplannen op een gemakkelijkere
manier konden worden uitgewerkt.
In september 2009 werd het voorontwerp
uitgewerkt en in december 2010 werd de
bouwaanvraag uiteindelijk goedgekeurd.
In mei 2011 kreeg Agion het dossier om
over te gaan tot aanbesteding.
I-mag januari 2012
“Procedureslag was
niet altijd bemoedigend”
“ Los van de passiefstandaard zit je met het gegeven van scholenbouw.
Daardoor moet je al procedures en reglementen en termijnen doorlopen,
waarvan ik me afvraag of dat inderdaad allemaal wel nodig is
op die manier.”
20
Negen klassen
Het project bevat een lagere school en
een kleuterschool. De kleuterschool telt
drie klassen, een klas voor opvang en een
sanitair blok. Daarboven komen er zes
klassen voor een lagere school. In totaal
gaat het om zowat 1.200 m² nieuwbouw.
Koen De Schepper: “Het was een dubbel
gegeven. De huidige school was zeer oud
en ooit waren er al subsidies aangevraagd
bij Agion om een nieuwe school te zetten.
De eerste reden was dus in feite wel de
nood aan nieuwe klaslokalen en een nieuwe
school. Maar er was ook een tweede
element. Door de oproep van minister
Vandenbroucke werden we gesensibiliseerd
voor passiefbouw. We gingen bekijken
wat dat eigenlijk inhield, want in die
tijd was dat amper bekend. Als schoolbestuur
waren we er dadelijk voor gewonnen
om mee te doen met de passiefscholenbouw.
De energiekosten zijn immers lager
en budgettair zou dat dus een impact hebben,
maar we waren zeker ook gecharmeerd
door de milieuvriendelijkheid.”

SAMENLEVING
Scepsis
Toen men er in Anzegem mee begon, was
er nog veel scepsis over alternatieve energie.
De vraag rees of de kosten wel verantwoord
zouden zijn ten opzichte van de budgetbesparing
achteraf. Maar het schooltje
stapte in en zit inmiddels in de fase voor
aanbesteding. In het voorjaar wordt er aanbesteed
en kort daarna zou de eerstesteenlegging
moeten kunnen volgen.
“Het is gigantisch gevaarlijk om data te
plak ken op zulke projecten, maar wij zouden
graag vanaf september 2013 de school willen
openen en dat lijkt ons wel realistisch.”
“Op het ogenblik dat het dossier van
Anzegem werd ingediend, was het nog niet
echt een passiefconcept. Als je zo’n dossier
indient, dan kom je terecht op een
wachtlijst. Als je aan de beurt bent, mag je
dat dossier concreet maken. Wij staan al
geruime tijd op die wachtlijst, maar pas
sinds het passiefbouwproject is uitgeschreven,
komt alles in een stroomversnelling.”
Voorbeeld
Een van de criteria waarop de scholen werden
geselecteerd voor het passiefbouwproject
is de voorbeeldfunctie.
“Wij hebben een bouwteam samengesteld.
Daarin zitten alle stakeholdergroepen van
de school, zoals ook de directie en de leerkrachten.
De directie ging van bij aanvang
het engagement aan om leerlingen en leerkrachten
bij het project te betrekken. De
passiefbouw wordt opgenomen in de lessenpakketten.
Er komt een soort instrumentenbord,
dat redelijk centraal in de school
wordt opgesteld en toegankelijk is voor het
publiek. Daarop worden alle metingen bijgehouden.
Wij denken dat de ouders daar
sowieso vragen over zullen stellen. En
tegelijk kunnen de cijfers publiekelijk opgevolgd
worden.”
Kindvriendelijk
Heel het concept van het gebouw is zo kindvriendelijk
mogelijk gemaakt.
“Het gebouw telt twee verdiepingen en toch
lijkt het bij de ingang niet te imposant. De
architect heeft die ingang vrij laag gehouden.
Dat is voor de kinderen minder
afschrikwekkend.”
Zoals bij de meeste passiefbouwprojecten
heeft Agion de vzw Passiefhuis plat form
aangesteld om het certificaat van passiefschool
toe te kennen. Bij de opvolging van
de energienormen onderzoeken zij onafhankelijk
alle berekeningen van de studiebureaus.
“In feite controleren ze bij de voorbereiding
alle theoretische berekeningen, zoals
de K-waarden en de E-waarden. Zij volgen
het bouwproject ook mee op. Bij de oplevering
gaan ze na in hoeverre de normen van
een passiefhuis eigenlijk gehaald werden.
Normaal moeten wij goed zitten, maar hoe
goed we zitten, weet ik ook niet. Die waarden
worden berekend door de architect.”
Procedures
Procedureel liep niet alles even vlot. Soms
deed de procedure wat denken aan een
processie van Echternach. De school is
dan ook blij dat het einde van de procedureslag
stilaan in zicht is.
“Los van de passiefstandaard zit je met het
gegeven van scholenbouw. Daardoor moet
je al procedures en reglementen en termijnen
doorlopen, waarvan ik me afvraag of
dat inderdaad allemaal wel nodig is op die
manier. Anderzijds gaat het om een proefproject
en dus kun je weinig terugvallen op
ervaring bij bestaande projecten. Je hebt
enerzijds passiefbouw en anderzijds passiefscholenbouw.
Dat zijn twee verschillende
dingen. De tijdstippen waarop een
passiefhuis bevolkt is, zijn net het tegenovergestelde
van de tijd waarop kinderen
in de klas zitten. Je zit daar eigenlijk met
een gegeven dat bij de benadering precies
omgedraaid moet worden. Heel wat scholen
hebben een lijdensweg ondergaan om
hun dossier afgerond te krijgen. Dat is ons
ook wel bekend. Er gaan heel wat discussies
aan vooraf en er is op het einde van de
rit vaak nog geen eensgezindheid.”
Subsidies
De 25 geselecteerde scholen krijgen de
extra kosten voor hun passiefschool volledig
gesubsidieerd.
“Die cijfers zijn berekend, maar ik vraag
mij af in hoeverre het voldoende dekkend
zal zijn. Men zegt mij dat die bedragen
opgesteld zijn op basis van ervaringen uit
het buitenland. Ik weet het niet, maar ik ben
daar wel wat ongerust over. Bij de berekening
werkte men met gemiddelden. Pas op
het einde van de rit zullen we kunnen zeggen
of die berekeningen kloppen of niet. Ik
heb geen enkel concreet cijfer waar ik mij
kan op baseren.”
“Een proefproject is altijd een beetje een
sprong in het duister, maar ik ga er wel van
uit dat de mensen van Agion serieus met
hun zaak bezig zijn en dat ze die bedragen
ook niet met de natte vinger bepaald hebben.”
Duurzaam bouwen
Passiefbouw is aanlokkelijk, omdat er op
vrij korte termijn een terugverdieneffect is
dankzij de energiebesparingen. Dat geldt
veel minder voor het gebruik van duurzame
materialen. Ook in Anzegem is dat laatste
geen prioriteit geworden.
“Gebruik van duurzame materialen zit niet
in ons project. Wij hebben op een bepaald
moment onze focus gezet op passiefbouw
en niet op duurzaam bouwen. We waren zo
richting passiefbouw georiënteerd dat we
niet meer ingegaan zijn op de vraag naar
duurzaam bouwen. Dat was een stapje te
ver voor ons. Ik weet ook niet welk prijskaartje
er aan duurzaam bouwen hangt.
Daar staat geen energiewinst tegenover.
Wel een minder grote ecologische voetafdruk,
maar daarmee overtuig je weinig
mensen. Het is ook afwegen, want we moeten
onze budgetten ook beheren als een
goede huisvader. Wat niet gesubsidieerd
wordt, moeten we zelf voorzien inzake middelen.
De resterende 30% moeten we
sowieso zelf betalen. Als je weet dat we het
hier hebben over een totaalinvestering van
2,5 miljoen euro, dan besef je ook wel dat
die 30% financiering voor een kleine
schoolgemeenschap ook al zwaar om dragen
zal zijn. Als je die centen kunt terugverdienen
door energiezuinig te bouwen,
dan is dat te verantwoorden, maar meerinvesteringen
voor duurzaam bouwen - die in
se geen extra besparingen opleveren - is
niet zo makkelijk te verkopen.”
www.verder-kijken.be
Tekst: Luc VANDER ELST
Foto’s: DE VERREKIJKER
21 I-mag januari 2012

samenleving
Ingenieur en
voetbalvoorzitter
in eerste klasse
Technisch ingenieur Willy Naessens
leidt al 28 jaar Zulte en Zulte-Waregem
ZULTE. In 1983 stapt technisch ingenieur elektronica Willy Naessens, op dat
moment CEO van Dakwerken Naessens, in het voetbal. Hij zag het als een
pure hobby, want voorzitter zijn van een tweedeprovincialer – Zulte met name
– was makkelijk combineerbaar met een voltijdse job als ondernemer in een
familiebedrijf. Maar wat Naessens op dat moment niet wist, was dat hij 28 jaar
lang voorzitter zou blijven, dat hij voorzitter zou worden van eersteklasser
Zulte-Waregem, dat hij de Beker van België zou winnen, dat hij Europees zou
overwinteren, dat hij in totaal zeven keer kampioen zou spelen en dat hij met
Essevee allicht in 2014 in een totaal vernieuwd stadion zal spelen.
Alleen Eddy Wauters heeft er als voorzitter
van FC Antwerp een langere termijn
opzitten dan Naessens, die nu 62 is. Met
Willy Naessens blikt I-mag terug op de
combinatie voetbalvoorzitter-zakenman.
Of Willy Naessens in 2014 nog voorzitter
zal zijn?
“Het zou mooi zijn, maar het is geen
must”, zegt hij. “Ik wil mijn voorzitterschap
zeker niet rekken tot mijn 70ste of
75ste. In de raad van bestuur staan we
open voor nieuwe, jonge mensen. In mijn
bedrijf heb ik ook zonder probleem de leiding
overgedragen aan mijn zoon.
Misschien word ik wel erevoorzitter van
Zulte-Waregem?”
In 1971 studeerde u af als technisch
ingenieur elektronica in Kortrijk.
Pas in 1983 stapte u in het voetbal.
Een hobby die uit de hand is gelopen?
“Klopt. In 1971 kon ik meteen aan de slag
als verantwoordelijke voor de planning bij
kabelmaatschappij Coditel. Ik moest het
televisiedistributienetwerk van Waregem
I-mag januari 2012
opstarten. Ik ben er tot 1978 in dienst
gebleven, maar intussen werkte ik ook al
voor het bedrijf van mijn vader. In 1979
ging ik definitief en voltijds aan de slag in
zijn zaak. En ja, voetbal zat en zit in mijn
genen. Zo kwam het dat ik in 1983 voorzitter
werd van Zulte, dat toen nog in tweede
provinciale uitkwam. Ik zag het als een
pure hobby.”
Vedetten
Elf jaar geleden kwam de fusie tussen
Zulte en het failliete Waregem tot stand.
Maar we zitten dan nog altijd maar in
derde klasse. Pas dan begint de opgang
en wordt de hobby wat minder hobby?
“Eerst ging Waregem na de vereffening
van tweede naar vierde afdeling, waar ze
dan in faling zijn gegaan. Zulte stond in
derde klasse en we zijn gefuseerd. We
hebben Waregem overgenomen. De raad
van bestuur bestond uiteraard uit mensen
van Zulte en Waregem, maar we hebben
ons ook verruimd met mensen uit de
industrie. We hebben toen wel het geluk
gehad dat we meteen kampioen speelden
22
Willy Naessens
“Een ingenieur
is zeer polyvalent.
Dat is een pluspunt om
een voetbalclub te leiden.”
in derde. Ik zal het nooit vergeten: voor
8.000 toeschouwers, nog altijd een record,
stond het 1-1 tegen Vigor Wuitens Hamme.
In de allerlaatste minuten scoren wij en
tweede klasse was een feit. Dankzij dat
succes waren de fusiepartners meteen
ook verbroederd. Alleen over de clubkleuren
is er nog een tijdje discussie geweest,
maar voor de rest is alles vlekkeloos verlopen.
Hoe mijn tijdsbesteding er als voorzitter
intussen is gaan uitzien? Kijk, dat
gaat met ups en downs. Ik schat dat ik
gemiddeld twintig tot vijfentwintig uur per
week met voetbal bezig ben. Ik heb de
zaak Dakwerken Naessens zo goed als
volledig aan mijn zoon overgelaten. Zelf
ben ik ook nog bezig met projectontwikkeling:
aankoop en verkoop van gronden en
appartementen. Dat is een voltijdse job,
maar ik kan mijn werkuren zelf bepalen.”

SAMENLEVING
Wat vindt u het moeilijkst: een bedrijf
leiden of een voetbalclub? Je ziet
dikwijls zakenmensen erg emotioneel
handelen, zodra ze in de sport actief
worden?
“Een bedrijf leiden of een voetbalclub, is
in feite precies hetzelfde. Voetbal is zelfs
moeilijker. In het zakenleven heb je altijd
maar twee partners: de koper en de verkoper.
In de voetballerij ligt dat ingewikkelder.
Je hebt de club en de speler, maar ook
nog de ouders bij jonge spelertjes. Alle
profspelers hebben tegenwoordig een
manager. Ik zal ze niet allemaal over
dezelfde kam scheren, maar niet alle
makelaars zijn correct. Steunt de makelaar
zijn speler of maakt hij het geld van
zijn speler op? Nog een ander groot verschil
tussen de bedrijfswereld en het
voetbal is de omgang met je werknemers.
Als mijn zoon in de zaak tevreden is over
een van zijn ingenieurs, dan komt die naar
het kantoor en krijgt hij vijf procent
opslag. De ingenieur gaat tevreden naar
huis en ontkurkt met zijn vrouw een fles
champagne. Bij voetballers ga je niet van
tien Belgische frank naar elf, maar meteen
naar twintig of zelfs vijftig. De financiële
sprongen zijn veel groter. Om nog
niet te spreken over hoe je met je werknemers
omgaat. In de voetballerij heb je te
maken met echte vedetten. Dat is nog een
ander verhaal.”
U zei zopas dat Zulte-Waregem het
geluk had in derde klasse in de allerlaatste
minuten te scoren in de beslissende
match tegen Hamme. Gebeurde dat niet,
dan zaten we hier allicht niet met elkaar
te praten?
“Dat zou best kunnen, maar geluk moet je
ook afdwingen. Ik heb geleerd rustig te
blijven in het voetbal. Goede en slechte
periodes wisselen elkaar toch af. Hoewel,
in heel mijn carrière ben ik maar één keer
gedegradeerd, maar we keerden meteen
terug het jaar nadien.”
14.000 kijkers
Speelt uw opleiding als ingenieur een
belangrijke rol bij uw voorzitterschap?
“Voor zover ik dat van mezelf kan zeggen:
ik ben rekenkundig sterk en ik kan snel
situaties inschatten, zowel qua organisatie
als op het financiële vlak. Ik denk dat ik
snel een organisatie op punt kan krijgen.
Mijn opleiding als ingenieur was zeer
polyvalent. Daardoor ben ik op alle vlakken
een beetje thuis. En dat is zeker een
pluspunt in een voetbalclub.”
In het zakenleven heb je altijd maar twee partners: de koper en de verkoper.
In de voetballerij ligt dat ingewikkelder.
Zulte-Waregem: Oost en West-Vlaanderen
Elf jaar geleden fuseerden Zulte (15.000 inwoners) en Waregem (40.000 inwoners)
om vijf jaar later door te stoten naar de eerste voetbalklasse. Merkwaardig: Zulte
ligt in Oost-Vlaanderen, Waregem ligt vijf kilometer verder in West-Vlaanderen.
“Dat is inderdaad komiek”, vindt ook voorzitter Willy Naessens. “Ik ben ervan
overtuigd dat Zulte een deelgemeente van Waregem zou geworden zijn, mochten
er geen provinciegrenzen hebben bestaan. Zulte en Waregem hebben heel veel
gemeen. Bijna iedereen in Zulte is geboren, loopt school en werkt in Waregem.
We spreken allemaal hetzelfde dialect, er is echt geen verschil. Logisch ook dat
we bij de onderhandelingen over het nieuwe stadion alleen met de provincie
West-Vlaanderen te maken hebben.”
“Door dat succes waren de fusiepartners Zulte en Waregem
meteen verbroederd. Alleen over de clubkleuren is er nog
een tijdje discussie geweest, maar voor de rest is
alles vlekkeloos verlopen.”
WVB
23 I-mag januari 2012

Waregem beleefde gloriejaren in de
jaren ’80 met Danny Veyt, Philippe
Desmet, Richard Niederbacher, noem
maar op. Komt die tijd ooit terug?
“Vergeet niet dat de Belgische clubs toen
Europees hoge ogen gooiden: Anderlecht,
Club Brugge en zelfs KV Mechelen wonnen
Europabekers of speelden Europese
finales. Ik vrees dat de Belgische clubs
nadien zijn blijven stilstaan. Er werden
geen nieuwe stadions gebouwd en de
budgetten stegen niet. De andere landen
hebben zich verder ontwikkeld, België
niet. In 2007 hebben we met Zulte-
Waregem nog Europees overwinterd. We
hebben toen onder meer op Austria
Wenen gespeeld. Oostenrijk heeft ongeveer
evenveel inwoners als België. Welnu,
als je dat stadion zag: roltrappen, liften,
cinemazalen, … Ik was beschaamd dat wij
ze in ons stadion moesten ontvangen. In
Nederland kan je bij pakweg AZ ’s morgens
ontbijten in de cafetaria, je kunt er
brunchen, je kunt er verjaardagsfeestjes
geven, er is een indoor speelplein, een fitnessruimte,
noem maar op. De tijd is definitief
voorbij dat een voetbalstadion één
keer om de twee weken wordt gebruikt. Wij
willen met Zulte-Waregem dezelfde weg
opgaan. De vraag is of de glorieperiode
nog ooit terugkomt. We hebben een studie
laten uitvoeren door de Gentse universiteit:
waar moeten we naartoe, waar ligt
ons rekruteringsgebied? Volgens die studie
moeten we met een nieuw, modern
stadion gemiddeld 10.000 kijkers kunnen
trekken, 12 tot 14.000 bij toppers. En met
de financiële steun van de provincie en de
Vlaamse overheid wordt er werk gemaakt
I-mag januari 2012
SAMENLEVING
van een totaal nieuw stadion op de huidige
site. Het gebied tussen het centrum en
de ring van Waregem krijgt een bestemmingswijziging.
Er komen een hotel, een
honderdtal appartementen, 7 tot 8.000
vierkante meter grond voor commerciële
activiteiten en we krijgen een totaal nieuw
stadion. In het seizoen 2014 – 2015 is het
zo ver.”
Dat impliceert wel dat Zulte-Waregem
bovenin moet meedraaien? Momenteel
zijn er vier West-Vlaamse clubs in eerste
klasse?
“Ik wil niet alle managers
over dezelfde kam scheren,
maar sommigen zijn
niet correct.
Steunt de makelaar zijn speler
of maakt hij het geld
van zijn speler op?”
24
“Het is bekend dat Zuid-West-Vlaanderen
een welvarende regio is met sterke bedrijven.
Ik denk dat drie clubs leefbaar zijn.
Met een nieuw stadion moeten we kunnen
uitgroeien tot een subtopper. Je hebt de
grote vier, AA Gent hangt er zowat tussen,
maar wij moeten toch top 5 – top 6
kunnen halen. We hebben inmiddels een
goede professionele structuur, mee dankzij
het spaarpotje dat we aan onze
Europese campagne in 2007 tegen Wenen,
Moskou, Ajax en Newcastle hebben overgehouden.
Onze gedelegeerd bestuurder,
Patrick Decuyper, is ervan overtuigd dat
we al over drie jaar de subtop kunnen
halen. Hij zegt altijd: jij hebt de club op
niveau gebracht, het is nu mijn uitdaging
om dat niveau te verhogen.”
Bent u nog voorzitter, als Zulte
Waregem in 2014 zijn eerste wedstrijd in
het nieuwe stadion speelt?
“Als ik me goed voel, als mijn gezondheid
het toelaat, misschien wel. Maar als jongeren
staan te springen, dan wil ik graag
plaats ruimen en ze met raad en daad bijstaan.
Ik had er ook geen moeite mee om
mijn bedrijf aan mijn zoon over te laten.
Misschien word ik dan wel erevoorzitter?”
www.svzw.be
www.dakwerken.com
Tekst: Wilfried VANDEN BOSSCHE
Foto’s: DAKWERKEN NAESSENS en
Wilfried VANDEN BOSSCHE

in de kijker Oost-Vlaanderen
21ste nieuwjaarsconcert
en -aperitief
Flanders Recorder Quartet: ambassadeurs van de blokfluit
Op 22 januari 2012 brengt het Flanders Recorder Quartet een
selectie uit zijn repertorium voor de leden en genodigden van de
VIK en de departementen Biowetenschappen en Industriële
Wetenschappen van de Hogeschool Gent, KaHo Sint-Lieven.
Het Flanders Recorder Quartet Vier op ’n Rij (Bart Spanhove, Tom
Beets, Paul Van Loey en Joris Van Goethem) bestaat 20 jaar en
heeft zich in die tijd ontwikkeld tot een ensemble dat tot de
wereldtop behoort. Na meer dan 1500 optredens in de bekendste
concertzalen is het ensemble niet meer weg te denken uit de
wereld van de oude muziek en toonaangevende festivals. Het zet,
meer dan welk Vlaams ensemble dan ook, de muzikale traditie
van de Nederlanden in het buitenland voort.
Het Flanders Recorder Quartet brengt een instrument, dat tweehonderd
jaar lang miskend werd, weer voor het voetlicht. Op een
attractieve manier overtuigt het ensemble de melomaan met een
uitzonderlijke verzameling van 150 instrumenten, die ervoor zorgt
dat elk concert een onvergetelijke gebeurtenis wordt. Tot de collectie
behoren kopieën van een set blokfluiten naar Virdung
25
Zondag 22 januari 2012
(1511), gebouwd door Adrian Brown, evenals tien instrumenten
uit het bezit van Henry VIII, gebouwd door de beroemde
Italiaanse dynastie Bassano en voor het kwartet gekopieerd door
Bob Marvin en Adri Breukink. De 2,30 meter hoge barokke grootbas,
die door Friedrich von Huene uit Boston werd ontwikkeld en
moderne exemplaren van Hans Coolsma uit Utrecht. Die uiterst
zeldzame instrumenten zijn een lust voor het oog en het oor en
bovendien een belangrijke pijler waarop het kwartet zijn pleidooi
voor de blokfluit steunt.
Het Flanders Recorder Quartet wordt geroemd om zijn smaakvol
uitgewerkte arrangementen (waaronder Vivaldi’s Vier
Jaargetijden) en om de meer dan veertig composities die aan de
groep zijn opgedragen. Een deel van het uitgebreide repertoire
stelt het ensemble ter beschikking van een groot publiek via uitgaven
in The Flanders Recorder Quartet Series, die bij
Heinrichshofen in Duitsland verschijnt.
• PRAKTISCH
Plaats: Aula universiteit, Volderstraat 9, Gent
Datum: zondag 22 januari 2012 om 10 uur
Kostprijs: leden, genodigden en partner gratis na
voorafgaande inschrijving
Inschrijving vereist: www.vik.be/activiteiten
I-mag januari 2012

afdelingen
Antwerpen
05/02/2012 AKO-concert, Antwerpen, 11 uur
06/02/2012 Lezing 'Sturen van veilig gedrag'
24/06/2012 Bezoek Planckendael
Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten
AKO-nieuwjaarsconcert met receptie
zondag 5 februari 2012
Het Antwerps Kultureel Overleg (AKO), waarbij ook de VIK
is aangesloten, organiseert op zondag 5 februari 2012 in de
Singel in Antwerpen voor de 32ste keer zijn traditioneel
nieuwjaarsconcert met bijbehorende receptie. Het concert
vangt aan om 11 uur en vanaf 12.15 uur volgt de receptie.
Op het programma staan:
• De Vlaamse Leeuw, K. Mire
• Die Leichte Kavallerie, F. Von Suppé
• Vioolconcerto ‘Butterfly lovers’ - met soliste, G. Chen / Z. He
• Einzug der Gladiatoren op. 68, J. Fucik
• ‘Main Title’ uit ‘Stars Wars’, J. Williams
• Capriccio Espagnol, N. Rimsky-Korsakov
• Hongaarse Rapsodie nr. 2, F. Liszt
Uitvoerders: het Euregio Jeugdorkest o.l.v. Hans Casteleyn.
Soliste: Liesbeth Baelus, viool.
• PRAKTISCH
Plaats: De Singel, Desguinlei, Antwerpen
Datum: zondag 5 februari 2012 om 11 uur
Kostprijs: 25 euro per persoon; 15 euro voor kinderen tot
15 jaar. Te betalen op rekeningnummer BE20 4060 0985 0156
van de VIK in Wommelgem met vermelding ‘AKO-concert’.
Eerst inschrijven bij het secretariaat, daarna betalen. De
toegangskaarten worden tegen eind januari 2011 verstuurd.
Inschrijving vereist: www.vik.be/activiteiten
Kempen
04/02/2012 Gezellig samenzijn
08/05/2012 Bezoek Ford, Genk, 13.45 uur
28/05/2012 Familiewandeling
Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten
Ford Genk
dinsdag 8 mei 2012
Ford Genk is – naast Saarlouis, Keulen en Valencia – een van
de vier grote Ford-fabrieken in Europa. Ford Genk heeft
wereldwijd ook het op een na grootste perswerk binnen Ford.
In Genk worden de Mondeo, de S-Max en de Galaxy geproduceerd.
In totaal rollen er duizend wagens per dag van de
band. Dat zorgt voor een rechtstreekse werkgelegenheid
voor zowat 5.000 mensen. Een getal dat voor de onrechtstreekse
werkgelegenheid moet worden vermenigvuldigd
met 2,5. De omzet bedraagt zowat 3 miljard euro per jaar en
I-mag januari 2012 26
96% is bestemd voor uitvoer. Ongeveer de helft van de
bediendepopulatie heeft een ingenieursdiploma.
Ons bezoek aan Ford Genk in september vorig jaar was een
overweldigend succes. We overwogen een herhaling van dat
bezoek, maar verbouwingen aan de productielijnen vanaf juni
2012 zullen bezoeken aan de fabriek gedurende lange tijd
onmogelijk maken. Daarom hebben we beslist om voor Ford
Genk vervroegd een nieuw bezoek te programmeren.
• PROGRAMMA
13.00 uur: ontvangst met koffie, frisdrank; deelnemers
worden tegen uiterlijk 13.30 uur verwacht
13.45 uur: bedrijfspresentatie
14.15 uur: rondrit perswerk, koetswerkbouw,
assemblage met bezoekerstreintje
16.00 uur: napraten en vraagstelling bij een ‘natje’
• PRAKTISCH
Plaats: Ford, Henry Fordlaan 8, Genk. Ingang via poort 1 en
melden aan de receptie; vóór de receptie rechts is er een
bezoekersparking
Datum: dinsdag 8 mei 2012 om 13.45 uur stipt
Kostprijs: 5 euro ‘inschrijvingswaarborg’ voor VIK-leden;
de aanwezige VIK-leden krijgen die 5 euro terug; niet-leden
betalen 5 euro. Bedrag vóór 1 mei te betalen bij inschrijving
op rekening BE60 4189 0821 3170 van de VIK-afdeling
Kempen met vermelding ‘Ford Genk’ en aantal deelnemers.
Uw inschrijving is pas geldig na betaling.
Inschrijving vereist: www.vik.be/activiteiten
Maximum 22 deelnemers. Enkel leden kunnen inschrijven
(1 inschrijving per lid)
Limburg
19/01/2012 Regionale ledenvergadering +
bezoek Machiels Building Solutions, Paal-Beringen
15/02/2012 Bezoek Jessa ziekenhuis, Hasselt, 18.45 uur
16/02/2012 Nacht van de Ingenieur + Jobbeurs, Diepenbeek,
17.30 uur
24/03/2012 Stadsbezoek, Tongeren
31/03/2012 14-daagse reis naar Indonesië (tot 13/04/2012)
17/04/2012 Bezoek vliegbasis Kleine Brogel
26/04/2012 Bezoek Scandinavian Tobacco Group, Lummen
24/06/2012 Fiets- en wandeldag, Diepenbeek, 7 uur
Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten
Jessa Ziekenhuis – campus Virga Jesse
woensdag 15 februari 2012
Op 1 januari 2010 werd het officiële startschot gegeven voor
het Jessa Ziekenhuis. De vzw Jessa Ziekenhuis is een fusie

ACTIVITEITEN
van het Virga Jesse-ziekenhuis en het Salvator - St.-
Ursulaziekenhuis. Door de fusie wordt het een van de grootste
Vlaamse ziekenhuizen met een ruim aanbod aan topklinische
geneeskunde en hoogkwalitatieve patiëntenzorg.
Het ziekenhuis telt 1.003 erkende bedden, verspreid over drie
campussen. Daarmee behoren ze tot de top van niet-universitaire
ziekenhuizen in Vlaanderen. Met 372 artsen en artsen -
assistenten en bijna 3.000 medewerkers is het Jessa
Ziekenhuis de op één na grootste werkgever van Limburg.
Jaarlijks neemt men er ongeveer 38.000 patiënten op.
Daarnaast zijn er meer dan 47.000 daghospitalisaties en vinden
er tienduizenden raadplegingen per jaar plaats.
Met uitzondering van sommige specifieke gevallen kunnen
de meeste ziekten en verwondingen in optimale omstandigheden
behandeld worden. Enkele voorbeelden van topklinische
diensten binnen het Jessa Ziekenhuis zijn het hartcentrum,
het dialysecentrum, de dienst neurochirurgie en het
centrum voor moleculaire diagnostiek.
• PROGRAMMA
18.45 uur: samenkomst in de hal van het ziekenhuis
19.00 uur: - verwelkoming en korte presentatie
- rondleiding in enkele hooggespecialiseerde,
medisch-technische diensten en
representatieve verpleegafdelingen
- bezoek aan de technische ruimte met
klimatoestellen voor het operatiekwartier
22.00 uur: koffie met een lekker stukje taart
22.30 uur: einde
• PRAKTISCH
Plaats: Jessa ziekenhuis, campus Virga Jesse,
Stadsomvaart, Hasselt. Parking: auto’s kunnen geparkeerd
worden op de bezoekersparking, ingang Kunstlaan aan het
cultureel centrum. Na het bezoek kunt u de parking gratis
verlaten.
Datum: woensdag 15 februari 2012 om 18.45 uur
Kostprijs: dit bezoek wordt u aangeboden door de VIKafdeling
Limburg. Er is geen kostprijs aan verbonden.
Inschrijving vereist: www.vik.be/activiteiten vóór 1 februari
2012
Maximum 45 deelnemers
Mystic Indonesië
Veertiendaagse rondreis over 3 eilanden
Van 31 maart 2012 tot 13 april 2012 organiseert Alk-reizen
(Lic. 1995) speciaal voor VIK-leden een 14-daagse rondreis
naar Indonesië.
• VERKORT PROGRAMMA
31.03.2012: België - Indonesië
01 en 02.04.2012: Jogjakarta
03.04.2012: Jogjakarta-Mount Bromo
04.04.2012: Mont Bromo-Ijen
05.04.2012: Ijen-Permuteran
06.04.2012: Permuteran-Ubud
07.04.2012: Ubud
08.04.2012: Ubud-Candidasa
09.04.2012: Candidasa-Klui Beach
10.04.2012: Klui Beach
11.04.2012: Klui Beach- Bali
12.04.2012: Bali-Europa
13.04.2012: België
Het uitgebreide programma vind je op onze website:
http://www.vlaamseingenieurskamer.be/site/node/4869
Je kunt inschrijven via mail bij geert.gaens@alkreizen.be, tel.
011 31 36 20, fax: 011 59 74 01, met vermelding van de naam en
geboortedatum van alle deelnemers. Tevens type kamer vermelden
(dubbel, twin of single) en, indien van toepassing, of
je een annulerings- en bijstandsverzekering wenst af te sluiten
voor 126 euro per persoon.
mecheLen
29/01/2012 Aperitiefconcert KVIM, Mechelen
11/02/2012 Bezoek brouwerij Cantillon, Anderlecht, 13 uur
16/03/2012 Bezoek Hilti, Asse, 13.30 uur
20/04/2012 Bezoek werken RER (GEN)expressnet, Rixensart,
14 uur
05/05/2012 3de Huifkartocht, Lier, 10 uur
25/05/2012 Rondleiding in Webo, St.Katelijne-Waver, 14 uur
23/06/2012 Stadswandeling, Mechelen, 14 uur
Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten
Brouwerij Cantillon
zaterdag 11 februari 2012
Welkom in het Brussels
Museum van de Geuze, het
levend museum van de traditionele
geuze.
Een levend museum, want je
treft er verschillende vormen
van leven aan: niet alleen de
familie Van Roy-Cantillon,
maar ook de levende microorganismen
die de spontane
gisting van de lambiek veroorzaken.
Kom en ontdek een uniek brouwerspatrimonium, een lambiekbrouwerij
uit 1900, waar nog steeds een familie van
meester-brouwers brouwt, die fier is op haar tradities en op
haar producten.
Het materiaal is nog grotendeels origineel: vaten met lambiek,
kriek of frambozenbier, kelders waar flessen geuze,
kriek of lambiek grand cru geduldig wachten tot ze op de tafel
van de klant belanden, een roodkoperen brouwkuip en kookketels,
een graanzolder met een koelbak waar de Brusselse
lucht vrij spel heeft, een filter en een bottelmachine. Je krijgt
het allemaal te zien tijdens ons bezoek.
27 I-mag januari 2012

Je krijgt een van de laatste traditionele brouwerijen te zien,
waaraan de laatste eeuw bijna niets veranderd is. Je beleeft
een zeldzaam moment tussen de lambiekdampen die ontsnappen
uit de vaten waarin de lambiek drie jaar rijpt.
De familie Van Roy–Cantillon heet u van harte welkom en
onthult u graag het mysterie van de productie van de traditionele
lambiek.
• PRAKTISCH
Plaats: Brasserie Cantillonbrouwerij, Gheudestraat 56,
Brussel (Anderlecht)
Datum: zaterdag 11 februari 2012 van 13 tot 16 uur
Kostprijs: 10 euro voor VIK-, KVIM- en VAM-leden, 15 euro
voor niet-leden. Bedrag te betalen bij inschrijving op
rekening BE86 4050 1063 3150 van de VIK-afdeling Mechelen
met vermelding ‘brouwerijbezoek Cantillon’
Inschrijving vereist: www.vik.be/activiteiten vóór 1 februari
2012. Je inschrijving is pas definitief na ontvangst van de
betaling. Latere inschrijvingen en betalingen worden niet
meer aanvaard.
Hilti
vrijdag 16 maart 2012
Hilti is wereldwijd marktleider in het produceren en commercialiseren
van hoogwaardige producten en diensten voor
professionals in de bouwsector. Integriteit, teamwork, engagement
en moed om volop te kiezen voor verandering zijn de
vier kernwaarden die de basis vormen van de bedrijfscultuur.
Hilti is een succesvol bedrijf, net omdat het producten en
diensten aanbiedt die het de klanten mogelijk maken om zelf
succes te boeken. Dat doet Hilti door dicht bij de klanten te
staan en door met hen mee te denken bij de ontwikkeling van
het aanbod. De vier sleutelbegrippen voor het succes van
Hilti zijn dan ook innovatie, topkwaliteit, direct contact met
de klant en een efficiënte marketing.
Prof. dr. Martin Hilti stichtte het bedrijf in 1941 in
Liechtenstein en Hilti concentreerde zich die eerste jaren
volop op bevestigingssystemen. Anno 2011 is Hilti nog
steeds een familiebedrijf, maar ondertussen heeft het meer
dan 20.000 werknemers in dienst, verspreid over 120 landen.
De totale omzet loopt op tot 2.848 miljard euro per jaar. Hilti
is steeds een bedrijf geweest dat met nieuwe, vooruitstre-
I-mag januari 2012 28
vende en innovatieve producten en diensten de toon aangaf.
En de 125 miljoen euro die Hilti jaarlijks aan onderzoek en
ontwikkeling besteedt, garandeert dat het bedrijf ook vandaag
nog de absolute marktleider is en voorloper in zijn sector.
De activiteiten van Hilti in België gingen van start in 1953.
Sinds die eerste dagen zijn er heel wat producten en diensten
aan het gamma toegevoegd. Hilti commercialiseert
momenteel negen productlijnen: boor- en beiteltechniek,
geschoten montage, schroeftechniek, ankers en pluggen,
diamanttechniek, bouwchemie en firestop, installatietechniek,
schuur- en zaagtechniek en, ten slotte, meettechniek.
Daarnaast biedt Hilti een waaier aan diensten aan die het
professionals in de bouwsector makkelijker maken om hun
taken zonder onderbrekingen uit te voeren: fleetmanagement,
hersteldienst en veel meer.
Topics die behandeld worden:
• onderwerp 1: stof op de werf en mogelijke oplossingen
• onderwerp 2: verankeringen (van wapening en ankers) –
nieuwe ontwikkelingen
• onderwerp 3: geschoten montage –
een veilige en productieve bevestigingswijze
• onderwerp 4: brandwerende producten
• PROGRAMMA
13.30 uur: ontvangst
13.45 uur: introductie
14.00 uur: onderwerp 1 (alle groepen)
14.30 uur: onderwerp 2 (deelnemers opgesplitst in 3 groepen)
15.00 uur: koffiepauze
15.15 uur: onderwerp 3 (deelnemers opgesplitst in 3 groepen)
15.45 uur: onderwerp 4 (deelnemers opgesplitst in 3 groepen)
16.15 uur: afsluiter
16.30 uur: einde
• PRAKTISCH
Plaats: Hilti, Z.4, Broekooi 220, Asse
Datum: vrijdag 16 maart 2012 om 13.30 uur
Kostprijs: 5 euro ‘inschrijvingswaarborg’ voor VIK- ,
KVIM- en KVIV-leden. De aanwezige VIK- ,KVIM- en
KVIV-leden krijgen die waarborg teruggestort. 2,50 euro
voor VAM-leden en 5 euro voor niet-leden.
Inschrijving vereist: www.vik.be\activiteiten vóór 10 maart 2012
(inschrijving en betaling) met vermelding van bedrijfsgegevens
werkgever, daarna te betalen bedrag overmaken
op rekeningnummer BE86 4050 1063 3150 van de VIK-afdeling
Mechelen, met vermelding ‘Hilti’. Uw inschrijving is pas
geldig na ontvangst van de betaling. Er worden geen latere
inschrijvingen/betalingen aanvaard.
Maximum 30 deelnemers
Hockeyinitiatie en huifkartocht
zaterdag 5 mei 2012
Wist u dat ons nationaal hockeyteam zich – na Peking 2008 –
opnieuw heeft gekwalificeerd voor de Olympische Spelen
van 2012 in Londen? Het bestuur en de spelers van een der
grootste Belgische hockeyclubs, ‘Herakles’, wil ons een

ACTIVITEITEN
voormiddag hockeyinitiatie geven, zodat we de prestaties
van de ‘Red Lions’ op tv met kennis van zaken kunnen volgen.
Bijeenkomst om 10 uur aan het stadion van Herakles in Lier.
Met een filmpje en demo’s met bekwame uitleg worden we
ondergedompeld in de wereld van de hockeysport. Daarna
kunnen we ‘live’ een wedstrijd volgen vanaf de tribune. Wie dat
wil, kan ook zelf op het terrein ‘een balletje slaan’. Ons bezoek
wordt afgerond met een broodmaaltijd met koffie of thee.
Om 12.30 uur staan de huifkarren klaar en rijden we gedurende
ongeveer een halfuur via ‘Boshoek’ naar een melkveebedrijf
in Boechout-Hove, waar landbouwer Tom ons zal rondleiden.
De 230 melkkoeien van zijn familiebedrijf worden dankzij
een ingeplante chip allemaal individueel opgevolgd. Ze
bieden zich spontaan aan voor hun dagelijkse melkbeurt(en)
en uierverzorging. De volledige melkproductie en de controles
wordt volledig automatisch en geïnformatiseerd aangestuurd
en door één persoon opgevolgd via pc.
Na dat bezoek vertrekken we rond 14 uur voor een tocht van
ongeveer een uur langs Kontich Kazerne - Kapellekesbos
(korte stop met beetje historie bij de 2 ‘boskappelletjes’) en
Duffelshoek naar de orchideeënkwekerij ‘Jacky Orchiflora’www.orchidjacky.be.
Na een korte inleiding bezoeken we de serres
en de tuin en de eigenaar zelf geeft ons de nodige uitleg.
Je kunt ter plekke bloemen of planten aankopen. Het bezoek
wordt afgesloten met een drankje en een stuk vlaai.
Rond 17 uur rijden we via Senthout – D’Hulst – Hoog
Lachenen – Donk terug naar Herakles, waar we omstreeks 18
uur de dagtrip afronden.
• PRAKTISCH
Plaats Herakles, Hockeyweg 1, Lier - www.herakles.be voor
clubinfo & route
Datum: zaterdag 5 mei 2012 om 10 uur
Kostprijs: 35 euro per persoon voor VIK-, KVIM- en
VAM-leden; niet-leden betalen 40 euro
Inschrijving vereist: www.vik.be/activiteiten. Onmiddellijk
betalen bij inschrijving door over te schrijven op de
rekeningnummer BE86 4050 1063 3150 van de VIK-afdeling
Mechelen, met vermelding ‘Huifkartocht 2012’. Alle
inschrijvingen en betalingen vóór 14 april 2012. Er worden
geen latere inschrijvingen aanvaard. Min. 10, max. 30
deelnemers. Extra korting van >12% voor vroegboeking. Wie
inschrijft en betaalt (= geld op de rekening) vóór 1 maart
2012, krijgt achteraf 5 euro per persoon teruggestort.
noord-west-VLAAnderen
28/01/2012 Bezoek Lamoco, Gistel, 9.45 uur
Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten
Lamoco
zaterdag 28 januari 2012
Lamoco is een snelgroeiend en dynamisch bedrijf dat zowel
laswerk, montage, constructie als onderhoud verzorgt. Niet
alleen staal, maar ook inox en aluminium
worden verwerkt. Lamoco beschikt
over een verzorgde en goed ingerichte
werkplaats, waar de onderdelen worden
geconstrueerd.
Het bedrijf biedt ook de service van
constructie 'on site'. Als onderdeel
van hun service en bedrijfsfilosofie
beschikken de werknemers over 'mobiele
werkplaatsen', die hun in staat
stellen om zeer zelfstandig hun opdrachten uit te voeren.
Op zaterdag 28 januari worden wij vanaf 9.30 uur verwacht bij
Lamoco, zodat om 10 uur het bedrijfsbezoek kan aanvangen.
Na een woordje uitleg en een bezoek aan het atelier verplaatsen
we ons naar één van de constructies.
Het wordt zeker en vast een boeiend bezoek, waar de zaakvoerders,
Pascal David en Kurt Verhamme, ons met veel
enthousiasme alle facetten van een constructiebedrijf uit de
doeken zullen doen.
• PRAKTISCH
Plaats: Lamoco, Dullaertweg 56 B, Gistel
Datum: zaterdag 28 januari 2012. Ontvangst vanaf 9.45 uur,
bezoek start om 10 uur
Kostprijs: gratis voor VIK-leden en partner; niet-leden
betalen 5 euro
Inschrijving vereist: www.vik.be/activiteiten
Maximum 25 deelnemers
oost-VLAAnderen
22/01/2012 Nieuwjaarsconcert en -aperitief, Gent, 9.30 uur
06/02/2012 Lezing 'Slimme netten', Zwijnaarde, 20 uur
22/02/2012 Bezoek Volvo Trucks, Oostakker, 14.30 uur
02/04/2012 Lezing 'Luchtdichtheid van gebouwen', Zwijnaarde,
20 uur
28/04/2012 Bezoek haven Gent, 13.45 uur
25/06/2012 Regionale ledenvergadering, Oudenaarde
03/10/2012 VIKKafee, Zwijnaarde, 20 uur
05/12/2012 VIKKafee, Zwijnaarde, 20 uur
Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten
Volvo Trucks Belgium
woensdag 22 februari 2012
De Zweedse Volvo Groep is een van de toonaangevende producenten
van trucks, bussen, grondverzetmachines, motoren,
aandrijvingen voor plezier- en bedrijfsvaartuigen en
onderdelen voor vliegtuigmotoren en industriële toepassingen.
In 1927 liepen de eerste Volvo’s van de band.
In 1964 begon de Volvo Groep met de productie van trucks in
Alsemberg, nabij Brussel. Volvo is dus al meer dan 45 jaar
actief in ons land. In het begin van de jaren ’70 koos Volvo
voor Gent als definitieve vestigingsplaats voor zijn activiteiten
en niet voor Rotterdam of Hamburg, die ook op het lijstje
29 I-mag januari 2012

van mogelijke vestigingsplaatsen stonden. De centrale locatie,
de constructieve samenwerking met lokale en nationale
overheden en de kennis en competentie van de Belgische
medewerkers speelden een belangrijke rol bij die beslissing.
In 1975 werd een volledig nieuwe fabriek ingewijd in
Oostakker nabij Gent voor de productie van de middelzware
series. Hoewel de fabriek bedoeld was om enkel middelzware
trucks te bouwen, werd nog geen jaar later beslist om er
ook zware trucks te bouwen.
Vandaag assembleert Volvo Europa Truck gemiddeld meer
dan 35.000 trucks per jaar. De fabriek is Volvo Trucks' grootste
truckassemblagefabriek in Europa die het volledige Europese
Volvo-gamma bouwt, op de FH16 na. Het is de enige producent
van de middelzware serie voor de hele wereld.
Naast de assemblage van vrachtwagens breidde de fabriek
uit met nieuwe activiteiten: trimmen of aankleden van alle
cabines voor de eigen productie van zware vrachtwagens.
Met het oog daarop werd in 2007 een compleet nieuwe fabriek
neergezet volgens de principes van ‘lean manufacturing’.
Ook het fitten van banden en velgen tot wielen wordt sinds
enkele jaren in de Gentse vestiging uitgevoerd. Het Volvo
Fitting Center bevoorraadt niet enkel de Gentse fabriek met
banden, maar levert ook voor de truckfabrieken in Göteborg
(Zweden) en Kaluga (Rusland) en voor de busfabrieken in
Borås (Zweden) en Wroclaw (Polen).
• PROGRAMMA
14.30 uur: aankomst, koffie
14.45 uur: presentatie
15.15 uur: rondleiding in de productie
17.00 uur: einde bezoek
• PRAKTISCH
Plaats: Volvo Trucks Belgium, Smalle Heerweg 31, Oostakker
Datum: woensdag 22 februari 2012 om 14.30 uur
Kostprijs: 5 euro voor VIK- en KVIV-leden en partner;
niet-leden betalen 10 euro. Ter plaatse te betalen
Inschrijving vereist: www.vik.be/activiteiten
Maximum 25 deelnemers
VLAAms-brAbAnt-brusseL
Audi Brussels
donderdag 26 april 2012
Met de vierde Europese productie-eenheid schept Audi de
voorwaarden om de tot nu toe gerealiseerde groei duurzaam
I-mag januari 2012 30
voort te zetten. Sinds 2007 loopt de Audi A3 Sportback van de
Brusselse band. In 2010 ging de productie van de Audi A1 van
start.
Het Automotive Park wordt ook wel ‘automotive valley’
genoemd en is de ideale plaats voor de productie van klassevoertuigen.
In de onmiddellijke nabijheid van de huidige
Audi-fabriek werd in 2006 het ‘Automotive Park’ geopend.
Dat moderne logistiek- en leveringscentrum garandeert
uiterste efficiëntie en productieprocessen met een toegevoegde
waarde voor Audi. Het materiaal wordt aangevoerd
via een rechtstreekse brugverbinding met de productiehallen.
Van groot belang voor een efficiënte productie met een minimale
personeelsbezetting is de invoering van het Audi-productiesysteem
(APS): groepswerk en een doorlopend verbeteringsproces.
Zo worden structuren, processen en producten
permanent in vraag gesteld en verbeterd. Het APS wordt
nu al met succes toegepast in Ingolstadt, in Neckarsulm en
in de Hongaarse vestiging Györ.
De vestiging in Brussel hanteert zeer hoge milieubeheers -
normen. Al in 2000 werd het bedrijf door het Brussels Gewest
uitgeroepen tot meest ‘ecodynamische onderneming’. Sinds
2003 haalt de fabriek met drie sterren de hoogste waardering
van het gewestelijk milieucertificaat. Bovendien beschikt de
vestiging sinds 2001 over het EMAS-certificaat
(Environmental management and audit scheme) van de
Europese Commissie. Desondanks levert Audi extra inspanningen
om ook de hoge ecologische normen van de bestaande
Audi-fabrieken te halen.
• PRAKTISCH
Plaats:Audi Brussels nv, Britse Tweedelegerlaan 201, Vorst
Datum: donderdag 26 april 2012 om 14 uur
Kostprijs: 10 euro voor VIK-leden; 15 euro voor niet-leden.
Inschrijving: voor 19 april 2012 via www.vik.be/activiteiten.
Inschrijving is definitief na betaling op rekening BE78 4310
6475 9186. U kunt uw inschrijving tot één week voor aanvang
van de activiteit kosteloos annuleren. Bij latere annulatie
wordt het inschrijvingsgeld volledig ingehouden.
Materiaal voor geluids- of beeldopnamen en mobiele
telefoons zijn niet toegelaten. Alles kan worden
achtergelaten in een kluis in het bezoekerspaviljoen.
Er worden aangepaste schoenen gedragen.
Parkeerfaciliteiten bij de Audi-fabriek zelf.
Maximum 30 deelnemers.

ACTIVITEITEN
Zuid-west-VLAAnderen
10/03/2012 Cabaret: Alex Agnew “Interesting times”, Menen,
19.45 uur
Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten
Alex Agnew - Interesting times
zaterdag 10 maart 2012
Na 10 jaar op de planken, drie avondvullende shows en de
‘Best of-show Larger than life’ vijf keer gespeeld te hebben
voor een uitverkocht sportpaleis - 5 keer
12.000 aanwezigen - is Alex Agnew
opnieuw klaar om zijn mening te ventileren.
Het wordt een donkere show, want Alex
ergert zich enorm aan het Big Brothergevoel
dat ons vandaag omringt. De
overheid die de hele tijd maar uitmaakt
wat goed of slecht is voor ons, de goegemeente
die meent mensen te mogen
maken of kraken, mediawatchers die
ons bepaalde richtingen uitsturen, ... Met het internet vinden
mensen zich plots zo interessant dat ze denken dat ze een
mening hebben die iedereen moet lezen. Met dat exhibitionisme
kan Alex nog leven. Maar met de gestoorde vorm van
sociale controle die ermee gepaard gaat, niet.
centra
Een energiezuinige woning voor iedere Vlaming in het jaar 2020.
Dat is de ambitieuze doelstelling die de Vlaamse overheid heeft
vooropgesteld in het Energierenovatieprogramma 2020. Tegen dan
wil de Vlaamse overheid alle daken geïsoleerd krijgen, alle enkel
glas vervangen door hoogrendementsglas en alle verouderde verwarmingsketels
door verwarmingsketels met een hoog rendement.
Dat zijn de maatregelen die in termen van energiebesparing
het meest renderen per geïnvesteerde euro.
Investeren in energiebesparing staat gelijk aan driemaal winnen:
u bespaart op uw energiefactuur, uw woning stijgt in waarde én
het is goed voor het milieu. Bovendien bestaan er heel wat tegemoetkomingen
en fiscale voordelen waardoor de investeringen
sneller worden terugverdiend dan verwacht.
“Ik kan niet leven met mensen die mij op Facebook vragen
wat ik daar op die dag liep te doen naast een knappe griet, die
op een gezellig feestje foto’s van mij nemen en dat dan delen
met de rest van de wereld. Een sociale controle die vreemd
genoeg samengaat met een vorm van apathie. Wij zijn niet
langer generatie X, maar generatie niks. Wij hebben zo weinig
om handen dat het leven van een ander ons vermaak
wordt. Dat als iemand in Engeland op een dak staat, klaar om
te springen, een menigte toeschouwers de man nog aanmoedigt
om te springen, die sprong ook filmt en op YouTube post.
Andermans dood is entertainment geworden”.
De titel van de nieuwe show wordt daarom ‘Interesting
times’, naar de vloek die de Chinezen uitspreken over iemand
die ze onheil toewensen: ‘May you live in interesting times’.
Het aantal kaarten is beperkt. Wacht dus niet te lang om een
plaatsje te reserveren!
• PRAKTISCH
Datum: CC De Steiger, Waalvest 1, Menen
Datum: zaterdag 10 maart 2012 om 19.45 uur; aanvang om
20.15 uur
Kostprijs: 15 euro voor VIK-leden en partner; niet-leden
betalen 18 euro
Inschrijving vereist: www.vik.be/activiteiten uiterlijk tot
maandag 5 maart 2012 met het engagement zeker aanwezig
te zijn en bij afwezigheid zeker tijdig Frederik Delobelle
telefonisch te verwittigen: 0472 24 58 81
SENIOR INGENIEUR
In 2020 woont elke Vlaming energiezuinig
donderdag 9 februari 2012
Is uw interesse gewekt, maar weet u niet goed waar te beginnen?
Dan is de infosessie 'Investeren in energiebesparing' iets voor u!
De drie meest rendabele energiebesparende investeringen
komen hier uitvoerig aan bod: dakisolatie, hoogrendementsglas
en het plaatsen van een condensatieketel. Stap voor stap wordt
uitgelegd waar en hoe u de verschillende subsidies van de overheid
kunt krijgen.
• PRAKTISCH
Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem
Datum: donderdag 9 februari 2012 om 14.30 uur
Kostprijs: gratis voor VIK-leden en partner;
niet-leden betalen 5 euro
Inschrijving vereist: www.vik.be/activiteiten
31 I-mag januari 2012

denken & doen
Puzzelaar 103: onze honderdjarigen
Collega Lieven Hautekeete stak deze puzzel ineen. Van mij krijgt
hij daarvoor alleszins een dikke proficiat. Je moet het maar doen!
Stel dat er in België momenteel 1.700 bejaarden zijn die honderd
jaar en ouder zijn. Daarvan zijn er negen keer meer vrouwen dan
mannen. Stel dat het aantal boven een bepaalde leeftijd zich
steeds halveert, als men één jaar bijtelt (bijv. als er 308 meer dan
102,37 jaar zijn, dan zullen er daarvan 154 nog in leven zijn een jaar
later (103,37 jaar).
De vragen zijn nu:
- Stel een algemene formule op waarmee we iemands rangplaats
kunnen berekenen naargelang het aantal honderdplussers die
nog leven (één jaar telt 365,25 dagen).
Oplossingen puzzelaar 101
Pralines eten
Freddy van Uytvanghe bezorgde ons onderstaande oplossing.
• Vermits alle etiketten verkeerd geplakt zijn, nemen wij één praline
uit de ‘gemengd’ gemerkte doos.
• In die doos kan alleen ‘melk’ of ‘puur’ zitten. Wij kunnen dan al
het juiste etiket aanbrengen, bijvoorbeeld ‘melk’.
• Nadien wordt het etiket ‘gemengd’ verwisseld met het etiket
Een legerkamp in Centië
Theo Renckens stuurde ons deze oplossing toe.
We leggen de eenheden op precies 1,5 km van
elkaar. Dat kan op volgende manieren:
a. Op de hoekpunten van een vierkant met zijde 1,5 km.
Oppervlakte = 1,5 2 = 2,25 km 2 ; dat geeft 0.5625 km 2 per hoekpunt.
b. Op de hoekpunten van een gelijkzijdige driehoek met zijde 1,5
km (hoogte h = 1,299 km).
Oppervlakte = (1,5x 1,299) / 2 = 0,974 km 2 ; dat geeft 0,324 km 2 per
hoekpunt.
De effectiefste figuur is dus de gelijkzijdige driehoek.
Op R1 (Rij1) kunnen er 10/1,5 = 6.66 � 6 driehoeken liggen; dat
geeft 6 + 1 = 7 plaatsen.
De laatste plaats op R1 ligt op 9 km vanaf de linkerzijde.
R2 ligt h = 1,299 km lager. 0,75 km vanaf de linkerzijde ligt de eerste
plaats, de zevende plaats ligt op 9,75 km vanaf de linkerzijde.
Dat patroon herhaalt zich voor de rijen R3; R4; R5; R6; R7 en R8 en
die hebben allemaal 7 plaatsen.
R8 is de laatste rij en ligt op 7x1,299 = 9,1 km vanaf de bovenzijde.
PUZZELAAR
- Hoe oud moet men worden om de oudste vrouw en man te kunnen
zijn? (Berekenen tot twee cijfers na de komma.)
Een tip: om het gemakkelijker te maken kun je best een beroep
doen op logaritmes.
Bijvraag: hoeveel juiste antwoorden zullen we ontvangen?
Stuur uw antwoorden naar Ing.
Roland Mebis MSc, Tabaartstraat
23, 3740 Bilzen of mail naar
roland.mebis@scarlet.be vóór
15 februari 2012. We hebben
twee boekenbonnen met een
totale waarde van 50 euro
klaar liggen voor de winnaars.
‘puur’ en het etiket ‘puur’ neemt de plaats in van het oorspronkelijke
etiket ‘melk’. Een andere verwisseling is niet mogelijk,
want anders waren niet alle etiketten bij aanvang verkeerd
geplakt.
• Dezelfde redenering gaat ook op, als we eerst ‘puur’ zouden
gevonden hebben in de ‘gemengd’ gemerkte doos.
• We hoeven dus slechts één praline uit de ‘gemengd’ gemerkte
doos te nemen om de drie etiketten op de juiste plaats te plakken.
0 1,5 3 4,5 6 7,5 9 10 km
0 Rij 1: 7 plaatsen
Rij 2: 7 plaatsen
Rij 3: 7 plaatsen
Rij 4: 7 plaatsen
Rij 5: 7 plaatsen
Rij 6: 7 plaatsen
Rij 7: 7 plaatsen
Rij 8: 7 plaatsen
TOTAAL: 56 plaatsen
In totaal zijn er dus 8 rijen van 7 plaatsen = 56 plaatsen voor de
eenheden. Dat betekent dat er 101 - 56 = 45 eenheden niet
geplaatst kunnen worden. Om die eenheden te kunnen plaatsen
moet de afstand tussen de eenheden kleiner zijn dan 1,5 km. De
bewering dat minstens twee eenheden op minder dan 1,5 km van
elkaar liggen is dus juist.
We hebben goede oplossingen ontvangen van 18 collega’s, namelijk van Paul Aerts, Aartselaar (33); Freddy van Uytvanghe, Aalst (27); Hugo Van de
Wiele, Rupelmonde (29); Johan Beke (27); Johan Caluwaert, Geluwe (27); Koen Matthijsen, Stekene (24); Bart Laeremans, Rumst (20); Leander
Dircks (21); Nancy Laeveren, Veerle Laakdal (42); Roland Demaerschalk, Huldenberg (27); Theo Renckens, Hamont (25); Theofiel Demets, Evergem
(19); Herwig Van de Voorde, Zellik ( ); Lieven Hautekeete, Ooigem (37);). En van de vier winnaars: Jozef Ooms, Bettestraat 29, 9190 Stekene (17) (8
euro), Luc Detemmerman, Walenberg 4, 3300 Tienen (18) (25 euro), Klaas Verhoeve, Gemberstraat 8, 9052 Zwijnaarde (19) (8 euro) en Theofiel
Demets, Kluisstraat 15, 9940 Evergem (19) (8 euro).
Proficiat aan al de inzenders.
I-mag januari 2012
32
1,3
2,6
3,9
5,2
6,5
7,8
9,1
10 km
Ing. Roland MEBIS MSc

netwerk
VIK Space avant-première van ie-net
Uitreiking Paul Donnersprijs en cheques voor goede doel gecombineerd
HASSELT. Op woensdag 23 november was de provincie Limburg gastheer
voor de vierde editie van VIK Space in de prestigieuze Boudewijnzaal van
het provinciehuis. Tijdens de academische zitting kwamen de 3 belangrijkste
items van de VIK-afdeling Limburg aan bod. De overhandiging van
de opbrengst van de 21ste editie van de fiets- en wandeldag. De uitreiking
van de Paul Donnersprijs en onze gastsprekers brachten de aanwezigen
de avant-première van de lancering van de samenvoeging van VIK en
KVIV tot ie-net. Vanaf de take off tot de landing zorgde boordcommandant
Ing. Sofie Knoops MSc voor een perfecte vlucht.
Mark Fricke en Willy Lenaerts en
Eddy Vanheel met de cheques.
Voorzitter Ing. Romina Ruggiero MSc
mocht als eerste op de tribune. Zij blikte
terug op een zeer actief VIK-jaar in
Limburg. Vijftien activiteiten met 500 deelnemers,
grote organisaties als de Nacht
van de Ingenieur met meer dan duizend
aanwezigen, de fiets- en wandeldag met
2.000 deelnemers en de Paul Donnersprijs
zorgden voor een aanbod dat mag gezien
worden. Zij blikte ook vooruit en stelde 2
prioriteiten voorop.
Met de oprichting van ie-net willen we in
Limburg ook meer gaan samenwerken
met onze collega’s van KVIV. Door onze
krachten te bundelen kunnen we tot een
goede integratie en fusie van de nieuwe
bestuursstructuren en werking van ie-net
komen. Op die manier kunnen we samen
alle ingenieurs in Limburg bereiken.
En niet alleen de ingenieurs, maar ook de
ingenieursstudenten. Voor hen is het
belangrijk om te weten waar hun beroepsvereniging
voor staat en welke diensten
en informatie ze hun kan leveren. Dat willen
we graag realiseren door een gestructureerde
samenwerking op te zetten tussen
ie-net en onze opleiding in de KHLim
en XIOS, straks FI². We zullen elkaars
activiteiten aankondigen en promoten en,
waar mogelijk, samenwerken bij de
Ing. Tim Vangerven met zijn onderscheiding
tussen de andere genomineerden.
opstelling van programma’s, zodat het een
echte win-winsituatie wordt.
Fiets- en wandeldag
Ing. Mark Fricke, voorzitter van de ad-hocwerkgroep
‘fietsen en wandelen tegen
kanker’, blikte terug op een succesvolle
21ste editie van onze sociaal-maatschappelijke
opdracht als ingenieur. Vanuit de
bewogenheid om de levenskwaliteit te
helpen verbeteren van mensen en vooral
maatschappelijk kwetsbare en achtergestelde
kinderen die door ziekte of handicap
zijn getroffen. Die doelstelling vinden
we al jaren terug in de werking van de ‘vzw
Kleine Prins’ en ‘Een hart voor Limburg’.
Na een dankwoordje aan de vele helpers
en de sponsors, overhandigde Mark een
cheque aan Willy Lenaerts en Eddy
Vanheel, bestuursleden van respectievelijk
‘Een hart voor Limburg’ en ‘de Kleine
Prins’ en dat voor een bedrag van in totaal
12.684 euro. Mark nodigde iedereen uit op
de 22ste editie op zondag 24 juni 2012.
Paul Donnersprijs
De toekenning van de Paul Donnersprijs
voor de beste masterproef van de
Limburgse ingenieursopleiding geeft aan
dat de VIK de binding tussen bedrijfsleven
en opleiding zeer belangrijk vindt.
Ing. Sofie Knoops MSc schetste kort wat
aan de bekendmaking van de laureaat
voorafging. Dit jaar kwamen 6 masterproeven
in aanmerking. Ing. Paul Bertels MSc,
gedelegeerd bestuurder van de VIK, mocht
de Paul Donnersprijs 2011 overhandigen
aan Ing. Tim Vangerven MSc, afgestudeerd
aan de XIOS-hogeschool. Aan de prijs
hangt een bedrag vast van 1.500 euro. Tim
realiseerde zijn masterproef met als titel
‘Characterization of printable electroluminescent
devices’ in een samen werking
tussen Lumoza en de XIOS-hogeschool.
Voor een toelichting over de masterproef
verwijzen wij naar de bijdrage van Tim
Vangerven elders in deze I-mag.
KVIV en VIK: één verhaal
Onze gastsprekers, Ing. Paul Bertels MSc
en ir. Ing. Hans Romaen MSc, beiden
gedelegeerd bestuurder van ie-net, blikten
terug op de tientallen jaren werken aan
samenwerking. Al van in de jaren ’70 werden
afspraken gemaakt, geflirt en wat
gesnuffeld. De voorzittersduo’s maakten
gedurende drie decennia vrijblijvend
afspraken tot vorig jaar concreet werd
samengewerkt en op 29 juni jongstleden
het huwelijk werd gesloten tussen de
KVIV en de VIK. Dat leidt vandaag tot ienet.
De volgende maanden krijgt u daarover
nog meer toelichting. Tijdens de
receptie vroegen heel wat collega’s: “En
krijgen we nu een lidkaart van ie-net?”.
De voorbereiding en het hele project ‘VIK
Space’ zou niet realiseerbaar zijn zonder
onze partners. Zij werden dan ook uitvoerig
in beeld gebracht. Een bijzonder woord
van dank ging naar onze eventsponsor By-
Cast. Jos en Nicole Bijnens van By-Cast
verdienden een woordje van dank en waardering
en werden daarvoor dan ook in de
bloemen gezet.
Na de countdown nodigde onze boordcommandant
Sofie iedereen uit op de receptie,
die zeer gewaardeerd werd.
Tekst: Ing. Raymond FROIDMONT MSc
Foto’s: Ing. Jean-Paul MAGDELIJNS MSc
Met dank aan
onze hoofdsponsor:
33 I-mag januari 2012

netwerk
Karakterisatie van printbare
elektroluminescente verlichting
Ing. Tim Vangerven MSc werd laureaat van de Paul Donnersprijs 2011
HASSELT - Ing. Tim Vangerven MSc,
afgestudeerd aan de XIOS Hogeschool
Limburg als industrieel ingenieur elektronica-ICT,
is de kersverse laureaat van de
Paul Donnersprijs 2011. Promotoren
waren drs. Ing. Stijn Duchateau MSc
(XIOS Hogeschool Limburg), Ing. Wouter
Moons MSc (Lumoza) en prof. dr. Jean
Manca (UHasselt). Tijdens de vierde editie
van VIK-Space mocht Tim, te midden
van meer dan 200 aanwezigen, de prijs in
ontvangst nemen. Hij haalde de prijs binnen
met zijn masterproef over printbare
elektroluminescente (EL) verlichting.
Tim voerde zijn eindwerk uit bij het bedrijf
Lumoza, een spin-off van de Universiteit
Hasselt, die gespecialiseerd is in printbare
elektronica. Met zijn masterproef wou
hij de printbare elektroluminescente verlichting
verbeteren inzake helderheid,
levensduur en kleurvastheid. De technologie
wordt momenteel vooral toegepast
in de reclame- en verpakkingsindustrie, in
de vorm van geanimeerde cd-hoesjes,
posters en banners. Het nadeel van de
bestaande structuren is dat de lichtopbrengst
niet voldoende is voor daglichttoepassingen.
Het eindwerk belicht verschillende
technieken die aangewend
kunnen worden om de lichtopbrengst te
verhogen. Voor die technieken vraagt het
bedrijf Lumoza nu ook een patent aan.
Helderheidstoename
Elektroluminescentie is niets anders dan
de omzetting van elektrische energie in
optische energie (licht), waarbij geen
I-mag januari 2012
Ing. Tim Vangerven en Ing. Paul Bertels, gedelegeerd bestuurder van de VIK,
bij de prijsuitreiking.
warmte gegenereerd wordt. De opbouw
van een typisch poedergebaseerde ELlamp
wordt geïllustreerd in figuur 1.
Verschillende functionele inkten worden
over elkaar geprint met behulp van een
standaard zeefdruktoestel. De lichtgevende
laag, ook wel fosforlaag genoemd,
bestaat uit gedopeerde zinksulfidepartikels
die oplichten, als een hoog wisselend
elektrisch veld wordt aangelegd. In principe
gelijkt de opbouw heel sterk op een
vlakkeplaatcondensator met een verlieslatende
(lichtgevende) laag tussen de
elektrodes. In een eerste fase werd het
werkingsprincipe van een EL-lamp in
detail bestudeerd om zo tot theoretische
verbeteringen te komen die rechtstreeks
in de praktijk toepasbaar zijn. Een correcte
opbouw van de EL-lamp speelt daarbij
al een grote rol. Door de geprinte structuur
om te keren (reverse), d.w.z. wanneer
de volgorde van de functionele lagen
omgedraaid wordt, is er al een toename in
helderheid van ongeveer 30% ten opzichte
34
van de standaardstructuur (forward). Die
toename is te wijten aan een vergroting
van de elektrodeoppervlakte, waardoor
ook de capaciteit toeneemt (grafieken 1 &
2). Als er nu ook gespeeld wordt met verschillende
materiaalparameters, zoals
bijvoorbeeld dikte of permittiviteit, dan
wordt het mogelijk om de helderheid nog
meer te laten toenemen. De verbeterde
structuur (reverse + specifieke materialen)
in grafiek 3 toont een lichtopbrengstverbetering
van ongeveer 160% ten
opzichte van de standaard (forwardstructuur).
Levensduur
Een helderheidstoename is zeer belangrijk
om de afzetmarkt uit te breiden, maar
het is ook van groot belang dat de levensduur
van de printbare verlichting voldoet
aan de marktstandaarden. De invloed van
water- en zuurstofmoleculen, aanwezig in
de lucht, kunnen de EL-lampen ernstige

grafiek 1
grafiek 2
grafiek 3
schade toebrengen, als ze onvoldoende ingekapseld zijn. Zo zullen
de fosforpartikels reageren met de H2O-moleculen en aanleiding
geven tot ontbinding van de partikels:
ZnS + 2H2O Zn + 2H2 + SO2
De isolerende laag is een hygroscopische laag. Dat betekent dat
die laag watermoleculen wil absorberen, waardoor de isolerende
eigenschappen sterk worden aangetast en de elektrische eigenschappen
van de EL-lamp sterk zullen veranderen. De transparante
elektrode wordt gemaakt op basis van water. Daardoor zal
die elektrode geleidelijk aan oplossen, als ze in contact wordt
gebracht met watermoleculen. Daaruit blijkt dat een inkapseling
met een hoge weerstandsbarrière tegen water van enorm groot
belang is. Momenteel worden de commerciële EL-lampen allemaal
gelamineerd met pet-folie. Het zou productiegewijs veel
Met zijn masterproef wou hij de printbare
elektroluminescente verlichting verbeteren inzake
helderheid, levensduur en kleurvastheid.
De technologie wordt momenteel vooral toegepast
in de reclame- en verpakkingsindustrie,
in de vorm van geanimeerde cd-hoesjes,
posters en banners.
interessanter kunnen zijn, mocht de sealing ook volledig printbaar
zijn. Het grote voordeel van dit type sealing is dat de kennis
ook een grote toepassing kan vinden bij andere technologieën,
zoals organische leds, organische zonnecellen, nieuwe verpakkingsmaterialen,
etc. Vanuit dat standpunt is er een samenwerking
opgezet met Cytec, een multinational die gespecialiseerd is
in coatings. Heel specifiek is er onderzoek gedaan naar sealings
met een verhoogde weerstandsbarrière tegen watermoleculen,
die zeer transparent zijn, een hoge flexibiliteit bezitten en uitgehard
kunnen worden via uv-curing, wat een grote tijdswinst in het
productieproces kan betekenen.
Kleurvastheid
Een fosforpartikel zendt een specifieke kleur uit die afhangt van
de activatorcentra (die worden bepaald door het doperingsmateriaal).
Het is dus mogelijk om lampen te printen die blauw of rood
licht uitzenden. Om een mooie witte lamp te verkrijgen worden
verschillende fosforen (rood, blauw en groen) vermengd. Het
nadeel van die methode is dat de fosforen onderling een andere
verouderingscurve bezitten en dat er na verloop van tijd een kleurenshift
zichtbaar wordt. Een ander nadeel is de kostprijs: de
grootste kosten van een EL-lamp zitten in de kostprijs van de fosforpartikels,
die makkelijk tot 800 US$/kg kan oplopen. In deze
masterproef werden duurzamere alternatieven onderzocht. Om
die doelstelling te kunnen bereiken werd er gebruikgemaakt van
fluorescente pigmenten. Bij fluorescentie zullen moleculen licht
met bepaalde golflengte absorberen (bv. blauw licht) en terug uitzenden
als licht met een langere golflengte (bv. rood licht).
Grafiek 4 toont een CIE-chart waarvan de x- en y-coördinaten
opgemeten werden met een ‘chroma color analyzer’. In grafiek 5
is het optisch spectrum geplot dat uitgezonden wordt door
dezelfde lampen van grafiek 4. Het is duidelijk dat een deel van de
blauwe piek op ± 500 nm geabsorbeerd wordt en opnieuw wordt
uitgezonden op ± 600 nm, naarmate de concentratie van het fluorescent
pigment toeneemt. Het pigment werd bij deze lampen
geïncorporeerd in de isolerende laag, maar kan ook rechtstreeks
35 I-mag januari 2012

grafiek 4
grafiek 5
in de fosforlaag vermengd worden of als een aparte overdruk aangebracht
worden. Een nadeel om verschillende kleuren te krijgen,
is dat er altijd een toegift is op het gebied van helderheid:
blauw/groene fosfor geeft altijd de hoogste helderheid, andere
kleuren bezitten altijd een lagere intensiteit. Zowel bij het mengen
van fosforen als bij het gebruik van fluorescente partikels is
er een afname van helderheid. Het is ook mogelijk om de kleur te
finetunen door de frequentie van het elektrisch signaal te veranderen,
wat ook geïllustreerd wordt in grafiek 4.
I-mag januari 2012
36
Conclusie
Veel belangstelling voor de Paul Donnersprijs.
De methoden zijn zeer toepasbaar in de
productie en daarvoor zal Lumoza ook een
patentaanvraag indienen. De aanzet voor
printbare sealingmaterialen is een goede start,
hoewel er nog veel onderzoek gedaan moet
worden in dat domein.
Het onderzoek wou EL-lampen verkrijgen met een verhoogde helderheid,
een langere levensduur en een witte EL-lamp met een
goede kleurvastheid. Verschillende methoden zijn aangewend en
een verhoogde helderheid was het resultaat. De methoden zijn
zeer toepasbaar in de productie en daarvoor zal Lumoza ook een
patentaanvraag indienen. De aanzet voor printbare sealingmaterialen
is een goede start, hoewel er nog veel onderzoek gedaan
moet worden in dat domein. Er zijn verschillende succesvolle testen
uitgevoerd om een witte EL-lamp te verkrijgen, waarvan de
incorporatie van fluorescente pigmenten als een overdruk de
beste resultaten gaven. De vermindering in lichtintensiteit kan
grotendeels gecompenseerd worden door de methodes voor helderheidsverhoging
toe te passen die eerder gevonden waren.
Dankzij de helderheidsverhoging en kleurenopties kan de technologie
nu ook volledig ingezet worden voor toepassingen die daglichtcompatibel
moeten zijn, wat de afzetmarkt van Lumoza aanzienlijk
kan vergroten.
Tekst: Ing. Tim VANGERVEN MSc
Foto’s: Ing. Jean-Paul MAGDELIJNS MSc
Een gelukkige Tim Vangerven.

netwerk
Meer dan 200 jobs op trein van 358 meter!
LEUVEN. Woensdag 16 november, station Leuven. Een vijftigtal jongeren
staat op het perron te wachten op de komst van de jobtrein. Die trein zal hen
door heel Vlaanderen voeren en biedt de laatstejaars ingenieursstudenten de
kans om met meer dan twintig bedrijven op een dag kennis te maken.
Ie-net-jobtrein met meer dan 20 bedrijven
Heel wat bedrijven nemen voor de eerste
keer deel aan het evenement. Patrick
Bieghs van het Agentschap Facilitair
Management van de Vlaamse overheid
ziet het potentieel van zo’n actie wel in.
“Vermits het de eerste keer is dat we
deelnemen, wachten we nog een beetje af,
maar ik denk wel dat het een handig initiatief
is om heel veel ingenieurs bij elkaar te
brengen op een dag. Zo krijg je een variëteit
aan jobs die voorgesteld worden en op
basis daarvan kunnen jongeren een
bewuste keuze maken.”
Naambekendheid
Het chemisch bedrijf Ineos, vertegenwoordigd
door Bart Cordemans, doet om
twee verschillende redenen mee met de
jobtrein: “We willen allereerst het cliché
doorprikken dat we enkel op zoek zijn naar
ingenieurs chemie. Wij hebben wel degelijk
ook ingenieurs werktuigkunde of
bouwkunde nodig. Daarnaast willen we de
naambekendheid van Ineos verhogen. Wij
zijn bijna even groot als BASF en Bayer,
maar we hebben de naambekendheid van
die twee grote spelers nog niet.”
Die naambekendheid verhogen blijkt voor
veel deelnemende bedrijven een belangrijk
element te zijn. Neem nu de Vlaamse
Maatschappij voor Watervoorzieningen.
I-mag januari 2012
Luc Cobbaut van de VMW: “Wij zijn niet
zichtbaar, hé. Iedereen neemt water van
de kraan, maar niemand staat er bij stil
wie daar achter zit. Onze infrastructuur zit
onder de grond. Het enige dat nog een
beetje opvalt zijn de watertorens en dat
zijn er ook niet heel veel. Daarom moeten
we ons wel op deze manier aan de buitenwereld
tonen.”
Laurens Serneels en Bart Schouwaerts
van de technologieafdeling van de VRT,
beamen dat: “Weinig mensen koppelen
het merk VRT aan technologie, terwijl dat
net voor ingenieurs heel interessante en
diverse jobs zijn.”
Frederik Willems (Manpower) zit al voor
de tweede keer in de trein: “Vorig jaar is
het allemaal heel goed meegevallen. Ook
wij willen aan studenten tonen wie we zijn
en wat we doen. En het is dan heel belangrijk
om bij de jongeren over te brengen dat
we voor hen als rekruteringsbureau een
meerwaarde kunnen betekenen in het
bedrijfsleven.”
Rustiger dan jobbeurzen
Ook de studenten zijn over het algemeen
enthousiast. Glenn Mathijssen en
Maarten Weckx nemen zelfs al voor de
tweede keer deel aan de jobtrein.
“Het voordeel is dat je op korte tijd met
38
veel bedrijven kunt praten”, vindt
Maarten. “Op een uur of drie kun je toch
zeker met drie bedrijven een goed gesprek
hebben. Het is ook veel rustiger dan jobbeurzen,
waar je vaak lang moet aanschuiven
voor een bedrijf.”
Glenn: “Het is ook een goede gelegenheid
om op een niet al te formele manier met
een bedrijf te kunnen praten. Je kunt al
wat open vragen stellen, die je op je sollicitatie
achterwege zou laten, omdat ze
dan niet serieus overkomen.”
Stijn Konings had zich vooraf al goed
voorbereid: “Ik heb alle websites bekeken
van de deelnemende bedrijven, ook al
kende ik ze niet. Bleek dat er wel interessante
dingen tussen zaten. Ik weet ook
ongeveer welke richting ik later uit wil en
welke vragen ik dan moet stellen. Zo wil ik
graag in het buitenland werken en dus
vraag ik al of ze een buitenlands programma
hebben.”
Ward Delabastita is een beetje teleurgesteld
over het aanbod: “Ik studeer bioingenieur
en er zitten niet veel bedrijven
specifiek voor die richting tussen.
Gelukkig zijn er nog enkele selectiebureaus
die wel een breder beeld kunnen
geven. Zo hebben ze me bijvoorbeeld aangeraden
om na te denken over welke job ik
graag zou willen. Ze hebben me verteld
dat ik moet beginnen op zoek te gaan naar
bedrijven in een sector waarin ik echt wil
werken. Die moet ik dan allemaal aanschrijven.”
Lunchen
Na de jobtrein krijgen de studenten de
mogelijkheid om met een zelfgekozen
bedrijf te lunchen. Zowel de studenten als
de bedrijven vinden dat een uitstekende
formule. Sauri De Keye koos voor

Belgacom: “Ik heb daarnet al met
Belgacom gepraat, maar tijdens de lunch
komt er blijkbaar iemand extra die op de
ICT-afdeling werkt. Dat komt goed uit,
want dat is mijn studierichting. Leuk dat
die mensen tijd uittrekken om persoonlijk
met je te praten.”
Ineos is ook zo’n bedrijf dat extra mensen
naar de lunch stuurt. Bart Cordemans:
“Drie van onze directieleden komen erbij
zitten. Ze willen op die manier hun schouders
onder het evenement zetten en daarnaast
ook een duidelijk signaal geven van
het management dat we echt proberen om
onze naambekendheid omhoog te krijgen.”
Geschenken
Wie een dagje op de jobtrein zit, komt
zwaarder beladen naar huis dan hij gekomen
is. Bij elk bedrijf krijgen de studenten
wel iets kleins mee: een USB-stick of een
balpen. Hebben die cadeautjes ook
invloed op de keuze van de jongeren?
“Ik zou nee moeten zeggen, maar onbewust
speelt het wel mee”, zegt Tim Aerts.
“Iedereen geeft wel iets. Een bedrijf dat
dus niets geeft – niet dat zoiets erg is –
onthou je wel, maar dat is dan eerder
negatieve reclame. Het is vanzelfsprekend
geworden dat je iets krijgt.”
Frederik Willems (Manpower) deelt koffiemokken
uit: “Met dit koude weer kunnen
de studenten dat hopelijk wel gebruiken.”
Volgens hem heeft zo’n cadeau twee voordelen.
“Enerzijds staat ons logo erop en dus zijn
we visueel aanwezig, maar anderzijds vertellen
studenten hopelijk ook tegen elkaar
wat ze gekregen hebben. Dat kan andere
studenten aantrekken, die misschien eerder
voor het geschenk komen, maar daarna
overtuigd kunnen worden door onze
uitleg.”
Martijn Van Looken heeft alvast nog een
tip voor de bedrijven: “Het zou leuk zijn,
als die gadgets specifiek van het bedrijf
zouden zijn en zouden aantonen wat het
bedrijf doet. Zo’n USB-stick, da’s leuk,
maar het toont niet waar het bedrijf voor
staat. Ik heb vandaag een miniwaterpas
gekregen en dat komt al wat in de buurt...”
Vacatures
Heel wat bedrijven brachten beschikbare
vacatures mee. Het merendeel van de
aanwezige studenten moet evenwel nog
afstuderen. Pieter Hermans vindt het nog
wat te vroeg om een aanbieding te krijgen:
“Als ik er een krijg, denk ik niet dat ik
daarop inga. We hebben dit jaar nog tijd
genoeg. Eerst zien dat we afstuderen...”
Johannes Weyns, van Randstad
Professionals, denkt niet dat het een probleem
is dat de meesten nog studeren:
“Wachten tot de jongeren afgestudeerd
zijn, kan geen kwaad. Voor veel klanten
mag het wel even duren voor hun vacature
ingevuld wordt.”
Voor David Vromant bieden de aanwezige
vacatures wél een meerwaarde: hij studeerde
vorig jaar af als industrieel ingenieur
en is nu volop op zoek naar een job.
“De jobtrein was voor mij ideaal om met
veel bedrijven in contact te komen. Ik heb
overal waar ik wilde, mijn cv kunnen afgeven
en wat meer vragen kunnen stellen
over de sfeer in het bedrijf. Ik denk wel dat
er iets uit de bus zal komen, ja.
Afwachten, hé.”
Volgende bedrijven namen deel aan de
jobtrein 2011: ADB, ASML, Atlas Copco,
Bekaert, Belgacom, Besix Group, DAF
Trucks, Daikin, Elia, GDF Suez, Hudson,
Ineos, ING, Randstad - Insel, Jobpunt
Vlaanderen, Manpower Professional,
MIVB, NMBS, Siemens, Solvay, Umicore,
VITO.
Tekst: Silke DENISSEN
Foto’s: Stefan DEWICKERE
39 I-mag januari 2012

netwerk
WOMMELGEM. Meer dan 600 genodig-
den woonden op 1 december 2011 de
uitreiking van de ‘ie-prijzen’ bij. De
‘ie-prijzen’ bekronen de beste eindwerken van afstuderende ingenieurs. Voor
het eerst konden ook afstuderende industrieel ingenieurs deelnemen aan de
wedstrijd. Creativiteit en innovatie stonden voorop!
Een jury van 80 vertegenwoordigers uit de industrie, overheid, onderzoeksin-
stellingen en onderwijs boog zich over de inzendingen en kende de prijzen
toe. 115 burgerlijk, bio- en industrieel ingenieurs mochten hun posters voor-
stellen en 21 van hen sleepten ook effectief een ie-prijs in de wacht, samen
goed voor 10.000 euro.
De deelnemende eindwerken werden
ingedeeld in 5 categorieën. Een eerste
categorie handelde over energie, klimaat
en milieu & natuur. Daarnaast hadden we
processen, producten en diensten. De
derde en vierde categorie sloegen op
gezondheidstechnologie en infrastructuur,
terwijl de laatste categorie alle andere,
niet vastgelegde thema's bundelde.
Dagelijks leven
Ir. Hans Romaen, woordvoerder van ienet:
“De ingediende posters illustreren
het multidisciplinaire karakter van ingenieurs
en hun rol als stuwende kracht in de
maatschappij. Ingenieurs worden nog te
vaak geassocieerd met klassieke disciplines,
zoals gebouwen of bruggen bouwen
of auto’s ontwerpen. Dat is uiteraard nog
altijd belangrijk, maar de deelnemende
eindwerken tonen duidelijk aan dat ingenieurs
bezig zijn met zowat alle aspecten
van ons dagelijks leven en dus een zeer
concrete bijdrage leveren aan onze welvaart."
I-mag januari 2012
Jong ingenieurstalent
bekroond met ie-prijzen
Ie-prijzen 2011 uitgereikt
Bij de beoordeling van de projecten hield
de jury rekening met enkele duidelijk
omschreven criteria. Marktpotentie en de
maatschappelijke meerwaarden van de
resultaten van het project waren de eerste
elementen die in aanmerking werden
genomen. Maar ook voor de communicatie
en de kwaliteit van het project werden
punten uitgedeeld. Uiteindelijk werden
twintig winnaars geselecteerd.
“ De kwaliteit van de ingediende
posters was bijzonder hoog.”
Winnaars
De voorzitters van de jury, ir. Bert Baeyens
en Ing. Joseph Neyens, beaamden: “De
kwaliteit van de ingediende posters was
bijzonder hoog. Voor de jury was het dan
ook niet gemakkelijk om de winnaars aan
te wijzen. Uiteindelijk werden de projecten
met de grootste maatschappelijke en
economische relevantie, in combinatie
met een grote dosis innovatie, beloond."
40
Voor de categorie energie, klimaat, milieu
en natuur werden 27 posters ingediend.
Daaruit werden uiteindelijk volgende winnaars
geplukt:
• P.J. De Loof, Dietwin Van de Walle &
Ruben Rottiers (Universiteit Gent) –
“E Cube”
• Lennart Joos (Universiteit Gent) –
“Computationele studie op Fischer-
Tropsch synthese”
• Koen Michiels (Katholieke Hogeschool
Limburg) – “Het reduceren van koolstofdioxide
via een hydrothermische methode:
experimentele screening en optimalisatie
van reactieprocessen"
• Nathalie Kerstens & Pauline De Somer
(Lessius Mechelen) – “Hygrothermische
impact op een volle metselwerkmuur bij
plaatsing van binnenisolatie”
Gezondheidstechnologie
Bij de categorie gezondheidstechnologie
dongen 20 posters mee voor de prijzen.
Die gingen naar:
• Iline Steyaert & Lien Van der Schueren
(Universiteit Gent) – “Hybride elektrogesponnen
structuren voor pH-sensitieve
wondverbanden”
• Bram Van den Bergh (Katholieke
Universiteit Leuven) – “Gevecht tegen
onsterfelijke cellen”
• Annelies Billiet (Hogeschool Gent) –
“Obesitas te lijf”
Tien posters telden we voor de categorie
infrastructuur. De prijs ging naar:
• Robin Forrez (Vrije Universiteit
Brussel) – ”Uitbreiding van het toepassingsgebied
van de universele schaarcomponent
(USC): ontplooibare geodetische
koepels en prismoïde torens”
Glunderende winnaars van de ie-netprijzen anno 2011.

“ De ingediende posters illustreren
het multidisciplinaire karakter van
ingenieurs en hun rol als stuwende
kracht in de maatschappij.”
Alle ie-net-prijswinnaars poseren voor de foto.
Voor de categorie processen, producten
en diensten werden 29 posters ingediend.
De prijzen werden toegekend aan:
• Eva Tyteca (Vrije Universiteit Brussel) –
“Snellere en meer performante oplossingsstrategie
voor scheidingsproblemen
in vloeistofchromatografie”
• Wouter Schutyser (Katholieke
Universiteit Leuven) – “Optimalisatie
van nikkelkatalysatoren voor de omzetting
van cellulose tot hexitolen”
• Maarten Slembrouck (Hogeschool
Gent) – “Multi-camera bewegingsgestuurde
computerinterface”
• Jonas Hereijgers (Artesis Hogeschool
Antwerpen) – “Optimalisatie van het
ontwerp van een microreactor voor multifasereacties”
Overige
Voor de laatste categorie werden ook 29
posters ingediend. De prijzen in de categorie
‘andere’ gingen naar:
• Joost Geeroms, Dirk Lefeber & Pierre
Cherelle (Vrije Universiteit Brussel) –
“Studie en ontwerp van een geactueerde
onderbeenprothese”
• Tom Verschooten (Vrije Universiteit
Brussel) – “Frequentie verdubbeling van
spatiaal incoherent laserlicht”
• Matias Jansen (Katholieke Hogeschool
Kempen) – “Microbiële decontaminatie
van poedervormige levensmiddelen met
uv-stralen"
• Stijn Borry & Pieter Pirmez (KaHo
Sint-Lieven) – “Ontwerp van een mobiele
houtversnipperaar voor takken van 17
cm”
Behalve de jury kon ook het aanwezige
publiek een stem uitbrengen. Het publiek
bekroonde vier posters vanuit telkens een
andere invalshoek.
Publieksprijzen
De publieksprijs voor het meest ingenieuze,
creatieve of innovatieve project ging naar:
• Emile Courtens & Haydée De Clippeleir
(UGent) – “Oland als innovatieve behandeling
van ammoniakhoudende gasstromen”
De beste investering of het project dat het
meest kan renderen, m.a.w. de poster
waarin men het meeste geld wil investeren
was voor:
• Nathalie Kerstens & Pauline De Somer
(Lessius Mechelen) – “Hygrothermische
impact op een volle metselwerkmuur bij
plaatsing van binnenisolatie”
De publieksprijs voor de beste oplossing
of het project dat het best een sociaalmaatschappelijk
probleem oplost, was
voor:
• Chaïm Barbier & Evert Vanderheyden
(Lessius Mechelen) – “Studie naar een
optimaal beheer van geometrische raakvlakken”
• Caro Franck (Universiteit Gent) – “Naar
een nieuwe generatie ct-scanners”
Het publiek beloonde tot slot ook de
meest creatieve presentatie of de mooiste
realisatie van een poster en die publieksprijs
ging naar:
• Katrien De Schepper (Hogeschool
West-Vlaanderen) – “De Tinkerstep”.
Tekst: ir. Hans ROMAEN en
Thérèse VAN BELLIGHEN
Foto’s: Stefan DEWICKERE
De kwaliteit van de ingediende posters was bijzonder hoog.
41 I-mag januari 2012

studiegroepen
eLeKtriciteit
Laboratorium voor lichttechnologie
donderdag 22 maart 2012
Door de ontwikkeling en de productie van leds met hoog vermogen
als nieuwe lichtbron is de verlichtingssector volop in
beweging. Nieuwe ontwikkelingen spelen zich af op verschillende
vlakken:
• lichtbronnen (leds, oleds, nieuwe fosforen,
kleurweergave, …)
• ervaring van licht en kleur (kleurmodellen, ervaring
van helderheid en kleurverschil, contrastperceptie, …)
• verlichtingstoestellen (verblinding, prototyping,
optisch en thermisch design, …)
• verlichtingsontwerp (energieverbruik, computer
rendering, contrastervaring, emotie, …).
Die nieuwe ontwikkelingen hebben een ding gemeen: ze bieden
onze bedrijven kansen om via een
bundeling van complementaire expertise
innovatieve ideeën uit te werken.
Binnen de verlichtingssector is het
Laboratorium voor lichttechnologie van
KaHo Sint-Lieven al lang geen onbekende
meer. Met zijn vijftien medewerkers
en uitgebreide meetfaciliteiten
ondersteunt het laboratorium tientallen
bedrijven en voert het experimenteel
onderzoek uit. In 2011 werd het
Laboratorium voor lichttechnologie volledig
vernieuwd en is er fors geïnvesteerd
in nieuwe apparatuur, zoals goniometers
in een geklimatiseerde ruimte.
Tijdens de rondleiding
maakt u kennis
met talrijke
innovaties in verlichting!
• PRAKTISCH
Plaats: KaHo Sint-Lieven, Laboratorium voor
lichttechnologie, Gebroeders De Smetstraat 1, Gent
Datum: donderdag 22 maart 2012 om 19.30 uur, ontvangst
vanaf 19 uur
Kostprijs: 10 euro voor VIK/KVIV-leden; 15 euro voor
medewerkers van bedrijfsleden; 25 euro voor niet-leden.
Te betalen op rekeningnummer BE09 4060 0985 0257 van VIK
Vorming met de vermelding ‘STU ELE 22.03.2012’. Er kan
niet cash betaald worden de avond zelf. Een factuur wordt
alleen opgesteld voor bedragen van minimum 25 euro.
Per factuur worden er 5 euro extra administratiekosten
aangerekend. Broodjes en een KaHo-biertje zijn inbegrepen
in de prijs. U kunt uw inschrijving tot 48 uur voor aanvang
van de activiteit kosteloos annuleren. Bij latere annulatie
wordt het inschrijvingsgeld volledig ingehouden.
Inschrijving vereist: www.vik.be/activiteiten
Maximum 30 deelnemers
I-mag januari 2012 42
meet- en regeLtechnieK
Ontwikkelingen bij pH-metingen
donderdag 16 februari 2012
Misschien is het tijdstip aangebroken om de theorie eens op
te frissen of werd u tot dusver nog niet geconfronteerd met
analysetechnieken?
Dan hebben wij goed nieuws voor u. De VIK organiseert, in
samenwerking met Yokogawa, een technische ‘cursus’ pHmetingen,
geheel merkonafhankelijk.
Naast de theorie, de soorten sensoren en de installaties hebben
we ook aandacht voor onderhoud, nauwkeurigheid en
levensduur van de totale oplossing.
Doelgroep: iedereen die te maken heeft met analyse-instrumenten
en graag voeling wil houden met de basisprincipes
en de ontwikkelingen van die meettechniek.
• PRAKTISCH
Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem
Datum: donderdag 16 februari 2012 om 20 uur, ontvangst
vanaf 19.30 uur
Spreker: Ing. Koen Hoogstoel MSc (Yokogawa Belgium nv)
Kostprijs: 10 euro voor VIK/KVIV-leden; 15 euro voor
medewerkers van bedrijfsleden; 25 euro voor niet-leden.
Te betalen op rekeningnummer BE09 4060 0985 0257 van VIK
Vorming met de vermelding ‘STU REG 16.02.2012’ of cash
de avond zelf. Een factuur wordt alleen opgesteld voor
bedragen van minimum 25 euro. Per factuur wordt 5 euro
extra administratiekosten aangerekend. Broodjes en
uitgebreid drankenbuffet inbegrepen. U kunt uw inschrijving
tot 48 uur voor aanvang van de activiteit kosteloos
annuleren. Bij latere annulatie wordt het inschrijvingsgeld
volledig ingehouden.
Inschrijving vereist: www.vik.be/activiteiten
Voeding & FArmA
Stoomkwaliteit beheersen
donderdag 1 maart 2012
Stoomkwaliteit levensmiddelen- en drankenindustrie
beheersen
Stoom is essentieel in de voedings- en drankenindustrie,
vooral als warmtebron bij de bereiding en verlenging van de
houdbaarheid van levensmiddelen en als middel om procesapparatuur
te decontamineren.
De hygiënische kwaliteit van stoom, vooral in direct contact
met het levensmiddel of met het productcontactoppervlak
van de apparatuur, is van cruciaal belang. Daarom moeten
alle nodige maatregelen genomen worden bij de specificatie,
het ontwerp, de installatie, het gebruik en het onderhoud van

ACTIVITEITEN
stoominstallaties, om te garanderen
dat de gebruikte
stoom van de
juiste hygiënische kwaliteit is.
De principes, die worden uitgelegd tijdens
dit seminarie, stellen voedingsmiddelenfabrikanten
in staat om het risico op productcontaminatie
door stoom te minimaliseren, als
ze correct worden opgevolgd.
De doelgroep voor deze avond bestaat enkel uit eindklanten
in de voedings- en drankenindustrie (en eventueel ziekenhuizen),
dus geen installateurs, voortverkopers of anderen.
Volgende onderwerpen komen aan bod: regelgeving, industriële,
gefilterde en zuivere stoom, stoomkwaliteit testen en
een rondleiding Spirax-Sarco-stoominstallatie.
De activiteit is een organisatie van de VIK-studiegroep
‘Hygienic engineering & design for food and pharma’, studiegroep
Piping, pijpleidingen & lastechnieken en studiegroep
Meet- en regeltechniek en EHEDG België.
• PRAKTISCH
Plaats: Spirax-Sarco nv, Industriepark 5, Zwijnaarde
Datum: donderdag 1 maart 2012 om 19.45 uur
Noël Lagast
Vijfhonderd jaar
geschiedenis
van de ingenieur
1500-2010
De menselijke beschaving is onlosmakelijk
verbonden met het verwerven van invloed
op en zelfs zeggenschap over de natuur. En
dàt is precies wat een ingenieur doet: hij
ontwerpt methoden en construeert middelen
om de natuur in zekere mate naar
zijn hand te zetten.
De allereerste en dus fundamentele stappen
in de menselijke ontwikkeling werden
door onbekenden gezet. We weten niet
wie voor het eerst uitknobbelde dat vuur
handig is, of dat je een muur kunt maken
door stenen op elkaar te stapelen. We
weten niet wie voor het eerst een punt aan
een stok aanbracht of wie voor het eerst
probeerde om plantenvezels met elkaar te
verbinden tot kleding.
Het is merkwaardig dat die anonimiteit
ook nu nog het lot van vele ingenieurs is.
De geschiedschrijving is er echter om die
anonimiteit zoveel mogelijk te ontrafelen.
De auteur beschrijft uitvoerig het ontstaan
en de geschiedenis van de burgerlijk ingenieurs
in België. Buitenlandse invloeden en
binnenlandse ontwikkelingen, met name
de industrialisering in het zuiden van het
land en rond Gent, krijgen daarbij ruime
aandacht.
Uiteraard worden ook de ‘technisch’ of
‘industrieel ingenieurs’ uitvoerig onder de
loep gehouden.
Uit de inhoud
• Ingenieurswetenschappen en de
ingenieur in een historisch perspectief
• De industrialisering van de samenleving
• De oprichting van de ‘technische’
hogescholen en de evolutie
• Speciale scholen werden faculteiten
• De opleidingsinstituten voor industrieel
ingenieur
• De academisering van de graad van
industrieel ingenieur
• Van ‘Ingénieur d’Arts et Métiers’ naar
Technisch en Industrieel Ingenieur
• De ingenieursverenigingen
• De ingenieursverenigingen en de
ingenieursproblematiek
Sprekers: Kurt Verschatse en Jamal Saouti, Spirax-Sarco nv
Kostprijs: 10 euro voor VIK-leden; 15 euro voor
medewerkers van bedrijfsleden; 25 euro voor niet-leden.
Broodjes en uitgebreid drankenbuffet inbegrepen. U kunt
uw inschrijving tot 48 uur voor aanvang van de activiteit
kosteloos annuleren. Bij latere annulatie wordt het
inschrijvingsgeld volledig ingehouden.
Inschrijving vereist: www.vik.be/activiteiten
AgendA bijeenKomsten
Studiegroep Bedrijfsbeleid
17/01/2012 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 19.30 uur
Studiegroep Elektriciteit
22/03/2012 Bezoek Laboratorium voor Lichttechnologie,
Gent, 19.30 uur
Studiegroep Regeltechniek
16/02/2012 Lezing: PH en geleidbaarheid, VIK-huis, 20 uur
Studiegroep Voeding & Farma
01/03/2012 De stoomkwaliteit voor de levensmiddelen- en
drankenindustrie, Zwijnaarde, 19.45 uur
Over de auteur
Noël Lagast is erevoorzitter van
de Vlaamse Ingenieurskamer en
hoofdredacteur van I-mag, haar
magazine.
Deze uitgave is een initiatief van
de Vlaamse Ingenieurskamer.
9789044127409 | 303 blz. | € 39,-
43
I-mag januari 2012

Bekistingen en zichtbeton
vanaf maandag 27 februari 2012
Veel bouwwerken worden nog opgericht met ter plaatse gestort
beton. De bekisting is daarbij een essentieel onderdeel. Ook zijn
er veel stelregels om zichtbeton te verzorgen: met welke regels
moet worden rekening gehouden om een perfect betonvlak te verkrijgen?
Aan de hand van tal van fouten worden mogelijke remedies
uiteengezet.
• Doelgroep
• Projectleiders en werfleiders van aannemers
• Projectleiders bij ontwerpers
• Veiligheidscoördinatoren
• Programma
• Hoe ontwerp je een bekisting?
• Waaraan moet een bekisting voldoen?
• Onvolmaaktheden in de oppervlakken van zichtbeton:
oorzaken, voorkoming en herstelling
• Welke voorwaarden moeten in het bestek worden
opgenomen?
• Voorzieningen inzake veiligheid, gezondheid en welzijn
van de arbeiders en de omgeving
Bent u klaar om over zes maanden over te schakelen van EN
954-1 naar EN ISO 13849-1?
De machinerichtlijn wil veiligheids- en gezondheidsrisico’s elimineren
bij het ontwerp en de bouw van nieuwe machines. Vaak
reduceert het besturingssysteem het risico al in belangrijke
mate. Besturingssystemen met een veiligheidsfunctie worden
steeds complexer en daarom volstaat de benadering op basis van
het systeemgedrag niet langer. Als gevolg daarvan moet de
deterministische aanpak van de EN 954-1 plaats ruimen voor een
meer probabilistische benadering.
Eind 2011 wordt de norm EN 954-1 vervangen door de al geharmoniseerde
normen EN ISO 13849-1 en/of EN IEC 62061. Die ‘nieuwe’
normen stellen naast het systeemgedrag van een veiligheidsfunctie,
ook eisen aan de betrouwbaarheid van de componenten
en houden rekening met de volledige levenscyclus (van de ontwerpfase
tot en met de buitengebruikstelling) van de stuurkring.
De opleiding stelt u in staat om zelf stuurkringen te realiseren,
rekening houdend met deze andere manier van denken. Zowel de
theorie als een aantal praktische toepassingen worden uitvoerig
toegelicht.
Doelgroep
• Machineontwerpers
• Projectmanagers en ingenieurs
I-mag januari 2012 44
• Praktisch
maandag 27 februari en maandag 5 maart telkens van 14 tot 21
uur, maandag 12 maart 2012 van 14 tot 17 uur, telkens in het
VIK-huis in Wommelgem.
Info: www.vikvorming.be/zichtbeton of manuella.goyvaerts@vik.be
of 03 259 11 06.
Functionele veiligheid
vanaf donderdag 9 februari 2012
• Soft- en hardware-ingenieurs
• Preventieadviseurs
• O&O-managers en technisch adviseurs/inspecteurs
• Programma
• Inleiding in elektrische veiligheid en besturingstechnische
veiligheidscircuits
• Normen EN 954-1, ISO 13849-1 (PL) en IEC 62061 (SIL)
• Opbouw en ontwerp van veiligheidscircuits
• Betrouwbaarheidsanalyses van veiligheidscircuits/systemen
• Functionele veiligheidsaspecten, zoals MTTFd, DC, SFF, HFT,
...
• PL (performance level)
• SIL (safety integrity level)
• Verschillen en overeenkomsten tussen SIL en PL
• Praktische oefeningen, zoals een risicobeoordeling uitvoeren
of de nodige SIL of PL bepalen. Vervolgens wordt een veiligheidscircuit
ontworpen en doorgerekend met behulp van de
software Sistema.
• Praktisch
donderdagen 9 en 16 februari 2012, telkens van 10 tot 18 uur,
in het VIK-huis in Wommelgem.
Info: www.vikvorming.be/FunctVeilig of manuella.goyvaerts@vik.be
of 03 259 11 06.

Tablet-pc stuurt en bewaakt
uw industrieel proces
vanaf woensdag 8 februari 2012
Met de huidige generatie tablets en smartphones is er een nieuwe
‘rage’ ontstaan rond het gebruik van wireless apparatuur binnen
de wereld van de industriële automatisering. De ontwikkeling
van het nieuwe OPC-UA-protocol maakt het meer dan ooit mogelijk
om bruggen te leggen tussen IT, plc en procesautomatisering.
Hoe integreer ik een iPad, iPhone of Android smartphone/tablet
in een bestaande automatiseringsinstallatie (plc)?
De cursus gaat in op volgende vragen en uitdagingen:
• Hoe haal ik ‘live’ procesdata uit mijn controller en hoe
visualiseer ik ze op mijn iPad of tablet?
• Hoe kan ik belangrijke alarmen of procesmeldingen
(‘messages’) op mijn I- Phone of andere smartphone laten
verschijnen?
• Hoe kan ik via mijn tablet inloggen op de Scada-server en
vanaf mijn tablet parameters aanpassen en/of bekijken?
• Hoe kan ik via mijn tablet-pc draadloos de status bekijken
in de plc van een ‘twijfelachtige’ sensor bij diagnose?
• Programma
• Overzicht van de commercieel beschikbare ‘apps’
en hun specifieke eigenschappen
MS Project: werken met het softwarepakket
vanaf donderdag 9 februari 2012
Een project heeft een welbepaalde doelstelling en bestaat uit een
gedefinieerd aantal activiteiten met elk een begin en een einde.
Dat alles moet worden gerealiseerd door mensen en met behulp
van beschikbare middelen. Parameters als tijd, kosten, benodigde
productiemiddelen en kwaliteit spelen daarbij een belangrijke
rol. Een project verschilt daardoor van het dagdagelijkse werk en
net omdat het geen routinewerk is, vergt het meer planning en
voorbereiding.
• Opbouw en werking demoapplicatie
• Configuratie OPC-UA-server
• Configuratie en werking UA-cliënt
aan de hand van dotnetscript
• Configuratie en werking UA-cliënt
aan de hand van C-script
• Werking en configuratie Wamp-server
• Koppeling tussen OPC-UA-server en Wamp-server
• XML-configuratie webserver
• Configuratie netwerkkaart en draadloos netwerk
• Integratie ocx-‘objects’ naar PHP
• Werking en compilatie van PHP
• Integratie van ocx-bibliotheek in de ontwikkelomgeving
van Objective C
• Eenvoudige ‘app’ met behulp van Objective C en PHP
• Userinterface schrijven in PHP/Objective-C
ten behoeve van VAT-tabel in STEP 7
• Praktisch
woensdagen 8 en 15 februari en donderdag 16 februari 2012,
telkens van 14 tot 21 uur, VIK-huis in Wommelgem.
Info: www.vik.be/tabletpc of manuella.goyvaerts@vik.be of 03 259 11 06.
Door die planning wil men de projectdoelstellingen realiseren
binnen de gestelde tijd- en kostengrenzen. Software zoals
Microsoft Project, draaiend onder Windows, is daarbij een
belangrijk hulpmiddel.
De training is geen theoretische cursus over projectplanning,
maar toont de deelnemer de middelen die in het pakket voorhanden
zijn en hoe ze gebruikt kunnen worden voor planningsdoeleinden.
• Programma
• Projecttaken ingeven
• Resources inbrengen
• Een project opvolgen
• Views en rapporten aanmaken
• MS Project als bedrijfstool
• Nieuw in de laatste MS Project-releases
• Praktisch
donderdagen 9 en 16 februari 2012, telkens van 10 tot 17 uur,
VIK-huis in Wommelgem.
Info: www.vik.be/msproject of manuella.goyvaerts@vik.be of 03 259 11 06.
45 I-mag januari 2012

cursusagenda januari – februari 2012
CURSUS STARTDATUM EINDDATUM AANTAL DAGEN UREN (VAN... TOT…) LEDEN-
TARIEF
TECHNOLOGIE
Klimatisatie van gebouwen 20/01/2012 17/02/2012 5 10-18 1190
CE-machinerichtlijn: 2006/42/EG 28/01/2012 18/02/2012 4 9-13 490
Bitumen-asfalt: de link 31/01/2012 14/02/2012 3 14-17 390
Ventilatietechnieken ** 04/02/2012 24/03/2012 6 9-12 680
Praktijk van de geotechniek 07/02/2012 13/03/2012 5 14-21/19-22 960
Tablet-pc stuurt en bewaakt uw industrieel proces 08/02/2012 16/02/2012 3 14-21 940
Bekistingen en zichtbeton 27/02/2012 12/03/2012 3 14-21/14-17 630
Industriële koeltechnieken 29/02/2012 16/05/2012 10 19-22 1050
BEDRIJFSKUNDE
Fellow in gerechtelijke expertise 21/01/2012 02/06/2012 13 9-13 1450
Kostenramingen en doorlooptijden van projecten (project estimates) 19/01/2012 26/01/2012 2 10-18 650
CLP (classification, labelling and packaging) - GHS (global harmonised system) 04/02/2012 04/02/2012 1 10-16 280
Functionele veiligheid 09/02/2012 16/02/2012 2 10-18 650
MS Project 09/02/2012 16/02/2012 2 10-17 680
Moderne smeertechnieken 28/02/2012 13/03/2012 3 14-21/14-17 580
Fellow in machinery safety 22/03/2012 14/06/2012 10 14-21 2180
VAARDIGHEDEN
** Xios Hogeschool, Diepenbeek
Bitumen-asfalt: de link
vanaf dinsdag 31 januari 2012
Na deze cursus heeft de cursist een beter inzicht in de invloed
van bitumineuze bindmiddelen op het gedrag van het asfalt op de
weg, de mogelijke voorspellingen van dat gedrag, maar ook de
beperkingen die er zijn ten gevolge van andere parameters.
• Programma
• Basiseigenschappen bitumineuze bindmiddelen
• Invloed mengselcomponenten op laboratoriumprestaties van
asfalt
• De link – the gap – naar de praktijk
• Praktisch
dinsdagen 31 januari, 7 en 14 februari 2012, telkens van 14 tot 17
uur, VIK-huis in Wommelgem.
Info: www.vik.be/bitumen of manuella.goyvaerts@vik.be of 03 259 11 06.
I-mag januari 2012 46

Start 22 maart 2012
Fellow in
machinery safety
• Inleiding
(nieuwe aanpak wetgeving, sociaal en
economisch gedeelte, toelichting relevante
richtlijnen, case)
• Wetgevend kader
(aansprakelijkheid, aankoopbeleid,
projectbouw, tijdslijn, aanpassen bestaande
installaties, KB arbeidsmiddelen, documenten)
• De machinerichtlijn
(artikels en interpretatie, veiligheids- en
gezondheidseisen, technisch dossier, normen)
• Risicoanalyse
(EN ISO 14121-1, normen als ondersteuning,
RA-technieken)
• Functionele veiligheid
(voorbeelden, EN ISO 13849-1,
veiligheidsafstanden via EN ISO 13857,
beveiligingsinrichtingen)
• Technische veiligheid
(elektrische veiligheid EN 60204, veiligheidsrelais)
• Toegepaste technieken
(robot, laser, automatische installaties)
Praktisch
De opleiding vindt plaats op donderdagen 22 en 29 maart,
19 en 26 april, 03 (bezoek werkplaats), 10, 24 en 31 mei,
07 en 14 juni, telkens van 14 tot 21 uur.
Gevolgd door een presentatie van de groepscases op een
af te spreken zaterdagvoormiddag in september 2012.
Plaats: VIK-huis in Wommelgem
• Toegepaste richtlijnen
(atex, emc, druk)
Met studiebezoek aan een demonstratiewerkplaats om
machinery safety te duiden met praktijkopdrachten.
derde promotie
Meer informatie?
Kijk op de website
www.vikvorming.be/fms
of vraag een folder aan
via vikvorming@vik.be
of 03 259 11 06.