13_1_tum

Mart 2005 Cilt:13 No:1 Kastamonu Eğitim Dergisi 55-66
KÜRESELLEŞME, BİLGİ TOPLUMU VE EĞİTİM
Temel ÇALIK, Ferudun SEZGİN
G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Ankara.
Özet
Bugün, küreselleşme, dünya genelinde, üzerinde en fazla çalışma yapılan konulardan birdir.
Küreselleşmenin bütün toplumsal kurum ve yapılar üzerinde olumlu ve olumsuz etkisinin olduğu,
yoğun şekilde tartışılmaktadır. Küreselleşmeyi bir kurtuluş olarak görüp ona tamamen tabi olmak
gerektiğine inananların yanında, tamamen olumsuz bir süreç gibi görüp ona karşı cephe alanlar
da vardır. Kimilerine göre ise küreselleşme, olumlu ve olumsuz yönleriyle iyi analiz edilir ve
dikkatlice irdelenirse, önemli bir dönüşüm süreci olabilir. Bu noktada, cevaplandırılması gereken
temel soru, olumsuz yönlerinden zarar görmeden küreselleşme sürecinden nasıl fayda sağlanacağı ve
bir dönüşüm fırsatı olarak onun nasıl değerlendirileceğidir. Bu süreçte, toplumların karşı karşıya
geldiği ciddi bir sorun, milli ve kültürel değerlerini koruyarak küresel bir dünyanın gerektiği
bilgi, beceri, değer, tutum ve davranışlara sahip bireylerin nasıl yetiştirileceğidir. Bu çalışmanın
amacı, küreselleşen dünyadaki yeni oluşumları inceleyerek, bilgi toplumunun insanını yetiştirme
görevini üstlenen eğitim sistemimiz açısından bazı çıkarımlar sunmaktır.
GLOBALIZATION, INFORMATION SOCIETY, and EDUCATION
Abstract
Today, globalization is one of the most widely studied topics in the world. That globalization
has positive and negative effects on all social organizations and structures is being discussed
intensively. Although there are many who accept globalization as a salvage and consider
adopting it immediately, many others don’t seem to be agree with. However, according to some
people, globalization may be an important transformation process if it is analyzed and examined
adequately. At this point, the main problem which should be answered is that how globalization
can be used as a transformation process by benefiting from its advantages and avoiding from its
disadvantages. In this process, a crucial problem faced by many countries is to provide education
for individuals who can preserve their national and cultural values while they are acquiring
information, skills, values, attitudes, and behaviors necessary for a global world. The aim of this
article is to present some implications for Turkish Educational System that has the role of making
people educated for information era by analyzing the recent changes in the global world.
Giriş
Küreselleşme söylemlerinin giderek yayıldığı bir dönemde, toplumların karşı karşıya
kaldığı en önemli soru, “küreselleşmenin tamamen insanların kurtuluşunu sağlayacak,
mükemmel bir şey mi olduğu; yoksa iyisiyle kötüsüyle, olumlu ya da olumsuz yanlarıyla,
karşılaşılan bir gerçek ve işleyen bir süreç mi olduğu?”dur. Bu anlamda, küreselleşme
olgusunu ve eğitim sistemindeki yansımalarını tartışmadan önce, öncelikle karar verilmesi
gereken nokta, onun hangi gözle görüldüğüdür. Küreselleşmenin, bir süreç ve bir gerçek
olarak insanlığın karşısında dikiliyor olması, bugün daha fazla kabul gören bir düşünce
olmaya başlamıştır. Bundan kaçınmak ve getirdiği evrensel dünya değerlerini yok
saymak, daha baştan küreselleşen dünyaya teslim olmak anlamına gelebilir.
March 2005 Vol:13 No:1 Kastamonu Education Journal