08.04.2014 Views

bildiri özetleri - Dilleri ve Kültürleri Yok Olma Tehlikesine Maruz Türk ...

bildiri özetleri - Dilleri ve Kültürleri Yok Olma Tehlikesine Maruz Türk ...

bildiri özetleri - Dilleri ve Kültürleri Yok Olma Tehlikesine Maruz Türk ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

IV. Uluslararası Türkiyat Araştırmaları Sempozyumu 5<br />

Tavış Hem Süzlıkler Bılen Tataristan Tatarçesi <strong>ve</strong> Con’guo<br />

Tatarçesi Arasındağı Ferqler<br />

1800. cıllardan bérı Con’guoda yeşep catqan Tatarlar 2 ğesırlık vaqıt ışınde üzlerine ayrı<br />

bulğan tıl <strong>ve</strong> meğdeniyet yarattılar. Bu maqalada yeşev <strong>ve</strong> bar boluv öçın tırışıp tırmaşıp<br />

kélgen Tatarlarnın 2 ğesırlık tırışuvlarının mi<strong>ve</strong>si gramatikalıq tetqiq qılına <strong>ve</strong> Qazan Tatarçesi<br />

bılen salıştırıla. Napusnın azalıvu, başqa milletlernın teğsırı, siyasi <strong>ve</strong> iqtısadi şertlernın<br />

tura bolmağanınday şertler Con’guo Tatarlarının ictimai <strong>ve</strong> medeni taraftan tağıme<br />

ülken boluvını mömkin qılmiy. Con’guo Tatarçeşi meğerif, medyaday cérlerde işletılmi. Şoğan<br />

faqet ğailede <strong>ve</strong> hette hiç cérde işletilmi. Bu maqala şuşınday sebeblernın Con’guo Tatarçesını<br />

nesre bozğanını anlata.<br />

R. Ebrar AKINCI-Birol DOK<br />

TSENGEL TUVALARININ TÜRKİYE DENEYİMİ: KÜLTÜR VE DİL VARLIĞININ<br />

CANLANDIRILMASINDA KÜLTÜR AŞIRI GİRİŞİMLER<br />

Moğolistan’daki Tuva nüfusunun büyük bölümü Bayan Ölgiy Aymağı Tsengel Sum’da yaşamaktadır.<br />

Geleneksel yöntemlerle göçer hayvancılığa dayalı üretimle geçinen Tsengel Tuvaları,<br />

kültür <strong>ve</strong> dil varlığını sözlü olarak sürdürebilmektedir. Zorunlu nedenlerle büyük<br />

kentlere göç etme eğilimi Tsengel Tuvalarını nüfus <strong>ve</strong> dolayısıyla ekonomi açısından zayıflatmakta,<br />

dil <strong>ve</strong> kültür varlığının yitimi tehlikesi de bu sürecin zincirleme etkisi olarak artmaktadır.<br />

Antropoloji disiplininin en büyük dilemmalarından biri de etnografın alan araştırması<br />

amacıyla “birlikte çalıştığı” topluluğun yaşantısında değişim yaratmasıdır. Antropolog,<br />

“kültür aşırı” bir çalışma yürütmeyi seçtiyse, bu değişimin ne türlü olacağı çoğunlukla<br />

öngörülebilir değildir. Öte yandan, birlikte çalışılacak insanlar antropoloğa kabul gösterirken<br />

çoğunlukla çalışmanın içeriği, kapsamı <strong>ve</strong> boyutları hakkında pek az bilgi sahibidir.<br />

İlk kez 2002 yılında Tsengel Tuvaları ile alan araştırması yürütmek amacıyla Tsengel<br />

Sum’a gittiğimde, orada bir değişime neden olabileceğimi öngörmemiştim. Sadece Tsengel<br />

Tuvaları’nın “öğrencisi” olmayı hedefliyor, dillerini öğrenmek <strong>ve</strong> kültürlerini anlamak<br />

istiyordum.<br />

2002-2006 yılları arasındaki bu öğrencilik sürecime, dostluk bağlarının yanı sıra, Tsengel<br />

Tuvalarının “fahri gönüllüğünü” üstlendiğim bir “sosyal sorumluluk” girişimi de eklendi.<br />

Bu girişim ile Tsengelli Tuva öğrenciler, 2004 yılında Büyük Öğrenci Projesi kapsamında<br />

Türkiye’de yüksek öğrenim görmeye hak kazandılar <strong>ve</strong> 2010 yılına dek yüksek öğrenime<br />

başvurmaya devam ettiler. Mezun olarak ülkesine dönen öğrencilerle birlikte, hâlen<br />

Türkiye’de öğrenim gören öğrenciler, dil <strong>ve</strong> kültür sorunlarına ulusaşırı çözümler üretmek<br />

üzere kendi dayanışma topluluklarını kurdular.<br />

Anahtar kelimeler: Moğolistan, Tsengel Tuvaları, Tuvaca, Türkiye.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!