Metal Kumlama İşçisi Seviye 4 Taslak Ulusal Meslek Standartları ...

ULUSAL MESLEK STANDARDIMETAL KUMLAMA İŞÇİSİSEVİYE 4REFERANS KODU / …RESMİ GAZETE TARİH-SAYI/ …© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2013 Sayfa 1

Metal Kumlama İşçisi (Seviye 4)Ulusal Meslek Standardı…………. / Yönetim Kurulu Onay Tarihi/00Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. NoTERİMLER, SİMGELER VE KISALTMALARALMEN ŞERİTLERİ: Gerilim giderme işlemi yapılmış yüzeyin kumlama yoğunluğunuölçmek için kullanılan plakaları,ALMEN TEST CİHAZI: Gerilim giderme işlemi yapılmış yüzeyin kumlama yoğunluğunuölçmek için kullanılan cihazı,ALMEN TUTUCULAR: Gerilim giderme işlemi yapılmış yüzeyin kumlama yoğunluğunuölçmek için kullanılan plakaların tutucu aparatları,BASINÇLI TEMİZLİK: Yüzeylerin aşındırıcılarla bombardıman edilerek temizlenmesini,BİLYALI KUMLAMA: Yüzey temizliğinde aşındırıcı olarak bilye kullanılmasını,ÇAPAK GİDERME: Parçalar üzerindeki çeşitli nedenlerle oluşmuş çapaklarıntemizlenmesini,DAYANIM ÖMRÜ: Yay, dişli gibi ürünlerin efektif kullanım sürelerini,GERİLİM GİDERME: Malzemelerin çeşitli yöntemlerle yorulma dayanımının artırılmasını,GRİT: Yüzey temizliğinde kullanılan keskin köşeli aşındırıcıları,HAVALI GERİLİM GİDERME: Shot Peening işleminin basınçlı hava ve nozulluaparatlarla temizlenmesini,HAVALI KUMLAMA: Basınçlı hava ile birlikte aşındırıcıların püskürtme nozulu iletemizlenecek ürün üzerine bombardıman edilerek temizlenmesini,ISCO: Uluslararası meslek sınıflandırma standardını,ISLAK KUMLAMA: Yüzey temizlik işleminin aşındırıcı ile birlikte su ile yapılmasını,KANATLI GERİLİM GİDERME: Akumple parçaların demontasyon yapılmadan özelprosesle lokal olarak yorulma dayanımının artırılmasını,KİMYASAL BİLEŞİMLER: Vibrasyonlu temizleme sistemlerinde kullanılan aşındırıcıtaşlarla birlikte daha etkili yüzey temizliği elde etmek için kullanılan sıvıları,KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM: Çalışanı, yürütülen işten kaynaklanan, sağlık vegüvenliğini etkileyen bir veya birden fazla riske karşı koruyan; çalışan tarafından giyilen,takılan veya tutulan, bu amaca uygun olarak tasarımı yapılmış tüm alet, araç, gereç vecihazları,KULLANMA KILAVUZU: Bir malzeme hakkında imalatçı tarafından hazırlanan vemalzemenin kullanımına ilişkin şartların belirtildiği dokümanı,KUM GİDERME: Kumlama işleminde özellikle döküm parçaların ilk döküm kumlarınıntemizliğini,© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2013 Sayfa 3

Metal Kumlama İşçisi (Seviye 4)Ulusal Meslek Standardı…………. / Yönetim Kurulu Onay Tarihi/00Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. NoKUM İLE TEMİZLİK: Yüzeylerin silis kumu ile basınçlı sistemlerle kumlanmasını,KUMLAMA MAKİNASI: Yüzey temizliği yapılması istenen parçaların çeşitliaşındırıcılarla otomatik türbinlerle temizlendiği kapalı sistem makinaları,KUMLAMA ODASI: Daha çok büyük aksamların kumlama işlemlerinin yapıldığı emişhavalandırma-geridönüşüm sisteminin kurulduğu kapalı alanı,KUMLAMA: Aşındırıcıların temizlenecek yüzeye türbinli sistemlerle veya basınçlı hava ilepüskürtülerek istenen temizlik derecesinin sağlanmasını,KURU BUZ İLE TEMİZLEME: Daha çok sıcak kalıp,demonte edilmesi zor parçalarınbulundukları yerde kuru buz püskürtülerek temizlenmesini,KURUTMA: Vibrasyonlu sistemlerde parçaların kurutulmasını,MUKAVEMET: Cisimlerin kendilerine uygulanan kuvvet ve gerilmelere karşı dayanmakabiliyetini,PROSEDÜR: Bir faaliyeti veya süreci gerçekleştirmek için belirlenen yolu ortaya koyanişyerine ait kalite sistem dokümanını,RİSK DEĞERLENDİRMESİ: İş yerinde var olan yada dışarıdan gelebilecek tehlikelerinbelirlenmesi, bu tehlikelerin riske dönüşmesine yol açan faktörler ile tehlikelerdenkaynaklanan risklerin analiz edilerek derecelendirilmesi ve kontrol tedbirlerininkararlaştırılması amacıyla yapılması gereken çalışmaları,RİSK: Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma ya da zararlı sonuç meydana gelmeihtimalini,SARF MALZEMESİ/AŞINDIRICILAR: Her türlü yüzey temizliğinde kullanılan farklışekil ve özellikteki silis kumu, bakır cürufu, çelik bilye, kuru buz, tel parçacıkları, cam küre,cam grit, alüminyum oksit, seramik bilye, kumlama sodası vb. malzemeyi,SERİ TEMİZLEME: Genellikle vibrasyonlu sistemlerde çok fazla parçanın aynı andatemizlenmesini,SERTLEŞTİRME: Parçaların kumlama veya gerilim giderme ile yüzey sertliklerininartırılmasını,SHOT PEENİNG: Yorulmaya maruz kalan parçaların yorulma dayanımlarını artırmak ve içgerilmelerini elimine etmek için uygulanan çok özel prosesi,TALİMAT: Detay çalışmaların kim tarafından, nasıl, nerede ve ne zaman yapılacağınıbelirten iş yerine ait kalite sistem dokümanını,TAŞLAMA İZİ GİDERME: Parçaların üzerindeki işleme izlerinin giderilmesiTEHLİKE: İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek, çalışanı veya işyerinietkileyebilecek zarar veya hasar verme potansiyelini,© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2013 Sayfa 4

Metal Kumlama İşçisi (Seviye 4)Ulusal Meslek Standardı…………. / Yönetim Kurulu Onay Tarihi/00Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. NoTEMİZLEME VERİMİ: Yüzeyin temizlik derecesini,TOLERANS: Kabul edilebilecek ölçü ile standart ölçü arasındaki fark veya hata payını,TS: Türk Standartlarını,TSE: Türk Standartları Enstitüsünü,TÜRBİN PALETİ: Otomatik kumlama makinelerinde aşındırıcıların malzeme yüzeyineyüksek hızla bombardıman edilmesini sağlayan türbin kanatlarını,TÜRBİN: Otomatik kumlama makinelerinde aşındırıcıları malzeme yüzeyine yüksek hızlabombardıman eden aksam,YORULMA DAYANIMI: Daha çok yorulmaya maruz kalan yay, dişli gibi parçalarınyorulma mukavemetini,ifade eder.© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2013 Sayfa 5

Metal Kumlama İşçisi (Seviye 4)Ulusal Meslek Standardı…………. / Yönetim Kurulu Onay Tarihi/00Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. NoİÇİNDEKİLER1. GİRİŞ ................................................................................................................................. 72. MESLEK TANITIMI ....................................................................................................... 82.1. Meslek Tanımı ............................................................................................................ 82.2. Mesleğin Uluslararası Sınıflandırma Sistemlerindeki Yeri ................................... 82.3. Sağlık, Güvenlik ve Çevre ile ilgili Düzenlemeler ................................................... 82.4. Meslek ile İlgili Diğer Mevzuat ................................................................................. 92.5. Çalışma Ortamı ve Koşulları .................................................................................... 92.6. Mesleğe İlişkin Diğer Gereklilikler .......................................................................... 93. MESLEK PROFİLİ ........................................................................................................ 103.1. Görevler, İşlemler ve Başarım Ölçütleri ............................................................... 103.2. Kullanılan Araç, Gereç ve Ekipman ...................................................................... 193.3. Bilgi ve Beceriler ...................................................................................................... 193.4. Tutum ve Davranışlar ............................................................................................. 204.ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE BELGELENDİRME .............................................. 22© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2013 Sayfa 6

Metal Kumlama İşçisi (Seviye 4)Ulusal Meslek Standardı…………. / Yönetim Kurulu Onay Tarihi/00Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No1. GİRİŞMetal Kumlama İşçisi (Seviye 4) ulusal meslek standardı 5544 sayılı Mesleki YeterlilikKurumu (MYK) Kanunu ile anılan Kanun uyarınca çıkartılan “Ulusal Meslek StandartlarınınHazırlanması Hakkında Yönetmelik” ve “Mesleki Yeterlilik Kurumu Sektör KomitelerininKuruluş, Görev, Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik” hükümlerine göreMYK’nın görevlendirdiği Hak-İş Konfederasyonu Koordinasyonunda Çelik-İş Sendikasıtarafından hazırlanmıştır.Metal Kumlama İşçisi (Seviye 4) ulusal meslek standardı, sektördeki ilgili kurum vekuruluşların görüşleri alınarak değerlendirilmiş, MYK Metal Sektör Komitesi tarafındanincelendikten sonra MYK Yönetim Kurulunca onaylanmıştır.© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2013 Sayfa 7

Metal Kumlama İşçisi (Seviye 4)Ulusal Meslek Standardı…………. / Yönetim Kurulu Onay Tarihi/00Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No2. MESLEK TANITIMI2.1. Meslek TanımıMetal Kumlama İşçisi (Seviye 4), iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini alarak, çevre korumamevzuatı ve kalite yönetim sistemi dokümanlarına uygun olarak çalışan, çalışılan yeridüzenleyen, çalışma alet ve donanımının koruyucu ve talimatlı bakımlarını sağlayan,kumlama alanında iş programını yapan, çeşitli yöntem, ekipman ve sarf malzemesinikullanarak, makine parçalarının mekanik özelliklerini geliştirmek aynı zamanda kaplamaöncesi metal malzemelerin yüzeylerindeki toz, kir, boya atıkları ve oksitli tabakayıuzaklaştırarak istenilen pürüzlülükte ve parlaklıkta mekanik temizlik yapan nitelikli kişidir.Kumlaması yapılan iş parçasının kontrol edilmesi ve ivedilikle kaplama yapacak birime sevkedilmesinden ve yapılan işlemin raporlanmasından sorumludur.2.2. Mesleğin Uluslararası Sınıflandırma Sistemlerindeki YeriISCO 08: 8122Metal perdahlama, astarlama ve kaplama makinesi operatörleri2.3. Sağlık, Güvenlik ve Çevre ile ilgili Düzenlemeler4857 Sayılı İş Kanunu5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği KanunuAmbalaj Atıklarının Kontrolü YönetmeliğiAtık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin YönetmelikBinaların Yangından Korunması Hakkında yönetmelikÇalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında YönetmelikElle Taşıma İşleri YönetmeliğiEndüstriyel Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü YönetmeliğiGürültü YönetmeliğiGüvenlik ve Sağlık İşaretleri YönetmeliğiHazırlama, Tamamlama ve Temizleme İşleri Yönetmeliğiİlkyardım Yönetmeliğiİş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğiİş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliğiİşçi Sağlığı ve Güvenliği Tüzüğüİşyeri Bina ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık ve Güvenlik Önlemlerine İlişkin YönetmelikKatı Atıkların Kontrolü YönetmeliğiKişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında YönetmelikMakine Emniyeti YönetmeliğiPatlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması Hakkında YönetmelikTehlikeli Atıkların Kontrolü YönetmeliğiTS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim SistemiTS EN ISO 14001 Çevre Yönetim SistemiYangın YönetmeliğiYapı İşlerinde Sağlık ve Güvenlik YönetmeliğiAyrıca, iş sağlığı ve güvenliği ve çevre ile ilgili yürürlükte olan kanuni tüzük veyönetmeliklere uyulması ve konu ile ilgili risk değerlendirme yapılması esastır.© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2013 Sayfa 8

Metal Kumlama İşçisi (Seviye 4)Ulusal Meslek Standardı…………. / Yönetim Kurulu Onay Tarihi/00Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No2.4. Meslek ile İlgili Diğer MevzuatMesleğe ilişkin diğer mevzuat bulunmamaktadır.2.5. Çalışma Ortamı ve KoşullarıMetal kumlama işlemleri, uygun seviyede aydınlatılmış, gerekli emniyet tedbirleri alındığındauygun genişlikte kapalı alan ve yüksekte gerçekleştirilebilir. Çalışma ortamının olumsuzkoşulları arasında, ayakta çalışma, zorlamalı vücut pozisyonları, toz, gürültü, sıcaklık, ağıtkaldırma, yüksekten düşme, sert cisim çarpması sayılabilir. Metal kumlama işçisi ağır yükleriçin kaldırma taşıma araçlarını ve çalışma alanında faaliyetlerini yürütürken kişisel koruyucudonanımını kullanır. Mesleğin icrası esnasında iş sağlığı ve güvenlik önlemlerini gerektirenkaza ve yaralanma riskleri bulunmaktadır.2.6. Mesleğe İlişkin Diğer GerekliliklerMetal kumlama işçisi ( Seviye 4) 6331 sayılı İSG Kanununun 15. Maddesi gereğince sağlıkgözetimine tabi tutulur.© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2013 Sayfa 9

Metal Kumlama İşçisi(Seviye 4) …………………/……………/ 00Ulusal Meslek StandardıReferans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No3. MESLEK PROFİLİ3.1. Görevler, İşlemler ve Başarım ÖlçütleriGörevler İşlemler Başarım ÖlçütleriKod Adı Kod Adı Kod AçıklamaA.1.1A.1.2İş sağlığı ve güvenliği konusundaki normların anlaşılması için, işyerinindüzenlediği eğitimlere katılır.Yapılan işe uygun iş elbiseleri ve kişisel koruyucu donanımları kullanır.A.1İş sağlığı ve güvenliğikonusundaki yasal ve işyerineait kuralları uygulamakA.1.3A.1.4A.1.5A.1.6İSG koruma ve müdahale araçlarını uygun ve çalışır şekilde bulundurur.Yapılan çalışmaya ait uyarı işaret ve levhalarını talimatlar doğrultusundayerleştirir.Yapılan çalışmaya ait uyarı işaret ve levhalarını çalışma sırasında koruyarak işalanının ve işyeri personelinin güvenliğini sağlar.Aldığı eğitimlere uygun olarak çalışır.A.1.7Yaptığı çalışmalarda İSG kurallarını ön planda tutar.Aİş sağlığı ve güvenliği,yangın ve acil durumkurallarını uygulamakA.2A.3Risk etmenlerini belirlemek veazaltmakTehlike durumunda acildurum prosedürleriniuygulamakA.2.1A.2.2A.2.3A.3.1A.3.2Tehlikelerin belirlenmesi, risklerin değerlendirilmesi çalışmalarına katkıdabulunur.Risk faktörlerinin değerlendirilmesine yönelik çalışmalara katılarak, bunlarınazaltılmasına ait bilgi ve beceriyi edinir.Tehlike yaratabilecek durumları saptayarak hızlı bir şekilde önlem almaçalışmalarına katkıda bulunur.Anında giderilemeyecek türden tehlike durumlarını amirlerine ve yetkililere veyagereken durumlarda işletme dışında ilgili kurumlara bildirir.Makineye özel acil durum prosedürlerini uygular.A.4Acil çıkış prosedürleriniuygulamakA.4.1A.4.2Acil çıkış veya kaçış prosedürlerinin etkinliğini kontrol etmek üzere yapılanperiyodik çalışmalara, eğitimlere ve tatbikatlara katılır.Acil çıkışların önlerine, geçişi engelleyecek şekilde makine, ekipman ve malzemekonulmasını önler.A.4.3Acil durumlarda çıkış veya kaçış prosedürlerini uygular.© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2013 Sayfa 10

Metal Kumlama İşçisi (Seviye 4) …………………/……………/ 00Ulusal Meslek StandardıReferans Kodu / Onay Tarihi / Rev. NoGörevler İşlemler Başarım ÖlçütleriKod Adı Kod Adı Kod AçıklamaB.1.1Gerçekleştirilen işlemler ile ilgili çevresel etkilerin doğru bir şekilde saptanmasıçalışmalarına katılır.B.1Çevre koruma standart veyöntemlerini uygulamakB.1.2Çevre koruma gereklerine ve uygulamalarına yönelik periyodik eğitimlere katılır.B.1.3İş süreçlerinin uygulanması sırasında çevre etkilerini gözler ve zararlı sonuçlarınönlenmesi çalışmalarına katılır.B.2.1Dönüştürülebilen malzemelerin geri kazanımı için gerekli ayırma vesınıflandırmayı yapar.BÇevre koruma mevzuatınauygun çalışmakB.2Çevresel risklerinazaltılmasına katkıdabulunmakB.2.2B.2.3Verilen talimatlar doğrultusunda diğer malzemelerden ayrıştırdığı tehlikeli vezararlı malzemelerin, gerekli önlemleri alarak geçici depolamasını yapar.Yanıcı ve parlayıcı malzemelerin güvenli bir şekilde depolanmasını sağlar.B.2.4İşlem sırasında ve hazırlık aşamalarında kişisel koruyucu donanım ve malzemelerikullanır.B.2.5Üretim sırasında etrafa sıçrayan veya fırlayan talaşlara karşı kullanılacak uygundonanım, malzeme ve ekipmanı hazır bulundurur.B.3İşletme kaynaklarınıntüketiminde tasarruflu hareketetmekB.3.1B.3.2İşletme kaynaklarını tasarruflu ve verimli bir şekilde kullanır.İşletme kaynaklarının daha az ve verimli kullanımı için gerekli tespit ve planlamaçalışmalarında görev alır.© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2013 Sayfa 11

Metal Kumlama İşçisi (Seviye 4) …………………/……………/ 00Ulusal Meslek StandardıReferans Kodu / Onay Tarihi / Rev. NoGörevler İşlemler Başarım ÖlçütleriKod Adı Kod Adı Kod AçıklamaC.1İşe ait kalite gereklilikleriniuygulamakC.1.1C.1.2İşlem formlarında yer alan talimatlara ve planlara göre kalite gereklilikleriniuygular.Uygulamada izin verilen tolerans ve sapmalara göre kalite gerekliliklerini uygular.C.1.3Makine, tezgah, alet, donanım ya da sistemin kalite gerekliliklerine uygun çalışır.C.2.1Yapılacak işlemin türüne göre kalite sağlama tekniklerini uygular.C.2Kalite sağlamadaki teknikprosedürleri uygulamakC.2.2İşlemler sırasında kalite sağlama ile ilgili teknik prosedürleri uygulayarak, özelkalite şartlarının karşılanmasını sağlar.C.2.3Çalışmayla ilgili kalite ve fire/hata formlarını doldurur.CKalite yönetim sistemidokümanlarına uygunçalışmakC.3Yapılan çalışmaların kalitesinidenetim altında tutmakC.3.1C.3.2C.3.3Operasyon bazında çalışmaların kalitesini denetleme çalışmalarına katılır.Tezgah ve makinalar üzerinde yapılan ayarların uygunluğunu kontrol eder.Üretimi tamamlanan malzemelerin projeye/teknik özelliklere uygunluğunudenetler.C.4.1Çalışma sırasında saptanan hata ve arızaları yetkili kişilere bildirir.C.4.2Hata ve arızaları oluşturan nedenlerin belirlenmesine ve ortadan kaldırılmasınakatkıda bulunur.C.4Süreçlerde saptanan hata vearızaları engellemeçalışmalarına katılmakC.4.3C.4.4C.4.5Hata ve arıza gidermeyle ilgili prosedür ve yöntemleri uygular.Yetkisinde olmayan veya giderilemeyen hata ve arızaları amirlerine bildirir.Sürekli iyileştirme çalışmalarını her alanda uygulayarak, bu faaliyetler sırasındauygun problem çözme tekniklerini kullanır.C.4.6Ürün ve üretim süreci ile ilgili her türlü uygunsuzluğu amirlerine bildirir.© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2013 Sayfa 12

Metal Kumlama İşçisi (Seviye 4) …………………/……………/ 00Ulusal Meslek StandardıReferans Kodu / Onay Tarihi / Rev. NoGörevler İşlemler Başarım ÖlçütleriKod Adı Kod Adı Kod AçıklamaD.1.1Çalışmaların kesintisiz ve uygun şekilde sürdürülmesi için, iş alanınınuygunluğunu tespit eder.D.1Çalışma alanının özelliklerinibelirlemekD.1.2D.1.3İş alanının olumsuz özelliklerinin iyileştirilmesine katkıda bulunur.Çalışmanın türü ve kullanılan iş yöntemine göre düzeni sağlar.D.1.4Uygun olmayan parça veya malzeme alanını kontrol altında tutarak düzeninisağlar.D.2.1Yapılacak çalışma ile ilgili işlem formu ve yöntemlerine uygun olarak seçtiğimalzemeleri kullanıma hazırlar.DÇalışma alanınıdüzenlemekD.2Gerekli makine, donanım vemalzemeyi çalışmayahazırlamakD.2.2D.2.3Belirlenen işlemde kullanılacak, kontrol ve muayene araçlarını ve cihazlarını hazırhale getirir.Çalışma için gerekli aparat, makine ve donanımı çalışmaya hazır hale getirir.D.2.4Çalışma süresince kullanılacak malzeme, araç ve gereçlerin İSG kapsamındauygunluğunu denetler.D.3.1Çalışma alanını düzenleyerek temiz tutar.D.3.2Temizlik yaparken İSG kurallarını ön planda tutar.D.3İş bitiminde donanım ve işalanı temizliğini yapmakD.3.3D.3.4Kullanılan makine ve ekipmanı iş bitiminde temizleyerek kaldırır.İş güvenliğine zarar verebilecek maddelerin kullanımı sırasında gereken özenigöstererek belirlenmiş yerlerde uygun bir şekilde depolar.D.3.5Yapılan çalışma hakkında amirlerini ve ilgili operatörleri bilgilendirir.© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2013 Sayfa 13

Metal Kumlama İşçisi (Seviye 4) …………………/……………/ 00Ulusal Meslek StandardıReferans Kodu / Onay Tarihi / Rev. NoGörevler İşlemler Başarım ÖlçütleriKod Adı Kod Adı Kod AçıklamaF.1 İş programı yapmakF.1.1F.1.2F.1.3F.1.4F.1.5Bir önceki vardiyada yapılan iş ile ilgili teknik doküman ve projelere göre bilgialır.Yapılacak işin çeşidine göre personel ve ekipmanını kontrol ederek görevdağılımını yapar.Çalışma ortamının İSG açısından uygunluğunu kontrol ederek gerekli tedbirlerinalınmasını sağlar.İşlemlerle ilgili kontrol formlarını ve diğer dokümanları doldurur.İş programını amirlerine onaylatır.F.2.1Depo ve ambardaki malzeme stoklarını düzenli olarak takip ederek eksilen veyabiten malzemeyi amirlerine bildirir.F.2.2Kumlanacak malzemenin ebatlarına ve cinsine göre kumlama yöntemine kararverir.FHazırlık yapmakF.2.3Kumlama yöntemine göre aşındırıcı malzemenin cinsine ve tane büyüklüğünekarar verir.F.2.4Proje için gereken malzemeleri depodan buldurarak teknolojik özelliklerine ve işeuygunluğuna dikkat eder.F.2Malzeme ve ekipmanıhazırlamakF.2.5F.2.6Kullanılacak makine, ekipman ve sarf malzemesinin işe uygunluğunu denetler.Açık alanda yapılacak kumlamanın alanını talimatlara göre belirler.F.2.7Açık havada yapılacak kumlama çalışmalarında sarf malzemesinin çevreye zararvermemesi için tedbirler alır.F.2.8Açık alanda yapılacak kumlama için gerekli makine ve teçhizatın sevkini sağlar.F.2.9Kumlama atölyesinde yapılacak çalışma için kumlanacak iş parçalarınıngetirilmesini sağlar.F.2.10Islak kumlama için kumun nemlendirilmesini sağlar.© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2013 Sayfa 15

Metal Kumlama İşçisi (Seviye 4) …………………/……………/ 00Ulusal Meslek StandardıReferans Kodu / Onay Tarihi / Rev. NoGörevler İşlemler Başarım ÖlçütleriKod Adı Kod Adı Kod AçıklamaG.1.1Kumlamada kullanılacak sarf malzemesinin kum haznesine yüklemesini yaptırır.G.1.2Kompresörü çalıştırarak talimatlara uygun çalışma basıncını ayarlar.G.1Püskürtme ile kumlamayapmakG.1.3G.1.4Kumlama şiddetini ölçerek fazla ise kum tane büyüklüğünü ve kompresörbasıncını kontrol eder.Kumlamaya başlamadan önce kendisi ve ekip arkadaşlarının kişisel koruyucutedbirleri almalarını sağlar.G.1.5Kumlanacak malzemeyi konumlandırır.GKumlama yapmak(Devamı var)G.1.6G.1.7Talimatlara uygun olarak kumlama işlemini gerçekleştirir.Yapılan işlemi raporlayarak amirlerine bilgi verir.G.2.1Kumlanacak malzemeleri talimatlara uygun olarak tambur içerisine elle ya dakaldırma ve taşıma araçları ile yerleştirir.G.2.2Tambur içerisine talimatlara uygun miktarda sarf malzemesi yerleştirilmesinisağlar.G.2Kumlama Makinesi/Tamburdakumlama yapmakG.2.3G.2.4Talimatlarda belirtilen süre kadar kumlama yaparak makinenin boşaltılmasınısağlarKumlanan malzemeyi ve sarf malzemesini birbirinden ayrılmasını sağlar.G.2.5Kumlanan malzemeyi kalite standardına göre karşılaştırma yapar.G.2.6Kumlanan malzemeyi sevk ederek raporlar.© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2013 Sayfa 16

Metal Kumlama İşçisi (Seviye 4) …………………/……………/ 00Ulusal Meslek StandardıReferans Kodu / Onay Tarihi / Rev. NoGörevler İşlemler Başarım ÖlçütleriKod Adı Kod Adı Kod AçıklamaG.3.1ISO 8501-1 Standardına göre yaptığı kumlama işlemini kıyaslama yapar.G.3.2Kimyasal temizleme banyolarını hazırlar.G.3.3Çözünebilir taneciklerle yapılan kumlama işlemi sonrasında yüzeyde kalantanecikleri nitrik asit banyosunda çözündürülerek malzeme yüzeyindenuzaklaştırılmasını sağlar.G.3.4Kumlama sonrası ısıl işlem uygulanacak malzemeyi ilgili birime sevk eder.G Kumlama yapmak G.3Kumlama sonrası işlemleriyapmakG.3.5Basınçlı kumlama yöntemleri sonrası makine ve ekipmanları aşınma düzeylerinikontrol eder.G.3.6Metal malzemeleri ıslak kumlama sonrası, kaplama yapmadan önce kurutmafırınında talimatlara uygun olarak kurutulmasını sağlar.G.3.7Kumlama sonrası etrafa dağılan sarf malzemelerinin toparlanması sağlar.G.3.8Kullanılmış sarf malzemesini uygun eleklerde elenmesini sağlar.G.3.9Kumlama işlemi sonrası kullanılmış sarf malzemesini depoya kaldırılmasınısağlar.© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2013 Sayfa 17

Metal Kumlama İşçisi (Seviye 4) …………………/……………/ 00Ulusal Meslek StandardıReferans Kodu / Onay Tarihi / Rev. NoGörevler İşlemler Başarım ÖlçütleriKod Adı Kod Adı Kod AçıklamaH.1Meslek ile ilgili toplantı,seminer, sempozyum gibifaaliyetlere katılmakH.1.1H.1.2Ürün ve sistem tanıtım toplantılarına katılır.Bağlı bulunduğu meslek kuruluşunun aktivitelerini takip eder.HMesleki gelişime ilişkinfaaliyetleri yürütmekH.2Meslek ile ilgili yayınları vegelişmeleri takip etmekH.2.1H.2.2H.3.1Sektör yayınlarını zamanında takip eder.Hizmet içi ve işbaşı eğitimlerine katılır.Yardımcı elemanları eğitir.H.3Yardımcı elemanlara eğitimvermekH.3.2Yardımcı elemanların meslekle ilgili sempozyum ve seminerlere katılmasınısağlar.H.3.3Yayınları takip etmelerini sağlar.© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2013 Sayfa 18

Metal Kumlama İşçisi (Seviye 4) ………………/ ………….. / 00Ulusal Meslek StandardıReferans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No3.2. Kullanılan Araç, Gereç ve Ekipman1. Almen test cihazı2. Anahtar takımları3. Arıza iyileştirme raporları4. Bağlama aparatları5. Basınçlı hava hortumları6. Çeşitli sarf malzemeleri7. Elek8. Filtreler9. Hava kurutma düzeneği10. Hava tankı11. Kaldırma ve taşıma araçları12. Kişisel koruyucu donanım (baret, koruyucu burunlu ayakkabı, uzun konçlueldiven, kulak tıkacı, koruyucu gözlük, koruyucu elbise, maske)13. Kompresör14. Kum püskürtme memesi15. Kumlama kabini16. Kumlama maskesi17. Kumlama nozulu18. Kumlama tabancası19. Kumlama tamburu20. Kumpas21. Kürek22. Madeni yağ23. Manometre24. Su hortumu25. Süreç takip formları26. Temel el aletleri27. Terazi28. Toz toplama ünitesi29. Üretim raporları30. Zaman rolesi3.3. Bilgi ve Beceriler1. Acil durum bilgisi2. Alarm ve tehlike işaretleri bilgisi3. Analitik düşünme yeteneği4. Araç, gereç ve ekipman bilgisi5. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisi6. El becerisi7. İnisiyatif kullanma becerisi8. İş sağlığı ve güvenliği bilgisi© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2013 Sayfa 19

Metal Kumlama İşçisi (Seviye 4) ………………. / …………. / 00Ulusal Meslek StandardıReferans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No9. İşyeri çalışma prosedürleri bilgisi10. Kalite güvence /yönetim bilgisi11. Kalite kontrol metotları bilgisi12. Kayıt tutma ve raporlama bilgi ve yeteneği13. Koordinasyon ve organizasyon bilgi ve becerisi14. Kusur belirleme ve giderme yöntem bilgi ve becerisi15. Makine ve gereçleri kullanım bilgi ve becerisi16. Malzeme bilgisi17. Meslek matematiği bilgisi18. Mesleki elektrik bilgisi19. Mesleki resim bilgi ve becerisi20. Mesleki terim bilgisi21. Meslekle ilgili mevzuat bilgisi22. Mukavemet ve sızdırmazlık deney bilgisi23. Öğrendiklerini aktara bilme yeteneği24. Öğrenme ve kendini geliştirme yeteneği25. Ölçme ve kontrol bilgisi26. Problem çözme yeteneği27. Proje bilgisi28. Risk analizi bilgi ve becerisi29. Standart ölçüler bilgisi30. Yangına müdahale tekniklerini ve yangın söndürücülerini kullanma bilgisi3.4. Tutum ve Davranışlar1. Acil ve stresli durumlarda soğukkanlı olmak2. Amirine doğru ve zamanında bilgi aktarmak3. Bilgi ve tecrübesi dahilinde karar vermek4. Çalışma donanımı ve makinelerin durumunu dikkatle denetlemek5. Çalışma zamanını iş emrine uygun şekilde etkili ve verimli kullanmak6. Çevre, kalite ve İSG mevzuatında yer alan düzenlemeleri benimsemek7. Deneyimlerini iş arkadaşlarına aktarmak8. Detaylara özen göstermek9. Dikkatli ve titiz olmak10. Doğal kaynak kullanımı ve geri kazanım konusunda duyarlı olmak11. Eğitmeye ve öğretmeye istekli olmak12. Görevi ile ilgili yenilikleri takip etmek ve izlemek13. İşyeri hiyerarşi ilişkisine saygı göstermek14. İşyerine ait araç, gereç ve ekipmanın kullanımına özen göstermek15. Kendi ve diğer kişilerin güvenliğini gözetmek16. Korunması gereken malzeme ve gereçlerin korunmasını özenle yapmak17. Mesleki gelişim için araştırmaya açık olmak18. Olumsuz çevresel etkileri belirlemek19. Sorumluluklarını bilmek ve yerine getirmek© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2013 Sayfa 20

Metal Kumlama İşçisi (Seviye 4) ………………. / …………. / 00Ulusal Meslek StandardıReferans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No20. Süreç kalitesine özen göstermek21. Talimat ve kılavuzlara harfiyen uymak22. Taşıma ve kaldırma donanımını doğru şekilde kullanmak23. Tehlike durumlarında ilgilileri bilgilendirmek24. Tehlike durumlarını dikkatle algılayıp değerlendirmek25. Temizlik, düzen ve işyeri tertibine özen göstermek26. Vardiya değişimlerinde etkili, açık ve doğru şekilde bilgi paylaşmak© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2013 Sayfa 21

Metal Kumlama İşçisi (Seviye 4) ………………. / …………. / 00Ulusal Meslek StandardıReferans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No4. ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE BELGELENDİRMEMetal Kumlama İşçisi (Seviye 4) meslek standardını esas alan ulusal yeterliliklere görebelgelendirme amacıyla yapılacak ölçme ve değerlendirme, gerekli çalışma şartlarınsağlandığı ölçme ve değerlendirme merkezlerinde yazılı ve/veya sözlü teorik ve uygulamalıolarak gerçekleştirilecektir.Ölçme ve değerlendirme yöntemi ile uygulama esasları bu meslek standardına görehazırlanacak ulusal yeterliliklerde detaylandırılır. Ölçme ve değerlendirme ilebelgelendirmeye ilişkin işlemler Mesleki Yeterlilik, Sınav ve Belgelendirme Yönetmeliğiçerçevesinde yürütülür.© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2013 Sayfa 22

Metal Kumlama İşçisi (Seviye 4) ………………. / …………. / 00Ulusal Meslek StandardıReferans Kodu / Onay Tarihi / Rev. NoEk: Meslek Standardı Hazırlama Sürecinde Görev Alanlar1. Meslek Standardı Hazırlayan Kuruluşun Meslek Standardı EkibiAli Cengiz GÜL – Genel Başkan Yardımcısı, HAK-İŞ – Genel Başkan, ÇELİK-İŞRecep AKYEL – Genel Eğitim Sekreteri, ÇELİK-İŞŞahin SERİM - Mesleki Eğitim Uzmanı, HAK-İŞRıdvan GÜNAY – Uzman, HAK-İŞ2. Teknik Çalışma Grubu Üyeleri2.1. Meslek Standartları Hazırlama Grubu ÜyeleriMehmet PANCAR – Teknik Öğretmen - Teknik Öğretmen, Payas TEML / HATAYMehmet POLAT – Teknik Öğretmen, Payas Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi / HATAYYasin KOCABIYIK – Teknik Öğretmen, Payas Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi / HATAY2.2. Meslek Standardının Hazırlanmasına Katkıda Bulunanlarİsmail BARIN – İSDEMİR Eğitim Müdürü - İskenderun / HATAYRıdvan TIRAK – Mak.Müh.,Yolbulan Metal A.Ş / HATAYHüseyin TEKE - Mak.Müh.,Yolbulan Metal A.Ş / HATAYHalil KARTAL – MMK Atakaş Metalürji A.Ş. / HATAYAyhan ÇAYLAK – Mak. Müh.-İlhan Boru Profil ve Haddecilik Ltd. Şti. / HATAYErdal AKBAL –Mak. Müh- Yücel Boru Profil Sanayi A.Ş. / HATAYSerdar TÜRKER –Teknik Öğretmen- Türker Torna / HATAYSedat MACİT – Macit Makine Mühendislik / HATAYTurgut TANLAK –İnsan Kaynakları Şefi- Ekinciler Demir Çelik A.Ş./ HATAYErkan UÇAR –Mak. Müh.- Yazıcı Demir Çelik A.Ş / HATAY3. Görüş İstenen Kişi, Kurum ve KuruluşlarAdana Sanayi OdasıAnkara Sanayi OdasıAnkara Ticaret OdasıBirleşik Metal İşçileri SendikasıBursa Ticaret ve Sanayi OdasıDevrimci İşçi Sendikaları KonfederasyonuEge Bölgesi Sanayi OdasıEreğli Demir Çelik Fabrikaları T.A.S.Gazi Üniversitesi Mühendislik FakültesiGazi Üniversitesi Mimarlık FakültesiGazi Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Metal BölümüHacettepe Üniversitesi Mühendislik Fakültesiİskenderun Demir Çelik A.Şİstanbul Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleriİstanbul Sanayi Odasıİstanbul Teknik Üniversitesi İşletme Fakültesiİstanbul Teknik Üniversitesi Kimya-Metalürji Fakültesiİstanbul Ticaret Odasıİstanbul Üniversitesi Mühendislik Fakültesi© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2013 Sayfa 23

Metal Kumlama İşçisi (Seviye 4) ………………. / …………. / 00Ulusal Meslek StandardıReferans Kodu / Onay Tarihi / Rev. NoKarabük Üniversitesi T. E. F. Metal Eğitimi BölümüKaradeniz Teknik Üniversitesi Metalürji ve Malzeme Mühendisliği BölümüKüçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresiMarmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Metal Öğretmenliği BölümüODTÜ Metalürji ve Malzeme Mühendisliği BölümüSakarya Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Metal Eğitimi BölümüT.C. Başbakanlık Türkiye İstatistik KurumuT.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik BakanlığıT.C. Milli Eğitim BakanlığıT.C. MEB Hayat Boyu Öğrenme Genel MüdürlüğüT.C. MEB Mesleki ve Teknik Eğitim Genel MüdürlüğüT.C. MEB Talim ve Terbiye Kurulu BaşkanlığıT.C. MEB Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel MüdürlüğüT.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji BakanlığıTMMOB Metalürji Mühendisleri OdasıTürk Metal SendikasıTürkiye Metal Sanayicileri SendikasıTürk Mühendis ve Mimar Odaları BirliğiTürkiye Alüminyum Sanayicileri DerneğiTürkiye Demir Çelik Üreticileri DerneğiTürkiye Döküm Sanayicileri DerneğiTürkiye Elektrikli Vinç İmalatçıları DerneğiTürkiye Esnaf ve Sanatkârları KonfederasyonuTürkiye İhracatçılar MeclisiTürkiye İşçi Sendikaları KonfederasyonuTürkiye İş Kurumu İş ve Meslek Danışmanlığı İdaresi BaşkanlığıTürkiye İşveren Sendikaları KonfederasyonuTürkiye Odalar ve Borsalar BirliğiYıldız Teknik Üniversitesi Kimya-Metalurji FakültesiYükseköğretim Kurulu Başkanlığı4. MYK Sektör Komitesi Üyeleri ve UzmanlarProf. Dr. Süleyman TEKELİ,Şeref ÜNVER,Yunus KISA,Mete ÇANKAYA,Muhsin ŞAŞMAZ,Çağatay KESTİR,Serpil ÇİMEN,Başkan (Yükseköğretim Kurulu)Başkan Vekili (Milli Eğitim Bakanlığı)Üye (Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı)Üye (Sanayi ve Ticaret Bakanlığı)Üye (Ulaştırma Bakanlığı)Üye (Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı)Üye (Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği)© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2013 Sayfa 24

Metal Kumlama İşçisi (Seviye 4) ………………. / …………. / 00Ulusal Meslek StandardıReferans Kodu / Onay Tarihi / Rev. NoAhmet YARDIMCI,Turgut Ramazan TANLAK,Miray VURMAY,Şahin SERİM,Dr. Aykut ENGİN,Hacı Ali EROĞLU,Firuzan SİLAHŞÖR,Fatma GÖKMEN,Genel Müdürlüğü)Üye (Türkiye Esnaf ve Sanâtkarları Konfederasyonu)Üye (Türkiye İhracatçılar Meclisi)Üye (Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu)Üye (Hak İşçi Sendikaları Konfederasyonu)Üye (Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu)Üye (Mesleki Yeterlilik Kurumu)Başkan Yardımcısı V. (Mesleki Yeterlilik Kurumu)Sektör Komitesi Temsilcisi (Engelli ve yaşlı Hizmetleri5. MYK Yönetim KuruluBayram AKBAŞ, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı TemsilcisiDoç. Dr. Ömer AÇIKGÖZ, Milli Eğitim Bakanlığı TemsilcisiProf. Dr. Mahmut ÖZER, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı TemsilcisiBaşkanBaşkan VekiliÜyeBendevi PALANDÖKEN, Kamu Kurumu Nit. Meslek Kuruluşları TemsilcisiDr. Osman YILDIZ, İşçi Sendikaları Konfederasyonları TemsilcisiMustafa DEMİR, İşveren Sendikaları Konfederasyonu TemsilcisiÜyeÜyeÜye© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2013 Sayfa 25