Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>HALI</strong> <strong>SEKTÖRÜ</strong><br />
<strong>HALI</strong> ÜRÜNÜNÜN TANIMI<br />
Çözgü (arış) iplikleri üstüne ayrı bir desen ipliği ile değişik şekillerde düğüm atılarak,<br />
aralarından bir kaç sıra atkı(argaç) ipliği geçirilip sıkıştırılarak aynı yükseklikte veya yer yer<br />
farklı yüksekliklerde, kabartmalı olarak kesilmiş, havlı yüzü olan dokumalara “halı”<br />
denmektedir.<br />
Geleneksel olarak dokuma yöntemiyle ve günümüzde ise dokunarak ya da tafting (düz<br />
zemin kumaşına ipliklerin dikilmesi) yoluyla üretilen havlı tekstil yüzeyleri olarak<br />
tanımlanan halının sektörel önemi dünya ticaretinde de kayda değer ürün gruplarından<br />
birini oluşturması sonucunu doğurmuştur.<br />
Dünyada halı ticareti, el halısı ve makine halısı olmak üzere, üretim teknikleri, yatırım<br />
eğilimleri, maliyetleri, tüketici profilleri, kullanılış amaçları, pazar yapıları ve sermaye<br />
yoğunlukları oldukça farklı olan iki ana grupta incelenmektedir. El halısı, emek-yoğun ve<br />
tarihsel-kültürel miras yoluyla gelişen motiflere dayalı bir üretim yapısı sergilerken; makine<br />
halısı, sermaye-yoğun ve teknik tekstil kategorisinde ele alınabilecek bir üretim yapısına<br />
sahiptir<br />
Kalın bir zemin üzerine bağlanan hav 1 sonucunda üretilen makine halısının el halısından<br />
farkı, ilmeklerinin çözgü yönünde hav çözgülerinden oluşmasıdır. El halısında ayrı bir iplik<br />
ile çözgü üzerine düğüm atılırken, makine halısında hav yüzeyi hav çözgüzünün atkılarla U<br />
biçiminde bağlantı yapmasıyla oluşmaktadır.<br />
<strong>HALI</strong> VE KİLİM SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ<br />
Ekonomide meydana gelen gelişmelerin ve ekonomik politikaların, kısa dönemli olumlu<br />
veya olumsuz etkilerinin ölçülebilmesi için “Aylık Sanayi Üretim Endeksi” Türkiye İstatistik<br />
Kurumu tarafından iki ay geriden yayımlanmaktadır.<br />
Sektörün sanayi üretim endeksi (2005=100) yıllık ortalaması incelendiğinde 2005<br />
senesinden itibaren yaşanan artışın 2008 ve 2009 yıllarında yaşanan küresel kriz<br />
nedeniyle bir miktar gerilediği görülmektedir. Ancak kriz sonrası yaşanan toparlanma hızlı<br />
bir şekilde sağlanmış olup, kriz öncesi seviyelerin bir hayli üzerine çıkıldığı<br />
gözlemlenmektedir.<br />
Halı ve Kilim Yıllık Ortalama Sanayi Üretim Endeksi<br />
Yıllar 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011<br />
Endeks<br />
Değeri<br />
Kaynak: TUİK<br />
100 107,2 114 103,9 107,2 135,3 147,6<br />
1 Kadife, çuha, yün vb.nin yüzeyindeki ince tüy.<br />
© Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2012<br />
1
Aylık sanayi üretim endeksi sektörün yıl içindeki seyrini göstermesi açısından izlenmesi<br />
gereken önemli göstergelerden bir tanesidir. Üretim endeksi küresel krizin reel sektör<br />
üzerindeki etkisinin en fazla görüldüğü 2009 yılının Ocak ayında en düşük düzeye<br />
gerilemiştir. Bu tarihten sonra sanayi üretim endeksi yukarı doğru dalgalı bir seyir izlemiştir.<br />
Sektörün aylık üretim endeksi 2010 yılı Şubat ayından itibaren Toplam Sanayi Üretim<br />
Endeksinin üzerinde bir seyir izlemiştir.<br />
Halı ve Kilim Aylık Sanayi Üretim Endeksi<br />
Yıl Ocak Şubat Mart Nis. May. Haz. Tem. Ağ. Eylül Ekim Kas. Ara.<br />
Yıllık<br />
Ort.<br />
2011 133,2 129,6 150,2 146,1 147,9 157,0 132,9 137,2 162,1 171,5 147,5 155,7 147,6<br />
2010 89,6 118,3 137,9 141,8 140,6 144,1 134,9 145 123,4 162,6 129,1 156,8 135,3<br />
2009 73,7 81,2 96,9 102,9 125,9 113,3 114,5 107,8 104,9 137,9 118,3 109,8 107,2<br />
2008 91,4 97 104,1 109 112,8 107,8 89,2 100,3 117,4 116,5 108,8 92,2 103,9<br />
Kaynak: TUİK<br />
Armonize Sistem sınıflandırmasına göre halılar 57. fasılda yer almaktadır. Bu ürün<br />
tanımında yer alan ürün grupları aşağıda yer almaktadır:<br />
El Halısı ve Kilim<br />
5701 Düğümlü veya Sarmalı Halılar (El Dokuması Halılar)<br />
570210 Kilim, Sumak, Karaman vb. Elde Dokunmuş Yer Döşemeleri<br />
580500 Elişi Duvar halıları<br />
Makine Halısı<br />
570220–570299 Dokuma Makine Halıları<br />
5703 Tüfte Edilmiş Halılar<br />
5704 Keçeden Halılar<br />
5705 Diğer Halılar ve Yer Kaplamaları<br />
ÜLKEMİZİN MAKİNE <strong>HALI</strong>SI PROFİLİ<br />
Makine halısı, sermaye yoğun bir sektör olması ve teknik tekstillerle paralel yönde<br />
gelişmesi sebebiyle üzerinde önemle durulması gereken bir sektör olarak<br />
değerlendirilmektedir:<br />
Türkiye’deki toplam halı pazarının 60 milyon $ olduğu ve halı pazarının yaklaşık %90’lık<br />
bölümünü makine halısının oluşturduğu bilinmektedir. TOBB kayıtlarına göre, makine<br />
halısı sektöründeki kapasitenin 200 milyon m 2 ’nin üzerinde olduğu görülmektedir.<br />
Ülkemizin makine halısı üretiminin büyük çoğunluğu Gaziantep’te yerleşik olan firmalarca<br />
yerine getirilmektedir. Makine halısı üreticiliğinin yoğun olduğu diğer illerimiz ise Kayseri ve<br />
İstanbul olarak belirtilebilir.<br />
Dünyada en fazla makine halısı ABD’de üretilmektedir. Belçika halı üretiminde ABD’den<br />
sonra ikinci sırada yer alırken dünya makine halısı ihracatında ilk sırada gelmektedir.<br />
Asya’da ise Çin, Pakistan ve Hindistan makine halısı üretiminde önde gelen ülkelerdir.<br />
© Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2012<br />
2
DÜNYA MAKİNE <strong>HALI</strong>SI TİCARETİ<br />
2008 yılında 11,5 milyar dolar olan dünya makine halısı ticareti, 2009 yılında küresel krizin<br />
de etkisiyle %19,4 daralarak 9,47 milyar dolara gerilemiştir. 2010 yılında ise, dünya<br />
ekonomik verilerinde görülen nispi iyileşme sonrasında söz konusu üründe toplam ticaret<br />
hacmi 2009 yılına göre %16 artarak 11 milyar düzeyine yükselmiştir.<br />
Dünya Makine Halısı İthalatı Sıralaması (1000 ABD $)<br />
Ülke Adı 2006 2007 2008 2009 2010<br />
© Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2012<br />
2010<br />
Ülke<br />
Payı<br />
(%)<br />
2011/10<br />
Değişim<br />
(%)<br />
1 ABD 1.608.091 1.617.400 1.516.974 1.233.758 1.487.516 13,6 20,6<br />
2 Almanya 959.556 971.143 1.047.744 988.744 1.070.588 9,8 8,3<br />
3 İngiltere 1.426.693 1.628.245 1.410.512 1.060.579 1.037.907 9,5 -2,1<br />
4 Kanada 732.745 775.036 778.659 656.167 747.030 6,8 13,8<br />
5 Japonya 461.015 462.078 499.419 465.795 560.280 5,1 20,3<br />
6 Fransa 407.104 481.200 531.525 461.865 496.168 4,5 7,4<br />
7 Hollanda 370.268 383.963 428.242 334.617 332.532 3,0 -0,6<br />
8 Avustralya 200.513 243.646 262.044 243.605 299.280 2,7 22,9<br />
9 Suudi<br />
Arabistan<br />
106.596 123.593 21.964 31.932 248.237 2,3 677,4<br />
10 Belçika 251.942 279.154 277.206 209.206 245.225 2,2 17,2<br />
Diğer 3.558.573 4.218.382 4.733.497 3.780.348 4.421.949 40,4 17,0<br />
Toplam 10.083.096 11.183.840 11.507.786 9.466.616 10.946.712 100,0 15,6<br />
Kaynak: ITC- TRADEMAP<br />
Birleşmiş Milletler kaynaklı Trademap istatistiklerine göre dünya makine halısı ithalatında<br />
yukarıdaki tablodan da görüleceği üzere ABD, Almanya, İngiltere, Kanada ve Japonya<br />
önde gelen ülkeler olarak yer almaktadır. Söz konusu 5 ülkenin dünya makine halısı<br />
ithalatının neredeyse %50’sine hâkim olduğu görülmektedir.<br />
Dünya Makine Halısı Ülke Sıralaması (1000 ABD $)<br />
Ülke Adı 2006 2007 2008 2009 2010<br />
2010<br />
Ülke<br />
Payı<br />
(%)<br />
2011/10<br />
Değişim<br />
(%)<br />
1 Belçika 2.576.707 2.832.989 2.636.892 2.043.441 2.061.506 18,1 0,9<br />
2 Çin 869.408 1.125.549 1.414.034 1.342.660 1.812.736 15,9 35,0<br />
3 Türkiye 627.908 851.315 1.019.261 954.275 1.121.000 9,8 17,5<br />
4 Hindistan 900.523 890.031 789.166 684.812 1.026.633 9,0 49,9<br />
5 Hollanda 1.062.235 1.248.354 1.182.268 1.001.161 1.011.739 8,9 1,1<br />
6 ABD 964.967 982.893 1.064.105 829.016 969.052 8,5 16,9<br />
7 Almanya 561.355 591.041 624.575 515.604 551.920 4,8 7,0<br />
8 İngiltere 381.843 442.976 412.879 305.964 293.116 2,6 -4,2<br />
9 Fransa 316.079 378.160 379.159 248.174 258.694 2,3 4,2<br />
10 Tayland 122.247 151.804 169.776 141.509 180.223 1,6 27,4<br />
Diğer 2.619.628 2.798.398 2.458.506 1.951.367 2.097.382 18,4 7,5<br />
Toplam 11.002.900 12.293.510 12.150.621 10.017.983 11.384.001 100,0 13,6<br />
Kaynak: ITC- TRADEMAP<br />
3
Dünya makine halısı ihracatında önde gelen ülkeler ise Belçika, Çin, Türkiye, Hindistan,<br />
Hollanda ve ABD’dir. Belçika tek başına pazarın %18’ini elinde bulundurmaktadır. Türkiye<br />
ise Çin’in ardından %9,8’lik pazar payı ile üçüncü sırada yer almaktadır.<br />
TÜRKİYE’NİN MAKİNE <strong>HALI</strong>SI DIŞ TİCARETİ<br />
İhracat<br />
Makine halısı ihracatımız uzun yıllardan beri artış gösteren sektörlerimiz arasında yer<br />
almaktadır. Aşağıdaki tablonun incelenmesinden görüleceği üzere, söz konusu<br />
dönemlerde makine halısı ihracatımız artış göstermiş, sadece 2009 yılında küresel krizin<br />
etkisiyle ihracatımız değer bazında %6,4 oranında azalış göstermiştir. Ancak bu dönemde<br />
bile ihracatımız miktar bazında %4,6 oranında artış göstermiştir. 2010 yılında ise, makine<br />
halısı ihracatımız 2009 yılına göre %17,5 artarak 1,12 milyar dolar düzeyine çıkmıştır.<br />
TÜİK verilerine göre, 2011 yılı makine halısı ihracatımız, geçen senenin aynı dönemine<br />
göre %27,3 oranında artarak 1,43 milyar dolar düzeyine yükselmiştir. Öte yandan, makine<br />
halısı ihraç birim fiyatlarını incelediğimizde, birim fiyatın 2005 yılında 2,73 dolar/kg iken,<br />
2011 yılında bu rakam 3,49 dolar/kg’a yükselmiştir.<br />
Türkiye Makine Halısı İhracatı (Miktar: 1000 kg; Değer: 1000 ABD $)<br />
Makine<br />
Halısı<br />
İhracat<br />
Miktar Değer<br />
Değişim<br />
Miktar Değer<br />
Birim Fiyat<br />
$/kg<br />
2005 200.163 545.922 2,73<br />
2006 222.208 627.908 11,0 15,0 2,83<br />
2007 268.501 851.313 20,8 35,6 3,17<br />
2008 312.186 1.019.247 16,3 19,7 3,26<br />
2009 326.701 953.972 4,6 -6,4 2,92<br />
2010 341.599 1.120.996 4,6 17,5 3,28<br />
2011 408.200 1.426.724 19,6 27,3 3,49<br />
Kaynak: TUİK<br />
Ürünler itibariyle makine halısı ihracatımız değerlendirildiğinde ise; en önemli ihraç ürün<br />
grubunun 5702 GTİP kodlu “dokuma makine halıları” ve 5703 GTİP kodlu “tüfte edilmiş<br />
halılar” olduğu gözlemlenmektedir. Bu ürün gruplarında toplam makine halısı ihracatımızın<br />
sırasıyla %86’sı ve %9,4’ü gerçekleştirilmektedir.<br />
Ürünler İtibariyle Makine Halısı İhracatı (Miktar: ton; Değer: 1000 ABD $)<br />
Ürünler 2010 2011 2011/10 % Değişim<br />
GTİP GTİP Dörtlü Adı Miktar Değer Miktar Değer Miktar Değer<br />
570220<br />
570299<br />
Dokuma Makine<br />
Halıları<br />
296,442 959,205 369.057 1.270.139 24,5 32,4<br />
5703<br />
Tüfte Edilmiş<br />
Halılar<br />
40.111 139.760 39.537 139.038 -11,4 -0,5<br />
5704 Keçeden Halılar 169 457 88 571 -48,2 25,2<br />
5705<br />
Diğer Halılar ve<br />
Yer Kaplamaları<br />
4.667 21.035 3.519 16.975 -24,6 -19,3<br />
Toplam 341.599 1.120.996 408.201 1.476.724 19,6 27,3<br />
Kaynak: TUİK<br />
© Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2012<br />
4
Makine halısı ihracatımızda en önemli pazarımız aşağıdaki tablodan da görüleceği üzere<br />
244 milyon dolarlık ihracat tutarı ve %17,2’lik pay ile Suudi Arabistan’dır. Makine halısı<br />
ihracatımızda ilk 10 ülkenin toplam payı %58 dolayındadır.<br />
Ülkeler Bazında Makine Halısı İhracatı (1000 ABD $)<br />
Ülke Adı 2009 2010 2011<br />
© Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2012<br />
2011/10<br />
Değişim<br />
(%)<br />
2011<br />
Pay (%)<br />
Suudi Arabistan 145.163 151.194 244.784 61,9 17,2<br />
Irak 100.721 107.643 138.609 28,8 9,7<br />
A.B.D. 52.339 92.590 117.582 27,0 8,2<br />
Almanya 67.352 79.406 96.467 21,5 6,8<br />
İngiltere 27.155 32.984 45.629 38,3 3,2<br />
Rusya<br />
Federasyonu<br />
23.988 34.495 42.467 23,1 3,0<br />
B.A.E. 25.196 28.209 39.981 41,7 2,8<br />
Ukrayna 23.554 29.171 35.837 22,9 2,5<br />
İran 15.600 26.784 33.768 26,1 2,4<br />
Polonya 34.451 30.801 32.088 4,2 2,2<br />
Diğer 438.447 507.173 599.506 18,2 42,0<br />
Genel Toplam<br />
Kaynak: TUİK<br />
953.972 1.120.454 1.426.724 27,3 100,0<br />
İthalat<br />
Makine Halısı İthalatı (Miktar: 1000 kg; Değer: 1000 ABD $)<br />
İthalat Değişim<br />
Yıllar<br />
Miktar(Kg) Değer ($)<br />
Miktar<br />
(%)<br />
Değer<br />
(%)<br />
Birim Fiyat<br />
$/kg<br />
2005 23.600 85.848 3,64<br />
2006 21.356 78.323 -9,5 -8,8 3,67<br />
2007 20.287 75.712 -5,0 -3,3 3,73<br />
2008 19.224 81.827 -5,2 8,1 4,26<br />
2009 13.325 49.580 -30,7 -39,4 3,72<br />
2010 16.886 66.400 26,7 33,9 3,93<br />
2011<br />
Kaynak:TUİK<br />
18.154 79.038 7,5 19 4,35<br />
Makine halısı ithalatımız dalgalı bir seyir izlemekte olup, yukarıdaki tablodan da görüleceği<br />
üzere söz konusu üründe ithalatımız ciddi bir yekün teşkil etmemektedir. Öyle ki, makine<br />
halısında ihracatın ithalatı karşılama oranı 2011 yılı itibariyle %1868 seviyesinde olup, söz<br />
konusu sektörde 1 milyar doların üzerinde net dış ticaret fazlası verilmektedir. 2011 yılında<br />
makine halısı ithalatımız bir önceki seneye göre %19 civarında artış göstererek 79 milyon<br />
dolar düzeyine yükselmiştir.<br />
5
Ülkeler Bazında Makine Halısı İthalatımız (1000 ABD $)<br />
Ülke Adı 2009 2010 2011<br />
© Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2012<br />
2011/10<br />
Değişim<br />
(%)<br />
2011<br />
Pay (%)<br />
Belçika 10.184 12.140 13.574 11,8 17,2<br />
Hindistan 7.487 11.054 11.957 8,2 15,1<br />
Çin 5.208 9.241 11.527 24,7 14,6<br />
Hollanda 5.027 6.101 9.856 61,5 12,5<br />
Mısır 3.245 5.258 5.356 1,9 6,8<br />
A.B.D. 2.421 3.069 4.549 48,2 5,8<br />
Almanya 3.993 3.648 3.964 8,7 5,0<br />
İngiltere 517 2.485 3.761 51,3 4,8<br />
Kayseri Ser.Böl. 4.104 3.982 3.002 -24,6 3,8<br />
Suudi Arabistan 1.933 2.444 1.594 -34,8 2,0<br />
Diğer 5.457 6.975 9.891 41,8 12,5<br />
Genel Toplam 49.580 66.400 79.038 19,0% 100,0<br />
Kaynak: TUİK<br />
Makine halısı ithalatımız ülkesel bazda incelendiğinde, sırasıyla Belçika (17,2), Hindistan<br />
(15,1) ve Çin (14,6) gelmekte olup, bu üç ülke makine halısı ithalatımızın yaklaşık %50’sini<br />
teşkil etmektedir.<br />
Ürün bazında incelendiğinde ise, en fazla ithalat yaptığımız ürün grupları ise, 5703 GTİP<br />
numaralı “tufte edilmiş halılar” (%60,4) ve 5702 GTİP numaralı “dokuma makine halıları”<br />
(%25,5) olarak sıralanmaktadır.<br />
Ürün Bazında Makine Halısı İthalatı (Miktar: ton; Değer: 1000 ABD $)<br />
Ürünler 2010 2011<br />
2011/10<br />
Değişim (%)<br />
GTIP GTIP Dörtlü Adı Miktar Değer Miktar Değer Miktar Değer<br />
570220-<br />
570299<br />
Dokuma Makine<br />
Halıları<br />
3.604 16.167 3.721 20.155 3,3 24,7<br />
5703 Tufte Edilmiş Halılar 11.303 42.806 11.625 47.751 2,8 11,6<br />
5704 Keçeden Halılar 1.051 3.667 1.776 5.941 69 62<br />
5705<br />
Diğer Halılar ve Yer<br />
Kaplamaları<br />
928 3.761 1.032 5.191 11,1 38<br />
Toplam<br />
Kaynak: TUİK<br />
13.326 16.886 18.155 79.038 7,5 19<br />
EL <strong>HALI</strong>SI PROFİLİ<br />
Dünya el halısı ve kilim üretimi ve ihracatı genellikle Hindistan, Çin, İran, Pakistan, Türkiye,<br />
Nepal ve Tibet tarafından yapılmaktadır. Dünya el halısı ve kilim pazarı çoğunlukla İranlı,<br />
Çinli ve Pakistanlı üretici/ihracatçıların kontrolünde bulunmaktadır. Söz konusu ülkelerin<br />
dünya el dokuması halı ve kilim pazarına hâkim olmalarının sebepleri;<br />
İthalatçı ülkelerdeki dağıtım kanallarının, depolarının ve perakende ağının büyük<br />
çoğunluğuna sahip olmaları<br />
Bu dağıtım kanallarında kendi ülkelerinin ürünleri dışında ürünleri satmamaları<br />
Bu ürünlerde en fazla maliyet kalemini oluşturan işçilik giderlerinin bu ülkelerde oldukça<br />
düşük olması nedeniyle ürünleri dünya pazarına düşük fiyatla sunabilmeleri<br />
Devletin bu ülkelerde el dokuması halı ve kilim sektörü için toparlayıcı ve koordine edici<br />
rolünün etkisi<br />
6
Bu ülkelerin uzun yıllardır ürünleri için batı pazarlarında oluşturdukları güçlü imaj olarak<br />
sıralanabilir.<br />
DÜNYA EL <strong>HALI</strong>SI TİCARETİ<br />
Dünya el halısı ithalatı 2009 yılında yaşanan küresel kriz nedeni ile %27,3 oranında<br />
gerileyerek 1,2 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. 2010 yılında en fazla ithalat<br />
yapan ülke ABD olup, dünya ithalatının %28’ini tek başına yapmaktadır. Bu ülkeyi %14 ile<br />
Almanya ve %8,8 ile ülkemiz takip etmektedir.<br />
Dünya El Halısı İthalatı (1000 ABD $)<br />
Ülke Adı 2006 2007 2008 2009 2010<br />
© Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2012<br />
2010 Ülke<br />
Payı<br />
%)<br />
2010/09<br />
Değişim<br />
(%)<br />
ABD 657.416 626.930 514.838 339.932 362.994 27,7 6,8<br />
Almanya 287.321 284.292 219.705 200.674 180.513 13,8 -10,0<br />
Türkiye 89.288 117.131 128.525 91.955 115.080 8,8 25,1<br />
Avusturya 24.732 29.226 38.204 34.307 59.900 4,6 74,6<br />
İtalya 95.711 98.355 69.690 58.127 56.600 4,3 -2,6<br />
İngiltere 68.885 65.774 54.164 45.894 51.964 4,0 13,2<br />
Japonya 62.942 58.568 44.383 37.328 46.040 3,5 23,3<br />
İsviçre 42.079 44.472 38.102 34.331 40.182 3,1 17,0<br />
Fransa 46.019 50.020 48.351 37.541 34.055 2,6 -9,3<br />
Kanada 42.081 40.248 35.869 27.416 33.544 2,6 22,4<br />
Diğer 477.835 498.631 500.201 367.233 328.318 25,1 -10,6<br />
Toplam 1.894.309 1.913.647 1.692.032 1.274.738 1.309.190 100,0 2,7<br />
Kaynak: ITC-Trademap<br />
Dünya el halısı ihracatının 2010 yılı itibariyle %21’ini Hindistan, %19,9’unu Mısır, %13,5’ini<br />
İran, %8,6’sını Türkiye ve %8,6’sını Çin gerçekleştirmiştir. Söz konusu beş ülke, dünya el<br />
halısı ihracatının %70’inden fazlasını gerçekleştirmektedir.<br />
Dünya El Halısı İhracatı(1000 ABD $)<br />
Ülke Adı 2006 2007 2008 2009 2010<br />
2010 Ülke<br />
Payı<br />
%)<br />
2010/09<br />
Değişim<br />
(%)<br />
Hindistan 322.377 331.522 379.851 293.657 358.157 21,1 22,0<br />
Mısır 164.588 260.250 337.851 19,9 29,8<br />
İran 450.854 349.508 244.383 196.805 229.654 13,5 16,7<br />
Türkiye 115.208 140.697 139.220 121.473 146.424 8,6 20,5<br />
Çin 203.194 197.992 208.812 150.844 146.378 8,6 -3,0<br />
Pakistan 244.300 219.950 186.652 130.745 127.547 7,5 -2,4<br />
Nepal 72.104 59.931 3,5 -16,9<br />
Almanya 59.725 52.011 61.548 48.577 45.914 2,7 -5,5<br />
ABD 50.337 53.570 47.718 29.972 36.636 2,2 22,2<br />
Avusturya 8.208 11.713 13.226 7.153 32.055 1,9 348,1<br />
Diğer 325.235 353.792 505.387 221.265 175.388 10,3 -20,7<br />
Toplam 1.779.438 1.710.755 1.951.385 1.532.845 1.695.935 100,0 10,6<br />
Kaynak: ITC-Trademap<br />
7
TÜRKİYE’NİN EL <strong>HALI</strong>SI DIŞ TİCARETİ<br />
İhracat<br />
Ülkemizin el halısı ihracatı dalgalı bir seyir izlemekte olup, kriz dönemlerinden bağımsız<br />
olarak artış ve azalışlar göstermektedir. Aşağıdaki tablodan da görüleceği üzere, 2005<br />
yılından 2010 yılına kadar, artış ve azalışlar görülmektedir. 2010 yılındaki el halısı<br />
ihracatımız, bir önceki yıla oranla %20,6’lık artışla 146,4 milyon dolara yükselmiştir. 2011<br />
yılında el halısı ihracatımız, bir önceki yıla kıyasla %19,9 oranında artış göstermiştir.<br />
El Halısı İhracatı (Miktar:kg; Değer: 1000 ABD $)<br />
Değişim<br />
Miktar Değer<br />
Miktar Miktar<br />
Birim Fiyat<br />
$/kg<br />
2005 4.716 124.069 26,31<br />
2006 2.810 115.208 -40,4 -7,1 40,99<br />
2007 2.462 140.697 -12,4 22,1 57,13<br />
2008 2.333 139.221 -5,2 -1,0 59,66<br />
2009 3.685 121.431 57,9 -12,8 32,95<br />
2010 5.770 146.424 56,6 20,6 25,37<br />
2011 5.456 175.551 -5,4 19,9 32,17<br />
Kaynak: TUİK<br />
Ülkeler bazında el halısı ihracatımız incelendiğinde ise; en fazla el halısı ihraç ettiğimiz<br />
ülkeler ABD, Japonya ve Fransa olarak sıralanmakta olup, söz konusu ülkelerin el halısı<br />
ihracatımızdan aldıkları paylar ise sırasıyla; %17,1, %15,1 ve %11,8 düzeyindedir.<br />
Ülkeler Bazında El Halısı İhracatımız (1000 ABD $)<br />
Ülke Adı 2009 2010 2011<br />
© Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2012<br />
2011/10<br />
Değişim<br />
(%)<br />
2011<br />
Pay<br />
(%)<br />
A.B.D. 25.345 26.796 29.985 11,9 17,1<br />
Japonya 11.913 18.030 26.580 47,4 15,1<br />
Fransa 3.235 16.686 20.630 23,6 11,8<br />
Litvanya 10.196 15.735 54,3 9,0<br />
İst.Ahl.Serbest B 47.763 11.889 14.705 23,7 8,4<br />
Diğer 33.174 62.824 67.913 8,1 38,7<br />
Genel Toplam 121.431 146.424 175.551 19,9 100,0<br />
İthalat<br />
Ülkemizin el halısı ithalatı ise, 2005 yılında bu yana kriz dönemi hariç artış göstermiştir.<br />
2010 yılında ise, %25 oranında artarak 115 milyon dolara yükselmiştir. 2011 yılında el<br />
halısı ithalat değeri, bir önceki yıla kıyasla %0,6 oranında azalış göstermiştir.<br />
8
El Halısı İthalatı (Miktar: kg, Değer: 1000 ABD $)<br />
Değişim<br />
Miktar Değer<br />
Miktar Değer<br />
Birim<br />
Fiyat<br />
$/kg<br />
2005 2.509.508 58.962 23,50<br />
2006 2.873.530 89.288 14,5 51,4 31,07<br />
2007 2.631.091 117.130 -8,4 31,2 44,52<br />
2008 2.803.458 128.524 6,6 9,7 45,84<br />
2009 1.972.748 91.954 -29,6 -28,5 46,61<br />
2010 2.590.967 115.080 31,3 25,1 44,42<br />
2011 2.740.882 114.357 5,8 -0,6 41,7<br />
Ülkeler bazında el halısı ithalatımız incelendiğinde ise; en fazla ithalat Hindistan, Çin ve<br />
Pakistan’dan yapılmakta olup, söz konusu ülkelerin el halısı ithalatımızdan aldıkları paylar<br />
ise sırasıyla; %44,8; %24,2 ve %23 düzeyindedir. anılan ülkelerden yapmış olduğumuz el<br />
halısı ithalatı, toplam sektör ithalatımızın %80’ini aşmaktadır.<br />
Ülkeler Bazında El Halısı İthalatımız (1000 ABD $)<br />
Ülke Adı 2009 2010 2011<br />
© Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2012<br />
2011/10<br />
Değişim (%)<br />
2010<br />
Pay (%)<br />
Hindistan 32.671 43.075 51.267 19,0 44,8<br />
Çin 30.077 36.719 27.708 -24,5 24,2<br />
Pakistan 20.587 26.043 26.308 1,0 23,0<br />
Afganistan 794 2.062 2.103 2,0 1,8<br />
İran 1.856 1.831 1.624 -11,3 1,4<br />
Diğer 5.967 5.347 5.344 -0,1 4,7%<br />
Genel Toplam 91.954 115.080 114.357 -0,6 100,0<br />
Kaynak: TUİK<br />
9