Tromboelastometria – nowa metoda wspomagająca decyzje ...
Tromboelastometria – nowa metoda wspomagająca decyzje ...
Tromboelastometria – nowa metoda wspomagająca decyzje ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
90<br />
porównywalne, autorzy przedstawiają piśmiennictwo omawiające<br />
kliniczne zastosowanie obu tych metod.<br />
KARDIOCHIRURGIA<br />
Najwięcej publikacji dotyczy zastosowania metody obrazowania<br />
tworzenia się skrzepu pełnej krwi w kardiochirurgii [17, 28].<br />
Jednym z zastosowań jest ocena ryzyka krwawienia pooperacyjnego<br />
oraz możliwość rozpoznania, czy krwawienie<br />
występuje z przyczyn chirurgicznych, czy też jego powodem<br />
są zaburzenia w układzie krzepnięcia. Spiess i wsp. przeprowadzili<br />
analizę retrospektywną 1079 pacjentów kardiochirurgicznych,<br />
podzielonych na dwie grupy, przed tromboelastografią<br />
i po jej zastosowaniu. Badacze oceniali utratę krwi<br />
i częstość reoperacji z powodu krwawienia. Stwierdzili znamiennie<br />
mniejsze zapotrzebowanie na krew i preparaty krwiopochodne<br />
oraz ograniczenie częstości reoperacji w grupie,<br />
w której stosowano tromboelastografię [37].<br />
Do podobnych wniosków doszli Anderson i wsp., prowadząc<br />
badania w grupie 990 pacjentów. Według nich, zastosowanie<br />
tromboelastometrii ogranicza objętość przetaczanej<br />
krwi i preparatów krwiopochodnych dzięki możliwości szybkiego<br />
monitorowania zaburzeń układu krzepnięcia i wyników<br />
leczenia [3].<br />
Cammerer i wsp. wykazali w badaniu obejmującym 255<br />
pacjentów poddanych operacjom kardiochirurgicznym, u których<br />
HEPTEM i FIBTEM były wykonywane rutynowo w okresie<br />
okołooperacyjnym, że można przewidywać krwawienie<br />
przekraczające 500 ml w pierwszych sześciu godzinach po<br />
zabiegu [5].<br />
W badaniach Davidsona i wsp. w grupie 58 chorych poddanych<br />
rewaskularyzacji mięśnia sercowego nie stwierdzono<br />
znamiennych korelacji między wynikami tromboelastometrii a<br />
nasileniem krwawienia w okresie pooperacyjnym. Jednak autorzy<br />
ci przyznają, że na podstawie wyników uzyskanych tą<br />
metodą można przewidzieć brak zagrożenia krwawieniem po<br />
operacji u poszczególnych pacjentów [7].<br />
Badania tromboelastograficzne odgrywają znaczącą rolę<br />
w dokumentowaniu wyników leczenia zaburzeń krzepnięcia.<br />
Jest to pomocne w przypadkach operacji, w czasie których<br />
podawana jest heparyna, a nie jest ona jedynym czynnikiem<br />
wpływającym na czas i jakość krzepnięcia. Zastosowanie<br />
tromboelastografii pozwala na kontrolowanie efektów podania<br />
dawki protaminy oraz różnicowanie zaburzeń krzepnięcia,<br />
gdy jej obliczona dawka nie przynosi oczekiwanych rezultatów<br />
[38].<br />
W celu umożliwienia powszechnego wykorzystania tej<br />
metody w praktyce klinicznej dąży się do opracowania schematów<br />
postępowania, tzw. algorytmów, ściśle określających<br />
na podstawie wyników tromboelastometrii lub tromboelastografii<br />
rodzaj i ilość preparatów krwiopochodnych oraz leków,<br />
które powinny być zastosowane [35, 36].<br />
Anderson i wsp. podali zalecenia dotyczące leczenia zaburzeń<br />
krzepnięcia na podstawie konkretnych wartości CT,<br />
CFT, czy MCF w poszczególnych testach: HEPTEM, FIBTEM<br />
i APTEM [3].<br />
TRANSPLANTOLOGIA<br />
Doniesienia o wykorzystaniu tromboelastografii lub troboelastometrii<br />
w transplantologii dotyczą najczęściej operacji przeszczepienia<br />
wątroby. Coacley i wsp. przedstawili wyniki badania<br />
prospektywnego dotyczącego 20 chorych poddanych<br />
transplantacji wątroby, u których zastosowali protokół przetaczania<br />
krwi i preparatów krwiopochodnych na podstawie<br />
wyników obrazowania tworzącego się skrzepu. Autorzy ci<br />
stwierdzili, że zastosowanie tej metody pozwala na optymalizację<br />
leczenia zaburzeń hemostazy [2, 6].<br />
Podobne wnioski przedstawili McNicol i wsp. na podstawie<br />
badań obejmujących 75 pacjentów, u których podczas<br />
J. Trzebicki, G. Kuźmińska, P. Domagała<br />
operacji przeszczepienia wątroby stosowali tromboelastografię<br />
[24].<br />
Wprowadzenie obrazowania tworzenia się skrzepu dało<br />
nowe narzędzie badawcze do oceny hiperfibrynolizy występującej<br />
w niektórych przypadkach po reperfuzji przeszczepionej<br />
wątroby. Pozwoliło to na wykrywanie zjawiska hiperfibrynolizy<br />
i jego kontrolowane leczenie antyfibrynolitykami [11].<br />
Opisywane jest również zastosowanie tromboelastografii<br />
w transplantacji jelita cienkiego lub jednoczasowego przeszczepienia<br />
trzustki i nerki [27, 39].<br />
URAZY<br />
<strong>Tromboelastometria</strong> znajduje także swoje miejsce w wykrywaniu<br />
wczesnych zaburzeń hemostazy u chorych po urazach<br />
wielonarządowych. Johansson i wsp. opisali 10 pacjentów z<br />
masywnymi krwotokami, w większości pourazowymi, i stwierdzili,<br />
że tromboelastometria pomaga w podjęciu decyzji o<br />
wczesnym leczeniu substytucyjnym tych chorych [19].<br />
Do podobnych wniosków doszli Rugeri i wsp., stosując<br />
tromboelastometrię do oceny wczesnych zaburzeń hemostazy,<br />
w badaniu prospektywnym 90 kolejnych pacjentów z urazami<br />
[29].<br />
POŁOŻNICTWO<br />
Zmiany w układzie krzepnięcia u ciężarnych kobiet mogą<br />
występować pod postacią nadkrzepliwości oraz zmniejszonej<br />
krzepliwości [4, 32].<br />
Pierwsze zaburzenie może prowadzić do zakrzepicy w<br />
układzie żylnym z następową zatorowością płucną, drugie <strong>–</strong><br />
do ciężkich krwotoków w okresie okołoporodowym, które są<br />
najczęstszą przyczyną zgonu kobiet w ciąży [20].<br />
Z tego powodu ocena zaburzeń hemostazy wykonana przy<br />
łóżku pacjentki za pomocą tromboelastografii może ograniczyć<br />
powikłania krwotoczne u ciężarnych kobiet, przyspieszając<br />
i ukierunkowując <strong>decyzje</strong> terapeutyczne [33, 40].<br />
INNE DZIEDZINY MEDYCYNY<br />
Próby zastosowania omawianej metody badania kinetycznych<br />
i fizycznych właściwości skrzepu pełnej krwi są <strong>–</strong> według dostępnej<br />
literatury <strong>–</strong> prowadzone w różnych dziedzinach medycyny.<br />
W intensywnej terapii, w celu oceny stopnia ryzyka krwawienia<br />
w czasie terapii białkiem C, przeprowadzono badania<br />
z udziałem ochotników. Wyniki badań tromboelastometrycznych<br />
pozwoliły na wysunięcie wniosku, że po podaniu białka<br />
C nasilenie zaburzeń hemostazy jest wprost proporcjonalne<br />
do dawki zastosowanego preparatu, a zmiany te są podobne<br />
do efektów działania heparyny [25].<br />
W chirurgii naczyniowej mogą występować masywne<br />
krwotoki, prowadzące do nasilonych zaburzeń krzepnięcia<br />
wynikających ze zużycia czynników krzepnięcia i płytek<br />
krwi. Odwrotnym powikłaniem w tego typu operacjach<br />
jest nadkrzepliwość, prowadząca często do niepowodzeń<br />
w leczeniu. W tych przypadkach może być wykorzystywana<br />
tromboelastometria lub tromboelastografia do rozpoznania<br />
i prowadzenia kontrolowanej terapii przeciwzakrzepowej<br />
[12, 13].<br />
W neurochirurgii opisano znaczącą nadkrzepliwość w<br />
czasie zabiegu kraniotomii, ze szczególnym wskazaniem<br />
na kobiety palące i młody wiek, co wiąże się u tych chorych<br />
z ryzykiem zakrzepicy. Dalsze badania nad zastosowaniem<br />
tromboelastografii w tej specjalności mają być kontynuowane<br />
[1].<br />
Opisano również zastosowanie tromboelastografii u chorych<br />
na hemofilię, co ułatwia dostosowanie terapii substytucyjnej<br />
w poszczególnych przypadkach [9, 34].
Change language