F. Tularensis - Klimik
F. Tularensis - Klimik
F. Tularensis - Klimik
PDF'lerinizi Online dergiye dönüştürün ve gelirlerinizi artırın!
SEO uyumlu Online dergiler, güçlü geri bağlantılar ve multimedya içerikleri ile görünürlüğünüzü ve gelirlerinizi artırın.
TULAREMİ<br />
KORUNMA – KONTROL VE<br />
AŞI ÇALIŞMALARI<br />
Meliha Meriç Koç<br />
Kocaeli Üniversitesi Tıp T p Fakültesi<br />
Klinik Bakteriyoloji ve Enfeksiyon<br />
Hastalıklar<br />
kları Anabilim Dalı
F. tularensis’ in bulaş yolları<br />
• Kontamine tozlarının inhalasyonu<br />
• Kan emen artropodların ısırığıığı<br />
• Enfekte hayvanlarla, ölüleriyle leriyle ya da etleriyle<br />
temas<br />
• Kontamine suların n ve besinlerin tüketilmesit
Tularemi’den<br />
Korunma ve<br />
Kontrol<br />
1. Çevresel<br />
2. Bireysel<br />
Tarnvik & Berglund. Tularemia. Eur Respir J 2003
Çevresel Kontrol YöntemleriY<br />
• Hasta hayvanların n tespiti ve tedavisi<br />
• Hayvan ölülerinin lerinin gömülmesig<br />
• Kemiriciler ve artropodlarla savaş<br />
• Su kaynaklarının n klorlanması
Eğitim<br />
• Hedef kitle:<br />
• Endemik bölgede b<br />
yaşayanlar<br />
ayanlar<br />
• Avcılar<br />
• Veterinerler<br />
• Doktorlar<br />
• Diğer sağlık çalışanları<br />
• Laboratuvar çalışanları
Salgın n durumlarında<br />
• Orofaringeal tularemi<br />
• Su kaynaklı<br />
• Klorlanmamış<br />
ya da kaynatılmam<br />
lmamış<br />
su kullanımından<br />
ndan<br />
kaçınma<br />
• Günlük k kullanım m için i in (diş fırçalamak, banyo yapmak) suyun<br />
klorlanması<br />
• Su kaynaklarının n kemiricilerden korunması<br />
• Besin kaynaklı<br />
• Besinlerin dikkatli yıkanmasy<br />
kanması<br />
• Yiyecek depolarının n kemiricilerden korunması<br />
• Hayvan dışd<br />
ışkıları ile kontamine olmuş gıdaların n tüketilmemesit<br />
• Av hayvanlarının çok iyi pişirilerek irilerek tüketilmesi t<br />
WHO Guidelines on Tularemia, , 2007
• Respiratuvar ya da ulseroglanduler tularemi<br />
• Toz ve aerosollerin solunmasından ndan kaçınma (hayvancılık k ve<br />
çiftçilik ilik ile uğrau<br />
raşanların n tozlu ortamlarda maske takması)<br />
• İnfeksiyonu<br />
taşı<br />
şıyabilecek hayvanların n avlanmasından<br />
ndan<br />
kaçınılmal<br />
lmalı<br />
• Hayvan ölüleriyle leriyle ya da etleriyle temas öncesi eldiven giyilmesi<br />
• Hayvanlarla ( evcil ya da değil) temas sonrası ellerin<br />
yıkanması<br />
• Ev hayvanlarının n hastalık k belirtileri açısından a<br />
kontrol edilmeleri<br />
ve yakın n temastan kaçınılmas<br />
lması<br />
• Kan emen artropodlardan korunma (kapalı giysiler giyme,<br />
kovucu sprey kullanımı)<br />
WHO Guidelines on Tularemia, , 2007
Hastanelerde İnfeksiyon<br />
Kontrol Önlemleri<br />
• İzolasyon: insandan insana geçiş gösterilmediğinden<br />
inden<br />
önerilmiyor<br />
• CDC/HICPAC 2007 standart önlemler:<br />
• El yıkamay<br />
• Eldiven takma(mukozalar, vücut v<br />
sıvılars<br />
ları ve yaralar..vb)<br />
• Maske ve gözlg<br />
zlük k (mukozalar ..vb)<br />
• Önlük k (kan ya da vücut v<br />
sıvılars<br />
larının n sıçrama s<br />
riski olan girişimler)<br />
imler)<br />
• Hasta bakım m ekipmanları tek kullanıml<br />
mlık k olmalı<br />
Center for Infectious Disease Research and Policy (CİDRAP), 2009
Dekontaminasyon<br />
• Kontamine yüzeyler: 1/10 sulandırılm<br />
lmış<br />
çamaşır r suyu<br />
• Kontamine giysi ve cilt: sabun ve su<br />
• Kontamine su: standart klorlama işlemii<br />
• Çevresel<br />
kontaminasyon: öneri yok<br />
CİDRAP, 2009
Otopsi ve Defin İşlemleri<br />
• CDC standart önlemler<br />
klavuzu<br />
• Atopsi sırasında:<br />
maske, gözlük,<br />
çift eldiven, uzun<br />
önlük,galoş..vb<br />
• Defin sırass<br />
rasında: rutin önlemler alınmal<br />
nmalı ve ceset ile<br />
temastan kaçınılmal<br />
lmalı ve mumyalanmadan direk<br />
gömülmeli<br />
CİDRAP,2009
Laboratuvar önlemleri<br />
• İnfektif<br />
doz: solunum yoluyla 10-50<br />
cfu bakteri (McCrumb(<br />
McCrumb,1961)<br />
• İnsidans: : 5.7/1000 risk altındaki<br />
laboratuvar çalışanı (Burke,, 1977)<br />
• Biyogüvenlik<br />
seviyesi 2<br />
• F.tularensis<br />
subsp. novicida ve LVS<br />
• Biyogüvenlik<br />
seviyesi 3<br />
• F.tularensis<br />
subsp. tularensis<br />
• F. <strong>Tularensis</strong> subsp. holarctica ve mediasiatica<br />
• WHO 2007<br />
• Tüm suşlar<br />
için in en az biyogüvenlik<br />
düzeyi 3 olan laboratuvarlar<br />
• Tek giriş<br />
• Çift kapı<br />
• Negatif basınçlı<br />
• Biyogüvenlik<br />
2 ve 3 kabinleri
Temas sonrası profilaksi<br />
• Erişkin (Hamileler dahil):<br />
• Doksisiklin<br />
2x100mg PO 14 güng<br />
• Siprofloksasin 2x500mg PO 14 güng<br />
• Çocuklarda:<br />
• Doksisiklin<br />
• Siprofloksasin 2x15mg/kg (<br />
45kg 2x100mg PO 14 güng<br />
2x15mg/kg (max:1g) PO 14 güng<br />
Dennis DT, et al. JAMA 2001
AŞI ÇALIŞMALARI
Aşı<br />
Çalışmaları<br />
• >50 yıldy<br />
ldır<br />
• Humoral yanıt Antikorlar 8 -25 yıl y<br />
• **Hücresel bağışı<br />
ğışıklık<br />
Oyston PCF, J Med Microbiol 2008<br />
Conlan JW, Ann NY Acad Sci 2007
Aşı<br />
Çalışmaları<br />
• Ölü aşılar<br />
• Polisakkarit ve antijen aşıa<br />
şıları<br />
• Canlı atenue aşılar
Ölü aşılar<br />
• Foshay aşıları (ısı-formalinle)<br />
• Yan etkileri ↑<br />
• Ak yanıtı için in uzun süre s<br />
düşük d k dozda maruziyet gerekli<br />
• F.tularensis<br />
suşlar<br />
larının asit ekstraksiyonu<br />
• İnsanda:<br />
• düşük k seviyede bir koruyuculuk,<br />
• hastalığı<br />
ığın n daha ılımlı geçmesini sağlad<br />
ladığı<br />
• İyonize radyasyon ile öldürülmüş F.tularensis<br />
aşısı<br />
• düşük k seviyede bir koruyuculuk<br />
Foshay L, Am J Public Health 1942<br />
Kadull PJ, J Immunol 1950<br />
Gordon M, J Infect Dis 1964
Polisakkarit ve Antijen aşıa<br />
şıları<br />
• Lipopolisakkarittin (LPS) O antijen komponenti<br />
• F. tularensis subsp. tularensis dışındaki türlere t<br />
karşı<br />
koruyucu<br />
• LPS’nin<br />
izole edildiği i alt türe t<br />
karşı<br />
koruyucu<br />
• FobA, , 43kDa dışd<br />
membran proteini ve 17kDa lipoprotein<br />
• Yüksek düzeyde d<br />
immunojenik<br />
• Oluşan bağışı<br />
ğışıklık k koruyucu değil<br />
• Antijen ve adjuvan karışı<br />
ışımları<br />
• Daha başar<br />
arılı olacağı<br />
düşünülmekte<br />
• Adjuvanların fonksiyonu?<br />
• Genetik aşıa<br />
şılar<br />
ümit vericidir<br />
Oyston PCF, J Med Microbiol 2008
Canlı Atenue Aşılar<br />
• İlk canlı atenue aşı<br />
suşu (LVS)<br />
F.tularensis<br />
subsp. holarctica suşudur<br />
udur<br />
• FDA tarafından<br />
‘inceleme aşamasa<br />
amasında bir<br />
ilaç’<br />
olarak onaylanmış<br />
ıştır<br />
Conlan JW, Ann NY Acad Sci 2007<br />
Eigelsbach HT, J Immunol 1961
Canlı Atenue Aşılar<br />
lar (LVS)<br />
• En geniş insan çalışması (ABD’de ordu<br />
elemanları)<br />
• Deneklere 10-52<br />
cfu virulan F. tularensis subsp.<br />
tularensis (SCHU S4) solutulmasını takiben,<br />
• Aşılanmamış<br />
grupta %75<br />
• Foshay aşısıyla aşıa<br />
şılanmış<br />
kişilerde ilerde %60<br />
• LVS ile aşıa<br />
şılanmış<br />
olanlarda ise %17 hastalık<br />
oluşmu<br />
muş<br />
Saslaw S, Arch Intern Med 1961
Canlı Atenue Aşılar<br />
lar (LVS)<br />
• LVS aşıa<br />
şısının n uygulama yolu ile koruyuculuk<br />
düzeyi<br />
• SHCU S4 (aerosol(<br />
aerosol):<br />
• Aerosol LVS > Subkutan LVS<br />
• SHCU S4 (subkutan(<br />
subkutan):<br />
• Subkutan LVS = Aerosol LVS<br />
Hornick RB, Bacteriol Rev 1966
• LVS henüz z lisans alamamasının n nedenleri:<br />
• İnsanda hastalık k yapma potansiyeli,<br />
• Yan etkilerinin bilinmemesi,<br />
• İmmun<br />
yetmezliği i olanlarda etkinliğinin inin bilinmemesi,<br />
• F. tularensis’ in alt türlerinde t<br />
eşit e<br />
düzeyde d<br />
koruyuculuğu u sağlayamamas<br />
layamaması.<br />
Isherwood K, Advanced Drug Delivery Reviews 2005<br />
Oyston PCF, J Med Microbiol 2008
SCHU S4 suşu ile aşıa<br />
çalışmaları<br />
• LVS’nin<br />
atenuasyonundan sorumlu olan mutasyonların<br />
SCHU S4 suşu üzerinde oluşturulmas<br />
turulması<br />
• Aminoasit ve pürin p<br />
sentez yolundaki gen mutasyonları<br />
• Hücre içi i i büyüme b<br />
üzerine etkili bir gen grubu<br />
Griffin KF, FEMS Immunol Med Microbiol 2007<br />
Oyston PCF, J Med Microbiol 2008
Özet<br />
• Günümüzde henüz z lisans alan bir aşıa<br />
yok<br />
• Korunma için i in en önemli yol;<br />
• eğitim<br />
• su kaynaklarının n klorlanması ve<br />
denetimi…………
Teşekk<br />
ekkürler