Bölüm 1 - talim terbiye dairesi müdürlüğü

1. SINIF
MATEMATİK KİTABI 2
Adı - Soyadı : ...........................
...........................
Sınıfı : ...........................
Okulu : ...........................
K K T C
MİLLİ EĞİTİM VE KÜLTÜR BAKANLIĞI YAYINIDIR.
Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı Talim Terbiye Dairesi,
bu kitabın ilkokul 1. sınıflarda ders kitabı olarak
denenip geliştirilmesini uygun bulmuştur.

1. SINIF
MATEMATİK KİTABI 2
Komisyon Başkanı
Suat Nailer
Komisyon Üyeleri
Benan Ağdelen
Hülya Nisan Gürsel
Haluk Haydar
Danışman
Doç. Dr. Mehmet Çağlar
Kapak Tasarım ve Resimleme
Musa Kayra
Grafiker
Eda Özkan
Düzeltme
Şentaç Arı
Baskı
Eylül 2008

İstiklal Marşı
Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak;
Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak.
O benim milletimin yıldızıdır, parlayacak;
O benimdir, o benim milletimindir ancak.
Çatma, kurban olayım, çehreni ey nazlı hilal!
Kahraman ırkıma bir gül! Ne bu şiddet, bu celal?
Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helal...
Hakkıdır, Hakk ’a tapan, milletimin istiklal!
Mehmet Akif Ersoy
III

Andımız
Türk ’üm, doğruyum, çalışkanım.
İlkem; küçüklerimi korumak, büyüklerimi saymak,
Yurdumu, milletimi özümden çok sevmektir.
Ülküm; yükselmek, ileri gitmektir.
Ey büyük Atatürk! Açtığın yolda, gösterdiğin hedefe
Durmadan yürüyeceğime ant içerim.
Varlığım, Türk varlığına armağan olsun.
‘‘ Ne mutlu Türk ’üm diyene ! ’’
IV

Mustafa Kemal Atatürk, Küçük Ülkü’ye okumayı öğretirken
3 Mayıs 1935
V

Değerli Öğretmenlerimiz,
Matematik kavramlarının kazanılması ve gelişimi, çocukların analitik düşünce
yapılarının oluşmasına katkı koyan en önemli süreçlerden biridir. Özellikle yirmi birinci
yüzyıl insanının en önemli gereksinimlerinden biri olan farkındalılık ve problem çözme
yeteneğinin geliştirilmesi açısından, matematik eğitimi giderek daha da önem
kazanmaktadır.
Ülkemizin ve dünyamızın eskiye göre daha kritik düşünebilen, sorgulayan,
problemlere farklı çözüm yolları üretebilen, hata yapmaktan korkmayan, denencelerini
test edebilen ve olası hata kaynaklarını analiz sürecinden geçirebilen insanlara giderek
daha çok gereksinim duyduğu bir dönemden geçiyoruz. Eleştirel düşünceye sahip
bireyler yetiştirebilmek, toplumların daha sağlıklı bir geleceğe yürüdüğünün önemli bir
göstergesi olarak kabul edilmektedir. İşte tüm bu nedenlerden dolayıdır ki matematik
eğitiminde de her geçen gün yeni konuların yanında farklı yöntem ve teknikler de
programlara eklenmekte, ölçme ve değerlendirme sistemleri giderek daha da
çeşitlenip değer kazanmaktadır.
Ülkemizde yürütülen program geliştirme çalışmalarının bir parçası olarak
hazırlanan elinizdeki matematik kitabı da üstte bahsedilen anlayışlar dikkate alınarak
hazırlanmıştır. Elbette ki bu çalışmalar hiç bitmeyecek ve hazırlanan bu kitaplar da
sürekli olarak olanaklar çerçevesinde yenilenecektir. İki kitapçıktan oluşan, ilkokul
birinci sınıf öğrencilerine yönelik hazırlanan bu kitapçık, birinci sınıfların ikinci
kitapçığıdır. Birinci kitapçık hazırlanırken, öğrencilerin okuma yazmayı öğrenme sürecinin
başında olmaları nedeniyle, yönergeler yerine öğrencilerin sezgisel olarak ne
yapacaklarını kestirebilecekleri bir format kullanılmıştı. Bu ikinci kitapçık ise
yönergelerle zenginleştirilmeye çalışılmıştır.
Bu kitabı kullanan ve kitapla ilgilenen her kesimden beklentimiz, kitabın
içeriğinin, sunumunun ve kullanımının geliştirilmesi sürecinde pozitif katkılarını bizlerden
esirgememeleridir. Kitabı kullanacak öğrencilerin matematiği severek öğrenmeleri ve
matematiğe karşı ilgi ve tutumlarının artması bizleri mutlu kılacaktır.
Danışman
VI

İÇİNDEKİLER
ÜNİTE 3
Onar Onar Yüze Kadar Sayma ......................................................................... 1
Birer Birer Yüze Kadar Sayma .......................................................................... 4
Toplama İşlemi (Toplamı 20'ye Kadar Olan Toplamalar).............................. 1 3
Çıkarma İşlemi (20'ye Kadar Sayılarla Çıkarma ) ........................................ 25
10 Sayısının Önemi ...................................................................................................... 38
Alıştırmalar .................................................................................................................... 39
Geometri ....................................................................................................................... 47
Örüntü ve Süsleme ..................................................................................................... 5 1
Yarım Kavramı .............................................................................................................. 53
Değerlendirme 1............................................................................................................ 58
Değerlendirme 2........................................................................................................... 60
Değerlendirme 3........................................................................................................... 63
ÜNİTE 4
Uzunluk Ölçme ....................................................................................................... 66
Paralarımız ..................................................................................................................... 71
Zaman Kavramı ( Takvim, Saat ) ........................................................................... 74
Tartma ( Ağırlık Kavramı ) ....................................................................................... 82
Tablo ve Veri Toplama .............................................................................................. 83
Değerlendirme 4 ......................................................................................................... 85
Değerlendirme 5 ......................................................................................................... 89
Değerlendirme 6 ......................................................................................................... 92
Değerlendirme 7 .........................................................................................................
96
Genel Test 1 .................................................................................................................
98
Genel Test 2 ................................................................................................................ 101
Genel Test 3 ................................................................................................................
104
Sözlük...............................................................................................................................
108
Kaynakça.........................................................................................................................
1 1 1
VII

Ünite 3
Onar - onar yüze kadar sayalım.
10
on
20 yirmi
30 otuz
12 3 4 5 678 9
10
40
50
60
70
80
90
100
kırk
elli
altmış
yetmiş
seksen
doksan
yüz
1

1. Onar - onar sayarak yazalım.
10 40
...... ...... ......
...... ...... 80 ...... ......
2. Okunuşlarını yazalım.
10
on
......
20
.............
30
..............
40
............
50
...........
60
70
80
90
100
...........
..........
...........
............
...........
3. İleriye ve geriye doğru onar onar sayarak basamakları tamamlayalım.
10 20 100
2
90
80
10

1. Onar - onar sayarak noktaları birleştirip oluşan resmi boyayalım.
30 40
20
50
90 80
10 100
70
60
2. Sayıları yazılışlarıyla eşleyelim.
100
elli
altmış
20
70
on
yirmi
30
50
kırk
otuz
60
10
yüz
seksen
90
40
yetmiş
doksan
80
3. Büyük sayıyı yuvarlak içine alalım.
20 50 60 40 30 10
90 100 80 70 30 50
3

1. Birer - birer yüze kadar sayalım, eksik sayıları yazalım.
1 2 4 5 6 7 8 9
1 1 1 2 13 14 16 17 19
21 22 23 25 26 27 28 30
31 32 34 35 37 38 39 40
51
71
81
42
52
62
82
43
63 64 65 66 67 69
83 85 86 87 89
91 93 94 96 97 98 100
20
44 46 47 48 49 50
54 55 56 57 58
70
73 74 75 77 78 79 80
2. Verilen sayıdan başlayarak birer birer sayalım, yazalım.
59
41 42 44 46 47
60
61 64 66
4

1. Birer - birer yüze kadar sayalım, yazalım.
1
1 11
2 21
2 5 9
12 13 18
24 27 29
3 31
33 36
4 41
42 45
5 51
53 56 59
6 61
7 71
64 68
72 76
8 81
83 89
9
91 1
92 99
5

1. Okunuşunu yazalım.
13
on üç
69
altmış dokuz
20
25
yirmi beş
78
yetmiş sekiz
37
36
otuz altı
81
seksen bir
63
42
kırk iki
94
doksan dört
45
57
elli yedi
100
yüz
74
2. Sayılarla yazılışlarını eşleyelim.
44
doksan dokuz
88
yirmi iki
99
yetmiş yedi
22
otuz üç
77
kırk dört
55
seksen sekiz
1 1
sıfır
33
altmış altı
0
on bir
66
elli beş
3. Verilen doğal sayıdan bir sonra gelen doğal sayıları yazalım.
1 3 14
99 100
18
43
7 8
84 85
21
72
25 26
56
47
1 9
49 50
9
32
65
6

1. Beşer - beşer yüze kadar sayarak yazalım.
1 2 3 4 5 6 7 8 9
1 1 1 2 13 1 4 1 5 1 6 1 7 1 8 1 9
21 22 23 24 25 26 27 28 29
31 32 33 34 35 36 37 38 39
41 42
43 44 45 46 47 48 49
51 52 53 54 55 56 57 58 59
61 62 63 64 65 66 67 68 69
71 72 73 74 75 76 77 78 79
81 82 83 84 85 86 87 88 89
91 92 93 94 95 96 97 98 99
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
5
10
15 30
75
50
100
2. Geriye doğru ritmik saymaları tamamlayalım.
100 99 98 97
100 90 80
70
50 45 40 35
7

1. Okunuşlarını yazalım.
99
doksan dokuz 74
yetmiş dört
43
kırk üç
34
78
55
45
86
76
53
9 1
82
62
50
38
2. Beşer - beşer yüze kadar sayalım, yazalım.
5
40
10
15
55
20 25
70 100
3. Verilen doğal sayıdan bir önce gelen doğal sayıları yazalım.
14
1 5
99
100
47 48 36
37
20
3 1
60
68
45
78
28
80
73
96
42
90
8

1. Doğal sayılarla okunuşlarını eşleştirelim.
32
yetmiş altı
74
yetmiş dört
76
8 1
1 6
seksen bir
otuz iki
dokuz
58
49
3 1
otuz bir
altmış üç
elli sekiz
9
on altı
63
kırk dokuz
2. Verilenler arasındaki doğal sayıları yazalım.
1 3 14 15
1 1 12 1 3 27 28 29
44 46
76 78
39 41
65 67
87 89
96 98
23 25
3 5
57 59
60 62
5 1 53
42 44
3. Verilen doğal sayılardan başlayarak beşer - beşer
geriye doğru sayalım, yazalım.
100 95 90
55
55 50 35 20
5
85 80 65 45
9

1. Kutularla gösterilen doğal sayıları örnekteki gibi bulup yazalım.
10 13 20 27
10

1. Kutularla gösterilen doğal sayıları bulup yazalım, büyük olanı
örnekteki gibi işaretleyelim.
32 25 50 61
2. Verilenler arasındaki en büyük sayıyı bulalım, örnekteki gibi
boyayalım.
14
17 9
5 7 15
13
12
13
19
11 8
4
14
7
11

1. Kutuların sayısını bulalım, küçüğünü işaretleyelim.
31 20 30 28
2.
Verilenler arasındaki en küçük sayıyı bulalım, örnekteki gibi
boyayalım.
16
12 10
8 7 4
9
12
9
13
20 15
17
17
11
12

1. Toplama işlemlerini yapalım. Resmi boyayalım.
7+3=
10+9=
1+3=
6+1=
9+0=
8+ 1=
4+5=
6+2=
13

1. Aşağıdaki toplama işlemlerini örnekteki gibi yapalım.
8 5
13
2
6
1 13
9 3 12
17 8
4 7
15 3
2
1 1 7 1 0
2
1 1
9 5
1
4
12 6
2. Aşağıdaki toplama işlemlerini yapalım. Sonuçları yıldızlardaki
sayılar ile eşleştirelim.
14 4 11 18
2+2= 6+8= 9+9= 18 7+4=
14

1. Toplama işlemlerini örnekteki gibi yapalım.
14 17
13
16
18
4 7
6 3
8 10 + 5
2 0
12 10
13
15
1 5
3
2
0
3
5 8
6
8
1
7 2
0
+ +
8 12
7 6
4
7
4 10
11
8
10 5
7
9
5
+
9
6
+
6
6
1
5
8
15

1. Top üzerinde toplamı 10 olan bölgeleri boyayalım.
7 + 3 5 + 6
8 + 2
6 + 6 1 + 9
0 + 10
2 + 6
5 + 5
5 + 3
0 + 9
2 + 7
4 + 4
5 + 9
4 + 6
2. Top üzerinde toplamı 20 olan bölgeleri boyayalım.
17 + 3 5 + 6
6
+ 5
12+ 7 1 + 19 10+ 5
8 + 1 2
3 + 5
15 + 5
0 + 20
10 + 10
5 + 6
12 + 8
14 + 6
16

1. Toplama işlemlerini yapalım.
+
9
2
+1 2
2
+
1 1
1 4
9
6
+1 3
2
+
1 4
5 +
+
6
5
8
6
+1 2
5
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
1 1
12
13
14
15
16
17
18
19
20
+
8
8
20
0 +
+
8
9
+1 8
1
+
+1 1
1
+
7
5
7
6
1 7
2 +
17

1. Toplama işlemlerini örnekteki gibi yapalım.
3 + 2 4 + 1
5 + 5
10
7 + 2 1 + 5
+
2 + 6 5 + 6
+
8 + 1 9 + 2
+
4 + 7 3 + 1
+
2 + 0 11 + 3
+
18

1. Toplama işlemlerini yapalım.
Başlangıç
8+0 =
7+6 =
3+8=
6+4=
Bitiş
7+2=
16+2=
9+5=
15+5=
15+3=
20+0=
12+3=
5+10=
2. Toplama işlemlerini yapalım.
15
8 + 7
3 + 5 + 2
8+7= 15
5+2= 7
3+5= 8
+
8 + 2 + 3
+
+
9 + 4 + 0 5 + 1 + 4
19

1. Balonlardaki sayıları toplayalım.
11 7
10
3 5
5 5 16 4 6 1
18
2. Toplama işlemlerini yapalım.
+
9
2
6
8
1 3
5
1 6
2
1 8
0
+ + + + +
1 5
1
3. Yaramaz fareler kağıtlardaki sayıları kemirmişler.
Bu sayıları bulabilir misiniz?
+ 5= 7
+8=11
17+ 2=
9+3 =
+2=5
20

1. Toplama işlemlerini örnekteki gibi yapalım.
+ +
2 3
4
3 + 2 +
1
+
5 7
+
12
5 + 4 + 2
+
+ +
0 1 7
+
2. Toplama işlemlerini örnekteki gibi yapalım.
16
+
9 7
+ +
7 2 5
+
+ +
1 7 5
+
+ +
8 0 8
+
+ +
4 5 2
21

1. Örnekteki gibi geçtiğimiz sayıları toplayarak başlama
noktasından bitiş noktasına giden gizli yolu bulalım.
Bitiş Başla Bitiş
Başla
2
0
5
3
4
1
7
18
7
17
8 4
5
2
3
6
1
5
Bitiş
Bitiş
Başla
1
3
5
2
3
3
5
1
Başla
10
10
15
0
1
4
2
0
8
5
Başla
1
3
2
3
4 6
4
Bitiş
Bitiş
Başla
8 6 13
1 4
4
3
9 7
1
3
22

Hangi müzik aletini, hangi çocuk çalıyor?
11
4 + 3 + 3 =
5 + 4 + 1 =
10
5 + 5 + 1 = 6 + 5 + 1 =
12
7 + 4 + 2 =
13
8 + 3 + 2 =
23