insan kaynakları yönetiminde iş güvencesi ve konuyla ilgili yapılan ...
insan kaynakları yönetiminde iş güvencesi ve konuyla ilgili yapılan ...
insan kaynakları yönetiminde iş güvencesi ve konuyla ilgili yapılan ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Sosyal diyaloga dayanan gü<strong>ve</strong>nceli esneklik modeli ile <strong>iş</strong> <strong>gü<strong>ve</strong>ncesi</strong> kavramı<br />
yerini istihdam <strong>gü<strong>ve</strong>ncesi</strong> kavramına bırakmaktadır. İlk kez, 1992–2001 yılları arasında<br />
Danimarka Başbakanlığı yapan Poul Nyrup Rasmussen gibi sosyal demokrat<br />
politikacılar tarafından gel<strong>iş</strong>tirilm<strong>iş</strong>tir (AB Koordinasyon Dairesi Başkanlığı Bülteni,<br />
2005:3). Bu yüzden, “gü<strong>ve</strong>nceli esneklik” kavramının mimarının Avrupa Sosyalist<br />
Partisi Başkanı Rasmussen olduğu kabul edilmektedir. Rasmussen, 1990’larda<br />
Danimarka’da Başbakan iken gü<strong>ve</strong>nceli esnekliğe il<strong>iş</strong>kin planını ortaya koymuştur.<br />
Gü<strong>ve</strong>nceli esnekliğin Danimarka’daki <strong>iş</strong>sizliğin azaltılmasında <strong>ve</strong> ülke ekonomisinin<br />
gel<strong>iş</strong>tirilmesindeki başarısı, Avrupa çapında plana olan ilgiyi artırmıştır (AB<br />
Koordinasyon Dairesi Başkanlığı Bülteni, 2006:11). Bunun en önemli sebebi ise, söz<br />
konusu politikanın Danimarka’daki <strong>iş</strong>sizlik oranını % 50 oranında azaltmasında<br />
yatmaktadır. Bu nedenle de, gü<strong>ve</strong>nceli esneklik, özellikle yüksek <strong>iş</strong>sizlik oranlarına<br />
sahip Almanya <strong>ve</strong> Fransa gibi Avrupa ülkeleri için model olarak tartışılmaya<br />
başlanmıştır.<br />
Bugün literatürde üzerinde tartışmaların sürdüğü bu kavramın tanımı konusunda<br />
sosyal taraflar arasında henüz bir fikir birliği oluşmamıştır. Genellikle sendikalar,<br />
gü<strong>ve</strong>nceyi esneklik için bir ön koşul olarak ileri sürüp, sürekli istihdamda fonksiyonel<br />
esnekliğe vurgu yaparlarken; <strong>iş</strong><strong>ve</strong>renler istihdam <strong>gü<strong>ve</strong>ncesi</strong>nin sağlanmasında<br />
esnekliğin önemi <strong>ve</strong> istihdamı koruyucu katı düzenlemelerin olumsuz etkileri üzerinde<br />
durmaktadırlar. Yine, sendikalar; esneklik-gü<strong>ve</strong>nce dengesini küreselleşen ekonomide<br />
çalışanların korunması olarak algılarken; <strong>iş</strong><strong>ve</strong>renler bu dengeyi yeni ekonomik<br />
koşullara uyum sağlanması olarak görmektedirler. Dolayısıyla esneklik-gü<strong>ve</strong>nce<br />
il<strong>iş</strong>kisine iki farklı perspektiften bakılabilir. Birinci görüşe göre bu il<strong>iş</strong>ki, taraflar<br />
arasında optimize edilen bir “değ<strong>iş</strong>-tokuş” il<strong>iş</strong>kisidir. İkinci görüşe göre ise, esneklikgü<strong>ve</strong>nce<br />
il<strong>iş</strong>kisi esnek istihdam edilenler için bir tür sigortadır. Güncel tartışmalarda ise<br />
ilk perspektifin baskın olduğu görülmektedir. Esneklik-gü<strong>ve</strong>nce dengesi kavramı<br />
konusunda ilk tanımlamalardan birisi Hollandalı akademisyen Ton Wilthagen’e aittir.<br />
Wilthagen’e göre esneklik gü<strong>ve</strong>nce dengesi, “Eş zamanlı olarak <strong>ve</strong> belirli bir<br />
koordinasyon içinde, bir taraftan <strong>iş</strong>gücü piyasalarında, <strong>iş</strong> organizasyonlarında <strong>ve</strong><br />
çalışma il<strong>iş</strong>kilerinde esnekliği güçlendirmek, diğer taraftan da, özellikle <strong>iş</strong>gücü piyasası<br />
dışında kalmış zayıf grupların gü<strong>ve</strong>nliğini -istihdam <strong>ve</strong> sosyal gü<strong>ve</strong>nliğini- artırmaya<br />
yönelik bir politik stratejidir. Bu tanımlamaya göre, esneklik-gü<strong>ve</strong>nce dengesinin üç<br />
27
Change language