ШЫМКЕНТ КЕЛБЕТІ #94-95
29.11.2017 • Views
Share Embed Flag

ШЫМКЕНТ КЕЛБЕТІ #94-95

Сәрсенбі, 29 қараша 2017 жыл

Сәрсенбі, 29 қараша 2017 жыл

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
shymkent

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

START NOW

№94-<strong>95</strong> (1530-1531)<br />

1 ЖЕЛТОҚСАН –<br />

Қазақстан Республикасы<br />

Тұңғыш Президентi күнi!<br />

Сəрсенбі, 29 қараша 2017 жыл<br />

«Нұрсұлтанмен<br />

бірге оқып, қызметтес<br />

болғанмын»<br />

«Елбасы елдің<br />

жағдайын жиі сұрайды»<br />

«Анам осындай түс киіз,<br />

сырмақтарды тоқитын еді»<br />

<br />

<br />

3-БЕТ<br />

4-БЕТ<br />

КЕМЕҢГЕР<br />

<br />

<br />

5-БЕТ<br />

6-7-БЕТ<br />

Роза ПАК, Корей этномәдени<br />

орталығының жетекшісі:<br />

«Нұрсұлтан Әбішұлы, сіз Астана мен Алматының<br />

ойлап жүргенде, оңтүстік жұрты сізге жасарудың<br />

құпиясын тауып қойды» дедім.<br />

<br />

8-БЕТ<br />

2<br />

бет<br />

Шымкенттің 2 000<br />

жылдығы тойланбақ

2<br />

№94-<strong>95</strong> (1530-1531)<br />

29 қараша 2017 жыл<br />

Апта<br />

www.shymkala.kz<br />

Қ¦ÒÒÛҚÒÀÓ<br />

РУХАНИ<br />

ЖАҢҒЫРУ<br />

Тарихи<br />

тағылымы<br />

терең<br />

Бұл туралы облыс әкімі<br />

Жансейіт Түймебаевтың<br />

қатысуымен өткен қала<br />

құрылысы кеңесінің отырысында<br />

айтылды.<br />

Д. АЙБАР<br />

daibar@shymkala.kz<br />

мереке Шымкенттің 2 000<br />

жылдығы тойланбақ<br />

Á²Ë²Ì ÁÀҒÄÀÐÛ<br />

рихи-мәдени орталыққа айналдыру<br />

бағытындағы жобалары мен макетін<br />

қызу талқылап, өз ұсыныстарын<br />

білдірді.<br />

Шымкент қаласы 2020 жылы<br />

ТМД-ның мәдени орталығы деген<br />

атаққа ие болғаны белгілі. Сәулетшілердің<br />

мәлімдеуінше, сол<br />

жылы қаланың 2000 жылдық тарихы<br />

аталып өтілмек. Сонымен<br />

қатар, Шымкент «Жібек жолы» номинациясы<br />

бойынша әлемдік мәдени<br />

мұра тізіміне де ұсынылып<br />

отырғаны айтылды. Аймақ басшысы<br />

бұл ретте ескі қаланың құндылықтарын<br />

сақтай отырып, тарихымызды<br />

көрсете білуіміз керек деген<br />

пікірін жеткізді.<br />

Құрметті шымкенттіктер<br />

және қала қонақтары!<br />

Сіздерді 1 желтоқсан – Қазақстан Республикасы Тұңғыш<br />

Президенті күнімен шын жүректен құттықтаймыз!<br />

Тәуелсіздіктің арайлы таңы атқан ширек ғасырдан астам<br />

уақыт ішінде еліміз күллі әлем танып, мойындаған еңселі<br />

мемлекетке айналды. Еліміздің бұл жеткен жетістігі мен<br />

шыққан биігі сөз жоқ егемендігіміздің, бірлігіміз бен тұтастығымыздың<br />

беріктігін айғақтайтын айқын дәлел. Сондықтан<br />

бұл мереке –тәуелсіздігімізді тұғырлы етіп келе<br />

жатқан мемлекетіміз үшін маңызы мол, тарихи тағылымы<br />

терең мейрам.<br />

Қазақстан өзінің егемендік тарихында әлеуметтік-экономикалық,<br />

мәдени жетістіктерімен дараланып, Елбасының<br />

«Қазақстан-2050» Стратегиясын, «Болашақ», «Рухани<br />

жаңғыру» бағдарламалары мен басқа да тарихи маңызы<br />

зор құжаттарын дәйекті түрде жүзеге асыра отырып,<br />

әлемнің озық 30 елінің қатарына қосылуға қарышты<br />

қадам басуда. Биыл елордамыз Астанада табысты өткен<br />

«ЭКСПО-2017» халықаралық көрмесі тәуелсіз Қазақстанның<br />

тұғырын тағы да биіктетіп, әлемдік аренадағы беделін<br />

асқақтата түсті. Еліміздің барлық жетістіктері мен<br />

жеңістері Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті<br />

– Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың тегеурінді<br />

және дана басшылығы мен әрбір қазақстандықтың табанды<br />

да тынымсыз еңбегінің арқасында мүмкін болды.<br />

Елбасы біздің Оңтүстік өңіріне және облыс орталығына<br />

әркез ерекше ықылас танытып келеді. Президенттің<br />

қолдауымен Шымкент еліміздің үшінші мегаполисі ретінде<br />

өркендеп, көркейе түсуде.<br />

Қадірлі жерлестер!<br />

1 желтоқсан – Тұңғыш Президент күнімен мемлекеттігіміздің<br />

тарихы тамырлас, Президенттік институттың<br />

қалыптасу кезеңі өзектес. Біздің басты мақсатымыз<br />

– Елбасының төңірегіне топтаса отырып, «Мәңгілік<br />

Елдің» құндылықтарын қастерлеу, келешек ұрпаққа басты<br />

байлығымыз – тәуелсіздігіміз бен тұрақтылығымыздың<br />

туын биік ұстап, табыстау.<br />

Осынау мерейлі мереке күні баршаңызға зор денсаулық,<br />

отбасыларыңызға бақ пен береке тілейміз!<br />

Нұрлан САУРАНБАЕВ,<br />

Шымкент<br />

қаласының әкімі<br />

Нұрлан БЕКНАЗАРОВ,<br />

Шымкент қалалық<br />

мәслихатының хатшысы<br />

Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік педагогикалық<br />

институты 80 жылдық мерейтой қарсаңында<br />

университет мәртебесін алды. Үш<br />

күнге созылған мерекелік шара аясында университетте<br />

бірнеше орталықтың тұсауы кесілді.<br />

ƦÌÛÑÏÅÍ ҚÀÌÒÓ<br />

Қомақты несие беріледі<br />

Өңіріміздің Шымкент, Түркістан мен Кентау қалаларының тұрғындарына<br />

18 миллион теңгеге дейін несие алуға мүмкіндік бар.<br />

Ә. АЙТӨРЕ<br />

aaitore@shymkala.kz<br />

Айгүл КЕРІМҚҰЛОВА<br />

aigul-kerim@mail.ru<br />

Әсіресе, студенттердің білімімен<br />

қатар тәжірибе жинақтауға көмегі<br />

тиетін мұражай, оқу орталығы<br />

мен театр ашылды.<br />

Оқу ордасының мерейтойымен<br />

құттықтауға ҚР Білім және ғылым<br />

министрі Е.Сағадиев, облыс әкімі<br />

Ж.Түймебаев, ҚР Парламенті Сенатының<br />

және Мәжілісінің депутаттары<br />

мен ҚР Ұлттық ғылым Академиясының<br />

академиктері, облыстық<br />

маслихат депутаттары және жоғары<br />

оқу орындарының ректорлары мен<br />

проректорлары қатысты.<br />

Ерлан Сағадиев оқу ордасының<br />

қуанышына ортақтасып, Елбасының<br />

құттықтауын жеткізді. Аймақ басшысы<br />

зиялы, мәдени және рухани<br />

әлеуетін құрудың негізі бола білген<br />

университет күні бүгінге дейін<br />

қабілетті, бәсекелестікке алғыр жаңашыл<br />

мамандарды дайындап жатқандығын<br />

атап өтті.<br />

Салтанатты жиында жас ұрпақты<br />

оқыту және тәрбиелеу ісіндегі<br />

елеулі табыстары үшін «Ыбырай<br />

Мерзімі 7 жылға дейін берілетін<br />

несиенің жылдық мөлшерлемесі<br />

– 6 пайыз. Бұл қаржы нәтижелі<br />

жұмыспен қамту және жаппай<br />

кәсіпкерлікті дамытудың 2017-<br />

2021 жылдарға арналған бағдарламасының<br />

екінші бағыты аясында<br />

ұсынылып отыр.<br />

Бағдарлама жұмыссыздарға,<br />

өзін-өзі қамтыған азаматтарға, ауыл<br />

шаруашылығы кооперативтері мен<br />

Қарашаңырақ қуанышы<br />

ОҚМПУ мерейтойында<br />

30 ұстаз марапатталды<br />

Алтынсарин» төсбелгісімен, ғылым<br />

және білім беру саласындағы ерекше<br />

еңбегі үшін «ҚР ғылымын дамытуға<br />

сіңірген еңбегі үшін», «ҚР<br />

білім беру ісінің құрметті қызметкері»<br />

төсбелгілерімен және өңірге<br />

сіңірген еңбегі үшін медалімен, облыс<br />

әкімінің грамотасымен жалпы<br />

саны 30 ұстаз марапатталды.<br />

Сонымен қатар, мерекелік шара<br />

аясында «Өркендеген Оңтүстік»<br />

Белгілі сәулетшілердің басы<br />

қосылған жиында «Ескі қалашық»<br />

мәдени орталығындағы «Арбат»<br />

жобасы, «Ордабасы» мемориалдық<br />

тарихи-мәдени кешенін абаттандыру<br />

мен Үш бидің ескерткіші,<br />

«Флагшток» жобасы, «Қазығұрт-<br />

Кеме қалған» тарихи-мәдени кешенінің<br />

жобасы сынды 8 архитектуралық<br />

жоба қаралды.<br />

Мәжілісте кеңес мүшелері Ордабасы<br />

тауында орнатылатын Үш<br />

бидің ескерткішінің макетін, Шымкенттегі<br />

ескі қала орнының аумағында<br />

археологиялық парк-музейі,<br />

ашық аспан астындағы музей құру<br />

жобасын және Қазығұрт тауын таолардың<br />

мүшелеріне, сондай-ақ,<br />

бастауыш және жұмыс істеп тұрған<br />

кәсіпкерлерге арналған. Мемлекеттік<br />

бағдарламаны жүзеге асыру<br />

үшін 2,6 млрд теңге бөлінген. Бұл<br />

туралы Түркістан және Кентау қалаларында<br />

өткен көшпелі семинарда<br />

облыс әкімінің орынбасары Бауыржан<br />

Жамалов мәлімдеді. Оның айтуынша,<br />

бағдарламаның мақсаты –<br />

шағын бизнесті дамыту үшін халыққа<br />

қаржы көзін ұсыну.<br />

– Бүгінгі таңда осы бағдарлама<br />

бойынша 6 қаржы институты жұмыс<br />

істеуде – Қазақстанның халық<br />

атты республикалық айтыс өтті.<br />

Аламан айтыста еліміздің түкпіртүкпірінен<br />

айтыскерлер сайысқа<br />

түсті. Қорытындысында баянауылдық<br />

Аспанбек Шұғатаев бас жүлдені<br />

иеленді, 1-орын – Қ. Абзаловқа,<br />

2-орын – А. Қалиевке, 3-орын<br />

Н. Әнапияға бұйырды.<br />

Айта кетейік, бүгінде ОҚМПУ-де<br />

300-ге жуық ұстаз қызмет етсе, 3800-<br />

ден астам студент білім алуда.<br />

банкі, Нұрбанк, АТФ Банкі, Евразиялық<br />

банк, Forte Bank және «Ырыс»<br />

МҚҰ, – деді облыс әкімінің орынбасары<br />

Б. Жамалов.<br />

Бұл тұста егер кепілдікке қойылатын<br />

мүлік жеткіліксіз болса,<br />

онда бастауыш кәсіпкерлерге<br />

кепілдендірілген кепілді қолдануға<br />

мүмкіндік бар.<br />

Банктерге қаржы қыркүйек айында,<br />

ал микро қаржы ұйымына өткен<br />

аптада бөлінді. Қазір ең бастысы<br />

– шағын бизнесті дамытуға<br />

бөлінген мемлекеттік қаржыға қол<br />

жеткізуді оңайлату.

Замандастар<br />

www.shymkala.kz<br />

№94-<strong>95</strong> (1530-1531)<br />

29 қараша 2017 жыл<br />

3<br />

Егемен еліміздің Тұңғыш Президенті, дана саясаткер<br />

Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевпен сонау<br />

бір жастық дәуірімізде курстас әрі қызметтес<br />

болғанымды мақтан тұтамын. Алдымен<br />

өзім жайлы айта кетсем, мен – Амидулла<br />

Ермаханбетұлы 1939 жылы 22 қаңтарда Оңтүстік<br />

Қазақстан облысы, Георгиевка ауданы (қазіргі Төлеби),<br />

Қасқасу ауылында дүниеге келдім.<br />

1<strong>95</strong>7 жылы осы ауылдағы<br />

орта мектепті бітірген соң,<br />

Ташкенттегі Орта Азия мемлекеттік<br />

университетіне оқуға түсуге<br />

бардым. Бірақ сол кездегі<br />

тәртіп бойынша өткізілетін конкурстан<br />

өте алмаған соң Шымкент<br />

қаласындағы №11 техникалық<br />

училищеге оқуға түстім.<br />

Оны 1<strong>95</strong>8 жылы бітірдім. Содан<br />

соң цемент зауытында слесарь-монтажшы<br />

болып жұмысқа<br />

тұрдым. Осы жылы облыстық<br />

комсомол комитетінің жастарды<br />

бүкілодақтық екпінді комсомол<br />

құрылысына, атап айтқанда,<br />

Қазақстан магниткасын<br />

салу жұмысына жолдамамен жіберу<br />

науқаны басталды. Сөйтіп<br />

облыстық комсомол комитетінің<br />

жолдамасымен «Қазақстан магниткасына»<br />

– Теміртау қаласына<br />

бардық. Сол жерде екі топқа<br />

бөлініп, училищеге оқу үшін<br />

Ресей мен Украинаға жолға шығарып<br />

салды.<br />

Украинаға жолдама алған<br />

35 жігіт барды. Мұндай салада<br />

еңбек ету үшін алдымен Украинадағы<br />

Днепродзержинский қаласындағы<br />

№8 техникалық училищеден<br />

арнайы білім алу керек.<br />

Осыған орай біз Шымкенттен<br />

пойызбен Мәскеу арқылы<br />

діттеген жерімізге жеттік.<br />

Днепродзержинсийге келгесін<br />

байқағаным, мұнда Шымкенттен<br />

келген біз ғана емес,<br />

Қазақстанның түкпір-түкпірінен<br />

келген жастар көп екен. Бұл жердегі<br />

жұмыс пен еңбектің тәртібі<br />

былай: аптасына 3 күн училищеде<br />

оқимыз, 3 күн қаладағы Металлургия<br />

комбинатында жұмыс<br />

істейміз. Мен осы жерде алғаш<br />

рет Нұрсұлтан Әбішұлымен таныстым.<br />

Кең маңдайлы, ашық<br />

жүзді Нұрсұлтанның кіммен танысса<br />

да сол сәтте өзіне баурап<br />

алатын қасиеті барын бірден<br />

байқадым. Ашығын айтсам,<br />

Нұрсұлтан оқуды да үздік оқып,<br />

жұмыста та асқан белсенділік<br />

танытатын. Оның бойына біткен<br />

адамгершілік қасиеті жанындағылардың<br />

бәрін өзіне ерекше<br />

тартатын. Осылайша ол жақта<br />

Нұрағаңмен 2 жылдай әріптес<br />

болып, Теміртау қаласына –<br />

«Қазақстан Магниткасына» жұмысқа<br />

келдік. Сөйтсек, біздің<br />

мамандық бойынша жұмыс жасайтын<br />

домна пеші әлі іске қосылмаған<br />

екен. Ол біткенше екі<br />

жылдай әртүрлі жұмыс атқарып<br />

жүрдік. 1962 жылы домна пеші<br />

іске қосылып, өз мамандығымыз<br />

бойынша бірінші шойынды балқытуға<br />

кірістік. Домна пеші балқытқан<br />

шойынды бірінші болып<br />

Нұрсұлтан Назарбаев ағызды.<br />

Алғашқы құйылған шойынның<br />

бір құймасын алып, «Қазақстан<br />

магниткасының бірінші шойыны»<br />

деп жазып, Алматыда өткен<br />

Қазақстан ЛКСМ-нің 12-съезіне<br />

алып барып, Д.Қонаевқа<br />

табыс етті.<br />

Жұмыстың ауыртпалығына<br />

шыдай алмаған бірталай жігіттер<br />

кәсіпорында қалмай, елдеріне<br />

қайтып кетті. Жұмыста<br />

тек қажырлы да қайратты<br />

жігіттер іріктеліп қалды. Мен<br />

осында Нұрсұлтан Әбішұлымен<br />

1970 жылға дейін бірге жұмыс<br />

істедім. Одан бұрын, яғни,<br />

1961-1962 жылдары Теміртаудағы<br />

жоғарғы техникалық оқу орнына<br />

(ВТУЗ) түстік. Институтта<br />

кешкі және күндізгі бөлімде<br />

Амидулла<br />

ЕрмАхАнбЕтұлы:<br />

«Нұрсұлтанмен<br />

бірге оқып, қызметтес<br />

оқытатын тәртіп болатын. Мәселен,<br />

жұмысқа күндізгі ауысымға<br />

түссек, кешке оқитынбыз.<br />

Түнгі ауысымға түссек, күндіз<br />

оқитынбыз.<br />

Мен мамандығым бойынша<br />

мартен пешінде болат қорытушы<br />

болдым. Ал Нұрсұлтан<br />

Әбішұлы домна пешінде шойын<br />

қорытушы болып еңбек етті.<br />

Осы уақытта Нұрсұлтан<br />

Әбішұлы домна пешінің қатардағы<br />

кеншісінен бастап, цех комсомол<br />

комитетінің жетекшісінен<br />

комбинат парткомының хатшылығына<br />

дейін өсті. Одан Қарағанды<br />

облыстық партия комитетінің<br />

хатшысы, екінші хатшы,<br />

одан кейін Қазақстан орталық<br />

партия комитетінің хатшылығына<br />

көтерілді.<br />

Нұрекең қандай қызметте<br />

жүрсе де байырғы курстас әрі<br />

қызметтес достарын ұмытқан<br />

емес. Мәселен, қазіргі ел басқарып<br />

жүрген уақытында да уақыт<br />

тауып, бізбен бас қосуды<br />

болғанмын»<br />

ұмытпайды. Ондай кездері біз<br />

жастық шағымызды еске алып,<br />

мәре-сәре боламыз. Яғни, ол<br />

өз мойнындағы сан алуан саясаттың<br />

тірліктерін бір сәт ысырып<br />

қойып, бізбен баяғы жастық<br />

шақтағы сәттеріміздегідей<br />

емен-жарқын әңгімелесе бастайды.<br />

Нұрсұлтан Әбішұлы сонымен<br />

қатар әзіл сөзді өте жақсы<br />

көретін, кең пейілді жан. Біз<br />

де өз тарапымыздан оның атқарып<br />

жатқан алуан түрлі жұмыстарына<br />

оң баға беріп, оны<br />

шабыттандыра түсеміз. Біздің<br />

оған көрсеткен басты құрметіміз<br />

- осы.<br />

1989 жылы 24 маусым күні<br />

Нұрсұлтан Әбішұлы Қазақстан<br />

компартиясының бірінші хатшысы<br />

болып сайланды. Дәл сол<br />

күні менің үлкен қызым Бақыттың<br />

тұңғыш ұлы өмірге келді.<br />

Бұл менің тұңғыш немерем еді.<br />

Немеремнің туылғаны және ат<br />

қойғанымыз қызық болды. Осы<br />

Елбасы Жамбылдың 150 жылдық мерейтойында<br />

кезде жаңа ғана өмірге келген<br />

немеремнің аты жайында таласа<br />

бастадық. Сол уақытта менің<br />

жұбайым Бану үйде отырған<br />

қонақтарға қарап былай деді:<br />

«Немеренің аты өзінен-өзі шығып<br />

тұрған жоқ па? Бағаналы<br />

бері өздерің сырттай құттықтап<br />

отырған Қазақстан компартиясы<br />

орталық комитетінің бірінші хатшысы<br />

– Нұрсұлтан досымыздың<br />

аты осы немереге лайық емес<br />

пе?!» демесі бар ма. Отырғандар<br />

ду қол шапалақтап, бұл ұсынысты<br />

бірден қолдады...<br />

Тағы бір қызық жайт, осы немерем<br />

6 жасқа толғанда, оның<br />

сүндет тойы мен өзімнің 60 жасқа<br />

келгенім әрі Розаға қосылғаным,<br />

сондай-ақ анамның 100<br />

жылдық мерейтойы да тұспа-тұс<br />

келді. Осындай төрт қуанышқа<br />

арнап үлкен той өткізуді ұйғардым.<br />

Тойға екі күн қалған кезде<br />

Нұрсұлтан Әбішұлына арнайы<br />

шақыру жібердім. Тура той<br />

болатын күні ол кісіден құттықтауға<br />

толы телеграмма келді.<br />

Ол телеграммада былай деп<br />

жазылған екен.<br />

«Құрметті Әбеке, бақыт деген<br />

осы. Төрт құбыланың түгелдігі<br />

деген осы. Шүкіршілік, алдыңда<br />

ақ пейіл анамыз, жаныңда<br />

жан жарың Роза, соңыңда балалар<br />

мен немерелер ер жетіп<br />

келе жатыр. Балбөбек Нұрсұлтанды<br />

тағдыр көпсінбесін, ұзағынан<br />

сүйіндірсін. Анамыздың<br />

да, өздеріңіздің де алда көрер<br />

жақсылықтарыңыз мол болсын!<br />

Шаңырағыңа бақыт пен шаттық<br />

тілеймін!<br />

Нұрсұлтан Назарбаев. Астана«.<br />

Мұның өзі Нұрағаңның біз<br />

секілді қарапайым адамдарды,<br />

әсіресе ескі достарды ұмытпай<br />

жүргендігінің бір көрінісі.<br />

Арада біраз уақыт өткенде<br />

Жамбылдың 150 жылдық мерейтойына<br />

кілең сыныптастарды<br />

әдейі арнап шақырып, сонда<br />

Нұрекең бәрімізді бір күн<br />

бойы күтті.<br />

2011 жылдың мамыр айында<br />

біздің қалада ардагерлерге<br />

арналған аллеяның ашылу<br />

салтанатына арнайы сапармен<br />

келгенде тағы жолықтық. Біз<br />

бұрынғы облыстық арбитраждың<br />

бастығы Өмірбек Темірұлы<br />

екеуіміз алдынан шығып, арнайы<br />

сәлем бердік.<br />

Бүкіл әлемге аты мәшһүр<br />

болған қайсыбір ұлы тұлғаны<br />

алсаңыз да, қарапайымдылықтан<br />

кенде болған емес.<br />

Бұл тұрғыда Нұрсұлтан Әбішұлы<br />

Елбасы екендігіне қарамай,<br />

осындай қасиеттерді де бойына<br />

сіңірген.<br />

2011 жылы 29 қазанда<br />

Нұрсұлтанның әкесі Әбіш атамыздың<br />

қайтыс болғанына 40<br />

жыл, анасы Әлжанның өмірден<br />

өткеніне 35 жылдық асты Назарбаевтар<br />

әулеті өткізді. Біз,<br />

біраз сыныптастар, достар асқа<br />

қатыстық. Мен көпшілік алдында<br />

арнау сөз айттым: «Біріншіден,<br />

осы асты ұйымдастырып<br />

отырған, Назарбайдан тараған<br />

ұл-қыздарға, ағайындарға мың<br />

да бір рахмет. Нұрсұлтандай<br />

ұл өсірген ата-ана – бақытты<br />

жандар. Оларды бүкіл қазақтың<br />

ата-анасы десек те артық<br />

емес. Өйткені, олардан туылған<br />

Нұрсұлтан бүкіл әлемге Қазақстан<br />

Республикасын, қазақ халқын<br />

танытып отыр» дедім.<br />

Бұл ас – бүкіл қазаққа үлгі<br />

болатын, дәстүрімізге сай ас<br />

болды. Мен өзімді Нұрсұлтандай<br />

ұлы тұлғамен жалынды да<br />

жігерлі жастық шақтағы күндерді<br />

бірге өткізіп, қызметтес болғанымды<br />

мақтан тұтамын. Иә, ол<br />

ұлы тұлға...

4<br />

№94-<strong>95</strong> (1530-1531)<br />

29 қараша 2017 жыл<br />

Жаса, Қазақстаным!<br />

www.shymkala.kz<br />

Бүгінде жылына<br />

10 мың тонна<br />

күркетауық етін<br />

өндіреміз, оның<br />

40%-ы экспортқа<br />

шығады. Тауық етінің<br />

70-80-ге<br />

тарта түрі бар.<br />

400-ден аса<br />

жергілікті тұрғын<br />

жұмыспен қамтылған.<br />

Мұрат ТАҒАЕВ,<br />

«Ордабасы құс» ЖШС директоры:<br />

«Елбасы елдің<br />

жағдайын жиі сұрайды»<br />

Мұрат Тағаев ± Оңтүстікте күркетауық<br />

өндірісін алғаш қолға алған<br />

кәсіпкер. Іскер азамат құс етін<br />

өндіретін фабриканың жобасын<br />

бірінші болып Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевқа<br />

таныстырады, ал 2010 жылы сол жаңа жобаның<br />

іске асуын Президент тікелей телекөпір<br />

арқылы тамашалайды.<br />

Биыл<br />

«ЭКСПО-2017»<br />

көрмесінде<br />

үш айда<br />

500<br />

тонна<br />

күркетауық<br />

етін<br />

жөнелттік.<br />

Айгүл КЕРІМБАЙҚЫЗЫ<br />

aigul-kerim@mail.ru<br />

2011 жылы Мемлекет басшысы<br />

өңірге сапарында аяққа тік тұрған<br />

өндіріс орнына арнайы келген болатын.<br />

Мұрат Құлмырзаұлы өндіріс<br />

саласын дамытуда Елбасымен жиі<br />

пікірлесіп тұратынын айтады. Ол<br />

өзінің тұңғыш Президент жайлы<br />

жылы лебізін былай жеткізді.<br />

– Елбасымен 2000 жылы «Қайнар<br />

құс» фабрикасында қызмет етіп<br />

жүргенде жүздестім. Сол жылдары<br />

еліміздің түкпір-түкпіріндегі түрлі<br />

сала өкілдерін қоғамдық қабылдауына<br />

шақыртып, сұхбаттасып,<br />

елдің жағдайымен танысатын. Әлі<br />

есімде, сол жылдың 27 шілдесінде<br />

Нұрсұлтан Әбішұлымен кездесу<br />

мүмкіндігіне ие болдым. Ол кезде<br />

облыс әкімі Бердібек Машбекұлы<br />

өңірдің дамып-өркендеуіне қажетті<br />

кейбір жағдайларды жеткі-<br />

зуді шегелеп, сәт-сапар тілеп шығарап<br />

салды.<br />

Елбасымен кездесуде үлкен<br />

қобалжудың болғаны рас. Кіргенде<br />

ол кісі орнынан тұрып амандасып,<br />

жұмыс үстелінде емес, емінеркін<br />

жағдайда сөйлескенінен қарапайымдылығын<br />

байқадым. «Ал,<br />

Мұрат, әңгімеңді бастай бер, ауылда<br />

жағдай қалай?» деп есіміммен<br />

атап сөйлесуінің өзі қобалжуымды<br />

сейілтіп, бойымда сенімділік орнатты.<br />

Ауылдың жағдайын айтып бір<br />

сағаттай әңгімелесіппіз. Ол кісі мұқият<br />

тыңдап, барлығын қойын дәптеріне<br />

түртіп отырды. Бұл жылдары<br />

елдің басында қиын-қыстау кезеңдер,<br />

«бізді үкімет асырайды» деген<br />

ойлардан арылмаған уақыт. Мұны<br />

естіген соң маған айтқаны: «Мұрат,<br />

келешекте олар да қатарға ілігеді»<br />

деді. Міне, содан бері 17 жылды<br />

артқа тастадық. Осы жылдар аралығында<br />

кәсіп істеп, елдің жағдайының<br />

жақсаруына үлес қосқан<br />

жандар саны артуда. Елбасының<br />

болашақты жақсылыққа жоруының<br />

өзі үлкен көрегенділік. Қоштасқанда<br />

«Елге сәлем айт» деді.<br />

Бұдан кейін Елбасымен араға<br />

тоғыз жыл салып қайта қауыштық.<br />

Өңірге жасаған кезекті сапарында<br />

күркетауық өндірісін дамыту жобасымен<br />

таныстыру болғанында ол<br />

кісінің есте сақтау қабілетінің жоғары<br />

екеніне тәнті болдым. Қаншама<br />

жылдан кейін, соншама адамның<br />

арасынан мені танып, «Мұрат,<br />

енді айта бер» деген сәті еш есімнен<br />

кетпейді. Сол кезде өндірісті<br />

өркендетуді шыңына жеткізуді өзіме<br />

міндет санадым.<br />

Айта кететіні, осы жүздесуде күркетауық<br />

өсіру және оның етін терең<br />

өңдеу кәсібін қолға алатын жобаны<br />

таныстырып, қажетті заманауи технологиялардың<br />

таңдау үлгісін баяндағанда<br />

барлығын мұқият тыңдай<br />

келе Н. Әбішұлы: «компост бола<br />

ма?» деген сауал тастады. Бұл құс<br />

саңғырығынан органикалық тыңайтқыш<br />

өндіруге бола ма дегені еді.<br />

«Фабриканы дамытудың бірінші кезеңінде<br />

етті терең өңдеуге басымдылық<br />

танытамыз, ал өндірісті дамытудың<br />

келесі кезеңінде бұл мәселені<br />

жүзеге асырамыз» деген<br />

жауабымды айттым. Қазіргі таңда<br />

құс саңғырығынан ауыл шаруашылығына<br />

қажетті тыңайтқыш дайындау<br />

ісін қолға алдық.<br />

Бұл тұста айтайын дегенім, Елбасының<br />

кәсіпкерлікті дамытуда<br />

бағыт-бағдар беріп, ой тастай білетіндігі<br />

және әр сала маманымен<br />

кездескенде елдің қай бағытта<br />

дамып жатқандығынан хабардар<br />

екендігі, ақпаратты толық меңгергендігі,<br />

әр саланың жетістігі мен<br />

әлемдік технологиялардың дамуындағы<br />

жаңалықтарды қалт жібермейтіндігіне<br />

куә болдым.<br />

2011 жылы Н. Назарбаев фабрика<br />

жұмысымен танысып, жастармен,<br />

жұмысшылармен кездесті.<br />

Бүгінде жылына 10 мың тонна күркетауық<br />

етін өндіреміз, оның 40%-ы<br />

экспортқа шығады. Тауық етінің 70-<br />

80-ге тарта түрі бар. 400-ден аса<br />

жергілікті тұрғын жұмыспен қамтылған,<br />

ең көп салық төлеуші мекеме<br />

атандық. Ең үлкен бағалау –<br />

өткен жылы Президенттің «Алтын<br />

сапа» сыйлығы берілді.<br />

Н. Әбішұлымен бір жүздесуімізде<br />

«Күркетауық етін өздерің<br />

жей бермей, Астанаға да жіберіп<br />

отырыңдар» деп әзілдегені бар.<br />

Бұл отандық өнімді тұтынушылар<br />

еліміздің түкпір-түкпірінде көбейіпкеледі<br />

деген сөз еді. Осы мақсатта<br />

биыл «ЭКСПО - 2017» көрмесінде<br />

үш айда 500 тонна күркетауық<br />

етін жөнелттік.<br />

Елбасы өндірістің даму жайын<br />

жиі сұрайды. Бір ғана «Ордабасы<br />

құс» фабрикасының жағдайы емес,<br />

индустрияландыру жобасы аясында<br />

бәсекеге қабілетті сапалы өнім<br />

өндіріп келе жатқан өндірістің барлығының<br />

жағдайынан хабардар болып,<br />

қамқорлығына, қадағалауына<br />

алады.<br />

Шындығын айтсақ, Елбасының<br />

елдің дамуында жасап жатқан еңбегі<br />

өлшеусіз. Қазақстанның экономикалық<br />

дамуы, бүгінге күнге<br />

жеткен жетістігі, еліміздегі ынтымақ<br />

пен берекені көшбасшының сарабдал<br />

саясатымен тікелей байланыстырамын.

Елбасы сүйген Оңтүстік<br />

www.shymkala.kz<br />

№94-<strong>95</strong> (1530-1531)<br />

29 қараша 2017 жыл<br />

5<br />

Елбасы Н.Назарбаевтың Оңтүстікке ықыласы ерекше. Әр келген сайын<br />

түрлі өнеркәсіп орталықтарының, өнер ордасының, білім ұяларының, тарихи орындардың<br />

ашылу салтанатына қатысады. Тұрғындармен кездеседі, тілдеседі. Сондай ерекше сәттердің куәсі болған<br />

адамдармен сұхбаттасқан едік.<br />

«Анам осындай түс киіз,<br />

сырмақтарды тоқитын еді»<br />

Тәуелсіз еліміздің<br />

тұңғыш Президенті<br />

Н.Назарбаевпен<br />

кездесіп, тілдескен<br />

келесі кейіпкеріміз ±<br />

«Бал текстиль» кілем фабрикасының<br />

директоры Талғат<br />

Ысқақов.<br />

– Талғат Жүнісбекұлы,<br />

сіз Президентпен<br />

қашан кездесіп едіңіз?<br />

– 2014 жылы мамыр<br />

айында Елбасымыз Нұрсұлтан<br />

Әбішұлы өңірімізге жасаған<br />

сапарында фабрикамызға<br />

арнайы келіп, жұмыс<br />

барысын өз көзімен көріп,<br />

алға қойған жоспарларымызбен<br />

танысты. Бүінгі таң-<br />

ген брендті қалыптастыру керектігін<br />

ерекше айтты. Халқымыздың<br />

ұлттық, ою-өрнектерімен<br />

безендірілген кілемдерін<br />

тек Қазақстанға ғана<br />

емес, әлемге танытуды, қазақтың<br />

ұмытылып бара жатқан<br />

ою-өрнектерінің қайта<br />

жаңғыруына мүмкіншілік жасап<br />

қолданысын арттыруды,<br />

шикізат ретінде отандық<br />

және жергілікті материалдарды<br />

қолдануды, өңірімізде<br />

ұлттық үлгідегі қазақтың<br />

жүн кілемінің тоқылуын<br />

қайта жаңғыртуға, экспортты<br />

ұлғайтуға үлес қосуды<br />

тапсырды.<br />

Президентпен кездескен кейіпкеріміздің<br />

тағы бірі – Салалық мəдениет,<br />

спорт жəне ақпарат қызметкерлерінің<br />

кəсіптік одағы қоғамдық бірлестігінің<br />

ОҚО филиалының төрағасы, ҚР мəдениет қайраткері<br />

Бастарбек Пірімбетов.<br />

«Ал,<br />

БАСТАРБЕК,<br />

баста!»<br />

– Бастарбек<br />

Пірімбетұлы, Елбасымен<br />

ең алғаш<br />

қашан кездестіңіз?<br />

Оңтүстік өңіріне<br />

жасаған сапарларындағы<br />

жүздесулеріңіз<br />

туралы айтып<br />

өтсеңіз...<br />

– 1992 жылы облыстық<br />

мәдениет басқармасының<br />

бірінші<br />

орынбасары болып<br />

тағайындалдым. Облыс<br />

әкімі М.Үркімбаев,<br />

мәдениет басқармасының<br />

басшысы<br />

Х.Есенқараева еді.<br />

Мүдіріп қалмаңыз» деп дайындаған.<br />

Сосын біз де жақсылап дайындалдық.<br />

Шын мәнінде де ол<br />

өте жауапты іс. Бір апта бойы<br />

пысықтадық.<br />

Сонымен кездесетін күн келді.<br />

Көлігі көріне бастады дегеннен<br />

кішкене қобалжи бастадым. Кейін<br />

қасыма жақындады. Барып қолын<br />

алдым. «Құрметті Нұрсұлтан<br />

Әбішұлы! Мен Ж.Шанин атындағы<br />

драма театрының директоры<br />

Бастарбек Пірімбетов» деп едім,<br />

«Ал, Бастарбек, баста» деді. Содан<br />

көңілім жайына түсіп, бірнеше<br />

жылдан бері білетін адам<br />

секілді еркін сезіне бастадым.<br />

Сөзімнің барлығын айттым. Елбасы<br />

да «Мынаны олай істеу<br />

да туындап отырған негізгі<br />

мәселелер туралы да сұрады.<br />

Сондай-ақ, фабрикадағы<br />

жас мамандарға жақсы бағасын<br />

беріп, ризашылығын<br />

білдірген болатын.<br />

– Бұл сіздің<br />

Елбасымен алғаш кездесуіңіз<br />

бе?<br />

– Иә, бірінші рет кездестім.<br />

Қолбалжу да болды.<br />

Бірақ, ол кісінің қарапайымдылығының<br />

арқасында, еркін<br />

әңгімелесе алдық.<br />

– Не туралы əңгімелестіңіздер?<br />

– Негізінен кілем өндірісі<br />

туралы пікірлестік. Қазір<br />

әлемде Түркіменстан, Иран<br />

кілемдері танымал екенін<br />

айттым. Мақсатымыз – қазақы<br />

кілемдерді де кеңінен<br />

насихаттап, өнерімізді дү-<br />

ние жүзіне таныту керекпіз<br />

дедім. Бұдан бөлек кілемнің<br />

түрлері, сапасы, тасымалдауы<br />

туралы да аз-кем сөз<br />

қозғадық. Әңгіме арасында<br />

Бәйдібек ауданында туғанымды,<br />

бала кезден кілемге<br />

қызығатынымды жеткіздім.<br />

Фабриканы аралап жүріп<br />

қазақи үлгіде өрнектелген кілемдерді<br />

көргенде Елбасымыз<br />

Нұрсұлтан Әбішұлы<br />

өзінің балалық шағын<br />

еске алып, «Анам осындай<br />

түс киіз, сырмақтарды тоқитын<br />

еді. Сіздер де соларды<br />

кілемге түсіріпсіздер» деп<br />

өзінің анасын еске алды.<br />

Жұмыс барысымен толық<br />

танысып, жұмысымызға<br />

сәттілік тіледі. Және осы саланы<br />

дамыту туралы бірқатар<br />

тапсырмалар да берді.<br />

– Мəселен қандай<br />

тапсырмалар?<br />

– «Қазақ кілемі» де-<br />

– Кездесуде есте<br />

қалған ерекше сəтті<br />

айта кетсеңіз...<br />

– Н.Әбішұлының сапары<br />

аяқталып, қайтатын<br />

кезде кілем сыйладық.<br />

Онда Президентіміз «Қазақ<br />

елі» монументіне қарап<br />

тұрғаны бейнеленген<br />

еді. Оның дизайнын<br />

сол кездегі облыс әкімі<br />

А.Мырзахметов жасаған<br />

болатын. Елбасы<br />

кілемге қарап жымиып,<br />

баршамызға өз ризашылығын<br />

білдірді.<br />

– Рахмет!<br />

Н.Әбішұлын Президент болғаннан<br />

соң ең алғаш рет<br />

сол жылы Дендрологиялық<br />

саябақта концерттік бағдарлама<br />

қойып күтіп алғанбыз.<br />

Келесі жылы Оңтүстікте<br />

3 елдің басшылары кездескен.<br />

Қазіргі «Мирас» университетінде<br />

сол президенттердің<br />

қол қою рәсімі болған.<br />

Ислам Каримов, Асқар Ақаев,<br />

Нұрсұлтан Назарбаевтың әңгімесін<br />

тыңдап отырдық. Бұдан<br />

кейін де бірнеше рет Елбасымен<br />

дастарқандас болдық.<br />

Ол кезде жылына бір рет қана<br />

келетін, қазір, өздерің білесіңдер,<br />

Президент өңірімізге жылына<br />

2-3 рет келеді.<br />

– Елбасының өзіңіз басқарған<br />

Ж.Шанин атындағы<br />

театрға келген кездесуіне тоқталыңызшы...<br />

– Театрға президенттің өзі<br />

келеді дегенде Асқар Мырзахметов<br />

«Экскурсияны өзіңіз жүргізесіз.<br />

Бар жағдайды айтасыз.<br />

керек, мынаны былай істеу керек.<br />

Мынау жақсы болыпты» деп<br />

оң бағасын берді. Қайтар кезде<br />

«Сендерге осындай театр салып<br />

бердік, енді жақсылып жұмыс істеңдер»<br />

деп қолымды қысты да<br />

көлігіне отырып кетті. Бар болғаны<br />

осы. Кездесуден кейін әкім<br />

«Сіз Елбасын күнде көріп жүрген<br />

секілді сөйледіңіз ғой» дейді.<br />

Туыстарым «Галстуктарыңды да<br />

бірдей етіп тағып алыпсыңдар»<br />

деп әзілдеген. Негізінде ол сәйкестік<br />

болған.<br />

Елбасының қасында жүріп<br />

оның жан-жақтылығына қатты таңғаламын,<br />

қызығамын. Өлең айтады,<br />

теннис ойнайды, домбыра<br />

тартады, суда жүзеді. Тіпті кейбір<br />

мықты әншілерге «Ол өлеңді былай<br />

айтады» деп түзеп жіберген<br />

кездерін де көрдік. Әйтпесе,<br />

ауылда өскен қойшының баласы<br />

ғой. Осы қасиеттеріне қатты қызығып<br />

алғашқы немерімнің атын<br />

Нұрсұлтан қойдым. Қазір 3 курста<br />

оқиды.<br />

– Рахмет!<br />

Бетті дайындаған – Сапарғали ҚАНАТ

6<br />

№94-<strong>95</strong> (1530-1531)<br />

29 қараша 2017 жыл<br />

Тұлға<br />

Кемеңгер<br />

немесе<br />

Елбасы туралы<br />

тебіреніс<br />

Біз ұзына бойы тарихы мыз да Ұлы далада небір қиындықтарды<br />

басымыз дан кешірген, сұрапыл соғыстарды, жойқын<br />

жор туылдарды өткерген; сан рет қирап, сан рет бой<br />

түзеген; ª та рих тың тағдырлы көшіº дей тін ұзақ жолда<br />

жақсыны да, жаманды да көрген; салтанатты да өмір<br />

сүрген, хандары алтын сарайларда да тұрған, алтын тақта да<br />

отырған, іргелес елдермен бейбіт өмір сүре де білген елміз.<br />

(Эссе)<br />

Мырзатай ЖОЛДАСБЕКОВ,<br />

мемлекет және қоғам қайраткері,<br />

ғалым, филология ғылымының<br />

докторы, профессор<br />

Тауқыметті соншама көп кешкен,<br />

тағдыры аянышты – езіліп-егілген, жабығып<br />

жапа шеккен, тарығып-зарық қан<br />

халық жер бетінде екеу болса, со ның<br />

біреуі – қазақ. Сондай сұмдық тар дың<br />

кесірінен қазақ кезінде атамекенін тастап,<br />

тоз-тоз болып жан сауғалауға да<br />

мәжбүр болды.<br />

Орысқа бодан болған үш ғасырдың<br />

ішінде тарихымыз, ар-ожданымыз<br />

табанға тапталды. Алқакөл-сұламаға<br />

ұшыра дық. Кеңпейіл, аңқау<br />

қазақтың мал-жаны тәркіленіп, ашаршылыққа<br />

душар болды. Зұлматтың құрығына<br />

түсті. Өзгенің та ри хын өзімізге<br />

теліп оқыдық. Хандарымыз бен билеріміз,<br />

бектеріміз бен батыр ла ры мыз<br />

әжуаға, күлкіге, мазаққа айналды. Тарихымыз<br />

саясаттың құралына айналды.<br />

Сана, дәстүр күйреді. Халық жадынан<br />

ай рылды. Шыбын жаны шырқырады.<br />

Ұлт ретінде жер бетінен жойылып<br />

кете жаз дадық. Қазақтың: «Қаратаудың<br />

басы нан көш келеді», деп зарлағаны,<br />

Қаз туған жыраудың: «Қайран да менің<br />

Еділім» деп қабырғасы сөгілгені; үш<br />

жүздің басын қоса алмай, қала сала<br />

алмай, көшіп-қон ған жұртын орнық тырып<br />

ел ете алмай Абылайдың пұшайман<br />

болғаны; Бұқар жыраудың жер тіреп<br />

күңіренгені; «Еділді келіп алғаны –<br />

етекке қолды салғаны, Жайықты келіп<br />

алғаны – жағаға қолды салғаны», «Әдіра<br />

қалғыр Үш Қиян» деп Мұрат ақынның<br />

күйзелгені; «Бас-басына би болған<br />

өңкей қиқым, Мінеки, бұзған жоқ<br />

па елдің сиқын», деп Абайдың қабырғасы<br />

қайысатыны осы тұс еді.<br />

Даламызды да, өзімізді де көрмеген<br />

батыстың ғалымдары<br />

қазақты жер бе тін дегі жабайы<br />

халықтың қатарына қосты. Олар өркениеттің<br />

Шығыстан бастал ған ды ғын, Еуропа<br />

қалың ұйқыда жатқанда бұл өңірде<br />

салтанатты тірші лік болған ды ғын, керек<br />

болса, ер қана ты жылқыны да қолға<br />

үйретіп, ер-то қым салып, жүген деп,<br />

өмір сүрудің құра лына айнал дыр ғанды<br />

ғын біле тұра, мойындағылары келмеді.<br />

Өркениеттің жалғасын, тұтас бір<br />

дәуірін жасаған ата-тегіміз – ғұндарды<br />

да, оның көсемі Еділ (Аттила) патшаны<br />

да; көк Тәңірі мен қара жердің ор-<br />

лына алды. Тарихтың да, тағдырдың<br />

да сыны нан абыроймен өтіп, халқын<br />

да қыл кө пір ден, жанып тұрған өрттен<br />

аман алып шықты. Азаматтың<br />

теңдесі жоқ осы қа һар мандығын, даналығын<br />

кейінгі ұрпақ тың келешекке<br />

аңыз етіп жеткізетін ді гінде еш күмән<br />

жоқ. Тарихқа есесі кеткен халқымыздың<br />

бүгінгі тағдыры туралы ойлау –<br />

Президентіміз туралы ойлаумен сабақтас.<br />

Бағы тайған қазақтың есесін<br />

қайтарып, қабырғалы ел етіп, осыншама<br />

құдіретті жасап беріп отырған<br />

Елбасының кемеңгерлігі туралы қалай<br />

айтсақ та жарасады.<br />

Н.Назарбаев – түп атасынан, арғы<br />

тегінен батырлық үзілмеген, қазақ тарихында<br />

қолбасшылығымен, билігімен,<br />

шешендігімен өшпестей із қалдырған<br />

қайраткерлердің ұрпағы. Бабалары –<br />

еңсегей бойлы Есімханның туын ұстаған<br />

қолбасшы Қарасай батыр, Қарасайұлы<br />

Көшек батыр, Назарбай би.<br />

Әкесі Әбіш пен анасы Әлжанның тұла<br />

бойы тұң ғы шы, әулиеге түнеп жүріп,<br />

Құдайдан тілеп алған баласы.<br />

Болашақ Президентті алғаш<br />

рет 1<strong>95</strong>7 жылы көрдім. Қаскелеңдегі<br />

Абай атын дағы қазақ<br />

орта мектебінде педпрак ти кадан<br />

өткенімде Нұрсұлтан оныншы кластың<br />

оқушысы еді. Жүзі жайнап, екі көзі оттай<br />

жанып, жарқ-жұрқ етіп, ай маң дайы<br />

жарқырап, бәйге атындай ты пыршып<br />

отыратын. Ішіне сыймай жүр ген<br />

бір құдірет бардай көрінетін. Қажырлы,<br />

еңселі болатын. Тұрғыластарының<br />

ара сы нан иығы озық тұратын. Намысшыл<br />

болатын. Момынға болысып, жұртқа<br />

көмектесіп жүретін.<br />

Болат кездік қын түбінде жатпайды<br />

дегендей, Нұрсұлтан жастайынан<br />

қы нап тан суырылған қылышқа ұқсады,<br />

әуел бастан-ақ мұзжарғыш кемедей<br />

қай ортаға барса да сыйып, сіңіп<br />

жүре берді.<br />

Орта мектепті үздік бітірді. Бала<br />

жастан елгезек болып өсті. Ерте тұр-<br />

тасын дағы бү кіл адам баласын билеген,<br />

дүниенің төрт бұрышын аузына қаратқан,<br />

сөйтіп азды-көп, кедейді бай қылған,<br />

тату елге жақ сы лық қылған, асыл<br />

мұралар қалдырған Қа ғанат қаһармандарын<br />

да жабайыға санады.<br />

Ойыңа түссе зығырданыңды қайна<br />

та тын, пұшайман қылып сергелдеңге<br />

сала тын, досың түгілі жауыңа да тілемейтін<br />

осындай қорлықты, сұмдықты<br />

басымыз дан кешкен, тарихқа есесі<br />

кеткен елміз.<br />

«Дәуір алмасып жатқанда өмір сүрме»,<br />

– дейді екен қытайлар. Бүгінгі ұрпақ<br />

тың өмірі дәуір мен дәуір, ғасыр мен<br />

ғасыр алмасып, заман өзгеріп жатқан<br />

тұсқа тура келді. Біз осы күнге арыпашып,<br />

жадап-жүдеп, шаршап-шалдығып,<br />

талықсып, сеңдей соғылысып, тентек<br />

қойдай теңселіп, ақылымыздан, жады<br />

мыздан, санамыздан айырыла жаздап<br />

жеттік.<br />

Құдайға шүкір, Алла көзіміздің жасын<br />

көріп, тілегімізді беріп, басымыздан<br />

бақ тайған, қан жылаған зар заманымыз<br />

артта қалып, жаңа дәуірдің,<br />

жаңа заманның есігін аштық.<br />

Сөйтіп, көз алдымызда демде жер<br />

де, ел де, адам да, заман да өзгерді.<br />

Күл-тал қа ны шығып, быт-шыт болып қираған<br />

өндіріс ошақтары қайта тірілді,<br />

жаңа арнаға түсті. Ел есін жиды, етегін<br />

жапты, еңсесін көтерді. Халықтың көңілі<br />

орны ғып, жаңа заманның кәсіп-тіршілігіне<br />

көшті. Ызы-қиқы, адам баласы түсініп<br />

бол майтын неше түрлі мехнат-қиын дықтар<br />

ұмыт болды. Жылқы мінезді халық<br />

емеспіз бе, енді бүгін сол құбыжықтарды<br />

басымыздан кешпегендей,<br />

көзімізбен көрмегендей болып отырмыз.<br />

Демде-ақ бәрін де ұмыттық. Ұлы<br />

далада шым-шы тырық, қым-қиғаш, астасқан<br />

алуан заман ның ел басынан өткені<br />

де, талай дәурен сүргені де рас,<br />

бірақ ХХ ғасыр дың аяғында көзіміз<br />

көрген, өзіміз ара ласқан бүгінгідей ғажайып<br />

шындықты қазақ халқы бұрынсоңды<br />

басынан кешкен емес.<br />

Сенесіз бе, сенбейсіз бе? Осы байтақ<br />

далада бұрын-соңды болмаған<br />

бүтіндей жаңа мемлекет – Тәуелсіз<br />

Қазақстан елі көш түзеді. Осы Ұлы<br />

көшті Н.Ә.Назарбаев бастады. Арғыбергі<br />

заманда осындай ұлан-ғайыр<br />

мемлекет орнатып, халқы ның көңіліндегісін<br />

тауып, көкейін дегісін істеген Назарбаевтай<br />

кісіні Ұлы даланың тарихы<br />

білген емес.<br />

Н.Назарбаев ел тізгінін алмағайып,<br />

аумалы-төкпелі, ең қиын кезеңде қоды,<br />

кеш жатты. Отбасының ауыртпалығын<br />

әке-шешесімен бірге көтерісті.<br />

Жатпай-тұрмай ата-анасына қолғабыс<br />

тигізді.<br />

Асылы, ықылым заманнан бері қоғам<br />

дық өмірде қалыптасқан белгілі бір<br />

құбылыс – кесек, біртуар тұлғалардың<br />

жара тылысы ерекше болып, көпшілік<br />

ортада құдай берген қадір-қасиетімен<br />

бала кезден танылатындығы. Сөйтіп,<br />

жа сы нан көзге ілігіп, қай істе де мақсат<br />

кер лік мінез-болмысымен дараланып,<br />

шоқтығы биік тұратындығы.<br />

Өзі қатарлы балалар ауылын қимай<br />

жүргенде Қаскелеңге тиіп тұрған<br />

әсем Алма тыға емес, ол кезде жер<br />

түбіндей көрінетін Арқадағы Қарағандыға,<br />

оның да өзіне емес, жанындағы<br />

ол кезде атын біреу естіп, біреу естімеген<br />

Теміртау қала сына, онда да оқуға<br />

емес, жұмысқа тар тып кеткенін, кейіннен<br />

өзге де қазақ стандық жастармен<br />

Днепродзер жинскі ге аттанғанын, келгеннен<br />

кейін Қазақ стан Магниткасының<br />

маңдайалды металлургі атанғанын да,<br />

сонда жүріп көзге түсіп, әуелі комбинаттың,<br />

одан қаланың, одан облыстың<br />

басшылығында болғанын да, қылшылдаған<br />

қырықтағы жасына жаңа жеткенде<br />

республикалық деңгейдегі лауа зымды<br />

қызметке – Орталық Коми теттің<br />

хатшылығына шақырылғанын да, мұнан<br />

соң көп ұзамай сол кезде Кеңес<br />

Одағын да ғы ең жас Совмин Төрағасы<br />

болып бе кі тілгенін де бүгінде халық<br />

жақсы біледі.<br />

Бесіктегі баланың бек боларын<br />

кім біледі,<br />

Қарындағы баланың хан боларын<br />

кім біледі,<br />

– дегендей, ол кезде Нұрсұлтанның<br />

Прези дент боларын кім болжады<br />

дейсіз. Бірақ табиғатынан жалындап

www.shymkala.kz<br />

Тұлға<br />

7<br />

тұрған жас тың түбі бір жерді жарып<br />

шығатынын жұрт сезетін еді.<br />

Нұрсұлтан уақыт тынысын<br />

ерте сезді. Қазақ жастары<br />

атын естісе де затын білмейтін<br />

бүкілодақтық екпінді құрылысқа<br />

жазылды. Өз жолын, даңғылын тапты.<br />

Ортасынан оза шауып, көшбасшылыққа<br />

ұмтылды. Көкірек көзі ерте ашылды.<br />

Сан далмамен күн кешкен, қызыл төңке<br />

ріс, қызыл зұлмат, кіші тәркілеу, ұлы<br />

тәркілеу, ашаршылық тозағынан өткен<br />

қазағына күзетші болайын деді, ел қатарына<br />

қосудың қамын жеді.<br />

Темір қорытты. Домнаның пешіне<br />

қай нап-пісті, жарғақ құлағы жастыққа<br />

тимей жастайынан жарқырап көзге<br />

түсті. Деге ніне жетті. Әруақ қолдап, бақ<br />

дарып, таққа мінді. Сөйтіп, заты қазақтың<br />

рухын ас панға көтерді, ел-жұртын<br />

да өрге жетеледі.<br />

Нұрсұлтан Әбішұлы неге жетсе де –<br />

моншақтаған терін сұқ саусағымен сыпы<br />

рып, от шашқан домна пешінің қызуына<br />

қақталып жүріп жетті. Жоғарыға,<br />

билік иерархиясына сүйреген, қолтығынан<br />

деме ген жанашыры болған<br />

жоқ. Өзінің жүрек отына сенді. Бейнеттен<br />

бойын тартпады. Өмірдің ыстық-суығына<br />

алмас қылыштай суарылып<br />

өсті.<br />

Н.Назарбаев жауапкершілікті мойны<br />

на алып, ел үмітін арқалаған кезде,<br />

Қа зақ Советтік Социалистік Республи<br />

ка сы дейтұғын елде тұратын азамат<br />

тар дың ішіндегі ең бейшарасы, ең<br />

сорлысы қазақтар болатын. «Қазақпын»<br />

деп те, «Менің ана тілім – қазақ<br />

тілі» деп те айта алмайтынбыз, айтқызбайтын.<br />

Мың қазақ отырып, арамызда<br />

жалғыз орыс болса бәріміз орысша<br />

сөйлейтінбіз. Тіл де, дін де, тарих<br />

та, мәдениет те, салт-дәс түр де,<br />

әдет-ғұрып та, ата жолы да – бәрі де<br />

мансұқ болды. Мәскеуден кел ген дердің<br />

ығына жығылдық. Сөзін сөйлеп, жағынуға<br />

тырыстық. Қатыгездік, бірін-бірі<br />

сыйламастық, жанкештілік, самар қаулық,<br />

жалқаулық, немқұрайды лық етек<br />

алды. Елдің еңсесі түсті. Өтірік күлді,<br />

жалған сөйледі.<br />

Енді, құдайға шүкір, сан ұрпақ аңса<br />

ған, мыңдаған жылдар бойы армандаған<br />

тәуелсіздікке қол жеткіздік – ел<br />

болдық. Тәуелсіздік алған жылдары<br />

мемлекет өзі нен өзі орнай салғандай,<br />

өзінен өзі дами беретіндей дау ры ғысып,<br />

қалпағы мыз ды аспанға лақ тырып,<br />

қуаныстық. Есі шық қан ел не істерін<br />

білмей шеруге де шық ты. Қайсыбірі<br />

сол шеруге не үшін шыққандарын<br />

да білмеді.<br />

Шынтуайтына келгенде, біз бұрынсоңды<br />

қазақ басынан кешпеген бақытты<br />

кешіп, солар сезіп-білмеген жауапкершілікті<br />

мойнымызға алған едік. Бұрын<br />

ешқандай тәжірибесі болмаған елде,<br />

даму жолының өнегесі болмаған жерде<br />

тәуелсіз мемлекет орнатуды қолға<br />

алған едік. Бұл адамзат тіршілігіндегі,<br />

адам сана сындағы, оның тәжірибесіндегі<br />

қиынның ең қиыны еді. Осы жауапкер<br />

шілікті қалың елдің ішінен суырылып<br />

шығып, мойы нына алған, өз тағдырын<br />

елі нің тағды ры мен жалғаған, сөйтіп солардың<br />

ылғи үзіле берген үмітін жалғаған<br />

азаматымыз – халқының ержүрек<br />

перзенті Н.Назарбаев болатын.<br />

Тәуелділіктен арылып, тәуелсіздікпен<br />

қауышқан тұста, ызы-қиқы кезеңде<br />

мен Н.Назарбаевтың елді апатқа ұшыратып<br />

алмай, аман алып шығудың айла-әрекет<br />

те рін іздеп шарқ ұрған, елі<br />

үшін төсегі нен түңіліп, түн ұйқысын<br />

төрт бөлген мазасыз күндерінің, ұйқысыз<br />

түндерінің куәсі болған, жан тебіренісін<br />

де, күйзелі сін де көрген адаммын.<br />

Жан-жақтан анта ла ған ке зеңде<br />

жанында болған, ерліг ін, қайсар лығын,<br />

тәуекелшілдігін көзіммен көрген, елі<br />

үшін атқарған ерен еңбектерінің куәсі<br />

болған адаммын. Шамам келгенше қолғабыс<br />

тигізген нө керлерінің бірімін.<br />

Тәуелсіздіктің қиын да күрделі жылда<br />

ры 5 жыл бойы күні-түні қасында<br />

бо лып, тереңдігін, кемелдігін көрдім.<br />

Елім дегенде ен дүниеге сыймай талай<br />

тебі рен ге нін, талай ұйқысыз түндер<br />

мен тыным сыз күндерді басынан<br />

кешіргенін көзіммен көріп, жүрегіммен<br />

сездім.<br />

Арпалысқан, аласапыран кезеңде<br />

үйреніскен қалыпты жүйенің астанкес<br />

те ңі шығып жатқан, алда не боларын<br />

білмей жұрт сасқалақтаған уақытта<br />

Н.На зарбаев именбей қол бастады,<br />

тар кезең нен жол тапты. Алаштың<br />

аманатын мойнымен көтерді. Азаттыққа<br />

қолымыз ды жеткізіп, мәртебемізді<br />

асқақтатты.<br />

Сын сағатында, алмағайып заманда<br />

екі өмір, екі дүние, екі дәуір арпалысқа<br />

түскен шақта Назарбаев осындай қадамға<br />

барды. Керек десеңіз, бәйгеге басын<br />

да тікті. Ештеңеден, ешкімнен қаймыққан<br />

жоқ. Қалай барды? Неге сенді?<br />

Кімге сенді? Бұл арасы ол кезде тек<br />

оның өзіне ғана мәлім еді. Ес жиып,<br />

етек жапқан кезде ол туралы Н.Назарбаевтың:<br />

«мен хал қымның тәуекеліне<br />

сендім» – деп жаз ғаны да, «…Мен өз<br />

халқымның жо лын да басымды бәйгеге<br />

тіккен адаммын. Маған ары үшін жанын<br />

садаға ететін осын дай текті халыққа,<br />

мені ұлым деп, перзентім деп<br />

төбесіне көтерген халыққа, арғы-бергідегі<br />

қазақ баласының бірде-бірінің пешенесіне<br />

бұйырмаған бақыты – толыққанды,<br />

тәуелсіз мемлекет құру дың басында<br />

болу бақытын бұйыртқан халыққа<br />

қызмет етуден артық ештеңенің керегі<br />

жоқ, осы жолда мен бойымдағы<br />

бар қайрат-қабілетімді, білім-білігімді<br />

аямай жұмсаймын, қандай да тәуекелге<br />

барамын…» деп ағынан жарылғаны<br />

да жа дымызда. Қандай да бір шешім<br />

қабыл дағанда да, нендей бір істі бастағанда<br />

да Елбасы осылай, үнемі халыққа<br />

сеніп, халқына арқа сүйеп келеді.<br />

Президентті қол тығынан демеген<br />

де, демейтін де, қол да ған да, қолдайтын<br />

да – өзінің туған халқы.<br />

Осының бәрі айтуға ғана жеңіл.<br />

Әйт пе се тар кезеңде азаматқа<br />

елдің тілегін жүзеге асыратын<br />

жүрек керек еді. Білек те керек<br />

еді, қолдайтын тілек те керек еді. Риясыз<br />

жүрек те, тілек те болды. Алла не<br />

берсе де оңынан берді. Соның арқасында<br />

біз басымыздан кешпеген өмірді<br />

кешіп отырмыз, жүріп өтпеген жолға<br />

түсіп отырмыз. Назарбаевты қазақтың<br />

пешене сіне берген, халық үшін туған<br />

ұлы пер зенті дейтініміз сондықтан.<br />

Елбасының саясаты алтын ар қауы,<br />

басты өзегі – ел бірлігін сақтау. Мемлекет<br />

рәміздерінен бірде-бір кем ұстамайтыны,<br />

қайта-қайта аузынан тастамайтыны<br />

– елдің ынтымағы мен бірлігі. Билікті<br />

қолына алған сәттен бас тап осыны саясатының<br />

туы етіп ұстап келеді.<br />

Бізге ең алдымен ынтымақ, бірлік,<br />

елдің тыныштығы керек еді. Ырың-жырың<br />

ға жол бермеу керек еді. Бұдан<br />

басқа жол жоқ еді. Бабаларымыз бізге<br />

мирас етіп кеткен сол жолдан Елбасы<br />

ешқашан тай ған емес. Небір тар жол,<br />

тайғақ кешу ден де, неше түрлі сыннан<br />

да, тозақтың оты нан да, қияметтің қыл<br />

көпірінен де бір лік пен ынтымақтың арқасында<br />

аман өтті.<br />

Елбасын әсіре мақтап, аңызға,<br />

мифтік кейіпкерге айналдырайын деп<br />

отырғаным жоқ, аңызға бергісіз шын дықты<br />

көзі мізбен көріп, басымыздан кешіп<br />

отырған соң айтып отырмын.<br />

Біз бұрын толыққанды мемлекет<br />

орнатпаған, жел біретіп ту тікпеген,<br />

астана салмаған, Орда<br />

тұрғызбаған ел едік. Құдайға шүкір,<br />

Елордалы, Ақордалы, Елбасылы ел<br />

болдық, осының бәрін де көрдік, бәріне<br />

де куә болдық, мақтаныш сезіміне<br />

бөлендік. Елордамыз бүгінде халықаралық<br />

қатынас тардың да астанасына<br />

айнала бастады.<br />

Астана салу былай тұрсын, сортаң,<br />

қу тақыр даламыз да енді бүгін жайқалған<br />

орманға айнала бастады. Байтақ<br />

Қазақ стан ды орманға, жасыл елге<br />

айналдыра мын деген Елбасының «Жасыл<br />

ел» дейтін жобасы «Мәңгі ел» орнатамыз<br />

деген байырғы Түркі қағанаты<br />

заманын дағы бабаларымыздың асыл<br />

мұратын еске салады. Астананың маңына<br />

он жылда 45 мың гектар орман<br />

егіліпті. Ол 75 мың гек тарға жетпекші.<br />

«Біз болашақ ұрпаққа ну орманға айналған<br />

Қазақ станды табыс етуіміз керек»<br />

– деді Ел басы. «Жасыл ел» –<br />

«Мәңгі ел» ұғым дары астасып, түбінде<br />

еліміздің басты идеологиясына айналатын<br />

түрі бар.<br />

Елбасын көп ретте Абылай ханмен<br />

са лыстырып та жатады. Сөз жоқ,<br />

Алаштың айбыны болған Абылай халық<br />

жадында, ел тарихында мәңгілік<br />

қалады. Дана қай раткер, кемел тұлғаның:<br />

«Үш жүздің ба сын қоссам, қала<br />

салсам, сөй тіп көшіп-қон ған жұртымды<br />

ел етсем» деген арма ны асқақ болатын.<br />

Абылайдың да сол ар ма нын жүзеге<br />

асырған, аманатқа адал бол ған<br />

адам – тағы да сол Нұрсұлтан Назарбаев.<br />

«Тымақ – төбесінен, ел төре<br />

сі нен тозады» дейді халық. Құдайға<br />

шү кір, қазақтың тымағы бүтін, төресі<br />

төрінде.<br />

Н.Назарбаев ешқашан халқына жалған<br />

уәде берген жоқ, ақиқаттан айныған<br />

емес. Оны халқы бағалады. Астананы<br />

көшіргенде де халқы қолдады,<br />

қазір де қолдап отыр.<br />

Нұрекең ес біліп, етек жиғалы халқым<br />

деп тебіреніп, елім деп еміреніп,<br />

ұл тым деп қызмет етіп келеді. Не көрсе<br />

де, елімен бірге көріп, бірге жасасып<br />

келеді.<br />

Құдайға мың шүкір! Бүгінде дүние<br />

жү зін мойындатқан егеменді еліміз бар.<br />

Мемлекеттігіміздің негізін қалап, елі міздің<br />

көсегесін көгертіп, әлемге танытып,<br />

көрегендікпен өрге сүйреп келе жатқан<br />

Көшбасшымыз бар.<br />

Өмір көшкен керуен тәрізді. Бір<br />

көш келіп, бір көш кетіп жатады. Сондықтан<br />

алдымен мына жалған дүниеде<br />

бір-бірімізді қадір леп, бір-біріміздің<br />

тілеуімізді тілеп жүр ген нен артық ештеңе<br />

жоқ. Алда не бола рын кім біледі<br />

дейсіз, тіршілікте сіз-біз дескенге, сыйласқанға,<br />

жүзіміздің жар қын болғанына<br />

ештеңе жетпейді.<br />

Өмір бірқалыпты тұра бермейді. Арқамызды<br />

Алатауға сүйегендей болып<br />

жүргенде, халықтар достығының кемесі<br />

шайқалып, отыз жылдай еліміздің<br />

тізгінін ұстаған, аспандағы айымыз, көктегі<br />

жұл дызымыз деп жүрген Димекең<br />

құданың құдіретімен бір-ақ сәтте торғайдай<br />

топ етіп жерге түсті емес пе?<br />

Өмір бойы жақ сы лығын көріп келе жатқан<br />

талай қазақ сонда Қонаевтан лезде-ақ<br />

теріс айналып шық қан. Жарық тық<br />

Диме кең нің басынан бақ, астынан тақ<br />

тай ғанда, көзін сүзіп қайдағы бір сау<br />

денеге шыққан сыздауықтай болып Колбин<br />

кел генде: «Бұлттан шыққан күндей<br />

болды ңыз» деп әкесі тірілгендей қуанғандарды<br />

да көзіміз көрген.<br />

Қазақтың бағы Колбин кетіп, билікке<br />

Назарбаев келген соң ашылды.<br />

Ауыс-түйіс болып жатқанда да, кейін<br />

де Орталық Назарбаевқа «Халің қалай?»<br />

деген жоқ, қолұшын да берген<br />

жоқ. «Сен қалайсың?» деген жанашыр<br />

болма ды. Қып-қызыл өрттің ішінде жалғыз<br />

қалды. Жетпейдінің заманы туды.<br />

Қамау ға түскен барысша арпалысты,<br />

барыстық мінез танытты. Нендей қиындық<br />

бол мады дейсіз. Сонда да қалың<br />

елді, қиямет-қайымнан әупірімдеп аман<br />

алып шықты. Ішкі-сыртқы қиындықтармен<br />

арпалыса жүріп аса маңызды жобаларды<br />

жүзеге асырды, сөйтіп Қазақстанды<br />

әлемдік қауымдастықтың қатарына<br />

қосты.<br />

Еліміздің талантты да алғыр жас тарын<br />

«Болашақ» бағдарламасы бойын ша<br />

шет елде оқытып алуға жол ашты. Нәтижеде<br />

қазір менталитеттік техноло гияның<br />

құла ғында ойнайтын ойы ора лымды,<br />

ақылы зерек жастар елдің басқа ру<br />

жүйесінде, ғылыми зерттеу институт тарында,<br />

өндіріс ошақтарында білек түріп<br />

жұмыс жасауда. Ғарыштық зерттеу комитетінде,<br />

«Жол кар тасында», 30 ин но вациялық<br />

кешенді өндірісте – топ-менеджерлік<br />

– ел ертеңі іс білетін жастардың<br />

қолына көшуде.<br />

Адам өмір бойына үйренеді, ұдайы<br />

жетіледі. Әрдайым өзін-өзі қамшылау,<br />

білімдіден үйрену, білгеніңді үйрету,<br />

сол арқылы қоғамды алға сүйреу<br />

– Прези денті міздің айрықша қасиеті.<br />

«Қазақ стан ның әлемдегі бәсекеге<br />

барынша қабі летті елу елдің қатарына<br />

кіру стра тегиясы» – ұлт болып, Елбасы<br />

болып, өзін-өзі қам шы лаудың айрықша<br />

көрінісі.<br />

Діндер шайқалса – әлем шайқалады.<br />

Онда дін қасиетіңе емес, қасіретіңе<br />

ай налады. Дүние жүзі дін басшыларын<br />

Аста наға жинап, әлем тыныштығын<br />

әлпештеп отырған Президентімізден<br />

айналсақ та болады.<br />

Президентіміз есепсіз көп нәрсені істеді.<br />

Тәуелсіздігімізді баянды етті. Ауыр<br />

әрі абыройлы асудан астық. Дүниедегі<br />

қабырғалы елдердің қатарына қосылдық.<br />

Халық Президентін жүрегінің төріне<br />

көтерді. Осының бәрі айналып келіп,<br />

Елбасын – ұлттың құтқарушысы, ұлттың<br />

бас иесі етті.<br />

Нұрсұлтан Әбішұлы – ұлттың көшбасшысы.<br />

Көріпкелі. Ұлт намысының<br />

қамшыгері.<br />

Шынтуайтына келгенде,<br />

Нұрсұлтан Назарбаев – тарих<br />

толғатып туған ғасырдың<br />

тұлғасы, елінің жанын ұғатын, халқын<br />

замана көпірінен аман өткізіп келе<br />

жатқан қамқоршы; еліміздің дарынды<br />

ұйымдастырушысы, көреген басшысы,<br />

нарықтық экономиканың терең білгірі,<br />

аңқылдаған ақ көңіл; кекшіл емес, текшіл;<br />

жікшіл емес, көпшіл; жұртты сендіре<br />

де, иландыра да алатын, өз елім менің<br />

– өзегім дейтін Азамат.<br />

Назарбаев – әлем мойындаған, жаһан<br />

ға атағы жеткен, жер жаһанға сөзі<br />

өтіп, айтқанын істетіп отырған бүгінгі заманның<br />

лидері; тумысынан кие дарыған<br />

қайраткер; табанды күрескер; гуманист,<br />

туған халқының Бәйтерегі, Көсемі, Кемеңгері.<br />

Елінің аманатын арқалаған тірегі,<br />

алтын діңгегі.<br />

Көк түріктің кіндігінен жаралғандардың<br />

ішінен озып туғаны да, түркі тектес<br />

халықтардың лидері де – Н.Назарбаев.<br />

Күні кеше ғана Т.Ердоғанның Назарбаевты<br />

«түрік әлемінің лидері» дегені — сол<br />

мойындаудың келісті көрінісі.<br />

Бәріміз жақсы білетін Назарбаев,<br />

міне, осындай адам.<br />

Қазақтың құлан жортса тұяғы тозатын,<br />

қыран ұшса қанаты талатын ұланғайыр<br />

даласы бар. Ата-бабаларымыз<br />

ақ найзаның ұшымен, ақ білектің күшімен<br />

қорғап қалған соншама алып далада,<br />

мұн дай алып кеңістікте мемлекет<br />

құру қиынның қиыны еді. Бір кезде<br />

жығылған Орданы қайта тігу, құлаған<br />

туды қайта тіктеу, елдің елінің ғана,<br />

ердің ерінің ғана қолынан келетін іс еді.<br />

Бізде ондай елдің де барын, бізде ондай<br />

ердің де барын мақтаныш етеміз.<br />

Елдің аты – Қа зақ стан, ердің аты –<br />

Нұрсұл тан. Қазақстан, Астана, Назарбаев<br />

дейтін сөздер бір-бірінен бөлінбейтін<br />

ұғымға айналды.<br />

Біз бүгін ұлтымыздың абыройына,<br />

киесіне айналған Президентіміз үшін<br />

мақтана алатын халықпыз. Президентіміз<br />

үшін мақтанғанымыз, — елдігіміз үшін<br />

мақ танғанымыз. Ол Алланың қазаққа<br />

берген сыйы. Н.Назарбаев – Қазақстанның<br />

паспортына, символына айналған<br />

адам. Елбасының осыншама жасап жатқан<br />

жасампаз еңбегі баянды болсын.<br />

Есейген еліміз, еңселі еріміз аман<br />

болсын.

8<br />

№94-<strong>95</strong> (1530-1531)<br />

29 қараша 2017 жыл<br />

Елімен етене<br />

www.shymkala.kz<br />

Халқының<br />

бағына туған ер<br />

1<br />

желтоқсан ± Тұңғыш Президент күні мерекесіне орай<br />

Елбасымен жүздесіп, сөйлескен, батасын алған азаматтармен<br />

тілдесуді жөн санадық.<br />

Балмаржан<br />

НарБекова,<br />

облыстық<br />

жастар саясаты<br />

мәселелері<br />

жөніндегі<br />

басқарма басшысы:<br />

«Бақытты елдің<br />

жастарымыз»<br />

Роза ПАК,<br />

Корей этномәдени<br />

орталығының жетекшісі:<br />

– Елбасымен үш рет<br />

кездестім. Бірінші рет<br />

Шымкент қаласындағы<br />

«Тәуелсіздік» саябағының,<br />

одан кейін «Нұрсәт» шағынауданындағы<br />

Түркістан<br />

сарайының, ОҚО Қазақстан<br />

халықтары ассамблеясы<br />

ғимаратының ашылу<br />

салтанатында жүздестім.<br />

Екінші рет кездесуімізде<br />

Нұрсұлтан Әбішұлы шет<br />

мемлекеттердегі сапарынан<br />

тікелей Шымкентке<br />

келді. Осы тұста ойымда<br />

бір сауал тұрды, оны айтсам,<br />

айтпасам деген ойдың<br />

шырмауында тұрып,<br />

бар күш-жігерімді жинап:<br />

«Нұрсұлтан Әбішұлы,<br />

сіз Астана мен Алматының<br />

ойлап жүргенде, оңтүстік<br />

жұрты сізге жасарудың<br />

құпиясын тауып қойды»<br />

дедім. «Қандай?» деп<br />

күлді. «Ол – біздің махаббатымыз»<br />

деген едім, «Махаббат<br />

- жасартады» деп<br />

күлімдеді.<br />

Ұлт көшбасшысы емінеркін,<br />

ашық-жарқын сұхбаттасқанды<br />

ұнататынын<br />

байқадым.<br />

Осы жылы кездесуімізде<br />

ұлттар мен ұлыстар<br />

арасындағы ынтымақ-берекені<br />

жайындағы әңгімеміз<br />

біраз уақытқа созылды.<br />

Осы сәтті пайдаланып<br />

Елбасыға өңірдегі корей<br />

халқының шексіз алғысын<br />

жеткіздім.<br />

Нұрсұлтан ҚҰРМАН,<br />

тележурналист:<br />

– Мен Елбасымен шамамен<br />

7-8 рет кездесіппін. Алғашқы кездесуіміз<br />

Әл-Фараби атындағы Қазақ<br />

ұлттық университетінде болды.<br />

Онда мен Президентімізге тікелей<br />

эфирде сұрақ қойған болатынмын.<br />

Одан кейінгі кездесулерде<br />

түрлі шараларда хабарлап отыратынмын.<br />

Ал ең маңызды кездесуіміз<br />

Ақордаға БАҚ өкілдерін ар-<br />

Жеңісбек<br />

МӘУЛЕНҚҰЛОВ,<br />

облыстық ардагерлер<br />

кеңесінің төрағасы:<br />

– Тұңғыш Президентпен<br />

КСРО кезінде орталық комитетте<br />

хатшылық қызмет атқарған<br />

жылдардан бері таныспыз.<br />

Тәуелсіздік алған жылдардағы<br />

сайлау науқанында Елбасыны<br />

қолдап, дауыс берген<br />

тарихи оқиғалардың куәгері<br />

де болдық.<br />

Елбасы жыл сайынғы Оңтүстікке<br />

жасаған сапарында<br />

ақсақалдармен кездесіп, халжағдайын<br />

сұрап, пікірлерін<br />

тыңдайды. Елдің әл-ауқаты<br />

мен экономикалық жағдайдың<br />

өсуін көзбен көреді, соған<br />

байланысты тікелей тапсырмасы<br />

мен бағыт-бадарын<br />

береді. Мұның барлығы елді<br />

қуаттандырып, қанаттандырырады,<br />

әрдайым рух беріп<br />

отырады. Осы сұхбаттасулар<br />

барысында Елбасының елдің<br />

болашағына сенімді көзқараспен<br />

қарайтын қасиетін ерекше<br />

атап өткім келеді. Ел игілігі<br />

үшін жүзеге асып жатқан мемлекеттік<br />

бағдарламалардың<br />

тиімділігін, дұрыстығын уақыт<br />

өзі көрсетті.<br />

Қазақстан өзге елден ақыл<br />

сұрайтын емес, ақыл беретін<br />

деңгейге жетті. Экономикамыз<br />

көтеріліп, халқымыздың<br />

жағдайы жақсарды. Бұл – Елбасының<br />

кемеңгер саясатының<br />

жемісі. Енді, оның үлкен<br />

еңбекпен келгенін бағалап,<br />

сақтауымыз қажет.<br />

Байдулла ҚОНЫСБЕК,<br />

Қазақстанның<br />

Құрметті журналисі:<br />

– 2009 жылдың қыркүйек айында<br />

Шымкенттегі «Жер-ана» монументінің<br />

ашылу салтанатына<br />

Нұрсұлтан Әбішұлы қатысты. Осы<br />

тұсаукесер жиында Президенттің<br />

алдында біздің облыстан бір адам<br />

сөйлеу керек болды. Таңдау маған<br />

түсіпті. Әрине, ол кісінің алдында<br />

сөйлеу оңай ма, кібіртіктеп қалармын<br />

деген оймен бастапқыда қарсы<br />

болдым. Сол кездегі облыс әкімінің<br />

орынбасары Әли Бектаев бұл облыс<br />

әкімінің өтініші екенін жеткізді.<br />

Содан келісімімді беріп, 2 сағат дайындалдық.<br />

Салтанатты сәтте Елбасы<br />

сөйледі. Одан кейін мен сөйледім.<br />

2,5 миллион халықтың атынан<br />

сөйлеу оңай емес. Елбасы да<br />

ризалық кейіп танытты. Адамға<br />

мейірімділікпен қарағанынан, қолын<br />

ұсынып, қолымды қысуынан, «рахмет»<br />

деп айтқан бір ауыз сөзінен<br />

ыстық-ықыласын байқадым.<br />

Ал мына бір жағдай тіпті таңғаларлық.<br />

Президентті алғаш ұлықтау<br />

рәсіміне қатысқандардың бірі болдым.<br />

Ұлықтау рәсімінде Нұрсұлтан<br />

Әбішұлы Туды қабылдап алды.<br />

Туды тұғырына қойып, өзінің орнына<br />

бара бергенде Ту құлап бара<br />

жатты. Сонда Елбасы орнынан қарғып<br />

тұрып, туды құлатпай қолымен<br />

ұстап қалды. Мен сол құлап<br />

бара жатқан сәтті еліміздің экономкикасының<br />

нашар кезімен салыстырамын.<br />

Ал туды орнына қойғанын<br />

қазіргі кезбен салыстырамын. Мұның<br />

өзінде де символикалық байланыс<br />

бар. Соны құлатпай көтеріп<br />

алуы, еліміздің еңсесін тік ұстауы<br />

деп ойлаймын.<br />

найы сұхбатқа шақырған кезде болды.<br />

Сол сұхбатты бастау маған бұйырыпты.<br />

Н.Әбішұлының аурасы<br />

бөлек. Тіпті залдың атмосферасы<br />

басқаша. Қобалжу да бар. Алайда<br />

біраз уақыттан соң ол сезімдер біраз<br />

сейіле бастады. Бірге ән айтып,<br />

әзілдескен соң еркін сезіндік.<br />

Солай Ақордадағы кездесуде алғашқы<br />

және қорытынды сұрақты<br />

қойған едім.<br />

Есімімді Нұрсұлтан деп әжем<br />

қойған. Әрине үлкен тұлға болсын<br />

деген ізгі ниеттен туған ой ғой.<br />

– Елбасы Оңтүстікке жиі<br />

келіп тұрады. Сондай іс-сапарының<br />

бірі Шымкенттегі<br />

Тәуелсіздік монументінің ашылуына<br />

орайластырылды. Есіңізде<br />

болар...<br />

– Әлі есімде, 2009 жылдың<br />

22 қыркүйегі болатын.<br />

Ол кезде М.Әуезов атындағы<br />

Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік<br />

университетінің жоғарғы<br />

курс студентімін. Бір күні Әли<br />

Әбдікәрімұлы (сол кездегі ОҚО<br />

әкімінің орынбасары Әли Бектаев<br />

– ред.) ағамыз бір топ студентті<br />

шақырып алды. Оқуымыз<br />

туралы сұраған соң бірден сұраққа<br />

көшті:<br />

– Елбасымызды кім жақсы<br />

көреді?<br />

Бір-бірімізге қарап алдық та:<br />

«Бәріміз жақсы көреміз!» деп<br />

жарыса жауап бердік.<br />

– Олай болса бұл сұраққа<br />

әрқайсысың жеке жауап бересіңдер,<br />

– деді күліп.<br />

Кезек маған да жетті. Осы<br />

тұста айта кетейін, Әли аға<br />

үлкен басшылардың бірі болғанымен,<br />

кіммен болса да тіл<br />

табыса білетін. Өте қарапайым,<br />

кішіпейіл ағаның алдында<br />

өзімді еркін ұстадым.<br />

– Қане, Балмаржан, Елбасымыз<br />

туралы ой-пікіріңді тыңдайық...<br />

Осылайша өз ойымда жүрген<br />

толқынысымды жеткізуге<br />

тырыстым. «Жол картасы»<br />

бағдарламасы сол жылдары<br />

алғаш рет жүзеге асырыла<br />

бастаған еді. Әсіресе, жастарға<br />

көп көңіл бөлінді. Мысалы,<br />

түрлі қоғамдық ұйымдар<br />

мен бірлестіктер құрылды.<br />

Жетім балаларға жағдай<br />

жасала бастады. Олардың біразы<br />

баспаналы болды. Жоғарғы<br />

оқу орнында ақылы оқитын<br />

жастарға қосымша гранттар<br />

бөлініп, көптеген жас қуанышқа<br />

кенелді. Солардың бірі<br />

мен едім.<br />

Ақылы оқып жүрген кезімде<br />

мемлекеттен бөлінген қосымша<br />

грантқа ие болдым. Айтқандай,<br />

білім грантының сертификатын<br />

Түркістан қаласында<br />

сол кездегі білім министрі,<br />

қазіргі облыс әкімі Жансейіт<br />

Түймебаев ағамыздың қолынан<br />

алдым. «Жастар практикасы»<br />

да сол жылдары қолға<br />

алына басталған болатын.<br />

Өзіңіз қараңызшы, оқуын тәмамдаған,<br />

әлі ешқандай тәжірибесі<br />

жоқ жас маман 6 ай<br />

бойы жұмыс істеп, аз да болса<br />

жалақы алады. Сол уақытта<br />

өзін-өзі көрсете алса, ары<br />

қарай тұрақты жұмысқа да орналасуына<br />

мүмкіндігі бар. Бұдан<br />

артық не керек?<br />

Мені мұқият тыңдаған Әли<br />

Әбдікерімұлы «енді осы ойыңды<br />

жақсылап қағаз бетіне түсір»<br />

деді. Бір топ жастың арасынан<br />

Елбасының алдында сөз сөйлеу<br />

құрметіне ие болғанымды<br />

сол кезде бір-ақ түсіндім.<br />

...Әлі есімде, ескерткіш ашылатын<br />

күннің қарсаңында ауа<br />

райы бұзылды. Сол күні де<br />

түске дейін жаңбыр себелеп<br />

жауып тұрды. Салтанатты ісшараның<br />

уақыты да жақындады.<br />

Сенесіз бе, Нұрсұлтан<br />

Әбішұлы келетін шақта дәл сол<br />

монументтің үстіндегі аспанның<br />

алақандай тұсы ашылып, жаңбыр<br />

басылып қалды! Құдайдың<br />

құдіреті осы болар, сірә.<br />

...Сонымен, бір кезде адымдай<br />

басып келе жатқан Елбасыны<br />

көрдім. Көргеннен толқи<br />

бастадым. Бірақ, Президентіміздің<br />

халықпен қол беріп<br />

амандасып, қарапайым сәлемдесіп<br />

келе жатқанын көріп,<br />

сабырға келдім. Белгілі қаламгер<br />

Байдулла Қонысбек<br />

ағамыздан кейін сөйледім. Осы<br />

уақытқа дейін дайындалған<br />

сөзімді мүдірмей айтып шықтым.<br />

Өзімнің сөзім емес пе,<br />

еш жерінен қателеспедім. Ал<br />

Нұрсұлтан Әбішұлы маған қарап<br />

тұр. Сол сәттегі жүзіндегі<br />

жылу әлі есімнен кетпейді.<br />

– Атың кім болады, айналайын?,<br />

– деп жылы ықыласын<br />

білдірді Елбасы. – Жарайсың!<br />

Өркенің өссін! – деп батасын<br />

берді.<br />

Осы екі ауыз сөзді ешқашан<br />

ұмытпаймын. Жадымда мәңгі<br />

жатталып қалды. Сол кездесуден<br />

кейін Елбасымыз секілді<br />

менің де туған еліме қызмет<br />

еткім келді. Халқыма, Отаныма<br />

өз еңбегімді сіңіруді мақсат тұттым.<br />

Міне, содан бері халыққа<br />

қызмет жолында жүрміз.<br />

Қазақтың «Бұйырған кетпес,<br />

жүгірген жетпес» деген сөзі бар<br />

емес пе? Елбасымен жүздесу<br />

сәті, бір ауыз тілдесу бақыты<br />

маған да бұйырыпты. Біз секілді<br />

жастарға бар жағдайды жасаған<br />

Елбасыға рахмет! Бүгінгі таңда<br />

жұмыс істеймін деген адамға<br />

барлық мүмкіндік бар. Сол<br />

кезде тұлымы желбіреген студент<br />

едім, бүгінде жауапты қызметкермін,<br />

инабатты келінмін.<br />

Асыл жар, аяулы анамын. Ең<br />

бастысы, ата-анамның, халқымның<br />

ерке қызымын!

Көшбасшы<br />

www.shymkala.kz<br />

№94-<strong>95</strong> (1530-1531)<br />

29 қараша 2017 жыл<br />

9<br />

ҒАСЫР ТҰЛҒАСЫ<br />

Тұңғыш<br />

Президент<br />

күні<br />

± бұл тарихи<br />

таңдау күні.<br />

Еліміз егемендік алғаннан<br />

бергі аз ғана<br />

уақыт ішінде Елбасының<br />

басшылығымен ғасырлар<br />

бойы арман болған<br />

жетістіктерге қол<br />

жеткізгенін, ұлттық<br />

мүдделерді және әлемдік<br />

даму үрдістерін ескеретін<br />

саяси құрылыстың<br />

өзіндік үлгісін жасағанын<br />

ескерсек, Тұңғыш<br />

Президенттің тарихи<br />

рөлін белгілейтін<br />

мемлекеттік мерекенің<br />

болуы заңдылық.<br />

Д. БоТаН,<br />

Еңбекші аудандық<br />

әділет басқармасының басшысы,<br />

«Қазақстан Заңгерлер Одағы»<br />

РҚБ-ң ОҚО филиалының мүшесі<br />

Елбасы мемлекетіміздің<br />

заман ағымына сай, өркениетті<br />

бағытта дамуын<br />

ұзақ уақытқа және қысқа<br />

мерзімдерге негізделген стратегиялық<br />

жоспарлар мен<br />

бағдарламалардың негізінде<br />

жүйелілікпен жүзеге<br />

асырып келеді. Елбасымыз<br />

Қазақстанның қазіргі заманғы<br />

осы аталған сын-қатерлерге<br />

жауап ретінде дамудың<br />

2050 жылға дейінгі кезеңіне<br />

арналған Стратегияны<br />

қабылдады. Жаһандық<br />

экономиканың кіндігі Азия-<br />

Тынық мұхиты өңіріне жедел<br />

ауысып барады. Бүгінде<br />

біз «Қазақстан -2030»<br />

Стратегиясын қабылдаған<br />

сәттен мүлдем басқа<br />

жағдай мен мүмкіндіктерде<br />

өмір сүріп отырмыз.<br />

2050 – бұл қазіргі кезде<br />

әлемдік қоғамдастық ба-<br />

ғыт ұстанып отырған нақты<br />

мерзім. Біздің нақты мақсатымыз<br />

– 2050 жылға қарай<br />

әлемнің аса дамыған 30<br />

мемлекетінің қатарына қосылу,<br />

деп атап өтті Қазақстан<br />

басшысы. Бұл үшін бізде<br />

барлық мүмкіндіктер: ресурстар,<br />

білімді адамдар,<br />

жұдырықтай жұмылған ұлт<br />

бар. Бұл дүниеде біздің бір<br />

ғана Отанымыз бар, ол –<br />

тәуелсіз Қазақстан. Біз болашаққа<br />

көз тігіп, тәуелсіз<br />

елімізді «Мәңгілік Ел» етуді<br />

мұрат қылдық. «Қазақстан-<br />

2050» Стратегиясы осынау<br />

мәңгілік жолдағы буындар<br />

бірлігінің, ұрпақтар сабақтастығының<br />

көрінісі. Мәселен,<br />

Елбасының бастамасымен<br />

жасалған «Қазақстан-2050»<br />

Стратегиясы барлық<br />

қазақстандықтардың<br />

өсіп-өркендеуін, қауіпсіздігін<br />

және әл-ауқатының артуын<br />

көздейді. Ал Президенттің<br />

жыл сайынғы Қазақстан<br />

халқына Жолдауларында<br />

ел дамуының алға қойылған<br />

мақсаттарына жетуге<br />

мүмкіндік беретін бағыттары<br />

айқындалып отырады.<br />

Тәуелсіздік жылдарында<br />

қол жеткізілген ел тарихындағы<br />

баға жетпес жетістіктердің<br />

бірегейі – шекарамыздың<br />

шегенделуі. Бұл –<br />

Қазақстанның Тұңғыш Президенті<br />

Н.Ә.Назарбаевтың<br />

тікелей жеке беделі мен<br />

күш-жігерінің және мемлекетіміздің<br />

халықаралық саясатын<br />

дұрыс бағытта жолға<br />

қоюының арқасында мүмкін<br />

болды. Осы тұғырлы саясат<br />

пен биік бедел бүгінде<br />

республикамыздың<br />

қауіпсіздік<br />

пен ынтымақтастық<br />

жөніндегі жаһандық<br />

және өңірлік<br />

халықаралық ұйымдардың<br />

жұмысына белсене қатысуына,<br />

әлемнің алдыңғы<br />

қатарлы елдерімен үйлесімді<br />

стратегиялық әріптестік<br />

қарым-қатынас орнатуына<br />

да жол ашып отыр.<br />

Нұрсұлтан Назарбаев<br />

бүгінде әлемдік аренадағы<br />

ең ірі саяси тұлғалардың<br />

бірі. Оның соңғы жиырма<br />

бес жыл ішінде көтерген<br />

жаһандық саясатты қамтитын<br />

бастамалары әлемдік<br />

саясатқа ірі бетбұрыстар<br />

әкелді.<br />

Алысты болжайтын кемеңгер<br />

саясаткер Н.Назарбаев<br />

ел тәуелсіздігінің алғашқы<br />

күнінен бастап Қазақстан<br />

абстрактілі геосаяси<br />

идеялар мен құрғақ<br />

ұрандардың емес, экономикалық<br />

мүдделер мен интеграциялық<br />

үдерістердің басты<br />

қозғаушысы болуы керек<br />

деген мақсат қойды.<br />

Елбасы бастамаларының<br />

қай-қайсысының да жоғары<br />

деңгейде жүзеге асып,<br />

халықаралық қоғамдастықтан<br />

қолдау тауып жатқаны<br />

халқы үшін қуаныш.<br />

Қазақстан халқы<br />

өздерінің тағдырына<br />

тәуелсіздікті баянды ету<br />

жолындағы қызығы мен<br />

қиындығы мол алмағайып<br />

заманда әлемдік ауқымда<br />

ойлайтын, бүгінгі күннің<br />

тамырын дәл басып, ертеңгі<br />

күнді ондаған жылдар<br />

бұрын бағамдай білетін<br />

Нұрсұлтан Назарбаевтай<br />

дана мемлекет басшысының<br />

тап келгеніне қуанады.<br />

Сондықтан да 1 желтоқсан<br />

– Қазақстан Республикасының<br />

Тұңғыш Президенті<br />

күні – бүкілхалықтық<br />

мереке.<br />

желтоқсан ± «Қазақстан Республикасының тұңғыш Президенті<br />

күні» болып ресми түрде жарияланды. Еліміздің<br />

1<br />

жоғары заң шығарушы органы мұндай шешімді ең алдымен<br />

Қазақтан Республикасында 1991 жылғы 1 желтоқсанда өткен<br />

Тұңғыш Президент сайлауымен байланыстырады.<br />

С. ТоқБергеНов,<br />

Абай аудандық сотының төрағасы<br />

Тәуелсіздік алғанымызға 26<br />

жыл толды. Осы уақыт аралығында<br />

Елбасымыз Қазақстанды<br />

халықаралық аренада жаңа<br />

деңгейге көтерді. Еліміздің Тұңғыш<br />

Президенті Н.Ә. Назарбаев<br />

халықты жарқын істерге жұмылдыру,<br />

қоғамдағы татулық пен<br />

келісімді нығайту, бүкіл халықаралық<br />

қоғамдастықтың ризашылығы<br />

мен құрметіне ие болған<br />

жаһандық және өңірлік бейбіт<br />

бастамалардың авторы ретінде<br />

елдің сыртқы саяси бағытын дәл<br />

айқындау ісіне орасан зор үлес<br />

қосты. Мемлекет Басшысының<br />

жан-жақты сараланған ішкі және<br />

сыртқы саясатының арқасында<br />

еліміз саяси және әлеуметтік-экономикалық<br />

сілкіністерге ұшырамай,<br />

дербес дамудың өтпелі кезеңіндегі<br />

қиындықтар мен сынақтарды<br />

еңсеріп, ілгерілеу мен өркендеу<br />

жолына шықты.<br />

Р а с , Қ а з а қ с т а н ө з<br />

тәуелсіздігінің 26 жыл ішінде<br />

әлем мойындаған мемлекеттердің<br />

қатарына қосылды. Терезесі<br />

түгел елмен тең деңгейге<br />

жетті. 150-ден астам елдермен<br />

дипломатиялық қарым-қатынас<br />

орнап, өзінің қазақстандық<br />

даму жолын таңдады.<br />

Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың<br />

Сарабдал саясатының<br />

арқасында тәуелсіз Қазақ елі қалыптасып,<br />

тарихымыз түгенделіп,<br />

тіліміз, дініміз және діліміз қайта<br />

оралып, мемлекетіміздің ұлттық<br />

рәміздері қабылданды. Қазақстанның<br />

шынайы егемендігін<br />

қамтамасыз еткен маңызды мемлекеттік<br />

актілерге қол қойылды.<br />

Мәселен, 1991 жылдың 29 тамызында<br />

Нұрсұлтан Назарбаевтың<br />

Семей ядролық полигонын жабу<br />

туралы Жарлығы шықты. Ядро-<br />

лық қарусыз әлемге қарай қадам<br />

басқан жаһандық қозғалыстардың<br />

бірден бір бастауы осындай<br />

Президент шешімінен туындаған<br />

еді. Осы жылдың 25 қазанында<br />

Президенттің Жарлықтарымен<br />

Қауіпсіздік кеңесі және<br />

мемлекеттік қорғаныс комитеті<br />

құрылды. «Қазақстан Республикасының<br />

мемлекеттік тәуелсіздігі<br />

туралы» Қазақстан Республикасының<br />

Конституциялық заңы<br />

1991 жылғы 16 желтоқсан күні<br />

қабылданды.<br />

Ең ескерер жәйт, ол Қазақ<br />

жерінің астын талқандаған Семей<br />

полигонын жабу және 130-дан астам<br />

ұлт пен ұлыстың бір аспан<br />

астында өмір сүруді жөн санады,<br />

Халық Ассамблеясын құру,<br />

Еуропадағы Қауіпсіздік және Ынтымақтастық<br />

Ұйымына, Тәуелсіз<br />

Мемлекеттер одағына кіру, ең<br />

бастысы «EXPO-2017» көрмесінің<br />

Қазақстанда өтуіне ықпал еткен<br />

бір ғана Елбасымыздың сындарлы<br />

саясаты екенін білемін. Сөзі<br />

мен ісінде алшақтық жоқ саясаткер<br />

Елбасы арқасында дамушы<br />

ел ретінде алдына қойған миссияларын<br />

абыроймен орындап<br />

келеді. Ол кісі бейбітшілікті сүйетін<br />

тұлға, өз сөзінде «Қиындық<br />

атаулыны жеңетін бір-ақ күш<br />

бар, ол-бірлік» дегенді ұстанады.<br />

Жалпы, Елбасымыз Ұлт Көшбасшысы<br />

– қазақ ұлтына және мемлекетімізге<br />

байланысты қандай<br />

мәселені болсын, соңына дейін<br />

шешуге талпынатын табанды<br />

саясаткер. Бір қоғамнан келесі<br />

қоғамға ауысар, осындай өтпелі<br />

кезеңде маңдайына Назарбаевтай<br />

нар тұлға көшбасшы бұйырғанын<br />

Қазақстан халқы мақтан<br />

тұту керек.<br />

Қорыта айтқанда, Нұрсұлтан<br />

Назарбаев – ғасыр тұлғасы,<br />

елінің жанын ұғатын, халқын замана<br />

көшімен аман алып келе<br />

жатқан қамқоршы.

10<br />

№94-<strong>95</strong> (1530-1531)<br />

29 қараша 2017 жыл<br />

Қоғам<br />

www.shymkala.kz<br />

КөмеК<br />

Қолайлы орта құру –<br />

басты талап<br />

Шымкент қаласының<br />

жұмыспен қамту<br />

және әлеуметтік бағдарламалар<br />

бөлімі мүмкіндігі<br />

шектеулі азаматтарымызға<br />

көбірек көңіл бөлу керек<br />

екенін мемлекеттік органдардың,<br />

кәсіпкерлік ұйымдардың<br />

және жалпы қоғамның<br />

назарына салып келеді.<br />

О. Орақбаева,<br />

Мүмкіндігі шектеулі<br />

азаматтармен жұмыс жүргізу<br />

секторы меңгерушісінің<br />

міндетін атқарушы<br />

Ол үшін мүмкіндігі шектеулі<br />

азаматтардың әлеуметтік -<br />

инфрақұрылымдық нысандарға<br />

еркін кіріп-шығуына, жұмыс<br />

жасауына, қоғамдық көліктерге<br />

мініп-түсуіне лайықты жағдайлар<br />

жасау және ақпаратқа<br />

қолжетімділігін қамтамасыз<br />

ету қажет. Осыған байланысты<br />

бұл бағытта біршама жұмыстар<br />

атқарылып, жалғасын табуда.<br />

«Біз біргеміз!» акциясы<br />

барысында қала аумағындағы<br />

денсаулық, спорт, мәдениет<br />

салаларына қарасты ауруханалар,<br />

емханалар, мәдениет үйлерінде,<br />

спорт мектептерінің<br />

Қоғам дерті<br />

У.Жанысбаева,<br />

Шымкент қаласы жұмыспен<br />

қамту және әлеуметтік<br />

бағдарламалар бөлімінің<br />

«Қылмыстық жазасын өтеген<br />

адамдарды әлеуметтік бейімдеу<br />

мен оңалту орталығы»<br />

коммуналдық мемлекеттік<br />

мекемесінің бас бухгалтері<br />

Кез-келген өркениетті қоғам<br />

үшін сыбайлас жемқорлықпен<br />

күрес ең өзекті мәселелердің<br />

бірі. Жемқорлықпен<br />

күресу жеке адамдардың немесе<br />

жекелеген топтың ғана<br />

емес мемлекеттік органдардың,<br />

мемлекеттік қызметкерлердің<br />

басты міндеті мен борышы.<br />

Қазіргі таңда Шымкент<br />

қаласы әкімдігінің «Қылмыстық-атқару<br />

жүйесінің мекемелерінен<br />

босатылған және<br />

пробация қызметінің есебінде<br />

тұрған адамдарды әлеуметтік<br />

оңалту мен бейімдеу<br />

орталығы» коммуналдық<br />

мемлекеттік мекеме қызметкерлері<br />

де жазасын өтеп<br />

біршамасында пандустардың<br />

техникалық талаптарға, құрылыс<br />

нормаларының параметрлеріне<br />

сәйкессіздіктері анықталған.<br />

Көпшілігінде бұл сәйкессіздіктер<br />

пандустың бұрыштарына<br />

(тік бұрышты пандустар<br />

орналастырылған), олардың<br />

бетінің жағдайына (тайғақтамайтын<br />

жабулардың орнына<br />

плиткалар, кафельдер<br />

жабылған), көлбеуліктерге,<br />

т.с.с. қатысты. Осы кемшіліктерді<br />

жою мақсатында жекеменшік<br />

объектілерге мүгедектердің<br />

еркін кіріп-шығуына<br />

меморандум түзіліп, бұл<br />

бағыттар бойынша жұмыстар<br />

жүргізілуде.<br />

Тротуарларды ретке келтіру,<br />

жаяу жүргіншілер өтпесіне,<br />

жарық беретін және ілесе<br />

дыбыстайтын бағдаршамдардың<br />

орнатылуына мониторинг<br />

жүргізілуде.<br />

Шымкент қаласы жұмыспен<br />

қамту және әлеуметтік бағдарламалар<br />

бөлімі мүмкіндігі<br />

шектеулі азаматтарды тұрақты<br />

жұмысқа тұрғызу, оларға<br />

кедергісіз жағдай жасау, қоғам<br />

мен бизнестің назарын<br />

мүмкіндігі шектеулі азаматтардың<br />

мәселелеріне аудару<br />

және оларға оң көзқарас қалыптастыру<br />

бағытында ақпараттандыру<br />

шараларын күшейту,<br />

олардың құқықтарын іске<br />

асыру және қоғамға етене араластыру<br />

бойынша жүйелі жұмыстар<br />

атқарылып келеді.<br />

Мүгедектерге қызмет көрсетуге<br />

бағдарланған ұйымдар<br />

орналасқан жерлерде жол<br />

белгілері мен сілтегіштерін орнату,<br />

жүргіншілер өтетін жолдарды<br />

дыбыстайтын құрылғылармен<br />

жарақтау жоспарланып,<br />

кезеңмен жүргізілуде.<br />

«Инватакси», «Әлеуметтік<br />

такси» қызметтерін дамытуға<br />

мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс<br />

артуда. Мүгедектердің<br />

арнайы көлік құралдарын қоюға<br />

арналған тұрақ орындарын<br />

бөлу талабы күшейтілген.<br />

Қызметтердің сапасын жақсарту<br />

және авто, теміржол вокзалдары<br />

кешендерін, әуежайларды<br />

және вокзал жанындағы<br />

аумақтарды мүгедектерге<br />

арналған қызметтерге қолжетімділік<br />

талаптарымен сәйкестендіру<br />

жөнінде шаралар<br />

қабылданған.<br />

Мүмкіндігі шектеулі азаматтардың<br />

конституциялық құқықтары<br />

мен еркіндігін толық қамтамасыз<br />

ету үшін оларға қолжетімді<br />

ортаны қалыптастырылуы<br />

– бүгінгі күннің өзекті мәселесі<br />

болып отыр.<br />

Жемқорлыққа жол жоқ!<br />

Сыбайлас жемқорлықпен<br />

күресу бүгінде еліміздегі<br />

күрделі мәселенің бірі<br />

болып отыр. Үлкен әлеуметтік<br />

қасірет болып табылатын ол<br />

саяси даму тұрғысынан бірбіріне<br />

ұқсамайтын әлемдегі<br />

барлық елдердің қай-қайсысын<br />

да қатты алаңдататыны<br />

анық.<br />

шыққан адамдармен сыбайлас<br />

жемқорлыққа қарсы сұхбат<br />

жүргізіп, психологиялық<br />

қызмет көрсетуде. Сыбайлас<br />

жемқорлық жетістіктерді<br />

жоққа шығаратын, ұлттық<br />

қауіпсіздікке қауіп-қатер<br />

әкелетіндігі күмәнсіз. Сондықтан<br />

да мемлекеттік саясаттың<br />

негізгі басымдықтарының<br />

бірі – осы зұлымдықпен<br />

күресу.<br />

Қоғамның барлық күш-жігерін<br />

біріктіріп, осы дерттің<br />

одан әрі ушықпауы үшін оны<br />

тоқтатудың барлық амалдарын<br />

қолдану арқылы ғана бұл<br />

құбылысқа тиімді түрде қарсы<br />

тұруға болады.<br />

«Бәйтерек девелопмент» АҚ-ы<br />

бағыты бойынша Шымкент қаласы,<br />

Қаратау ауданы, 192 орамда<br />

орналасқан тұрғын үйлердің<br />

1 бөлмелі қалдық 45 пәтеріне өтінім<br />

берушілердің тізімі<br />

№ Аты жөні, тегі<br />

1 Абдуллаева Д.С<br />

2 Абишева А.А<br />

3 Абишева А.Т<br />

4 Айжуманова Ж.А<br />

5 Аймырзаева Г.К<br />

6 Айтимбетов Б.Т<br />

7 Акбопеева Н.А<br />

8 Аккошкарова А.А<br />

9 Акылбекова Г.М<br />

10 Алиева М.А<br />

11 Алимов К.Ж<br />

12 Алтынбеков С.А<br />

13 Аманбаева Г.Ж<br />

14 Амирбекова А.И<br />

15 Арипбаева Э.А<br />

16 Арынова М.К<br />

17 Асанхан Д.У<br />

18 Ауелов Б.А<br />

19 Ашенова А.С<br />

20 Байбосынова А.А<br />

21 Байшенова М.Қ<br />

22 Бактыбаева Г.А<br />

23 Бархатов А.Ғ<br />

24 Батырбаев Б.А<br />

25 Батырбекова А.К<br />

26 Баубекова Х.А<br />

27 Бейсенова Б.А<br />

28 Бекжанова М.Б<br />

29 Бекмуратова А.Ж<br />

30 Бекмурзаев Н.Н<br />

31 Бөгенбаева Б.<br />

32 Дарибаева Г.А<br />

33 Джанкулиева К.А<br />

34 Джарыпкапов А.Ш<br />

35 Джолдасбекова Э.Б<br />

36 Дилмишев А.А<br />

37 Достияров Е.к<br />

38 Дуйсенбаева А.Н<br />

39 Дулат П.А<br />

40 Еликбаева Б.У<br />

41 Ералхан Г.Ж<br />

42 Ергентаева М.С<br />

43 Еркінбекова А.Д<br />

44 Ермаханова Г.Б<br />

45 Есиркепова А.Т<br />

46 Естеуова К.А<br />

47 Әбдуахап Д.М<br />

48 Жалиев Ж.С<br />

49 Жантасова Ф.Н<br />

50 Жорабекова Н.Ж<br />

51 Жумадилов Н.Д<br />

52 Жуманова С.Х<br />

53 Жуматаева С.Б<br />

54 Жунисова И.Ш<br />

55 Жұматаева Н.С<br />

56 Загидуллина Э.З<br />

57 Ибрагимов Ә.Е<br />

58 Ибрагимова Т.М<br />

59 Исаева Д.А<br />

60 Исахова А.О<br />

61 Кадырбекова Д.С<br />

62 Кадырова А.б<br />

63 Калжанова А.К<br />

64 Калжанова А.К<br />

65 Калмырзаева К.Б<br />

66 Камрадинов Е.К<br />

67 Кантуреева Т.Н<br />

68 Капабаева Д.Б<br />

69 Караманова М.О<br />

70 Каратаев Н.С<br />

71 Касимбекова С.Д<br />

72 Кашкимбаева А.К<br />

73 Каюпова А.К<br />

74 Кембілова Ә.Б<br />

75 Конищева В.С<br />

76 Көлбаева Қ.Ұ<br />

77 Кудайбергенов Ж.М<br />

78 Кудайбергенова Г.Е<br />

79 Кукаева А.С<br />

80 Кульбаева М.В<br />

81 кумисбеков Е.Б<br />

82 Кушербаев Б.Н<br />

83 Кушербаева А.Н<br />

84 Қасымбай Д.М<br />

85 Лазар Г.Л<br />

86 Лесова З.Ж<br />

87 Мамадалиева К.М<br />

88 Мамашарипова Н.Б<br />

89 Мамбеткулова А.С<br />

90 Мамыров Р.Т<br />

91 Мамырова И.И<br />

92 Мамытова У.С<br />

93 Марзуова Г.А<br />

94 Маханов С.Р<br />

<strong>95</strong> Мейірбекова М.Н<br />

96 Мейрбекова С.А<br />

97 Минасилова Г.А<br />

98 Мусаев Г.М<br />

99 Набилла С.П<br />

100 Накипова А.К<br />

101 Нарегеева Г.Е<br />

102 Нурмаханбетов М.М<br />

103 Нурмаханбетова А.К<br />

104 Оксукбаева Д.Ж<br />

105 Омарова Х.<br />

106 Оразалы А.У<br />

107 Оразбаева А.А<br />

108 Оразбекова А.Н<br />

109 Орашова С.Б<br />

110 Орманова Л.Е<br />

111 Оспанова А.Ж<br />

112 Пулатова Ж.С<br />

113 Рзаева А.Т<br />

114 Рустембекова Б.А<br />

115 Сағат С.Ж<br />

116 Садыкова Р.К<br />

117 Сапарбаева І.Р<br />

118 Сармурзаева Р.К<br />

119 Сарсеев Р.О<br />

120 Сарсенбаева Қ.А<br />

121 Сенгирбаева Р.К<br />

122 Серикулова М.Д<br />

123 Сәмбетова А.Д<br />

124 Суинбек Б.А<br />

125 Суфибеков И.К<br />

126 Сыпатаева У.К<br />

127 Тагаева А.С<br />

128 Таджибаева А.А<br />

129 Тайганов М.Ф<br />

130 Таукеев Н.Б<br />

131 Ташенов Н.С<br />

132 Текебаева Г.Ж<br />

133 Тилеуов М.Е<br />

134 Тоймбетов А.С<br />

135 Токмурзина С.Л<br />

136 Тоқбай Р.Ә<br />

137 Тулекова Г.А<br />

138 Тултаева А.В<br />

139 Турекулов Н.Б<br />

140 Тұрғанбай Ұ.А<br />

141 Тұрсынбай Е.Д<br />

142 Усенбаева М.Н<br />

143 Усенқызы Н.<br />

144 Усипбаева А.Е<br />

145 Утегенова Р.К<br />

146 Хаджикельдыева А.А<br />

147 Хусанова Л.Ж<br />

148 Шалмурзаева М.Б<br />

149 Шалхарова А.Н<br />

150 Шарыпов Ф.К<br />

151 Шегебаева А.О<br />

152 Шойынбаева А.К<br />

153 Шондыбаева Г.Қ<br />

154 Шорабекова С.Б<br />

155 Шынтаева С.Р<br />

156 Юнусова Ш.Б<br />

157 Юсупова А.Ү<br />

158 Якубова С.Ф<br />

тұғыр<br />

Ана тілім – байлығым<br />

Ана тілі – адамның бойына<br />

ананың ақ сүтімен бірге<br />

даритын қасиетке ие.<br />

б .нұрлыбақыт,<br />

№1 мектеп-интернатының 8 а<br />

сынып оқушысы<br />

Осы қасиеттерді бойға сіңіру<br />

арқылы біз елдігімізді танимыз,<br />

ерліккке бастар өрлігімізді<br />

қалыптастырамыз.<br />

Біздің қазақ тілі өте бай әрі<br />

өте әуезді. Елбасымыз Біріккен<br />

Ұлттар Ұйымының мінбері-<br />

нен де осы тілде сөйлеген.<br />

Бұл – біз үшін үлкен мақтаныш,<br />

үлкен мәртебе. Бүгінде<br />

біздің ана тілімізде қаншама<br />

шетелдің әдебиет жауһарлары<br />

аударылған.<br />

Өз тілін ұмытқан адам<br />

өткені мен болашағынан да<br />

айырылады. Еліміздің әрбір<br />

азаматының борышы мемлеттік<br />

тілді меңгеріп, емінеркін<br />

сөйлеуі ғана емес, оған<br />

деген құрметті де арттыру.<br />

Міне, сонда ғана тілдің құндылығы,<br />

қасиеті де жоғары<br />

болады.

Жаршы<br />

www.shymkala.kz<br />

№94-<strong>95</strong> (1530-1531)<br />

29 қараша 2017 жыл<br />

11<br />

ҚұҚыҚ<br />

Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкес<br />

азаматтардың құқықтарын, бостандығын және мүдделерін<br />

қорғау демократиялық мемлекеттің негізін<br />

қалайтын міндеттердің бірі ретінде анықталған.<br />

Өтінішпен жұмыс<br />

істеу тәртібі бар<br />

Урмия құлымбет,<br />

ОҚО Әділет департаментінің<br />

құжат айналымын қамтамасыз<br />

ету және бақылау бөлімінің<br />

басшысы, «Қазақстан<br />

Заңгерлерінің одағы» РҚБ-нің<br />

ОҚО филиалының мүшесі<br />

Мемлекеттік органдардың<br />

жеке және заңды тұлғалардың<br />

өтініштерімен жасалатын жұмыс<br />

сапасын көтеру мәселелері<br />

жергілікті атқарушы органдармен<br />

бақылау-қадағалау қызметін<br />

атқаратын уәкілеттенген<br />

органдармен үнемі бақылауда<br />

болады.<br />

Қолданыстағы заңнамада<br />

белгіленген жеке және заңды<br />

тұлғалардың өтініштерін қарау<br />

тәртібін бірнеше рет бұзу сыбайлас<br />

жемқорлыққа жағдай туғызатын<br />

құқық бұзушылық болып<br />

табылады. Жеке және заңды<br />

тұлғалардың өтініштерімен<br />

жұмысты ұйымдастыру, қабылдау,<br />

тіркеу және есепке алу жағдайы<br />

үшін жауапкершілік субъектілердің<br />

басшыларына және<br />

лауазымды тұлғаларға жүктеледі.<br />

Өтініштерді қарау тәртібі<br />

Қазақстан Республикасының<br />

«Жеке және заңды тұлғалардың<br />

өтініштерін қарау туралы»<br />

Заңына сәйкес реттеледі.<br />

Заңның 3 бабы, 2 тармағына<br />

сәйкес Заңның күшi қарау<br />

тәртiбi Қазақстан Республикасының<br />

әкiмшiлiк құқық бұзушылық,<br />

қылмыстық iс жүргiзу, азаматтық<br />

iс жүргiзу туралы заңнамасында<br />

белгiленген жеке және<br />

заңды тұлғалардың өтiнiштерiне<br />

қолданылмайды.<br />

Өтінішті жеке және заңды<br />

мемлеКеттіК сатып алу<br />

О.аЖибекОв,<br />

ОҚО бойынша Ішкі<br />

мемлекеттік аудит<br />

департаментінің<br />

мемлекеттік сатып алудың<br />

аудиті бөлімінің<br />

жетекші маманы<br />

тұлға немесе олардың өкілдері<br />

жазбаша, ауызша не электрондық<br />

цифрлық қолтаңбамен расталған<br />

электронды түрде енгізе<br />

алады. Тікелей жазбаша жүгінген<br />

өтініш иесіне тіркеу күні<br />

мен уақыты, өтiнiштi қабылдаған<br />

адамның тегi мен аты-жөнi<br />

көрсетiлген бірегей нөмірі бар<br />

талон берiледi. Мысалы, әркім,<br />

яғни талон алған азамат өз<br />

өтініші бойынша берілген талонда<br />

көрсетілген нөмірмен Интернет<br />

желісі арқылы Қазақстан<br />

Республикасы бас прокуратурасының<br />

құқықтық статистика<br />

және арнайы есепке алу жөніндегі<br />

комитетінің www.pravstat.<br />

kz сайтында өтініштің қаралу<br />

тәртібі мен нәтижесін көрумен<br />

қатар, қарау мерзімдерінің бұзылу<br />

деректерін де қоса бақылай<br />

алады.<br />

Заңның 8 бабы өтініштердің<br />

қарау мерзімдерін белгілейді.<br />

Өтініштерді қарау кезінде ақпарат<br />

алу немесе тексеруді талап<br />

етпейтін болса, күнтізбелік<br />

он бес күн ішінде, ақпарат алу<br />

немесе тексеру талап етілетін<br />

өтініштер күнтізбелік отыз күн<br />

ішінде қаралып, ол бойынша<br />

шешім қабылданады. Қосымша<br />

зерделеу мен тексеру қажет<br />

болған жағдайда, қарау мерзімі<br />

күнтізбелік отыз күннен аспайтын<br />

мерзімге ұзартылуы мүмкін,<br />

бұл туралы қарау мерзімі ұзартылған<br />

кезден бастап күнтізбелік<br />

үш күн ішінде арыз берушіге<br />

хабарланады.<br />

Жеке және заңды тұлғалардың<br />

өтініштерінің негізсіз көп<br />

сатылы қаралуына және созбалаңдыққа<br />

салынуына жол<br />

берілмеуі тиіс.<br />

Заңсыздыққа – тосқауыл<br />

ҚР «Мемлекеттік аудит<br />

және қаржылық бақылау туралы»<br />

Заңының 14 бабына<br />

сәйкес, Ішкі мемлекеттік аудит<br />

жөніндегі уәкілетті орган<br />

сәйкестік аудитті және камералдық<br />

бақылау жүргізу қағидаларында<br />

айқындалған<br />

тәртіппен камералдық бақылауды<br />

жүзеге асырады.<br />

Осыған сәйкес, Оңтүстік Қазақстан<br />

облысы бойынша Ішкі<br />

мемлекеттік аудит департаменті<br />

(әрі қарай-Департамент)<br />

Түркістан қаласы әкімдігінің<br />

«Тұрғын үй коммуналдық шаруашылық<br />

бөлімі» мемлекеттік<br />

мекемесімен (әрі қарай-мекеме)<br />

жарияланған «Жер асты<br />

суларын СанЕжН 18.01.2012<br />

ж №104 нормаларына дейін<br />

залалсыздандыруға және терең<br />

тазартуға арналған су тазартқыш<br />

қондырғы сатып алу»<br />

ашық конкурсы бойынша мемлекеттік<br />

сатып алу процедураларының<br />

Қазақстан Республикасының<br />

«Мемлекеттік сатып<br />

алу туралы» Заңнамаларына<br />

сәйкестігіне камералдық бақылау<br />

жүргізді.<br />

Конкурстық комиссия Қағидалардың<br />

150 тармағының<br />

талаптарын сақтамаған. Себебі,<br />

осы конкурсқа 7 әлеуетті<br />

өнім беруші конкурсқа өтінімдер<br />

ұсынған. Осы 7 әлеуетті<br />

өнім берушінің ішінен бағасы<br />

жоғары 2 әлеуетті өнім<br />

берушіні конкурсқа қатысуға<br />

жіберіп, 1 әлеуетті өнім берушіні<br />

негізсіз шеттеткен. Камералдық<br />

бақылау барысында<br />

осы конкурс бойынша төмен<br />

баға ұсынған әлеуетті өнім<br />

берушінің негізсіз шеттетілгені<br />

анықталып, Қазақстан Республикасының<br />

«Мемлекеттік сатып<br />

алу туралы» Заңнамаларының<br />

талаптарына сәйкестендіруді<br />

Департамент тарапынан<br />

хабарлама жолданды.<br />

Осы хабарлама негізінде конкурстың<br />

қорытынды хаттамасы<br />

қайта қаралып төмен баға<br />

ұсынған әлеуетті өнім беруші<br />

конкурс қатысушысы болып<br />

танылды.<br />

онКүндіК<br />

Бақытты балалық шақ<br />

М.Лермонтов атындағы №17<br />

жалпы орта мектепте «Зорлық<br />

зомбылықсыз балалық<br />

шақ» атты республикалық ақпараттық<br />

онкүндік аясында<br />

түрлі іс-шаралар өткізілді. 1-7<br />

сынып оқушылар арасында<br />

тақырыптық фото сурет көрмелері<br />

ұйымдастырылды.<br />

с. ЖапбарқұлОва,<br />

М. Лермонтов атындағы<br />

№17 жалпы орта<br />

мектептің тәрбие ісі жөніндегі<br />

орынбасары<br />

Жоғары 8-11 сынып оқушыларының<br />

қатысуымен «Бақытты<br />

балалық шақ» тақырыбында<br />

үздік эссе сайысы жарияланып,<br />

10 «А» сынып оқушысы<br />

Сайрам Нұргүлдің жұмысы<br />

«Үздік эссе» болып танылды.<br />

Сынып жетекшілері оқушылармен<br />

тәрбие сағаттарын өткізу<br />

барысында қатыгездік таныту<br />

және тәрбиелеудің зорлық<br />

әдістеріне жол берілмеуі туралы<br />

рухани жаңғыру<br />

а. дүйсенбекОва,<br />

ОБКЖ-нің №3 кітапхана<br />

бөлімшесінің меңгерушісі<br />

Кештің басты мақсаты –<br />

Қазақстан қоғамын жаңғыртуда<br />

Алаш қозғалысының<br />

тәуелсіздік мұраттары үшін<br />

күрестегі рөлі мен маңызын<br />

жас ұрпақты таныстыра оты-<br />

ҚайырымдылыҚ<br />

Фотоаппарат<br />

сыйлады<br />

Шымкент қаласы Молда Мұса атындағы<br />

№5 жалпы орта мектеп ұжымы<br />

«Бала құқығы – адам құқығы» атты<br />

республикалық онкүндік барысында<br />

оқушылардың құқықтық білімдерін<br />

жетілдірді.<br />

т. ФедОтОва,<br />

директордың оқу-тәрбие ісі<br />

жөніндегі орынбасары<br />

Мұғалімдер оқушылар арасында әңгімелер,<br />

ата-аналармен бірлесіп интеллектуалды<br />

ойындар өткізді.<br />

Сонымен бірге, қайырымдылық акцияға демеушілер<br />

тартылды. Жеке кәсіпкер Ф.Бейсебаева<br />

жеке бағдарламамен үйде оқытылатын<br />

оқушыларға көңіл бөліп, сыйға фотоаппараттар<br />

тарту етті.<br />

құқықтық ақпарат берді.<br />

Мектеп психологтары Г.Абдикеримова,<br />

Р.Тойбекова және<br />

әлеуметтік-педагог Г.Архабаева<br />

8 сынып оқушыларымен<br />

«Біз зорлық-зомбылыққа қарсымыз»<br />

тақырыбында тренинг<br />

сабақ өткізді. Оқушыларға ақпарат<br />

беріп, түрлі ситуациялық<br />

жағдайларды талқылап, іс-әрекеттер<br />

ұсынды.<br />

Бала құқығын қорғау, зорлық<br />

– зомбылыққа қарсы күрес<br />

жүргізу бағытында мектеп<br />

психологі Г.И.Абдикеримованың<br />

«Бақытты балалы шақ»<br />

атты әдістемелік нұсқаулығы<br />

ұсынылады.<br />

Мектептегі әлеуметтік<br />

қауіпті жағдайдағы балаларды<br />

және отбасыларды анықтап,<br />

анонимді кеңес беру, психологиялық<br />

- педагогикалық ашық<br />

есік күні де өткізілді.<br />

«Азаттық таңын аңсағандар»<br />

Шымкент қалалық ОБКЖ<br />

–нің № 3 кітапхана бөлімшесінде<br />

Жүсіп Баласағұн<br />

атындағы № 6 жалпы орта<br />

мектебінің 8 сынып оқушыларының<br />

қатысуымен «Алаш<br />

партиясына – 100 жыл толуына<br />

орай «Алаштың ғасырлық<br />

мерекесі» атты тарихи<br />

кеш өтті.<br />

рып, туған жеріне, еліне деген<br />

сүйіспеншілікпен патриотизмге<br />

баулу.<br />

Іс-шара барысында қазақтың<br />

тұңғыш ұлттық демократиялық<br />

«Алаш партиясының»<br />

қалай құрылғаны және оның<br />

ұйымдастырушының кім болғаны<br />

туралы толық мағлұмат<br />

берілді. Егемен ел, тәуелсіз<br />

мемлекет болу жолында өмірін<br />

сарп етіп, сұрқия саясаттың<br />

құрбаны болған Алаш қайраткерлерін<br />

еске алып, бір минуттық<br />

үнсіздік жарияланды. Осы<br />

сыныптың оқушылары Н.Тасболат,<br />

Ж.Аманжол, С. Жолдасбек<br />

зұлмат жылдары елінің азаттығын<br />

аңсаған ұлт зиялылары<br />

Ахмет Байтұрсынов, Шәкәрім<br />

Құдайбердиев, Міржақып Дулатов,<br />

Мағжан Жұмабаев, Әлихан<br />

Бөкейхановтың өмірдеректері<br />

жайлы айтты. «КАР-<br />

ЛАГ түрмесінде» болған оқиғадан<br />

Көбей Азамат, Садық<br />

Айбек, Ораз Сәбит т.б. оқушылар<br />

сахналық көрініс көрсетті<br />

.Сондай-ақ «Алаш арыстары»<br />

атты слайд көрсетіліп, «Алаш<br />

– ұлттың үміті мен мақтанышы»<br />

атты көрмемен таныстырылды.<br />

Алаш зиялылары тұңғыш<br />

ұлттық идея көтеріп, тұңғыш<br />

партия, үкімет құрып, мемлекеттіліктің<br />

алғышартын жасап<br />

кетті. Бүгінде еліміз егеменді<br />

ел болып, дүние жүзіне танылуда.<br />

Тарих бізге тәуелсіздікті<br />

тарту етті. Енді өскелең ұрпақ<br />

тәуелсіз мемлекетімізді өркениетті<br />

елдер қатарына қосу,<br />

мәдениеттің биік шыңына көтеру<br />

жолында белсенді әрекет<br />

танытуы тиіс.<br />

ХАБАРЛАНДЫРУ<br />

«Ветеринария туралы» Қазақстан Республикасының<br />

2002 жылғы 10 шілдедегі Заңына сәйкес,<br />

мал ауырған және ауруға күдік тудырған немесе<br />

өлген әрбір жағдайда шұғыл арада мал дәрігеріне<br />

хабарлауыңыз керек. Егер жануар ауырса,<br />

мал дәрігері келгенше өздігіңізден малды союға<br />

кіріспеңіз. Ауру малды жасырын сойып, етін<br />

терісін, жүнін және тағы да басқа өнімдерін саудалау-адамдар<br />

мен жануарлардың дертке шалдығуына<br />

әкеп соғады.<br />

Шымкент қаласының<br />

«Ветеринариялық қызмет»<br />

МКК-ның мекен- жайы:<br />

Дулати көшесі №198<br />

Қызметтік тел: 32-44-14, 32-16-26<br />

«Шымкент келбеті» және «Панорама Шымкента»<br />

газеттерінің ұжымы аталған басылымдардың<br />

Бас редакторы Айгүл Қапбароваға<br />

інісі Қанат ЖАРыЛҚАсынұЛының<br />

қайтыс болуына байланысты қайғысына<br />

ортақтасып, көңіл айтады

12<br />

№94-<strong>95</strong> (1530-1531)<br />

29 қараша<br />

2017 жыл<br />

Әр алуан<br />

www.shymkala.kz<br />

ҚАЛА КӨРКІ<br />

Елбасы еккен<br />

ағаштар –<br />

Дендросаябақ сәні<br />

ФОРУМ<br />

«Қайырымдылық –<br />

Облыс орталығында<br />

«Қайырымдылық<br />

– қайырлы іс» фо-<br />

Орумы өтті. Мұндай іс-шара<br />

Оңтүстік Қазақстан облыстық<br />

Қазақстан халқы<br />

ассамблеясының мұрындық<br />

болуымен алғаш рет<br />

ұйымдастырылып отыр. Игі<br />

бастама 1 желтоқсан – Қазақстан<br />

Республикасының<br />

Тұңғыш Президенті күніне<br />

орайластырылған.<br />

қайырлы іс»<br />

Нұрлан БЕКТАЕВ<br />

nb22@bk.ru<br />

1982<br />

жылы 21 қараша<br />

күні Шым-<br />

Н.Назарбаев<br />

кенттегі Дендросаябаққа<br />

ағаш отырғызған. Ол<br />

кезде ҚКСР Орталық<br />

партия комитетінің хатшысы<br />

қызметін атқарған.<br />

Сапарғали ҚАНАТ<br />

sqanat@shymkala.kz<br />

Одан кейін Президент болып сайланғаннан соң, 1992 жылы қайта<br />

келіп тағы бір түп ағаш еккен болатын. Қазір сол шынар ағашы<br />

өсіп, өніп саябақ көркін келтіріп тұр.<br />

– Əрине Елбасының саябағымызға ағаш отырғызғаны үлкен мəртебе.<br />

Бұл жас ұрпаққа өте жақсы өнеге. Мұнда Н. Назарбаевтан бөлек<br />

түрлі ақын-жазушылар, шетел Президенттері, ұлы тұлғалар отырғызған<br />

ағаштар бар. Қазір сол ағаштардың маңында жас жұбайлар<br />

суретке түсіп, демалушылар көлеңкесін саялауда. Саябақ қызметкерлері<br />

де барынша күтіп баптайды, – дейді экскурсовод маман<br />

Ақмарал Қыпшақбаева.<br />

Форумға облыс басшылығы,<br />

облыстық мəслихаттың<br />

депутаттары, кəсіпкерлер,<br />

этно-мəдени бірлестіктердің<br />

төрағалары мен облыстық<br />

ассамблея жанындағы<br />

құрылымдар жетекшілері<br />

жəне өңір тұрғындары<br />

қатысты.<br />

Форумның басты мақсаты<br />

– ауыр дертке шалдыққан<br />

балғындарға көмектесу.<br />

Қазақстан халқы ассамблеясының<br />

24-сессиясында Президент<br />

Нұрсұлтан Назарбаев<br />

еліміздегі қайырымдылық ісшараларын<br />

үйлестіруді Қазақстан<br />

халқы ассамблеясына<br />

жүктеген болатын. Осыған<br />

орай 2016 жылы облыс<br />

аумағында ассамблеяның<br />

ұйытқы болуымен түрлі қайырымдылық<br />

іс-шаралары<br />

өткізілді. Соның нəтижесінде<br />

27 мыңнан астам адам-<br />

ға жалпы көлемі 85 миллион<br />

теңгенің қаржылай жəне заттай<br />

көмегі көрсетілді. Науқас<br />

6 бүлдіршіннің еліміздегі<br />

медициналық мекемелерде<br />

кезексіз емделуіне жəрдем<br />

берілді.<br />

Ал биыл қаңтар айынан<br />

бастап қыркүйек айына<br />

дейін өңірімізде 400-ге жуық<br />

қайырымдылық іс-шарасы<br />

өткізілді. Онда 30 миллион<br />

теңгеден асатын көмек көрсетілді.<br />

Енді, міне, жыл соңына<br />

қарай ірі форум өткізіліп<br />

отыр. Бұл күні түскен қаржы<br />

ауыр дертке шалдыққан<br />

5 бүлдіршінді емдеуге жұмсалмақ.<br />

Қайырымдылық іс-шарасынан<br />

өңіріміздегі меценат жандар<br />

мен кəсіпкерлер, ел ағалары<br />

шет қалмай, өз үлестерін<br />

қосты. Қаржы жинауды бастап<br />

берген кəсіпкер əрі облыстық<br />

мəслихаттың депутаты Əбілқасым<br />

Досболов өзінің жеке қаржысынан<br />

1 миллион теңгені арнайы<br />

жəшікке салып, азаматтық<br />

танытты. Іс-шара соңында<br />

жиналған қаржыны 5 адамнан<br />

тұратын комиссия мүшелері<br />

мұқтаж балғындардың ата-аналарына<br />

бөліп береді.<br />

ШАРУАШЫЛЫҚ<br />

Жемісті<br />

нәтиже<br />

Шымкентте «Тұрғын үй-коммуналдық<br />

шаруашылығын<br />

жаңғырту» бағдарламасы<br />

бойынша үйлері қалпына келтірілген<br />

тұрғындар жөндеуге жұмсалған қаражатты<br />

қайтара бастады.<br />

Бұл жұмыс 2014 жылдан бері жалғасып<br />

келеді. Тұрғындар бұл іске биыл<br />

ерекше белсенділік көрсетті дейді сала<br />

мамандары.<br />

Мəселен, 2014 жылы жөндеу жұмыстарына<br />

кеткен 17 млн 926 мың теңгені<br />

жинау жоспарланған болса, оның<br />

3 млн 150 мың теңгесі ғана жиналған.<br />

2015 жылы 39 млн 807 мың қаржының<br />

15 млн 72 мың теңгесі ғана қайтарылған.<br />

Ал 2016 жылы төлемдер уақтылы<br />

төленіп, тіпті жоспарланған көрсеткіштен<br />

асып түсті. 58 млн 445 мың теңге<br />

орнына 61 млн 287 мың теңге жиналған.<br />

2017 жылы жоспарланған 34 млн<br />

461 мың теңгені тұрғындар мемлекетке<br />

толығымен қайтарған.<br />

БРИФИНГ<br />

Шымкент қаласындағы мамандандырылған<br />

ХҚКО-ы 10 айда азаматтардан<br />

175 мыңға жуық құжат қабылдаған.<br />

Сондай-ақ, 51 794 жүргізуші куəлігі берілген.<br />

Жүргізуші куәлігін<br />

алу жеңілдеді<br />

Бұл туралы ОҚО өңірлік<br />

коммуникациялар қызметінде<br />

өткен брифингте облыстық<br />

«Халыққа қызмет көрсету<br />

орталығы» департаментінің<br />

директоры Еркебұлан Əлсейітов<br />

мəлімдеді.<br />

Қазіргі таңда «Достық» шағынауданында<br />

орналасқан ХҚ-<br />

КО-да азаматтар өз автокөліктерін<br />

қайта тіркеуден өткізіп,<br />

қажетті категория үшін тəжірибелік<br />

емтиханды тапсыра<br />

алады. Сондай-ақ, орталықта<br />

жүргізуші куəлігін алу үшін<br />

медициналық тексеруден өтуге<br />

де мүмкіндік бар.<br />

– Айта кететіні, дайын<br />

жүргізуші куəлігін кез келген<br />

Шымкент қаласындағы ХҚ-<br />

КО-дан алуға болатын жоба<br />

іске қосылды. Пилоттық жоба<br />

қызмет алушылардың уақытын<br />

үнемдеуге жəне мамандандырылған<br />

орталықтарда кезекті<br />

азайтуға мүмкіндік береді, –<br />

деді Е. Асанбайұлы.<br />

Ағымдағы жылдың маусым<br />

айынан бастап «Тəулік бойы»<br />

жұмыс істейтін пилоттық жоба<br />

іске қосылған. Жоба негізінде<br />

қала тұрғындары мен қонақтары<br />

сағат 20:00 мен 24:00 аралығында<br />

мемлекеттік қызметтерді<br />

алуға өтініш бере алады.<br />

Сондай-ақ, www.egov.kz<br />

электрондық үкімет порталында<br />

əрбір пайдаланушыға жеке<br />

кабинет жұмыс істейді. Онда<br />

түрлі мəліметтер жəне пайдалы<br />

сервистік қызмет түрлері<br />

енгізілген.<br />

Газетіміздің кезекті саны Тұңғыш Президент күні<br />

мерекесіне сəйкес келуіне байланысты бұл аптада газет<br />

бір рет шығады.<br />

¬½ðûëòàéøû –<br />

Øûìêåíò<br />

àëàñûíûº ´êiìäiãi.<br />

Ìåíøiê èåñi<br />

– «Øûìêåíò<br />

àïàðàò îðòàëûµû»<br />

æàóàïêåðøiëiãi<br />

øåêòåóëi<br />

ñåðiêòåñòiãi.<br />

Äèðåêòîð–áàñ ðåäàêòîð<br />

¬ÀÏÁÀÐÎÂÀ Àéã¾ë<br />

Æàðûëàñûíûçû<br />

Áàñ ðåäàêòîðäûº îðûíáàñàðû<br />

Ñ´áèò ÀÓÅÑÁÅÊÎÂ<br />

Äèðåêòîðäûº îðûíáàñàðû<br />

Òàºàò ¦ËIÁÅÊÎÂ<br />

Æàóàïòû õàòøû<br />

Àñõàí ÌÀÉËÛÁÀÅÂÀ<br />

Æóðíàëèñòåð:<br />

Òàµàáàé ¬ÀÑÛÌÎÂ<br />

Àìàðàë ¦ØIÐÎÂÀ<br />

Ñàïàðµàëè ¬ÀÍÀÒ<br />

Àéã¾ë ÊÅÐI̬±ËÎÂÀ<br />

ͽðëàí ÁÅÊÒÀÅÂ<br />

Áåòòåóøi-äèçàéíåð<br />

̽àµàëè Ò¯ÐÅÕÀÍ<br />

¬àñûì ͱÐÕÀÍ<br />

Æàðíàìà æ´íå<br />

ìàðêåòèíã á¼ëiìi<br />

Àæiáåê ̱ÑÒÀÔÈÍÀ<br />

Ãàçåò ¬àçàñòàí Ðåñïóáëèêàñû èíâåñòèöèÿëàð æ´íå äàìó<br />

ìèíèñòðëiãi Áàéëàíûñ, àïàðàòòàíäûðó æ´íå àïàðàò<br />

êîìèòåòiíäå 2016 æûëµû 15 ñ´óiðäå òiðêåëiï, ¹15961-Ã êó´ëiãi<br />

áåðiëãåí. Ãàçåò àïòàñûíà 2 ðåò, ñ´ðñåíái æ´íå æ½ìà<br />

ê¾íäåði øûµàäû. Òàðàëó àéìàµû: ¬àçàñòàí Ðåñïóáëèêàñû.<br />

«Øûìêåíò êåëáåòiíäå» æàðèÿëàíµàí ìàòåðèàëäû áàñà<br />

áàñûëûì ê¼øiðiï áàñàíäà, áiçãå ñiëòåìå æàñàóû òèiñ.<br />

Æàðíàìà ì´òiíiíåí òóûíäàéòûí ì´ñåëåëåðãå æàðíàìà<br />

áåðóøi æàóàï áåðåäi. ¬îëæàçáà àâòîð êåëiñiìiìåí<br />

ðåäàêöèÿëû ¼ºäåó æàñàëóû ì¾ìêií.<br />

- àûëû èìèäæäiê ìààëà<br />

Ãàçåò ðåäàêöèÿíûº êîìïüþòåð<br />

îðòàëûµûíäà òåðiëiï, áåòòåëäi.<br />

«ERNUR-print» ÆØÑ-íiº áàñïàõàíàñûíäà áàñûëäû.<br />

Øûìêåíò àëàñû, Ò.¦ëiì½ëîâ ê¼øåñi, 22 ¾é.<br />

Ðåäàêöèÿ ìåêåí æàéû:<br />

Øûìêåíò àëàñû, ìêð. «¬àðàñó» øàµûíàóäàíû, 66/6.<br />

Òåë.: 464-222, 464-044, 464-202 (ôàêñ).<br />

E-mail: shymkent_media@mail.ru Èíäåêñ 65810<br />

Òàïñûðûñ: 3550 Òàðàëûìû: 7485 äàíà<br />

Êåçåêøi ðåäàêòîð – Òàµàáàé ¬ÀÑÛÌÎÂ

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!