PDF SAYI 24 - Hayat Online

More documents

Recommendations

Info

Gerçekler “<strong>Hayat</strong>”ýn Ýçinde Gizlidir 32 hayat Ocak-Januar 2008 / Muharrem 1429 sempozyum Çeriç, Kureyþi’nin çalýþmasýnýn Müslümanlarýn Þeriat’ý hayatlarýna yansýtma konusunda, Batý’nýn da, ‘Þeriat’tan vazgeçin’ taleblerinde ne kadar ikiyüzlü olduklarýný gösterdiðini ifade etti: “Þeriat’ý uyguladýklarýný söyleyen ülkeler dahi bunu yapmamaktadýr.” Çeriç þöyle devam etti: “Fýkýh, Þeriat’ýn kendisi deðildir. Fýkýh sadece, Þeriat’ý anlama yöntemidir. Þeriat aþkýndýr, tamamýyla kavranamaz. Tarihte Ýslam hukukçularý, siyasetten baðýmsýzdýlar. Onlar bilim adamý ve âlimdiler. Siyasî sistemin parçasý olduklarýnda ise, baðýmsýzlýklarýný ve haysiyetlerini kaybettiler. Bu, günümüzün baþlýca sorunlarýndan biri. Birçok Müslüman ülke hukuklarýnýn Þeriata dayandýðýný ifade etseler de bu yanlýþtýr. Çünkü, onlarýn hareket temelleri gündelik siyasetleridir. Ýslam hukukçularý, ancak toplumun kenarýnda yer bulabilmekteler.” Ýslam’a hýrýstiyan gözlüðü ile bakmak Sempozyum’un ilk oturumunun konusu “Kavramsal Sýnýrlarý Aþmak ve Tercüme Sorunu”ydu. Singapur Üniversitesinden Prof. Syed Farid Alatas, konuyu, din bilimlerinde kavram oluþumu sorunu baðlamýnda ele aldý. Sosyal bilimlerdeki konseptlerin, güncel hayatta kullandýðýmýz kültürel kavramlardan oluþtuðunu ifade eden Alatas, problemin, bu kavramlar ile, bunlarýn oluþtuklarý çevrenin dýþýndaki olgularý tarif etmeye kalkýþýldýðýnda ortaya çýktýðýný ifade etti. Alatas þöyle devam etti: “Bunun sonucu ise, irdelemek istedikleri olgularý yanlýþ yansýtmalarýdýr. Mesela 18. yüzyýldan beri “religion” kavramý hýrýstiyanlýk dýþýndaki inanç sistemlerini tarif etmek için kullanýlmaktadýr. Ama “religion” konsepti hýrýstiyanlýktan baþka dinlerde kullanýldýðýnda, mesela Ýslam ya da Hinduizm’de. Bu þekilde, ister istemez bu dinler ve hýristiyanlýk arasýnda bir mukayese yapýlmaktadýr. Bu tanýmlama ise gerçekleri dikkate almamakta ve diðer inanç sistemlerinin “hýristiyanlaþtýrýlmasý”yla sonuçlanmaktadýr. Böylece, hýristiyanlýða özel unsurlar, diðer inanç sistemine de atfedilmektedir.” Alatas bu iddiasýna örnek olarak Hinduizm üzerindeki araþtýrmalarý gösterdi: “Alman ve Ýngiliz þarkýyatçýlarý, araþtýrma alaný olarak Hindistan’ý keþfettiklerinde, beraberlerinde hýristiyan din tasavvurunu da getirmiþlerdi. Hindistan’da farklý kültler ve tanrýlarla karþýlaþtýlar. Hýristiyanlýk anlayýþlarý tarafýndan belirlenmiþ din algýlarýndan dolayý bunlarý, bir dinin farklý mezhebleri ve tarikleri olarak kabul ettiler ve bu dini Hinduizm olarak adlandýrdýlar. Hindistanlýlar ise o tarihe kadar Hinduizm diye bir din tanýmamaktaydýlar. Müslüman âlim Biruni ise daha önceleri Hindlilerin sadece bir dinin deðil, birçok dînin varlýðýndan yola çýktýklarýný tesbit etmiþti, mesela Þiva tanrýsýna inananlarýn olduðu gibi, bunun dýþýnda Viþnu, ya da, baþka bir tanrýya inananlarýn varlýðýný da tesbit etmiþti. Hindliler için bunlar ayrý dinler ve inanç sistemleri idi. Avrupalý þarkiyatcýlar ise, bunlarýn hepsini kapsayan bir Hinduizm dinini icat etmiþ oldular.” Prof. Alatas Müslümanlar baðlamýnda ise, kullandýklarý birçok konseptin kendi algýlarýný yansýtamadýðý tesbitinde bulundu. Oryantalizm’e yöneltilen eleþtirilerin sosyal bilimlere karþý eleþtirileri de içermesi gerektiðini ifade eden Alatas, Batýlý konseptlerin eleþtirilmesine raðmen bunlara alternatif olabilecek konseptlerin ortaya konulmadýðýný söyledi: Hatta Müslümanlar da kendi dinlerine hýristiyan kökenli kavramlarla bakmaya baþlamýþlar. “Protestan Müslümanlýk” kavramý da bu açýdan örnek bir sorun olarak karþýmýza çýkmaktadýr. Neyin “Protestan Müslümanlýk” olduðu konusunda iki görüþ var. Birine göre Vahhabilerin ve Ýhvan-ý Müslimin’in doðuþu bir “protestanlaþma” hareketi olarak anlaþýlmalý, diðerine göre ise, Ýslam’ýn da, hýristiyanlýk gibi bir reformdan geçmesi gerekiyor. Ama bu tür deðerlendirmeler Ýslam dünyasýnda var olan geliþmeleri göz ardý etmekte ve mesela kilise gibi, olmayan öncüllerden yola çýkmaktadýr. Hatta Müslümanlar, kendi tarihlerini deðerlendirirken de, hýristiyan gelenek tarafýndan belirlenen kavramlarý kullanmaktalar. Bugün, Müslümanlarýn “haçlý seferler”inden bahsettikleri görülür. Aslýnda bu seferlere “haçlý seferleri” demeleri de ilginçtir. O dönemin Müslüman alimleri ise “haçlý seferi” gibi bir kavramý kullanmýyorlardý. Mesela Selahaddin Eyyubi dönemindeki Müslümanlar için Avrupalýlar, hýristiyan deðildi. Onlardan “Frenk” diye bahsedilmekteydi. O günkü Müslümanlarýn perspektifinden bakýldýðýnda, gelenler, hýristiyan deðil, Müslüman, hýristiyan ve yahudilerin topraklarýný iþgal eden yabancý “Frenkler” idi. Bugün ise kendi kavram dünyamýz ve bu çatýþmalara bakýþýmýz Avrupa’nýn tecrübesi tarafýndan belirlenmekte. Müslümanlara düþen görev, bu tarih dilimine alternatif bir rekonstrüksyon oluþturma görevidir. Bunu da, sadece terminolojiyi deðiþtirerek deðil, olanlara farký bir bakýþ açýsýyla yaklaþmalarýyla gerçekleþtirmelidirler. “Ýslam’da geleneði olmayan terimlerin devralýnmasýyla Müslümanlar, var olan, geçmiþte sorunlarýnýn çözümü için kullandýklarý terminolojilerini gözardý etmekteler,” diyen Alatas þöyle devam etti: “Burada amacýmýz “yabancý” konseptlere karþý toplu bir red deðil, çünkü Müslümanlar her zaman faydalý bulduklarý “yabancý” konseptleri almýþlardýr. Ama, var olan Ýslamî miras, sadece bir veri kaynaðý olarak deðil, sosyolojide konseptler için de bir kaynak teþkil etmeli. Ama biz Birûnî ya da Ýbn Haldun’u incelediðimizde, ilgimizi sadece o dönemin hayatý ile ilgili veriler çekmekte, konseptleri ya da bakýþ açýlarýný deðil.” Helsinki Üniversitesinden sempozyuma katýlan Dr. Amr Sabet “Ýslam’ýn siyaseti mi, Siyaset’in Ýslam’ý mý?” konulu bir teblið sundu. Sunumunda Ýslam’ýn siyasetinin her zaman Siyaset’in Ýslam’ý ile örtüþmediði gerçeðine dikkat çeken Sabet, “Ama ilki, sonrakini en azýndan temellendirebilir, ama altýný da oyabilir” dedi: “Temellendirme için yapýcý konsept ve teorilerin olmasý gerekir. Ama, yapýcýlýcýlýk, yoðun bir þekilde problem bilincine ve alternatif arayýþlarýna baðlý. Bunun için de gerekli olan sahih bir içtihaddýr. Kendi kendine konulan sýnýr ve özgüven eksikliði ise buna engel oluyor.” Anlayabilmek için konseptlere ve entellektüel tecrübeye ihtiyaç olduðunu söyleyen Sabet, soyutlamanýn konseptleþtirmek demek olduðunu, bunun sonucunun da anlama olduðunu ifade etti ve “Ben bilinci ve gerçek birbirine uymadýðýnda, topyekün bir medeniyete zarar verebilecek kriz hissiyatýna yol açmaktadýr. Bugün Ýslam’ýn sürekli deðiþen bir dünyanýn sorunlarýyla karþý karþýyadýr,” dedi. Sabit’e göre, var olan eþitsizlik ve kafa karýþýklýðýnýn Müslümanlarý, nerede hata yaptýk sorularýna sevk etmekte. Bu sorularla Müslümanlar daha 19. Yüzyýldan beri çýrpýnmaktalar. Doyurucu bir cevap bu güne kadar bulunamadý, hatta bu sorular daha çok savunmacý, baðlantýsýz soyut bir düþünceye sebep olmuþtur. Bir zamanlar Ýslam dünyasýnda “Sosyalist ya da liberal-demokrat fikirlerin temel Ýslamî fikirler olarak yeniden paketlenip piyasaya sürülmeleri olaðan dýþý deðildi” tesbitinde bulunan Sabet, klasik Ýslamî düþüncenin temel sorununun, içerikte deðil, usulde olduðunu ifade etti. “Hedef, dinî ve sekuler bilginin uyumlu hale getirilmesi” diyen Dr. Sabet, düþüncenin sömürgeci anlayýþtan kurtuluþunun, bilgiyi, siyaseti, ekonomiyi ve toplumu anti-emperyalist ve çokkültürlü bir reformdan geçirilmesi ile mümkün olabileceðini ifade etti: “Buna, Ýslam destek olabilir ve taþýyabilir. Ama bugün Ýslam dünyasý ne yazýk ki, daha çok bir kargaþa görüntüsü sergilemektedir”. Bir sonraki sunumda Padova Üniversitesin’den Prof. Dr. Stefano Allievi “Kamuoyundaki Ýslam Tartýþmalarý Baðlamýnda Müslümanlardaki Din Algýsý Deðiþimi”ni ele aldý. Batý dünyasýnda, son 30 yýlda, Müslümanlarý algýlayýþta büyük bir deðiþimin gerçekleþtiðini ifade eden Allievi, “Önceden göçmenlerden bahsedilirken, bugün ayný insanlardan sadece Müslüman olarak bahsediliyor,” dedi. Allievi þöyle devam etti: “Ne zaman ki göçmenler burada kalmaya karar verdiler, o zaman, Müslüman oldular. Kamuoyu da bu insanlarý iþçi, aile, çocuk, öðrenci olarak deðil, sadece Müslüman olarak algýlamaya baþladý. Bu tavýr yabancý algýsýný güçlendirdi ve uyumsuzluk tartýþmalarýný körükledi. Böylelikle, toplumsal korkuyu kullanarak Ýslam’ýn tehlike olarak yanýstýlmasýna baþlanýldý. Bu korkuyu ise, bazýlarý siyasî ve maddî rant kazanmak için kullandý. Bu zaman zarfýnda karþýmýza tepkisel insanlar da çýkmaya baþladý; hiç bir þekilde dindar olmamasýna raðmen, Ýslam’ýn karþýsýnda kendisinin hýristiyanlýðýný keþfeden insanlar. Ayný tutumu, Müslümanlar arasýnda da görebiliriz.” Ýslam’ýn Avrupa’daki varlýðý, Ýslam hakkýnda tartýþmalara, ayný zamanda böylece, Avrupa’nýn temelleri ve dýþa açýklýðý hakkýnda da tartýþmalara sebep olduðunu söyleyen Allievi þöyle devam etti: “Genelde de bunlar, Ýslam ve Müslümanlar hakkýnda çoðunluk toplumunun içinde geçen iç tartýþmalar olmaktaydý. Müslümanlar sýk sýk çatýþmalar üzerinden tanýmlanmaktadýr. Dindar bir Müslümanýn sakalý, bir de bakýyorsunuz, bir aþýrýnýn üniformasý olarak algýlanmaktadýr.” Prof. Allievi Müslümanlarýn da kendi dinlerini algýlamada sorun yaþadýklarýna dikkat çekti. “Her türlü hareketi, Ýslam ile delillendirme eðilimi bunlardan biri. Bu þekilde özcü, sabit bir Ýslam anlayýþý meydana çýkmakta.
sempozyum Bunu yaparken de, Ýslam dünyasýnda, çoðunluk bir toplum içinde var olan konseptler devr alýnmakta, burada Müslümanlarýn azýnlýk statüsünde olduðu dikkate alýnmamakta. Bugün Avrupa’daki Ýslam, daha çok Mekke dönemine benzemekte; ikisi de azýnlýk durumunda. Hatta, bir Ýslam ümmetinini farkýna, homojenleþmiþ ana vatanlarýndan daha çok, artýk Avrupa’da varýlabilir.” Leeds Üniversitesinden Dr. Salman Sayyid sunumunda “Ýslam’ýn Farklýlaþmasý Baðlamýnda “Euro-Ýslam” Tartýþmalarý”ný ele aldý. Sayyid “Euro-Ýslam” ya da “Avrupa Ýslam’ý” gibi terimlerin ortaya çýkardýðý sorunlara deðindi. Bu terimlerin ne çoðrafi açýdan, ne de, etnografik açýdan açýklanabileceðini ifade eden Sayyid, kamuoyunda Ýslam algýsýndan önce, “yabancý algýsýnýn” hakim olduðunu ifade etti. Dr. Sayyid þöyle devam etti: “Göçmen ve çoðunluk toplumu arasýnda aþýlamaz farklýlýklar öne sürülmekte ve göçmenlerin, zamanla asimile olmasý beklenmekte. Bu süreç çerçevesinde göçmenden tarihsizleþmesi; kendi tarihi yerine çoðunluk toplumunun tarihini sahiplenmesi bekleniyor.” Sayyid, “Euro-Ýslam” konseptini stratejik bir konsept olarak deðerlendirmekte: “Bu konseptte, Avrupa’nýn Gerçekler “<strong>Hayat</strong>”ýn Ýçinde Gizlidir hayat ve Ýslam’ýn deðerleri karþý karþýya getirilmekte ve Müslümanlardan Avrupa deðerlerini devr almalarý beklenmektedir. Ýslam’ýn reforme edilmesi, kaynaklarýn yeniden yazýlýp yorumlanmasý ve dinî hayatýn yeniden tanzimi, bu baðlamda ileri sürülen taleplerin bazýlarý.” Sayyid’e göre “Euro-Ýslam” konseptinin hedefi, Ýslam’ý hýristiyanlýðýn olduðu gibi bir din haline getirmek: “Böylece, Ýslam batýnýn sekülerleþme þartýna uyumlu bir din haline gelmiþ olur düþüncesi var herhalde. Herþeyden önce Ýslam, Ýslam’dýr. Ýslam’ýn kendine has þartlarýnýn olduðunu kabul etmemiz gerekir.” Mainz üniversitesinden katýlan Dr. Jörn Thielmann, Dr. Sayyid’in sunumun müzakeresinde þunlarý ifade etti: “Burda tartýþýlan kavramlar, hakkýnda her ortamda ateþli tartýþmalarýn sürdürüldüðü kavramlar. Dr. Sayyid’in dediði gibi, Ýslam: Ýslam’dýr demek yetmiyor. Çünkü Almanya’da doðup büyüyen Müslümanlar, mecburen farklý bir ortamda geliþmekteler. Ve bu ortam onlarý ister istemez etkisi altýna almaktadýr. “Euro-Ýslam” kavramýndan vazgeçilmesi gerektiði konusunda hemfikiriz. Sayyid’in, kuþaklara göre bir etiketlendirmenin varlýðýna dikkat çekmesi de doðru. Sanýrým bu etiketlendirme, sadece Müslümanlarda yapýlmakta, diðer göçmen gurublarda yapýlmamakta. Ama sekularizm konusundaki söylediklerinde, çok fazla oranda “Batý’dan bahsettiðini, Batý’da da var olan farklýlýklarý dikkate almadýðýný düþünüyorum.” Sempozyumun son bölümünde Ýslam Toplumu Milli Görüþ Genel Sekreteri Oðuz Üçüncü “Bir Tezahür Alaný olarak Ýslam Toplumu Millî Görüþ”ü ele aldý. Göç tarihi ile teþkilat tarihi arasýndaki sýký baðlantýya dikkat çeken Üçüncü, göç araþtýrmalarýnda genelde Avrupa’daki Ýslamî cemaat yapýlanmalarýnýn geliþiminde 80’li yýllara kadar Türkiye Cumhuriyeti’nin Avrupa’ya giden vatandaþlarýný, dinî ihtiyaçlarý konusunda yalnýz býrakmasýnýn gözden kaçmakta olduðunu söyledi. “IGMG’de, bu yüzden, baþtan beri geleneksel ve devlet tarafýndan belirlenmiþ bir din anlayýþýnýn yerine, þuur kavramý çevresinde bilinçli bir dinî yaþam hedeflemiþtir. Birçok bilinen sorgulandý ki, bu baðlamda merkezi soru, “Yaratan benden ne bekliyor?” sorusudur,” diyen Üçüncü þöyle devam etti: “Dinin sadece özel alana sýkýþtýrýlmasý kabul edilemez olarak algýlanmaktaydý. O zamanlarda, zamanýn acil sorularýna ne Batý’nýn Ocak-Januar 2008 / Muharrem 1429 33 ne de Doðu’nun cevap bulabileceði kabul edilmekteydi. Çözüm ancak kendi kaynaklarýmýza bilinçli bir þekilde yönelmekle olabilirdi.” Bu gün için ise Üçüncü’nün tesbiti þöyle: “2007 yýlýndaki duruma bakarsak, bugün de, doðru yaþanmýþ bir Ýslam ile barýþ ve adaleti ihdas edileceði inancý mevcut. Ama “Nasýl?” sorusu her zamankinden daha fazla soru iþareti ve þüpheler taþýmakta; kavramlar hakkýnda olduðu kadar, kendimizin oluþturduðu çözüm önerileri hakkýnda da þüpheler var.” Üçüncü’ye göre bu eleþtirel yaklaþýmlarýn sebepleri, alternatif toplum modellerini destekleyebilecek ve halen örnek uygulamalarýn olmamasý ve iddia ile gerçek arasýndaki yoðun tezatlardýr. Avrupa’da yaþayan Müslümanlar olarak bu tür tartýþmalarýn etkisi dýþýnda kalýnamadýðýný da ifade eden Üçüncü, sürekli kendimize kaynaklarda gerçekten sadece “yeni sorulara” cevap mý aradýðýmýzý, yoksa istenen ve beklenen cevaplarý kaynaklara onaylatmaya mý çalýþýyoruz sorusunu yöneltmemiz gerektiðine dikkat çekti. Üçüncü, bunun sonucunda cemaat içi gerginliklerin de çýkabileceðine, içerikleri tartýþma taleblerinin “Euro-Ýslam” ya da “ýlýmlý Ýslam” tartýþmalarý baðlamýnda algýlanabileceðine dikkat çekti: “Bu ise hem teþkilat içi, hem de çoðunluk toplumu ile iliþkilerde “güvensizlik tartýþmalarý”na sebep olmaktadýr.” Müslüman cemaatin, dýþ baskýlara göre bir söylem izlendiði suçlamasýna muhatap olduklarýný söyleyen Üçüncü, teþkilat içinde bu eleþtirilere muhatap olurken, buna karþýlýk, çoðunluk toplumunun sonsuz talepleri ile karþýlaþtýklarýný belirtti. Örneðin, cihadýn reddedilmesi, baþörtüsünün çýkarýlýp atýlmasý ve Kur’an’ýn tarihselleþtirilmesi istekleri ile karþýlaþtýklarýný bildiren Üçüncü konuþmasýný þöyle sürdürdü. “Her ne kadar önceden hazýrlanmýþ, sözde Avrupa’ya uygun konseptlerin altýna, içerik hakkýnda görüþ belirtme imkaný dahi verilmeden imza atýn dayatmalarýna boyun eðmesek de, toplumun temel meselelerine Ýslamî bir cevap ararken, demokrasi ve sosyal pazar piyasasý gibi konseptlerin, kendi adalet temelli idealimize çok yaklaþtýklarýný itiraf etmekten de çekinmemeliyiz. Bu, ne Ýslam’ýn önemini azaltmakta, ne de IGMG’nin, dinî, kültürel ve medeniyet kökleri ýþýðýnda, kardeþlik, merhamet ve yardýmseverlik gibi deðerler ile toplumsal katký iddiasýný ortadan kaldýrabilir.” Çok kültürlülük - bir göç ülkesi olarak Almanya 35. Römerberg görüþmeleri çerçevesinde Frankfurt þehrinde tarihçi, felsefeci, sosyolog, gazeteci ve yazarlar, çok kültürlülük - bir göç ülkesi olarak Almanya- gibi konularý tartýþtýlar Filolog Sigrid Weigel yaptýðý konuþmada, Almanya hakkýnda konuþmanýn Avrupa hakkýnda konuþma manasýna geldiðini belirtti. Frankfurter Rundschau gazetesi, Berlin’li Filolog Weigel’ýn, “Weimar’da bulunan Anna Amalia Kütüphanesi’ndeki kitaplarý alýp okuduðumuzda, öncü Alman kültürü gibi düþüncelerin iflas ettiðini görüyoruz” ifadelerine yer verdi. Gazeteci yazar Navid Kermani ise, kültür milliyetçiliði gibi fikirlerin Avrupalýlaþma sürecinde oluþtuðuna iþaret etti. Öncü kültür tartýþmalarý çerçevesinde ise etnik kökene kesinlikle bir dine iman eder gibi iman edilemeyeceðini belirten Kermani, ama bunun yanýnda Avrupalý olunabileceðini söyledi. Öte yandan cami yapýmý tartýþmalarýnýn gerçekte Müslümanlar hakkýnda deðil, aslýnda Avrupa’nýn kendisiyle ilgili bir tartýþma konusu olduðunu kaydetti. Köln’lü yazar ayrýca kültür savaþý propagandasý yapan medyayý da eleþtirdi. Bu sayede Köln þehrinde yapýlmasý planlanan camiye karþý gerçekleþtirilen en büyük gösteriye yaklaþýk 80 göstericinin katýldýðýný belirten Kermani, medyada haber yapýmý ve toplumsal gerçeklik arasýnda büyük bir uçurum olduðunun altýný çizdi. Ýki vatandaþlýktan birini seçme mecburiyetinin kaldýrýlmasý anayasal açýdan gerekli Ýçiþleri komisyonundan uzmanlarýn yapmýþ olduklarý açýk görüþmede iki vatandaþlýktan birini seçme mecburiyetinin kaldýrýlmasý ve birden fazla vatandaþlýða sahip olunmasý lehinde açýklamalar yapýldý Giessen Üniversitesi’nden Astrid Wallrabenstein, 18 yaþýný dolduran yabancýlardan istenen "Alman vatandaþlýðýný almak veya doðumu ile kazandýðý vatandaþlýðý devam ettirmek" suretiyle iki vatandaþlýktan birini seçme mecburiyetinin kaldýrýlmasýnýn, anayasal açýdan gerekli olduðunu belirtti. Profesör Kay Hailbronner buna ek olarak, birden çok vatandaþlýk nedeniyle ortaya çýkan problemlerin sýklýkla gözde büyütüldüðünü söyledi. Uzmanlar, vatandaþlýða geçiþ için talep edilen þartlarda yapýlan sertleþtirilme konusunda iyi düþünülmesi gerektiðini belirtirken, Leipzig’den Profesör Uwe Berlit, birden çok vatandaþlýða sahip olmanýn entegrasyon politikasý açýsýndan bir gereklilik olduðunu söyledi. Profesör Rainer Hofmann iki vatandaþlýktan birini seçme zorunluluðunun kaldýrýlmasýnýn, birden çok vatandaþlýk hakkýnýn verilmesi ile Avrupa genelinde sürekli olarak uygulandýðýný kaydetti.
Page 1 and 2: Kargaþanýn kavramlarý, kavramlar
Page 3 and 4: editörden Sevgili dostlar! Gazetem
Page 5 and 6: dosya Ýslam Peygamberi Hz. Muhamme
Page 7 and 8: dosya Temsilci farký Almanya Türk
Page 9 and 10: dosya Bu yazýmda sizlere, çok yay
Page 11 and 12: dosya Ohne Zweifel hatte es der Dez
Page 13 and 14: özel köþe Almanya Federal Cumhur
Page 15 and 16: dosya Almanya Hristiyan Demokrat Bi
Page 17 and 18: dosya ... O Ýstiklal Marþýmýz
Page 21: dosya Gerçekler “Hayat”ýn Ý
Page 24 and 25: Gerçekler “Hayat”ýn Ýçinde
Page 38: Gerçekler “Hayat”ýn Ýçinde

PDF SAYI 24 - Hayat Online

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?