NHH 2021: Blant Europas beste

Aktuell forskning”Festar du lit til dessedommedagsprofetane,harvi altså tjue årsnedgang i vente.Personleg har egvanskeleg for å trupå dei som lansererslike ekstremscenario– at detskal gå nedovermed heile verda.Øystein Thøgersenproblem. Vi må ta dei kortsiktigeproblema, seier dei.– Kva skal ein gjere – vere redd? Går det i hundane? Her har makroøkonomien behov for ny forsking,seier professor Øystein Thøgersen.Det eine er kva som vil skje medveksten i etterkant av store resesjonar –med store fall i både BNP og isysselsetjinga. Det skaper ein situasjonder bankvesenet og finanssektorensluttar å fungere optimalt, og derbankane ikkje gjer jobben dei er til for,nemleg å låne kapital til næringslivet oghushalda i tilstrekkeleg grad, seier dei.– Fleire forskarar refererer til data somviser at gjennomsnittsveksten ser ut til åfalle i mange år framover for dei som erramma. Stiglitz tek dette pessimistiskeutgangspunktet verkeleg på alvor ogseier at det vil bli endå verre enn andreøkonomiske kriser gjennom historia harvore.Eit anna heilt grunnleggjande spørsmåler kva som skjer med land som harsvært høg offentleg gjeld.– Kva skjer med land når den offentlegegjelda er på over 90 prosent? spørThøgersen. Då er det fare på ferde.Land som kjem over 90 prosent, er istor fare for å hamne i ein fallandespiral. Hellas, til dømes, ligg dårleg an,utan at det er nokon global fare, sidanlandet er så lite. Men det er også andreland med svært høg gjeld. Neste land utkan vere Spania. Og kva skjer medUSA? Kva skal ein gjere – vere redd?Går det i hundane? Her harmakroøkonomien behov for ny forsking,seier Thøgersen.Det finst to ytterpunkt i makrofaget,fortel forskarane. Det eine seier atoffentleg gjeld er eit alvorleg problem,og at politikarane må halde igjen ogikkje bruke offentlege pengar på allegode formål i ein slik fase av krisa.– Dersom du har brukt opp allepengane på førehand og har masseoffentleg gjeld, er verktøykassadessverre tom. Det er sjølvsagt ikkjenoko problem for oljerike Noreg, menfor mange av landa som har høg ogstigande statsgjeld, blir det utfordrande.FordelingseffektenAndre makroøkonomar meiner atoffentleg gjeld er eit langsiktig problem,og at vi ikkje kan unne oss den luksusendet er å konsentrere seg om langsiktige– Både Stiglitz og Paul Krugman seierat vi må bruke meir pengar. Pøse påmed pengar – det er resepten dei tonobelprisvinnarane skriv ut, seierThøgersen kritisk.Då finansministeren i England nylegmelde frå om kutt i velferdstilbodet,reagerte dei same økonomane.Finansminister George Osborne på siside sa til parlamentet at dettebudsjettet «pays for the past, and plansfor the future».– Krugman og Stiglitz er uroa forfordelingseffekten, seierførsteamanuensis Gernot Doppelhofer.– Den britiske regjeringa begynner no åspare ganske dramatisk, og det går langtinn i offentleg sektor, medkonsekvensar for både skulevesenet ogforsvaret. Krugman og Stiglitz erurolege for konsekvensane for denfattigaste delen av befolkninga nårmyndigheitene sparer inn på utgiftenetil offentlege ytingar. Dei kastar eitkritisk lys over fordelingseffektane avdesse innsparingane, seier Doppelhofer.Eit problem er at restruktureringa ikkjekom tidlegare i gang, og at regjeringa nohar så liten fleksibilitet.n r. 3 - 2 0 1 0 N H H B u l l e t i n 19