Autora: María Debén Alfonso. Edita o Servizo Galego - Mulleres en ...

A cuestión radica na dúbida que xurdía ao constatar que, se ben o resto dos delitos contempladosno mesmo título tutelaban a “integridade corporal ou a saúde física ou psíquica”,segundo os termos expresados polo artigo 147 do Código Penal, a existencia notipo penal previsto no artigo 153 duns condicionantes específicos, cales eran o ámbitodas relacións entre agresor e vítima ou vítimas, as propias esixencias do tipo esixidascomo é a habitualidade, ou mesmo as consecuencias que se puideran derivar da condutade violencia habitual, non só con respecto á vítima concreta que puidera resultaragredida, senón mesmo para o resto das persoas que, aínda cando non sufriran demaneira directa o exercicio da violencia, puideran resultar gravemente danadas polasespeciais condicións que se dan nas relacións de convivencia; condicionantes que seconstituíron nalgúns dos motivos que conduciron á doutrina a cuestionarse se estaba ounon ante unha figura delituosa que participaba da natureza das lesións.Creo que é necesario interrogarse sobre se a problemática referida co termo malos tratos,violencia habitual, ou, como tamén deu en chamarse, violencia doméstica, que pretendecastigarse a través do vixente artigo 173.2 do Código Penal, non está referida aunha realidade moi distinta, e con moi especiais connotacións, que a fan diferir substancialmentedos demais tipos penais que castigan as lesións; mesmo aqueles autores queconsideraban que o ben xurídico era o mesmo que nos restantes delitos de lesións partíando recoñecemento da considerable especificidade da violencia habitual. 300Aqueles autores que, con anterioridade á reforma consideraban que o ben xurídico protexidopolo tipo de artigo 153 do Código Penal (hoxe 173.2 do Código Penal) non podíaser outro que o mesmo que corresponde a todos os tipos de lesións, eran unánimes áhora de considerar que a integridade física e psíquica constitúen o obxecto de protecciónsobre a base dunha consideración en principio formalista, como é a súa localización sistemáticadentro do título correspondente ás lesións, e en segundo lugar na medida enque esta figura naceu cunha finalidade primordial, cal foi a de acurtar o enorme e insalvableabismo punitivo que existía entre o delito de lesións (que se consuma cando, naturalmente,se perfeccionaran todos e cada un dos seus elementos típicos, incluídos, acumulativamente,unha primeira asistencia facultativa e tratamento médico ou cirúrxico) eas faltas de lesións leves e golpeo ou maltrato de obra. 301300 Como manifesta L. Gracia Martín, “o concepto de malos tratos abarca unha realidade moi variada eheteroxénea”; Gracia Martín, L.: Comentarios al Código Penal, Tirant lo Blanch, Valencia, 1997, p. 416.301 Para L. Gracia Martín, “trátase dun delito de perigo abstracto para a integridade e a saúde persoal, nunconcepto que abarca a dobre vertente física e mental do ser humano”; Gracia Martín, L.: Comentariosal Código Penal, Tirant lo Blanch, Valencia, 1997, p. 416. Tamén A. I. Cerezo Domínguez se adhire aesta postura coa obxección de considerar que nos encontramos ante un delito de perigo concreto;Cerezo Domínguez, A. I.: El homicidio en la pareja: tratamiento criminológico, Tirant lo Blanch,Valencia, 2000, p. 527. Para E. Cortés Bechiarelli, “o incremento de pena que contén o artigo 153 sóacada a súa xustificación se se ten en conta que se aplicará cando se produza o menoscabo efectivoda integridade física ou psíquica... encontrámonos ante repetidos ataques á saúde que, sendo simplementefaltas, se elevan á categoría de delito, pero, naturalmente, sen perder a súa primitiva esencia”;Cortés Bechiarelli, E.: El delito de malos tratos familiares. Nueva regulación, Pons, Madrid, 2000,p. 45. Para M. L. Maqueda Abreu, é a integridade persoal o obxecto de protección deste delito, sobrea base da súa situación sistemática entre as lesións e, sobre todo, a súa configuración típica a partirde condutas sistematicamente agresivas”; Maqueda Abreu, M. L.: “A violencia habitual no ámbito familiar:razóns dunha reforma” en El nuevo Derecho Penal Español. Estudios penales en memoria del profesorJosé Manuel Valle Muñiz, Aranzadi, Pamplona, 2001, p. 1525. Tamén se manifesta a favor destaO tratamento penal da violencia contra as mulleres133