You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
түзіледі, амфотерлі, қышкылдарда ериді. Сілтілерде де еріп плюмбит<br />
береді:<br />
РЬ (ОН) 2 + 2NaOH = Na2Pb02 + 2Н20<br />
плюмбит дейтініміз екі валентті корғасын кышкылыныц тұзы.<br />
Екі валентті қорғасынның толып жаткан тұздары бар, олардын<br />
галогенидтері, сульфаты, сульфнді, карбонаты суда ерімейді,<br />
ерімтал тұзы қорғасын ацетаты РЬ(СНзСОО)г, оны дәмі тәтті<br />
болғандықтан корғасын канты деп те атайды. Бұл тұз лабораторияларда<br />
реактив ретінде жэне металдарды бояу жұмысында<br />
колданылады.<br />
Қорғасынныц 4 валентті косылысынан 2 валентті косылыстары<br />
тұракты болғандыктан, қалайыдағыдай емес, корғасынның<br />
екі валентті косылыстарының тотыксыздандырғыштык касиеті<br />
жок.<br />
Қорғасынның (IV) к о с ы л ы с т а р ы. Қорғасынды<br />
электролиз жолымен, не оның оксидін, күшті тотыктырғыш әрекетімен<br />
тотыктырғанда кара коңыр түсті ұнтак корғасын<br />
д и о к с и д і РЬ02 түзіледі. Бұл да амфотерлі оксид, бірак кышкылдык<br />
касиеті басымырак- Диоксидтің метакорғасын Н2РЬ03<br />
және ортокорғасын Н4РЬ04 кышкылдары болу керек, олар өздері<br />
бос күйінде алынған емес, бірак өте тұракты тұздары бар.<br />
Қорғасынның аралас оксиді РЬ20з, мұндағы<br />
корғасын әрине үш валентті емес, мұның біреуі екі, екіншісі төрт<br />
валентті, косылыстыц ѳзі оксид емес тұз, дәлірек айтканда метакорғасын<br />
кышкылыныц корғасын түзы РЬРЬОз.<br />
Қорғасын жосасы деп аталатын кұрамы РЬ30 4 қосылысы<br />
бар, бұл шымкай кызыл түсті зат, майға жаншып кызыл<br />
бояу ретінде ұсталады. Міне, осы жосаны корғасын ортоплюмбаты<br />
деп карауға болады. Оныц дұрыс екендігін жоса мен азот кышкылыныц<br />
арасындағы реакция дәлелдейді:<br />
Pb2Pb04 + 4HN03 = 2Pb (N 03)2 + Pb02 + 2H20<br />
Тѳрт валентті корғасынныц айтылып ѳткен сиякты кышкылдык<br />
касиеттерімен катар негіздік касиеттері (pap, ол РЬС14,<br />
P b(S 04)2 сиякты тұраксыз тұздар түзуі.<br />
Қорғасынныц төрт валентті қосылыстары тұраксыз болғандықтан<br />
күшті тотықтырғыш болып келеді.<br />
Аккумуляторлар. Химиялык энергияны ѳз бойына<br />
жинап алып, кажетті кезінде электр энергиясына айналдырып<br />
бере алатын кұралдарды аккумуляторлар деп атайды.<br />
Жалпы алғанда кез келген кайтымды гальвани элементін аккумулятор<br />
ретінде колдануға болады. Бірак іс жүзінде кец таралған<br />
аккумуляторлардыц екі түрі кездеседі: кышкылдык (корғасын<br />
аккумуляторы) жэне сілтілік (темір-никель, кадмий-никель, күміс-мырыш<br />
аккумуляторлары). Осыларды карап өтелік.<br />
Қорғасын аккумуляторы. Қорғасын аккумуляторы,<br />
төрт валентті корғасынныц тотыктырғыштығына, ол тұракты<br />
екі валентті күйге көшетіндігіне сүйеніп жасалған.<br />
443
Change language