You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
н о<br />
1:1 болса, оттектің атомдык, массасы 8 болады,<br />
1:2 » » » » 4 »<br />
2:1 » » » » 16 »<br />
Дальтон судын «күрделі атомында» сутектің 1 атомы мен<br />
оттектің 1 атомы косылысқан деп ойлады, сондыктан оттектің<br />
атомдык массасы 8 деп алынып, бұл кате атомдык масса кепке<br />
дейін колданылды. Бұл кате жорамал тағы баска киыншылыктар<br />
туғызды. Н. Л. Глинка өзінің «Жалпы химия» деген окулыгында<br />
мынадай мысал келтіреді. Анализ бойынша:<br />
аммиакта 1 с. б. сутекте 4 2/3 с. б. азот келеді,<br />
ал азот оксидінде 8 с. оттекте 7 » » »<br />
Енді аммиактың кұрамына карап азоттын атомдык массасы<br />
4 2/з десек, онда азот (III) оксидінің «күрделі атомында» бір<br />
атом оттекпен (8 с. б.) 1,5 атом азот (4 2/3 -)- 2 l/ з = 7 с. б.)<br />
косылыскан деуімізге тура келеді, яғни азоттыц атомы екіге<br />
бѳлініп жарты атомдап реакцияласатын болтаны.<br />
XIX ғасырдыц бірінші жартысының беделді химигі Берцелиус<br />
(Швеция) ѳзін Дальтонныц атомистикасын колдаушымын,<br />
элементтердіц дэл атомдык массаларын аныктау ѳмірімніц<br />
ец мацызды міндеті деп жариялаған болатын. Берцелиус 1813 жылы<br />
элементтердіц осы кезде колданып жүрген белгілерін (символдарын)<br />
ұсынды, 1818 жылы 49 элементтіц ѳзінше тапкан атомдык<br />
массаларын жариялады - ( 1-сурет) Бірак атомдык масса<br />
табудағы жацағы айтылғаН)<br />
киыншылыктардан Берцелиус<br />
*’2 Белгілері<br />
та аттап ,кете алмады.<br />
бериелиусша Дальтонила Алхимиктерш<br />
Дальтон атомдык масса- Алтын 190 Au © О<br />
ларды табу керек деген мэселені Цорғасын 90 Pb © Ъ<br />
дұрыс кѳтерген, бірак оны то:<br />
Көміртек 5.1 с • ~Члык<br />
шешуге мүмкіншілігі<br />
К,алайы Sn