Nº 29, 2009 - Unións Agrarias

Número 29 • setembro - outubro / 09
Sectores • Territorio • Mobilizacións • Institucional • Reportaxe • Entrevista • Desenvolvemento rural • Medio ambiente • Fiscal • Formación
Contra a ruina no campo,
MOBILIZACIÓN
A organización demanda acordos
homologados para o 100% da
uva amparada en Ourense
UUAA esixirá na Mesa da Pataca
que se regularicen as relacións
entre produtores e industria

SUMARIO
4-6 UUAA esixe que as industrias cumpran
definitivamente o acordo lácteo.
8-9 Vendima 2009, unha oportunidade para
ordenar o sector vitivinícola.
10-11 O cooperativismo no sector vitivinícola nas
Rías Baixas.
12 Vacún de carne: profunda crise en todo o
sector.
14 No rural, os mesmos servizos públicos
que nos contornos urbanos.
16-17 Vantaxes da enerxía solar fotovoltaica.
18-19 O Club Xovenes Gandeiros entre os mellores
de Europa.
20-21 ¿Débese reorientar en España a produción
de carne de polo?
23 UUAA aposta polos contratos homologados
no sector da pataca.
24 Inconsistente política de lumes da Xunta
de Galicia.
25 Noticias forestais.
28 Entrevista ao secretario xeral comarcal
de Ourense Occidental.
30 UUAA tramitou preto do 50% das solicitudes
do CES de toda Galicia.
31 Modificación da Lei do solo.
32-33 Unións Agrarias e Fademur fomentan o
espírito empresarial ecolóxico.
34-35 Máis de 500 mulleres do rural galego fórmanse
en novas tecnoloxías.
36 Os riscos dos apeiros de preparación do
terreo (II).
38-42 Noticias de empresa do sector agropecuario.
44 Norman Borlaug, artífice da Revolución
Verde.
46 A Estrada conquista mercados na produción
de mazá ecolóxica.
48-49 NORMATIVA.
50 Sedes de Unións Agrarias.
Número 29 • setembro - outubro / 09
Sectores • Territorio • Mobilizacións • Institucional • Reportaxe • Entrevista • Desenvolvemento rural • Medio ambiente • Fiscal • Formación
Contra a ruina no campo,
MOBILIZACIÓN
A organización demanda acordos
homologados para o 100% da
uva amparada en Ourense
UUAA esixirá na Mesa da Pataca
que se regularicen as relacións
entre produtores e industria
Tirada: 13.500 exemplares
COLABORA
Unións Agrarias non se
identifica necesariamente
coas opinións dos
artigos asinados
Ano V
Número 29
Setembro-Outubro
2009
Para calquera
ampliación
e consulta sobre
as informacións
publicadas en
A TERRA poden
dirixirse á redacción
da revista.
A TERRA DO GANDEIRO E O AGRICULTOR
Edita
Unións Agrarias-UPA
Redacción, administración e publicidade
Rúa Doutor Maceira, 13-baixo.
15706 Santiago de Compostela
Teléfono: 981 530 500
Fax: 981 531 724
E-mail: unionsagrarias_upagalicia@upa.es
www.unionsagrarias.org
Roberto García González
Secretario Xeral de Unións Agrarias
O éxito está baseado no sentido
común, afirmaba Napoléon. Unha
cualidade que trasladada ao sector
agrogandeiro galego, brillou pola súa
ausencia ata o de agora. Os pouco
máis de 1.300 contratos asinados no
sector lácteo constatan a tozudez e
a obsesión dalgunhas empresas por
manter cos produtores modelos contractuais
propios dos señores feudais
da Idade Media baseados no ordeno e
mando e ti obedeces.
Desde Unións Agrarias sempre mantivemos
que a única maneira de que
o sector primario se vertebre económica
e socialmente é a través de
regras de mercado claras e iguais
para todos e así o trasladamos en
todos os foros nos que participamos.
A sinatura do acordo lácteo foi un
fito porque prioriza verdadeiramente
esta fórmula, pero as vontades para
facelo cumprir avanzan a distinta
velocidade. Mentres que a distribución
e unha parte das industrias si
apostan por este acordo, hai outras
que só buscan torpedealo e botalo
abaixo para continuar co dereito de
pernada sobre os produtores. Unións
Agrarias non o vai consentir e iniciaremos
unha campaña de presión
sobre aquelas industrias que están a
sabotear o acordo.
Só mediante a extensión de contratos
homologados a todos os ámbitos
da produción agraria e gandeira se
Dirección
Comisión Executiva Nacional
de Unións Agrarias-UPA
Xestión e administración
Javier López
Coordenación
José Rodríguez
Redacción
Xosé Darriba
Mª Jose Imia
Servizos técnicos, xurídicos
e administrativos de Unións Agrarias-UPA
prensa.unions@upa.es
EDITORIAL
¡Os contratos,
para todos!
poden sentar as bases que garantan
rendas dignas para as explotacións.
Precisamos modelos de conformación
de prezos que se asenten nunha
indexación en base a parámetros
obxectivos que eliminen os privilexios
da patronal para decidir canto e cando
nos pagan pola nosa produción e
tamén de abastecemento para realizar
a nosa programación.
O camiño está marcado e consesuado
por todos os axentes pero non
está exento de atrancos. Asturias
e Galicia son as Comunidades que
máis retraso levan no cumprimento
do acordo lácteo e unha gran parte
desta responsabilidade correspóndelle
á Xunta.
O Goberno galego non pode mirar
cara outro lado e non debe consentir
que algunhas industrias se carguen a
última oportunidade de subsistencia
e dignificación do sector primario. Só
a Administración galega pode actuar
contundentemente contra estas firmas
que incumpren o asinado, mostrando
así un verdadeiro apoio ao
sector gandeiro máis aló das palabras
e as gratuítas declaracións de intencións.
Esa será a principal mensaxe
que lanzaremos na mobilización do
vindeiro 21 de novembro. O campo
debe facerse ver e xa non se convence
con promesas baldías e actuacións
tibias. Porque é de sentido común que
así o fagamos.
Departamento Comercial
Raúl Bacelar
revista.unions@upa.es
Secretaría
Begoña Becerra
secretaria.unions@upa.es
Fotografía
Noelia Rodríguez Vilariño,
Arquivo Unións Agrarias, Betty Acuña,
Fotos AGN.
Impresión
Imprenta La Ibérica (Santiago)
Depósito Legal: C-71-2005

SECTOR LÁCTEO
O secretario xeral de UUAA e o de gandeiria de UPA participaron na reunión do Comité de Seguimento do acordo lácteo.
Roberto García reiterou a petición de UUAA de crear unha subcomisión en Galicia
que analice o cumprimento do acordo lácteo nesta Comunidade
Unións Agrarias iniciará unha campaña
selectiva de presión ás industrias
que sabotean o acordo lácteo
O sindicato mobilizarase activamente na protesta en Madrid pola
situación do sector agrario do 21 de novembro
O sindicato Unións Agrarias iniciará unha campaña selectiva
de presión a aquelas industrias que non cumpran o
acordo lácteo e que se dedican sabotealo. Así o manifestou
o secretario xeral deste sindicato, Roberto García, tras
a xuntanza do Comité de Seguimento que se celebrou en
Madrid, reiterando a validez e transcendencia do acordo
asinado en xullo. O secretario xeral de UUAA lamentou que
os repetidos intentos de sabotaxe de empresas como Leite
Río, Celta e Reny Picot distorsionen a realidade do sector,
no que si hai unha vontade de cumprimento por parte da
distribución e dun grupo numeroso de industrias.
Precisamente, a situación dramática que vive o sector lácteo
xunto ao resto do conxunto de eidos agrogandeiros será
o eixo da manfiestación que terá lugar en Madrid o vindeiro
21 de novembro. A mobilizacion inclúe tamén unha xornada
de paro xeral no agro o venres, 20 de novembro e con
ela preténdese visibilizar a maior crise do sector primario
en toda a súa historia. Para Unións Agrarias é prioritario
que o sector primario sexa considerado como estratéxico
en políticas europeas, nacionais e autonómicas que aseguren
a supervivencia do sector
En relación co cumprimento do acordo lácteo, o Ministerio
presentou un documento no que se avalía o grao de cumprimento
do acordo en canto a contratos asinados entre a
4
A Terra
industria e os produtores que suman 1.583 relacións contractuais,
algo que para o sindicato Unións Agrarias é totalmente
insuficiente en números reais e en volume de leite
que estes implican, pouco máis que 562.000 toneladas
Ao longo destes tres meses, o sindicato
Unións Agrarias ten detectado
un número de industrias que
si apostaron polo cumprimento
do acordo, mentres que existen
outras que “están a chulear aos
produtores lácteos”, segundo
salientou Roberto García, esgotando
o tempo máximo para a
sinatura dos contratos ou ofertándolles
asinalos por debaixo dos
prezos do mercado.
Contra estas firmas, Unións
Agrarias actuará de cara a trasladarlle
ao consumidor e á sociedade,
en xeral, que non están a respectar
as regras de mercado e polo
tanto, o acordo ratificado en xullo.
Pola súa banda, o secretario de
Gandería de UPA, Román Santalla,

salientou que dado que os maiores graos de incumprimento
do acordo lácteo se atopan en industrias que actúan
fundamentalmente en Asturias e Galicia, trasladáronlle ao
MARM a necesidade de que inste aos Gobernos autonómicos
destas Comunidades a que “non eludan a súa responsabilidade
e actúen de cara a garantir o acordo”.
Neste sentido, Unións Agrarias ten demandado que a
Consellería de Medio Rural cree unha subcomisión de
seguimento deste acordo lácteo en Galicia, xa que a produción
de leite nesta Comunidade supón o 60% do total
estatal. Roberto García salientou ao respecto que Galicia é
nestes momentos onde se están rexistrando os prezos do
leite máis baixos de Europa, o que “fai necesaria por parte
da Xunta de Galicia unha actuación clara e contundente
que evite a extorsión que vive nos gandeiros por parte de
industrias como Leite Río, Celta e Reny Picot”.
Unións Agrarias xa presentara na reunión do Comité de
Seguimento do mes de setembro un exhaustivo informe
analizando a situación do sector, que incluía facturas de
empresas que pagan o leite por debaixo do acordado, así
como documentos gráficos que constatan que a distribución
sigue utilizando os baixos prezos do leite como produto
reclamo. Este documento constataba que en Galicia
se continúa pagando o leite unha media de 3 céntimos
por debaixo do prezo de referencia acordado, o que sitúa
SECTOR LÁCTEO
a Comunidade galega no último posto do ranking de prezos.
Ademais, Unións Agrarias denunciou publicamente a deixadez
e pasotismo que a Xunta de Galicia está a escenificar
co sector lácteo galego. Esta foi una das principais conclusións
ás que se chegou no decurso da xuntanza do Comité
Sectorial do Leite, desde o que se instou ao Goberno de
Núñez Feijoo a que se posicione e interveña ante actitudes
empresariais como a de Xesús Lence, ao tempo que asuma
a súa responsabilidade na recuperación do sector, amosando
un claro apoio ás ofertas de cooperativas que está
a recibir estes días a pranta de Leite Pascual en Outeiro de
Rei (Lugo).
Sobre este asunto, Unións Agrarias entende que o Executivo
autonómico debería apostar de xeito decidido pola oferta
das cooperativas como unha medida de apoio a estas asociacións,
que neste momento se atopan nunha situación de
debilidade, derivada, en boa parte, polas políticas empresariais
de Leite Río-Leyma. Para o sindicato, é urxente que
o Goberno galego avale esta operación empresarial, xa que
desta situación pódense derivar perdas de postos de traballo,
entrada de leite por debaixo dos custes de produción;
e en definitiva, un maior debilitamento do sector lácteo
galego, fomentando a liquidación das industrias de Galicia
e pechando explotacións gandeiras.
A Terra
5

SECTOR LÁCTEO
M6040
M7040
M8540
M9540
6
A Terra
Manuel Legón:
“O acordo
asinado en
Madrid supón
unha garantía
de prezos”
Este gandeiro asinou o seu primeiro
contrato que lle garante un prezo mínimo
de 0,32 euros ata febreiro de 2010
Para Manuel Legón Préstamo, dono dunha explotación en
Vilar de Sarria, en Lugo, o acordo alcanzado en xullo en
Madrid supón “un paso importante, xa que ata agora non
había ningunha garantía de prezos”. Este gandeiro vén
de asinar recentemente o seu primeiro contrato homologado
con CELEGA, grazas ao que a partir de agora ten
garantido un prezo mínimo do leite de 0,32 euros, ao
que hai que engadir as calidades. “Ata agora estábanmo
pagando a 0,28 euros coas calidades incluídas”, lembra
sinalando que este contrato terá vixencia ata febreiro de
2010. Manuel Legón ten na súa explotación 70 vacas
e novillas e produce diariamente unha media de 1.000
litros de leite.
Víctor Bello:
“Os contratos
son a curto
prazo a
clave para
sobrevivir”
Este gandeiro de Trazo acaba de renovar
a súa relación contractual con Pascual
por un ano
Víctor Bello é un defensor dos contratos homologados como
garantía de subsistencia para todos os subsectores agrogandeiros.
A longo prazo, considera que establecen unha relación
sólida entre produtores e industrias, dous axentes que, “son
complementarios e imprescindibles entre si”. Este gandeiro
de Trazo valora o acordo de Madrid, “pero hai que cumprilo”.
Referíndose á súa relación con Pascual, destaca que esta
industria foi das primeiras en apostar polos contratos e subliña
que o que acaba de asinar establece un prezo mínimo do
leite en base á referencia de Francia, máis un diferencial e as
primas de calidade e cantidade. Víctor Bello ten unha explotación
con 89 vacas e produce unha media de 2.200 litros
diarios. En agosto, pagáronlle o leite a 0,31 euros.
Tecnología Japonesa.
Estética Europea.
M40
De 66 cv a 97 cv.
www.kubotatractores.es

A Terra 7
CABECEIRA

CABECEIRA
Unións Agrarias considera fundamental ordenar o sector
Vendima 2009, un espellismo motivado
polo abandono de terras de produción
O resultado da vendima 2009 está sendo satisfactorio para
o sector vitivinícola de Galicia; unha satisfacción motivada
en boa medida polo prezo da uva que leva nesta campaña.
Mais, desde Unións Agrarias vense reiterando que esta
situación é o reflexo dunha conxuntura puntual na que hai
escaseza de uva pero no momento en que a produción se
incremente, os prezos volverán a caer de novo. Estamos
pois, ante unha oportunidade para ordenar o sector vitivinícola
de Galicia
Para o sindicato Unións Agrarias, a situación actual de escaseza
de produto débese fundamentalmente a varios factores:
por un lado a pouca produción nesta campaña que consolida
dous anos de colleita escasa, e por outro, ao abandono provocado
polos baixos prezos de campañas anteriores. A isto
hai que engadir tamén o incremento das exportacións de
viño dada a súa elevada calidade. Feita esta análise, é necesario
traballar en varias liñas de actuación. É preciso deseñar
políticas que eviten o abandono garantindo, ao mesmo
tempo, a estabilidade das rendas.
Isto conséguese instaurando dunha vez por todas os contratos
homologados para o 100% da uva amparada nas denominacións
de orixe de Ourense. Precisamente, este foi unha
das demandas realizadas por Unións Agrarias ao delegado
da Xunta de Galicia en Ourense, Roxelio Martínez, como
unha das medidas imprescindibles que darán estabilidade
ao sector.
8
A Terra
De cara á consecución destes obxectivos
–políticas específicas e contratos
homologados- Unións Agrarias considera
esencial avanzar no desenvolvemento
das denominacións de orixe,
para o que é preciso levar a cabo unha
actualización dos censos de produción,
de cara a coñecer a realidade
actual das explotacións vitivinícolas.
Ademais, resulta necesario elaborar
un plan de loita contra o abandono de
viñedos a desenvolver conxuntamente
coa Administración e cos consellos
reguladores.
As Denominacións de Orixe, unha a
unha
Analizando as denominacións de orixe
por separado cabe salientar a das Rías
Baixas como unha das máis profesionalizadas
xa que ten moito percorrido
feito e camiña, na actualidade, cara
unha interprofesional que instale definitivamente
un sistema de indexación
de prezos, similar ao xa introducido por
Unións Agrarias no último acordo da

VENDIMA 2009
Mesa do viño. Con respecto a esta campaña, a Denominación
de Orixe Rías Baixas afróntaa con certa tranquilidade, xa que
conta cun prezo negociado para as próximas 3 campañas.
A Denominación de Orixe do Ribeiro parte dunha situación
iniciada o pasado ano 2008, na que a variedade preferente
de uva tiña un contrato homologado en vigor ata 2009, e a
autorizada contaba con outro acordo de mínimos en vigor
para o 2008 que supoñía 0,30 euros por quilo de uva. Cabe
lembrar que o prezo medio para etas variedades na campaña
2007 estaba entre 0,15 e 0,20 euros. E de todos os
xeitos, nos acordos de 2008 ninguén agás UUAA quixo introducir
estas variedades no contrato.
Neste sentido, desde Unións Agrarias ratifícase na súa
afirmación de que todas as uvas son necesarias e teñen
que ter prezo e aconsellou aos produtores que non vendan
uva nesta campaña por debaixo dos 0,90 euros este
ano 2009. Ademais, o sindicato quere sentarse a negociar
contratos homologados para toda a produción do ano
2010 e seguintes.
En canto á Denominación de Orixe de Valdeorras, é necesario
que exista un acordo de prezos para o 100% da produción,
xa que na actualidade non existe, co que as adegas
están a difundir unha situación a todas luces irreal de moita
produción, o que fai que intenten coller uvas sen prezo.
A Denominación de Orixe de Monterrei conta cunha produción
este ano en torno aos 3 millóns de quilos, e dado que
non existe capacidade para recoller esta produción, Unións
Agrarias propón unha discriminación positiva que fomente
a implantación de adegas desta Denominación de Orixe ao
tempo que propón unha negociación con garantía de recoller
o 100% da produción.
A Terra 9

CABECEIRA
O cooperativismo no sector
vitivinícola nas Rías Baixas garante
a súa viabilidade e consolídao como
sector estratéxico de Galicia
Sempre se pensa que detrás do éxito empresarial hai
grandes secretos ocultos pero o que realmente non falta
é a ilusión e o traballo dun grupo de xente promotora
e a aposta que nun determinado momento fan por unha
ou outra fórmula empresarial. É o exemplo de adegas
que hoxe traspasan as fronteiras de Galicia e incluso de
España como son as cooperativas Martín Códax e Condes
de Albarei que apostaron firmemente por este modelo,
o cooperativismo, como verdadeiro eixe de toda a súa
acción empresarial. Hoxe estas dúas firmas lideran nas
Rías Baixas cadansúa entidade que cada ano medra en
socios e en volume de facturación.
Os xerentes de Condes de Albarei e de Martín Códax,
Xavier Zas e Juan Vázquez, respectivamente, amósanse
satisfeitos de ter liderado desde os seus inicios un
proxecto empresarial que deu lugar a varias cooperativas
nas Rías Baixas en torno ao albariño que agrupou a 1.000
agricultores da zona e a un gran número de colaboradores.
Un aposta sen precedentes que pronto comezou a dar
os seus froitos.
José Martínez Chantada, presidente da cooperativa Martín
Códax, lembra como os socios comprobaron os beneficios
da cooperativa cando, por exemplo, se articulou a empresa
de Servizos Agrarios, coa que moitos deles puideron
solucionar diversos problemas e tarefas das súas parcelas,
e coa que se conseguiu, ademais, garantir a continuidade
xeracional.
O segredo deste éxito pasa, segundo o xerente de Martín
Códax, por centrarse precisamente no socio, axudándolle,
asesorándoo, colaborando con el para que amplíe as súas
explotacións. Ademais é preciso apostar pola produción
propia para xerar máis volume de negocio e máis competitividade
e, finalmente, é imprescindible a sinatura de
contratos homologados que xa son unha realidade desde o
10
A Terra
ano 2006, para o que poñen a disposición dos socios todo
os servizos de asesoramento da cooperativa. Tanto Juan
Vázquez como Xavier Zas coinciden en destacar os contratos
homologados como base da vitucultura do momento,
xa que garanten un prezo acorde co mercado, ademais da
recollida e a calidade do produto.
Os xerentes das adegas Martín Códax e das Adegas Condes
de Albarei coinciden en sinalar que os obxectivos destas
dúas cooperativas é asegurar a comercialización de toda a
produción “presente e futura” e a prezos de mercado máis
a rendibilidade sobre o diñeiro investido por cada socio na
súa explotación.
Deste xeito, obterase un certo liderado ao tempo que se contribúe
a situar os viños brancos nun lugar destacado no mercado.
Conxúganse, a xuízo de Juan Vázquez, tres factores:
“a comercialización, a produción e o factor social”, sendo
◖ O cooperativismo
agrupa 1.000 viticultores
e a un gran número de
colaboradores nas Rias
Baixas ◗
necesario, neste
último, saber trasladar
á comarca
a importancia do
sector vitivinícola
para o seu desenvolvemento
social
e económico.
Esta mesma concienciación é preciso trasladala tamén ás
Administracións tanto estatal como autonómica. “O mundo
do viño deu momentos moi gratos aos políticos” lembra
Juan Vázquez, pero é preciso que os gobernos recoñezan
que “este é un sector estratéxico para Galicia” e isto débese
trasladar a través dunha “maior promoción e colaboración
e un maior apoio na creación de infraestruturas”. Para
Xavier Zas “falta un pouco a visión de conxunto” e concienciación
deste sector “como escaparate de Galicia” en
moitos ámbitos.

Martín Códax, en continua expansión
Centrada desde os seus inicios como adega na produción de
viño albariño, a cooperativa Martín Códax, acumula ano tras
anos premios e recoñecementos que sitúan os seus caldos
entre os máis prestixiosos de todo o mundo. Botando unha
ollada atrás, Juan Vázquez lembra como no ano 2007 lograron
incrementar o 50% o volume de facturación con respecto
ao 2006, pasando de 10 millóns de euros aos 15 millóns; “un
logro que se conseguiu incrementando a produción, ampliando
os países a exportar e diversificando os produtos”.
Precisamente, esta aposta pola diversificación traduciuse en
colaboracións con cooperativas do Bierzo, da Rioja e incluso
de Monterrei, en Ourense, “poñendo en valor, en todo
momento, a capacidade de Martín Códax para facer viños
e a nosa rede comercial, que nos permite ter contactos cos
mellores importadores e compradores de todo o mundo”.
Referíndose á cooperativa de Monterrei Terras do Cigarrón,
coa que están a colaborar, Juan Vázquez destaca especialmente
a agricultura moderna que están a desenvolver nesta
D.O., ao tempo que subliña “o carácter atlántico” do seu
godello que o converte nun caldo fresco capaz de satisfacer
as demandas do consumidor.
Os viños Martín Códax non só copan o mercado nacional;
hoxe pódense atopar en practicamente toda Europa e en
Estados Unidos. Juan Vázquez lembra como este último país
está a desenvolver un plan estratéxico que consiste en promocionar
alí os viños españois tal e como antes fixeron cos
franceses e italianos, polo que hoxe un rioja, un godello e un
albariño están ao alcance do consumidor estadounidense.
Neste sentido, o xerente de Martín Códax lembra como cada
ano esta cooperativa fai unha aposta seria pola promoción
no exterior, destinando unha media de 600.000 euros a dar
a coñecer os seus caldos en terceiros países. Ademais, unha
das súas últimas prioridades atópase na dinamización do
contorno social desta comarca pontevedresa.
LIFE+
"CAMBIAR O CAMBIO"
Martín Códax colabora coa cooperativa Terras do Cigarrón de Monterrei.
REPORTAXE • COOPERATIVAS
Condes de Albarei, exemplo de inclusión social e referente
en enoturismo
Convencidos de que Condes de Albarei está na elite da produción
do albariño, sendo un dos mellores de todo o mundo,
o equipo empresarial destas adegas apostou por desenvolver
un proxecto innovador nas Rías Baixas, para o que comezou
comprando terreos hai tres anos e rematou coa adquisición
do Pazo Baión. Esta infraestrutura que conta 9.000
metros constrúídos e con 30 hectáreas, 22 hectáreas delas
de viñedo, dedicarase fundamentalmente a facer viño de finca
cunha marca propia deste Pazo, por un lado, e á creación
dun complexo enoturístico que se prevé que o visiten
50.000 turistas cada ano. Ademais, este proxecto conta cunha
vertente social directamente relacionada co Pazo Baión,
xa que contribuirá á rehabilitación de drogodependentes.
Precisamente, na actualidade xa están a traballar nesta iniciativa
sete ex drogodependentes.
Para Guillermo Rodríguez, presidente de Condes de Albarei,
o máis complicado foi embarcar neste proxecto aos 380
socios da cooperativa, xa que, ao seu entender, o conservadurismo
é unha característica desta forma empresarial en
Galicia. Xavier Zas sinalou que é un claro exemplo de que
unha excelente organización da cooperativa e a unidade na
persecución dun obxectivo común, permiten afrontar calquera
reto que se propoña, por complicado que este poida
parecer.
Condes de Albarei afronta este proxecto nun momento de
recesión económica pero con un volume de facturación
anual que ronda os 9 millóns de euros. Se ben Xavier Zas
recoñece certa baixada na comercialización nacional destes
viños, destaca que no mercado internacional incrementou a
súa presenza ao pasar do 20% ao 30% actual. Neste sentido,
confía na recuperación durante este ano no que a produción
se incrementou lixeiramente con respecto a 2008,
recolléndose 2,5 millóns de quilos de uva.
Unións Agrarias-UPA informa da celebración da Xornada CAMBIAR O CAMBIO "O SECTOR AGROFORESTAL GALEGO FRONTE AO CAMBIO CLIMÁTICO".
Terá lugar o mércores 14 de outubro en Sarria (Lugo) co obxectivo
de informar e difundir usos de xestión e de manexo, e unha serie
de estratexias de mitigación e adaptación do sector agroforestal
ante o cambio climático.
Pola mañá trataranse os seguintes temas: Impacto
O Pazo Baión ten 22 hectáreas destinadas a viñedos.
socioeconómico e ambiental do Cambio Climático no sector
agroforestal en Galicia. Medidas xerais de adaptación e mitigación.
Xestión de residuos forestais. O chan como sumidoiro de carbono.
Aforro e eficiencia enerxética. Enerxías renovables.
Biocombustibles, etc. Pola tarde farase unha visita técnica.
Máis información: www.unionsagrarias.org/life+cambiarocambio ou 981 530 500
Este evento pertence á Campaña LIFE CAMBIAR O CAMBIO que
está a executar Unións Agrarias-UPA coa contribución do
instrumento financeiro LIFE da Comunidade Europea.
ambiar
o ambio
A Terra 11

SECTOR VACÚN
Vacún de carne: profunda
crise en todo o sector
Como xa viñamos dicindo dende
Unións Agrarias a situación pola
que atravesa as cifras neste sector
é peor que nunca na historia e
non se pode asistir a este quebramento
masivo sen esixir respostas
ás Administracións competentes. A
diminución da actividade neste sector
non só pon en perigo miles de postos
de traballo nas industrias afectadas,
maioritariamente cárnica, insumos
e servizos, senón tamén peche de
granxas e abandono do territorio.
Dende a organización con responsabilidade,
e coas propostas chegadas
dos gandeiros, elaborouse unha
relación de medidas e actuacións
(innovación de Ternera Gallega, valorización
RR.AA., axudas a estruturas
mínimas, encaixe ciclos de formación,
apoio a reestruturación do sector
industrial, dotación e promoción
de VAC.1, vaca vida+, ... ) que se presentou
na Consellería de Medio Rural
con toda a urxencia e deixando claro
a gravidade da situación sen que
12
A Terra
ata o momento se recibira unha soa
resposta, nin se convocase a Mesa da
carne prometida para o pasado mes
de Setembro.
Nestes difíciles momentos que vive
todo o sector, o silencio ou a situación
xeral non serven para deixar a
moita xente gandeiros, empregados,
autónomos de servizos) a súa sorte e,
a un amplo territorio do país condenado
a arder.
Dende Unións enténdese que se
houbo cartos para sectores con máis
culpa na crise actual, non poden ser
escusa para un sector que non a
promoveu e que leva 30 anos vivindo
nunha constante crise de prezos.
A austeridade non conleva que se
podan gastar os mesmos
cartos con outros
fins (cabe lembrar, neste
punto, que de setembro
a fin de ano dotouse
unha partida de 60
millóns para loita contra
lume ).
Unións entende que a crise desta actividade
polo seu carácter transversal a
outras producións esta a ser a gota que
colma o vaso nas granxas de orientación
láctea, e por elo os actos informativos
e reivindicativos tamén terán
lugar en comarcas de gran produción
de leite e polo tanto de moitas vacas.
Ademais, faranse asembleas por
todo o territorio para recoller as propostas
dos gandeiros e coordinar as
accións que se acorden para que as
Administracións entendan que os
gandeiros son parte da solución aos
problemas, e non do propio problema.

DESENVOLVEMENTO RURAL
No rural, os mesmos servizos
públicos que nos contornos urbanos
Co inicio de cada curso académico repítese unha mesma
noticia: o peche de escolas rurais por falta de nenos. En
Galicia este ano, a Consellería de Educación clausurou 23
pequenas escolas rurais. Isto alimenta un círculo vicioso: non
hai xente no rural por falta de servizos, e como non hai xente,
péchanse os servizos. A maiores, co gallo da crise, as distintas
administracións, invocando principios de austeridade,
teñen a escusa perfecta para seguir pechando cada vez máis
centros, alegando falta de rendibilidade económica e social.
Desde o sindicato Unións Agrarias vense de reclamar ao
Executivo autonómico unha maior atención educativa co
ámbito rural galego. Tras cualificar de despropósito o feito
de que reagrupen unidades en centros rurais, reducindo o
número de profesorado nos mesmos e baixando ao mesmo
tempo a calidade da educación que perciben os alumnos
no rural, instouse á Xunta que cese nesta intención, xa que
o rural sempre sae prexudicado con este tipo de medidas.
Ademais, lamenta profundamente que o actual Goberno
galego non aposte firmemente pola educación pública, o
que reverte directamente neste ámbito, xa que a maioría dos
centros emprazados alí son públicos.
Así, desde Unións Agrarias pídese que se teñan en conta
as necesidades das familias rurais e que non se reduzan
servizos esenciais para as mesmas como son transporte e
comedores escolares. Ademais, atendendo á igualdade de
oportunidades, esíxelle á Xunta que non afonde nas diferenzas
entre a educación urbana e a rural, convertendo a estes
cidadáns en cidadáns de segunda categoría, e que garante a
mesma calidade nos dous contornos.
O despoboamento que está a sufrir o rural galego non é pro -
pio desta Comunidade senón que acontece noutras Auto no -
mías e incluso noutros países; se ben a solución que se lle
14
A Terra
dá é distinta. Nalgúns países europeos a Administración está
a desenvolver políticas proactivas en defensa do contorno
rural conseguindo incrementar o número de alumnos nos
centros rurais.
O planteamento aproveita a existencia de escolas rurais
para desconxestionar centros escolares nas cabeceiras de
comarcas e mesmo nas cidades. En vez de desprazar os
rapaces do rural 20 km ata o colexio da vila, son rapaces das
vilas os que se desprazan 20 km ata a escola rural, facilitándolles
o transporte escolar. A cambio, estes alumnos reciben
unha formación privilexiada, xa que pasan de aulas saturadas
con 25 alumnos por profesor, a aulas cunha media de 5
ou 6 alumnos, o que mellora a calidade da escolarización e
permite manter a escola aberta para evitar o abandono da
poboación rural, cos problemas que iso induce para a axeitada
xestión territorial e do medio ambiente.
Hai outra vantaxe engadida: estas escolas non dependen
unicamente do presuposto de Educación, xa que se poden
beneficiar dos fondos europeos de desenvolvemento rural.
Non se pode esquecer que un dos principios básicos da UE é
a cohesión económica e social a través do desenvolvemento
rural. Polo tanto os presupostos de Educación son reforzados
con fondos europeos. As posibilidades que tería Galicia –
onde se atopan a metade dos núcleos rurais de toda España-
para reforzar o financiamento do seu sistema educativo no
rural, saltan a vista.
A crise debe de ser unha oportunidade de buscar novas fórmulas
que nos permitan seguir apostando por acadar un
rural viable, e non a escusa para deixar que esmoreza por
falta de apoio, alegando falta de rendibilidade económica, ou
sospeitosos principios de austeridade que non se ven aplicados
noutros campos e sectores.

ARION 400. Potente y polivalente
Si su hermano pequeño AXOS demuestra su maniobrabilidad en la granja y su
fuerza en el campo, este nuevo miembro de la familia CLAAS, amplía con creces
la potencia en el trabajo de suelo, transmitida desde el motor al terreno a través
de su transmisión con cuatro marchas bajo par en cada uno de sus cuatro grupos
robotizados, pero manteniendo la compacidad exigida a los tractores del segmento
de 100 CV. Nuevo ARION 400, de 100 a 130 CV.
Su especialista de la recolección | claas.es

ENERXÍA
A enerxía solar fotovoltaica,
complemento de renda para
as explotacións galegas
A ubicación de Galicia é idónea para este tipo de aproveitamento
da enerxía solar practicamente na totalidade
do seu territorio
O sindicato Unións Agrarias vén de asinar recentemente
un acordo a través da Unión de Pequenos Agricultores co
Grupo Enerpal, S.L. Energías Reno va bles para o fomento
da instalación de paneis fotovoltaicos ou placas solares
nos tellados das explotacións agrícolas e gandeiras como
unha oportunidade para diversificar, incrementar e complementar
os ingresos das explo tacións, ao mesmo tempo,
que se aproveitan instalacións que poden estar en desuso.
A enerxía solar fotovoltaica é un tipo de enerxía renovable,
pola cal se obtén enerxía eléctrica a través de placas
solares. Esta enerxía xerada nos paneis das explotacións
reverterá directamente na rede eléctrica e non no consumo
individual. Galicia resulta una zona idónea para a
xeración deste tipo de enerxía limpa cunha rendibilidade
media en todo o territorio agás na zona da Mariña de Lugo.
En virtude do acordo asinado entre UPA e Enerpal, os
afiliados que desexen instalar placas
nas súas explotacións só terán
que sufragar o 20% do investimento
total da obra, mentres que o restante
80% será financiado a través dunha
entidade bancaria nunhas condicións
vantaxosas para o interesado,
segundo explicou o secretario de
Administración de Unións Agrarias,
Javier López, na presentación desta
iniciativa en Santiago de Compostela
o pasado mes de se tembro.
Enerpal ten acordadas unha condicións
cunha entidade financeira para a execución
deste tipo de instalacións cunha
flexibilidade nas cotas semestrais ou
anuais, sen comisións de amortización,
a un prazo máximo de 14 anos (amplia-
16
A Terra
ble segundo proxecto), sen comisións de apertura e a un
interese de Euribor máis 1,25%.
As compañías eléctricas están obrigadas a comprar a enerxía
xerada a través de placas fotovoltaicas a un prezo fixado
polo Goberno, moi superior ao que pagan os usuarios ao
consumila. Os beneficios das instalacións fotovoltaicas danse
en base a unhas primas por enerxía producida aprobadas
polo Goberno. Así, a prima para instalacións sobre cuberta
de ata 20 Kw é de 0,34 euros/Kw, mentres que as de máis
de 20kw, esta baixa a 0,32 euros/Kw. O gandeiro terá garantida
o cobro desta tarifa durante 25 anos, actualizándose
anualmente en base ao IPC menos un diferencial específico.
Transcorrido este tempo, a produción venderase ao prezo
que fixe o mercado nese momento.
Este é un momento idóneo para a instalación de paneis
fotovoltaicos xa que as primas están sendo elevadas. A esta
circunstancia hai que engadir que na actualidade, o prezo
dos paneis baixou, polo que o custo da instalación redúcese
considerablemente.

Pasos a seguir
Así, unha vez que o gandeiro ou agricultor
mostre o seu interese en instalar
placas fotovoltaicas, realizarase un
estudo técnico previo de viabilidade
por parte dun técnico asesor en enerxías
renovables que analizará entre
outras cuestións, os puntos nos que
levar a cabo a instalación, a orientación
das placas, distancia ó punto
de evacuación, a existencia ou non
de sombras así como as condicións
da infraestrutura para comprobar se
soporta a carga das placas, etc..Este
estudo previo, non terá custo algún
para o afiliado.
Realizado este traballo, solicitarase
á compañía eléctrica un punto de
conexión. Se o resultado do estudo
previo é positivo e se o promotor decide
acometer o investimento, Enerpal
encargaríase de elaborar o proxecto
técnico, xestionaríanse as licencias
de obra e inscribiríase a instalación no
rexistro de preasignación do Ministerio
de Industria. Finalmente, executaríanse
as obras necesarias, legalizaríase a
instalación ante Industria, celebraríase
o contrato coa compañía eléctrica
e comezaríase a producir e vender a
enerxía eléctrica.
A modo de exemplo, salientar que unha
instalación fotovoltaica sobre cuberta
dunha superficie de 100 m 2 pode custar
uns 40.000 euros, dos que o propietario
só ten que aportar ao redor de 8.000
euros. O resto pode ser financiado por
unha entidade bancaria. Ademais, lembrar
que a Xunta de Galicia ten dúas
liñas de axuda compatibles, unha
a través do INEGA para promover
este tipo de instalacións que pode
chegar ata os 6.000 euros, e outra a
través dos proxectos dinamizadores
de AGADER que pode chegar ata o
25% da inversión. Finalmente, en canto
a beneficios, e segundo unha táboa
indicativa, destacar que esta instalación
tipo pode xerar dende o ano 11 un
beneficio de máis de 4.000 euros/ano o
que supón unha rendibilidade media
O QUE DEBES SABER
entorno ó 10,80%. Técnicos asisten á charla informativa celebrada en Santiago.
LIFE+
"CAMBIAR O CAMBIO"
A Terra 17
ENERXÍA
¿Qué é a enerxía fotovoltaica?
Un tipo de enerxía renovable pola que se obtén enerxía eléctrica mediante
paneis fotovoltaicos ou placas solares.
¿Cales son as zonas máis axeitadas para este tipo de aproveitamento
da enerxía solar?
Toda Galicia, salvo a zona da Mariña lucense.
¿A qué se destina a enerxía eléctrica producida nunha explotación?
A venda na rede eléctrica.
¿Cal é o investimento a facer?
Para unha superficie media de 100 m 2 , o custo da instalacións rolda os
40.000 euros, dos cales o gandeiro só ten que poñer 8.000 e o resto pode
financialo nunhas condicións vantaxosas.
¿Qué beneficio anual xera?
Esta explotación xera dende o ano 11 uns 4.000 euros/ano e a partir de aí,
cada ano, esta cifra increméntase unha media de 100 euros.
Durante os 10 primeiros anos o titular da explotación non achegará cantidade
algunha, xa que a venda da electricidade producida neste período
serve para a amortización e pago de intereses da inversión e pagos xerais
(seguros, mantemento, etc.)
¿De que axudas dispoño?
A Xunta ten dúas liñas de axuda, unha a través do INEGA que pode chegar ata
os 6.000 euros, e outra a través dos proxectos dinamizadores de AGADER que
pode chegar ata o 25% da inversión.
¿Que teño que facer se estou interesado?
Solicitar na túa oficina do sindicato a visita do técnico para a realización do
estudo previo de viabilidade, totalmente de balde.
Unións Agrarias-UPA informa da celebración da Xornada "O GANDEIRO GALEGO FRONTE AO CAMBIO CLIMÁTICO".
Terá lugar o venres 8 de xaneiro en Viana do Bolo (Ourense) co
obxectivo de desvelar as incertezas e evidencias do cambio
climático no sector gandeiro e fomentar o uso, manexo e xestión
neste subsector.
Pola mañá trataranse os seguintes temas: Repercusións do
Cambio Climático no subsector gandeiro galego. Evidencias e
incertezas. Propostas de medidas de actuación. Balance de
aplicación de técnicas de conservación do solo. Experiencia
piloto "Colocación de placas solares térmicas en diferentes
exoplotacións ganadeiras". Compra de alimentos. Mesa redonda
"Melloras na xestión e manexo no sector gandeiro fronte ao
Más información: www.unionsagrarias.org/life+cambiarocambio o 981 530 500
Cambio Climático". Pola tarde realizarase unha visita técnica.
Este evento pertence á Campaña LIFE+ "CAMBIAR O CAMBIO"
que está a executar Unións Agrarias-UPA coa contribución do
instrumento financeiro LIFE da Comunidade Europea.
ambiar
o ambio

NOTICIAS
O grupo de mozos participantes en Bruxelas liderados por Javier Álvarez.
O Club de Xóvenes Gandeiros despunta
no certame europeo de preparadores
Águeda Capón Fernández vén de ser proclamada recentemente
mellor nova preparadora de novillas de Europa nun certame
que reuniu en Bruxelas ao máis selecto deste colectivo do vello
Continente. Concretamente, participaron un total de 17 países e
foi invitado Canadá por tratarse da décima edición do certame.
Pero esta lucense de 15 anos comparte a alegría dun galardón
recibido a título individual co premio que tamén lle foi concedido
ao Club de Xóvenes Gandeiros de Galicia no que comparte
tarefas co seu irmán Roi e con Alba Álvarez, Iván López, Manuel
Peteira e Iván Ferreiros, todos eles liderados por Javier Álvarez
e apoiados por Carmen Candal. Ademais, Iván López foi o gran
campión de novilla neste concurso.
Trátase da segunda vez que Javier Álvarez se presenta a
este concurso internacional representando a España, pero a
primeira que o fai co Club de Xóvenes Gandeiros de Galicia;
un club de 74 socios, cuxa actividade se iniciou hai un ano,
“pero con rapaces moi activos”, destaca o líder que tamén é
secretario da entidade.
O traballo que desenvolve Águeda Capón neste Club vén a
continuar a vocación iniciada con catro anos cando comezou
a manexar os animais para logo converterse, nada
máis cumprir a idade mínima, isto é con once anos, en preparadora
de novillas. Esta afección vénlle a esta moza de
18
A Terra
familia, xa que tal e como afirma, “dalí a pouco que meu
pai –propietario da Finca Capón de Chantada- empezou
nos concursos, meu irmán Roi quixo ir con el e seguidamente
comecei eu”. Foi precisamente nestes certames nos
que Águeda e Roi observaban a actividade dos maiores na
preparación dos animais, algo que foi o xerme para “tan
◖ No concurso participaron
17 países e foi invitado
Canadá ◗
pronto como tivemos
a idade suficiente”
comezar a
facer escolas, tanto
en Galicia como
fóra da Comunidade. “Unha gran axuda para nós foi o Club
de Xóvenes Gandeiros de Galicia, que sempre está aí para
apoiarnos neste mundillo”, asegura Águeda Capón.
Pero o traballo co que concorren aos certames non é dun
só día. “Nós alimentamos ás novillas; lavámolas; pelámolas,
isto é cortámoslles o pelo cunhas máquinas específicas
e con diferentes cuchillas; peitámolas; facémoslles
as camas; domámolas e manexámolas”, explica animadamente
Águeda, quen, antes de participar no concurso de
Bruxelas, foi seleccionada nun minicertame celebrado no
decurso da Semana Verde de Silleda, segundo explicou
Javier Álvarez.

Águeda Capón Fernández, mellor preparadora de Europa
“A preparación da novillas potencia as virtudes dos animais
e facilita o traballo diario do gandeiro”
Destaca o alto nivel do concurso internacional e sinala
que o gran fallo dos canadenses estaba na falta de
organización.
¿Qué representa para ti a concesión deste galardón
internacional?
Para min, represéntao todo; chegar alí para min era un
soño, que agora está feito realidade, pero aínda por riba
levar premio foi algo inmellorable, inesquecible, algo que
con palabras non podo expresar.
¿Cal foi o nivel que observaches nos teus rivais? ¿Qué
país ou competidor cres que está mellor preparado
neste ámbito?
O nivel que había era realmente bo e por suposto, que a
nivel individual os mellores, sen ningún tipo de dúbida,
eran os canadenses, que foron invitados por ser a décima
confrontación europea, pero o seu gran fallo era a nivel de
grupo, xa que cada un andaba polo seu lado, estaban moi
mal organizados e cada quen iba a gañar o seu.
¿Qué crees que aporta a preparación de novillas ao
sector?
Penso que aporta moitas cousas, principalmente que coa
preparación das novillas o que estamos a facer é potenciar
Ctra. Santiago - Filgueira, 37
36512 Lalín - Pontevedra
T. 986 781 468 - 650 379 585
F. 986 792 086
A Terra 19
NOTICIAS
as virtudes dos animais e intentar disimular os seus defectos
e ademais estes animais fanse moitísimo máis doces,
o que nos facilita o traballo diario con eles.
¿Cómo ves o futuro das explotacións gandeiras en
Galicia?
A verdade, creo que se todo o mundo que está e que vai
estar nas explotacións estivese por amor a estes animais
ou por gusto a este traballo poderiamos facer moita forza
e tirar para adiante, porque cando algo nos interesa
de verdade sempre miramos para a fronte. O problema
está en que isto non é así, os gandeiros para a maioría
das mentalidades somos os paletos do pobo, os que
non estudan e non lles quedan máis remedio cas vacas,
isto fai que a xente
abandone o campo
e aínda máis agora
con esta situación,
porque se non se
vive disto, é máis
fácil abandonar e
seguir por outro
camiño.

INFORME
¿Débese reorientar en España a
produción de carne de polo?
Os puntos de venda ofrecen hoxe despoxos para caldos e cocidos,
algo que era impensable hai poucos meses
En España a produción de carne de polo caracterízase por
estar moi profesionalizada, con granxas de multiplicación
modernas e tecnoloxicamente moi avanzadas, sen necesidade
de moita man de obra. Despois dunha época na que
a produción integrada de carne de polo xurdiu da necesidade
das fábricas de piensos de producir este produto para
así diminuír os gastos en pienso libre ou comercial e facer
fronte a épocas economicamente difíciles, hoxe en día, a
produción de carne de polo está verticalizada sobre unha
empresa cun matadoiro que garante a produción necesaria
para a súa comercialización.
Precisamente a comercialización é o verdadeiro
motor do proceso que vai desde a cría de polos ata o
produto final tras pasar polo matadoiro, xa que é ela
a que determina a marcha da empresa, limitándose a
produción de polo para carne a axustar o proceso en
canto á optimización da cantidade, calidade, sanidade
e custo final do produto.
Durante os últimos anos España está a ocupar os
primeiros postos na clasificación de produción de
carne de ave na Unión Europea. Concretamente,
este ano 2009, as previsións indican que este tipo
de produción suporá o 11% do total da UE, sendo o
estado español superado tan só por Francia, Reino
Unido e Alemaña. A evolución da produción de car-
20
A Terra
1.100.000
1.080.000
1.060.000
1.040.000
1.020.000
1.000.000
980.000
960.000
940.000
920.000
ne de ave ao longo dos últimos anos responde á seguinte
gráfica:
Produción de carne de polo en España
Referíndose á produción de carne de polo, España (12,2%)
ocupa a 2ª posición na UE, sendo superada só por Reino
Unido (14,6%). Analizando o ano 2009, cabe sinalar que a
produción de carne de polo en España diminuíu o 6,38% no
primeiro cuadrimestre, con respecto ao mesmo período de
2008.
Produción de carne de polo en España 2005-2008
2005 2006 2007 2008
Carne (Tm)

Produción de carne de polo no primeiro cuadrimestre
destes anos
Ano Carne (Tm) % interanual
2005 332.252 -0,57
2006 320.938 -2,41
2007 333.687 +3,07
2008 358.908 +7,56
2009 336.024 -6,38
Do total de carne, o mercado español absorbe o 94,2% da
carne que produce mentres que no escenario europeo, este
consume o 100%. En España, o consumo per cápita de carne
polo é de 25,4 kg./hab.ano, mentres que na UE, este consumo
redúcese a 17,7 kg./hab.ano.
Consumo aparente de polo. Kg./hab.ano
35
30
25
20
15
10
5
0
Consumo aparente de carne de polo. Kg./hab.ano (2001-2007)
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Os datos de produción arroxan dúas conclusións. Por un
lado, a previsión realizada pola Unión Europea de produción
de carne de ave en España para o ano 2009 é un 3,3%
menor que en 2008, ocupando o cuarto posto na clasificación
europea, por detrás de Alemaña, entre outros, que se
prevé incremente a súa produción un 3,6%. Por outra banda,
a produción de carne de polo reduciuse no primeiro cuadrimestre
de 2009 o 6,38% situándose se continúa esta tendencia
en niveis similares aos de 2006.
Se se ten en conta agora o consumo cabe sinalar que en
España máis do 80% da carne de polo producida consúmese
nos fogares, porcentaxe similar ao do resto das carnes que
se sitúa no 77,9%.
Lugar de consumo da carne (%)
Canal de Consumo Total Carnes Carne de polo
Fogares
HORECA (Hostalería,
77,9 80,6
Restaurantes
e Catering)
18,1 14,2
Institucións 4,0 5,2
Total 100,00 100
España Polo
UE Polo
INFORME
Atendendo ao consumo de carne nos fogares cabe sinalar o
mantemento do mesmo nos últimos tres anos.
Evolución do consumo de carne de polo nos fogares, kg
per cápita e ano
Anos Total Carne Carne de polo
2005 52,0 13,3
2006 50,6 12,9
2007 50,6 12,8
2008 50,6 13,0
Realizada esta análise, cabe concluír que se ten rexistrada
unha estabilidade no consumo de carne cunha salvedade:
a actual crise económica fixo que se introducisen no mercado
os despoxos que ata hai pouco tempo non se poñían
á venda. Hoxe ocupan estanterías nos puntos de venda e
son consumidos para caldos e cocidos, deixando as
partes máis nobres do animal para usos máis específicos.
A produción de polos responde hoxe en día a parámetros
nos que rixe a oferta e a demanda, no que
a competitividade está servida. Na actualidade, para
producir carne de polo é preciso saber qué demanda
terá, cales son as canles de venda, cales as razóns
dos posibles cambios e cal é a previsión da demanda
que cabe esperar no futuro para así axustar a maquinaria
produtiva.
Todo isto fai que o fráxil equilibrio entre a oferta e a
demanda se altere facilmente, con consecuencias
nefastas para o sector, xa que o mercado absorbe
todo o se produce pero non a prezos razoables. Cabe
pois, reflexionar e abrir un debate sobre se é necesario ou
non reorientar a produción de carne de polo en España.
A previsión da UE de produción de carne de ave en España para 2009 é
un 3,3% menor que en 2008.
A Terra 21

O sindicato Unións Agrarias elevará de novo a Mesa da
Pataca na que se encontran representados os sindicatos, a
industria e a Administración, a necesidade de que se implanten
definitivamente os contratos homologados no sector da
pataca. Esta foi xa unha das demandas abordadas por este
órgano o pasado ano 2008 e non prosperou debido ao plante
do Sindicato Labrego Galego (SLG) e do 50% das industrias.
Unións Agrarias considera imprescindible garantir a próxima
sementeira para o que é esencial a xeneralización destes
contratos xunto con outros factores, entre os que se atopa,
en primeiro lugar, a posibilidade de solicitar axudas de mínimis,
as garantías de recollida e as tarefas de asesoramento,
o que dará lugar a unha certa estabilidade nos prezos.
Deste xeito, o 20 ou o 40% da produción anual de pataca
estaría avalada por estes marcos contractuais, co que se
garante que o agricultor cubra como mínimo os gastos de
produción. O prezo do restante 60 ou 70% se fixarían en
base á demanda e ao mercado existente. A pataca contratada
debe ir acompañada dun prego técnico onde se definan
todos os parámetros que se negocian xunto co prezo.
Nos últimos tempos, moitas industrias están mantendo
relacións comerciais cos produtores en base a contratos de
palabra, polos que que se comprometen a un prezo de 15 ou 16
céntimos por quilo, algo que ao final non non cumpren, chegando
ao extremo de dicirlle ao produtor que almacene as do contrato
e leve as do 0,07 céntimos. Consecuentemente, o
produtor ve mermadas mermadas considerablemente as
súas perspectivas de ingresos. Así, fronte aos
30 céntimos por quilo de patacas
que se pagaron en 2008,
nesta campaña o prezo descendeu
considerablemente ata
os 7 céntimos por quilo.
Para Unións Agrarias, a subscrición
de contratos homologados
entre produtores e
industria e o desenrolo do prego
técnico suporán un avance
transcendental, xa que permitirá
superar un modelo comercial
propio do medievo, dando
paso a unhas novas relacións
comerciais, nas que os agricultores
poderán negociar coa
industria unhas condicións que
lles reporten uns ingresos míni-
COLLEITA DA PATACA
Unións Agrarais aposta por introducir
definitivamente os contratos
homologados no sector da pataca
A comercialización da pataca en Galicia agárdase que nesta campaña
acade os 10 millóns de quilos
Nesta campaña estase pagando o quilo de patacas a 0,7 euros.
mos que garantirán os custos de produción. O resultado será
a interlocución estable entre produtores e industria finalista.
Todo isto vén a ratificar a intención de UUAA de apostar por
contratos homologados, ao tempo que se contribúe á modernización
deste sector, fundamental, por outra banda, para a
economía da Comunidade galega.
Eixe da economía de catro comarcas galegas
A produción da pataca en Galicia ten unha grande importancia
económica en diversas comarcas e conta fundamentalmente
con dous mercados: consumo en fresco e industria do
frito. En canto ao primeiro deles, a Comunidade galega ten
unha Indicación Xeográfica Protexida (IXP) que acolle a variedade
Kennebec producida e embasada en A Limia (Ourense),
Terra Cha e Lemos (Ourense) e Bergantiños (A Coruña). A súa
comercialización na campaña 2007-2008 ascendeu a máis
de 7 millóns de quilos e agárdase que nesta campaña 2008-
2009, esta acade os 10 millóns de quilos.
A isto súmase que a produción de pataca para a industria do
frito supón un importante volume sobre todo na comarca da
Limia, superando os 50 millóns de quilos por ano.
A pesar da importancia destas cifras para a economía galega
e tendo en conta que a pataca é un dos produtos básicos
da alimentación, resulta incomprensible que a súa produción
e comercialización careza aínda dun marco normativo, así
como dunha organización común de mercado.
A Terra 23

NOTICIAS FORESTAIS
O mal tempo evidencia a
inconsistencia da política de
lumes da Xunta de Galicia
Este mes de outubro remata ofi cial -
mente a campaña de incendios forestais.
Ao igual que en anos anteriores,
e a pesares do importante despregue
dos medios de extinción dentro do
PLADIGA, houbo unha dependencia
total entre o número e importancia dos
lumes e o tempo atmosférico.
Mentres o verán permaneceu húmido,
con chuvias cada 10 días, a incidencia
do lume foi mínima. En canto as condicións
cambiaron, houbo un reponte
importante dos lumes espallados por
toda a xeografía galega. A política de
oscurantismo informativo desenvolvida
pola Xunta de Galicia neste eido
non foi suficiente para disimular os
múltiples incendios que asolaron a
Comunidade galega nos meses de
agosto e setembro.
A isto engádese a necesidade de
conseguir diminuír o número total de
incendios e focos de lume, que en
Galicia supoñen a metade de toda
España. É ese alto número o que explica
que cando as condicións climáticas
son propicias para o lume, haxa simultaneamente
un número tal de lumes
24
A Terra
activos, que unha porcentaxe sempre
escapa das posibilidades de control
dos equipos de extinción, queimándose
entón superficies importantes.
Outra reflexión que cabe realizar é
que cada ano a situación do rural é
máis explosiva, xa que co peche das
explotacións e o abandono das terras,
desaparecen pastos, prados e cultivos
que servían de cortalumes naturais,
e rompían a continuidade do monte.
Desde Unións Agrarias xa se reivindicou
a necesidade de activación dunha
prima ambiental que poña en valor a
acción das explotacións de vacún de
carne na defensa e loita contra dos
incendios forestais, na fixación de
CO2, no patrimonio paisaxístico e na
xeración de emprego estable. Así as
preto de 32.000 explotacións galegas
de vacún de carne deberían ser destinatarias
de fondos de parte dos fondos
que masivamente se destinan a
extinción de incendios.
En Galicia e durante o ano 2008 gastáronse
uns 180 millóns de euros a
campaña incendios para cubrir unha
extensión de 2 millóns de hectáreas
susceptibles de poder arder. Con que
só se destinasen 35 millóns deses
cartos ou do PDR ó pagamento dunha
prima polo traballo de limpeza que
realizan as 228.000 vacas de carne
que hai en Galicia, cada res tería achegado
á súa explotación uns 150 euros
anuais, co que se contribuiría a elevar
os seus ingresos e a impulsar a tarefa
ecolóxica que realizan as explotacións
cárnicas ao evitar, co mantemento dos
prados como cortafogos naturais, a
aparición de lume e a que os incendios
sexan máis pequenos.
Polo tanto o fracaso e a falta dunha
política responsable de desenvolvemento
rural que trae como consecuencia
inmediata máis abandono no
rural, incrementa as posibilidades de
contar en Galicia no inmediato futuro
con incendios devastadores.
Son pois, dous factores que Unións
Agrarias considera esenciais ter en
conta no deseño de futuras políticas
forestais e non deixar que sexa o tempo
atmosférico o principal artífice dunha
eficiente acción política en materia
de incendios dos montes galegos.

A madeira afectada polo Klauss estase retirando a un ritmo moi lento.
O sector da madeira,
en continuo declive
Actualmente estamos asistindo a unha
leve recuperación do prezo do eucalipto,
que agarda a súa consolidación
nos próximos meses. Non ocorre o
mesmo co piñeiro, xa que depende en
maior medida da evolución do mercado
da construción. De feito, todas as
Recentemente vimos de asistir á aparición
dunha nova enfermidade en
Galicia, que afecta ao ameneiro, especie
que ata o de agora carecía de problemas
serios. Esta árbore tan tradicional
na Comunidade galega, que se
dá especialmente nas zonas encharcadas
e beiras dos ríos onde acompaña
a salgueiros, freixos, bidueiros
e carballos, está sendo afectada por
un fungo da mesma familia que o que
causa a tinta do castiñeiro.
O problema que se empezou a detectar
na beira do río Miño hai uns 5 anos, xa
está espallado polo conxunto das provincias
galegas. Este fungo vai requirir
grandes empresas galegas fabricantes
de taboleiro de piñeiro, teñen presentados
expedientes de regulación
de emprego, e os serradoiros seguen
cunha actividade mínima.
Ademais, moitas das fianzas pagadas
nas subastas de madeira xa
Silencio administrativo
ante a nova enfermidade
do ameneiro
LIFE+
"CAMBIAR O CAMBIO"
un grande esforzo de investigación e de
actuacións fitosanitarias para poderse
afrontar con garantías de éxito. Esta
nova enfermidade non vai ser só un
problema económico para os produtores,
senón especialmente ecolóxico, xa
que o ameneiro é unha especie fixadora
de nitróxeno que fertiliza o solo, e xoga
un importante papel no ecosistema fluvial,
protexendo os cauces dos ríos da
erosión e dando sombra que impide o
reclamentamento da auga no verán,
e a falta de osíxeno disolto na auga,
indispensable para o mantemento das
poboacións de peixe e outros animais
do ecosistema acuático. O panorama
Unións Agrarias-UPA informa da celebración da Xornada "O GANDEIRO GALEGO FRONTE AO CAMBIO CLIMÁTICO".
Terá lugar o venres 15 de xaneiro en Lalín (Pontevedra) co
obxectivo de desvelar as incertezas e evidencias do cambio
climático no sector gandeiro e fomentar o uso, manexo e xestión
neste subsector.
Pola mañá trataranse os seguintes temas: Repercusións do
Cambio Climático no subsector gandeiro galego. Evidencias e
incertezas. Propostas de medidas de actuación. Balance de
aplicación de técnicas de conservación do solo. Experiencia
piloto "Colocación de placas solares térmicas en diferentes
exoplotacións ganadeiras". Compra de alimentos. Mesa redonda
"Melloras na xestión e manexo no sector gandeiro fronte ao
Más información: www.unionsagrarias.org/life+cambiarocambio o 981 530 500
NOTICIAS FORESTAIS
adxudicadas, están a ser devoltas
polos madeiristas, ante o baixo prezo
que están a ofertar as industrias.
Igualmente a madeira afectada polo
Klaus, continúa a ser retirada a un
ritmo moi lento, o que está a xerar
malestar e protestas de propietarios
e comunidades de montes, ante os
responsables da Consellería.
Algo parecido está a suceder coas
fábricas de mobles, que en España
tiveron unha caída de ventas do 50%.
Todo isto fai que non haxa demanda
de madeira nas fábricas, que os prezos
continúen baixos, e que non se
corte madeira no monte. Igualmente
moitas empresas madeiristas están
a pasar serios apuros de traballo e
financeiros. Malos tempos pois para
propietarios e comunidades de montes
para poñer á venda a madeira.
Desde Unións Agrarias recoméndase
pois que non se corte madeira, salvo
cortas que teñan que ver coa seguridade,
sanidade ou mellora do monte,
ou que os propietarios teñan problemas
económicos que obriguen a vender
de inmediato.
non se presenta nada alentador, e mentres
tanto, ¿que fai a Xunta de Galicia?:
Dar o silencio administrativo e a falta de
accións específicas como resposta.
Cambio Climático". Pola tarde realizarase unha visita técnica.
Este evento pertence á Campaña LIFE+ "CAMBIAR O CAMBIO"
que está a executar Unións Agrarias-UPA coa contribución do
instrumento financeiro LIFE da Comunidade Europea.
ambiar
o ambio
A Terra 25

NOVAS • ACTUALIDADE
O sector gandeiro galego fronte
ao cambio climático (II)
Medidas de mitigación do cambio climático do sector
gandeiro.
A gandaría, ademais de sufrir as consecuencias do cambio
climático tamén inflúe emitindo certos gases de efecto
invernadoiro.
A mellora na alimentación do gando supón unha redución na emisión
de gases.
1. N 2O (óxido nitroso): emisións procedentes do chan,
debidas principalmente ao uso de abonos nitroxenados.
2. CH 4 (metano): emisións procedentes da fermentación
intestinal dos animais ruminantes.
3. Emisións de CH 4 e N 2O procedentes da xestión dos
xurros.
Polo que nos atopamos con un sector que emite gases
de efecto invernadoiro pero ao mesmo tempo ten a capacidade
de reducilos con técnicas e prácticas sinxelas:
-Para controlar a produción de metano (CH 4) no intestino dos
ruminantes débense adoptar estratexias nutricionais como:
controlar mellor o alimento proporcionado aos animais,
empregar alimentación a base de concentrados de pensos
de acordo co estado fisiolóxico e tipo de animal, subministrar
aceites especiais na dieta, optimizar a toma de proteína
para reducir a excreción de nitróxeno, aumentar o número
de clases de alimento utilizadas en cada fase para axustarse
mellor ás necesidades dos animais, reducir o contido en
proteína bruta da ración e complementala con aminoácidos
sintéticos para que o rendemento non diminúa, utilizar fontes
de fósforo máis dixeribles.
-Para reducir as emisións de metano (CH 4) e óxido nitroso
(N 2O) procedente da xestión e almacenamento de xurros
26
A Terra
pódense empregar técnicas de arrefriado, usar cubertas,
separar a parte sólida da líquida, capturar o metano mediante
técnicas de lavado de gases, reducir a superficie de chan
enreixado e de foso, utilizar materiais lisos e non porosos
para as reixas, aumentar a frecuencia de retirada de xurro,
establecer plans de xestión dos xurros, separar as
augas de choiva, axitar minimamente o xurro, etc.
Máis información na Ecoguía “O sector gandeiro galego
fronte ao Cambio Climático” dispoñible na sección
“Documentos” da web do proxecto.
Encontro entre técnicos do proxecto e técnicos do CAP en Barcelos (Portugal).
Actualidade da Campaña LIFE+ “CAMBIAR O CAMBIO”
Técnicos da Campaña LIFE+ “Cambiar o Cambio” mantiveron
os pasados 12 e 13 de agosto o primeiro encontro transnacional
con técnicos da Confederaçao dos Agricultores de
Portugal para realizar a transferencia de información en canto
a temas referentes a Cambio Climático e coñecer a experiencia
de outros proxectos medioambientais que se están a
realizar no país veciño.
Para máis información pódese consultar a web www.
unionsagrarias.org/life+cambiarocambio
“Coa contribución do instrumento financeiro LIFE da Comunidade
Europea”.
Este material non expresa necesariamente a visión da Comisión.

A Terra 27
CABECEIRA

LIFE+
ENTREVISTA
Para o secretario xeral comarcal de UUAA de Ourense Occidental,
Odilo Rodríguez Álvarez, o sindicato é “unha organización que
está coa xente, solventando os seus problemas e defendendo
os seus intereses cando e onde fai falta”. E Odilo Rodríguez
coñece ben os problemas que afectan a esta comarca porque
moitos deles estaos a vivir en primeira persoa, xa que el mesmo
é un viticultor e conta cunha adega de colleiteiro que lle permite
transformar o seu produto e comercializalo nun furancho no
Carballiño.
Desde que se asentou UUAA na súa comarca, ¿que cousas
se teñen cambiado e en que medida?
Desde a implantación de UUAA nos anos 80, traballouse sempre
cun único obxectivo: a defensa das pequenas explotacións.
Unións foi a organización que sempre impulsou as mesas de
negociación, chegando a acordos que deron como resultado
a sinatura de contratos homologados para venta da uva.
Tamén saíu á rúa para mellorar os prezos cando foi necesario.
Traballouse na defensa da Denominación de Orixe, na democratización
do Consello regulador para que os viticultores estean
representados neste órgano, así como loitando contra o fraude,
sendo a única organización que defendeu os intereses dos viticultores
diante dos das adegas. Traballouse sempre na modernización
e reestruturación dos viñedos, informando aos viticultores
e tramitando as axudas necesarias para a modernización
das súas explotacións, sendo a organización que máis axudas
de reestruturación tramitou ente os viticultores nos últimos anos.
A influencia do sector vitivinícola no Ribeiro é fundamental
para a economía da zona, ¿qué accións desenvolvidas por
UUAA cree que tiveron mellor repercusión?
Sen dúbida, a defensa da pequena explotación traballando sempre
na defensa das súas uvas para intentar mellorar as rendas
dos viticultores e facer rendible as súas explotacións para intentar
frear o abandono de viñedos da comarca.
"CAMBIAR O CAMBIO"
Odilo Rodríguez Álvarez.
28
Unións Agrarias-UPA informa da celebración da Xornada "O GANDEIRO GALEGO FRONTE AO CAMBIO CLIMÁTICO".
Terá lugar o venres 22 de xaneiro en Becerreá (Lugo) co obxectivo
de desvelar as incertezas e evidencias do cambio climático no
sector gandeiro e fomentar o uso, manexo e xestión neste
subsector.
Pola mañá trataranse os seguintes temas: Repercusións do
A Terra
Odilo Rodríguez Álvarez, secretario xeral
comarcal de Ourense Occidental
“UUAA foi a
organización
que tramitou
máis axudas de
reestruturación de
viñedos durante
os últimos anos”
¿Cales son os logros que destacaría en todos os ámbitos
desde que está á fronte desta Secretaría xeral comarcal?
O maior logro foi a consecución do acordo de prezos para toda
produción de uva da Denominación de Orixe con contratos homologados
nas variedades preferentes e un acordo de prezos mínimos
nas variedades autorizadas, na campaña 2008. Outro logro
foi a consolidación do sindicato nos concellos con máis explotacións
gandeiras do Carballiño, o que deu lugar á apertura dunha
oficina nesta vila para dar servizo aos afiliados desta comarca.
¿Como se afronta na zona a actual vendima 2009? ¿e os
outros sectores, cal é a situación actual deles?
Con optimismo, dado a subida de prezo das uvas das variedades
autorizadas con respecto ao acordo alcanzado o ano pasado;
a vendima foi de escasa cantidade pero de excelente calidade
potenciada pola boa climatoloxía dos últimos meses. No sector
da gandería de carne os prezos seguen igual que fai moitos anos
pero aumentando os custes de produción. Moitas das explotacións
están a sobrevivir grazas ás axudas. No sector da gandería de leite
as explotacións desta zona sendo pequenas están a acusar a forte
caída dos prezos e de seguir a así, están abocadas ao peche.
¿Cales pensa que serán os próximos retos que afectarán á
súa comarca?
A modernización do Consello Regulador do Ribeiro xunto cun
acordo estable de prezos para o 100% das uvas son fundamentais
para garantir a viabilidade das explotacións e o seu relevo
xeracional evitando desta maneira o abandono de viñedos.
Ademais, debemos seguir traballando no papel que xogan as
pequenas explotacións de carne e leite na nosa comarca, que
fixan a poboación no rural e realizan un traballo medioambiental
que sen elas seria imposible. En definitiva, o reto máis importante
para os próximos anos é que os agricultores e gandeiros teñan
unhas rendas dignas e os servizos necesarios para poder seguir
vivindo no rural.
Cambio Climático no subsector gandeiro galego. Evidencias e
incertezas. Propostas de medidas de actuación. Balance de
aplicación de técnicas de conservación do solo. Experiencia
piloto "Colocación de placas solares térmicas en diferentes
exoplotacións ganadeiras". Compra de alimentos. Mesa redonda
"Melloras na xestión e manexo no sector gandeiro fronte ao
Más información: www.unionsagrarias.org/life+cambiarocambio o 981 530 500
Cambio Climático". Pola tarde realizarase unha visita técnica.
Este evento pertence á Campaña LIFE+ "CAMBIAR O CAMBIO"
que está a executar Unións Agrarias-UPA coa contribución do
instrumento financeiro LIFE da Comunidade Europea.
ambiar
o ambio

A Terra 29

INFORME
Unións Agrarias tramitou
preto do 50% das solicitudes
do CES de toda Galicia
O sindicato Unións Agrarias realizou unha aposta importante
pola tramitación do contrato de explotación sustentable
(CES), ratificada no bo asesoramento realizado ás
explotacións na solicitude deste contrato que repercutiu
directa e positivamente no gran número de solicitudes
acadadas ao longo das campañas dos anos 2008 e 2009.
Neste sentido, case a metade das solicitudes formalizadas
en toda Galicia nestas dúas campañas –que suman ao
redor dunhas 3.500 na Comunidade- foron tramitadas e
cursadas por Unións Agrarias.
A actividade agraria ten un papel esencial en Galicia, non só
polo seu peso na produción final, senón tamén polo papel
que desempeña a nivel social e ambiental. Ademais, as
explotacións agrarias desempeñan múltiples funcións que
non son remuneradas a través de mecanismos de mercardo.
Tendo en conta todas estas circunstancias, e xunto co
establecido no Marco Nacional de Desenvolvemento Rural,
a Comunidade Autónoma integrou dentro do seu Programa
de Desenvolvemento Rural 2007-2013 o contrato de explotación
sustentable.
Coa posta en marcha desta figura contractual iniciouse
unha etapa de fomento dos modelos sustentables dende
o punto de vista ambiental e social, en todas as orientacións
produtivas agrarias. Este contrato configúrase
como un instrumento que favorece o desenvolvemento de
sistemas de produción sustentables en términos económicos
e ambientais, mellora a xestión do territorio rural,
potencia a produción de alimentos sans e de calidade e
contribúe a fixar poboación no eido rural. Ademais, os
agriculturores que se acollen ao CES son considerados
30
A Terra
prioritarios para a concesión de determinadas axudas de
desenvolvemento rural.
As liñas de axuda do CES incluídas na convocatoria do ano
2009 son:
1. Medidas relativas ao benestar animal:
- Sistemas de explotación de avicultura de curral de
carne.
- Sistemas de explotación de cría de ceba de porcino ao
aire libre.
2. Medidas de axuda aos produtores que establezan
métodos de produción respectuosos co ambiente e
de conservación da paisaxe (axudas agroambientais).
Está integrada polas seguintes submedidas:
- Variedades autóctonas vexetais en risco de erosión
xenética.
- Control Integrado e produción integrada.
- Agricultura e gandaría ecolóxica.
- Loita contra a erosión en medios fráxiles.
- Mantemento de razas autóctonas en perigo de extinción.
- Utilización racional de recursos forraxeiros.
- Apicultura para a mellora da biodiversidade en zonas
fráxiles.
- Mellora e conservación do medio físico en zonas de
prados e pastos incluídas na Rede Natura 2000.
Deste xeito, as explotacións galegas súmanse á corrente de
sustentabilidade e apostan firmemente pola conservación do
medio natural galego.

NOTICIAS
Xuntanza de responsables de UUAA coa secretaria xeral de Ordenación
do Territorio.
A modificación
da Lei do solo
debe recoñecer
o valor do medio
rural galego
O secretario de Acción Sindical – Gandería e o de Servizos
de Unións Agrarias, Javier Iglesias, e Óscar Pose, foron
informados do acordo ao que chegou a Xunta de Galicia
coa FEGAMP de cara ás modificacións que o Goberno estuda
introducir na Lei do Solo. Tras unha xuntanza celebrada
en San Caetano e convocada pola secretaria xeral de
Ordenación do Territorio e Urbanismo da Consellería de
Medio Ambiente, Territorio e Infraestruturas, Encarnación
Rivas, Javier Iglesias amosou a nece sidade de que a reforma
lexislativa recoñeza, en primero lugar e de xeito prioritario,
o valor do medio rural para Galicia.
Neste sentido, desde Unións Agrarias trasladouse aos responsables
autonómicos a necesidade de que estas modificacións
faciliten a implantación de explotacións no rural
facilitando para iso, a súa tramitación, ao tempo que instou
ao Goberno a facilitar a construción de vivendas no rural,
contribuíndo así ao seu desenvolvemento.
Esta modificación normativa permitirá, entre outras cousas,
que as reformas, ampliacións e construcións de novas
explotacións gandeiras e agrarias, sexan posibles con só a
licenza municipal, algo que o secretario de Acción Sindical
de UUAA cree conveniente xa que, contribuirá a axilizar o
proceso administrativo. Proximamente, Unións Agrarias
presentará formalmente as alegacións ao proxecto de
modificación da Lei do Solo.
novedad
Gama
Empacadoras
Empacadora de cámara variable
EFICACIA Y FIABILIDAD
kuhn
Para responder a los desafíos del futuro de la agricultura, KUHN
os ofrece con su gama completa de empacadoras, rendimientos
elevados y larga vida útil asegurada.
Empacadora de cámara fija Empacadora de cámara variable
Empacadora de alta densidad Combinación "Empacadora de
cámara fija/Encintadora"
kuhn ibérica s.a.
ctra. a-131, km. 100
22005 huesca
Tel. 974 234 440 • Fax 974 234 439
www.kuhn.es
www.kuhn.es

32
Industrialdea 2,
20267 Ikaztegieta (Guipuzcoa)
http://www.hertell.net
A Terra
NOTICIAS
Unions Agrarias e
Fademur fomentan
o espíritu
empresarial
ecolóxico
Desenvolven un proxecto Eco ­
mu des enmarcado no programa
Empregaverde do MARM
A iniciativa inclúe cursos de formación cunha parte
práctica en empresas do sector ambiental
Fomentar e promover entre a muller rural galega a diversificación
económica potenciando a iniciativa empresarial
ligada ao medioambiente, ao tempo que se mellora o
comportamento ambiental das actividades económicas
xa existentes é o principal obxectivo do proxecto Muller,
Medio Ambiente e Desenvolvemento Ru ral en Galicia,
tamén de no minado Ecomudes, en marcado no programa
Em pregaverde da Funda ción Biodiversidade do Ministerio
de Medio Ambiente e Medio Rural e Mariño.
A innovadora iniciativa está dirixida a 8.000 mulleres galegas
do rural, nas que se tenta inculcar a necesidade de
crear empresas de economía social como estratexia para
afrontar proxectos máis ambiciosos. Así, fomentarase a
creación de empresas relacionadas co ecoturismo que
inclúan talleres e actividades de educación ambiental e
procesos demostrativos como o agroturismo onde o usua-
A elaboración de produtos artesanais é unha das principais actividades
da muller no rural.

io participa nas tarefas diarias;
o turismo da natureza como a
observación de aves; o turismo
do lobo; os centros de interpretación
da natureza; a valorización
do patrimonio histórico e a
enogastronomía.
Ademais, outro tipo de empresas
son as de produción, transformación
e elaboración ecolóxica;
as relacionadas coa xestión e
tratamento de residuos e co sector
enerxético renovable e coa
xestión forestal sostible.
A iniciativa desenvolvida por
Unións Agrarias e Fademur
Galicia promoverá entre as
mulleres do contorno rural actividades
como o ecoturismo rural,
a produción, transformación e
elaboración de alimentos ecolóxicos,
a educación ambiental
en espazos protexidos, a implantación
de enerxías renovables,
a xestión de residuos, a xestión
forestal sostible de cara a favorecer
a incorporación ao mercado
A Terra 33
NOTICIAS
de traballo de colectivos como
o feminino, con dificultades de
inserción ao tempo que se axuda
a fixar poboación no medio
rural.
O proxecto articúlase en base
a cursos de formación cunha
parte práctica que se desenvolverá
en colaboración con
empresas do sector ambiental;
e a xornadas e un congreso que
reunirá a 300 mulleres para
abordar as iniciativas empresarias
do sector medioambiental
e as diferentes estratexia para
afrontalas. Ademais, contará
con redes para o intercambio a
través das oportunidades das
novas tecnoloxías e da creación
de talleres virtuais de emprego.
Ademais, desenvolveranse
campañas informativas e editaranse
boletíns de periodicidade
cuadrimestral, guías sobre
ecoiniciativas empresariais e
proporcionaras asesoramento
personalizado.

FADEMUR • ACTIVIDADES
Máis de 500 mulleres do rural galego
fórmanse en novas tecnoloxías
Fademur promove esta acción
formativa que se desenvolve en
toda España en municipios de
menos de 2.500 habitantes
A Federación de Asociacións de Mulleres Rurais (FADEMUR)
está a desenvolver en todo o territorio nacional o programa
SI-RURAL, no que se integran servizos de información,
orientación e asesoramento dirixidos a mulleres rurais co
fin de que se convertan en promotoras para a sociedade da
información no medio rural. A presidenta de Fademur Galicia,
Rosa Arcos, presentou a iniciativa no Concello de Piñor
acompañada polo seu alcalde, Francisco José Fraga.
SI-RURAL intégrase no Plan Avanza do Ministerio de Indus -
tria, Turismo e Comercio, dentro la liña Cidadanía Dixital,
orientada ao fomento da utilización das novas tecnoloxías
entre a poboación feminina de municipios de menos de
2.500 habitantes.
Entre os obxectivos que se perseguen con esta iniciativa está
o de eliminar estereotipos referentes á presenza da muller
neste sector ao tempo que contribúe a reducir o desemprego
feminino.
Rosa Arcos e o alcalde de Piñor presentan o programa SI-RURAL do Plan
Avanza.
34
A Terra
A Asociación de As Rebulideiras de Punxín promoveu un curso de arte floral.
Comezo dunha clase de restauración con productos artesáns en Macendo,
Castrelo de Miño.
Un grupo de mulleres de Piñor escoitan as as intervencións de Rosa Arcos e
Francisco José Fraga.

Curso de restauración de mobles en Muros.
Detalle do traballo realizado con flores polas mulleres da Asociación de San
Mamede de Puga, Toén.
Un grupo de mulleres asisten a un curso de arte floral en Castro Caldelas.
LIFE+
"CAMBIAR O CAMBIO"
35
A Terra
Por outra banda, Fademur Galicia continúa desenvolvendo
accións formativas entre as mulleres do rural da
Comunidade Autónoma. Ao redor de 100 mulleres de distintos
concellos galegos asistiron durante estes meses a
varios cursos entre os que se atopan de arte floral, de restauración
con produtos artesáns, e os de restauración de
mobles. Castrelo de Miño, Toén, Punxín e Castro Caldelas
en Ourense; Meira en Lugo; e Muros en A Coruña foron os
concellos que acolleron estes cursos.
Curso de auxiliar sociosanitario en A Mezquita.
Unións Agrarias-UPA informa da celebración da Xornada "O GANDEIRO GALEGO FRONTE AO CAMBIO CLIMÁTICO".
Terá lugar o venres 29 de xaneiro en Arzúa (A Coruña) co obxectivo
de desvelar as incertezas e evidencias do cambio climático no
sector gandeiro e fomentar o uso, manexo e xestión neste
subsector.
Pola mañá trataranse os seguintes temas: Repercusións do
FADEMUR • ACTIVIDADES
Mulleres de Meira tras asistir a un curso de restauración con productos artesáns.
Cambio Climático no subsector gandeiro galego. Evidencias e
incertezas. Propostas de medidas de actuación. Balance de
aplicación de técnicas de conservación do solo. Experiencia
piloto "Colocación de placas solares térmicas en diferentes
exoplotacións ganadeiras". Compra de alimentos. Mesa redonda
"Melloras na xestión e manexo no sector gandeiro fronte ao
Más información: www.unionsagrarias.org/life+cambiarocambio o 981 530 500
Cambio Climático". Pola tarde realizarase unha visita técnica.
Este evento pertence á Campaña LIFE+ "CAMBIAR O CAMBIO"
que está a executar Unións Agrarias-UPA coa contribución do
instrumento financeiro LIFE da Comunidade Europea.
ambiar
o ambio

RISCOS
Os riscos dos apeiros de
preparación do terreo (II)
O apeiro máis sinxelo pode converterse nunha ferramenta moi perigosa.
A definición de esmagamento e atrapamento é discutible;
no primeiro caso sobreenténdese, quizais, que a masa
responsable do accidente é alomenos equivalente á do individuo,
e visto dende outra óptica, o esmagamento transmite
unha idea de gravidade superior ao mero atrapamento,
diferenciando así entre accidentes directamente vencellados
ao apeiro (esmagamento) dos que o responsable directo é o
tractor (atrapamento).
A) Riscos de esmagamento
Existen dúas circunstancias que ocasionan lesións graves e
mortais e outras dúas de menor magnitude:
1. Graves e mortais:
- Labores de mantemento e reparación.
- Labores de lastrado.
2. Leves:
- Colocación de apeiros sobre apoios de estabilidade
precaria.
- Enganche do cabezal do bravan aos tres puntos.
B) Riscos de atrapamento
O accidente ten lugar sempre no proceso de enganche ou
desenganche, no que intervén outra persoa ademais do condutor.
Os accidentes veñen asociados a tres situacións:
1. A persoa que colabora colócase entre o tractor e o
apeiro. O condutor do tractor non percibe a súa presenza
e, ao accionar o tractor o sistema hidráulico
atrápao.
2. O condutor ten constancia da presenza da outra persoa,
pero malinterpreta algunha das súas indicacións
e prodúcese o atrapamento.
3. O condutor acciona voluntaria ou involuntariamente
algún mando de regulación que provoca o movemento
do tractor e/o hidráulico, autoatrapándose.
Rutinas de acople de apeiros
Nestas rutinas diferéncianse dúas accións:
36
A Terra
1. Aproximación:
• Sempre dende o posto de condución e a velocidades
curtas.
• Aproximarase marcha atrás, tomando como referencia
o terceiro punto do sistema hidráulico con eixo de
simetría do apeiro, ou con embalaxe correspondente.
• Modificarase a altura do axuste ata conseguir que as
rótulas dos brazos inferiores se atopen á altura dos
tocos das barras.
• Se a aproximación non é precisa, é preferible quedar
ben pegado ao apeiro, para evitar posteriormente ter
que dar marcha atrás.
2. Ensamblaxe:
• Se o axuste é automático, efectuarase de forma individual
dende a cabina.
• Se se dispón de interruptor de mando a distancia,
apearase da cabina para efectuar o enganche dende o
mando a distancia, vendo directamente o apeiro.
• Se se recorre a unha terceira persoa:
- Manexarase o tractor e embrague con suavidade.
- Nunca ter ensamblada a marcha atrás mentres
alguén se atope entre o tractor e o apeiro.
- Non perder nunca de vista á persoa que facilita o
enganche.
- Ter portas e fiestras da cabina abertas e a radio
apagada para oír as indicacións da persoa.
- Se non se entende, é preferible baixar e comprobalo
persoalmente.
- Asegurar o dispositivo de fixación do apeiro.
- Na medida do posible, tender a modificar a lonxitude
do suspensor antes que desprazar o tractor.
- Tras efectuar a ensamblaxe, comprobar a adecuada
fixación movendo arriba e abaixo o sistema hidráulico.
No seguinte número continuaranse afondando nas medidas
de protección e prevención en relación cos apeiros de preparación
do terreo.
Para máis información, dirixirse a uuaa.prl@gmail.com

A Terra 37
CABECEIRA

NOTICIAS DO SECTOR
John Deere Serie 5000 unha marca
para todos
Novos tractores John Deere serie 5M. Os novos produtos de John Deere foron presentados no mes de agosto en
Alemania a prensa agraria.
Co lanzamento das novas series de tractores 5M cabina, 5M bastidor, 5G e 5E,
John Deere da un salto moi importante á hora de satisfacer a demanda ata 100
CV de potencia. A ampla gama, oferta de potencias, prestacións, así como opcións,
converten estas novas series de tractores de John Deere nuns socios de alto valor
para as ganderías e explotacións mixtas, especializadas e a tempo parcial.
Novos tractores John Deere serie 5M
Os novos tractores John Deere da serie 5M incorporan motores diesel PowerTech
John Deere de 4,5 litros cunha potencia nominal de entre 70 e 100 CV. Estes motores
están equipados cun sistema de inxección mecánica, turbocompresor, refrixeración
aire-aire e o condensador do aire acondicionado.
Dependendo das necesidades existentes, os clientes da serie 5M poden elexir
entre as tres seguintes opcións de transmisión:
• A transmisión Power Reverser 32/16 de altas especificacións con cambio entre
2 marchas HiLo sen embrague a plena carga.
• A transmisión Power Reverser 16/16.
• Como solución básica, a transmisión Sync Reverser 16/16. Neste caso, a
palanca do inversor está montada no salpicadeiro: simplemente solte o pedal
do embrague e cambie de dirección coa palanca.
Novos tractores John Deere serie 5G
A serie 5G de John Deere estará composta por tres modelos básicos: o 5080G, o
5090G e o 5100G (80-100 CV). Estes versátiles tractores foron deseñados especificamente
para satisfacer os requisitos das explotacións mixtas, dos produtores de
vexetais e dos propietarios de hortas e viñedos.
Os 9 modelos de tractores da serie 5G están accionados por uns motores John
Deere Power Tech M de 4,5 litros con inxección mecánica, turbocompresor e
refrixerador do aire de admisión.
Dependendo dos diferentes tipos de aplicacións, os novos tractores 5G de John
Deere ofrecen una ampla gama de opcións de transmisións. Empezando pola
transmisión 12/12 de 30 km/h, sendo os próximos chanzos as transmisións 24/24
de 30 km/h e 40 km/h cunha caixa de cambios mecánica con redución HiLo.
38
A Terra
Novos tractores John Deere serie 5E
Os novos tractores serie 5E de John
Deere con plataforma de condución
aberta configuráronse especificamente
para as pequenas ganderías, as
pequenas explotacións especializadas
e os agricultores a tempo parcial. Hai
tres modelos dispoñibles no mercado,
o 5055E, o 5065E e o 5075E, con
potencias que van desde os 55 ata os
75 CV
Os tres modelos incorporan un motor
PowerTech M John Deere de 3 cilindros
de fácil mantemento que cumpre
coa normativa de emisións Fase IIIA,
incluíndo un turbocompresor e un ventilador
de acoplamento viscoso. Este
motor aporta, entre outras prestacións,
una boa economía de combustible e
uns niveis de emisións reducidos.
Os tractores da serie 5E están equipados
cun sistema hidráulico de centro
aberto e 2 bombas hidráulicas independentes,
sendo unha a que xera un
caudal de 25 litros por minuto exclusivamente
para o sistema de dirección
e a outra xera un caudal de 46 litros
por minuto para o resto das operacións
hidráulicas, entre as que se atopan
exemplos como, a pala cargadora
frontal ou a elevación traseira con
enganche tripuntal.

Picadora de forraxe 7950i de John Deere.
John Deere comprácese en anunciar a chegada dun novo
membro á serie 7050: a nova picadora 7950i cunha potencia
de 812 CV. Esta máquina é capaz de colleitar ata 300 toneladas
de millo por hora.
No novo modelo 7950i de John Deere introducíronse algúns
cambios no deseño e as novas opcións no que se refire ao
cabezal de corte, o modelo 7950i presenta un chasis máis
longo e un eixe traseiro máis robusto con tracción nas 4
rodas e transmisión de avance ProDrive.
Ademais, destaca a inclusión da robusta transmisión de corte
IVLOC, que agora funciona cun motor hidrostático de 45
cc
A eficacia da liña de transmisión mecánica da nova picadora
de forraxe 7950i, traduciuse nun consumo de combustible
inferior a 0,5 litros por tonelada de millo recollido.
Sistema intelixente de xestión do motor co modelo 7950i
Os novos modelos 7950i de John Deere, ol igual que o resto
de modelos da gama de picadoras, contan con tres modos
intelixentes de traballo:
• Modo Carreteira: Actívase entre 1250 e 2100 rpm e
aporta un par motor adicional durante o transporte cando
é necesario e cando non, reduce a velocidade do motor
ao nivel mínimo para manter a velocidade de avance
desexada.
NOTICIAS DO SECTOR
Nova picadora de forraxe 7950i de
John Deere
• Modo Campo 1: Aforro de combustible nos cabeceiros,
en paradas ou durante os xiros, o sistema reduce automaticamente
a velocidade do motor fora do cultivo e
auméntaa outra vez despois de realizar o xiro.
• Modo Campo 2: Durante a recolección, este modo axusta
a velocidade de avance para manter una carga constante
no punto de máxima eficacia do motor, o que conleva
un aforro adicional de ata un 5% en combustible.
“Intelixencia” traballando
A exclusiva función AutoLOC aporta a máxima calidade e
consistencia de ensilado, ao combinar a transmisión de
lonxitude de picado automática (IVLOC) e os sensores de
humidade HarvestLab, que mide a humidade do cultivo cun
sensor de infravermellos.
Novos cabezais para que as picadoras de forraxe autopropulsadas
John Deere traballen durante todo o ano
Para maximizar o retorno sobre o investimento durante todo
o ano, os clientes poden elixir entre catro cabezais diferentes,
o que converte as súas máquinas en “cabalos de traballo”.
• Os robustos recolledores 600C de deseño innovador son
fáciles de acoplar e utilizar. Cun rastrillo para asegurar a
compresión da herba seca, estes cabezais agora ofrecen
unha maior produtividade no campo.
• Dado que a posibilidade de colleitar a planta enteira
cobrou máis importancia de cara ao aprovisionamento
das instalacións de biogás, agora é posible equipar as
picadoras de forraxe John Deere co novo cabezal Zürn
QuickCut.
• Co obxectivo de aproveitar ao máximo a súa enorme
po tencia, John Deere ofrece o novo cabezal Kemper
Champion 390 plus para as picadoras de forraxe 7750i
e 7950i. Un cabezal de 12 filas cunha anchura de corte
de 9 m que se pode utilizar para colleitar tanto millo
como planta, incluso durante o período invernal, a nova
picadora de forraxe autopropulsada 7950i de John Deere
pode ser equipada co novo cabezal para madeira para
a utilización de biomasa en instalacións de produción de
enerxía.
A Terra 39

NOTICIAS DO SECTOR
O Centro de Recría da Granxa Gayoso-Castro
ocupará 7 hectáreas e dotará ás explotacións
dun maior rango xenético, produtivo e sanitario
O presidente da Deputación presentou o proxecto do Centro de Recría que se
construirá na Granxa Gayoso-Castro, en Castro de Rei.
Asistentes a presentación do proxecto do Centro de Recría.
Vista aérea actual da Granxa Gayoso.
40
A Terra
É a grande aposta da Deputación de Lugo polo
sector agrogandeiro e triplicará a capacidade dos
14 centros de recría existentes en Galicia
A Deputación de Lugo presentou recentemente o proxecto
do Centro de Recría que o organismo provincial construirá
nas instalacións da Granxa Gayoso-Castro, en Castro de
Rei. Trátase do proxecto máis revolucionario do agro galego,
xa que triplicará o servizo que ofrecen na actualidade as 14
explotacións de recría existentes en Galicia.
O presidente da Deputación de Lugo presentou o proxecto no
decurso dun acto no que tamén estiveron presentes o alcalde
de Castro de Rei, Juan José Díaz Valiño, o deputado provincial
de Gandería, José María Arias; a delegada provincial da Xunta
en Lugo, Raquel Arias, así como técnicos de TRAGSA –empresa
encargada da redacción do proxecto- e representantes
de entidades financeiras, sindicatos agrarios, asociacións de
mulleres rurais, e cooperativas da provincia.
O Centro servirá para dotar ás explotacións dun maior rango
xenético, produtivo e sanitario, xa que o 45% da cota láctea
de Galicia prodúcese en Lugo, e a provincia conta con máis
de 80.000 becerras, pero tan só 14 explotacións se dedican a
recría na Comunidade Autónoma. Estes datos demostran que
este servizo é insuficiente e pouco rendible para os gandeiros.
Ademais, coa crise vense obrigados a facer a recría cos seus
medios, un custe que se incrementa se teñen que recorrer a
centros doutras Comunidades Autónomas.
A recría de gando concéntrase nas Neves, en Zaragoza, o que
supón un desenvolso económico para os gandeiros de Lugo
e de Galicia, que teñen que levar os seus animais, traelos e
pagar unha mensualidade media de 80 euros por novilla, ademais
da dificultade de adaptación dos animais polo cambio de
climatoloxía.
Detalle do proxecto a acometer para construír o Centro de Recría.

New Holland amplía así a súa gama
de tractores especiais, presentando
a nova Serie TD4000F, que foi deseñada
para satisfacer aos clientes que
traballan con cultivos especiais, como
frutais, olivos, viñedos e marcos de
plantación reducidos. A nova Serie
TD4000F, está formada por tres modelos.
Todos incorporan de serie dobre
tracción e levan os novos motores
FTP F5C de 3.200 cm 3 e 4 cilindros de
65, 78 e 88 cv, turboalimentados con
intercooler, EGR e nivel de emisións
Tier III.
Froito das máis recentes investigacións
sobre desenvolvemento de
motores de Fiat Powertrain, estes
novos tractores son capaces de xera
a súa potencia nominal a tan só 2.300
rpm, coas vantaxes inmediatas que
isto supón, como a redución dos custes
de mantemento e do nivel de ruído.
Estes motores, que están equipados
co sistema EGR (recirculación
de gases de escape) e son capaces
de funcionar con biodiésel al 100%,
teñen un intervalo de mantemento de
500 horas, polo que poden traballar
durante un longo período de tempo
sen necesidade de mantemento.
Grazas ao seu reducido ancho de vía
dianteiro, os tractores New Holland
Serie TD4000F cumpren de sobra co
límite máximo de anchura total que
establecen as compañías hortícolas,
de 1,5 m; por outra parte, el eixe dianteiro
da dobre tracción proporciona a
máxima axilidade,
incluso nos
espazos máis
reducidos.
O control electrohidráulico
da
dobre tracción,
o accionamento
do bloqueo do
diferencial, os
pedais suspendidos
e as pancas
de cambio
montadas en
posición lateral,
forman parte do
equipamento de
serie en todos
os modelos
TD4000F.
Tamén, cabe
destacar o innovador
depósito
de combustible
de 80 litros.
Non só permite
traballar
durante unha
xornada sen
necesidade de
repostar, senón
que tamén funciona como chanzo
de acceso e como repousapés, unha
solución patentada por New Holland.
Está dotado dunha bomba hidráulica
de 55 l/min cunha capacidade de
elevación de hasta 3.000 kg. Dispón
NOTICIAS DO SECTOR
New Holland presenta os seus novos
tractores especiais da Serie TD4000F
A nova serie están deseñados para traballos de horta e vitivinícola.
Todolos modelos incorporan de serie dobre tracción.
de ata 4 distribuidores traseiros e 2
distribuidores laterais que se controlan
mediante un ‘joystick’ de sinxelo
manexo, para facilitar o seu uso
e sacar el máximo rendemento do
tractor.

NOTICIAS DO SECTOR
Comercial Veiras equipa o Concello de Coirós
cun Same Explorer3 100 serie b
José Veiras fai entrega do Tractor Same o alcalde de Coirós,
Francisco Quintela coa presenza de Manuel Corral, primeiro
teniente de Alcalde e demais membros da corporación.
GandAgro 2010
I Salón Monográfi co Gandeiro e Agrícola
42
A Terra
Este tractor recentemente adquirido polo Concello de
Coirós (A Coruña), vaise dedicar ao mantemento das
vías municipais que suman un total de 125 Km. Tamén
para o perfecto acondicionamento dos espazos públicos
emprazados neste municipio coruñés. A entrega foi realizada
por José Veiras, xerente de Comercial Veiras S.A. ao alcalde deste
municipio coruñés.
Este tractor conta coa máis alta tecnoloxía Same, vai equipado cun
motor de 4 cilindros cunha potencia de 96 cv./70,5 kv e unha cilindrada
de 4038 cm3 , está preparado para utilizar gasoil ou biodiésel 100%,
transmisión e inversor sincronizados 20 AD+20 AT con velocidades
supertortas para traballos con desbrozadora de 0,51 a 40 km./hora. A
toma de forza conta con accionamento electrohidráulico interno e externo,
4 velocidades, segundo eixe de toma de forza individual sincronizado
con avance. Elevador con capacidade mínima de elevación sen
cilindros auxiliares de 4.800 kgs. Freos de disco internos bañados en
aceite individuais a las 4 rodas con accionamento hidráulico. A cabina
está totalmente insonorizada con calefacción e aire acondicionado.
Para levar a cabo os traballos de desbroce, este tractor foi equipado cunha
desbrozadora HYMACH TDHM 600, acople tripuntal refrixerada por aceite
e cun brazo telescópico de 5 a 6 m., cun ancho de traballo de 1,20 m.
Ademais, para completar o equipo este tractor tamén emprega una pala
cargadora frontal TENIAS e unha retroexcavadora COVESA EBM 230.
comercial veiras
Feira Internacional de Galicia
4 - 6 de marzo
www.gandagro.com
FEIRA INTERNACIONAL DE GALICIA • E-36540 SILLEDA • Pontevedra • España • Tlfn. +34 986 577000 • Fax. +34 986 580865 • info@feiragalicia.com
s
.
.
a
Member

PUBLICIDADE
A Terra 43

44
A Terra
NOTICIAS
Norman Borlaug.
Norman Borlaug,
artífice da
Revolución Verde
O pasado mes de setembro, á idade de 95 anos, falecía Norman
Borlaug, a persoa que máis vidas salvou en toda a Humanidade.
Calcúlase que como efecto dos seus traballos, máis de 1.000
millóns de seres humanos se salvaron de morrer de fame. Se
hoxe o Planeta pode alimentar aos 6.000 millóns de persoas
que o habitamos, é sen dúbida grazas a obra de Borlaug.
¿Pero, quen foi este home? Foi un enxeñeiro forestal nado
en 1914 en Iowa (EEUU), fillo dunha familia de granxeiros
que traballou sempre nos labores da casa, ata que estudou
na Universidade, onde se especializou en patoloxía vexetal e
mellora xenética. Comeza a traballar durante a Gran Depresión,
en 1929, e na Segunda Guerra Mundial, acepta un traballo da
Fundación Rockefeller para traballar en México, na mellora do
cultivo do trigo. Foi nesa etapa onde fixo os grandes descubrimentos
e melloras xenéticas que permitiron crear os híbridos
de trigo, de alta produción e resistentes ás enfermidades que
cambiaron a historia da agricultura e o mapa da fame no mundo.
Se en 1944 México producía a metade do trigo que precisaba,
en 1956 era exportador neto. Tras este éxito a FAO envía
a Borlaug ao sueste asiático, onde repite o milagre en India e
Pakistán.
As súas ideas e metodoloxías esténdense pola comunidade
científica a outros cultivos vitais, como o arroz e o millo. Nos
anos 60 o traballo de Borlaug chega a países africanos e do
sueste asiático, onde non só cambia a forma de producir, senón
que se consagra á tarefa da capacitación de novas xeracións
de científicos e agrónomos locais, que consolidan o éxito do
que pasa a chamarse ‘a Revolución Verde’. Finalmente tras a
morte de Mao Tse Tung en China, chega tamén alí a Revolución
Verde e hoxe China e India, os dous con máis de 1.000 millóns
de habitantes, son autosuficientes na produción de alimentos e
están inmersos nun proceso de desenvolvemento e crecemento
económico impensables de non ter acadado previamente a
autosuficiencia alimentaria.
En 1970 recibe o premio Nobel da Paz en recoñecemento ao
seu labor. En 1986 emprende a súa última aventura: levar a
Revolución Verde aos países da África sub sahariana, tarefa que
o ocupou ata o final dos seus días.

A Terra 45

NOTICIAS
A Estrada conquista mercados na
produción de mazá ecolóxica
Momento da recollida despois do vareado das árbores.
Nesta campaña, os produtores de A Estrada esperan recoller 800.000 quilos de mazás.
46
A Terra
A Cooperativa Ullama agrupa a 30 dos 40
produtores da comarca
Nesta zona, recolléronse 800.000 quilos
deste produto
No campo, outono é sinónimo de recollida da colleita, fundamentalmente
da pataca e da uva. Pero nos últimos anos,
o outono, e máis concretamente o mes de outubro, tamén
é data na que os produtores recollen en Galicia as mazás e
comezar así o proceso de elaboración da sidra. En A Estrada
coñecen ben este proceso e durante estes días, os socios da
cooperativa Ullama estiveron colectando este precioso froito
que nesta tempada alcanzou os 800.000 quilos de mazás,
dos que o 50% pertencen á cooperativa.
O sindicato Unións Agrarias está a colaborar activamente
con esta cooperativa para mellorar a xestión desta entidade
empresarial ao tempo que lle proporciona un servizo de asesoramento
de cara a potenciar o desenvolvemento socieconómico
da zona. Para Miguel Soto, representante de UUAA na
comarca, este ano conflúen calidade e cantidade de produto.
O Concello de A Estrada conta con 40 produtores de mazá
ecolóxica, dedicando a este cultivo un total de 35 hectáreas,
dos cales 30 están integrados na Cooperativa Ullama. A
mazá polo xeral, en Galicia véndese a sidrerías asturianas e
vascas, pero dende fai uns anos a cooperativa vende a súa
produción a Sidrería Galega de Chantada, representando un
15% do total de dita sidrería.
Para Daniel Peroja, presidente da Cooperativa Ullama, o futuro
económico da comarca de Tabeirós – Terra de Montes
pasa en certa medida por explotar este produto que parece
darse especialmente neste zona, xunto a outras do norte e
sur da provincia de Lugo. Ademais, a experiencia adquirida
nos últimos anos por estes produtores contribuirá a estender
o exemplo e concienciar a outros agricultores das posibilidades
dese produto así como da rendibilidade económica
que proporciona para calquera explotación.
A cooperativa chegou a uns acordos de prezos coa sidrería
lucense, logrando unha estabilidade dentro dos seus socios,
ante a incerteza dun sector exposto aos vaivéns que marcan
principalmente as empresas asturianas. Hai que ter en conta
o fenómeno que se dá nos frutais que é a vecería ou alternancia
bianual na produción, xa que anos de abundancia
séguelle outro de escaseza, engadido coa entrada de mazá
foránea de países do leste de Europa.
Os prezos oscilan este ano entre 24 e 22 céntimos para o
produtor, segundo sexa ecolóxica ou non, encargándose a
cooperativa do transporte.
Co apoio de Unións Agrarias, estase a incrementar e mellorar
a produción de mazá ecolóxica para sidra, ao tempo que
se garante unha estabilidade en prezos, principalmente de
variedades autóctonas, co que se logra, parcialmente, superar
a competencia da mazá foránea.

Nuevas dimensiones MICHELIN MACHXBIB 710/70 R 38 y 710/70 R 42 para los tractores de más de 200 CV.
Los neumáticos MICHELIN MACHXBIB son la referencia para los tractores de fuerte potencia. Te llevan más
lejos durante más tiempo, tanto para trabajos en el campo como para tus desplazamientos.

1.- Ordes do 30 de xullo de 2009 polas que se
modifican os Regulamentos da DO Monterrei e do
seu Consello Regulador; Ribeiro e do seu Consello
Regulador; e Rías Baixas e do seu Consello
Regulador. Correccións de erros.
(DOG nº 166; martes 25 de agosto 2009)
Obxecto:
Correción de erros de diversos artigos da Orde publicada
nos Dog nº 149 e 147.
2.- Orde do 14 de agosto de 2009 pola que se
modifica o Regulamento da indicación xeográfica
protexida Pataca de Galicia e do seu Consello
Regulador.
(DOG nº 170; luns 31 de agosto 2009)
Obxecto:
Modificación do anexo da Orde do 29 de outubro de 2001.
Nova redacción do artigo 33 do Regulamento aprobado na
orde citada anteriormente.
Entrada en vigor:
Martes, 1 de setembro de 2009.
3.- Orde do 14 de agosto de 2009 pola que se aproba
o Regulamento da indicación xeográfica protexida
Mel de Galicia e do seu Consello Regulador.
(DOG nº 170; luns 31 de agosto 2009)
Obxecto:
Aprobación do Regulamento da indicación xeográfica protexida
Mel de Galicia e do seu Consello Regulador.
Entrada en vigor:
Martes, 1 de setembro de 2009.
4.- Orde do 26 de agosto de 2009 pola que se
homologa o contrato tipo de compravenda de uva
para a súa transformación en viño da denominación
de orixe Rías Baixas para as campañas 2009,
2010 e 2011.
(DOG nº 173; xoves 3 de setembro 2009)- Posterior
corrección de erros.- (DOG nº 188; xoves 24 de setembro
2009)
Obxecto:
Homologar o contrato tipo de compravenda de uva para
a súa transformación en viño na zona de producción da
denominación de orixe Rías Baixas, cuxo texto figura no
anexo da disposición.
Periodo de vixencia:
3 campañas vitícolas (2009, 2010 e 2011)
Entrada en vigor:
Venres, 4 de setembro de 2009.
48
A Terra
Setembro-Outubro 2009
5.- Orde ARM/2386/2009, de 4 de setembro, pola
que se determinan as dispoñibilidades de dereitos
de prima aos produtores de ovino e cabrún e
de vaca nodriza na reserva nacional, para o seu
reparto con efectos a partires de 2010.
(BOE nº 219; xoves 10 de setembro 2009).
Obxecto:
Publicación da decisión de non adxudicación de dereitos
de prima de ovino e cabrún, nin de dereitos de prima de
vaca nodriza das correspondentes reservas nacionais
para a súa utilización no ano 2010. En consecuencia, este
ano, no se admitirán solicitudes relativas a estes dereito
para a súa utilización a partir de 2010.
Publicación da decisión de non retirada de dereitos de prima
de ovino e cabrún, nin de dereitos de prima de vaca
nodriza prevista no artigo 2.2 a) do RD 1839/2007 polo
que se establecen normas para a realización de transferencias
e cesións de dereitos a prima e para o acceso ás
reservas nacionais respecto dos produtores de ovino e
cabrún e dos que manteñen vacas nodrizas.
Entrada en vigor:
Venres, 11 de setembro de 2009
6.- Orde ARM/2581/2009, de 10 de setembro, pola
que se homologa o contrato-tipo de leite de vaca
con destino a súa transformación en leite e produtos
lácteos, período de taxa láctea 2009/2010.
(BOE nº 233; sábado 26 de setembro 2009)
Obxecto:
Homologar, según o réxime establecido pola Lei 2/2000,
de 7 de xaneiro, reguladora dos contratos tipo de produtos
agroalimentarios, e o Real Decreto 686/2000, de 12
de maio, polo que se aproba o Reglamento de dita Lei,
o contrato-tipo de compravenda de leite de vaca con
destino a súa transformación en leite e produtos lácteos,
durante o período de taxa láctea 2009/2010, cuxo texto
figura no anexo da Orde.
Periodo de vixencia:
Un ano a partir da publicación no BOE
7.- Orde do 23 de setembro de 2009 pola que se
establecen as bases reguladoras das axudas para
a mellora da competitividade das explotacións leiteiras
galegas, a través da redución dos custos de
produción, e se convocan para o ano 2009.
(DOG nº 191; martes 29 de setembro 2009)
Obxecto:
Establecer as bases reguladoras e a convocatoria para o
ano 2009 das axudas á mellora da competitividade das
explotacións leiteiras, a través da redución dos custos

de producción (maximizando o uso
dos recursos propios da explotación,
reducindo os gastos en enerxía
mediante aforro e eficiencia
enerxética e substitución do uso de
enerxías convencionais por enerxías
renovables).
Prazo:
Ata o 30 de outubro de 2009.
8.- Resolución do 25 de setembro
de 2009 pola que se publican
as bases reguladoras das
axudas para a habilitación de
liñas de financiamento de circulante
subsidiado e avalado
para autónomos e microempresas,
instrumentadas mediante
convenio de colaboración
entre o Instituto Galego de
Promoción Económica (Igape),
as sociedades de garantía recíproca
e as entidades financeiras
adheridas.
(DOG nº 191; martes 29 de setembro
2009)
Obxecto:
Regular o contido e procedemento
de tramitación da liña de financiamento
subsidiado e avalado para
facilitar o acceso ao financiamento
para circulante dos autónomos e as
microempresas.
Prazo:
Ata o 30 de decembro 2009.
9.- Orde do 29 de setembro
de 2009 pola que se aproba o
Regulamento da Denominación
de Orixe Ribeira Sacra e do seu
Consello Regulador.
(DOG nº 194; venres 2 de outubro
2009)
Obxecto:
Aprobación do Regulamento da
Denominación de Orixe Ribeira
Sacra e do seu Consello Regulador.
Entrada en vigor:
Sábado, 3 de outubro de 2009.
VÉNDENSE
◗ 5 Depósitos de 5.000 L. con camisa.
1 Despalilladora con bomba de vendimia de 12.000 kg/hora.
1 Equipo de frio rascador.
1 Prensa neumática de 3.000 kg. marca "Buchet".
Servando Martínez • Tfno.: 988 475 096
Castrelo de Miño • Ourense
◗ Véndese femia de porco celta preñada de 2 meses e medio
Tfno.: 981 424 193
◗ Véndense dúas palas para tractor.
Juán • Tfno.: 608 083 598 • Teixeiro
◗ Véndense 2 novillas
Tfno.: 981 516 410 • Boimorto • A Coruña
◗ Véndense 5,3 dereitos de nodrizas
Tfno.: 981 756 996 • Oza • Carballo
Subscribe o teu seguro con nós
Máis de 5.000 profesionais
xa confían nas nosas pólizas
Agrogandeiría
Vacún reprodutor e recría. • Vacún reprodutor de carne.
Gando ovino e caprino. • Gando equino. • Avicultura.
MER e MAR: recollida e destrución dos animais
mortos na explotación.
Viticultura. • Plantacións forestais.
Cultivos protexidos e planta ornamental.
Outros.
Xerais
Tractor, automóbil e maquinaria.
ANUNCIOS E INFORMACIÓNS
BUSCASE
◗ Persoa na zona de Arzúa, para traballar en servizo de substitución en ordeño.
Imprescindible carné de conducir e experiencia en ordeño. Boas condicións laborais e
salariais. Contrato indefinido dende o principio.
Anxo • Tfno.: 667 756 607
COMPRO
◗ Tractor de dobre tracción. Potencia: superior a 60 cv. Ancho: 1,00 - 1,30 (máximo)
Roberto/Teresa • Tfno.: 981 742 573 / 630 375 283
Muxía • A Coruña
Vivenda. • Vida e accidentes. • Outros.
A Terra 49
Consulta características e condicións sen compromiso nas nosas oficinas.

SINDICATO
A CORUÑA
ARZÚA
Avda de Lugo, 40 - 1º F
C.P. 15810
Tel/Fax: 981 500 800
unions.arzua@upa.es
BETANZOS
Avda. da Coruña, 4 - Baixo
C.P. 15300
Tel/Fax 981 774 018
unions.betanzos@upa.es
CARBALLO
Vázquez de Parga, 4 - 1º
C.P. 15100
Tel/ Fax: 981 755 757
unions.carballo@upa.es
MAZARICOS
Rúa Emigrante, 2 (A Picota)
C.P. 15258
Tel: 981 852 441
mazaricos.unions@upa.es
MELIDE
Rúa Rosaleda, 13
C.P. 15800
Tel /Fax: 981 507 618
unions.melide@upa.es
MOECHE
Estr. Ferrol-Ortigueira, s/n
C.P. 15563
Tel /Fax: 981 404 510
unions.moeche@upa.es
MUXÍA
Rúa Real, 54 - 1º
C.P. 15124
Tel /Fax: 981 742 353
unions.muxia@upa.es
ORDES
Campo da Feira, 17 - 1º
C.P. 15680
Tel /Fax: 981 680 114
unions.ordes@upa.es
ORTIGUEIRA
Avda. Penela, 24 baixo
C.P. 15330
Tel /Fax: 981 422 011
unions.ortigueira@upa.es
SANTA COMBA
Avda. Mourelle, nº 1 - baixo 5
C.P. 15841
Tel /Fax: 981 881 041
unions.stacomba@upa.es
50
A Terra
SEDES DE UNIÓNS AGRARIAS
TEIXEIRO
Dr. Martínez Prado, 50 1ºE
C.P. 15565
Tel / Fax:981 789 043
unions.teixeiro@upa.es
VIMIANZO
Rúa Álvaro Cunqueiro, 8 - Baixo
C.P. 15129
Tel: 981 716 409
Fax: 981 717 059
unions.vimianzo@upa.es
LUGO
BECERREÁ
Rúa Carlos III, 3 - Lat. Dto
C.P. 27640
Tel: 982 364 909
asefoga.becerrea@upa.es
CHANTADA
Praza de Galicia, s/n 2º
C.P. 27500
Tel /Fax: 982 440 903
unions.chantada@upa.es
A FONSAGRADA
Rúa do Burón, 12 - baixo
C.P. 27100
Tel /Fax: 982 350 114
unions.fonsagrada@upa.es
GUITIRIZ
Praza do Campo da Feira,
28 - baixo
C.P. 27300
Tel /Fax: 982 370 545
guitiriz.unions@upa.es
LUGO
Ronda da Muralla, 58 - 1º
C.P. 27003
Tel /Fax: 982 245 220
unions.lugo@upa.es
MEIRA
Rúa Generalísimo, 19 - 21
C.P. 27240
Tel: 982 331 722
MONFORTE
R/ Roberto Bahamonde, 29
C.P. 27400
Tel: 982 400 685
Fax: 982 402 498
MONTERROSO
Rúa Benigno Vázquez, 22
Entrechán, Porta 5
C.P. 27560
Tel / Fax: 982 371 711
unions.monterroso@upa.es
SARRIA
Calvo Sotelo, 217 - Entrechán
C.P. 27600
Tel: 982 534 090
Fax: 982 531 534
unions.sarria@upa.es
VILALBA
Praza da Constitución, s/n
C.P. 27800
Tel /Fax: 982 512 438
unions.vilalba@upa.es
VIVEIRO
Avda. García Doriga, s/n - 3º
C.P. 27850
Tel /Fax: 982 563 088
viveiro.unions@upa.es
OURENSE
O CARBALLIÑO
Rúa Martínez Avellanosa, s/n
C.P. 32500
Tel: 988 275 005
OURENSE
San Lázaro, 12, - 1º - Esq.
C.P. 32003
Tel /Fax: 988 254 976
asefoga.ourense@upa.es
RIBADAVIA
Praza Samuel Eiján,s/n
C.P. 32400
Tel /Fax: 988 471 500
unions.ribeiro@upa.es
VERÍN
Rúa Dr. Pedro Glez, 3 B
C.P. 32600
Tel: 988 592 011
Fax: 988 590 450
unions.verin@upa.es
VIANA DO BOLO
Rúa María Pita, 71
C.P. 32550
Tel/ Fax: 988 340 060
asefoga.viana@upa.es
XINZO DE LIMIA
Rúa Parque, s/n
C.P. 32630
Tel/Fax: 988 460 975
unions.xinzo@upa.es
PONTEVEDRA
CAMBADOS
Rúa Pontevedra, 15
Entrechán A
C.P. 36630
Tel /Fax: 986 510 887
unions.osalnes@upa.es
A ESTRADA
Rúa Baiuca, 7
C.P. 36680
Tel /Fax: 986 573 223
unions.estrada@upa.es
A GUARDA
Rúa Tomiño, 1
C.P. 36780
Tel: 986 609 010
Fax: 986 609 315
ugtguarda@galicia.ugt.org
LALÍN
Rúa Ramón Aller, 67 - Baixo
Edificio Tirabeque • C.P. 36500
Tel/ Fax: 986 783 693
unions.lalin@upa.es
RODEIRO
Estrada Xeral, s/n
C.P. 36530
Tel/ Fax: 986 790 270
unions.rodeiro@upa.es
SILLEDA
Recinto Feiral da Semana Verde
de Galicia
Edificio Extensión Agraria
C.P. 36540
Tel/Fax: 986 581 420
unions.silleda@upa.es
CENTRAL
Rúa Doutor Maceira, 13 - Baixo • 15706 Santiago
Tel: 981 530 500 • Fax: 981 531 724
e-mail: unionsagrarias_upagalicia@upa.es

Potencia, comodidad
y versatilidad Premium…
… en un tractor de tamaño medio
con bastidor integral
¡No renuncie a nada!
Con los nuevos tractores 5R vivirá usted una experiencia reservada
hasta ahora sólo a los propietarios de tractores de alta potencia.
Fabricados sobre la demostrada reputación de la serie 5020, esta
nueva serie de tractores de 80 a 100 CV pone a su disposición
aún más: Más potencia … más comodidad … más control … y más
versatilidad.
Visite el concesionario John Deere de su zona e infórmese sobre la
manera más sencilla de nanciar su compra. Con John Deere Credit
siempre tendrá una solución que se adapte a sus necesidades.
www.JohnDeere.es
Consulte con el concesionario de su zona nuestras condiciones de financiación personalizada.
ASI 1435.1 CRF ES

VERSÁTIL
Y MÁS CERCA DE USTED
75-155 CV MF 5400
A CORUÑA
M. A. Liste Villaverde, S.L.
Oroso
Tel. 981681652
J.A. Muiño Gomez
Somezas
Tel. 981404179
Agrícola Carballeira, S.L.
Pontedeume
Tel. 981431899
Tall. Castellana, S.C.
Aranga
Tel. 981789511
RED MF DE GALICIA Y ASTURIAS
Tall. Facal
Carballo
Tel. 981703288
LUGO
Tall. Fdo. Rivas, S.L.
Cospeito
Tel. 982520105
Agricola Cadi, S.L.
Sarria
Tel. 982531187
Julio Alvite Garcia
Pastoriza
Tel. 982349341
Maside Maquinaria,
S.L.
Baralla
Tel. 982363339
Cial. Lemos Eire, S.L.
Chantada
Tel. 982440274
Tall. Loureiro
Ribadeo
Tel. 982128473
OURENSE
Desagri, S.L.
Quintela de Canedo
Tel. 988211278
Agricola Suarez
Xinzo de Limia
Tel. 988461127
PONTEVEDRA
Agricola Morañesa
Moraña
Tel. 986553611
Cial. Agric. Carrera, S.L.
Ponteareas
Tel. 986641899
Maxideza, S.L.
Lalin
Tel. 986781468
ASTURIAS
Jose Manuel Uz Alba
Tineo
Tel. 986553611
Agricola Costa Verde
Gijón
Tel. 985167934
MASSEY FERGUSON es una marca mundial de AGCO corporation