2 не

Қышқылдармен, кышкылдык
амфотерлік оксидтерімен әрекеттесіп,
тұздар түзеді. Сумен
әрекеттескенде гидроксид түзіледі.
Литий гидроксиді
LiOH — түссіз, өте гидроскопгы,
суда еритін зат. Күшті
негіз. Басқа сілтілік металдардын
гидроксидтеріне Караганда,
кыздырганда LiOH айырылады:
2Li0H ^Li20 - f Н2О
LiOH литий хлоридінін судагы
ерітіндісін электролиздеумен
алады. Оны электролит ретінде
аккумуляторларда колданады.
§ 2. НАТРИЙ
Натрий баска да сілтілік
металдар сиякты табигатта,
тек косылыс күйінде гана
кездеседі. Натрий силикаттар
кұрамында болады. Құрамында натрий бар минералдардын
маныздылары — ас тұзы NaCl — тұзды көлдерде шөккен түрде
кездеседі, одан баска Соликамск, Артемовен, Елек (Илецк) т. б.
жерлерде казынды тұз түрінде болады.
Натрий алу үшін онын гидроксидін, немесе натрий хлоридін
балкытып электролиздейді. 153-суретте металдык натрийді алуға
арналган пештің схемасы көрсетілді. Пештің іші шамотпен капталған,
анод (А) графиттен, катод (К) айналдыра қоршаған
темірден жасалды, бұл екеуінін арасына торлы диафрагма кондырылады.
Натрий катод бѳлімінде айрылып шыгып, жогары
калкып, жинагышка барады. Хлор жеке бѳлініп шыгады. NaClды
керегінше косып отырады, электролиз процесі үздіксіз жүреді.
Натрий өте жүмсак, оны пышакпен оңай кесуге болады. Кесілген
жері ә дегенде жып-жылтыр болганымен, тез тотыгатындықтан
лезде күңгірттенеді, сондыктан оны керосинге салып сактайды.
Натрийдіц косылыстары. Натрийді хлор ішіне
апарса жанып кетеді, броммен тек сырт жағы, иодпен кыздырганда
гана реакцияласады. Бұлардың жалпы формуласы NaT.
Натрий күкіртпен де, сутекпен де шабыт косылысады. Натрий
жанганда Na20 2 айналады, бул натрий пероксиді, оны
техникада алганда натрийді алюминийден жасаган ыдыста жагады:
490
2Na + 0 2 = Na20 2
ДН°= -f 519 кДж/моль