bulten ocak-subat 2008 - asmmmo

2008BÜLTEN 

YIL: 18 SAYI: 176 OCAK-fiUBAT 

ANKARA SERBEST MUHASEBEC‹ MAL‹ MÜfiAV‹RLER ODASI 

VI. MUVMS 

V 

Muhasebe Uygulamalar› ve 

Vergi Mevzuat› Sempozyumu 

ANTALYA’DA KUSURSUZ ORGAN‹ZASYON 

ASMMMO’NUN ANTALYA CONCORDE DE LUXE RESORT OTEL‹’NDE DÜZENLED‹⁄‹ 

DÖRT GÜNLÜK “MUHASEBE UYGULAMALARI VE VERG‹ MEVZUATI SEMPOZYUMU” 

YÜZLERCE MESLEKTAfi, UYGULAMACI VE AKADEM‹SYEN‹ B‹R ARAYA GET‹RD‹. 

N‹CE YILLARA ASMMMO 

ASMMMO’NUN 18.KURULUfi YILDÖNÜMÜ H‹LTON OTEL‹’NDE DÜZENLENEN 

BALO ‹LE KUTLANDI. 

YARGININ VAZGEÇ‹LMEZ‹: B‹L‹RK‹fi‹L‹K 

B‹L‹RK‹fi‹L‹K, ASMMMO TARAFINDAN DÜZENLENEN SEM‹NERDE TARTIfiILDI. 

KDV’DE SORUNLAR B‹TM‹YOR 

KDV UYGULAMALARIYLA ORTAYA ÇIKAN SORUNLAR 

ASMMMO’NUN DÜZENLED‹⁄‹ SEM‹NERDE TARTIfiILDI.

AL‹ MET‹N POLAT 

ASMMMO BAfiKANI 

“Uzun Süredir Siyasi Amaçlarla 

Körüklenen Toplumsal Gerilim ve 

Kutuplaflmaya Parti Kapatma Davalar› 

Eklenmifl, Zaten Yaral› Olan 

Demokrasimiz Çok Daha K›r›lgan 

Bir Noktaya ‹tilmifltir.” 

D e¤erli Meslektafllar›m, 

Ça¤dafl uygarl›klar hedefine ulaflma yolunda 

gerekli yap›sal dönüflümleri y›llard›r 

gerçeklefltiremeyen ülkemiz sorunlu günler 

yaflamaktad›r. Uzun süredir siyasi 

amaçlarla körüklenen toplumsal gerilim ve 

kutuplaflmaya Anayasa Mahkemesinde 

süregelen parti kapatma davalar› da eklenmifl, 

hukukun üstünlü¤ü tart›flmal› hale 

getirilmifl, zaten yaral› durumda olan demokrasimiz 

çok daha k›r›lgan bir konuma 

itilmifltir. 

Bu sürecin yap› tafllar›, demokrasiyi tüm 

toplum için de¤il, sadece “kendisi için” ve 

“ifline geldi¤i” ölçüde isteyen anlay›fl ile demokrasinin 

bu ülkede Cumhuriyet için büyük 

bir tehlike oldu¤unu düflünen kurumlar 

taraf›ndan el birli¤i ile döflenmektedir. 

Kavga ve gerilimlere aç›k olan bu sürece 

gelinmesinde, sorunlu yap›y› de¤ifltirmek 

yerine, kendisi için kullanma kolayc›l›¤›na 

kaçanlar›n büyük pay› var. Siyaset, 

de¤ifltirme gücü ellerinde bulunmas›na 

karfl›n, toplumun ihtiyaç duydu¤u 

demokratik reformlar› ve yap›sal dönüflüm 

programlar›n› gerçeklefltirmekten 

kaç›nm›fl ve toplumda güvensizlik yaratan 

dayatmalar içine girmeyi tercih etmifltir. 

Unutmayal›m ki siyaset, iktidar mücadelesini 

içerir ama, bu mücadeleyi, dostdüflman 

ayr›m›na dayal› bir güç kazanma 

giriflimine indirgemek de siyaseti demokrasiden 

kopar›p salt bir güç iliflkisine dönüfltürür. 

Bu çalkant›l› süreç, ekonomiden 

toplumsal yaflant›m›za kadar ülkemizin 

gelece¤i ile ilgili bütün riskleri içinde 

bar›nd›r›yor. Umar›z, sa¤duyu kazan›r ve 

ülkemiz bu süreçten daha fazla yara 

almadan yoluna devam eder. 

De¤erli meslektafllar›m, 

Bilindi¤i gibi birkaç ayd›r farkl› bir denetim 

yöntemi uygulanmaktad›r. Mükelleflerin 

“gönüllü uyumunu” esas alan bu yöntem, 

etkinli¤i aç›s›ndan tart›flmalara aç›kt›r. 

2007 y›l› içinde hiç KDV ödemeyen 17 

binin üzerindeki mükellefe birer yaz› gönderilerek 

2007 hesaplar›n›n fiubat-Nisan 

aylar›nda incelenece¤i; defter ve belgelerini 

haz›r bulundurmalar› istenmifltir. ‹ncelemeye 

al›nan mükellefler aras›nda, ihracat 

ve indirimli orana tabi ifllemler 

kapsam›nda devletten vergi iadesi alan, 

KDV ödeme olana¤› bulunmayan, 

faaliyetsiz veya yat›r›m aflamas›nda olanlar›n 

bulunmas›, uygulanan bu yöntemin 

“vergide do¤rulu¤u” tespit etmekten 

uzaklafl›ld›¤›n›n göstergesidir. 

Sürenin k›sa olmas› nedeniyle yüzlerce 

mükellef ve meslek mensuplar›, vergi 

denetmenlerinin kap›s›nda ellerinde liste 

ve belgeler ile uzun kuyruklar oluflturmakta, 

onca mükellefin kay›tlar›n›n inceleyip 

de¤erlendirilmesi mümkün olmad›¤›ndan, 

baz› incelemeler istenmedik bir biçimde 

pazarl›k usulüne dönmektedir. Mükellefe 

devreden KDV’sini ortadan kald›rmak için 

“toplu fatura düzenlemesi”, “Gelir ve 

Kurumlar Vergisi beyannamesinde son 

geçici vergi beyan›na göre daha yüksek 

kazanç beyan etmesi” önerilmektedir. 

Sonuç olarak, inceleme yap›lacak 

mükellefin seçimindeki hatalar büyük bir 

karmaflaya yol açm›fl bulunmaktad›r. 

Di¤er önemli bir sorun da, meslektafllar›m›z 

ile birlikte doktor, avukat gibi 

serbest meslek mensuplar›na gönderilen, 

bankalardaki hesap hareketlerine göre 

beyan vermeleri istenen yaz›larla ortaya 

ç›kmaktad›r. Mükellefin önceki dönemlerdeki 

hesap hareketleri incelenmeden, 

toptanc› bir anlay›flla gönderilen bu yaz›lar, 

ilgili kiflilerin yak›n çevresi ve kamuoyunda 

yanl›fl alg›lanmas›na yol 

açmaktad›r. 

Vergi incelemesi yapmak idarenin hakk›, 

vergileri do¤ru beyan etmek de mükellefin 

görevidir. Ancak, vergi incelemelerinde 

mükellef haklar›n› zedeleyen bu ve benzeri 

uygulamalarla istenen sonuca ulaflmak 

mümkün de¤ildir. 

Uygulamalar›n bafl›ndan itibaren ortaya 

ç›kan bu sorunlar›n giderilmesi için ilgili 

makamlarla temas kurarak, çözüm önerilerinde 

bulunduk ve bulunmaya da 

devam edece¤iz. 

Sayg› ve sevgilerimle.. 

BÜLTEN OCAK-fiUBAT 2008 1

‹Ç‹NDEK‹LER 

SEMPOZYUM 

SEM‹NER 

“VI. Muhasebe 

Uygulamalar› ve 

Vergi Mevzuat› 

Sempozyumu” Antalya 

Concorde de Luxe Resort 

Otel’de düzenlendi. 

Dört oturum, 

bir özel oturum ve bir 

panelden oluflan dört 

günlük sempozyumda 

kat›l›mc›lar e¤itim ve 

dinlenceyi bir arada 

yaflad›lar. 

SAYFA 4-9 

Yarg›n›n vazgeçilmezleri 

aras›nda yer alan 

bilirkiflilik müessesesi 

ASMMMO taraf›ndan 

düzenlenen seminerde 

uzman ö¤retim üyeleri ve 

uygulay›c›lar taraf›ndan 

de¤erlendirildi. 

SAYFA 12-15 

“Uzun süredir siyasi 

amaçlarla körüklenen 

toplumsal gerilim ve 

kutuplaflmaya parti 

kapatma davalar› da 

eklenmifl, zaten yaral› 

olan demokrasimiz çok 

daha k›r›lgan bir noktaya 

itilmifltir. 

SAYFA 1 

ASMMMO 

18.Kurulufl Y›ldönümü’nü 

Hilton Oteli’nde 

düzenlenen bir 

baloyla kutlad›. 

SAYFA 10-11 

18.YIL KUTLAMASI 

BÜLTEN Ankara SMMM Odas›’n›n yerel süreli iki ayl›k ücretsiz yay›n organ›d›r. ISSN: 1307-7554 

Sahibi 

Ankara Serbest Muhasebeci 

Mali Müflavirler Odas› Ad›na 

Ali Metin POLAT 

Genel Yay›n Yönetmeni 

Canan GED‹K 

Sorumlu Yaz› ‹flleri Müdürü 

Ali R›za AKDORA 

Yay›n Kurulu 

Ali Metin POLAT • Ali R›za AKDORA 

F. Suna ALTINTAfi • Turgut BAHADIR 

H›d›r KÖSE 

Yay›n Dan›flmanlar› 

Bünyamin ÖZTÜRK (YMM) 

Bülent AK (YMM) 

Sinan AYDIN (YMM) 

‹brahim DE⁄‹RMENC‹ (YMM) 

Sak›p fiEKER (YMM) 

Kaz›m YILMAZ (YMM) 

M. Kemal OKTAR (SMMM) 

Ahmet ELBAfiI (SM) 

Mehmet SOPACI (SMMM) 

Erol SÖNMEZOCAK (SM) 

Yönetim Yeri: Kumrular Caddesi 

No:26 • 06440 K›z›lay/ANKARA 

Tel: (0312) 232 33 77 

Faks: (0312) 231 71 17 

Web Adresi: www.asmmmo.org.tr 

E-posta: asmmmo@asmmmo.org.tr 

Görsel Yönetmen 

Candan ‹PEKÇ‹ 

Bask› Tarihi: 11.04.2008 

Bask›: Bizim Repro (312) 341 10 20 

Kaz›m Karabekir Cad. Kültür Çarfl›s› 

7/100 Ankara 

Bültenimize gönderilen yaz›lar 

yay›mlans›n, yay›mlanmas›n geri 

verilmez, yaz›lardaki düflün ve 

görüfller yazarlar›na aittir. 

Yaz›lar kaynak gösterilerek aktar›labilir.

SEM‹NER 

ODALARIMIZ 

ETK‹NL‹K 

ASMMMO’nun 

kuruluflunda katk›lar› 

bulunan ve uzun süre 

baflkanl›¤›n› yürüten 

Mehmet Çelik, 

meslek örgütlerinde 

yönetimin iflinin her 

zaman zor oldu¤unu 

belirterek, “Yönetmek zor 

ama elefltirmek kolayd›r.” 

dedi. 

Oda’n›n kuruluflu 

s›ras›nda 2 bin 525 olan 

üye say›s›n›n 10 bine 

dayand›¤›n› belirten Çelik, 

“Bu piyasa bu say›y› 

kald›rmaz. Meslek alan›n› 

geniflletecek ad›mlara 

ihtiyaç var.” diye konufltu. 

SAYFA 16-19 

SÖYLEfi‹ 

Son KDV de¤ifliklikleriyle 

ortaya ç›kan sorunlar 

ASMMMO’nun 

düzenledi¤i seminerde 

tart›fl›ld›. 

Maliye Bakanl›¤› Gelir 

‹daresi Baflkanl›¤› 

Müdürlerinden Kemal 

Oktar, KDV 

uygulamalar›n› çarp›c› 

örneklerle aç›klad›. 

SAYFA 20 

Vergi Haftas› nedeniyle 

Ankara Vergi Dairesi ile 

ASMMMO’nun ortaklafla 

düzenledi¤i seminerde, 

“Gelir Vergisi Beyan› ve 

Menkul K›ymetlerin 

Vergilendirilmesi” tart›fl›ld›. 

“Transfer Fiyatland›rmas› 

Yoluyla Örtülü Kazanç 

Da¤›t›m›” bir baflka 

seminerin konusu oldu. 

SAYFA 21 

SEM‹NER 

Mesleki sorumluluk ve 

dayan›flmam›z gere¤i 

Bülten’i di¤er Odalar›m›za 

açt›k. ‹lk konu¤umuz 

Diyarbak›r SMMM Odas› 

oldu. 

SAYFA 22-23 

GÜNCEL 

Sorunlu hale gelen 

Sosyal Güvenlik Yasas› 

TBMM’de yap›lan son 

de¤iflikliklerle reform 

olmaktan ç›kt›. 

Yasa ile çok bafll› 

emeklilik sistemi 

korunurken sosyal 

güvenlik kay›td›fl›l›¤› 

besleyen adaletsiz bir 

yap›ya dönüfltü 

SAYFA 24-25 

Meslektafllar, 

Ankara SMMM Odas›’n›n 

27 Ocak’ta düzenledi¤i 

Ilgaz gezisinde e¤lenceli 

ve keyifli bir hafta sonu 

geçirdiler. 

29 Muhasebe ve Gelecek 

Ali Metin POLAT 

31-35 Yeni AB 8.Denetim 

Direktifi’nde Meslek 

Etik Kurallar› ve Ba¤›ms›zl›k; 

Özet Bir Bak›fl ve Öneriler 

Doç.Dr. Tamer AKSOY 

36-39 Uluslararas› Muhasebe 

Standartlar› Kapsam›nda 

Has›lat Kavram› ve 

Has›lat›n Ölçümü 

Dr.A.R.Zafer SAYAR 

40 Serbest Meslek Erbab›n›n 

Serbest Meslek Kazanç 

Defteri Yerine Bilanço 

Esas›na Göre Defter 

Tutulmas› Halinde 

Durum Nedir 

Dr.Mustafa Alpaslan 

Doç.Dr.Mustafa SAKAL 

41-43 Tevkifata Tabi Mal veya 

Hizmet Sat›fl›n›n ‹ade 

Edilmesi Halinde Katma 

De¤er Vergisi Uygulamas› ve 

Muhasebelefltirilmesi 

Zekai ÖZCAN 

44-45 ‹fl Kazas› ve Meslek 

Hastal›¤›nda ‹flverenlerin 

Hukuki Sorumlulu¤u 

Erol GÜNER 

46-65 2008 Y›l› Ocak ve fiubat 

Aylar›nda Mevzuatta Yap›lan 

Önemli De¤ifliklikler 

66-72 2008 Y›l›nda Harc›rah 

Kanunu’na Tabi Olmayan 

Kurulufllar Taraf›ndan Yap›lan 

Yurtiçi Gündelik Ödemelerinin 

Vergilendirilmesi 

‹mdat TÜRKAY 

73-74 5520 Say›l› Yeni Kurumlar 

Vergisi Kanunu’na Göre 

Konut Yap› Kooperatiflerinin 

Muafiyet ‹le ‹lgili Özellikli 

Durumlar› Nelerdir? 

Dr.Mustafa ALPASLAN 

Doç.Dr.Mustafa SAKAL 

75 Dan›fltay Karar› 

SAYFA 29 

76-80 Pratik bilgiler

ANTALYA’DA 

KUSURSUZ 

ORGAN‹ZASYON 

E⁄‹T‹M VE D‹NLENCE B‹R ARADA 

✔ ASMMMO’nun Antalya Concorde De Luxe Resort Oteli’nde düzenledi¤i 4 günlük “Muhasebe Uygulamalar› ve Vergi 

Mevzuat› Sempozyumu” yüzlerce meslektafl ile uygulamac› ve akademisyenleri bir araya getirdi. 4 oturum, 1 özel oturum 

ve 1 panelden oluflan sempozyumda, Vergi Usul Yasas›ndaki de¤erleme hükümleri, Gelir Vergisi standartlar› uygulamalar›, 

transfer fiyatlamas› ve örtülü kazanç uygulamalar›, maddi duran varl›klar›n de¤erleme esaslar› gibi pek çok konu 

uluslararas› muhasebe standartlar› ›fl›¤›nda de¤erlendirildi. 

✔ Sempozyumun aç›l›fl›nda, küresel piyasalardaki kriz ve Türkiye’ye yans›malar› ön plana geçti. ASMMMO Baflkan› Ali 

Metin Polat, ekonomik dalgalanmalar›n gerçe¤e uygun finansal bilgilere duyulan ihtiyac› ön plana ç›kard›¤›na dikkat çekerken, 

TÜRMOB Baflkan› Mehmet Timur, “2008 y›l›n›n ekonomik aç›dan iyi olaca¤›n› söylemek maalesef mümkün de¤il” 

dedi. 

✔ BDDK Baflkan› Tevfik Bilgin, uluslararas› piyasalardaki dalgalanmalar›n ABD ve Avrupa’da çok say›da ‹mar Bankas› 

örne¤i oldu¤unu gösterdi¤ini anlatt›. TMSK Baflkan› Bülent Üstünel, finansal tablolar›n do¤ru, güvenilir ve sa¤l›kl› bir 

biçimde tesbit edilmesinin önem tafl›d›¤›na dikkat çekti. Gelir ‹daresi Baflkan Yard›mc›s› ‹lhan Hatipo¤lu ise, “Muhasebe 

mesle¤inin geliflmesi, ülkemizin ekonomik geliflmesine paralel olarak büyük önem tafl›maktad›r” diye konufltu. 

4 SEMPOZYUM BÜLTEN OCAK-fiUBAT 2008

A 

nkara SMMM Odas›’n›n 2-6 

Mart tarihleri aras›nda düzenledi¤i 

“VI. Muhasebe Uygulamalar› 

ve Vergi Mevzuat› Sempozyumu”, 500’e 

yak›n meslektafl›, uygulamac›lar, uzmanlar 

ve akademisyenler ile bir araya getirdi. 

Dört günlük sempozyum süresince 15 

kiflilik Bilim Kurulu’nun gözetiminde, dört 

oturum, bir özel oturum ve bir panel 

gerçeklefltirildi. Oturumlarda, “Vergi Usul 

Kanunu’ndaki De¤erleme Hükümlerinin 

TMS kapsam›nda ‹ncelenmesi”, 

“Muhasebe Kar›ndan Vergi Matrah›na 

Geçifl Tablosu Düzenlenmesi”, “TMS 12 

Gelir Vergileri Standard› Uygulamas›”, 

“Transfer Fiyatlamas› ve Örtülü 

Kazançlar›n TMS ve Vergi Uygulamalar› 

Aç›s›ndan Karfl›laflt›r›lmas›”, 

“TMS Kapsam›ndaki Finansal Araçlar ve 

Vergi Uygulamalar› ile Karfl›laflt›r›lmas›”, 

“TMS Kapsam›ndaki Koflullu Borçlar, 

Koflullu Varl›klar”, “Maddi Duran Varl›klarda 

De¤erleme Esaslar›n›n TMS ve VUK 

Aç›s›ndan ‹ncelenmesi” gibi konu 

bafll›klar› uzmanlar ve akademisyenler 

taraf›ndan de¤erlendirildi. 

Sempozyuma kat›lan meslektafllar, 

tebli¤lerini sunan ö¤retim üyeleri ve 

uzman uygulamac›lara sorular yönelterek, 

pratikte karfl›laflt›klar› sorunlara çözüm 

bulma olana¤› yakalad›lar. 

Antalya Lara’daki Concorde De Luxe 

resort Otel’de dört gün süren sempozyum, 

e¤itim ve dinlencenin bir arada yaflanmas›n›n 

güzel bir örne¤ini oluflturdu. 

Çok say›da Oda baflkan› ve yöneticilerinin 

de kat›ld›¤› sempozyum, farkl› yerlerdeki 

meslektafllar aras›nda bilgi al›flverifli 

imkan› da yaratt›. Kat›l›mc›lar, oturumlar› 

büyük ilgi ile izlerken, boflta kalan zamanlarda 

meslektafllar› ile deniz kenar› ve 

havuz bafl›nda sohbet ve dinlenme 

olana¤› da buldular. Yo¤un sempozyum 

program› meslektafllara ayn› zamanda bir 

y›l›n yorgunlu¤unu Otelin kapal› yüzme 

havuzu, saunas› ve SPA masaj salonunda 

atma imkan› sa¤lad›. 

ASMMMO’n›n geleneksellefltirdi¤i 

“VI. Muhasebe Uygulamalar› ve Vergi 

Mevzuat› Sempozyumu”nda sunulan 

tebli¤ler, 255 sayfal›k kitapta topland›. 

Kitap, sadece sempozyuma kat›lanlar için 

de¤il, tüm akademisyenler ve 

uygulamac›lar için bir “baflvuru” metni 

niteli¤i kazand›. 

Görkemli Aç›l›fl 

Sempozyumun aç›l›fl›, çok say›da üst 

düzey bürokrat, akademisyen ve Oda 

Baflkan ve yöneticilerini, meslektafllarla 

buluflturdu. Sempozyumun ilk günü 

konuflmalar›n a¤›rl›¤›n›, uluslararas› 

piyasalardaki kriz ve küresel dalgalanmalar›n 

Türk ekonomisine olas› etkileri 

oluflturdu. 


ASMMMO Baflkan› Polat 

“Do¤ru Finansal 

Bilgilere ‹htiyaç Var” 

Sayg› duruflu ve ‹stiklal Marfl›’n›n okunmas›n›n 

ard›ndan Sempozyumu aç›fl konuflmas› 

yapan ASMMMO Baflkan› Ali 

Metin Polat, ekonomide do¤ru kararlar›n 

al›nabilmesi için do¤ru, anlaml›, gerçe¤e 

uygun ve karfl›laflt›r›labilir finansal bilgilere 

ihtiyaç duyuldu¤unu belirterek, “Bu ihtiyaç, 

rekabetçi küresel koflullar›n yafland›- 

¤› h›zl› ve etkin kararlar›n verilmesinin gerekli 

oldu¤u günümüz koflullar›nda her 

geçen gün artacak flekilde hissedilmektedir” 

dedi. 

Polat, özetle flöyle konufltu: 

“Muhasebe meslek mensuplar›n›n, iflletmelerin 

ticari faaliyetleri ile ilgili ürettikleri 

finansal bilgilerin, ilgili kesimlerin karar 

süreçleri üzerinde belirgin bir etkisi vard›r. 

Hem birer ekonomik karar birimi olan 

iflletmelerde, hem de genel ekonomi 

seviyesinde do¤ru kararlar›n al›nabilmesi 

için; benzer olaylar› benzer flekilde ifade 

eden, güvenilir, do¤ru, anlaml›, gerçe¤e 

uygun ve karfl›laflt›r›labilir finansal bilgilere 

ihtiyaç bulunmaktad›r. ‹htiyaç duyulan 

finansal bilgilerin üretilmesi, uluslararas› 

kabul gören muhasebe veya finansal 

raporlama standartlar›n›n yön verdi¤i 

muhasebe uygulamalar›yla mümkün olabilecektir. 

Zaman zaman muhasebe uygulamalar› ile 

vergi mevzuat› aras›nda uzlaflma gerektiren 

noktalar›n da olmas› do¤ald›r. ‹lgili 

taraflar›n kat›l›m› ile düzenledi¤imiz 

“Muhasebe Uygulamalar› ve Vergi 

Mevzuat›” sempozyumlar› bu amac›n 

gerçeklefltirilmesi için uygun bir platform 

olmaktad›r. 

ASMMMO olarak, meslek mensuplar›m›- 

z›n yüksek mesleki bilgi ve standartlarla 

donat›lmas›n› bir misyon olarak belirledik. 

Çünkü, dünyadaki h›zl› geliflmelere ayak 

uydurmam›z, önümüze ç›kan ve ç›kabilecek 

olan tehditlere karfl› önlem almam›z, 

f›rsatlar› toplum yarar›na baz› kazan›mlara 

dönüfltürmemiz ancak sürekli bir e¤itim 

ile mümkündür. 

Bu misyonun bir gere¤i olarak, uluslararas› 

standartlar›n kabul edilmesi ve 

meslek mensuplar›m›z›n bu konularda bilgilendirilmesi 

için gereken ilgi ve 

deste¤imiz devam edecektir.” 

TÜRMOB Genel Baflkan› Timur 

“2008’in ‹yi Geçece¤ini 

Söylemek Zor” 

TÜRMOB Genel Baflkan› Mehmet Timur 

da, cari aç›¤›n yüksekli¤i ve uluslararas› 

piyasalardaki dalgalanmalar nedeniyle 

2008 y›l›n›n iyi geçece¤ini söylemenin 

mümkün görünmedi¤ini bildirdi. 

Meslek mensuplar›n›n e¤itimine büyük 

önem verdiklerini belirten Timur, “Meslektafllar›m›z›, 

dünya ölçe¤inde de¤il, dünya 

standartlar›n›n üzerinde yetifltirmeyi 

amaçlad›k.” dedi. 

Ülke ekonomisinin yüzde 60’›n›n kay›t d›fl› 

oldu¤unu, bu nedenle mevzuat›n çok s›k 

de¤iflti¤ini vurgulayan Timur, “‹fl yükümüz 

art›yor ama bu kanunlar› uygulayacak bizden 

baflka kimse yok. “ dedi. Yeni Türk 

Ticaret Kanunu’nun mesle¤e yeni aç›l›mlar 

getirece¤ini anlatan Timur, 2009 y›l› 

bafl›nda uygulanmas› planlanan Basel 2 

ile muhasebe mesle¤inin nitelik de¤ifltirece¤ini, 

odalar taraf›ndan buna uygun 

e¤itim çal›flmalar›n›n verilece¤ini, kurslar›n 

ard›ndan düzenlenecek s›navlar› baflar› ile 

verenlerin “serbest mali müflavir” s›fat› 

kazanacaklar›n› sözlerine ekledi. 

BDDK Baflkan› Bilgin 

“ABD ve Avrupa’da Çok 

Say›da ‹mar Bankas› Var” 

Bankac›l›k Denetleme ve Düzenleme 

Kurulu (BDDK) Baflkan› Tevfik Bilgin ise, 

ABD’den kaynaklanan krizin dünya piyasalar›nda 

yaratt›¤› dalgalanman›n aç›k 

muhasebe sisteminin önemini bir kez 

daha ortaya koydu¤unu belirterek, global 

sistem içerisinde bir ülkede ortaya ç›kan 

krizin bütün ülkeleri etkiledi¤ine dikkat 

çekti. Dalgalanmalar›n Türkiye ekonomisinin 

de etkiledi¤ini ifade eden Bilgin, 

“Daha önce hiç üzerinde durmad›¤›m›z 

veriler aç›kland›¤› zaman borsa inip ç›kabilmekte, 

piyasalar olumlu ya da olumsuz 

etkilenebilmektedir” dedi. 

“Afl›r› bir veri kirlili¤i” oldu¤una da dikkat 

çeken Bilgin, son dalgalanmalar› “bir 

enformasyon krizi” olarak niteledi. 

Herkesin birbirinden flüphe etti¤ini, kredi 

BÜLTEN OCAK-fiUBAT 2008 SEMPOZYUM 7

verilenler hakk›nda “acaba geri döner 

mi?” kuflkular›n›n artt›¤›n› anlatan Bilgin, 

“Bize 4-5 y›l önce ak›l verenler ve 

muhasebe sistemimizi elefltirenler flu 

anda çaresiz durumdalar” dedi. Bir y›ld›r 

süregelen dalgalanmalar›n ABD ve 

Avrupa’da, çok say›da “‹mar Bankas›” 

örne¤i oldu¤unu gösterdi¤ini vurgulayan 

Bilgin, özetle flöyle konufltu: 

Bizim ülkemiz bu aç›dan bir çok dünya 

ülkesine göre daha ileridir. Ülkemizde 

baz› kurumlar Türk Ticaret Kanunu’nun 

devreye girmesini beklemeden uygulamaya 

bafllam›fllard›r. BDDK gibi. Bunu 

takiben Hazine Müsteflarl›¤› da, uluslararas› 

muhasebe standartlar›n› benimsedi¤ini 

ilan etmifltir. Sermaye Piyasas› 

Kurulu da benimsedi¤ini bir tebli¤i ile 

ortaya koymufltur. Bunlar, tüm dünyada 

kabul görmüfl uygulamalard›r. KOB‹ 

muhasebe standartlar›n›n da belirlenmesiyle 

ülkemiz uluslararas› standatlar›n 

yakalanmas›nda önemli bir aflamay› 

tamamlam›fl olacakt›r.” 

“Yaklafl›k bir y›ld›r ABD kaynakl› bir tirbülans 

içindeyiz. Global dünyada 

yafl›yoruz ve bu türbülans›n etkilerini 

derinden hissediyoruz. Ortaya ç›kan kriz, 

Avrupa’y›, Asya’y› tüm dünyay› etkilemekte, 

piyasalar derinden etkilenmektedir. 

Anlafl›lan o ki, krizin kayna¤› ülkelerde 

çok say›da ‹mar Bankas› örne¤i var. ‹lginç 

olan o ki, o bankalar›n en küçü¤ü bile 

bizin ‹mar Bankas›’ndan kat be kat 

büyüktür. Bizim ‹mar Bankas›’nda kay›t 

d›fl›l›k vard›, Bat›’da da kalitesiz konut 

kredilerinin paketlenip paslanmas› var. Bu 

da bir çeflit kay›t d›fl›l›k örne¤idir. 

Bizim ‹mar Bankas›nda haks›z kar edinmek 

ve vergi ödememek vard›. Off shore 

ve kar h›rs› Bat›’da da yaflanmaktad›r. 

Bankac›l›k di¤er alanlardan farkl› olarak 

hassasiyetleri aç›s›ndan çok farkl› bir 

aland›r. Bankalar her zaman krizleri 

ivmeleyebilir veya durdurabilir. 

Ancak ekonomileri geliflmifl ülkelerde 

otoriteler çok daha esnek ve ülke menfaatlerinin 

gerektirdi¤i kararlar› h›zla alabiliyorlar. 

Son türbülansta ortaya ç›kan 

çözüm, asl›nda muhasebeden geçmektedir. 

fieffafl›k, hesap verilebilirlik ve iflletmelerin 

oldu¤undan daha iyi gösterilmesinin 

engellenmesine yönelik bir muhasebe sisteminin 

oluflturulmas› krizlere yakalanmaman›n 

güvencesidir.” 

Bilgin, al›nan önlemlerle bankac›l›k sektörünün 

her geçen gün iyiye gitti¤ini de 

ifade ederek, 2007 y›l sonu itibariyle 

bankalar›n aktifleri toplam›n›n 581 milyar 

YTL’ye verdikleri krediler toplam›n›n 286 

milyar YTL’ye , mevduat toplam›n›n 357 

milyar YTL’ye ç›kt›¤›n› da sözlerine ekledi. 

TMSK Baflkan› Üstünel 

“Avrupa Standartlar› 

Önemli” 

Türkiye Muhasebe Standartlar› Kurulu 

(TMSK) Baflkan› Bülent Üstünel ise, finansal 

tablolar›n do¤ru ve güvenilir bir biçimde 

tanzim edilmesinin önemine dikkat çekerek, 

uluslar aras› muhasebe standartlar›n›n 

Türk Ticaret Kanunu’nun ç›kar›lmas› 

beklenmeden BDDK ve SPK gibi 

baz› kurumlar taraf›ndan uygulamaya 

konuldu¤unu anlatt›. TMSK’nun, KOB‹’ler 

için muhasebe standartlar› üzerinde çal›flt›¤›n› 

hat›rlatan Üstünel, Türkiye’nin uluslararas› 

muhasebe standartlar›n›n uygulanmas› 

aç›s›ndan birçok ülkeden ileride 

oldu¤unu söyledi. Üstünel, özetle flöyle 

konufltu: 

“Muhasebe standartlar› konusunda 

önemli aflamalar kaydetmemize ra¤men, 

halen bir karmafla sürmektedir. Türkiye 

Muhasebe Standartlar› Kurulu olarak 

bizim görevimiz, bilançoda uygulanacak 

ortak tekni¤i sa¤lamakt›r. Çok bafll›l›k 

yaratmamak için biz, referans olarak 

kendimize uluslar aras› finansal raporlama 

tablolar›n› ald›k. Ancak, bu standartlar tatbik 

kabiliyeti bulacak m›d›r? 

Maliye Bak.Gelir ‹dr.Bflk.Yrd.Hatipo¤lu 

“Muhasebeciler 

‹fl Orta¤›m›z” 

Maliye Bakanl›¤› Gelir ‹daresi Baflkan Yard›mc›s› 

‹lhan Hatipo¤lu da, muhasebecili- 

¤in ülke ekonomisinin geliflmesine paralel 

olarak büyük önem arz etti¤ini ifade ederek, 

bu mesle¤in geliflmelere paralel olarak 

sürekli güncellenmesi gerekti¤ini söyledi. 

Muhasebe alan›nda AB mevzuat›na 

uyum sürecinin yafland›¤›na dikkat çeken 

Hatipo¤lu, flöyle konufltu: 

“Bizde uluslararas› muhasebe standartlar›na 

uyumun yan› s›ra, Avrupa 

ülkelerinde de mevzuat farkl› uygulanmakta 

ve sürekli de¤iflmektedir. Bu 

geliflmelere paralel olarak mesleki e¤itim 

faaliyetlerinin sürekli olarak güncellenmesi 

ve gelifltirilmesi büyük önem tafl›maktad›r. 

Di¤er meslek örgütleri ile karfl›laflt›rd›¤›- 

m›zda, Ankara SMMM Odas›, mesleki 

e¤itime büyük önem veriyor. Maliye 

Bakanl›¤› olarak TÜRMOB ve Oda mensuplar›na 

her zaman bir ifl orta¤› olarak 

yaklafl›yoruz. Bir meslektafl bilinci ile 

yaklafl›yoruz ve bu e¤itim faaliyetlerinin 

çok önemli oldu¤unu düflünüyoruz.” 


GALA GECES‹NDE COfiKU 

fiark› ve türkülere tempo 

tutarak efllik eden konuklar, 

gecenin ilerleyen saatlerinde 

oyun havalar›, danslar ve 

halaylarla geceye renk 

katt›lar. Hareketli türkülere 

davul zurna da eklenince 

çok say›da oda baflkan ve 

yöneticisi sahneye ç›karak 

yörelerinin oyunlar›n› 

sergiledi. 

Sempozyum 5 Mart gecesi düzenlenen 

Gala Gecesi ile son buldu. 

Çok say›da Oda baflkan› ve yöneticilerin 

de kat›ld›¤› gecede sahne 

alan ses sanatç›s› Vildan ile Cihat 

Yaman ve arkadafllar› flark› ve 

türküleri ile meslektafllara keyifli 

anlar yaflatt›lar. 

BÜLTEN OCAK-fiUBAT 2008 SEMPOZYUM 

9

N‹CE YILLARA... 

Ankara 

SMMM 

Odas›’n›n 18. 

kurulufl y›ldönümü, 

Hilton Otelinde düzenlenen yemekle 

rüfltünü ›spatlaman›n verdi¤i coflku ve 

heyecanla kutland›. DSP Genel Baflkan› 

Zeki Sezer ile siyasi parti temsilcileri, 

Ankara Vergi Dairesi Baflkan› fiinasi 

Candan baflta olmak üzere Maliye 

Bakanl›¤› bürokratlar›, çok say›da Oda 

Baflkan› ve meslektafl›n bir araya geldi¤i 

gecede, 18 y›l›n hakl› gururu yafland›. 

Baflbakan Tayyip Erdo¤an, 

TBMM Baflkan› Köksal Toptan, 

Baflbakan Yard›mc›s› ve Devlet Bakan› 

Naz›m Ekren, Kültür Bakan› Ertu¤rul 

Günay ve CHP Genel Baflkan› Deniz Baykal 

ile çok say›da siyasetçi de birer telgraf 

göndererek 18. Kurulufl y›ldönümünü kutlad›lar. 

ASMMMO Baflkan› Ali Metin Polat, kurulufl 

gecelerinin gelenekselleflmesinde büyük 

eme¤i geçen Turan Veldet Velidedeo¤llu’nu 

anarak bafllad›¤› konuflmas›nda, 

ASMMMO’n›n art›k kurumsallaflm›fl bir 

meslek örgütü oldu¤una dikkat çekti. 

Oda’n›n bugünlere gelmesinde birlik ve 

dayan›flma ruhunun canl› tutulmas›n›n ö- 

nemini vurgulayan Polat, “Çözülmesi imkâns›z 

görünen pek çok sorunu, bu ruhtan 

ald›¤›m›z güçle ve tafl›d›¤›m›z inançla, 

geçmiflten gelen birikimlerle birlefltirerek, 

emek vererek ve çok çaba harcayarak 

bugünlere geldik. Ne mutlu bize!” dedi. 

Dünyada ve ülkemizde yaflanan h›zl› de- 

¤iflim ve dönüflüm sürecinin, mesle¤i daha 

da önemli k›ld›¤›n› belirten Polat, Maliye 

Bakanl›¤› taraf›ndan haz›rlanan 3568 

say›l› Meslek Yasas›’n›n titizlikle takip edildi¤ini 

söyledi. Polat, flöyle konufltu: 

“Meslek Yasam›z›n günümüz koflullar›ndaki 

yetersizli¤inin fark›nday›z. Ancak, 

meslek yasas›nda de¤ifliklik yapan bu 

taslak TÜRMOB ve Odalar›n görüflü 

10 18.YIL KUTLAMASI BÜLTEN OCAK-fiUBAT 2008

ASMMMO 18 YAfiINDA 

al›nmadan TBMM’ye sunulmufltur. Taslak 

mesle¤in sorunlar›na çözüm getirmemekte 

ve odalara siyasi müdahale niteli¤inde 

hükümler içermektedir. Meslektafllar›m›z›n 

ve mesle¤imizin menfaatlerini korumak 

üzere bu taslak çal›flmas›n› titizlikle takip 

ediyoruz. Bugüne kadar, mesleki 

duyarl›l›¤›m›z›n gerektirdi¤i ba¤›ms›z 

duruflumuzu hep koruduk. Bu tasla¤›n 

örgütlenmemize müdahale niteli¤i tafl›yan 

anti-demokratik hükümlerinin kald›r›larak, 

mesleki sorunlar›m›za çözüm olacak ve 

sayg›nl›¤›m›z› art›racak bir biçimde düzenlenmesi 

için, sizlerin de verece¤i destekle 

elimizden gelen mücadeleyi 

yapaca¤›m›zdan kuflkunuz olmas›n. 

Sizlerden ald›¤›m›z güçle, ülke gündeminin 

belirlenmesinde Odam›z›n daha etkin, 

meslektafllar›m›z›n daha donan›ml› hale 

gelmesi için elimizden gelen tüm olanaklar› 

seferber ettik. Bundan sonra da ayn› 

do¤rultuda yürümekte kararl› oldu¤umuzu 

bilmenizi istiyoruz. 

Meslek Odalar› aras›nda seçkin bir yeri 

bulunan ASMMMO’nun bu gurur verici 

tablosunun ortaya ç›kmas›nda, birlik ve 

beraberli¤imizi en olumsuz koflullarda bile 

koruma konusunda sizlerin gösterdi¤i 

hassasiyet, tükenmez bir inançla verdi- 

¤iniz destek ve katk›lar›n de¤erini biliyoruz. 

Bizleri bugünlere getiren bu ruh ve 

bilinç, önümüzdeki sorunlar› aflmada da 

yol gösterici olacakt›r.” 

TÜRMOB Genel Baflkan› Mehmet Timur 

da, 2008’in çok rahat bir y›l olmayaca¤›- 

n›n görüldü¤ünü söyledi. Meslek yasa tasar›s›n› 

da elefltiren Timur, "Ancak, muhasebeciler 

ç›lg›nd›r. Her türlü sorunu çözece¤imizi 

biliyorum" dedi. 

TÜRMOB Onursal Baflkan› ve CHP Genel 

Baflkan Yard›mc›s› Mustafa Özyürek de 

70 bin kifliyi bulan camian›n birlik ve beraberli¤inin 

büyük önem tafl›d›¤›n› vurgulayarak, 

"Camiay› bölmek isteyen pek çok 

güç var, hepimiz biliyoruz, uyan›k olaca- 

¤›z. TÜRMOB’u sahiplenece¤iz, en ö- 

nemlisi Türkiye’yi sahiplenece¤iz" dedi. 

Geceye kat›lan DSP Genel Baflkan› Zeki 

Sezer de, 2007 y›l›n›n kaybedildi¤ini, 

bütçe ve aç›klanan eylem plan› dikkate 

al›nd›¤›nda 2008’in de iyi olmayaca¤›n› 

söyledi. Sezer, ekonominin iflleyiflinde 

muhasebecilerin önemine dikkat çekerek, 

“Serbest muhasebeci ve mali müflavirler, 

ülke kaynaklar›n›n do¤ru, fizib›l kullan›- 

m›nda önemli bir yere sahiptirler” dedi. 

Gazeteci Hasan Uysal’›n sunuculu¤unu 

üstlendi¤i gece, Seza K›rg›z ve O¤uz 

Boran’›n seslendirdikleri türkü ve flark›larla 

devam etti. K›rg›z ve Boran, ses ve 

yorumlar›yla geceye farkl› renkler katarlarken, 

meslektafllar, halay çekerek ve 

dans ederek bir y›l›n yorgunlu¤unu üzerlerinden 

atma f›rsat› buldular. 

BÜLTEN OCAK-fiUBAT 2008 18.YIL KUTLAMASI 11

YARGININ VAZGEÇ‹LMEZ‹: B‹L‹RK‹fi‹ 

“B‹L‹RK‹fi‹ SEM‹NER‹” YEN‹ UFUKLAR AÇTI 

✔ Ankara SMMM Odas› taraf›ndan 

düzenlenen “Bilirkifli E¤itim Semineri”, 

yarg›da bilirkifli konusunda uzman 

ö¤retim üyeleri, uygulay›c› yarg› 

mensuplar›n›n verdikleri bilgilerle, 

meslektafllar›n önüne yeni ufuklar 

açt›. ‹ki gün süren seminerin sonunda 

kat›l›mc›lara sertifika verildi. 

✔ ASMMMO Baflkan› Ali Metin 

Polat, yarg›daki uyuflmazl›klar›n 

büyük bölümünün akçeli konularda 

oldu¤unu belirterek, “Bu gerçek 

karfl›s›nda mahkemelerin meslektafllar›m›za 

duydu¤u ihtiyaç olmazsa 

olmaz niteliktedir” dedi. 

✔ 

Yarg›tay 1. Hukuk Dairesi üyesi Erdal Sanl›, “Ticari defterlerin lehte ve aleyhte delil kabul edilmesi” ile ilgili 

bilgi verirken, “aile konutlar›n›n sat›fl veya kiralanmas›” konusuna dikkat edilmesi uyar›s›nda bulundu. 

✔ 

Avukat Atilla ‹nan, geçmiflte “gönüllü” yap›lan bir ek ifl olarak görülen bilirkiflili¤in, flimdi uzmanl›k gerektiren 

ayr› bir ifl haline geldi¤ini belirterek, “Her iflte gerekli olan ahlak›n önemi, bilirkiflilikte kat kat artar” dedi. 

✔ 

Yarg›tay 11. Ceza Dairesi üyesi Sedat Bak›c›, bilirkiflili¤in yarg›n›n üç aya¤›ndan biri oldu¤unu belirterek, 

bu üç aya¤›n yere sa¤lam basmas› gerekti¤ini söyledi. 

✔ Baflkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekan› Prof. Kudret Güven, yarg›çlar›n bilirkifliler d›fl›nda kimseden 

yard›m alamayacaklar›na dikkat çekerek, meslektafllara, “‹çinde hesab›n oldu¤u her türü ihtilafta sizlere ifl 

düflmektedir” diye seslendi. 

✔ Dr. Mustafa Özbek, Avrupa hukukunda “alternatif çözüm yollar›” aray›fllar›n›n ön plana geçti¤ini belirterek, 

zaman ve masraftan tasarruf aç›s›ndan uyuflmazl›klar›n mahkemeler d›fl›na tafl›nmas›nda yarar oldu¤unu 

söyledi. 

✔ 

SMMM Mehmet Dilsiz ise, bilirkiflilerin vergi yarg›lamas›na büyük katk›lar› oldu¤unu kaydetti. 

12 SEM‹NER BÜLTEN OCAK-fiUBAT 2008

Y 

arg›da ön plana ç›kmaya bafllayan 

ve meslektafllar›n giderek daha 

fazla ilgi gösterdikleri bilirkiflilik, 

Ankara SMMM Odas›’n›n 4-5 Ocak 2008 

tarihleri aras›nda düzenledi¤i, “Bilirkifli E¤itim 

Semineri”nde bütün boyutlar› ile de- 

¤erlendirildi. 

Bilirkiflilik konusunda uzman uygulay›c›lar, 

bilim adamlar› ve yarg› mensuplar›n›n konuflmac› 

olarak yer ald›¤› seminer bu a- 

landa ilerlemek isteyen meslektafllar için 

önemli aç›l›mlar sa¤lad›. ‹ki gün süren seminerin 

sonunda kat›l›mc›lara birer sertifika 

verildi. 

Polat “Bilirkiflilik Yarg›n›n ‹htiyac›” 

ASMMMO Baflkan› Ali Metin Polat, semineri 

aç›fl konuflmas›nda, meslektafllar›n 

ekonomi ile yak›ndan ba¤lant›l› meslek 

aç›s›ndan hukuk düzeni ve ticari hayat ile 

ilgili geliflmeleri yak›ndan izlemek durumunda 

olduklar›n› ifade ederek, yarg›ya 

intikal eden uyuflmazl›klar›n ço¤unun 

akçal› konularla ba¤lant›l› oldu¤unu, bu 

nedenle mahkemelerin meslektafllara 

duydu¤u ihtiyac›n yads›namayaca¤›n› 

söyledi. 

Bilirkiflilik alan›nda meslektafllar›n yetki, 

görev ve sorumluluklar›n› daha iyi 

ö¤renebilmeleri aç›s›ndan “Bilirkifli E¤itim 

Semineri”nin düzenledi¤ini ifade eden 

Polat, “Bilirkiflili¤in etik de¤erler 

çerçevesinde tarafs›z ve ba¤›ms›z bir 

flekilde gerçeklefltirilmesi flartt›r. Bilirkiflilik 

müessesesinin ancak bir yarg›ç titizli¤i 

içinde tarafs›z ve ba¤›ms›z oldu¤unda 

adalete hizmet edece¤inin bilincindeyiz” 

dedi. 

Sanl› “Ticari Defterler Ticari S›r” 

Yarg›tay 1. Hukuk Dairesi Baflkan› Erdal 

Sanl›, “Ticari Davalarda Bilirkiflilik ve 

Komfluluk Hukuku” konusunda bilgi 

verirken, ticari defterlerin lehe ve aleyhe 

delil kabul edilmesi durumunu örnekleriyle 

anlatt›. Ticari defterlerin tacirin ticari 

s›rlar›n› tafl›d›¤›n›, bu nedenle flirket ortaklar›n›n 

bile defterleri inceleme yetkisi 

bulunmad›¤›n› belirten Sanl›, “Bilirkifli 

olarak e¤er ticari defterler size ibraz 

edilmiyorsa, incelemek için zorlamay›n.” 

uyar›s›nda bulundu. 

Sanl›, 2002’de yürürlü¤e giren Medeni 

Kanun ile, “aile konutu” kavram› 

getirildi¤ine dikkat çekerek, kar› ve 

kocan›n birlikte onay› olmadan yap›lacak 

sat›fl ve kira sözleflmesi ifllemlerinin 

geçersiz say›labilece¤ini söyledi. 

‹nan “Ahlak Kat Kat Önemli” 

“Bilirkifli Eti¤i” ile ilgili bilgi veren Avukat 

Atilla ‹nan ise, geçmiflte gönüllü yap›lan bir 

ek ifl olan bilirkiflili¤in art›k uzmanl›k ve büyük 

özen isteyen ayr› bir ifl haline geldi¤ini 

belirterek, hukukta bilirkiflilik müessesesinin 

art›k bir zorunluluk oldu¤unu söyledi. 

Her ifl için gereken ahlak›n bilirkiflilik 

müessesesinde kat kat önemli oldu¤unu 

vurgulayan ‹nan, bilirkiflilik için aranan 

özellikleri özetle flöyle s›ralad›: 

“Erdem, hem bireysel mutluluk, hem de 

toplum için gereklidir. ‹tidal sahibi olmayan 

biri yarg›da görev almamal›d›r. 

Fevri davran›fllar bilirkifli eti¤i ile ba¤daflmaz. 

Bilirkifli, uzman› olmad›¤› bir konuda 

(ben bu iflten anlam›yorum) diyebilmelidir. 

Bilirkifli taraflara eflit uzakl›kta olmal›d›r. 

Garez, kin, nefret veya sempatinin 

bilirkiflilikte yeri yoktur. 

Adalete hizmet etmenin mutlulu¤u 

al›nacak ücretten önde olmal›d›r. Dosya 

ile birlikte size tevdi eden s›rlar, sizde 

kalmal›d›r.” 

Kumkale “Taraflarla Ba¤›n›z Olmamal›” 

“Bilirkiflilik ve mali müflavirlik” konusunda 

bilgi veren Rüknettin Kumkale ise, 

bilirkiflilik görevinin Vergi Kanunlar› ve 

Muhasebe Hukuku çerçevesinde 

yap›lmas› gerekti¤ini ifade ederek, 

bilirkiflilerin tarafs›z olmalar› gerekti¤ine 

dikkat çekti. Kumkale özetle flöyle 

konufltu: 

“Öncelikle dosyan›n taraflar›na bakmam›z 

laz›m. Taraflardan biri bizim eskiden 

çal›flt›¤›m›z kiflilerden biri olabilir. 

Taraflardan birinin akrabam›z ya da 

geçmiflte ifl iliflkisi içinde bulundu¤umuz 

müflterilerden biriyse, yap›lacak en do¤ru 

fley, durumu hakime bildirip çekilmektir. 

Çünkü bilirkifli hakimin dürbünü olarak 

görev yapmaktad›r.” 

Topçuo¤lu “‹fl Hukuku ‹lgi Alan›m›z” 

Avukat Gülflen Topçuo¤lu ise, mali 

müflavirlerin en rahat bilirkiflili¤i 

“‹fl Hukuku” alan›nda yapabileceklerini 

belirterek, “Çünkü bizler, mesle¤imizi 

uygularken hep ‹fl Hukuku sorunlar› ile 

yüz yüze geliyoruz. Bireysel ‹fl Hukuku 

davalar›n›n çok yo¤un oldu¤unu ifade 

eden Topçuo¤lu, meslek kökenli 

bilirkiflilere, “E¤er uzmanl›k alan›n›zla 

ilgili de¤ilse, kusur incelemesinde 

görevlendirilmiflsek, bunu derhal 

iade etmemiz laz›m. Çünkü, kusur 

incelemeleri, muhasebenin alan› de¤ildir” 

diye seslendi. 

BÜLTEN OCAK-fiUBAT 2008 SEM‹NER 13

Prof.Güven “Bilirkifli Paratoner” 

Bak›c› “Cinin Yapmaktan Çekindi¤i ‹fl” 

Yarg›tay 11. Ceza Dairesi üyesi Sedat 

Bak›c›, bilirkiflili¤in “cinin bile yapmaktan 

çekindi¤i ifl” oldu¤unu belirterek, 

yarg›n›n taraflar, hakim ve bilirkifliden 

oluflan üç ayakl› bir masa oldu¤unu 

söyledi. Üç ayaktan birinin yere sa¤lam 

basmamas› halinde yarg›n›n 

aksayaca¤›n› belirten Bak›c›, “Ceza 

Mahkemelerinin Görevine Giren Sahte 

Belge düzenlemek” konusunda özetle flu 

bilgileri verdi: 

“Özgürlü¤ü ba¤lay›c› ceza gerektiren 

haller, Ceza Muhakemeleri Usulü 

Kanunu’na ba¤l›d›r. Hapis cezas› gerektiren 

suçlar›n bafl›nda da sahte fatura 

düzenlemek gelmektedir. Burada öncelikle 

yap›lmas› gereken fley, o iflyerinin 

sahte fatura düzenlemek için kurulup 

kurulmad›¤›n› araflt›rmakt›r. 

Belgenin asl› ve suretinde k›smen sahtelik 

de mümkündür. Sahte fatura düzenlenmesi 

suçunu vergi yükümlüsü olmayanlar 

da iflleyebilir. Vergi ziya› do¤masa bile 

sahte fatura düzenlemek ve kullanmak 

suçu oluflabilir. Bu durumda, faturay› 

düzenleyen kifli vergi yükümlüsü ise biraz 

titiz araflt›rma gerekiyor. Örne¤in faturay› 

düzenleyen mobilyac› ama, satt›¤› demir 

ise biraz fazla araflt›rmak gereklidir. 

‹malat›n o ifl yerinde yap›l›p yap›lmad›¤› 

araflt›r›lmal›d›r. 15 metrekarelik bir dükkan 

bir masa, bir telefon var. Diyor ki, ben 

inflaat ifli yap›yorum. Neyle yap›yorsun 

diye sorulmal›d›r. Demek ki, suçu kamufle 

ediyor. E¤er birden fazla sahte fatura 

düzenlenmiflse, zincirleme suç oluflur ve 

cezas› da artar.” 

Baflkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi 

Dekan› Prof. Kudret Güven ise, “Bilirkiflili¤in 

Yarg›lama Hukukundaki Yeri ve 

Önemi” konusunda bilgi verirken, yarg›çlar›n 

sadece bilirkiflilere dan›fl›p rapor 

alma haklar›n›n bulundu¤unu ifade 

ederek, “Bilirkifli bu aç›dan özellikle küçük 

flehirlerde hakimin paratoneri gibi görev 

yapmaktad›r” dedi. 

Prof. Güven, bilirkifli olarak görev yapacaklara, 

“Dosyadaki görev tan›m›na dikkat 

etmeleri”, “Taraflarla spekülasyona yol 

açacak görüflmelerde bulunmamalar›”, 

“Sunulan bilgi ve belgeler çerçevesinde 

kalmalar›” ve “uzman” olmalar› uyar›s›nda 

bulundu. Güven, özetle flöyle konufltu: 

“Dosyay› ald›¤›n›zda öncelikle görev 

tan›m›na dikkat edin. ‹ncelemenizi görev 

tan›m›nda yer alan s›n›rlar do¤rultusunda 

yapmal›s›n›z. Görev tan›mlamas›n›n çok 

genel olarak ortaya konuldu¤u durumlarda, 

somut olarak sizden ne istendi¤ini 

sorabilirsiniz. 

Baz› durumlarda çok say›da bilirkifli olabilir. 

Birden fazla kiflinin çal›flmas› bazen 

bizi zora koflar. Çok say›da bilirkifli oldu¤u 

durumlarda mutlaka koordineli çal›flmak 

gereklidir. 

Bilirkifli kural olarak taraflarla görüflmemelidir. 

Ancak yerinde inceleme yetkisi verilmiflse, 

taraflarla görüflme durumunda 

kal›nabilir. Bilirkiflinin uzman olmas›n›n 

yan›nda tarafs›z olmas› özel bir önem 

tafl›maktad›r. Bilirkiflilik ücrete tabidir. 

Ama salt bilirkiflilikten para kazanmak da 

düflünülmemelidir.” 

Dr.Özbek “Alternatif Çözümler Önemli” 

Dr. Mustafa Özbek ise, adalet sisteminin 

yo¤un ifl yükü alt›nda krizde oldu¤unu 

belirterek, yarg›lama sürecinin taraflar için 

y›prat›c›, uzun ve masrafl› oldu¤unu 

söyledi. Bu nedenlerle Avrupa ülkelerinde 

“Alternatif Çözüm Yollar›” uygulamalar›n›n 

ön plana geçti¤ini hat›rlatan Özbek, 

Türkiye’de de yarg›n›n daha etkin olmas› 

için “Alternatif Çözüm Yollar›” uygulamalar›na 

a¤›rl›k verilmesi gerekti¤ini 

anlatt›. 

Özbek, “Alternatif Çözüm Yollar›” uygulamalar›n›n 

yararlar›n› flöyle s›ralad›: 

“Zaman ve masraftan tasarruf sa¤lar. 

Yarg›da 2-3 y›l süren davalar alternatif 

çözüm yollar› ile 2-3 haftada biter. 

Taraflar uzlaflma niyetini ortaya koyduklar› 

için icraya gerek kalmaz. Alternatif çözüm 

yollar›, taraflar›n kendi ihtiyaçlar›na uygun 

esnek çözümler sunar. 

Dava süreci alenidir, oysa alternatif 

çözüm yollar›, gizlilik sa¤lar. Dostane bir 

çözüm yoludur ve hak arama hürriyetini 

k›smamaktad›r. 

Davalar›n flekli bellidir. Davalar› hakim 

yönetir. Oysa alternatif çözüm yollar›n› 

taraflar yönetir ve taraflar›n ihtiyaçlar›na 

uygun esnek çözümler sunar. 

Alternatif çözüm yollar› taraflar›n uzlaflma 

niyetlerini gösterdi¤i için, icraya gerek 

kalmaz. 

Teknik konularda hakim yetersiz kalabilir. 

Oysa alternatif çözüm yollar›nda taraflar›n 

anlaflt›¤› bir uzman›n arabulucu olmas› 

mümkündür. Böylelikle uyuflmazl›¤›n 

çözümü kolaylafl›r.” 


Dilsiz “Bilirkiflinin Yarg›ya Katk›s› Olumlu” 

SMMM Mehmet Dilsiz de, “Vergi Mahkemelerinde 

Bilirkiflilik” konusunda bilgi verdi. 

Vergi Mahkemelerinde hukukçular›n 

bilirkifli olarak görev alamad›klar›na ve Dan›fltay 

taraf›ndan bunun bozma nedeni 

say›ld›¤›na dikkat çeken Dilsiz, özetle flu 

bilgileri verdi: 

“Vergi Mahkemelerinde bilirkiflilerin görevi 

sadece teknik hususlar› ve hesap durumlar›n› 

çözmek ile s›n›rl› tutulmaktad›r. Bilirkiflinin 

hukuki konularda yorum yapmas›- 

na müsaade edilmemektedir. Bu anlamda 

bilirkifli, sadece tespit yapmaktad›r. 

Vergi Mahkemelerinde genelde ek rapor 

istenmemektedir. Bilirkifliler genelde mali 

müflavirlerden ve iflin durumuna göre 

inflaat mühendisi, gümrük uzman› gibi 

kiflilerden seçilebilmektedir. Genelde tek 

kifli bilirkifli olarak tayin edilmektedir. 

Vergisel uyuflmazl›klar›n farkl› ve karmafl›k 

nitelikte olmas›, teknik ve mesleki bilgi 

gerektirmesi, hakimin konu ile ilgili genellikle 

tam bilgi sahibi olmamas› nedeniyle 

vergi yarg›lamalar›nda bilirkiflilerden yararlan›lmaktad›r. 

Bu uygulaman›n yayg›n 

olmas›, vergi yarg›s›na olumlu katk› yapmaktad›r.” 

Dilsiz, vergi davalar›nda bilirkiflilik ile ilgili 

flu de¤erlendirmelerde bulundu: 

“Hakimlik mesle¤inin gerektirdi¤i genel ve 

hukuki bilgi ile çözümlenmesi mümkün 

olan konularda bilirkifli dinlenemez. Buna 

göre, hakimin çözümü özel veya teknik 

bir bilgiyi gerektiren konular d›fl›nda bilirkifliye 

baflvurmas› halinde haz›rlanan bilirkifli 

raporu delil olma niteli¤inde olmayaca¤›ndan 

buna dayan›larak verilen kararlar 

hukuka ayk›r› olacakt›r. 

Bilirkifli incelemesine taraflardan birinin 

istemi ve hakimin uygun görmesi halinde 

baflvurulabilecektir. Bilirkifli incelemesi, 

taraflar›n bu konuda istemi olmasa dahi, 

Dan›fltay, mahkemeler veya hakim 

taraf›ndan re’sen de yap›labilir. 

Taraflar, Hukuk Usulu Muhakemeleri 

Kanunu’nun 29. Maddesindeki hakimin 

reddini gerektiren sebeplerden dolay› 

bilirkiflinin reddi talebinde 

bulunabilirler. 

Bilirkiflinin davadaki taraflardan birine 

avukat ya da muhasebeci olarak yol 

göstermifl olmas›, davada taraflardan biri 

ya da üçüncü flah›s karfl›s›nda kanunen 

gerek olmad›¤› halde görüfl bildirmifl 

olmas›, bilirkiflinin davada baflka bir s›fatla 

dinlenmifl olmas›, bilirkiflinin davan›n 

4. dereceye kadar civar h›s›mlar›na ait 

bulunmas›, genellikle tarafs›zl›¤›na flüphe 

düflürecek sebeplerin bulunmas› 

bilirkiflinin reddini gerektirir.” 

Sar›kaya “Kooperatiflere Girifl-Ç›k›fl Serbest” 

Ankara Adliyesi Yarg›çlar›ndan Selim 

Sar›kaya ise, kooperatiflerde bilirkifli 

incelemelerini anlatt›. Kooperatifler 

Kanunu’na göre, kooperatiflere giriflin ve 

ç›k›fl›n serbest oldu¤unu belirten Sar›kaya, 

ayr›lan ortaklardan tazminat istenmesinin 

ancak sözleflmede özel hüküm bulunmas› 

halinde mümkün oldu¤unu söyledi. 

Ancak üyelikten ayr›lman›n kooperatifin 

mevcudiyetini tehlikeye düflürmesi durumunda 

mali müflavirlerin görev alaca¤› 

bilirkifli incelemesine ihtiyaç duyuldu¤unu 

belirten Sar›kaya, özetle flu bilgileri verdi: 

“Kooperatiften ç›kma kooperatife verilecek 

bir dilekçe ile olacakt›r. Bu dilekçede 

ayr›lma iste¤i aç›kça belirtilmelidir. Üye, 

kooperatife yat›rd›¤› aidatlar› geri istemifl 

ise, bu istek ortakl›ktan ç›kma iradesini de 

içerir.” 


MEHMET ÇEL‹K 

8 y›l ASMMMO’nun baflkanl›¤›n› yapt› 

“Yönetmek zor, elefltirmek kolayd›r. Yönetimin sevaplar›yla 

günahlar›yla Allah ifllerini rast getirsin” 

“Meslek örgütlerine siyasetin sokulmas› yanl›fl. 

Meslek yasam›zda, iktidar›n güdümünde bir de¤ifliklik 

yap›lmak isteniyor. Siyasi iktidar, Oda’lar› güdümüne 

almak istiyor, mesle¤in ba¤›ms›zl›¤›n› bitirmek 

istiyor.” 

“Benim zaman›mda Ankara’da meslek mensubu 

say›s› 2 bin 525’ti. fiimdi 10 bine dayand›. Ancak 

bu piyasa bu say›y› kald›rmaz. Meslek alan›n› 

geniflletecek ad›mlara ihtiyaç var” 

“Muhasebecinin imza zorunlulu¤unun kabulü bizim 

için bir hakk›n tescilidir. Bu aç›dan bir bayramd›r” 

“ABD dahil Bat› ülkelerinden muhasebeci ifl akdi ile 

çal›flm›yor. Sa¤l›¤›m elveriyor olsa, ifl akti ile çal›flanlar›n 

imza yetkisinin kald›r›lmas› için çal›fl›rd›m.” 

M 

ehmet Çelik, 1954 y›l›nda Çank›r›’n›n bir köyünde hayata gözlerini 

açt›¤›nda, ailesinin beklentisi, o dönemin koflullar›n›n her köylüye 

dayatt›¤› gibi toprakla u¤raflmas› ve iyi bir çiftçi olmas›yd›. Ancak, o, daha ilkokulu 

bitirir bitirmez, farkl› niteliklerini ortaya koydu. Orta ve lise ö¤renimini sürdürdü¤ü 

Çank›r›’da, siyasete ve edebiyata ilgisi ortaya ç›kt›. S›n›f arkadafllar›ndan 

çok okuyor, özellikle Türkiye’nin çalkant›l› siyasi gündemi ile ilgili hiçbir 

haberi kaç›rm›yordu. Lise s›ralar›nda iken bu birikimi, Çelik’i, “Münazaralar›n 

olmazsa olmaz” ö¤rencilerinden biri haline getirdi. Öyle ki, O olmadan Çank›r› 

Lisesi’nde herhangi bir konuda tart›flma yap›lmas› düflünülemezdi. Hitabet yetene¤i 

ile lisenin albümünde yer alan Çelik, sonraki y›llarda hiç taviz vermeden 

sürdürdü¤ü siyasi kimli¤inin alt yap›s›n› da lise s›ralar›nda oluflturdu. Haks›zl›klara 

ve eflitsizliklere isyan› onu, sol ile tan›flt›rd›. 

Bir köylü çocu¤u olarak yüksek ö¤renimde ilk tercihi “ziraat” idi. Erzurum Atatürk 

Üniversitesi Ziraat Fakültesi’ne kay›t yapt›r›rken, lise s›ralar›nda edindi¤i 

“sol” birikimin, kendisine çok pahal›ya mal olaca¤›n› düflünmedi. Sa¤-sol kavgas›n›n 

en sert biçimiyle yafland›¤› y›llarda, Atatürk Üniversitesi’nde ö¤renimini 

sürdürmesi mümkün olamad›. Siyasi nedenlerle okula devam edemedi. Ancak 

“pes etmeye” niyeti yoktu. Yeniden üniversite s›navlar›na girdi. Bu kez Anka- 

Canan GED‹K 

ra’daki ‹ktisadi Ticari ‹limler Akademisi Bankac›l›k ve Sigortac›l›k Okulu’nu kazanm›flt›. 

Yüksek ö¤renimini tamamlad›ktan sonra, Bay›nd›rl›k Bakanl›¤› Limanlar ‹nflaat› 

Genel Müdürlü¤ünde ifle bafllad›. Ancak 1. MC hükümeti ifl bafl›ndayd›. Siyasi 

kadrolaflman›n h›z kazand›¤› zamanlard›. Kamu görevlilerinin devlet dairesinde, 

50-60 kiflilik gruplarla “gövde gösterileri” yapmalar›n› hazmedemeyince, 

kendisini kavgan›n içinde buldu. Kavga, memuriyet hayat›n› noktalad›, ama 

ona pek çok siyasi dost kazand›rd›. 

Örgütçülü¤ü onu sendikac›l›¤a yöneltti. Dev Maden-Sen’de çal›fl›rken, muhasebecili¤e 

ilgi duydu. Meslek yasas›n›n henüz ç›kmad›¤› y›llarda, muhasebecilik 

yapanlar›n örgütlenmesinde aktif olarak rol ald›. Üniversite s›ralar›nda tan›fl›p 

evlendi¤i efli Gülfidan Han›m, onu, sa¤l›kta da hastal›¤›nda da yaln›z b›rakmayan 

bir yol arkadafl› oldu. 

Turan Veldet Velidedeo¤lu’dan sonra ASMMMO’n›n 8 y›l Baflkanl›¤›n› yürüten 

Mehmet Çelik, Oda’n›n yaflayan haf›zalar›ndan. Rahats›zl›¤›na karfl›n Oda’n›n 

etkinliklerini büyük bir ilgi ile takip ediyor, deneyim ve birikimlerini, meslektafllar›yla 

paylafl›yor. 

16 SÖYLEfi‹ BÜLTEN OCAK-fiUBAT 2008

Neden muhasebe mesle¤ini seçtiniz? 

Ben 1978’de devlet memuruydum. Devlet 

memurlu¤unu b›rakmak zorunda kald›m. 

Dev-Maden Sen Sendikas›’na girdim. 

Benim sendikac›l›k yönüm a¤›r bast›. 

12 Eylül olunca insanlar iki mesle¤e 

yöneldiler. Ya muhasebe, ya pazarlama. 

A¤abeyim, Ankara Belediyesi’nin Tanzim 

Sat›fl Ma¤azalar›nda çal›fl›yordu. Onun 

etkisiyle muhasebecili¤i tercih ettim. 

Ticaret, biraz maddi birikim gerektiriyordu. 

Benim böyle bir durumum yoktu. 

Ticarete girenler biraz palazland›lar. Bir 

k›sm› köfleyi döndü. Ama muhasebeyi 

seçenler, orada kald›lar. 

Gelece¤i belli olmayan bir ifl yerine 

niye ticaret yapmad›n›z? 

Çünkü sermaye istiyordu. Bir de ticarette 

yaflad›¤›m ac› bir deneyimim oldu. Hesap 

makinalar› pazarlanmas› ile ilgili bir ifl kurdum. 

Birlikte ifl yapt›¤›m›z arkadafl›m 

bana yanl›fl yapt›. O yanl›fl› görünce 

ticareti b›rakt›m. fiimdi o rahmetli oldu. Bir 

baflka orta¤›m›z vard›, flimdi o Avustralya’da. 

Ticarete bir türlü s›cak bakamad›m. 

Elimi verdim, kolumu kapt›rd›m. 

Muhasebeciler nas›l örgütlendiler? 

Önce derneklerde örgütlendik. Benim gibi 

bu ifli yapanlar bir dernek çat›s› alt›nda bir 

araya geldi. Dernekte bir befl y›la yak›n 

mücadelemiz oldu. Bir meslek yasas› 

ç›kar›lmas› için u¤raflt›k. 1990’da meslek 

yasas› ç›kt›. O günden bu güne, ben 

muhasebeci olarak kald›m. 

Muhasebeci Katip Gibiydi 

Sizin mesle¤e bafllad›¤›n›z dönemde 

muhasebeci nas›l alg›lan›rd›? 

‹flverenin katibi durumundayd›. Faturalar› 

toplard›, ödemeleri yapard›. Patronun 

getir götür ifllerini görürdü. Para ile ilgili 

her ifli yapard›. Bugünkü gibi mesle¤in 

çerçevesi belli de¤ildi. Neredeyse her ifli 

yapard›. Muhasebecilik biraz bilgisi olan 

için sermaye gerektirmeyen bir iflti. Bir 

hesap makinas› yeterdi. ‹flinizi de do¤ru 

yaparsan›z, mükellef aile s›rlar›n› dahi 

sizinle paylafl›rd›. Mükellefin s›rdafl› gibiydi 

muhasebeci. 

Eskiden bilgisayar yoktu. Her fley elle 

yap›l›rd›. Tahsis, mahsup. Bilgisayar 

büyük bir avantaj flimdi. Ama pastan›n 

büyümesi aç›s›ndan iyi bir noktaya 

gelinemedi. 

O dönem muhasebeci olduklar› nas›l 

belgeleniyordu? 

‹zin belgesi veriliyordu. Geçici kurul belgeleri 

veriyordu. Muhasebecilik katiplik 

gibi alg›lan›yordu. 

Meslek yasas› ç›kt›¤›nda kaç 

muhasebeci vard›? 

Benim zaman›mda Ankara’da meslek 

mensubu say›s› 2 bin 525’ti. O zaman 

neredeyse tüm meslektafllar› tan›rd›m. 

Bir aile gibiydik. Benim iliflkilerim de 

güçlüydü. 8 y›l fiilen baflkanl›k yapt›m. 

fiimdi say› 10 bini geçti. Say› artt› ama 

sorunlar da artt›. 

Neden örgütlenme ihtiyac› do¤du? 

Yasam›z ç›kt›. Yasa gere¤i Oda kurulmas› 

zorunlu hale geldi. Ama yasa ç›kmadan 

önce, derne¤imiz vard›. O derne¤in 

kuruluflunda da bulundum. Biz yasan›n 

ç›kmas›n› ve Oda kurulmas›n› istedik. 25 

meslektafl›n oldu¤u ilde Oda kurulur diyor 

yasa. Halbuki yanl›fl. Bence en az 250 

olmal› alt s›n›r. 

Muhasebecilerin Bayram› 

Oda’n›n kuruluflunda neler yafland›? 

Mükerrer 227’de, beyannamelerde imza 

zorunlulu¤u var. Hasbelkader, 

bu yasan›n ç›kmas›nda çok eme¤im 

geçti. Yasa TBMM’den geçti¤i gün, ben 

çok duyguland›m. Çok etkilendim. 

Ajandama, muhasebecinin bayram› diye 

not düfltüm. 

Beyannamelere imza sütunu açt›k. 

Eskiden sadece iflverenlerin imza yetkisi 

vard›. O dönemin Gelirler Genel Müdür 

Yard›mc›s›, flimdi CHP’nin milletvekiline 

söyledik. Onun katk›lar›yla bu düzenlemeyi 

yapt›k. Bu kazan›lm›fl bir hakk›n tescilidir. 

O gün muhasebeciler için 

bayramd›r. 

Ne zaman ASMMMO Baflkan› 

oldunuz? 

Ben Oda’n›n 2. Baflkan›y›m. 1992’de 

Baflkan oldum. 8 y›l Baflkanl›k yapt›m. 

H›fz› Veldet Velidedeo¤lu ilk baflkan›- 

m›zd›r. Ö¤retim görevlisiydi kendisi. 

Mesle¤in uygulamac›s› de¤ildi. Mesle¤in 

mutfa¤›nda de¤ildi. 5 kiflilik bir yönetim 

kurulumuz, 5 kiflilik disiplin kurulumuz 2 

kiflilik denetleme kurulumuz vard›. 

Oda nerede çal›flmalar›na bafllad›? 

Karanfil Sokak’ta bir kiral›k yer tutmufltuk. 

Orada çal›flmalara bafllad›k. ‹htiyaca 

cevap veriyordu. Geçici Kurul’un verdi¤i 

bir para vard›. ‹lk kurulan Odalardan biri 

bizdik. Ruhsatlardan toplanan paralarla 

idare ettik. Daha sonra 452 milyon liraya 

Konur Sokak’ta bir bina ald›k. Di¤er 

Odalar›m›z›n çok yard›mlar›n› gördük. 

‹çine de çok büyük para harcad›k. 

Sicile ‹fllenen Suç 

O döneme iliflkin unutamad›¤›n›z bir 

an›n›z var m›? 

Bizim o dönemin Baflkan Yard›mc›s› 

kendine has bir insand›. Karanfil 

Sokak’taki binada mülk sahibinin aynalar› 

vard›. Tafl›n›rken, o aynalar› da söküp 

getirmifl. Kontratta da benim ismim var. 

Mülk sahibi kad›n dava açt›. Ben befl y›l 

mahkemelik oldum. Yeterince de ilgilenmedim. 

Me¤er, baflkas›n›n mal›na el 

koymaktan yarg›lanm›fl ve ceza alm›fl›m. 

Sicilime ifllenmifl. Fahri trafik müfettifli 

olmak istedi¤imde ö¤rendim. Sicilime 

ifllendi¤i için fahri trafik müfettifli olamad›m. 

Kendimden Çok fiey Verdim 

8 y›l oda baflkanl›¤› sizi nas›l etkiledi? 

Bir tür hay›r ifli gibiydi. Hakk› huzur falan 

yoktu. Hatta kendinizden pek çok fley 

vermek durumundayd›n›z. 

Ben Baflkanl›ktan ayr›lana kadar eve 

do¤ru dürüst gidemedim. Çocuklar›n 

büyüdüklerini göremedim. 

Zorluklar›na ra¤men, çok güzel y›llard›. 

Ankara’da çok yaln›zd›m. Kimin alt›ndan 

BÜLTEN OCAK-fiUBAT 2008 SÖYLEfi‹ 17

sandalyesini çektiysem, o hemen ayr› bir 

aray›fla girdi. Ekip olay›n› tam kuramad›m. 

Ben çok duygusal bir insan›m. Bir insana 

notunu bir defada vermem ama, birkaç 

hatas› olduysa onu bir daha affetmem. 

Baflkanl›k yapt›¤›n›z döneme iliflkin 

piflmanl›klar›n›z var m›? Keflke böyle 

yapmasayd›m dedi¤iniz fleyler oldu mu? 

Ben fluna üzülüyorum. Velidedeo¤lu ve 

arkadafllarla birlikte Oda’y› kurduk. 

91’in fiubat ay›nda Velidedeo¤lu’nu 

baflkanl›ktan alanlar›n aras›ndayd›m. 

Orada çok büyük hata yapt›¤›m› 

anl›yorum. Hiç gere¤i yoktu. En büyük 

yanl›fl›m budur. 

Üst Birli¤i’mize rakip olduk. Aslan Bafler 

Kafao¤lu hesap uzman›yd›. Erken seçime 

gitmeleri için imza toplad›k. Noter tasdikli. 

Onlar ola¤anüstü seçime gitmediler. Tüm 

Türkiye’yi dolaflt›m, gerekçesini anlatt›m. 

Ama olmad›. Buna da gerek yokmufl. 

“Çamur At ‹zi Kals›n” Mant›¤› Yanl›fl 

Oda yönetiminde yaflad›¤›n›z zorluklar 

var m›? 

Çok az personel vard›. Bir arkadafl›m› 

idare flefi yapt›m. Bu arkadafl sa¤da 

solda konufluyormufl. Diyormufl ki, (Deveyi 

hamudu ile götürüyorlar, yediler, içtiler 

oday› bitirdiler). Ben Oda sekreteriydim 

o zaman. Dedim ki o arkadafla, 

(Ya kendimi savc›l›¤a ihbar edece¤im, ya 

seni. Sen ne diye sa¤da solda konufluyorsun? 

Para, pul ifli sende.. Bizim elimizde 

ne var?). 

Çamur at izi kals›n mant›¤› vard›. Tabi ki 

yarg›ya gitmedim. O arkadafl ayr›ld› 

Oda’dan. 

Bir de biz, 227 ile imza yetkisini ald›k 

ama, Barolar Birli¤i ile mahkemelik olduk. 

Baralor Birli¤i dava açt›. Ama davay› biz 

kazand›k. O zaman›n Anayasa 

Mahkemesi Baflkan› Yekta Güngör 

Özden’i ziyaret ettik. Hiç unutmam, Yekta 

Bey, bizi kutlad›. Çok mutlu olmufltum. 

Oda baflkanl›¤› size ne kazand›rd›? 

Maddi olarak hiç birfley, ama manevi 

olarak çok dost kazand›m. 

“Bu ‹flin Esas› Serbest Çal›flmad›r” 

Bugün gelinen noktay› nas›l 

görüyorsunuz? 

Biz bir meslek yasas›n›n ç›kmas›, bu iflin 

niteli¤inin belirlenmesi için çok u¤raflt›k. 

3568 Say›l› Yasa ç›kt›. Ama Yasa’n›n 

ç›kmas› ile birlikte istenilen amaca hemen 

gelinemedi. Eczac›lar Birli¤i Baflkan› 

konufluyor. 23 bin eczac› var diyor. 

Eczac›lar Birli¤i y›llar›n kuruluflu.. Bizim 

say›m›z flimdi dayand› 75 bine.. Say›m›z 

100 bine do¤ru gidiyor. Gidiyor ama, 

meslek bitiyor bir yandan da.. Nicelik 

art›yor ama nitelik düflüyor. Bu say›y›, bu 

meslek kald›rmaz. fiimdi en iyi muhasebeci, 

“en az vergi matrah› ç›karan” oldu. 

Mükellef nezdinde muhasebeciye böyle 

bak›l›yor. Bunun böyle olmamas› gerekiyor. 

Bu iflin esas› serbest çal›flmad›r. E¤er 

muhasebeci serbest çal›flma imkan› 

bulam›yorsa o zaman katip olur. 

Amerika’da ba¤›ms›z bürolar var. Ben 

‹talya’y›, Almanya’y› Fransa’y› gezdim. 

Hiçbir yerde muhasebecinin ifl aktiyle 

çal›flmas› diye bir olay yok. Vatandafl, 

muhasebecinin bürosuna evraklar›n› 

getiriyor, ona göre hesab› kitab› yap›l›yor. 

‹fl akti ile çal›flma bize özgü. Sa¤l›¤›m 

yerinde olsa, ifl akti ile çal›flanlar›n imza 

yetkisini elinden al›r›m. 

Bugün mesle¤in geldi¤i noktay› nas›l 

görüyorsunuz? 

Bugün meslekte mevzuat› iyi takip etmek, 

kendini sürekli yenilemek gerekiyor. Ben 

mesle¤in gelece¤ini iyi görmüyorum. Say› 

art›yor. Ama bu meslek bütün çabalara 

ra¤men, Avrupa’daki gibi bir boyut 

kazanamad›. ‹fl akti ile çal›flma oldu¤u 

sürece de bu düzelmez. Bu mesle¤in 

esas› özel büroda serbest çal›flmad›r. 

Hizmet büroda verilir. 

18 SÖYLEfi‹ BÜLTEN OCAK-fiUBAT 2008

Türk Ticaret Kanunu ile birlikte meslek 

baflka bir yöne gidecek. Mesleki etik öne 

geçecek. Denetim boyutu önem 

kazanacak. Muhasebecilerin e¤itimi 

zorunluluk olacak. 

Odalara Siyaset Sokulmas› Yanl›fl 

Meslek yasas›nda neler de¤iflmeli? 

Ben biraz siyaset görüyorum. Meslek 

örgütlerine siyasetin sokulmas› yanl›fl. 

‹ktidar›n güdümünde bir de¤ifliklik yap›lmak 

isteniyor. Siyasi iktidar odalar› güdümüne 

almak istiyor, mesle¤in ba¤›ms›zl›¤›n› 

bitirmek istiyor. Böyle giderse 

mesle¤in gelece¤ini pek iyi göremiyorum. 

E¤er ifl akti ile çal›flma kald›r›lmazsa, 

muhasebe iflinin mükelleflerden ba¤›ms›z 

olarak yürütülmesi zor. Bu ifl arz ve talep 

ifli.. Arz talep dengesinin iyi kurulmas› 

laz›m. Müktesep haklar›n yeniden gözden 

geçirilmesi laz›m. Bilgi tazelemek 

gerekir. 

Meslektafllara önerileriniz neler? 

Dürüst olmalar› gerekir. Herkesin bafl›na 

polis dikemezsiniz. Mesleki ba¤›ms›zl›¤›n 

korunmas› laz›m. Para ifline ald›¤› ücretin 

d›fl›nda hiç kar›flmamas› laz›m. Zaten 

meslek yasam›z buna karfl›. Ama fiilen 

yasa uygulanmal›. Belki etik de¤erlerin 

öne ç›kar›lmas› için Odalar baflka yollar 

bulmal›. Maliye Bakanl›¤› vergi mükelleflerinin 

ancak yüzde 1’ini inceleyebiliyor. 

Oysa, Maliye nezdinde ciddi bir inceleme 

geçiren kifli muhasebecisinin ücretini 

tart›flmaz. Maliye yetersiz kal›yor. Oda 

olarak, e¤itim çal›flmalar› bir zorunluluk. 

Yönetmelikler tekrar elden geçirilmeli. 

Belki deneyimli ve sayg›n kiflilerden bir 

Etik Kurul olabilir. 

“Elefltiri Kolay, Yönetmek Zor” 

ASMMMO’nun flimdiki yönetimini nas›l 

görüyorsunuz? Önerileriniz neler? 

ASMMMO e¤itime büyük önem veriyor. 

Ama bu seminerlere kat›lmak zorunlu 

olmal›. Meslektafllara, yeni ifl alanlar› 

aç›lmas› konusunda düflünmek gerekiyor. 

En kolay fley yönetimi elefltirmektir. En 

zor fley de yapmakt›r. Bu yüzden bir fley 

demiyorum. Hatas›yla sevab›yla, Allah 

ifllerini rast getirsin.. 

Siyasetle çok yak›ndan ilgilisiniz? 

Tabii. 1983’ten beri.. Siyasi yasaklar 

kalk›nca SHP’ye üye oldum, sonra CHP. 

Halen de CHP üyesiyim. Soranlara diyorum 

ki, Türkiye’nin önündeki süreç, 

demokratik halk devrimi de¤il, demokrasisinin 

yerleflmesi olay›d›r. 

Oda ile siyaseti bir arada nas›l 

yürütebildiniz? 

Siyaset ayr›, Oda ayr› oldu her zaman. 

Oda yönetimine geldi¤imde de siyaseti 

hiç düflünmedim. 

Ama siyaseti hep yak›ndan izledim. 

BÜLTEN OCAK-fiUBAT 2008 SÖYLEfi‹ 19

KDV’DE SORUN VE ÇEL‹fiK‹LER B‹TM‹YOR 

S 

on KDV uygulamalar›yla ortaya 

ç›kan sorunlar, Ankara SMMM 

Odas›’n›n düzenledi¤i seminerde 

de¤erlendirildi. Seminere konuflmac› 

olarak kat›lan Maliye Bakanl›¤› Gelir ‹daresi 

Baflkanl›¤› Müdürleri Abdullah Kütükçü 

ve Kemal Oktar, yeni KDV düzenlemelerine 

yönelik sorunlara aç›kl›k getirdiler. 

Abdullah Kütükçü, yeni KDV düzenlemelerinin, 

yans›yacak sorunlar 

çerçevesinde gözden geçirilebilece¤i 

mesaj› verirken, Kemal Oktar, özellikle 

yiyecek ve içecek ile konaklama sektöründe 

KDV uygulamalar›na yönelik 

sorunlara örnekler vererek aç›kl›k getirdi. 

ASMMMO Baflkan› Ali Metin Polat, semineri 

aç›fl konuflmas›nda kay›t d›fl› ekonominin 

önlenmesinde önemli bir unsur olan 

hizmet al›m ve sat›fllar›na iliflkin formlar›n, 

Maliye Bakanl›¤› tebli¤i do¤rultusunda 

“KDV hariç” olarak düzenlenmesinin 

teknik olarak mümkün olmad›¤›n› söyledi. 

Polat, BA ve BS olarak adland›r›lan bu 

formlar›n, verilme süresinin 30 Haziran 

2008 tarihine kadar uzat›lmas›n› ve bildirim 

limitinin 50 bin YTL olarak belirlenmesini, 

bu formlar›n ayl›k olarak verilmesi 

ifllemlerinin 2009 y›l› bafl›ndan itibaren 

bilanço esas›na göre defter tutan mükelleflerin 

sat›fl has›lat›na göre kademeli olarak 

bafllat›lmas›n› önerdi. 

“Baz› Elefltirilerde Hakl›l›k Pay› Var” 

Maliye Bakanl›¤› Gelir ‹daresi Baflkanl›¤› 

Müdürlerinden Abdullah Kütükçü, yeni 

KDV düzenlemelerine iliflkin pek çok 

elefltiri geldi¤ini ifade ederek, bu elefltirilerin 

bir bölümünün hakl› oldu¤unu söyledi. 

KDV’nin Türk vergi sistemi içinde 

önemli bir yer tuttu¤unu belirten Kütükçü, 

“KDV bütçeye etkisi aç›s›ndan vazgeçilmez 

bir vergidir. Elefltirilerin bir bölümünde 

hakl›l›k pay› vard›r ama, ‹darenin de bu 

alanda fazla hareket kabiliyeti yok” dedi. 

Kütükçü, yeni KDV düzenlemelerinin 

uygulamada ortaya ç›kan s›k›nt›lar 

çerçevesinde gözden geçirilebilece¤i 

mesaj› da verdi. 

Kemal Oktar’dan Çarp›c› Örnekler 

✔ Lokantada yemek yiyorsan›z, KDV yüzde 8. 

Ancak içkili bir yerde peynir ekmek dahi yeseniz, 

yüzde 18 

✔ Konaklama tesislerinde “her fley dahil” hizmetlerde 

KDV yüzde 8 olacak. Ancak, günü birlik 

konaklama tesislerinin havuz, bar, masaj salonu 

ve sauna gibi farkl› hizmetlerinden yararlananlar 

yüzde 18 KDV ödeyecek. 

✔ Konaklama tesislerinin “her fley dahil” hizmetlerinde 

alkollü içki kullananlar yüzde 8, günü 

birlik gelip alkollü içki alanlar yüzde 18 KDV 

ödeyecek. 

✔ Dü¤ün ve niflan töreni bir otelde yap›lm›flsa 

KDV 18 olacak. Konuklara içkisiz yemek verildiyse 

KDV yüzde 8 olarak uygulanacak. ‹çkili 

yemeklerde KDV yüzde 18. 

✔ Kapal› kasa kamyonetlerin floförün arkas›ndaki 

bölüme koltuk eklenirse, camlardan biri 

aç›l›rsa, arka zemine yer döflemesi konulduysa, 

emniyet kemeri ya da kül tablas› eklendiyse binek 

otomobili say›lacak. 

✔ ÖTV Kanununa göre, kapal› kasa kamyonetleri 

5 y›l içinde binek otomobile dönüfltürenler, 

ek vergi ödeyecekler. 


VERG‹ HAFTASINDA GEL‹R ‹DARES‹ ‹LE ORTAK SEM‹NER 

Ankara Vergi Dairesi Baflkan› Candan: 

“Siz Meslektafllar›n Katk›lar›yla Gelir Vergisi Toplama Oran› Geçen Y›l Yüzde 18 Artt›” 

ASMMMO, 25 fiubat 2 Mart tarihleri aras›nda 

kutlanan Vergi Haftas› nedeniyle 

Ankara Vergi ‹daresi ile birlikte “Gelir Vergisi 

Beyan› ve Menkul K›ymetlerin Vergilendirilmesi” 

konulu bir seminer düzenledi. 

Seminerin aç›l›fl›nda konuflan Ankara Vergi 

Dairesi Baflkan› fiinasi Candan, ‹dare olarak 

kamuoyunda sa¤l›kl› bir vergi bilinci 

oluflmas›n› amaçlad›klar›n› belirterek, meslek 

mensuplar›n›n vergi idareleri ile iflbirli- 

¤inin büyük önem tafl›d›¤›n› söyledi. Bu 

yönde birçok çal›flma yapt›klar›n› anlatan 

Candan, vergi dairelerinde “dan›flma masalar›” 

oluflturuldu¤unu, büyük al›flverifl 

merkezlerinde mükellefleri bilgilendirecek 

ve yönlendirecek birimler kuruldu¤unu ifade 

etti. 

Yafll› ve sa¤l›¤› bozuk mükelleflerin gelir 

vergisi beyannamelerinin ikametgah adreslerinde 

al›nmaya baflland›¤›n› da belirten 

Candan, özetle flöyle konufltu: 

“Ankara’da 16 bin 217 riskli mükellef birer 

yaz› ile uyar›lm›fl, böylece inceleme yoluna 

gitmeden, durumlar›n› düzeltme imkan› 

sa¤lanm›flt›r. Ankara’da gayr›menkullerini 

kiraya veren 33 bin 500 mükellef tespit 

edilmifl, bu mükellefler üzerindeki tarama 

çal›flmalar› yo¤unlaflt›r›lm›flt›r. 

2007 y›l›nda Ankara’da 5,7 milyar YTL’lik 

Gelir Vergisi tahakkuk etmifl, bunun yüzde 

87’si tahsil edilmifltir. Bir önceki y›la oranla 

gelir vergisi tahsilat›nda yüzde 18’lik bir art›fl 

sa¤lanm›fltr. 

Bu noktaya gelinmesinde, siz meslektafllar›n 

büyük pay› ve katk›s› vard›r.” 

YMM fiefik Çakmak’›n yönetti¤i seminerde 

söz alan konuflmac›lar Ankara Vergi Dairesi 

Grup Müdürleri Tolga Babal› ile Gündo- 

¤an Durak, Gelir Vergisi Beyan› çerçevesinde 

menkul k›ymetlerin vergilendirilmesine 

iliflkin önemli bilgiler verdiler. 

TRANSFER F‹YATLANDIRMASI YOLUYLA ÖRTÜLÜ KAZANÇ DA⁄ITIMI 

Gelir ‹daresi Baflkan Yard›mc›s› Tafl: 

“Müflavirler ‹le ‹darenin ‹flbirli¤i Sorunlar› En Aza ‹ndiricek” 

ASMMMO’n›n 16 Ocak tarihinde düzenledi¤i, 

“Transfer Fiyatland›rmas› Yoluyla 

Örtülü Kazanç Da¤›t›m›” konulu seminerin 

aç›fl konuflmas›n› yapan, Maliye Bakanl›¤› 

Gelir ‹daresi Baflkan Yard›mc›lar›ndan 

Bülent Tafl, Türk ekonomisinin 1980’den 

itibaren önemli de¤ifliklikler yaflad›¤›n›, 

özellikle son 10 y›lda ekonominin uluslararas› 

piyasalara daha fazla aç›ld›¤›n› 

anlatarak, “Bu de¤iflimler, vergi kanunlar›nda 

önemli de¤ifliklikleri gerekli 

k›lm›flt›r” dedi. 

“Gecifl Dönemi Yafl›yoruz” 

Yeni Kurumlar Vergisi Kanunu ile yurt 

içinde yat›r›m yapan yabanc› sermaye ile 

yurt d›fl›nda yat›r›m yapan Türk yat›r›mc›- 

lar›n kazançlar›n›n vergilendirilmesi sorununun 

büyük ölçüde düzenlendi¤ini belirten 

Tafl, özetle flunlar› söyledi: 

“Yeni Kurumlar Vergisi ile önemli mesafeler 

al›nm›flt›r. Ancak, uygulamada önemli 

ihtilaflar da ortaya ç›km›flt›r. Transfer fiyatland›rmas›, 

mükelleflere, siz meslek mensuplar›na 

ve vergi idarelerine önemli yükler 

getirmekte, farkl› yöntemlerin kullan›lmas› 

baz› s›k›nt›lara yol açmaktad›r. Bu anlamda 

bir geçifl dönemi yaflamaktay›z. 

Müflavirler ile vergi idaresinin ortaya ç›kan 

sorunlara yönelik birlikte ad›m atmalar›, 

karfl›lafl›lacak sorunlar› en aza indirecektir.” 

TÜRMOB Genel Sayman› Hüseyin 

Y›ld›z’›n yönetti¤i oturumda, Maliye 

Bakanl›¤› Gelir ‹daresi Grup Baflkan› 

Feyyaz Yazar, YMM Mehmet Alt›nda¤ ile 

YMM Bünyamin Öztürk, Kurumlar 

Vergisi’nde yap›lan düzenlemeler ›fl›¤›nda 

transfer fiyatland›rmas›nda ortaya ç›kan 

sorunlar› anlatt›lar. 

Konuflmac›lar, verdikleri örneklerle örtülü 

kazanç da¤›t›m›n›n yol açt›¤› vergi 

kayb›n›n önlenmesi için izlenecek yöntemlere 

hukuki düzenlemeler ›fl›¤›nda 

aç›kl›k getirdiler. 


ONLAR YALNIZ MESLEK‹ SORUNLARLA DE⁄‹L, TOPLUMSAL SORUNLARLA DA BO⁄UfiUYOR 

D‹YARBAKIR SMMM ODASI BAfiKANI MEHMET ERKAN AZ‹ZO⁄LU 

“Mesleki sorumluluklar›m›z›n yan› s›ra 

bize bu kentte yaflaman›n yükledi¤i toplumsal sorumlulu¤umuz var” 

Mesleki dayan›flma ve sorumlulu¤umuz gere¤i, Bülten’i di¤er SMMM Odalar›n›n yaflad›¤› sorunlar ve çözüm önerilerine 

aç›yoruz. Bu ba¤lamda ilk konu¤umuz Diyarbak›r SMMM Odas› oldu. Diyarbak›r SMMMO Baflkan› Mehmet Erkan AZ‹Z- 

O⁄LU sorular›m›z› flöyle yan›tlad›. 

Diyarbak›r SMMM Odas› ne zaman 

kuruldu? 

Meslek yasam›z›n ç›k›fl› ile birlikte 1990 

y›l›nda kuruldu. Zaten bir derne¤imiz 

vard›. Yasa ç›k›nca bu dernek meslek 

odas›na dönüfltü. Oda’m›z, Diyarbak›r’da 

mesleki örgütlenmede öncü olmufltur. 

Kuruldu¤u tarihte yaklafl›k 100’e yak›n 

üyemiz vard›. 18 y›l sonra bugün üye 

say›m›z 300. Üç kat›na ç›km›fl durumda. 

Ama Ankara, ‹stanbul gibi ekonomik yönden 

geliflmifl illerin Odalar› ile 

karfl›laflt›r›ld›¤›nda art›fl oran› düflük 

kal›yor. 

Bunu neye ba¤l›yorsunuz? 

Meslektafl say›s›n›n art›fl›, ekonomik 

durum ile ilgili. Diyarbak›r’daki ekonomik 

durum ile di¤er illerdeki ekonomik durum 

ayn› de¤il. Sektörlerdeki geliflme mesle¤e 

do¤rudan yans›yor. Ama son zamanlarda 

giriflimcilik art›yor. Son üç-dört y›l içinde 

belge alan meslektafllar›m›z›n say›s› 25. 

100’e yak›n arkadafl staja bafllama 

s›navlar›na giriyor. Yaklafl›k 50 tane 

stajyerimiz var. Önümüzdeki befl y›l içinde 

san›yorum üye say›m›z 500’ü bulur. 

fiiddet ve terör, bölge ekonomisi ve 

mesle¤i nas›l etkiliyor? 

Maalesef fliddet ortam›, ekonomiyi de, 

mesle¤imizi de çok olumsuz etkiledi. 

Diyarbak›r’›n 1,5 milyon nufusu var. 

Bunun büyük bölümü göçlerle gelmifl. 

Bir ço¤u vas›fs›z. Diyarbak›r’da yaflayan 

halk›n yüzde 60’› günde 2 dolar›n alt›nda 

bir gelirle yafl›yor. Yeflil kartl› say›s› 500 

binin üzerinde. Nüfusun üçte biri yoksulluk 

s›n›r›n›n alt›nda yafl›yor. Sanayi 

geliflmemifl. Bu tablo bizim mesle¤i olumsuz 

etkiliyor tabi. 

Bu durumu de¤ifltirmek için neler 

yap›lmas› gerekiyor? 

Devletin bugüne kadar izledi¤i politikalar 

yanl›fl. Devlet, yanl›fl teflvik politikalar› 

uygulad›. Do¤u ve Güneydo¤u Anadolu 

bölgesine objektif ayr›mc›l›k yap›lmas› 

gerekirken, 49 ile birden ayn› teflviklerle 

gidildi. Teflviklerin Diyarbak›r’a belki de 

zarar› oldu. Yat›r›m yapacak insanlar, 

gittiler kendileri için daha ulafl›m› kolay, 

ticareti daha geliflmifl yerlere yat›r›mlar 

yapt›lar. Ama bu tablo düzelecek. Ben 

flahsen umutluyum. Bu teflvik yasas›n›n 

bize bir faydas› olmad›. Baflbakan 

Diyarbak›r’a geldi¤inde kendisine de 

söyledim. Genel bir teflvik uygulamas› 

yerine, il baz›nda sektörlere göre teflvik 

uygulamas› yapmak gerekir. Diyarbak›r’› 

flu anda ayakta tutan birkaç sektör var. 

Mermer sektörü mesela.. Bunlar teflvik 

edilirse, bir fleyler farkl›laflacakt›r. Gelir ve 

22 ODALARIMIZ BÜLTEN OCAK-fiUBAT 2008

Kurumlar vergisi uygulamas›nda muafiyet 

getirilirse, yat›r›m canlanabilir. 

fiiddet ortam›, sivil topum kuruluflu 

olarak size ek olarak hangi sorumluluklar› 

yüklüyor? 

Aç›kças›, Diyarbak›r Odas›’n›n di¤er 

meslek kurulufllar› aras›nda özel ve etkin 

bir yeri var. Di¤er meslek odalar› ile yak›n 

iliflki içindeyiz. Ticaret Odas›yla mesela. 

Biz onlarla Diyarbak›r’la ilgili sorunlara 

yönelik projelerde iflbirli¤i yap›yoruz. 

Sendikalarla iflbirli¤i içindeyiz. Ekonomik 

sorunlarla ilgili, di¤er sivil toplum 

kurulufllar› ile ortak bir rapor haz›rlay›p, 

bölge milletvekillerine sunduk. 

Bize bu kentte yaflaman›n yükledi¤i 

büyük bir toplumsal sorumlulu¤umuz var. 

Biz kendimize sadece serbest muhasebeci 

olarak bakamay›z. Son dönemlerde 

etkinli¤imiz daha da artt›. Bölge halk› art›k 

fliddet istemiyor. ‹nsanlar art›k kan, gözyafl› 

görmek istemiyor. Toplumsal bar›fla, 

ihtiyaç var. Bölgenin sorunu çözülmeden, 

toplumun sorunu çözülemez. Bu fliddet 

ortam›, ekonominin gerilemesine yol aç›- 

yor, yat›r›m geliflmiyor. 

Diyarbak›r SMMM Odas›’n› anlat›r 

m›s›n›z? 

Ben Oda’n›n ikinci baflkan›y›m. Ben 1,5 

y›ld›r görevdeyim. Benden önceki Baflkan›m›z 

16 y›l görevde kald›. Kendisi, 

derneklerden gelme, kurucu baflkan›- 

m›zd›r. Bizlere çok büyük katk›lar› olmufl 

bir kiflidir. 

Oda’n›n çal›flmalar›n› sürdürece¤i 

binas› var m›? 

Evet. Diyarbak›r merkezinde, yeni bir ifl 

merkezinde dubleks, yaklafl›k 500 

metrekarelik bir yerimiz var. ‹çinde e¤itim 

salonumuz da yer al›yor. DSMMMO, 

kendi ayaklar› üzerinde durabilen meslek 

odalar›ndan biri. Odam›z flu andaki 

çal›flmalar›m›z için yeterli. Ama gelecekte 

üye say›s› artarsa, daha genifl bir yere 

ihtiyaç do¤abilir. fiu anda bütün e¤itim 

çal›flmalar›n› Oda’da yap›yoruz. 

Meslek içi e¤itim çal›flmalar› sorun 

oluyor mu? 

Biz kendi içimizde e¤itmenlerin e¤itimi 

programlar› uyguluyoruz. ‹lk defa, stajyerlere 

yönelik bir e¤itim program› uyguluyoruz. 

Üçer ayl›k dönemler halinde 

yap›yoruz. Birinci etab› geçen sene 

bitirdik. 23 kursiyerimize sertifika verdik. 

Bu sene de 2. etab›na bafllad›k. Dicle 

Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu’ndan 

üç tane hocam›z var. Hocalar›m›z da 

e¤itim çal›flmalar›na katk› veriyor. 

TÜRMOB, Ankara ve ‹stanbul Odalar› 

bize destek veriyor. Di¤er Odalardan 

destek al›yoruz, yeminli mali müflavirlerden 

destek al›yoruz. E¤itim seminerleri 

düzenleyebiliyoruz. Mevzuat her gün 

de¤ifliyor. Onun için meslektafllar›n her 

gün kendilerini yenilemeleri gerekiyor. Her 

ay neredeyse bir seminer düzenleyebiliyoruz. 

Bunlara mesle¤e yeni kat›lan genç 

arkadafllar›n büyük ilgisi var. Bu da bizi 

mutlu ediyor. Çünkü, mesle¤in kalitesi 

yükseliyor. 

Öncelikleriniz neler? 

Oda’n›n sorunlar›, asl›nda di¤er meslek 

odalar› ile ortak. En önemli sorun, üyelerden 

tahsilat sorunu, maalesef. Haks›z 

rekabet sorunu var. Meslektafl kendi 

ücretini tahsil edemiyor ki, aidat›n› ödesin. 

Tabi bizde fliddet ortam›ndan kaynaklanan 

sorunlar var. Buna ra¤men, 

Diyarbak›r Odas›, meslek odalar› aras›nda 

sorunlar› en az odalardan biri. 

Üye yap›n›z nas›l? 

40’a yak›n bayan üyemiz var. 

Stajyerlerimiz aras›nda da çok say›da 

bayan arkadafllar›m›z var. Diyarbak›r’da 

mesle¤e büyük ilgi var. Bu mesle¤i tercih 

edenlerin ço¤u Diyarbak›r’l›. 

Ankara SMMM Odas›’n›n çal›flmalar› 

ile ilgili düflünceleriniz? 

Bir kere Antalya’da düzenlenen bu sempozyum, 

çok çok iyi geçti. ASMMMO 

Baflkan› ve yöneticilerine bunun için çok 

teflekkür etmem gerekiyor. 

Bu tür mesleki bilgilendirme toplant›lar› 

mesle¤in gelece¤i için çok önemli. 

Ankara Odas›’n›n Diyarbak›r’l› 

meslektafllar aras›nda farkl› bir yeri var. 

Kendileri ile mesleki anlamda her zaman 

iflbirli¤i yapt›k, yapmaya devam edece¤iz. 

BÜLTEN OCAK-fiUBAT 2008 ODALARIMIZ 23

“REFORM” ÇIKMAZI 

“TEK ÇATI” DERKEN “ÇOK BAfiLI” EMEKL‹L‹K S‹STEM‹ KORUNDU 

SOSYAL GÜVENL‹K, KAYIT DIfiILI⁄I BESLEYEN ADALETS‹Z B‹R YAPIYA DÖNÜfiTÜ 

Fotoğraf: AA 

✔ Üç y›l önce kara deli¤e dönüflen sosyal güvenlik aç›klar›n› kapatmak amac›yla “reform” olarak gündeme getirilen 

Sosyal Güvenlik Yasa’s› de¤ifliklikleri, TBMM’de yap›lan yeni düzenlemelerle sistemi kay›t d›fl›l›¤› besleyen, adaletsiz 

bir yap›ya dönüfltü. Anayasa Mahkemesi’nin iptal karar› ile birlikte “eflitler aras›” dengelerin memurlar lehine 

bozuldu¤u sosyal güvenlikte, esnaf ve iflçiler için farkl› emeklilik süreçleri uygulanacak. 

✔ Memurlar ve esnaf, tasar›da yer ald›¤› biçimiyle 9 bin gün prim ödeyecek. ‹flçiler 7 bin 200 gün prim ödeyerek 

emekli olabilecekler. Çal›flanlar›n geriye dönük borçlanma imkan› ortadan kald›r›l›rken, milletvekilleri geriye do¤ru 15 

y›l borçlanarak emekli olabilecek ve bugünkü hesaplamalarla 4 bin 219 YTL emekli ayl›¤› alacaklar. 

✔ Yeni yasan›n uygulamaya girmesi ile birlikte ayl›k ba¤lama oranlar›nda da farkl› uygulamalara gidilecek. Halen 

sigortal› olanlar›n ayl›k ba¤lama oranlar› korunurken, yasa yürürlü¤e girdikten sonra sigortal› olanlara ilk 10 y›l için 

yüzde 3, sonraki y›llar için yüzde 2 olacak. Böylece yasan›n yürürlü¤e girifl tarihinden önce bir gün bile sigortal› olanlar, 

di¤erlerine oranla yüzde 10 daha yüksek emekli ayl›¤› alabilecekler. 

24 GÜNCEL BÜLTEN OCAK-fiUBAT 2008

Ü 

ç y›l önce, her y›l 25 milyar YTL 

aç›k veren Sosyal Güvenlik sistemindeki 

çöküflü durdurmak için yola ç›k›ld›. 

Hedef, 20 milyon çal›flandan kaçak 

çal›flan yar›s›n› kay›t alt›na almak, emeklilik 

yafl›n› kademeli olarak yükselterek aç›klar› 

en aza indirmek ve “tek çat›” oluflturmakt›. 

Ancak, gelinen noktada popülist politikalar›n 

ortaya ç›kard›¤› ac› tabloyu de¤ifltirecek 

bir “reform” yap›lmas› umudu kalmad›. 

“Reform” olarak bafllayan çal›flmalar, sorunu 

çözmek yerine, yeni sorunlar üreten, 

kay›t d›fl›l›¤› besleyen adaletsiz bir yap›ya 

dönüfltü. Yasan›n uygulamas›n›n belkemi¤ini 

oluflturan sendikalar ve demokratik 

kitle örgütlerinin tepkileri yok say›ld›. 

Anayasa Mahkemesi’nin, memurlar lehine 

bozma karar›n›n ard›ndan zaten “sorunlu” 

hale gelen Sosyal Güvenlik Yasas›, 

TBMM’de yap›lan yeni düzenlemelerle 

gelecek kuflaklar› ipotek alt›na alan bir 

sistemin temellerini att›. 

Çok Bafll› Süreçler 

Anayasa Mahkemesi’nin memurlar lehine 

bozma karar›n›n ard›ndan haz›rlanan ve 

TBMM’de görüflülerek kabul edilen yeni 

Sosyal Güvenlik Yasas›’nda çal›flanlar 

aras›ndaki eflitsizlikler giderilemedi. Yeni 

yasayla birlikte sigortal› olacaklar için 

emeklilik yafl› yükseltildi, ayl›k ba¤lama 

oranlar› düflürüldü. Böylece, halen sigortal› 

olanlarla sisteme yeni kat›lacaklar 

aras›nda var olan eflitsizlikler daha da 

art›r›l›rken, memur, esnaf ve iflçiler için 

farkl› emeklilik süreçleri ön görüldü. Bu 

sistemlerin bütünlefltirilmesi için öngörülen 

“tek çat›” hedefi, 2006 y›l› May›s 

ay›nda ç›kar›lan yasa ile oluflturulan Sosyal 

Güvenlik Kurumu ile s›n›rl› kald›. 

Milletvekillerine Ayr›cal›k 

Yeni yasa ile emeklilik süresi, borçlanma 

ve ba¤lanacak ayl›k ile sa¤l›k hizmetlerinden 

yararlanma gibi konularda milletvekilleri 

ile çal›flanlar aras›nda var olan 

farkl›l›klar giderilemedi¤i gibi, daha da 

derinlefltirildi. Milletvekilleri sa¤l›k hizmetlerine 

katk› pay› ile özel hastane farklar›n› karfl›n tafllar yerine oturmad›. Kurumun 

ödemiyor. Oysa iflçiler ve emekliler, yüzde 

20’yi bulan özel hastane fark› ödü- 

Reformu çal›flmalar›n›n mimar› say›lan 

oluflturulmas› ile birlikte, Sosyal Güvenlik 

yorlar. Milletvekilleri bugünkü hesaplamalarla, 

geriye do¤ru 15 y›l süreyle boflalan SGK Baflkanl›¤›na DPT Müsteflar 

Tuncay Teköz istifa etti. Teköz’den 

borçlanabilirken, çal›flanlar›n borçlanma Yard›mc›s› Birol Aydemir getirildi. Ancak 

imkan› bulunmuyor. Emekli olan milletvekilleri 

ayda 4 bin 219 YTL emekli karar›n› onaylad›¤› Aydemir, sosyal 

Cumhurbaflkan› Abdullah Gül’ün atama 

ayl›¤› al›rken, memur, iflçi ve esnaf güvenlik ile ilgili tart›flmalar›n›n 

emeklilerin bu düzeyde emekli ayl›¤› yo¤unlaflt›¤› bir dönemde izne ayr›ld›. 110 

almalar› imkans›z. 

günlük iznini sosyal güvenlik yasa 

tasar›s›na yönelik tepkilerin en yo¤un 

SGK’da Sular Durulmad› 

oldu¤u dönemde tamamlayan ve 

Sosyal güvenlik sistemlerini tek çat› görevine dönen Aydemir, iki gün içinde 

alt›nda toplamak için kurulan Sosyal DPT Müsteflar Yard›mc›l›¤› görevine 

Güvenlik Kurumu’nda, oluflturulmas›n›n atand›. SGK Baflkanl›¤› halen Tahsin 

üzerinden 2 y›la yak›n bir süre geçmesine Güney taraf›ndan vekaleten yürütülüyor. 

SOSYAL GÜVENL‹KTE NE OLDU? 

Sosyal Güvenlik Yasas›’nda Yap›lan Baz› De¤ifliklikler fiöyle: 

✔ Tasar›da 9 bin olan SSK’l›lar›n yafll›l›k ve malullük ayl›¤›n› hak etmesi için gereken 

prim ödeme gün say›s›, 7 bin 200’e düflürüldü. Buna göre prim ödeme gün say›s›n› 

dolduran bir sigortal›, ayl›k ba¤lanmas› için 65 yafl›n› beklemeyecek, 7 bin 200 günü 

tamamlad›¤› tarihteki yafl flart›na göre emekli olabilecek. 

✔ Ayl›k ba¤lama oran›, yasan›n yürürlü¤e girdi¤i tarihten sonra ilk kez sigortal› olanlar 

için, çal›flt›¤› her 360 günün yüzde 2’si olarak uygulanacak. Yani çal›flanlar her y›l 

emeklili¤i için prime esas kazançlar›n›n yüzde 2’sini biriktirecek. Buna göre, örne¤in 

30 y›ll›k bir çal›flan emekli oldu¤unda aktif görevdeki ayl›¤›n›n (30 x yüzde 2) yüzde 

60’›n› alacak. 

✔ ‘Y›pranma pay›’ olarak bilinen fiili hizmet zamm›, gazeteci ve milletvekillerinin de 

aralar›nda bulundu¤u baz› ifl kollar›nda kald›r›lacak.TSK, emniyet ve M‹T mensuplar› 

ile dalg›çlar, radyoaktif maddelerle yap›lan ifllerde çal›flanlar, asit üretimi yap›lan yerlerde, 

demir ve çelik fabrikalar›nda ve kurflun izabe f›r›nlar›nda çal›flanlar bir y›lda 90 

gün fiili hizmet zamm›ndan yararlanacak. 

✔ ‹flsiz kalan sigortal›n›n sa¤l›k hizmetinden yararlanma süresi 90 gün olacak, iflsizlerin 

sa¤l›k hizmetlerinden yararlanmas› için 90 gün prim ödemesi gerekecek. 

✔ Kad›nlar, yeni düzenlemeyle bir çok hak kayb›na u¤rad›. Dul kalan kad›nlara çeyiz 

paras› tamamen kald›r›l›rken, evlenen kad›nlara ifli b›rakmalar› halinde ödenen k›dem 

tazminat› uygulamas›na son veriliyor. Emzirme yard›m› asgari ücretin üçte biri olarak 

1 aya indiriliyor. Kocas› ölen kad›na yüzde 75 olarak uygulanan ayl›k ba¤lama oran› 

yüzde 50’ye düflürülüyor. 

✔ Emekli ayl›klar›n›n hesaplanmas›nda kullan›lan güncelleme katsay›s›, y›ll›k TÜFE ile 

o y›l›n GSY‹H büyüme h›z›n›n yüzde 30’unun toplam›na bir tam say›n›n eklenmesiyle 

bulunacak. 

✔ Ölüm ayl›¤›ndan yararlanmak için devlet memuru ve BA⁄-KUR’lularda, en az 1.800 

gün malullük, yafll›l›k ve ölüm sigortalar› primi ödeme flart› aranacak. 

BÜLTEN OCAK-fiUBAT 2008 GÜNCEL 25

Semiha YALILI 

müzik kutusu 

BALKAN VE RUMEL‹ TÜRKÜLER‹ 

Faruk YILMAZ 

Ozan Video 

Hüznü ve sevinci ayn› anda yaflatabilen 

Balkan ve Rumeli türküleri Faruk 

Y›lmaz’›n derlemesiyle müzik 

marketlerde yerini ald›. Hareketli, 

bir o kadar da etkileyici notalar, 

Balkanlar›n ac›, hasret, ayr›l›k, savafl 

dolu y›llar›n› müthifl bir enerjiyle 

dinleyicilerle buluflturuyor. Rumeli 

türküleri, umut dolu, hayat dolu, aflk dolu… Rumeli Dilberi, Güldaniyem, Kemal 

Pafla gibi bilinen pek çok türküyü zevkle dinleyebilirsiniz. 

GÖNÜL TEL‹M‹Z‹ T‹TRETENLER 3 

Derleme 

Coflkun Plak 

Gönül Telimizi Titretenler’de kimler 

yok ki: Gönül Akkor’dan Müzeyyen 

Senar’a, Gönül Yazar’dan Safiye Ayla’ya, 

M. Nurettin Selçuk’tan Zeki 

Müren’e de¤in Türk sanat müzi¤ine 

damgas›n› vurmufl nice isim bu albümde 

bulufluyor. Üstelik herbirinin 

alt›n y›llar›n› yaflad›klar› dönemlerden 

bugüne uzanan eflsiz yorumlarla… Nostalji tutkunlar›, klasik severler ve iflah olmaz 

arfliv tutkunlar› kesinlikle kaç›r›lmayacak bir çal›flma. 

‹STANBUL’DA 

Marc ARYAN 

Balet Plak 

Marc Aryan Fransa’da do¤mufl ancak bir 

sure sonra ailesinin Lübnan’a göç etmek 

istemesiyle göç yolunda belli bir zaman 

Malatya’da yaflam›fl yedi çocuklu bir 

ailenin üçüncüsüdür. 1965 y›l›nda yazd›¤› 

Katy adl› flark› 10 hafta boyunca Avrupa’da 

en çok dinlenen flark› olmufltur. 

Türkiye’yi s›k s›k ziyaret eden ve o dönemlerde Adamo, Dario Moreno, Anne 

Marie David gibi Türk pop müzi¤inin aranan ismi haline gelen Aryan’›n pek çok 

flark›s› Fecri Ebcio¤lu’ndan, Selçuk Ural’a, Ay-Feri’den Ajda Pekkan’a de¤in 

yorumlanm›flt›r. Marc Aryan’›n ‹stanbul’a iliflkin yazd›¤› pek çok flansonun 

biraraya geldi¤i ‹stanbul’da albümü Balet Plak etiketiyle sat›fla sunuldu. 

‹zmir Hat›ras› 

Muammer Ketencio¤lu 

Kalan Müzik 

Akordeon ustas› Muammer Ketenco¤lu’nun 

son albümü “‹zmir Hat›ras›/ 

Smyrna Recollections” Kalan Müzik 

etiketiyle Ocak 2008’de dinleyenleriyle 

bulufltu. “Eski ‹zmir’den Türk, Rum ve 

Yahudi Türküleri” alt bafll›¤›yla yay›nlanan 

albüm, çok kültürlü eski ‹zmir’e 

müzikal bir yolculuk. 

Türkçe, Rumca ve Yahudi ‹spanyolcas›’nda 

söylenmifl 14 ‹zmir türküsünün 

yer ald›¤› “‹zmir Hat›ras›” sürprizlerle 

dolu. 38 profesyonel ve amatör müzisyenin 

katk› verdi¤i albümdeki tüm 

düzenlemeler Muammer Ketenco¤lu 

ve Cengiz Onural’a ait. Hüsnü fienlendirici, 

Janet ve Jak Esim, Yota Mihalevi, 

Derya Türkan, Murat Aydemir, 

Göksel Baktagir ‹zmir Hat›ras›’na konuk 

olan sanatç›lardan baz›lar›. 

96 sayfal›k ayr›nt›l› kitapç›¤› ile çok kültürlü 

eski ‹zmir’in müzik yaflam›na ›fl›k 

tutan ‹zmir Hat›ras› bu yönüyle Ketenco¤lu’nun 

araflt›rmac› kimli¤ini bir kez 

daha ortaya koyuyor. 

26 KÜLTÜR SANAT BÜLTEN OCAK-fiUBAT 2008

okuma koltu¤u 

Semiha YALILI 

KÜRESELLEfiME KR‹Z‹ 

ALAN FREEMAN, BOR‹S KAGARL‹TSK‹ 

Yordam Kitapevi 

SARAY GEZ‹S‹-KAH‹RE ÜÇLEMES‹ 

NEC‹P MAHFUZ 

Hit kitap 

Küreselleflme, insanl›¤›n refah, adelet ve bar›fl 

ça¤› olarak ilan edilmiflti. Peki, aradan geçen 

y›llarda küreselleflme nas›l bir seyir izledi? 

Pek çok akademisyenin saptad›¤›na göre, küreselleflme 

2000’li y›llar›n bafl›nda bir kriz aflamas›na 

girmiflti. Bu geçici bir kriz olmad›¤› gibi, 

flu ya da bu uygulamadan de¤il, küreselleflme 

sürecinin kendisinden kaynaklan›yordu ve 

küreselleflmecilerin bu zorluklar› aflabileceklerine 

dair bir belirti de yoktu. 

Bu olgulardan baz› sonuçlar ç›kar›l›yordu: Küreselleflme sadece adaletsiz de¤il 

ayn› zamanda sürdürülemez de olabilirdi. Pek çok kifli yeni olaylar›n küreselleflmenin 

sonunu yaklaflt›rd›¤›n› düflünürken baz›lar› asl›nda hiç var olmad›¤›n› 

öne sürüyordu.. 

Gerçek ne olursa olsun, küresel adalet ve bar›fl hareketleri, tarihin yeni bir safhas›yla 

karfl› karfl›yayd› ve kendilerini bekleyen görevlerin derin bir analizini yapmal›yd›lar. 

Kendileri de küreselleflme karfl›t› hareketler içinde yer alan bir grup 

yazar, bu ihtiyac› gözeterek, bugün dünyada neler olup bitti¤ini inceden inceye 

tahlil etmek, küreselleflme diye bir fleyin olup olmad›¤›n›, neden ve ne ölçüde 

baflar›s›zl›¤a u¤rad›¤›n›, sonuçlar›n›n neler oldu¤unu, bu sürecin nereye do¤ru 

evrildi¤ini ve bütün bunlar›n küresel adalet arayanlar için ne gibi olanaklar ve 

zorluklar sundu¤unu ortaya koymak üzere bu kitab› oluflturdular: Deneyimlerden 

beslenen özgüvenli ve de¤iflim hareketinin sesi olmak için... 

Arap Edebiyat›’n›n en tan›nm›fl isimlerinden 

Necip Mahfuz’un Nobel 

Ödülü almas›nda önemli rol oynayan 

baflyap›t› “Kahire Üçlemesi” ilk kez 

Türkçe olarak yay›mland›. 

HAVA FOTO⁄RAFLARIYLA LAT‹N AMER‹KA 

ROBERT B.HAAS 

National Geographic Yay›nlar› 

Hava Foto¤raflar›yla Latin Amerika, ad›ndan 

da anlafl›laca¤› üzere bir foto¤raf kitab›. Latin 

Amerika’n›n canl› renkleri, dokusu ve ritmini 

gözler önüne seren yaklafl›k yüz foto¤raftan 

oluflan bu eser oturdu¤unuz yerden sizi küçük 

bir gezintiye davet ediyor. 

Sarp zirveler, gür ormanlar, kufllar›n ak›n etti¤i k›y›lar ve amans›z çöllerin 

vitrine ç›kt›¤› bu koleksiyon, latin Amerika üzerinde macera dolu bir uçuflun 

öyküsü... 

“Dünyan›n güzellikleri hiçbir zaman bitmeyecek... Bunlar› bulmak, yeni ve 

flafl›rt›c› yollarla foto¤raflamak da her zaman en iyi foto¤rafç›lar›m›z için bir 

s›nav olacak. Haas bu s›nav› uçan renklerle geçiyor.” 

Mahfuz’u dünya romanc›l›¤›n›n doruklar›na 

tafl›yan; bir ailenin üç kufla- 

¤›n›n anlat›ld›¤› üçlemenin ilk kitab› 

Saray Gezisi’nde, 1910’lar›n ‹ngiliz 

iflgali alt›ndaki Kahire’sinde yaflayan 

bir aileyi tan›r›z: Kar›s›na, çocuklar›na 

karfl› son derece kat›, despot biriyken, 

evin d›fl›nda flakac›l›¤›yla, kibarl›¤›yla 

gece alemlerinin tan›nan simas› 

Ahmet Bey. Namuslu bir kad›n›n, 

yan›nda kocas› ya da yetiflkin o¤ullar› 

olmadan soka¤a ç›kmas›n›n hofl 

karfl›lanmad›¤› bir toplumda, ev hapisanesinin 

gönüllü mahkumu Emine 

Han›m ve çocuklar›... 

BÜLTEN OCAK-fiUBAT 2008 KÜLTÜR SANAT 27

ILGAZ’DA KAR KEYF‹ 

Meslektafllar, Ankara SMMM Odas›’n›n 27 Ocak’ta düzenledi¤i Ilgaz 

gezisinde e¤lenceli ve keyifli bir hafta sonu geçirdiler. Sabah›n 

erken saatlerinde Oda’m›z›n Kumrular Caddesi’ndeki binas›- 

n›n önünde kalkan otobüslerle bafllayan gezinin her an›, meslektafllar 

için unutulmaz an›lar aras›nda yer ald›. 

Ilgaz Da¤lar›’n›n karla kapl› oluflu, 

geziye kat›lanlara uzun süredir özlemini 

duyduklar› kar e¤lencesi ve 

sporlar›n› yapma olana¤› sa¤lad›. 

Mangal ateflinde piflen etlerle piknik 

yapan meslektafllar, eflleri, çocuklar› 

ve yak›nlar› ile birlikte k›zak kayarak, 

kartopu oynayarak, faytonlarla 

çam a¤açlar› aras›nda gezintiye 

ç›karak, çam a¤açlar› ile kapl› 

Ilgaz Da¤lar›’n›n temiz havas›n›n tad›n› 

ç›kard›lar. 

Günün ilerleyen saatlerinde piknik masalar›ndan yükselen türkülere, 

davullu zurnal› halaylar efllik etti. Yo¤un çal›flma temposunun 

yaratt›¤› gerginliklerin at›ld›¤›, dostluklar›n tazelendi¤i Ilgaz gezisi, 

“en k›sa zamanda yeniden buluflmak üzere” temennisiyle sona 

erdi. 

MUHAMMET BAKIR KAR‹KATÜRLER‹ ‹LE FARKLI B‹R BAKIfi 

Ankara SMMM Odas› Kültür Merkezi’nde çal›flmalar›n› sürdüren 

Nezih Danyal Karikatür Vakf›, Muhammet Bak›r’›n karikatürlerini 

sergiledi. 

Karikatürlerindeki ilginç tiplemeler ile güncel sorunlara ›fl›k tutan 

Muhammet Bak›r, sergi süresince ziyaretçiler ile deneyimlerini 

paylaflma f›rsat› da buldu. 

Karakalem, ‹nat (Ulusal) ve Donquichotte (Almanya) dergilerinde 

çal›flmalar›n› sürdüren Bak›r, halen Gazi Üniversitesi Mesleki E¤itim 

Fakültesi Grafik Bölümü Yüksek Lisans program›na devam 

ediyor. 

Bak›r’›n, ‹nönü Üniversitesi Karikatür festivali Workshop Birincili¤i, 

ND- Karikatür Vakf›-Cartoon Foundation ''karikatür sanat›na katk›'' 

teflekkür belgesi, Donquichotte 1. Uluslararas› Karikatür yar›flmas›nda 

özel ödülü, “Kan Ba¤›fl›'' Konulu Afifl Yar›flmas›nda Birincilik, 

World Usability Day`06 at Hyderabad ve Googlm Uluslararas› 

Karikatür Yar›flmalar›nda birincilik ödülleri bulunuyor. 

KAYIPLARIMIZ 

DEM‹R AFfiAR-‹BRAH‹M PEKfiEN-MEHMET ‹BRAH‹M ERG‹N-MUSTAFA ARSLANTÜRK 

Camiam›z, aileleri ve dostlar›na baflsa¤l›¤› ve sab›r diler. 

28 ETK‹NL‹K BÜLTEN OCAK-fiUBAT 2008

MUHASEBE VE GELECEK 

Ali Metin POLAT/ASMMMO Baflkan› 

Küreselleflme ile birlikte teknolojik 

geliflmeler ve artan rekabet 

iflletmeleri sürekli de¤iflime zorlamaktad›r. 

Dolay›s›yla muhasebenin 

de de¤iflen ve geliflen yeni 

flartlara uyum sa¤lamas› kaç›n›lmaz 

bir gerçektir. Sorumluluklar› 

sürekli olarak artan muhasebecilerin 

kendilerine yeni 

roller üstlenmeyi sa¤layacak bir 

düzenin oluflmas› için yapaca¤› 

çal›flmalar büyük önem tafl›- 

maktad›r. Gelecekte muhasebe 

mesle¤inin bugünden daha etkin 

ve sayg›n bir konumda olmas› 

için baflta muhasebeciler 

olmak üzere ilgili kifli ve kurumlar›n 

flimdiden teknolojik geliflmelerden 

ve küreselleflmeden 

gerekli etkileflimi sa¤lamas› gerekmektedir. 

Bu geliflmeler do¤rultusunda yap›lmas› 

gereken en önemli fley muhasebe bilgi sisteminin 

oluflturulmas›d›r. Tüm dünya ile 

ayn› dilin oluflturulmas› ve finansal bilgilerin 

anlafl›l›r, güvenilir ve karfl›laflt›r›labilir olmas› 

aç›s›ndan muhasebe bilgi sistemi oluflturulmal›d›r. 

Bu aç›dan geniflleyebilir iflletme raporlama 

dili (XBRL - Extensible Business Reporting 

Language) muhasebe bilgi sisteminin oluflturulmas› 

için güzel bir örnektir. Geniflleyebilir 

iflletme raporlama dili iflletmelerde finansal 

bilgilerin; haz›rlanmas›, yay›mlanmas›, 

denetlenmesi, paylafl›m›n›n kolaylaflt›r›lmas› 

ve raporlanmas› sürecinde standartlaflma 

sa¤lamak amac›yla gelifltirilen elektronik 

bir dildir. Baflka bir ifadeyle flirket verilerinin 

ve raporlar›n›n ‹nternet üzerinde etkin 

bir biçimde paylafl›m›n› sa¤layan bir raporlama 

biçimidir. Bu raporlama ile as›l hedeflenen; 

küresel bir flirket bilgisi oluflturmak 

ve bu bilgiyi belli bir çerçevede finansal 

bilgi kullan›c›lar›na sunulmas›d›r. 

Bilgisayar ve iletiflim teknolojisindeki h›zl› 

geliflmeler iflletme yönetimi ve finansal bilgilerin 

yay›mlanmas›nda önemli geliflmeler 

sa¤lam›flt›r. Bu bilgilerin farkl› ç›kar gruplar›na 

tam ve zaman›nda sunulmas› önem 

tafl›maktad›r. Ancak bu bilgilere ulaflmak, 

bilgilerin sunuluflunda genel kabul görmüfl 

bir format olmamas› nedeniyle maliyetli 

olabilmektedir. 

Geniflleyebilir iflletme raporlama dili, bu s›- 

n›rlamalar›n üstesinden gelmek amac›yla 

gelifltirilmifltir. Geniflleyebilir iflletme raporlama 

dili, finansal bilgilerin standart bir 

yöntemle haz›rlanarak kullan›c›lara sunulmas›n›, 

yay›mlanmas›n› ve de¤iflimini sa¤lamaktad›r. 

Ayn› zamanda sanal ortamda 

finansal tablolar›n daha h›zl› ve verimli haz›rlanarak, 

finansal bilgilerin analiz amac›yla 

kullan›lmas› olana¤›n› sunmaktad›r. Çünkü 

bu raporlama dili; sürekli bir veri üretiminin 

oldu¤u, defter, kay›t ve belgelerin olmad›¤› 

bir bilgi sistemidir. fiirket bilgileri internet 

ortam›nda kolayl›kla paylafl›lmakta 

ve raporlamas› yap›lmaktad›r. Türkiye’de 

muhasebe mesle¤ini icra edenlerin gelecek 

planlar›n› bu duruma göre yapmalar›nda 

büyük fayda bulunmaktad›r. 

Muhasebeciler aç›s›ndan büyük önem tafl›yan 

baflka bir konu ise Uluslararas› Finansal 

Raporlama Standartlar›’d›r. 2005 

y›l› itibariyle, AB üyesi ülkeler ve bir çok 

baflka ülkede teflkilatlanm›fl piyasalarda 

hisse senedi veya ihraç etmifl oldu¤u finansal 

enstrüman ifllem gören flirketler 

UFRS’ye geçifl yapt›lar. Böylece yat›r›mc›- 

lar dünyan›n her yerinden flirketlerin mali 

tablolar›n› daha iyi anlay›p karfl›laflt›rma imkân› 

bulabilecekler ve düflük maliyetli sermaye 

daha verimli biçimde bölüflülecektir. 

Ancak UFRS’ye geçifl ve ilk raporlama dönemi 

sadece teknik bir muhasebe bilgisinden 

çok daha fazla zorluklar içermektedir. 

UFRS birçok flirketin günlük faaliyetlerini, 

hatta flirketin raporlanan karl›l›¤›n› bile ö- 

nemli ölçüde etkileyebilmektedir. Yaflanan 

ve yaflanacak bu zorluklarda biz muhasebecileri 

beklemektedir. 

Yak›n bir gelecekte yürürlü¤e girmesi beklenen 

Türk Ticaret Kanunuyla halka aç›k 

olsun olmas›n ülkedeki tüm iflletmelere 

muhasebe ve finansal raporlama konular›nda 

TMSK taraf›ndan yay›mlanan, UF- 

RS'ye uyumlu Türkiye Muhasebe Standartlar›'na 

uymalar› mecburiyeti getirilmifltir. 

Bu mecburiyet ile Türkiye’de Türk Ticaret 

Kanunu'na tabi tüm iflletmelerin finansal 

tablolar›n› haz›rlarken UFRS ile tam u- 

yumlu TMS'yi uygulamak durumunda olduklar›n› 

belirtilmektedir. Türk Ticaret Kanunu 

Tasla¤›'n›n yürürlü¤e girmesi ile 

TMS'ye uygun olarak haz›rlanacak olan 

finansal tablolar finansal bilgi kullan›c›lar›na 

ve iflletmenin tüm taraflar›na daha do¤ru, 

anlafl›l›r ve fleffaf bilgi sunacak, UFRS ile 

uyumlu olmas› sebebiyle iflletmelerimizin 

küreselleflen dünya pazar›nda ve yabanc› 

yat›r›mc› ilgisi dahilinde daha zamanl›, anlafl›labilir, 

ortak dili konuflabilen ve rekabetçi 

bir pozisyon almas›n› sa¤layacakt›r. 

BÜLTEN OCAK-fiUBAT 2008 MESLEK‹ GÜNDEM 29

Uluslararas› Finansal Raporlama Standartlar› 

ile iliflkili baflka bir konuda Basel-II 

standartlar›d›r. Basel-II standartlar›, %8’lik 

sermaye yeterlilik rasyosunu ile birlikte risk 

odakl› sermaye yönetimi anlay›fl› ön plana 

ç›km›flt›r. ‹flletmeler aç›s›ndan Basel- II ile 

birlikte riskin ölçümü iki ana unsura dayanmaktad›r. 

Bunlar, kredi kullanan firman›n 

risk seviyesi ve kredi iflleminin risk seviyesidir. 

Bu risklerin belirlenmesi de iflletmelerin 

finansal tablolar› arac›l›¤›yla olacakt›r. 

Bu noktada Basel-II standard› finansal verilerin 

ve finansal tablolar›n mutlak surette 

UFRS ile uyumlu olmas›n› istemektedir. 

Aksi durumdaki finansal verilerin ve finansal 

tablolar›n de¤erlendirmeye al›nmayaca¤› 

belirtilmektedir. 

Muhasebecilerin üzerinde durmas› 

gereken baflka bir konu 

ise etik kavram›d›r. Muhasebenin 

en önemli görevlerinden biri 

do¤ru ve güvenilir bilgiler sunmakt›r. 

Sunulan finansal bilgiler 

do¤ru ve güvenilir de¤ilse bu 

bilgileri kullananlar sa¤l›kl› kararlar 

alamazlar ve muhasebe sisteminden 

beklenen fayda sa¤lanamaz. 

Muhasebenin bilgi 

sunma ifllevi dikkate al›nd›¤›nda 

muhasebe mesle¤inde etik; 

meslek mensuplar›nca kanunlara 

ve toplumun de¤er yarg›lar›na 

uygun, güvenilir bilgilerin 

sunulmas›d›r. Do¤ru ve güvenilir 

bilginin sunulmas›n› sa¤layacak 

olan, meslek mensubunun ahlak 

anlay›fl›d›r. Bilgiyi sunan 

meslek mensubu oldu¤una göre 

onun gösterece¤i ahlaki veya 

gayri ahlaki tutum ve davran›fl 

bilgi kullan›c›lar›n› etkileyecektir. 

Meslek mensubu devletten topluma, mesleki 

kurulufllardan müflterilere kadar çok 

genifl bir alanda sorumluluklar› olan kiflidir. 

Meslek mensubu edinmifl oldu¤u bilgi ve 

deneyimini, bunu talep edenlere ilgili yasalar›n 

ve mesleki kurulufllar›n öngördü¤ü 

s›n›rlar çerçevesinde sunmal›d›r. Meslek 

mensubu bu görevi yerine getirirken zaman 

zaman ahlak kurallar›yla çeliflkiye düflebilir. 

Bunun için ahlak aç›s›ndan ortaya 

ç›kan bu problemleri gidermede meslek 

ahlak› önemli bir rol oynar. 

Muhasebe mesle¤inde etikle ilgili olarak 

uluslararas› alanda Amerika Sertifikal› Kamu 

Muhasebecileri Enstitüsü (AICPA) ve 

Uluslararas› Muhasebeciler Federasyonu 

(IFAC) taraf›ndan çeflitli düzenlemeler yap›lm›flt›r. 

Türkiye’de de Maliye Bakanl›¤›, 

Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müflavirler 

ve Yeminli Mali Müflavirler Odalar Birli¤i, 

Sermaye Piyasas› Kurulu ve ‹ç Denetçiler 

Enstitüsü taraf›ndan benzer düzenlemelerin 

yap›ld›¤› görülmektedir. Ba¤›ms›zl›k, 

sosyal sorumluluk, dürüstlük, güvenilirlilik, 

tarafs›zl›k, s›r saklama, meslek unvan› ve 

yeterlilik, mesleki özen ve titizlik, meslek ve 

meslek onuru ile ba¤daflmayan ifller, hizmet 

akdi ile çal›flmama, flarta ba¤l› ücret, 

reklâm yasa¤› ve en az ücretin karfl›s›nda 

ifl kabul etmeme gibi düzenlemeler hem 

ulusal hem de uluslararas› alanda muhasebe 

mesle¤inde etikle ilgili yap›lan çal›flmalar 

aras›nda yer almaktad›r. 

Dünyada bu geliflmeler yaflan›rken, ülkemizde 

muhasebe meslek mensuplar›n›n 

örgütlenmesinin bafllad›¤› y›l olarak kabul 

edilen 1989 y›l›ndan bu yana muhasebecilik 

mesle¤i sürekli geliflme göstermifl ve 

belli bir aflamaya gelmifltir. Yasal düzenlemeler, 

getirilen yeni görevler, yeni aç›l›mlar, 

yeni düzenlemeler mesle¤e olan ilgiyi 

art›rmaktad›r. Yap›lan tüm çal›flmalara ra¤men 

gelinen noktan›n yeterli olmad›¤› kan›- 

s›nday›z. Özellikle günümüz uluslararas› 

rekabet koflullar›nda ülkemiz muhasebe 

meslek mensuplar›n›n ve meslek örgütünün 

bu yar›fl›n gerisinde kalmamas› gerekti¤ine 

inanmaktay›z. Bunun için yap›lmas› 

gereken muhasebe e¤itiminin hem lisans 

seviyesinde hem de meslek örgütlerinde 

günümüz koflullar› dikkate al›narak yeniden 

düflünülmelidir. Mesle¤e bafllamadan 

önce al›nan e¤itim her ne kadar yeterli ise 

de, bu geliflmeler karfl›s›nda meslek mensuplar›n›n 

bilgi ve yeterliliklerini korumalar› 

ve artt›rmalar› için sürekli mesleki e¤itim 

programlar›n›n gelifltirilmesi bir zorunluluktur. 

Uluslararas› Muhasebeciler Federasyonu’na 

üye pek çok kurulufl uzaktan e¤itim 

programlar› düzenlemektedir. Buna uyum 

sa¤lama aç›s›ndan, standartlar›n uyumlaflt›r›lmas› 

ve muhasebecilik mesle¤inin dünyayla 

koordinasyonunun artt›r›lmas› için 

bizim de çabalar›m›z› art›rmam›z kaç›n›lmazd›r. 

De¤iflen dünyan›n önemli bir parças› 

olmak yolunda ilerleyen ülkemizde 

muhasebe e¤itimi veren kurumlar›n e¤itim 

programlar›nda bu de¤iflimleri gerçeklefltirmeleri 

bir zorunluluk arz etmektedir. 

Muhasebecilik mesle¤inin gerçek 

fonksiyonu defter tutmak 

de¤ildir. Müflterisinin gereksinmelerini 

karfl›layan, yöneticilere 

karar almada yard›mc› olan, iflletmelerin 

devlete karfl› görevlerini 

yerine getirirken do¤ru ve 

güvenilir bilgiler sa¤layan, yat›- 

r›mc›lara gerekli bilgileri aktaran 

bir muhasebeci profili, muhasebecilik 

mesle¤inden beklenen 

hizmeti ortaya koymaktad›r. 

Muhasebecinin bu özellikleri tafl›mas›, 

yeterince bilgi birikimine 

sahip olmas›na, kendini sürekli 

olarak gelifltirmesine ve geliflen 

biliflim teknolojisinden yeterince 

yararlanmas›na ba¤l›d›r. 

30 MESLEK‹ GÜNDEM BÜLTEN OCAK-fiUBAT 2008

YEN‹ AB 8.DENET‹M D‹REKT‹F‹’NDE 

MESLEK ET‹K KURALLARI VE BA⁄IMSIZLIK; 

Özet Bir Bak›fl ve Öneriler 

Doç. Dr. Tamer AKSOY 

ASMMMO Denetim Standartlar› Komisyonu Baflkan› 

Türkiye Denetim Standartlar› Kurulu Yönetim Kurulu Üyesi 

G‹R‹fi 

ABD'de Enron ile bafllayan küresel etkili 

muhasebe ve denetim skandallar›, muhasebe 

mesle¤i ve meslek mensubunun (1) toplumdaki 

sayg›nl›k, itibar ve güvenilirli¤i üzerinde 

“zedeleyici” bir etki do¤urdu.(2) 

Meslek mensuplar›ndan baz›lar›n›n, bu süreçte, 

mesleki etik(3) anlay›fl› ile etik kurallar›n› 

gözard› ederek skandallar›n(4) oluflumunda 

önemli rol oynad›¤› gözlendi.(5) 

Neticede bunun sonucu olarak da ABD'de 

ç›kar›lan Sarbanes-Oxley Yasas› (SOX)(6) 

ve AB'nin en önemli denetim düzenlemesi 

olan 2006/43/EC say›l› yeni 8.Direktifi(7) 

dahil, skandallar› takiben ç›kar›lan tüm 

uluslararas› düzenlemelerde etik olgusu ile 

mesleki etik kurallar›na uyumun önem kazand›¤› 

yeni bir süreç gündeme geldi. 

Ülkemizde de, (yak›n geçmiflimizdeki etik 

d›fl› olumsuz tutum ve davran›fllar›n da etkili 

oldu¤u banka bat›fllar› vb ›fl›¤›nda), 

meslek etik kurallar›na duyarl›l›¤›n artt›¤› 

paralel bir süreç bafllad›. Ülkemizin AB ile 

müzakere aflamas›nda olmas› ve AB müktesebat›na 

(the acquis communautaire)(8) 

uyum zorunlulu¤u bulunmas› nedeniyle, 

AB düzenlemeleri ve bu ba¤lamda yeni AB 

8.Direktifi'nin meslek eti¤i ile ilgili hükümlerine 

uyum sa¤lanmas› ve “meslek eti¤i 

hukuku”nun(9) oluflturulmas› da art›k eskiye 

k›yasla daha önem arzeder hale geldi. 

Yaz›m›zda, AB müktesebat›na uyumun 

sa¤lanmas› ve meslek mensubunun sayg›nl›¤› 

ile güvenilirli¤inin art›r›lmas› ba¤lam›nda, 

yeni AB 8.Direktifi'nin meslek eti¤i 

ve meslek etik kurallar›na yönelik hükümlerine 

fark›ndal›k amaçl› ›fl›k tutulmaya çal›fl›lmaktad›r. 

1. AB Direktiflerine Uyum Mecburiyeti 

ve Yeni 8.Denetim Direktifi 

AB'ye aday ve/veya üye durumundaki tüm 

ülkelerin iktisadi, mali ve hukuki yap›lar›n›n 

uyumlaflt›r›lmas› için AB bünyesinde kullan›lan 

araçlardan en önemlisi direktiflerdir 

(Directives- yönergeler). 

Direktifler, üye ülkeler için 'yol gösterici' 

mahiyettedir. Üye ülkeler direktiflerini esas 

almak ve yasal mevzuatlar›n› bunlarla 

uyumlaflt›rmak zorundad›r.(10) 

29.09.2006 tarihinde yürürlü¤e giren 

2006/43/EC say›l› yeni AB 8.Direktifi, AB 

bünyesindeki en önemli denetim düzenlemesidir. 

Yeni 8.Direktifin, skandallar› takiben 

ç›kar›lan SOX ve küresel standartlarla 

paralellik arzetti¤i görülmektedir. 

(1) “Muhasebe mesle¤i” ve “meslek mensubu” terimleri ile SM, SMMM, YMM ve ba¤›ms›z denetçi kastedilmektedir. 

(2) EARLEY, C.E. ve P.T.KELLY, “A Note on Ethics Educational Interventions in an Undergraduate Auditing Course: Is There an Enron Effect?”, Issues in Accounting 

Education, February 2004, s.53 

(3) Meslek eti¤i ve meslek etik kurallar› konusunda ayr›nt›l› bilgi için ayr›ca bkz. AKSOY, T., ET‹K-Ulusal ve Uluslararas› ‹lkelere Yönelik Karfl›laflt›rmal› Bir ‹nceleme:Muhasebe 

Meslek Eti¤i, Yetkin Yay›nlar›, Ankara, 2006, AKSOY, T., “Avrupa Birli¤i (AB) 8.Yönergesi ve 3568 Say›l› Mali Müflavirlik Yasas›nda Ba¤›ms›zl›k ve Etik”, Bülten Dergisi, ASM- 

MMO, Y›l:13, Say›:147-148, May›s-Haziran 2003, s.20-23 ve AKSOY, T., “AB ‹le Uyum Sürecinde Muhasebe ve Denetimde Ba¤›ms›zl›k ve Etik”, Bülten Dergisi, ASMM- 

MO, Y›l:12, Say›:141-142, Kas›m-Aral›k 2002, s.8-13 

(4) McCONNELL, Jr., BANKS, G.Y., “How Sarbanes-Oxley Will Change the Audit Process?”, Journal of Accountancy, September, Vol.196, No:3, 2003, s.49-57 

(5) UL HAQ, Armaghan, Creative Accounting and Off-Balance Sheet Activities, PWC, (www.pwcglobal.com), 2002 

(6) U.S. SECURITIES AND EXCHANGE COMMISSION, The Sarbanes- Oxley Act of 2002, (http://www.auditnet.org/articles/SOX&IA.htm) 

(7) CEC, D›rect›ve 2006/43/EC of the European Parl›ament and of the Counc›l of 17 May 2006 on Statutory Audits of Annual Accounts and Consolidated Accounts, 

Amending Council Directives 78/660/EEC and 83/349/EEC and repealing Council Directive 84/253/EEC 

http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/site/en/oj/2006/l_157/l_15720060609en00870107.pdf (eriflim:16.02.2008) 

(8) GIELEN,F., A.CRISTINA, H.BARROS,”Corporate Sector Accounting and Auditing Within the Acquis Communautaire”, “Advanced Program in Accounting and Auditing 

Regulation”, WB, Repar›s, 31 May 2005, s.3 

(9) PEKDEM‹R, Recep, “Türkiye III. Muhasebe Denetimi Sempozyumu'nun De¤erlendirilmesi”, PEKER R.(Ed.), III.Türkiye Muhasebe Denetimi Sempozyumu, Muhasebe 

Denetimi Mesle¤inde Yetkiler Ve Sorumluluklar Ve Meslek Ahlak›, ‹SMMMO Yay›n›, No:20, 1997 

(10) B‹LG‹NO⁄LU, F., “Uluslararas› Muhasebe”, ‹.Ü.‹flletme Fakültesi Dergisi, C.22, S.1, Nisan 1993, s.83 


Yeni Direktif, esas itibar›yla, AB bünyesinde 

denetime iliflkin (tam kapsaml› olmasa 

da) uyumu ve flu temel hususlar› hedeflemektedir: 

a) AB üyesi ülkelerin yasal denetime 

iliflkin yasal düzenleme çerçevelerinin 

oluflturulmas› ve uyumlaflt›r›lmas›, b) Y›ll›k 

ve konsolide finansal tablolar›n yasal denetimine 

iliflkin kurallar›n belirlenmesi, c)Yasal 

denetçilerin sorumluluklar›n›n belirlenmesi 

ve mesleki standartlar›n oluflturularak ortak 

bir standarda ba¤lanmas›. 

2. Yeni 8.Direktifin Meslek Eti¤i ve 

Meslek Etik Kurallar›na 

Yönelik Getirdikleri 

2.1. Etik Kurallara Uyum ve IFAC 

Etik Kurallar›n›n Baz Al›nmas› 

Gereklili¤i 

Yeni AB 8.Direktifinde denetçilerin en yüksek 

mesleki etik ilke ve standartlara ba¤l› 

olarak çal›flmalar› uymalar› gerekti¤i hüküm 

alt›na al›nm›flt›r. Bu nedenle, üye ülkelere, 

tüm yasal denetçilerin ve denetim 

firmalar›n›n; en az›ndan kamu yarar› faaliyetleri 

ile dürüstlük, tarafs›zl›k, mesleki yeterlilik 

ve mesleki özen konular›n› kapsayan 

mesleki etik(11) kurallara tabi olmalar›n› 

sa¤lama yükümlülü¤ü getirilmifltir.(12) 

Yeni 8.Direktifin bu yöndeki hükümleri U- 

luslararas› Denetim Standartlar› (UDS) ile 

paralellik arzetmektedir. UDS'nin 2004 

versiyonunda da mesleki etik ilkelere (kiflisel 

ba¤›ms›zl›k, do¤ruluk, objektiflik, güvenilirlik 

ve mesleki davran›fl ilkelerine ba¤l›l›k) 

uyum denetimdeki kalite kontrolün temel 

unsurlar› aras›nda say›lm›fl ve kalite kontrolü 

için gereken mesleki gereksinimler a- 

ras›nda yer verilmifltir.(13) UDS'nin 2008 

versiyonunda(14) da yine benzer flekilde 

etik ilkelere (Güvenilirlik, Tarafs›zl›k, Mesleki 

yeterlilik ve mesleki özen, Gizlilik, Mesleki 

davran›fl) uyum gereklili¤i, kalite kontrolün 

temel unsurlar› aras›nda say›lm›flt›r. 

Yeni 8.Direktif uyar›nca kamu yarar› faaliyeti 

kavram› ile, çok genifl bir toplumsal ve 

kurumsal boyutta denetçinin yapt›¤› iflin 

kalitesine güvenilmesi kastedilmektedir. 

Denetim iflinin kalitesinin iyi olmas›, finansal 

tablolar›n do¤rulu¤unun sa¤lanmas› ile beraber 

etkinli¤inin art›r›lmas›na ve piyasalar›n 

düzgün ifllemesine katk›da bulunacakt›r. 

Yeni Direktifte, Komisyonun, meslek eti¤i 

hakk›nda asgari standartlar belirleme yetkisinin 

bulundu¤una at›fta bulunulmufl ve 

daha da önemlisi, meslek eti¤ine yönelik 

olarak Uluslararas› Muhasebeciler Federasyonu'nun 

(IFAC) etik ilke ve kurallar›n›n 

baz al›naca¤› hükme ba¤lanm›flt›r.(15) 

2.2. Ba¤›ms›zl›k ve Tarafs›zl›¤›n 

Sa¤lanmas› 

AB bünyesinde ba¤›ms›zl›k konusu, denetime 

iliflkin kalite güvencenin sa¤lanmas›nda 

temel unsurlar›ndan birisi olarak görülmüfltür. 

Benzer flekilde, UDS'nin 2008 

versiyonunda da hem denetim ekip üyelerinin 

hem de denetim sözleflmesi kapsam›nda 

denetim iflinin yürütülmesine iliflkin 

olarak etik ilkelere uyum ve ba¤›ms›zl›¤›n 

sa¤lanmas› gereklili¤i hususlar› kalite kontrolün 

temel unsurlar› aras›nda say›lm›fl ve 

ba¤›ms›z denetim ekibinin sorumluluklar› 

aras›nda kabul edilmifltir.(16) 

Ba¤›ms›zl›¤a iliflkin olarak yeni 8.Direktifte, 

üye ülkelerin, herhangi bir yasal denetimin 

yürütülmesi esnas›nda denetçinin ve/veya 

denetim firmas›n›n denetledi¤i iflletmeden 

ba¤›ms›z olmas›n› ve denetlenen iflletmenin 

karar alma sürecine dahil olmamas›n› temin 

etmeleri gere¤i hüküm alt›na al›nm›flt›r. 

Ayr›ca, üye ülkelerin; 

a) Tarafs›z, makul ve bilgili üçüncü taraflarca 

yasal denetçinin ya da denetim firmas›- 

n›n ba¤›ms›zl›¤›n›n olumsuz yönde etkilendi¤i 

sonucuna varmalar› halinde, 

b) Yasal denetçi, denetim firmas› veya denetlenen 

firma aras›nda, do¤rudan veya 

dolayl› herhangi bir finansal, ticari, istihdam 

ya da -ilave denetim d›fl› hizmetlerin 

sa¤lanmas› da dahil olmak üzere-baflka 

konularda herhangi bir iliflkinin mevcut oldu¤unun 

anlafl›lmas› halinde, 

yasal denetçi ya da denetim firmas›nca 

sözkonusu denetimin yürütülmemesinin 

temin edilmesi flart› getirilmifltir. E¤er yasal 

denetçinin ya da denetim firmas›n›n ba- 

¤›ms›zl›¤›, kiflisel ç›kar, tarafl› davranma, 

içli d›fll› olma hali veya güven ya da gözda- 

¤› gibi tehditlerle etkileniyor ise, yasal denetçi 

veya denetim firmas›n›n bu tehditleri 

azaltmaya yönelik gerekli önlemleri almas› 

gerekmektedir. 

E¤er, tehditlerin önem derecesi al›nan güvenlik 

önlemlerine k›yasla yetersiz kal›yor ve, 

yasal denetçinin ya da denetim firmas›n›n 

ba¤›ms›zl›¤›n› olumsuz yönde etkilemeye 

devam ediyor ise, denetçilerin denetimden 

çekilmesi gerekmektedir. Bu do¤rultuda, 

yeni direktif uyar›nca, denetim faaliyetinde 

güveni tesis etmek için üye ülkelerin, denetçilerin 

ba¤›ms›zl›klar›na yönelen tüm tehditler 

ile bu tehditleri azaltmaya yönelik olarak, 

uygulayacaklar› güvenlik önlemlerinin çal›flma 

ka¤›tlar› üzerinde belirtilmesini sa¤lama 

ve ilke-bazl› uygulama önlemleri belirleme 

yükümlülü¤ü getirilmifltir (md.22/4). 

(11) CEC, D›rect›ve 2006/43/EC,… a.g.k.temel ilke 9 

(12) CEC, D›rect›ve 2006/43/EC,… a.g.k.md.21 

(13) Türkiye Denetim Standartlar› Kurulu (TÜDESK), “UDS 220-Denetim Çal›flmas›nda Kalite Kontrolü”, Uluslararas› Denetim Standartlar› (UDS), Türmob yay›n›, No:238, 

Ankara, 2004, s.4 

(14) IFAC, “Quality Control for Audits of Historical Financial Information (ISA-220)”,Handbook of International Auditing, Assurance and Ethics Pronouncements, Jan 2008, 

s.249-250 

(15) CEC, D›rect›ve 2006/43/EC,… a.g.k.temel ilke 9 

(16) IFAC, “Quality Control for Audits of Historical Financial Information (ISA-220)”,Handbook of International Auditing, Assurance and Ethics Pronouncements, Jan 2008, 

s.250 


Ba¤›ms›zl›k önemine binaen yeni 8.direktiften 

önce de topluluk bünyesinde özel düzenlemeye 

konu edilmifltir. Bu do¤rultuda 

tarihsel süreç içinde bak›ld›¤›nda 16.5. 

2002'de Komisyonun, AB bünyesinde denetçi 

ba¤›ms›zl›¤›n› düzenlemek, mevzuatlarda 

uyumu, birlik ve beraberli¤i sa¤lamak 

üzere, “AB'de Yasal Denetçilerin Ba¤›ms›zl›¤›: 

Bir Dizi Temel ‹lkeler”(17) bafll›kl› ve 

2002/590/EC say›l› bir Tavsiye Karar› ç›- 

kard›¤› görülmektedir. 

Üye ülkelerin tasvibine sunulan bu tavsiye 

karar› üye ülkelerce kabul edilerek büyük 

ölçüde kendi mevzuat ve uygulamalar›na 

tafl›nm›flt›r (md.4). Eski 8.Direktifin denetçi 

ba¤›ms›zl›¤›na iliflkin tam bir aç›klama getirmemesi 

nedeniyle, ba¤›ms›zl›¤a iliflkin 

düzenlemeler Topluluk bünyesinde birbirinden 

farkl›l›k arzetmekte idi. 

Eski 8.Direktifin bu eksikli¤ini gidermeye 

yönelik ç›kar›lan bu karar, titiz ve yüksek 

seviyeli ilkeler belirlemifltir (md.14). Karar 

uyar›nca yasal denetçi, finansal tablolara 

iliflkin görüflünü etkileyebilecek ve tarafs›zl›¤›na 

halel getirecek tüm faaliyetlerden kaç›nmal› 

ve denetlenen iflletmeden tamamen 

ba¤›ms›z olmal›d›r (md.1.3.) 

Ayr›ca, denetim kalitesinin bir unsuru olan 

ve kararda objektiflik ve dürüstlük olarak 

tan›mlanan ba¤›ms›zl›¤›n riske edilmesinde, 

denetçilerin müflterilerle mali, ticari, istihdam, 

ifl vb. ba¤lant›lar›n›n varl›¤›n›n ortaya 

ç›kmas›nda ve denetim müflterisine ilave 

hizmetlerin sa¤lanmas› gibi durumlarda, 

denetçilerin denetimden yasaklanabilece¤i 

hükmüne yer verilmifltir. 

2002 tarihli Tavsiye Karar›n›n, Enron'un 

çöküflü sonucu gündeme gelen ba¤›ms›zl›k, 

denetçilerce “sa¤lanan ilave hizmetler” 

ve “denetim müflterisiyle istihdam iliflkisi” 

fleklindeki konulara dikkat çekmede paralellik 

içerdi¤i görülmektedir. Tavsiye Karar›, 

denetçi ba¤›ms›zl›¤›na yenilikçi nitelikte, 

aç›k bir ölçüt getirmifltir. 

Ayr›ca, ba¤›ms›zl›¤a yönelik 2002 tarihli 

sözkonusu AB Tavsiye Karar›, yeni geliflmelerin 

kapsanmama ve gözard› edilme 

olas›l›¤›n› da gözönüne alarak, statik/yasaklar 

listesi içerecek flekilde kural bazl› 

(rule-based) yap› arzeden ABD Genel Kabul 

Görmüfl Muhasebe Standartlar›n› (US- 

GAAP) örnek almad›. Bunun yerine esnekli¤i 

ve her durumda geçerlili¤i daha yüksek 

olan ilke bazl› (principle-based) bir yaklafl›- 

m› benimsemifltir. 

Nitekim, sözkonusu ilke bazl› yaklafl›m yeni 

8.Direktifte de yerini korumufl ve Direktifin 

“mesleki etik, ba¤›ms›zl›k, tarafs›zl›k, 

gizlilik ve s›r saklama” bafll›kl› IV.bölümünde 

yer alan 21.maddesinin (2).f›kras› uyar›nca 

denetim faaliyetlerinde güveni tesis 

etmek ve uygulama birlik ve beraberli¤ini 

sa¤lamak için mesleki etik kurallar›n› düzenleyen 

ilke-bazl› uygulama önlemlerinin 

benimsenmesi kabul edilmifltir. 

Öz-de¤erlendirme ya da kiflisel ç›kar›n 

sözkonusu oldu¤u durumlarda, denetçi 

veya denetim firmas›n›n ba¤›ms›zl›¤›n› sa¤lamaya 

yönelik önlem almak için, denetim 

sözleflmesinden feragat veya çekilme yönündeki 

kararlar› denetçi ya da denetim firmas›ndan 

ziyade üye devletin almas› gerekti¤inin 

alt› çizilmifltir. Kiflisel ç›kar durumlar›nda, 

bir denetçi veya denetim firmas›n›n 

yasal denetimleri yürütmesi mümkün 

olmayacakt›r.(18) 

Ayr›ca, denetim firmalar› nam ve hesab›na 

denetimi yürüten denetçilerin ba¤›ms›zl›klar› 

ve tarafs›zl›klar› hususu da yeni 8.Direktifte 

düzenlenen konular aras›ndad›r. Bu do¤rultuda, 

üye ülkelere, denetim firma sahipleri 

veya hissedarlar›n›n veya söz konusu firman›n 

veya ba¤l› kurulufllar›n›n idari, yönetim ve 

denetleme organlar›nda görevli üyelerinin, 

denetim firmas› ad›na denetimi yürüten denetçinin 

tarafs›zl›¤›n› ve ba¤›ms›zl›¤›n› herhangi 

bir biçimde tehlikeye sokabilecek bir 

müdahalede bulunmamas›n› sa¤lama yükümlülü¤ü 

getirilmifltir (md.24). 

2.3. Ba¤›ms›zl›k ve Denetim Ücretleri 

Yeni AB 8.Direktifinde, denetim ücretleri ile 

ba¤›ms›zl›k iliflkisi de düflünülmüfl olup, ü- 

ye ülkeler taraf›ndan, yasal denetçilere 

ödenen ücretlerin; 

a) Denetlenen iflletmeye ilave hizmetlerin 

sa¤lanmas› durumundan etkilenmeyecek, 

ya da ücretlerin bunlar taraf›ndan belirlenmeyecek; 

b) Herhangi bir flarta ba¤l› olarak verilmeyecek 

flekilde belirlenebilmesi için gerekli 

kurallar›n oluflturulmas›n› sa¤lama yükümlülü¤ü 

getirilmifltir. (md.25) 

Yeni 8.Direktifte ayr›ca, fleffafl›k ve denetim 

ücreti iliflkisine de yer verilmifltir. 33 nolu 

genel ilkede yasal denetçi veya denetim 

firmas› ve denetlenen iflletme aras›ndaki 

iliflkilerde daha fazla fleffafl›k sa¤lanmas› 

gere¤i hükme ba¤lanm›flt›r. Bu do¤rultuda, 

Direktifler, y›ll›k ve konsolide tablolar›n 

dipnotlar›nda denetim ücreti ve denetim 

d›fl› hizmetlere ödenen ücretin ifflas› gerekli 

k›l›nm›fl ve bu hükümleri içermeyen direktif 

ve tablolar›n de¤ifltirilmesi gere¤ine 

dikkat çekilmifltir. 

2.4. Gizlilik ve Mesleki S›r Saklama 

Denetime iliflkin yeni 8.Direktif uyar›nca, 

denetçilerin ve denetim firmalar›n›n, müflterilerinin 

gizlili¤ine itibar etmesi ve denetçilerin 

görevleri dolay›s›yla edindikleri müflterilere 

ait bilgi ve s›rlar› saklamas› çok ö- 

nemlidir. Bu nedenle, denetçi ve denetim 

firmalar›n›n bu direktifteki gizlilik ve mesleki 

s›rlara iliflkin hükümlere s›k› s›k›ya uymalar› 

zorunlu k›l›nm›flt›r. Gizlilik ve mesleki s›rlar›n 

saklanmas›na iliflkin bu kurallara, özel bir 

denetim görevine dahil olmas› durdurulan 

denetçi ve denetim firmalar›n›n da uymas› 

(genel ilke 10) hüküm alt›na al›nm›flt›r. 

Direktif uyar›nca, üye ülkelerin, yasal denetçinin 

ya da denetim firmas›n›n denetim 

yürütülmesi aflamas›nda eriflece¤i tüm bilgilerin 

ve dokümanlar›n gizlili¤inin, bu direktifteki 

gizlilik ve mesleki s›rlarla ilgili hükümler 

kapsam›nda korunmas›n› sa¤lama 

(17) Tavsiye karar›n›n tam metni için ayr›ca bkz Commission Recommendation of 16 May 2002 Statutory Auditors' Independence in the EU: A Set of Fundamental Principles 

(2002/590/EC) http://europa.eu.int/eur-lex/lex/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:32002H0590:EN:HTML 

(18) CEC, D›rect›ve 2006/43/EC,… a.g.k.md.ilke 12 


yükümlülü¤ü getirilmifltir. Ancak, denetçi 

ve denetim firmalar›na yönelik gizlilik ve 

mesleki s›r saklama kurallar›n›n, bu direktifin 

di¤er flartlar›n›n uygulanmas›na engel 

teflkil etmemeleri gerekmektedir. Bir denetçinin 

ya da denetim firmas›n›n baflka bir 

yasal denetçi ya da denetim firmas›yla yer 

de¤ifltirdi¤i durumlarda, önceki yasal denetçi 

ya da denetim firmas›, yeni yasal denetçi 

ya da denetim firmas›n›n, denetlenen 

iflletmeyle ilgili olarak tüm ilgili bilgilere 

ulaflmas›n› sa¤layacakt›r. Belli bir denetim 

görevi ile ilgi ve iliflkisi kesilen denetçi ve 

denetim firmalar› da sorumluluk aç›s›ndan, 

halihaz›r denetim görevini yürüten denetçi 

ve denetim firmas›yla birlikte sözkonusu 

denetim görevine yönelik ayn› flartlara tabi 

olma durumu devam edecektir.(19) 

2.5. ‹yi Nam Sahibi Olma ve 

Meslek Eti¤i ile ‹lgili 

Mesleki Yeterlilik S›nav› 

Yeni 8.Direktif, üye ülke yetkili merciilerinin 

sadece iyi nam ve flöhrete sahip gerçek 

kifli ve kurulufllara denetim yetkisi ve izni 

vermelerini hükme ba¤lam›flt›r.(20) Bu 

do¤rultuda, piyasada iyi bir nam sahibi olmayan, 

kötü ün ve flöhret kazanm›fl kifli ve 

kurulufllar denetçi hak, yetki ve onay›n› 

alamayacakt›r. 

Direktifte, mesleki etik kurallar› ve ba¤›ms›zl›k 

konular› önemine binaen, “Mesleki 

Yeterlilik S›nav›” bafll›kl› 7. maddede, mesleki 

yeterlilik s›nav›n›n kapsam›na da dahil 

edilmifltir (md.7). Bahse konu mesleki yeterlilik 

s›nav›, aday›n yasal denetim alan›ndaki 

konulara iliflkin teorik bilgi düzeyinin 

yeterlili¤inin ve aday›n bu bilgileri baflar›yla 

prati¤e uygulayabilme becerisinin kan›t› 

mahiyetinde de¤erlendirilmektedir. 

Direktifin teorik bilgi s›nav› bafll›kl› 8.maddesinin 

(j) f›kras› uyar›nca, mesleki yeterlilik 

s›nav›n›n bir bölümünü oluflturan teorik bilgi 

s›nav›n›n di¤er konularla birlikte öncelikle 

mesleki etik kurallar› ile ba¤›ms›zl›k konular›n› 

da kapsamas›n› hüküm alt›na alm›flt›r. 

2.6. Kamu Gözetimi ile Mesleki Etik ve 

Ba¤›ms›zl›k ‹liflkisi 

Yeni 8.Direktif'in Kamu gözetimi ve üye ülkeleraras› 

düzenleyici anlaflmalarla ilgili 

VIII.Bölümünde, kamu gözetimi ile mesleki 

etik ve ba¤›ms›zl›k iliflkileri düzenlenmifltir. 

Bu do¤rultuda, direktifin kamu gözetimi ilkelerine 

yönelik 32.maddesi uyar›nca, fleffaf 

olmas› gereken kamu gözetimi sisteminin 

yönetimine kat›lacak kiflilerin, ba¤›ms›z 

ve fleffaf bir aday gösterme prosedürüne 

uygun biçimde seçilmesi gerekti¤i hüküm 

alt›na al›nm›flt›r. 

Ayr›ca, kamu gözetim sisteminin, denetim 

firmalar›n›n mesleki etik ve meslek etik kurallar› 

ile iç kalite kontrolü ve denetim konular›ndaki 

standartlar›n belirlenmesi ve 

gözetiminde nihai sorumlulu¤a sahip olmas› 

hükme ba¤lanm›flt›r. 

2.7. Mevzuatlar›n Ülkeleraras› 

Karfl›l›kl› Kabulü Ba¤lam›nda 

Mesleki Etik ve Ba¤›ms›zl›k 

Yeni Direktif, üye ülkeler aras›ndaki yasal 

düzenlemelerin karfl›l›kl› kabulünü (34.) 

maddesinde düzenlemifltir. Bu madde 

do¤rultusunda, konsolide finansal tablolar›n 

denetimi halinde, konsolide hesaplar 

üzerinde denetim isteyen üye ülke; baflka 

bir üye ülkede kurulan ba¤l› kuruluflun denetimini 

yürüten denetçilere iliflkin olarak........mesleki 

etik kurallar› ve ba¤›ms›zl›k(21) 

konular›nda ilave koflullar öngöremeyecektir. 

Ayr›ca, bir flirkete ait hisse senetlerinin kay›tl› 

merkezin bulundu¤u ülkenin d›fl›ndaki bir üye 

ülke borsas›nda ifllem görmesi halinde, sözkonusu 

menkul k›ymetlerin ifllem gördü¤ü 

üye ülke, o flirketin y›ll›k ya da konsolide hesaplar›n›n 

denetimini yürüten denetçilerden……mesleki 

etik kurallar› ve ba¤›ms›zl›¤a 

iliflkin ilave koflullar› öngöremez. 

2.8. Ülkeleraras›nda Mesleki 

S›r Saklama ve Mevzuat 

Konusundaki ‹flbirli¤i 

Yeni Direktif, 36.maddesinde üye ülkeleraras›nda 

mesleki s›r saklama ve mevzuatlar 

konusundaki iflbirli¤ini düzenlemektedir. 

Bu madde do¤rultusunda, üye ülkelerin, 

kabul, tescil, kalite güvencesi, soruflturma 

ve disiplinden sorumlu yetkili otoriteleri, 

bu Direktifte s›ralanan sorumluluklar›n› 

yerine getirme amac›yla, her ihtiyaç 

duyuldu¤unda (bilgi al›flverifli, soruflturmalar 

hk.) birbirlerine yard›m edecekler ve gerekli 

iflbirli¤ine gideceklerdir. 

Ayr›ca, bu madde uyar›nca, mesleki s›r 

saklama yükümlülü¤ü, yetkili mercilerce 

istihdam edilen veya edilmifl olan tüm flah›slara 

uygulanacakt›r. Mesleki s›rr›n kapsad›¤› 

bilgiler, yasalar›n veya mevzuatlar›n 

vermifl oldu¤u yetki veya üye ülkenin idari 

prosedürleri haricinde herhangi bir kifli veya 

kuruma aç›klanmayabilir. 

Yeni direktif ayr›ca, üye ülkelerdeki denetim 

konusundaki yetkili otoritelerin gizli bilgi 

al›flveriflinde bulunmalar›n› engellemeyecektir. 

Bu tür bilgi al›flverifli, yetkili otoritelerce 

istihdam edilen veya daha önceden 

istihdam edilmifl kiflilerin tabi oldu¤u 

mesleki s›r saklama yükümlülü¤üyle garanti 

alt›na al›nacakt›r. 

Yetkili otoriteler talep üzerine ve en k›sa 

sürede, yukar›da belirtilen amaçlarla ilgili 

olarak talep edilen her tür bilgiyi sa¤layacakt›r. 

Gerekti¤i durumlarda, bu tür bir taleple 

karfl›laflan yetkili otoritelerin, en k›sa 

sürede, talep edilen bilgileri toplamak üzere 

gerekli önlemleri almas› gere¤i hüküm 

alt›na al›nm›flt›r. Benzer flekilde, sa¤lanan 

bilgilerin gizlili¤i, bilgiyi alan yetkili mercilerce 

istihdam edilen veya daha önceden 

istihdam edilmifl kiflilerin tabi oldu¤u mesleki 

s›r saklama yükümlülü¤üyle temin alt›- 

na al›nacakt›r. 



(21) 8.Direktifin ba¤›ms›zl›¤› etkileyen rotasyon, fleffafl›k, dan›flmanl›k hizmetlerinin yasaklanmas› vb. konulardaki hükümleri için ayr›ca bkz. AKSOY, Tamer, “Ba¤›ms›z 

Denetimle ‹lgili Yeni AB 8.Direktifi'nin Rotasyon, fieffafl›k, Kamu Gözetimi ve Kalite Güvencesi Aç›s›ndan Getirdikleri”, Bülten Dergisi, ASMMMO, Y›l:17, Say›:175, Kas›m- 

Aral›k 2007, s.30-34 


SONUÇ 

AB Direktifleri, aday ve üye ülkeler için 'yol 

gösterici' mahiyette olup bu direktiflerin 

esas al›nmas› ve ulusal yasal mevzuat›n 

bunlarla uyumlaflt›r›lmas› zorunlulu¤u bulunmaktad›r. 

Yeni AB 8.Direktifi, AB bünyesindeki 

en önemli denetim düzenlemesidir. 

Bu direktif, di¤er konular›n yan› s›ra, 

mesleki etik, meslek etik kurallar› ve ba- 

¤›ms›zl›k konular›nda da SOX ve uluslararas› 

standartlara paralel önemli düzenlemeler 

getirmektedir. 

Ülkemizin AB ile uyum ve müzakere sürecinde 

olmas›, di¤erlerine ilaveten baflta 

mesleki etik, meslek etik kurallar› ve ba- 

¤›ms›zl›k konular› olmak üzere bahse konu 

direktifin hükümlerine uyum sa¤lanmas› 

gereklili¤ini ön plana ç›karmaktad›r. 

Mesleki etik ilke ve standartlara uyum derecesi 

ile denetim iflinin kalitesinin artmas› 

ve finansal tablolar›n do¤rulu¤unun sa¤lanmas› 

aras›nda do¤rusal bir iliflki bulunmaktad›r. 

Yani, mesleki etik kurallara u- 

yum artt›kça denetim kalitesi artmakta, 

KAYNAKÇA 

denetçiye ve yap›lan denetime de güven 

artmaktad›r. Ayr›ca do¤ru finansal raporlama 

ve bilgilenme de artmaktad›r. Nitekim 

bunun birer göstergesi olarak, hem yeni 

AB 8.Direktifinde hem de UDS'de denetim 

iflinin yürütülmesinde meslek etik kurallar›na 

uyulmas› ve ba¤›ms›zl›¤›n sa¤lanmas› 

son derece önemli görülerek yasal 

hükme ba¤lanm›flt›r. 

Bu nedenle, AB ile müzakere sürecinde 

olan ülkemiz aç›s›ndan öncelikle, yaflanan 

skandallar ve etik dejenerasyonlar da dikkate 

al›narak, meslek eti¤i ve eti¤e uygun 

mesleki davran›fl konusunda genel bilinçlendirme 

ve fark›ndal›k seviyesinin yükseltilmesine; 

mesleki bir etik kültür yarat›lmas›na 

ve tüm meslek mensuplar›na benimsetilmesine 

yönelik çabalar ve önlemler 

yo¤unlaflt›r›lmal›d›r. 

Meslek etik kurallar› ve otoritelerdeki da- 

¤›n›kl›k ve çok bafll›l›k giderilerek tüm kesimleri 

kavrayan düzenlemelerin tamam› 

“özel ve tek bir düzenleme içinde” toplanmal› 

ve meslek eti¤inin detayl› bir “hukuku” 

oluflturulmal›d›r. 

TÜRMOB taraf›ndan “meslek mensuplar›n›n 

mesleki faaliyetlerde uyacaklar› etik ilkeler 

hakk›ndaki yönetmeli¤in yay›nlanmas› 

ve bünyesinde Etik ve Haks›z Rekabet 

kurullar›n›n kurulmas›, önemli, yerinde 

ve isabetli ad›mlar› oluflturmufltur. 

Bahse konu yönetmelik, IFAC Etik kurallar› 

(Kod'u) ve AB 8.Direktif hükümleri baflta 

olmak üzere yaz›l› meslek etik kurallar›n›n 

eflit ve tavizsiz biçimde uygulanma sürecinin 

yak›ndan ve ciddiyetle takibi önem 

arzetmektedir. Gerek meslek örgütünde 

ve gerekse üniversitelerde mesleki etik 

konusunda meslek içi ve meslek öncesi 

sürekli e¤itim seferberli¤i bafllat›lmas›n›n 

ve geliflmelere paralel olarak, oluflturulan 

kurallar›n ifllerli¤inin art›r›lmas›n›n yararl› 

olaca¤› düflünülmektedir. 

Meslek etik kurallar›na uyum ve benimsenme 

derecesi artt›kça, toplumsal sorumluluk 

ve kamu yarar›n›n 'emniyet sübab›n›' 

oluflturan meslek ve meslek mensubuna 

duyulan güvenilirlik ve sayg›nl›k da ayn› 

oranda artacakt›r. 

- AKSOY, Tamer, “Ba¤›ms›z Denetimle ‹lgili Yeni AB 8.Direktifi'nin Rotasyon, fieffafl›k, Kamu Gözetimi ve Kalite Güvencesi Aç›s›ndan Getirdikleri”, Bülten Dergisi, ASMM- 

MO, Y›l:17, Say›:175, Kas›m-Aral›k 2007 

- AKSOY, Tamer, ET‹K-Ulusal ve Uluslararas› ‹lkelere Yönelik Karfl›laflt›rmal› Bir ‹nceleme:Muhasebe Meslek Eti¤i, Yetkin Yay›nlar›, Ankara, 2006 

- AKSOY, Tamer, “Avrupa Birli¤i (AB) 8.Yönergesi ve 3568 Say›l› Mali Müflavirlik Yasas›nda Ba¤›ms›zl›k ve Etik”, Bülten Dergisi, ASMMMO, Y›l:13, Say›:147-148, May›s- 

Haziran 2003 

- AKSOY, T., “AB ‹le Uyum Sürecinde Muhasebe ve Denetimde Ba¤›ms›zl›k ve Etik”, Bülten Dergisi, ASMMMO, Y›l:12, Say›:141-142, Kas›m-Aral›k 2002 

- B‹LG‹NO⁄LU, F., “Uluslararas› Muhasebe”, ‹.Ü.‹flletme Fakültesi Dergisi, C.22, S.1, Nisan 1993, s.83 

- CEC, D›rect›ve 2006/43/EC of the European Parl›ament and of the Counc›l of 17 May 2006 on Statutory Audits of Annual Accounts and Consolidated Accounts, 

Amending Council Directives 78/660/EEC and 83/349/EEC and repealing Council Directive 84/253/EEC 

- Commission Recommendation of 16 May 2002 Statutory Auditors' Independence in the EU: A Set of Fundamental Principles (2002/590/EC) http://europa. eu.int/eurlex/lex/LexUriServ/LexUriServ. 

do?uri=CELEX:32002H0590:EN:HTML 

- EARLEY, C.E. ve P.T.KELLY, “A Note on Ethics Educational Interventions in an Undergraduate Auditing Course: Is There an Enron Effect?”, Issues in Accounting Education, 

February 2004 

- GIELEN,F., A.CRISTINA, H.BARROS, ”Corporate Sector Accounting and Auditing Within the Acquis Communautaire”, “Advanced Program in Accounting and Auditing 

Regulation”, WB, Repar›s, 31 May 2005 

- IFAC, “Quality Control for Audits of Historical Financial Information (ISA-220)”, Handbook of International Auditing, Assurance and Ethics Pronouncements, Jan 2008 

- McCONNELL, Jr., BANKS, G.Y., “How Sarbanes-Oxley Will Change the Audit Process?”, Journal of Accountancy, September, Vol.196, No:3, 2003 

- PEKDEM‹R, Recep, “Türkiye III. Muhasebe Denetimi Sempozyumu'nun De¤erlendirilmesi”, PEKER R.(Ed.), III.Türkiye Muhasebe Denetimi Sempozyumu, Muhasebe 

Denetimi Mesle¤inde Yetkiler Ve Sorumluluklar Ve Meslek Ahlak›, ‹SMMMO Yay›n›, No:20, 1997 

- Türkiye Denetim Standartlar› Kurulu (TÜDESK), “UDS 220-Denetim Çal›flmas›nda Kalite Kontrolü”, Uluslararas› Denetim Standartlar› (UDS), Türmob yay›n›, No:238, Ankara, 

2004 

- U.S. SECURITIES AND EXCHANGE COMMISSION, The Sarbanes- Oxley Act of 2002, 

(http://www.auditnet.org/articles/SOX&IA.htm) 

- UL HAQ, Armaghan, Creative Accounting and Off-Balance Sheet Activities, PWC, (www.pwcglobal.com), 2002 

http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/ site/en/oj/2006/l_157/l_15720060609en00870107.pdf (eriflim:16.02.2008) 


ULUSLARARASI MUHASEBE STANDARTLARI KAPSAMINDA 

HASILAT KAVRAMI VE HASILATIN ÖLÇÜMÜ 

Dr.A.R.Zafer SAYAR/ SPK Bafluzman›, TMSK E.Baflkan Yard›mc›s› 

U 

luslararas› Muhasebe Standard› 

18 (UMS 18) kapsam›nda has›lat; 

“ortaklar›n sermaye katk›lar› d›fl›nda, özkaynakta 

art›flla sonuçlanan ve iflletmenin 

dönem içindeki ola¤an faaliyetlerinden elde 

edilen brüt ekonomik fayda tutar›” olarak 

tan›mlanmaktad›r. Bir ifllemden do¤an has›lat 

tutar›, genellikle iflletme ile varl›¤›n al›- 

c›s› veya kullan›c›s› aras›ndaki anlaflma ile 

belirlenir. Has›lat, iflletme taraf›ndan uygulanan 

ticari iskontolar ve miktar indirimleri 

de göz önünde tutularak, al›nan veya al›nacak 

olan bedelin gerçe¤e uygun (makul) 

de¤eri ile ölçülür. Gerçe¤e uygun de¤er; 

karfl›l›kl› pazarl›k ortam›nda, bilgili ve istekli 

gruplar aras›nda bir varl›¤›n el de¤ifltirmesi 

ya da bir borcun ödenmesi durumunda 

ortaya ç›kmas› gereken tutard›r. 

UMS 18 afla¤›daki ifllem ve olaylardan kaynaklanan 

has›lat›n muhasebelefltirilmesinde 

uygulan›r: 

(a) Mal sat›fllar›; (sat›fl amaçl› olarak iflletme 

taraf›ndan üretilmifl veya yeniden sat›fl 

amaçl› al›nm›fl) ; 

(b) Hizmet sunumlar›; ve 

(c) ‹flletme varl›klar›n›n baflkalar› taraf›ndan 

kullan›lmas›ndan sa¤lanan faiz, isim hakk› 

ve temettüler. 

A. Mal Sat›fllar› 

Mallar›n sat›fl›ndan elde edilen has›lat, afla- 

¤›daki koflullar›n varl›¤› halinde muhasebelefltirilir: 

(a) ‹flletmenin, al›c›ya, mallar›n mülkiyetine 

iliflkin önemli risk ve getirileri devretmifl olmas›, 

(b) ‹flletmenin, genellikle mülkiyetle iliflkilendirilen 

derecede yönetsel kat›l›m› sürdürmemesi 

ya da sat›lan mallar üzerinde etkili 

kontrol sa¤lamamas›, 

(c) Has›lat tutar›n›n güvenilir flekilde ölçülebilmesi; 

(d) ‹fllemle iliflkili ekonomik faydalar›n iflletmeye 

girmesinin muhtemel olmas›, 

(e) ‹fllemle iliflkili olarak yap›lan veya yap›lacak 

olan masraflar›n güvenilir flekilde ölçülebilmesi. 

‹flletmenin, mülkiyetle ilgili önemli riskleri 

elinde tutmaya devam etmesi durumunda, 

bu ifllem bir sat›fl olarak de¤erlendirilmez 

ve has›lat olarak muhasebelefltirilmez. Bir 

iflletme mülkiyetle ilgili önemli riski çeflitli 

flekillerde elinde tutabilir. ‹flletmenin mülkiyetle 

ilgili önemli risk ve getirileri tafl›maya 

devam etti¤i durumlara iliflkin örnekler afla- 

¤›da sunulmaktad›r: 

(a) ‹flletmenin normal garanti hükümleri 

kapsam› d›fl›nda yetersiz performansa iliflkin 

yükümlülük tafl›mas›, 

(b) Belirli bir sat›fl has›lat›n›n tahsilat›n›n, 

al›c›n›n mal›n sat›fl kofluluna ba¤l› olmas›, 

(c) Sat›fl›n ilgili varl›¤›n monte edilmesi kofluluyla 

yap›lmas› ve sözleflmenin önemli bir 

bölümünü oluflturan montaj›n henüz iflletme 

taraf›ndan tamamlanmam›fl olmas›, 

(d) Al›c›n›n sat›fl sözleflmesi ile belirlenen bir 

gerekçeye dayanarak al›mdan vazgeçme 

hakk›n›n bulunmas› ve iflletmenin söz 

konusu mallar›n iade edilip edilmeyece¤inden 

emin olmamas›. 

‹flletmenin, sahiplikle ilgili önemsiz bir riski 

tafl›mas› durumunda, ifllem sat›fl niteli¤indedir 

ve has›lat olarak muhasebelefltirilir. 

Örne¤in, sat›c› yaln›zca alacak tutar›n›n 

tahsilat›n› güvence alt›na almak amac›yla 

hukuki mülkiyeti muhafaza edebilir. E¤er 

iflletme böyle bir durumda mülkiyetle ilgili 

önemli risk ve getirileri devretmiflse, ifllem 

sat›fl niteli¤indedir ve has›lat olarak muhasebelefltirilir. 

‹flletme taraf›ndan mülkiyete 

iliflkin önemsiz risk tafl›nmas›na iliflkin bir 

baflka örnek de, al›c›n›n memnun kalmamas› 

durumunda bedelin iade edilece¤i bir 

perakende sat›flt›r. Bu gibi durumlarda has›lat, 

sat›c›n›n gelecekteki mal iadelerini güvenilir 

biçimde tahmin edebilmesi ve bunlar 

için geçmifl deneyimler ve di¤er ilgili veriler 

çerçevesinde bir karfl›l›k ay›rmas› kofluluyla, 

sat›fl›n gerçekleflti¤i tarih itibariyle 

muhasebelefltirilir. 

Mal sat›fl uygulamalar›nda has›lat›n ölçümüne 

iliflkin baz› örneklere afla¤›da yer verilmektedir: 

1. Teslimat›n al›c›n›n iste¤i üzerine geciktirildi¤i, 

fakat al›c›n›n mülkiyete sahip 

oldu¤u ve faturay› kabul etti¤i sat›fllar 

Afla¤›daki koflullar›n sa¤lanmas› durumunda, 

has›lat, al›c› mülkiyeti ald›¤›nda muhasebelefltirilir: 

(a) Teslimat›n yap›laca¤› muhtemelse, 

(b) ‹lgili mamül kalemi elde mevcut, tespit 

edilmifl ve sat›fl›n muhasebelefltirildi¤i zaman 

al›c›ya teslim edilmek üzere haz›rsa, 

(c) Al›c›, ertelenen teslimat talimatlar›n› teyit 

ederse, 

(d) Normal ödeme koflullar› uygulan›rsa. 

Sadece mallar›n teslimat zaman›nda elde 

edilmesi veya imal edilmesi konusunda bir 

niyetin bulunmas› halinde ise has›lat muhasebelefltirilmez. 

2. fiartlara ba¤l› olarak nakledilen mallar 

(a) Kurulum ve inceleme 

Has›lat, normalde, al›c› teslimat› kabul etti- 

¤inde ve kurulum ve inceleme tamamland›- 

¤›nda muhasebelefltirilir. Ancak, afla¤›daki 

durumlarda has›lat, al›c›n›n teslimat› kabulü 

üzerine muhasebelefltirilir: 

(i) Kurulum süreci yap›s› itibariyle basitse, 

örne¤in;sadece paketinin aç›l›p güç ve 

anten kablosunun yerlefltirilmesi gereken, 

fabrika testi yap›lm›fl bir televizyon al›c›s›n›n 

kurulumu, 

(ii) ‹nceleme sadece sözleflme bedelinin nihai 

olarak tespiti amac›yla yap›l›yorsa, örne¤in; 

ticari mamül nakliyelerinde. 

(b) Al›c› s›n›rl› bir iade hakk› için pazarl›k 

yapt›ysa, onaylama üzerine muhasebelefltirme 

Mamülün iade olas›l›¤› hakk›nda bir belirsizlik 

varsa, has›lat, nakliyenin al›c› taraf›n- 

36 ANAL‹Z BÜLTEN OCAK-fiUBAT 2008

dan resmi olarak kabul edilmesi üzerine veya 

mallar›n teslim edilip reddedilme süresinin 

geçmesi üzerine muhasebelefltirilir. 

(c) Al›c›n›n sat›c› ad›na mallar› satmay› 

üstlendi¤i konsinye sat›fllar 

Has›lat, mallar üçüncü bir tarafa sat›ld›¤›nda 

sat›c› taraf›ndan muhasebelefltirilir. 

(d) Teslimatta nakit sat›fllar 

Has›lat, teslimat yap›ld›¤›nda muhasebelefltirilir 

ve nakit sat›c› veya temsilcisi taraf›ndan 

al›n›r. 

3. Mallar›n al›c›n›n bir dizi taksit sonucunda 

nihai ödemeyi yapmas› sonras›nda 

teslim edildi¤i sat›fllar 

Bu tür sat›fllardan elde edilen has›lat, mallar 

teslim edildi¤inde muhasebelefltirilir. 

Ancak, deneyimler bu tür sat›fllar›n ikmal 

edildi¤ini gösteriyorsa, mallar›n mevcut, 

belirlenmifl ve al›c›ya teslimata haz›r durumda 

olmas› kofluluyla önemli miktarda 

depozito al›nd›¤›nda has›lat muhasebelefltirilebilir. 

4. Stoklarda halihaz›rda bulunmayan 

mallar›n, örne¤in halen imal edilecek o- 

lan veya müflteriye üçüncü bir flah›s veya 

kurumdan do¤rudan teslimat› yap›- 

lacak mallar›n, teslimat›ndan önce ödeme 

(veya k›smi ödeme) al›nd›¤›ndaki siparifller 

Has›lat, mallar al›c›ya teslim edildi¤inde 


5. Sat›c›n›n ayn› zamanda, ileri bir tarihte 

ayn› mallar› geri almay› kabul etti¤i 

veya sat›c›n›n geri al›m konusunda bir 

al›m opsiyonu bulunan, veya al›c›n›n sat›c› 

taraf›ndan mallar›n geri al›m› için bir 

sat›m opsiyonuna sahip oldu¤u sat›fl ve 

geri al›m anlaflmalar› 

Finansal varl›k d›fl›ndaki bir varl›k hakk›ndaki 

bir sat›fl ve geri al›m anlaflmas› için, 

anlaflman›n koflullar›n›n, sat›c›n›n, mülkiyetin 

getirdi¤i risk ve getirileri al›c›ya devredip 

devretmedi¤ini belirlemek amac›yla analiz 

edilmesi gerekmektedir. Has›lat bu analizin 

sonucuna göre muhasebelefltirilir. Kanuni 

mülkiyet hakk› devredilmifl olsa da, sat›c›, 

mülkiyetin getirdi¤i risk ve getirileri elinde 

tuttu¤unda ifllem bir finansman olgusudur 

ve has›lata yol açmaz. 

6. Distribütör, sat›c›lar veya yeniden sat›fl 

yapan bayiler gibi arac›lara yap›lan 

sat›fllar 

Bu tür sat›fllar›n has›lat› genellikle, mülkiyete 

iliflkin risk ve getiriler karfl› tarafa geçti¤inde 

muhasebelefltirilir. Ancak, al›c› esas olarak 

bir temsilci gibi faaliyet gösteriyorsa, bu sat›fl 

konsinye sat›fl olarak de¤erlendirilir. 

7. Yay›n ve benzeri abonelikler 

‹lgili abonelikler her bir dönemde benzer tutarda 

ise, has›lat aboneli¤e konu olan fleyin 

gönderildi¤i dönemde do¤rusal bazda muhasebelefltirilir. 

Aboneliklerin de¤eri dönemden 

döneme farkl›l›k gösterdi¤inde, has›lat 

aboneli¤in kapsad›¤› tüm yay›n veya benzeri 

aboneliklerin tahmini sat›fl de¤erine göre 

gönderilen aboneliklerin sat›fl de¤eri baz›nda 


8. Bedelin taksitler halinde al›nabildi¤i 

taksitli sat›fllar 

Faiz hariç olarak, sat›fl bedeline atfedilebilen 

has›lat, sat›fl tarihinde muhasebelefltirilir. 

Sat›fl bedeli, al›nacak taksitlere emsal 

faiz oran›nda iskonto uygulamak suretiyle 

hesaplanan cari de¤eridir. Faiz unsuru, etkin 

faiz yöntemi kullan›larak, kazan›ld›kça 

has›lat olarak muhasebelefltirilir. 

9. Emlak sat›fllar› 

Has›lat normal olarak kanuni mülkiyet hakk› 

al›c›ya geçti¤inde muhasebelefltirilir. Ancak, 

baz› yarg› makamlar›nda, kanuni mülkiyet 

hakk› karfl› tarafa geçmeden önce 

mülkiyet d›fl› haklar al›c›ya verilebilmekte ve 

dolay›s›yla mülkiyete iliflkin risk ve getiriler 

bu aflamada devredilmifl olmaktad›r. Bu tür 

durumlarda, sat›c›n›n sözleflme kapsam›nda 

tamamlamas› gereken daha fazla faaliyet 

bulunmamas› kofluluyla, has›lat›n muhasebelefltirilmesi 

uygun olabilir. Her iki durumda 

da, e¤er sat›c›n›n, mülkiyet d›fl› ve/ 

veya mülkiyet hakk›n›n devredilmesinden 

sonra herhangi bir önemli faaliyette bulunma 

zorunlulu¤u varsa, has›lat, bu faaliyetler 

gerçeklefltirildikçe muhasebelefltirilir. Bu 

konuda bir örnek, inflaat› henüz bitmemifl 

bir bina veya bir fabrika binas›d›r. 

Baz› durumlarda, emla¤›n sat›c› taraf›ndan, 

mülkiyete iliflkin risk ve getirilerin devredilmedi¤i, 

sat›c›n›n kat›l›m›n›n bir süre daha 

devam edece¤i flat›fllar sözkonusu olabilir. 

Bu konudaki örneklere, içerisinde al›m 

ve sat›fl opsiyonlar› bulunan sat›fl ve geri 

al›m anlaflmalar›n› ve sat›c›n›n gayrimenkulun 

belirli bir dönem için dolulu¤unu garanti 

etti¤i veya al›c›n›n yat›r›m› üzerinde belirli 

bir dönem için getiriyi garanti etti¤i anlaflmalar› 

vermek mümkündür. Bu tür durumlarda, 

sat›c›n›n devam eden kat›l›m›n›n yap›s› 

ve derecesi, ifllemin nas›l muhasebelefltirilece¤ini 

belirler. Muhasebelefltirilmesi, 

sat›fl veya finansman, kiralama veya di¤er 

türde kâr paylafl›m düzenlemesi olarak yap›labilir. 

E¤er sat›fl olarak muhasebelefltirilirse, 

sat›c›n›n kat›l›m› has›lat›n muhasebelefltirilmesini 

geciktirebilir. 

Sat›c› ayn› zamanda ödeme yöntemini ve 

al›c›n›n ödemeyi tamamlama konusundaki 

taahhüdünün kan›tlar›n› da de¤erlendirir. 

Örne¤in, al›c›n›n ilk peflin ödemesi de dahil 

olmak üzere, ödemelerin toplam› al›nd›¤›nda 

veya al›c›n›n devam eden ödemeleri, al›- 

c›n›n ödemeyi tamamlayaca¤›na dair taahhüdü 

hakk›nda yeterli kan›t sa¤lad›¤›nda, 

has›lat al›nan nakit ölçüsünde muhasebelefltirilir. 

B. Hizmet Sunumlar› 

Hizmet sunumuna iliflkin bir ifllemin sonucunun 

güvenilir biçimde tahmin edilebildi¤i 

durumlarda, ifllemle ilgili has›lat ifllemin raporlama 

dönemi sonunda tamamlanma 

düzeyi dikkate al›narak muhasebelefltirilir. 

Afla¤›daki koflullar›n tamam›n›n varl›¤› durumunda, 

iflleme iliflkin sonuçlar›n güvenilir 

biçimde tahmin edilebildi¤i kabul edilir: 

(a) Has›lat tutar›n›n güvenilir biçimde ölçülebilmesi, 

(b) ‹flleme iliflkin ekonomik faydalar›n iflletmeye 

giriflinin muhtemel olmas›, 

(c) Raporlama dönemi sonunda ifllemin tamamlanma 

düzeyinin güvenilir biçimde ölçülebilmesi, 

(d) ‹fllem için katlan›lan maliyetler ile ifllemin 

tamamlanmas› için gereken maliyetlerin 

güvenilir biçimde ölçülebilmesi. 

‹fllemin tamamlanma düzeyi dikkate al›narak 

has›lat›n muhasebelefltirilmesi tamamlanma 

yüzdesi yöntemi olarak adland›r›l›r. 

Belirli bir dönemde, belirsiz say›da ifllemin 

yap›lmas› suretiyle sunulan hizmetler için; 

baflka bir yöntemin tamamlanma düzeyini 

daha iyi temsil edece¤ine iliflkin bir kan›t›n 

bulunmamas› durumunda, has›lat belirlenmifl 

dönem boyunca do¤rusal yöntem 

esas›na göre muhasebelefltirilir. Belirli bir 

ifllemin di¤er bütün ifllemlerden önemli olmas› 

durumunda, has›lat›n muhasebelefl- 

BÜLTEN OCAK-fiUBAT 2008 ANAL‹Z 37

tirilmesi önemli ifllemin yerine getirilmesine 

kadar ertelenir. 

Hizmet sunumuna iliflkin ifllemin sonucunun 

güvenilir biçimde tahmin edilemedi¤i 

durumlarda has›lat, ancak muhasebelefltirilmifl 

giderlerin geri kazan›labilir tutar› kadar 


Hizmet sunumlar›nda baz› hizmet türleri itibariyle 

has›lat›n ölçümüne iliflkin örneklere 

afla¤›da yer verilmektedir: 

1. Kurulum ücretleri 

Kurulum ücretleri kurulumun tamamlanma 

aflamas›na göre has›lat olarak muhasebelefltirilir. 

Ancak, kurulum ürünün sat›fl›n›n 

d›fl›nda ise, mallar sat›ld›ktan sonra muhasebelefltirilir. 

2. Ürün fiyat›na dahil servis ücretleri 

Bir ürünün sat›fl fiyat› daha sonra yap›lacak 

servis hizmetlerini (örne¤in, sat›fl sonras› 

destek ve yaz›l›m sat›fl› durumunda ürün 

gelifltirme) kaps›yor ve bu tutar biliniyorsa, 

bu tutar›n ilgili döneme ertelenmesi ve servisin 

gerçeklefltirildi¤i dönemde has›lat olarak 

muhasebelefltirilmesi gerekmektedir. 

Ertelenen tutar, bu hizmetler üzerinde makul 

bir kâr ile birlikte anlaflma kapsam›ndaki 

servislerin beklenen maliyetlerini karfl›layacak 

olan tutard›r. 

3. ‹lan komisyonlar› 

Medya komisyonlar›, ilgili ilan veya reklam 

halka gösterildi¤inde muhasebelefltirilir. 

Prodüksiyon komisyonlar›, projenin tamamlanma 

aflamas›na göre muhasebelefltirilir. 

4. Sigorta acentesi komisyonlar› 

Al›nan veya acentenin daha fazla hizmet 

sa¤lamas›n› gerektirmeyen al›nacak sigorta 

acentesi komisyonlar›, ilgili poliçelerin efektif 

bafllang›ç veya yenilenme tarihlerinde 

has›lat olarak muhasebelefltirilir. Ancak, a- 

centenin poliçenin ömrü boyunca daha 

fazla hizmet sa¤lamas›n›n gerekece¤i olas› 

ise, komisyon, veya komisyonun bir k›sm› 

ertelenir ve poliçenin halen yürürlükte oldu- 

¤u dönemde has›lat olarak muhasebelefltirilir. 

5. Finansal hizmet ücretleri 

Finansal hizmet ücretleri için has›lat›n muhasebelefltirilmesi 

ücretlerin de¤erlendirildi¤i 

amaçlara ve ilgili finansal araç için uygulanan 

muhasebe esas›na ba¤l› bulunmaktad›r. 

Finansal hizmet ücretlerinin aç›klamas›nda, 

sa¤lanan hizmetlerin yap›s› ve 

özü ifade edilmeyebilir. Dolay›s›yla, bir finansal 

arac›n etkin faiz oran›n›n içerisinde 

bir parças› olan ücretler, hizmetler sa¤land›kça 

kazan›lan ücretler ve önemli bir faaliyetin 

yap›lmas› üzerine kazan›lan ücretler 

aras›nda ayr›m yap›lmas› gereklidir. 

(a) Finansal arac›n etkin faiz oran›n›n 

içerisinde bir parças› olan ücretler 

Bu tür ücretler genellikle etkin faiz oran›nda 

yap›lan düzeltme olarak ele al›n›r. Ancak; finansal 

araç, kâr veya zararda muhasebelefltirilen 

gerçe¤e uygun de¤erdeki de¤ifliklikle 

birlikte gerçe¤e uygun de¤er üzerinden 

ölçüldü¤ünde, ücretler finansal araç ilk 

muhasebelefltirildi¤inde has›lat olarak muhasebelefltirilir. 

(i) “Kâr veya zarar yoluyla gerçe¤e uygun 

de¤er üzerinden ölçülen” bir finansal 

varl›k olarak s›n›fland›r›lanlar d›fl›ndaki 

bir finansal varl›¤›n oluflturulmas› 

veya elde edilmesine iliflkin olarak iflletme 

taraf›ndan al›nan oluflum ücretleri 

Bu tür ücretler, al›c›n›n finansal durumunun 

de¤erlendirilmesi, garanti, teminat ve di¤er 

güvence düzenlemelerinin de¤erlendirilmesi 

ve kaydedilmesi, araca iliflkin flartlar›n 

müzakere edilmesi, belgelerin haz›rlanmas› 

ve sürecin iflletilmesi ve ifllemin kapat›lmas› 

gibi faaliyetlere yönelik tazminat kay›tlar› 

içerebilir. Sonuçta ortaya ç›kan finansal 

araçla iliflki yarat›lmas›n›n ayr›lmaz bir parças› 

olarak de¤erlendirilen bu ücretler ilgili 

do¤rudan maliyetlerle birlikte ertelenirler ve 

etkin faiz oran›nda yap›lan düzeltme olarak 

muhasebelefltirilirler. 

(ii) ‹tfa edilmifl maliyet üzerinden ölçülen 

finansal borçlar›n ç›kar›lmas› üzerine 

al›nan oluflum ücretleri 

Bu tür ücretler, bir finansal borçla iliflki yarat›lmas›n›n 

ayr›lmaz bir parças›d›r. Bir finansal 

borç, “kâr veya zarar yoluyla gerçe- 

¤e uygun de¤er üzerinden” olarak s›n›fland›r›lmad›¤›nda, 

al›nan oluflum ücretleri yap›lan 

di¤er ilgili ifllem maliyetleri ile birlikte 

finansal borcun ilk defter de¤erine dahil 

edilir ve etkin faiz oran›nda yap›lan düzeltme 

olarak muhasebelefltirilirler. ‹flletme, finansal 

borç için etkin faiz oran›n›n ayr›lmaz 

bir parças› olan maliyet ve ücretleri, oluflum 

ücretleri ve yat›r›m yönetimi hizmetleri gibi 

hizmetlerin sa¤lanmas› hakk›na iliflkin ifllem 

maliyetlerinden ay›r›r. 

(b) Hizmetler sa¤land›kça kazan›lan ücretler 

(i) Krediye iliflkin hizmetlerin yap›lmas› 

için kesilen ücretler 

Bir iflletme taraf›ndan bir krediye iliflkin hizmetlerin 

yap›lmas› için kesilen ücretler hizmetler 

sa¤land›kça has›lat olarak muhasebelefltirilir. 

(c) Önemli bir faaliyetin yap›lmas› üzerine 

kazan›lan ücretler 

Ücretler afla¤›daki örneklerde oldu¤u gibi 

önemli faaliyet tamamlan›nca has›lat olarak 


(i) Bir müflteriye hisse tahsisinden al›- 

nan komisyon 

Hisseler tahsis edildi¤inde komisyon has›- 

lat olarak muhasebelefltirilir. 

(ii) Borçlu ile yat›r›mc› aras›nda bir kredi 

düzenlenmesi için al›nan plasman ücretleri 

Kredi düzenlendi¤inde ücret has›lat olarak 


(iii) Kredi konsorsiyum ücretleri 

Bir kredi düzenleyen ve kredi paketinin hiçbir 

k›sm›n› kendisi için elinde tutmayan (veya 

di¤er kat›l›mc›larla karfl›laflt›r›labilir risk 

için ayn› etkin faiz oran›nda bir k›sm›n› elinde 

tutan) bir iflletme taraf›ndan al›nan bir 

konsorsiyum ücreti konsorsiyum hizmeti 

için bir tazminatt›r. Bu tür bir ücret konsorsiyum 

tamamland›¤›nda has›lat olarak muhasebelefltirilir. 

6. Girifl ücretleri 

Sanatsal gösteriler, ziyafet ve di¤er özel etkinliklerden 

elde edilen has›lat, etkinlik gerçekleflti¤inde 

muhasebelefltirilir. Belirli say›- 

da etkinlik için abonelik sat›ld›¤›nda ücret 

her bir etkinli¤e, her bir etkinlikte hizmetlerin 

sa¤lanma derecesini yans›tan bir esasa 

göre da¤›t›l›r. 

7. Ö¤retim ücretleri 

Has›lat, ö¤retim yap›lan dönemde muhasebelefltirilir. 

8. Üyeli¤e kabul, girifl ve üyelik ücretleri 

Has›lat›n muhasebelefltirilmesi, sa¤lanan 

hizmetlerin yap›s›na ba¤l›d›r. Ücret sadece 

üyelik içinse ve di¤er hizmet veya ürünlere 

ayr› ücret ödeniyorsa veya ayr› bir y›ll›k 

abonelik varsa, ücret tahsil edilebilirli¤i konusunda 

herhangi bir belirsizli¤in bulunma- 


d›¤› durumda has›lat olarak muhasebelefltirilir. 

Ücret, üyeye üyelik dönemi süresince 

kendisine hizmet veya yay›n sa¤lanmas› 

hakk›n› veya üye olmayanlara uygulanan 

fiyatlardan düflük fiyatlarda mal veya hizmet 

alma hakk›n› sa¤l›yorsa, sa¤lanan faydalar›n 

zamanlamas›, yap›s› ve de¤erini 

yans›tacak bir esasa göre muhasebelefltirilir. 

9. ‹mtiyaz ücretleri 

‹mtiyaz ücretleri; bafllang›ç ve sonradan 

verilen hizmetler, ekipman ve di¤er maddi 

olmayan duran varl›klar ve know-how tedarikini 

kapsayabilir. ‹mtiyaz ücretleri, ücretlerin 

uyguland›¤› amac› yans›tan bir esasa 

göre has›lat olarak muhasebelefltirilir. 

‹mtiyaz ücretlerinin muhasebelefltirilmesi 

için afla¤›daki yöntemler uygulan›r: 

(a) Ekipman ve di¤er maddi olmayan 

duran varl›k tedarikleri 

Sat›lan varl›klar›n gerçe¤e uygun de¤erini 

esas alan tutar kalemler teslim edildi¤inde 

veya kanuni mülkiyet hakk› karfl› tarafa geçti¤inde 


(b) ‹lk ve takip eden hizmet tedarikleri 

‹lk ücretin bir parças› olarak veya ayr› bir 

ücret olarak devam eden hizmetlerin sa¤lanmas›na 

yönelik ücretler, hizmetler sunuldukça 


‹mtiyaz anlaflmas›nda, imtiyaz sa¤layan›n 

di¤erlerine verilen fiyattan daha düflük bir 

fiyat üzerinden veya bu sat›fllardan makul 

bir kâr getirmeyen bir fiyat üzerinden ekipman, 

stok veya di¤er maddi olmayan duran 

varl›klar sa¤lamas› hükmünü içerebilir. 

Bu durumlarda, bafllang›ç ücretinin bu fiyat› 

aflan tahmini maliyetleri karfl›lamaya ve 

bu sat›fllardan makul bir kâr sa¤lamaya 

yeterli bir k›sm› ertelenir ve mallar›n imtiyaz 

verilene sat›lmas› muhtemel dönemde muhasebelefltirilir. 

Bafllang›ç ücretinin bakiyesi, 

imtiyaz verenden beklenen tüm bafllang›ç 

hizmetleri ve di¤er yükümlülüklerin (sahan›n 

seçimi, personeli e¤itimi, finansman 

ve reklam verme konular›nda yard›m sa¤lanmas› 

gibi) uygulanmas› büyük ölçüde 

yerine getirildi¤inde has›lat olarak muhasebelefltirilir. 

Bir alana iliflkin imtiyaz anlaflmas›ndaki 

bafllang›ç hizmetleri ve di¤er yükümlülükler, 

alanda kurulan münferit sat›fl noktalar›n›n 

say›s›na ba¤l› olabilir. Bu durumda, 

bafllang›ç hizmetlerine atfedilebilen ücretler 

bafllang›ç hizmetlerinde büyük ölçüde 

tamamlanm›fl olan sat›fl noktalar›n›n say›- 

s›yla orant›l› olarak has›lat olarak muhasebelefltirilir. 

Bafllang›ç ücreti uzat›lan bir dönemde tahsil 

edilebilir ise ve tamamen tahsil edilebilece¤ine 

dair önemli bir belirsizlik varsa ücret 

nakit taksitler al›nd›kça muhasebelefltirilir. 

(c) Devam eden imtiyaz ücretleri 

Anlaflma ile verilen devam eden haklar›n 

kullan›m›na iliflkin veya anlaflma dönemi 

boyunca sa¤lanan di¤er hizmetlere iliflkin 

ücretler hizmetler sa¤land›kça veya haklar 

al›nd›kça muhasebelefltirilir. 

(d) Acente ifllemleri 

‹mtiyaz veren ve imtiyaz alan aras›nda esas 

itibariyle, imtiyaz verenin, imtiyaz alan için 

acente olarak davranmas›n› kapsayan 

ifllemler gerçekleflebilir. Örne¤in; imtiyaz 

veren, malzeme siparifl edip herhangi bir 

kâr almaks›z›n bunlar›n imtiyaz alana teslimat›n› 

sa¤layabilir. Bu tür ifllemler has›lat 

do¤urmaz. 

10. Talep üzerine haz›rlanan yaz›l›mlar›n 

gelifltirilmesine iliflkin ücretler 

Talep üzerine gelifltirilen yaz›l›ma iliflkin ücretler 

teslimat sonras› hizmet deste¤i için 

sa¤lanan hizmetlerin tamamlanmas› da dahil 

olmak üzere, gelifltirmenin tamamlanma 

aflamas›na göre has›lat olarak muhasebelefltirilir. 

C. Faiz, ‹sim Haklar› ve Temettüler 

(a) Faiz, belirlenen etkin faiz yöntemi kullan›larak 


(b) ‹sim haklar›; ilgili sözleflmenin niteli¤i 

dikkate al›narak, tahakkuk esas›na göre 


(c) Temettüler, hissedar›n pay alma hakk› 

olufltu¤u zaman muhasebelefltirilir. 

Lisans ücretleri ve isim haklar›nda has›lat›n 

ölçümüne iliflkin baz› örneklere afla¤›da yer 

verilmektedir: 

Bir iflletmenin varl›klar›n›n kullan›m› için ö- 

denen ücretler ve isim haklar› (ticari markalar, 

patentler, yaz›l›m, müzik telif hakk›, 

kay›t asl› ve sinema filmleri gibi), anlaflman›n 

özüne uygun olarak muhasebelefltirilir. 

Uygulamaya yönelik olarak, anlaflman›n 

ömrüne göre do¤rusal olarak yap›labilir. 

Örne¤in, lisans sahibinin belirli bir teknolojiyi 

belirtilen bir zaman süresince kullanma 

hakk› oldu¤unda bu durum geçerlidir. 

Lisans sahibinin haklar› serbestçe kullanmas›na 

izin veren ve lisans verenin yerine 

getirmesi gereken yükümlülüklerinin kalmad›¤› 

iptal edilemeyen bir sözleflme kapsam›nda 

sabit bir ücret veya iade edilmeyen 

bir teminat için hak tahsis edilmesi 

özünde bir sat›flt›r. Buna bir örnek, lisans 

verenin teslimat sonras›nda herhangi bir 

yükümlülü¤e sahip olmad›¤› yaz›l›m kullan›- 

m› için lisans anlaflmas›d›r. Di¤er bir örnek 

ise, lisans verenin distribütör üzerinde herhangi 

bir hakka sahip olmad›¤› ve gifle gelirlerinden 

daha fazla has›lat elde etmeyi 

beklemedi¤i piyasada sinema filmlerinin 

gösterimine iliflkin haklar›n tahsisidir. Has›- 

lat, bu durumda sat›fl yap›ld›¤›nda muhasebelefltirilir. 

Bir lisans ücreti veya isim hakk›n›n al›n›p 

al›nmayaca¤›n›n gelecekteki bir olay›n 

meydana gelip gelmemesi kofluluna ba¤l› 

oldu¤u durumlar da söz konusu olabilir. Bu 

tür durumlarda, has›lat sadece ücret veya 

isim hakk›n›n al›naca¤› muhtemel oldu¤unda 

baflka bir ifadeyle olay meydana geldi- 

¤inde muhasebelefltirilir. 

KAYNAKÇA 

• Greuning, Hennie Van; International Financial 

Reporting Standards, A Practical 

Guide, Newly Revised Edition, 2005, The 

World Bank, Washinton DC. 

• International Fianncial Reporting Standards 

(IFRS), Bound Volume, “IAS 18 Revenue, 

2007, IASB, London. 

• Uluslararas› Finansal Raporlama Standartlar› 

(IFRS/IAS) ile Uyumlu Türkiye Muhasebe 

Standartlar›, “TMS 18 Has›lat”, 

2007, TMSK Yay›n›, Ankara. 


SERBEST MESLEK ERBABININ SERBEST MESLEK KAZANÇ DEFTER‹ YER‹NE 

B‹LANÇO ESASINA GÖRE DEFTER TUTMASI HAL‹NDE DURUM NED‹R? 

Dr.Mustafa ALPASLAN/SMMM 

Doç.Dr.Mustafa SAKAL/DEÜ.‹‹BF.Maliye Bölümü 

I-G‹R‹fi 

Serbest meslek erbab› taraf›ndan serbest meslek 

faaliyeti ile ilgili olarak serbest meslek kazanç defteri 

tutmak zorundad›rlar. Ancak uygulamada zaman 

zaman bir k›s›m serbest meslek erbab›n›n serbest 

meslek kazanç defteri yerine, bilanço esas›na 

göre defter tasdik ettirerek kazançlar›n› ve faaliyetlerini 

bu defter üzerinden takip ettiklerini görmekteyiz. 

Serbest meslek erbab›, serbest meslek kazanc› 

defteri tutar. Defterin bir taraf›na giderler, gider taraf›na 

has›lat (gelirler) yaz›l›r. Defterin gider taraf›na, 

yap›lan giderlerin nev'i ile yap›ld›¤› tarih; has›lat taraf›na 

ise, ücretin al›nd›¤› tarih ve miktar› ile kimden 

al›nd›¤› yaz›l›r. Hekimler diledikleri takdirde, belirtilen 

bilgileri protokol defterinde göstermek flart›yla 

ayr› bir kazanç defteri tutmayabilirler (VUK md. 

210). 

Serbest meslek erbab›, ifllerinde bir y›ldan fazla kulland›klar› 

ve amortismana tabi tuttuklar› tesisat ve 

demirbafl eflyan›n k›ymetleri ile amortismanlar›n› 

VUK'nun 189.maddesinde belirtilen flekilde tutulan 

“amortisman kay›tlar›nda” gösterir (VUK md.211) 

Noterlerin ve noterlik görevini ifa ile yükümlü olanlar›n 

ve borsa acentalar›n›n resmi defteri serbest meslek 

kazanç defteri yerine geçer (VUK md. 212).(1) 

II- SERBEST MESLEK ERBABININ 

DEFTER TUTMA USULÜ 

VUK'nun 210.maddesine göre, vergiden muaf olmayan 

serbest meslek erbab›n›n serbest meslek 

kazanç defteri tutmas› gerekir. 

‹lgili bölümde de belirtildi¤i gibi, GVK'n›n 66/5.maddesinde 

baz› serbest meslek erbab›n›n vergiden 

muaf oldu¤u hüküm alt›na al›nm›flt›r. VUK'nun 

173.maddesinde ise bu gibilerin defter tutmak zorunda 

olup olmad›klar› yönünde aç›k bir düzenleme 

bulunmamaktad›r. Bize göre vergiden muaf serbest 

meslek erbab›n›n defter tutmas›n› gerektirecek bir 

neden ve yasal zorunluluk yoktur. Konuya iliflkin uygulaman›n 

da bu yönde flekillendi¤i anlafl›lmaktad›r. 

Yine baz› serbest meslek faaliyetlerinden elde edilen 

kazanç, GVK'n›n 18.maddesine göre gelir vergisinden 

istisna edilmifltir. Bu flekilde GVK'n›n 

18.maddesi kapsam›nda faaliyette bulunup, eserlerini 

ayn› kanunun 94.maddesinde say›lanlara teslim 

eden serbest meslek erbab›n›n defter tutmak 

zorunda olmad›¤› 224 Seri Nolu GVKGT ile duyurulmufltur. 

Bu itibarla GVK'n›n 18.maddesine göre 

istisna faaliyetle u¤raflmakta olup, eserlerini münhas›ran 

GVK'n›n 94.maddesinde say›lanlara teslim 

edenlerin defter tutma zorunluluklar› bulunmamaktad›r. 

Eserlerini hem GVK'n›n 94.maddesine say›- 

lanlara hem de bu maddede say›lmayan di¤er kiflilere 

teslim edenlerin ise defter tutma zorunluluklar› 

bulunmaktad›r. 

Serbest meslek faaliyetini arizi olarak yapanlar ise 

serbest meslek erbab› say›lmad›klar›ndan defter 

tutmalar› da gerekmemektedir. 

Serbest meslek kazanç defteri, iflletme hesab› defterine 

benzer. Sol taraf›na giderle, sa¤ taraf›na gelirler 

yaz›l›r. Serbest meslek kazanc›nda elde etme 

tahsilata ba¤lanm›fl oldu¤undan, bu deftere alacak 

ve borçlar kaydedilmez. 

Serbest meslek kazanç defterinin müteharrik yaprakl› 

tutulup tutulamayaca¤› konusunda VUK'da a- 

ç›k bir hüküm bulunmamaktad›r. Sadece VUK'nun 

183. maddesinde yevmiye defteri d›fl›ndaki defterlerin 

de müteharrik yaprakl› olabilece¤i belirtilmektedir. 

Bu nedenle vergi idaresi serbest meslek kazanç 

defterinin de müteharrik yaprakl› olarak tutulabilece¤ini 

kabul etmektedir(2). 

Adi ortakl›k fleklinde faaliyette bulunan serbest 

meslek erbab›n›n ayr› ayr› defter tutmalar› gerekmez. 

Bunlar adi ortakl›k olarak tek bir serbest meslek 

kazanç defteri tutabilirler. Öte yandan baz› serbest 

meslek faaliyetlerinde özel olarak tutulmas› 

gereken defterler serbest meslek kazanç defteri 

yerine geçer. Bu çerçevede VUK'nun 210 ve 

212.maddelerine göre; 

a) Hekimlerin protokol defterleri, 

b) Noterler ve noterlik görevini ifa edenler ile borsa 

acentelerinin resmi defterleri, serbest meslek kazanç 

defteri yerine geçer. Bunlar›n usulüne uygun 

olarak tutulmas› kayd›yla ayr›ca resmi defter tutulmas›na 

gerek yoktur. Serbest meslek erbab›, iflinde 

kulland›¤› ve amortismana tabi tuttu¤u iktisadi 

k›ymetlerine iliflkin kay›tlar› VUK'nun 211.maddesinin 

at›fta bulundu¤u 189.madde hükmüne göre; 

a) Serbest meslek kazanç defterinin ayr› bir yerinde, 

b) Amortisman defterinde, 

c) Veya amortisman listelerinde gösterebileceklerdir(3). 

III- SERBEST MESLEK ERBABI KAZANCINI 

B‹LANÇO DEFTER‹ ÜZER‹NDEN 

TESP‹T EDEB‹L‹R M‹? 

Uygulamada zaman zaman karfl›m›za ç›kan bir di- 

¤er konu da fludur: serbest meslek erbab› kazanc›n› 

serbest meslek defteri yerine yine noterde sürekli 

form fleklinde yevmiye, kebir ve envanter defteri 

tasdik ettirerek kazanc›n› tespit etti¤ini görmekteyiz. 

Bu uygulaman›n yasal olup olmad›¤› hakk›nda, 

usulsüzlük cezas›n› gerektirip gerektirmeyece¤i 

hakk›nda çeflitli görüfller bulunmaktad›r. Kan›m›zca 

bir serbest meslek erbab›n›n bilgisayarda sürekli 

form üzerinden noter tasdikli olarak serbest meslek 

defterini tutabilece¤i, kullanabilece¤ine Maliye 

Bakanl›¤› müsaade etmektedir. Ayn› flekilde sürekli 

form üzerinden noter tasdikli olarak yevmiye, kebir 

ve envanter defterlerinin tasdik ettirilerek, bunlar 

üzerinden serbest meslek erbab› kazanc›n› izleyebilecek 

ve kay›tlar›n› bu defterlere ayr›nt›l› olarak ve 

hatta tek düzen hesap plan›na uygun olarak kay›tland›rabilecektir. 

Bu noktada ortada olsa olsa ancak 

bir usulsüzlük cezas›n› gerektirir fiil söz konusu 

olabilir. Bu fiil de defterlerin s›n›f›na uygun tutulmamas› 

fiilinin ifllenmesine neden olmufl olabilir. Özetle 

bu noktada kazanc›n tespiti, do¤ru serbest 

meslek kazanc›n›n saptanmas› ve matrah›n do¤ru 

bulunmas› ve beyan› bak›m›ndan önemli bir problem 

yaratmayacakt›r. Önemli olan da zaten bu 

do¤ru hesaplanan ve beyan edilmesi gereken kazanc›n 

tespit edilmesinin sa¤lanmas› nihai amaç 

olarak gerekmektedir. 

Geçmifl y›llarda yüksek mahkeme Dan›fltay taraf›ndan 

birçok emsal kararlarda mükellefin bilanço 

esas› yerine iflletme defteri tutmas› durumunda ortada 

vergi z›ya› olmad›¤›na iliflkin kararlar müstakar 

hale gelmifltir(4). 

IV-SONUÇ VE DE⁄ERLEND‹RME 

Son y›llarda gerek klasik olarak elle tutulan defterler 

ve gerekse bilgisayar sürekli form üzerinden devam 

edilen müteharrik yaprakl› defterler bir müddet 

sonra tarihe gömülerek bunlar›n yerine elektronik 

ortamda kay›t ve belgelerin düzenlenmesi uygulamas› 

yayg›nl›k kazanacakt›r. 

Bu çal›flmada bir serbest meslek erbab› taraf›ndan 

serbest meslek kazanç defteri yerine bilanço defterinin 

tasdik ettirilerek kullan›lmas› sonuçlar› tart›fl›lmaya 

çal›fl›lm›flt›r. Özet olarak serbest meslek 

erbab›n›n kazanc›n› bilanço esas›na göre tutulan 

defterler üzerinden tutmas› ve izlemesi bak›m›ndan 

vergi matrah›n›n tespiti daha sa¤l›kl› yap›labilecektir. 

Ancak bu durum sadece usulsüzlük cezas›n› 

gerektirir bir fiil olabilir. Bunun d›fl›nda herhangi bir 

vergi kayb› ile ilgili vergi z›ya› cezas› kesilmesini gerektirmemektedir. 

Esasen bilanço esas›na göre tutulan 

defterler, serbest meslek defterinden daha 

çok ayr›nt›l› bilgileri içermekte, kazanc›n tespiti ve 

vergi idaresi taraf›ndan denetimi oldukça kolay olabilecektir. 

KAYNAKÇA 

(1) KARAKOÇ Yusuf, “Genel Vergi Hukuku”, Gözden 

Geçirilmifl ve Geniflletilmifl 4. Bask›, Yetkin Yay›nlar›, 

Aral›k 2007 

(2) ÖZYER M.Ali, “2001 Y›l›nda Tutulmas› Gereken 

Defterler, Kay›t Nizam› ve Tasdiki”, Vergi Dünyas›, Say›: 

232, Aral›k 2000 

(3) ÜREL Gürol, “Güncel Vergi Usul Kanunu Uygulamas›”, 

maliye ve hukuk yay›nlar›, 2. bask›, Ankara mart 

2007 s.339-341 

(4) Dnfl. 4. D. 15/6/1999 tarih ve E.1998/3314-K:1999 

/2660 say›l› karar›: “bilanço usulüne göre defter tutulmas› 

gerekirken iflletme esas›na göre defter tutulmas› 

res'en takdir nedenidir” fiükrü KIZILOT, Dan›fltay Kararlar› 

ve Özelgeler 5, adl› yay›n›n 847, sayfas›nda yer 

almaktad›r. 

40 YORUM BÜLTEN OCAK-fiUBAT 2008

TEVK‹FATA TAB‹ MAL VEYA H‹ZMET SATIfiININ ‹ADE ED‹LMES‹ HAL‹NDE 

KATMA DE⁄ER VERG‹S‹ UYGULAMASI VE MUHASEBELEfiT‹R‹LMES‹ 

Zekai ÖZCAN/SMMM-K›demli Denetçi 

I- G‹R‹fi 

3065 Say›l› Katma De¤er Vergisi Kanununun 

9/1. maddesine göre; “(6 Temmuz 1994 

tarih ve 21982 say›l› Resmi Gazete''de 

yay›mlanan 4008 say›l› kanunun 30. maddesiyle 

de¤iflen ve yay›m› tarihinde yürürlü¤e 

giren flekli) Mükellefin Türkiye 

içinde ikametgah›n›n, iflyerinin, kanuni 

merkezi ve ifl merkezinin bulunmamas› 

hallerinde ve gerekli görülen di¤er hallerde 

Maliye Bakanl›¤›, vergi alaca¤›n›n emniyet 

alt›na al›nmas› amac›yla, vergiye tabi 

ifllemlere taraf olanlar› verginin ödenmesinden 

sorumlu tutabilir.” 

Bu düzenlemenin en önemli gayesi, vergi 

alaca¤›n›n emniyet alt›na al›nmak istenmesidir. 

Katma De¤er Vergisi uygulamas›, 

mal ve hizmet al›m›nda yüklenilen katma 

de¤er vergisi ile, mal ve hizmet sat›fl› nedeniyle 

tahsil edilen katma de¤er vergisinin 

karfl›laflt›r›lmas› ve aradaki fark›n ödenmesi 

veya bir sonraki vergilendirme dönemine 

devretmesi esas›na oturmaktad›r. Vergi 

idaresi yukar›da yer alan hükmün kendisine 

verdi¤i yetkiyi kullanarak, uygun gördü¤ü 

sektörlerde tevkifat uygulamas›na 

gitmektedir. 

Mal veya hizmetin karfl›l›¤› olan katma de- 

¤er vergisinin tevkif edilmesi, hesaplanan 

verginin tamam›n›n sat›c›ya ödenmeyip bir 

k›sm›n›n do¤rudan al›c› taraf›ndan vergi 

idaresine intikal ettirilmesi esas›na dayan›r. 

Afla¤›daki tabloda da görülece¤i üzere, bir 

çok mal veya hizmet grubunda katma de- 

¤er vergisinin çeflitli oranlarda tevkif edilmesi 

uygulamas› halen devam etmektedir. 

TEVK‹FATIN KONUSU YÜRÜRLÜK TEBL‹⁄‹ TEVK‹FAT ORANI 

Fason Tekstil ve 

Konfeksiyon ‹flleri 

51 Seri No'lu KDV Genel Tebli¤i ile 10.01.1996 tarihinde yürürlü¤e 

girdi. 105 Seri No'lu KDV Genel Tebli¤i ile 01.07.2007 tarihinden 

geçerli olmak üzere kald›r›ld› ve 107 Seri No'lu KDV Genel Tebli¤i 1/2 

ile 05.01.2008 tarihinden geçerli olmak üzere tekrar yürürlü¤e girdi. 

Hurda Metal Teslimleri 51 Seri No'lu KDV Genel Tebli¤i ile % 90 (85 Seri No'lu 

10.01.1996 tarihinde yürürlü¤e girdi. KDV Genel Tebli¤i ile) 

‹thalatç› Rafineriler, Akaryak›t 68 Seri No'lu KDV Genel Tebli¤i ile % 90 

Da¤›t›m Firmalar› ve Bayileri 

D›fl›nda Kalanlar Taraf›ndan 

Yap›lan Motorin, Benzin ve 

Fuel Oil Teslimleri 

01.07.1998 tarihinde yürürlü¤e girdi. 

At›k Ka¤›t ve 

81 Seri No'lu KDV Genel Tebli¤i ile 

Hurda Plastik Teslimleri 01.03.2001 tarihinde yürürlü¤e girdi. 2/3 

Hurda Plastik, Hurda veya 86 Seri No'lu KDV Genel Tebli¤i ile % 90 

At›k Ka¤›t ve Cam Teslimleri 


Yap›m ‹flleri ve Bunlara ‹liflkin 91 Seri No'lu KDV Genel Tebli¤i ile 1/6 (99 Seri No'lu 

Mühendislik-Mimarl›k ve 01.03.2004 tarihinde yürürlü¤e girdi. KDV Genel Tebli¤i ile) 

Etüt-Proje Hizmetleri 


TEVK‹FATIN KONUSU YÜRÜRLÜK TEBL‹⁄‹ TEVK‹FAT ORANI 

Temizlik 91 Seri No'lu KDV Genel Tebli¤i ile 2/3 (95 Seri No'lu 

Hizmetleri 01.03.2004 tarihinde yürürlü¤e girdi. KDV Genel Tebli¤i ile) 

Bahçe ve Çevre Bak›m› 91 Seri No'lu KDV Genel Tebli¤i ile 1/2 (95 Seri No'lu 


Özel Güvenlik Hizmetleri 91 Seri No'lu KDV Genel Tebli¤i ile 4/5 (104 Seri No'lu 


Makine, Teçhizat, Demirbafl 91 Seri No'lu KDV Genel Tebli¤i ile 1/3 

ve Tafl›tlara Ait Tadil, Bak›m 01.03.2004 tarihinde yürürlü¤e girdi. 

ve Onar›m Hizmetleri 

Yemek Servisi Hizmetleri 91 Seri No'lu KDV Genel Tebli¤i ile 1/2 (95 Seri No'lu 


Dan›flmanl›k ve 91 Seri No'lu KDV Genel Tebli¤i ile 1/2 (95 Seri No'lu 

Denetim Hizmetleri 01.03.2004 tarihinde yürürlü¤e girdi. KDV Genel Tebli¤i ile) 

Yap› Denetim Hizmetleri 93 Seri No'lu KDV Genel Tebli¤i ile 1/2 


Bak›r ve Külçe Teslimleri 95 Seri No'lu KDV Genel Tebli¤i ile % 90 

(Hurda Metalden Elde 01.08.2005 tarihinde yürürlü¤e girdi. 

Edilenler Hariç) 

‹flgücü Hizmetleri 96 Seri No'lu KDV Genel Tebli¤i ile % 90 


Bak›r ve Bak›r Alafl›mlar›ndan 96 Seri No'lu KDV Genel Tebli¤i ile % 90 

Mamul Ürünlerin Teslimi 01.12.2005 tarihinde yürürlü¤e girdi. 

Çinko ve Alüminyum 104 Seri No'lu KDV Genel Tebli¤i ile % 90 

Mamulleri 


Pamuk, Tiftik, Yün ve Yapa¤› 107 Seri No'lu KDV Genel Tebli¤i ile % 90 (108 Seri No'lu 

‹le Ham Post ve Deri 05.01.2008 tarihinde yürürlü¤e girdi. KDV Genel Tebli¤i ile) 

Teslimleri 

Büyük ve Küçükbafl Hayvan 108 Seri No'lu KDV Genel Tebli¤i ile 1/2 

Etleri (Sakatat ve Ba¤›rsak 27.02.2008 tarihinde yürürlü¤e girdi. 

Dahil) 

II- TEVK‹FATLI MAL SATIfiLARININ 

‹ADE ED‹LMES‹ HAL‹NDE 

KATMA DE⁄ER VERG‹S‹ 

UYGULAMASI VE 

MUHASEBELEfiT‹R‹LMES‹ 

3065 Say›l› Katma De¤er Vergisi Kanunu'nun 

35. maddesine göre; 

“mallar›n iade edilmesi ifllemin gerçekleflmemesi, 

ifllemden vazgeçilmesi veya 

sair sebeplerle matrahta de¤ifliklik vuku 

buldu¤u hallerde, vergiye tabi ifllemleri 

yapm›fl olan mükellef bunlar için borçland›¤› 

vergiyi, bu ifllemlere muhatap o- 

lan mükellef ise indirme hakk› bulunan 

vergiyi de¤iflikli¤in mahiyetine uygun 

flekilde ve de¤iflikli¤in vuku buldu¤u dönem 

içinde düzeltir. fiu kadar ki, iade 

olunun mallar›n fiilen iflletmeye girmifl 

olmas› ve bu giriflin defter kay›tlar› ile 

beyannamede gösterilmifl olmas› flartt›r.” 

58 Seri No'lu Katma De¤er Vergisi Genel 

Tebli¤i'nde(1) konu ile ilgili aç›klamalar yap›lm›flt›r. 

Buna göre, tevkifata tabi olarak 

yap›lan sat›fllarda iade söz konusu olmas› 

halinde, düzeltme ifllemi hesaplanan katma 

de¤er vergisinin tevkifata tabi tutulmayan 

k›sm› üzerinden yap›lacakt›r. 

A- Tevkifata Tabi Sat›fl ‹le ‹ade ‹flleminin 

Farkl› Dönemlerde Olmas› 

‹thalatç› A ‹flletmesi, yurtd›fl›ndan ithal etti¤i 

alüminyum profilleri B ‹flletmesine 

21.02.2008 tarihinde satm›flt›r. Söz konusu 

sat›fla iliflkin fatura bilgisi afla¤›daki gibidir: 

Mal Bedeli 40.000,00- 

Hesaplanan KDV (% 18) 7.200,00- 

Toplam 47.200,00- 

Tevkif Edilen KDV (% 90) 6.480,00- 

Tahsil Edilecek Toplam Tutar 40.720,00- 

Bu sat›fl›n tamam› B firmas› taraf›ndan 

03.03.2008 tarihinde sat›c›ya iade edilmifltir. 


A.1- Sat›c›n›n Muhasebe Kay›tlar› 

------------------21.02.2008 ---------------------- 

120 ALICILAR 40.720,00- 

10 001 Yurtiçi Al›c›lar 

391 HESAPLANAN KDV 720,00- 

10 004 Tevkifatl› Sat›fl KDV'si 

600 YURT‹Ç‹ SATIfiLAR 40.000,00- 

10 004 Alüminyum Sat›fllar› 

Aç›klama: B firmas›na yap›lan alüminyum sat›fl› 

------------------------------------------------------ 

------------------ 03.03.2008 --------------------- 

610 SATIfiTAN ‹ADELER 40.000,00- 

10 004 Alüminyum Sat›fl ‹adeleri 

191 ‹ND‹R‹LECEK KDV 720,00- 

10 004 Sat›fllardan ‹ade Edilecek KDV 

120 ALICILAR 40.720,00- 


Aç›klama: B firmas›na yap›lan alüminyum sat›fl›n 

iadesi 

------------------------------------------------------ 

A.2- Al›c›n›n Muhasebe Kay›tlar› 

----------------- 21.02.2008 ---------------------- 

153 T‹CAR‹ MALLAR 40.000,00- 

10 001 Alüminyum Stoklar› 

191 ‹ND‹R‹LECEK KDV 7.200,00- 

10 001 % 18 ‹ndirilecek KDV 

320 SATICILAR 40.720,00- 

10 001 Yurtiçi Sat›c›lar 

360 ÖDENECEK VERG‹ VE FONLAR 6.480,00- 

10 004 Tevkif Suretiyle Ödenecek KDV 

Aç›klama: A firmas›ndan alüminyum al›m› 

------------------------------------------------------ 

--------------------- 03.03.2008 ------------------ 

320 SATICILAR 40.720,00- 


153 T‹CAR‹ MALLAR 40.000,00- 



10 004 ‹lave Edilecek KDV 

Aç›klama: A firmas›ndan al›nan alüminyumun 

iade edilmesi 

------------------------------------------------------ 

Al›c› B firmas›n›n, 2008/02 döneminde 

sat›n ald›¤› tevkifatl› mala ait 2 Numaral› 

Katma De¤er Vergisi Beyannamesini 

haz›rlay›p vergi idaresine vermesi ve tevkifata 

konu katma de¤er vergisini ödemesi 


B- Tevkifata Tabi Sat›fl ‹le ‹ade ‹flleminin 

Ayn› Dönemde Olmas› 

‹thalatç› A ‹flletmesi, yurtd›fl›ndan ithal etti¤i 

alüminyum profilleri B ‹flletmesine 

21.02.2008 tarihinde satm›flt›r. Söz konusu 

sat›fla iliflkin fatura bilgisi afla¤›daki gibidir: 

Mal Bedeli 40.000,00- 

Hesaplanan KDV (% 18) 7.200,00- 

Toplam 47.200,00- 

Tevkif Edilen KDV (% 90) 6.480,00- 

Tahsil Edilecek Toplam Tutar 40.720,00- 

Bu sat›fl›n tamam› B firmas› taraf›ndan 

27.02.2008 tarihinde sat›c›ya iade 

edilmifltir. 

B.1- Sat›c›n›n Muhasebe Kay›tlar› 

--------------------- 21.02.2008 ------------------ 

120 ALICILAR 40.720,00- 



10 004 Tevkifatl› Sat›fl KDV'si 

600 YURT‹Ç‹ SATIfiLAR 40.000,00- 

10 004 Alüminyum Sat›fllar› 

Aç›klama: B firmas›na yap›lan alüminyum sat›fl› 

------------------------------------------------------ 

-------------------- 27.02.2008 ------------------- 

610 SATIfiTAN ‹ADELER 40.000,00- 

10 004 Alüminyum Sat›fl ‹adeleri 

191 ‹ND‹R‹LECEK KDV 720,00- 

10 004 Sat›fllardan ‹ade Edilecek KDV 

120 ALICILAR 40.720,00- 


Aç›klama: B firmas›na yap›lan alüminyum sat›fl›n 

iadesi 

------------------------------------------------ 

B.2- Al›c›n›n Muhasebe Kay›tlar› 

---------------- 21.02.2008 ----------------- 

153 T‹CAR‹ MALLAR 40.000,00- 


191 ‹ND‹R‹LECEK KDV 7.200,00- 

10 001 % 18 ‹ndirilecek KDV 

320 SATICILAR 40.720,00- 




Aç›klama: A firmas›ndan alüminyum al›m› 

------------------- 27.02.2008 -------------- 

320 SATICILAR 40.720,00- 




153 T‹CAR‹ MALLAR 40.000,00- 



10 004 ‹lave Edilecek KDV 

Aç›klama: A firmas›ndan al›nan alüminyumun 

iade edilmesi 

------------------------------------------------ 

Al›c› B ‹flletmesinin ayn› dönemde yap›lan 

iade iflleminden dolay› 2 Numaral› Katma 

De¤er Vergisi Beyannamesi vermesine 

gerek bulunmamaktad›r. 

Sat›fla konu mal›n tamam› yerine bir k›sm›- 

n›n iade edilmesi halinde de yine tevkifata 

tabi olmayan k›s›m üzerinden ifllem yap›lacakt›r. 

Yukar›daki örnekte mal›n 10.000,00 

YTL'n›n iade edilmesi halinde iflleme al›nacak 

katma de¤er vergisi tevkifata konu olmayan 

180,00 YTL olacakt›r. 

III- SONUÇ 

3065 Say›l› Katma De¤er Vergisi Kanunu'nun 

9/1. maddesinin Maliye Bakanl›¤›'na 

verdi¤i yetkinin kullan›lmas› 

ile yayg›nlaflan katma de¤er 

vergisinde tevkifat uygulamas›, iflleme 

konu verginin emniyet alt›na al›nmas› 

düflüncesinin ürünüdür. Bu sistem, 

mal veya hizmetin karfl›l›¤› olan 

katma de¤er vergisinin bir k›sm›n›n 

mal veya hizmetin al›c›s› taraf›ndan 

tevkif edilmesi ve hazineye ödenmesi 

fleklinde ifller. 

Tevkifata tabi mal veya hizmetin bir 

k›sm›n›n veya tamam›n›n al›c›s› taraf›ndan 

sat›c›s›na iade edilmesi halinde, 

iadeye konu faturada sadece tevkifata 

tabi tutulmayan katma de¤er 

vergisi dikkate al›nacakt›r. 

(1) 07.12.1996 Tarih ve 22840 Say›l› Resmi 

Gazete'de Yay›mlanm›flt›r. 


‹fi KAZASI VE MESLEK HASTALI⁄INDA 

‹fiVERENLER‹N HUKUK‹ SORUMLULU⁄U 

Erol GÜNER/‹fl Müfettifli 

I. G‹R‹fi 

Çal›flma yaflam›nda iflçiler yapt›klar› ifllerinin 

gere¤i veya iflyerlerinin gere¤i olarak 

ifl kazalar›na maruz kalmakta, meslek 

hastal›¤›na tutulmaktad›rlar. ‹fl kazalar› ve 

meslek hastal›klar› sonucu uzuv kay›plar› 

olmakta, ölümler gerçekleflmektedir. ‹fl kazalar› 

ve meslek hastal›klar› iflverenlerce 

istenmese de, kusurlar› olmasa da meydana 

gelebilmektedir. ‹fl kazalar› ve meslek 

hastal›klar›nda maalesef geliflmifl ülkelerin 

çok gerisinde kald›¤›m›z, çok yüksek miktarlarda 

kazalara ve meslek hastal›klar›n 

meydana geldi¤i istatistik verilerde görülmektedir. 

Bu kazalar ve meslek hastal›klar› 

sonucu olay›n taraf› iflçilerin ve hak sahiplerinin 

bir tak›m haklar›n›n oldu¤u ve bu 

haklar›n› farkl› tazminat davalar› ile talep e- 

debilecekleri Borçlar Kanunun 45-47. 

Maddelerinde hüküm alt›na al›nm›flt›r. Makalemizde 

bu tazminatlar›n ve özelliklerinin 

neler oldu¤unu incelemeye ve irdelemeye 

çal›flaca¤›z. 

II. HUKUK‹ DÜZENLEME 

‹fl kazalar›nda iflverenlerin hukuki sorumlulu¤unu 

iki bafll›k alt›nda incelemeye çal›flaca¤›z. 

a- Sorumlulu¤a iliflkin esaslar ve maddi 

tazminat; Yeterli güvenlik önlemlerinin 

al›nmamas› sonucu, iflçinin ölmesi veya 

sakatl›¤a u¤ramas› yahut meslek hastal›- 

¤›na tutulmas› halinde, genel hükümler yolu 

ile iflverene hukuki sorumluluk yükletilebilir, 

kendisinden maddi ve manevi zararlar›n 

giderilmesi istenebilir. Mevzuatta iflverenin 

almas› gerekli önlemlerin tümü say›lmam›fl, 

bir çok önlem say›lmakla birlikte 

bir s›n›rlama yap›lmam›flt›r. Yarg›tay ›n bir 

karar›nda belirtti¤i gibi, iflverenin gerekli 

önlemleri alma yükümlülü¤ü, ifl güvenli¤i 

kurallar›nca belirlenenlerin yan›nda hayat›n 

ola¤an ak›fl› içinde oluflabilecek tehlikeleri 

giderici çal›flmalar› da içerir. Yarg›tay’a göre, 

söz konusu önlemler kanun ve yönetmeliklerin 

iflverene yükledi¤i veya iflin mahiyeti 

ve hakkaniyet gere¤i iflverence al›nmas› 

gereken önlemler olmal› ve al›nmayan 

önlem, gösterilmeyen özenle sonuç 

aras›nda mant›ki illiyetin ötesinde uygun 

illiyet iliflkisi bulunmal›d›r. Meslek hastal›¤› 

halinde de hastal›k ile iflyerinde çal›flma olgusu 

aras›nda uygun neden-sonuç ba¤›- 

n›n gerçekleflmifl olmas› gerekir. Belirtilen 

durumlarda, iflçinin Sosyal Sigortalar Kanunu’na 

göre sigortal› olmas› halinde zarar 

gören iflçiye veya hak sahibine Sosyal Sigortalar 

Kanunu uyar›nca bir çok hak ve 

menfaatler kurumca sa¤lan›r. Yarg›tayca, 

sa¤lanan hak ve menfaatlerle karfl›lanamayacak 

zarar›nda söz konusu olabilece¤i 

kabul edilmekte ve bunlardan iflverenin 

sorumlu tutulmas› mümkün görülmektedir(Borçlar 

Kanunu 46. Md. ). Uygulamada 

ki maddi tazminat davalar› bu ba¤lamda 

kendini göstermektedir. O halde öncelikle 

davac›n›n ifl kazas› sigortas›ndan kendisine 

ayl›k ba¤lanmas›n› istemesi, sonuç 

alamazsa Sosyal Sigortalar Kurumuna 

dava açmas› ve mahkemenin de o davan›n 

sonucunu beklemesi gerekmektedir. 

Yarg›tay 21. Hukuk Dairesine göre, maddi 

tazminat, yeni veriler ve asgari ücretteki 

art›fllar göz önünde tutularak belirlenmeli 

ve kurumun hak sahiplerine ba¤lad›¤› 

peflin sermaye de¤eri belirlenen zarardan 

indirilmelidir. Ayn› daireye göre, ifl kazas› 

sonucu ölüm halinde tazminat, hüküm tarihine 

en yak›n tarihteki asgari ücret art›fl› 

dikkate al›narak belirlenen tazminattan son 

katsay› ile hak sahiplerinin gelirlerinde yap›lan 

art›fllar indirilmek suretiyle hesaplanmal›d›r. 

Yine Yarg›tay a göre, ifl kazas›n›n 

tamamen kaç›n›lmaz olmas› gelirlerin mahsubuna 

engel de¤ildir ve Sosyal Sigortalar 

Kurumunun iflverene rücu edememesi 

mahsubu gerektirmeyen bir neden oluflturmaz. 

Kurumca ödenen geçici ifl göremezlik 

ödene¤inin tazminattan düflülmesi 

gerekir. 

Yarg›tay Hukuk Genel Kurulu, 9. Hukuk 

Dairesinin karar›na uygun olarak 

27.03.1957/3 tarih ve say›l› ‹çtihadi Birlefltirme 

Karar›nda ifadesini bulan, iflçinin 

sigortaca sa¤lanan yard›mlarla karfl›lanamayan 

zararlar›ndan iflverenin, hiçbir kusuru 

bulunmasa, istihdam olunan›n veya 

üçüncü kiflinin bir eylemi söz konusu 

olmazsa ve olay kaç›n›lmaz olsa da 

sorumlu olaca¤› görüflünü (risk nazariyesi) 

kabul etmifltir. Ayr›ca, maddi tazminat davalar›nda, 

sonuca gidilirken hukuk ilke ve 

esaslar› yan›nda, taraflar›n sosyal ve ekonomik 

koflullar› birlikte de¤erlendirilmeli, 

maddi tazminat›n zenginlefltirme arac› olmad›¤› 

ve özendirici nitelik göstermemesi 

gere¤i göz ard› edilmemeli, maddi tazminat›n 

bir taraf›n zarar›n› karfl›larken di¤er 

taraf›n ekonomik ve ticari hayttan silinmesini 

gerektirecek boyutlara ulaflmas› önlenmelidir 

(Yarg›tay 9. Hukuk Darise 

17.03.1998/815 Esas, 1867 Karar). 

Ayr›ca iflverenin zarar yaratan tehlike ile 

hiçbir ba¤lant›s› yok ise, risk nazariyesini 

uygulama olana¤› yoktur. Yarg›tay Hukuk 

Genel Kurulunun 18.03.1987/722 Esas, 

203 say›l› karar›na göre, iflverenin sorumlulu¤u 

için yer ve zaman bak›m›ndan ba¤lant› 

yeterli olmay›p tehlikenin iflin yürütülmesi 

ile ilgili olarak ortaya ç›km›fl olmas› 

ve bu ba¤lant›n›n iflçinin ya da üçüncü kifli- 


nin a¤›r veya tam kusuru ile kesilmemifl olmas› 

gerekir. 

Güvenlik ve sa¤l›k önlemlerinin al›nmas›n› 

iflveren yard›mc›lar›na b›rakm›flsa kendisi 

kusurlu olmasa bile yard›mc›lar›n›n hareketlerinden 

sorumludur (Borçlar Kanunu 

100. Md. ). ‹flverenin çal›flt›rd›¤› kimselerin 

ifl yapt›klar› s›rada verdikleri zarardan dolay› 

haks›z fiil esaslar›na göre sorumlu tutulmas›n›n 

söz konusu oldu¤u hallerde ise 

kusursuz sorumluluk esas›na dayanan ve 

Borçlar Kanunun 55. Maddesinde düzenlenen 

istihdam edenin sorumlulu¤u hükümleri 

uygulan›r. Bu durumda zarar görenin 

iflverenin kusurunu ispat etmesi söz 

konusu olmay›p sadece iflçinin iflverenin 

iflini görürken kendisine zarar verdi¤ini 

ispat etmesi yeterlidir. 

Öte yandan, iflçinin iflverene ait bir ifli yaparken 

ayn› iflverene ba¤l› olarak çal›flan 

baflka bir iflçiye zarar vermesi halinde de 

Yarg›tay’a göre Borçlar Kanunun 55. Maddesi 

uyar›nca sorumludur. Belirtilen yasal 

hükümlere dayan›larak tazminat miktar› 

belirlenirken zarar görenin kusuru da göz 

önünde bulundurulmal›d›r. 

b-Manevi Tazminat; ‹flverenin maddi tazminatla 

sorumlu tutulabildi¤i baz› hallerde 

iflçinin veya hak sahibinin iflverenden 

Borçlar Kanunun 47. Maddesine göre 

manevi tazminat isteyebilece¤i kabul edilmifltir. 

Yarg›tay ‹çtihadi Birlefltirme karar›na 

göre, manevi tazminata hükmedilebilmesi 

için, eylem, zarar, zarar ile eylem aras›nda 

illiyet ba¤›, eylemin hukuka ayk›r› olmas› ve 

iflçinin cismani zarara u¤ramas› koflullar›- 

n›n varl›¤› aranmal›d›r (22.06.1966/7 Esas, 

7 Karar). 

Bunun gibi, Yarg›tay Hukuk Genel Kuruluna 

göre, kusurun tamam›n›n iflverende 

olmad›¤›n›n anlafl›lmas› halinde talep edilen 

manevi tazminat›n tümüne hükmedilmez. 

Manevi tazminata hükmedilirken 

miktar yönünden kusur oranlar›n›n matematiksel 

tespiti de gerekmez 

(02.12.1987/368 Esas, 891 Karar). 

‹fl kazas›nda yaralanan iflçi için manevi 

tazminata hükmedilmesi bak›m›ndan, iflçinin 

mutlaka kazanma gücünde bir kayb›- 

n›n do¤mufl olmas› gerekmez. ‹flçinin cismani 

zarara u¤ramas›, ac› ve ›zd›rap çekmesi 

manevi tazminat›n verilmesi için 

yeterlidir. 

Manevi tazminat›n takdirinde olay›n olufl 

flekli, ölenin yafl›, kusur oran› ve manevi 

tazminata etkili olacak di¤er haller, taraflar›n 

ekonomik ve sosyal durumlar› ile manevi 

tazminat›n özendirici ve zenginlefltirici olmamas› 

gibi niteliklerin göz önünde bulundurulmas› 

gerekmektedir. Manevi tazminat›n 

niteli¤i itibariyle bölünmesi ve bir k›sm›n›n 

davada sakl› tutulmas› mümkün olmayan 

bir tazminat türüdür. ‹fl kazas› nedeniyle 

aç›lan davalar Borçlar Kanunun 

125. Maddesine göre on y›ll›k zamanafl›m›na 

tabiidir. 

c- Destekten Yoksun Kalma Tazminat›; 

Bir kimsenin kaza sonucu ölmesi halinde 

destekten yoksun kalanlar ölüm yüzünden 

u¤rad›klar› zarar›n tazminini talep edebileceklerdir 

(Borçlar Kanunu 45. Md.). Borçlar 

Kanununa göre, iflverenin iflçi sa¤l›¤› ve 

güvenli¤i önlemleri alma borcuna ayk›r› 

hareket ederek iflçinin ölümüne sebebiyet 

vermesi halinde onun yard›m›ndan yoksun 

kalanlar ile bu yüzden u¤rad›klar› zararlar› 

dolay›s›yla sözleflmeye ayk›r› hareketten 

do¤an tazminat davalar›na iliflkin hükümlere 

göre tazminat isteyebilirler (Borçlar 

Kanunu 332. Md. ). Yarg›taya göre yaln›z 

bafl›na bak›m ihtiyac› destekten yoksun 

kalma tazminat›na hak kazanabilmek için 

yeterli de¤ildir. Destekken yoksun kald›klar›n› 

iddia edenlerin ölenin düzenli ve sürekli 

yard›mlar›ndan fiilen yoksun kalm›fl bulunmalar› 

gereklidir. Yarg›tay Hukuk Genel 

Kurulunun 25.05.1984/301 Esas 609 say›l› 

Karar›na göre, destekten yoksun kalma 

tazminat› mirasç›l›k s›fat›ndan ayr› ve ba- 

¤›ms›z bir hak oldu¤undan, deste¤in sa¤l›- 

¤›nda malüllük nedeniyle u¤rad›¤› güç kayb›na 

karfl›l›k iflverenden alm›fl oldu¤u tazminat, 

destekten yoksun kalma tazminat›ndan 

indirilemez. 

III. SONUÇ 

Çal›flma yaflam›nda iflverenlerin ne gibi 

tazminat davalar› ile karfl› karfl›ya olduklar›n› 

bilmedikleri, bilseler bile önemsemedikleri, 

iflçilerin ise konu hakk›nda bilgilerinin 

çok az oldu¤u gözlenmektedir. Bu 

makalemizle iflverenlere ve iflçilere bilgiler 

vermek istedik. ‹fl kazalar› ve meslek hastal›klar› 

sonucu iflçilerin veya hak sahiplerinin 

ne gibi tazminatlar talep edebileceklerini 

mevzuat ölçüsünde incelemeye ve irdelemeye 

çal›flt›k. 

Sonuçta, söz konusu tazminatlar ile ilgili 

olarak yasal hükümlerin yeterli olmad›¤›, 

boflluklar›n bulundu¤u, söz konusu boflluklar›n 

yarg› kararlar› ile dolduruldu¤u, 

yarg› kararlar›na göre tazminat davalar›n›n 

flekillendi¤i görülmektedir. 

Tazminat davalar›nda çok yüksek miktarlar›n 

ortaya ç›kabildi¤i, ayr›ca Sosyal Sigortalar 

Kurumunun da ba¤lad›¤› malüllük ayl›¤› 

ve sürekli ifl göremezlik gelirlerini kusur 

oranlar› ölçüsünde iflverenlerde talep etti¤i 

ve talep edilen miktarlar›n kazaya ve meslek 

hastal›¤›na maruz kalan iflçinin yafl›, 

cinsiyeti ve di¤er niteliklerine göre de¤iflti- 

¤i, ancak söz konusu miktarlar›n da çok 

yüksek oldu¤u, dolay›s›yla ifl kazalar› ile 

meslek hastal›klar› sonucunda iflverenlerin 

ciddi maliyetlerle karfl› karfl›ya bulundu¤u, 

konunun öneminin afl›kar oldu¤u görülmektedir. 

‹flverenler ve onlar›n görevlendirdi¤i ve yetkilendirdi¤i 

personellerin ifl sa¤l›¤› ve güvenli¤i 

ile ilgili önlemleri eksiksiz almalar›, 

iflçileri bilgilendirmeleri ve e¤itmeleri, iflin 

ve iflyerinin ortaya ç›karabilece¤i tehlikelerin 

iyi takip edilmesi, Yarg›tay kararlar›n›n 

izlenmesi, denetime gelen denetim elamanlar›nca 

istenen düzenlemelerin eksiksiz 

olarak yerine getirilmesi, ifl kazalar›n› ve 

meslek hastal›klar›n›, iflverenlerin ve iflçilerin 

u¤rayaca¤› zararlar› azaltaca¤›, vas›fl› ifl 

gücünün kaybolmamas›n›, verimlili¤in, istihdam›n 

ve yat›r›mlar›n artmas›n› ortaya ç›- 

karaca¤› bilinmesi gereken bir gerçektir. 

BÜLTEN OCAK-fiUBAT 2008 YORUM 45

2008 YILI OCAK VE fiUBAT AYLARINDA 

MEVZUATTA YAPILAN ÖNEML‹ DE⁄‹fi‹KL‹KLER 

I. HAZ‹NE MÜSTEfiARLI⁄INCA BEL‹R- 

LENECEK SORUMLULUK S‹GORTA- 

LARI YURT DIfiINDA DA YAPTIRILAB‹- 

LECEKT‹R. 

(03.01.2008/26745 R.G.) 

5684 Say›l› Sigortac›l›k Kanunu’nda ülkemiz 

sigortac›l›¤›n›n gelifltirilmesini sa¤lamak, 

sigorta sözleflmesinde yer alan kiflilerin 

hak ve menfaatlerini korumak ve sigortac›l›k 

sektörünün güvenli ve istikrarl› bir 

ortamda etkin bir flekilde çal›flmas›n› temin 

etmek üzere bu Kanuna tâbi kifli ve kurulufllar›n, 

faaliyete bafllama, teflkilât, yönetim, 

çal›flma esas ve usûlleri ile faaliyetlerinin 

sona ermesi ve denetlenmesine iliflkin 

hususlar ve sigorta sözleflmesinden do- 

¤an uyuflmazl›klar›n çözümlenmesine yönelik 

olarak sigorta tahkim sistemi ile ilgili 

usûl ve esaslar düzenlenmifltir. Bu Yasan›n, 

15 nci maddesinde 

Türkiye’de yerleflik kifliler, Türkiye’deki 

sigortalanabilir menfaatlerini, Türkiye’- 

de faaliyette bulunan sigorta flirketlerine 

ve Türkiye’de yapt›rmak zorunda olduklar› 

hüküm alt›na al›nd›ktan sonra, bunun 

istisnalar› da ayn› maddede yer almaktad›r. 

Yine bu maddenin 3 ncü f›kras› 

uyar›nca Bakanlar Kurulu, yurt d›fl›nda 

yapt›r›labilecek sigortalar›n kapsam›n› geniflletmeye 

yetkilidir. 

Bakanlar Kuruluna tan›nan bu yetkiye istinaden 

03.01.2008 tarih ve 26745 say›l› 

Resmi Gazete’de yay›mlanan 2007/13028 

say›l› Bakanlar Kurulu Karar› ile Hazine 

Müsteflarl›¤›nca belirlenecek sorumluluk 

sigortalar›n›n, 5684 say›l› Sigortac›l›k 

Kanununun 15 inci maddesinin ikinci f›kras›nda 

belirtilen yurt d›fl›nda yapt›r›labilecek 

sigortalar kapsam›na dahil edilmifltir. 

II. HAYVAN SA⁄LI⁄I VE ZABITASI YÖ- 

NETMEL‹⁄‹NDE DE⁄‹fi‹KL‹K YAPIL- 

MIfiTIR. 


04.01.2008 tarih ve 26746 say›l› Resmi 

Gazete’de yay›mlanan 2007/12984 say›l› 

Bakanlar Kurulu Karar› ile Hayvan Sa¤l›¤› 

ve Zab›tas› Yönetmeli¤inde De¤ifliklik Yap›lmas›na 

Dair Yönetmelik”, 04/01/2008 

tarihinden geçerli olmak üzere yürürlü¤e 

konulmufltur. 22/2/1989 tarihli ve 89/ 

13838 say›l› Bakanlar Kurulu Karar› ile yürürlü¤e 

konulan Hayvan Sa¤l›¤› ve Zab›tas› 

Yönetmeli¤inde, hayvanlardan ve hayvan 

maddelerinden insan ve hayvanlara geçebilen 

hastal›klardan korunulmas›n› ve bulafl›c› 

hayvan hastal›klar› ile mücadele esas 

ve usulleri tespit edilmifltir. Bu Karar ile 

22/2/1989 tarihli ve 89/13838 say›l› Bakanlar 

Kurulu Karar› ile yürürlü¤e konulan 

Hayvan Sa¤l›¤› ve Zab›tas› Yönetmeli¤inin 

42 nci maddesinin birinci f›kras›n›n (a) bendi 

afla¤›daki flekilde de¤ifltirilmifltir. 

“a) Kordon alt›ndan veya tecrit yerlerinden 

hastal›kl›, hastal›ktan veya bulaflmadan 

flüpheli hayvanlar ile bunlar›n 

maddelerinin ve bulaflmaya vas›ta olabilecek 

eflya ve yemlerin ç›kar›lmas›na 

müsaade olunmaz. Kordon alt›nda bulunan 

yerleflim yerinde yetifltirilen kuduz 

flüpheli hayvanlar d›fl›ndaki hayvanlardan 

elde edilen sütler pastörizasyon 

veya sterilizasyon ifllemlerinden birine 

tabi tutularak pastörize süt veya 

sterilize süt olarak tüketime sunulur.” 

Öte yandan, ayn› Yönetmeli¤in 119 uncu 

maddesinin (h) bendi afla¤›daki flekilde de- 

¤ifltirilmifltir. 

“h) Kuduz hastal›¤›ndan veya bulaflmadan 

flüphe edilen hayvanlar›n bulunduklar› 

yerin d›fl›na ç›kar›lmas›na izin 

verilmez. Bu hayvanlar›n kesilmesi ve 

etlerinin tüketilmesi yasakt›r, sütleri imha 

edilir. Kuduz hastal›¤› ç›kan iflletme 

d›fl›ndaki hayvanlardan elde edilen sütler, 

pastörizasyon veya sterilizasyon ifllemlerinden 

birine tabi tutularak pastörize 

süt veya sterilize süt olarak tüketime 

sunulur.” 

III. 107 SER‹ NO’LU KDV GENEL TEB- 

L‹⁄‹ YAYIMLANDI. 


Bu Tebli¤de afla¤›daki hususlarda düzenlemeler 

yap›lm›flt›r. 

◗ Fason Olarak Yapt›r›lan Tekstil ve 

Konfeksiyon ‹fllerinde Tevkifat Uygulamas›na 

Bafllan›lm›flt›r. 51, 53 ve 58 Seri 

No.lu KDV Genel Tebli¤lerinde kapsam› ile 

uygulamas›na iliflkin usul ve esaslar› belirlenen 

fason tekstil ve konfeksiyon ifllerinde 

05/01/ 2007 tarihinden bafllamak üzere, 

(1/2) oran›nda KDV tevkifat› uygulanacakt›r. 

◗ Pamuk, Tiftik, Yün ve Yapa¤› ile Ham 

Post ve Deri Teslimlerinde KDV Tevkifat 

Uygulamas›na Bafllan›lm›flt›r. Mal ve 

hizmetlere uygulanacak KDV oranlar›n› belirleyen 

2007/13033 say›l› Bakanlar Kurulu 

Karar› eki (II) say›l› listenin (B) bölümünün 1 

ve 2 nci s›ralar› kapsam›na giren ürünlerin 

tesliminde, bu 05/01/2007 tarihinden bafllamak 

üzere, (1/2) oran›nda KDV tevkifat› 

uygulanacakt›r. 

◗ 1 May›s 2007 tarihinden itibaren KDV 

beyannamelerinde ihracat istisnas›na iliflkin 

beyanlar› bulunan mükelleflerin tevsik 

edici belge olarak ibraz ettikleri gümrük 

beyannamelerinde ihracat›n gerçekleflti¤i 

tarihi belirten bir aç›klama aran›lmayacak, 

bu beyannamelere iliflkin elektronik ortam- 

46 MEVZUAT DE⁄‹fi‹KL‹KLER‹ BÜLTEN OCAK-fiUBAT 2008

da (VEDOP) eriflilen bilgiler aras›ndaki 

kapanma tarihi, ihracat istisnas› uygulamas›nda 

ihracat›n gerçekleflti¤i tarih olarak 

dikkate al›nacakt›r. 

◗ Yiyecek ve ‹çecek Sunulan Yerlerde 

KDV Oran Uygulamas› ile ilgili aç›klamalar 


◗ Geceleme Hizmetlerinde KDV Oran 

Uygulamas›na iliflkin aç›klamalar yap›lm›flt›r. 

◗ ‹ndirimli orana tabi ifllemlerden do¤an 

katma de¤er vergisi iade taleplerinde, 

bu ifllemler nedeniyle yüklenilen ve indirim 

yoluyla giderilemeyen katma de- 

¤er vergisi tutar›n›n iade konusu yap›lamayacak 

k›sm› 11.600 YTL olarak belirlenmifltir. 

◗ 48 Seri No.lu KDV Genel Tebli¤inde 

Yap›lan De¤ifliklik ile mükellefler araç 

imal veya inflas›n› kendi adlar›na bizzat 

yapabilmekte ya da siparifl üzerine 

baflkalar›na yapt›rabilmektedirler. Her 

iki halde de istisnadan yararlan›labilmesi 

için araçlar›n imal ve inflas›n› bizzat 

veya siparifl vererek kendi adlar›na 

gerçeklefltirenlerin KDV mükellefi olmas› 

zorunlu tutulmufltur. 

◗ 84 Seri No.lu KDV Genel Tebli¤de 

düzenlenen “mahsup yoluyla iade”nin 

usul ve esaslar› de¤ifltirilmifltir. 

◗ 86 Seri No.lu KDV Genel Tebli¤inde 

Yap›lan De¤ifliklikle Tevkifat Uygulamas›nda 

iade yap›lmas›n›n usul ve 

esaslar› yeniden belirlenmifltir. 

IV. 5398 SAYILI “ÖZELLEfiT‹RME UY- 

GULAMALARININ DÜZENLENMES‹NE 

VE BAZI KANUN VE KANUN HÜK- 

MÜNDE KARARNAMELERDE DE⁄‹- 

fi‹KL‹K YAPILMASINA DA‹R KANUNDA 

VE BAZI KANUNLARDA DE⁄‹fi‹KL‹K 

YAPILMASI HAKKINDA KANUN”UN 

BAZI MADDELER‹ ‹PTAL ED‹LD‹. 


04.01.2008 Tarih ve 26746 say›l› Resmi 

Gazete’de yay›mlanan K.2006/3 ve 

E.2005/98 say›l› Anayasa Mahkemesi Karar› 

ile 5398 say›l› “Özellefltirme Uygulamalar›n›n 

Düzenlenmesine ve Baz› Kanun ve 

Kanun Hükmünde Kararnamelerde De¤ifliklik 

Yap›lmas›na Dair Kanunda ve Baz› 

Kanunlarda De¤ifliklik Yap›lmas› Hakk›nda 

Kanun”un: 

◗ 10. maddesiyle 4046 say›l› Yasa’ya eklenen 

afla¤›daki Ek Madde 3’ün, Anayasa’ya 

ayk›r› oldu¤una ve ‹PTAL‹NE, OY- 

ÇOKLU⁄UYLA karar verilmifltir. 

“Özellefltirme program›na al›nm›fl kurulufllara 

ait veya bu kurulufllar›n müflterek 

maliki bulundu¤u gayrimenkullerden 

varsa di¤er malikler ile de anlaflarak, 

634 say›l› Kat Mülkiyeti Kanunundaki 

flartlar aranmaks›z›n, ‹darenin talebi 

üzerine yirmi gün içinde tapu sicil 

müdürlüklerince tapuda kat mülkiyeti 

kütü¤üne ba¤›ms›z bölümler halinde 

tescil edilir. Bu ifllemin yap›lmas› s›ras›nda 

kat mülkiyetine geçifl için kadastro 

müdürlü¤ünce zemindeki fiili durumu 

tespit eden plân, vaziyet plân› say›l›r 

ve an›lan Kanunun 12 nci maddesinin 

(b) bendinde yaz›l› foto¤raf›n kurulufl 

temsilcisince tasdik edilmesi yeterli 

görülür ve baflka bir belge aranmaz.” 

◗ 19. maddesiyle 3194 say›l› Yasa’n›n 9. 

maddesinin sonuna eklenen afla¤›daki f›krada 

yer alan “... imar mevzuat›ndaki k›- 

s›tlamalara tâbi olmaks›z›n ...” ibaresinin, 

Anayasa’ya ayk›r› oldu¤una ve ‹PTA- 

L‹NE, OYB‹RL‹⁄‹YLE, Karar verilmifltir. 

“4046 say›l› Kanun kapsam›nda gelir 

ortakl›¤› modeli ve iflin gere¤ine uygun 

sair hukuki tasarruflar yöntemine göre 

özellefltirme ifllemleri yap›lan hizmet ö- 

zellefltirilmesi niteli¤indeki yat›r›mlar›n 

yap›laca¤› yerlerde haz›rlanan veya haz›rlatt›r›lan 

plânlar›, Özellefltirme ‹daresince 

de¤erlendirilmek ve sözleflmeye 

uygunlu¤u konusundaki görüflü de a- 

l›nmak kayd› ile imar mevzuat›ndaki k›- 

s›tlamalara tâbi olmaks›z›n re’sen o- 

naylamaya Bay›nd›rl›k ve ‹skan Bakanl›¤› 

yetkili olup, her türlü ruhsat› ilgili belediye 

en geç iki ay içinde verir.” 

V. TÜRK‹YE CUMHUR‹YET‹, MAL‹YE 

BAKANLI⁄I, MAL‹ SUÇLARI ARAfiTIR- 

MA KURULU (MASAK) ‹LE PORTEK‹Z 

CUMHUR‹YET‹, UNIDADE DE INFOR- 

MAÇÃO FINANCEIRA (UIF) ARASINDA 

KARAPARA AKLAMA VE TERÖR‹ZM‹N 

F‹NANSMANI ‹LE ‹LG‹L‹ F‹NANSAL ‹S- 

T‹HBARAT DE⁄‹fi‹M‹NDE ‹fiB‹RL‹⁄‹NE 

DA‹R MUTABAKAT MUHTIRASI YA- 

YIMLANDI. 


2007/13015 Say›l› Bakanlar Kurulu Karar› 

ile Türkiye Cumhuriyeti, Maliye Bakanl›¤›, 

Mali Suçlar› Araflt›rma Kurulu (MASAK) ile 

Portekiz Cumhuriyeti, Unidade de Informação 

Financeira (UIF) Aras›nda Karapara Aklama 

ve Terörizmin Finansman› ile ‹lgili Finansal 

‹stihbarat De¤ifliminde ‹flbirli¤ine 

Dair Mutabakat Muht›ras›”n›n yürürlü¤e konulmas› 

kararlaflt›r›lm›flt›r. Bu Muht›ra, Yetkili 

Makamlar bu Mutabakat Muht›ras›n›n 

onayland›¤›n› nota de¤iflimi ile bildirecekler 

ve Mutabakat Muht›ras› son bildirim tarihinde 

yürürlü¤e girecektir. Buna göre, Yetkili 

Makamlar, karapara aklama, terörizmin 

finansman› ve ilgili suç faaliyetine 

kar›flt›¤›ndan flüphe edilen kiflilerin analiz, 

inceleme ve soruflturmas›na yard›mc› 

olacak bilgiyi, kendili¤inden veya talep ü- 

zerine birbirlerine sa¤layarak iflbirli¤i yapacaklard›r. 

Yetkili Makamlar aras›ndaki 

iflbirli¤i ve bilgi de¤iflimi Yetkili Makamlar›n 

ulusal yasal sistemlerine uygun olarak yap›- 

lacakt›r. 

VI. 2008 YILININ ‹LK YARISINDA UY- 

GULANACAK MEMUR MAAfi KATSA- 

YILARI BEL‹RLENM‹fiT‹R. 


2008/13055 Say›l› Bakanlar Kurulu Karar› 

ile “Kamu Personelinin Maafllar›n›n Hesab›na 

Esas Tutulan Katsay›lar›n Yeniden 

Tespiti ve ‹lgili Mevzuat› Uyar›nca ‹stihdam 

Edilen Sözleflmeli Personelin Ücretlerinin 

Art›r›lmas›, Devlet Memurlar›na Ödenecek 

Zam ve Tazminatlar ‹le Baz› Kararlarda De- 

¤ifliklik Yap›lmas›na ‹liflkin Karar” yürürlü¤e 

konulmufltur. Bu Karar, 1/1/2008 tarihinden 

geçerli olmak üzere yay›m› tarihinde 

yürürlü¤e girmifltir. 

BÜLTEN OCAK-fiUBAT 2008 MEVZUAT DE⁄‹fi‹KL‹KLER‹ 47

VII. 2872 SAYILI ÇEVRE KANUNU 

UYARINCA 2008 YILINDA VER‹LECEK 

‹DAR‹ PARA CEZALARI BEL‹RLEN- 

M‹fiT‹R. 


Çevre ve Orman Bakanl›¤›nca Ç›kar›lan 

2872 Say›l› Çevre Kanunu Uyar›nca Verilecek 

‹dari Para Cezalar›na ‹liflkin Tebli¤ 

(2008/1) 05/01/2008 tarih ve 26747 say›l› 

Resmi Gazete’de yay›mlanm›flt›r. Bu Tebli¤e 

göre 2008 y›l›nda uygulanacak ‹dari 

Para Cezalar› belirlenmifltir. 

VIII. 379 SIRA NO’LU VERG‹ USUL KA- 

NUNU GENEL TEBL‹⁄‹ YAYIMLANDI. 


Maliye Bakanl›¤›’nca ç›kar›lan 379 S›ra 

No’lu VUK Genel Tebli¤inde afla¤›daki hususlar 

düzenlenmifltir: 

◗ Türk Paras› K›ymetini Koruma Hakk›nda 

32 say›l› Karara ‹liflkin 2006-32/32 No.lu 

Tebli¤ ile kendilerine k›ymetli maden a- 

l›m/sat›m yapma yetkisi verilen yetkili müesseselere; 

1/3/2008 tarihinden geçerli 

olmak üzere, k›ymetli maden al›m›nda 

"K›ymetli Maden Al›m Belgesi", sat›m›nda 

da "K›ymetli Maden Sat›m Belgesi" düzenleme 

zorunlulu¤u getirilmifl ve bu belgelerin 

Vergi Usul Kanunu uyar›nca düzenlenmesi 

gereken belgeler kapsam›na al›nmas› uygun 

görülmüfltür. Dileyen mükelleflerin an›- 

lan tarihten önce de söz konusu belgeleri 

düzenlemeleri mümkün bulunmaktad›r. 

◗ 1/6/2008 tarihinden itibaren Serbest 

meslek faaliyeti icra eden hekimlerin (difl 

hekimleri ile veteriner hekimler dahil), ifl 

yerlerinde bu Tebli¤de belirtilen özellikleri 

haiz kredi kart› okuyucular›ndan (bundan 

böyle POS -Point of Sale- olarak an›lacakt›r) 

bulundurmalar› ve kredi kart› ile yap›lan 

ödemelerde bu cihazlar› kullanmalar› zorunlulu¤u 

getirilmifl ve bu cihazlarla düzenlenecek 

POS fifllerinin, an›lan mükelleflerce 

yürütülen serbest meslek faaliyetlerinde 

Vergi Usul Kanunu uyar›nca düzenlenmifl 

"serbest meslek makbuzu" olarak kabul 

edilmesi uygun görülmüfltür. 

◗ Sosyal Güvenlik Kurumunun da 336 S›ra 

No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebli¤i uygulamas›nda, 

eczanelerle anlaflma yap›lan 

kamu kurulufllar› kapsam›nda de¤erlendirilmesi 

uygun görülmüfltür. An›lan Kurumla 

anlaflmal› eczanelerce de söz konusu Kuruma 

(an›lan Tebli¤de yer alan usul ve e- 

saslar çerçevesinde, çal›flanlar, emeklileri 

ve bunlar›n bakmakla yükümlü olduklar› kiflilere 

ait ilaç teslimleri için) ay sonunda tek 

bir fatura düzenlenebilecektir. 

◗ Ticari mal niteli¤inde olmayan broflür, 

bloknot, kalem gibi promosyon ürünleri ile 

numune ilaçlar›n, hekimlere verilmek üzere 

firmalar›n sat›fl mümessilleri taraf›ndan tafl›nmas› 

s›ras›nda (ticari mal sevkiyat› izlenimi 

verecek büyüklükte veya mahiyette olmamak 

flart›yla) sevk irsaliyesi düzenlenmesine 

gerek bulunmamaktad›r 

◗ Bu Tebli¤in yay›m› tarihine kadar uzlaflma 

günü tayin edilmemifl uzlaflma talepleri 

dahil olmak üzere) an›lan meslek mensuplar› 

ile avukatlar›n, uzlaflma görüflmelerine 

kat›labilmelerinin hukuki bir belgeye 

(sözleflme, vekaletname vb.) dayand›r›lmas› 

ve söz konusu belgenin asl› veya onayl› 

bir örne¤inin uzlaflma görüflmesi s›ras›nda 

komisyona ibraz edilmesi uygun görülmüfltür. 

Söz konusu belge, mükellefin uzlaflma 

komisyonundaki dosyas›nda muhafaza 

edilecek; birer fotokopisi de meslek 

mensubu ve/veya avukat›n tarh dosyas›na 

konulmak üzere ilgili vergi dairelerine gönderilecektir. 

Bu Karar›n uygulanmas›na iliflkin olarak 

Hazine Müsteflarl›¤›nca ç›kar›lan Türk Paras› 

K›ymetini Koruma Hakk›nda 32 Say›l› 

Karara ‹liflkin Tebli¤ (Tebli¤ No: 2008- 

32/34) de 28.02.2008 tarih ve 27801 say›l› 

Resmi Gazete’de yay›mlanm›flt›r. 

Öte yandan 2008/2 No’lu KDV ‹ç Genelgesi 

uyar›nca , "hizmet ihrac›" ile "bavul 

ticareti" ve "bavul ticareti kapsam›nda 

ihracat yapanlara ihraç kayd›yla teslimler"den 

kaynaklanan katma de¤er vergisi 

iade ifllemlerinde döviz al›m belgesinin 

aran›p aranmayaca¤› hususunda 

Bakanl›¤›m›zca yeni bir düzenleme yap›l›ncaya 

kadar 26, 61 ve 84 Seri No.lu 

KDV Genel Tebli¤leri çerçevesinde ifllem 

yap›lmaya devam edilecektir. 

IX. EMEKL‹L‹K fi‹RKETLER‹ KURULUfi 

VE ÇALIfiMA ESASLARINA ‹L‹fiK‹N 

YÖNETMEL‹K YAYIMLANDI. 


4632 Say›l› Bireysel Emeklilik Tasarruf Ve 

Yat›r›m Sistemi Kanununda, emeklilik flirketlerinin 

kurulufl, çal›flma, yönetim ve denetimine, 

kiflilerin sisteme kat›lma, ayr›lma 

ve emeklilik koflullar›na, emeklilik yat›r›m 

fonlar›n›n kurulufluna, katk›lar›n bu fonlarda 

toplanmas›na ve de¤erlendirilmesine, 

arac›l›k hizmetlerine, kamuya aç›klanacak 

bilgilerin kapsam›na ve bireysel emeklilikle 

ilgili di¤er hususlara iliflkin esas ve usuller 

düzenlenmifltir. Bu Kanunun 26 nc› maddesinde 

bu Kanunda Bakanl›¤›n, Müsteflarl›¤›n 

ve Kurulun belirlemeye yetkili k›- 

l›nd›¤› hususlar yönetmeliklerle düzenlenece¤i, 

ve bu Kanun kapsam›nda ç›kar›lacak 

yönetmeliklerin, Kanunun yay›m› tarihinden 

itibaren en geç alt› ay içerisinde ç›kar›lmas› 

hüküm alt›na al›nm›flt›r. 

28/2/2002 tarihli ve 24681 say›l› Resmî 

Gazete’de yay›mlanan Emeklilik fiirketleri 

Kurulufl ve Çal›flma Esaslar› Hakk›nda 

Yönetmelik yürürlükten kald›r›larak, Baflbakanl›k 

(Hazine Müsteflarl›¤›)’nca, ç›kar›lan 

Emeklilik fiirketleri Kurulufl Ve Çal›flma 

Esaslar›na ‹liflkin Yönetmelik 

08/01/2008 tarihinde yürürlü¤e konulmufltur. 

Bu Yönetmelikte, emeklilik flirketlerinin 

kurulufluna, faaliyet ruhsat› ifllemlerine, 

teflkilat yap›lar›na, ana sözleflme de¤iflikliklerine, 

hisse devirlerine, ilân ve reklamlar›na, 

birleflme, devir ve tasfiyelerine 

iliflkin usul ve esaslar› düzenlenmifl olup, 

bu Yönetmelik, Türkiye'de kurulmufl 

veya kurulacak olan emeklilik flirketlerini 

kapsamaktad›r. 

6762 say›l› Türk Ticaret Kanununun anonim 

flirket kurulufluyla ilgili hükümleri ve 

Kanunun 8 inci maddesinde yer alan hükümler 

sakl› kalmak kayd›yla, Türkiye'de 

emeklilik flirketi kuruluflu Hazine Müsteflarl›¤›n›n 

ba¤l› oldu¤u Bakan’›n iznine ba¤lanm›flt›r. 


X. ELEKTR‹K P‹YASASI L‹SANS YÖ- 

NETMEL‹⁄‹NDE DE⁄‹fi‹KL‹K YAPIL- 

MASINA DA‹R YÖNETMEL‹K YAYIM- 

LANDI. 


Elektrik Piyasas› Lisans Yönetmeli¤inde, 

elektri¤in yeterli, kaliteli, sürekli, düflük maliyetli 

ve çevreyle uyumlu bir flekilde tüketicilerin 

kullan›m›na sunulmas› için 4628 say›- 

l› Elektrik Piyasas› Kanunu uyar›nca oluflturulmas› 

öngörülen mali aç›dan güçlü, istikrarl› 

ve fleffaf bir elektrik piyasas›nda rekabet 

ortam›nda özel hukuk hükümlerine göre 

faaliyet gösterecek tüzel kiflilere verilecek 

lisanslara iliflkin usul ve esaslar› belirlenmifltir. 

Bu Yönetmeli¤in 33 ncü maddesinde 

Otoprodüktör ve otoprodüktör grubu lisans› 

kapsam›nda piyasada yürütülebilecek faaliyetler 

ve faaliyetlere iliflkin hükümler düzenlenmifl 

olup, Enerji Piyasas› Düzenleme kurumunca 

ç›kar›lan elektrik piyasas› lisans 

yönetmeli¤inde de¤ifliklik yap›lmas›na dair 

yönetmelik ile 31/12/ 2007 tarihinden geçerli 

olmak üzere 4/8/2002 tarihli ve 

24836 say›l› Resmî Gazete’de yay›mlanan 

Elektrik Piyasas› Lisans Yönetmeli¤inin 33 

üncü maddesinin üçüncü f›kras› afla¤›daki 

flekilde de¤ifltirilmifltir. "Bir otoprodüktör 

ya da otoprodüktör grubu, üretti¤i elektrik 

enerjisinin, Kurul taraf›ndan belirlenecek 

orandaki miktar›n› rekabet 

ortam›nda satabilir." 

De¤ifliklikten önce bir otoprodüktör ya da 

otoprodüktör grubu, üretti¤i elektrik enerjisinin, 

bir takvim y›l› içinde yüzde yirmisini 

aflmamak kayd›yla Kurul taraf›ndan belirlenecek 

orandaki miktar›n› rekabet ortam›nda 

satabilirken, de¤ifliklik sonucunda 

yüzde yirmisi oran› kald›r›lm›flt›r. Ancak, 

oran EPDK’nce taraf›ndan belirlenecektir. 

Dolay›s›yla, yap›lan yetki devri ile uygulamada 

esneklik sa¤lanm›flt›r. 

XI. KARMA ESNAF VE SANATKARLAR 

ODALARINDA KURULACAK MESLEK 

KOM‹TELER‹ HAKKINDA YÖNETME- 

L‹K YAYIMLANDI. 


Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar› Konfederasyonunca 

Ç›kar›lan Karma Esnaf Ve Sanatkarlar 

Odalar›nda Kurulacak Meslek Komiteleri 

Hakk›nda Yönetmelik 08/01/2008 

tarihinde yürürlü¤e girmifltir. Yönetmelikte, 

“Karma Oda”, ihtisas odas› kurabilecek 

say›ya ulaflamayan de¤iflik mesleklerdeki 

esnaf ve sanatkârlar›n bir araya 

gelerek kuracaklar› odalar olarak tan›mlanm›flt›r. 

Bu Yönetmelikte, karma 

odalar içinde yer alan ayn› meslek mensuplar›n›n 

mesle¤e iliflkin ihtiyaç ve sorunlar›n› 

sistemli ve düzenli bir biçimde görüflebilmek, 

bunlar hakk›nda karar verebilmek, 

birbirleriyle olan iliflkilerini ve dayan›flmalar›n› 

sa¤lamak amac›yla bir araya gelerek 

oluflturduklar› komitelerin çal›flma usul ve 

esaslar› ile oda aras›nda olan iliflkileri düzenlenmifltir. 

Bu Yönetmelik 5362 say›l› 

Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kurulufllar› 

Kanununa göre kurulan karma odalardaki 

meslek komitelerini kapsamaktad›r. 

Karma odaya kay›tl› bulunan ve belirli bir 

meslek grubunu oluflturan üyelerden; 

a) 100 üyesi olan odalarda en az 20, 

b)101 – 200 üyesi olan odalarda en az 30, 

c) 201 – 300 üyesi olan odalarda en az 40, 

ç) 301 – 400 üyesi olan odalarda en az 50, 

d)401 – 500 üyesi olan odalarda en az 60, 

e) 501 ve daha fazla üyesi olan odalarda 

en az 70 

üyenin, odaya yaz›l› baflvurusunu dikkate 

alarak oda yönetim kurulunun karar› ve bu 

karar do¤rultusunda yapaca¤› talep üzerine 

ba¤l› bulundu¤u birli¤in onay› ile meslek 

komiteleri kurulacakt›r. Meslek komiteleri; 

o meslek dal›nda komitede yer almak isteyen 

üyelerden, fiilen faaliyet gösterdikleri y›l 

itibar›yla en tecrübeli befl üyeden oluflturulacakt›r. 

Benzerlikleri nedeniyle bir meslek 

grubuna dahil edilen üyelerin faaliyet gösterdi¤i 

mesleklerin, dahil edildikleri meslek 

komitesinde belirtilmeleri ve en az bir üye 

ile temsil edilmeleri flart›yla seçilecek meslek 

komitesinde üye say›lar› oran›na göre 

temsil edilmeleri zorunludur. 

Bu Yönetmelik ile 29/1/1999 tarihli ve 

23595 say›l› Resmi Gazetede yay›mlanan 

Esnaf ve Sanatkarlar Odalar›nda Kurulacak 

Meslek Komitelerinin Kurulufl ve Çal›flma 

Esaslar› Hakk›nda Yönetmelik yürürlükten 

kald›r›lm›flt›r. 

XII. KARfiILIKSIZ ÇEKTLERDE BANKA- 

LARIN ÖDEMEK ZORUNDA OLDUK- 

LARI TUTAR HER B‹R ÇEK YAPRA⁄I 

‹Ç‹N 435 YTL OLARAK BEL‹RLEND‹. 


Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas›nca 

ç›kar›lan 2008/1 No’lu Çekle Ödemelerin 

Düzenlenmesi Ve Çek Hamillerinin Korunmas› 

Hakk›nda Kanuna ‹liflkin Tebli¤de 

De¤ifliklik Yap›lmas›na Dair Tebli¤ ile 

28/01/2008 tarihinden geçerli olmak üzere 

9/4/2003 tarihli ve 25074 say›l› Resmî Gazete’de 

yay›mlanan 2003/1 s›ra numaral› 

Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek 

Hamillerinin Korunmas› Hakk›nda Kanuna 

‹liflkin Tebli¤in 2007/1 s›ra numaral› Tebli¤ 

ile de¤iflik 6 nc› maddesinde yer alan “dörtyüzon 

Yeni Türk Liras›na” ibareleri “435 

YTL’ye (dörtyüzotuzbefl Yeni Türk Liras›- 

na)” olarak de¤ifltirilmifltir. 

Dolay›s›yla, 3167 say›l› Çekle Ödemelerin 

Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunmas› 

Hakk›nda Kanunun 10’uncu maddesi 

uyar›nca muhatap banka, süresinde ibraz 

edilen çekin karfl›l›¤›n›n bulunmamas› 

halinde her çek yapra¤› için Bankalar 435 

YTL ödeyecektir. 

XIII. SUÇ GEL‹RLER‹N‹N AKLANMASI- 

NIN VE TERÖRÜN F‹NANSMANININ 

ÖNLENMES‹NE DA‹R TEDB‹RLER HAK- 

KINDA YÖNETMEL‹K YAYIMLANDI. 


2007/13012 Say›l› Bakanlar Kurulu Karar› 

ile Suç Gelirlerinin Aklanmas›n›n ve Terörün 

Finansman›n›n Önlenmesine Dair 

Tedbirler Hakk›nda Yönetmelik, 


yürürlü¤e konulmufltur. 

Bu Yönetmelikte, 11/10/2006 tarihli ve 

5549 say›l› Suç Gelirlerinin Aklanmas›n›n 

Önlenmesi Hakk›nda Kanunun uygulanmas›na 

yönelik olarak; suç gelirlerinin ak- 


lanmas›n›n ve terörün finansman›n›n önlenmesi 

amac›yla yükümlüler, yükümlülükler, 

yükümlülüklere uyumun denetimi, 

gümrük idaresine aç›klama yap›lmas› ve 

di¤er tedbirlere iliflkin usul ve esaslar düzenlenmifltir. 

Bu Yönetmelik kapsam›na giren 

yükümlülükler yükümlüler taraf›ndan 

yerine getirilecek olup, Suç Gelirlerinin Aklanmas›n›n 

Önlenmesi Hakk›nda Kanunun 

uygulanmas›nda yükümlü, afla¤›da say›- 

lanlar ile bunlar›n flube, acente, temsilci ve 

ticari vekilleri ile benzeri ba¤l› birimleridir: 

a) Bankalar. 

b) Bankalar d›fl›nda banka kart› veya kredi 

kart› düzenleme yetkisini haiz kurulufllar. 

c) Kambiyo mevzuat›nda belirtilen yetkili 

müesseseler. 

ç) Ödünç para verme iflleri hakk›ndaki 

mevzuat kapsam›ndaki ikrazatç›lar, finansman 

ve faktoring flirketleri. 

d) Sermaye piyasas› arac› kurumlar› ve 

portföy yönetim flirketleri. 

e) Yat›r›m fonu yöneticileri. 

f) Yat›r›m ortakl›klar›. 

g) Sigorta, reasürans ve emeklilik flirketleri. 

¤) Finansal kiralama flirketleri. 

h) Sermaye piyasas› mevzuat› çerçevesinde 

takas ve saklama hizmeti veren kurulufllar. 

›) Saklama hizmeti ile s›n›rl› olmak üzere ‹stanbul 

Alt›n Borsas› Baflkanl›¤›. 

i) Posta ve Telgraf Teflkilat› Genel Müdürlü¤ü 

ile kargo flirketleri. 

j) Varl›k yönetim flirketleri. 

k) K›ymetli maden, tafl veya mücevher al›m 

sat›m› yapanlar. 

l) Cumhuriyet alt›n sikkeleri ile Cumhuriyet 

ziynet alt›nlar›n› basma faaliyeti ile s›n›rl› olmak 

üzere Darphane ve Damga Matbaas› 

Genel Müdürlü¤ü. 

m) K›ymetli madenler borsas› arac› kurulufllar›. 

n) Ticaret amac›yla tafl›nmaz al›m sat›m›yla 

u¤raflanlar ile bu ifllemlere arac›l›k edenler. 

o) ‹fl makineleri dâhil her türlü deniz, hava 

ve kara nakil vas›talar›n›n al›m sat›m› ile u¤raflanlar. 

ö) Tarihi eser, antika ve sanat eseri al›m 

sat›m› ile u¤raflanlar veya bunlar›n müzayedecili¤ini 

yapanlar. 

p) Milli Piyango ‹daresi Genel Müdürlü¤ü, 

Türkiye Jokey Kulübü ve Spor Toto Teflkilat 

Baflkanl›¤› dâhil talih ve bahis oyunlar› 

alan›nda faaliyet gösterenler. 

r) Spor kulüpleri. 

s) Noterler. 

fl) Savunma hakk› bak›m›ndan di¤er kanun 

hükümlerine ayk›r› olmamak kayd›yla 1136 

say›l› Avukatl›k Kanununun 35 inci maddesinin 

ikinci f›kras› kapsam›ndaki ifllerden 

tafl›nmaz al›m sat›m›, flirket, vak›f ve dernek 

kurulmas›, idaresi ve devredilmesi gibi 

ifllerle s›n›rl› olmak üzere serbest avukatlar. 

t) fiirket, vak›f ve dernek kurulmas›, idaresi 

ve devredilmesi gibi ifllerle s›n›rl› olmak ü- 

zere, bir iflverene ba¤l› olmaks›z›n çal›flan 

serbest muhasebeci ve serbest muhasebeci 

mali müflavirler ile yeminli mali müflavirler. 

Merkezi Türkiye’de bulunan yükümlünün 

yurt d›fl›ndaki flube, acente, temsilci ve ticari 

vekilleri ile benzeri ba¤l› birimleri, faaliyet 

gösterdikleri ülkenin mevzuat› ve yetkili 

otoritelerinin izin verdi¤i ölçüde bu Yönetmelik 

hükümlerini uygulamak zorundad›r. 

Yukar›da da görüldü¤ü üzere bir iflverene 

ba¤l› olmaks›z›n çal›flan serbest muhasebeci 

ve serbest muhasebeci mali müflavirler 

ile yeminli mali müflavirler 

◗ fiirket, 

◗ Vak›f ve dernek kurulmas›, 

◗ fiirket, dernek ve Vakf›n idaresi ve devredilmesi 

gibi ifllerle s›n›rl› olarak “yükümlü” say›lm›fllard›r. 

Bir iflverene tabi olarak çal›flan 

meslek mensuplar› ise bu kapsama girmeyeceklerdir. 

XIV. MAL‹YE BAKANLI⁄INCA 1 SAYILI 

GENEL YÖNET‹M MUHASEBE YÖNET- 

MEL‹⁄‹ GENEL TEBL‹⁄‹ YAYIMLANDI. 


Bu Tebli¤, 01/01/2008 tarihinde yürürlü¤e 

girmifltir. 5018 say›l› Kanunun 49 ve geçici 

3 üncü maddeleri gere¤ince Bakanl›¤›m›zca 

haz›rlanarak Bakanlar Kurulu’nun 

03/05/2005 tarihli ve 2005/8844 say›l› 

karar›yla kabul edilen Genel Yönetim Muhasebe 

Yönetmeli¤i 08/06/2005 tarihli ve 

25839 say›l› Resmî Gazetede yay›mlanarak 


Söz konusu Yönetmeli¤in 27 nci maddesinde; 

“Yönetmelik kapsam›na dahil kamu 

idarelerince muhasebe sistemine dahil e- 

dilen duran varl›klardan; arazi ve arsalar, 

yap›m aflamas›ndaki sabit varl›klar, varl›klar›n 

elde edilmesi için verilen avans ve 

krediler ile sanat eserleri d›fl›ndakilerden 

hangilerinin amortisman ve tükenme pay›- 

na tabi tutulaca¤› ve bunlara iliflkin esas ve 

usuller ile uygulanacak amortisman ve tükenme 

pay›n›n süre, yöntem ve oranlar› 

duran varl›k çeflitlerine göre Bakanl›kça 

belirlenir.” hükmü yer almaktad›r. 

An›lan Yönetmelik hükmü çerçevesinde, 

genel yönetim kapsam›na dahil kamu idarelerinde 

muhasebe sistemine dahil edilen 

duran varl›klardan hangilerinin amortisman 

ve tükenme pay›na tabi tutulaca¤› ve bunlara 

iliflkin esas ve usuller ile uygulanacak 

amortisman ve tükenme pay›n›n süre, 

yöntem ve oranlar› duran varl›k çeflitlerine 

göre bu Tebli¤de belirlenmifltir. 

Bu Tebli¤le, 30/12/2006 tarihli ve 26392 

say›l› Resmî Gazetede yay›mlanan Genel 

Yönetim Kapsam›ndaki Kamu ‹darelerinde 

Uygulanacak Amortisman ve Tükenme 

Pay› Süre, Yöntem ve Oranlar›na ‹liflkin 

Genel Tebli¤ (Say›: 2006–1) yürürlükten 

kald›r›lm›flt›r 

XV. GÜMRÜK MÜSTEfiARLI⁄INCA 

GÜMRÜK GENEL TEBL‹⁄‹ SER‹ NO: 

2’DE DE⁄‹fi‹KL‹K YAPILMASINA DA‹R 

TEBL‹⁄ (MUAF‹YETLER) SER‹ NO: 13 


Tebli¤, 11/01/2008 tarihinde yürürlü¤e girmifltir. 

Bu Tebli¤ ile yap›lan de¤ifliklikler sonucunda; 

Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleflik 

ise; Türkiye Gümrük Bölgesi d›fl›ndaki 

gerçek ve tüzel kifliler (dernek, vak›f vb.) 

taraf›ndan kendisine ba¤›fl yoluyla gönderilenler 

ile birlikte bedel karfl›l›¤› al›nan özel 

tertibatl› sakat arac›n› ithalat vergilerinden 

muaf olarak ithal edebilecektir. 

Türkiye'de ikamet eden malül ve sakata 

ba¤›fl yap›lmas› halinde, ba¤›fl› yapan 


gerçek veya tüzel kiflinin yurt d›fl›ndaki ikametini 

gösterir konsoloslukça onayl› belgenin 

aran›lmas› kald›r›lm›flt›r. Özel Tertibatl› 

tafl›t›n bir bedel karfl›l›¤›; 

◗ Tüzel kifliden al›nmas› halinde, ithal edilmek 

istenilen tafl›t›n cins, marka ve özellikleri 

ile fiyat›n› gösteren proforma fatura ve 

ithal s›ras›nda fatura asl›n›n, 

◗ Gerçek kifliden al›nmas› halinde, taraflar 

aras›nda düzenlenen sat›fl sözleflmesinin, 

‹thalat s›ras›nda ibraz edilmesi gerekmektedir. 

Di¤er taraftan,. ‹thal olunacak motosiklet 

veya binek otomobilin malül ve sakat 

kiflinin kendisi taraf›ndan kullanaca¤›na, 

baflkas›n›n kullan›m›na veya istifadesine 

izin verilmeyece¤ine, 

◗ ‹thal olunacak motosiklet veya binek otomobilin 

malül ve sakat kiflinin kendisi taraf›ndan 

kullanaca¤›na, baflkas›n›n kullan›m›- 

na veya istifadesine izin verilmeyece¤ine, 

◗ ‹thal olunacak minibüsün el ve ayak 

fonksiyonlar›n› tamamen yitirmifl kiflinin ü- 

çüncü dereceye kadar kan ve s›hri h›s›mlar›ndan 

bir sürücü veya sakat kifli taraf›ndan 

ifl aktine ba¤l› olarak istihdam edilen 

bir sürücü taraf›ndan kullan›laca¤›na baflkas›n›n 

kullan›m›na veya istifadesine izin 

verilmeyece¤ine, 

◗ Ankara Naklihane ve Bedelsiz ‹thalat 

Gümrük Müdürlü¤ünün, izni olmadan 

mezkur tafl›tlar›n baflkas›na devredilmeyece¤ine 

ve sat›lmayaca¤›na, kiralanmayaca¤›na, 

ödünç verilmeyece¤ine, 

◗ ‹thal olunan tafl›t üzerindeki özel tertibatta 

da hiçbir de¤ifliklik yapmayaca¤›na ‹kametgah 

de¤iflikli¤i olmas› halinde bu de¤iflikli¤i 

Ankara Naklihane ve Bedelsiz ‹thalat 

Gümrük Müdürlü¤üne bildirece¤ine dair, 

Taahhütnamelerin Noter’den onaylanmas› 

zorunlulu¤u da kald›r›lm›flt›r. Öte yandan, 

bu Tebli¤ kapsam›nda özel ve zaruri durumlar› 

inceleyip sonuçland›rmaya Ankara 

Gümrük ve Muhafaza Baflmüdürlü¤ü yetkili 

k›l›nm›flt›r. 

XVI. GÜMRÜKSÜZ SATIfi MA⁄AZA- 

LARI YÖNETMEL‹⁄‹NDE DE⁄‹fi‹KL‹K 

YAPILMASINA DA‹R YÖNETMEL‹K YA- 

YIMLANDI. 




Gümrüksüz Sat›fl Ma¤azalar› Yönetmeli¤inin 

geçici 5 inci maddesi afla¤›daki flekilde 

de¤ifltirilmifltir. 

"GEÇ‹C‹ MADDE 5 – (1) Uçakta sat›fl ma- 

¤azalar›n›n, Yönetmeli¤in 31 inci maddesinin 

birinci f›kras›n›n (c) bendinde istenilen 

kay›t düzenine ve 8 inci maddenin birinci 

f›kras›n›n (c) bendinde belirtilen bilgisayar 

sistemine, 1/7/2008 tarihine kadar geçmesi 

zorunludur." 

Yap›lan bu de¤ifliklikle, Uçakta sat›fl ma- 

¤azalar› Gümrük Müsteflarl›¤›nca zorunlu 

uygulamaya konulan bilgisayar sistemine 

ve uçakta eflya teslimine iliflkin kay› düzenine 

01/07/2008 tarihine kadar dâhil olmas› 


XVII. RADYO VE TELEV‹ZYON ÜST KU- 

RULUNCA ÖZEL RADYO VE TELEV‹Z- 

YON KURULUfiLARI ‹DAR‹ VE MAL‹ 

fiARTLAR YÖNETMEL‹⁄‹NDE DE⁄‹- 

fi‹KL‹K YAPILMASINA DA‹R YÖNET- 

MEL‹K YAYIMLANDI. 


Ad› geçen Yönetmeli¤in Üst Kurul ve Yönetmeli¤in 

4 üncü ve 14 üncü maddelerinde 

belirtilen miktarlar› her y›l Devlet ‹statistik 

Enstitüsü taraf›ndan aç›klanan toplam 

eflya fiyat indeksinin gerektirdi¤i miktarda 

yeniden tespit ve ilan etmeye yetkili k›l›nm›flt›r. 

Bu yetkiye istinaden, bu Yönetmelikle 

01/01/2008 tarihinden geçerli olmak 

üzere 16/3/1995 tarihli ve 22229 say›l› 

Resmî Gazete’de yay›mlanan Özel Radyo 

ve Televizyon Kurulufllar› ‹dari ve Mali fiartlar 

Yönetmeli¤inin 4 üncü maddesinin birinci 

f›kras›n›n (b) bendi de¤ifltirilmifltir. Bilindi¤i 

üzere söz konusu Yönetmeli¤in 4 

ncü maddesinde Özel radyo ve televizyon 

kurulufllar›n›n flartlar› belirlenmifltir. özel 

radyo ve televizyon kurulufllar›n›n anonim 

flirket statüsünde ve münhas›ran 3984 say›l› 

Kanunda ve bu Yönetmelikte belirtilen 

konularda ifltigal etmek üzere kurulmufl olmas› 

ve maddede belirtilen ez ödenmifl 

sermayeye sahip olmas› gerekmektedir. 

Yap›lan de¤ifliklikle, özel radyo ve televizyon 

kurulufllar›n›n ödenmifl sermaye tutarlar› 

yükseltilmifltir. 

Di¤er taraftan radyo ve televizyon yay›nc›- 

l›¤› faaliyetlerinin birlikte yap›lmas› halinde, 

yay›nlar›n ulusal, bölgesel ve/veya yerel o- 

lup olmad›klar›na göre, bu maddede yaz›l› 

miktarlar›n toplamlar›n›n dikkate al›nmas› 


XVIII. SANAY‹ VE T‹CARET BAKANLI- 

⁄ININ SANAY‹ S‹C‹L TEBL‹⁄‹ (SGM 

2008/2) YAYIMLANDI. 


Bu tebli¤e göre bir sanayi iflletmesinin sanayi 

siciline kay›t edilebilmesi için, bir sanayi 

iflletmesinin sanayi siciline kay›t edilebilmesi 

için, 6948 say›l› Sanayi Sicili Kanununun 

1inci maddesinde yap›lan tan›m, ü- 

retim teknolojilerindeki geliflmeler ve yarat›lan 

katma de¤er esas al›nacak olup, afla- 

¤›da belirtilen belgeler ile birlikte üretim yerinin 

bulundu¤u ‹l’in Sanayi ve Ticaret ‹l 

Müdürlü¤ü’ne müracaat edilmesi gerekmektedir. 

a) Sanayi Sicil Beyannamesi SANS‹C A ve 

SANS‹C C Formlar› 

1) SANS‹C A Formu iflletme ile ilgili genel 

bilgileri içermektedir. 

2) SANS‹C C Formu sadece Gayri Maddi 

Hak (Lisans, Patent,Know-How) kullanan 

iflletmeler taraf›ndan doldurulacakt›r. 

b) Y›ll›k ‹flletme Cetveli SANS‹C B Formu 

SANS‹C B Formu’nda iflletmenin bir önceki 

y›lda yapt›¤› faaliyetler ile ilgili bilgiler yer 

al›r. 

c) Ticaret Sicil Gazetesi veya Esnaf Sicil 

Gazetesi: ‹flletmenin kurulufluna ait Ticaret 

Sicil Gazetesi’nin veya Esnaf Sicil Gazetesi’nin 

fotokopisi (Unvan de¤iflikli¤i yap›lm›fl 

ise de¤ifliklik yap›lm›fl Ticaret veya Esnaf 

Sicil Gazetesi’nin fotokopisi), adi ortakl›k- 


larda ise oda sicil kay›tlar› fotokopisi aran›r. 

Kamu kurulufllar›ndan Ticaret Sicil Gazetesi 

veya Esnaf Sicil Gazetesi istenmez. 

ç) Kapasite Raporu: Sanayi iflletmesinin 

ba¤l› oldu¤u Oda taraf›ndan düzenlenen ve 

Türkiye Ticaret, Sanayi, Deniz Ticaret O- 

dalar› ve Ticaret Borsalar› Birli¤i’nce (TOBB) 

onaylanan, geçerlilik süresi müracaat tarihi 

itibariyle sona ermemifl olan Kapasite Raporu’nun 

iflletmenin ba¤l› oldu¤u Oda veya 

TOBB taraf›ndan "asl› gibidir" onaylanm›fl 

sureti veya iflletmenin ba¤l› oldu¤u Esnaf ve 

Sanatkarlar Odas› taraf›ndan düzenlenen 

ve Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonunca 

onaylanan, geçerlilik süresi 

müracaat tarihi itibariyle sona ermemifl olan 

Kapasite Raporu’nun, sanayi iflletmesinin 

ba¤l› oldu¤u Oda veya TESK taraf›ndan 

"asl› gibidir" onaylanm›fl sureti. 

Kamu kurulufllar›, kapasite raporu yerine 

üretimde kulland›klar› maddeleri, makine 

ve teçhizatlar›n›, ürün çeflitlerini ve kapasitelerini 

liste halinde verir. 

(2) Bakanl›k gerekli gördü¤ü takdirde, ürün 

ve üretim teknolojisi veya üretim teknolojisi 

do¤rultusunda firma yap›s› ile ilgili ilave belge 

ve bilgi isteyebilir, üretim yerinde inceleme 

yapabilir, SANS‹C A, SANS‹C B, SAN- 

S‹C C Formlar›n› yeniden düzenleyebilir. 

Öte yandan Sanayi siciline kay›tl› olan sanayi 

iflletmelerinin; 

◗ Unvan de¤iflikli¤i, 

◗ Adres ilavesi ya da de¤iflikli¤i, 

◗ Ürün de¤iflikli¤i veya 

◗ Ürün ilavesi 

yapmalar› durumunda, Sanayi Sicil Belgesi 

de¤iflikli¤i yap›lmak zorundad›r. 

XIX. TÜRK‹YE ESNAF VE SANATKÂR- 

LARI KONFEDERASYONUNUN ÇIRAK- 

LIK E⁄‹T‹M‹ UYGULAMASI YAPILMA- 

YAN MESLEK DALLARINDA MESLEK‹ 

BELGELER‹N VER‹LMES‹NE ‹L‹fiK‹N 

YÖNETMEL‹K YAYIMLANDI 


Bu Yönetmelikte, 5/6/1986 tarihli ve 3308 

say›l› Mesleki E¤itim Kanununun ç›rakl›k 

e¤itimi uygulama kapsam›na al›nmam›fl 

meslek dallar›nda esnaf ve sanatkarlar 

meslek kurulufllar›nca yap›lacak e¤itim, 

s›nav ve belgelendirme çal›flmalar›na iliflkin 

usul ve esaslar› belirlenmifl olup, bu Yönetmelik, 

7/6/2005 tarihli ve 5362 say›l› Esnaf 

ve Sanatkarlar Meslek Kurulufllar› Kanununa 

tabi esnaf ve sanatkarlara ait iflyerleri ve 

bu iflyerlerinde çal›flanlardan; meslekleri 

3308 say›l› Kanunun ç›rakl›k e¤itimi uygulama 

kapsam› d›fl›nda kalanlar› kapsamaktad›r. 

Yönetmelik, 14.01.2008 tarihinde 


Bu Yönetmeli¤e göre belge verilecek meslek 

dallar›; 3308 say›l› Kanunun ç›rakl›k e¤itimi 

uygulama kapsam›na al›nmam›fl meslek 

dallar›d›r. Bu mesleklerle ilgili olarak 

odalar, e¤itim, s›nav ve belgelendirme 

yapma hakk›na sahiptir. 5362 say›l› Kanuna 

göre kurulan esnaf ve sanatkârlar odalar› 

taraf›ndan, 3308 say›l› Kanunun ç›rakl›k 

e¤itimi uygulama kapsam›na al›nmam›fl 

mesleklerde; 

a) TESK kalfal›k belgesi, 

b) TESK ustal›k belgesi, 

c) Esnafl›k belgesi, 

verilecektir. 

Di¤er taraftan, bu Yönetmelik ile 

20/10/1993 tarihli ve 21734 say›l› Resmi 

Gazete’de yay›mlanan Ç›rakl›k E¤itimi 

Uygulamas› Yap›lmayan ‹l ve Meslek Dallar›nda 

Mesleki Belgelerin Verilmesine ‹liflkin 

Yönetmelik yürürlükten kald›r›lm›flt›r. 

XX. ANAYASA MAHKEMES‹NCE YA- 

BANCILARA MÜLK SATIfiI ‹LE ‹LG‹L‹ 

OLARAK BAKANLAR KURULUNAN 

TANINAN YETK‹ ‹PTAL ED‹LD‹. 


16 Ocak 2008 tarih ve 26748 say›l› Resmi 

Gazete’de yay›mlanan 11/04/2007 tarih 

ve K.2007/48 ,E.2006/35 say›l›, Anayasa 

Mahkemesi Karar› ile 5444 say›l› Kanunla 

de¤ifltirilen 2644 say›l› Tapu Kanununun 

35 nci maddesinin birinci f›kras›n›n 4 ncü 

tümcesindeki “bu f›krada belirtilen koflullarla, 

yüzölçümü miktar›n› otuz hektara kadar 

art›rmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir. 

Hükmü ile yedinci f›kras›n›n “a- .. ve yabanc› 

uyruklu gerçek kiflilerin il baz›nda 

edinebilecekleri tafl›nmazlar›n, illere ve il 

yüzölçümüne göre binde befli geçmemek 

üzere oran›n› tespite..." bölümünün Anayasa'ya 

ayk›r› oldu¤una ve ‹PTAL‹NE karar 

verilmifltir. Söz konusu karar, 16/04/2008 

tarihinde yürürlü¤e girecektir. 

XXI. ORGAN‹ZE SANAY‹ BÖLGELER‹ 

YER SEÇ‹M‹ YÖNETMEL‹⁄‹ YAYIM- 

LANDI. 


Sanayi ve Ticaret Bakanl›¤›nca 

17.01.2008 tarihli Resmi Gazete’de yay›mlanan 

Organize Sanayi Bölgeleri Yönetmeli¤inde, 

organize sanayi bölgelerinin 

yer seçimi esaslar› düzenlenmifl olup, bu 

Yönetmelik, organize sanayi bölgelerinin 

yer seçimi etüdü ve yer seçimi safhalar›n› 

kapsamaktad›r. Yönetmelik, yay›m› tarihinde 


Bu Yönetmeli¤e göre, OSB kurmak isteyen 

gerçek ve tüzel kiflilerce OSB bilgilendirme 

raporunun haz›rlanarak Valilik uygun 

görüflü ile birlikte yer seçimi talebinin Sanayi 

ve Ticaret Bakanl›¤›’na intikalini müteakip 

Bakanl›k taraf›ndan yap›lacak de¤erlendirmeden 

sonra yer seçimi çal›flmalar› 

bafllat›lacakt›r. Ancak, yer seçimi talebinde 

öneri alan bulunmas› durumunda söz konusu 

alan için; 

a) ‹l özel idaresinin, 

b) Belediye s›n›rlar› veya mücavir alan 

s›n›rlar› içerisinde olmas› halinde ilgili belediyenin, 

olumlu görüflünün al›nmas› gerekmektedir. 

Di¤er taraftan bu Yönetmelik ile 


Gazete’de yay›mlanan Organize Sanayi 

Bölgeleri Yer Seçimi Yönetmeli¤i yürürlükten 


XXII. 5216 SAYILI BÜYÜKfiEH‹R BELE- 

D‹YES‹ KANUNUNUN BAZI MADDEL- 

ER‹ ANAYASA MAHKEMES‹NCE ‹PTAL 

ED‹LD‹. 


25.01.2007 tarih ve 2007/48 K.2007/6 ve 

E.2004/79 say›l› Anayasa Mahkemesin 

Karar›, 17 Ocak 2008 tarihli Resmi Gazete’de 

yay›mlanm›flt›r. Söz konusu Karar ile; 


◗ 5216 say›l› Büyükflehir Belediyesi Kanununun 

18 nci maddesinin “l” bendinde yer 

alan Belediye Baflkan›n›n görev ve yetkilerinin 

devrine izin veren “,Gerekti¤inde 

görev ve yetkilerinden bir veya birkaç›n› ilçe 

veya ilk kademe belediye baflkan›na 

devretmek”. hükmü iptal edilmifl ve iptal 

hükmü Karar›n Resmi Gazete’de yay›m› itibariyle 


◗ 5216 say›l› Büyükflehir Belediyesi Kanununun 

24 ncü maddesinin “n” bendinde yer 

alan “Kamu yarar› görülen konularda yurt 

içi ve yurt d›fl› kamu sektörü, özel sektör 

ve sivil toplum örgütleriyle birlikte yap›- 

lan ortak hizmetler ve di¤er proje giderleri” 

hükmü iptal edilmifl olup, iptal karar› 

17.07.2008 tarihinde yürürlü¤e girecektir. 

Dolay›s›yla, iptal edilen kanun hükmüne 

giren giderlerin Büyükflehir Belediyelerince 

yap›lmas› mümkün olmayacakt›r. 

XXIII. 5727 SAYILI TÜTÜN MAMULLE- 

R‹N‹N ZARARLARININ ÖNLENMES‹NE 

DA‹R KANUNDA DE⁄‹fi‹KL‹K YAPIL- 

MASI HAKKINDA KANUN YAYIMLANDI. 

(19.01.2008/26761 R.G) 

Bu Kanun ile 7/11/1996 tarihli ve 4207 

say›l› Tütün Mamullerinin Zararlar›n›n Önlenmesine 

Dair Kanunun ad› "Tütün Ürünlerinin 

Zararlar›n›n Önlenmesi ve Kontrolü 

Hakk›nda Kanun" fleklinde de¤ifltirilmifl ve 

4207 say›l› Yasada de¤ifliklikler yap›lm›flt›r. 

5727 say›l› Yasan›n 3 üncü maddesi ile de- 

¤ifltirilen 4207 say›l› Kanunun 2 nci maddesinin 

birinci f›kras›n›n (d) bendi hükmü 

yay›m› tarihinden 18 ay, di¤er hükümleri 

ise yay›m› tarihinden 4 ay sonra yürürlü¤e 

girecektir. 

5727 say›l› yasa ile tütün ve tütün mamullerinin 

tüketimi ile ilgili olarak oldukça ö- 

nemli yasaklar getirilmifl ve bu yasaklara 

uyulmamas› halinde uygulanacak yapt›r›mlar 

ile yapt›r›mlar› uygulayacak makamlar 

da belirlenmifltir. 

Di¤er taraftan 5727 say›l› Yasan›n 5 nci 

maddesi ile 4207 say›l› Kanunun 4 üncü 

maddesi bafll›¤› ile birlikte de¤ifltirilmifltir. 

Bu maddenin (11) nci f›kras›ndaki afla¤›- 

daki hüküm ile her türlü alkol ve alkollü 

içkiler ile tütün ve tütün mamullerine ait 

ilan ve reklâm giderlerinin tamam›n›n 

19.05.2008 tarihinden itibaren gelir ve 

kurumlar vergisi mükelleflerince, kazanc›n 

tespitinde gider olarak indirimi 

yasaklanmaya çal›fl›lm›flt›r. 

“31/12/1960 tarihli ve 193 say›l› Gelir 

Vergisi Kanununun 41 inci maddesinin 

birinci f›kras›n›n (7) numaral› bendinde 

belirtilen ilan ve reklam giderleri gelir ve 

kurumlar vergisi matrah›n›n tespitinde 

gider olarak gösterilemez." 

Yukar›daki madde hükmüne bak›ld›¤›nda 

sadece GVK’n›n 41 nci maddesine at›f yap›lm›flt›r. 

Ancak ayn› hüküm 5520 say›l› 

KVK’n›n 11/1- maddesinde de yer almaktad›r. 

Her ne kadar maddede “…kurumlar 

vergisi matrah›n›n” ifadesi yer alsa da 

kurumlar vergisi mükellefleri aç›s›ndan bu 

hükmün uygulanabilirli¤i tart›flmal›d›r. Çünkü, 

maddenin lafz› bir baflka deyiflle ifadesinde 

eksiklik bulunmaktad›r. Ayr›ca, 5727 

say›l› Yasa ile yap›lan düzenleme ile GVK 

ve KVK’n›nda yer alan hükümler de¤ifltirilmemekte 

ve kald›r›lmamaktad›r. Ayr›ca 

bu yönü ile de sorunlu bir düzenleme olarak 

görünmektedir. Di¤er taraftan, gerek 

GVK 41 gerekse KVK’nunda her türlü alkol 

ve alkollü içkiler ile tütün ve tütün 

mamullerine ait ilan ve reklâm giderlerinin 

Bakanlar Kurulu Karar› ile bu giderlerin 

tamamen indirilmesinin yasaklanmas› da 

mümkün iken bu flekilde eksik düzenleme 

yap›lmas› uygulamada birtak›m teknik sorunlar›n 

ç›kmas›na da neden olabilecektir. 

XXIV. KAYITLI SERMAYE S‹STEM‹NE 

‹L‹fiK‹N ESASLAR TEBL‹⁄‹ YAYIMLAN- 

DI (SER‹: IV, NO: 38) 


Sermaye Piyasas› Kurulunca ç›kar›lan bu 

tebli¤de 28/7/1981 tarih ve 2499 say›l› Kanun'un 

uygulamas› ile ilgili olarak, ortakl›klar›n 

kay›tl› sermaye sistemine geçifl ve sistem 

içinde uymalar› gereken esaslar ile kay›tl› 

sermaye sisteminden ç›kma ve ç›kar›lma 

esaslar› düzenlenmifl olup, Tebli¤ 

23.01.2008 tarihinde yürürlü¤e girmifltir. 

Bu Tebli¤ ile 14/7/1992 tarihli ve 21284 

say›l› Mükerrer Resmi Gazete’de yay›mlanan 

Seri:IV, No:7 say›l› "Kay›tl› Sermaye 

Sistemine ‹liflkin Esaslar Tebli¤i" yürürlükten 

kald›r›lm›flt›r. Bilindi¤i üzere kay›tl› sermaye 

sisteminden sadece anonim ortakl›klar 

faydalanabilmektedir. 

Tebli¤e göre, hisse senetlerini halka arz etmek 

üzere kurulan ortakl›klar ile kurulmufl 

olup da sermaye art›rmak suretiyle hisse 

senetlerini halka arzedecek olan ortakl›klar›n, 

Ticaret Sicili’ne tescil edilmifl kay›tl› 

sermaye tavan› içinde kalmak üzere, esas 

sözleflmelerinde hüküm bulunmak kayd›yla 

ve yönetim kurulu karar› ile TTK’nun sermayenin 

art›r›lmas›na dair hükümlerine tâbi 

olmaks›z›n hisse senedi ç›kararak sermaye 

art›rmalar›n› sa¤layan kay›tl› sermaye sisteminden 

yararlanmalar› ve kay›tl› sermaye 

tavan› tespiti Sermaye Piyasas› Kurulu’nun 

iznine tâbidir. 

Di¤er taraftan SPK’nca izin verilen kay›tl› 

sermaye tavan›, iznin verildi¤i y›l da dahil 

olmak üzere en fazla 5 y›ll›k süre için geçerlidir. 

Belirlenen sürenin sonunda izin verilen 

kay›tl› sermaye tavan›na ulafl›lamam›fl 

olsa dahi, yönetim kurulunun sermaye art›r›m 

karar› alabilmesi için daha önce izin 

verilen tavan ya da yeni bir tavan tutar› için 

Sermaye Piyasas› Kurulu’ndan izin almak 

suretiyle genel kuruldan yeni bir süre için 

yetki almas› zorunludur. Söz konusu yetkinin 

al›nmamas› durumunda bu ortakl›klar 

kay›tl› sermaye sisteminden ç›km›fl say›lacaklard›r. 

Ayr›ca, kay›tl› sermaye sitemini 

uygulayan flirketler, Sermaye Piyasas› Kurulu'ndan 

izin almak suretiyle kay›tl› sermaye 

sisteminden ç›kabilirler. 

Öte yandan kay›tl› sermaye sistemine geçecek 

ortakl›klar›n bafllang›ç sermayeleri 

3.500.000 YTL’ndan az olamayacakt›r. 

Ancak finans piyasas›nda faaliyet gösteren 

flirketlerin kay›tl› sermaye sistemine geçifllerinde 

aranacak bafllang›ç sermaye tutar› 

25.000.000 YTL’ndan az olamayacakt›r. 

Bu tutarlar, her y›l Maliye Bakanl›¤›’nca ilan 

edilen yeniden de¤erleme katsay›s› dikkate 

al›narak gerekli görülmesi halinde 

Sermaye Piyasas› Kurulu’nca art›r›lacakt›r. 


XXV. TÜTÜN VE TÜRÜN MAULLER‹N- 

DE UYGULANMAKTA OLAN MAKTU 

ÖTV TUTARLARI ARTIRILMIfiTIR 


Bilindi¤i üzere türün ve tütün mamulleri 

4760 say›l› ÖTK uyar›nca ÖTV’ye tabidir. 

ÖTVK’n›na ekli (III) say›l› Listenin (B) cetvelinde 

yer alan tütün ve tütün mamullerinin 

ithalat› ve imalatç›lar› taraf›ndan tesliminde 

ayn› Kanununun 11 nci maddesi uyar›nca 

(B) cetvelindeki mallar için perakende sat›fla 

sunulan sigaralar›n birim ambalaj› içinde 

yer alan her bir sigara, di¤er tütün mamullerinin 

birim ambalaj› içindeki mamulün 

her bir gram› itibar›yla, uygulanmakta olup, 

(III) say›l› listedeki mallar için asgari maktu 

vergi tutarlar›na göre hesaplanacak vergi 

tutar›ndan az olmamak üzere yaln›zca nispi 

vergi uygulanmaktad›r. Ayr›ca, Bakanlar 

Kurulu 12 nci maddede yer alan vergileme 

ölçülerini de¤ifltirmeye yetkilidir. 

ÖTVK’n›n 11 nci maddesi hem advolorem 

hem de spesifik vergi tarifesinin uyguland›¤› 

nadir örneklerden biridir. 1982 Anayasan›n 

73 ncü maddesinde Bakanlar Kurulu’na 

tan›nan yetki “oran”lara iliflkin olmas›na 

ra¤men, Bakanlar Kurulu Karar› ile 

maktu tutarlar da art›r›labilmekte,ayr›ca 

ÖTVK aç›s›ndan vergileme ölçüleri de de- 

¤ifltirilebilmekle birlikte bu husus, anayasal 

aç›dan ayk›r›l›k oluflturmaktad›r. 

XXVI. ÖZEL BEDEN E⁄‹T‹M‹ VE SPOR 

TES‹SLER‹ YÖNETMEL‹⁄‹NDE DE⁄‹- 

fi‹KL‹K YAPILMIfiTIR. 


Özel Beden E¤iymi ve Spor Tesisleri Yönetmeli¤i 

15.10.1999 tarihli Resmi Gazete’de 

yay›mlanm›fl olup, bu Yönetmelikte, 

Türk sporunun gelifltirilmesi, yayg›nlaflt›r›lmas›, 

sporcu say›s›n›n art›r›lmas› için sporla 

ilgili bütün kaynaklar› en etkili flekilde 

devreye sokmak üzere gerçek veya tüzel 

kiflilerce beden e¤itimi ve spor tesisleri kurulmas› 

ve bu tesislerin iflletilmesi ile ilgili 

usul ve esaslar düzenlenmifltir. Bu Yönetmelik; 

gerçek veya tüzel kiflilerce beden 

e¤itimi ve spor tesisleri kurulmas› ve bu 

tesislerin iflletilmesi ile ilgili usul ve esaslar› 

kapsamaktad›r. 

Bu Yönetmeli¤in 6 nc› maddesinde “Tesis 

açmak isteyen gerçek kiflilerden istenecek 

belgeler” yer almaktad›r. Gençlik ve Spor 

Genel Müdürlü¤ünce ç›kar›lan söz konusu 

Yönetmelik ile, 15/10/1999 tarihli ve 


Özel Beden E¤itimi ve Spor Tesisleri Yönetmeli¤inin 

6 nc› maddesinin (›) bendi 

afla¤›daki flekilde de¤ifltirilmifltir. 

"›) Belediyelerce verilecek iflyeri açma izin 

belgesi, itfaiye raporu, illerde il sa¤l›k müdürlü¤ü, 

ilçelerde ilçe sa¤l›k müdürlü¤ü raporu 

ve mahallin güvenlik teflkilat›ndan al›- 

nacak genel güvenlik ve asayifl aç›s›ndan 

kolluk kuvveti görüflü," 

Di¤er taraftan ayn› Yönetmeli¤in 7 nci 

maddesinde “Tesis açmak isteyen tüzel 

kiflilerden istenecek belgeler” yer almaktad›r 

Ayn› Yönetmeli¤in 7 nci maddesinin 

(e) bendi afla¤›daki flekilde de¤ifltirilmifltir. 

"e) Belediyelerce verilecek iflyeri açma izin 

belgesi, itfaiye raporu, il sa¤l›k müdürlü¤ü 

raporu ve kolluk kuvvetlerinden al›nacak 

genel güvenlik ve asayifl aç›s›ndan kolluk 

kuvveti görüflü," 

XXVII. 4721 SAYILI TÜRK MEDEN‹ KA- 

NUNU’NUN 112. MADDES‹N‹N ‹K‹NC‹ 

FIKRASINDA YER ALAN “… TÜZÜKTE 

GÖSTER‹LEN SEBEPLERLE…” ‹BARE- 

S‹ ‹PTAL ED‹LD‹. 


4721 say›l› Türk Medeni Kanununun 121 

nci maddesinde afla¤›daki hüküm yer almakta 

olup, bu maddede “Vak›f Yönetiminin 

De¤ifltirimesi” ile ilgili düzenlemeler 

yer almaktad›r. 

“Hakl› sebepler varsa mahkeme, vakf›n yönetim 

organ› veya denetim makam›n›n istemi 

üzerine di¤erinin yaz›l› görüflünü ald›ktan 

sonra vakf›n örgütünü, yönetimini ve 

iflleyiflini de¤ifltirebilir. 

Mahkeme, denetim makam›n›n baflvurusu 

üzerine, tüzükte gösterilen sebeplerle 

duruflma yaparak yöneticileri görevden 

alabilir ve vak›f senedinde baflka bir hüküm 

yoksa yenisini seçebilir.” 

Anayasa Mahkemesinin 27.11.2007 tarih 

ve K.2007/89 ve E.2002/62 say›l› Karar› 

ile, 26/01/2008 tarihinden geçerli olmak 

üzere 22.11.2001 günlü, 4721 say›l› Türk 

Medeni Kanunu’nun 112. maddesinin ikinci 

f›kras›nda yer alan “… tüzükte gösterilen 

sebeplerle…” ibaresinin Anayasa’ya ayk›r› 

oldu¤una karar verilerek iptal edilmifltir. 

‹ptal edilme gerekçesi de afla¤›daki gibidir: 

“...3.12.2001 günlü, 4722 say›l› Türk Medeni 

Kanununun Yürürlü¤ü ve Uygulama 

fiekli Hakk›nda Kanun’un 22. maddesinde 

4721 say›l› Türk Medeni Kanunu’nda öngörülen 

tüzük ve yönetmeliklerin ç›kart›lmas› 

ya da eski kanuna göre ç›kart›lm›fl 

olanlar›n de¤ifltirilmesine kadar Türk Medeni 

Kanunu’na ayk›r› olmayan hükümlerinin 

uygulanaca¤› öngörülmektedir. ‹tiraz 

konusu kural›n at›fta bulundu¤u tüzük, 

21.8.1970 tarihli Resmi Gazetede yay›mlanan 

Türk Medeni Kanunu Hükümlerine 

Göre Kurulan Vak›flar Hakk›nda Tüzük’tür. 

Bu Tüzü¤ün 23. maddesine göre yöneticilerin 

görevden al›nmas› amac›yla dava açma 

yetkisi, denetim makam› olan Vak›flar 

Genel Müdürlü¤ü’nündür. 

Anayasa’n›n 33. maddesinin dördüncü f›kras›nda 

dernek kurma hürriyetinin kullan›lmas›nda 

uygulanacak flekil, flart ve usuller 

kanunda gösterilir denilmektedir. Buna göre 

derneklerin organlar›n›n oluflumunun, 

görevden al›nmas›n›n, seçiminin, faaliyet 

esas ve usullerinin kanunla düzenlenece¤i 

aç›kt›r. Maddenin son f›kras›nda bu hükümlerin 

vak›flarla ilgili olarak da uygulanaca¤› 

öngörüldü¤ünden, iptali istenen 

kuralda vak›f yöneticilerinin görevden al›nma 

nedenlerinin yasa yerine tüzü¤e b›rak›lmas› 

Anayasa’ya ayk›r›l›k oluflturur. 

Aç›klanan nedenlerle itiraz konusu ibare 

Anayasa’n›n 33. maddesine ayk›r›d›r; iptali 

gerekir...” 

XXVIII. PRAT‹K E⁄‹T‹M‹N VER‹LECE⁄‹ 

‹fiYERLER‹ VE BUNLARIN DENET‹M‹- 

NE ‹L‹fiK‹N YÖNETMEL‹K YAYIMLAN- 

MIfiTIR. 


Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar› Konfederasyonunca 

yay›mlanan bu Yönetmelikte, 


7/6/2005 tarihli ve 5362 say›l› Esnaf ve Sanatkarlar 

Meslek Kurulufllar› Kanununun 

meslekî e¤itime iliflkin hükümleri ile 

5/6/1986 tarihli ve 3308 say›l› Mesleki E¤itim 

Kanununa göre pratik meslek e¤itiminin 

verildi¤i iflyerlerinin, bu e¤itimin verilmesine 

elveriflli olup olmad›¤›n›n belirlenmesine 

ve bu iflyerlerinin denetlenmesine 

iliflkin usul ve esaslar düzenlenmifl olup, 

bu Yönetmelik, 3308 say›l› Kanun ve buna 

iliflkin mevzuat›n uyguland›¤› iflyerlerinden, 

5362 say›l› Kanuna tabi olan ve pratik 

meslek e¤itiminin verildi¤i iflyerlerini kapsamaktad›r. 

Yönetmelik, 1/1/2008 tarihinden 

geçerli olmak üzere 29.01.2008 tarihinde 


Bu Yönetmeli¤e göre, ç›rakl›k e¤itimi yap›- 

labilirli¤i aç›s›ndan iflyerleri i iflyerleri üç s›- 

n›fa ayr›lm›flt›r: 

◗ Ç›rakl›k e¤itimi yap›lmayacak iflyerleri: 

Bu Yönetmeli¤in 5 inci maddesindeki kriterler 

ile 6 nc› maddesindeki flartlar› tafl›mayan 

iflyerlerinde ç›rakl›k e¤itimi yap›lamaz. 

◗ Ç›rakl›k e¤itimi yap›labilir iflyerleri: Bu 

Yönetmeli¤in 5 inci maddesindeki kriterler 

ile ve 6 nc› maddesindeki flartlar› tafl›yan 

iflyerlerinde ç›rakl›k e¤itimi yap›labilir. 

◗ Ç›rakl›k e¤itiminin flartl› yap›labildi¤i 

iflyerleri: Bu Yönetmeli¤in 6 nc› maddesindeki 

flartlar› tafl›makla beraber, 5 inci 

maddede öngörülen donan›m ve ifl çeflidi 

bak›m›ndan pratik e¤itim program›n›n tamam›n› 

verebilecek durumda olmayan iflyerleri, 

bu eksikliklerini, uygun baflka bir iflyerinde 

veya iflletmeler üstü bir e¤itim 

merkezinde gidermek kayd›yla ç›rakl›k e¤itimi 

yapabilirler. 

Yukar›da geçen Yönetmeli¤in 5 ve 6 nc› 

maddeleri de afla¤›daki gibidir: 

‹fl, e¤itime kat›lan kifliler ve donan›m 

bak›m›ndan iflyerlerinin elverifllili¤i 

MADDE 5 – (1) Pratik meslek e¤itiminin 

yap›ld›¤› iflyerleri; burada yap›lan iflin ve 

bulunan donan›m›n türü, say›s› ve kalitesi, 

iflyeri sahibi usta ö¤reticilerde bulunmas› 

gereken nitelikler ve e¤itimle ilgili personele 

isabet eden ç›rak say›s› bak›m›ndan bu 

e¤itimin verilmesine elveriflli olmal›d›r. 

(2) ‹flyerlerinde yap›lan ifl ve bulunan donan›m›n 

türü, say›s› ve kalitesi bak›m›ndan 

eksik ve yetersiz olmas› halinde, bu iflyerinde 

pratik e¤itim görenlerin eksik ve yetersiz 

kalan e¤itimleri, uygun baflka bir iflyerinde 

veya iflletmeler üstü bir e¤itim 

merkezinde giderilir. 

(3) Donan›m yeterlili¤inin belirlenmesinde 

ilgili meslek dal› için geçerli ç›rakl›k e¤itim 

program› esas al›n›r. Ancak, yerel geliflmifllik 

düzeyi göz önüne al›narak bu standartlarda 

yap›labilecek de¤iflikliklerle ilgili teklif il 

mesleki e¤itim kuruluna götürülür. 

Kiflisel ve mesleksel elverifllilik flartlar› 

MADDE 6 – (1) Ç›rak e¤itecek iflyerlerinde, 

ç›raklar›n e¤itiminde sorumluluk alacak kiflilerde 

afla¤›da belirtilen kiflisel ve mesleksel 

elverifllilik flartlar› aran›r. 

(a) ‹flyeri sahibi, usta ve usta ö¤reticiler ile 

ç›raklar›n e¤itiminde görev alan di¤er kiflilerin 

bu ifle kiflisel bak›mdan elveriflli say›lmalar› 

için; 

1) Çocuklar›n ve gençlerin hukuken korunan 

maddi ve manevi kiflilik varl›klar›na yönelik 

bir haks›z fiil veya suç ifllememifl olmak, 

2) 5362 say›l› Esnaf ve Sanatkârlar Meslek 

Kurulufllar› Kanununun meslekî e¤itime iliflkin 

hükümleri ile 3308 say›l› Mesleki E¤itim 

Kanununa veya bunlara iliflkin mevzuat› 

mükerrer veya a¤›r bir biçimde ihlal etmemifl 

olmak, flartlar› aran›r. 

(b) Mesleki bak›mdan elveriflli say›lmak için 

kiflide; 

1) Gereken düzeyde mesleki bilgi ve beceriye 

sahip olundu¤unun, ustal›k belgesi veya 

görülen eflde¤er bir e¤itime dayanarak 

al›nan, iflyeri açma belgesi ile, 

2) Gereken pedagojik formasyona sahip o- 

lundu¤unun, usta ö¤reticilik belgesi ile kan›tlanmas›, 

flartlar› aran›r. 

(2) Mesleki bak›mdan elverifllilik flartlar›na 

sahip olmayanlar veya bu flartlara sahip olduklar› 

halde bizzat e¤itim sürecinin içinde 

bulunmayanlar, ancak hem kiflisel hem 

mesleki bak›mdan elveriflli bir usta ö¤reticiyi 

görevlendirdikleri takdirde, ç›rak istihdam 

edebilirler. Öte yandan bu Yönetmelikle, 


Gazete’de yay›mlanan Pratik E¤itimin 

Verilece¤i ‹fl Yerleri ve Bunlar›n Denetimine 

‹liflkin Yönetmelik yürürlükten kald›r›lm›flt›r. 

XXIX. ÖZÜRLÜ ÇOCUKLARIN E⁄‹T‹M 

VE REHAB‹L‹TASYON G‹DERLER‹NE 

‹L‹fiK‹N 3 SIRA NO’LU 2008 YILI MER- 

KEZ‹ YÖNET‹M BÜTÇE UYGULAMA 

TEBL‹⁄‹ YAYIMLANDI. 


Maliye Bakanl›¤›nca ç›kar›lan söz konusu 

Tebli¤e göre, 1/7/2005 tarihli ve 5378 say›l› 

Kanunun 35 inci maddesiyle 30/4/1992 

tarihli ve 3797 say›l› Millî E¤itim Bakanl›¤›- 

n›n Teflkilat ve Görevleri Hakk›nda Kanuna 

eklenen ek 3 üncü maddede; 

“Görme, ortopedik, iflitme, dil-konuflma, 

ses bozuklu¤u, zihinsel ve ruhsal özürlü 

çocuklardan özel e¤itim de¤erlendirme 

kurullar› taraf›ndan, özel e¤itim ve rehabilitasyon 

merkezlerine devam etmeleri uygun 

görülenlerin e¤itim giderlerinin, her y›l 

bütçe uygulama talimat›nda belirlenen 

miktar› Millî E¤itim Bakanl›¤› bütçesine konulacak 

ödenekten karfl›lan›r.” 

hükmü yer ald›¤›ndan bu hükmün 

01.01.2008 tarihinden itibaren uygulanmas›na 

iliflkin olarak afla¤›daki hususlara 

uyulacakt›r. 

◗ ‹lgili mevzuat›nda belirlenen esaslar çerçevesinde, 

Millî E¤itim Bakanl›¤›n›n gözetim 

ve denetimi alt›nda özel örgün e¤itim 

veya yayg›n e¤itim program› uygulayan 

kurumlar taraf›ndan özürlü çocuklar›n e¤itim 

ve rehabilitasyon hizmetlerine yönelik 

olarak verilen bireysel e¤itim bedeli ayl›k 

292 YTL, grup e¤itim bedeli ise ayl›k 84 

YTL olarak belirlenmifltir. 

◗ Belirlenen tutarlar, Millî E¤itim Bakanl›¤› 

bütçesine bu amaçla konulan ödenekten, 

bu tutarlar› aflan k›sm› ise ilgililer taraf›ndan 

karfl›lan›r. 

◗ Belirtilen tutarlar, katma de¤er vergisi 

hariç olarak tespit edilmifltir. 

◗ Bu Tebli¤de yer almayan hususlarda Millî 

E¤itim Bakanl›¤›nca yap›lacak düzenlemeler 

esas al›n›r. 


XXX. 2918 SAYILI KARAYOLLARI TRA- 

F‹K KANUNU’NUN 3493 SAYILI YASA 

‹LE DE⁄‹fiT‹R‹LEN 115. MADDES‹N‹N 

SON FIKRASININ;“…PARA CEZALARI 

‹LE…” ‹BARES‹ ‹PTAL ED‹LD‹. 


2918 say›l› Karayollar› Trafik Kanununun 

115 nci maddesinde afla¤›daki hüküm yer 

almakta olup, bu maddede “Para Cezalar›n›n 

Ödenmesi ” ile ilgili düzenlemeler yer 

almaktad›r. 

“(De¤iflik birinci f›kra: 16/7/2004- 5228/46 

md.) Ödeme derhal yap›lmad›¤› takdirde 

para cezalar›n›n, tutana¤›n tebli¤ tarihinden 

itibaren bir ay içinde ödenmesi gerekir. 

Bir ay içinde ödenmeyen cezalar için 

her ay % 5 faiz uygulan›r. Ayl›k faizin hesaplanmas›nda 

ay kesirleri tam ay olarak dikkate 

al›n›r. Bu suretle bulunacak tutar cezan›n 

iki kat›n› geçemez. 

Süresinde ödenmeyen para cezalar› için 

6183 say›l› Amme Alacaklar›n›n Tahsil U- 

sulü Hakk›nda Kanun Hükümleri uygulan›r. 

Bu para cezalar›, Maliye ve Gümrük Bakanl›¤›n›n 

Sayman mutemetlerine, mal 

sand›klar›na veya 114 üncü maddesinin 

birinci f›kras›na göre yetkili k›l›nm›fl personele 

ödenebilece¤i gibi, banka veya PTT 

arac›l›¤› ile de ödenebilir. 

116 nc› maddede öngörülen itiraza iliflkin 

hüküm sakl› kalmak üzere, para cezalar› 

ile mahkemelerce verilen ve sadece 

hafif para cezalar›na ait olan hükümler 

kesindir.” 

Anayasa Mahkemesinin 12.12.2007 tarih ve 

K.2007/98 ve E.2003/105 say›l› Karar› ile, 


13.10.1983 günlü, 2918 say›l› Karayollar› 

Trafik Kanunu’nun 3493 say›l› Yasa ile 

de¤ifltirilen 115. maddesinin son f›kras›n›n; 

A- “…para cezalar› ile…” ibaresinin Anayasa’ya 

ayk›r› oldu¤una ve ‹PTAL‹NE, 

B- ‹ptal edilen ibare nedeniyle uygulanma 

olana¤› kalmayan “116 nc› maddede öngörülen 

itiraza iliflkin hüküm sakl› kalmak 

üzere…” bölümünün de 2949 say›l› Anayasa 

Mahkemesinin Kuruluflu ve Yarg›lama 

Usulleri Hakk›nda Kanun’un 29. maddesinin 

ikinci f›kras› gere¤ince iptal edilmifltir. 

‹ptal edilme gerekçesi de afla¤›daki 

gibidir: 

“‹tiraz konusu kural ile 2918 say›l› Kanun 

uyar›nca, kiflilerin yüzlerine karfl› trafik suçlar›ndan 

dolay› ceza tutanaklar› ile belirlenen 

idari para cezalar›n›n kesinli¤i ifade 

edilerek yarg› yolu kapat›lmakta, idarenin 

hukuka uygun olmayan ve kiflilerin haklar›n› 

ihlal eden davran›fllar›n›n olmas› halinde, 

verilen idari yapt›r›ma karfl› bir itiraz hakk› 

tan›nmamaktad›r. Bireylerin idarenin faaliyetlerine 

karfl› korunmas›, adaletin sa¤lanmas› 

ve hukuk devleti ilkesinin geçerli olabilmesi 

için idarenin her türlü eylem ve ifllemlerinin 

yarg› denetimine tâbi olmas› gerekirken, 

itiraz konusu kural ile idarenin 

yapm›fl oldu¤u ifllemler yarg› denetimi d›- 

fl›nda b›rak›lmaktad›r. 

Aç›klanan nedenlerle, itiraz konusu kural 

Anayasa’n›n 2., 36. ve 125. maddelerine 

ayk›r›d›r. ‹ptali gerekir.” 

XXXI. 3984 SAYILI RADYO VE TELE- 

V‹ZYONLARIN KURULUfi VE YAYIN- 

LARI HAKKINDA KANUN’UN 4756 SA- 

YILI YASA ‹LE DE⁄‹fiT‹R‹LEN 13. MAD- 

DES‹N‹N ‹K‹NC‹ FIKRASININ “…ÖDE- 

ME YAPILINCAYA KADAR YAYININ 

DURDURULMASINA KARAR VER‹L‹R” 

HÜKMÜ ‹PTAL ED‹LM‹fiT‹R. 


3984 say›l› Yasan›n 13 ncü maddesinde 

afla¤›daki hüküm yer almakta olup, bu 

maddede “Gelir ve cezalar›n tahsili” ile ilgili 

düzenlemeler yer almaktad›r. 

“12 nci maddenin birinci f›kras›n›n (b) bendinde 

öngörülen reklam gelirlerinden ayr›lacak 

paylar, elde edildikleri ay› takip eden 

ay›n en geç 20’sinde; (a) bendine göre 

ödenecek TV kanal ve radyo frekans› y›ll›k 

kira bedeli her y›l›n Ocak ay›n›n en geç 

20’sinde; 33 üncü maddede belirtilen idarî 

para cezalar› da cezalar›n tahakkukunu 

müteakip ilgili yay›n kurulufllar› taraf›ndan 

ödenir. 

Ödemede gecikilmesi halinde, ilgili yay›n 

kuruluflu uyar›larak yedi gün içinde ödeme 

yapmas› istenir. Yap›lacak ihtara ra¤men 

ödeme yap›lmamas› halinde, Üst Kurulca 

ödeme yap›l›ncaya kadar yay›n›n durdurulmas›na 

karar verilir. Yukar›daki 

f›krada belirtilen tarihlerden itibaren iki 

ay içinde ödeme yap›lmazsa, Üst Kurulca 

yay›n izninin ve lisans›n iptaline 

karar verilir ve ödenmeyen kurum geliri 

icra yoluyla tahsil olunur. Gecikilen ödemeler 

için 6183 say›l› Amme Alacaklar›n›n 

Tahsil Usulü Hakk›nda Kanun hükümleri 

uygulan›r.” 

Anayasa Mahkemesinin 12.12.2007 tarih 

ve K.2007/96 ve E.2003/40 say›l› Karar› 

ile, 31/01/2008 tarihinden geçerli olmak 

üzere 13.4.1994 günlü, 3984 say›l› Radyo 

ve Televizyonlar›n Kurulufl ve Yay›nlar› 

Hakk›nda Kanun’un 15.5.2002 günlü, 

4756 say›l› Yasa ile de¤ifltirilen 13. maddesinin 

ikinci f›kras›n›n ikinci tümcesinin; 

A- “... ödeme yap›l›ncaya kadar yay›n›n 

durdurulmas›na karar verilir.” bölümünün 

Anayasa’ya ayk›r› oldu¤una ve ‹P- 

TAL‹NE, Fulya KANTARCIO⁄LU, A. 

Necmi ÖZLER, fievket APALAK ile Zehra 

Ayla PERKTAfi’›n karfl›oylar› ve OY- 

ÇOKLU⁄UYLA, 

B- ‹ptal edilen bölümü nedeniyle uygulanma 

olana¤› kalmayan kalan bölümünün 

de 2949 say›l› Anayasa Mahkemesinin 

Kuruluflu ve Yarg›lama Usulleri 

Hakk›nda Kanun’un 29. maddesinin 

ikinci f›kras› gere¤ince ‹PTAL‹NE, OY- 

B‹RL‹⁄‹YLE, 

Karar verilmifltir. ‹ptal edilme gerekçesi de 

afla¤›daki gibidir: 

“...‹tiraz konusu kural uyar›nca ödeme 

yap›l›ncaya kadar yay›n›n durdurulmas›na 

karar verilmesi, Anayasa’n›n 26. maddesinin 

güvence alt›na ald›¤› düflünceyi 

aç›klama ve yayma hürriyetine yap›lm›fl 

aç›k bir müdahale niteli¤indedir. Böyle bir 

s›n›rlaman›n her fleyden önce Anayasa’n›n 

ilgili maddesinde belirtilen nedenlerden 

birine dayand›r›lm›fl olmas› gerekir. Oysa, 

itiraz konusu kural Anayasa’n›n 26. maddesinde 

belirtilen s›n›rlama nedenlerinden 

herhangi birine dayanmamaktad›r. 

Aç›klanan nedenlerle, itiraz konusu kural 

Anayasa’n›n 26. maddesine ayk›r›d›r. ‹ptali 

gerekir....” 


XXXII. ORGAN‹ZE SANAY‹ BÖLGELER‹ 

UYGULAMA YÖNETMEL‹⁄‹NDE DE⁄‹- 

fi‹KL‹K YAPILMASIfiTIR. 

(01.02.2008/26774 RG) 

Sanayi Bakanl›¤›nca yap›lan Yönetmelik 

de¤iflikli¤i, 01.02.2008 tarihinde yürürlü¤e 

girmifltir. Bu Yönetmelik ile önemli de¤ifliklikler 

yap›lm›fl olup, özellikle, Ruhsat verildi¤i 

tarihten itibaren geçerlilik süresi üç y›ldan, 

iki y›la indirilmifltir. Ancak, makul sebeplerle 

bu süre yönetim kurulu taraf›ndan 

uzat›labilmektedir. 

Öte yandan Organize Sanayi Bölgelerinde 

s›v› ve gaz yak›tla çal›flmak üzere kurulacaklar 

hariç, termik güç santralleri ile 

OSB'nin kendi kat› at›klar›n› ve müflterek 

ar›tma tesisinden ç›kan çamurlar›n berteraf› 

için kuraca¤› yakma ve uzaklaflt›rma tesisleri 

hariç, çöp, toksik ve tehlikeli art›klar›n 

yak›lmas› kimyasal yolla ar›t›lmas›, nihai depolanmas› 

veya araziye gömülmesi ile ilgili 

at›k uzaklaflt›rma tesisleri kurulabilecektir. 

Di¤er taraftan, Endüstriyel nitelikli, sintine 

ve benzeri at›k sular›n geri kazan›m tesisleri, 

kullan›lm›fl ya¤›n yeniden rafine edilmesi 

ve/veya baflka bir ürüne çevrilerek tekrar 

kullan›m›, metal ve metal olmayan at›k ve 

hurdalar›n yeniden de¤erlendirilme tesisleri 

hariç olmak üzere her türlü at›¤›n; geri kazan›m›, 

ayr›flt›r›lmas›, yak›lmas›, gazlaflt›r›lmas›, 

kimyasal yolla ar›t›lmas›, nihai depolanmas› 

veya araziye gömülmesine iliflkin 

tesisler." ise OSB’de kurulamayacak olup, 

OSB müteflebbis heyeti, Yönetmeli¤in 93 

ncü maddesinin birinci f›kras›nda belirtilen 

tesislerin d›fl›nda, kurulmas›nda sak›nca 

gördü¤ü di¤er tesisler için üniversite ve 

benzeri kurulufllardan al›nacak raporlar çerçevesinde 

karar verecektir. Ayr›ca, OSB’de 

arsa tahsis edilen arsa nedeniyle yap›lmas› 

gereken altyap› inflaat›n›n durumuna göre 

OSB'nin duyuru tarihinden inflaat ruhsat› 

alarak itibaren bir y›l içinde inflaata bafllan›lmas› 

ve yap› ruhsat› tarihinden itibaren 

de 2 y›l içinde de faaliyete geçilmesi gerekmektedir. 

Aksi taktirde yap›lan tahsis OSB 

müteflebbis heyeti taraf›ndan iptal edilecek 

olup ancak, m akul sebeplerle OSB müteflebbis 

heyeti bu süreleri uzatabilecektir. 

XXXIII. S‹GORTA SEKTÖRÜNE ‹L‹fiK‹N 

GRUP MUAF‹YET TEBL‹⁄‹ (TEBL‹⁄ 

NO: 2008/3) YAYIMLANDI. 


4054 say›l› Rekabetin Korunmas› Hakk›nda 

Kanunda, mal ve hizmet piyasalar›ndaki 

rekabeti engelleyici, bozucu veya k›- 

s›tlay›c› anlaflma, karar ve uygulamalar› ve 

piyasaya hakim olan teflebbüslerin bu hakimiyetlerini 

kötüye kullanmalar›n› önlemek, 

bunun için gerekli düzenleme ve 

denetlemeleri yaparak rekabetin korunmas›n› 

sa¤lamak amaçlanm›flt›r. Bu Yasan›n 

4 ncü maddesinde de “Rekabeti S›n›rlay›c› 

Anlaflma, Uyumlu Eylem ve Kararlar” düzenlenmifl 

olup ayn› Yasan›n 5 nci maddesinde 

de Rekabet Kurulu’nun bu maddede 

belirtilen flartlar›n tamam›n›n varl›¤› 

halinde, teflebbüsler aras› anlaflma, uyumlu 

eylem ve teflebbüs birlikleri kararlar›n›n 4 

üncü madde hükümlerinin uygulanmas›ndan 

muaf tutulmas›na karar verebilece¤i 

hüküm alt›na al›nm›flt›r. 

Bu hükümlere istinaden Rekabet Kurulunca 

ç›kar›lan söz konusu Tebli¤de, sigorta 

sektöründeki baz› anlaflma kategorilerinin 

7/12/1994 tarih ve 4054 say›l› Rekabetin 

Korunmas› Hakk›nda Kanun’un 4 üncü 

maddesi hükümlerinin uygulanmas›ndan 

grup olarak muaf tutulmas›n›n koflullar› belirlenmifl 

olup, Tebli¤, 01.02.2008 tarihinde 


XXXIV. YAPI DENET‹M‹ UYGULAMA 

YÖNETMEL‹⁄‹ YAYIMLANDI. 


Bay›nd›rl›k ve ‹skân Bakanl›¤›nca yay›mlanan 

bu Yönetmelikte, 29/6/2001 tarihli ve 

4708 say›l› Yap› Denetimi Hakk›nda Kanuna 

göre faaliyet gösteren Yap› Denetim 

Komisyonunun, yap› denetim kurulufllar›- 

n›n ve laboratuvarlar›n kurulufl ve çal›flmalar›; 

yap› denetim kurulufllar›nda ve laboratuvarlarda 

görev alacak denetçi mimar 

ve mühendisler ile di¤er görevlilerde aranacak 

nitelikler; ilgili idare, proje müellifi, 

yap› müteahhidi, flantiye flefi, yap› sahibi ile 

yap› denetim kuruluflu ortaklar›n›n görev 

ve sorumluluklar›; yap› denetimi hizmet 

sözleflmesinin düzenlenmesi ve hizmet 

bedellerinin ödenmesi; yap› denetim kurulufllar› 

ile bu kurulufllar›n denetçi ve kontrol 

eleman› mimar ve mühendislerinin sicil 

raporlar›n›n tutulmas›, yap›lara sertifika 

verilmesi ve Kanunun uygulanmas› ile ilgili 

usul ve esaslar belirlenmifltir. Yönetmelik, 



24491 say›l› Resmi Gazetede yay›mlanarak 

yürürlü¤e konulan Yap› Denetimi Uygulama 

Usul ve Esaslar› Yönetmeli¤i de 

yürürlükten kald›r›lm›flt›r. 

XXXV. ESNAF VE SANATKARLAR VE 

D‹⁄ER BA⁄IMSIZ ÇALIfiANLAR SOS- 

YAL S‹GORTALAR KURUMUNDAN AY- 

LIK ALMAKTA OLANLARIN AYLIKLA- 

RINDAN % 10 ORANINDA PR‹M KES‹- 

LECEKT‹R. 


2008/13152 say›l› Bakanlar Kurulu Karar› 

uyar›nca, Esnaf ve Sanatkarlar ve Di¤er 

Ba¤›ms›z Çal›flanlar Sosyal Sigortalar Kurumundan 

ayl›k almakta olanlar›n ayl›klar›ndan, 

1/1/2008 tarihinden geçerli olmak 

üzere 2008 y›l›nda % 10 oran›nda sa¤l›k 

sigortas› primi kesilmesi gerekmektedir. 

XXXVI. BANKALARCA KRED‹LER‹N VE 

D‹⁄ER ALACAKLARIN N‹TEL‹KLER‹- 

N‹N BEL‹RLENMES‹ VE BUNLAR ‹Ç‹N 

AYRILACAK KARfiILIKLARA ‹L‹fiK‹N 

USUL VE ESASLAR HAKKINDA YÖ- 

NETMEL‹KTE DE⁄‹fi‹KL‹K YAPILDI. 


Bankac›l›k Düzenleme ve Denetleme Kurumunca 

yap›lan yönetmelik de¤iflikli¤i yay›m› 

tarihinde yürürlü¤e girmifltir. Bu Yönetmelik 

ile, /11/2006 tarihli ve 26333 say›l› 

Resmî Gazete’de yay›mlanan Bankalarca 

Kredilerin ve Di¤er Alacaklar›n Niteliklerinin 

Belirlenmesi ve Bunlar ‹çin Ayr›lacak 

Karfl›l›klara ‹liflkin Usul ve Esaslar Hakk›nda 

Yönetmeli¤in 7 nci maddesinin birinci 

f›kras› afla¤›daki flekilde de¤ifltirilmifltir. 


"(1) Bankalar, 

a) Standart nitelikli nakdi kredileri toplam›- 

n›n yüzde biri (% 1) ve teminat mektuplar›, 

aval ve kefaletleri ile di¤er gayrinakdi kredileri 

toplam›n›n binde ikisi (% 0,2) oran›nda, 

b) Yak›n izlemedeki nakdi kredileri toplam›- 

n›n yüzde ikisi (% 2) ve teminat mektuplar›, 

aval ve kefaletleri ile di¤er gayrinakdi kredileri 

toplam›n›n binde dördü (% 0,4) oran›nda 

genel karfl›l›k ay›r›rlar. Bu hükmün uygulanmas›nda 

standart nitelikli nakdi krediler ve 

yak›n izlemedeki nakdi krediler, "Tasfiye 

Olunacak Alacaklar Hesab›", "Tahsili fiüpheli 

Ücret, Komisyon ve Di¤er Alacaklar 

Hesab›" ve "Zarar Niteli¤indeki Krediler ve 

Di¤er Alacaklar Hesab›" d›fl›nda bilanço içi 

hesaplarda izlenen kredileri ve di¤er alacaklar› 

kapsar." 

XXXVII. FORM Ba ve Bs’N‹N VER‹L- 

MES‹NE ‹L‹fiK‹N USUL VE ESASLAR 

YEN‹DEN BEL‹RLEND‹. 


Maliye Bakanl›¤›nca ç›kar›lan 381 S›ra 

No’lu VUK Genel Tebli¤i ile 213 say›l› Vergi 

Usul Kanununun1 148, 149 ve Mükerrer 

257 nci maddelerinin verdi¤i yetkiye dayan›larak, 

362 S›ra No’lu Vergi Usul Kanunu 

Genel Tebli¤i2 ile bilanço esas›na göre 

defter tutan mükelleflerin belirli bir haddi 

aflan mal ve hizmet al›mlar›n› "Mal ve Hizmet 

Al›mlar›na ‹liflkin Bildirim Formu (Form 

Ba)" ile; mal ve hizmet sat›fllar›n› ise "Mal 

ve Hizmet Sat›fllar›na ‹liflkin Bildirim Formu 

(Form Bs)" ile bildirmeleri hususu yeniden 

düzenlenmifltir. 

Yap›lan düzenlemeye göre bilanço esas›na 

göre defter tutan mükelleflerin 2008 y›l›nda 

itibaren söz konusu bildirimleri ayl›k vermeleri 

gerekmektedir. Ayr›ca, 2008 y›l›na 

iliflkin verilecek bildirimlerde tutar s›n›r› da 

KDV hariç 8.000 YTL’ye indirilmifltir. 

Tebli¤e göre mükellefler, bildirim formlar›n› 

ayl›k dönemler halinde düzenleyerek, takip 

eden ay›n 5 inci gününden itibaren bir sonraki 

ay›n 5 inci günü akflam›na kadar vermekle 

yükümlüdürler (Örne¤in; bir mükellef 

2008 y›l› Haziran ay›na ait Ba-Bs bildirimlerini 

5 Temmuz 2008 gününden itibaren 

05 A¤ustos 2008 tarihi akflam›na kadar 

verebilecektir). Özel hesap dönemine 

tabi olan mükelleflerin de, Ba ve Bs bildirim 

formlar›n› tabi olduklar› özel hesap dönemi 

itibariyle de¤il, ayl›k dönemler halinde 

düzenlemeleri gerekmektedir. 

Öte yandan, 2008 y›l›na mahsus olmak 

üzere Ocak, fiubat ve Mart dönemlerine 

iliflkin olarak ayr› ayr› düzenlenen Ba ve Bs 

bildirim formlar›, 2008 y›l› Nisan ay›n›n 5 

inci gününden itibaren Haziran ay›n›n 5 inci 

günü akflam›na kadar verilecektir. Söz konusu 

dönemlere iliflkin Ba ve Bs bildirim 

formlar› mükelleflerin istemeleri halinde 

Nisan ay›n›n 5 inci günü beklenilmeden ayl›k 

dönemler itibariyle verilebilir. Nisan dönemi 

ve müteakip dönemlere iliflkin bildirim 

formlar› ise ayl›k dönemler halinde düzenlenerek, 

takip eden ay›n 5 inci gününden 

itibaren bir sonraki ay›n 5 inci günü 

akflam›na kadar verilecektir. 

Di¤er taraftan, Gelir ‹daresi Baflkanl›¤›nca 

ç›kar›lan 06/02/2008 tarih ve 32 say›l› VUK 

Sirkülerinde, Vergi Usul Kanununun mükerrer 

257 nci maddesinin Maliye Bakanl›- 

¤›’na verdi¤i yetkiye istinaden, 29 fiubat 

2008 tarihine kadar verilmesi gereken 

2007 dönemine iliflkin "Form Ba" ve "Form 

Bs" bildirimlerinin verilme süresinin 05 

Haziran 2008 tarihine kadar uzat›lm›flt›r. 

XXXVIII. YEM‹NL‹ MAL‹ MÜfiAV‹RLE- 

R‹N TASD‹K SÖZLEfiMELER‹NE ‹L‹fi- 

K‹N B‹LD‹R‹MLER‹N‹N VE SÜREKL‹ 

B‹LG‹ VERME YÜKÜMLÜLÜKLER‹N‹N 

ELEKTRON‹K ORTAMDA YER‹NE GE- 

T‹R‹LMES‹ HAKKINDA GENEL TEBL‹⁄ 

(SIRA NO: 1) YAYIMLANDI. 


Maliye Bakanl›¤›nca yay›mlanan söz konusu 

Tebli¤e göre, ba¤l› olduklar› meslek 

odas›n›n çal›flanlar listesine kay›tl› ve sürekli 

bilgi verme yükümlülü¤ü bulunan 

yeminli mali müflavirler, bu Tebli¤ gere¤ince 

elektronik ortamda internet vergi dairesine 

1 fiubat 2008 tarihinden itibaren afla- 

¤›da belirtilen hususlarda bildirimde bulunacaklard›r. 

◗ Mükellefler ile düzenlemifl olduklar› "Tam 

Tasdik (Y›ll›k gelir veya kurumlar vergisi beyanname 

ve eklerinin tasdiki) Sözleflmeleri" 

ne iliflkin bilgiler. 

◗ Mükellefler ile düzenlemifl olduklar› di¤er 

sözleflme bilgileri. (Katma De¤er Vergisi ‹adesi, 

Özel Tüketim Vergisi, Ar-Ge ‹ndirimi 

Tasdik Raporu v.s.) 

◗ Yeminli mali müflavirin kimlik bilgileri, flirket 

veya ortakl›k halinde faaliyette bulunuluyorsa 

flirketin veya ortakl›¤›n bilgileri ile 

ortaklar›n bilgileri. 

◗ Yeminli mali müflavirin bürosunda veya 

yeminli mali müflavirlik flirketinin bürosunda 

çal›flanlara ait bilgiler. 

Di¤er taraftan, Gelir ‹daresi Baflkanl›¤›nca 

ç›kar›lan Yeminli Mali Müflavirlerin Tasdik 

Sözleflmelerine ‹liflkin Bildirimlerinin ve Sürekli 

Bilgi Verme Yükümlülüklerinin Elektronik 

Ortamda Yerine Getirilmesi Hakk›nda 

Genel Tebli¤ Sirküleri/1 ile yeminli mali müflavirlerin 

bildirim süreleri de¤ifltirilmifl olup, 

Yeminli mali müflavirler taraf›ndan mükelleflerle 

2008 y›l› Ocak ay› içerisinde düzenlenmifl 

olan tam tasdik sözleflmeleri ile 

01/01/2008-05/02/2008 tarihleri aras›nda 

düzenlenen tam tasdik d›fl›ndaki di¤er tasdik 

sözleflmelerine iliflkin bilgilerin elektronik 

ortamda internet vergi dairesine girilmesine 

iliflkin süre 14/03/2008 tarihine kadar 

uzat›lm›flt›r. 

XXXIX. KRED‹LERDE HARÇ UYGULA- 

MASI ‹LE ‹LG‹L‹ ‹Ç GENELGE ÇIKARILDI 

Gelir ‹daresi Baflkanl›¤›’nca ç›kar›lan 

2008/1 say›l› Harçlar Kanunu ‹ç Genelgesinde 

492 say›l› Harçlar Kanununun 123 

üncü maddesi uyar›nca, kanunda say›lan 

kurulufllar taraf›ndan kulland›r›lan kredilerin 

temin edilmesi, krediler için teminat verilmesi 

ve kredilerin geri ödenmesi ile ilgili olarak 

noterde, yarg›da, icrada ve tapuda 

yap›lacak ifllemlerin her türlü harçtan istisna 

bulundu¤u belirtilerek, bankalarca kulland›- 

r›lan kredilerin geri dönüflüne iliflkin icrada 

yap›lan ifllemler s›ras›nda tahsil olunan bafl- 


vuru harc›, ilams›z takiplerde peflin harç ve 

icra tahsil harçlar›n›n da bu kapsamda de- 

¤erlendirilmesi gerekti¤i ve bu nedenle, kredinin 

geri dönüflüne iliflkin olmak kayd›yla, 

icra dairelerince tahsil edilen baflvuru harc›, 

ilams›z takiplerde peflin harç ve icra tahsil 

harc›n›n, söz konusu harc› ödeyen kiflinin 

baflvurusu halinde, kredinin borçlusu veya 

alacakl›s› ayr›m› yap›lmaks›z›n iade edilmesi 

gerekti¤i aç›klanm›flt›r. 

XL. 5728 SAYILI TEMEL CEZA KANUN- 

LARINA UYUM AMACIYLA ÇEfi‹TL‹ 

KANUNLARDA VE D‹⁄ER BAZI KA- 

NUNLARDA DE⁄‹fi‹KL‹K YAPILMASI- 

NA DA‹R KANUN YAYIMLANDI. 


5728 say›l› yasada Ceza Kanunu ve di¤er 

kanunlarda yer alan ceza hükümlerinde 

de¤ifliklik yap›lm›flt›r. Bu yasa ile özellikle 

213 say›l› VUK ve 6183 say›l› AATUHK da 

da de¤ifliklikler yap›lm›flt›r. Bu kapsamda 

VUK’n›n 344, 359 ve 360 ve 371 nci maddeleri 

de de¤ifltirilmifltir. De¤ifliklikler 


Özellikle VUK’n›n 360 nc› maddesinde yap›lan 

de¤ifliklik sonucunda, kaçakç›l›k suçuna 

ifltirak edenler hakk›nda ifltirak edip 

etmedikleri bundan böyle Türk Ceza Kanununun 

37-41 nci maddesi hükümlerine 

göre belirlenecektir. Ayr›ca, VUK’n›n 359 

ncu maddesinde yer alan cezan›n paraya 

çevrilmesine iliflkin hüküm kald›r›lm›fl olmakla 

birlikte duruma göre hükmolunan 

ceza, TCK hükümlerine göre paraya çevrilebilecek 

veya tecil edilebilecektir. 

6183 say›l› Yasada yap›lan de¤ifliklikler ile 

de bu Yasada yer alan cezalar da de¤ifliklik 

yap›lm›flt›r. Örne¤in, gerçe¤e ayk›r› mal 

bildiriminde bulunulmas› halinde üç aydan 

bir y›la kadar hapis cezas› verilebilecektir. 

Eski düzenlemede süre bir aydan bafllamaktayd›. 

XLI. TÜRK PARASI KIYMET‹N‹ KORU- 

MA HAKKINDA 32 SAYILI KARARDA 

DE⁄‹fi‹KL‹K YAPILDI. 



ile Türk Paras› K›ymetini Koruma Hakk›nda 

32 Say›l› Kararda De¤ifliklik Yap›lmas›na 

Dair Kararda de¤ifliklikler yap›lm›fl olup, 

de¤ifliklikler 08.02.2008 tarihinde yürürlü- 

¤e girmifltir. Bu Karar ile yap›lan de¤ifliklikler 

ana bafll›klar› itibariyle afla¤›daki gibidir: 

• Türkiye'de yerleflik kiflilerin yurt d›fl›nda 

döviz al›m sat›m›na yetkili kurulufllardan 

döviz sat›n almalar› ve bunlara 

döviz satmalar› serbesttir. 

• Hazine Müsteflarl›¤›'n›n ba¤l› bulundu¤u 

Bakanl›k, bankalar d›fl›nda yurt 

d›fl›na döviz transferi yap›labilecek di- 

¤er kurulufllar› belirlemeye yetkili k›l›nm›flt›r. 

Bankalar d›fl›nda kalan kurulufllar 

arac›l›¤› ile yurt d›fl›na döviz transferi 

yap›labilecektir. 

• Bankalar›n, ithalat, ihracat ve görünmeyen 

ifllemler d›fl›ndaki yurtd›fl›na yap›lan 

50.000 ABD Dolar› ve efliti dövizi 

aflan transferlere (Döviz tevdiat hesaplar›ndan 

yap›lan transferler dahil) iliflkin 

bilgileri, transfer tarihinden itibaren 30 

gün içinde Bakanl›kça belirlenecek 

mercilere bildirme zorunluluklar› kald›- 

r›lm›flt›r. 

• 32 say›l› Karar kapsam›ndaki dövize 

iliflkin ifllemler Merkez Bankas›nca belirlenen 

konvertibl dövizler üzerinden Merkez 

Bankas›, bankalar ile 08.02.2008 tarihinden 

itibaren Hazine Müsteflarl›¤›'n›n 

ba¤l› bulundu¤u Bakanl›kça uygun görülecek 

di¤er kurulufllar taraf›ndan da yap›labilmesine 

olanak tan›nm›flt›r. 

• Döviz transferinin bankalardan yap›lmas› 

kayd›yla yurt d›fl›ndan vadeli ifllem 

ve opsiyon sözleflmeleri dahil her türlü 

türev araçlar›n›n al›m sat›m› Sermaye Piyasas› 

Kurulu taraf›ndan yetkilendirilmifl 

yurt içinde veya yurt d›fl›nda bulunan 

arac› kurulufllar arac›l›¤›yla yap›lacakt›r. 

Dolay›s›yla yurt d›fl›nda vadeli ifllem ve 

opsiyon sözleflmeleri yap›labilecektir. 

• ‹hracat bedellerinin tasarrufu serbest 

b›rak›lm›fl olup, Hazine Müsteflarl›¤›'n›n 

ba¤l› bulundu¤u Bakanl›k, ihtiyaç duyulmas› 

halinde ihracat bedellerinin 

yurda getirilmesine iliflkin düzenleme 

yapmaya yetkili k›l›nm›flt›r. Dolay›s›yla, 

Hazine Müsteflarl›¤›'n›n ba¤l› bulundu- 

¤u Bakanl›k taraf›ndan ihraç bedellerinin 

yurda getirilmesine iliflkin düzenlemeler 

yap›labilecektir. 

• ‹thalat ve transit ticaret ifllemlerine 

iliflkin yurt d›fl›na döviz ve Türk Liras› 

transferi bankalarca yap›lacakt›r. 

• Türkiye'de yerleflik kiflilerin; bankalar 

ve sermaye piyasas› mevzuat›na göre 

yetkili bulunan arac› kurumlar vas›tas›yla 

yurt d›fl›ndaki mali piyasalarda ifllem 

gören menkul k›ymetleri ile di¤er sermaye 

piyasas› araçlar›n› da sat›n almalar›, 

satmalar› ve bu k›ymetlerin al›fl bedellerini 

bankalar arac›l›¤› ile yurt d›fl›na 

transfer ettirmelerine izin verilmifltir. 

• Bankalar ile Hazine Müsteflarl›¤›'n›n 

ba¤l› bulundu¤u Bakanl›kça belirlenecek 

di¤er kifliler taraf›ndan yurt d›fl›nda 

yerleflik kiflilere döviz ve Türk Liras› 

kredi aç›lmas› serbest b›rak›lm›flt›r. 

Bu Karar›n ard›ndan Hazine Müsteflarl›¤›nca 

Türk Paras› K›ymetini Koruma Hakk›nda 

32 Say›l› Karara ‹liflkin Tebli¤ (Tebli¤ 

No: 2008-32/34), ç›kar›lm›fl olup, 28.02. 

2008 tarih ve 26801 say›l› Resmi Gazete’de 

yay›mlanm›flt›r. Bu Tebli¤ ile yap›lan 

düzenlemeler, 28.02 2008 tarihinde yürürlü¤e 

girmifltir 

XLII. KDV ORANLARI ‹LE ‹LG‹L‹ BA- 

KANLAR KURULU KARARI YAYIM- 

LANDI. 


2008/13234 say›l› BKK ile KDV’ye tabi baz› 

mal ve hizmetlerin kapsam ve oranlar›, 

09.08.2008 tarihinden geçerli olmak üzere 

yeniden belirlenmifltir. Yap›lan bu düzenleme 

ile; 

◗ Kültür ve Turizm Bakanl›¤›ndan iflletme 

belgesi alm›fl seyahat acenteleri taraf›ndan 

müflteriye aktar›lan geceleme hizmet tutar› 

ve bu hizmete iliflkin arac›l›k bedellerinin de 

konaklama tesislerinde verilen geceleme 

hizmetleri kapsam›nda % 8 oran›nda 

KDV’ye tabi olacakt›r. 

◗ Baz› tar›m makine ve araçlar›n›n KDV 

oran› % 8’ e indirilmifltir. 


XLIII. ÖZÜRLÜ, ESK‹ HÜKÜMLÜ VE 

3713 SAYILI TERÖRLE MÜCADELE 

KANUNUNUN EK 1 ‹NC‹ MADDES‹N‹N 

(B) FIKRASI KAPSAMINDAK‹ TERÖR 

MA⁄DURU ÇALIfiTIRMA ORANLARI 

BEL‹RLEND‹. 


Bilindi¤i üzere, 2005/9077 say›l› Bakanlar 

Kurulu Karar› ile 01/01/2006 tarihinden geçerli 

olmak üzere, iflverenlerin elli veya daha 

fazla iflçi çal›flt›rd›klar› iflyerlerinde çal›flt›rmalar› 

gereken özürlü, eski hükümlü ve 

3713 say›l› Terörle Mücadele Kanununun 

ek 1 inci maddesinin (B) f›kras› kapsam›ndaki 

terör ma¤duru çal›flt›rma oranlar›; 

◗ 4857 say›l› ‹fl Kanununun 30 uncu maddesine 

göre iflverenlerin elli veya daha 

fazla iflçi çal›flt›rd›klar› iflyerlerinde çal›flt›rmalar› 

gereken özürlü, eski hükümlü ve 

3713 say›l› Terörle Mücadele Kanununun 

ek 1 inci maddesinin (B) f›kras› kapsam›ndaki 

terör ma¤durlar› için öngörülen toplam 

çal›flt›rma oran› %6, 

◗ 4857 say›l› Kanunun 30 uncu maddesi 

kapsam›na giren iflyerlerinde oranlar; 

kamu iflyerlerinde özürlüler için %4, eski 

hükümlüler için %2 olarak; özel sektör 

iflyerlerine özürlüler için %3, eski hükümlüler 

için %1, terör ma¤durlar› için de %2 

olarak belirlenmifltir. 


ile iflverenlerin elli veya daha fazla iflçi çal›flt›rd›klar› 

iflyerlerinde çal›flt›rmalar› gereken 

özürlü, eski hükümlü ve 3713 say›l› 

Terörle Mücadele Kanununun ek 1 inci 

maddesinin (B) f›kras› kapsam›ndaki terör 

ma¤duru çal›flt›rma oranlar›n›n belirlenmesine 

iliflkin 2005/9077 say›l› Kararnamenin 

1/1/2008-31/12/2008 tarihleri aras›nda 

da uygulanmas› kararlaflt›r›lm›flt›r. 

XLIV. fiARAPLARDA ALINAN ASGAR‹ 

ÖTV TUTARLARI DÜfiÜRÜLDÜ. 


14/2/2008 tarihinden itibaren geçerli olmak 

üzere 2008/13210 say›l› BKK ile fiaraplar 

üzerinden al›nan asgari ÖTV tutarlar› 

düflürülmüfltür. Bu de¤ifliklik sonucunda 

22.04 ve 2206.00 GT‹P’ yer alan flaraplar›n 

Litre bafl›na asgari ÖTV tutar› 1.7500 

olarak belirlenmifltir. 

XLV. ESNAF VE SANATKÂRLARCA 

ÜRET‹LEN MAL VE H‹ZMETLER‹N F‹- 

YAT TAR‹FELER‹ HAKKINDA YÖNET- 

MEL‹K YAYIMLANDI. 



ç›kar›lan bu Yönetmelikte, esnaf 

ve sanatkârlarca üretilen mal ve hizmetlerin 

fiyat tarifelerinin belirlenmesine, uygulanmas›na 

ve denetlenmesine dair usul ve 

esaslar düzenlenmifl olup, bu Yönetmelik, 

7/6/2005 tarihli ve 5362 say›l› Esnaf ve 

Sanatkârlar Meslek Kurulufllar› Kanununa 

tabi esnaf ve sanatkârlarca üretilen mal ve 

hizmetleri kapsamaktad›r. Yönetmelik 




Esnaf ve Sanatkârlarca Üretilen Mal ve 

Hizmetlere Ait Ücret Tarifelerinin Düzenlenmesi 

Hakk›nda Yönetmelik yürürlükten 


Bu Yönetmelikte, Fiyat tarifelerinin belirlenmesi 

ve onay esaslar› afla¤›daki gibi belirlenmifltir. 

◗ Esnaf ve sanatkârlarca üretilen her türlü 

mal ve hizmetlerin fiyat tarifeleri, ba¤l› bulunduklar› 

odalarca haz›rlanarak odan›n 

ba¤l› oldu¤u birlik yönetim kuruluna sunulacakt›r. 

Odalar, tarifesi yap›lacak mal ve 

hizmetler için bir önceki dönem belirlenmifl 

olan tarifedeki hadler üzerinden, gerekli 

maliyet hesaplar›n› yaparak, buna iliflkin 

belgelerle birlikte, yeni döneme ait tarifelerini, 

incelenmek üzere birli¤e vereceklerdir. 

◗ Birlik yönetim kurulu, fiyat tarifesinin birli¤e 

sunulmas›ndan itibaren otuz gün içinde, 

gerekti¤inde bu konuda oluflturulacak 

komisyon veya uzman kifli ve kurulufllar›n 

görüfllerini de alarak, inceledikten sonra tarifeyi 

aynen onaylar ya da gerekçesiyle birlikte 

reddedecektir. Birlik yönetim kurulu, 

bu süreyi hiçbir flekilde uzatamayacakt›r. 

◗ Birlik yönetim kurulunca onaylanan fiyat 

tarifesi, belediye, mülki amirlik ve ilgili 

odaya yedi gün içerisinde tebli¤ edilir ve 

tebli¤ tarihinden itibaren yürürlü¤e girecektir. 

◗ Birlik yönetim kurulu taraf›ndan fiyat tarifelerinin 

reddedilmesi halinde, oda yönetim 

kurulu, birli¤in ret gerekçelerini de dikkate 

alarak, birlikçe reddedilen tarifeyi aynen 

sunabilece¤i gibi yeni fiyat tarifesi de 

haz›rlayabilecektir. Oda yönetim kurulunda 

karara ba¤lanan fiyat tarifesi, birlik yönetim 

kurulunun onay›na tekrar sunulacakt›r. 

◗ Odalar, çal›flma bölgeleri içerisinde bulunan 

yerleflim yerlerinin ekonomik ve sosyal 

göstergelerini dikkate alarak, farkl› tarifeler 

de haz›rlayabileceklerdir. 

◗ Fiyat tarifesinde yer alan fiyatlar azami 

hadleri gösterecektir. 

Di¤er taraftan, belediyeler veya o yerin en 

büyük mülki idare amiri, onaylanarak yürürlü¤e 

giren tarifeleri uygun bulmad›klar› 

takdirde, ilgili oda veya birlikle anlaflma 

sa¤layamazlarsa, tarifenin kendilerine tebli¤ 

tarihinden itibaren onbefl gün içinde 

Yönetmeli¤in 7 nci maddesinde belirtilen 

komisyona itiraz edebileceklerdir. Ancak, 

itiraz, onaylanan tarifelerin uygulanmas›n› 

durdurmayacakt›r. 

XLVI. ESNAF VE SANATKÂRLARIN 

ÖDEYECEKLER‹ KAYIT ÜCRET‹ VE 

YILLIK A‹DAT HAKKINDA YÖNETME- 

L‹K YAYIMLANDI. 



ç›kar›lan bu Yönetmelikte, esnaf 

ve sanatkârlar›n ödeyecekleri kay›t ücretine 

ve y›ll›k aidata iliflkin usul ve esaslar› belirlenmifl 

olup, bu Yönetmelik, 5362 say›- 

l› Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kurulufllar› 

Kanununa tabi esnaf ve sanatkârlar› kapsamaktad›r. 

Yönetmelik 13.02.2008 tarihinde 

yürürlü¤e girmifltir. Bu Yönetmelik ile 

19/9/1992 tarihli ve 21350 say›l› Resmî Gazete’de 

yay›mlanan Odalar›n Kay›t Ücreti, 


Y›ll›k Aidat, Düzenledikleri ve Onaylad›klar› 

Belgeler ile Yapt›klar› Hizmetler Karfl›l›¤›nda 

Al›nacak Ücretler Hakk›nda Yönetmelik 

yürürlükten kald›r›lm›flt›r. Yönetmelik, 


Yönetmeli¤e göre esnaf ve sanatkârlar 

ba¤l› olduklar› odaya kay›t ücreti ile y›ll›k 

aidat ödeyeceklerdir. Kay›t ücreti, esnaf ve 

sanatkârlar›n sicile ilk kay›t yap›lmas› s›ras›nda 

sicil müdürlü¤ü taraf›ndan tahsil edilecek 

olup, y›ll›k aidat, da nisan ve ekim 

aylar›nda iki eflit taksitte ödenecektir. Ödenen 

aidatlar, GVK aç›s›ndan gider olarak 

kazanc›n tespiti s›ras›nda indirilebilecektir. 

XLVII. ESNAF VE SANATKÂRLAR MES- 

LEK KURULUfiLARININ ÜST KURU- 

LUfiLARINA ÖDEYECEKLER‹ KAYIT 

ÜCRET‹ VE KATILMA PAYLARI ‹LE 

DÜZENLED‹KLER‹ VE ONAYLADIKLA- 

RI BELGELER ‹LE YAPTIKLARI H‹Z- 

METLER KARfiILI⁄INDAALACAKLARI 

ÜCRETLER HAKKINDA YÖNETMEL‹K 

YAYIMLANDI. 



ç›kar›lan bu Yönetmelikte, odalar›n 

birlik ve federasyonlara, birlik ve federasyonlar›n 

Konfederasyona ödeyecekleri 

kay›t ücreti ve kat›lma paylar› ile esnaf ve 

sanatkârlar meslek kurulufllar›n›n düzenledikleri 

ve onaylad›klar› belgeler ile yapt›klar› 

hizmetler karfl›l›¤›nda al›nacak ücretlerin 

tespitine iliflkin usul ve esaslar› belirlenmifl 

olup, bu Yönetmelik, 5362 say›l› Esnaf 

ve Sanatkârlar Meslek Kurulufllar› Kanununa 

tabi esnaf ve sanatkârlar meslek kurulufllar›n› 

kapsamaktad›r. Yönetmelik 




Odalar›n Birlik ve Federasyonlara, Birlik ve 

Federasyonlar›n Konfederasyona Ödeyecekleri 

Kay›t Ücreti ve Kat›lma Paylar› ile 

Birlik, Federasyon ve Konfederasyonun 

Düzenledikleri ve Onaylad›klar› Belgeler ile 

Yapt›klar› Hizmet Karfl›l›¤›nda Alacaklar› 

Ücretler Hakk›nda Yönetmelik yürürlükten 


Yönetmeli¤e göre odalar ve birlikler kay›t 

ücreti ile kat›lma pay› ödeyeceklerdir. Kat›lma 

pay›, ödemeyi yapacak esnaf ve sanatkârlar 

meslek kuruluflunun bir önceki y›l 

gayrisafi gelirlerinin yüzde üçü olarak belirlenmifltir. 

Ayr›ca, Konfederasyon taraf›ndan 

bas›m› ve da¤›t›m› yap›lan belgeler, 

ilgili esnaf ve sanatkârlar meslek kurulufllar› 

taraf›ndan, Konfederasyonca belirlenen 

sat›fl ücreti karfl›l›¤›nda esnaf ve sanatkârlara 

verilecektir. Esnaf ve sanatkârlar meslek 

kurulufllar›n›n düzenledikleri ve onaylad›klar› 

belgeler ile di¤er kurulufllara ait 

belgelerin onaylanmas› karfl›l›¤›nda al›nacak 

ücretler de afla¤›daki flekilde belirlenmifltir. 

◗ Maktu olanlarda: Belgeyi alacak esnaf ve 

sanatkâr için belirlenmifl olan y›ll›k aidat›n 

onda biridir. 

◗ Nispî olanlarda: Belgede geçen de¤erin 

binde onudur. Ancak, bu miktar belge sahibi 

esnaf ve sanatkârdan al›nan y›ll›k aidat 

miktar›n› aflamayacakt›r. 

◗ Kanunun 62 nci maddesi gere¤ince haz›rlanan 

fiyat tarifelerinin birliklerce onaylanmas› 

s›ras›nda, asgari ücretin yüzde biri 

oran›nda onay ücreti al›nacakt›r. 

XLVIII. KARAYOLU ‹LE fiEH‹RLERARA- 

SI YOLCU TAfiIMACILI⁄I ALANINDA 

UYGULANACAK TABAN ÜCRET TAR‹- 

FES‹ HAKKINDA TEBL‹⁄ (TEBL‹⁄ NO: 

50) YAYIMLANDI. 


Ulaflt›rma Bakanl›¤›nca yay›mlanan bu 

Tebli¤de, 17/4/1987 tarih ve 19434 say›l› 

Resmî Gazete’de yay›mlanan 3348 say›l› 

Ulaflt›rma Bakanl›¤›n›n Teflkilat ve Görevleri 

Hakk›nda Kanunun 10 ve 35 inci maddeleri 

ile 19/7/2003 tarih ve 25173 say›l› 

Resmî Gazete’de yay›mlanan 4925 say›l› 

Karayolu Tafl›ma Kanununun 11 inci maddesi 

çerçevesinde Ulaflt›rma Bakanl›¤›nca 

"Karayolu ile fiehirleraras› Yolcu Tafl›mac›- 

l›¤› Alan›nda" 18 fiubat 2008 tarihinden itibaren 

bafllamak ve 6 ay süreyle uygulanmak 

üzere taban ücret tarifesi belirlenmifltir. 

XLIX. KONUT F‹NANSMANI KAPSA- 

MINDA KULLANDIRILAN KRED‹LERE 

‹L‹fiK‹N ALINAN BSMV’LER ‹ADE ED‹- 

LECEKT‹R. 

Gelir ‹daresi Baflkanl›¤›’nca ç›kar›lan 

2008/1 S›ra No’lu BSMV ‹ç Genelgesinde 

84 Seri No.lu Gider Vergileri Genel 

Tebli¤inin 2 inci bölümünde belirtildi¤i üzere; 

2499 say›l› Kanunun geçici 11 inci 

maddesinin yürürlü¤e girdi¤i tarihten önce 

düzenlenen ve konut finansman› tan›m›na 

uyan kredi sözleflmeleri, 5582 say›l› Kanunun 

yürürlü¤e girdi¤i tarihten itibaren konut 

finansman› kapsam›nda kabul edildi¤i 

belirtilerek, bu nedenle, konut finansman› 

kapsam›nda kabul edilen kredi sözleflmeleri 

dolay›s›yla 5582 say›l› Kanunun yürürlü¤e 

girdi¤i tarihten itibaren tahakkuk ettirilen 

faiz ve benzeri lehe al›nan paralar›n 

tamam›na, 6802 say›l› Kanunun 29 uncu 

maddesinin (y) bendi hükmü uyar›nca 

B.S.M.V istisnas› uygulanmas› gerekti¤inden, 

istisna kapsam›nda olmas›na ra¤men 

tahsil edilen BSMV’lerin 213 say›l› Vergi 

Usul Kanununda yer alan düzeltme hükümleri 

çerçevesinde bu vergilere muhatap 

olanlara verilmek üzere mükellefe iade 

edilmesi edilebilece¤i aç›klanm›flt›r. 

Bankalar taraf›ndan BSMV’lerin ilgililere 

iade edilmesi halinde iade al›nan 

BSMV’lerin GVK ve KVK aç›s›ndan da iadenin 

al›nd›¤› dönemde gelir olarak dikkate 

al›nmas› gerekmektedir. 

L. TELEKOMÜN‹KASYON KURUMU 

GEL‹RLER‹N‹N TARH, B‹LD‹R‹M, TA- 

HAKKUK, TAHS‹LAT USUL VE ESAS- 

LARI HAKKINDA YÖNETMEL‹KTE DE- 

⁄‹fi‹KL‹K YAPILDI. 


Telekomünikasyon Kurumunca yay›mlanman 

bu Yönetmelik, yay›m› tarihinde yürürlü¤e 

girmifl olup bu Yönetmelik ile 


Gazete’de yay›mlanan Telekomünikasyon 

Kurumu Gelirlerinin Tarh, Bildirim, Tahakkuk, 

Tahsilat Usul ve Esaslar› Hakk›nda 

Yönetmeli¤in 4 üncü maddesinin birinci 

f›kras›na afla¤›daki “n” bendi ile 5 nci maddesine 

afla¤›daki f›kra eklenmifltir. 


"n) Mobil (Cellular) Telefon Sistemleri Kanal›: 

2813 say›l› Telsiz Kanununun ekinde 

yer alan Telsiz Ücretleri cetvelin (3) numaral› 

sat›r›n (c) bendinin (1) numaral› alt bendinde 

geçen kanal mobil (cellular) telefon 

sisteminde kullan›lan alma ve gönderme 

frekans kanal› band geniflli¤i toplam›na 

göre her bir 400 kHz bir kanal›" 

"Mobil (cellular) telefon sistemlerinde kullan›lan 

kanal say›s›, her bir tafl›y›c› alma ve 

gönderme kanal band geniflli¤i toplam›n›n 

400 kHz’e bölünerek hesaplan›r. E¤er bölüm 

iflleminde kalan var ise kanal say›s› bulunan 

say›n›n bir fazlas› olarak kabul edilir. 

Hesaplanan kanal say›s› esas al›narak ruhsatname 

ve kullanma ücretleri hesaplanarak 

tarh ifllemi gerçeklefltirilir." 

LI. KARAYOLU TAfiIMA YÖNETMEL‹- 

⁄‹NDE DE⁄‹fi‹KL‹K YAPILDI. 


Ulaflt›rma Bakanl›¤›nca yay›mlanan bu Yönetmelik 

21.02.2008 tarihinde yürürlü¤e 

girmifltir. Bu yönetmelik ile 25/2/2004 tarihli 

ve 25384 say›l› Resmî Gazete’de yay›mlanan 

Karayolu Tafl›ma Yönetmeli¤inde 

de¤ifliklikler yap›lm›flt›r. Yap›lan de¤ifliklikler 

özetle afla¤›daki gibidir: 

◗ Yönetmelik kapsam› d›fl›nda kalacak tafl›tlarla 

yap›lan tafl›malar yeniden belirlenmifltir. 

◗ Yetki belgesi sahibi gerçek kiflilerin ölümü 

halinde, hak sahipleri veya onlar ad›na 

yetkili olanlar bu durumu bir y›l içerisinde 

Bakanl›¤a bildirmek suretiyle, isterlerse 

yetki belgeleri kapsam›ndaki faaliyetini 

ölüm tarihinden bafllamak üzere bir y›l süreyle 

devam ettirebileceklerdir. 

◗ Fabrikas›nca imal edilmifl standart yak›t 

depolar› de¤ifltirilerek standart d›fl› depo 

yapt›r›lm›fl olan tafl›tlar uluslararas› eflya tafl›malar›nda 

kullan›labilecektir. 

◗ F, G, H , K ile birlikte A3, türü d›fl›ndaki 

yetki belgesi sahipleri, Bakanl›kça belirlenen 

bilgileri içeren faaliyet raporlar›n› al›nacak örne¤e 

uygun olarak Bakanl›¤a göndermek 

zorundad›rlar. Dolay›s›yla A3 yetki belgesi 

sahipleri istatistik göndermeyeceklerdir. 

◗ Herhangi bir yetki belgesi sahibinin tafl›t 

belgesine kay›t edilmeden ve/veya tafl›t 

kart› olmadan tafl›ma yapan tafl›tlar, faaliyetten 

men edilir ve tafl›t sahibine Kanunun 

26 nc› maddesinin (a) bendinin birinci 

f›kras›nda belirtilen idari para cezas› uygulanacakt›r. 

◗ Bu Yönetmeli¤in 16 nc› maddesiyle belirlenen 

sözleflmeli tafl›t kullanma oranlar›na 

iliflkin hükümler D1 ve D2 yetki belgesi sahipleri 

için 1/1/2009 tarihinden itibaren uygulanacakt›r. 

Bu tarihe kadar D1 ve D2 

yetki belgesi sahibi tafl›mac›lar, sahibi olduklar› 

özmal tafl›t say›s›n›n üç kat›n› geçmemek 

üzere tafl›t belgelerine sözleflmeli 

tafl›tlar› kaydettirerek kullanabilirler. 

◗ Ticari amaçla; il s›n›rlar› dahilinde yap›lan 

eflya tafl›malar› ile belediye s›n›rlar› ile mücavir 

alan› içinde yap›lan flehir içi eflya tafl›malar›nda 

kullan›lan ve toplam yüklü a- 

¤›rl›¤› 3,5 tonu geçmeyen tafl›tlarla yap›lan 

tafl›malar için 31/7/2009 tarihine kadar 

yetki belgesi alma flart› aranmaz. Bu durumda 

olanlar için söz konusu tarihe kadar 

yetki belgesi ücretinde % 94 oran›nda indirim 

uygulanacakt›r. 

◗ Ticari amaçla olmamak ve sadece kendi 

esas ifltigal konusu ile ilgili olmak kayd›yla; 

eflya tafl›malar›nda kullan›lan ve toplam 

yüklü a¤›rl›¤› 3,5 tonu geçmeyen tafl›tlarla 

yap›lan eflya tafl›malar› için 31/7/2009 tarihine 

kadar yetki belgesi alma flart› aranmaz. 

Bu durumda olanlar için söz konusu 

tarihe kadar yetki belgesi ücretinde % 94 

oran›nda indirim uygulanacakt›r. 

◗ Bu flekilde yetki belgesi alanlar›n/alacak 

olanlar›n, yetki belgesi eki tafl›t belgesine 

toplam yüklü a¤›rl›¤› 3,5 tondan fazla olan 

tafl›t/tafl›tlar kaydedilmez. Ancak yetki belgesi 

al›nd›ktan sonra yetki belgesi eki tafl›t 

belgesine toplam yüklü a¤›rl›¤› 3,5 tondan 

fazla olan tafl›t›n/tafl›tlar›n kaydedilebilmesi 

için ödenen indirimli yetki belgesi ücreti ile 

yetki belgesinin indirimsiz ücreti aras›ndaki 

fark›n ödenmesi ve bu Yönetmeli¤in, 12 ile 

13 üncü maddelerindeki flartlar›n sa¤lanmas› 

flartt›r. 

◗ Bu Yönetmeli¤in Geçici 2 nci maddesine 

göre, ilk defa yetki belgesi alanlardan; K 

türü d›fl›ndaki yetki belgesi sahipleri 

31/12/2008 tarihine kadar, K türü yetki 

belgesi sahipleri ise 31/7/2009 tarihine 

kadar durumlar›n› bu Yönetmeli¤e uygun 

hale getirmek zorundad›rlar. 

LII. 5735 SAYILI TÜRK‹YE CUMHUR‹- 

YET‹ ANAYASASININ BAZI MADDELE- 

R‹NDE DE⁄‹fi‹KL‹K YAPILMASINA DA- 

‹R KANUN YAYIMLANDI. 


5735 say›l› Kanunla, /11/1982 tarihli ve 

2709 say›l› Türkiye Cumhuriyeti Anayasas›n›n 

10 uncu maddesinin dördüncü f›kras›na 

“bütün ifllemlerinde” ibaresinden sonra 

gelmek üzere “ve her türlü kamu hizmetlerinden 

yararlan›lmas›nda” ibaresi 

eklenmifl ve Türkiye Cumhuriyeti Anayasas›n›n 

42 nci maddesine alt›nc› f›kradan 

sonra gelmek üzere afla¤›daki f›kra eklenmifltir. 

“Kanunda aç›kça yaz›l› olmayan herhangi 

bir sebeple kimse yüksekö¤renim 

hakk›n› kullanmaktan mahrum edilemez. 

Bu hakk›n kullan›m›n›n s›n›rlar› 

kanunla belirlenir.” 

LIII. HUBUBAT ‹THAL‹NDE GÜMRÜK 

VERG‹S‹ ORANLARI 15/05/2008 TAR‹- 

H‹NE KADAR SIFIRA ‹ND‹R‹LD‹. 


2008/13262 Say›l› Bankalar Kurulu Karar› 

ile 20/12/1995 tarihli ve 95/7606 say›l› Kararnamenin 

eki ‹thalat Rejimi Karar›na ekli I 

Say›l› Listede yer alan ve afla¤›daki tabloda 

gümrük tarife istatistik pozisyonu 

(G.T.‹.P.) ve ismi belirtilen maddelerin 

gümrük vergileri karfl›lar›nda gösterildi¤i 

flekilde yeniden düzenlenmifltir 


GÜMRÜK VERG‹S‹ ORANI (%) 

AB ve 

G.T.‹.P. MADDE ‹SM‹ EFTA MAK. B-HER. D.Ü 

1001.10.00.00.19 Di¤erleri 0 (1) 0 (1) 0 0 (1) 

1001.90.99.00.11 Ekmekli Bu¤day 0 (1) 0 (1) 0 0 (1) 

1001.90.99.00.12 Mahlut 0 (1) 0 (1) 0 0 (1) 

1001.90.99.00.13 Kapl›ca (k›z›l) bu¤day 0 (1) 0 (1) 0 0 (1) 

1002.00.00.00.00 Çavdar 0 (1) 0 (1) 0 0 (1) 

1004.00.00.00.19 Di¤erleri 0 (1) 0 (1) 0 0 (1) 

1008.10.00.00.00 Kara Bu¤day 0 (1) 0 (1) 0 0 (1) 

1008.90.10.00.00 Bu¤day ve Çavdar Melezi 0 (1) 0 (1) 0 0 (1) 

1008.90.90.00.00 Di¤erleri 0 (1) 0 (1) 0 0 (1) 

(1) : 15/5/2008 tarihinden itibaren söz konusu gümrük vergisi %50 olarak uygulan›r. 

Yukardaki oranlar 15/5/2008 tarihine kadar 

uygulanacak olup bu tarihten itibaren 

oran % 50 olarak uygulanacakt›r. 

Madde 16 – 1. Mahiyeti ve nihai kullan›m 

flekli gerekçesiyle, baz› eflyan›n yararlanabilece¤i 

tercihli tarife uygulamas›, Bakanlar 

lar›na müflterek kararname ile atananlar›n, 

bu f›kraya göre yap›lacak atama 

ifllemleri ilgili bakan onay› ile yap›l›r” 

tümcesinin ve 26 nc› maddesinin Anayasa’ya 

ayk›r› oldu¤una ve ‹PTAL‹NE, OY- 

B‹RL‹⁄‹YLE karar verilmifltir. 

Kurulunca belirlenen flartlara tabidir. 

‹ptal edilen yasa kurallar› ile Kamu kurum 

LIV. KALKINMA AJANSLARININ KU- 

RULUfiU, KOORD‹NASYONU VE GÖ- 

REVLER‹ HAKKINDA KANUN”UN BAZI 

MADDELER‹ ‹PTAL ED‹LD‹. 


ve kurulufllar›nda çal›flanlardan, bu Kanunda 

belirtilen nitelikleri tafl›yanlar, kendilerinin 

iste¤i ve kurumlar›n›n muvafakati ile a- 

jansta genel sekreter, iç denetçi veya uzman 

personel olarak istihdam edilebilecek 

personelden önceki kamu kurum ve kurulufllar›ndaki 

23 Ocak 2008 tarih ve 26796 say›l› Resmi 

Gazete’de yay›mlanan 30/11/2007 tarih 

ve K.2007/91, E.2006/61 say›l›, Anayasa 

Mahkemesi Karar› ile 5449 say›l› “Kalk›nma 

kadrolar›na müflterek kararna- 

me ile atananlar›n, bu f›kraya göre yap›lacak 

atama ifllemleri ilgili bakan onay› ile yap›lamayacakt›r. 

Ajanslar›n›n Kuruluflu, Koordinasyonu 

ve Görevleri Hakk›nda Kanun”un 18. maddesinin; 

Üçüncü f›kras›nda yer alan “Bu 

f›kra kapsam›ndaki kiflilerden, önceki 

kamu kurum ve kurulufllar›ndaki kadro- 

‹ptal edilen 26 nc› maddede yer alan 

“Ajanslar; bu Kanunun uygulanmas›yla 

ilgili ifl ve ifllemlerde her türlü vergi, resim 

ve harçtan muaft›r” hükmü iptal edilmifltir. 

‹ptal karar›, 23/05/2008 tarihinde 

yürürlü¤e girecektir.Dolay›s›yla, ajanslar›n 

vergi muafiyeti ortadan kald›r›lm›flt›r. Söz 

konusu yasa hükmünün iptal edilmesinin 

gerekçesi ise özetle afla¤›daki gibidir: 

“…Hukuk devletinin ve verginin yasall›¤› 

ilkesinin temel özelliklerinden biri de “belirlilik”tir. 

Belirlilik ilkesi, yükümlülü¤ün hem 

kifliler hem de idare yönünden belli ve kesin 

olmas›n› ifade eder. Buna göre, yasal 

düzenlemelerin herhangi bir duraksamaya 

ve kuflkuya yer vermeyecek flekilde aç›k, 

net, anlafl›l›r, uygulanabilir ve nesnel olmas›, 

ayr›ca kamu otoritelerinin keyfi uygulamalar›na 

karfl› koruyucu önlem içermesi de 

gerekmektedir. Yasa kural›, ilgili kiflilerin 

mevcut flartlar alt›nda belirli bir ifllemin ne 

tür sonuçlar do¤urabilece¤ini makul bir 

düzeyde öngörmelerini mümkün k›lacak 

flekilde düzenlenmelidir. “Öngörülebilirlik 

flart›” olarak nitelendirilen bu ilkeye göre 

yasan›n uygulanmas›nda takdirin kapsam› 

ve uygulama yöntemi bireyleri keyfi ve öngöremeyecekleri 

müdahalelerden koruyacak 

düzeyde aç›kl›kla yaz›lmal›d›r. Belirlilik, 

yükümlülerin hukuki güvenli¤ini korumakla 

birlikte ayn› zamanda vergi idaresinde istikrar› 

da sa¤lamaktad›r. 

Kuralda muafiyetin tan›nd›¤› mükellef ve 

muafiyetin türü olmak üzere vergilendirme 

yönünden iki unsur bulunmaktad›r. Her 

türlü vergi, resim ve harç muafiyeti ajanslara 

tan›n›rken, 5449 say›l› Yasa’n›n uygulanmas›yla 

ilgili ifl ve ifllemlerin neler oldu¤u 

aç›k olarak gösterilmemifltir. Yasa’n›n uygulanmas›yla 

ilgili, vergi, resim ve harçtan 

muaf tutulacak ifl ve ifllemlerin niteli¤i, türü, 

kapsam› ve s›n›r› gibi unsurlar belirtilmemifl; 

vergi, resim ve harç türü ile muafiyet 

aras›nda ba¤lant› kurulmam›flt›r. Muafiyetin 

hangi amaçla, niçin, hangi s›n›r ve koflullarla 

yap›ld›¤›na iliflkin bir aç›kl›k bulunmamaktad›r. 

Aç›klanan nedenlerle kural Anayasa’n›n 2. 

ve 73. maddelerine ayk›r›d›r. ‹ptali gerekir. 

Anayasa’n›n 11. maddesinin anayasall›k 

denetiminde ifllevsel olmamas› nedeniyle 

kural›n bu madde yönünden incelemesine 

gerek görülmemifltir…” 


LV. 108 SER‹ NO’LU KATMA DE⁄ER 

VERG‹S‹ GENEL TEBL‹⁄‹ YAYIMLANDI. 


Maliye Bakanl›¤›nca yay›mlanan bu Tebli¤ 

ile 108 seri No’lu KDV Genel tebli¤indeki 

düzenlemelerin bir k›sm› de¤ifltirilmifltir. 

Buna göre; 

◗ Acentenin geceleme hizmetine arac›l›k 

karfl›l›¤›nda konaklama tesisine fatura düzenlemesi 

halinde bu faturada gösterilen 

bedel üzerinden de % 8 KDV hesaplanacakt›r. 

◗ Turizm iflletmesi belgesine sahip konaklama 

tesislerinde, Kültür ve Turizm Bakanl›¤› 

taraf›ndan verilen söz konusu belgede, 

yiyecek ve içecek sunulan mekanlar›n 

aç›kça belirtilmifl olmas› gözönüne al›- 

narak, Bakanl›ktan ayr›ca bir yaz› al›nmas› 

zorunlulu¤u kald›r›lm›flt›r. Buna göre, bu 

kapsamdaki konaklama tesislerince vergi 

dairesine turizm iflletmesi belgesinin bir örne¤inin 

ibraz edilmesi yeterli olacakt›r. 

◗ Otel, motel, pansiyon, tatil köyü ve benzeri 

konaklama tesislerinin bünyesindeki; 

lokanta, restaurant, restaurante, alakart 

lokantas›, kahvalt› salonu, aç›k yemek alan›, 

yemek teras›, kafeterya, snack bar, vitamin 

bar, pasta salonu, lobi gibi mekanlarda 

verilen hizmetlerde % 8 oran›nda 

KDV uygulanacakt›r. 

◗ Pamuk, Tiftik, Yün ve Yapa¤› ile Ham 

Post ve Deri Teslimlerinde tevkifat oran›- 

n›n, bu Tebli¤in yay›m›n› izleyen günden 

bafllamak üzere % 90 olarak uygulanacakt›r. 

◗ Büyük ve küçükbafl hayvanlar›n etlerinin 

(sakatat ve ba¤›rsak dahil) teslimlerinde, bu 

Tebli¤in yay›m›n› izleyen günden bafllamak 

üzere 1/2 oran›nda tevkifat uygulanmas› 

uygun görülmüfltür. Ancak, Tebli¤de tevkifat› 

kimin yapaca¤› belirlenmemifl olup, nihai 

tüketici ile çiftçi d›fl›nda kalan herkesin 

tevkifat yapmas› gerekmektedir. 

◗ Bu Tebli¤de belirtilen ve tevkifat kapsam›na 

al›nan ifllemlerde sat›c›lar, tevkifat uygulanan 

sat›fllar› ile sat›fl yapt›klar› al›c›lara 

ait bir listeyi izleyen ay›n 15 inci gününün 

mesai saati bitimine kadar ba¤l› olduklar› 

vergi dairesine vermek zorundad›rlar. 

◗ Belirtilen süre içinde bu listeyi vermeyen 

veya eksik veren sat›c›lar, al›c›n›n 

tevkifat tutar›n› beyan etmemesi veya 

beyan etmekle birlikte vergi dairesine ödememesi 

halinde Hazineye intikal etmeyen 

vergi tutarlar›n›n ödenmesinden al›c›lar ile 

birlikte müteselsilen sorumlu olacakt›r. 

◗ 2008/1 No’lu KDV ‹ç Genelgesi ile de 

tiftik, yün ve yapa¤› ile ham post ve deri, 

büyük ve küçükbafl hayvan etlerini teslim 

eden sat›c›lardan kendilerine intikal eden 

bilgiler, sat›c›lar›n ba¤l› olduklar› vergi dairelerince 

ayn› ay›n 20 nci günü mesai saati 

bitimine kadar al›c›lar›n ba¤l› olduklar› vergi 

dairesine aktar›lacak, bilgilerin kendilerine 

aktar›ld›¤› vergi dairelerince de al›c›lar›n sorumlu 

s›fat›yla vergi beyan edip etmedikleri 

takip edilecektir. 

LVI. 5736 SAYILI BAZI KAMU ALACAK- 

LARININ UZLAfiMA USULÜ ‹LE TAH- 

S‹L‹ HAKKINDA KANUN YAYIMLANDI. 


Bu Kanunda afla¤›daki hususlar düzenlenmifltir. 

◗ Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre 

ikmalen, re'sen ve idarece tarh edilen vergi, 

resim, harçlar, fon pay› ve bunlara ba¤l› 

vergi cezalar›, 

◗ Ecrimisilden kaynaklanan alacaklar, 

◗ Hazinenin özel mülkiyetinde olan veya 

Devletin hüküm ve tasarrufu alt›nda bulunan 

tafl›nmazlardan 31/12/2007 tarihinden 

önce iflgalli olanlar›n kiralanmas›, 

◗ 4389 say›l› Bankalar Kanununun geçici 4 

üncü maddesinin (13) numaral› f›kras› uyar›nca 

kanuni ve ihtiyari yedek akçeler ile 

sermayenin azalt›lmas›na konu edilen zararlar›n 

indirimi, 

◗ Katma De¤er Vergisi Kanununun 17 nci 

maddesinin (2) numaral› f›kras›na 5228 

say›l› Kanun ile eklenen (e) bendi uyar›nca 

istisna edilen ifllemlerle ilgili olarak 

31/7/2004 tarihinden önceki dönemlere 

iliflkin olarak yap›lan tarhiyatlardan vazgeçilmesi, 

◗ 3717 say›l› Adli Personel ‹le Devlet Davalar›n› 

Takip Edenlere Yol Gideri Ve Tazminat 

Verilmesi Hakk›nda Kanun hükümlerine 

göre 15/5/2004-15/7/2006 tarihleri 

aras›nda yap›lan vergi kesintilerinin iade e- 

dilmesi, 

◗ Motorlu Tafl›tlar Vergisi Kanunu kapsam›na 

giren tafl›tlarla ilgili olarak 

01/01/2005 ila 31/12/2007 tarihleri aras›nda 

yap›lan ilave tarhiyatlar için gecikme 

zamm›nda vazgeçilmesi 

◗ Federasyonlar Fonuna ödenmesi gereken 

tutarlar›n ödenmesinden vazgeçilmesi, 

◗ Kaçakç›l›k cezal› tarhiyatlarda uzlaflman›n 

kald›r›lmas›. 

LVII. 5737 SAYILI VAKIFLAR KANUNU 

YAYIMLANDI. 


Bu Kanun; vak›flar›n yönetimi, faaliyetleri 

ve denetimine, yurt içi ve yurt d›fl›ndaki tafl›n›r 

ve tafl›nmaz vak›f kültür varl›klar›n›n 

tescili, muhafazas›, onar›m› ve yaflat›lmas›na, 

vak›f varl›klar›n›n ekonomik flekilde 

iflletilmesi ve de¤erlendirilmesinin sa¤lanmas›na 

iliflkin usûl ve esaslar›n belirlenmesi; 

Vak›flar Genel Müdürlü¤ünün kuruluflu 

ile Genel Müdürlü¤ün teflkilât, görev, 

yetki ve sorumluluklar›n›n düzenlenmesi 

amac›yla haz›rlanm›flt›r. bu Kanun; mazbut, 

mülhak ve yeni vak›flar, cemaat ve 

esnaf vak›flar› ile Vak›flar Genel Müdürlü- 

¤ünü kapsamakla birlikte, bu Kanunun uygulanmas›nda 

milletleraras› mütekabiliyet 

ilkesi sakl›d›r. 5737 say›l› Vak›flar Kanunu, 


27 fiubat 2008 tarihi itibariyle yürürlü¤e 

girmifltir. 

Bu Kanunda Vak›flar ilgili düzenlemeler yer 

almakla birlikte vergi muafiyet ve istisnas›na 

iliflkin düzenlemelerde bulunmaktad›r. 

Bunlar Vak›flar ad›na yap›lacak sponsorluk 

harcamalar›n›n gelir ve kurumlar vergisinden 

istisna edilmesi, vak›flara ba¤›fllanan 

tafl›n›r ve tafl›nmaz mallar›n veraset ve ‹ntikal 

Vergisinden istisna edilmesi, Vak›flar 

Genel Müdürlü¤ü’ne ve mazbut vak›flara 

ait tafl›nmazlarla ilgili vergi istisnas› gibi konular› 

içermektedir. 

Öte yandan bu Yasa ile 5/6/1935 tarihli ve 

2762 say›l› Vak›flar Kanunu, 27/6/1956 

tarihli ve 6760 say›l› Vak›flar Umum Müdürlü¤ü 

Vazife ve Teflkilât› Hakk›nda Kanunun 

16 nc› maddesi hariç di¤er maddeleri, 

20/4/1936 tarihli ve 2950 say›l› Vak›f Mallar›n 

Taksitle Sat›lmas› ve Kiraya Verilmesi 

ve Sat›fl Paralar›n›n Kullan›lmas› ve Emaneten 

‹dare Edilen Mülhak Vak›flardan 

‹dare ve Tahsil Masraf› Al›nmas› Hakk›nda 

Kanun, 10/9/1957 tarihli ve 7044 say›l› Asl›nda 

Vak›f Olan Tarihi ve Mimari K›ymeti 

Haiz Eski Eserlerin Vak›flar Umum Müdürlü¤üne 

Devrine Dair Kanun, 22/2/1926 tarihli 

ve 748 say›l› Emval› Milliye ve Metrukeden 

veya Mazbut Vak›flardan, Baz› 

Müessesat ile Belediyelere Sat›labilecek 

Arazi ve Arsalar Hakk›nda Kanun, 

1/7/1953 tarihli ve 6092 say›l› Vak›f Zeytinlik, 

‹ncirlik, F›nd›kl›k, Narenciye ve Meyval›klar›n 

Sat›fl fiekli Hakk›nda Kanun, 

8/6/1984 tarihli ve 227 say›l› Vak›flar Genel 

Müdürlü¤ünün Teflkilat ve Görevleri Hakk›nda 

Kanun Hükmünde Kararname ve bu 

kanunlar›n ek ve de¤ifliklikleri ile 

22/11/2001 tarihli ve 4721 say›l› Türk Medenî 

Kanununun 111 inci maddesinin ikinci 

f›kras› yürürlükten kald›r›lm›fl ve 

3/2/1995 tarihli ve 547 say›l› Kanun Hükmünde 

Kararnamenin 20 nci maddesinde 

ve 27/6/1989 tarihli ve 375 say›l› Kanun 

Hükmünde Kararnamenin ek 3 üncü maddesinin 

birinci f›kras›nda yer alan "Vak›flar 

Genel Müdürlü¤ü" ibareleri madde metinlerinden 

ç›kar›lm›flt›r. 

LVIII. 5738 SAYILI SPOR MÜSABA- 

KALARINA DAYALI SAB‹T ‹HT‹MALL‹ 

VE MÜfiTEREK BAH‹S OYUNLARININ 

ÖZEL HUKUK TÜZEL K‹fi‹LER‹NE 

YAPTIRILMASI HAKKINDA KANUN YA- 

YIMLANDI. 


5/1/2002 tarihli ve 4735 say›l› Kamu ‹hale 

Sözleflmeleri Kanunu ile 8/9/1983 tarihli ve 

2886 say›l› Devlet ‹hale Kanununa tabi 

de¤ildir. Bu Yasa ile 22/2/2007 tarihli ve 

5583 say›l› Futbol Müsabakalar›nda Müflterek 

Bahisler Tertibi Hakk›nda Kanun ile 

Baz› Kanunlarda De¤ifliklik Yap›lmas›na 

Dair Kanunun geçici 1 inci maddesinin 

Bu Yasada uzmanl›k, ileri teknoloji ve yüksek 

ikinci f›kras› yürürlükten kald›r›lm›flt›r. 

maddî kaynak gerektiren, at yar›fllar› 

hariç olmak üzere, spor müsabakalar› 

üzerine sabit ihtimalli ve müflterek bahis 

oyunlar›n› düzenleme ifline iliflkin merkezî 

bahis sistemi ve risk yönetim merkezinin 

kurulmas› ve iflletilmesi ile baflbayilik ifl ve 

LIX. M‹LLETLERARASI TAHK‹M ÜC- 

RET TAR‹FES‹ HAKKINDA TEBL‹⁄ YA- 

YIMLANDI. 


hizmetlerinin özel hukuk sözleflmesi ile hâs›lattan 

pay verilmesi modeliyle, Spor Toto 

Teflkilat Baflkanl›¤›nca özel hukuk tüzel kiflilerine 

yapt›r›lmas›na iliflkin usul ve esaslar 

belirlenmifltir. Yasa, 27.02.2008 tarihinde 


Adalet Bakanl›¤›nca yay›mlanan bu Tebli¤de, 

15 Mart 2008 tarihinden geçerli olacak, 

Milletleraras› Tahkim Kanunu uyar›nca, 

taraflarla hakem veya hakem kurulu a- 

ras›nda ücretin belirlenmesi konusunda 

anlaflmaya var›lamaz veya tahkim anlaflmas›nda 

Öte yandan bu Yasan›n uygulanmas›na 

iliflkin di¤er hususlar Maliye Bakanl›¤›n›n 

görüflü al›narak ‹dare taraf›ndan ç›kar›lacak 

yönetmelikle belirlenebilecektir. Ayr›- 

ca, bu Yasa kapsam›ndaki ifl ve hizmetlerin 

özel hukuk tüzel kiflilerine yapt›r›lmas› 

ücretin belirlenmesine iliflkin her- 

hangi bir hüküm bulunmazsa ya da taraflarca 

bu konuda yerleflmifl milletleraras› 

kurallara veya kurumsal tahkim kurallar›na 

yollama yap›lmam›flsa, hakem veya hakem 

kurulunun alaca¤› ücret belirlenmifltir. 

amac›yla yap›lacak ihale; ceza ve yasaklama 

hükümleri hariç olmak üzere 4/1/2002 

tarihli ve 4734 say›l› Kamu ‹hale Kanunu, 

Bu Tebli¤e göre verilecek ücretler afla¤›- 

daki ücret tablosuna göre hesaplan›r. 

ÜCRET TABLOSU 

ÜCRET 

ANLAfiMAZLIK KONUSU DE⁄ER TEK HAKEM 3 VEYA DAHA 

FAZLA SAYIDA 

HAKEM 

0 - 00.000,00 YTL. % 5 % 8 

500.000,01 - 1.000.000,00 YTL. % 4 % 5 

1.000.000,01 - 2.000.000,00 YTL. % 3 % 4 

2.000.000,01 - 5.000.000,00 YTL. % 2 % 3 

5.000.000,01 % 1 % 2 


2008 YILINDA HARCIRAH KANUNU’NA TAB‹ OLMAYAN 

KURULUfiLAR TARAFINDAN YAPILAN YURT‹Ç‹ GÜNDEL‹K 

ÖDEMELER‹N‹N VERG‹LEND‹R‹LMES‹ 

‹mdat TÜRKAY/Gelir ‹daresi Baflkanl›¤› 

1. Girifl 

6245 say›l› Harc›rah Kanununun 33. maddesinde, 

bu Kanun gere¤ince verilecek 

yurtiçi gündelik miktar›n›n her y›l bütçe kanunlar› 

ile tespit olunaca¤› belirtilmifltir. 

2008 y›l›nda uygulanacak gündelik miktarlar› 

ise 14.12.2007 tarih ve 5724 say›l› 

2008 Y›l› Merkezi Yönetim Bütçe Kanununa 

(1) ekli (H) cetvelinde gösterilmifltir. Gelir 

Vergisi Kanununun 24. maddesinin (2) numaral› 

bendine göre de Harc›rah Kanununa 

tabi olmayan kurulufllar taraf›ndan idare 

meclisi baflkan› ve üyeleri ile denetçilerine, 

tasfiye memurlar›na ve hizmet erbab›na 

(sözleflmeli personel dahil) verilen gerçek 

yol giderlerinin tamam› ile yemek ve yatmak 

giderlerine karfl›l›k verilen gündeliklerin 

ayn› ayl›k seviyesindeki Devlet memurlar›na 

verilen gündelik tutar›n› veya Devletçe 

verilen gündeliklerin en yüksek haddini 

aflmayan tutarlar› gelir vergisinden istisna 

edilmifltir. Bu çal›flmada Harc›rah Kanununa 

tabi olmayan kurulufllar taraf›ndan yurtiçinde 

yap›lan harc›rah ödemelerinin vergilendirilmesi 

incelenecektir. 

2. 2008 Y›l›nda Geçerli Olan 

Gündelik Tutarlar› 

14.12.2007 tarih ve 5724 say›l› 2008 Y›l› 

Merkezi Yönetim Bütçe Kanununa ekli (H) 

Cetveline göre 2008 takvim y›l›nda Harc›- 

rah Kanunu hükümleri uyar›nca yurtiçinde 

verilecek gündelik ve tazminat tutarlar› 

afla¤›daki gibidir. 

H - CETVEL‹ (2) 

Harc›rah Kanunu Uyar›nca Verilecek 

Gündelik Ve Tazminat Tutarlar›n› Gösterir Cetvel 

GÜNDEL‹K M‹KTARI (YTL) 

I. Yurt ‹çinde Verilecek Gündelikler (Madde: 33) 

A.a) Türkiye Büyük Millet Meclisi Baflkan› ve Baflbakan 38,00 

b) Anayasa Mahkemesi Baflkan›, Genelkurmay Baflkan›, Bakanlar, Milletvekilleri, 

Kuvvet Komutanlar›, Jandarma Genel Komutan›, Sahil Güvenlik Komutan›, 

Baflbakanl›k Müsteflar›, Cumhurbaflkanl›¤› Genel Sekreteri, Türkiye Büyük 

Millet Meclisi Genel Sekreteri, Orgeneraller, Oramiraller, Yarg›tay, Dan›fltay, 

Uyuflmazl›k Mahkemesi ve Say›fltay Baflkanlar›, Yarg›tay Cumhuriyet 

Baflsavc›s›, Dan›fltay Baflsavc›s›, Diyanet ‹flleri ve Yüksekö¤retim Kurulu 

Baflkanlar› 35,00 

B.Memur ve Hizmetlilerden; 

a) Ek göstergesi 8000 ve daha yüksek olan kadrolarda bulunanlar (1) 29,50 

b) Ek göstergesi 5800 (dahil) - 8000 (hariç) olan kadrolarda bulunanlar (2) 26,50 

c) Ek göstergesi 3000 (dahil) - 5800 (hariç) olan kadrolarda bulunanlar 24,00 

d) Ayl›k/kadro derecesi 1-4 olanlar 21,50 

e) Ayl›k/kadro derecesi 5-15 olanlar 20,50 

1) 6245 say›l› Harc›rah Kanununun 33 üncü maddesinin (b) f›kras›na göre verilecek 

gündeliklerin hesab›nda bu tutar esas al›n›r. 

2) 8/5/1991 tarihli ve 3717 say›l› Kanuna göre adli personel ile devlet davalar›n› takip 

edenlere verilecek yol tazminat›n›n hesab›nda bu tutar esas al›n›r. 

II. Arazi Üzerinde Çal›flanlara Verilecek Tazminatlar (Madde 50) 

50 nci Maddenin 1, 2, 3, 4 ve 5 inci Bentlerinde Yer Alan Personel: 

a)Kadro derecesi 1-4 olanlar 8,00 

b)Kadro derecesi 5-15 olanlar 7,50 

Bu tazminattan yararlananlardan; 

1) Memuriyet mahalli d›fl›ndaki çal›flma alanlar›nda hizmet görenler ile 24/2/1984 tarihli ve 2981 say›l› Kanun uygulamas›nda çal›flan Tapu ve 

Kadastro Genel Müdürlü¤ü personeline yukar›da yaz›l› miktarlar›n yar›s› ek olarak ödenir. 

2) Bu çal›flmalar› dolay›s›yla arazide, flantiyede veya gemilerde geceleyenlere bu suretle bulunacak miktar›n yar›s› ek olarak ayr›ca ödenir. 


3. Harc›rah Kanunu Kapsam› 

D›fl›nda Kalan Kurulufllar Taraf›ndan 

Yurtiçi Gündelik Ödemelerinin 

Vergilendirilmesi 

3.1.Gelir Vergisi Kanununda 

Yer Alan Yasal Düzenleme 

GVK'n›n 24/2. maddesinde, “Harc›rah Kanunu 

kapsam› d›fl›nda kalan müesseseler 

taraf›ndan idare meclisi baflkan› ve üyeleri 

ile denetçilerine, tasfiye memurlar›na ve hizmet 

erbab›na (Harc›rah Kanununa tabi 

olsun olmas›n her türlü sözleflmeli personel 

dahil) verilen gerçek yol giderlerinin tamam› 

ile yemek ve yatmak giderlerine karfl›l›k verilen 

gündelikler (Bu gündelikler ayn› ayl›k seviyesindeki 

Devlet memurlar›na verilen gündeliklerden 

fazla ise veya Devletçe verilen 

gündeliklerin en yüksek haddini aflarsa, 

aradaki fark ücret olarak vergiye tabi tutulur.)”in 

gelir vergisinden istisna edildi¤i hükme 

ba¤lanm›flt›r. Görüldü¤ü üzere, Harc›rah 

Kanununa tabi olmayan kurulufllar taraf›ndan 

ödenen gerçek yol giderlerinin tamam›, 

yeme ve yatma giderlerine karfl›l›k 

verilen gündelikler ise belli limitler dahilinde 

gelir vergisinden istisna edilmifltir. Harc›rah›n 

di¤er unsurlar› olan yer de¤ifltirme ve 

aile masraflar›n›n ise sadece gündelik veya 

yol masraf› olarak de¤erlendirilmesi mümkün 

olmad›¤›ndan, bu ödemelerin ücret 

olarak vergilendirilmesi gerekmektedir. Buna 

göre, Harc›rah Kanunu kapsam› d›fl›nda 

kalan müesseseler taraf›ndan; 

- ‹dare meclisi baflkan› ve üyelerine 

- Denetçilere, 

- Tasfiye memurlar›na ve, 

- Hizmet erbab›na (Harc›rah Kanununa 

tabi olsun olmas›n her türlü sözleflmeli personele) 

verilen gerçek yol giderlerinin tamam› ile yemek 

ve yatmak giderlerine karfl›l›k verilen 

gündelikler vergiden istisna edilmifltir. Ancak, 

Kanun hükmüne göre, bu gündelikler 


verilen gündeliklerden fazla ise veya Devletçe 

verilen gündeliklerin en yüksek haddini 

aflarsa, aradaki fark ücret olarak vergiye tabi 

tutulur. Konu ile ilgili olarak gerekli aç›klamalar 

138 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel 

Tebli¤inde (3) yap›lm›flt›r. Harc›rah Kanununa 

tabi olmayan kurumlar taraf›ndan, 

hizmet erbab›n›n harc›rah›ndan mahsup 

edilmek üzere, kifli henüz görev yerine 

gitmeden önce avans ödenebilmektedir. 

3.2. Yemek ve Yatmak Giderlerine 

Karfl›l›k Verilen Gündelikler 

Harc›rah Kanununa tabi olmayan kurulufllar 

taraf›ndan yemek ve yatmak giderlerine 

karfl›l›k verilen gündelikler belli flartlar 

ve limitler dahilinde gelir vergisinden istisna 

edilmifltir. Yemek ve yatma giderlerine karfl›l›k 

olarak verilen gündelikler üç flekilde 

ödenmektedir; belge karfl›l›¤›nda gerçek 

tutarlar›yla, yemek ve yatma giderine karfl›- 

l›k tamam› nakden ödenmekte veya yemek 

ve yatma giderleri k›smen fiili tutarlar› 

(ay›n olarak) ile k›smen de nakden ödenmektedir. 

Üçüncü yöntemde bazen konaklama 

gideri belge karfl›l›¤›nda, yemek 

tutar› nakden ödenmekte, bazen de tersi 

olabilmektedir. 

3.3. Konu Hakk›nda Maliye Bakanl›¤› 

Taraf›ndan Yap›lan Düzenleme 


taraf›ndan hizmet erbab›na ödenecek 

harc›rah ödemelerinin vergilendirilmesiyle 

ilgili olarak 138 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel 

Tebli¤inin “3. Fiili Yemek ve Yatmak Giderleri” 

bafll›kl› bölümünde, “2772 say›l› 

Kanunun 3 üncü maddesi ile de¤iflik Gelir 

Vergisi Kanununun 24 üncü maddesinin 2 

numaral› bendine göre, Harc›rah Kanunu 

kapsam› d›fl›nda kalan müesseseler taraf›ndan 

hizmet erbab›na ödenen fiili yemek 

ve yatmak giderleri 1/1/1983 tarihinden itibaren 

Devlet Memurlar›na ödenen gündeliklerle 

mukayesede dikkate al›nmayacakt›r. 

Ancak, yemek ve yatmak giderlerinin 

tevsik edilmemesi halinde, bu giderlere 

karfl›l›k olarak verilen gündeliklerin ayn› ayl›k 

seviyesindeki Devlet memurlar›na verilen 

miktar› veya Devletçe verilen gündeliklerin 

en yüksek haddini aflan k›sm›n›n ücret 

olarak vergiye tabi tutulmas› gerekir. Di¤er 

taraftan, an›lan personele fiili yemek ve 

yatmak giderleri d›fl›nda gündelik de ödendi¤i 

takdirde bu gündeliklerin tamam›n›n 

ücret olarak vergiye tabi tutulmas› gerekecektir.” 

aç›klamas› yap›lm›flt›r. Bu aç›klamalara 

göre; 

- Harc›rah Kanununa tabi olmayan kurumlar›n, 

çal›flt›rd›klar› personele fiili yemek ve 

yatmak giderlerini belgelendirmeleri flart›yla 

bu giderlere karfl›l›k olarak verdikleri 

gündelikler, Devlet memurlar›na ödenen 

gündelikler ile karfl›laflt›r›lmaks›z›n tamamen 

vergiden müstesna tutulacakt›r. 

- Yemek ve yatmak giderlerinin tevsik edilmemesi 

halinde, bu giderlere karfl›l›k olarak 

verilen gündeliklerin ayn› ayl›k seviyesindeki 

Devlet memurlar›na verilen miktar› 

veya Devletçe verilen gündeliklerin en yüksek 

haddini aflan k›sm›n›n ücret olarak 

vergiye tabi tutulmas› gerekmektedir. 

- Fiili yemek ve yatmak giderlerinin k›smen 

ay›n olarak k›smen de nakden karfl›lanmas› 

halinde, ay›n olarak sa¤lanan menfaatin 

belgelendirilmesi kayd›yla tamam› 

vergiden müstesna tutulacak, nakden yap›lan 

ödemelerin ise tamam› ücret olarak 

vergilendirilecektir. 

Maliye Bakanl›¤› vermifl oldu¤u görüfllerde, 

hem fiili tutar› ile hem de nakden olmak 

üzere iki defa harc›rah ödenmesi durumunda, 

fiili tutar› ile belge karfl›l›¤›nda ödenen 

gündeli¤in tamam›n› gelir vergisinden istisna 

edilmesini, bunun d›fl›nda ayr›ca nakden 

ikinci kez bir gündelik ödenmesi durumunda 

ise bu tutar›n vergilendirilmesi 

gerekti¤ini belirtmifltir. Ancak, daha sonra 

Harc›rah Kanununun 33. maddesinde 

5335 say›l› Kanunla yap›lan de¤ifliklik sonucunda 

gündelik haricinde belge ile tevsik 

etmek flart›yla konaklama giderinin belli 

flartlarda ayr›ca ödenmesi mümkün hale 

gelmifltir. Ayn› uygulamay› özel sektör kurulufllar›n›n 

da yapma hakk› bulunmaktad›r. 

3.4. Yemek ve Yatma Giderlerinin 

Belge Karfl›l›¤›nda Fiili 

Tutarlar› ile Ödenmesi 

138 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebli- 

¤inde belirtildi¤i üzere, Harc›rah Kanunu 


harc›rah gündeli¤i karfl›l›¤› olarak 

hizmet erbab›n›n fiili yemek ve yatmak giderlerini 

belgelendirilmesi flart›yla, iflveren- 


lerce yap›lan ödemeler, Devletçe verilen en 

yüksek gündelik tutar› (2008 y›l› için 35 

YTL) ile mukayese edilmeksizin tamam› 

vergiden müstesna tutulacakt›r. Ancak, 

yap›lan giderlerin Vergi Usul Kanununda 

yer alan belgeler ile tevsik edilmesi gerekmektedir. 

Buna göre, belge karfl›l›¤› konaklama 

ve yemek bedeli ödenmesi durumunda, 

yap›lan ödemelerin tamam› gelir 

vergisinden istisna olacakt›r. 

3.5. Yemek ve Yatma Giderlerinin 

Nakden Ödenmesi 

3.5.1. Ödenen Gündeliklerin 

Vergiden ‹stisna Edilecek 

Tutar›n›n Hesaplanmas› 

GVK'n›n 24/2. maddesine göre, yemek ve 

yatmak giderlerine karfl›l›k harc›rah gündeli¤inin 

tamam›n›n nakden ödenmesi halinde 

yap›lan ödemenin, ayn› ayl›k seviyesindeki 

Devlet memurlar›na verilen gündelikleri 

veya Devletçe verilen en yüksek gündelik 

tutar›n› aflmamak kayd›yla vergiden 

müstesna tutulmas›, aflan k›sm›n ise ücret 

olarak vergilendirilmesi gerekmektedir. 138 

Seri No.lu Genel Tebli¤de ise yemek ve 

yatmak giderlerine karfl›l›k harc›rah gündeli¤inin 

tamam›n›n nakden ödenmesi halinde 

yap›lan ödemenin, ayn› ayl›k seviyesindeki 

Devlet memurlar›na verilen gündelik 

tutar›n› (veya Devletçe verilen en yüksek 

gündelik tutar›n›) aflmamak kayd›yla vergiden 

müstesna tutulmas›, aflan k›sm›n ise 

ücret olarak vergilendirilmesi gerekti¤i aç›klanm›flt›r. 

Bu uygulaman›n yurt d›fl› harc›- 

rahlar› için de geçerli oldu¤u belirtilmifltir. 

‹flverenler taraf›ndan ödenen harc›rah›n istisna 

edilmesinde farkl› uygulamalar yap›lmaktad›r. 

Baz› iflverenler personele ödenen 

ayl›klar ile ayn› ayl›k seviyesinde olan Devlet 

memurlar›na ödenen ayl›klar› esas almak 

suretiyle belirledikleri harc›rah gündeliklerini, 

istisna uygulamas›nda k›yaslama yapmakta, 

baz› iflverenler ise ayl›klar› baz olarak 

almay›p, ücret geliri dikkate al›nmaks›z›n 

do¤rudan en yüksek Devlet memuruna 

(Baflbakanl›k Müsteflar›na) ödenen harc›rah 

gündeli¤i tutar›n› esas almak suretiyle 

istisna uygulamaktad›rlar. Gelir Vergisi Kanununda, 

yap›lan gündelik ödemelerinin 

vergiden istisna edilecek tutar›n›n tespitinde 

ikili bir k›yaslama yap›lmas› gerekti¤i belirtilmekle 

beraber (Devlet memurlar›na verilen 

gündelikleri veya Devletçe verilen en 

yüksek gündelik tutar›n›) k›yas yap›lacak 

gündelikler aras›na veya denilmek suretiyle 

Harc›rah Kanununa tabi olmayan kurulufllara 

Devletçe verilen en yüksek gündelik tutar›n› 

esas alma olana¤› kendili¤inden verilmifl 

bulunmaktad›r. Kamudaki her kurumun 

farkl› ödemeleri nedeniyle standart bir ayn› 

ayl›k seviyesinin belirlenmesi mümkün de- 

¤ildir. Bu nedenle, Harc›rah Kanununa tabi 

olmayan kurulufllar›n Devletçe verilen en 

yüksek gündelik tutar›n› esas almalar› daha 

do¤ru olacakt›r. Ancak, ileriki bölümlerde 

de belirtilece¤i üzere, baz› durumlarda ayn› 

ayl›k seviyesindeki Devlet memuruna verilecek 

gündelik tutar›, Devletçe verilen en yüksek 

gündelik tutar›n› geçebilmektedir. 

3.5.2. Ayn› Ayl›k Seviyesindeki Devlet 

Memuruna Verilen Gündelikler 

GVK'n›n 24/2. maddesine göre, gündeliklerin 

istisna tutar›n›n hesab›nda, ayn› ayl›k 

seviyesindeki Devlet memuruna verilen 

gündelik tutar›n›n esas al›nmas› durumunda, 

bu tutar›n bilinmesi ve k›yaslaman›n bu 

tutarla yap›lmas› gerekmektedir. Harc›rah 

Kanununun 33. maddesine göre, bu Kanun 

gere¤ince verilen yurt içi gündeliklerin 

miktarlar› her y›l Bütçe Kanunlar› ile belli 

edilmektedir. Harc›rah gündeli¤inin ayn› 

ayl›k seviyesindeki Devlet memuruna verilen 

gündelik ile k›yaslanmas›nda 657 say›l› 

Devlet Memurlar› Kanununun 43. maddesinin 

(A) f›kras›nda yer alan ayl›k gösterge 

tablosundaki gösterge tutar›n›n cari katsay› 

ile çarp›lmas› sonucunda bulunan miktar›n, 

Devlet memuruna verilen ayl›k olarak 

kabul edilerek, Harc›rah Kanunu kapsam› 

d›fl›nda kalan müesseseler taraf›ndan personeline 

yap›lan gündelik ödemeleri için 

k›yaslanmas›nda 2008 Y›l› Merkezi Yönetim 

Bütçe Kanununa ekli (H) Cetvelinin “B. 

Memur ve Hizmetliler” bölümü dikkate al›- 

nacakt›r. Ayr›ca, Kanunda gelir vergisinden 

istisna edilecek gündelik tutar›n›n tespit 

edilmesinde Devlet memurlar›na verilen 

gündeliklerin veya Devletçe verilen en yüksek 

gündelik tutar›n›n esas al›nabilece¤i 

belirtildi¤inden, kurulufllara Devletçe verilen 

en yüksek gündelik tutar›n› esas alma 

imkan› verilmifl bulunmaktad›r. GVK'n›n 

24/2. maddesinde de belirtildi¤i üzere, yemek 

ve yatmak giderlerine karfl›l›k harc›rah 

gündeli¤inin tamam›n›n nakden ödenmesi 

halinde yap›lan ödemenin, Devletçe verilen 

en yüksek gündelik tutar›n› aflmamak kayd›yla 

vergiden müstesna tutulmas›, aflan 

k›sm›n ise ücret olarak vergilendirilmesi en 

do¤ru yöntemdir. 2008 y›l›nda gelir vergisinden 

istisna edilecek yurt içi gündelik 

tutarlar› ile yurt içi ve d›fl› gündelik tutarlar›na 

karfl›l›k gelen gelir dilimlerinin hesaplanmas›nda 

kullan›lacak katsay›, 2008 Y›l› 

Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun 21. 

maddesine göre belirlenmifl olup, 2008 

y›l›n›n ilk yar›s› için Ayl›k Katsay›s› 

0,049318 olarak uygulanacakt›r. Gündelik 

tutarlar› ise Kanuna ekli (H) Cetvelinde yer 

almaktad›r. Bu kapsamda, yurt içi gündelikler 

ve bu gündeliklere karfl›l›k gelen gelir 

dilimlerini ve gündelikleri gösteren tablo(4) 

afla¤›da yer almaktad›r. 

Brüt Ayl›k Tutar› Gelir Vergisinden 

‹stisna Gündelik 

Tutar›m (YTL) 

1.122,95 ve fazlas› 35,00 

1.114,04 -1.122,94 29,50 

1.005,17 -1.114,03 26,50 

865,88 - 1.005,16 24,00 

698,11 - 865,87 21,50 

698,10 ve daha afla¤›s› 20,50 

3.5.3.Devletçe Verilen Gündeliklerin 

En Yüksek Tutar› 

GVK'n›n 24/2. maddesinde yer alan “Devletçe 

verilen gündeliklerin en yüksek tutar›” 

ifadesinden, 657 say›l› Devlet Memurlar› 

Kanunu hükümlerine tabi olarak çal›flt›r›lan 

en yüksek Devlet memuru olan Baflbakanl›k 

Müsteflar› için tespit edilen gündelik 

miktar›n›n anlafl›lmas› gerekir. Bu k›yaslamada 

esas al›nacak tutar olan Baflbakanl›k 

Müsteflar›'na ödenecek gündelik tutar› 

ise, 2008 Y›l› Merkezi Yönetim Bütçe Kanununa 

ekli (H) Cetvelinin I/A Bölümünün 

(b) alt bafll›¤›nda belirlenmifl olan 35 

YTL'dir. Dolay›s›yla, 2008 y›l›nda denetim 

elemanlar› hariç di¤er personel için k›yaslamada 

esas al›nacak Devletçe verilen en 


yüksek gündelik tutar› olarak 35 YTL dikkate 

al›nacakt›r. Ancak, önceki bölümlerde 

de belirtildi¤i üzere denetim elemanlar› için 

bu tutar›n esas al›nmas› mümkün de¤ildir. 

(H) Cetvelinde de belirtildi¤i üzere 2008 y›- 

l›nda denetim elemanlar› için 29,50 

YTL'nin esas al›nmas› ve bu tutara da denetimin 

yap›ld›¤› yere göre art›r›ml› gündelik 

tutar›n›n esas al›nmas› gerekmektedir. 

2008 y›l›nda k›yaslamada 

esas al›nacak en yüksek 

gündelik tutar› 

35,00 YTL 

3.5.4. Nakden Ödenen Gündeliklerin 

K›yaslamas›nda Esas Al›nacak 

Üst Limit 

Yukar›da da belirtildi¤i üzere, yemek ve 

yatma giderlerine karfl›l›k harc›rah gündeli¤inin 

tamam›n›n nakden ödenmesi durumunda, 

gelir vergisinden istisna edilecek 

gündelik tutar›n›n tespitinde, ayn› ayl›k seviyesindeki 

Devlet memuruna verilen gündeliklerin 

mi yoksa Devletçe verilen en yüksek 

gündelik tutar›n›n m› esas al›naca¤› 

konusunda Maliye Bakanl›¤›nca verilen bir 

özelgede, yemek ve yatmak giderlerine 

karfl›l›k harc›rah gündeli¤inin tamam›n›n 

nakden ödenmesi halinde yap›lan ödemenin, 

Devletçe verilen en yüksek gündelik 

tutar›n› aflmamak kayd›yla vergiden müstesna 

tutulmas›, aflan k›sm›n ise ücret olarak 

vergilendirilmesinin gerekti¤i, bu uygulaman›n 

yurt d›fl› harc›rahlar› için de geçerli 

oldu¤unu belirtmifltir. (5) 

Ayn› konuda, Harc›rah Kanununa tabi olmayan 

bir kurum taraf›ndan geçici görevle görevlendirilen 

personele ödenen gündeliklerin 

GVK'n›n 24/2. maddesine göre gelir vergisinden 

istisna edilecek tutar›n›n belirlenmesinde; 


verilen gündelik tutar›n›n m›, yoksa 

Devletçe verilen gündeliklerin en yüksek tutar›n›n 

m›, esas al›naca¤› konusunda sorulan 

bir soruya Bakanl›kça verilen cevapta, “Gelir 

Vergisi Kanununun 2772 say›l› Kanunla de- 

¤iflik 24/2. maddesinde, “Harc›rah Kanunu 


idare meclisi baflkan› ve üyeleri ile denetçilerine, 

tasfiye memurlar›na ve hizmet 

erbab›na (Harc›rah Kanununa tabi olsun olmas›n 

her türlü sözleflmeli personel dahil) 

verilen gerçek yol giderlerinin tamam› ile yemek 

ve yatmak giderlerine karfl›l›k verilen 

gündelikler (Bu gündelikler ayn› ayl›k seviyesindeki 

Devlet memurlar›na verilen gündeliklerden 

fazla ise veya Devletçe verilen gündeliklerin 

en yüksek haddini aflarsa, aradaki 

fark ücret olarak vergiye tabi tutulur.)”in gelir 

vergisinden istisna edildi¤i hükme ba¤lanm›flt›r. 

Bu hükme göre, Kurumunuz taraf›ndan 

geçici görevle görevlendirilen personele 

yemek ve yatmak giderlerine karfl›l›k olarak 

nakden ödenen gündelik tutar›n›n, Devletçe 

verilen en yüksek gündelik tutar›n› (Baflbakanl›k 

Müsteflar›na verilen gündelik) aflmamak 

kayd›yla vergiden müstesna tutulmas›, 

aflan k›sm›n ise ücret olarak vergilendirilmesi 

gerekir.”(6) aç›klamas› yap›lm›flt›r. 

Uygulamada ayn› ayl›k seviyesindeki Devlet 

memuruna verilen gündeliklerle k›yaslama 

yap›lmakla beraber Kanun hükmü Devletçe 

verilen en yüksek gündelik tutar› kadar ödeme 

imkan› vermektedir. Ancak, baz› durumlarda 

ayn› ayl›k seviyesindeki Devlet memuruna 

verilecek gündelik tutar›, Devletçe verilen 

en yüksek gündelik tutar›n› geçebilmektedir. 

Harc›rah Kanununun 33/b maddesine 

göre teftifl, denetim ve inceleme elemanlar› 

için 2008 y›l› için (H) Cetvelindeki gündelik 

tutar› 29,50 YTL'dir. Türkiye düzeyinde teftiflte 

bulunan bir teftifl eleman›n›n gündeli¤i ise 

29,50X1,3=38,35 YTL olmaktad›r. Ayr›ca, 

Harc›rah Kanununun 39. maddesine göre 

gündeli¤in 1/3'ü veya 2/3'ü oran›nda ödenmesi 

durumunda, ödenecek gündeliklerin 

vergiden istisna edilecek k›sm›n›n hesab›nda, 


Müsteflar› için tespit edilen gündelik miktar›- 

n›n (2008 y›l› için 35 YTL'nin) 1/3'ü veya 

2/3'ünün dikkate al›nmas› gerekmektedir. 

Örnek 1: (D) Bankas› Mart/2008 ay›nda geçici 

görevli olarak 10 günlü¤üne flehir d›fl›na 

göndermifl oldu¤u çal›flan› Bay (A)'ya 

günlü¤ü 50 YTL'den toplam 500 YTL 

nakden gündelik ödemifltir. Bu durumda, 

ödenen gündeli¤in 2008 y›l› için en yüksek 

Devlet memuru olan Baflbakanl›k Müsteflar› 

için tespit edilen gündelik miktar› olan 35 

YTL'yi aflan k›sm› vergilendirilecektir. 

Verilen gündelik 

50 YTL 

Gün say›s› 

10 gün 

Toplam gündelik 50 X10=500 YTL 

En yüksek gündelik tutar› 

(Baflbakanl›k Müsteflar›) 35 YTL 

Vergiden istisna edilecek 

gündelik miktar› 35X10=350 YTL 

Vergiye tabi gündelik 

miktar› (50 YTL-35 YTL=15 YTLX10=) 

veya (500-350=) 

150 YTL 

Örnekte, ilgiliye nakden ödenen 500 YTL 

gündelik tutar›ndan, Devletçe verilen en 

yüksek gündelik tutar› olan 350 YTL'yi a- 

flan tutar olan 150 YTL ise net ücret ödemesi 

olarak brüte tamamlan›p, ücret olarak 

vergilendirilecektir. 

3.6. Yemek ve Yatma Giderinin 

K›smen Ay›n K›smen Nakden 

Ödenmesi 

Konu hakk›nda 138 Seri No.lu Genel Tebli¤de, 

fiili yemek ve yatmak giderlerinin k›smen 

ay›n olarak, k›smen de nakden karfl›lanmas› 

halinde, ay›n olarak sa¤lanan menfaatin belgelendirilmesi 

kayd›yla tamam›n›n vergiden 

müstesna tutulaca¤›, nakden yap›lan ödemelerin 

ise tamam›n›n ücret olarak vergilendirilece¤i 

belirtilmektedir. Dolay›s›yla, Personele 

fiili yemek ve yatma giderleri d›fl›nda ayr›ca 

gündelikte ödenmesi durumunda bu 

gündeliklerin tamam›n›n ücret olarak vergiye 

tabi tutulmas› gerekmektedir. Maliye Bakanl›¤› 

uzunca bir süre, Genel Tebli¤de yap›lan 

aç›klamalar do¤rultusunda, belge karfl›l›¤›nda 

konaklama bedeli, nakit olarak yemek 

bedeli ödenmesini, k›smen ay›n k›smen nakden 

gündelik ödemesi olarak kabul etmifl ve 

nakit olarak yap›lan ödemelerin vergilenmesi 

gerekti¤ini belirtmifltir. Ancak, daha sonra 

bu uygulamadan vazgeçmifl ve uygulamay› 

biraz yumuflatm›flt›r. 

Yap›lmas› gereken, Harc›rah Kanununun 

33. maddesinde son yap›lan de¤ifliklikler 

çerçevesinde kamudaki personele ve denetim 

elemanlar›na sa¤lanan ilave konaklama 

gideri ödemesinin aynen Harc›rah 

Kanununa tabi olmayan kurulufllar›n personeline 

ve denetim eleman›na sa¤lanmas›d›r. 

Yemek ve yatma giderinin k›smen a- 

y›n k›smen de nakden ödenmesi iki flekilde 

yap›lmaktad›r. Birincisinde yemek ve 


yatma gideri belge karfl›l›¤›nda ödenmekle 

birlikte hizmet erbab›na ayr›ca bir de nakden 

gündelik ödenmektedir. ‹kinci yöntemde 

ise konaklama gideri belge karfl›- 

l›¤›nda gerçek tutar› ile ödenmekte, yemek 

gideri ise nakit olarak ödenmektedir. Bazen 

de yemek gideri belge karfl›l›¤›nda, 

yatmak gideri ise nakit olarak ödenmektedir. 

fiimdi bu farkl› durumlar› inceleyelim. 

3.6.1. Belge Karfl›l›¤› Yemek ve 

Konaklama Bedeli ile Birlikte 

Ayr›ca Gündelik Ödenmesi 

Genel Tebli¤e göre, personele fiili yemek ve 

yatma giderleri d›fl›nda nakit olarak gündelikte 

ödendi¤i takdirde, bu gündeliklerin 

tamam›n›n ücret olarak vergiye tabi tutulmas› 

gerekmektedir. Burada gündeli¤in asli 

unsuru olan yemek ve yatma gideri beraber 

olarak düflünülmüfl ve hem belge karfl›l›¤›nda 

hem de nakit olarak gündelik ödenmesinin 

yap›lmas› önlenmek istenmifltir. 

Örnek 2: Merkezi ‹stanbul'da bulunan (X) 

Limited fiirketi, Bay (B)'yi Ankara'ya geçici 

görevli olarak 10 günlü¤üne göndermifltir. 

Bay (B) iflverenine, Ankara'da yapm›fl oldu¤u 

800 YTL konaklama ve 500 YTL yemek 

gideri için belge ibraz etmifltir. An›lan 

Firma personeline belge karfl›l›¤›nda konaklama 

ve yemek bedelini ödemifl, ayr›ca 

750 YTL de nakit olarak gündelik ödemifltir. 

Bu durumda, Bay (B)'ye belge karfl›l›¤› olarak 

ödenen 800 YTL konaklama ve 500 

YTL yemek bedeli olmak üzere toplam 

1.300 YTL'nin tamam› vergiden istisna 

edilecek, ancak nakit olarak ödenen 750 

YTL gündeli¤in tamam› ücret olarak vergilendirilecektir. 

Burada hizmet erbab› geçici 

görevi s›ras›nda yapm›fl oldu¤u gerçek 

konaklama ve yemek bedelini belgelendirmifl 

ve karfl›l›¤›n› da alm›flt›r. Bu kifliye yeniden 

bu giderleri karfl›l›¤›nda nakit olarak 

gündelik ödemesi yapmak harc›rah›n 

mant›¤›na da ayk›r› bulunmaktad›r. 

3.6.2. Belge Karfl›l›¤› Konaklama 

Bedeli ile Birlikte 

Ayr›ca Gündelik Ödenmesi 

Daha önceki bölümlerde de belirtildi¤i üzere, 

Harc›rah Kanununun 33/d maddesinde, 

“Bu Kanun hükümlerine göre gündelik ödenenlerden 

(“b” f›kras›na göre gündelik ödenenler 

hariç) yurt içinde yatacak yer temini 

için ödedikleri ücretleri belgelendirenlere, 

belge bedelini aflmamak ve her defas›nda on 

gün ile s›n›rl› olmak üzere gündeliklerinin tamam›na 

kadar olan k›sm› ayr›ca ödenir.” 

hükmü yer almaktad›r. Burada, Harc›rah Kanununa 

tabi olan kurulufllar taraf›ndan, geçici 

görevle görevlendirilen personelden, yurt 

içinde yatacak yer temini için ödedikleri ücretleri 

belgelendirenlere, belge bedelini aflmamak 

ve her defas›nda 10 gün ile s›n›rl› olmak 

üzere gündeliklerinin tamam›na kadar 

olan k›sm›n›n ayr›ca ödenmesi imkan› getirilmifltir. 

Yani k›smen belge karfl›l›¤›nda konaklama 

gideri, k›smen de nakit olarak gündelik 

ödenmesi uygulamas›na geçilmifltir. Bu uygulaman›n 

ayn› flekilde Harc›rah Kanununa 

tabi olmayan kurulufllar taraf›ndan yap›lmas›nda 

bir sak›nca bulunmamaktad›r. Harc›rah 

Kanununda kamu personeline tan›nan bu 

imkan›n özel sektör kurulufllar›nda aynen uygulanmas› 

ve vergiden istisna edilecek gündelik 

tutar›n›n tespitinde buna göre ifllem yap›lmas› 

daha do¤ru olacakt›r. Konu hakk›nda 

bir flirket taraf›ndan müfettifl ve di¤er 

personele yap›lacak harc›rah ödemelerinin 

vergiden istisna edilecek tutar›n ne flekilde 

hesaplanmas› gerekti¤i hakk›nda Maliye 

Bakanl›¤›na sorulan bir soruya verilen cevapta; 

GVK'n›n 24/2. maddesi ile 138 Seri 

No.lu Gelir Vergisi Genel Tebli¤inde yap›- 

lan aç›klamalara de¤inildikten sonra, 

“…Öte yandan, 6245 say›l› Harc›rah Kanununun 

33 üncü maddesinin b bendine 

4969 say›l› Kanunla eklenen son f›krada, 

“Bu flekilde gündelik ödenenlerden, yatacak 

yer temini için ödedikleri ücretleri belgelendirenlere, 

belge bedelini aflmamak 

üzere gündeliklerinin tamam›na kadar olan 

k›sm› ayr›ca ödenir.” hükmüne yer verilmifl, 

yine ayn› Kanunun 33 üncü maddesinin c 

bendine 5335 say›l› Kanunla eklenen son 

f›kra da ise; “Bu Kanun hükümlerine göre 

gündelik ödenenlerden ((b) f›kras›na göre 

gündelik ödenenler hariç) yurt içinde yatacak 


belge bedelini aflmamak ve 

her defas›nda on gün ile s›n›rl› olmak üzere 

gündeliklerinin tamam›na kadar olan k›sm› 

ayr›ca ödenir.” hükmü yer alm›flt›r. 

Buna göre, Harc›rah Kanunu kapsam› d›fl›nda 

kalan flirketiniz taraf›ndan asli görev mahalli 

d›fl›ndaki görevlendirmeler nedeniyle yemek 

ve yatmak giderleri karfl›l›¤› fiili tutar› belgelendirmek 

kayd›yla ödeme yap›ld›¤›nda bu 

ödemelerin herhangi bir s›n›rlamaya tabi tutulmaks›z›n 

bütünüyle vergiden istisna edilmesi 

gerekir. Yemek ve yatma giderlerini 

belgelendirmeden bu giderlere karfl›l›k gündeli¤in 

nakit olarak ödenmesi halinde ise 

vergiden istisna edilecek tutar, ayn› ayl›k 

seviyesindeki Devlet memuruna ayn› amaçla 

verilen gündelik tutar› ile s›n›rl› olup, bu miktar› 

veya Devletçe verilen gündeliklerin en 

yüksek haddini aflan k›sm›n ücret olarak vergiye 

tabi tutulmas› gerekir. 

Personele fiili yemek ve yatma giderlerinin 

k›smen ay›n olarak k›smen de nakden karfl›lanmas› 

halinde, ay›n olarak sa¤lanan 

menfaatin belgelendirilmesi kayd›yla tamam›n›n 

vergiden müstesna tutulmas›, nakden 

yap›lan ödemelerin ise tamam›n›n vergiye 

tabi tutulmas› gerekir. Ancak, Harc›- 

rah Kanununun 33 üncü maddesinde yap›lan 

de¤ifliklik çerçevesinde; personele 

nakit olarak gündelik ödenmesi yan›s›ra 

ayr›ca, yatacak yer temini için ödedikleri 

ücretleri belgelendirenlere belge bedelini 

aflmamak üzere gündeliklerinin tamam› kadar 

k›sm›n da ödenmesi durumunda, bu 

ödemelerin ayn› ayl›k seviyesindeki Devlet 

memuruna veya en yüksek Devlet memuruna 

ayn› amaçla ödenen tutar› aflmayan 

k›sm›n vergiden müstesna tutulmas›, aflan 

k›s›mlar›n ise vergiye tabi tutulmas› gerekir.” 

aç›klamas› yap›lm›flt›r.(7) 

Buna göre, Harc›rah Kanununa tabi olmayan 

kurulufllar taraf›ndan, personele nakit o- 

larak gündelik ödenmesi yan›s›ra ayr›ca, yatacak 


Harc›rah Kanununun 33. 

maddesi hükmüne göre, belge bedelini aflmamak 

ve her defas›nda 10 gün ile s›n›rl› olmak 

üzere gündeliklerinin tamam›na kadar 

olan k›sm›n›n ayr›ca ödenmesi durumunda, 

bu ödemelerin ayn› ayl›k seviyesindeki Devlet 

memuruna veya en yüksek Devlet memuruna 

ayn› amaçla ödenen tutar› aflmayan 

k›sm›n vergiden müstesna tutulmas›, aflan 


k›s›mlar›n ise vergiye tabi tutulmas› gerekir. 

Örnek 3: ‹stanbul'da özel bir flirkette çal›flan 

Bay (A), geçici görevle 15 günlü¤üne Mersin'e 

gitmifltir. Ödevliye dönüflünde günlü¤ü 

40 YTL'den toplam 600 YTL gündelik ödenmifltir. 

Ödevli, 15 gün boyunca günlü¤ü 40 

YTL'den bir otelde kalm›fl ve dönüflünde 

kendisine belge karfl›l›¤›nda 600 YTL ayr›ca 

konaklama gideri ödenmifltir. 2008 Y›l›nda 

vergiden istisna edilecek en yüksek gündelik 

tutar› 35 YTL'dir. Ödevliye 15 gün için 

ödenen gündeli¤in vergiden istisna edilecek 

tutar› 15X35 YTL=525 YTL'dir. Bu 

tutar›n üzerinde ödenen (600-525=) 75 YTL 

gündelik miktar›n›n ücret olarak vergilendirilmesi 

gerekir. Ödevliye ayr›ca ödenecek 

konaklama giderinin vergiden istisna edilecek 

tutar› ise flöyle belirlenecektir. Ödevlinin 

konaklama bedeli olarak otele ödemifl 

oldu¤u 600 YTL'nin tamam› gelir vergisinden 

istisna edilmeyecektir. Sadece 10 günlük 

gündelik tutar› kadar olan 10X35 

YTL=350 YTL gelir vergisinden istisna edilecektir. 

Kalan tutar olan (600-350=) 150 

YTL konaklama bedeli ise ücret olarak vergilenecektir. 

Sonuç olarak ödevliye ödenen 

525 YTL gündeli¤inin haricinde 350 YTL'de 

konaklama bedeli olmak üzere toplam 

(525+350=) 875 YTL gündelik tutar› vergiden 

istisna edilecektir. Bu tutarlar›n üzerinde 

yap›lan (75+150=) 225 YTL ise ücret 

olarak vergiye tabi tutulacakt›r. 

Öte yandan, Gelir vergisi istisnas› uygulamas› 

bak›m›ndan 10 günle s›n›rl› olan süreye 

iliflkin yukar›da yer alan aç›klamalar esas 

al›nmakla birlikte, Harc›rah Kanununa tabi 

olmayan kurulufllarca yap›lan harc›rah ödemeleri 

bak›m›ndan 10 günden sonraki süreye 

iliflkin uygulaman›n nas›l olaca¤›na iliflkin 

çeflitli görüfller bulunmaktad›r. Bunlardan 

biri 10 günden sonra yap›lan ödemenin, 

ilk 10 günden sonras› için ödenen gündeli¤in 

ayn› ayl›k seviyesindeki Devlet memuruna 

ödenen gündeli¤in 2/3'ne isabet 

eden k›sm›n›n yemek bedeli olarak gelir 

vergisinden istisna tutulmas›, aflan k›sm›n 

ücret olarak gelir vergisine tabi tutulmas› 

fleklindedir. Baflka bir yaklafl›m da 10 günden 

sonraki süre için yap›lan gündelik ö- 

demelerinin tamam›n›n ayn› ayl›k seviyesindeki 

devlet memuruna ödenen gündelik 

miktar›yla s›n›rl› olmak üzere gelir vergisinden 

istisna edilmesi gerekti¤i yönündedir. 

Konu hakk›nda kesin bir düzenleme olmamakla 

birlikte 138 seri no.lu Gelir Vergisi 

Genel Tebli¤inde yap›lan aç›klamalardan 

hareketle 10 günü aflan süreler için personele 

belge karfl›l›¤› yap›lan ödemelerin yan›nda 

ayr›ca nakdi olarak da gündelik 

ödenmesi halinde, belge karfl›l›¤› olarak 

yap›lan fiili ödemenin gelir vergisinden istisna 

tutulmas› 10 günden sonra nakdi 

olarak ödenen gündeli¤in ise tamam›n›n 

gelir vergisine tabi tutulmas› gerekti¤i sonucuna 

varmak mümkündür. 

Konuya iliflkin uygulaman›n nas›l olaca¤› ile 

ilgili Gelir ‹daresi taraf›ndan verilen bir görüflte, 

“Gerek yurtiçi gerekse de yurtd›fl› 

harc›rah ödemelerinde on günü aflan süreler 

için personele belge karfl›l›¤› yap›lan 

ödemelerin yan›nda ayr›ca nakdi olarak da 

gündelik ödenmesi halinde, herhangi bir 

oranlama yap›lmaks›z›n nakdi olarak yap›- 

lan gündelik ödemelerinin tamam›n›n ücret 

olarak vergiye tabi tutulmas› gerekmektedir.”(8) 

denilmek suretiyle 138 Seri No.lu 

Gelir Vergisi Genel Tebli¤inde yap›lan aç›klamalar 

çerçevesinde soruna çözüm getirilmifl 

bulunmaktad›r. 

3.7. Harc›rah Kanununa Tabi Olmayan 

Kurulufllarda Teftifl, Denetim ve ‹nceleme 

Yetkisine Haiz Bulunanlara Ödenecek 

Gündeliklerin Vergilendirilmesi 


teftifl, denetim ve inceleme yetkisine haiz 

personele yapacaklar› gündelik ödemelerinde, 

Harc›rah Kanununun 33/b bendini e- 

sas alarak vergiden istisna edilecek gündelik 

tutar›n› belirlemektedirler. Harc›rah Kanununun 

33/a maddesinde, bu Kanun gere¤ince 

verilecek yurt içi gündelik miktar›n›n 

her y›l bütçe kanunlar› ile tespit olunaca¤› 

belirtildikten sonra, ayn› maddenin (b) bendinde; 

Türkiye düzeyinde teftifl, denetim ve 

inceleme yetkisine haiz bulunanlara birinci 

derece kadrolu memur için tespit olunan 

gündelik miktar›n›n 1,3 kat›; Bölge düzeyinde 

teftifl, denetim veya inceleme yetkisine 

haiz bulunanlara birinci derece kadrolu memur 

için tespit olunan gündelik miktar›n›n 

1,1 kat›; ‹l düzeyinde teftifl, denetim veya 

inceleme yetkisine haiz bulunanlara birinci 

derece kadrolu memur için tespit olunan 

gündelik miktar›n›n 0,9 kat›n›n gündelik 

olarak ödenece¤i belirtilmifltir. 2008 Y›l› 

Merkezi Yönetim Bütçe Kanununa ekli (H) 

cetvelinde, Harc›rah Kanununun 33/b maddesine 

göre gündeliklerin hesab›nda 2008 

y›l›nda yap›lacak ödemeler için esas al›nacak 

tutar 29,50 YTL olarak belirlenmifltir. Buna 

göre, Türkiye düzeyindeki görevin gündeli¤i 

(29,50X1,3=) 38,35 YTL; bölge düzeyindeki 

gündeli¤i (29,50X1,1=) 32,45 YTL; il düzeyindeki 

gündeli¤i ise (29,50X 0,9=) 26,55 

YTL olmaktad›r. Teftifl, denetim ve inceleme 

elemanlar›na nakden yap›lan gündelik ödemelerinde, 

vergiden istisna edilecek gündelik 

tutar›n›n tespitinde hesaplanan bu tutarlar 

esas al›nacakt›r. 

3.7.1. Denetim Elemanlar›na Belge Karfl›l›¤› 

Konaklama Bedeli ile Birlikte Nakit 

Olarak Gündelik Ödenmesi Durumunda 

Vergilendirme 

Vergiden istisna edilecek gündelik tutar›n›n 

hesab›nda teftifl, denetim ve inceleme yetkisine 

haiz olanlar için Harc›rah Kanununun 

33/b maddesine ve ilgili y›l Bütçe Kanununa 

göre belirlenen gündelik tutarlar› esas al›nacakt›r. 

Ancak, 2008 y›l›nda teftifl, denetim 

ve inceleme yetkisine haiz kiflilere Türkiye 

düzeyinde görev yapmalar› halinde ödenecek 

gündelik tutar› olan 38,35 YTL, en yüksek 

gündelik tutar› olan Baflbakanl›k Müsteflar›n›n 

gündelik tutar› olan 35 YTL'yi geçmektedir. 

Bu durumda, üst limit olarak 

38,35 YTL'nin esas al›nmas› gerekir. Harc›- 

rah Kanunun 33/b. maddesinin son f›kras›nda, 

“Bu flekilde gündelik ödenenlerden, yatacak 

yer temini için ödedikleri ücretleri belgelendirenlere 

belge bedelini aflmamak 

üzere gündeliklerinin tamam›na kadar olan 

k›sm› ayr›ca ödenir.” hükmü yer almaktad›r. 

Bu hükme göre, yatacak yer için ödenen 

tutar›n belgelendirilmesi halinde, belge 

bedelini geçmemek flart›yla, gündelik miktar› 

kadar tutar›n ayr›ca ödenmesi gerekir. 

Dolay›s›yla, GVK'n›n 24/2. maddesine göre 

vergiden istisna edilecek gündelik tutar›n›n 

belirlenmesinde, Harc›rah Kanununa tabi ol- 


mayan kurulufllar›n denetim elemanlar›n›n, 

Harc›rah Kanununa tabi olan kurulufllar›n 

denetim elemanlar›na ödenen harc›rah tutar›n› 

esas almalar› gerekir. Burada kamuda 

çal›flan denetim elemanlar›na daha rahat bir 

konaklama imkan› sa¤lanmas› için otel 

ücretlerini belgelendirmek flart›yla gündelik 

tutarlar› kadar bir tutar›n ödenmesi sa¤lanm›flt›r. 

Ayn› uygulaman›n Harc›rah Kanununa 

tabi olmayan kurulufllar içinde yap›lmas› 


Konu hakk›nda vergi idaresi vermifl oldu¤u 

bir görüflünde, “Öte yandan, 6245 say›l› 

Harc›rah Kanununun 33 üncü maddesinin 

(b) bendine 4969 say›l› Kanunla eklenen 

son f›krada, “Bu flekilde gündelik ödenenlerden, 

yatacak yer temini için ödedikleri 

ücretleri belgelendirenlere, belge bedelini 

aflmamak üzere gündeliklerinin tamam›na 

kadar olan k›sm› ayr›ca ödenir.” hükmüne 

yer verilmifl, yine ayn› Kanunun 33 üncü 

maddesinin (c) bendine 5335 say›l› Kanunla 

eklenen son f›kra da ise “Bu Kanun 

hükümlerine göre gündelik ödenenlerden 

((b) f›kras›na göre gündelik ödenenler hariç) 

yurt içinde yatacak yer temini için ödedikleri 

ücretleri belgelendirenlere, belge 

bedelini aflmamak ve her defas›nda on 

gün ile s›n›rl› olmak üzere gündeliklerinin 

tamam›na kadar olan k›sm› ayr›ca ödenir.” 

hükmü yer alm›flt›r. 

Buna göre, Harc›rah Kanunu kapsam› 

d›fl›nda kalan Bankan›z taraf›ndan asli görev 

mahalli d›fl›ndaki görevlendirmeler nedeniyle 

yemek ve yatmak giderleri karfl›l›¤› 

fiili tutar› belgelendirmek kayd›yla ödeme 

yap›ld›¤›nda bu ödemelerin herhangi bir s›- 

n›rlamaya tabi tutulmaks›z›n bütünüyle vergiden 

istisna edilmesi gerekir. Yemek ve 

yatma giderlerini belgelendirmeden bu giderlere 

karfl›l›k gündeli¤in nakit olarak 

ödenmesi halinde ise vergiden istisna 

edilecek tutar, ayn› ayl›k seviyesindeki 

Devlet memuruna ayn› amaçla verilen gündelik 

tutar› ile s›n›rl› olup, bu miktar› veya 

Devletçe verilen gündeliklerin en yüksek 

haddini aflan k›sm›n ücret olarak vergiye 

tabi tutulmas› gerekir. Personele fiili yemek 

ve yatma giderlerinin k›smen ay›n olarak 

k›smen de nakden karfl›lanmas› halinde, 

ay›n olarak sa¤lanan menfaatin belgelendirilmesi 

kayd›yla tamam›n›n vergiden 

müstesna tutulmas›, nakden yap›lan ödemelerin 

ise tamam›n›n vergiye tabi tutulmas› 

gerekir. 

Ancak, Harc›rah Kanununun 33 üncü maddesinde 

yap›lan de¤ifliklik çerçevesinde; 

personele nakit olarak gündelik ödenmesi 

yan›s›ra ayr›ca, yatacak yer temini için konaklamaya 

iliflkin belgeler karfl›l›¤›nda gündeliklerinin 

tamam› kadar yap›lan konaklama 

gideri ödemelerinin, ayn› ayl›k seviyesindeki 

Devlet memuruna veya en yüksek Devlet 

memuruna ayn› amaçla ödenen tutar› 

aflmayan k›sm› vergiden müstesna tutulmas› 

aflan k›s›mlar›n ise vergiye tabi tutulmas› 

gerekir.” fleklinde görüfl bildirmifltir. (9) 

Örnek 4: (Z) Bankas›nda çal›flan Müfettifl 

Bay (A), May›s/2008 ay›nda 10 günlü¤üne 

Türkiye düzeyinde teftifle gönderilmifltir. 

Ödevliye 400 YTL nakden gündelik ödemesi 

yap›lm›fl, ayr›ca ödevli yatacak yer 

için ödedi¤i 500 YTL'yi belgelendirmifl ve 

dönüflünde kendisine belge karfl›l›¤›nda 

bu tutar ödenmifltir. 

Harc›rah Kanununun 33/b. Maddesine 

göre Türkiye düzeyinde teftiflte vergiden 

istisna edilecek gündelik miktar› 

(29,50X1,3=) 38,35 YTL olacakt›r. 10 gün 

için vergiden istisna edilecek gündelik 

tutar› da 10X38,35 YTL=383,50 YTL olacakt›r. 

Vergiye tabi tutulacak gündelik 

tutar› ise (400-383,35=) 16,50 YTL olacakt›r. 

Örnekte, Müfettifl Bay (A)'n›n yatacak 

yer için yapm›fl oldu¤u 500 YTL gideri 

belge ile tevsik etmesi durumunda, belge 

bedeli ödenen gündelik tutar›ndan fazla 

oldu¤undan, nakit olarak ödenen gündeli- 

¤inin tamam› kadar olan k›sm› olan 383,35 

YTL ayr›ca ödenecektir. Dolay›s›yla, konaklama 

gideri için ödenen 500 YTL tutar›n 

383,35 YTL'si gelir vergisinden istisna edilecek, 

kalan (500-383,35=) 116,65 YTL 

ise ücret olarak vergiye tabi tutulacakt›r. 

Toplamda vergiden istisna edilecek gündelik 

tutar› (383,35+383,35=) 766,7 YTL 

olacakt›r. Vergiye tabi tutulacak gündelik 

tutar› ise (16,50+116,65=) 133,15 YTL 

olacakt›r. 

5. SONUÇ 

Gelir Vergisi Kanununa göre, Harc›rah 

Kanunu kapsam› d›fl›nda kalan müesseseler 

taraf›ndan idare meclisi baflkan› ve 

üyeleri ile denetçilerine, tasfiye memurlar›na 

ve sözleflmeli personel dahil hizmet 

erbab›na verilen gerçek yol giderlerinin tamam› 

ile yemek ve yatmak giderlerine karfl›l›k 

verilen yurtiçi ve yurtd›fl› gündeliklerin 


Müsteflar› için tespit edilen gündelik 

miktar›n›n aflmayan tutar› gelir vergisinden 

istisna edilmektedir. Ayl›k ücret tutarlar›na 

göre belirlenen gündelik tutar›n›n vergiden 

istisna edilen tutar› aflmad›¤› hallerde bu 

ödemelerden sadece damga vergisi kesintisi 

yap›lacakt›r. ‹stisna tutar› aflan gündelik 

ödendi¤i durumda aflan k›s›m, ücretliye 

gündelik ödemesinin yap›ld›¤› dönemde 

içinde bulundu¤u gelir dilimine karfl›l›k 

gelen vergi oran› ve damga vergisi dikkate 

al›narak brütlefltirilmek suretiyle gelir vergisi 

kesintisine tabi tutulacakt›r. Dolay›s›yla, 

istisna tutar›n› aflan gündelik tutar› ücret 

ödemesi olarak yine damga vergisine tabi 

tutulacakt›r.(10) 

KAYNAKÇA 

(1) 28.12.2007 tarih ve mükerrer 26740 say›l› 

Resmi Gazete'de yay›mlanm›flt›r. 

(2) 29.12.2007 tarih ve 26741 say›l› Resmi 

Gazete'de yay›mlanm›flt›r. 

(3) 06.02.1983 tarih ve 17951 say›l› Resmi 

Gazete'de yay›mlanm›flt›r. 

(4) http://www.vergidegundem.com 

(5) Maliye Bakanl›¤›n›n 22.09.2003 tarih ve 

38861 say›l› özelgesi. 

(6) Maliye Bakanl›¤›n›n 02.05.2005 tarih ve 

2340 say›l› özelgesi. 

(7) Gelir ‹daresi Baflkanl›¤›n›n 11.10.2005 tarih 

ve 53113 say›l› özelgesi. 

(8) Gelir ‹daresinin 13.11.2007 tarihli ve 100405 

say›l› özelgesi. 

(9) Gelir ‹daresi Baflkanl›¤›n›n 30.11.2005 tarih 

ve 64183 say›l› Özelgesi. 

(10) ‹mdat TÜRKAY, Yurtiçi ve Yurtd›fl› Harc›rah 

Ödemelerinin Vergilendirilmesi, Maliye ve Hukuk 

Yay›nlar›, Mart 2006, S.117-120 


5520 SAYILI YEN‹ KURUMLAR VERG‹S‹ 

KANUNUNA GÖRE KONUT YAPI 

KOOPERAT‹FLER‹N‹N MUAF‹YET ‹LE 

‹LG‹L‹ ÖZELL‹KL‹ DURUMLARI NELERD‹R? 

Dr.Mustafa ALPASLAN/SMMM 

Doç.Dr.Mustafa SAKAL/DEÜ.‹‹BF.Maliye Bölümü 

I-GENEL AÇIKLAMALAR 

Kurumlar Vergisi Kanununda kooperatifler 

bir taraftan kurumlar vergisi mükellefleri 

aras›nda say›lmakla beraber di¤er 

taraftan da kurulufl amaçlar›, sermaye 

yap›s› ve ortaklar› ile olan iliflkileri göz ö- 

nüne al›narak belirli flartlar alt›nda kurumlar 

vergisi kanunun 4. maddesinin 1. 

f›kras›n›n (k) bendi hükmü ile kurumlar 

vergisinden muaf tutulmufltur. Muafiyete 

iliflkin olarak mülga 5422 say›l› KVK'nda 

yer alan düzenlemeye nazaran 5520 

say›l› KVK ile 01.01.2006 tarihinden itibaren 

geçerli olmak üzere köklü düzenlemeler 


Kooperatiflerin kurumlar vergisi muafiyeti, 

5520 say›l› yeni KVK ç›kar›lmadan önce 

mülga 5422 say›l› KVK'nun 7/16 

maddesinde düzenlenmifltir. Söz konusu 

maddede öngörülen ve genel olarak 

her çeflit kooperatifi kapsam›na alan kurumlar 

vergisi muafiyeti, bu kurumlar›n 

özelli¤i ve kurulufl amaçlar› dikkate 

al›narak getirilmifltir. 

5520 say›l› kanun ile muafiyetten yararlanabilecek 

kooperatifler kapsam› daralt›lm›fl 

ve muafiyet flartlar›nda da özellikle 

yap› kooperatifleri yönünden önemli 

de¤iflikliklere gidilmifltir. Kan›m›zca 

5520 say›l› KVK'na göre yap› kooperatiflerinin 

muafiyetlerden yararlanabilmesi 

için aranan genel ve özel koflullar›n incelenmesi 

ve tart›fl›lmas› yap›lacakt›r. 

II- YAPI KOOPERAT‹FLER‹N‹N 

MUAF‹YETTEN YARARLANMASI 

‹Ç‹N ARANAN KOfiULLAR 

5520 say›l› KVK'na göre, muafiyet kapsam›na 

giren kooperatiflerin muafiyetten 

yararlanabilmesi için tip ana sözleflmelerinde; 

a- Sermaye üzerinden kazanç da¤›t›lmamas›, 

b- Yönetim kurulu baflkan› ve üyelerine 

kazanç üzerinden pay verilmemesi, 

c- Yedek Akçelerin ortaklara da¤›t›lmamas›, 

d- Sadece ortaklarla ifl görülmesine 

(Yap› kooperatiflerinin kendilerine ait arsalar›n›n 

kat karfl›l›¤› vererek her bir hisse 

için bir iflyeri veya konut elde etmeleri 

ortak d›fl› ifllem say›lmaz) iliflkin hüküm 

bulunmas› ve ayr›ca ana sözleflmede 

yer alan bu hükümlere fiilen uyulmas› 

gerekir(1). 

Anlafl›laca¤› üzere daha önce muafiyetlerden 

yararlanabilmek için 5422 say›l› 

KVK'nda yer alan üst kurulufla girme 

flart›na, 5520 say›l› KVK'nda yer verilmifltir. 

Ancak bu arada hemen belirtmek 

gerekirse, 1163 say›l› Kooperatifler Kanunun 

93. maddesi ile 5422 say›l› 

KVK'nda yap›lan atf›n muafiyete etkisinin 

olup olmayaca¤› tereddütlere neden 

olabilecek niteliktedir. 

1163 say›l› yasada söz konusu maddenin 

3. bendinde kooperatiflerin 5422 

say›l› KVK'nun 7. maddesinin 16. bendindeki 

esaslar dahilinde kurumlar vergisi 

muafl›¤›ndan yararlan›laca¤› belirtilmifl, 

4. bendinde ise faaliyete geçen üst 

kurulufllara girmeyen kooperatiflerin bu 

muafl›ktan yararlanamayacaklar› belirtilmifltir. 

An›msanaca¤› üzere, 5520 say›l› KVK ile 

daha önce mülga 5422 say›l› KVK'nda 

yer alan üst kurulufla girme zorunlulu¤u 


Dolay›s›yla Kooperatifler Kanunu ile yap›lan 

atf›n, 5520 say›l› KVK'nun ilgili 

maddesine yap›lm›fl say›laca¤›ndan kabul 

edilmesi gerekir. Ancak bu kanun 

GVK veya VUK'na hüküm eklemek veya 

bu kanunlarda de¤ifliklik yapmak suretiyle 

düzenlenebilece¤i belirtilmifltir. Burada 

üzerinde durulmas› gereken husus 

5422 say›l› KVK uygulamas›nda muafiyetlerden 

yararlanabilmek için üst birli¤e 

üye olunmas› flart›n›n dayana¤›, Kooperatifler 

Kanunun 93. maddesi de¤il, 5422 

say›l› KVK'nun 7/16. maddesi idi; bu 

flarta 5520 say›l› KVK'na göre ilgili maddenin 

yürürlük tarihi olan 01.01.2006 

tarihinden itibaren üst birli¤e üye olunmas› 

flart› aranmayacakt›r(2). 

5520 say›l› KVK'nun uygulanmas›nda 

kooperatiflerin muafiyetten yararlanabilmesi 

için üst birliklere üye olmas›n›n ge- 

BÜLTEN OCAK-fiUBAT 2008 YORUM 73

ekip gerekmedi¤i konusunda ‹stanbul 

Vergi Dairesi Baflkanl›¤›nda 24.08.2006 

tarih ve 16387 say›l› özelgenin de aç›klamalar›nda 

yer verilmifltir(3). 

Burada yeri gelmiflken de belirtmek gerekir 

ki, üst kurulufla girmelerinin vergisel 

yönden bir getiri olmad›¤› fleklinde de- 

¤erlendirilmemelidir. Çünkü Kooperatifler 

Kanunun 93. maddesinde yer alan 

di¤er baz› vergi ve harç muafiyet ve istisnalardan 

yararlanabilmesi için üst kurulufllara 

girme zorunlulu¤u aranmaktad›r. 

III- YAPI KOOPERAT‹FLER‹N‹N 

MUAF‹YETTEN 

YARARLANAB‹LMES‹ ‹Ç‹N 

ARANAN ÖZEL fiARTLAR 

5520 say›l› KVK'nda kooperatiflerin kurumlar 

vergisi muafiyeti uygulamas›nda, 

yap› kooperatifleri için s›n›rlay›c› yeni 

hükümlere yer verilmifltir. Öncelikle bir 

önceki bölümde aç›klad›¤›m genel flartlara 

uyma zorunlulu¤u bulunmaktad›r. 

bunun yan› s›ra yap› kooperatifleri, bir 

tak›m özel flartlara daha sahip olmalar› 

durumunda kurumlar vergisi muafiyetinden 

faydalanacaklard›r, aksi takdirde 

faaliyet sonucunda elde etti¤i gelir-gider 

fark› kurumlar vergisine tabi olacakt›r(4). 

Söz konusu özel flartlar ana bafll›klar 

itibariyle flöyledir: 

IV- YÖNET‹M VE DENET‹M 

KURULLARINDA BELL‹ 

K‹fi‹LERE YER VER‹LMEMES‹ 

Kanunun lafz›n›n tetkikinden de görülece¤i 

üzere görev yapamayacak kifliler 

çok aç›k de¤ildir. Özellikle gerçek kiflileri 

de kapsayacak flekilde KVK'nun 13. 

maddesine yap›lan atf›n aç›klanmas› gerekmektedir. 

Bu ba¤lamda konuyu üç 

grup alt›nda irdelemek gerekir. 

1-GRUP: ‹nflaat ifllerini k›smen veya tamamen 

üstlenen gerçek ve tüzel kifli 

temsilcileri, 

ÖRNEK 1: X yap› kooperatifi inflaat iflini 

inflaat taahhüt ifli ile ifltigal eden Bay (K) 

müteahhit üstlenmiflse ve Bay (K) kooperatifin 

ayn› zamanda yönetim kurulunda 

bulunmamas› gerekir. Aksi halde muafiyet 

koflullar› ihlal edilmifl say›lacakt›r. 

ÖRNEK 2: Y yap› kooperatifinin inflaat 

iflini (Z) Ltd. fiti. üstlenmifl ve (Z) Ltd. fiti. 

nin flirket müdürü Bay (F) ayn› zamanda 

kooperatifin denetim kurulunda bulunuyor 

ise muafiyet koflullar› yine ihlal edilmifl 

say›lacakt›r. 

2.GRUP: 5520 say›l› yasan›n 13. maddesine 

göre yukar›da say›lan kiflilerle iliflkili 

oldu¤u kabul edilen kifliler; 

‹liflkili kiflinin nas›l tespit edilece¤inde ise 

transfer fiyatland›r›lmas› yoluyla örtülü 

kazanç da¤›t›lmas›na iliflkin düzenlemenin 

yer ald›¤› 13. maddede yer alan tan›mdan 

yola ç›k›larak belirleme yap›labilecektir. 

‹liflkin kifli “Kurumlar›n kendi ortaklar›, 

kurumlar›n veya ortaklar›n›n ilgili 

bulundu¤u gerçek kifli veya kurum ile 

idaresi, denetimi ve sermayesi bak›m›ndan 

direkt veya endirekt olarak ba¤l› bulundu¤u 

veya etkisi alt›nda bulundurdu- 

¤u gerçek kifli veya kurumlar› içermektedir. 

Ortaklar›n eflleri, ortaklara veya efllerinin 

üst soy ve alt soy ile üçüncü dereceye 

kadar (üçüncü derece dahil) yan 

soy h›s›mlar› ve kay›n h›s›mlar› da iliflkili 

kifli olarak kabul edilmifltir. 

3.GRUP: yukar›da say›lanlarla ifl veren 

ve iflçi iliflkisi içerisinde bulunanlar; 

OLAY 1: (D) konut yap› kooperatifinin 

inflaat iflini taahhüt eden (L) inflaat Ltd. 

fiti. nin inflaat ifllerinde istihdam etti¤i 

kontrol mühendisi (M) kiflisinin kooperatif 

idare heyetinde görev alm›fl olmas›, 

OLAY 2: (G) konut yap› kooperatifinin 

inflaat iflini yürüten (L) ‹nfl. A.fi. nin yönetimi 

ve sermayesi aç›s›ndan iliflkili oldu- 

¤u (G) infl. A.fi.nin muhasebe yetkilisinin 

kooperatif denetim heyetinde görev 

yapmas› hali, 

Yukar›da yer alan her iki halde de kooperatifin 

kurumlar vergisi ba¤›fl›kl›¤›ndan 

yararlanmas› söz konusu olmayacakt›r. 

V-SONUÇ VE DE⁄ERLEND‹RME 

Yukar›da aç›klad›¤›m›z koflullara ek olarak, 

yap› ruhsat› (inflaat ruhsat›) ile arsaya 

iliflkin tapunun kooperatif tüzel kiflili¤i 

ad›na kay›tl› olmas› zorunludur. Arsa tapusu 

ve inflaat ruhsat› kooperatif tüzel 

kiflili¤ine ait olmamas› halinde öteki koflullar›n 

bulunmufl olmas› bile kurumlar 

vergisi muafiyetinden yararlanmaya yeterli 

say›lmayacakt›r. fiu anda uygulamada 

pek çok inflaat flirketinin yap-satç› 

uygulamalar› yerine kooperatiflere verilen 

mali avantajlardan yararlanmak maksad› 

ile kooperatifleflmenin sosyal amac›na 

ayk›r› bir flekilde muvazaal› yollar›n 

önüne geçilmesi kurumlar vergisi düzenlemeleri 

ile engellenmeye, önlenmeye 

çal›fl›lmaktad›r. 

5520 say›l› KVK ile getirilen ek koflullar›n 

uyum süreci ise, yasan›n geçici maddelerinde 

yer almaktad›r. Bu durumda konut 

yap› kooperatiflerinin 2006 y›l› sonuna 

kadar özel ve genel koflullar› temin 

edememesi durumunda muafiyetlerini 

1.1.2006 tarihi itibariyle sonlanacak ve 

bu tarihten itibaren kurumlar vergisi mükellefi 

olarak mükellefiyetleri vergi daireleri 

taraf›ndan aç›lacakt›r. 

KAYNAKÇA 

(1) Bulut Osman, “5520 Say›l› Kurumlar 

Vergisi Kanununa Göre Yap› Kooperatiflerinin 

Muafiyetten Yararlanabilmesi 

‹çin Aranan Genel ve Özel fiartlar”, Dayan›flma 

Dergisi, Say›: 100, Aral›k 2007, 

s.254-256 

(2) ‹stanbul Vergi Dairesi Baflkanl›¤› özelgesi, 

24.8.2006 tarih ve 16387 say›l›. 

(3) Tekin Cem, Kartalo¤lu Emre, “Kurumlar 

Vergisi Kanunu”, Yorum ve Aç›klamalar›, 

Maliye ve Hukuk Yay›nlar›, Nisan 

2007, s.1193 

(4) Çakmak fiefik, “Çok Say›da Dan›fltay 

Karar› ve Özelgelerin Yer Ald›¤› 2008 Y›l› 

Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyanname 

Düzenleme Rehberi”, ASMMMO, Ankara, 

fiubat 2008, s.259 


T.C DANIfiTAY DÖRDÜNCÜ DA‹RE 

Tarih: 07.12.2006 

Esas No: 2006/1793 

Karar No: 2006/2562 

KDVK Md.29 

‹ND‹R‹M KONUSU YAPILAN KDV'N‹N VAR- 

LI⁄INA ‹L‹fiK‹N TESP‹TLER‹N, B‹LG‹SAYAR 

KAYITLARINDAN YAPILAB‹LECE⁄‹ 

Geliflen teknoloji, art›k yasal defterler d›fl›nda elektronik 

ortamda yer alan kay›tlar›n da dikkate al›nmas›n› 

zorunlu k›lmaktad›r. Davac› flirketin ilgili dönemde 

indirim konusu yapt›¤› katma de¤er vergisinin 

varl›¤›na iliflkin tespitlerin bilgisayar kay›tlar›ndan 

yap›lmas› mümkün iken ibraz edilen bilgisayar kay›tlar› 

ve indirim konusu yap›lan faturalar incelenmeksizin 

defterlere kaydedilmeyen faturalarda yaz›l› 

katma de¤er vergisinin indirim konusu yap›lamayaca¤›ndan 

söz edilerek, katma de¤er vergisinin indirimlerinin 

reddedilmesi suretiyle yap›lan tarhiyat›n 

hukuka uygun bulunmad›¤›. 

‹stemin Özeti: 2004 y›l› ifllemleri incelenen davac› 

ad›na, inceleme raporuna dayan›larak, katma de- 

¤er vergilerini indirim konusu yapt›¤›, mal al›fl faturalar›n›

bulten ocak-subat 2008 - asmmmo

Create successful ePaper yourself