odun esaslı panellerde açığa çıkan formaldehit ve formaldehit ...

azaltmak veya performansını geliştirmek için ÜF tutkallarına modifiye maddeler ilaveedilmesi yoluna gidilmektedir. Odun tutkalları olarak kullanılan modifiye edilmemiş ÜFtutkallarının dayanımı daha azdır. ÜF tutkalları ılımlı asidik şartlarda ve yükseksıcaklıklardaki suya maruz bırakıldığı zaman hidrolize olmaktadır (Coppock, 1996).4. GÜNÜMÜZDE FORMALDEHİT SINIRLAMALARIOrman ürünleri endüstrisinde üre formaldehit tutkalı kullanılarak üretilenmalzemelerden ayrışan formaldehit emisyonu pek çok çalışma ve tartışmayı beraberindegetirmiştir. Özellikle kapalı kullanımlarda formaldehit emisyonunun dikkatle incelenmesigünümüzde de önemini korumaktadır. Odun esaslı levha ürünlerinde formaldehitemisyonunu sınırlandırmak için E1 standardı geliştirilmiştir. 10 yıl öncesine kadar Ü/F moloranı 1/2 olan tutkallar kullanılmaktaydı. Günümüzde ise MDF ve yonga levha üretimindeformaldehit emisyonu düşük (1/1.1) üre formaldehit tutkalları tercih edilmektedir (Pizzi,1994).Odun panel ürünlerinden açığa çıkan kabul edilebilir formaldehit seviyesi son onyıllık süre içerisinde devamlı olarak azalmaktadır. Formaldehit en son yeniden birsınıflandırma ile Uluslararası Kanser Araştırma Merkezi tarafından insan için kanserojen birmadde olarak tanımlanmış olup endüstrideki otoritelerin düzenlemesiyle, çevre örgütü(Green Organization), tüketici dernekleri ve işçilerin tepkileri, itirazları ve kaygılarıyla dahada önemli olmaya başlamıştır (URL-1, 2008).Kompozit odun panellerinden açığa çıkan formaldehitin yayılması esasen bupanellerin üretiminde bağlayıcı tutkal olarak üre formaldehit tutkalı kullanımı ile ilgilidir. Bututkalın yüksek reaktifliği ve düşük fiyatı ile kullanımının yaygın olması sonucu olarak,reaksiyona girmemiş serbest formaldehit varlığı ve hidrolize karşı direncinin düşük olmasıformaldehit emisyonuna neden olmaktadır. Düşük seviyede (üre-melamin-formaldehittutkalları, ÜMF) veya yüksek seviyede (melamin-üre-formaldehit tutkalları, MÜF) melaminkullanımı ile üretilen tutkal kopolimerleri hidrolitik stabiliteyi geliştirmektedir, fakat çokdüşük formaldehit emisyon değerleri açısından kesin olmayan bir durum içermektedir(URL-1, 2008).Üre formaldehit tutkalları on yıl süre içersinde odun esaslı panellerin (yongalevha,liflevha, kontrplak) ve diğer benzer ürünlerin üretiminde yaygın olarak kullanılmaktadır.Kompozit odun ürünlerinden formaldehit emisyonu ve kapalı alan hava kalitesi ilk olarakson zamanlarda 1970’lerde enerji krizine bağlı olarak, evlerin sızdırmayan kaplama yoluylaısı muhafazasına teşvik edilmesi sonucu halkın büyük bir kesiminin dikkatini çekmeyebaşlamıştır. Bu, dışarıdaki hava infiltrasyon oranını ve evdeki hava atmosferinin içindekihava kirleticilerinin hapsedilmesine yol açan toplam vantilasyon oranını azaltmaktadır.Avrupa, Kuzey Amerika ve Japonya bilim adamları odun esaslı panellerdenden açığa çıkanformaldehit emisyonunu ölçmek için test metotları geliştirmişlerdir (URL-1, 2008). Sonzamanlara kadar, formaldehit Dünya Sağlık Organizasyonu (WHO) tarafından insanlar içinmuhtemel kanserojen madde grubu içersinde yer almaktadır. (Grup 2A). 2004’te WHO’nunUluslararası Kanser Araştırma Merkezi formaldehitin yeniden sınıflandırılması gerektiğinekarar vererek, bilimsel veriler ışığında Grup 1 içersinde yer almasını önermiştir (URL-2,2004). Bu öneri, yasal olarak geçerli olmakla birlikte, işçi ve tüketici birlikleri, çevre örgütü(Green Organisation), düzenleyici yetkilileri, endüstri (formaldehit kullanıcı ve üreticileri)işletmeleri tarafından kabul edilmiştir. Teknolojik ilerlemeye bağlı olarak son 30 yılda1971