14.02.2014 Views

temizenerji

temizenerji

temizenerji

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Temiz Enerji ile Temiz Üretim<br />

2.11.5 Atık Yönetimi Stratejisi ve Genel Düzenleyici Çerçeve<br />

Atıkların Önlenmesi ve Geri Dönüşümü Tematik Stratejisi doğrultusunda,<br />

mevcut düzenlemeleri basitleştiren AB, Atık Çerçeve Direktifi’ni revize etmiş ve<br />

tehlikeli atıklar ve atık yağların bertarafına ilişkin yeni bir Çerçeve Direktif kabul<br />

etmiştir. Yeni Atık Çerçeve Direktifi, “kirleten öder” ve “atık hiyerarşisi” gibi<br />

temel atık yönetimi ilkelerini esas almaktadır. Atık hiyerarşisi; atıkların, öncelik<br />

sırasına göre tabi tutulması gereken işlemlerdir. Bunlar sırasıyla; atıkların<br />

önlenmesi, yeniden kullanım için hazırlanması, geri dönüştürülmesi, diğer geri<br />

kazanım işlemlerine tabi tutulması ve geri kazanılamaması halinde, bertaraf<br />

edilmesini kapsamaktadır. Geri kazanılamayan atıkların tasfiyesi için<br />

başvurulabilecek yöntemlerden biri, atık depolama faaliyetleridir. İlgili AB<br />

direktifi, belirli atıkların depolanmasını yasaklamakta, depolama tesislerine izin<br />

sistemi uygulamakta ve izin verilen depolama işlemlerini kurallara bağlamaktadır.<br />

Atıkların yakılması konusundaki AB Direktifi ise, yakma işleminden kaynaklanan<br />

emisyonların, olumsuz çevresel etkilerini azaltmayı hedeflemektedir.<br />

AB düzenlemelerinden en kapsamlısı, ambalaj atıklarının önlenmesini ve<br />

bu yönde yeniden kullanım sistemleri geliştirilmesini öngören Ambalaj ve<br />

Ambalaj Atıkları Direktifi’dir. Geri kazanılması en problematik tüketim<br />

ürünlerinden biri de, ömrünü tamamlamış araçlardır (ÖTA). Bu konudaki AB<br />

mevzuatı, motorlu araçların tasarım ve imalatında uyulması gereken kurallardan,<br />

ÖTA’ların değerlendirilmesini sağlayacak sistemlere kadar, sürecin her aşamasını<br />

kapsayan yükümlülükler getirmektedir.<br />

AB’nin atık yönetimi politikası; maden atıklarının değerlendirilmesi, arıtma<br />

çamurunun tarımda kullanılması, gemi kaynaklı atıkların ve kargo atıklarının<br />

limanlarda toplanması, ömrünü tamamlamış gemilerin parçalanması, açık<br />

denizlerdeki petrol ve gaz tesislerinin ortadan kaldırılması gibi spesifik konularda<br />

da çeşitli yükümlülükler ve/veya yönlendirici öneriler getirmektedir. Bir diğer<br />

önemli konu da, radyoaktif atık ve maddelerin yönetimidir. AB, iyonlaştırıcı<br />

radyasyonun zararlarına karşı koruma sağlamak için, radyoaktif atıkların<br />

sevkiyatına ön-izin uygulamakta, üye devletlerarası sevkiyatlarda bilgi paylaşımı<br />

yükümlülüğü getirmektedir.<br />

2.11.6 Doğanın ve Biyolojik Çeşitliliğin Korunması<br />

Son yüzyıldaki insan faaliyetleri, biyolojik çeşitliliğin doğal süreçlere oranla 50 ila<br />

1000 kat daha hızlı azalmasına neden olmuştur. Bu azalmanın 2050’ye kadar 10<br />

kat artacağı tahmin edilmektedir. Biyolojik çeşitliliğin zarar görmesi sonucunda,<br />

bugün AB’de memelilerin %42’si, kuşların %15’i, tatlı su balıklarının %52’si ve<br />

1000 civarında bitki türü yok olma tehlikesi altındadır. Biyolojik çeşitliliği<br />

korumaya yönelik politikaların ana eksenini, 26.000’den fazla doğa koruma<br />

alanını kapsayan Natura 2000 Ağı oluşturmaktadır. Bu ağ, AB coğrafyasının<br />

65

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!