Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programı ve Klavuzu

T.C.MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞITALİM VE TERBİYE KURULU BAŞKANLIĞIİLKÖĞRETİM 1, 2 VE 3. SINIFLARHAYAT BİLGİSİ DERSİÖĞRETİM PROGRAMI VE KILAVUZUANKARA – 20091

İÇİNDEKİLERSayfaTÜRK MİLLÎ EĞİTİMİNİN GENEL AMAÇLARI ……………………………… 41. HAYAT BİLGİSİ DERS PROGRAMI HAKKINDA……………………………… 51.1. Giriş……………………………………………………………………………… 51.2. Programın Vizyonu ……………………………………………………………….. 91.3. Programın Temel Yaklaşımı ve Yapısı……………………………………………. 91.3.1. Öğrencilere Kazandırılacak Beceriler ……………………………………. 171.3.2. Temalar…………………………………………………………………… 401.3.3. Hayat Bilgisi Dersinde Atatürkçülük Konuları ………………………….. 411.3.4 Ara Disiplinlerle Bağlantılar ……………………………………………... 461.4. Öğrenme-Öğretme Süreci ………………………………………………………… 631.4.1. Öğrenme Stilleri ………………………………………………………….. 651.4.2. Zekâ Alanları …………………………………………………………….. 671.4.3. Kavramlar ……………………………………………………………….. 691.4.4. Öğrenme-Öğretme Etkinliğini Uygulama ……………………………….. 731.4.5. Öğretmenin Rolü ………………………………………………………… 741.4.6. Programın Süresi…………………………………………………………. 751.4.7. Belirli Gün ve Haftalar …………………………………………………... 761.4.8. Okul ve Aile İlişkisi ……………………………………………………… 771.5. Hayat Bilgisi Dersinde Ölçme ve Değerlendirme ……………………………....... 781.5.1. Etkinlik ve Ölçme Değerlendirme Örnekleri…………………………… 812. HAYAT BİLGİSİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI2.1. Birinci Sınıf ……………………………………………………………………….2.1.1. Okul Heyecanım………………………………………………………….. 1012.1.2. Benim Eşsiz Yuvam …………………………………………………....... 1142.1.3. Dün, Bugün, Yarın ……………………………………………………….. 1252.2. İkinci Sınıf ………………………………………………………………………..2.2.1. Okul Heyecanım …………………………………………………………. 1322.2.2. Benim Eşsiz Yuvam ……………………………………………………... 1442.2.3. Dün, Bugün, Yarın ……………………………………………………….. 1602.3. Üçüncü Sınıf ……………………………………………………………………...2.3.1. Okul Heyecanım …………………………………………………………. 1702.3.2. Benim Eşsiz Yuvam ……………………………………………………... 1812.3.3. Dün, Bugün, Yarın ……………………………………………………….. 1963. KAYNAKÇA……………………………………………………………………………. 2062

TABLOLAR LİSTESİTABLO-1 Hayat Bilgisi Dersi Programının Çatısı ……………………………………… 11TABLO-2 Programın Ögeleri …………………………………………………………… 13TABLO-3 Hayat Bilgisi Dersi Programı’na İlişkin Beceriler, Temalar,Ara Disiplinler ve Kişisel Nitelikler …………………………………………. 16TABLO-4 Kazanımların Becerilere Göre Dağılımı …………………………………. 27TABLO-5 Kazanımların Kişisel Niteliklere Göre Dağılımı…………………………….. 37TABLO-6 Hayat Bilgisi Dersi Kazanımlarının Atatürkçülük KonularıylaEşleştirilmesi ………………………………………………………………… 41TABLO-7 Hayat Bilgisi Dersi Kazanımlarının Ara DisiplinKazanımlarıyla Eşleştirilmesi………………………………………………… 46TABLO-8 Hayat Bilgisi Dersi Programı’nda Öğrenme-Öğretme SürecininÖrgütlenmesi ………………………………………………………………… 64TABLO-9 Hayat Bilgisi Dersi Programı’nda Yer AlanKavramlar……………………………………………………………………..TABLO-10 Hayat Bilgisi Dersi Programı’nda Öğretmenin Rolü ……………………....... 74TABLO-11 Kazanım Sayılarına Göre Temalar İçin Gereken Süre ………………………. 75Sayfa703

TÜRK MİLLÎ EĞİTİMİNİN GENEL AMAÇLARI1739 Sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu’na göre Türk Millî Eğitiminin Genel Amaçları:1. Genel AmaçlarMadde 2.Türk Millî Eğitiminin genel amacı, Türk milletinin bütün fertlerini;1. Atatürk inkılâp ve ilkelerine ve Anayasada ifadesini bulan Atatürk milliyetçiliğinebağlı; Türk milletinin millî, ahlâkî insanî, manevî ve kültürel değerlerini benimseyen, koruyanve geliştiren; ailesini, vatanını, milletini seven ve daima yüceltmeye çalışan; insan haklarınave Anayasanın başlangıcındaki temel ilkelere dayanan demokratik; lâik ve sosyal bir hukukdevleti olan Türkiye Cumhuriyeti’ne karşı görev ve sorumluluklarını bilen ve bunları davranışhâline getirmiş yurttaşlar olarak yetiştirmek;2. Beden, zihin, ahlâk, ruh ve duygu bakımlarından dengeli ve sağlıklı şekilde gelişmiş birkişiliğe ve karaktere, hür ve bilimsel düşünme gücüne, geniş bir dünya görüşüne sahip, insanhaklarına saygılı, kişilik ve teşebbüse değer veren, topluma karşı sorumluluk duyan; yapıcı,yaratıcı ve verimli kişiler olarak yetiştirmek;3. İlgi, istidat ve kabiliyetlerini geliştirerek, gerekli bilgi, beceri, davranışlar ve birlikte işgörme alışkanlığı kazandırmak suretiyle hayata hazırlamak ve onların, kendilerini mutlukılacak ve toplumun mutluluğuna da katkıda bulunacak bir meslek sahibi olmalarınısağlamak;Böylece, bir yandan Türk vatandaşlarının ve Türk toplumunun refah ve mutluluğunuartırmak; öte yandan millî birlik ve bütünlük içinde iktisadî, sosyal ve kültürel kalkınmayıdesteklemek ve hızlandırmak ve nihayet Türk milletini çağdaş uygarlığın yapıcı, yaratıcıseçkin bir ortağı yapmaktır.4

1. HAYAT BİLGİSİ DERS PROGRAMI HAKKINDA1.1. GİRİŞDeğerli eğitimciler,Okula başlamadan önce çocukların dünyası, aileleriyle ve ailelerin çocuklarasağlayabildiği olanaklarla sınırlıdır. Okul, çocuklara yeni fırsatlar sunarak daha geniş birdünyaya açılmalarını sağlar. Çocuklar da okulla birlikte yeni insanlar tanımaya ve yenideneyimler edinmeye başlarlar.Hayat bilgisi dersi, toplu öğretim yaklaşımına dayalı olarak oluşturulmuş bir derstir.Çocukların hem kendilerini hem de içinde yaşadıkları toplumu ve dünyayı tanımaları içintasarlanan bu ders, 1924, 1936, 1948, 1968, 1998 ve 2005 ilköğretim programlarında yeralmıştır. 2009 yılı programında da aynı adla yer almaktadır.Hayat Bilgisi Dersi Programı, MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığıncaoluşturulan Hayat Bilgisi Özel İhtisas Komisyonu tarafından geliştirilmiştir. Bu program,ilköğretim okulu 1, 2 ve 3. sınıflarda öğrenim gören öğrencilerin;• Hayat bilgisi dersindeki kazanımlarını,• Bu kazanımlara hangi temalar çerçevesinde ve hangi öğrenme-öğretme durumlarındaerişebileceklerini,• Öğrenme-öğretme sürecinin ve sonuçlarının nasıl değerlendirileceğini içermektedir.Hayat bilgisi dersi programı üç bölümden oluşmaktadır:Birinci bölümde; Hayat bilgisi dersi programı hakkında genel bilgilere yer verilmiştir. Bubölümde giriş, programın vizyonu, temel yaklaşımı ve yapısı, öğrenme-öğretme süreci, ölçmeve değerlendirme alt başlıkları bulunmaktadır. İkinci bölümde; Hayat bilgisi programının ilkbölümde açıklanan özelliklere uygun olarak geliştirilen ve 1, 2, ve 3. sınıflarda ortak olan“Okul Heyecanım”, “Benim Eşsiz Yuvam”, “Dün, Bugün, Yarın” temaları, üçüncü bölümdeise kaynakça yer almaktadır.Hayat bilgisi dersi programı, öncelikle öğretmenlere, eğitim yöneticilerine ve müfettişlereyol gösteren bir belge olarak hazırlanmıştır. Bununla birlikte program, anne- babalara,velilere, ilgili diğer kişilere ve kurumlara yardımcı olacak niteliktedir. Program, Türkiye’dedeğişik yörelerdeki koşullar ve olanaklar dikkate alınarak hazırlanmıştır.Programda, öğrenme-öğretme sürecinde yararlanılabilecek etkinlik örneklerine yerverilmiş, ölçme ve değerlendirme için çeşitli önerilerde bulunulmuştur. Uygulamada buetkinliklerin aynen kullanılması gerekmez, programın felsefesine uygun olmak koşuluyla,öğretmenler de yeni etkinlikler geliştirebilirler. Bu nedenle program, uygulamaya aktarılırken(öğretmenler tarafından sınıfta veya kitap yazarları tarafından kitapta) sadece örneketkinliklerle yetinilmemelidir.Hayat bilgisi dersi programı hazırlanırken öncelikle mevcut durum aşağıda belirtilenkonular açısından gözden geçirilmiştir:• Anayasa, yasa ve yönetmeliklere göre Türk millî eğitiminin amaçları ve ilköğretiminamaçları yoluyla bireylere kazandırılmaya çalışılan nitelikler5

• Atatürk’ün öngördüğü eğitimsel amaçlar• Uluslararası kuruluşlara göre (örneğin UNESCO, UNICEF), eğitimle bireylerekazandırılmak istenen özellikler• Çeşitli ülkelerde eğitim süreciyle bireylere kazandırılmak istenen özellikler• Kalkınma planlarına göre (DPT) eğitim süreciyle bireylere kazandırılmak istenenözellikler• MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı özel ihtisas komisyonları (hayat bilgisi, fenve teknoloji, sosyal bilgiler, Türkçe, matematik) tarafından belirlenen beceriler.• 2005 yılında ülke genelinde uygulanmaya başlanılan Hayat Bilgisi Dersi Programı ileilgili çok sayıda değerlendirme çalışması yapılmıştır. Bunlardan bazıları şunlardır:a) 21-23 Mayıs 2008 tarihleri arasında gerçekleştirilen “İlköğretim Programları veDers Kitaplarının Değerlendirilmesi ve Değerlendirme Sonuçlarının Ortaöğretimile Paylaşılması Çalıştayı”,b) Programın uygulamasını yapan öğretmenlerden alınan değerlendirme raporları,c) Başkanlığımızca düzenlenen toplantıya katılan öğretmenlerden alınan görüşler,ç) Başkanlığımız uzmanlarının katılımıyla gerçekleştirilen okul ziyaretlerindekigözlem ve öğretmenlerden alınan görüşler,d) Ulusal düzeyde yapılan bilimsel kongrelerde sunulan ders ile ilgili bildiriler,e) Ders ile ilgili üniversitelerde yapılmış yüksek lisans ve doktora tezleri,f) Bilimsel dergilerde ders ile ilgili yayımlanmış makaleler,g) Sivil toplum kuruluşlarından alınan ders ile ilgili görüş ve öneriler.Yukarıda belirtilen konular çerçevesinde yapılan durum saptamasında, aşağıdabelirtilen ilkeler benimsenmiştir:• Hayat bilgisi dersi programı, öğretmen ya da konu merkezli değil, çocuk merkezliolmalı; çocuğun bakış açısını yansıtmalıdır.• Öğrenci kendisine sunulan bilgileri ezberleyerek, edilgen bir biçimde öğrenmeyeçalışmak yerine, öğrenme-öğretme sürecine aktif olarak katılmalıdır. Kendisinesunulan uyaranları yorumlamalı, anlamlandırmalı ve bilgiyi bizzat kendisiyapılandırmalıdır.• Program aracılığıyla öğrencilere kazandırılmak istenen temel bilgi ve beceriler, gerçekyaşamda çocuğun gereksinimleriyle örtüşmelidir. Hızla değişen ve eskiyen, genelliklede çocuğun yaşamında herhangi bir karşılığı olmayan bilgilere programda yerverilmesi gerekmez.• Program, bireyin yaşam kalitesini artıracak temel becerileri kazanmasına yardımcıolmalıdır. Olabildiğince çok miktarda bilgi depolamak yerine, çocuğun zihinselyeteneklerini ve kişiliğini her yönüyle geliştirmeye yönelik olmalıdır.• Hayat bilgisi dersleri yetişkinlere özgü bir “ciddiyet” içinde geçmek zorunda değildir.Aksine, okul ve ders programları çocuğun eğlenme gereksinimini de karşılamalıdır.Bu anlayışla, hayat bilgisi dersi çocuklar için oldukça eğlenceli ve çocukların zevklekatıldıkları bir ders olmalıdır.6

• Olaylar ve olgular yaşamın bütünlüğü içinde ele alınmalıdır. Olgular, analitik veatomistik bir yaklaşımla değil, çocukların gelişimsel özelliklerine de uygun birbiçimde bütüncül ve tematik bir yaklaşımla ele alınarak incelenmelidir.MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığında geliştirilmekte olan diğer derslerinprogramlarıyla hayat bilgisi dersi programının bütünleştirilmesi için çalışmalar yapılmıştır.Atatürkçülük ve ara disiplinlerle (psikolojik danışma ve rehberlik, spor kültürü ve olimpikeğitim, afetten korunma ve güvenli yaşam, kariyer bilinci geliştirme, insan hakları vevatandaşlık, sağlık kültürü, girişimcilik, özel eğitim) program arasındaki bağlantılarkurulmuş, programın bütünlüğü gözden geçirilmiştir.Bakanlığımız program geliştirme çalışmalarında katılımcılık ilkesine dayalı dinamikbir yaklaşımı esas almaktadır. Bu olgu, hızlı sosyal değişme süreçlerini yaşayan toplumlarınkendi eğitim sistemlerini küresel rekabete karşı sürekli canlı tutma hedefi açısından birzorunluluktur. Bu nedenle yukarıda ifade edilen değerlendirme çalışmalarındaki verilerdenhareketle, Hayat Bilgisi Dersi programı yeniden gözden geçirilerek Talim ve TerbiyeKurulu’nun 14/05/2009 tarih ve 70 sayılı kararı ile İlköğretim Hayat Bilgisi Dersi (1-3)Öğretim Programı kabul edilmiştir.7

Sevgili anne-babalar,Hayat Bilgisi Dersi Programı ile çocuğunuzun temel yaşam becerilerine ve istenen kişiselniteliklere sahip bireyler olarak yetişmelerini ve yaşamda kullanabilecekleri bilgilereulaşmalarını hedefledik.Bu hedefimizi gerçekleştirmek için Hayat Bilgisi Dersi Programı’nı çocuğu merkeze alanbir yaklaşımla hazırladık. Hareket noktamız, çocuğun doğal merak duygusunun, onunöğrenmelerine rehber olmasını sağlamaktır. Bundan dolayı bu programda öğretmenler,öğrencilere bilgileri hazır olarak sunmak yerine, onların çeşitli etkinlikler yapmalarınısağlayarak bilgiyi kendilerinin yapılandırmasına olanak tanıyacaklardır. Öğrenciler buetkinlikler sonucunda bilgiyi kendileri yapılandıracaklardır.Bu etkinliklerin planlanmasında ve gerçekleştirilmesinde anne-baba olarak sizlere debüyük sorumluluklar düşmektedir. Çocuğunuzun okuldaki öğrenmelerini takip ediniz.Etkinlikler bazen zaman alıcı gibi görünebilir. Ancak onların kısa sürede çok miktarda bilgiyidepolamaları yerine daha uzun sürede bilgiyi “anlayarak” kazanmalarını tercih ediniz.Önemli olan akademik başarının yanı sıra çocuklarımızın hayatta da başarılı bireylerolabilmeleridir. Sadece sınavlarda başarılı olmalarını ön plana çıkararak ve “Çocuğumuzunbilgi açısından geri kaldığını düşünüyoruz.” diyerek öğretmenler üzerinde baskıoluşturmayınız. Böyle bir durumda öğretmenler program dışına çıkarak bilgi merkezli biryaklaşım izlemeye yönelebilirler ve çocuğunuzun temel yaşam becerileri ve olumlu kişiselnitelikler kazanmalarını ikinci plana itebilirler.Programın ölçme-değerlendirme boyutunda da öğretmenlerimizle iş birliği yapmanızgerekebilir. Bu konuda öğretmenlerimize destek olunuz. Unutmayınız ki anne ve baba ya daveli katılımı öğrencilerin okul başarısını arttıran temel faktörlerden biridir.Hayat Bilgisi DersiÖzel İhtisas Komisyonu8

1.2. PROGRAMIN VİZYONUBu programın vizyonu, hayat bilgisi dersine ayrılan zamanın büyük bir bölümündeöğrencilerin kendi girişimleriyle gerçekleştirecekleri ve öğretmenlerin öğrencilere doğrudanbilgi aktarmak yerine sadece ve sadece yol göstereceği etkinlikler aracılığıyla,• Öğrenmekten keyif alan,• Kendisiyle, toplumsal çevresiyle ve doğa ile barışık,• Kendini, milletini, vatanını ve doğayı tanıyan, koruyan ve geliştiren,• Gündelik yaşamda gereksinim duyulan temel bilgilere, yaşam becerilerine ve çağıngerektirdiği donanıma sahip,• Değişikliklere dinamik bir biçimde uyum sağlayabilecek kadar esnek,• Mutlu bireyler yetiştirmektir.1.3. PROGRAMIN TEMEL YAKLAŞIMI VE YAPISIGeleneksel eğitim anlayışında öğrenciler, içleri bilgiyle doldurulabilecek boş kaplarolarak görülmektedir. Oysa öğrenciler okula çok farklı deneyimlerle ve düşüncelerle gelirler.Her öğrenci okula kendi deneyimlerini, alışkanlıklarını ve beğenilerini beraberinde getirir.Bundan dolayı bütün öğrencilerin aynı konuları aynı şekilde ve aynı düzeyde öğrenmeleribeklenemez. Başka bir deyişle, her öğrenci kendisine sunulan uyarıcıları kendi deneyimlerinebağlı olarak anlamlandırır ve bilgiyi kendine göre yapılandırır. Bu da her öğrenciye kendiöğrenmesinden sorumlu olmasını gerektirir.Yapılandırmacı kuram, öğreneni merkeze alan bir kuramdır. Çünkü her birey yeni birbilgiyi, önceki bilgi, beceri ve yaşantılarının süzgecinden geçirerek yeniden yorumlamakta vebilgiyi kendi zihninde oluşturmaktadır. Bu anlayışa göre öğrenme de, eski bilgilerimizin yenideneyim ve yaşantıların ışığında yeniden yorumlanması ve yapılandırılmasıdır.Yapılandırmacı öğrenme kuramına göre;• Öğrenciler öğrenme ortamına kendilerine özgü ön bilgi ve inançlarlagelirler.• Öğrenme, toplumsal etkileşimle desteklenir.• Anlamlı öğrenme, gerçek öğrenme etkinlikleri/görevleri sonucugerçekleşir.• Öğrenme, öğrenme ortamına olduğu kadar öğrencilerin ön bilgi, tutumve amaçlarına da bağlıdır.• Öğrenme pasif bir süreç değil öğrencinin öğrenme sürecine katılımınıgerektiren aktif, sürekli ve gelişimsel bir işlemdir. İnsanlar amaçları olan veöğrenmelerini kontrol eden varlıklardır.• Bilgi, her birey tarafından eşsiz bir şekilde hem kişisel hem de sosyalolarak yapılandırılır.• İnsanlar dünyayı anlamlandırmaya çalışırlarken yapılandırdıkları yenibilgileri değerlendirirler ve yeni bilgileri özümleyebilir, düzenleyebilir veyareddedebilirler.9

Bu prensiplere uygun bir öğrenme ortamı oluşturabilmek için, öğrenene kendiöğrenme stratejilerini belirleme ve kendi teknolojisini üretme fırsatı vermelidir. Teknoloji;etkin öğrenme, amaçlı öğrenme, özgün öğrenme ve iş birlikli öğrenme amacıylakullanılmalıdır. Öğrencilere ön bilgilerini sınama, yanlışlarını düzeltme ve hatta yerine,yenilerini koyma fırsatı verecek zengin öğrenme yaşantıları sunulmalıdır.Özetle Yapılandırmacılık:• Öğretmeye değil, öğrenmeye önem verir.• Öğrenen, özerkliğini ve inisiyatifini destekler ve kabul eder.• Öğrenenleri, irade ve amaç sahibi varlıklar olarak görür.• Öğrenmeyi süreç olarak düşünür.• Öğrenenin araştırmasını destekler.• Öğrenmede deneyimin kritik rolünü onaylar.• Öğrenenlerin doğal merakını destekler.• Öğrenenlerin zihinsel modelini hesaba katar.• Performansı ve öğreneni değerlendirirken anlayışı vurgular.• Kendini bilişsel teorinin ilkeleri içinde görür.• Öngör, yarat ve analiz et gibi bilişsel terminolojiden yararlanır.• Öğrenenin “nasıl” öğrendiğini dikkate alır.• Öğrenenin, diğer öğrenenlerle ve öğretmenle iletişim içerisinde olmasını destekler.• Birlikte öğrenmeyi destekler.• Öğrenenleri gerçek dünya durumlarına katar.• Öğrenmenin gerçekleştiği bağlama önem verir.• Öğrenenin inançları ve tutumlarını göz önünde bulundurur.• Öğrenenlere yeni bilgi oluşturma ve gerçek deneyimlerden anlam çıkarma fırsatını sağlar.10

2009 Hayat Bilgisi Dersi Programı’nda insan, biyolojik, psikolojik, sosyal ve kültürelyönleriyle bir bütün olarak ve değişimin hem öznesi hem de nesnesi olarak ele alınmıştır. Bunoktadan hareketle “birey”, “toplum” ve “doğa” olmak üzere üç ana öğrenme alanıbelirlenmiş, değişim de bütün bu öğrenme alanlarını kuşatan daha genel bir boyut olarakdüşünülmüştür. Gerçek yaşamda bu öğrenme alanlarının içerikleri ve değişim iç içedir; bunlarsadece eğitim-öğretim amacıyla yapay olarak birbirinden ayrılabilir. Hayat bilgisi dersi içinözellikle benimsenen toplu öğretim yaklaşımının da bir gereği olarak, bu öğrenme alanlarınıaynı anda kuşatabilen üç tema belirlenmiştir. Programda tema adları; “Okul Heyecanım”,“Benim Eşsiz Yuvam” ve “Dün, Bugün, Yarın” olarak kararlaştırılmıştır (TABLO-1 ).TABLO-1: Hayat Bilgisi Dersi Programı’nın ÇatısıOKUL HEYECANIMBİREYTOPLUMDOĞABİREYTOPLUMDOĞABENİM EŞSİZYUVAM- YAŞAM BECERİLERİ- KİŞİSEL NİTELİKLER- ARA DİSİPLİNLER- DİĞER DERSLERLEİLİŞKİLERBİREY-TOPLUM-DOĞADÜN, BUGÜN, YARINHayat Bilgisi Dersi Programı’nda çocukların temel yaşam becerilerinin yanı sıra,olumlu kişisel nitelikler geliştirmeleri amaçlanmıştır. Bunlara ek olarak çocukların sosyalbilgiler , fen ve teknoloji derslerine temel oluşturacak nitelikte bilgilere de sahip olmalarıbeklenmektedir. Dolayısıyla programda bu ögeler (öğrencilerin temel yaşam becerileri veolumlu kişisel nitelikler geliştirmelerine yardımcı olmak, sosyal bilgiler ve fen ve teknolojiderslerine temel oluşturacak bilgiler kazanmalarına fırsat yaratmak), belirlenen temalarlabütünleştirilecek şekilde “kazanımlar” oluşturulmuştur.11

Kazanımlar, çocukların doğrudan gözlenebilir davranışlarının yanı sıra, bilgi, beceri,tutum ve değerleri de içeren ifadelerdir. Kazanımlar belirlenirken konu bütünlüğünden çok,beceriler esas alınmıştır. Programda yer alan kazanımların, öğrenciler tarafındangerçekleştirilecek etkinlikler aracılığıyla elde edilmesi söz konusudur. Bu nedenle deöğrenme-öğretme etkinlikleri, bu programın en kritik ögesidir. İleride daha ayrıntılı birbiçimde açıklanacağı gibi, programda kazanımların türüne ve niteliğine göre uygun ölçmearaçlarının kullanılmasına izin veren bir yaklaşım benimsenmiştir.Programda hayat bilgisi dersi ile diğer derslerin kazanımları ve ara disiplinlere aitkazanımlar arasında da ilişkiler gözetilmiştir.Tablo- 2’de programın yapısı ve ögeleri ile ilgili daha ayrıntılı bilgiler sunulmuştur.12

Tema: Birbiri ile ilişkili ünite, konuve kavramların bir bütün olarakgörülebildiği, öğrenmeyi organizeeden yapıdır.Tablo 2: Programın ÖgeleriTEMA : OKUL HEYECANIM (3. SINIF)Kişisel nitelikler: öğrenme-öğretmen sürecindebecerilerinin yanı sıra öğrencilere kazandırılacakolumlu değerlerdir.Açıklamalar:Kazanımlaretkinlikler vetemaların, kişiselnitelikler, diğerdersler, aradisiplinler vebecerilerleilişkilendirilmesiniBeceriler; uygun öğrenme veöğretme ortamında bireyin hazırbuluşluk düzeyine göre düşünsel vedavranışsal bir çabaya girmesi sonucubir işi kolaylıkla ve ustalıkla, sürekliyapabilir hale gelmesidir.KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.3.6. Başkalarının duyarlılıklarına saygıgöstererek kendi ihtiyaçlarını, isteklerini vegörüşlerini ifade eder. Başkalarına Saygılı Olmak“Beyin fırtınası” tekniği ile “saygı” kavramınınanlamını bulmaları sağlanır. Öğrencilerinyaşantılarından örnekler vermeleri istenir. Buörneklerden olumlu olanlarını canlandırılır. İletişim becerisini geliştirmeye yöneliktir. Dürüstlük, adalet, saygı ve sabır üzerinde durulacaktır. Rehberlik ve Psikolojik Danışma (13a) A. 3.6 kazanımı için Türkçe dersi Konuşma öğrenme alanı:Kendini Sözlü Olarak İfade Etme (Kazanım 14) A.3.5 ve A.3.6 numaralı kazanımlar sözlü sunum iledeğerlendirilebilir.A.3.7. Arkadaşlarının yanlı davranışlarını farkeder ve yanlılık içermeyen davranışlar sergiler.A.3.8. Öğretmeni, okul çalışanları ve arkadaşlarıile ilişkilerinde gerektiğinde sorun çözmebecerisini kullanır. Yanlı Ara Davranışlarla disiplinler: Program Nasıl hazırlama Baş Edebilirim?Yanlı davranışların sürecinde göz önünde konu olduğu bulundurulan çeşitli senaryolarverilir. ana Öğrenciler disiplinlerle bu açık senaryoları ve kapsayıcı canlandırırlar.Öğrencilerebiçimdecanlandırmaörtüşen diğersırasındadisiplinlerdirne hissettiklerive böyle durumlarda ne yapabilecekleri sorulur.Cevaplar doğru davranış örnekleriylekarşılaştırılarak değerlendirilir. Ben Sorun ÇözebilirimÖğretmeni, okul çalışanları ve arkadaşları ileilişkilerinde karşılaşabilecekleri sorunlarla ilgili üçayrı senaryo oluşturmaları istenir her birsenaryodaki sorunu canlandırarak sorun çözmebecerilerini kullanmaları sağlanır. Öz Yönetim (Etik Davranma) becerisini geliştirmeyeyöneliktir. Doğruluk ve saygı üzerinde durulacaktır.[!] Yaş, cinsiyet ve bedensel engele yönelik yanlı davranışlardankaçınılması üzerinde durulacaktır. Problem Çözme becerisini geliştirmeye yöneliktir. A.3.7 ve A.3.8 numaralı kazanımlar gözlem formu iledeğerlendirilebilir.Etkinlikler: Kazanımları gerçekleştirmekamacıyla belli teknik ve yöntemlere göredüzenlenen davranışlar bütünüdür.Ölçme Değerlendirme: Ölçme vedeğerlendirme, eğitim- öğretim sürecinive sonucunu izleyerek 13 aksaklıklarızamanında tespit ve düzenleme işidir.

Programın öncelikli amacı, öğrencilerin temel yaşam becerilerini kazanmalarına veolumlu kişisel nitelikler geliştirmelerine yardımcı olmaktır. Bununla birlikte hayat bilgisidersinde öğrenciler aynı zamanda 4 ve 5. sınıf programlarında yer alan sosyal bilgiler , fen veteknoloji derslerine temel oluşturabilecek bilgileri de kazanacaklardır.BECERİLERProgram ile öğrencilerin şu becerileri kazanmalarına yardımcı olunacaktır:1. Eleştirel düşünme2. Yaratıcı düşünme3. Araştırma4. İletişim5. Problem çözme6. Bilgi teknolojilerini kullanma7. Girişimcilik8. Türkçeyi doğru, etkili ve güzel kullanma9. Karar verme10. Kaynakları etkili kullanma10.1. Zaman, para ve materyal kullanma10.2. Bilinçli tüketici olma10.3. Çevre bilinci Geliştirme ve çevredeki kaynakları etkili kullanma10.4. Planlama ve üretim11. Güvenlik ve korunmayı sağlama11.1. Sağlık ve güvenlik kurallarına/ prosedürlerine uyma11.2.Doğal afetlerden korunma11.3. Trafikte güvenliğini sağlama11.4. Hayır diyebilme11.5. Sağlığını koruma12. Öz yönetim12.1. Etik davranma12.2. Eğlenme12.3. Öğrenmeyi öğrenme12.4. Amaç belirleme12.5. Kendini tanıma ve kişisel gelişimini izleme12.6. Duygu yönetimi12.7. Kariyer planlama12.8. Sorumluluk12.9. Zamanı ve mekânı doğru algılama)12.10.Katılım, paylaşım, işbirliği ve takım çalışması yapma12.11.Liderlik12.12.Farklılıklara saygı duyma13. Bilimin temel kavramlarını tanıma13.1. Değişim13.2. Etkileşim13.3. Neden – sonuç ilişkisi13.4. Değişkenlik/benzerlik13.5. Karşılıklı bağımlılık13.6. Süreklilik13.7. Korunum14. Temalarla ilgili temel kavramları tanıma14

KİŞİSEL NİTELİKLERHayat Bilgisi Dersi Program’ı ile öğrencilerin aşağıdaki kişisel nitelikleri ve değerlerigeliştirmelerine yardımcı olunacaktır:- Öz saygı- Öz güven- Toplumsallık- Sabır- Hoşgörü- Sevgi- Saygı- Barış- Yardımseverlik- Doğruluk- Dürüstlük- Adalet- Yeniliğe açıklık- Vatanseverlik- Kültürel değerleri koruma ve geliştirmeARA DİSİPLİNLERProgram ayrıca aşağıda belirtilen ara disiplinlere özgü kazanımlarla da bütünleştirilmiştir:- Afetten korunma ve güvenli yaşam- Girişimcilik- İnsan hakları ve vatandaşlık- Kariyer bilinci geliştirme- Özel eğitim- Rehberlik ve psikolojik danışma- Sağlık kültürü- Spor kültürü ve olimpik eğitimHayat bilgisi dersinde öğrencilerin geliştirmeleri beklenen beceriler, kişisel niteliklerve değerler, ara disiplinlere ilişkin kazanımlar ve bütün bunların ilişkili olduğu temalar,TABLO-3’te özetlenmiştir.15

TABLO-3: Hayat Bilgisi Dersi Programı’na İlişkin Beceriler, Temalar, Ara Disiplinlerve Kişisel NiteliklerBECERİLEREleştirel Düşünme, Yaratıcı Düşünme, Araştırma, İletişim, ProblemÇözme, Bilgi Teknolojilerini Kullanma, Girişimcilik, Türkçeyi DoğruEtkili Ve Güzel Kullanma, Karar Verme, Kaynakları Etkili Kullanma,Güvenlik Ve Korunmayı Sağlama, Özyönetim, Bilimin TemelKavramlarını Tanıma, Temalarla İlgili Temel Kavramları TanımaTEMALAROkul HeyecanımBenim Eşsiz YuvamDün, Bugün, YarınARA DİSİPLİNLERAfetten korunma ve güvenli yaşam,Girişimcilik,İnsan hakları ve vatandaşlık,Kariyer bilinci geliştirme,Özel eğitim,Rehberlik ve psikolojik danışma,Sağlık kültürü,Spor kültürü ve olimpik eğitimKİŞİSELNİTELİKLERÖzsaygı,Özgüven,Toplumsallık,Sabır,Hoşgörü,Sevgi, Saygı,Barış,Yardımseverlik, Doğruluk,Dürüstlük,Adalet,YeniliğeAçıklık,VatanseverlikKültürelDeğerleriKoruma VeGeliştirme16

1.3.1. Öğrencilere Kazandırılacak BecerilerÖğrenciler, becerileri ve becerilerle ilgili kazanımları, karşılaştıkları nesneler, olaylarve materyaller hakkındaki bilgileri işlemekte kullanırlar. Bu beceriler geliştirilmedikçe,çocukların anlayarak temalarla ilgili sonuçlara ulaşmaları söz konusu olmamaktadır. Bunedenle; ilköğretimde hayat bilgisi eğitiminin temel görevlerinden birisi, öğrencilerin bubecerileri kazanmalarına yardımcı olmaktır. Beceri kazanmada nasıl bir yol izleneceğiönceden bilinirse, öğrencilerin bu becerileri kazanmalarına yardımcı olunabilir. Becerikazanma bazen kendiliğinden bazen de aktif bir süreç sonucu gerçekleşmektedir. Becerilerinkazanılması sırasında öğrencilerde görülen değişikliklerin nasıl gerçekleştiği kesin değildir.Ancak araştırma sonuçları bu durumun olgunlaşma ve deneyim kazanma ile birlikteoluştuğunu göstermektedir. Ayrıca eğitimde çocuğa uygun yaşantı ortamları sağlanırsabecerilerin daha çabuk gelişeceği yönünde kanıtlar vardır. Ancak bu, gelişmenin zihinselolgunluk sınırı bulunmadığı anlamına gelmez. Bu konuda öğretmene düşen görev,öğrencilerinin bu becerileri kazanmaları için gerekli koşulları ve teşviki sağlamaktır.Becerilerin kazanılması sürecinde öğrenciler aşağıda belirtilen aşamalardan, bulunduklarıgelişim düzeylerine uygun olanları geçeceklerdir.1. Eleştirel Düşünme• Bildiklerini ve bilmediklerini, ayırt etme.• Bildiklerinin doğruluğunu belirleme• Olguların nedenlerini sorgulama• Olaylar ve olgular arasında ilişki kurma• Sunulan bilginin doğruluğunu ve bütünlüğünü belirleme• Sunulan bilgideki mantıksızlıkları ve yanlış akıl yürütmeleri tanımlama• Gerçekler ve kanaatler (olgular ve fikirler) arasındaki farkı fark etme• Bir eylemin veya davranışın değerini ya da uygunluğunu değerlendirmek içinmantıklı ölçütleri teşhis etme• Fikirler ve görüşler arkasındaki mantığı ifade etme• Yargıya varma ve mantıklı sonuçlara ulaşma2. Yaratıcı Düşünme• Özgünlük ve yeni fikirler oluşturma• İmgeleme• Sıra dışı bağlantılar kurma• Sezgi, duygu ve tutkulara açık olma• Risk alma, cesaret gösterme ve meydan okuma3. Araştırma• Soru sorma• Gözlem yapma• Tahmin etme• Veri toplama17

4. İletişim• Verileri kaydetme• Verileri düzenleme• Verileri açıklama• Araştırma sonuçlarını sunma• Dinleme• Duygularını ve düşüncelerini yazılı, sözlü veya beden diliyle ifade etme• Geri bildirim alma-verme• İletişim araçlarını kullanma• Davranışsal incelikler sergileme• Tartışma• Bağlantı kurma• Açık fikirli olma• İkna etme• Ortak bir amaç çevresinde toplanma5. Problem Çözme• Problemi fark etme• Problemin kime ait olduğunu belirleme• Problemi aydınlatmak için uygun sorular oluşturma• Problemi tanımlama ve açıklama• Probleme özgü bilgi kaynaklarını tanıma• Probleme yönelik çözüm seçenekleri belirleme• Her çözüm yolunun muhtemel sonuçlarını düşünme• En uygun yolu seçme• Problemin çözümünde, yardıma gereksinim olup olmadığını belirleme• Uygun çözüm yolunu uygulama6. Bilgi Teknolojilerini Kullanma• Yönergeyi kullanarak bilgisayarı işletme• Farklı kaynaklardan toplanmış bilgiyi kaydetme, biçimlendirme, tekrarkullanma• Biçimlendirdiği bilgiyi sunma• Metin, grafik, renk, ses efektleri kullanarak çoklu ortamda rapor hazırlama• Telefonu ve televizyonu kullanarak bilgiye ulaşma• Günlük hayatta ulaşabildiği teknolojik ürünleri amacına uygun olarakkullanma• Bilgiyi bulma• Bilgiyi kullanılabilir biçimde planlama• Kütüphaneden ve yazılı kaynaklardan yararlanma• Toplumdaki bilgi kaynaklarını kullanma18

• Toplumdaki bireylerle görüşmeler yapma• Yerel gazeteleri kullanma• Bilgiye ulaşabilmek için gerekli her türlü kaynağı, araç ve gereci kullanma7. Girişimcilik• Grubun henüz fark edilmeyen ortak ihtiyaçlarına duyarlı olma• Risk alma• Yeni fikirlere, bilgi ve becerilere açık olma• Kendini olası eleştirilere ve başarısızlıklara açık tutma• Kaybetmeyi göze alarak yenilikleri deneme cesareti gösterme ve bundan zevkalma8. Türkçeyi Doğru, Etkili ve Güzel Kullanma• Türkçeyi doğru kullanma• Anlaşılabilir bir biçimde konuşma ve yazma• Doğru anlayıp anlamadığını kontrol etme• Okunaklı bir şekilde yazma• Etkili bir şekilde dinleme• Türkçeyi, duruma uygun olarak kullanma9. Karar Verme• Hangi konuda karar vereceğini belirleme• Karar alternatifleri üretme• Verilebilecek kararların sonuçlarını düşünme• Değerleri betimleme• En uygun kararı verme• Kararı uygulama• Verdiği kararın ve sonuçlarının sorumluluğunu üstlenme10. Kaynakları Etkili Kullanma10.1. Zaman, Para ve Materyal Kullanma• Zamanı öğrenmek için saati kullanma• Takvimleri kullanma ve anlama• Günlük zamanı takip etme• Yapılacak işleri öncelik sırasına koyma ve tanımlama• Paranın mal ve hizmet satın alma işlevini tanıma• Paranın sınırlı bir kaynak olduğunu fark etme• Tasarruf yaparak para biriktirmenin, daha büyük harcama gerektirenihtiyaçları karşılayabilmekle ilişkisini kavrama• Yeterince para biriktirinceye kadar isteklerini erteleme19

• Parayı doğru sayma• Alışveriş yaparken parayı kullanma• İhtiyaçlarla istekler arasındaki farkı ayırt etme• İşi tamamlama aşamalarını ve iş için kullanılacak araç ve gereçleri tanıma• Okul çevresindeki ve evdeki araç - gereçleri tanıma ve listeleme• Okulda ve evde kullanılan eşyalara, araçlara ve yardımcı materyalleregereken dikkati gösterme• Okul çevresinde ve evde kullanılan eşyaların, araçların ve yardımcımateryallerin işlevlerini açıklama10.2. Bilinçli Tüketici Olma• Elektrik, su vb. kaynakları tutumlu kullanma• Tüketici olarak belli haklara sahip olduğunu kavrama• Haklarını nasıl kullanacağını ve hakları ihlâl edildiğinde kime/nereyebaşvurabileceğini açıklama• Reklâmlarla tüketici hakları arasında ilişki kurma• Reklâmlar yoluyla isteklerinin nasıl yönlendirildiğinin farkında olma• Tüketim yaparken bütçesine göre ihtiyaçlarına öncelik verme• Bilinçli tüketicinin ayırt edici özelliklerini belirleme ve uygulama• İhtiyaçlarını önceden tespit etme ve önem sırasına göre sıralayarakliste yapma• Satın alınan ürünleri temiz, düzgün kullanma ve iyi saklama• Tutumlu olma• Verilen harçlıklarla haftalık, aylık bütçeler yapma• Gereksiz yere para harcamama• Yiyecek ve içeceklere özen gösterme• Açıkta satılan yiyeceklerden uzak durma• Gazlı içecekler yerine mümkün olduğu kadar süt, ayran ve doğalmeyve sularını tercih etme• Çok fazla abur-cubur tüketmeme• Beslenme çantasına evde hazırlanmış doğal gıdalar ve taze meyvekoyma10.3. Çevre Bilinci Geliştirme ve Çevredeki Kaynakları Etkili Kullanma• Yaşadığı çevre ile bir bütün olduğunu fark etme• İnsanla çevre arasındaki karşılıklı etkileşimi görme• Çevreye zarar vermenin kendine zarar vermek olduğunu kavrama• Kendi kültürünü ve başkalarının kültürlerini keşfetme ve kültürünfarklılıklarını veya benzerliklerini tanıma• Kültürel eserleri koruma10.4. Planlama ve Üretim• Proje üretmek için uygun alanlar ve problemler seçme• Grup için gerçekçi amaçlar belirleme• Sorunun çözümü için proje hazırlama• Gelecekte ortaya çıkabilecek eğilimleri tahmin etme20

• Projede kullanılacak kaynakları belirleme• Başarılacak görevleri belirleme• Görevleri öncelik sırasına koyma• Bir planı ya da kararı takip etme ve uygulama• Zamanı etkili bir biçimde yönetme11.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama11.1. Sağlık Güvenlik Kurallarına/Prosedürlerine Uyma• Güvenliğe yönelik olumlu tutumlara sahip olma• Acil durumlarda çıkış kapılarını ve özellikle yangın çıkış yerlerini bilme• Güvenlik prosedürlerini ve ilkelerini bilme• Acil durumlarda sığınma alanlarını bilme• İlk yardım bilgilerini bilme• Temiz ve güvenli bir çalışma çevresi oluşturma• Güvenlik kurallarını ve sağlıklı olma ilkelerini açıklama• Sağlığı ve güvenliği için kişisel sorumluluğunu açıklama11.2. Doğal Afetlerden Korunma• Doğal afetlerin verebileceği zararları fark etme• Doğal afetlere hazırlıklı olma• Doğal afetlerden korunmak için yetişkinler eşliğinde uygulama yapma• Ülkemizde ve farklı ülkelerde meydana gelen doğal afetlerin farkında olma• Doğal afetlerin yaratabileceği maddî ve manevî etkileri bilme11.3. Trafikte Güvenliğini Sağlama• Kavşaklarda sağ-sol ayrımı yapma• Yolda dönülecek noktaları öğrenme• Tek başına yürüyüş yapabilme• Bazı davranışların trafikte tehlike anlamına geldiğini kavrama• Trafikte görme ve görülme kavramlarını tanıma• Koştuğu zaman başkaları tarafından görülmesinin zorlaştığını, bunun datrafikte bir risk oluşturduğunu kavrama• Trafik işaret ve levhalarını tanıma , kullanma• Trafikteki çeşitli sesler arasındaki farklılıkları ayırt etme• Hava koşullarının, gece ve gündüzün trafikteki etkilerini fark etme• Araçta emniyet kemeri kullanma11.4. Hayır Diyebilme• Suçluluk duymaksızın “hayır” diyebilme• “Hayır” deme ve niçin hayır dediğini açıklama: “Hayır, … çünkü…”• Reddedip nedenini açıkladıktan sonra bunun yerine başka bir seçenek sunma21

11.5. Sağlığını Koruma• Uyku, aşı olma, dengeli ve düzenli beslenme, kişisel bakım, spor, temizlik, ilkyardım, acil durumlarda başvurulacak kişileri/yerleri bilme• Temel ihtiyaçları tanıma (beslenme, uyku, barınma)12. Öz Yönetim12.1. Etik Davranma• Toplumsal kurallara uyma• Günlük yaşantısında etik davranışlar sergileme.• Tercihlerinde etik değerleri ön plana çıkarma• Zor durumlarda bile etik davranışlar sergileme• Başkalarının kişisel haklarına saygı gösterme• Etik olmayan davranışlarla mücadele etme• Yaş, cinsiyet, ırk gibi yanlı davranışlara neden olan eğilimleri fark etme ve butür yanlılıklar içermeyen davranışlar sergileme• Farklı sosyal, kültürel ve dinî gruplara ait kişilerle etkileşimde bulunma, bukişileri yargılamadan kabul etme• Bedensel veya zihinsel engelli bireylerle etkileşimde bulunma, bu kişileriyargılamadan kabul etme12.2. Eğlenme• Eğlenmenin çalışmak kadar doğal bir ihtiyaç olduğunu kabul etme• Çalışmak ve eğlenmek için gereken zamanı ayırma• Eğlenmek için uygun kişi, zaman ve yerleri belirleme• Dinî bayramlar ve millî bayramların bireysel ve toplumsal paylaşımlar içinuygun zamanlar olduğunu algılama• Doğum günleri, düğünler, hafta sonu, yarı yıl ve yaz tatillerinin bireysel vetoplumsal paylaşımlar için uygun zamanlar olduğunu algılama• Müze, tarihî yer ve doğa gezilerinin, pikniklerin, hobilerin (kitap okuma,müzik dinleme, resim yapma, el sanatları, sinema, tiyatro) eğlenmeye aracılıkettiğini / eğlenme yolları olduğunu fark etme12.3. Öğrenmeyi Öğrenme• Öğrenme sürecini anlama ve nasıl öğrenmeyi tercih ettiğine yönelik bir modeloluşturma• Kişisel tercihlerini, güçlü yanlarını ve bunları sürekli geliştirmenin önemininfarkına varma• Sorular sorma• Öğrenme araçlarını uygun bir şekilde kullanma• Öğrenme stratejileri seti oluşturma (soru sorma, okuma stratejileri, bilgiyeulaşma ve geliştirme yolları, hafıza geliştirme teknikleri, zor durumlardakaldığında ne yapacağını bilme)• Olumlu bir öğrenme ortamı yaratma22

12.4. Amaç Belirleme• Yapabildiklerini ve yapamadıklarını tanıma• Gerçekten ulaşmak istediği şeyleri hayal etme• Yaşantısıyla uyumlu amaçlar seçme• Amaçlarını yazılı hâle getirme• Her bir amaca nasıl ulaşabileceğini planlama• Amaca ulaşmada karşılaşılabilecek zorlukları belirleme• Amaca ulaşmak için kimlere başvurabileceğini bilme• Amacın gerçekleşmesi için yeterli süreyi belirleme• Amaca ulaşıldığında nasıl ödüllendirileceğini belirleme12.5. Kendini Tanıma ve Kişisel Gelişimini İzleme• Vücudunu tanıma• Duygularını tanıma• Diğer bireylerle benzerlik ve farklılıklarını bilme• Diğer bireylerden güçlü ve zayıf yanlarını bilme• Kendi değerlerini tanıma• Fiziksel değişimini fark etme ve izleme• Duygusal değişimini fark etme ve izleme12.6. Duygu Yönetimi• Duygularını tanıma• Başkalarının duygularını tanıma (görerek, duyarak ve sorarak)• Temel duyguları (korku, öfke, mutluluk, üzüntü) ifade eden sözcükleri uygunbir biçimde kullanma• Duygularının, vücudunu nasıl etkilediğini fark etme• Kendi duygularının başkaları üzerindeki etkilerini fark etme• Arkadaşlarının davranışlarının kendi duygularını nasıl etkilediğini fark etme• Öfkesini denetleyebilme yollarını bilme ve gerektiğinde kullanma12.7. Kariyer Planlama• Kendi üstünlüklerini ve zayıflıklarını tanıma• Kendi özelliklerinin hangi mesleğe uygun olduğunu fark etme• Formal eğitimle ve genel yaşam deneyimleriyle kazanılan becerileri tanıma,betimleme• Zaman içinde itibar gören mesleklerin nasıl değiştiğini fark etme• Günümüzde önemli ve gerekli meslekleri tanıma• Gelecekteki koşullara göre yeni mesleklere ihtiyaç olabileceğini fark etme vebunların neler olabileceğini tahmin etme12.8.Sorumluluk• Yaşamın farklı boyutlarındaki sorumluluklarının farkına varma ve sorumluluküstlenmenin kişisel gelişimi açısından önemini açıklama• Zamanında ve düzenli olarak derslere girme gibi uygun çalışma standartlarınıuygulama23

• Ödevlerini tamamlayarak kendi çalışmalarının sorumluluğunu üstlenme• Verilen görevleri, yetenekleri ölçüsünde elinden geldiğince en iyi şekildeyapma• Üretken bir biçimde çalışma ve görevlerini aksatmadan yerine getirme• Davranışlarının sonuçlarını üstlenme• Başkalarının haklarını çiğnemeden kendi ihtiyaçlarını karşılama• Toplumsal sorumlulukların yerine getirilmesinde bilgi edinme, plan yapma,örgütlenme ve harekete geçme sürecinin önemini kavrama• Daha iyi bir dünya için kendi yaş grubundakilerin de sorumlulukları olduğunufark etme12.9. Zamanı ve Mekânı Doğru Algılama• Grafik yorumlama• Zaman ifadelerini doğru kullanma• Görsel materyalleri okuma• Verilen alanlara ait kroki, şekil çizme• Basit planlar yapma• Takvim, saat bilgisi edinme• Geçmiş, şimdiki ve gelecek zamanı ayırt etme• Zaman planı yapma• Ana yön ifadelerini doğru kullanma12.10. Katılım, Paylaşım, İş Birliği ve Takım Çalışması Yapma• Başkalarıyla iş birliği yaparak çalışma ve plan yapma• Grupla, problem ve çatışma çözme becerilerini uygulama• Üyelerin güçlü ve zayıf yanlarını tanıma ve takım oluşturmak için güçlüyanları kullanma• Konuşmalarıyla ve davranışlarıyla başkalarına saygı gösterme• Geri bildirim verme• Geri bildirim alma ve kabul etme• Amaçlara ulaşmak ve başarılar elde etmek için birbirlerine destek olma veödüllendirme• Gerektiğinde yardıma koşma ve yardım isteme• Demokrasi kültürünün gerçekleşmesine katkıda bulunma12.11. Liderlik• Vizyon ve amaç belirleme, bunları tasarlama• Grubu bir fikre ya da duyguya inandırma• Grup üyeleri arasındaki anlaşmazlıkları çözme ve müzakerecilik• Üyeleri ortak amaç doğrultusunda güdüleme ve yol gösterme• Ödüller belirleme• Grup hakkında olumlu bir imaj yaratma ve başka grupların desteğini sağlamakiçin sağlam bir temel oluşturma• Eleştirilere karşı grubu savunma• Başka gruplarla iş birliği oluşturma ve diğer gruplardan destek sağlama24

• Akranlarıyla veya kendisinden küçüklerle çalışırken etkili gözetim/yönetimbecerilerini kullanma• Bir görevin tamamlanması için sorumluluk alma• Belli amaçlara ulaşmak için insanları örgütleme• Liderin, dürüstlüğü ve yeterliliği ile grubunda güven ve inanç kazanması12.12. Farklılıklara Saygı Duyma• Aynı, benzer ve farklı sözcüklerini anlama ve ayırt etme• Tüm insanların benzer ve farklı özellikleri olabileceğini fark etme• Farklılıkların yaşamı zenginleştirdiğini kavrama• Farklılığın göreceli bir kavram olduğunu fark etme• Engelli insanların farklı gereksinimlerine karşı duyarlı olma13. Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma13.1. Değişim• Çevresindeki her varlığın sürekli bir değişim içinde olduğunu ve bunun doğalolduğunu fark etme (Bireyin fiziksel özellikleri, giysileri, duyguları, izinverilen ve verilmeyen davranışlar vb. değişiyor.)• Zamanın değiştiğini fark etme ve zamana bağlı diğer değişimleri kavrama• Mekândaki değişimi kavrama• Canlılardaki değişimi, evrelerini ve sebeplerini kavrama• Doğadaki değişimleri fark etme ve sebeplerini kavrama13.2.Etkileşim• Her varlığın, nedensel bir değişime yol açacak şekilde sürekli olarak birbirinietkilediğini fark etme• İnsan, hayvan ve bitkilerin birbirlerini etkilediğini; bitkilerle hayvanlarınbirbirlerini etkilediğini; insan, hayvan ve bitkilerin de fiziksel çevreyietkilediğini fark etme13.3. Neden-Sonuç İlişkisi• Maddelerde ve canlılarda meydana gelen değişikliklerin genellikle belli birnedene kadar izlenebildiğini fark etme (Örneğin; bir cismin hareket etmesininnedeni o cismin itilmesi veya çekilmesi gibi bir nedene bağlıdır vb.)13.4. Değişkenlik / Benzerlik• Benzerliklerine, aynı özelliklere veya karakteristiklere sahip oluşlarına göresınıflandırılabilseler bile, her şeyin birbirinden farklı olduğunu kavrama(Örneğin; hiçbir insan başka bir insana benzemez, yani türün bireyleri arasındadeğişkenlik söz konusudur. Bununla birlikte “insan” olmaktan dolayı dahepimizin ortak özellikleri vardır.)13.5. Karşılıklı Bağımlılık• Yaşayan her varlığın, canlı ya da cansız diğer bütün varlıklarla ve çevre ileetkileşim içerisinde olduğunu kavrama25

13.6. Süreklilik• Yaşamın asla sona ermediğini fark etme (Her şeye rağmen; deprem, savaş,salgın hastalık gibi güçlere rağmen hayat devam ediyor vb.)• Değişen olay ve olgular gibi değişmeyen , süreklilik gösteren olay ve olgularında var olduğunu fark etme13.7.Korunum• Maddelerin değişebildiklerini ama yok olmadıklarını fark etme14. Temalarla İlgili Temel Kavramları Tanıma• “Okul Heyecanım” temasında yer alan kavramları doğru ve yerinde kullanma• “Benim Eşsiz Yuvam” temasında yer alan kavramları doğru ve yerindekullanma• “Dün, Bugün, Yarın” temasında yer alan kavramları doğru ve yerindekullanma• Kavramlarla ilgili hikâye yazma, kavram haritası oluşturma, resim vecanlandırmalar yapma• Kavramlarla ilgili sunulan bilgiyi yorumlamaHayat Bilgisi Dersi Programı’nda yer alan becerilerle kazanımların eşleştirmesiTABLO-4’te yer almaktadır.26

TABLO-4 Kazanımlarının Becerilere Göre DağılımıBECERİLER1. Eleştirel Düşünme2. Yaratıcı Düşünme3. Araştırma4. İletişimTEMALAROKUL HEYECANIM (A) BENİM EŞSİZ YUVAM (B) DÜN, BUGÜN, YARIN ( C)1. SINIF 2. SINIF 3. SINIF 1. SINIF 2. SINIF 3. SINIF 1. SINIF 2. SINIF 3. SINIFA.1.38. A.2.5 A.3.1 B.1.6 B.2.7 B.3.1 C.2.4 C.3.1A.2.11 A.3.21 B.1.22 B.2.8 B.3.20 C.2.5 C.3.7A.2.12 B.1.27 B.2.9 B.3.26 C.2.16 C.3.10A.2.16 B.2.16 B.3.29 C.2.20 C.3.12A.2.18 B.2.29 B.3.41 C.2.23 C.3.28A.2.19 B.2.36 B.3.42B.3.44A.1.34 A.2.26 A.3.33 B.1.19 B.2.2. B.3.3 C.1.7 C.2.12 C.3.6B.2.18 B.3.10 C.1.9 C.3.11B.3.12 C.3.12B.3.19A.1.11 A.2.12 A.3.1 B.1.3 B.2.8 B.3.7 C.1.6 C.2.4 C.3.5A.1.13 A.2.16 A.3.11 B.1.4 B.2.11 B.3.11 C.1.7 C.2.9 C.3.8A.1.25 A.2.17 A.3.22 B.1.6 B.2.12 B.3.18 C.1.11 C.2.10 C.3.12A.1.29 A.2.18 B.1.8 B.2.13 B.3.22 C.1.12 C.2.11 C.3.15A.1.37 A.2.19 B.1.13 B.2.14 B.3.29 C.1.13 C.2.13 C.3.18A.1.38 A.2.21 B.1.14 B.2.15 C.1.15 C.2.14 C.3.21A.1.39 A.2.29 B.1.16 B.2.18 C.2.16 C.3.22B.1.22 B.2.20 C.2.17B.1.26 B.2.21 C.2.18B.2.23 C.2.19B.2.26 C.2.21B.2.28B.2.29A.1.17 A.2.24 A.3.4 B.1.18 B.2.6 B.3.13 C.1.5 C.3.2A.1.19 A.3.5 B.1.19 B.2.21 B.3.14 C.1.8A.1.20 A.3.6 B.2.22 B.3.18A.3.727

BECERİLER5. Problem Çözme6. Bilgi TeknolojileriniKullanma7.GirişimcilikTEMALAROKUL HEYECANIM (A) BENİM EŞSİZ YUVAM (B) DÜN, BUGÜN, YARIN ( C)1. SINIF 2. SINIF 3. SINIF 1. SINIF 2. SINIF 3. SINIF 1. SINIF 2. SINIF 3. SINIFA.1.30A.2.16A.2.24A.2.28A.2.30A.2.33A.3.9 B.1.27 B.3.17A.3.12B.3.37A.3.14A.3.28A.3.25 B.1.2 B.2.5 B.3.6 C.3.20A.1.6 A.2.9 A.3.13 B.1.17 B.2.18A.3.29 B.1.24 B.2.19A.3.30 B.1.25B.3.338. Türkçeyi Doğru, Etkili veGüzel Etkili Kullanma9. Karar Verme10. Kaynakları Etkili Kullanma10.1. Zaman, Para MateryalKulllanmaA.1.19 A.2.12 A.3.19 B.3.25 C.1.3 C.3.3A.3.22 B.3.34 C.1.5 C.3.18C.1.6C.3.19C.1.8C.3.20C.1.15A.1.3 A.2.28 A.3.3 B.2.16 B.3.19 C.3.11A.1.7B.2.17A.1.8B.2.32A.1.13A.1.24 A.2.26 B.1.7 B.2.28 B.3.23C.2.7A.2.32 B.1.10 B.2.32 B.3.25C.2.10B.1.21 C.2.11B.1.23B.1.24B.1.2528

BECERİLER10.2. Bilinçli Tüketici OlmaTEMALAROKUL HEYECANIM (A) BENİM EŞSİZ YUVAM (B) DÜN, BUGÜN, YARIN ( C)1. SINIF 2. SINIF 3. SINIF 1. SINIF 2. SINIF 3. SINIF 1. SINIF 2. SINIF 3. SINIFA.1.38 A.2.27 A.3.16 B.2.28A.3.23B.2.31B.3.25B.3.2710.3. Çevre Bilinci Geliştirme veÇevredeki Kaynakları EtkiliKullanma10.4. Planlama ve Üretim11. Güvenlik ve KorunmayıSağlama11.1. Sağlık ve GüvenlikKurallarına/ ProsedürlerineUyma11.2. Doğal AfetlerdenKorunma11.3.Trafikte GüvenliğiSağlama11.4. Hayır Diyebilme11.5. Sağlığını KorumaA.1.39 A.3.33 B.2.35 C.1.14 C.2.23A.1.4 A.2.1 A.3.33 B.2.10 B.3.21 C.3.19A.2.2 B.3.34 C.3.31A.2.22A.1.31 A.3.19 B.1.26 B.2.30 B.3.4A.1.33 B.1.27 B.3.38A.1.40A.1.32 B.1.28 B.2.34 B.3.39 C.3.30A.1.33A.1.35 A.3.26A.1.36A.1.37 A.3.27 B.2.24A.1.8 A.2.3 A.3.17 B.1.1 B.2.1 B.3.1A.1.21 A.2.12 A.3.18 B.2.7 B.3.41A.1.28 A.2.21 B.2.8B.2.3529

BECERİLER12. Öz Yönetim12.1.Etik Davranma12.2.Eğlenme1.2.3Öğrenmeyi Öğrenme12.4.Amaç Belirleme12.5. Kendini Tanıma ve KişiselGelişimini İzleme12.6.Duygu Yönetimi12.7.Kariyer PlanlamaTEMALAROKUL HEYECANIM (A) BENİM EŞSİZ YUVAM (B) DÜN, BUGÜN, YARIN ( C)1. SINIF 2. SINIF 3. SINIF 1. SINIF 2. SINIF 3. SINIF 1. SINIF 2. SINIF 3. SINIFA.1.5 A.2.5 A.3.3 B.1.5 B.2.9 B.3.28A.1.10 A.2.11 A.3.8 B.1.6 B.2.17 B.3.30A.1.12 A.2.23 A.3.15 B.1.11 B.2.20A.1.14 A.2.24 A.3.31 B.1.16 B.2.23A.1.16 B.2.30A.1.21A.1.22A.1.23 B.1.21 B.2.33 B.3.34B.3.35A.1.26 A.3.24 B.2.25 C.3.24A.1.29B.2.19 B.3.31B.2.32B.3.32A.1.1 A.2.8 B.1.8B.3.9 C.1.2 C.2.1 C.3.1A.1.2 A.2.13B.1.9B.3.31 C.1.5 C.2.2A.1.3 A.2.20A.1.20A.2.15 A.3.5 B.1.18 B.2.22 C.1.3 C.2.4 C.3.2C.2.12A.1.31 A.2.25 B.1.12 B.2.12 B.3.11 C..2.8 C.3.4B.2.13B.3.1212.8.SorumlulukA.1.15 A.2.28 A.3.18 B.3.2 C.2.23A.1.40 A.2.30 B.3.43B.3.4430

BECERİLER12.9.Zamanı ve Mekanı DoğruAlgılamaTEMALAROKUL HEYECANIM (A) BENİM EŞSİZ YUVAM (B) DÜN, BUGÜN, YARIN ( C)1. SINIF 2. SINIF 3. SINIF 1. SINIF 2. SINIF 3. SINIF 1. SINIF 2. SINIF 3. SINIFA.1.9 A.2.4. A.3.10 B.1.2. B.2.3 B.3.5 C.1.1 C.2.1 C.3.5A.3.11 B.1.5. B.2.4. B.3.7 C.1.5 C.2.3B.1.7. B.3.4012.10.Katılım, Paylaşım, İşBirliği ve Takım ÇalışmasıYapma12.11.Liderlik12.12. Farklılıklara SaygıDuymaA.1.5 A.2.6 A.3.20 B.1.13 B.2.16 B.3.19 C.1.3 C.3.10A.1.10 A.2.7 A.3.21 B.1.15 B.2.17A.1.12 A.2.31 A.3.32 B.1.21 B.2.19A.1.15 B.2.33A.1.23A.1.27A.2.9 B.1.20 B.2.27 B.3.36 C.2.9A.2.10A.1.18 A.2.14 A.3.2 B.3.8B.3.15B.3.1613.Bilimin Temel KavramlarınıTanıma13.1.Değişim13.2. EtkileşimA.2.26 C.1.1 C.2.2 C.3.3C.1.2 C.2.3 C.3.13C.1.4 C.2.7 C.3.16C.1.10 C.2.8 C.3.17C.1.11 C.2.10 C.3.18C.1.14 C.2.16 C.3.21C.2.19 C.3.24C.3.26A.3.4 C.3.27C.3.2831

BECERİLER13.3.Neden Sonuç İlişkisi13.4.Değişkenlik/ Benzerlik13.5. Karşılıklı Bağımlılık13.6. SüreklilikTEMALAROKUL HEYECANIM (A) BENİM EŞSİZ YUVAM (B) DÜN, BUGÜN, YARIN ( C)1. SINIF 2. SINIF 3. SINIF 1. SINIF 2. SINIF 3. SINIF 1. SINIF 2. SINIF 3. SINIFC.1.13 C.2.3 C.3.14C.1.14C.2.14C.2.15C.2.17A.1.34 A.3.2 B.2.15 B.3.24 C.1.9 C.2.5 C.3.9C.1.11 C.2.6 C.3.22C.1.12 C.2.15 C.3.23C.2.22C.3.25B.3.2 C.3.27C.3.29C.3.16C.3.17C.3.2313.7. Korunum C.2.1314.Temalarla İlgili TemelKavramları TanımaA.1.41 A.2.34 A.3.34 B.1.29 B.2.37 B.3.45 C.1.16 C.2.24 C.3.3232

KİŞİSEL NİTELİKLERProgramlarda öğrencilere kazandırılmak istenen kişisel nitelikler aşağıdaaçıklanmıştır.ÖZ SAYGI• Kendini ve duygularını fark etme• Kişisel bakımını yapma• Kendi farklılığını fark etme• Geçmişini öğrenme• Kendisiyle barışık olma• Etik değerleri bilme ve hayatında bunlara önem verme• Görev ve sorumluluklarını bilme ve yardımlaşma• Kuralların gerekliliğini bilme• Hata yapabileceğini kabul etme• Kişisel eşyalarını özenli kullanma• Büyüdükçe değiştiğini fark etme• Kendisinin ve arkadaşlarının değerli olduğunu kabul etmeÖZ GÜVEN• Güçlü ve zayıf yönlerini tanıma• Ailesini tanıma ve onlarla işbirliği yapma• Kurallara neden gerek duyulduğunu bilme• Hatalardan ders çıkarma• Gerektiğinde büyüklerinden yardım alma• Ailede alınan kararlara katılma• Etik davranışların güven artırıcı olduğunu bilme• Etkili “hayır” deme• Zaman içinde, duygu ve düşüncelerinde meydana gelen değişikliklerle ilgili çıkarımdabulunma• Kendisini ve ailesini ilgilendiren kararlarda görüşünü bildirme• Haksızlığa uğradığında, bunu sorgulama• Doğadaki karşılıklı bağımlılığı kavramaTOPLUMSALLIK• Beslenmek için gerekli araç ve gereçleri kullanma• Görgü kurallarını uygulama• Arkadaş edinme ve onlara duygularını söyleme• Kurallara uymanın sonuçlarını kavrama• Başkalarının eşyalarını izin alarak kullanma• Arkadaşlarıyla oyun oynamak ve eğlenmek için gerekeni yapma• Grup bilinci oluşturma ve grubunun çıkarlarını koruma• Arkadaşlarına cesaret vermeSABIR• Oyun oynarken uygun davranışlarda bulunma• Eğlenmek için uygun zamanı bekleme• Etkili dinleme• İsteklerini erteleme• Amaç belirleme33

• Hata yapmanın doğal olduğunu kabul etme• Duygularını kontrol etmeHOŞGÖRÜ• Arkadaşları ile iyi ilişkiler geliştirme• Arkadaşlarıyla oynarken uygun davranışlarda bulunma• Bireysel ve grup çalışmalarında olumlu değerleri gözetme• Konuşanı dinleme• Hataları doğal karşılama• Farklılıkları kabul etme• Herkesin değerli olduğunu kabul etme• Sorunlara farklı çözümler önerme• Duygularını uygun bir dille ifade etme• Görevlerini yerine getirmekten mutluluk duymaSEVGİ• Kendini sevme• Ailesini ve akrabalarını sevme• Arkadaşlarını ve başkalarını sevme• Arkadaşlarıyla ilişkilerinde sevgi duygusunu temel alarak onlarla iyi ilişkilergeliştirme• Okulda karşılaştığı kişilere ve durumlara sevgiyle yaklaşma• Başkalarıyla farklılıklarının doğal olduğunu kabul etme• Millî ve dinî bayramlarda sevgi duygusunu açığa vurma• Yaşadığı yerleşim birimini ve vatanını sevme• Ülkesini sevme• İnsanları sevme• Doğayı sevmeSAYGI• Kendine saygı duyma• Arkadaşlarına saygı duyma• Okulu ve sınıfı ile ilgili kurallara uyma• Öğretmenine karşı saygılı olma• Çevresindeki insanlara karşı saygılı olma• Ailesine saygılı olma• Kişisel eşyalarına ve başkalarının eşyalarına saygı gösterme• Doğaya saygı duyma• Dünyadaki insanlara saygı duyma• Türk Bayrağı’na, İstiklâl Marşı’na, Atatürk’e ve Türk büyüklerine saygı duymaBARIŞ• Sorunları fark etme• Çözüm yollarını fark etme• Karşılaştığı sorunlarda sorun çözme becerilerini kullanma• Millî ve dinî bayramları kutlama• Toplumsal paylaşımlarla yaşama• Dayanışma içerisinde olma• Benzerlik ve farklılıkların doğal olduğunu bilme34

YARDIMSEVERLİK• Kulüp ve diğer grup çalışmalarında arkadaşlarına yardım etme• Aile bireylerine yardımda bulunma• Okulla ilgili sorunları çözerken arkadaşlarına ve başkalarına yardım etme• Doğal afetlere uğrayanlara yardım etme• Kaza ve acil durumlarda başkalarına yardım etmeDOĞRULUK• Etik davranışların farkında olma• Trafikteki doğru ve yanlış davranışları ayırt etme• İlişkilerinde olumlu değerleri gözetme• Yanlı davranışların farkında olma• Yanlılık içermeyen davranışlar sergileme• Ön yargısız davranmaDÜRÜSTLÜK• Arkadaşlarının sergilediği davranışların etik olup olmadığını fark etme• Ailesinde ve akrabaları arasında sergilenen etik değerleri fark etme• Kendisinin ve arkadaşlarının etik olmayan davranışlarını fark etme• Arkadaşlarıyla ilişkilerinde olumlu değerleri gözetme• Başkalarına ön yargısız davranma• Başkalarının duyarlılıklarına saygı gösterme• Kendi ihtiyaçlarını, isteklerini ve görüşlerini çekinmeden ve olduğu gibi ifade etmeADALET• Kurallara katılma• Kurallara uyma• Etik değerleri ve davranışları fark etme• Görev paylaşımına katılma ve üzerine düşen görevi yapma• Türk milletinin sahip olduğu hak ve hürriyetleri araştırma• Başkalarının duyarlılıklarına saygı gösterme• Kendi ihtiyaçlarını, isteklerini ve görüşlerini ifade etme• Kazanmanın ve kaybetmenin doğal olduğunu kabul etme• Görev dağılımının adil olup olmadığını sorgulamaYENİLİĞE AÇIKLIK• Bilgi edinebilmek için uygun sorular sorma, resimli kaynaklardan yararlanma• Geçmişten günümüze olan yenilikleri ve değişiklikleri araştırma.• Geleceği hayal etme ve tasarlama• Yeni fikirler üretme• İş birliği yapma• Problem çözme• Karar alınırken görüş bildirme ve karar sürecine katılma• Amaç belirleme• Yenilikleri deneme cesareti gösterme• Yenilikleri denemekten zevk alma• Teknolojik bir ürün tasarlama35

VATANSEVERLİK• Türk Bayrağı’na ve İstiklâl Marşı’na saygı gösterme• Şeref Köşesi’ni tanıma• Millî bayramlara coşkuyla katılma• Millî bayramları kutlamak için alternatifler üretme• Yaşadığı yerleşim birimini ve vatanını yuva olarak görme• Türkiye’mizin bir bütün olduğunun farkında olma• Atatürk’ün ulusal bir lider olduğunu kabul etme ve saygı gösterme• Millî bayram günlerimizle geçmişte yaşanan tarihi olaylar arasında bağ kurma• Cumhuriyetimizi korumak, güçlendirmek ve geliştirmek için yapılması gerekenleribelirleme• Yaşadığı yerleşim birimindeki değişiklikleri belirleme• Müzelerden yararlanma• Üzerine düşen sorumlulukları yerine getirmeKÜLTÜREL DEĞERLERİ KORUMA ve GELİŞTİRME• Türk Bayrağı’nı ve İstiklâl Marşı’nı bir değer olarak kabul etme• Millî bayramları kutlama• Dinî bayramları kutlama• Yaşadığı yerleşim birimini bir yuva olarak kabul etme• Ülkesini bir yuva olarak kabul etme• Cumhuriyetimizi korumak, güçlendirmek ve geliştirmek için çaba gösterme• Müzeleri ve tarihi mekânları koruma ve geliştirmeHayat Bilgisi Dersi Programı’nda yer alan kazanımların kişisel niteliklere göredağılımı TABLO-5’te yer almaktadır.36

Tablo- 5: Kazanımların Kişisel Niteliklere Göre DağılımıKİŞİSELNİTELİKLERÖZ SAYGITEMALAROKUL HEYECANIM (A) BENİM EŞSİZ YUVAM (B) DÜN, BUGÜN, YARIN ( C)1. SINIF 2.SINIF 3. SINIF 1. SINIF 2.SINIF 3. SINIF 1. SINIF 2.SINIF 3. SINIFA.1.1A.1.2A.1.3A.1.8A.1.18A.2.3A.2.8A.2.20B.1.6B.1.8B.1.9B.1.11B.1.16B.1.17B.2.24B.3.9B.3.19C.1.5C.2.2C.2.3ÖZ GÜVENA.1.1A.1.2A.1.3A.2.8A.2.13A.2.20A.3.27A.3.30B.1.8B.1.9B.1.16B.1.17B.2.14B.2.23B.2.24B.3.9B.3.19C.1.5C.2.2C.2.3TOPLUMSALLIKA.1.10A.1.12A.1.19A.1.20A.1.21A.2.9A.2.10A.2.15A.2.22A.3.4B.1.5B.1.6B.1.11B.2.33B.3.30B.3.35C.1.3 C.2.9SABIRA.1.5A.1.10A.1.11A.1.12A.1.17A.1.23A.2.6A.3.6A.3.7B.1.14 B.2.28 B.3.23B.3.3237

KİŞİSELNİTELİKLERHOŞGÖRÜTEMALAROKUL HEYECANIM (A) BENİM EŞSİZ YUVAM (B) DÜN, BUGÜN, YARIN ( C)1. SINIF 2.SINIF 3. SINIF 1. SINIF 2.SINIF 3. SINIF 1. SINIF 2.SINIF 3. SINIFA.1.6A.1.11A.1.13A.1.14A.1.19A.1.20A.1.30A.2.6A.2.14A.3.2A.3.5A.3.7A.3.20B.1.14B.1.17B.1.18B.3.8B.3.16B.3.28B.3.44SEVGİSAYGIA.1.19A.1.20A.1.30A.1.5A.1.10A.1.11A.1.12A.1.17A.1.23A.2.14A.2.30A.2.31A.2.6A.3.2A.3.5A.3.20A.3.21A.3.6A.3.7A.3.8B.1.8B.1.16B.1.18B.1.21B.1.14B.1.18B.2.23B.2.35B.2.17B.2.20B.3.14B.3.28B.3.34B.3.41B.3.44B.3.14B.3.28B.3.34B.3.37BARIŞYARDIMSEVERLİKA.1.30A.1.13A.1.14A.2.30A.2.31A.2.9A.2.10A.2.33A.3.2A.3.5A.3.20A.3.18A.3.19B.1.18 B.3.44B.1.13 B.2.19 C.2.2038

KİŞİSELNİTELİKLERDOĞRULUKDÜRÜSTLÜKADALETYENİLİĞEAÇIKLIKVATANSEVERLİKKÜLTÜRELDEĞERLERİKORUMA VEGELİŞTİRMETEMALAROKUL HEYECANIM (A) BENİM EŞSİZ YUVAM (B) DÜN, BUGÜN, YARIN ( C)1. SINIF 2.SINIF 3. SINIF 1. SINIF 2.SINIF 3. SINIF 1. SINIF 2.SINIF 3. SINIFA.1.22 A.2.18 A.3.8B.2.23 B.3.16A.2.23 A.3.31A.1.22 A.2.18 A.3.6 B.1.16 B.2.23 B.3.16A.1.10A.1.11A.1.12A.1.22A.1.29A.1.15A.1.16A.1.25A.1.27A.1.16A.1.27A.2.23A.2.6A.2.23A.2.7A.2.33A.2.11A.2.16A.2.27A.2.30A.2.11A.2.30A.2.31A.3.31A.3.6A.3.7A.3.13A.3.20A.3.21B.1.14B.1.16B.1.20B.1.10B.2.19B.2.26B.2.16B.2.18B.2.27B.2.35B.2.36B.2.35B.3.20B.3.19B.3.31B.3.33B.3.41B.3.42B.3.41B.3.42C.1.7 C.2.6C.2.9C.2.10C.3.19C.1.8 C.2.12 C.3.7C.3.8C.3.10C.3.11C.3.22C.3.24C.1.8 C.2.12 C.3.10C.3.11C.3.22C.3.2439

1.3.2. TemalarHayat Bilgisi Dersi Programı’nda temalar; “Okul Heyecanım”, “Benim Eşsiz Yuvam”ve “Dün Bugün Yarın” başlıklarıyla yer almaktadır. Üç yıl boyunca aynı adlandırmayladevam eden temalar; kazanımların pekiştirilmesini, önceki öğrenme temellerinin üzerineyenilerinin eklenmesini ve çocuğun ihtiyaçlarına, yeteneklerine ve gelişim düzeylerine uyguniçerik belirlenmesini, bunun uygulanmasını sağlamaktadır.Hayat Bilgisi Dersi Programı’nda temalar, beceriler, ara disiplinler, kişisel niteliklerdiğer derslerle bütünleştirilebilmekte; aynı zamanda da çocuğun dünyasındaki olgu ve olaylarıyansıtmaktadır. Tematik yaklaşımının seçilmesinde rol oynayan unsurlar şunlardır:1. Bireysel farklılıkları olan öğrenciler için motivasyon kaynağı olup, öğrencilerinçalışmalarına olan ilgi ve kendilerine olan güvenlerinin diğer derslere deyansımasına yardımcı olmaktadır.2. Öğrencilerin, başkalarının görüş açısını daha iyi anlamalarını ve onlara saygıduymalarını sağlamaktadır.3. Öğrencilerin yaşadıkları çevreyle olan bağlarını ve farkındalıklarını arttırmaktadır.4. Öğrencilerin etkinliklere katılarak değişik bilgi ve beceriler edinmelerinisağlamaktadır.5. Öğrencilerde ekip ruhu geliştirmektedir.6. Öğrencilerin tutumlarında ve çalışma alışkanlıklarında iyileşme sağlamaktadır.7. Öğrencilerin okula yönelik tutumlarının iyileşmesine yardımcı olmaktadır.Hayat Bilgisi Dersi Programı’nda temalar seçilirken aşağıda belirtilen özelliklergöz önünde bulundurulmuştur:1. Öğrencinin ilgisini çekmesi2. Öğrencilerde merak ve araştırma isteği yaratması3. Öğrencilerin yeni çalışmaları denemelerine ve beceri kazanmalarına fırsat vermesi4. Öğrencilerin doğal öğrenme yolunu izlemelerine fırsat vermesi5. Kişisel niteliklerin kazanılmasına olanak sağlaması6. Derslerin temelini teşkil eden bir yapı taşıması7. Çeşitli öğrenme yaklaşımlarına uygun olması8. Birçok alana uygulanabilmesi9. Diğer disiplinlerle bütünleşecek kadar genel, eğitim yoluyla ulaşabilecek kadarsınırlı olması10. Öğrenmede derinliği ve genişliği teşvik etmesiTematik yaklaşımın uygulanabilmesi için öğretmenlerin ve eğitimle ilgili herkesinçocukların dünyasını bir bütün olarak görmeleri gerekmektedir. Böylelikler öğrenciler temalarhakkında bilgi edinirken aynı zamanda yaşam becerileri ve kişisel nitelikleri de kazanmafırsatı bulacaklardır.1.3.3. Hayat Bilgisi Dersi Program ’nda Atatürkçülük KonularHayat Bilgisi Dersi Programı’nda yer alan kazanımların Atatürkçülük konularıylaeşleştirilmesi TABLO-6’te yer almaktadır.

TABLO-6 : Hayat Bilgisi Dersi Kazanımlarının Atatürkçülük Konularıyla EşleştirmesiSINIF ATATÜRKÇÜLÜKLE İLGİLİ KONULAR VE AÇIKLAMALAR TEMA DERS KAZANIMLARI1. Sınıf3. Atatürk’ün kişiliğini ve özelliklerini tanımaya ilgi duyuşAçıklama: Atatürk’ün vatan ve millet sevgisi vurgulanacaktır.Yurdumuzun Atatürk'ün önderliğinde düşmanlardan kurtarıldığıbelirtilecektir.1. Atatürk’ün hayatıyla ilgili olaylar ve olgular bilgisiAçıklama: Atatürk’ün doğum yeri ve tarihi, anne ve babasının adı, ölümyeri ve tarihi , Anıtkabirin yeri konusunda öğrencilerde merakuyandırılarak Atatürk’ün hayatını öğrenmeye istekli olmalarısağlanacaktır.10. Türk milletinin Atatürk'ün önderliğinde kavuştuğu hak ve hürriyetleri farkedebilmeAçıklama: Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin Atatürk'ün önderliğindekurulduğu örneklerle açıklanacak, Türk milletinin Atatürk'ünönderliğinde birçok hak ve hürriyete kavuştuğu belirtilecektir.4. Dayanışmanın günlük hayatımızdaki önemi kavrayabilmeAçıklama: Ailedeki dayanışmaya örnekler vermeleriistenecek,dayanışmanın aile ve toplum hayatında gerekli olduğunu farketmeleri sağlanacaktır. Kurtuluş Savaşı’nın Atatürk’ün önderliğinde Türkmilletinin yardımlaşması ve dayanışması sayesinde kazanıldığıbelirtilecektir.2. Atatürk ile ilgili anıları dinlemekten zevk alışAçıklama: Öğrencilerden, Atatürk’ün “Kemal” adını almasıyla ilgili anıyıaraştırmaları sağlanarak edindikleri bilgileri arkadaşlarıyla paylaşmalarıistenecektir. Dinledikleri anıdan ne anladıkları üzerinde durulacaktır.OKUL HEYECANIMBENİM EŞSİZ YUVAMDÜN, BUGÜN, YARINA.1.25. Atatürk resmi, Türk bayrağı, İstiklal Marşı ve Atatürk’ün GençliğeHitabesi’nin sınıfta bulunma nedenleri hakkında sorular sorar.A.1.26. Atatürk’ün hayatını öğrenmeye istekli olur.A.1.27. Millî bayramları kutlamak amacıyla yapılan hazırlıklara vekutlamalara coşkuyla katılır.B.1.13. Ailedeki yardımlaşmayı ve görev dağılımını araştırır, dayanışmayagünlük hayattan örnekler gösterir.C.1.6. Atatürk’ün çocukluk anılarını araştırarak sınıfta sunar.41

SINIF ATATÜRKÇÜLÜKLE İLGİLİ KONULAR VE AÇIKLAMALAR TEMA DERS KAZANIMLARI2. Sınıf7. Atatürk’ün kişiliğini ve özelliklerini tanımaya ilgi duyuşAçıklama: Atatürk’ün kişisel özelliklerinden sabırlı ve planlı olması, disiplinliçalışması üzerinde durularak Atatürk’ün hayatından örnekler verilecektir.4. Dayanışmanın günlük hayatımızdaki önemini kavrayabilme.Açıklama: Okulda öğrenciler arasındaki dayanışma üzerinde durularak örneklervermeleri sağlanacaktır. Dayanışmanın okul hayatımızı kolaylaştırdığıvurgulanacaktır.6. Atatürk’ün öğrenim hayatı bilgisiAçıklama: Atatürk’ün ilköğrenimini yaptığı okulların adları belirtilereköğrenimini askerî okullarda tamamladığı üzerinde durulacaktır.10. Türk milletinin Atatürk'ün önderliğinde bir çok hak ve hürriyete kavuştuğunu farkedebilme.Açıklama: Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin Atatürk'ün önderliğinde kurulduğuörneklerle açıklanacak, Türk milletinin Atatürk'ün önderliğinde birçok hak vehürriyetlere kavuştuğu belirtilecektir. Milli bayramların toplumdaki milli birlikberaberlik duygusunu güçlendiren özel günler olduğu vurgulanacaktır.4. Dayanışmanın günlük hayatımızdaki önemini kavrayabilme.Açıklama: Dini bayramların toplumda yardımlaşma ve dayanışma ile birlik veberaberlik duygusunu güçlendiren özel günler olduğu ve hayatımızıkolaylaştırdığı vurgulanacaktır.8. İnsanların sahip olduğu hak ve hürriyetleri fark edebilme.Açıklama: Her çocuğun sahip olduğu öğrenim hakkı ve düşünce hürriyeti üzerindedurulacaktır.4. Dayanışmanın günlük hayatımızdaki önemi kavrayabilme.Açıklama: Dayanışmanın temelinde sevgi olduğu ve hayatımızı kolaylaştırdığıbelirtilecektir.9. Atatürk’ün insan hak ve hürriyetlerine önem verdiğini fark edebilmeAçıklama: Atatürk'ün hayatından çeşitli örnekler verilerek insan hak vehürriyetlerine verdiği önem belirtilecektir. Vatandaşlık görevlerinden seçme veseçilme hakkı üzerinde durulacaktır.7. Atatürk'ün kişiliğini ve özeliklerini tanımaya ilgi duyuş.Açıklama: Atatürk’ün kişilik özelliklerinden vatanını ve milletini çok sevmesiüzerinde durulacaktır.OKUL HEYECANIMBENİM EŞSİZYUVAMA.2.1.Okulla ilgili, günlük işlerini öncelik sırasına koyarak belirlenenzaman içinde yapar.A.2.10. Grup çalışmaları sırasında başka gruplarla dayanışma içinegirerek kendi grubuna destek sağlarA.2.29. Atatürk’ün öğrenim hayatı hakkında araştırma yapar vebulgularını sunar.A.2.30. Millî bayramları kutlamak amacıyla hazırlık yapar ve kutlamaiçin fikirler üretir.A.2.31. Dini bayramların milletimizin paylaşım ve dayanışma içinegirdiği özel günler olduğunu fark eder ve bayram kutlamalarına katılır.B.2.16. Aileyi ilgilendiren konularda karar alınırken görüş bildirir vebunun insan hak ve hürriyetleriyle ilişkisini kurar.B.2.19. Aile içinde görev paylaşımına katılmaya istekli olur ve üzerinedüşen görevi yapmaktan mutluluk duyar.B.2.26. Atatürk’ün önderliğinde Türk milletinin sahip olduğu hak vehürriyetleri araştırır.B.2.35. Yaşadığı yerleşim biriminin ve vatanının kendisi için özel bir yerolduğunu fark ederek ülkesini de bir “yuva” olarak görür.42

SINIF ATATÜRKÇÜLÜKLE İLGİLİ KONULAR VE AÇIKLAMALAR TEMA DERS KAZANIMLARI2. Sınıf14. Atatürk'ün Türk milletine yaptığı hizmetleri fark edebilme.Açıklama: Atatürk'ün ülkemizin tam bağımsızlığa kavuşması ve çağdaş milletlerseviyesine yükselmesi için verdiği hizmetler (Örneğin Meclisin açılışı,başkomutanlık yapması ) ve yaptığı köklü değişiklikler (Harf İnkılabı, KılıkKıyafet İnkılabı vb.) üzerinde durulacaktır.DÜN, BUGÜN, YARINC.2.10. Atatürk’ün önderliğinde ülkemizde gerçekleştirilen köklüdeğişiklikleri görsel materyaller kullanarak açıklar.5. Atatürk’ün hayatıyla ilgili olaylar ve olgular bilgisi.Açıklama: Atatürk’ün hayatındaki olay ve olgular üzerinde durulacaktır.C.2.11. Atatürk’ün hayatını araştırır ve araştırma sonuçlarını görselmateryallerle destekleyerek sınıfa sunar.43

SINIF ATATÜRKÇÜLÜKLE İLGİLİ KONULAR VE AÇIKLAMALAR TEMA DERS KAZANIMLARI13. Atatürk’ün güçlükler karşısında yılmadığını fark edebilme.Açıklama: Atatürk'ün öğrenim hayatında karşılaştığı zorluklara rağmen başarılı biröğrenci olduğu vurgulanacaktır. Güçlükler karşısında yılmamanın önemi üzerindedurulacaktır.10. Türk milletinin Atatürk'ün önderliğinde bir çok hak ve hürriyete kavuştuğunu söylemeAçıklama: İnsan hak ve hürriyetlerine cumhuriyet yönetimiyle kavuşulduğu üzerindedurulacaktır.OKUL HEYECANIMA.3.15. Okul yaşamıyla ilgili iyimser bir bakış açısı geliştirir.A.3.21. Millî bayramları kutlama nedenlerini açıklar ve bayramlarıdaha etkili kutlamak amacıyla ürettiği fikirleri uygular.12. Atatürk’ün öğrenim hayatı bilgisiAçıklama: Atatürk’ün ilköğrenimini yaptığı okulların adları belirtilerek öğrenimhayatını kurmay subay olarak tamamladığı açıklanacaktır.A.3.22. Atatürk’ün öğrenim hayatı hakkında araştırma yaparakedindiği bilgileri yazılı, sözlü veya görsel yollarla ifade eder.3. Sınıf7. Atatürk’ün kişiliğini ve özelliklerini tanımaya ilgi duyuş.Açıklama: Atatürk’ün kişilik özelliklerinden insan sevgisi üzerinde durulacaktır.16. İnsanların sahip olduğu hak ve hürriyetleri fark edebilme.Açıklama: İnsanların çeşitli hak ve hürriyetlere sahip oldukları örneklerleaçıklanacaktır. Düşünce hürriyeti üzerinde durulacaktır.B.3.8. Farklılıkların doğal olduğunu kabul eder ve farklı özellikleresahip kişilere hoşgörüyle yaklaşır.B.3.16. Farklı sosyal ve ekonomik gruplara mensup kişilerin bakışaçılarının farklı olabileceğini kabul ederek bu kişilere ön yargısızdavranır.16. İnsanların sahip olduğu hak ve hürriyetleri fark edebilme.Açıklama: İnsanların sahip oldukları hak ve hürriyetleri ile sorumluluklar üzerindedurulacak, örnekler vermeleri istenecektir.17. Atatürk’ün insan hak ve hürriyetlerine önem verdiğini fark edebilme.Açıklama: Atatürk'ün önderliğinde kavuştuğumuz hak ve hürriyetlerörneklendirilerek Atatürk'ün insan hak ve hürriyetlerine verdiği önem üzerindedurulacaktır.15. Atatürk'ün kişiliğini ve özelliklerini tanımaya ilgi duyuş.Açıklama: Atatürk’ün yurdumuzun düşmanlardan kurtarılmasında önder olduğuaçıklanacak, kişilik özelliklerinden vatanını ve milletini çok sevmesi üzerindedurulacaktır..18. Vatandaşlık görevlerini kavrayabilme.Açıklama: Vatandaş olarak hak ve görevlerimizden bahsedilerek bu hak ve görevlerin(seçme ve seçilme ile askerlik yapma) Cumhuriyet Dönemi’nde düzenlendiğibelirtilecektir.BENİM EŞSİZYUVAMB.3.28. Ailesinde ve yakın çevresinde (akrabaları, komşuları, vb.)birbirlerinin haklarına ne ölçüde saygı gösterildiğini gözlemler.B.3.29. Atatürk’ün insan hak ve hürriyetlerine verdiği önemi açıklar.B.3.41. Ülkesini, tıpkı evi ve okulu gibi bir “yuva” olarak kabul eder.B.3.43. İnsanların mutluluğunun, bireylerin aile içerisinde ve ülkegenelinde üzerlerine düşen görev ve sorumlulukları yerinegetirmelerine bağlı olduğunu kavrar.44

SINIF ATATÜRKÇÜLÜKLE İLGİLİ KONULAR VE AÇIKLAMALAR TEMA DERS KAZANIMLARI3. Sınıf11. Atatürk’ün hayatıyla ilgili olaylar ve olgular bilgisi.Açıklama: Atatürk’ün hayatındaki olay ve olgular üzerinde durulacaktır. Atatürk’ünhayatı hakkında 1. ve 2. sınıfta öğrenilenler tekrar edilerek öğrencilerin resim, müzik,şiir, yazılı anlatım, drama vb. yollarla öğrendiklerini ifade etmeleri sağlanacaktır.13. Atatürk'ün kişiliğini ve özelliklerini tanımaya ilgi duyuş.15. Atatürk’ün güçlükler karşında yılmadığını fark edebilme.Açıklama: Atatürk'ün önceki yıllarda öğrenilen kişilik özelliklerinin yanı sıra,yurdumuzun düşmanlardan kurtarılmasında önder olduğu vurgulanacak ve KurtuluşSavaşı sırasında karşılaştığı güçlüklere rağmen ümitsizliğe yer vermediği üzerindedurulacaktır.14. Atatürk’ün Türk milletine yaptığı hizmetleri fark edebilme.Açıklama: Atatürk'ün yurdumuzu düşmanlardan kurtardığı vurgulanacak, TürkiyeCumhuriyeti Devleti’nin Atatürk'ün önderliğinde kurulduğu açıklanacaktır.DÜN, BUGÜN, YARINC.3.6. Atatürk’ün hayatıyla ilgili olgu ve olayları sanat yoluyla ifadeeder.C.3.7. Atatürk’ün kişilik özellikleri ile ulusal bir lider olması arasındabağlantı kurar.C.3.8. Atatürk’ün ulusal bir lider olarak Türk milletine yaptığıhizmetleri açıklar.45

1.3.4. Ara Disiplinlerle BağlantılarAra disiplinlere ait kazanımlar, Hayat Bilgisi Dersi Programı kazanımlarıyla Tablo- 7’de görüldüğü gibi eşleştirilmiştir.TABLO-7: Hayat Bilgisi Dersi Kazanımlarının Ara Disiplin Kazanımlarıyla EşleştirilmesiSINIFTEMADERS KAZANIMLARIAFETTEN KORUNMA VE GÜVENLİ YAŞAMKAZANIMLARI1. SINIFOKUL HEYECANIMA.1.32. Görsel, işitsel ve hem görsel hem işitsel iletişimaraçlarından yararlanarak doğal afetlerin zararlarını fark eder.A.1.33. Doğal afetlerin etkilerinden korunmak için okuldakigüvenlik önlemlerinin gereğini yerine getirir.16. Depremden sonra olabilecek ve karşılaşılabilecek olumsuzdurumlar hakkında fikir edinir.9. Bir deprem sırasında alınması gereken pozisyonu bilir uygular.11. Deprem sırasında yapılması gerekenleri deprem sırasındauygular.13. Bir deprem sonrasında binadan tahliye yollarını bilir.BENİM EŞSİZ YUVAMB.1.1. Her canlının bir yuvaya ihtiyacı olduğunu fark eder.B.1.28. Doğal afetler karşısında yapması gerekenleri belirleyerekailesi birlikte hazırlık yapar.22. Depreme karşı sınıf içinde alınabilecek basit önlemleri uygular.1. İnsanların hayatlarını sürdürebilmek için neye ihtiyaçduyduklarını fark eder.18. Deprem ve depreme hazırlıkla ilgili soru sorup cevaplar.20. Belirlenen mekânda Deprem Tehlike Avı yapar ve bulduğutehlikeleri listeler.SINIFTEMADERS KAZANIMLARIGİRİŞİMCİLİK KAZANIMLARI1. SINIFOKUL HEYECANIMBENİM EŞSİZ YUVAMA.1.14. Kulüp veya diğer grup çalışmalarında olumlu değerlerigözetir.A.1.15. Kulüp veya diğer grup çalışmalarında bir görevintamamlanması için işbirliği yapar ve sorumluluğu paylaşır.B.1.13. Ailedeki yardımlaşmayı ve görev dağılımını araştırır,dayanışmaya günlük hayattan örnekler gösterir.B.1.23. Evlerde kullanılan kaynakların hayatımızdaki yerini veönemini fark eder.B.1.24. Paranın değişim aracı olarak işlevini fark eder.B.1.25. Aile bütçesi hazırlama çalışmalarına katılarak paranınsınırlı bir kaynak olduğunu fark eder.3. Birlikte çalışmanın önemini kavrar.6. Bireylerin aile ortamında birlikte yaşayıp birlikte çalıştıklarınaörnekler verir.25. Kaynak olarak kullanılabilecek değerleri tanır.2. Parayı tarif eder.4. Para biriktirmenin önemini tartışır.17. Paranın kullanım alanlarına yakın çevresinden örnekler verir.46

SINIF1. SINIFTEMAOKUL HEYECANIMBENİM EŞSİZ YUVAMİNSAN HAKLARI VE VATANDAŞLIK KAZANIMLARIDERS KAZANIMLARIA.1.5. Arkadaşlarının oyunlarına katılırken, onlarla oyun kurarken 11. Oyun oynarken kurallara uymanın insan haklarına uygun birve oynarken uygun davranışlarda bulunur.davranış olduğunu bilir.A.1.10. Okul ve sınıf kurallarını belirleme çalışmalarına katılır ve 13. Okulda demokratik ortamın geliştirilmesinde katkıda bulunmasıbu kurallara uyar.gerektiğini fark eder.51. Okuldaki karar verme süreçlerine katılır.A.1.11. Okulda ve sınıfta demokrasi kültürünün gerektirdiğidavranışları gözlemler.13. Okulda demokratik ortamın geliştirilmesinde katkıda bulunmasıA.1.12. Okuldaki ve sınıftaki seçim çalışmalarına katılarak gerektiğini fark ederdemokrasi kültürünün gerektirdiği davranışları sergiler.A.1.15. Kulüp veya diğer grup çalışmalarında bir görevin 14. Sorumluluklarını evde ve okulda yerine getirirtamamlanması için işbirliği yapar ve sorumluluğu paylaşırA.1.18. Arkadaşları ile benzer ve farklı yönlerini fark eder. 28. Arkadaşlarının fiziksel ve kişisel özelliklerine saygı duyar.A.1.22. Okulda, arkadaşlarının sergiledikleri davranışların etik olup 27. Uzlaşmanın etik bir değer olduğunu bilir.olmadığını fark eder.A.1.30. Okulda ortaya çıkan sorunları fark eder, karşılaşabileceği 25. Çatışmaları şiddete başvurmadan çözebilme becerisi gösterirher sorunun birden fazla çözümü olabileceğini kabul eder.A.1.37. Okula geliş ve gidişleri sırasında karşılaştığı insanlarla 38. Okulda karşılaştığı sorunlara yönelik demokratik çözüm yollarıetkileşimde bulunurken nasıl davranması gerektiğini araştırır. üretir.A.1.38. Okuldaki kaynakların neden bilinçli tüketilmesi gerektiğini 33. Kaynakların verimli kullanılması ve bilinçli tüketilmesiaçıklar.gerektiğini kabul eder.A.1.40. Sınıfını, okulunu ve çevresini temiz tutmak ve korumak 56. Çevrenin korunması ve gelecek kuşaklara aktarılmasının biriçin sorumluluk alırvatandaşlık görevi olduğu bilincine uygun davranışlar gösterir.B.1.10. Kişisel eşyalarını özenli kullanır.33. Kaynakların verimli kullanılması ve bilinçli tüketilmesigerektiğini kabul eder.B.1.13. Ailedeki yardımlaşmayı ve görev dağılımını araştırır, 34. Dayanışmanın önemini kavrar.dayanışmaya günlük hayattan örnekler gösterir.B.1.14. Aile içinde demokrasi kültürünün gerektirdiği davranışları 31. Aile içinde demokratik bir ortamın oluşmasının önemligözlemler.olduğunu bilir.30. Aile kavramının önemini fark eder.31. Aile içinde demokratik bir ortamın oluşmasının önemliB.1.15. Ailenin dayanışma ve iş birliği yapılan özel bir çevre olduğunu bilir.olduğunu kavrar.34. Dayanışmanın önemini kavrar.B.1.16. Ailesinde ve akrabaları arasında etik değerlere ne kadar 31. Aile içinde demokratik bir ortamın oluşmasının önemliönem verildiğini gözlemler.olduğunu bilir.B.1.17. Kendisinin ve ailesindekilerin hata yapabileceğini, bunun 24. Kendisinin ve başkalarının hata yapabileceğini, bunun normaldoğal olduğunu kabul eder.olduğunu kabul eder.B.1.23. Evlerde kullanılan kaynakların hayatımızdaki yerini ve 33. Kaynakların verimli kullanılması ve bilinçli tüketilmesiönemini belirtir.gerektiğini kabul eder.47

SINIFTEMADERS KAZANIMLARIKARİYER BİLİNCİ GELİŞTİRME KAZANIMLARI1. SINIFOKUL HEYECANIMBENİM EŞSİZ YUVAMDÜN, BUGÜN, YARINA.1.1. Fiziksel özelliklerini fark ederek kendini tanır ve tanıtır.A.1.2. Duygularını fark ederek kendini tanır ve ifade eder.A.1.4. Bir gününü nasıl geçireceğini planlar ve yaptığı plana uyar.A.1.31. Okulda çalışanların mesleklerini, görevlerini tanır ve acildurumlarda kimlere başvuracağını bilir.B.1.9. Fiziksel özelliklerini tanıyarak bu özellikleri hakkındaolumlu düşünür.B.1.12. Ailesindeki bireyleri tanır ve tanıtır.B.1.20. Ailesindeki liderin / liderlerin, ailedeki rolünü fark eder.C.1.2. Bazı davranışları, önceki yıllarda tek başına yapamadığıhalde, şimdi yapabildiğini fark eder.3. Fiziksel duygusal ve zihinsel özelliklerini belirler.20. Günlük yaşamı ile ilgili planlamalar yapar.9. Aile üyelerinin, okul personelinin ve toplum çalışanlarınınişlerini tanımlar.1. Kendisi hakkında olumlu bir tutum sergiler.9. Aile üyelerinin, okul personelinin ve toplum çalışanlarınınişlerini tanımlar.18. Liderlerin gruplar ve toplumlar üzerindeki etkilerini araştırır.5. Zaman içinde gelişen becerileri fark eder.SINIF1. SINIFTEMAOKUL HEYECANIMDERS KAZANIMLARIA.1.1. Fiziksel özelliklerini fark ederek kendini tanır ve tanıtır.A.1.2. Duygularını fark ederek kendini tanır ve ifade eder.A.1.4. Bir gününü nasıl geçireceğini planlar ve yaptığı plana uyar.A.1.6. Oyunlar sırasında kendisinin ve arkadaşlarının hatayapabileceğini kabul eder.A.1.18. Arkadaşları ile benzer ve farklı yönlerini fark eder.A.1.19. Arkadaşları ile iyi ilişkiler geliştirme konusunda yapmasıgerekenleri sözlü olarak ifade eder.A.1.31. Okulda çalışanların mesleklerini, görevlerini tanır ve acildurumlarda kimlere başvuracağını bilir.ÖZEL EĞİTİM KAZANIMLARI3. Kendi farklılığını kabullenir.6. Kendini ifade edebilme becerisi geliştirir.7. Kendi duygularının farkında olur.13. Verilen bir işi zamanında bitirir.11. Hatayı kabul edebilme becerisi geliştirir.1. Kişilerin yetenek, beceri ve güçlerinin değişik olabileceğininfarkına varır.10. Başkalarıyla olumlu ilişkiler kurar.14. Gerektiğinde yardım ya da bilgi ister.BENİM EŞSİZ YUVAMB.1.17. Kendisinin ve ailesindekilerin hata yapabileceğini ve bunundoğal olduğunu kabul eder.B.1.18. Çevresindeki insanlara karşı hissettiği duyguları fark ederve bunları uygun biçimde ifade eder.11. Hatayı kabul edebilme becerisi geliştirir.9. Kızgınlık, öfke vb. davranışları kontrol edebilme becerisigeliştirir.48

SINIF1. SINIFTEMAOKUL HEYECANIMDERS KAZANIMLARIREHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMA KAZANIMLARIA.1.2. Duygularını fark ederek kendini tanır ve ifade eder. 2. Kendinin ve diğerlerinin duygularını fark eder.A.1.5. Arkadaşlarının oyunlarına katılırken, onlarla oyun kurarken 6. Oyuna katılmak için girişken davranışlar sergiler.ve oynarken uygun davranışlarda bulunur.7. Oyun kurallarına uyar.A.1.6. Oyunlar sırasında kendisinin ve arkadaşlarının hata 11. Her insanın hata yapabileceğini ve bunun normal olduğunuyapabileceğini kabul eder.kabul eder.A.1.8. Kişisel bakımını sağlamak için yapabileceklerini belirler. 8. Günlük yaşam becerileri geliştirir (temizlik, beslenme, adrestelefonbilme, yardım isteme vb.).A.1.18. Arkadaşları ile benzer ve farklı yönlerini fark eder. 1. İnsanlar arasındaki bedensel ve kişisel benzerlikleri, farklılıklarıaçıklar.A.1.20. Arkadaş edinir ve arkadaşıyla ilgili duygularını ona açıklar. 10. Arkadaş edinir ve arkadaşlıklarını sürdürür.A.1.14. Kulüp veya diğer grup çalışmalarında olumlu değerleri 14. Grupla iş birliği yapar.gözetir.A.1.15. Kulüp veya diğer grup çalışmalarında bir görevintamamlanması için işbirliği yapar ve sorumluluğu paylaşır.A.1.30. Okulda ortaya çıkan sorunları fark eder, karşılaşabileceği 4. Sorunlarını tanır ve ne zaman bir sorunu olduğunu fark eder.her sorunun birden fazla çözümü olabileceğini kabul eder. 5. Var olan bir sorun için uygun çözüm yolları üretir.A.1.31. Okulda çalışanların mesleklerini, görevlerini tanır ve acil 9. Okul bölümlerinin ve personelinin adlarını belirtir.durumlarda kimlere başvuracağını bilir.BENİM EŞSİZ YUVAMDÜN, BUGÜN, YARINA.1.40. Sınıfını, okulunu ve çevresini temiz tutmak ve korumakiçin sorumluluk alır.B.1.2. Evinin adresini ve telefon numarasını söyler.B.1.17. Kendisinin ve ailesindekilerin hata yapabileceğini, bunundoğal olduğunu kabul eder.B.1.18. Çevresindeki insanlara karşı hissettiği duyguları fark ederve bunları uygun biçimde ifade eder.3. Okul ve sınıf içindeki sorumluluklarının farkına varır.8. Günlük yaşam becerileri geliştirir (temizlik, beslenme, adrestelefonbilme, yardım isteme, vb.).11. Her insanın hata yapabileceğini ve bunun normal olduğunukabul eder.12. Kızgınlık ve öfke gibi duygularını uygun şekilde ifade eder.49

SINIFTEMADERS KAZANIMLARISAĞLIK KÜLTÜRÜ KAZANIMLARI1. SINIFOKUL HEYECANIMBENİM EŞSİZ YUVAMA.1.8. Kişisel bakımını sağlamak için yapabileceklerini belirler.A.1.18. Arkadaşları ile benzer ve farklı yönlerini fark eder.A.1.21. Beslenme saatinde temizlik ve görgü kurallarına uyar.A.1.28. Sağlığını korumak için aşı olması gerektiğini anlar ve aşıolmaktan kaçınmazA.1.39. Duyu organlarının çevreyi tanımadaki rolünü fark eder.A.1.40. Sınıfını, okulunu ve çevresini temiz tutmak ve korumakiçin sorumluluk alır.B.1.5. Yemek saatinden önce ve sonra yapması gerekenleri ayırteder, görgü kurallarına uygun davranışlar gösterir.B.1.18. Çevresindeki insanlara karşı hissettiği duyguları fark ederve bunları uygun biçimde ifade eder.B.1.22. Ailesi ve yakın çevresi ile ilişki kurmada hangi duyuorganlarından yararlandığını açıklar.12. Bedeninin bakım ve korunmasını yapar.6. Bedensel özelliklerdeki bireysel farklılıkları fark eder.18. Büyüme ve sağlıklı olma için beslenmenin önemini açıklar.15. Sağlıklı yaşam için aşı olmanın gerekliliğini açıklar.8. Duyu organlarının işlevlerini belirtir.28. Sağlıklı çevreyi oluşturabilmede öz sorumluluk geliştirir.26. Günlük yaşam alışkanlıklarının sağlıklı olmadaki öneminibelirtir.9. Olumsuz duygularıyla baş etme becerisi geliştirir.8. Duyu organlarının işlevlerini belirtir.SINIFTEMA1. SINIF DÜN, BUGÜN, YARINDERS KAZANIMLARIC.1.15. İnsanların çevreyi hangi yollarla değiştirdiğini ve bununiçin neler yaptıklarını araştırır, anlatır.SPOR KÜLTÜRÜ VE OLİMPİK EĞİTİM KAZANIMLARI24. Çevrenin korunmasında diğer insanlarla işbirliği yapar.50

SINIFTEMADERS KAZANIMLARIAFETTEN KORUNMA VE GÜVENLİ YAŞAMKAZANIMLARI2.SINIFDÜN, BUGÜN, YARINC.2.21. Canlıların hayatta kalabilmeleri için nelere ihtiyaçlarıolduğunu araştırır.1. İnsanların hayatlarını sürdürebilmek için neye ihtiyaçduyduklarını fark eder.SINIFTEMADERS KAZANIMLARIGİRİŞİMCİLİK KAZANIMLARI2. SINIFOKUL HEYECANIMBENİM EŞSİZ YUVAMA.2.13. Okulda, kendisinin ve arkadaşlarınıngüçlü yanlarını tanır.B.2.12. Yakın çevresindeki kişilerin iş ve meslekleriyle ilgiligözlemler yaparak bu kişilerin hayatımızı kolaylaştırmakiçin neler yaptıklarını açıklar.16. Aileyi ilgilendiren konularda karar alınırken görüş bildirir vebunun insan hak ve hürriyetleriyle ilişkisini kurar.B.2.18. Ailesindeki yardımlaşmayı gözlemleyerek, aileiçinde üstlenebileceği görevlerle ilgili yeni fikirler üretir.B.2.19. Aile içinde görev paylaşımına katılmaya istekli olur veüzerine düşen görevi yapmaktan mutluluk duyar.B.2.28. İnsanların niçin tasarruf yaptıklarını araştırır ve yeterlipara biriktirinceye kadar isteklerini erteler1. Kişiler arasındaki farklılıkları tanır.11. Çevredeki değişik meslekleri tanır.14. Karar verme modelini kullanır.15. Kararları dikkatlice vermenin önemini kavrar.12. Yakın çevresinde kişilerin birlikte çalıştığını fark eder.3.Birlikte çalışmanın önemini kavrar.5. Kendisi için para biriktirir ve sahip olmak istediği bir şeyitanımlar.51

SINIF2. SINIFTEMAOKUL HEYECANIMBENİM EŞSİZ YUVAMDERS KAZANIMLARIA.2.6. Okulundaki ve sınıfındaki seçim çalışmalarına katılarakdemokrasi kültürüne katkıda bulunur.A.2.13. Okulda, kendisinin ve arkadaşlarınıngüçlü yanlarını tanır.A.2.14. Arkadaşları ile farklılıklarının doğal olduğunu kabul eder.A.2.16. Okul ve sınıf eşyalarını neden özenlikullanması gerektiğini açıklar.A.2.27. Okuldaki kaynakları bilinçli tüketmenin önemini açıklar.A.2.28. Okulu ve çevresini korumak için alternatifler üretir.A.2.33. Okulda ortaya çıkabilecek sorunlarla ilgili farklı çözümyolları üretir, sorunları çözmek için gerektiğinde okulçalışanlarından, öğretmenlerinden ve arkadaşlarından yardım ister.B.2.16. Aileyi ilgilendiren konularda karar alınırken görüş bildirirve bunun insan hak ve hürriyetleriyle ilişkisini kurar.B.2.17. Evde uyulması gereken kuralların belirlenmesinekatkıda bulunur.B.2.18. Ailesindeki yardımlaşmayı gözlemleyerek, aile içindeüstlenebileceği görevlerle ilgili yeni fikirler üretir.B.2.19. Aile içinde görev paylaşımına katılmaya istekli olur veüzerine düşen görevi yapmaktan mutluluk duyar.B.2.26 Atatürk’ün önderliğinde Türk milletininsahip olduğu hak ve hürriyetleri araştırır.B.2.31. Evdeki kaynakları bilinçli olarak tüketir.B.2.35. Yaşadığı yerleşim biriminin ve vatanının kendisi için özelbir yer olduğunu fark ederek ülkesini de bir “yuva” olarak görür.C.2.10. Atatürk’ün önderliğinde ülkemizde gerçekleştirilen köklüdeğişiklikleri görsel materyaller kullanarak açıklar.İNSAN HAKLARI VE VATANDAŞLIK KAZANIMLARI13. Okulda demokratik ortamın geliştirilmesinde katkıda bulunmasıgerektiğini fark eder.28. Arkadaşlarının fiziksel ve kişisel özelliklerine saygı duyar.28. Arkadaşlarının fiziksel ve kişisel özelliklerine saygı duyar.33. Kaynakların verimli kullanılması ve bilinçli tüketilmesigerektiğini kabul eder.33. Kaynakların verimli kullanılması ve bilinçli tüketilmesigerektiğini kabul eder.56. Çevrenin korunması ve gelecek kuşaklara aktarılmasının birvatandaşlık görevi olduğu bilincine uygun davranışlar gösterir.38. Okulda karşılaştığı sorunlara yönelik demokratik çözüm yollarıüretir.31. Aile içinde demokratik bir ortamın oluşmasının önemliolduğunu bilir.14. Sorumluluklarını evde ve okulda yerine getirir.31. Aile içinde demokratik bir ortamın oluşmasının önemliolduğunu bilir.14. Sorumluluklarını evde ve okulda yerine getirir.1. Hak ve özgürlüklerin paylaşılması gerektiğinin farkına varır.3. BM’nin çocuk haklarına dair sözleşmesinin varlığından haberdarolur.4. İnsan hakları içeren metinleri okuyup tartışır.5. Atatürk inkılâplarının insan haklarının ülkemizde gelişimi içinönemli olduğunu fark eder.33. Kaynakların verimli kullanılması ve bilinçli tüketilmesigerektiğini kabul eder.8. Vatandaş olmanın anlamını kavrar.5. Atatürk inkılâplarının insan haklarının ülkemizde gelişimi içinönemli olduğunu fark eder.DÜN, BUGÜN, YARINC.2.23. Yaşadığı çevreyi temiz tutmasının kendisinin vebaşkalarının sağlığı ve gelişimiyle ilişkili olduğunu kavrar.55. Çevre haklarının varlığını bilir.47. Yaşama hakkının kutsallığını fark eder ve bu hakkın önemineuygun davranışlar gösterir.52

SINIF2. SINIFTEMAOKUL HEYECANIMBENİM EŞSİZ YUVAMDERS KAZANIMLARIA.2.1. Okulla ilgili, günlük işlerini öncelik sırasına koyarakbelirlenen zaman içinde yapar.A.2.13. Okulda, kendisinin ve arkadaşlarının güçlü yanlarınıtanır.KARİYER BİLİNCİ GELİŞTİRME KAZANIMLARI20. Günlük yaşamı ile ilgili planlamalar yapar24. Kişisel ilgilerini, alışkanlıklarını, güçlü ve zayıf yanlarınıtanımlar.A.2.14. Arkadaşları ile farklılıklarının doğal olduğunu kabul 2. İnsanların tek ve kendine özgü olduğunu fark eder.eder.B.2.12. Yakın çevresindeki kişilerin iş ve meslekleriyle 11. Kendi yerel çevresinde bulunan meslekleri belirler.ilgili gözlemler yaparak bu kişilerin hayatımızıkolaylaştırmak için neler yaptıklarını açıklar.15. Hayatımızı kolaylaştırmak için çalışanları tanır ve yaptıklarıişleri açıklar.B.2.13. Her iş ve mesleğin gerekli ve saygın olduğunutakdir ederek herhangi bir mesleğin insanların hangiihtiyaçlarını karşılamaya yönelik olduğunu araştırır.B.2.18. Ailesindeki yardımlaşmayı gözlemleyerek, aileiçinde üstlenebileceği görevlerle ilgili yeni fikirler üretirC.2.2. Önceki yıllarda ve şimdi tek başına yapabildiği veyapamadığı davranışları karşılaştırarak zaman içinde nasıl birdeğişim geçirdiğini fark eder.13. Meslekleri araştırabileceği değişik kaynakları bilir vekullanır.14. Aile üyeleri arasındaki bağlılığı, birlikte çalışmayı vesorumluluğunu açıklar.5. Zaman içinde gelişen becerileri fark eder.6. Kendinde, başkalarında değişim ve gelişimi fark ederDÜN, BUGÜN, YARINC.2.3. Bebeklik ve çocukluk döneminde tükettiği yiyecekiçecekleri,oyun ve oyuncakları karşılaştırarak, bu türdeğişikliklerin doğal bir olgu olduğunu kavrar.C.2.6. Farklı ülkelerdeki çocukların beslenme, giyim veoyun tarzlarındaki değişiklikleri araştırır ve sunar.5. Zaman içinde gelişen becerileri fark eder.23. İnsanlar arasında değişik kültürlerin, yaşam tarzlarının,eğilimlerin ve alışkanlıkların olduğunu fark eder.53

SINIF2. SINIFTEMAOKUL HEYECANIMBENİM EŞSİZ YUVAMDERS KAZANIMLARIÖZEL EĞİTİM KAZANIMLARIA.2.3. Gerektiğinde büyüklerinden yardım alarak kişisel bakımını 14. Gerektiğinde yardım ya da bilgi ister.yapar.A.2.7. Kulüp veya grup çalışmaları ile ilgili olarak geliştirilen bir 15. İş birliğine yönelik tutum geliştirir.proje üzerinde arkadaşlarıyla iş birliği yaparak çalışır.A.2.13. Okulda, kendisinin ve arkadaşlarının güçlü yanlarını tanır. 1. Kişilerin yetenek, beceri ve güçlerinin değişik olabileceğininfarkına varır.A.2.14. Arkadaşları ile farklılıklarının doğal olduğunu kabul eder. 2. Farklılıklara karşı anlayış ve hoşgörü gösterir.A.2.15. Duygularının kendisini ve arkadaşlarını nasıl etkilediğini 7. Kendi duygularının farkında olur.fark eder.8. Başkalarının duygularının farkında olur.B.2.22. Duygularını kontrol ederek uygun biçimde ifade eder. 9. Kızgınlık, öfke vb. davranışları kontrol edebilme becerisigeliştirir.SINIFTEMADERS KAZANIMLARIA.2.1. Okulla ilgili, günlük işlerini öncelik sırasına koyarakbelirlenen zaman içinde yapar.REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMA KAZANIMLARI11. Derslerle ilgili sorumluluklarının farkına varır.A.2.5. Okul kurallarının neden konduğunu araştırır ve açıklar.A.2.7. Kulüp veya grup çalışmaları ile ilgili olarak geliştirilen birproje üzerinde arkadaşlarıyla iş birliği yaparak çalışır.A.2.13. Okulda, kendisinin ve arkadaşlarının güçlü yanlarını tanır.A.2.14. Arkadaşları ile farklılıklarının doğal olduğunu kabul eder.6. Okul kural ve süreçlerinin okuldaki öğrenme ortamınıiyileştirmek için gerekli olduğunu fark eder.2. İş birliğine dayalı oyun ve çalışma davranışları gösterir7. Kendinin ve başkalarının özel, önemli ve farklı yönlerininfarkına varır2. SINIFOKUL HEYECANIMA.2.21. Sağlığını koruma sorumluluğunu üstlenir ve okuldasağlığını korumak için yapması gerekenleri açıklar.A.2.23. Kendisinin ve arkadaşlarının etik olmayan davranışlarınıfark eder, arkadaşlarıyla ilişkilerinde olumlu değerleri gözetir.15. Günlük yaşam becerileri geliştirir (temizlik, beslenme, adrestelefonbilme, yardım isteme, vb.).14. Kendinin ve başkalarının hata yapabileceğini fark eder.A.2.24. Özensiz iletişimin yaratacağı sorunları belirleyerek,öğretmeni ve arkadaşlarıyla iletişim kurarken nezaket ifadelerikullanır.3. Uygun dinleme ve konuşma becerileri geliştirir.A.2.33. Okulda ortaya çıkabilecek sorunlarla ilgili farklı çözümyolları üretir, sorunları çözmek için gerektiğinde okulçalışanlarından, öğretmenlerinden ve arkadaşlarından yardım ister.4. Problemlere değişik çözüm yolları üretir.54

SINIFTEMADERS KAZANIMLARIB.2.5. Gerektiğinde kendi evine veya aile büyüklerine ulaşabilmesiiçin gerekli bilgilere sahip olur.REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMAKAZANIMLARI15. Günlük yaşam becerileri geliştirir (temizlik, beslenme,adres-telefon bilme, yardım isteme, vb.).B.2.8. Sağlıklı büyüme ve gelişme ile kişisel bakım, spor,dengeli ve düzenli beslenme arasındaki ilişkiyi açıklar.1. Kendini fiziksel, zihinsel ve duygusal olarak geliştirebilmeyollarını belirtir.2. SINIFBENİM EŞSİZ YUVAMDÜN, BUGÜN, YARINB.2.10. Zaman ifadelerini doğru kullanarak günlük ve 17. Zamanını düzenli kullanır, planlı çalışabilme becerisihaftalık plan yapar ve bu planlara uyar.geliştirir.B.2.12. Yakın çevresindeki kişilerin iş ve meslekleriyle ilgili 5. Meslekleri tanır ve mesleklerin toplum içindeki öneminigözlemler yaparak bu kişilerin hayatımızı kolaylaştırmak kavrar.için neler yaptıklarını açıklar.B.2.19. Aile içinde görev paylaşımına katılmaya istekli olur ve 12. Evdeki sorumluluklarını yerine getirir.üzerine düşen görevi yapmaktan mutluluk duyar.B.2.20. Kişisel eşyalarını ve başkalarının eşyalarını neden özenli 20. İzinsiz başkasının eşyasını kullanmayacağını bilir.kullanması gerektiğini açıklarB.2.21. Çeşitli ortamlarda başkalarıyla iletişim kurarken hangi 8. İletişimin sadece sözel olmadığını, sözsüz unsurlar daduyu organlarından yararlandığını açıklar.içerdiğini bilir.9. Olaylar karşısında yaşadığı duygu ve düşünceleri belirtir.B.2.22. Duygularını kontrol ederek uygun biçimde ifade eder. 19. Kızgınlık ve öfke gibi duygularını, uygun şekilde ifadeeder.B.2.23. Ailesi, akrabaları ve yakın çevresinde etik değerlere nekadar önem verildiğini gözlemleyerek, etik davranışların güvenduygusunu nasıl güçlendirdiğini ve etik olmayan davranışlarında güven duygusunu nasıl zedelediğini açıklar.C.2.23. Yaşadığı çevreyi temiz tutmasının kendisinin vebaşkalarının sağlığı ve gelişimiyle ilişkili olduğunu kavrar16. Duyuşsal yeterlikler geliştirir (dürüstlük, saygı, hoşgörü,güven, yardımlaşma, paylaşma, adalet, tutumluluk vb.).18. Çevreye karşı duyarlı olur.55

SINIF2. SINIFTEMAOKUL HEYECANIMBENİM EŞSİZ YUVAMDÜN, BUGÜN, YARINDERS KAZANIMLARIA.2.9. Kulüp ve diğer grup çalışmalarında yapılacak işlerkonusunda arkadaşlarını yönlendirir, onları cesaretlendirir vegerektiğinde yardımda bulunurA.2.12. Neden dengeli ve düzenli beslenmesi gerektiğiniaraştırır ve anlatır.A.2.14. Arkadaşları ile farklılıklarının doğal olduğunu kabulederA.2.20. Vücudunun bölümlerini tanıyarak kendisinin vearkadaşlarının vücudunun değerli olduğunu kabul eder.A.2.21. Sağlığını koruma sorumluluğunu üstlenir veokulda sağlığını korumak için yapması gerekenleriaçıklar.A.2.33. Okulda ortaya çıkabilecek sorunlarla ilgili farklıçözüm yolları üretir, sorunları çözmek için gerektiğindeokul çalışanlarından, öğretmenlerinden vearkadaşlarından yardım ister.B.2.7. Organların işlevleri ile sağlıklı yaşam arasında ilişkikurar.B.2.8. Sağlıklı büyüme ve gelişme ile kişisel bakım, spor,dengeli ve düzenli beslenme arasındaki ilişkiyi açıklar.SAĞLIK KÜLTÜRÜ KAZANIMLARI29. Gerektiğinde başkalarına yardım eder.19. Düzenli beslenme alışkanlığı edinir.22. Dengeli beslenmeye özen gösterir.11. Bireysel farklılıklara saygı duyar.7. Beden bölümlerinin işlevlerini bilir.13. Sağlıklı olmanın bireyin öz sorumluluğu ile ilişkisini kurar.30. Gerektiğinde yardım ister.8. Duyu organlarının işlevlerini belirtir.18. Büyüme ve sağlıklı olma için beslenmenin önemini açıklar.19. Düzenli beslenme alışkanlığı edinir.22. Dengeli beslenmeye özen gösterir.B.2.22. Duygularını kontrol ederek uygun biçimde ifade 9. Olumsuz duygularıyla baş etme becerisi geliştirir.eder..C.2.1. Kendisinin, arkadaşlarının ve ailesindekilerin fiziksel 5. Bireylerdeki farklı büyüme hızlarını gözlemler.görünümlerinin zaman içinde nasıl değiştiğini fark eder.56

SINIFTEMADERS KAZANIMLARISPOR KÜLTÜRÜ VE OLİMPİK EĞİTİM KAZANIMLARI2. SINIFDÜN, BUGÜN, YARINC.2.5. Aile büyüklerinin küçükken oynadığı oyunları araştırır, buoyunlarla kendisinin ve arkadaşlarının oynadığı oyunlarıkarşılaştırarak değişimi fark eder.22. İnsanların geçmişten günümüze oynadığı oyunlar ve yaptığısporları araştırır.SINIFTEMADERS KAZANIMLARIAFETTEN KORUNMA VE GÜVENLİ YAŞAMKAZANIMLARIB.3.38. Evde meydana gelebilecek tehlikeli ya da acildurumlarda ne yapması gerektiğini uygulayarak gösterir.21. Tehlikelerin azaltılması konusunda alınabilecekönlemleri araştırır ve uygun çözümler sunar.BENİM EŞSİZ YUVAM3. SINIFDÜN, BUGÜN, YARINB.3.39. Doğal afetler sırasında evinde yapılması gerekenleri,yetişkinler eşliğinde uygulayarak gösterir.B.3.39. Doğal afetler sırasında evinde yapılması gerekenleri,yetişkinler eşliğinde uygulayarak gösterir.8. Bir deprem sırasında neler hissedebileceğini fark eder.9. Bir deprem sırasında alınması gereken pozisyonu bilir.13. Bir deprem sonrasında binadan tahliye yollarını bilir.19. Deprem sırasında karşılaşılabilecek tehlikeleri araştırır.SINIF TEMA DERS KAZANIMLARI GİRİŞİMCİLİK KAZANIMLARI3. SINIF OKUL HEYECANIMA.3.2. Öğrenciler arasındaki benzerliklerin ve farklılıkların doğalolduğunu kabul eder.1. Kişiler arasındaki farklılıkları tanır.57

SINIF3. SINIFTEMAOKUL HEYECANIMBENİM EŞSİZ YUVAMDERS KAZANIMLARIA.3.2. Öğrenciler arasındaki benzerliklerin vefarklılıkların doğal olduğunu kabul eder.A.3.7. Demokratik uygulamaların üstünlüklerini okulyaşantısındaki örneklerden hareketle tartışır.A.3.13. Oyun sonucunda kazanmanın ve kaybetmenin doğalolduğunu kabul eder.A.3.14. Okulda kurallara uyulmadığında ortaya çıkabileceksorunlarla ilgili çözüm yolları üretir ve en uygun çözüm yolunuuygular.İNSAN HAKLARI VE VATANDAŞLIK KAZANIMLARI28. Arkadaşlarını fiziksel ve kişisel özelliklerine saygı duyar.13. Okulda demokratik ortamın geliştirilmesinde katkıdabulunması gerektiğini fark eder.38. Okulda karşılaştığı sorunlara yönelik demokratik çözümyolları üretir.11. Oyun oynarken kurallara uymanın insan haklarına uygun birdavranış olduğunu bilir.38. Okulda karşılaştığı sorunlara yönelik demokratik çözümyolları üretir.A.3.16. Kişisel bakımını yaparken kaynakları tutumlu kullanır. 33. Kaynakların verimli kullanılması ve bilinçlitüketilmesi gerektiğini kabul eder.A.3.18. Kendi sağlığı kadar, arkadaşlarının sağlığını da korumaktan 46. Sağlık hakkının olduğunu bilir.sorumlu olduğunu kavrar.47. Yaşama hakkının kutsallığını fark eder ve bu hakkınA.3.23. Tüketici olarak sahip olduğu hakları bilir ve bilinçlitüketici davranışları sergiler.A.3.26. Okula geliş ve gidişlerinde kendisinin vebaşkalarının güvenliği için trafik işaret ve levhalarına, trafikkurallarına uyarA.3.27. Okula geliş ve gidişlerinde başkalarının kabuledilemez önerileriyle karşılaştığında etkili reddetmedavranışı sergiler.A.3.28. Okula geliş ve gidişlerinde karşılaştığı kişilerlearalarında çıkabilecek sorunlar için hangi çözümyollarına başvurabileceğini açıklarA.3.30. Kulüp veya grup çalışmalarında alınacak kararlarve yapılacak çalışmalarda arkadaşlarını bir fikir etrafındabir araya getirir.A.3.33. Okulu ve çevresini temiz tutmak için bir proje tasarlar.B.3.16. Farklı sosyal ve ekonomik gruplara mensupkişilerin bakış açılarının farklı olabileceğini kabul ederekbu kişilere ön yargısız davranır.önemine uygun davranışlar gösterir.52. Tüketici olarak haklarını bilir ve kullanır.19. Trafik kurallarına uymanın bir vatandaşlık görevi olduğunubilir.32. Yaşam ve eğitim hakkına zarar verecek kötüalışkanlıklardan uzak durması gerektiğini bilir.25. Çatışmaları şiddete başvurmadan çözebilme becerisigösterir.38. Okulda karşılaştığı sorunlara yönelik demokratik çözümyolları üretir.51. Okuldaki karar verme süreçlerine katılır.56. Çevrenin korunması ve gelecek kuşaklara aktarılmasının birvatandaşlık görevi olduğu bilincine uygun davranışlar gösterir.22. Her insanın saygıyı hak ettiği bilincini taşır.23. Ön yargı, ayrımcılık ve çatışmanın olumsuzluklarını bilir.29. İnsanların inançlarına saygı duyar.58

3. SINIFBENİM EŞSİZ YUVAMDÜN, BUGÜN, YARINB.3.19. Ailede kararlar alınırken görüş bildirir ve kendisininüstlenebileceği görevlerle ilgili yeni fikirler üreterek bunlarıuygular.B.3.20. Aile içinde görev dağılımının adil olup olmadığınısorgular.B.3.25. Kaynakları bilinçli olarak tüketmenin aile bütçesinekatkısını açıklayan çeşitli etkinliklerde bulunur.B.3.28. Ailesinde ve yakın çevresinde (akrabaları, komşuları,vb.) birbirlerinin haklarına ne ölçüde saygı gösterildiğinigözlemler.B.3.29. Atatürk’ün insan hak ve hürriyetlerine verdiği önemiaçıklar.B.3.43. İnsanların mutluluğunun, bireylerin aile içerisinde veülke genelinde üzerlerine düşen görev ve sorumlulukları yerinegetirmelerine bağlı olduğunu kavrar.B.3.44. Aralarındaki benzerliklere ve farklılıklara karşın bütüninsanların aynı gezegeni paylaştıklarını fark ederek, daha iyi birdünya yaratmak için her bireyin üzerine düşen görevlerolduğunu kavrar.C.3.31. Yaşadığı çevreyi daha temiz bir hâle getirmekiçin bir proje tasarlar.31. Aile içinde demokratik bir ortamın oluşmasının önemliolduğunu bilir.33. Kaynakların verimli kullanılması ve bilinçli tüketilmesigerektiğini kabul eder.2. Haklarını korumanın önemini açıklar.9. Özgür ve özerk birey olmanın önemini kavrar.8. Vatandaş olmanın anlamını kavrar.21. Ortak mirasın korunması gerektiğini bilir.55. Çevre haklarının varlığını bilir.56. Çevrenin korunması ve gelecek kuşaklara aktarılmasının birvatandaşlık görevi olduğu bilincine uygun davranışlar gösterir.SINIF3. SINIFTEMAOKUL HEYECANIMBENİM EŞSİZ YUVAMDERS KAZANIMLARIA.3.2. Öğrenciler arasındaki benzerliklerin ve farklılıklarındoğal olduğunu kabul eder.B.3.11. Hayatımızı kolaylaştırmak için çalışanları tanır ve yaptıklarıişleri açıklar.B.3.16. Farklı sosyal ve ekonomik gruplara mensupkişilerin bakış açılarının farklı olabileceğini kabul ederekbu kişilere ön yargısız davranır..B.3.19. Ailede kararlar alınırken görüş bildirir ve kendisininüstlenebileceği görevlerle ilgili yeni fikirler üreterek bunlarıuygular.B.3.21. Yapacağı işleri öncelik ve önem sırasına koyarakgünlük ve haftalık çalışma planları yapar, yaptığı planlarauyar.B.3.23. Kendi parasını uygun biçimde, önceliklerinibelirleyerek harcarKARİYER BİLİNCİ GELİŞTİRME KAZANIMLARI2. İnsanların tek ve kendine özgü olduğunu fark eder.15. Hayatımızı kolaylaştırmak için çalışanları tanır ve yaptıklarıişleri açıklar.23. İnsanlar arasında değişik kültürlerin, yaşam tarzlarının,eğilimlerin ve alışkanlıkların olduğunu fark eder.22. Kararların kendisini ve başkalarını nasıl etkilediğini açıklar.20. Günlük yaşamı ile ilgili planlamalar yapar.17. Parasını, önceliklerini belirleyerek harcar.59

SINIF3. SINIFTEMABENİM EŞSİZ YUVAMKARİYER BİLİNCİ GELİŞTİRME KAZANIMLARIDERS KAZANIMLARIB.3.32. Amaçlarına ulaşabilmek için kişisel olarak çaba 21. Amaçlara ulaşmada karşılaşılabilecek problemleri belirler veharcaması gerektiğini kabul eder ve karşılaşabileceği değerlendirir.eleştirilere açık olur.B.3.33. Kaybetme veya başarısız olma olasılığını göze 7. Çaba, gayret ve denemenin önemini fark eder.alarak, yenilikleri deneme cesareti gösterir ve bundan zevkalır.B.3.36. Çeşitli ortamlarda liderlerin gruplar ve toplumlar 18. Liderlerin gruplar ve toplumlar üzerindeki etkilerini araştırır.üzerindeki etkilerini araştırır..DÜN, BUGÜN, YARINC.3.1. Önceki yıllarda tek başına yapamadığı halde şimdiyapabildiği davranışları ayırt eder ve zaman içinde ortaya çıkan budeğişimin nedenlerini açıklar.5. Zaman içinde gelişen becerileri fark eder.SINIFTEMADERS KAZANIMLARIÖZEL EĞİTİM KAZANIMLARI3. SINIFOKUL HEYECANIMBENİM EŞSİZ YUVAMA.3.2. Öğrenciler arasındaki benzerliklerin ve farklılıkların doğalolduğunu kabul eder.A.3.5. Arkadaşlarıyla ve başkalarıyla ilişkilerinde duygularınıuygun biçimde ifade eder.B.3.8. Farklılıkların doğal olduğunu kabul eder ve farklı özellikleresahip kişilere hoşgörüyle yaklaşır.1. Kişilerin yetenek, beceri ve güçlerinin değişik olabileceğininfarkına varır.9. Kızgınlık, öfke vb. davranışları kontrol edebilme becerisigeliştirir.2. Farklılıklara karşı anlayış ve hoşgörü gösterir.60

SINIFTEMADERS KAZANIMLARIREHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMAKAZANIMLARIA.3.2. Öğrenciler arasındaki benzerliklerin ve farklılıklarındoğal olduğunu kabul eder.5. Her insanın farklı olduğunu, farklı yetenek ve becerilere sahipolduğunu bilir.3. SINIFOKUL HEYECANIM3. SINIFBENİM EŞSİZ YUVAM3. SINIF DÜN, BUGÜN, YARINA.3.6. Başkalarının duyarlılıklarına saygı göstererek kendi 13a. İsteklerini ifade eder.ihtiyaçlarını, isteklerini ve görüşlerini ifade eder.A.3.19. Okulda, bir kaza ya da acil durum meydana geldiğinde neler 2. Acil ve kriz durumlarında nasıl davranılacağını bilir.yapılması gerektiğini ifade ederA.3.24. Nasıl daha iyi öğrendiğini açıklayarak kendisine uygun 8. Öğrenme için gerekli beceriler edinir.öğrenme tekniklerini seçer ve kullanır..A.3.25. Yönergeleri takip ederek okuldaki bilgi ve iletişim 15. Sözlü ve yazılı talimatlara uyar.teknolojilerinden yararlanır.A.3.28. Okula geliş ve gidişlerinde karşılaştığı kişilerle 3. Problem çözme sürecini açıklar.aralarında çıkabilecek sorunlar için hangi çözüm yollarınabaşvurabileceğini açıklarB.3.8. Farklılıkların doğal olduğunu kabul eder ve farklı 5. Her insanın farklı olduğunu, farklı yetenek ve becerilere sahipözelliklere sahip kişilere hoşgörüyle yaklaşır.olduğunu bilir.B.3.9. Fiziksel özelliklerini tanıyarak olumlu bir beden imgesi 1. Fiziksel, zihinsel ve duygusal olarak kendine bakmanıngeliştirirgerekliliğini bilir.B.3.11. Hayatımızı kolaylaştırmak için çalışanları tanır ve yaptıkları 10. Çeşitli mesleklerle ilgili etkinlikleri tanır.işleri açıklar..B.3.13. Ailesi ve yakın çevresiyle iletişim kurarken, sözelolmayan iletişim öğelerinin de kullanıldığını fark eder.B.3.21. Yapacağı işleri öncelik ve önem sırasına koyarakgünlük ve haftalık çalışma planları yapar, yaptığı planlarauyar.B.3.37. Kişisel eşyalarını ve başkalarının eşyalarını özenlikullanmadığında ortaya çıkan sorunları çözer.C.3.1. Önceki yıllarda tek başına yapamadığı halde şimdiyapabildiği davranışları ayırt eder ve zaman içinde ortaya çıkanbu değişimin nedenlerini açıklar.7. Sözsüz iletişimi kullanarak olumlu ve olumsuz duygularınıgösterir.12. Çevresindekilerle ilişkiyi sürdürmeye yönelik uygun iletişimbecerileri kullanır (teşekkür ederim, iyi günler, iyi akşamlar, özürdilerim, rica ederim, geçmiş olsun, tebrik ederim, vb.).9. Günlük yapması gereken işlerin dışındaki boş zamanlarınıbelirler.14. Zamanını düzenli kullanır, planlı çalışma becerisigeliştirir.13.b. İzinsiz başkasının eşyasını kullanmayacağını bilir.6. İnsanların yaşları ilerledikçe büyüyüp geliştiklerini fark eder.61

SINIFTEMA DERS KAZANIMLARI SAĞLIK KÜLTÜRÜ KAZANIMLARI19. Düzenli beslenme alışkanlığı edinir.3. SINIFOKUL HEYECANIMDÜN, BUGÜN, YARINA.3.17. Dengeli ve düzenli beslenmek için doğal ve sağlıklıürünleri tüketirC.3.2. Kendisinin ve arkadaşlarının duygularındaki değişiminyüzlerine ve bedenlerine nasıl yansıdığını fark eder.22. Dengeli beslenmeye özen gösterir.10. Başkalarının duygularına duyarlı olur.SINIF TEMA DERS KAZANIMLARI3. SINIFDÜN, BUGÜN, YARINC.3.23. Aile büyüklerinin küçükken oynadığı oyunlarıaraştırır, bu oyunlarla kendisinin ve arkadaşlarının oynadığıoyunları karşılaştırarak değişimi ve sürekliliği fark eder.C.3.31. Yaşadığı çevreyi daha temiz bir hâle getirmek içinbir proje tasarlar.SPOR KÜLTÜRÜ VE OLİMPİK EĞİTİM KAZANIMLARI22. İnsanların geçmişten günümüze oynadığı oyunlar ve yaptığısporları araştırır.24. Çevrenin korunmasında diğer insanlarla işbirliği yapar.62

1.4.ÖĞRENME-ÖĞRETME SÜRECİÖğrenme ve öğretme sürecinin temalar, ara disiplinler, beceriler, kişisel nitelikler vekazanımlar dikkate alınarak organize edilmesi gerekmektedir.Kazanımlar, pilot uygulamalardan sonra yapılan program geliştirme çalışmaları ile(aralarındaki bağlantılar ve tema ile bağlantıları göz önünde bulundurularak) yenidendüzenlenmiş ve sıralanmıştır. Her kazanım daha önceki kazanımlara ön bilgi oluşturacakşekilde ve çocuğun yaşamındaki olay ve olguların oluşma sırası göz önünde bulundurularaksıralandığından kazanımların sırası-belirli gün ve haftalarla ilgili kazanımlar hariçdeğiştirilemez.Ancak birbirini takip eden kazanımlar arasında uygun birleştirmeleryapılabilir.Günümüzde öğrenme ve öğretme süreciyle ilgili olarak yeni yaklaşımlar ortayaçıkmıştır. Bilginin yarılanma süresinin 4 yıl gibi oldukça kısa sürelere inmesi ve dolayısıylamevcut bilgilerin hızla eskimesi nedeniyle çocuklara bilgi aktarma yaklaşımının önemiazalmıştır. Öğrenme - öğretme sürecinde çocukların bilgilerini sürekli olarak güncelleyebilmebecerilerinin geliştirilmesi daha önemli hâle gelmiştir. Bunu da öğrencilerin aktif olduğuyöntemlerle gerçekleştirmek gerekmektedir. Öğretmenlerin temel rollerinden biri, öğrencilerebu anlayışa uygun öğrenme-öğretme ortamları hazırlamaktır.Öğrencilerin öğrenme-öğretme sürecinin her aşamasına aktif olarak katılımısağlanmalıdır. Bu süreçte öğretmenler, öğrenciler arasındaki bireysel farklılıkları dikkatealmalıdır. Öğrenme-öğretme ortamları düzenlenirken öğrencilerin farklı öğrenme stillerine vezekâ alanlarına sahip olabilecekleri akılda tutulmalıdır.Her birey, çevresindeki olaylar üzerinde denetim kurmaya ve böylece yetkinliğiniartırmaya güdülenmiştir. Bu durum çocuklarda merak duygusu şeklinde kendini gösterir. Bunedenle öğrenme-öğretme ortamları düzenlenirken, öğrenmeye güdülenmenin de temelindeyatan merak duygusundan yararlanılmalıdır.Yukarıda belirtilen anlayış doğrultusunda, programın farklı ögeleri arasında (temalar,kazanımlar, beceriler, etkinlikler, kişisel nitelikler) ilişki, ilerleme, devamlılık, uygunluk,denge ve tutarlılık sağlanmıştır. Bu durum TABLO- 8’da gösterilmiştir.63

TABLO-8: Hayat Bilgisi Dersi Programı’nda Öğrenme-Öğretme Sürecinin ÖrgütlenmesiTemalarAra DisiplinlerBecerilerKişisel NiteliklerİlişkiİlerlemeDevamlılıkUygunlukDengeTutarlılıkBağlantıKAZANIMLARİletişimÖğrenme ve ÖğretmeStillerinin ÇeşitliliğiÖğrenme StratejileriniGeliştirmeÖğrenme StilleriGerçek Dünyada İlkElden DeneyimKazanmaETKİNLİKLERİş birliğiKendi ÖğrenmesininSorumluluğunu AlmaETKİLİ ÖĞRENMEOyun, Drama ileYazılı, Sözlü veSanatsal DeneyimlerÖz Saygı veÖz GüvenKAVRAMLARProblem Çözme64

Etkili öğrenme ortamı; öğrencilerin dersi pasif bir şekilde izleyip dinlemek yerine süreceetkin olarak katıldıkları, gerektiğinde birer araştırmacı gibi hareket edebildikleri bir ortamdır.Hayat bilgisi eğitimiyle çocukların bir olgu ya da olay hakkında kendi etkinlikleri yoluylauyarıcıları anlamlandırmaları ve bilgiyi yapılandırmaları gerekmektedir. Bu nedenle hayatbilgisi etkinliklerinin özü ve başlangıç noktası;• Çocukla bir olgu/olay arasındaki doğrudan karşılaşma,• Çocukla çevresindekinin doğrudan etkileşimi,• Bu deneyim sonucunda çocuğun kendi fiziksel ve zihinsel çabasıyla doğrudanöğrenmesi olmalıdır.Çevre, çocuklar için aşılması gereken engeller ve öğrenme fırsatlarıyla doludur. Çocuğunbu fırsatlardan ne ölçüde yararlanacağı da çocuğun kendisine bağlıdır. Çünkü özneldeneyimleri hiç kimse çocuk adına anlamlandıramaz ve yapılandıramaz. Bu süreçte öğretmenTablo- 8’de görüldüğü gibi çocuğa sadece yol gösterici olabilir.Öğrenme ortamı her çocuk için hiçbir zaman mükemmel değildir. Mükemmele yakın biröğrenme ortamı sağlanabilmesi için, öğrenme ortamı düzenlenirken öğrencilerin öğrenmebiçimleri, farklı zeka türlerine sahip oldukları ile öğrenme stratejileri göz önündebulundurulmalıdır. Öğrenme stillerine göre öğrenciler hayalci, düşünür, karar veren, aktör,görsel - işitsel ve dokunsal olarak gruplandırılabilirler.1.4.1. Öğrenme StilleriÖğrenme stillerine göre öğrenciler; hayalci, düşünür, karar veren, aktör, görsel, işitsel,kinestetik, dokunsal olarak gruplanabilirler. Buna göre öğrencilere aşağıdaki öğrenmeortamları sağlanmalıdır:Hayalci öğrenciye;• Deneyimini ve duygularını göstermesi ve paylaşması için fırsat verilmeli• Yeni deneyimini içselleştirmesi için zaman tanınmalı• Bir grubu tanıması ve fikir alış verişinde bulunması için olanak sağlanmalı• Farklı görüşlerle karşılaşma imkânı verilmeli• Güvenli bir ortam sağlanmalı• Görsel sunum imkânı tanınmalıDüşünür öğrenciye;• Belirgin hedefler sunulmalı• Geçmişi hakkında soru sorma olanağı sağlanmalı• Bireysel çalışma zamanı tanınmalı• Karmaşık durumlarla karşı karşıya kalacağı durumlar oluşturulmalı• Düzenli ve huzurlu çalışma ortamı sunulmalıKarar veren öğrenciye;• Pratik sonuçlar çıkarma fırsatı tanınmalı• Kendi pratikleri ve program arasında açık ilişkiler kurma olanağı sağlanmalı• Problemleri kendisinin çözebilmesi için gerekli becerileri edinmesine fırsat verilmeli• Kendi çözümlerini test etme fırsatı tanınmalı65

Aktör öğrenciye;• Etkinliklerde çeşitlilik sağlanmalı• Eğlenmesi, rahatlaması ve oyun oynaması için imkân verilmeli• İyi atmosfer ve kişisel ilişkiler kurması için olanak sağlanmalıGörsel öğrenciye;• Bilgisayar grafiklerini, görsel yap-bozları, posterleri, grafikleri, şemaları, karikatürleri,ilân panolarını inceleme ve çizme fırsatı tanınmalı• Sessiz okuma fırsatı verilmeli• Resimli kitapları okuması için yönlendirilmeli• Yazılı posterler sunumu yapma imkânı verilmeliİşitsel öğrenciye;• Konuşma, mülâkat yapma fırsatı tanınmalı• Panele katılma imkanı sunulmalı• Soru sormasına ve cevap vermesine olanak sağlanmalı• Yüksek sesle okumasına ve seslendirme yapmasına imkân verilmeli• Masal ve kitap kasetleri dinletilmeli• Olay ve öyküler hakkında sohbet etmesi için uygun ortam sağlanmalıKinestetik öğrenciye;• Oyun oynamasına, hoplayıp zıplamasına imkân verilmeli• Eşyaları yapıp bozma ve model inşa etme ortamları oluşturumalı• Deney kurmasına ve yapmasına olanak sağlanmalı• Rol yapmasına fırsat tanımalıDokunsal öğrenciye;• Karalama, eskiz yapma olanağı sağlanmalı• Model inşa etmesi için imkân verilmeli• Kabartma yazıları ve haritaları incelemesine fırsat tanınmalı• Deney kurmasına ve yapmasına olanak sağlanmalı• Oyun kurallarını okuyup oynaması sağlanmalı66

1.4.2. Zekâ AlanlarıFarklı zekâ alanlarına göre öğrenciler; sözel-dilsel mantıksal/matematiksel,görsel/uzamsal, müziksel/ritmik, bedensel/kinestetik, kişiler arası, içsel, doğa olarakgruplanabilirler. Çocuklar bu gruplardan birinin özelliklerini yansıtabildikleri gibi birdenfazlasının özelliklerini de yansıtabilirler. Zekâ alanlarına göre öğrenciler aşağıdaki özelliklerigösterirler:Sözel-Dilsel Zekâ• Dinleme becerisi yüksektir.• Kelime oyunlarını sever.• İyi bir fıkra anlatıcısıdır.• Kitaplarla iç içedir.• İyi bir kelime hazinesi vardır.• Sözel olarak iyi iletişim kurar.• Yazmaktan hoşlanır.• İyi bir hafızası vardır.Mantıksal / Matematiksel Zekâ• Zihinden işlemleri kolayca yapar.• Güçlü bir muhakemesi vardır.• Kategorileri, ilişkileri fark eder, açıklar.• Bilgiler arasında bağlantılar kurar.• Rakamlarla ilgili işlemleri yapmaktan hoşlanır.• Matematik oyunlarından zevk alır.• Satranç ve dama gibi oyunlardan zevk alır.• Soyut ve kavramsal düşünebilir.• Sebep-sonuç ilişkilerinin kolayca anlarGörsel / Uzamsal Zekâ• Harita, tablo ve diyagramları kolay okur.• Arkadaşlarına oranla daha çok hayal kurar.• Resim, sanat etkinliklerinden hoşlanır.• Yaşına oranla daha iyi şekil çizer.• Görsel sunuları tercih eder.• Bulmaca çözmekten hoşlanır.• Resimlerden daha fazla öğrenirler.• Kitap ve defterlerini çizer.• Nesnelerin yerini bilir.67

Müziksel / Ritmik Zekâ• Şarkıların melodilerini hatırlar.• Güzel şarkı söyler.• Müzik aleti çalar.• Ritmik konuşur ya da hareket eder.• Farkında olmadan mırıldanır.• Çalışırken masaya vurarak ritim tutar.• Çevresel gürültülere duyarlıdır.• Müzik dinleyerek çalışmayı sever.• Öğrendiği şarkıları sınıfta söyler.Bedensel / Kinestetik Zekâ• Duygularını vücut diliyle ifade eder.• Boya ve hamurla oynamayı sever.• Nesneleri parçalayıp bütünleştirmeyi sever.• Küçük kas gelişimi mükemmeldir.• Bir veya daha fazla sporla uğraşır.• Otururken elleri ve ayaklarıyla oynar.• Yerinde duramaz.Sosyal / Kişiler Arası Zekâ• Sosyal ilişki kurmaktan hoşlanır.• Doğal bir lider olarak görünür.• Problemi olan arkadaşlarına öğütler verir.• Organizasyonların baş elemanıdır.• Bir şeyler anlatmaktan hoşlanır.• İki ya da daha fazla yakın arkadaşı vardır.• Başkalarını düşünür diğerleri onu arkadaşlık için arar.İçsel Zekâ• Bağımsızlık duygusu güçlüdür.• Güçlü ve zayıf yönlerini tanır.• Gerçekçi amaçlar oluşturur.• Kendini iyi motive eder.• Hobileri vardır.• Kendi başına çalışmayı tercih eder.• Ne hissettiğini doğru bir şekilde söyler.• Hatalarından ve başarılarından öğrenebilir.• Öz saygısı yüksektir.68

Doğa Zekâsı• Hayvanlara karşı çok meraklıdır.• Açık havada olmaktan hoşlanır.• Bahçe işlerini sever.• Varlıkları sınıflandırmaya meraklıdır.• Farklı bitki ve hayvanlara ilgi duyar.• Çevre kirliliğine duyarlıdır.• Doğa dergilerini ve belgeselleri izler.• Doğa olaylarına meraklıdır.• Doğayla baş başa kalmayı sever.Hayat Bilgisi Dersi Programı’nda kazanımlar belirlenirken öğrencilerin öğrenme stillerive farklı zekâ türlerinde oldukları göz önünde bulundurulmuştur. Öğrenme-öğretme ortamısürecinde etkinlikler düzenlenirken de bunların göz önünde bulundurulması gerekmektedir.1.4.3. KavramlarHayat bilgisi dersinin temel amacı, öğrencilerin günlük yaşamda ihtiyaç duydukları vekullanabilecekleri yaşam becerilerini kazanmalarına yardımcı olmaktır. Bunun yanı sıraçocukların ileride alacakları fen bilgisi ve sosyal bilgiler derslerine temel oluşturabilmeleriiçin bazı kavramlar da tanıtılacaktır. Böylece çocukların temel bilgi ve becerilerle donanmış,istenen kişisel niteliklere sahip birer yurttaş olarak yetişmeleri sağlanacaktır.Hayat Bilgisi Dersi Programı’nda bu amaçla aşağıdaki kavramlara yer verilmiştir:69

TABLO-9: Hayat Bilgisi Dersi Programı’nda Yer Alana KavramlarıOKUL HEYECANIM1. SINIF 2. SINIF 3.SINIF• Ders programı• Yardım• Şekil• Saygı• Duygu• Ulaşım araçları• Vücut• Sağlık• İletişim• Nezaket• Görsel materyal• Bilinçli tüketici• Dinî bayram• Paylaşım• Kaynak kitap• Proje• Cesaret• Fiziksel özellik• Plan• Arkadaş• Oyun• Ders araç ve gereci• Kişisel bakım• Okul• Sınıf• Kural• Seçme/seçilme• Oy• Oy pusulası• Türk Bayrağı• İstiklal Marşı• Gençliğe Hitabe• Öğretmen• Benzer• Farklı• Beslenme• Temizlik• Görgü kuralları• Eğlenme• Özel gün• Kutlama• Eşya• Millî bayram• Aşı• Kulüp• Grup çalışması• Görev• İş birliği• Sorun• Çözüm• Meslek• Acil durum• İletişim aracı• Doğal afet• Trafik• Ses• Görme/görülme• Yaya• Kaynak• Bilinçli tüketim• Duyu organı• Çevre• Sorumluluk• Sevgi• Barış• Doğruluk• İhtiyaç• İstek• Görüş• Yanlı davranış• Kroki• Tarih• İyimserlik• Tutumluluk• Kaza• Toplumsal paylaşım• Hak• Öğrenme tekniği• Yönerge• Bilgi teknolojisi• İşaret• Levha• Duyarlılık• Dürüstlük• Yeterlilik70

BENİM EŞSİZ YUVAM1. SINIF 2. SINIF 3.SINIF• Canlı• Eşsizlik• Barınma• Yuva• Güneş• Bitki• Adres• Doğu• Hayvan• Donma• Batı• Sanat• Erime• Yer• Yön• Buharlaşma• Organ• Kuzey• Kaynama• Sağlıklı yaşam• Güney• Aile• Büyüme• Beden imgesi• Birey• Gelişme• Hizmet• Yardımlaşma• Spor• Sözsüz iletişim• Dayanışma• İş• Ön yargı• Akraba• Ortam• Adalet• Hata• Güven• Madde• Para• Öneri• Reklâm• Bütçe• Reddetme• İmkân• Alet• Hak• Mizah• Makine• Hürriyet• Grup• Liderlik• Toplum• Tasarruf• Deprem• Güvenlik• Yangın• Amaç• Harita• Gezi• Küre• Tatil• Gezegen• Vatan• Ülke71

DÜN, BUGÜN, YARIN1. SINIF 2. SINIF 3.SINIF• Değişim• Karşılaştırma• Aile büyüğü• Hayat• Katı-sıvı-gaz• Neden-sonuç• Hava• Su• Toprak• Gök cismi• Bina• Doğal çevre• Yapay çevre• Geçmiş• Şimdi• Gelecek• Oyuncak• Öz geçmiş• Anı• Kılık-kıyafet• Değişiklik• Mevsim• Takvim• Hava durumu• Yeryüzü• Gökyüzü• Renk• Dünya• Gün• Cumhuriyet• Teknolojik ürün• Bilgisayar• İletişim teknolojisi• Yerleşim birimi• Müze• Kültürel değer• Karşılıklı bağımlılık• Karşılıklı etkileşim• Cansız varlık• Zaman• Doğa• Su döngüsü• Grafik• Meteoroloji• Tahmin• Ay• SüreklilikTemalara ve sınıflara göre belirlenen bu kavramların derslerde doğrudan doğruyatanımını yapmak yerine, kavramla ilgili kazanımlara ait öğrenme-öğretme etkinliklerisırasında ve sonrasında öğrenciler tarafından bulunması sağlanacaktır.72

1.4.4. Öğrenme-Öğretme Etkinliğini UygulamaÖğretim etkinliğinin uygulanması sırasında öğrenme-öğretme stratejileri-yöntem veteknik seçiminde aşağıdaki ilkeler göz önünde bulundurulmalıdır:1) Aktif öğrenme bir süreçtir.2) Kişisel olarak veya grup içerisinde ortaya çıkabilir.3) Çocuklarda değişik seviyelerde gerçekleşir.4) Öğrenme sürecinde öğrencileri merkeze alır ve onların aktif olmalarını sağlar.5) Yol göstermek ve çalışmayı yönetmek için öğretmene ihtiyaç duyar.6) Güvene ve desteğe dayalı bir sınıf atmosferi gerektirir.Pozitif bir sınıf ortamı ve atmosferi aşağıdaki hususlar dikkate alınarak oluşturulabilir;- Mutlu öğretme ve öğrenme ortamı öğrencilerin kendilerini rahat hissetmelerini sağlar.- Öğrencilerin çalışması ve birbirleriyle olumlu etkileşimleri için çeşitli yollararanmalıdır.- Anlaşmazlıkları gidermek ve öğrencileri ödüllendirmek için uygun stratejilerkullanılmalıdır.- Öğrencilerin sınıf tartışmalarına katılmalarına fırsat tanınmalıdır.- Kendine güveni ve saygıyı artıran örnekler üzerinde çalışılmalıdır.- Öğrencilere günün veya haftanın amaçlarını oluşturma fırsatı tanınmalıdır.- Etkinliklerden sonra öğrencilerin öğrendiklerini yapılandırmalarını ve kavramlaraulaşmalarını sağlayacak sessiz bir süreye ihtiyaç duyacakları unutulmamalıdır.- Sınırlı zaman çok planlı bir biçimde harcanmalıdır.Öğrenme-öğretme uygulamaları sırasında göz önünde bulundurulması gereken diğerfaktörler şunlardır:1. Sınıfın o ana kadar olan düzeyi2. Değişen sosyal ve çevresel ihtiyaçları karşılama3. Programın uygulanmasına spiral yaklaşım4. Bireysel farklılıkları dikkate alma5. Beceri gelişimi, bilgiye ulaşma ve tutumlar arasında denge kurma6. Çeşitli aktif öğrenme yöntem ve metotlarını kullanma ihtiyacı7. Sınıf içerisinde meydana gelebilecek oluşumu ve olayları dikkate alma73

1.4.5. Öğretmenin RolüBu programda öğretmenlerin temel rolü, öğrenme-öğretme ortamını düzenlemek, etkinlikler konusunda öğrencilere rehberlik yapmaktır.Öğretmenin diğer rolleri de Tablo-10’de gösterilmiştir.TABLO-10: Hayat Bilgisi Dersi Programı’ndaÖğretmenin RolüAile ile iş birliğiyapar.Becerilerin vekişisel niteliklerinkazanılmasınayardım eder.Kişisel, sosyal vekültürel eğitimikolaylaştırır.Öğrencilerinçalışmalarına rehberlikeder.Aktif olarak öğrenir.Beceri ve kişiselniteliklerinkazanılmasındaöğrenciye model olur.Öğretimi kalitelikılabilmek içinmeslektaşlarıyla işbirliği yapar.Sınıf öğretmenininrolüÇocukların öğrenmesürecindeki gelişimleriniölçer ve değerlendirir.Öğrencileri grupçalışmasına yönlendirirve iş birliği içerisindeçalışmalarını sağlar.Öğrencilerin sağlık vegüvenlik becerilerinikazanıncaya kadar sağlıkve güvenlik içindeolmalarını sağlar.Öğretimiplanlar.Sınıf içi etkinliklerdüzenlenirken bireyselfarklılıkları göz önündebulundurur ve uygulamalarındabunları dikkate alır.74

Sınıf içi etkinlikler uygulanırken öğretmenlerden beklenenler şunlardır:• Öğrenci özerkliğini ve girişimlerini destekleyiniz.• Öğretimde çeşitli ortam ve materyallerin yanı sıra verileri ve birincil bilgi kaynaklarınıkullanınız.• Öğrenmeyi toplumsal deneyimler sağlayacak şekilde organize ediniz.• Bir öğrenme görevini oluştururken gerçek yaşamda karşılaşılan düzeyde karmaşıkolmasına dikkat ediniz.• Bir öğrenme görevini oluştururken “belirlemek”, “karşılaştırmak”, “sınıflamak”,“çözümlemek”, “oluşturmak” gibi üst düzey bilişsel etkinlikleri gerektiren görevlereağırlık veriniz.• Bir öğrenme görevi oluştururken doğrudan parçalara ayırmak yerine önceliklebütüncül olarak tasarlayınız.• Öğrenenlere açık uçlu, düşündürücü, anlamlı ve derinliği olan sorular sorunuz. Onlarıkonuyu araştırmaları için destekleyiniz. Aynı zamanda öğrencilere kendi arkadaşlarınasorular sormaya yönlendiriniz.• Öğretim sırasında öğrenme döngüsü modeli (keşfetme, kavramı tanıtma, uygulama)kullanarak öğrencilerin doğal merakını besleyiniz.• Öğrenci tepkilerine göre dersi yönlendiriniz. Gerekli olduğunda öğretim stratejilerinive içeriği değiştiriniz.• Öğrencilerin ilgilerini çekecek sorunlar ortaya atınız.• Öğrencilerin hem sizinle hem diğer öğrencilerle etkileşimini destekleyiniz.• Öğrencilerin yaptıkları hataları anlamaları için geri bildirim kullanınız.• Öğrencilere bir soru yönelttiğinizde olası bir yanıt üzerinde düşünmeleri için yeterincebekleme süresi tanıyınız.• Öğrencilere sunulan bilgiler arasında bağlantı kurabilmeleri ve çeşitli görüşleribirbirleriye karşılaştırabilmeleri için zaman veriniz.• Öğrencilerin başarısını öğrenme bağlamına göre değerlendiriniz.1.4.6. Programın SüresiHayat Bilgisi Dersi Programı üç temadan oluşmaktadır. Her biri temanın içerdiğikazanım sayısı ve ayrılması gereken süre TABLO -11’de verilmiştir.TABLO-11: Kazanım Sayılarına Göre Temalar İçin Gereken SüreSINIFLAROKUL HEYECANIMKazanım SayısıDers SaatiOranı (%)Kazanım SayısıTEMA ADIBENİM EŞSİZYUVAMDers SaatiOranı (%)Kazanım SayısıDÜN, BUGÜN,YARINDers SaatiOranı (%)Kazanım SayısıTOPLAMDers Saati1.SINIF2.SINIF3.SINIF41 86 46 29 60 32 16 34 22 86 18034 65 36 37 70 39 24 45 25 95 18034 55 31 45 73 41 32 52 28 111 18075

1.4.7. Belirli Gün ve Haftalar1. SINIF1. İlköğretim Haftası (Okulların açıldığı ilk hafta)2. Hayvanları Koruma Günü (4 Ekim)3. Dünya Çocuk Günü (Ekim ayının ilk pazartesi günü)4. 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı5. Kızılay Haftası (29 Ekim-4 Kasım)6. Atatürk Haftası (10-16 Kasım)7. Öğretmenler Günü (24 Kasım)8. Orman Haftası (21-26 Mart)9. 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı10. Trafik Haftası (Mayıs ayının ilk cumartesi günü ile başlayan hafta)11. Anneler Günü (Mayıs ayının ikinci pazar günü)12. 19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı2 . SINIF1. İlköğretim Haftası (Okulların açıldığı ilk hafta)2. Hayvanları Koruma Günü (4 Ekim)3. Dünya Çocuk Günü (Ekim ayının ilk pazartesi günü)4. 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı5. Kızılay Haftası (29 Ekim-4 Kasım)6. Atatürk Haftası (10-16 Kasım)7. Öğretmenler Günü (24 Kasım)8. Tutum,Yatırım ve Türk Malları Haftası (12-16 Aralık)9. Orman Haftası (21-26 Mart)10. 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı11. Trafik Haftası (Mayıs ayının ilk cumartesi günüyle başlayan hafta)12. Anneler Günü (Mayıs ayının ikinci pazar günü)13. 19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı3. SINIF1. İlköğretim Haftası (Okulların açıldığı ilk hafta)2. Atatürk Haftası (10-16 Kasım)3. Öğretmenler Günü (24 Kasım)4. 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı5. İnsan Hakları Haftası (10 Aralık’tan itibaren bir hafta)6. Enerji Tasarrufu Haftası (Ocak ayının ikinci pazartesi günü başlayan hafta)7. Yeşilay Haftası (1-7 Mart)8. Kütüphaneler Haftası (Mart ayının son pazartesi günü başlayan hafta)9. Dünya Tiyatrolar Günü (27 Mart)10. 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı11. Trafik Haftası (Mayıs ayının ilk cumartesi günüyle başlayan hafta)12. Anneler Günü (Mayıs ayının ikinci pazar günü)13. Müzeler Haftası (18-24 Mayıs)14. 19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı15. Çevre Koruma Haftası (Haziran ayının 2. pazartesi günü başlayan hafta)76

1.4.8. Okul ve Aile İlişkisiHayat Bilgisi Dersi Programı’nın başarıyla uygulanmasında öğretmen ve öğrenmeortamının yanı sıra aile katılımının da önemli bir yeri vardır. Aile katılımı, okulun veeğitimin önemli olduğu mesajını vererek çocuğun okula istekli bir biçimde devam etmesine,benlik saygısının yükselmesine ve okula yönelik olumlu tutum geliştirmesine yardımcı olur.Bu nedenle ailelerin üst düzeyde katılımının sağlanması hedeflenmelidir.Aile katılımına yönelik engeller arasında şunlar yer alabilir;• Anne ve babanın kendi okul yıllarından elde ettikleri olumsuz deneyimler• Ailelerin ekonomik sıkıntıları• Okul için ayıracak zamanlarının olmaması• Eğitim düzeylerinin yetersizliği• Öğretmenlerin ailelere karşı olumsuz tutumları• Ev ve okul ortamları arasındaki kültürel farklılıklarÖğretmenler farklı yollar deneyerek bu engelleri ortadan kaldırabilirler. Bu yollardanbiri öneri kartlarıdır. Öneri kartları, öğrencilerin durumu hakkında velilerle görüşmek içinöğretmenlerin kullanabilecekleri formlardır. Bu formlar, öğretmen - veli - öğrenci arasındailetişim kurma yolları ile kısa bilgi notlarını içerir. Velinin öğrenciye yardımcı olabileceğietkinlikler ve yöntemler de öneri kartlarına yazılabilir. Hazırlanan kartlar gerektiğinde öğrenciile eve gönderilerek veliler bilgilendirilir.Aile ile iletişim kurulabilecek diğer yollar; veli toplantıları, ana-baba eğitimi vebireysel görüşmelerdir. Ayrıca okul ve aile ilişkisini sağlamlaştırmak için okul yönetimitarafından;• Okulda velilere yönelik uygun ve sıcak bir karşılamanın olması, aşırı resmî, kuralcı,soğuk bir tutum sergilenmemesi,• Anne ve babaların genellikle olumsuz durumlarda veya okulun ihtiyaçlarınınkarşılanması için parasal destek istemek amacıyla okula davet edilmelerindenkaçınılması,• Velilerle görüşmek için uygun fizikî koşulların sağlanması,• Velilerle yapılan toplantı yönetimi ve sürecindeki eksikliklerin ve aksamalarıngiderilmesi,• Toplantıların içeriğinin velilere uygun olması,• Okulun velilere yeterince tanıtması gerekmektedir.77

HAYAT BİLGİSİ DERSİNDEÖLÇME VE DEĞERLENDİRME78

1.5. HAYAT BİLGİSİ DERSİNDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMEHayat bilgisi dersi için yapılacak değerlendirme etkinliklerinde öğrencilerin HayatBilgisi Dersi Programı’nın tüm boyutlarında sağladığı gelişme ve başarı ölçülmeye vekaydedilmeye çalışılır. Öğretmenler, öğrencilerin kazanımlar, kavramlar ve becerilerle ilgilibireysel gelişimlerini izlerken, eksiklerini belirlerken, karşılaştıkları zorlukları tanımlarken,öğrencileri öğrenmeye ve becerilerini geliştirmeye özendirirken değerlendirme yaparlar.Böylece değerlendirme, öğrencilerin eğitiminde yapılandırıcı ve geliştirici bir rol oynar.Öğrencilerin öğrenmesi ve gelişimiyle ilgili elde edilen bilgiler, öğretmenler tarafındankullanılabileceği gibi öğrencinin kendini değerlendirmesine ve kişisel hedefler belirlemesinede yardım eder.Bu programda, bireysel farklılıkları dikkate alan öğrenci merkezli öğretme ve öğrenmestratejileri benimsenmiştir. Bu nedenle ölçme ve değerlendirmede öğrencilerin bilgi, beceri vetutumlarını sergilemeleri için çoklu değerlendirme kullanılmıştır. Sadece yazılı ve sözlüsınavlarla öğrenci başarısının ölçülmesi ve değerlendirilmesi uygun değildir. Çocuklarınyaşam becerilerini uygulama düzeyleri farklıdır. Bazı çocuklar eleştirel düşünmede ileridüzeydeyken, bazıları yaratıcılıkta, bazıları da kişisel gelişimlerini tanıma ve izlemedebaşarılı olabilirler.Değerlendirme teknikleri öğrencinin tüm becerilerinin değerlendirilmesinisağlamalıdır. Aynı şekilde, bazı değerlendirme teknikleri de belli konular için daha uygundur.Örneğin, bir öğrencinin “arkadaşlarının oyunlarına katılırken, onlarla oyun kurarken veoynarken uygun davranışlarda bulunup bulunmadığı” genellikle gözlemlerle saptanabilir.Öğrencilerin “her canlının bir yuvaya ihtiyacının olduğunu kavraması ve canlıların yuvalarınıbirbirinden ayırt etmesi” ise performans ödevi ile değerlendirilebilir. Ancak bilgiyi edinme,kullanma, yorumlama gibi üst düzey becerileri ölçmede açık uçlu sorular daha etkili olabilir.Bu nedenle, değerlendirme öğrenme sürecinin gerekliliklerine uygun araçlarla yapılmalıdır.Bu amaçla, hazırlanan program uygulama kılavuzlarından “İlköğretim MatematikDersi (1-5. sınıflar) Öğretim Programı” kitabında “İlköğretim Okulları ÖğretimProgramlarında Ölçme ve Değerlendirme Çalışmaları İle İlgili Ortak Açıklamalar”başlığı altında öğretmene örnek teşkil etmesi amacıyla eğitim-öğretim sürecini destekleyicinitelikte çeşitli değerlendirme araç ve yöntemlerinin özelliklerine ve örneklerine yerverilmiştir.Hayat bilgisi dersi için hazırlanmış olan program kılavuz kitaplarında derse yöneliketkinliklere ve değerlendirme örneklerine yer verilmiştir. Öğretmenler bunları ya da bunlardanesinlenerek temalardaki kazanımlara uygun değerlendirme araçlarını geliştirerekkullanabilirler. Örneğin, derslerin işlenişi sürecinde öğrencilerin yapılan etkinliklere katılmadüzeylerini gözlemlemek için örnek olarak verilen gözlem formları aynen kullanılabileceğigibi değerlendirme ölçütlerine göre bazı ölçütler çıkarabilir ya da başka ölçütler eklenebilir.Öğrenciler, bir etkinliğin ya da birkaç kazanımın sonunda kendilerinin hangi becerilere sahip79

olduklarını (kendi algılarına göre) değerlendirmeleri için verilen öz değerlendirme formları dakullanılabilir. Bu formları kullanmak, öğrenciler hakkında yapılacak değerlendirmelerde vealınacak kararlarda önemli ipuçları verecektir. Öz değerlendirme, akran değerlendirme gibiformlarla öğrencileri değerlendirirken amaç puan vermekten çok, onların eksikliklerinibelirlemek ve bu eksiklikleri gidermeye yönelik önlemler almaktır.Hayat Bilgisi Dersi Programı’nın açıklamalar bölümünde birinci sınıfta öğrencilerinokuma-yazma bilmediği göz önünde bulundurularak daha çok gözlem formlarına yerverilmiştir. Pilot uygulama okullarından bildirilen ölçme ve değerlendirmede karşılaşılangüçlükler dikkate alınarak aynı teknikle ölçülebilecek kazanımlar için ortak formlarındüzenlenmesi uygun görülmüştür. Örneğin programın açıklamalar bölümünde gözlemleölçülebilecek ardışık kazanımların sonuncusunda kazanım numaraları belirtilerek gözlemformu önerilmiştir. Ancak bu formların, öğretmenler tarafından önceden ortak kazanımlarıkapsayacak şekilde düzenlenmesi ve kazanımların işlenmesi sırasında gözlem çalışmalarınınyapılması gerekmektedir. Ölçme ve değerlendirme işlemlerinin ne sıklıkta yapılması gerektiğiya da birbirini izleyen iki ölçme ve değerlendirme işlemi arasında ne kadar süre olmasıgerektiği konusunda öğretmenlere esneklik tanınmıştır. Ancak programda yer alan hiçbirkazanım ölçme ve değerlendirme dışında bırakılmamalıdır.Bundan sonraki bölümde de öğrencilerin başarılarını ölçüp değerlendirmek içinöğretmenlere yardımcı olmak amacıyla bazı kazanımlara yönelik etkinlik örnekleriyle birlikte,bu kazanımların ölçme ve değerlendirme ölçekleri ve formlar verilmiştir. Bu ve benzerşekilde hazırlanmış olan ölçeklerden öğrencilerin aldıkları toplam puanlara göre öğrencilergenel olarak değerlendirilebilir. Toplam puanlarından yüzdelik puanları da bulunabilir.Örneğin, bir ödevden ya da çalışmadan öğrencinin alabileceği en yüksek puan 4 iken öğrenci3 puan almış ise yüzdelik puanı 75 olur [(3/4)x100 = 75]. Ayrıca 1, 2 ve 3. sınıfdüzeylerindeki kavramlarla ve becerilerle ilgili her bir ölçüt için öğrencilerin eksiklikleribelirlenebilir ve bu eksiklikleri gidermeye yönelik önlemler alınabilir.Süreçte yapılan bu değerlendirme etkinliklerinin yanında, geleneksel ölçme araçlarınıda kullanarak belli aralıklarla öğrenci başarıları değerlendirilebilir.80

1.5.2. Etkinlik ve Ölçme Değerlendirme ÖrnekleriBEN DE KATILABİLİR MİYİM?Ders: Hayat BilgisiSınıf : 1Süre : 40’+40’Tema: Okul HeyecanımKazanımlar : A.1.5. Arkadaşlarının oyunlarına katılırken, onlarlaoyun kurarken ve oynarken uygun davranışlardabulunur.Temel Beceriler : Öz Yönetim (Etik Davranma, Katılım, Paylaşım, İş Birliği ve TakımÇalışması Yapma ) becerisi.Kişisel Nitelikler : Sabır, saygıAra Disiplinlerleİlişkilendirme : Rehberlik ve Psikolojik Danışma (6,7), İnsan Hakları ve Vatandaşlık 11Kavramlar : OyunMateryaller : Sınıfı süslemek amacıyla öğrenciler tarafından hazırlanan süsler,balonlar, artık materyallerle, hazırlanmış kostümler.Kaynak: Hayat Bilgisi Özel İhtisas KomisyonuSÜREÇ1. Öğrencilere bu derste bir oyun oynayacaklarını ve bunun için de iki grubaayrılacaklarını söyleyin.2. Her grup için iki lider seçin. Liderlerden kendi grupları için beşer öğrenciseçmelerini isteyin.3. Öğrenciler seçildikten sonra, oyuna seçilen ve seçilmeyen öğrencilerinneler hissettiklerini sorun. Alınan cevaplar doğrultusunda aşağıdaki örnek olayı anlatın.“ Ayla ve ailesi, babasının tayini çıkması nedeniyle, başka bir şehre taşınmaya kararverdiler. Ayla için çok sevdiği okulundan ve arkadaşlarından ayrılmak oldukça zor olacaktı.Heyecan, merak ve tedirginlik içinde Ayla ve ailesi başka bir şehre taşındı. Yeni taşındıklarıapartmanda Ayla’nın yaşıtı birkaç çocuk vardı. Bir gün Ayla camdan dışarıyı seyrederkenapartmanın bahçesinde dört çocuğun oyun oynadığını gördü. Açıkçası biraz seviniyordu.Aşağıya indi ve oyun oynayan çocuklara yaklaştı. Ne de güzel oynuyorlardı. Ayla da onlarlaoynamak için can atıyordu. Ama bunu onlara nasıl söyleyeceğini bilmiyordu...”4. Aşağıdaki sorular çocuklarla tartışma ortamı yaratın:• Sizce Ayla şimdi ne yapacak?• Hikâyenin devamında Ayla’nın oyuna katılabilmesi için ona ne önerirsiniz?• Sizler arkadaşlarınızın oyununa katılırken ve onlarla oyun oynarken nelere dikkatediyorsunuz?5. Öğrencilerin fikirlerini aldıktan sonra hikâyenin sonunu tamamlamalarını sağlayın.(Ayla’nın, oyun oynayanların yanına giderek; “Ben Ayla, bu kente yeni taşındık. Sizinleoynayabilir miyim?” gibi bir sonuca varmalarını sağlayın.81

OKUL EŞYALARIMI SEÇİYORUMDers: Hayat BilgisiSınıf : 1Süre : 40’Tema: Okul HeyecanımKazanımlar : A.1.7. Kullanacağı ders araç ve gereçlerini seçer.Temel Beceriler : Karar verme becerisi.Kavramlar : Ders araç gereciMateryaller : Defter, kitap, kalem, silgi vb., çalışma kağıdı.Kaynak: Hayat Bilgisi Özel İhtisas KomisyonuSÜREÇBir öğrenciden, çantasındaki bütün eşyaları masasının üzerine boşaltmasınıisteyin. Bu eşyaları kiminle aldığı ve nasıl seçtiği hakkında bir sohbet başlatın. Sınıftakidiğer öğrenciler de bu sohbete sorularıyla katılsınlar.Şu soruları sorulabilirsiniz:• Kalemini sen mi yoksa ailen mi seçti?• Neden bu renk kalem seçtin?• Başka kalemler de aldınız mı?( Bu sorular diğer araçlar için de çoğaltılabilir.)Üzerinde çeşitli okul araç ve gereçlerinin (kitap, silgi, kalem, defter, kalemtıraş,okul çantası, kalemlik, beslenme çantası…) resimleri bulunan bir çalışma kâğıdıhazırlayarak öğrencilere dağıtın ve bu araç gereçlerin isimlerini, ne işe yaradıklarını, buaraç-gerecin olmaması durumunda ne yapacağımızı söylemelerini isteyin. ( Örneğinkalemlik resmini gösterin ve “Sizce bu nedir?” , “Bu, ne işe yarar?”, “Bu olmasaydı neyapardık?” gibi sorular sorarak tartışma ortamı yaratın.Öğrencilerin karar verme becerisi kazanmaları için bir çalışma kâğıdı hazırlayın.Çalışma kâğıdına okul çantası ve çeşitli ders araçlarından (aynı türden birden fazla araçgereç)resmi yerleştirin. Öğrencilerden verilen ders araçlarından aynı türden biriniseçerek çantaya yerleştirmelerini isteyin. Çalışma kâğıdını değerlendirme amacıyla dakullanabilirsiniz.DEĞERLENDİRMEA.1.5 ve A.1.7 kazanımları gözlem formu ile değerlendirilebilir.82

ÇALIŞMA KÂĞIDIDers araç ve gereçlerini seçerek, çantaya örnekteki gibiyerleştir.83

GÖZLEM FORMUBu form; A.1.5, A.1.7. numaralı kazanımlarla ilgili olarak öğrencilerin sahip olduğu bilgi,beceri, değer ve tutumları gözlemlemek amacıyla hazırlanmıştır. Gözlemlerinize göre aşağıdakiderecelerden uygun olanı ilgili ölçütün altına yazınız.1 = Hayır 2 = Bazen 3= EvetÖLÇÜTLERÖĞRENCİLERArkadaşlarının oyunlarına, izinisteyerek katılır.Arkadaşlarına güler yüzle yaklaşarakoyuna katılmak istediğini bildirir.Oyuna katılmak için gerekirsealternatifler ve işbirliği önerir.Oyuna katılma isteği reddedilse bileolumsuz duygularını (kızgınlık, öfkevb.) kontrol eder.Kullanışlı araç gereçler seçer.İhtiyaçlarına göre araç gereçler seçer.Sağlığını olumsuz etkileyebilecekaraç gereçler ( kokulu, kesici vb.)seçmez.Okula götüreceği araç gereçlerigünlük ihtiyaçlarına göre seçer.Araç gereç seçerken ailesininyönlendirmelerini olumlu karşılar.TOPLAMBu ölçekten bir öğrencinin alabileceği en yüksek puan 27’dir.Değerlendirme:1. Her ölçüt boyutunda öğrencilerin eksiklikleri belirlenerek bu eksikliklerin giderilmesi için gerekenönlemler alınır.2. Öğrencilerin toplam puanından yüzde puanları bulunabilir. Örneğin, öğrenci formdan 18 puanalmışsa;yüzde puanı 67 olur [ ( 18/27) X 100 = 66,6].84

DÜN, BUGÜN, YARINDers: Hayat BilgisiSınıf : 1Süre : 40’Tema: Dün, Bugün, YarınKazanımlar : C.1.1. Geçmiş, şimdi, gelecek zaman dilimlerini ayırt eder veuygun yerde kullanır.Temel Beceriler : Öz yönetim (Zamanı ve mekânı doğru algılama), Bilimin TemelKavramlarını Tanıma (Değişim)Diğer Derslerleİlişkilendirme : Türkçe dersi Konuşma öğrenme alanı: Kendini Sözlü Olarakİfade Etme (Kazanım 2)Materyaller : Çalışma kağıtları.Kavramlar : Geçmiş, şimdi, gelecek.Kaynak : Hayat Bilgisi Özel İhtisas KomisyonuSÜREÇÖn hazırlık:• Öğrencileri, bir gün önceden iki gruba ayırın. Birinci gruba “Bir anını bizimlepaylaşır mısın?” , diğer gruba “ Gelecekte hangi mesleği niçin seçmekistiyorsun?” konulu ödevleri verin. Anısını anlatacak öğrenciler küçüklükfotoğraflarını, meslek seçimi yapacak olanlar da seçecekleri mesleğe ait resimlergetirsinler.• Sınıf panosunu boşaltın ve ortadan ikiye bölün.• Kendi öğrencilik yıllarınıza ait ( ilköğretim) bir fotoğrafı sınıfa getirin.1. “Daha dün annemizin kollarında yaşarken” isimli şarkıyı söyleyerek sınıfa girin veöğrencilerin tempo tutarak size eşlik etmelerini isteyin.2. Çocukluk fotoğrafınızı öğrencilere göstererek bir anınızı anlatın.(Anınızın içinde geçmiş,şimdi ve gelecek zaman dilimlerini ifade kavramlar bulunsun.)“ Dün albümü karıştırırken bu fotoğrafı buldum. Geçmişteki günlerim aklıma geldi.Anılarımı düşünmeye başladım. Özellikle okula başladığım ilk günü hiç unutamıyorum.Okulumu, arkadaşlarımı ve öğretmenimi çok sevmiştim. Öğretmenim saçımı okşayıp “Gelecekte ne olmak istiyorsun?” diye sormuştu. Bana bakan sevgi dolu gözlerindenetkilenip, onun gibi öğretmen olmak istediğimi söylemiştim. Şimdi bir öğretmenim.Okula gelirken düşündüm ve yarın ilkokul öğretmenimi ziyaret etmeye karar verdim.”3. Öğrencilere aşağıdaki soruları sorarak onların geçmiş, şimdi ve gelecek zamandilimlerini ayırt ederek uygun yerlerde kullanmalarını sağlayın.• Dün annen hangi yemeği pişirmişti? Dün televizyonda hangi filmi izledin, dünne giymiştin? vb.• Şimdi ne yapıyorsun? Şu anda üzerinde hangi giysiler var?, Ben şimdi nesöylüyorum, şimdi ne yapmak istiyorsun? vb.• Yarın için bir planın var mı? Yarın hangi derslerimiz var? vb.4. Öğrencilere verilen ödevlerin sınıfta sunulmasını söyleyin.5. Çalışma kâğıtlarını dağıtarak yapılmasını sağlayın.6. Çalışmaların panoya asın.DEĞERLENDİRMEKısa cevaplı sorular ile değerlendirilebilir.85

ÇALIŞMA KÂĞIDI1Dün hava nasıldı?……………………………………………………………………………………Bugün hava nasıl?……………………………………………………………………………………Sence yarın hava nasıl olacak?……………………………………………………………………………………2Yukarıdaki resimleri yaş sırasına göre numaralandır.3Sihirli bir gücün olsa nasıl bir gelecek isterdin? Resmini çiz.86

YUVASI HANGİSİ?Ders: Hayat BilgisiSınıf : 2Süre : 40’+40’Tema: Benim Eşsiz YuvamKazanımlar : B.2.1. Her canlının bir yuvaya ihtiyacı olduğunu kavrar ve canlılarınyuvalarını birbirinden ayırt eder.Temel Beceriler : Güvenlik ve korunmayı sağlama (Sağlığını koruma)becerisi.Materyaller : Oyuncaklar hayvanlar, hayvan resimleri, çalışma kağıdıKaynak: Hayat Bilgisi Özel İhtisas KomisyonuSÜREÇNOT:• Bir gün önce öğrencilerden, çevrelerindeki canlıların nerelerde yaşadıklarını,nasıl beslendiklerini ve hangi sesleri çıkardıklarını araştırmalarını isteyin.• Mümkünse sizin veya bir başkasının beslediği bir kuşu kafesiyle birlikte sınıfagetirin.• Öğrencilerden evlerinde bulunan oyuncak hayvanları veya bulabildiklerihayvan resimlerini getirmelerini söyleyin. ( oyuncak hayvanların/ resimlerinbirbirlerinden farklı olması için yönlendirin.)1. “Ali Baba’nın Bir Çiftliği Var” isimli çocuk şarkısını dinletin. Bu sırada şarkıdaadı geçen hayvanların çıkardıkları seslere dikkat çekin. Şarkıyı, adı geçenhayvanların dışında kalanlar için de devam ettirin.2. Öğrencilerden, şarkıda adı geçen hayvanların seslerini, nerelerde yaşadıklarını,nasıl beslendiklerini tartışın.3. Bunları taklit etmelerini isteyin ( ses, yürüme, beslenme vb.).4. Öğrencilere aşağıdaki soruları yöneltin:a. Okula nereden geliyorsunuz ve okuldan çıkınca nereye gideceksiniz?b. Sizce sokakta yaşayabilir miydik? ( İnsanların yaşamlarını sürdürebilmekiçin bir yuvaya ihtiyaçları olduğunu söylemelerini sağlayın.)c. Çevremizde bizden başka yaşayan canlı var mı? Örnekler verin.d. Yukarıda taklitlerini yaptığımız hayvanların da birer yuvaları var mı?(Çalışma kâğıdını dağıtarak hayvanlarla yuvalarını eşleştirmeleriniisteyin.)5. Her canlının yaşamak için bir yuvaya ihtiyacı olduğunu söyleyin.6. Her canlının yuvasının da birbirinden farklı olduğunu vurgulayıp, hangi canlınınnasıl bir yuvada yaşadığına örnekler verilmesini sağlayın.Performans ödevi ile değerlendirilebilir.DEĞERLENDİRME87

ÇALIŞMA KÂĞIDI-188

ÇALIŞMA KÂĞIDI-289

Performans ÖdeviSınıf: 2Süre: 1 saatAraç ve gereç: Çalışma kâğıtları, makas, yapıştırıcı.Görev: Size bazı canlıların resimleri ile bunların yuvalarının resimleri verilmiştir. Bu canlılarlayuvalarını eşleştirin.Yapacaklarınız;• Birinci çalışma kâğıdındaki canlı ve canlı yuvalarının resimlerini kesin.• İkinci çalışma kâğıdındaki kutucukların her birine bir canlı ile yuvasının resmini yapıştırın.Aşağıdaki boşluğa canlıların neden yuvaya ihtiyaçları olduğunu yazın.………………………………………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………...……….………………………………………………………………………………………………..Canlıların yuvaları olmasaydı neler olurdu? Açıklayın.………………………………………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………...DERECELİ PUANLAMA ANAHTARICanlılarlaYuvalarını EşleştirmeYuva İhtiyacını AçıklamaPuan Ölçütler4 Resimleri verilen tüm canlılarla yuvalarını doğru olarak eşleştirmiş,eşleştirdiklerini istenilen yere yapıştırmıştır.3 Resimleri verilen canlıların yarıdan fazlasının yuvalarını doğru olarakeşleştirmiş, eşleştirdiklerini istenilen yere yapıştırmıştır.2 Resimleri verilen tüm canlıların yarıdan azının yuvalarını doğru olarakeşleştirmiş, eşleştirdiklerini istenilen yere yapıştırmıştır.1 Resimleri verilen canlılardan birisinin yuvasını doğru olarak eşleştirmiş.Diğerlerini yanlış eşleştirmiştir.Puan Ölçütler4 Canlıların yuvalarının olmasının gerekçelerini doğru olarak açıklamış veyuvaları olmaması durumunda olabilecekleri örneklerle doğru olarakbelirtmiştir.3 Canlıların yuvasının olmasının gerekçelerini açıklamış ve yuvalarıolmaması durumunda olabilecekleri belirtmiş fakat her ikisinde deçelişkili açıklamalar yapmıştır.2 Canlıların yuvasının olmasının gerekçelerini ya da yuvaları olmamasıdurumunda olabileceklerden birisini açıklamıştır.1 Canlıların yuvasının olmasının gerekçelerini ve yuvaları olmamasıdurumunda olabileceklerle ilgisiz açıklamalar yapmıştır.Değerlendirme:Öğrenci bu etkinlikten en fazla 8 puan alabilir. Öğrencinin düzeyi yüzde olarakbulunabilir. Örneğin, öğrenci 6 almışsa puanı 75 olur [(6/8)x 100=75)].90

FOTOĞRAFLAR KONUŞUYORDERS: Hayat BilgisiSINIF : 2YAKLAŞIK SÜRE : 40’+40’+40’TEMA: Benim Eşsiz YuvamKAZANIMLAR : B.2.34. Ülkemizde meydana gelen doğal afetlere örneklervererek, doğal afetlerin yaşanmasında hem doğanın hem deinsanların rolü olduğunu kavrar ve bunlardan korunmayollarını açıklar.TEMEL BECERİLER : Güvenlik ve korunmayı sağlama (Doğal afetlerdenKorunma)MATERYALLER : Fotoğraf, fon kartonu, yapıştırıcı, çalışma kağıdı.KAYNAK: Hayat Bilgisi Özel İhtisas Komisyonu.SÜREÇDersten bir gün önce öğrencilerden doğal afet görüntülerini içeren fotoğraflararaştırmaları istenir.1. Doğal afet görüntüsü içeren çarpıcı bir fotoğrafla derse giriş yapın. Fotoğrafıöğrencilerinizin incelemesini sağlayın.2. Fotoğrafla ilgili; bu fotoğraf hangi doğal afeti yansıtıyor, ülkemizin hangi bölgesindegerçekleşmiş olabilir, bu doğal afetin oluşmaması için neler yapılabilirdi? vb. sorularyöneltin.3. Öğrencilerden kendi araştırdıkları fotoğraflar hakkında bilgiler vermelerini söyleyin.Sununun sonunda da doğal afetlerden korunmada insanın rolünün ne olduğunu vekorunmak için neler yapılabileceğini sorun.4. Getirilen fotoğraflarla afiş ve slogan çalışması yapılması için öğrencileri gruplaraayırın.5. Oluşturulan afişleri sergileyin.6. Çalışma kağıtlarını dağıtın.DEĞERLENDİRMEAçık uçlu değerlendirme soruları ile değerlendirilebilir.91

“Fotoğraflar Konuşuyor” Etkinliğinin DeğerlendirmesiAşağıdaki resimler, ülkemizin farklı bölgelerinde görülen doğal afetlersonucunda yaşananları göstermektedir.1. Bu afetlerin adını yazın. Bu afetler gibi ülkemizde yaşanmış olan farklıafetlere örnekler verin.………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………………………..2. Sizce bu afetlerin meydana gelmesinde insanların etkisi var mıdır? Varsa buetkileri açıklayın.……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………3. Sizce bu afetlerden korunmak için neler yapılmalıdır?……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………92

DERECELİ PUANLAMA ANAHTARIAfetlere ÖrneklerVermeAfetlerde İnsanEtkisini AçıklamaAfetlerdenKorunma YollarınıAçıklama3 puan - Sel ve depremlere en az iki örnek vermiştir.2 puan - Sel veya depremden birine en az iki örnek vermiştir.1 Puan - Sel veya depremden birine bir örnek vermiştir.3 puan -Afetlerde insanın rolünü örnekler vererek doğru olarakaçıklamıştır.2 puan - Afetlerde insanın rolünü açıklamış ama açıklama veörnekler yetersizdir.1 puan - Afetlerde insanın rolünü açıklayamamıştır.3 puan - Afetlerin etkileri ile ilişkilendirerek korunma yollarınıdoğru olarak açıklamıştır.2 puan - Afetlerin korunma yollarını açıklamıştır. Ama yanlışlıklaryapmıştır.1 puan - Afetlerin korunma yollarını doğru olarak açıklayamamıştır.Değerlendirme:Bu ölçekten öğrencilerin alabileceği en yüksek puan 9’dur. Buradan öğrencinin yüzüzerinden düzeyi bulunabilir. Örneğin, öğrenci 7 puan aldı ise yüz üzerinden puanı 78 olur[ (7/9)x 100 = 77,7]. Ayrıca her ölçüt düzeyinde öğrencilerin eksiklileri saptanarak giderilmesi içingereken önlemler alınmalıdır.93

BÜYÜDÜKÇE DEĞİŞİYORUMDers: Hayat BilgisiSınıf : 2Süre : 40’Tema: Dün, Bugün, YarınKazanımlar : C.2.3. Bebeklik ve çocukluk döneminde tükettiği yiyecek-içecekleri,oyun ve oyuncakları karşılaştırarak bu tür değişikliklerin doğal bir olguolduğunu kavrar.Temel Beceriler : Öz yönetim (Zamanı ve mekânı doğru algılama)Bilimin temel kavramlarını tanıma (Değişim) becerisi .Bilimin temel kavramlarını tanıma (Neden-Sonuçİ;lişkisi ) becerisi .Kişisel Nitelikler : Öz saygı, öz güven.Ara Disiplinlerleİlişkilendirme : Kariyer Bilinci Geliştirme (5)Materyaller : Biberon, mama, oyuncak.Ö İSÜREÇNot:• Sınıfa gelirken yanınızda bir biberonun içine süt veya su-bisküvi karışımını,birkaç bebek oyuncağı (örneğin çıngırak) getirin. Çocuklara da bebekliklerinde veşimdi oynadıkları oyuncaklarla, bebekliklerinde beslenirken çekilmişfotoğraflarını getirmelerini isteyin.• Öğrencilerin daha küçük yaşlarda oynadıkları oyun ve oyuncaklarla şimdioynadıkları oyun ve oyuncakları, ailelerinin yardımıyla araştırmalarını isteyin.1. Elinizdeki çıngırağı sallayarak sınıfa girin ve biberondaki mamayı masaya bırakın(Çocuklar bunun ne olduğunu soracaklardır. Öğle yemeği olarak bununlabesleneceğinizi söyleyerek şaka yapın.).2. Öğrencilerin, büyüdükçe çıngırakla oynayamayacağımız ve biberonlabeslenemeyeceğimiz sonucuna varmalarını sağlayın.3. “Sizce neden bebekken beslendiğimiz yiyeceklerle değil de daha farklı yiyeceklerlebesleniyoruz? ” sorusunu yöneltin. ( Burada fiziksel gelişimimizdeki farklılıklara dikkatçekilecektir.). Birinci çalışma kâğıdını dağıtın ve çalışın.4. Sizce neden bebekken oynadığınız oyuncaklarla şimdi oynamak istemiyoruz da dahafarklı oyuncakları tercih ediyoruz?” sorusunu yöneltin ve büyüdükçe bir öncekidönemimize ait oyun ve oyuncaklarla oynamanın bizi sıkarak, bize bir şeykazandırmadığı, büyüdükçe ilgi alanlarımızın da değiştiği sonucuna varılmasınısağlayın. İkinci çalışma kâğıdını dağıtarak çalışın.5. Öğrenciler yaptıkları araştırmaları sınıfla paylaşsınlar. Eskiden oynadıkları oyun veoyuncaklarda farklılık varsa bunların nedenlerini açıklasınlar.Kısa cevaplı sorular ile değerlendirilebilir.DEĞERLENDİRME94

ÇALIŞMA KÂĞIDI-1Ozan’ın bebekliğiOzanUf çok yoruldum! Sahibimbugün fındık ve ceviz yedi.Acaba Ozan biz yokken nasılbesleniyordu?Sence Ozan bebekken nelerle besleniyordu?………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………Sen bebekken hangi yiyecekleri seviyordun?……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….95

ÇALIŞMA KÂĞIDI–21Sen de bebekken oynadığın biroyunu aşağıdaki boşluğa yaz,anlat.…………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………2Bebekken oynadığın oyunları şimdide oynuyor musun? Oyunlarında birdeğişiklik oldu mu, nasıl? Aşağıdakiboşluğa yaz.…………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………3Bebekken oynadığın bir oyuncağının resmini çiz veboya. Şimdi oynadığın oyuncaklar farklı mı, nasıl?Anlat.…………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………96

Ders: Hayat BilgisiSınıf : 3Süre : 40’Tema: Benim Eşsiz YuvamKazanımlarSONUÇLARINI BİLİYORUM: B.3.38. Evde meydana gelebilecek tehlikeli ya da acil durumlardane yapması gerektiğini uygulayarak gösterir.Temel Beceriler : Güvenlik ve korunmayı sağlama (Sağlık ve güvenlik kurallarına /prosedürlerine uyma) becerisiAra Disiplinlerleİlişkilendirme : Afetten Korunma ve Güvenli Yaşam (21)MateryallerKaynak: Çalışma kağıdı.: Hayat Bilgisi Özel İhtisas KomisyonuSÜREÇÖğrencilerin dikkatini çekmek için sınıfa eliniz sargılı olarak girin. Size merakla bakanöğrencilere, evde başınıza ne gelmiş olabileceğini sorun. Verilen yanıtları dinleyin.1. Siz evde tehlikeli bir olay yaşadınız mı? Bu durumda neler yaptınız?2. “Evde meydana gelebilecek tehlikeli ve acil durumlar neler olabilir?” sorusunu yöneltin.Bu durumları tahtaya listeleyin. Böyle durumlarda neler yapılabileceğini aktif öğrenmetekniklerinden “kartopu” tekniği ile tartışın.3. Çalışma kâğıtlarını dağıtın.KARTOPU TEKNİĞİVerilen bir problem ya da konu ile ilgili olarak, öğrenciler önce tek başlarına düşünüp,sonra iki, daha sonra dört ve sekiz kişilik gruplar halinde tartışırlar. Yönteme kartopudenmesinin nedeni grubun giderek büyümesidir. En son grupta ulaşılan sonuçlar, sınıfasunulur.DEĞERLENDİRMEÖğrencilerin çalışma kağıtlarında verdiği cevaplar, dereceli puanlama anahtarı iledeğerlendirilebilir.97

ÇALIŞMA KÂĞIDI–1• Resimde, yanan bir tava görüyorsun. Budurumda neler yapılmalıdır?1. ………………………………………………......2. …………………………………………………..3. ………………………………………………….• Yandaki çocuk evde bir kaza geçirmiştir. Bukaza ne olabilir?……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………• Resimdeki gibi bir durumu gördüğünde, sen neyapardın? Neden?………………………………………………………………………………………………………………ilaç………….……………………………………………98

ÇALIŞMA KÂĞIDI–2• Yandaki resimde, ne tür kazalar meydanagelebilir?..……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………• Yandaki durumla karşılaşsan, ne yaparsın?………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………Resimdeki anne ile çocuk arasında geçenkonuşmayı tamamla.Anne: Çocuğum, dizine ne oldu?Çocuk:…………………………………………Anne:…………………………………………...Çocuk:………………………………………….Anne:…………………………………………...99

B.3.38 NUMARALI KAZANIM İÇİN DERECELİ PUANLAMA ANAHTARIPUAN4321ÖLÇÜTLERÖğrenci farklı durumlarda karşılaşabileceği tehlikeler karşısında neler yapmasıgerektiğini tam ve doğru olarak açıklamıştır.Öğrenci farklı durumlarda karşılaşabileceği tehlikelerden bazıları karşısındaneler yapması gerektiğini doğru olarak açıklamıştır.Öğrenci farklı durumlarda karşılaşabileceği tehlikelerden bazılarınınkarşısında neler yapması gerektiğini açıklamıştır. Ama açıklamalarındaçelişkiler vardır.Öğrenci farklı durumlarda karşılaşabileceği tehlikeler karşısında neleryapması gerektiği konusunda ilgisiz açıklamalar yapmıştır.4 = Çok iyi 3 = İyi 2 = Kabul edilebilir 1 = ZayıfDeğerlendirme:Öğrenci bu etkinlikten en fazla 4 puan alabilir. Öğrencinin düzeyi yüzde olarakbulunabilir. Örneğin, öğrenci 3 almışsa puanı 75 olur [(3/4)x 100=75].100

2. HAYAT BİLGİSİ DERSİ PROGRAMI2.1. BİRİNCİ SINIF 2.1.1. TEMA: OKUL HEYECANIMKAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.1.1. Fiziksel özelliklerini fark ederek kendinitanır ve tanıtır.A.1.2. Duygularını fark ederek kendini tanır veifade eder.A.1.3. Neleri kolayca yapabildiğine ve neleriyapmaktan hoşlandığına karar verir. Ayna Ayna Söyle BanaCep aynalarına bakarak fiziksel özelliklerini oluşturanana ögeleri fark ederler. Boy ve kilolarını aileleriylebirlikle belirleyerek kaydederler. Sınıfta kendilerinitanıtırlar. Duygularımın Yüzleri VarÇeşitli resimlerden yararlanılarak duygular veduyguların ifadesi üzerine konuşulur. Ben Kimim?Becerileri ve hoşlandıkları durumlarla ilgili seçeneklerverilir. Öğrencilerin bu seçeneklerden kendilerineuygun olanları seçip karar vermeleri sağlanır.Öz Yönetim (Kendini Tanıma ve Kişisel Gelişimini İzleme)becerisini geliştirmeye yöneliktir. Öz saygı ve öz güven üzerinde durulacaktır.Kariyer Bilinci Geliştirme (3)Özel Eğitim (3, 6)Öz Yönetim (Kendini Tanıma ve Kişisel Gelişimini İzleme)becerisini geliştirmeye yöneliktir. Öz saygı ve öz güven üzerinde durulacaktır. Kariyer Bilinci Geliştirme (3)Özel Eğitim (7) Rehberlik ve Psikolojik Danışma (2)Karar Verme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Kendini Tanıma ve Kişisel Gelişimini İzleme)becerisini geliştirmeye yöneliktir. Öz saygı ve öz güven üzerinde durulacaktır.A.1.1, A.1.2 ve A.1.3 numaralı kazanımlar sözlü sunum iledeğerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme101

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.1.4. Bir gününü nasıl geçireceğini planlar veyaptığı plana uyar.A.1.5. Arkadaşlarının oyunlarına katılırken,onlarla oyun kurarken ve oynarken uygundavranışlarda bulunur.A.1.6. Oyunlar sırasında kendisinin vearkadaşlarının hata yapabileceğini kabul eder.A.1.7. Kullanacağı ders araç gereçlerini seçer. Yaşadığım Bir GünÖğrencilere bir gün boyunca yapmaları gerekenlerleilgili resimli kartlar verilir. Öğrenciler, kartları günlükplana uygun olarak sıraya dizerler. Bir gün boyuncayaptıklarını anlatırlar. Ben de Katılabilir miyim?Oyun oynayan bir gruba katılmakta tereddüt yaşayan birçocuğun hikâyesi kurgulanır ve çocuğun hangidavranışları sergileyerek oyuna katıldığı veyakatılamadığı gibi durumlar üzerinde konuşulur.Öykünün sonu uygun şekilde tamamlatılır. Hatalarımdan ÖğrendiklerimBir grup öğrenciyle diğerlerinden habersiz bir oyunoynanır. Oyun sırasında öğrencilerden birinin öncedenbelirlenen bir hayatı yapması sağlanır. Oyun buradadurdurulur ve “Sizce bu hayatı yaptığı için kötü birimi?” sorusu tartışılır. Hatayı yapan öğrenci hatasını farkeder ve özür diler. Oyuna devam edilir. Öğrencileringeçmişte oyunlar sırasında yaptıkları bir hatayı vebundan sonra neler yaşandığı üzerinde konuşmalarısağlanır. Okul Eşyalarımı SeçiyorumDers araç gereçlerini kiminle ve nasıl aldıkları sorulur.Ders programına uygun araç ve gereçleri, çalışmakâğıdında verilen örnekler arasından seçmeleri istenir.Kaynakları Etkili Kullanma (Planlama ve Üretim) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. Kariyer Bilinci Geliştirme (20)Özel Eğitim (13)Öz Yönetim (Etik Davranma) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Katılım, Paylaşım, İş Birliği ve Takım ÇalışmasıYapma) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Sabır ve saygı üzerinde durulacaktır. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (11) Rehberlik ve Psikolojik Danışma (6, 7)Girişimcilik becerisini geliştirmeye yöneliktir. Hoşgörü üzerinde durulacaktır. Özel Eğitim (11) Rehberlik ve Psikolojik Danışma (11)Karar Verme becerisini geliştirmeye yöneliktir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme102

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.1.8. Kişisel bakımını sağlamak içinyapabileceklerini belirler. Temizlik KartlarıÖğrenciler verilen resimli kartlar arasından kişiselbakımlarını sağlamak için neler yapabileceklerinibelirler.Karar Verme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Sağlığını Koruma) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. Öz saygı üzerinde durulacaktır. Rehberlik ve Psikolojik Danışma (8) Sağlık Kültürü (12)[!] Okula gelmeden önceki ve okuldaki kişisel bakım üzerindedurulacaktır.A.1.9. Sınıfının yerini ve sırasını bulmak içinkonumla ilgili temel kavramları (sağında, solunda,yanında, karşısında, önünde, arkasında, üstündeve altında) kullanır. İşte Benim SınıfımSınıftaki nesnelerden yararlanarak konumla ilgili temelkavramlar tanıtılır “Saklambaç”, “Elimin ÜstündeKimin Eli Var” vb. gibi oyunlar oynatılır. Öğrencilersınıf ve sırasının bulunduğu yeri uygun kavramlarıkullanarak sözlü olarak ifade ederler. A.1.4, A.1.5, A.1.6, A.1.7 ve A.1.8 numaralı kazanımlar çoktanseçmeli resimli testler ve gözlem formu ile değerlendirilebilir.Öz Yönetim (Zamanı ve Mekânı Doğru Algılama) becerisinigeliştirmeye yöneliktir[!] Etkinlik öncesinde okulun bölümleri tanıtılacaktır. A.1.9 numaralı kazanım için Matematik dersi Uzamsal (Durum-Yer, Doğrultu-Yön) İlişkiler alt öğrenme alanı (Kazanım 2)A.1.9 numaralı kazanım sözlü sunum ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme103

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.1.10. Okul ve sınıf kurallarını belirlemeçalışmalarına katılır ve bu kurallara uyar.A.1.11. Okulda ve sınıfta demokrasi kültürününgerektirdiği davranışları gözlemler.A.1.12. Okuldaki ve sınıftaki seçim çalışmalarınakatılarak demokrasi kültürünün gerektirdiğidavranışları sergiler.A.1.13. Görev almak istediği kulübü tercih etmenedenini açıklar. Kuralları BelirleyelimÖğrencilere; kütüphane, hastane, sinema gibi yerleregidip gitmediklerini, buralarda nasıl davrandıkları ve buşekilde davrandıklarında ne gibi sorunlarlakarşılaşılabileceği sorulur. Bu davranış şekillerinin(kuralların) başka nerelerde olması gerektiği üzerindekonuşulur. Yönetmeliklerle belirlenmiş okul ve sınıfkuralları açıklanır. Bunların dışında kalan okul ve sınıfkuralları öğrencilerin katılımıyla belirlenir. Öğrenciler,bu kurallarla ilgili verilen resimleri inceleyerek doğruve yanlış davranışları belirlerler. Oyumuzu KullanalımSınıfta sınıf başkanlığı veya kulüp üyeliği seçimleri içinseçim ortamı oluşturulur. Seçim ortamı için oypusulaları, seçim sandığı hazırlanır. Her aday için farklırenklerde oy pusulaları hazırlanır. Seçimler gizli oy veaçık sayım şeklinde gerçekleştirilir. Seçim sonuçlarınıtahtaya yazılarak ilan edilir. Öğrencilerin seçimle ilgilidüşüncelerini ifade etmeleri sağlanır. Seçimdekullanılan araçların neler olduğu ve nasıl kullanıldığıaçıklamaları istenir. Çocukların seçim sürecindeseçmenlerin ve adayların davranışları ile ilgiligözlemlerini ve seçim sonunda düşünceleriniaçıklamaları sağlanır. Haydi Seçime!Kulüp çalışmaları hakkında bilgi verilir. Öğrencilerdentercih ettikleri kulübü belirlemeleri ve bununnedenlerini açıklamaları istenir.Öz Yönetim (Etik Davranma) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Katılım, Paylaşım, İş Birliği ve Takım ÇalışmasıYapma) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Sabır, saygı, toplumsallık ve adalet üzerinde durulacaktır. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (13, 51)Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Sabır, saygı, adalet, hoşgörü üzerinde durulacaktır. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (13)Öz Yönetim (Katılım, Paylaşım, İş Birliği ve Takım ÇalışmasıYapma) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Yönetim (Etik Davranma) becerisini geliştirmeye yöneliktir Sabır, saygı, toplumsallık ve adalet üzerinde durulacaktır. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (13)[!] Sınıf başkanlığı ve öğrenci kulüpleri seçim çalışmalarına katılır.Seçim süreçlerinde öğrencilerin okuma yazma bilmeme durumları gözönünde bulundurulmalıdır.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Karar Verme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Hoşgörü ve yardımseverlik üzerinde durulacaktır. A.1.13 numaralı kazanım sözlü sunum ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme104

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.1.14. Kulüp veya diğer grup çalışmalarındaolumlu değerleri gözetir.A.1.15. Kulüp veya diğer grup çalışmalarında birgörevin tamamlanması için işbirliği yapar vesorumluluğu paylaşır. Kulüp Çalışmalarına KatılıyorumKulüp çalışmaları ile ilgili seçimler yapılır.Öğrencilerden seçildikleri kulübün amaçları hakkındakonuşmaları ve çalışmaların ilkelerini belirlemeleriistenir. Bu ilkeler belirlenirken olumlu değerler gözönünde bulundurulur. Çalışmalar sırasında bu olumludeğerleri gözetenler, işbirliği yapanlar ve sorumluluğupaylaşanlar için konulacak ödüller belirlenir ve buöğrenciler ödüllendirilir.Öz Yönetim (Etik Davranma) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Hoşgörü ve yardımseverlik üzerinde durulacaktır.Girişimcilik (3) Rehberlik ve Psikolojik Danışma (14)Öz Yönetim (Sorumluluk) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Katılım, Paylaşım, İş Birliği ve Takım ÇalışmasıYapma) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Vatanseverlik üzerinde durulacaktır. Girişimcilik (3) Rehberlik ve Psikolojik Danışma (14) İnsan Hakları ve Vatandaşlık (14)A.1.16. Türk Bayrağı’nı ve İstiklâl Marşı’nı tanırve bunlara saygı gösterir. Ellerimiz BayraktaKırmızı fon kâğıdı üzerine ellerini koyarak kalıbınıçıkarır ve keserler. El kalıplarının bayrağımıza uygunebatlarda hazırlanan kartona yapıştırılmasıylaoluşturulan kırmızı zemin üzerine öğretmen tarafındanbeyaz ay ve yıldız yapıştırılır. Sınıf panosuna asılanbayrağın etrafını kırmızı, beyaz kurdelelerle süslemelerisağlanır. İstiklâl Marşı dinletilir, saygı duruşundabulunulur.Öz Yönetim (Etik Davranma) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Vatanseverlik, kültürel değerleri koruma ve geliştirme üzerindedurulacaktır. A.1.16 numaralı kazanım için Türkçe dersi Dinleme öğrenmealanı: Dinleme Kurallarını Uygulama (Kazanım 3) Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme105

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.1.17. Öğretmeninin ve arkadaşlarının sözlerinikesmeden dinler.A.1.18. Arkadaşları ile benzer ve farklı yönlerinifark eder.A.1.19. Arkadaşları ile iyi ilişkiler geliştirmekonusunda yapması gerekenleri sözlü olarak ifadeeder.A.1.20. Arkadaş edinir ve arkadaşıyla ilgiliduygularını ona açıklar. Kurallar Yaşamın Her AlanındaÖğretmen kısa bir hikâye okur ve hikâyenin dinlenipdinlenmediğini gösterecek şekilde hikâyele ilgili sorularsorar. Doğru yanıt verenlerin, bunu nasıl başardıkları,yanıt veremeyenlerin ise neden yanıt veremedikleriüzerinde konuşularak; dinlemenin önemi vurgulanır vedinleme kuralları belirlenir. Konuştuğu zamandinlenmediğini fark eden kişinin neler hissedebileceğitartışır. FarklıyızGazete ve dergilerden kestikleri insan resimleriniincelerler. Bu resimlerden vücutların bölümlerinikeserek yapıştırırlar. Yeni bir tip oluştururlar.Oluşturdukları bu tipi tanıtırlar. İkili gruplar hâlindearkadaşlarının özelliklerini inceleyerek bulduklarıbenzer ve farklı yönleri ifade ederler. Sorunu Arkadaşça ÇözArkadaşça olan ve olmayan sözlere örnekler verirler. İyibir arkadaşın nasıl davranacağı “örnek olay” üzerindebuldurulur ve arkadaşları ile iyi ilişkiler geliştirmek içinyapılması gerekenleri ifade etmeleri sağlanır. Arkadaşlık ZinciriBeyin fırtınası tekniği ile arkadaşlığın anlamı üzerindedurulur. Arkadaşları ile ilgili duygularını açıklamalarısağlanır.İletişim becerisini geliştirmeye yöneliktir. Sabır ve saygı üzerinde durulacaktır. A.1.17 numaralı kazanım için Türkçe dersi Dinleme öğrenmealanı: Dinleme Kurallarını Uygulama (Kazanım 3)Öz Yönetim (Farklılıklara Saygı Duyma) becerisini geliştirmeyeyöneliktir. Öz saygı üzerinde durulacaktır. Özel Eğitim (1) Rehberlik ve Psikolojik Danışma (1) Sağlık Kültürü (6) İnsan Hakları ve Vatandaşlık (28) A.1.18. numaralı kazanım için Matematik dersi Eşlik ünitesi(Kazanım 1)Türkçeyi Doğru, Etkili ve Güzel Kullanma becerisinigeliştirmeye yöneliktir.İletişim becerisini geliştirmeye yöneliktir. Toplumsallık, sevgi ve hoşgörü üzerinde durulacaktır. Özel Eğitim (10) A.1.19. numaralı kazanım için Türkçe dersi Konuşma öğrenmealanı: Kendini Sözlü Olarak İfade Etme (Kazanım 6)Öz Yönetim (Kendini Tanıma ve Kişisel Gelişimini İzleme)becerisini geliştirmeye yöneliktir.İletişim becerisini geliştirmeye yöneliktir.Toplumsallık, sevgi ve hoşgörü üzerinde durulacaktır. Rehberlik ve Psikolojik Danışma (10) Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme106

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.1.21. Beslenme saatinde temizlik ve görgükurallarına uyar.A.1.22. Okulda, arkadaşlarının sergiledikleridavranışların etik olup olmadığını fark eder.A.1.23. Arkadaşlarıyla eğlenmenin doğal birihtiyaç olduğunu kabul ederek, özel günkutlamalarına katılmaya istekli olur.A.1.24. Okul ve sınıf eşyalarını tanır ve özenlikullanır. Afiyet OlsunKonuyla ilgili bir çocuk şarkısı dinlenir ve üzerindekonuşulur. Getirdikleri yiyecek ve içecekleri, beslenmearaç gereçlerini kullanarak, görgü kurallarına uygun birşekilde tüketirler. Sırada mısınız?Sınıfa getirilen şekerler masanın üstüne konur.Çocuklara şeker dağıtılacağı, ancak yeterli miktardaşeker olmadığı belirtilir. Şeker almak için sıradasessizce beklemeleri istenir. Sırada öne geçmeyeçalışanlar uyarılır. Yaşanan olaylar ve hissettikleritartışılır. Birlikte EğlenelimÖğrencilere, evde sıkılarak oturan ve arkadaşlarıylaeğlenen iki çocuğun resimleri gösterilir. İki resimarasındaki farkları bulmaları istenir. Hep birlikteeğlenebilecekleri bir plan hazırlayarak sınıf kutlamasıyapmalarına fırsat verilir. Sınıf Eşyalarından Mektup Var!Eşyalar konuşturularak drama yoluyla sınıf eşyaları veonların uygun kullanımı fark ettirilir.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Sağlığını Koruma) becerisinigeliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Etik Davranma) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Toplumsallık üzerinde durulacaktır. Sağlık Kültürü (18)Öz Yönetim (Etik Davranma) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Doğruluk, dürüstlük ve adalet üzerinde durulacaktır. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (27)Öz Yönetim (Katılım, Paylaşım, İş Birliği ve Takım ÇalışmasıYapma) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Eğlenme) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Sabır ve saygı üzerinde durulacaktır.Kaynakları Etkili Kullanma (Zaman, Para ve MateryalKullanma) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme107

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.1.25. Atatürk resmi, Türk Bayrağı, İstiklalMarşı ve Atatürk’ün Gençliğe Hitabesi’nin sınıftabulunma nedenleri hakkında sorular sorar. Şeref KöşesiŞeref köşesinde yer alan Atatürk resmi, Türk Bayrağı,İstiklal Marşı ve Atatürk’ün Gençliğe Hitabesi’nedikkat çekilir. Atatürk hakkında neler bildikleri sorulur.Öğrencilerde merak uyandırılarak bunların neden sınıftabulunduğu hakkında sorular sormaları sağlanır.Atatürk’ün vatan ve millet sevgisi vurgulanarak busevgiyle yurdumuzu düşmanlardan kurtardığı belirtilir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Vatanseverlik üzerinde durulacaktır. A.1.25 numaralı kazanım için Türkçe dersi Konuşma öğrenmealanı: Kendini Sözlü Olarak İfade Etme (Kazanım 11)[!] Atatürkçülükle ilgili konular (A.1.25 - 3)A.1.26. Atatürk’ün hayatını öğrenmeye istekliolur.Atatürk de Bir Zamanlar ÇocuktuAtatürk’ün Selanik’te dünyaya geldiği eve ait fotoğrafveya resim gösterilir. Yıllar önce bu evdekimin/kimlerin yaşadığı sorularak öğrencilerde merakuyandırılır. Atatürk’ün hayatı (doğum yeri ve tarihi,ailesi, ölüm yeri ve tarihi, Anıtkabir’in yeri)ile ilgiliresimler inceletilerek düzeye uygun bilgi verilir. İmkânvarsa gezi düzenlenir. İnternet, eğitim CD’leriaracılığıyla veya Atatürk Orman Çiftliği’nde bulunan veSelanik’tekinin benzeri olan Atatürk’ün evine veAnıtkabir’e yapılacak inceleme gezisiyle Atatürk’ünhayatı ile ilgili olaylar ve olgular hakkında öğrencilerinbilgi edinmeleri sağlanır.Öz Yönetim (Öğrenmeyi Öğrenme) becerisini geliştirmeyeyöneliktir.[!] Atatürkçülükle ilgili konular (A.1.26 - 1 )[!] Bu kazanım Atatürk Haftası’na denk gelecek günlerde işlenecektir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme108

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.1.27. Millî bayramları kutlamak amacıylayapılan hazırlıklara ve kutlamalara coşkuylakatılır.A.1.28. Sağlığını korumak için aşı olmasıgerektiğini anlar ve aşı olmaktan kaçınmaz. Sınıfımızı Süslüyoruz, Bayramımızı KutluyoruzÖğrencilere bayramın kendileri için ne anlam ifade ettiğisorularak bayramı kutlamak amacıyla ne gibi hazırlıklaryapmak istedikleri ile ilgili fikirlerini söylemeleri istenir.Yaklaşan bayramın hangi bayram olduğu sorulur. 29 EkimCumhuriyet Bayramı öncesinde internet, eğitim CD’leri,resimler ya da fotoğraflar aracılığıyla TürkiyeCumhuriyeti’nin Atatürk’ün önderliğinde kurulduğu vecumhuriyet yönetimiyle birlikte Türk milletinin Atatürk’ünönderliğinde birçok hak ve hürriyetlere kavuştuğu belirtilir.Bayram hazırlıkları tüm öğrencilerin katılımı ile tamamlanır.Gerek hazırlıklar sırasında gerekse kutlamalarda ortak biramaç için birlikte çalışmanın onlarda yarattığı duygu vedüşünceleri paylaşmaları istenir. Millî bayramlarıntoplumdaki millî birlik ve beraberlik duygusunu güçlendirenözel günler olduğu vurgulanır. Mikrop Beni Hasta Edemezsin!El kuklaları ile mikrop ve çocuk arasında geçen olaylarcanlandırırlar. Sağlığını korumak için aşı olmanın önemitartışılır.Öz Yönetim (Katılım, Paylaşım, İş Birliği ve Takım ÇalışmasıYapma) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Vatanseverlik, kültürel değerleri koruma ve geliştirmeüzerinde durulacaktır.[!] 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı'nın anlam ve önemi üzerindedurulacaktır. Bu kazanım 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı'na denkgelen haftada işlenecektir.[!] Atatürkçülükle ilgili konular (A.1.27- 10)Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Sağlığını Koruma)becerisini geliştirmeye yöneliktir. Sağlık Kültürü (15)A.1.10, A.1.16, A.1.17, A.1.18, A.1.19, A.1.20, A.1.21, A.1.22,A.1.23, A.1.24 ve A.1.25, A.1.26, A.1.27 ve A.1.28 numaralıkazanımlar gözlem formu ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme109

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.1.29. Bilgi edinebilmek için uygun sorular sorarve resimli kaynaklardan yararlanır.A.1.30. Okulda ortaya çıkan sorunları fark eder,karşılaşabileceği her sorunun birden fazla çözümüolabileceğini kabul eder.A.1.31. Okulda çalışanların mesleklerini,görevlerini tanır ve acil durumlarda kimlerebaşvuracağını bilir. Küçük DedektifBir konu belirlenerek öğrencilere kendilerinin bu konuile ilgili ne bildikleri ve ne bilmek istedikleri sorulur.Öğrenciler bu sorularını resimli kaynaklardanyararlanarak cevaplarlar. Sorun ve Çözüm AvcısıÖğrencilere okulda karşılaşılabilecekleri çeşitlisorunlarla ilgili senaryolar verilir. Gönüllü olanöğrenciler bu senaryoları canlandırırlar. Senaryodakisorunlar fark ettirilir. Öğrenciler, bu sorunlarla ilgiliçözüm yolları üretirler. İyi ki O VarOkulda çalışanların (öğretmen, müdür, müdüryardımcısı, hizmetli vb.) yaptıkları çalışmalar ile ilgilisorular sorulur,cevaplar alınır. Varsa eksik bilgilertamamlanır ve yanlış bilgiler düzeltilir. Güçlüklerlekarşılaştıkları durumlarda rahatlıkla okulçalışanlarından yardım isteyebilecekleri belirtilir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Öğrenmeyi Öğrenme) becerisini geliştirmeyeyöneliktir. Yeniliğe açıklık üzerinde durulacaktır. A.1.29 numaralı kazanım için Türkçe dersi Konuşma öğrenmealanı: Kendini Sözlü Olarak İfade Etme (Kazanım 11) A.1.27, A.1.28 ve A.1.29 numaralı kazanımlar öz değerlendirmeformu ile değerlendirilebilir.Problem Çözme becerisini geliştirmeye yöneliktir. Sevgi, barış ve hoşgörü üzerinde durulacaktır. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (25) Rehberlik ve Psikolojik Danışma (4, 5)Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Sağlık GüvenlikKurallarına/Prosedürlerine Uyma) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Kariyer Planlama) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Kariyer Bilinci Geliştirme (9) Rehberlik ve Psikolojik Danışma (9) Özel Eğitim (14) Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme110

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.1.32. Görsel, işitsel ve hem görsel hem işitseliletişim araçlarından yararlanarak doğal afetlerinzararlarını fark eder.A.1.33. Doğal afetlerin etkilerinden korunmakiçin okuldaki güvenlik önlemlerinin gereğiniyerine getirir. Doğal Afetler HakkındaDoğal afetlerle ilgili belgesel izlettirilir ve doğalafetlerin zararlarını fark etmeleri sağlanır. Okuldaalınan güvenlik önlemleri hakkında öğrencilerle birlikteokul yöneticilerinden bilgi alınır ve tatbikat yapılır.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Doğal Afetlerden Korunma)becerisini geliştirmeye yöneliktir.Afetten Korunma ve Güvenli Yaşam (16) A.1.32 numaralı kazanım için Türkçe dersi Görsel Okuma veGörsel Sunu öğrenme alanı: Görsel Okuma (Kazanım 4) A.1.30, A.1.31 ve A.1.32 numaralı kazanımlar görüşme iledeğerlendirilebilir.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Sağlık Güvenlik Kurallarına /Prosedürlerine Uyma) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Doğal Afetlerden Korunma)becerisini geliştirmeye yöneliktir.A.1.34. Trafikteki çeşitli sesleri tanır, aralarındakifarklılıkları ayırt eder. Bu Ne Sesi?Taşıtların sesleriyle ilgili bir çocuk şarkısı dinlenir.Şarkıda geçen seslerin dışında trafikte hangi sesleriduydukları sorulur. Bu sesleri taklit ederler. Gözlerikapalıyken duydukları seslerin kaynağını bulurlar. Afetten Korunma ve Güvenli Yaşam (9, 11, 13, 22) A.1.33 numaralı kazanım için Türkçe dersi Dinleme öğrenmealanı: Dinlediğini Anlama (Kazanım 2)[!] Bir deprem sırasında okulda yapılması gerekenler vurgulanacaktır.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişkenlik / Benzerlik)becerisini geliştirmeye yöneliktir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme111

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.1.35. Trafikte görme ve görülmenin öneminikavrar. Şoför Amca Dikkat!MEB Trafik Güvenliği Öğretmen Kılavuzu ve tepegözyansıları kullanılarak görme ve görülme kavramlarıtanıtılır. Okul bahçesinde koşma alıştırmalarıyaptırılarak trafikteki riskler fark ettirilir.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Trafikte Güvenliğini Sağlama)becerisini geliştirmeye yöneliktir.[!] Yolda koştuğu zaman başkaları tarafından görülme olasılığınınazaldığı, bunun da bir risk oluşturduğu vurgulanacak.A.1.36. Okula geliş ve gidişlerde karşıdan karşıyageçerken güvenli yerleri kullanır.A.1.37. Okula geliş ve gidişleri sırasındakarşılaştığı insanlarla etkileşimde bulunurkennasıl davranması gerektiğini araştırır.A.1.38. Okuldaki kaynakların neden bilinçlitüketilmesi gerektiğini açıklar. Güvenli Yollardan YürürümTrafik akışının ve taşıt türlerinin gözlemlenebileceği birokul dışı gezi düzenlenir. Öğretmen rehberliğindegüvenli yerlerden karşıdan karşıya geçilir. Sınıfta dakonuyla ilgili kısa filmler izlettirilir. Okula geliş vegidişlerde karşılaşılan insanlarla nasıl etkileşimdebulunulacağı hakkında konuşulur. Elektrik Olmasaydı?Elektrik olmasaydı sorusu sorularak “beyin fırtınası”tekniği uygulanır ve “soru-cevap” yöntemiylekaynakları bilinçli kullanmanın gerekliliği tartışılır.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Trafikte Güvenliğini Sağlama)becerisini geliştirmeye yöneliktir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Hayır Diyebilme) becerisinigeliştirmeye yöneliktir.İnsan Hakları ve Vatandaşlık (38) A.1.37 numaralı kazanım için Türkçe dersi Görsel Okuma veGörsel Sunu öğrenme alanı: Görsel Okuma (Kazanım 8) A.1.33, A.1.34, A.1.35, A.1.36 ve A.1.37 numaralı kazanımlargözlem formu ile değerlendirilebilir.Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Kaynakları Etkili Kullanma (Bilinçli Tüketici Olma) becerisinigeliştirmeye yöneliktir.İnsan Hakları ve Vatandaşlık (33)[!] Elektrik, su, odun, kömür vb. kullanımı üzerinde durulacaktır.A.1.38 numaralı kazanım sözlü sunum ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme112

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.1.39. Duyu organlarının çevreyi tanımadakirolünü fark eder.A.1.40. Sınıfını, okulunu ve çevresini temiztutmak ve korumak için sorumluluk alır.A.1.41. “Okul Heyecanım” temasında geçenkavramları yerinde ve doğru bir biçimde kullanır. Duyu Organları Konuşuyor“Duyu organları konuşuyor” adlı drama etkinliği ileduyu organları ve işlevleri tanıtılır. Her bir duyuorganının işlevi ile ilgili okulu ve çevresini tanımayayönelik çalışmalar yapılır. Okulum TertemizOkulu ve çevresini nasıl koruyabileceği ile ilgili hayalkurma etkinliği yaptırılır. Belirtilen fikirler bir projeçerçevesinde uygulamaya geçirilir. Neler Öğrendim?“Okul Heyecanım” temasında sıkça kullanılan ve yeniöğrenilen kavramların neler olduğu sorulur. Bukavramlarla cümleler kurulması ve hikâyeleroluşturmaları istenir. Oluşturulan hikâyelericanlandırmaları ve /veya resimlemeleri söylenir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Kaynakları Etkili Kullanma (Çevre Bilinci Geliştirme veÇevredeki Kaynakları Etkili Kullanma) becerisini geliştirmeyeyöneliktir. Sağlık Kültürü (8)[!] Özellikle okulu ve çevresini tanıma üzerinde durulacaktır. A.1.39 numaralı kazanım resimli eşleştirme testleri iledeğerlendirilebilir.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Sağlık ve GüvenlikKurallarına / Prosedürlerine Uyma) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Sorumluluk) becerisini geliştirmeye yöneliktir. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (56) Rehberlik ve Psikolojik Danışma (3) Sağlık Kültürü (28)[!] Sorumluluklarını yerine getirmenin ülke sevgisinin bir göstergesiolduğu üzerinde durulacaktır.A.1.40 numaralı kazanım öz değerlendirme formu ve akrandeğerlendirme formu ile değerlendirilebilir.Temalarla İlgili Temel Kavramları Tanıma becerisinigeliştirmeye yöneliktir. A.1.41 numaralı kazanım için Türkçe dersi Yazma öğrenme alanı:Kendini Yazılı Olarak İfade Etme (Kazanım 1) A.1.41 numaralı kazanım ürün dosyası ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme113

2. HAYAT BİLGİSİ DERSİ PROGRAMI2.1. BİRİNCİ SINIF 2.1.2. TEMA: BENİM EŞSİZ YUVAMKAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.1.1. Her canlının bir yuvaya ihtiyacıolduğunu fark eder.B.1.2. Evinin adresini ve telefon numarasınısöyler. Herkesin Yuvası VarYaratıcılığa ve problem çözmeye yönelik sorularyoluyla çeşitli canlıların ve kendilerinin yuvalarıüzerine konuşulur. Renkli resimler veya asetatlargösterilir. Öğrenciler bu canlılar ve yuvaları ile ilgiliresimler çizerler. “Bir yuvamız olmasaydı neyapardık?” konulu bir hayal kurma etkinliğiyaptırılır. Öğrencilerin evlerinin adresini ve telefonnumarasını öğrenmeleri sağlanır.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Sağlığını Koruma)becerisini geliştirmeye yöneliktir.Afetten Korunma ve Güvenli Yaşam (1)[!] Canlıların temel ihtiyaçlarından biri olan barınma ihtiyacıüzerinde durulacaktır.Öz Yönetim (Zamanı ve Mekânı Doğru Algılama) becerisinigeliştirmeye yöneliktir.Bilgi Teknolojilerini Kullanma becerisini geliştirmeye yöneliktir.B.1.3. Canlıların nasıl beslendiklerini araştırır. Ali Baba’nın ÇiftliğiÇocuk şarkısı dinletilerek şarkıda geçen hayvanlarınsesleri ve beslenmeleri fark ettirilir. Bitkiler vehayvanlar âlemi ile ilgili film seyredilir veya doğagezisi yapılır. Rehberlik ve Psikolojik Danışma (8) B.1.2 numaralı kazanım için Matematik dersi Doğal Sayılar altöğrenme alanı (Kazanım 1) B.1.1 ve B.1.2 numaralı kazanımlar ürün dosyası ve sözlüsunum ile değerlendirilebilir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.[!] Canlıların temel ihtiyaçlarından biri olan beslenme ihtiyacıüzerinde durulacaktır. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme114

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.1.4. Mutfakta büyüklerinin yemek yapmasınıgözlemleyerek donma, erime, kaynama,buharlaşma olaylarını fark eder.B.1.5. Yemek saatinden önce ve sonra yapmasıgerekenleri ayırt eder ve görgü kurallarına uygundavranışlar gösterir.B.1.6. Evde kuralların neden gerekli olduğunuaçıklar. Mutfakta Neler Oluyor?Ailelerle iş birliği yapılarak öğrencilerin donma, erime,kaynama ve buharlaşma olaylarını mutfaktagözlemlemeleri istenir. Öğrencilerin gözlem sonuçlarınısınıfta sözlü olarak sunmalarına fırsat verilir. Yapmalıyız ya da YapmamalıyızYemekle ilgili görgü kurallarını içeren ifadeler okunur.Doğru ifadeler için iki ellerini, yanlış ifadeler için tekellerini havaya kaldırırlar. Beslenme saatinde doğrudavranışların yapılıp yapılmadığı gözlenir. Ah Şu Kurallar!Evde hangi kurallara uydukları “beyin fırtınası” tekniğiile belirlenerek tahtaya listelenir. Her bir kuralın nedengerekli olduğu tartışılır. Öğrencilerin bu konudakigörüşlerini açıklamaları sağlanır.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir. B.1.3. ve B.1.4 numaralı kazanımlar araştırma kâğıdı iledeğerlendirilebilir.Öz Yönetim (Etik Davranma) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Zamanı ve Mekânı Doğru Algılama) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. Toplumsallık üzerinde durulacaktır. Sağlık Kültürü (26)Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Etik Davranma) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Öz saygı ve toplumsallık üzerinde durulacaktır. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme115

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.1.7. Günlük yaşamında oyun oynamak veders çalışmak için harcayacağı sürelerarasında denge kurar.B.1.8. Kendi çocukluğu hakkında araştırmayapar. Gün ŞeridiÖğretmen rehberliğinde birim küp modelleriyle“Gün Şeridi” oluşturulur. Bu şerit üzerinde dersçalışmak ve oyun oynamak için ayrılan sürelerfarklı renklerdeki küplerle gösterilir. Ben Küçükken …Anılarını aile bireylerinden öğrenmeleri istenir.Varsa, fotoğraflarını sınıfa getirirler. Getirdiklerifotoğrafları ya da çizdikleri resimleri kartonlarayapıştırarak bir albüm oluştururlar. Albümlerinebir ad verirler. Her çocuğun kendi albümünütanıtmasına fırsat verilir.Kaynakları Etkili Kullanma (Zaman, Para ve MateryalKullanma) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Zamanı ve Mekânı Doğru Algılama) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. B.1.7 numaralı kazanım için Matematik dersi Doğal Sayılarünitesi (Kazanım 8) B.1.5, B.1.6 ve B.1.7 numaralı kazanımlar çoktan seçmeliresimli testlerle değerlendirilebilir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Kendini Tanıma ve Kişisel Gelişimini İzleme)becerisini geliştirmeye yöneliktir. Öz saygı, öz güven ve sevgi üzerinde durulacaktır. B.1.8 numaralı kazanım ürün dosyası iledeğerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme116

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.1.9. Fiziksel özelliklerini tanıyarak buözellikleri hakkında olumlu düşünür.B.1.10. Kişisel eşyalarını özenli kullanır. Kendimi SeviyorumBireysel rol oynama etkinliği ile en beğendikleri fizikselözellikleri hakkında konuşarak kendilerini tanıtmalarıistenir. Parmak boyası ile parmak izi çalışması yapılarakher bireyin eşsizliği fark ettirilir. Eşyalar KonuşuyorÖzensiz kullanılan bir eşyanın neler söylemişolabileceğini, “drama” yöntemiyle canlandırmalarıistenir. Daha sonra çocuklardan bu durum karşısındakiduygu ve düşüncelerini paylaşmalarına fırsat verilir.Öz Yönetim (Kendini Tanıma ve Kişisel Gelişimini İzleme)becerisini geliştirmeye yöneliktir. Öz saygı ve öz güven üzerinde durulacaktır. Kariyer Bilinci Geliştirme (1)Kaynakları Etkili Kullanma (Zaman, Para ve MateryalKullanma) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Öz saygı, Vatanseverlik üzerinde durulacaktır.İnsan Hakları ve Vatandaşlık (33)B.1.11. Başkalarının eşyalarını izin alarak kullanırve bu eşyalara zarar vermez.B.1.12. Ailesindeki bireyleri tanır ve tanıtır.Kimseye Zarar VermemBaşkalarının eşyalarını izinsiz kullanarak istemedenzarar veren bir çocuğun öyküsü öğrencileretamamlatılır. Öykü hakkında yöneltilen sorularlabaşkalarının eşyalarını kullanırken izin isteme ve onlarazarar vermeme davranışları pekiştirilir. Aile Albümü YapıyoruzÖğrencilerden aileleri ile ilgili fotoğraflar toplamalarıya da resim çizmeleri istenebilir. Bunları kartonlarayapıştırarak ‘aile albümü’ oluştururlar. Albümlerine birad verirler. Her öğrencinin aile albümümdeki bireyleritanıtmasına fırsat verilir.Öz Yönetim (Etik Davranma) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Öz saygı ve toplumsallık üzerinde durulacaktır. B.1.9, B.1.10 ve B.1.11 numaralı kazanımlar gözlem formu iledeğerlendirilebilir.Öz Yönetim (Kariyer Planlama) becerisini geliştirmeyeyöneliktir. Kariyer Bilinci Geliştirme (9)[!] Ailesindeki bireylerin iş ve mesleklerine vurgu yapılacaktır. B.1.12 numaralı kazanım ürün dosyası ve sözlü sunum iledeğerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme117

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.1.13. Ailedeki yardımlaşmayı ve görevdağılımını araştırır, dayanışmaya günlük hayattanörnekler gösterir.. Dayanışma ile Zorlukları AşarızÖğrencilerden aile bireylerine, ailelerindekiyardımlaşma ve görev dağılımı ile ilgili sorular sorarak,elde ettikleri bilgileri sınıfla paylaşmaları istenir.Sorumluluklarının neler olduğu, kendilerine düşengörevleri yerine getirirken kimlerden, nasıl yardımalabilecekleri sorulur. Aile içinde yardımlaşmanın vedayanışmanın önemi vurgulanarak, yardımlaşmanınhayatı kolaylaştırdığına yönelik örnekler vermeleriistenir. Kurtuluş Savaşı’yla ilgili düzeye uygun birresim veya fotoğraf gösterilerek Türk milleti olarak,geçmişte de yardımlaşma ve dayanışma örneklerininyaşandığı vurgulanır. Kurtuluş Savaşı’nın Atatürk’ünönderliğinde Türk milletinin yardımlaşması vedayanışması sayesinde kazanıldığı açıklanır.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Katılım, Paylaşım, İş Birliği ve Takım ÇalışmasıYapma) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Yardımseverlik üzerinde durulacaktır.Girişimcilik (6)İnsan Hakları ve Vatandaşlık (34) B.1.13 numaralı kazanım için Türkçe dersi Konuşma öğrenmealanı: Kendini Sözlü Olarak İfade Etme (Kazanım 8)[!] Atatürkçülükle ilgili konular (B.1.13 - 4)B.1.14. Aile içinde demokrasi kültürününgerektirdiği davranışları gözlemler. Biz Demokratik Bir AileyizAile içi ilişkilerde aile bireylerinin, anlayış, hoşgörü,farklı düşüncelere saygılı, eşitlik ve aile içi davranışlarlailgili bir araştırma( gözlem) ödevi veriniz. Yapılanaraştırma ve gözlem sonuçlarının sınıfta sunulmasısağlanır.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir. Sabır, saygı, adalet, hoşgörü üzerinde durulacaktır. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (31) Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme118

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.1.15. Ailenin dayanışma ve iş birliği yapılanözel bir çevre olduğunu kavrar.B.1.16. Ailesinde ve akrabaları arasında etikdeğerlere ne kadar önem verildiğini gözlemler. Benim AilemKendi aile bireyleri arasındaki dayanışma ve iş birliğiniyansıtan bir durumu canlandırmaları istenir. Her birüyenin duygu ve düşüncelerin neler olabileceği üzerindekonuşulur. Bizim DeğerlerimizAilelerinde ve akrabaları arasında hangi değerlere önemverildiğini, yaşadıkları olaylardan örnekler vererekaçıklarlar. Öğrencilerin “Benim ailemde yalansöylenmez, çünkü; …”, “Benim ailemde herkesbirbirine saygılıdır, çünkü;…” gibi cümlelerle ailedekietik değerlerin önemini kavramaları sağlanır.Öz Yönetim (Katılım, Paylaşım, İş Birliği ve Takım ÇalışmasıYapma) becerisini geliştirmeye yöneliktir.İnsan Hakları ve Vatandaşlık (30, 31, 34) B.1.13, B.1.14 ve B.1.15 numaralı kazanımlar kısa cevaplı resimlitestlerle değerlendirilebilir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Etik Davranma) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Adalet, dürüstlük, öz güven, öz saygı ve sevgi üzerindedurulacaktır.İnsan Hakları ve Vatandaşlık (31) B. 1. 16 numaralı kazanım için Türkçe dersi Görsel Okuma veGörsel Sunu öğrenme alanı: Görsel Okuma (Kazanım 8)B.1.16 numaralı kazanım araştırma kâğıdı ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme119

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.1.17. Kendisinin ve ailesindekilerin hatayapabileceğini ve bunun doğal olduğunu kabuleder. Herkes Hata YapabilirHatalı davranış içeren bir senaryo canlandırılır. Busenaryodaki hatanın ne olduğunun bulunması istenir.Kendilerinin de benzer hatalar yapıp yapmadıklarısorulur böyle bir durum karşısında neler hissettikleri(pişmanlık, hatalardan ders çıkarma vb. ) üzerindekonuşulur. Sürekli yapılan hatalarında sorgulanmasıgerektiği vurgulanır.Girişimcilik becerisini geliştirmeye yöneliktir. Hoşgörü, öz güven ve öz saygı üzerinde durulacaktır.İnsan Hakları ve Vatandaşlık (24) Özel Eğitim (11) Rehberlik ve Psikolojik Danışma (11) B.1.17 numaralı kazanım görüşme ile değerlendirilebilir.B.1.18. Çevresindeki insanlara karşı hissettiğiduyguları fark eder ve bunları uygun biçimde ifadeeder. Duygularımızla YüzleşelimKızgınlık, korku, mutluluk, üzüntü duygularıuyandırabilecek senaryolar verilir. Öğrencilerin budurumlarda duygularını nasıl ifade ettikleri verilençalışma kâğıdında belirtmeleri istenir. Kızgınlıkhissettikleri durumlar üzerinde konuşulur. Kızgınlıkanlarında kullanabilecekleri “trafik ışıkları” tekniğiöğretildikten sonra, drama yoluyla bu tekniğinuygulaması yapılır.Öz Yönetim (Duygu Yönetimi) becerisini geliştirmeye yöneliktir.İletişim becerisini geliştirmeye yöneliktir. Hoşgörü, sevgi, saygı ve barış üzerinde durulacaktır. Özel Eğitim (9) Rehberlik ve Psikolojik Danışma (12) Sağlık Kültürü (9)[!] Kızgınlık, üzüntü, mutluluk, korku üzerinde durulacaktır. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme120

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.1.19. Evi ve ailesiyle ilgili duygu vedüşüncelerini özgün bir biçimde ifade eder. Mutlu AilemEvleri ve aileleri ile ilgili duygu ve düşüncelerini resim,müzik, drama, vb. yollarla ifade edebilecekleri bir sınıfortamı oluşturulur.Yaratıcı Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.İletişim becerisini geliştirmeye yöneliktir. B.1.19 numaralı kazanım için Türkçe dersi Konuşma öğrenmealanı: Kendini Sözlü Olarak İfade Etme (Kazanım 6) B.1.18 ve B.1.19 numaralı kazanımlar ürün dosyası iledeğerlendirilebilir.B.1.20. Ailesindeki liderin/liderlerin ailedekirolünü fark eder. Lider Kim?Aile bireyleri arasında birçok işi organize eden,yönlendiren, yol gösteren birilerinin olup olmadığıüzerinde konuşulur. Bu kişilerin özelliklerinden yolaçıkılarak liderler ve özellikleri tartışılır.Öz yönetim (Liderlik) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Yeniliğe açıklık üzerinde durulacaktır. Kariyer Bilinci Geliştirme (18)[!] Liderin grubunu temsil etme, koruma ve işbirliği yapma özellikleriüzerinde durulacaktır. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme121

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.1.21. Günlük zamanının bir bölümünüailesi ve yakın çevresiyle birlikte eğlenmekiçin harcar. Birlikte EğleniyoruzAileleriyle birlikte neleri yaparken eğlendiklerisorulur. Başka hangi yollarla aileleriyle birlikteeğlenebilecekleri üzerinde düşünmeleri ve bunlarısınıfla paylaşmaları istenir. Sınıftaki öğrencilergruplara ayrılarak ailelerindeki eğlence ortamlarınıcanlandırmaları istenir. Ailelerle iş birliğiyapılarak onların değişik eğlenme etkinliklerikonusunda bilinçlenmeleri, bu etkinlikleriuygulamaları ve öğrencilerin; ailelerin de yapılaneğelenme etkinliklerini anlatmaları sağlanır.Kaynakları Etkili Kullanma (Zaman, Para ve MateryalKullanma) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Eğlenme) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Katılım, Paylaşım, İş Birliği ve TakımÇalışması Yapma) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Sevgi üzerinde durulacaktır. B.1.20, B.1.21 numaralı kazanımlar görüşme iledeğerlendirilebilir.B.1.22. Ailesi ve yakın çevresi ile ilişkikurmada hangi duyu organlarındanyararlandığını açıklar. Duyu Organlarımı KullanıyorumÖğrencilere verilecek çalışma kâğıtları ile ailelerive yakın çevreleri ile ilişki kurmaları sağlayacakfarklı durumlar hakkında düşünmeleri ve budurumlarda hangi duyu organlarındanyararlandıklarını bulmaları sağlanır.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir. Sağlık Kültürü (8) B. 1.22 numaralı kazanım resimli eşleştirmeli testlerledeğerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme122

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.1.23. Evlerde kullanılan kaynaklarınhayatımızdaki yerini ve önemini belirtir.B.1.24. Paranın değişim aracı olarak işlevini farkeder.B.1.25. Aile bütçesi hazırlama çalışmalarınakatılarak paranın sınırlı bir kaynak olduğunu farkeder. Sular KesildiEvlerde kullanılan kaynaklarla ilgili olarak verilenresimle ilgili sorular sorulur. Evimizde başka hangikaynakların kullanıldığını örnekler vermeleri istenir. Bukaynakların tükenmesi durumunda yaşanabileceksorunlar üzerinde durulur. Pazara Gidelim“Pazara Gidelim” adlı çocuk şarkısı dinlenir. Yakınçevrede bulunan pazar yeri veya markete bir incelemegezisi düzenlenir. Gezi sırasında alışveriş edenlerle vesatıcılarla görüşürler. Para ile nelerin değiş tokuşedildiğini gözlemlerine dayanarak bulmaları sağlanır. Paramızı Nerelere Harcıyoruz?Öğrencilere ailelerinin gelir kaynakları ve aylıkgiderleri (kira, faturalar, mutfak masrafı vb.) konusundaneler bildikleri sorulur. Alışveriş yapılacağı zaman ailebireylerinin bir plan yapıp yapmadıkları, yapıyorlarsabu plana kendilerinin nasıl katkıda bulunduklarıaçıklamaları istenir. Alış veriş yaparken istedikleri herşeyi satın alıp alamadıkları sorular ve nedenleritartışılır. Paranın sınırlı bir kaynak olduğunu farketmeleri sağlanır. Sınıfta aile bütçesi hazırlamayla ilgiliörnek bir çalışma yapılır. Aileler ile görüşülereköğrencilerin aile üyeleriyle birlikte bütçe hazırlamalarıiçin yönlendirilir.Kaynakları Etkili Kullanma (Zaman, Para ve MateryalKullanma) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Girişimcilik (25)İnsan Hakları ve Vatandaşlık (33) B.1.23 numaralı kazanım sözlü sunum ile değerlendirilebilir.Girişimcilik becerisini geliştirmeye yöneliktir.Kaynakları Etkili Kullanma (Zaman, Para ve MateryalKullanma) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Girişimcilik (2) B.1.24 numaralı kazanım için Matematik dersi Paralarımız altöğrenme alanı (Kazanım 1)Girişimcilik becerisini geliştirmeye yöneliktir.Kaynakları Etkili Kullanma (Zaman, Para ve MateryalKullanma) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Girişimcilik (4, 17) B.1.25 numaralı kazanım için Matematik dersi Paralarımız altöğrenme alanı (Kazanım 1)B.1.24 ve B.1.25 numaralı kazanımlar görüşme iledeğerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme123

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.1.26. Evindeki alet ve makineleri güvenlibir şekilde kullanmak için sorular sorar.B.1.27. Evde güvenlik kurallarınauyulmadığında doğabilecek sonuçlarla ilgiliçıkarımlarda bulunur.B.1.28. Doğal afetler karşısında yapmasıgerekenleri belirleyerek ailesi birliktehazırlık yapar.B.1.29. “Benim Eşsiz Yuvam” temasında geçenkavramları yerinde ve doğru bir biçimdekullanır. Bunu Nasıl Kullanabilirim?Öğrencilerin evlerindeki alet ve makinelerdennasıl kullanıldığını merak ettikleri birini seçerek“Bunu nasıl kullanabilirim?” sorusunuyöneltmeleri sağlanır. Öğrendiklerini sınıftaarkadaşlarıyla paylaşmaları istenir. Ateşle OynamaEvde elektrik su doğal gaz gibi kaynakları vetehlike yaratabilecek aletleri kullanırken neleredikkat edilmesi gerektiği, “örnek olay” yöntemiyletartışılır. Güvenlik kurallarına uyulmadığı zamanne gibi olumsuzluklar yaşanabileceğine vurguyapılır. Doğal Afetlere Karşı Hazırlıklı OlalımDoğal afetlere hazırlık konusunda ailelerbilinçlendirilir. Ailelere bu konuda bir formverilir. Bu forma uygun olarak öğrencilerlebirlikte doğal afetlere karşı hazırlık yapmalarısağlanır. Neler Öğrendim?“Benim Eşsiz Yuvam” temasında sıkça kullanılan veyeni öğrenilen kavramların neler olduğu sorulur. Bukavramlarla cümleler kurulması ve hikâyeleroluşturmaları istenir. Oluşturulan hikâyelericanlandırmaları ve /veya resimlemeleri söylenir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Sağlık ve GüvenlikKurallarına / Prosedürlerine Uyma) becerisini geliştirmeyeyöneliktir.B.1.26 numaralı kazanım araştırma kâğıdı iledeğerlendirilebilir.Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Sağlık ve GüvenlikKurallarına / Prosedürlerine Uyma) becerisini geliştirmeyeyöneliktir.Problem Çözme becerisini geliştirmeye yöneliktir.[!] Yangın çıkma olasılığı üzerinde durulacaktır. B.1.27 numaralı kazanım kısa cevaplı sorular iledeğerlendirilebilir.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Doğal AfetlerdenKorunma) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Afetten Korunma ve Güvenli Yaşam (18, 20) B.1.28 numaralı kazanım gözlem formu iledeğerlendirilebilir.Temalarla İlgili Temel Kavramları Tanıma becerisinigeliştirmeye yöneliktir. B. 1.29 numaralı kazanım Türkçe dersi Yazma öğrenme alanıKendini Yazılı Olarak İfade Etme (Kazanım 1)B.1.29 numaralı kazanım ürün dosyası ile değerlendirilebilir Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme124

2. HAYAT BİLGİSİ DERSİ PROGRAMI2.1. BİRİNCİ SINIF 2.1.3. TEMA: DÜN BUGÜN YARINKAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARC.1.1. Geçmiş, şimdi, gelecek zamandilimlerini ayırt eder ve uygun yerde kullanır.C.1.2. Bazı davranışları, önceki yıllarda tekbaşına yapamadığı halde şimdi yapabildiğinifark eder. Dün, Bugün, Yarın“Dün”, “bugün” ve “yarın” kelimelerine vurguyapan bir öykü okunur. Öğrencilerin bu öyküyükendi cümleleri ile dün, bugün ve yarınkavramlarını kullanarak anlatmaları sağlanır. Büyüdükçe DeğişiyorumÇalışma kâğıdına önceki yıllardaki fotoğraflarınıyapıştırmaları (Fotoğrafları yoksa resim çizerler.),altlarına, o yaşlarda yapabildikleri davranışlarıyazarak fotoğrafları incelemeleri istenir.Gelişimlerindeki değişimleri fark etmelerisağlanır.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişim)becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Zamanı ve Mekânı Doğru Algılama)becerisini geliştirmeye yöneliktir. C.1.1 numaralı kazanım için Türkçe dersi Konuşmaöğrenme alanı: Kendini Sözlü Olarak İfade Etme (Kazanım 2)C.1.1 numaralı kazanım kısa cevaplı sorular iledeğerlendirilebilir.Öz Yönetim (Kendini Tanıma ve Kişisel Gelişimini İzleme)becerisini geliştirmeye yöneliktir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişim)becerisini geliştirmeye yöneliktir.Kariyer Bilinci Geliştirme (5) Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme125

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARC.1.3. Küçükken sahip olduğu biroyuncağıyla ilgili duygu ve düşünceleriniifade ederek bunu arkadaşlarıyla paylaşır. Benim OyuncaklarımKüçükken sahip oldukları bir oyuncağı sınıfagetirmeleri istenir. Küçükken bu oyuncaklaoynarken neler hissettiklerini, arkadaşları ilepaylaşırlar. O oyuncağın şimdi kendileri için nehissettirdiği sorulur. Düşünceleri sınıfçapaylaşmaları konusunda yönlendirilir.Türkçeyi Doğru, Etkili ve Güzel Kullanma becerisinigeliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Duygu Yönetimi) becerisini geliştirmeyeyöneliktir.Öz Yönetim (Katılım, Paylaşım, İş Birliği ve TakımÇalışması Yapma) becerisini geliştirmeye yöneliktir.İletişim becerisini geliştirmeye yöneliktir. Toplumsallık üzerinde durulacaktır.C.1.4. Eşyaların, satın alındığı ilk hali ilekullanıldıktan sonraki halini karşılaştırarak,eşyaların zaman içerisinde nasıl bir değişimeuğradığını inceler. Eşyalar da DeğişiyorSpor ayakkabısının satın alınmasından eskimesinekadar süren bir süreci kapsayan bir paragraflıkmetin okunur. Metin hakkında yöneltilen sorularlaayakkabının nasıl bir değişim geçirdiği incelenir.Öğrencilerden benzer bir öykü resimlemeleriistenir. C.1.3 numaralı kazanım için Türkçe dersi Konuşmaöğrenme alanı: Kendini Sözlü Olarak İfade Etme (Kazanım 6) C.1.2, C.1.3 numaralı kazanımlar eşleştirmeli test iledeğerlendirilebilir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişim)becerisini geliştirmeye yöneliktir. C.1.4 numaralı kazanım ürün dosyası ile değerlendirilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme126

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARC.1.5. Kısa bir öz geçmiş hazırlayarak kendinitanıtır. Dünden Bugüne BenÖğrencilerin geçmişleri ile ilgili bilgi toplamaları ve bubilgileri arkadaşları ile paylaşmaları sağlanır.Türkçeyi Doğru, Etkili ve Güzel Kullanma becerisinigeliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Kendini Tanıma ve Kişisel Gelişimini İzleme)becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Zamanı ve Mekânı Doğru Algılama) becerisinigeliştirmeye yöneliktir.İletişim becerisini geliştirmeye yöneliktir. Öz güven, öz saygı üzerinde durulacaktır.C.1.6. Atatürk’ün çocukluk anılarını araştıraraksınıfta sunar. Atatürk’ü AnlatıyorumAtatürk’ün anıları ile ilgili metinler okutulur.Atatürk’ün ‘Kemal’ adını alması ile ilgili anısı okunur.Anı gönüllü öğrenciler tarafından canlandırılır. Bu anıile ilgili sorular sorulur. Bu anıdan ne anladıklarınıaçıklamaları istenir. Atatürk’ün, öğretmenleri tarafındansevilen, başarılı ve örnek bir öğrenci olduğu vurgulanır.Öğrencilerden, Atatürk ile ilgili anıları araştırmaları vebunları sınıfla paylaşmaları istenir. C.1.5 numaralı kazanım için Türkçe dersi Konuşma öğrenmealanı: Kendini Sözlü Olarak İfade Etme (Kazanım 8)Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Türkçeyi Doğru, Etkili ve Güzel Kullanma becerisinigeliştirmeye yöneliktir.[!] Atatürkçülükle ilgili konular (C.1.6. -2)C.1.5 ve C.1.6 numaralı kazanımlar sözlü sunum iledeğerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme127

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARC.1.7. Geçmişten günümüze, kılık kıyafetteoluşan değişiklikleri araştırır ve bir kıyafettasarlar.C.1.8. Bayram kutlamalarındaki duygularınısözlü olarak ifade eder. Fotoğraflar AnlatıyorGeçmişten günümüze kadar kullanılan kıyafetresimleri toplanır. Sınıfa getirilir. Geçmiştekikıyafetlerle günümüzdeki kıyafetlerikarşılaştırmaları sağlanır. Bunlardan yararlanarakyeni bir kıyafet tasarlamaları istenir. Tasarladıklarıkıyafetleri seçtikleri bir arkadaşlarına gazetekâğıdı ve bant kullanarak giydirmeleri sağlanır. Bu Bayram Benim BayramımBayramın sonrasındaki duygularını sözlü olarakifade ederler.Yaratıcı Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir. Yeniliğe açıklık üzerinde durulacaktır. C.1.7 numaralı kazanım ürün dosyası iledeğerlendirilebilir.Türkçeyi Doğru, Etkili ve Güzel Kullanma becerisinigeliştirmeye yöneliktir.İletişim becerisini geliştirmeye yöneliktir. Vatanseverlik, kültürel değerleri koruma ve geliştirmeüzerinde durulacaktır.[!] 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı ile 19Mayıs Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı’nınanlam ve önemi üzerinde durulacaktır. Bu kazanım 23 NisanUlusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı ile 19 MayısAtatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı'na denk gelenhaftalarda işlenecektir.C.1.8 numaralı kazanım sözlü sunum ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme128

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARC.1.9. Canlıların hareketlerini ve seslerinibirbirinden ayırt eder.C.1.10. Mevsim değişikliklerine bağlı olarakcanlıların yaşamlarındaki değişiklikleri fark eder.C.1.11. Takvimden yararlanarak gün içindehava durumundaki değişiklikleri gözlemlerve gözlem sonuçlarını tablo üzerindegösterir. Bu Hangi Canlı?Bir öğrenci sınıftan dışarı çıkarılır. Sınıfta bulunanöğrenciler bir canlı belirlerler. Dışarıda kalan öğrenciiçeri alınır. Sınıfta bulunan öğrenciler belirlenencanlının hareketlerini özgün bir biçimde canlandırarak“Bil bakalım hangi canlı?” sorusunu yöneltirler. Ebeolan öğrenci canlıyı bulmaya çalışır. Mevsimlere Göre Giyiniyorum''Elbiselerim'' rondu oynatılır. Mevsimlere göregiysilerimizin nasıl değiştiği öğrencilere buldurulur.Başka canlıların yaşamlarında ne gibi değişikliklerinolduğunu gözlem yoluyla ve resimli kaynaklardanyararlanarak araştırmaları istenir. Mevsimdeğişikliklerine bağlı olarak canlıların yaşamlarındaolan değişiklikler fark ettirilir. Bugün Hava Nasıl Olacak?Hava durumunu günlük olarak gözlemlerler ve havadurumuna uygun resim yapıştırarak ya da çizerek birgrafik oluştururlar.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişkenlik / Benzerlik)becerisini geliştirmeye yöneliktir. C.1.9 numaralı kazanım gözlem formu ile değerlendirilebilir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişim) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. C.1.10 numaralı kazanım için Türkçe dersi Görsel Okuma veGörsel Sunu öğrenme alanı: Görsel Okuma (Kazanım 7) C.1.10 numaralı kazanım araştırma kâğıdı ile değerlendirilebilir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişim) becerisinigeliştirmeye yöneliktir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişkenlik / Benzerlik)becerisini geliştirmeye yöneliktir. C.1.11 numaralı kazanım için Matematik dersi Zamanı Ölçme altöğrenme alanı (Kazanım 1) Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme129

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR Renk PazarıAraştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öğrencilerden dağıtılan kağıtlara gökkuşağının resminiçizmeleri ve bunu boyamaları istenir. Gök kuşağındavar olan her renkten bir bitki, bir nesne, bir hayvançizmeleri ve boyamaları istenerek, “Renk Pazarı” oyunuoynatılır.C.1.12. Yeryüzünü ve gökyüzünügözlemleyerek doğadaki renk çeşitliliğinifark eder.C.1.13. Dünya’nın kendi çevresinde dönmesini birmodel üzerinden gözlemler ve bunun sonuçlarınıfark eder Dünya DönüyorKüçük bir top/portakal ile fener/mum yardımıylaDünya ve Güneş modeli oluşturulur. Top kendiçevresinde döndürülerek gece ve gündüz olgularıgözlemletilir. Boş mukavva kutularının içinegökyüzünün gece ve gündüz durumlarını temsil edenresimler yapıştırılır. Öğrenciler kâğıt havlu rulolarınıdürbün gibi kullanarak bu resimleri incelerler. Çeşitliresimli kitaplar ve bilgisayar programlarındanyararlanarak gece ya da gündüz gökyüzündegerçekleşen olaylar ve görülen cisimlerle ilgili sorularıcevaplarlar.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişkenlik / Benzerlik)becerisini geliştirmeye yöneliktir.C.1.11. ve C.1.12 numaralı kazanımlar ürün dosyası iledeğerlendirilebilir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Neden-Sonuç İlişkisi)becerisini geliştirmeye yöneliktir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme130

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARC.1.14. Doğal afetlerin çevreyi nasıl değiştirdiğiniaraştırır. Doğal Afetler Çevreyi Nasıl Değiştiriyor?Doğal afetlerin çevreyi nasıl değiştirdiği hakkındagazete, dergi, TV, vb. kaynaklardan araştırma yapmalarıistenir. Bu konuda toplanan fotoğraflar sınıfa getirilir.İncelenerek açıklanır.Kaynakları Etkili Kullanma (Çevre Bilinci Geliştirme veÇevredeki Kaynakları Etkili Kullanma) becerisini geliştirmeyeyöneliktir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişim) becerisinigeliştirmeye yöneliktir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Neden-Sonuç İlişkisi)becerisini geliştirmeye yöneliktir.C.1.15. İnsanların çevreyi hangi yollarladeğiştirdiğini ve bunun için neler yaptıklarınıaraştırır ve anlatır. İnsanlar Çevreyi Nasıl Değiştiriyor?Öğrencilerle birlikte “Çevremizi nasıldeğiştirebiliriz?” konulu bir anket hazırlanır.Öğrencilerden bu anketi yakın çevrelerindeuygulayarak araştırma yapmaları istenir. Anketsonuçları değerlendirilir. Zümre öğretmenlerininöğrencilerle birlikte okul yönetimi ve velilerle işbirliği yaparak okul bahçesini güzelleştirmekampanyası düzenlenir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Türkçeyi Doğru, Etkili ve Güzel Kullanma becerisinigeliştirmeye yöneliktir. Spor Kültürü ve Olimpik Eğitim (24) C.1.13 ve C.1.14, C.1.15 numaralı kazanımlar araştırmakâğıdı ve uzun cevaplı maddelerle değerlendirebilir.C.1.16. “ Dün, Bugün, Yarın” temasındageçen kavramları yerinde ve doğru birbiçimde kullanır. Neler Öğrendim?“Dün, Bugün, Yarın” temasında sıkça kullanılan veyeni öğrenilen kavramların neler olduğu sorulur. Bukavramlarla cümleler kurmaları ve hikâyeleroluşturmaları istenir. Oluşturulan hikâyelericanlandırmaları ve /veya resimlemeleri söylenir.Temalarla İlgili Temel Kavramları Tanıma becerisinigeliştirmeye yöneliktir. C. 1. 16 numaralı kazanım Türkçe dersi Yazma öğrenmealanı: Kendini Yazılı Olarak İfade Etme (1.kazanım) C.1.16 numaralı kazanım ürün dosyası iledeğerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme131

HAYAT BİLGİSİ DERSİ PROGRAMI2.2. İKİNCİ SINIF 2.2.1. TEMA: OKUL HEYECANIMKAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.2.1. Okulla ilgili, günlük işlerini önceliksırasına koyarak belirlenen zaman içinde yapar.A.2.2. Ders araç ve gereçlerini günlük dersprogramına göre hazırlar ve bunları uygun birbiçimde kullanır. Her İşi Zamanında YaparımÖğrencilere okulla ilgili günlük hazırlıklarında veokulda hangi işleri yaptıkları sorulur. Konu ile ilgiliresimli kartlar verilerek, bu kartları günlük işlerinönceliklerine göre sıraya koymaları istenir. Görevinzamanında yapılmamasının yaratabileceği olası sorunlarve sonuçları tartışılır. Planlı ve disiplinli çalışmanın birişin başarıyla tamamlanmasında ne denli önemli olduğufark ettirilir. Atatürk’ün de sabırlı, planlı ve disiplinliçalışmasından örnekler verilir. Çantam ve BenOkula giderken ve okulda yapılacak günlük işlerle ilgiliverilen resimleri ve resimlerle ilgili cümleleri, önceliksırasına koyarlar. O gün kullanılacak ders araç vegereçlerinin getirilip getirilmedikleri kontrol edilir. Birişin zamanında yapılmamasının yaratabileceği sorunlarüzerinde tartışılır.Kaynakları Etkili Kullanma (Planlama ve Üretim) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. Kariyer Bilinci Geliştirme (20) Rehberlik ve Psikolojik Danışma (11)[!] Atatürkçülükle ilgili konular (A.2.1 - 7)Kaynakları Etkili Kullanma (Planlama ve Üretim) becerisinigeliştirmeye yöneliktir.A.2.3. Gerektiğinde büyüklerinden yardım alarakkişisel bakımını yapar. Benim Gibi Yap“Ayna” tekniği ile ikişer kişilik gruplar oluştururlar,büyüklerinden yardım alarak yaptıkları kişisel bakımişlerini taklit ederler. Hangi kişisel bakımı yaparkenbüyüklerinden yardım aldıklarını söylemeleri istenir.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Sağlığını Koruma) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. Öz saygı üzerinde durulacaktır. Özel Eğitim (14) A.2.1, A.2.2 ve A.2.3 numaralı kazanımlar öz değerlendirme formuile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme132

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.2.4. Sınıfının ve sırasının yerini şekil çizerekgösterir. Benim YerimBasit çizimler yaparak sınıfının ve sırasının yerini kâğıtüzerinde gösterirler.Öz Yönetim (Zamanı ve Mekânı Doğru Algılama) becerisinigeliştirmeye yöneliktir.A.2.5. Okul kurallarının neden konduğunuaraştırır ve açıklar.A.2.6. Okulundaki ve sınıfındaki seçimçalışmalarına katılarak demokrasi kültürünekatkıda bulunur. Bir Sebebi VarHer öğrenci beşer tane okul kuralı belirler. Bu kurallarınkonma sebepleri ile ilgili arkadaşları ve okulçalışanlarıyla görüşme yaparlar. Görüşme sonuçlarınısınıfa sunarlar. Belirledikleri kuralların uygulanmadığıdurum veya ortamları canlandırırlar. Sınıfımızda Seçim Var!Sınıfınızda sınıf başkanlığı veya kulüp üyeliği seçimleriiçin seçim ortamı oluşturunuz. Seçim ortamı için oypusulaları, seçim sandığı hazırlayınız. Adaylar içinfarklı renklerde oy pusulaları hazırlayınız. Seçimlerigizli oy ve açık sayım şeklinde gerçekleştiriniz. Seçimsonuçlarını tahtaya yazarak ilan ediniz. Seçimle ilgilidüşüncelerin ifade edilmesini sağlayınız. Seçim dekullanılan araçların neler oluğunu ve nasılkullanıldıklarını açıklamalarını isteyiniz. Seçimdeseçmenlerin ve ayların davranışları ile ilgiligözlemlerini açıklamalarını sağlayınız. Sınıf başkanı vekulüp üyelerinin seçimle belirlenmesi ile ilgilidüşüncelerini açıklamalarını isteyiniz.Öğrencilerinizden okulda ve sınıfta hangi seçimlerinyapıldığını söylemelerini isteyiniz. Sınıf başkanlığı,öğrenci kulüpleri ve okul meclisi seçimlerine katılımınönemi ve gereğini tartışınız. İlgili seçimlere katılımıteşvik ediniz. A.2.4 numaralı kazanım için Türkçe dersi Görsel Okuma ve GörselSunu öğrenme alanı: Görsel Sunu (Kazanım 2) A.2.4 numaralı kazanım için Matematik dersi Geometrik cisimler veŞekiller alt öğrenme alanı (Kazanım 6) A.2.4 numaralı kazanım ürün dosyası ile değerlendirilebilir.Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Etik Davranma) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Rehberlik ve Psikolojik Danışma (6) A.2.5 numaralı kazanım görüşme formu ve sözlü sunum iledeğerlendirilebilir.Öz Yönetim (Katılım, paylaşım, işbirliği ve takım çalışması yapma)becerisini geliştirmeye yöneliktir. Sabır, saygı, adalet, hoşgörü üzerinde durulacaktır. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (13) Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme133

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.2.7. Kulüp veya grup çalışmaları ile ilgiliolarak geliştirilen bir proje üzerinde arkadaşlarıylaiş birliği yaparak çalışır.A.2.8. Görev aldığı kulüp veya grupçalışmalarının kişisel gelişimine katkısını açıklar.A.2.9. Kulüp ve diğer grup çalışmalarındayapılacak işler konusunda arkadaşlarınıyönlendirir, onları cesaretlendirir vegerektiğinde yardımda bulunur. Görev BaşındaGörev aldığı eğitici çalışmada arkadaşları ile grupoluştururlar. Seçtikleri bir proje üzerinde görev dağılımıyaparak çalışırlar. Başka…Görev aldıkları eğitici çalışmanın kişisel gelişimlerinekatkısını ve amaçlarını gerçekleştirmek içinarkadaşlarıyla birlikte neler yapabileceklerini “başka”tekniği ile açıklarlar. Birlikte Başarabiliriz!Sınıftaki sayısına göre gruplar oluşturulur. Her birgruptan şarkı ya da tezahürat bulmaları istenir. Grupüyeleri diğer gruplarla da bağlantı kurarak şimdiyekadar bilinen tezahüratlar hakkında konuşurlar.Birbirlerine cesaret verici sözler söyleyerek gruplabirlikte başarılarını kutlamakta kullanacakları bir şarkıya da tezahürat oluştururlar.Öz Yönetim (Katılım, Paylaşım, İş Birliği ve Takım ÇalışmasıYapma) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Yeniliğe açıklık üzerinde durulacaktır. Özel Eğitim (15) Rehberlik ve Psikolojik Danışma (2) A.2.7 numaralı kazanım gözlem formu ve proje iledeğerlendirilebilir.Öz Yönetim (Kendini Tanıma ve Kişisel Gelişimini İzleme)becerisini geliştirmeye yöneliktir. Öz güven ve öz saygı üzerinde durulacaktır. A.2.8 numaralı kazanım sözlü sunum ve akran değerlendirmeformu ile değerlendirilebilir.Öz Yönetim (Liderlik) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Girişimcilik becerisini geliştirmeye yöneliktir. Toplumsallık ve yardımseverlik üzerinde durulacaktır. Sağlık Kültürü (29)A.2.10. Grup çalışmaları sırasında başkagruplarla dayanışma içine girerek kendigrubuna destek sağlar. Bir Elin Nesi Var İki Elin Sesi VarÖğrencilerin yakın çevrelerinden yardımlaşma vedayanışma içinde yapılan işlere örnekler vermeleriistenir. Sınıf sayısına göre gruplar oluşturulur.Yardımlaşma ve dayanışmaya neden gerek duyulduğutartışılır. Bir proje konusu belirlenir. Bu projeyi nasılgeliştirebilecekleri üzerinde düşünerek, birbirlerindenhangi konularda destek olabileceklerini belirlemeleriistenir. Çalışmalar sırasında kendi gruplarına yardımcıolarak, dayanışma ile işleri daha kolay ve çabukbitirdiklerini fark etmeleri sağlanır.Öz Yönetim (Liderlik) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Toplumsallık ve yardımseverlik üzerinde durulacaktır.[!] Atatürkçülükle ilgili konular (A.2.10 - 4) A.2.9 ve A.2.10 numaralı kazanımlar akran değerlendirme formuile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme134

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.2.11. Türk Bayrağı’na ve İstiklâl Marşı’naneden saygı gösterilmesi gerektiğini açıklar.A.2.12. Neden dengeli ve düzenli beslenmesigerektiğini araştırır ve anlatır.A.2.13. Okulda, kendisinin ve arkadaşlarınıngüçlü yanlarını tanır. Bizim Bayrağımız, Bizim MarşımızÖğrencilere sevdikleri bir şarkı olup olmadığı ve buşarkıyı neden sevdikleri sorulur. “Her insanınhayatında kendisi için önemli bir şarkı olduğu gibitoplumlar için de onları ve yaşadıkları olaylarıanlatan, önemli bir şarkı vardır” denilir. Bu şarkıyamillî marş adı verildiği belirtilir. Millî marşımızın“İstiklâl Marşı” olduğu belirtilir. İstiklâl Marşıdinlenir. Öğrencilerden İstiklâl Marşı okunurkennasıl davranıldığını gözlemlemeleri istenir. Budavranışların nedenleri tartışılır. Türk Bayrağı’nındoğuş hikayesi düzeye uygun olarak anlatılır. TürkBayrağı’ndaki sembol (ay ve yıldız) ve renklerinanlamı düzeye uygun olarak açıklanır. Dengeli BesleniyorumVerilen besin gruplarının resimleri arasından dengelibeslenmeye uygun bir mönü hazırlarlar. Öğrencilerden,tanıdıkları yetişkinlerle “Evde hazırlanan yiyeceklerin,niçin ayaküstü atıştırılan yiyeceklere tercih edilmesigerekir?’’ sorusu sorularak bu konuda bir röportajyapmaları istenir. Kendimi KutluyorumKendilerine, başta zor göründüğü halde başardıklarıdurumları yazmaları ve altlarına kutlama cümlelerieklemeleri istenir. Resimleri yapılır ve kartlaroluşturulur. Hazırlanan kartların sınıf panosuna asılmasısağlanır. Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir. Öz Yönetim (Etik Davranma) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Vatanseverlik, kültürel değerleri koruma ve geliştirmeüzerinde durulacaktır.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Türkçeyi Doğru, Etkili ve Güzel Kullanma becerisini geliştirmeyeyöneliktir.Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Sağlığını Koruma) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. Sağlık Kültürü (19, 22)A.2.11 ve A.2.12 numaralı kazanımlar gözlem formu iledeğerlendirilebilir.Öz Yönetim (Kendini Tanıma ve Kişisel Gelişimini İzleme)becerisini geliştirmeye yöneliktir. Öz güven üzerinde durulacaktır. Girişimcilik (1) Kariyer Bilinci Geliştirme (24) Özel Eğitim (1) Rehberlik ve Psikolojik Danışma (7) İnsan Hakları ve Vatandaşlık (28) Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme135

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.2.14. Arkadaşları ile farklılıklarının doğalolduğunu kabul eder.A.2.15. Duygularının kendisini vearkadaşlarını nasıl etkilediğini fark eder. Akvaryumdaki Balıklarİki akvaryum maketi hazırlanır. Birine farklı büyüklükve renklerde balık resimleri konur. Diğerine de aynıbüyüklük ve renkte balık resimleri konur. Akvaryumlarkarşılaştırılarak benzerlik ve farklılıkların doğal olduğuve yaşamı güzelleştirdiği vurgulanır. Sen Öyle Söyleyince…Verilen boşluk tamamlama cümlelerini eşler hâlindekarşılıklı olarak tamamlamaları sağlanır. Gönüllüöğrenciler yaşadıkları deneyimleri sınıfla paylaşırlar.Öz Yönetim (Farklılıklara Saygı Duyma) becerisini geliştirmeyeyöneliktir. Hoşgörü ve sevgi üzerinde durulacaktır. Kariyer Bilinci Geliştirme (2) Özel Eğitim (2) Rehberlik ve Psikolojik Danışma (7) Sağlık Kültürü (11) İnsan Hakları ve Vatandaşlık (28) A.2.13, A.2.14 numaralı kazanımlar birlikte ürün dosyası ile birliktedeğerlendirilebilir.Öz Yönetim (Duygu Yönetimi) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Toplumsallık üzerinde durulacaktır. Özel Eğitim (7, 8) A.2.15 numaralı kazanım gözlem formu ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme136

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.2.16. Okul ve sınıf eşyalarını neden özenlikullanması gerektiğini açıklar. Bu Okul HepimizinOkul ve sınıf eşyalarını özenli kullanmamaktandoğan çeşitli problem durumları verilir. Buproblemleri “dokuz odalı sorun çözme evi” tekniğiile çözerler. Okul ve sınıf eşyalarını neden özenlikullanmaları gerektiği ile ilgili görüşleriniaçıklamaları istenir.Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Problem Çözme becerisini geliştirmeye yöneliktir. Vatanseverlik üzerinde durulacaktır. A.2.16 numaralı kazanım kısa cevaplı sorular iledeğerlendirilebilir. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (33)A.2.17. Ulaşım araçlarını gözlemler vesınıflandırır.A.2.18. Okula geliş ve gidişlerinde insanlarıntrafikteki davranışları gözlemleyerek kendisininve başkalarının trafikte doğru ve yanlışdavranışları ayırt eder.A.2.19. Okula geliş ve gidişlerinde karşılaştığıinsanlarla etkileşimde bulunurken nasıldavranması gerektiğini açıklar.Trafik SahnesiGar, otogar, liman vb. yerlere inceleme gezisiyapılır. Buralarda bulunan taşıtları gözlemlemelerive çalışma kâğıtlarında resimleri verilen taşıtlarısınıflandırmaları sağlanır. Okula geliş gidişlerdekarşılaştıkları ulaşım araçlarının maketleriyapılarak, trafik sahnesi oluşturulur. Yayalar Sınavda!Trafikle ilgili sınıf içi ve dışı etkinlikler yapılır. MEBTrafik Güvenliği Öğretmen Kılavuzu ve tepegözyansılarından yararlanarak yayaların doğru ve yanlışdavranışları ile ilgili ayırt etmeleri istenir. Tanıdıklarımız Tanımadıklarımız“Canlandırma” yöntemiyle tanıdıkları vetanımadıkları kişilerle etkileşim örneklerinicanlandırırlar. Canlandırmadan sonra davranışlarınınsebeplerini açıklarlar.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir. A.2.17 numaralı kazanım ürün dosyası ve resimli eşleştirmetestleri ile değerlendirilebilir.[!] Öncelikle çocuğun okula geliş gidişlerinde karşılaştığı ulaşımaraçları üzerinde durulacaktır.Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir. Doğruluk ve dürüstlük üzerinde durulacaktır.A.2.18 numaralı kazanım doğru-yanlış testi ile değerlendirilebilir.Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.A.2.19 numaralı kazanım sözlü sunum ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme137

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.2.20. Vücudunun bölümlerini tanıyarakkendisinin ve arkadaşlarının vücudunun değerliolduğunu kabul eder.A.2.21. Sağlığını koruma sorumluluğunuüstlenir ve okulda sağlığını korumak içinyapması gerekenleri açıklar.A.2.22. Arkadaşları ile birlikte oynamak,çalışmak ve özel günleri kutlamak için planyapar ve planını uygular. Vücudumu Tanıyorumİkişerli gruplar oluşturmaları sağlanır.Birbirilerinin vücudunu incelemeleri istenir.İnceleme sonuçlarını açıklamaları sağlanır.Yapılan açıklamalardan yola çıkılarak insanvücudunun bölümleri belirlenir. Hangidurumlarda birbirlerinin vücuduna zararverebildikleri üzerinde durulur. Arkadaşınınvücuduna zarar geldiğinde ne hissettiği sorulur. ReçeteSınıfta bir tartışma ortamı oluşturularaksağlıklarını koruma sorumluluklarını yerinegetirip getirmediklerini belirlemeleri istenir.Öğrenciler doktor rolüne girerek sağlıksız birçocuğun sağlığını korumak için neler yapmasıgerektiğini belirten bir reçete yazar ve sunarlar. Plan YapıyorumSınıfta isteğe göre takımlar oluşturulur.Öğrenciler takımlarına bir lider seçerler. Liderlerbahçede veya spor salonunda renklere göredağıtılan kâğıt topaklarını toplamak için takım,arkadaşlarını yönlendirirler. En kısa süredekâğıtları toplamayı başaran takım birinci kabuledilir. Kutlama yapılacak özel bir gün belirlenir.Hep birlikte plan yapılır ve uygulamaya konulur.Öz Yönetim (Kendini Tanıma ve Kişisel Gelişimini İzleme)becerisini geliştirmeye yöneliktir Öz saygı ve öz güven üzerinde durulacaktır. Sağlık Kültürü (7)A.2.20 numaralı kazanım açık uçlu sorular ile değerlendirilebilir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Sağlığını Koruma)becerisini geliştirmeye yöneliktir. Rehberlik ve Psikolojik Danışma (15) Sağlık Kültürü (13)A.2.21 numaralı kazanım ürün dosyası ile değerlendirilebilir.Kaynakları Etkili Kullanma (Planlama ve Üretim) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. Toplumsallık üzerinde durulacaktır.A.2.22 numaralı kazanım performans değerlendirme iledeğerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme138

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.2.23. Kendisinin ve arkadaşlarının etikolmayan davranışlarını fark eder,arkadaşlarıyla ilişkilerinde olumlu değerlerigözetir.A.2.24. Özensiz iletişimin yaratacağı sorunlarıbelirleyerek, öğretmeni ve arkadaşlarıylailetişim kurarken nezaket ifadeleri kullanır.A.2.25. Çevresindeki insanların mesleklerininfarklı özellikler gerektirdiğini açıklar.A.2.26. Okulu, öğretmeni ve arkadaşlarıylailgili duygu ve düşüncelerinin zaman içindenasıl değiştiğini görsel materyaller tasarlayarakaçıklar. Ama Bu Doğru Değil!Etik olmayan davranışlara örnekler verilir vecanlandırılır. Arkadaşlarıyla ilişkilerinde önemverdiği değerleri yazılı olarak ifade etmeleriistenir. Sihirli SözcüklerÖğretmenin söylediği kaba ve kaba olmayankelimelerle kurulmuş cümleler karşısındahissettiklerini paylaşırlar. Öğretmeni vearkadaşlarıyla ilişkilerinde özensiz iletişimin ne gibisorunlar yaratacağı tartışılır. Kuyudan Kimi Çekelim?“Kuyudan Kimi Çekelim?” oyunu ile mesleklerinözellikleri fark ettirilir. Yakın çevresindeki kişilerle(akrabaları ve aile yakınları ile) iş ve mesleklerihakkında görüşmeler yaparak görüşme sonuçlarınısınıfta sunarlar. Duygu PosteriGazete ve dergilerden kestikleri çeşitli resim veyazılar yardımıyla öğretmeni ve arkadaşlarıyla ilgiliduygu ve düşüncelerinin zaman içinde nasıldeğiştiğini yansıtan posterler hazırlarlar.Öz Yönetim (Etik Davranma) becerisini geliştirmeyeyöneliktir. Doğruluk , dürüstlük ve adalet üzerinde durulacaktır. Rehberlik ve Psikolojik Danışma (14)A.2.23 numaralı kazanım gözlem formu ile değerlendirilebilir.İletişim becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Etik Davranma) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Problem Çözme becerisini geliştirmeye yöneliktir. Rehberlik ve Psikolojik Danışma (3)A.2.24 numaralı kazanım öz değerlendirme formu iledeğerlendirilebilir.Öz Yönetim (Kariyer Planlama) becerisini geliştirmeyeyöneliktir.A.2.25 numaralı kazanım araştırma kâğıdı ile değerlendirilebilir.Yaratıcı Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Kaynakları Etkili Kullanma (Zaman, Para ve MateryalKullanma) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişim) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. A.2.26 numaralı kazanım için Türkçe dersi Görsel Okuma veGörsel Sunu öğrenme alanı: Görsel Sunu (Kazanım 2)A.2.26 numaralı kazanım ürün dosyası ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme139

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.2.27. Okuldaki kaynakları bilinçli tüketmeninönemini açıklar.A.2.28. Okulu ve çevresini korumak içinalternatifler üretir.A.2.29. Atatürk’ün öğrenim hayatı hakkındaaraştırma yapar ve bulgularını sunar. Bilinçli Tüketelimİki adet iki litrelik pet şişe sınıfa getirilir. Öğrencileriki gruba ayrılır. Birinci gruptaki çocuklar iki litresuyu tutumlu kullanarak ellerini yıkarlar. Diğergruptakiler ise aynı miktardaki suyu gereğinden fazlakullanarak ellerini yıkarlar. Aynı miktarda suylafarklı sayıda kişinin ellerini yıkamasına dikkatçekilir. Öğrencilerden bilinçli tüketicininözelliklerini araştırmaları istenir. Atıkları DeğerlendirelimOkul ve çevresinde bulunan değerlendirilebiliratıkları toplarlar. Bu atıklar toplanmasa ve her yerçöp olsa ne olacağı sorulur. Toplanan atıklarlabelirledikleri bir çalışmayı gerçekleştirirler. Bunundışında çevreyi korumak için neler yapabileceklerinianlatmaları sağlanır. Atatürk Öğrenciyken…Öğrencilere çeşitli sorular sorularak Atatürk’ünöğrenim hayatıyla ilgili merak uyandırılır.Atatürk’ün öğrenim hayatına başlaması ile ilgili anıokunur ve gönüllü öğrenciler tarafından canlandırılır.Atatürk’ün öğrenimini askeri okullarda tamamladığıbelirtilerek bu yıllara ait fotoğrafları inceletilir.Öğrenimine neden askeri okullarda devam ettiği ileilgili öğrencilerin görüşleri alınır. Bu bilgiler ışığındaöğrencilerden Atatürk’ün öğrenim hayatı hakkındaaraştırma yaparak resim, anı, fotoğraf toplamalarıistenir. Bunlar Atatürk köşesinde sergilenir.Kaynakları Etkili Kullanma (Bilinçli Tüketici Olma) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. Vatanseverlik üzerinde durulacaktır.[!] Bilinçli tüketici olmanın ayırt edici özelliklerini üzerindedurulacaktır. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (33)Problem Çözme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Sorumluluk) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Karar Verme becerisini geliştirmeye yöneliktir. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (56) A.2.27, A.2.28 numaralı kazanımlar sözlü sunum iledeğerlendirilebilir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir. A.2.29 numaralı kazanım için Türkçe dersi Görsel Okuma veGörsel Sunu öğrenme alanı: Görsel Sunu (Kazanım 6)[!] Atatürkçülükle ilgili konular (A.2.29 -6)Bu kazanım Atatürk Haftası’na denk gelecek günlerdeişlenecektir. A.2.29. numaralı kazanım ürün dosyası ve sergileme iledeğerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme140

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.2.30. Millî bayramları kutlamak amacıylahazırlık yapar ve kutlama için fikirlerüretir. Sınıfımızı SüslüyoruzÖğrencilerden bir önceki yıl 29 Ekim CumhuriyetBayramı ile ilgili anıları anlatmaları istenerekkendileri için bayramın ne anlam ifade ettiğisorulur. Bayramı kutlamak amacıyla ne gibihazırlıklar yapmak istedikleri ile ilgili fikirlerinisöylemeleri istenir. Kutlama için belirtilen farklıve yaratıcı fikirlerin gerçekleştirilmesi için ortamhazırlanır. Birlikte hazırlanan materyallerle sınıfsüslenir. Gerek hazırlıklar sırasında gereksekutlamalarda ortak bir amaç için birlikteçalışmanın onlarda yarattığı duygu ve düşünceleripaylaşmaları istenir. Milli bayramların toplumdakimilli birlik beraberlik duygusunu güçlendiren özelgünler olduğunu fark etmeleri sağlanır. İnternet,eğitim CD’leri, resimler ya da fotoğraflararacılığıyla Türkiye Cumhuriyeti’nin Atatürk’ünönderliğinde kurulduğu ve cumhuriyetyönetimiyle birlikte Türk milletinin birçok hak vehürriyetlere kavuştuğu belirtilir.Problem Çözme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Sorumluluk) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Sevgi, barış, vatanseverlik, kültürel değerleri koruma vegeliştirme üzerinde durulacaktır.[!] 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı'nın anlam ve önemiüzerinde durulacaktır. Bu kazanım 29 Ekim CumhuriyetBayramı'na denk gelen haftada işlenecektir.[!] Atatürkçülükle ilgili konular (A.2.30 - 10) Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme141

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.2.31. Dinî bayramların, milletimizinpaylaşım ve dayanışma içine girdiği özel günlerolduğunu fark eder ve bayram kutlamalarınakatılır.A.2.32. Kaynak kitaplardan nasılyararlanacağını açıklar ve bunlardan yararlanır. Büyüklerimin Ellerini Öpüyorum ŞekerimiAlıyorumBarış Manço’nun “Bugün Bayram Erken KalkınÇocuklar” adlı şarkısı ile derse giriş yapılır.Öğrencilere dinî bayramlarla ilgili anılarınıanlatmaları istenir. Bayram günlerini kimlerle venasıl geçirdikleri sorulur. Bayram günlerindeçevrelerindeki kişilerle (aileleri, akrabaları,komşuları vb gibi) yaşadıkları paylaşımlardan,yardımlaşmadan örnekler vermeleri istenir. Dinîbayramların toplumda yardımlaşma ve dayanışma ilebirlikte birlik ve beraberlik duygusunu güçlendirenözel günler olduğunu fark etmeleri sağlanır. Bu Kitap ne İşe Yarar?Kaynak kitaplardan nasıl yararlandıkları sorulur.Belirlenen bir konuyu kaynak kitaplardanyararlanarak araştırmaları istenir.Öz Yönetim (Katılım, Paylaşım, İş Birliği ve TakımÇalışması Yapma) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Sevgi, barış, kültürel değerleri koruma ve geliştirme üzerindedurulacaktır.[!] Bu kazanım dinî bayramlara denk gelen günlerde işlenecektir.[!] Atatürkçülükle ilgili konular (A.2.31 - 4)A.2.30, A.2.31 numaralı kazanımlar gözlem formu iledeğerlendirilebilir.Kaynakları Etkili Kullanma (Zaman, Para ve MateryalKullanma) becerisini geliştirmeye yöneliktir. A.2.32 numaralı kazanım öz değerlendirme formu iledeğerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme142

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.2.33. Okulda ortaya çıkabilecek sorunlarlailgili farklı çözüm yolları üretir, sorunlarıçözmek için gerektiğinde okulçalışanlarından, öğretmenlerinden vearkadaşlarından yardım ister.A.2.34. “Okul Heyecanım” temasında geçenkavramları yerinde ve doğru bir biçimdekullanır. Bu Sorunu Nasıl Çözeriz!Okulda karşılaşabilecekleri bir sorun canlandırılır.Bu soruna yönelik çözüm üretmeleri istenir.Okulda hangi sorunun çözümü için kimdenyardım alabilecekleri tartışılır. Neler Öğrendim?“Okul Heyecanım” temasında sıkça kullanılan veyeni öğrenilen kavramların neler olduğu sorulur.Bu kavramlarla cümleler kurmaları ve hikâyeleroluşturmaları istenir. Oluşturulan hikâyelericanlandırmaları ve /veya resimlemeleri söylenir.Problem Çözme becerisini geliştirmeye yöneliktir. Yeniliğe açıklık ve yardımseverlik üzerinde durulacaktır. Rehberlik ve Psikolojik Danışma (4) Sağlık Kültürü (30) İnsan Hakları ve Vatandaşlık (38) A.2.33 numaralı kazanım açık uçlu sorular ve derecelemeölçeği ile değerlendirilebilir.Temalarla İlgili Temel Kavramları Tanıma becerisinigeliştirmeye yöneliktir. A.2.34 numaralı kazanım ürün dosyası ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme143

2. HAYAT BİLGİSİ DERSİ PROGRAMI2.2. İKİNCİ SINIF 2.2.2. TEMA: BENİM EŞSİZ YUVAMKAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.2.1. Her canlının bir yuvaya ihtiyacıolduğunu kavrar ve canlıların yuvalarınıbirbirinden ayırt eder.B.2.2. Evinin ayırt edici bir özelliğini belirterekbu özelliğin evini nasıl ‘’eşsiz’’ kıldığınıaçıklar.B.2.3. Güneş'in doğuşunu ve batışınıgözlemleyerek doğu ve batı kavramlarınıkavrar, evinin bölümlerini yönlere göre tarifeder.B.2.4. Evinin yerini, konum ile ilgili temelkavramları (sağında, solunda, yanında,karşısında, önünde, arkasında, üstünde vealtında) kullanarak bildiği yere göre tarif eder. Yuvası Hangisi?Hayvanlarla ilgili bir çocuk şarkısı dinletilir.Çeşitli hayvanların farklı özellikleri olduğunadikkat çekilir. Şarkıda adı geçen hayvanlarınseslerini, nasıl beslendiklerini ve nerelerdeyaşadıklarını söylemeleri istenir. Şarkıda adıgeçmeyen hayvanlar için de etkinlik devamettirilir. Öğrencilerden hayvanları ve yuvalarınıgösteren resimleri eşleştirmeleri istenir. Evim Evim Güzel EvimKendi evini herkesin evinden eşsiz kılan özelliklerilistelemeleri ve listelerindekileri okumaları istenir.Arkadaşlarının listesindekilerden farklı olan veevini eşsiz kılan bir özelliği seçer ve açıklarlar. Güneş'i SeyredelimGüneş'in doğuşu ve batışı ile ilgili bir filmseyredilir. Okul bahçesinde doğu ve batı yönlerigösterilir. Evlerinin bölümlerini, doğu ve batıkavramlarını kullanarak tarif etmeleri söylenir. Evve okulu gösteren resimli bir harita verilir. Buharita üzerindeki evi, konum ile ilgili temelkavramları (sağında, solunda, önünde, arkasında,vb.) kullanarak tarif ederler. Kendi evinin yerini dekonum ile ilgili temel kavramları kullanarak tarifetmeleri istenir.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Sağlığını Koruma) becerisinigeliştirmeye yöneliktir.[!] Canlıların temel ihtiyaçlarından biri olan barınma ihtiyacıüzerinde durulacaktır. B.2.1 numaralı kazanım performans ödevi ile değerlendirilebilir.Yaratıcı Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir. B.2.2 numaralı kazanım yazılı ve sözlü sunum iledeğerlendirilebilir.Öz Yönetim (Zamanı ve Mekânı Doğru Algılama) becerisinigeliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Zamanı ve Mekânı Doğru Algılama) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. B.2.3 ve B.2.4 numaralı kazanımlar kısa cevaplı sorular iledeğerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme144

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.2.5. Gerektiğinde kendi evine veya ailebüyüklerine ulaşabilecek bilgileri edinir.B.2.6. Evindeki iletişim araçlarını yerinde vedoğru kullanır. Yardıma Koşan TelefonlarÖğrenciler ev adreslerini, telefon numaralarını veacil durumlarda ulaşılması gereken kişileri,kurumları ve bunların telefon numaralarını verilenkartlara yazarlar. Kartları hangi durumlardakullanabileceklerini açıklarlar. Alo, Kiminle Görüşüyorum?Sınıfa, elde oyuncak bir telefonla girilereköğrencilerin dikkatini çekinceye kadar biriyletelefonda konuşuyormuş gibi yapılır. Öğrencilereyapılan telefon konuşmasıyla ilgili çeşitli sorularsorulur. Öğrenciler ikili olarak eşleştirilir vebirbirleriyle telefon konuşması yapmaları istenir.Telefon ile konuşma kuralları ve diğer iletişimaraçlarını kullanma kuralları tartışılır.Bilgi Teknolojilerini Kullanma becerisini geliştirmeye yöneliktir. Rehberlik ve Psikolojik Danışma (15) B.2.5 numaralı kazanım sözlü sunum ile değerlendirilebilir.İletişim becerisini geliştirmeye yöneliktir. B.2.6 numaralı kazanım öz değerlendirme formu ve tartışma iledeğerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme145

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.2.7. Organların işlevleri ile sağlıklı yaşamarasında ilişki kurar.B.2.8. Sağlıklı büyüme ve gelişme ile kişiselbakım, spor, dengeli ve düzenli beslenmearasındaki ilişkiyi açıklar. Sağlıklıyım, MutluyumKalp, akciğer, mide ile ilgili resimler ve yansılarkullanılarak bu organların işlevleri tanıtılır.Sağlıklı yaşam ile organların işlevleri arasındailişki kurmaları sağlanır. Yiyecek OyunuBesin gruplarından yararlanarak “yiyecekoyunu” kartı hazırlanır. Dengeli beslenençocuklar ile beslenmeyen çocuklar arasındakifarkları bulurlar. Dengeli ve düzenlibeslenmenin faydaları ile ilgili araştırma yapılır.Spor salonu ya da bahçede jimnastik hareketleriyaptırılır. Bu hareketlerden sonra nefes alıpverme ve kalp atış hızlarına dikkat çekilereksporun vücudumuza yararı açıklanır.Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Sağlığını Koruma) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. Sağlık Kültürü (8) B.2.7 numaralı kazanım kısa cevaplı sorular iledeğerlendirilebilir.Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Sağlığını Koruma)becerisini geliştirmeye yöneliktir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir. Rehberlik ve Psikolojik Danışma (1) Sağlık Kültürü (18, 19, 22) B.2.8 numaralı kazanım kısa cevaplı sorular iledeğerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme146

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.2.9. Yemek yerken uyulması gerekengörgü kurallarının nedenlerini açıklar.B.2.10. Zaman ifadelerini doğru kullanarakgünlük ve haftalık plan yapar ve bu planlarauyar.B.2.11. Aile bireylerinin çocukluğunuaraştırır. Sofrada“Rol oynama” tekniği ile bir ailenin sofradayemek yemesini canlandırırlar. Oyun sonrasındaizleyenler ve oynayanlar yemekte uyulmasıgereken görgü kurallarını tartışırlar. Önce ve SonraVerilen saatler ile gün boyunca yapılacak işlerinresimlerini eşleştirerek öncelik ve sonralıksırasını belirlerler. Zamanını doğrukullanamayan bir çocuğun yaşadıkları ile ilgilibir hikâyenin sonunu tamamlarlar. Zamanifadelerini doğru kullanarak kendilerine uygungünlük ve haftalık plan yaparlar. O Benim Yaşındayken…Aile bireylerinin çocukluğu hakkında araştırmayapmaları istenir. Araştırma sonuçları sınıftasunulur.Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Etik Davranma) becerisini geliştirmeyeyöneliktir. B.2.9 numaralı kazanım tartışma ile değerlendirilebilir.Kaynakları Etkili Kullanma (Planlama ve Üretim) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. Rehberlik ve Psikolojik Danışma (17) B.2.10 numaralı kazanım için Türkçe dersi Konuşma öğrenmealanı: Kendini Sözlü Olarak İfade Etme (Kazanım 2) B.2.10 numaralı kazanım Matematik dersi Zamanı Ölçme altöğrenme alanı (Kazanım 2)B.2.10 numaralı kazanım öz değerlendirme iledeğerlendirilebilir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir. B.2.11 numaralı kazanım ürün dosyası ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme147

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.2.12. Yakın çevresindeki kişilerin iş vemeslekleriyle ilgili gözlemler yaparak bukişilerin hayatımızı kolaylaştırmak için neleryaptıklarını açıklar.B.2.13. Her iş ve mesleğin gerekli ve saygınolduğunu takdir ederek herhangi bir mesleğininsanların hangi ihtiyaçlarını karşılamayayönelik olduğunu araştırır. Meslekleri TanıyoruzAraştırma kâğıdı hazırlanır. Belirlenen birkişinin mesleği, hayatımızı kolaylaştırmak içinneler yaptığı ve hangi ihtiyaçlarımızı karşıladığıaraştırılır. Araştırma sonuçları sınıfta sunulur.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Kariyer Planlama) becerisini geliştirmeyeyöneliktir. Girişimcilik (11) Kariyer Bilinci Geliştirme (11, 15) Rehberlik ve Psikolojik Danışma (5)Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Kariyer Planlama) becerisini geliştirmeyeyöneliktir. Kariyer Bilinci Geliştirme (13) B.2.12, B.2.13 numaralı kazanımlar kısa cevaplı sorular vearaştırma kâğıdı ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme148

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.2.14. Topluma örnek olan kişilerinçocukluğunu araştırır.B.2.15. Aile bireyleri arasındaki benzerliklerive farklılıkları gözlemler ve gözlemsonuçlarını çeşitli yollarla ifade eder.B.2.16. Aileyi ilgilendiren konularda kararalınırken görüş bildirir ve bunun insan hak vehürriyetleriyle ilişkisini kurar. O da ÇocuktuBilim, sanat, eğitim ve spor alanlarındabaşarılarıyla ve yaptıklarıyla kendinden sözedilen kişilere örnekler vermeleri istenir.Bunlardan istedikleri birinin çocukluğunuaraştırmaları istenir. Sizce Kime Benziyorum?Aile bireylerini gözlemler, aile bireyleriarasındaki benzerlik ve farklılıkları, grafik,fotoğraf, resim, yazı, şiir vb. araçlar kullanaraksunar. Benim de Sözüm Var!Aile içinde hangi konularda kararlar alındığı ile ilgilibeyin fırtınası yaptırılır. Bir konu belirlenir. Gönüllüöğrencilerden aile üyelerinin rollerine girmeleriistenir. Aile içinde karara katılma davranışısergilemeleri söylenir. Bu canlandırma sonundaöğrencilerin aile içinde kararlar alınırken nasıl görüşbildirecekleri ve aile bireylerinin tutumlarının nelerolması gerektiği sınıfça tartışılır. Aile içinde hangihaklara sahip oldukları sorulur. Okul hayatları ileilgili gelecekteki planlarını ve hayallerini söylemelerive nedenlerini açıklamaları istenir. Öğrencilerinöğrenim hakkına sahip oldukları belirtilerek, çocukhakları sözleşmesindeki ilgili madde okunur vekısaca açıklanır.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir. Öz güven üzerinde durulacaktır.[!] Örnekler, ülkemizde bilim sanat, eğitim veya spor alanlarındahizmet vermiş kişilerden verilecektir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişkenlik /Benzerlik) becerisini geliştirmeye yöneliktir. B.2.14 ve B.2.15 numaralı kazanımlar ürün dosyası iledeğerlendirilebilir.Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Katılım, Paylaşım, İş Birliği ve Takım ÇalışmasıYapma) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Karar Verme becerisini geliştirmeye yöneliktir. Yeniliğe açıklık üzerinde durulacaktır. Girişimcilik (14, 15) İnsan Hakları ve Vatandaşlık (31)[!] Atatürkçülükle ilgili konular (B.2.16 -8) Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme149

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.2.17. Evde uyulması gereken kurallarınbelirlenmesine katkıda bulunur.B.2.18. Ailesindeki yardımlaşmayıgözlemleyerek, aile içinde üstlenebileceğigörevlerle ilgili yeni fikirler üretir. Birlikten Kuvvet DoğarÖğrencilere aile bireyleri ile birliktedolduracakları bir çalışma kâğıdı dağıtılır. Buçalışma kâğıdına aile içinde kimin kime, hangikonularda yardım ettiğini yazmaları söylenir.Aile bireylerinin üzerlerine düşen görevleriyapmalarının işleri ne denli kolaylaştıracağınıfark etmeleri ve ailede üzerlerine düşengörevleri yapmaya istekli olmaları sağlanır.İşleri birlikte yapmanın hayatımızıkolaylaştırdığını fark ederek birlikte çalışmanınve görevini yerine getirmenin hangi duygularıuyandırdığını anlatmaları istenir. “Biz birbiriniseven bir aileyiz. Birbirimize yardımcı olmaktanmutluluk duyarız, çünkü …” cümlesini kendiifadeleri ile açıklamaları istenir. Paylaşmanın vedayanışmanın temelinde sevgi ve saygıolduğuna dikkat çekilir. Üstlenecekleri görevlerhakkında yeni fikirler üretmeleri sağlanır. Bugörev ve sorumluluklar yerine getirilirkenkuralların gerekli olduğu belirtilir. Aile ileişbirliği yapılarak kuralların konulması sırasındaçocuklara katılım hakkı verilmesi sağlanır.Öğrencilerden “Ailemizin Kuralları” konulu birafiş çalışması istenir.Öz Yönetim (Etik Davranma) becerisini geliştirmeyeyöneliktir.Öz Yönetim (Katılım, Paylaşım, İş Birliği ve Takım ÇalışmasıYapma) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Karar Verme becerisini geliştirmeye yöneliktir. Saygı üzerinde durulacaktır. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (31)Yaratıcı Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Girişimcilik becerisini geliştirmeye yöneliktir. Yeniliğe açıklık üzerinde durulacaktır. Girişimcilik (12) Kariyer Bilinci Geliştirme (14)[!] Aile bireylerinden kimin kime yardım ettiği üzerindedurulacak. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (14) Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme150

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.2.19. Aile içinde görev paylaşımına katılmayaistekli olur ve üzerine düşen görevi yapmaktanmutluluk duyar.B. 2. 17’de açıklanmıştır. Öz Yönetim (Amaç Belirleme) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Katılım, Paylaşım, İş Birliği ve Takım ÇalışmasıYapma) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Girişimcilik becerisini geliştirmeye yöneliktir. Adalet ve Yardımseverlik üzerinde durulacaktır. Girişimcilik (3) İnsan Hakları ve Vatandaşlık (14,31) Rehberlik ve Psikolojik Danışma (12)[!] Atatürkçülükle ilgili konular (B.2.19 - 4)B.2.20. Kişisel eşyalarını ve başkalarınıneşyalarını neden özenli kullanmasıgerektiğini açıklar. Eşyaların ŞikâyetleriZarar gören eşyaların davacı, eşyalara zarar verenöğrencinin davalı ve bir öğrencinin hâkim olarak rolaldığı bir mahkeme ortamı oluşturulur. Zarar göreneşyaların şikâyeti ve zarar veren öğrencininsavunması dinlenir. Zarar veren öğrenciye hâkimtarafından “Zarar verdiğin eşyanın yerinde olsan nehissederdin?” sorusu yöneltilir. Bir eşyaya bilerekzarar verip vermedikleri sorulur. Bir eşyaya zararvermenin sakıncalarının neler olabileceği tartışılır.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Etik Davranma) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Saygı üzerinde durulacaktır. Rehberlik ve Psikolojik Danışma (20) B.2.16, B.2.17, B.2.18, B.2.19, B.2.20 numaralı kazanımlar özdeğerlendirme formu ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme151

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.2.21. Çeşitli ortamlarda başkalarıyla iletişimkurarken hangi duyu organlarındanyararlandığını açıklar.B.2.22. Duygularını kontrol ederek uygunbiçimde ifade eder. Beş Duyu Gezintideİnsanların hangi duyuları ile iletişim kurduklarınıgözlemlemeleri istenir. “Soru- cevap” yöntemi ileiletişim kurarken hangi duyu organlarındanyararlandıklarını açıklamaları sağlanır. Kızma BiraderKendilerini rahatsız veya mutlu eden farklıdurumlar ve bu gibi durumlarda nasıl davranmalarıgerektiğini yazmaları istenir. Bu durumlardanbazılarını canlandırırlar. Ben dili ve sen dilininkullanıldığı diyalog örnekleri verilir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.İletişim becerisini geliştirmeye yöneliktir. Rehberlik ve Psikolojik Danışma (8) B.2.21 numaralı kazanım kısa cevaplı sorular iledeğerlendirilebilir.Öz Yönetim (Duygu Yönetimi) becerisini geliştirmeye yöneliktir.İletişim becerisini geliştirmeye yöneliktir.[!] Öfke, mutluluk, korku ve üzüntü duyguları üzerinde durulacaktır. Özel Eğitim (9) Rehberlik ve Psikolojik Danışma (9, 19) Sağlık Kültürü (9) B.2.22 numaralı kazanım için Türkçe dersi Konuşma öğrenmealanı: Kendini Sözlü Olarak İfade Etme (Kazanım 8) B.2.22 numaralı kazanım akran değerlendirme formu iledeğerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme152

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.2.23. Ailesi, akrabaları ve yakın çevresindeetik değerlere ne kadar önem verildiğinigözlemleyerek, etik davranışların güvenduygusunu nasıl güçlendirdiğini ve etikolmayan davranışların da güven duygusununasıl zedelediğini açıklar.B.2.24. Çevresindekilerin kabul edilemeyenönerileriyle karşılaştığında etkili reddetmedavranışı sergiler.B.2.25. Evde uygun bir öğrenme ortamıyaratmak için büyüklerinden yardım alır. Hoşgör AilesiÖğretmen tarafından araştırma kâğıdına hoşgörüve sevgi ile ilgili ifadeler yazılır. Öğrencilerailelerinde ve akrabaları arasında bu davranışlarıgözlemleyerek araştırma kâğıdına işaretlerler.Gönüllü öğrenciler bulgularını sınıfla paylaşırlar.Etik olan ve olmayan davranışlarla ilgili ifadelerbir kâğıda yazılır. Her öğrenciye “evet” ve “hayır”yazılı kartlar dağıtılır. Okunan ifadelerekatılıyorlarsa “evet”, katılmıyorlarsa “hayır” yazılıkartları havaya kaldırırlar. Neden katıldıklarını vekatılmadıklarını açıklamaları istenir. Kabul Edemem, Çünkü…Öğretmen tarafından, çevresindekilerin kabuledilemeyen önerileri ile karşılaşan çocukların yeraldığı senaryolar oluşturulur. Bu senaryolarcanlandırılır. Canlandırma sırasında öğrencilerinkarşılaştıkları öneriye nedenini açıklayarak“hayır’’ demeleri ve alternatif bir öneri getirmelerisağlanır. Kim Yardım Edecek?“Nasıl çalıştığınızda daha iyi öğreniyorsunuz?”sorusu yöneltilir. Alınan cevaplardan yola çıkarakuygun öğrenme ortamlarının özellikleri belirlenir.Bu öğrenme ortamlarını oluşturmak içinailelerinden nasıl yardım alabilecekleri ifade edilir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Etik Davranma) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Doğruluk, dürüstlük, sevgi ve öz güven üzerinde durulacaktır. Rehberlik ve Psikolojik Danışma (16) B.2.23 numaralı kazanım tartışma ile değerlendirilebilir.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Hayır Diyebilme) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. Öz saygı ve öz güven üzerinde durulacaktır. B.2.24 numaralı kazanım tutum ölçeği ile değerlendirilebilir.Öz Yönetim (Öğrenmeyi Öğrenme) becerisini geliştirmeyeyöneliktir. B.2.25 numaralı kazanım öz değerlendirme formu iledeğerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme153

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.2.26 Atatürk’ün önderliğinde Türk milletininsahip olduğu hak ve hürriyetleri araştırır. Annem ve Babam Oy KullandıÖğrencilere ders yılı başında yapılan sınıf başkanlığıseçimi ile ilgili hatırlatmalar yapılır. Sınıf başkanınınnasıl seçildiği, kendilerinin bu seçime nasılkatıldıkları, sonuçlarının nasıl açıklandığı vb. ile ilgilisorular sorulur. Bu seçime katılmanın bir görevolduğu vurgulanır. Seçime, seçmen olarak katılmanınbir görev olmasının yanında, aday olarak katılma gibihaklarının da olduğu belirtilir. Aile bireylerineseçimler ile ilgili yaşadıklarını, deneyimlerini, nedenseçime katıldıklarını sorarak bilgi edinmelerisağlanır. Bu bilgilerini sınıfla paylaşmaları istenir. 18yaşına gelmiş her Türk vatandaşının seçme hak vegörevi ile seçilme hakkına sahip olduğu açıklanır.Atatürk’ün önderliğinde Cumhuriyet yönetimi ilebirlikte Türk milletinin elde ettiği hak ve hürriyetleriaraştırmaları için öğrencilerden, grup çalışmasıyaparak araştırmaları yapmaları istenir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir. Adalet üzerinde durulacaktır. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (1, 3, 4, 5)[!] Atatürkçülükle ilgili konular (B.2.26 - 9) B.2.26 numaralı kazanımlar uzun cevaplı sorular ve araştırmakâğıdı ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme154

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.2.27. Aile yaşamında aldığı liderlik rolünüaçıklar.B.2.28. İnsanların niçin tasarruf yaptıklarınıaraştırır ve yeterli para biriktirinceye kadaristeklerini erteler.B.2.29. Evde belli bir iş yaparken kullanılanalet ve teknolojik ürünler hakkında sorularsorarak, bunların hayatımızı kolaylaştıranişlevleri olduğunu fark eder. Ben de Lider OlabilirimÖğretmen tarafından ailede kimin, ne zaman, nasıllider olduğunu içeren örnek durumların listesihazırlanır. Listeyi öğrenciler işaretlerler. Farklıdurumlara örnek vermek isteyen öğrencilere fırsatverilir. Duygularını anlatmaları istenir. KumbaramÖğrencilerden aile üyelerinin veya çevresindekibireylerin niçin ve nasıl tasarruf yaptıklarınıaraştırmaları istenir. İnsanların neden tasarrufyaptıklarını sınıfça paylaşarak tartışırlar.Öğrenciler kumbara kullanmaya özendirilir. Parabiriktirme sürecinde ne tür isteklerindenvazgeçebilecekleri tartışılır. Evimizdeki MakinelerEvlerinde kullandıkları bir teknolojik ürünübelirleyip, hayatımızı kolaylaştırmadaki rolünüaraştırmaları ve sınıfta sunmaları istenir.Öz Yönetim (Liderlik) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Yeniliğe açıklık üzerinde durulacaktır. B.2.27 numaralı kazanım sözlü sunum ile değerlendirilebilir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Kaynakları Etkili Kullanma (Zaman, Para ve Materyal Kullanma)becerisini geliştirmeye yöneliktir.Kaynakları Etkili Kullanma (Bilinçli Tüketici Olma) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. Sabır üzerinde durulacaktır. Girişimcilik (5) B.2.28 numaralı kazanım araştırma kâğıdı ve dereceleme ölçeği iledeğerlendirilebilir.Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir. B.2.29 numaralı kazanım araştırma kâğıdı ve gösteri iledeğerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme155

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.2.30. Evde güvenliği sağlamak için gereklikurallara uyar.B.2.31. Evdeki kaynakları bilinçli olaraktüketir.B.2.32. Yetişkinleri gözlemleyerek paraharcamayı gerektiren bir amaç belirler ve bunugerçekleştirip gerçekleştiremeyeceğini tartışır. Kaza Geliyorum Demez!Evde uyulması gereken güvenlik kuralları ile ilgiliolay kartları, oluşturulan gruplara dağıtılır. Oluşsırasına göre olay kartlarını dizerler. Olaylarısonuca bağlamaları istenir. Sonuçlar ve neyapılması gerektiği tartışılır. FaturalarEvlere gönderilen elektrik ve su faturaları sınıfagetirilir. Fatura tutarları karşılaştırılır. Kaynaklarıbilinçli tüketmek için yapılması gerekenlerkonuşulur. Sınıfa çeşitli materyaller getirirler.Yeterince para biriktirmiş olduklarını düşünmelerive bu parayla satın almak istedikleri bir ürün hayaletmeleri istenir. Getirdikleri materyallerle satınalmak istedikleri ürünü yaparlar.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Sağlık ve GüvenlikKurallarına / Prosedürlerine Uyma) becerisini geliştirmeyeyöneliktir.Öz Yönetim (Etik Davranma) becerisini geliştirmeye yöneliktir. B.2.30 numaralı kazanım tartışma ile değerlendirilebilir.Kaynakları Etkili Kullanma (Bilinçli Tüketici Olma) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (33)Kaynakları Etkili Kullanma (Zaman, Para ve MateryalKullanma) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim(Amaç Belirleme) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Karar Verme becerisini geliştirmeye yöneliktir. B.2.32 numaralı kazanım için Matematik dersi Paralarımız altöğrenme alanı (Kazanım 1) B.2.31, B.2.32 numaralı kazanımlar tartışma ve derecelemeölçeği ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme156

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.2.33. Ailesiyle birlikte gezmek, tatillerinigeçirmek ve eğlenmek için plan yapar ve buplanı ailesiyle paylaşır.B.2.34. Ülkemizde meydana gelen doğalafetlere örnekler vererek, doğal afetlerinyaşanmasında hem doğanın hem de insanlarınrolü olduğunu kavrar ve bunlardan korunmayollarını açıklar. Gülelim Eğlenelim“Beyinfırtınası” tekniği ile tatilde neleryapabileceklerini belirlerler. Belirlenenseçeneklerden (kitap okuma, oyun oynama, akrabaziyareti, yeni bilgi ve beceriler öğrenme, hobilerleuğraşma vb.) uygun olanlarla bir tatil planıyaparlar. Müze, tarihî yer ve doğal güzelliklerleilgili film seyredilir. Aileleriyle oynayabilecekleriüç oyun sınıfta oynatılır. Aileleri ile başka hangioyunları oynayabileceklerine ilişkin fikirlerüretirler ve fikirlerini aileleriyle paylaşırlar. Fotoğraflar KonuşuyorDoğal afetler sonrasında oluşan manzaraları içerenfotoğrafların araştırılması istenir. Fotoğraflarhakkında bilgi ve düşüncelerini sunmaları sağlanır.Doğal afet “nerede, ne zaman, nasıl, niçin oluştu,korunmak için neler yapılabilirdi?” sorularınacevap aranır.Öz Yönetim (Eğlenme) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Katılım, Paylaşım, İş Birliği ve Takım ÇalışmasıYapma) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Toplumsallık üzerinde durulacaktır. B.2.33 numaralı kazanımı için Türkçe dersi Konuşma öğrenmealanı: Kendini Sözlü Olarak İfade Etme (Kazanım 8) B.2.33 numaralı kazanım ürün dosyası ile değerlendirilebilir.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Doğal Afetlerden Korunma)becerisini geliştirmeye yöneliktir. B.2.34 numaralı kazanım açık uçlu sorular ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme157

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.2.35. Yaşadığı yerleşim biriminin vevatanının kendisi için özel bir yer olduğunufark ederek ülkesini de bir “yuva” olarak görür.B.2.36. Kendi evinde hissettiği olumluduygular ile ülkesinde hissettiği olumluduyguları vatan sevgisi açısındanilişkilendirir. Bir Başkadır Benim MemleketimMahalle, semt, ilçe, il, ülke kavramları iç içe geçenve gittikçe büyüyen kutucuklar yardımıyla tanıtılır.Sınıf beş gruba ayrılır. Öğrencilerden bu yerleşimbirimlerinin çeşitli özellikleri hakkında araştırmayaparak bilgi edinmeleri ve bu bilgileri arkadaşlarıile paylaşmaları istenir. “Mahallemizde/İlimizdeyaşamaktan mutluyum, çünkü…”cümlesinitamamlamaları söylenerek yaşadıkları yerleşimbiriminin kendileri için önemini ve diğer yerlerdenayırt edici ve özel kılan özelliklerini açıklamalarıistenir. Tüm yerleşim birimlerinin birleşerekülkemizi oluşturduğu hatırlatılarak ülkesinin eşsizkılan özellikleri tartışılır. Atatürk’ ün de vatanınıve milletini çok sevdiği belirtilerek bununla ilgilianılarından örnekler verilir. Vatanı ve milleti içinyaptığı hizmetlerden örnekler vermeleri istenir.“Siz vatanınız için neler yapmak isterdiniz?”sorusu ile beyin fırtınası yaptırılır. Vatanınınkendisi için özel bir yer olduğu fark ettirilir. Evimi ve Vatanımı SeviyorumÖğrencilere kendi odalarında bulunmaktan dolayıneler hissettikleri sorularak aileleriyle birliktepaylaştıkları evlerinde huzurlu olmak, kendinigüvende hissetmek duyguları üzerinde durulur.Yurt dışında yaşayan tanıdıkları ya da akrabalarıvarsa bunların vatanlarından uzakta bulunmaktandolayı neler hissettikleri örneklendirilir. Vatantoprağında yaşamanın güven ve huzur duygusunune denli güçlendirdiği fark ettirilir.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Sağlığını Koruma) becerisinigeliştirmeye yöneliktir.Kaynakları Etkili Kullanma (Çevre Bilinci Geliştirme veÇevredeki Kaynakları Etkili Kullanma) becerisini geliştirmeyeyöneliktir. Sevgi, vatanseverlik, kültürel değerleri koruma ve geliştirmeüzerinde durulacaktır.[!] Atatürkçülükle ilgili konular (B.2.35 - 7)[!] Mahalle, ilçe, il ve ülke kavramları üzerinde durulacaktır. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (8) B.2.35 numaralı kazanım uzun cevaplı sorular iledeğerlendirilebilir.Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir. Vatanseverlik üzerinde durulacaktır.[!] Kişinin evinde dolayısıyla vatanında da rahat, huzurlu ve güvendehissetmesi üzerinde durulacaktır. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme158

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.2.37. “Benim Eşsiz Yuvam” temasındageçen kavramları yerinde ve doğru birbiçimde kullanır. Neler Öğrendim?“Okul Heyecanım” temasında sıkça kullanılanve yeni öğrenilen kavramların neler olduğusorulur. Bu kavramlarla cümleler kurmaları vehikâyeler oluşturmaları istenir. Oluşturulanhikâyeleri canlandırmaları ve/veyaresimlemeleri söylenir.Temalarla İlgili Temel Kavramları Tanıma becerisinigeliştirmeye yöneliktir. B.2.37 numaralı kazanım için Türkçe dersi Yazma öğrenmealanı: Kendini Yazılı Olarak İfade Etme (Kazanım1) B.2.37 numaralı kazanım ürün dosyası ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme159

2.HAYAT BİLGİSİ DERSİ PROGRAMI2.2. İKİNCİ SINIF 2.2.3. TEMA: DÜN, BUGÜN, YARINKAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARC.2.1. Kendisinin, arkadaşlarının veailesindekilerin fiziksel görünümlerininzaman içinde nasıl değiştiğini fark eder.C.2.2. Önceki yıllarda ve şimdi tek başınayapabildiği ve yapamadığı davranışlarıkarşılaştırarak zaman içinde nasıl bir değişimgeçirdiğini fark eder. Değişimin FotoğraflarıBebeklik ve okul öncesine ait fotoğraflarınısınıfa getirmeleri istenir. Bu fotoğraflar karışıkolarak sınıfa dağıtılır. Fotoğrafların hangiöğrenciye ait olduğu buldurulur. Öğrencilerinbugünkü görünüşleri ile fotoğraflardakigörünüşleri arasındaki farklar belirlenerekbüyüme ve gelişmenin fiziksel görünümdekideğişiklikler üzerindeki etkileri hakkındakonuşulur. Bu Ben miyim?Öğrencilerin geçen yıl ve şimdi yapabildiklerive yapamadıkları davranışları, verilen çalışmakâğıdına yazmaları istenir. Bunları birbirleriylekarşılaştırarak büyümeleriyle ilgili duygularınıyazılı olarak ifade etmeleri istenir.Öz Yönetim (Kendini Tanıma ve Kişisel Gelişimini İzleme)becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Zamanı ve Mekânı Doğru Algılama) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. Sağlık Kültürü (5) C.2.1 numaralı kazanım ürün dosyası ile değerlendirilebilir.Öz Yönetim (Kendini Tanıma ve Kişisel Gelişimini İzleme)becerisini geliştirmeye yöneliktir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişim) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. Öz saygı ve öz güven üzerinde durulacaktır. Kariyer Bilinci Geliştirme (5, 6) C.2.2 numaralı kazanım yazılı sunum ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme160

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARC.2.3. Bebeklik ve çocukluk dönemindetükettiği yiyecek-içecekleri, oyun veoyuncakları karşılaştırarak, bu türdeğişikliklerin doğal bir olgu olduğunu kavrar.C.2.4. Gün içinde kendisinin ve arkadaşlarınınduygularındaki değişimi gözlemler ve budeğişimin nedenleri hakkında çıkarımlardabulunur. Büyüdükçe DeğişiyorumÖğrencilerden çalışma kâğıdına önceki yıllardakifotoğraflarını yapıştırmaları istenir. (Fotoğraflarıyoksa resim çizerler.). Altlarına önceki yıllardayedikleri yiyeceklerin, oynadıkları oyuncaklarınresimlerini yapıştırırlar. Resimleri inceleyerekyiyecek-içecek tüketimlerinde ve oyun-oyuncaktercihlerinde zaman içindeki değişimi fark etmelerisağlanır. Duygunu TanıGün içinde yaşadıkları olayları ve bu olaylarkarşısında hissettiklerini paylaşmaları istenir.Gönüllü öğrenciler seçilir. Bu öğrenciler,kulaklarına söylenen duygu durumlarınıpantomimle canlandırırlar. İzleyen öğrencilerhangi duygunun canlandırıldığını bulurlar.Çalışma kâğıdında yer alan cümlelerin ifade ettiğiduygu durumları karşılarına yazmaları istenir.Öz Yönetim (Zamanı ve Mekânı Doğru Algılama) becerisinigeliştirmeye yöneliktir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişim) becerisinigeliştirmeye yöneliktir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Neden-Sonuç İlişkisi)becerisini geliştirmeye yöneliktir. Öz saygı ve öz güven üzerinde durulacaktır. Kariyer Bilinci Geliştirme (5) C.2.3 numaralı kazanım öğrenci üren dosyası ve kısa cevaplısorular ile değerlendirilebilir.Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Duygu Yönetimi) becerisini geliştirmeye yöneliktir. C.2.4 numaralı kazanım gösteri ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme161

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARC.2.5. Aile büyüklerinin küçükken oynadığıoyunları araştırır, bu oyunlarla kendisinin vearkadaşlarının oynadığı oyunları karşılaştırarakdeğişimi fark eder.C.2.6. Farklı ülkelerdeki çocuklarınbeslenme, giyim ve oyun tarzlarındakideğişiklikleri araştırır ve sunar. Bez Bebek ile TopaçAile büyüklerine, araştırma kâğıdındaki sorularıyönelterek onların çocukken oynadıkları oyun veoyuncaklar hakkında bilgi toplamaları istenir. Bubilgileri sınıfta, yazılı olarak sunarlar. Şu anoynadıkları oyun ve oyuncaklarla; geçmişteoynanan oyun ve oyuncaklar arasındakifarklılıkları ve benzerlikleri belirlerler. Ailebüyüklerinden öğrendikleri ve grup arkadaşlarıylabelirledikleri bir oyunu bahçede oynamalarıistenir. Ülkeler İçin BarışÇeşitli ülkelerin isimlerinin yazılı olduğu kartlarkur’a ile öğrencilere dağıtılır. Her öğrenciseçtiği ülkenin özellikleri (beslenme, giyim,oyun tarzı) ile ilgili araştırma yaparakbulguların görsel yolla sunmaları istenir.Mümkünse seçtikleri ülkeye ait giysilerigiyerler. Öğrenciler, birinci turda sırayla hangiülkeyi temsil ettiklerini açıklarlar. ikinci turdatanıtımı yapılan ülkelerin beslenme giyim veoyun tarzlarındaki benzerlik ve farklılıklarüzerinde konuşularak değişiklikleri farketmeleri sağlanır.Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişkenlik / Benzerlik)becerisini geliştirmeye yöneliktir. Spor Kültürü ve Olimpik Eğitim (22) C.2.5 numaralı kazanım yazılı sunum ile değerlendirilebilir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişkenlik /Benzerlik) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Yeniliğe açıklık üzerinde durulacaktır. Kariyer Bilinci Geliştirme (23) Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme162

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARC.2.7. Kendisinin, anne ve babasının veyadiğer aile büyüklerinin öz geçmişlerihakkında bilgi edinir ve sınıfta sunar.C.2.8. Geçmişte kabul gören mesleklerlegünümüzde kabul gören meslekler arasındakifarklılıkları karşılaştırır.C.2.9. Liderlerin, toplumların yaşantılarını nasıldeğiştirdiğini açıklayarak, geçmişte vegünümüzde Türk toplumuna liderlik yapankişiler hakkında sorular sorar. İşte Benim Annem ve BabamÖğrencilerden anneleri, babaları veya diğer ailebüyükleri hakkında bildiklerini (kendi cümleleriyle)yazarak sunmaları istenir. Fotoğraflar AnlatıyorGeçmişteki meslekleri (nalbant, kalaycı, demirci vb.)gösteren fotoğrafları incelerler. Bugün kabul görenmesleklerle (bilgisayar mühendisliği, genetikmühendisliği, moda tasarımcısı, pilot vb.) geçmiştekimeslekleri karşılaştırarak bunlar arasındaki farklarıbelirlemeleri istenir. LiderlerimizAtatürk’ün Türk toplumunun yaşantısını değiştirençalışmalarından örnekler verilerek, Atatürk’ün sınıfdüzeyine uygun bir anısı okunur. Türk toplumunaliderlik yapan başka bir kişi hakkında araştırmayapmaları istenir.Kaynakları Etkili Kullanma (Zaman, Para ve Materyal Kullanma)becerisini geliştirmeye yöneliktir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişim) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. C.2.6 ve C.2.7 numaralı kazanımlar ürün dosyası iledeğerlendirilebilir.Bilimin temel kavramlarını tanıma (Değişim) becerisinigeliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Kariyer Planlama) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Liderlik) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Yeniliğe açıklık ve toplumsallık üzerinde durulacaktır. C.2.9 numaralı kazanım için Türkçe dersi Konuşma öğrenme alanı:Kendini Sözlü Olarak İfade Etme (Kazanım 12) C.2.8 ve C.2.9 numaralı kazanımlar araştırma kâğıdı iledeğerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme163

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARC.2.10. Atatürk’ün önderliğinde ülkemizdegerçekleştirilen köklü değişiklikleri görselmateryaller kullanarak açıklar.Atatürk’ün Önderliğinde Gerçekleştirilenlerİnternet, eğitim CD’leri aracılığıyla ya daAnıtkabir’e ve Ankara’da Cumhuriyet Müzesi’neyapılacak bir inceleme gezisiyle Atatürk’ünönderliğinde Cumhuriyet ile birlikte elde edinilenkazanımlar fark ettirilir. Atatürk’ün verdiğihizmetler hakkında bilgi verilir. Öğrencilerdentopladıkları görsel materyaller aracılığıylaülkemizde gerçekleştirilen köklü değişiklikleriaçıklamaları istenir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Kaynakları Etkili Kullanma (Zaman, Para ve MateryalKullanma) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişim) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. Yeniliğe açıklık üzerinde durulacaktır. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (5) C.2.10 numaralı kazanım için Türkçe dersi Görsel Okuma veGörsel Sunu öğrenme alanı: Görsel Sunu (Kazanım 6)[!] Atatürkçülükle ilgili konular (C.2.10 - 14)C.2.11. Atatürk’ün hayatını araştırır vearaştırma sonuçlarını görsel materyallerledestekleyerek sınıfa sunar. Atatürk AlbümüÖğrencilerin verilen araştırma kâğıdına Atatürk’ünhayatı ile ilgili edindikleri bilgileri (kendicümleleriyle) yazmaları söylenir. Atatürk’ünhayatındaki önemli dönemlerin neler olduğunusöylemeleri istenerek, Atatürk’ün hayatındakidönüm noktaları hakkında bilgi verilir. “Bir zamanmakinesi olsa ve siz geçmişe bir yolculuk yapsanızAtatürk’ün hayatındaki hangi dönüm noktasındayanında olmak isterdiniz?” sorusu sorularaknedenlerini açıklamaları istenir. Araştırmasırasında elde edilen çeşitli fotoğraf ve resimlerlegrup çalışması veya bireysel çalışma ile “AtatürkAlbümü” hazırlamaları söylenir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Kaynakları Etkili Kullanma (Zaman, Para ve MateryalKullanma) becerisini geliştirmeye yöneliktir. C.2.11 numaralı kazanım için Türkçe dersi Görsel Okuma veGörsel Sunu öğrenme alanı: Görsel Sunu (Kazanım 6)[!] Atatürkçülükle ilgili konular (C.2.11 - 5) C.2.10 ve C.2.11 numaralı kazanımlar araştırma kâğıdı vegözlem formu ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme164

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARC.2.12. Bayram kutlamaları için yaptığıhazırlık çalışmalarını ve bayram sürecindekiduygularını özgün bir şekilde ifade eder. Yaşasın Bayram Var!Öğrencilere çeşitli duyguların (mutluluk, heyecanvb) resimlerini içeren kâğıt dağıtılır. Bu resimlerarasından bayram ile ilgili duygularını yansıtanresimleri seçerler. Neden bu duyguyuhissettiklerini sınıfla paylaşırlar. Bayramhazırlıkları ve bayram süresince yaşanan olaylarlailgili seçtikleri çalışmayı yaparlar (resim yapma,şiir ya da yazı yazma, şarkı oluşturma gibi).Yaratıcı Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Duygu Yönetimi) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Vatanseverlik, Kültürel değerleri koruma ve geliştirmeüzerinde durulacaktır. C.2.12 numaralı kazanım için Türkçe dersi Konuşma öğrenmealanı: Kendini Sözlü Olarak İfade Etme (Kazanım 8)[!] 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı ile 19 MayısAtatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı’nın anlam ve önemiüzerinde durulacaktır. Bu kazanım 23 Nisan Ulusal Egemenlik veÇocuk Bayramı ile 19 Mayıs Atatürk'ü Anma, Gençlik ve SporBayramı haftasına denk gelen günlerde işlenecektir. C.2.12 numaralı kazanım sergileme ile değerlendirilebilir.C.2.13. Suyun hâl değiştirmesinigözlemleyerek maddenin kaybolmadığını,sadece şekil değiştirdiğini kavrar.C.2.14. Maddenin katı, sıvı ve gaz hâllerinigözlemler ve gözlemlerinden hareketlemaddeleri sınıflandırır. Kar Tanesinin AnlattıklarıKar tanesinin oluşum ve erime aşamalarıhikâyeleştirilerek anlatılır. Sınıfa getirilen buzunerimesi ve buharlaşması gözlemlenir. “Buza neoldu?” sorusu sorularak; suyun kaybolmadığınısadece şekil değiştirildiğini fark etmeleri sağlanır.Suyun dönüşümünde hangi hâllerde olduğunuçevrelerindeki nesnelerden de örnek verereksöylemeleri istenir. Maddenin hâllerini temsil eden(katı-sıvı-gaz) üç masa oluşturulur. Sınıfa getirilenmalzemelerin (tahta, metal, cam eşyalar, kalıp vesıvı sabun, süt, ayran gibi içecek çeşitleri, çakmakşişirilmiş balon vb.) özelliklerine göre ilgilimasalarda toplanmaları sağlanır.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Korunum) becerisinigeliştirmeye yöneliktir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Neden-Sonuç İlişkisi)becerisini geliştirmeye yöneliktir. C.2.13, C.2.14 numaralı kazanımlar uzun cevaplı sorular vegözlem formu ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme165

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARC.2.15. Dünya’nın hem kendi çevresinde hemde Güneş’in çevresinde dönmesi sonucundameydana gelen olguları araştırır; bunlararasındaki benzerlik ve farklılıkları ayırt eder. Mevsim OyunuDünya’nın hareketleri sonucunda meydana gelenolgular araştırılır. Öğrencilerden birinin Dünya,diğerinin Güneş olması sağlanarak dünyanınhareketleri okul bahçesinde canlandırılır.Dünya’nın hareketleri sonucunda meydana gelenolgulardaki benzerlik ve farklılıklar belirtilir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Neden-Sonuç İlişkisi)becerisini geliştirmeye yöneliktir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişkenlik / Benzerlik)becerisini geliştirmeye yöneliktir. C.2.15 numaralı kazanım için Matematik dersi Zamanı Ölçme altöğrenme alanı (Kazanım 2) C.2.15 numaralı kazanım araştırma kâğıdı ile değerlendirilebilir.C.2.16. Takvimi kullanarak havadurumundaki değişiklikleri günlük vehaftalık olarak gözlemler, gözlem sonuçlarınıgrafikle gösterir ve yorumlar. Hava DurumuHava durumundaki değişimleri gün boyunca vebir hafta süresince gözlemlemeleri istenir. Havadurumunu gösteren (karlı, yağışlı, bulutlu,güneşli) resimleri çizerek ya da yapıştırarak,takvim üzerinde işaretlemeleri söylenir.Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişim) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. C.2.16 numaralı kazanım için Türkçe dersi Görsel Okuma veGörsel Sunu öğrenme alanı: Görsel Okuma (Kazanım 2) Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme166

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARC.2.17. Mevsim değişikliklerine bağlı olarakhava, su ve toprakta meydana gelen değişikliklerifark eder.C.2.18. Gökyüzünü gözlemler ve gözlemlediğigök cisimlerini listeler.Su Damlacığının Gizemli YolculuğuBir su damlasının hava, su ve toprakta yaptığıgezintiyi anlatan hikâye öğretmen tarafından okunur.Hikâyede su damlasının hava, su ve topraktagözlemlediği mevsimlere bağlı olarak değişikliklerinneler olduğu sorulur. Su damlasının gördüğüdeğişiklikler vurgulanır. Bir doğa gezisi düzenlenir.Toprak ve bitkiler incelenir. Mevsimler süresincehava, su ve toprakta meydana gelen değişimlerikelebek rolüne girerek hayal etmeleri istenir. Çalışmasonrası düşünce ve duygularını resim yaparaksunarlar. Sihirli GözlükGetirilen materyallerle (mukavva parçaları, paketlastikleri, yumurta kolileri, renkli kâğıtlar, perdehalkaları, ipler, makas, yapıştırıcı vb.) bir gözlükyapmaları istenir. Yaptıkları gözlükleri takarakgökyüzünde gördükleri cisimlerin neler olduğusorulur. Verilen cevaplar not edilerek Dünya vegökyüzü ile ilgili bir hikâye anlatılır. Öğrencilerinsöyledikleri gök cisimleriyle bu hikâyedeki gökcisimleri karşılaştırılır. Gök cisimlerini gökyüzündegördükleri zaman bölümüne göre (gece ya da gündüz)listelemeleri istenir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Neden-Sonuç İlişkisi)becerisini geliştirmeye yöneliktir. C.2.16, C.2.17 numaralı kazanımlar araştırma kâğıdı ve üründosyası ile değerlendirilebilir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir. C.2.18 numaralı kazanım çoktan seçmeli resimli testler ve üründosyası ile değerlendirilebilir.C.2.19. Geçmişten günümüze binalarda ne gibideğişiklikler olduğunu araştırır ve açıklar. Geçmişten Günümüze EvlerDeğişik yerleşim birimlerine (şehir, sokak) vebinaların geçmişteki ve günümüzdeki görünümleriniyansıtan fotoğrafları ya da resimleri incelemeleriistenir. Yıllar içinde binalarda (görünüş, yapı,kullanılan malzemeler vb.) ne gibi değişikliklerinolduğunu belirlemeleri istenir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişim) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. C.2.19 numaralı kazanım araştırma kâğıdı ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme167

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARC.2.20. Farklı ülkelerde, doğal afetlere karşıalınan önlemlerle ülkemizde alınanönlemleri karşılaştırır.C.2.21. Canlıların hayatta kalabilmeleri içinnelere ihtiyaçları olduğunu araştırır.C.2.22. Doğal ve yapay çevre arasındakibenzerlik ve farklılıkları ifade eder. Japonya'da Deprem Oldu!Doğal afetlerin sık sık yaşandığı ülkelerbelirlenir. Bu ülkelerde doğal afetlere karşıalınan önlemler çeşitli kaynaklardan araştırılır.Ülkemizde alınan önlemler de araştırılarakkarşılaştırılır. Araştırmalarda fotoğraf, grafikgibi yardımcı unsurlardan yararlanılır. Çevremdeki CanlılarBir insanın, bir hayvanın ve bir bitkinin doğma,büyüme ve gelişme aşamalarını gösterenresimlerini incelerler. “Güneş, hava ve suolmasaydı canlılara ne olurdu?” sorusunu“Vızıltı 66” tekniği ile tartışırlar. Orman ve Parkın HikâyesiDoğal bir ormanın ve insanlar tarafındanoluşturulmuş bir parkın hikâyesi anlatılır.Orman ve parkın benzerlik ve farklılıklarıüzerinde konuşularak yapay ve doğal çevreninözelliklerini fark etmeleri sağlanır. Konuylailgili bir inceleme gezisi düzenlenir.Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Yardımseverlik üzerinde durulacaktır. C.2.20 numaralı kazanım araştırma kâğıdı ve ürün dosyasıile değerlendirilebilir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir. Afetten Korunma ve Güvenli Yaşam (1) C.2.21 numaralı kazanım araştırma kâğıdı ve tartışma iledeğerlendirilebilir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişkenlik /Benzerlik) becerisini geliştirmeye yöneliktir. C.2.22 numaralı kazanım resimli eşleştirme testleri iledeğerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme168

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARC.2.23. Yaşadığı çevreyi temiz tutmasınınkendisinin ve başkalarının sağlığı vegelişimiyle ilişkili olduğunu kavrar.C.2.24. “Dün, Bugün, Yarın” temasındageçen kavramları yerinde ve doğru birbiçimde kullanır. Ağacına SarılÖğrencilerin sayısı kadar ağacın bulunduğu biralana gidilir. Öğrenciler birer ağaç seçerler.“Ağaçlarına bir insana sarılıyormuş gibisarılmaları, gözlerini kapayarak ağacıhissetmeleri” söylenir. Etkinlik sonrasındaağacın kendilerine neler söylediği vekendilerinin ağaca neler söylemek istediklerisorulur. Yaşadıkları çevrenin temiz yada kirliolmasının sağlıklarını ve gelişimlerini nasıletkileyeceği üzerinde tartışılır. Temiz ve yeşilbir çevrenin insanları nasıl mutlu ettiğine dikkatçekilir. Neler Öğrendim?“Dün, Bugün, Yarın” temasında sıkça kullanılanve yeni öğrenilen kavramların neler olduğusorulur. Bu kavramlarla cümleler kurmaları vehikâyeler oluşturmaları istenir. Oluşturulanhikâyeleri canlandırmaları ve/veyaresimlemeleri söylenir.Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Sorumluluk) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Kaynakları Etkili Kullanma ( Çevre Bilinci Geliştirme veÇevredeki Kaynakları Etkili Kullanma) becerisini geliştirmeyeyöneliktir. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (47, 55) Rehberlik ve Psikolojik Danışma (18) C.2.23 numaralı kazanım tartışma ile değerlendirilebilir.Temalarla İlgili Temel Kavramları Tanıma becerisinigeliştirmeye yöneliktir. C.2.24 numaralı kazanım için Türkçe dersi Yazma öğrenmealanı: Kendini Yazılı Olarak İfade Etme (Kazanım1) C.2.24 numaralı kazanım ürün dosyası ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme169

2. HAYAT BİLGİSİ DERSİ PROGRAMI2.3. ÜÇÜNCÜ SINIF 2.3.1. TEMA: OKUL HEYECANIMKAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.3.1. Okula niçin hazırlıklı gelmesigerektiğini açıklar.A.3.2. Öğrenciler arasındaki benzerliklerin vefarklılıkların doğal olduğunu kabul eder. Okula HazırımÖğrencilerden günlük programa uygun ders araçgereçlerini ve yapılması beklenen çalışmalarıçantalarına koymaları istenir. Öğrenciler sınıfta,ders programına uygun araç ve gereçleri tek tekçıkararak bunları neden çantaya koyduklarınıaçıklarlar. Okula hazırlıklı gelmeyen birçocuğun yaşadıkları ile ilgili bir örnek olayanlatılır. ‘Siz olsaydınız ne yapardınız? Neden?’sorusu yöneltilerek okula hazırlıklı gelmeningerekliliğini açıklamaları sağlanır. Ortak ve Farklı YanlarımızVerilen çalışma kâğıdını arkadaşları ile birliktedoldurmaları istenir. Benzer ve farklı yanlarınıkarşılaştırarak farklılıkların doğal olduğuvurgulanır.Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir. A.3.1 numaralı kazanım için Türkçe dersi Konuşmaöğrenme alanı: Kendini Sözlü Olarak İfade Etme(Kazanım 12)Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişkenlik /Benzerlik) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Farklılıklara Saygı Duyma) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. Sevgi, barış ve hoşgörü üzerinde durulacaktır. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (28) Girişimcilik (1) Kariyer Bilinci Geliştirme (2) Özel Eğitim (1) Rehberlik ve Psikolojik Danışma (5) Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme170

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.3.3. Arkadaş seçerken ve kişisel tercihlerdebulunurken olumlu değerleri gözetir. Arkadaş EdiniyorumArkadaş seçimi ile ilgili hazırlanan formdakiaçık uçlu cümleleri tamamlamaları istenir. “Sizolsaydınız ne yapardınız?” etkinliği ile arkadaşedinmedeki değerler üzerinde konuşulur.Karar Verme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Etik Davranma) becerisini geliştirmeyeyöneliktir. A.3.1, A.3.2 ve A.3.3 numaralı kazanımlar özdeğerlendirme formu ile değerlendirilebilir.A.3.4. Öğretmeni ve arkadaşları ile etkileşimdebulunurken ve iletişim kurarken uygundavranışlar gösterir.A.3.5. Arkadaşlarıyla ve başkalarıylailişkilerinde duygularını uygun biçimde ifadeeder. Seni Dinliyorum, Seni ÖnemsiyorumÖğrencilere konuşma ve dinleme rolleriverilerek iyi bir konuşmacı ve dinleyici olmanınönemi tartışılır. İletişim kurarken hangidavranışların uygun, hangi davranışlarınuygunsuz olacağı ile ilgili beyin fırtınası yapılır.Uygun davranışlara yönelik canlandırmalaryaptırılır. Bana Yardım Ettiğin İçin Mutluyum17BFarklı duygu durumlarını ifade eden hikâyelerokunur. Hikâyelerde hangi duygu durumlarındabahsedildiğini fark etmeleri sağlanır. Farklıduygu durumlarında duygularını nasıl ifadeettikleri sorulur. Bu duyguları uygun şekildeifade etmekle ilgili örnekler verilir. Sıraarkadaşlarıyla bu örnekleri canlandırmalarıistenir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Etkileşim)becerisini geliştirmeye yöneliktir. İletişim becerisini geliştirmeye yöneliktir. Toplumsallık üzerinde durulacaktır. A.3.4 numaralı kazanımı gözlem formu iledeğerlendirilebilir.Öz Yönetim (Duygu Yönetimi) becerisini geliştirmeyeyöneliktir.İletişim becerisini geliştirmeye yöneliktir. Sevgi, barış ve hoşgörü üzerinde durulacaktır.[!] Mutluluk, korku, kızgınlık ve üzüntü duyguları üzerindedurulacaktır. Özel Eğitim (9) A.3.5 numaralı kazanım için Türkçe dersi Konuşmaöğrenme alanı: Kendini Sözlü Olarak İfade Etme(Kazanım 14) Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme171

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.3.6. Başkalarının duyarlılıklarına saygıgöstererek kendi ihtiyaçlarını, isteklerini vegörüşlerini ifade eder.A.3.7. Demokratik uygulamaların üstünlükleriniokul yaşantısındaki örneklerden hareketle tartışır. Başkalarına Saygılı Olmak18BHer öğrenciye kendi istek, ihtiyaç ve görüşününkabul edilmesi konusunda direteceği birproblem durumu verilir. Böyle bir durumdaisteklerini nasıl dile getirebilecekleri,arkadaşlarının istek ve görüşlerine karşı nasıl birtutum sergilemeleri gerektiği tartışılır. “Beyinfırtınası” tekniği ile “saygı” kavramınınanlamını bulmaları sağlanır. Öğrencilerinyaşantılarından örnekler vermeleri istenir. Demokrasinin ÜstünlükleriÖğrencilerden sınıftaki ve okuldaki demokratikuygulamaların neler olduğu hakkında tartışarakgörüş bildirmeleri ve bu uygulamalarılistelemeleri istenir. Listelenen demokratikuygulamaların üstünlüklerinin neler olduğunuaraştırmaları ve araştırma sonuçlarını sınıftasunmaları sağlanır.İletişim becerisini geliştirmeye yöneliktir. Dürüstlük, adalet, saygı ve sabır üzerinde durulacaktır. Rehberlik ve Psikolojik Danışma (13a) A.3.6 numaralı kazanım için Türkçe dersi Konuşmaöğrenme alanı: Kendini Sözlü Olarak İfade Etme(Kazanım 14) A.3.5 ve A.3.6 numaralı kazanımlar sözlü sunum iledeğerlendirilebilir.İletişim becerisini geliştirmeye yöneliktir. Adalet, hoşgörü, saygı ve sabır üzerinde durulacaktır. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (13, 38)A.3.8. Arkadaşlarının yanlı davranışlarını farkeder ve yanlılık içermeyen davranışlar sergiler. Yanlı Davranışlarla Nasıl Baş Edebilirim?Yanlı davranışların konu olduğu çeşitlisenaryolar verilir. Öğrenciler bu senaryolarıcanlandırırlar. Öğrencilere canlandırmasırasında ne hissettikleri ve böyle durumlarda neyapabilecekleri sorulur. Cevaplar doğrudavranış örnekleriyle karşılaştırılarakdeğerlendirilir.Öz Yönetim (Etik Davranma) becerisini geliştirmeyeyöneliktir. Doğruluk ve saygı üzerinde durulacaktır.[!] Yaş, cinsiyet ve bedensel engele yönelik yanlıdavranışlardan kaçınılması üzerinde durulacaktır. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme172

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.3.9. Öğretmeni, okul çalışanları vearkadaşları ile ilişkilerinde gerektiğinde sorunçözme becerisini kullanır.A.3.10. Okulunun ve sınıfının krokisini çizer.A.3.11. Okulunun tarihi hakkında araştırmayapar ve sunar.A.3.12. Okul ve sınıf eşyalarını özenlikullanmadığında ortaya çıkabilecek sorunlarıçözmek için alternatifler üretir.19B Ben Sorun ÇözebilirimÖğretmeni, okul çalışanları ve arkadaşları ileilişkilerinde karşılaşabilecekleri sorunlarla ilgiliüç ayrı senaryo oluşturmaları istenir. Her birsenaryoyu canlandırarak buradaki sorunuçözmek için önerilerinin sunarlar. Çözümönerilerinden en uygun olanına karar vermeleriistenir. Cetvelim Nerede?Yüksek bir yerden aşağıda bulunanlar seyredilir.Yukarıdan bakıldığında varlıkların nasılgöründükleri sorulur. Varlıkların gerçek görüntüve boyutları ile yukarıda bakıldığındaki görüntüve boyutlarının farklı olduğuna dikkat çekilir.Kroki kavramı tanıtılır. Basit olarak okulun vesınıfın krokisini çizmeleri istenir. Okulumun Doğduğu GünÖğrencilerin okullarının geçmişiyle ilgili neleriöğrenmek istedikleri sorularak, merakuyandırılır. Belirledikleri sorular doğrultusundaaraştırma kâğıdı hazırlamaları istenir.Öğrenciler okullarının tarihi ile ilgili bilgitoplayıp sınıfta sunum yaparlar. Peki, Şimdi Ne Olacak?20B‘Örnek olay’ yöntemi ile okul ve sınıf eşyalarınıözenli kullanmadıklarında ortaya çıkabileceksorunlar fark ettirilir. Her soruna yönelik en azüç çözüm yolu önermeleri istenir.Problem Çözme becerisini geliştirmeye yöneliktir. A.3.8 ve A.3.9 numaralı kazanımlar gözlem formu iledeğerlendirilebilir.Öz Yönetim (Zamanı ve Mekânı Doğru Algılama)becerisini geliştirmeye yöneliktir. A.3.10 numaralı kazanım için Türkçe dersi Görsel Okumave Görsel Sunu öğrenme alanı: Görsel Okuma (Kazanım 3) A.3.10 numaralı kazanım için Matematik dersi Üçgen, kare,Dikdörtgen ve Çember alt öğrenme alanı (Kazanım 2)Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Zamanı ve Mekânı Doğru Algılama)becerisini geliştirmeye yöneliktir. A.3.11 numaralı kazanım performans ödevi iledeğerlendirilebilir.Problem Çözme becerisini geliştirmeye yöneliktir. A.3.12 numaralı kazanım sözlü sunum iledeğerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme173

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.3.13. Oyun sonucunda kazanmanın vekaybetmenin doğal olduğunu kabul eder.A.3.14. Okulda kurallara uyulmadığında ortayaçıkabilecek sorunlarla ilgili çözüm yolları üretir veen uygun çözüm yolunu uygular.21B Kazanmak da Kaybetmek de DoğalSınıf iki gruba ayrılarak bayrak yarışı yaptırılır. Yarışsonucunda yarışı kaybeden grubun, yarışı kazanangrubu kutlamaları sağlanır. Kaybeden grubunkazanmasını sağlayacak yeni bir oyun oynatılır.Öğrencilerin kaybetme ve kazanma duygularınıyaşayarak bunun doğal olduğunu anlamaları sağlanır. Derse Geç Kalırsam…22BOkulda kurallara uyulmadığında ortaya çıkabileceksorunlar belirlenir. Bu sorunlara ilişkin çözümyollarının neler olabileceği küçük grup tartışmasıyöntemi ile buldurulur. Üretilen çözüm yollarıtahtaya yazılır. Her bir sorun için en uygun çözümyolu birlikte belirlenir. Öğrencilere örnek durumlarverilerek bu çözüm yollarını uygulamaları sağlanır.Girişimcilik becerisini geliştirmeye yöneliktir. Adalet üzerinde durulacaktır. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (11)Problem Çözme becerisini geliştirmeye yöneliktir. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (38) A.3.13 ve A.3.14 numaralı kazanımlar gözlem formu iledeğerlendirilebilir.A.3.15. Okul yaşamıyla ilgili iyimser bir bakış açısıgeliştirir. Okulumu Seviyorum23BÖğrencilere akrostiş tekniği hakkında kısa biraçıklama yapıldıktan sonra bu teknikten yararlanarak,okulla ilgili olumlu duygu ve düşüncelerini ifadeeden şiirler yazmaları istenir. Okulları ile ilgiliduygularını nedenlerini açıklamalarına fırsat verilir.Okul yaşamında karşılaştıkları güçlükler varsabunların neler olduğu sorulur. Atatürk’ün yaşamıboyunca öğrenmeye olan ilgi ve isteğine dikkatçekilir. Atatürk’ün de bir zamanlar öğrenci olduğuhatırlatılarak, onun öğrencilik yılları ile ilgilianılarından örnekler verilir. Babasının ölümü ile okuldeğiştirmesi sonucu yaşadığı sorunlarına rağmengüçlükler karşısında yılmazlığı vurgulanır.Öz Yönetim (Etik Davranma) becerisini geliştirmeye yöneliktir.[!] Atatürkçülükle ilgili konular (A.3.15 - 13) A.3.15 numaralı kazanım dereceleme ölçeği ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme174

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.3.16. Kişisel bakımını yaparken kaynakları tutumlukullanır.A.3.17. Dengeli ve düzenli beslenmek için doğal vesağlıklı ürünleri tüketir.A.3.18. Kendi sağlığı kadar, arkadaşlarının sağlığını dakorumaktan sorumlu olduğunu kavrar.A.3.19. Okulda, bir kaza ya da acil durum meydanageldiğinde neler yapılması gerektiğini ifade eder. Kaynaklar Tükenmesin24BKişisel bakım için hangi kaynaklardan yararlanıldığı vebu kaynakları kullanırken nelere dikkat edilmesigerektiği sorulur. Kaynaklar boşa harcandığında ortayaçıkabilecek sorunlar tartışılır Karnım Zil Çalıyor!Sınıfa bir sağlık uzmanı davet edilir. Dengeli, düzenlibeslenme ve sağlığı koruma ile ilgili sorular sorulur.Sağlık uzmanı tarafından birbirlerinin sağlığını nasıletkiledikleriyle ilgili örnekler verilir. Kendi sağlıkları vearkadaşlarının sağlıklarını korumak içinsorumluluklarının neler olduğu hakkında konuşulur. Kazalara Dikkat Edelim25BOkulda meydana gelebilecek kaza ve acil durumlarınneler olabileceği belirlenir. Belirlenen bu durumlarda(örneğin yaralanmalar) neler yapılabileceği tartışılır.Kaynakları Etkili Kullanma (Bilinçli Tüketici Olma) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (33)Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Sağlığını Koruma) becerisinigeliştirmeye yöneliktir.[!] Canlıların temel ihtiyaçlarından biri olan beslenme ihtiyacı üzerindedurulacaktır. Sağlık Kültürü (19, 22)Öz Yönetim (Sorumluluk) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Sağlığını Koruma) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. Yardımseverlik üzerinde durulacaktır. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (46, 47) A.3.16, A.3.17 ve A.3.18 kazanımlar çoktan seçmeli test iledeğerlendirilebilir.Türkçeyi Doğru, Etkili ve Güzel Kullanma becerisini geliştirmeyeyöneliktir.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Sağlık ve Güvenlik Kurallarına /Prosedürlerine Uyma) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Yardımseverlik üzerinde durulacaktır. Rehberlik ve Psikolojik Danışma (2) A.3.19 numaralı kazanım yazılı sunum ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme175

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.3.20. Özel günlerin toplumsal paylaşımlariçin uygun zamanlar olduğunu kabul eder vekutlamalar için alternatifler üretir.A.3.21. Millî bayramları kutlama nedenleriniaçıklar ve bayramları daha etkili kutlamakamacıyla ürettiği fikirleri uygular. Paylaştığımız Özel GünlerÖğrenciler; özel günlerin yazılı olduğukâğıtlardan birini seçerler. Bu özel günlerdeneler yaptıklarını anlatırlar. Anlatılanlardan yolaçıkarak özel günlerde toplumsal paylaşımlarıngerçekleştiği fark ettirilir. Millî bayramlarıncoşkulu kutlanabilmesi için yapılabileceklerleilgili “beyin fırtınası” yapılır. Bayramları Neden Kutluyoruz?Millî bayramlarla ilgili ön bilgileri hatırlanır.Hangi millî bayramın ne zaman ve nedenkutlandığı sorusu yöneltilerek dikkatleri çekilir.Bayram kutlamaları ile ilgili anıları kısacaanlattırılır. Öğrencilere küçük kâğıtlar dağıtılır.“Sizce millî bayramları neden kutluyoruz?”sorusu sorularak verilen kâğıtlara cevaplarıyazmaları ve bu düşünceleri birbirleriylepaylaşmaları istenir. Öğrencilerin bayramlarıanlam ve önemleri bakımından birbirinden ayırtedebilmeleri amacıyla eşleştirme kartlarıhazırlanır. Kartların bir kısmında hangibayramların kutlandığı yazılırken diğerkısmında bayramları kutlama nedenleriaçıklanır. Bu kartlarla neden sonuç çalışmasıyaptırılır.Öz Yönetim (Katılım, Paylaşım, İş Birliği ve TakımÇalışması Yapma) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Vatanseverlik, sevgi, barış ve hoşgörü üzerindedurulacaktır. A.3.20 numaralı kazanım sözlü sunum iledeğerlendirilebilir.Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Katılım, Paylaşım, İş Birliği ve TakımÇalışması Yapma) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Vatanseverlik, sevgi üzerinde durulacaktır[!] Atatürkçülükle ilgili konular (A.3.21 - 10)[!] 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı'nın anlam ve önemiüzerinde durulacaktır. Bu kazanım 29 Ekim CumhuriyetBayramı'na denk gelen haftada işlenecektir. A.3.21 numaralı kazanım gözlem formu iledeğerlendirilebilir.. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme176

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.3.22. Atatürk’ün öğrenim hayatı hakkındaaraştırma yaparak edindiği bilgileri yazılı, sözlüveya görsel yollarla ifade eder.A.3.23. Tüketici olarak sahip olduğu hakları bilir vebilinçli tüketici davranışları sergiler.A.3.24. Nasıl daha iyi öğrendiğini açıklayarakkendisine uygun öğrenme tekniklerini seçer vekullanır. Atatürk Öğrenciyken…26BÖğrencilere çeşitli sorular sorularak Atatürk’ünöğrenim hayatına merak uyandırılır. Öğreniminiaskerî okullarda tamamladığı belirterek bu yıllara aitfotoğrafları inceletilir. Öğrencilerden Atatürk’ünöğrenim hayatı hakkında araştırma yaparak resim,anı, fotoğraf toplamaları istenir. Bunlar Atatürkköşesinde sergilenir Büyüklerinden sorarak veyaçeşitli kaynaklardan araştırarak “kurmay subay”ınanlamını öğrenmeleri istenir. Elde ettikleri bilgilerisınıfta paylaşarak Atatürk’ün de öğrenim hayatını“kurmay subay” olarak tamamladığı söylenir. Ama Bu Süt Ekşimiş…Satın alınan bir sütün bozuk çıkması durumundaortaya çıkan problem durumu verilir. Öğrencilereböyle bir durumda neler yapabilecekleri sorulur.Tüketici olarak sahip olunan haklar tartışılır. Problemçözme yöntemiyle çeşitli tüketici problemleri çözülür.Öğrenciler örnek tüketici davranışlarını sınıftaoluşturulan pazarda sergilerler. Nasıl Öğreniyorum?Öğrencilerin yaş düzeyine uygun bir öğrenme stillerianketi uygulanır. Her öğrenciden anket sonuçlarınagöre nasıl daha iyi öğrendiğini açıklaması istenir.Çeşitli öğrenme teknikleri üzerinde durulur.Öğrencilerin bu teknikler arasından kendilerineuygun olanları seçmeleri sağlanır.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Türkçeyi Doğru, Etkili ve Güzel Kullanma becerisinigeliştirmeye yöneliktir. A.3.21 numaralı kazanım için Türkçe dersi Görsel Okuma veGörsel Sunu öğrenme alanı: Görsel Sunu (Kazanım 8)[!] Atatürkçülükle ilgili konular (A.3.22 - 12)[!] Bu kazanım Atatürk Haftası’na denk gelecek günlerdeişlenecektir. A.3.22 numaralı kazanım sergileme ile değerlendirilebilir.Kaynakları Etkili Kullanma (Bilinçli Tüketici Olma) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (52) A.3.23 numaralı kazanım kısa cevaplı sorular iledeğerlendirilebilir.Öz Yönetim (Öğrenmeyi Öğrenme) becerisini geliştirmeyeyöneliktir. Rehberlik ve Psikolojik Danışma (8)[!] Öğrenme teknikleri hakkında açıklama yapılacaktır Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme177

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.3.25. Yönergeleri takip ederek okuldaki bilgive iletişim teknolojilerinden yararlanır. Nasıl Kullanacağım?27BÖğrenciler, gazete ve dergilerden kestiklerifotoğraflarla bir kolaj çalışması yaparlar. Bukolâjlarla “bilgi edinmemize yarayan araçlar”panosu hazırlanır. Bilgi teknolojilerininkullanımına ilişkin çeşitli yönergeler belirlenir.Öğrenciler, öğretmen rehberliğinde kitapansiklopedi, bilgisayar ve benzeri araçların nasılkullanılacağı ile ilgili çalışmalar yaparlar.Bilgi Teknolojilerini Kullanma becerisini geliştirmeyeyöneliktir. Rehberlik ve Psikolojik Danışma (15) A.3.25 numaralı kazanım için Türkçe dersi Görsel Okuma veGörsel Sunu öğrenme alanı: Görsel Okuma (Kazanım 14)[!] Bilgi teknolojileri bilgiye ulaşmayı sağlayan kitap, ansiklopedi,bilgisayar ve bütün araçları kapsar[!] Okuldaki bilgi ve iletişim teknolojileri üzerinde durulacaktır A.3.24 ve A.3.25 numaralı kazanımlar gözlem formu iledeğerlendirilebilir.A.3.26. Okula geliş ve gidişlerinde kendisinin vebaşkalarının güvenliği için trafik işaret velevhalarına, trafik kurallarına uyar. Dikkat! Kırmızı Işık Yandı28BOkula geliş ve gidişlerinde kendilerininbaşkalarının güvenliği için neler yapmalarıgerektiği konusunda beyin fırtınası yapılır. Trafikişaret ve levhaları ile ilgili resimli kartlarhazırlanır. Sınıf iki gruba ayrılır. Kartlargösterilerek anlamları gruplara sorulur. Çalışmasonunda öğrenciler bu trafik işaret ve levhalarını,trafik akışını gösteren bir panoda uygun yerlereyerleştirirler. Trafik kuralları ile ilgili hazırlananform dağıtılır. Okula geliş ve gidişlerindeuydukları kuralları işaretlemeleri istenir.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Trafikte GüvenliğiniSağlama) becerisini geliştirmeye yöneliktir. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (19) A.3.26 numaralı kazanımı için Türkçe dersi Görsel Okuma veGörsel Sunu öğrenme alanı: Görsel Okuma (Kazanım 4) A.3.26 numaralı kazanım öz değerlendirme formu iledeğerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme178

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.3.27. Okula geliş ve gidişlerindebaşkalarının kabul edilemez önerileriylekarşılaştığında etkili reddetme davranışısergiler.A.3.28. Okula geliş ve gidişlerinde karşılaştığıkişilerle aralarında çıkabilecek sorunlar içinhangi çözüm yollarına başvurabileceğiniaçıklar.A.3.29. Kulüp ve diğer grup çalışmalarındagrubun henüz fark edilmeyen ortakihtiyaçlarına duyarlı olur.A.3.30. Kulüp veya grup çalışmalarındaalınacak kararlar ve yapılacak çalışmalardaarkadaşlarını bir fikir etrafında bir araya getirir. Hayır, Kabul Edemem29BOkula geliş ve gidişlerinde karşılaştığı kişilerlene gibi sorunlar yaşadıklarını ve bunları nasılçözebileceklerini açıklamaları istenir. Yapmayıistemedikleri; fakat başkaları tarafındanzorlandıkları durumlara örnek verirler. Budavranışları neden yapmak istemedikleriniyazarlar. Baskı karşısında kullanılabilecekifadelerin neler olabileceği sorulur. Buifadelerin kullanıldığı diyalog örnekleri okunur.Örnek durumlar içeren çalışma kâğıtlarınauygun ifadeleri yazmaları istenir. Çalışmakâğıtlarındaki örneklerden bazıları canlandırılır. İhtiyaç Avcısı30BÖrnek senaryolar verilerek öğrencilerinsenaryolardaki grupların ihtiyaçlarına uygunfikirler üretmeleri istenir. Daha sonra öğrencilersınıfta nelere ihtiyaç duyulduğu konusunda fikirüretmeye özendirilir. Kulüp ProjesiKulüp çalışmalarında görev alan arkadaşları ilebirlikte bir proje tasarlamaları istenir.Öğrencilerin projelerini uygulamaya koymalarıiçin destek verilir.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Hayır Diyebilme)becerisini geliştirmeye yöneliktir. Öz güven üzerinde durulacaktır. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (32) A.3.27 numaralı kazanım öz değerlendirme formu iledeğerlendirilebilir.Problem Çözme becerisini geliştirmeye yöneliktir. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (25, 38) Rehberlik ve Psikolojik Danışma (3) A.3.28 numaralı kazanım sözlü sunum iledeğerlendirilebilir.Girişimcilik becerisini geliştirmeye yöneliktir. A.3.29 numaralı kazanım öz değerlendirme formu iledeğerlendirilebilir.Girişimcilik becerisini geliştirmeye yöneliktir. Özgüven üzerinde durulacaktır. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (51) A.3.30 numaralı kazanım için Türkçe dersi Konuşmaöğrenme alanı: Tür, Yöntem ve Tekniklere Uygun Konuşma(Kazanım 2) A.3.30 numaralı kazanım proje ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme179

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARA.3.31. Dürüst davranışlarda bulunarak arkadaşlarınıngüvenini kazanır.A.3.32. Bir grup üyesi olarak dürüstlüğü, yeterliliği ilegrup arkadaşlarının ve liderinin güvenini kazanır.A.3.33. Okulu ve çevresini temiz tutmak için bir projetasarlar.A.3.34. “Okul Heyecanım” temasında geçen kavramlarıyerinde ve doğru bir biçimde kullanır. Arkadaşımı SeçiyorumÖğrencilerinize kaç arkadaşları olduğunu küçükkâğıtlara yazmalarını söyleyiniz. Her öğrencinin arkadaşsayılarını söylemelerini isteyiniz. En çok arkadaşa sahipüç öğrencinin isimlerini tahtaya sıra ile yazınız. Buöğrencilerin arkadaşlarının çok olmasının nedenleriniaçıklamalarını isteyiniz. Bu arkadaşların özelliklerinisöylemelerini sağlayınız. Öğrencilerinizearkadaşlarınızın güvenini kazanmak için hangidavranışlarda bulunmak gerektiğini söylemeleriniisteyiniz. Kimlerle Aynı Takımda Olmak İsterdim?Öğrencilerden ortak bir çalışmada kimlerle birlikteolmak istediklerini ve bunun nedenlerini açıklamalarıistenir. Birlikte çalışmak istedikleri arkadaşları ile birtakım oyunu oynatılır. Oyunun sonucunda grupüyelerinin tutum ve davranışları değerlendirilir. Çevrem Tertemiz31BÖğrencilere okullarını ve çevrelerini temiz tutmak içinneler yapabilecekleri sorulur. “Temiz Okul, TemizÇevre” konulu bir proje yarışması düzenlenir. Öğrencilergruplara ayrılarak proje çalışmalarını gerçekleştirirler.Hazırlanan projelerden birinci seçilen uygulamayakonulur. Neler Öğrendim?32B“Okul Heyecanım” temasında sıkça kullanılan ve yeniöğrenilen kavramların neler olduğu sorulur. Bukavramlarla cümleler kurmaları ve hikâyeleroluşturmaları istenir. Oluşturulan hikâyelericanlandırmaları ve/veya resimlemeleri söylenir.Öz Yönetim (Etik Davranma) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Doğruluk ve dürüstlük üzerinde durulacaktır.Öz Yönetim (Katılım, Paylaşım, İş Birliği ve Takım Çalışması Yapma)becerisini geliştirmeye yöneliktir. A.3.31 ve A.3.32 numaralı kazanımlar akran değerlendirme formu iledeğerlendirilebilir.Kaynakları Etkili Kullanma (Çevre Bilinci Geliştirme ve ÇevredekiKaynakları Etkili Kullanma) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Kaynakları Etkili Kullanma (Planlama ve Üretim) becerisinigeliştirmeye yöneliktir.Yaratıcı Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (56)Temalarla İlgili Temel Kavramları Tanıma becerisini geliştirmeyeyöneliktir. A.3.34 numaralı kazanım için Türkçe dersi Yazma öğrenme alanı:Kendini Yazılı Olarak İfade Etme (Kazanım 1) A.3.33 ve A.3.34 numaralı kazanımlar ürün dosyası iledeğerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme180

2. HAYAT BİLGİSİ DERSİ PROGRAMI2.3. ÜÇÜNCÜ SINIF 2.3.2. TEMA: BENİM EŞSİZ YUVAMKAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.3.1. Barınmanın insanın temel ihtiyaçlarından biriolduğunu kavrar ve bu ihtiyacın karşılanmasınınönemini belirtir. Evimiz Yuvamızdır“İnsanlar en çok nelere ihtiyaç duyarlar’’ cümlesitahtaya yazılır. Beyin fırtınası yapılarak insanlarıntemel ihtiyaçları listelenir. Bu ihtiyaçlarınkarşılanmaması durumunda ortaya çıkabileceksorunlar üzerinde durularak bu ihtiyacınkarşılanmasının önemini belirtmeleri istenir.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Sağlığını Koruma) becerisinigeliştirmeye yöneliktir.Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.[!] Canlıların temel ihtiyaçlarından biri olan barınma ihtiyacı üzerindedurulacaktır. B.3.1 numaralı kazanım kısa cevaplı sorular ile değerlendirilebilir.B.3.2. Canlıları sınıflandırarak, evinde bitkiyetiştirmeye veya hayvan beslemeye istekli olur veonların ihtiyaçlarını karşılamak için sorumluluk alır.B.3.3. Hayalindeki evi planlar ve sanat yoluyla ifadeeder. Çiçekler Nasıl Büyür?Sınıfa çeşitli canlıların resimleri dağıtılır. Üzerindeinsan, hayvan ve bitki yazan kartlar sınıfta uygun biryere konur. Öğrencilerin ellerindeki resimleri uygunkutuya atmaları istenir. Sınıfa toprak, saksı ve fidegetirmeleri istenir. Öğretmen rehberliğinde dikilenfideleri, evlerine götürerek bakımlarını üstlenmeleriistenir. Belli aralıklarla sınıfa getirilen bitkilerinbüyüme ve gelişimi birlikte gözlemlenir. Bir Ev Tasarlıyorum33BHer öğrencinin kendi evleriyle ilgili konuşmasıistenir. Kendileri bir ev tasarlasalar bunun nasıl bir evolacağı konusundaki düşüncelerini resim, şiir vemaket yapımı gibi sanat yoluyla ifade etmeleri istenir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Karşılıklı Bağımlılık)becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Sorumluluk) becerisini geliştirmeye yöneliktir. B.3.2 numaralı kazanım gözlem formu ile değerlendirilebilir.Yaratıcı Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir. B.3.3 numaralı kazanım için Matematik dersi Örüntü veSüslemeler alt öğrenme alanı (Kazanım 1) B.3.3 numaralı kazanım sergileme ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme181

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.3.4. Adres bilgilerine sahip olmanın öneminibelirtir.B.3.5. Evini yön ile ilgili temel kavramlarıkullanarak bildiği yere göre tarif eder.B.3.6. Yön bulmada kullanılan çeşitliyöntemleri ve araçları merak eder ve araştırır.34B Adresinizi Biliyor Musunuz?Kaybolan bir çocuğun öyküsü anlatılır. Öykühakkında sorular sorularak adres bilgilerinesahip olmanın önemini fark etmeleri sağlanır.35B Güneşi Seyredelim36BGüneşin doğuşu ve batışı ile ilgili bir filmseyredilir. Okul bahçesinde ana yönlergösterilir. Evlerinin krokisini çizmeleri istenir.Bu kroki üzerinden evlerinin yerini ana yönleri(kuzey, güney, doğu, batı) kullanarak tarifetmeleri istenir.87B Evimi ArıyorumKibrit çöpleri ve artık materyallerle ev modellerioluştururlar. Bu evin kendi evi olduğunuvarsayarak ve yönlere göre bu evin yerini tarifetmeleri istenir. Bu tarifte geçen yönleri hangiyöntemlerle bulacaklarını sınıfa getirilenkaynaklardan araştırmaları sağlanır. “Kuzey-Güney-Doğu-Batı” oyunu oynatılır. Öğretmenrehberliğinde basit bir pusula yaparlar.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Sağlık ve GüvenlikKurallarına / Prosedürlerine Uyma) becerisini geliştirmeyeyöneliktir.Öz Yönetim (Zamanı ve Mekânı Doğru Algılama) becerisinigeliştirmeye yöneliktir.[!] Ana yönler (kuzey, güney, doğu, batı) üzerindedurulacaktır. B.3.4 ve B.3.5 numaralı kazanımlar sözlü sunum iledeğerlendirilebilir. Bilgi Teknolojilerini Kullanma becerisini geliştirmeyeyöneliktir. B.3.6 numaralı kazanım araştırma kâğıdı iledeğerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme182

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.3.7.Aile büyüklerinden hayatta olanlarınçocukluğunu araştırır.B.3.8. Farklılıkların doğal olduğunu kabul eder vefarklı özelliklere sahip kişilere hoşgörüyle yaklaşır. Dedem ve Ninem37BAile büyüklerinin çocukluğunu araştırmaları istenir.Edindikleri bilgileri ve dinledikleri anıları yazarlar.Gönüllü öğrenciler araştırma sonuçlarını sınıflapaylaşırlar.38B Kendi Yıldızını BulSınıftaki öğrenci sayısı kadar elma getirilir. Heröğrenciden bir elma seçmesi istenir. Elmalarınıarkadaşlarının elmaları ile karşılaştırarak, elmalarınfarklılıklarını belirlemeleri söylenir. Elmalar tekrartorbaya konularak öğrencilerden kendi elmalarınıbulmaları istenir. Ayırt edici ve farklı özelliklerinönemi vurgulanır. Öğretmen rehberliğinde elmalarortadan enine kesilir. Öğrencilerin dikkati elmanınçekirdek yuvasına çekilir. Bunun bir yıldızabenzediği fark ettirilir. Dış görünüşü nasıl olursaolsun her insanın da onu diğer insanlardan farklı kılankişilik özelliğinin (yıldızının) olduğu açıklanır.Öğrencilerden kişilik özelliğini (yıldızını) söylemeleriistenir. Öğrencilerin verdikleri cevaplardoğrultusunda Atatürk’ün hangi kişilik özelliklerinesahip olduğu sorularak, geçmiş bilgileri hatırlatılır.Atatürk’ün insan sevgisini vurgulayan bir anısıöğrencilere okunur. Çeşitli sorularla Atatürk’ünkişilik özelliklerinden insan sevgisi sezdirilir.Bununla ilgili birkaç örnek açıklanır.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Zamanı ve Mekânı Doğru Algılama) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. B.3.7 numaralı kazanım araştırma kâğıdı ile değerlendirilebilir.[!] Akraba büyüklerinden de bahsedilecekÖz Yönetim (Farklılıklara Saygı Duyma) becerisini geliştirmeyeyöneliktir. Hoşgörü üzerinde durulacaktır. Rehberlik ve Psikolojik Danışma (5) Özel Eğitim (2)[!] Atatürkçülükle ilgili konular (B.3.8 - 7) B.3.8 numaralı kazanım gözlem formu ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme183

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.3.9. Fiziksel özelliklerini tanıyarak olumlu bir bedenimgesi geliştirirB.3.10. İnsanlığa hizmet etmiş kişilerin çocukluklarınıve yaptıklarını araştırır ve sunar.B.3.11. Hayatımızı kolaylaştırmak için çalışanları tanırve yaptıkları işleri açıklar.B.3.12. Hayalindeki meslekle ilgili duygu, düşünce vebeklentilerini sanat yoluyla ifade eder.0B Kendimi Beğeniyorum39BÖğrenciler ikili gruplar hâlinde karşılıklı dururlar vebirbirlerine fiziksel özelliklerini söylemeleri istenir.Birbirlerinden farklı olan özelliklerine dikkat çekilir.Verilen cevaplardan hareket edilerek kendini olduğu gibikabul etmenin önemi üzerinde konuşulur.1B Ben Olsaydım Ne Olurdum?2BDoktorluk, polislik, itfaiyecilik, hemşirelik, çöpçülük,kapıcılık gibi iş ve mesleklerin resimlerinin çizildiğikartondan giysileri giyerler. Role giren öğrenciler yaptığıiş ve mesleği tanıtırlar. İnsanlığa hizmet etmiş çeşitlimeslek çalışanlarının yaptıkları ile ilgili kitaplarokumaları ve bu kişilerin yaptıkları ile ilgiliöğrendiklerini özgün bir şekilde sunmaları istenir.Hayallerindeki meslekleri resim, müzik, drama ve yazıçalışmalarıyla sergilerler.Öz Yönetim (Kendini Tanıma ve Kişisel Gelişimini İzleme) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. Öz saygı ve öz güven üzerinde durulacaktır. Rehberlik ve Psikolojik Danışma (1) B.3.9 numaralı kazanım öz değerlendirme formu iledeğerlendirilebilir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.[!] Bilim, sanat, spor alanında insanlığa hizmet etmiş kişilerden örneklerverilecektir. B.3.10 numaralı kazanım sergileme ile değerlendirilebilir.Öz Yönetim (Kariyer Planlama) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir. Kariyer Bilinci Geliştirme (15) Rehberlik ve Psikolojik Danışma (10) B.3.11 numaralı kazanım sözlü sunum ile değerlendirilebilir.Öz Yönetim (Kariyer Planlama) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Yaratıcı Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir. B.3.12 kazanımı için Türkçe dersi Görsel Okuma ve Görsel Sunuöğrenme alanı: Görsel Sunu (Kazanım 6) B.3.12 numaralı kazanım gösteri ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme184

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.3.13. Ailesi ve yakın çevresiyle iletişim kurarken,sözel olmayan iletişim öğelerinin de kullanıldığınıfark eder.B.3.14. Aile üyeleri arasındaki ilişki ve iletişimbiçimi ile diğer kişilerle olan ilişki ve iletişim biçimiarasındaki farkı ayırt ederek ailenin özel bir çevreolduğunu kavrar.3B Sözsüz KonuşmaÖğrenciler sınıf mevcuduna göre küçük gruplaraayrılır. Rol dağılımı yapılarak her gruptan bir aileyicanlandırmaları istenir. Öğrencilerden sözsüziletişimde bulunarak rollerini canlandırmalarısağlanır. Her grup rolünü sergiledikten sonra, izleyenöğrencilerin oyunu doğru anlayıp anlamadıklarıkontrol edilir. Öğrencilere kendi ailelerinde hangisözsüz iletişim ögelerini kullandıklarını sorulur.İletişim kurarken sözsüz iletişim ögelerinin dekullanıldığını fark etmeleri sağlanır. Geniş Aile40BAnne, baba, büyükanne, büyükbaba, amca, dayı, hala,teyze gibi akrabalar arasındaki ilişkilerigözlemlemeleri istenir. Öğrencilerden biri aileyle biridiğer kişilerle olan iletişimi yansıtan iki farklıdurumu canlandırmaları istenir. İki iletişim biçimiarasındaki farkı tartışarak ailenin özel bir çevreolduğunu fark etmeleri sağlanır. Ailelerinisimgeleyen bir aile arması tasarlamaları vehazırlamaları istenir.İletişim becerisini geliştirmeye yöneliktir. Rehberlik ve Psikolojik Danışma (7, 12)İletişim becerisini geliştirmeye yöneliktir. Sevgi ve saygı üzerinde durulacaktır. B.3.13 ve B.3.14 numaralı kazanımlar gözlem formu iledeğerlendirilebilir.B.3.15. Kendi ailesi ile diğer aileleri karşılaştırarak,aile yapılarının farklı olabileceğini keşfeder.4B Senin Ailen ile Benim Ailem41BAnne baba ve iki çocuktan oluşan dört kişilik bir aileresmi gösterilir. Resimle ilgili sorular sorularak buailenin yapısının (çekirdek aile, geniş aile vb.) nasılolduğu tartışılır. Kendi aileleri ile bu aileyikarşılaştırarak benzerlik ve / veya farklılıklarıpaylaşmaları istenir. Farklı aile yapılarının özellikleriüzerinde durulur.Öz Yönetim (Farklılıklara Saygı Duyma) becerisini geliştirmeyeyöneliktir. B.3.15 numaralı kazanım sözlü sunum ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme185

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.3.16. Farklı sosyal ve ekonomik gruplaramensup kişilerin bakış açılarının farklıolabileceğini kabul ederek bu kişilere önyargısız davranır.5B Farklı Düşünüyoruz Ama BirbirimiziSeviyoruzİnsan hak ve hürriyetleri ile ilgili bir soru verilir.Örneğin; insanlar istedikleri yerlere seyahatedebilirler mi? İnsanlar istedikleri gibidüşünebilirler mi? vb. “Altı şapka” düşünmetekniği öğrencilere açıklanır. Bu tekniğe göre;beyaz şapka konu üzerinde tarafsız açıklamalaryaparak net bilgiler verir. Kırmızı şapkagörüşülen konu ile ilgili olarak hiçbir dayanağıolmadan duygularını söyler. Siyah şapkakonunun risklerini, gelecekte doğurabileceğiproblemleri, konuya ilişkin eleştirileri anlatır.Sarı şapka konunun avantajlarını, getirilerinigöz önüne alarak konuyu açıklar. Yeşil şapkakonuyla ilgili seçenekleri ortaya koyar,gruptakilerin yaratıcı olmalarını sağlar. Önemliolan görüşlerin özgün, yeni, üretken olmasıdır.“Bu konudaki değişik öneriler neler olabilir?”sorusu üzerine düşünülür. Mavi şapkadüşünceleri düzenler, toplantının sorunlarınıortaya çıkarır ve özetler. Böylelikle aynıkonuyla ilgili farklı bakış açılarına sahipolunabileceğini, düşüncelerin farklı biçimlerdeifade edilebileceğini kabul etmeleri sağlanır.İnsanların sahip oldukları diğer hak vehürriyetler hakkında örnekler vermeleri istenirve bu konulardaki farklı bakış açılarının nelerolabileceğini altı şapkayı göz önündebulundurarak düşünmelerini söylenir.Öz Yönetim (Farklılıklara Saygı Duyma) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. Hoşgörü, doğruluk ve dürüstlük üzerinde durulacaktır. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (22, 23, 29) Kariyer Bilinci Geliştirme (23)[!] Atatürkçülükle ilgili konular (B.3.16 -16) B.3.16 numaralı kazanım tartışma ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme186

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.3.17. Aile içinde ortaya çıkabilecekanlaşmazlıkları çözmek için, sorun çözme becerisinikullanır.B.3.18. Çevresini gözlemleyerek hangi iletişimtürlerinin kullanıldığını araştırır.B.3.19. Ailede kararlar alınırken görüş bildirir vekendisinin üstlenebileceği görevlerle ilgili yenifikirler üreterek bunları uygular.B.3.20. Aile içinde görev dağılımının adil olupolmadığını sorgular.6B Gülümserim Her Sorunu Çözerim42BAile içinde ortaya çıkabilecek sorunlarla ilgili örnekolaylar verilir. Küçük gruplar oluşturarak bu örnekolguları canlandırmaları istenir. Her olayın sonuproblem çözme basamakları kullanılarak tamamlanır.7B Arkadaşımdan Mektup VarÇeşitli iletişim türleri ile ilgili araştırma yaparaksonuçlarını araştırma kâğıdına yazmaları istenir.Yazılı, sözlü, görsel, işitsel iletişim türleri ile ilgiliçevrelerinden örnekler vermeleri istenir.8B Görev ÇemberiAilede görev dağılımı ile ilgili olarak öğrencilerinaileleriyle iş birliği kurulur. Çocuğun aile içindegörev üstlenebilmesi için fikir üretmesine fırsattanınması istenir. Bu konu ile ilgili hazırlanan formunailece doldurulması sağlanır. “Görev Çemberi”etkinliği ile görev dağılımının adil olup olmadığıtartışılır.Problem Çözme becerisini geliştirmeye yöneliktir. B.3.17 numaralı kazanım uzun cevaplı sorular iledeğerlendirilebilir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.İletişim becerisini geliştirmeye yöneliktir. B.3.18 numaralı kazanım araştırma kâğıdı ile değerlendirilebilir.Öz Yönetim (Katılım, Paylaşım, İş Birliği ve Takım ÇalışmasıYapma) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Karar Verme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Yaratıcı Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir. Öz saygı, öz güven ve yeniliğe açıklık üzerinde durulacaktır. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (31) Kariyer Bilinci Geliştirme (22) B.3.19 numaralı kazanım için Türkçe dersi Konuşma öğrenmealanı: Kendini Sözlü Olarak İfade Etme (Kazanım 14)Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir. Adalet üzerinde durulacaktır. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (31) B.3.19 ve B.3.20 numaralı kazanımlar görüşme iledeğerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme187

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.3.21. Yapacağı işleri öncelik ve önemsırasına koyarak günlük ve haftalık çalışmaplanları yapar, yaptığı planlara uyar.B.3.22. Yemek, uyku, ders çalışma ve oyunsaatlerine uymanın kişisel başarı vebaşarısızlıkla ilişkisini araştırır.B.3.23. Kendi parasını uygun biçimde,önceliklerini belirleyerek harcar.B.3.24. Evdeki eşyaları, yapıldıkları maddeleregöre sınıflandırır.9B Zaman Pastası43BGünlük işler için ayırdıkları süreleri, çizilendikdörtgen pasta resmi üzerinde dilimler hâlindegösterirler. Her dilimi belirlenen renklereboyayarak arkadaşlarıyla karşılaştırırlar. Doğruolan bölümleme ve sıralama birlikte belirlenir.Bu bölümleme ve sıralama doğruyapılmadığında ortaya çıkabilecek sorunlartartışılır. Verilen araştırma kâğıdınıdoldurmaları istenir. Bu doğrultuda çizelgelerüzerinde günlük ve haftalık planlarını yaparlar.44B Gereksiz Yere HarcamayalımBir kişisel ihtiyaç listesi oluşturmaları istenir.Bu listeyi önceliklerini dikkate alarak yenidendüzenlerler. Okulda bir kermes düzenlenereköğrencilerin harçlıklarını önceliklerine uygunolarak harcamaları sağlanır. Dikkat! Kırılabilir Eşya45BSınıfa getirilen bazı ev aletlerini ve eşyalarınıyapıldıkları maddelere göre sınıflamaları istenir.Kaynakları Etkili Kullanma (Planlama ve Üretim)becerisini geliştirmeye yöneliktir. Kariyer Bilinci Geliştirme (20) Rehberlik ve Psikolojik Danışma (9, 14) B.3.21 numaralı kazanım için Matematik dersi ZamanıÖlçme alt öğrenme alanı (Kazanım 2)Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir. B.3.21 ve B.3.22numaralı kazanımlar araştırma kâğıdı iledeğerlendirilebilir.Kaynakları Etkili Kullanma (Zaman, Para ve MateryalKullanma) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Sabır üzerinde durulacaktır. Kariyer Bilinci Geliştirme (17) B.3.23 numaralı kazanım öz değerlendirme formu iledeğerlendirilebilir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişkenlik /Benzerlik) becerisini geliştirmeye yöneliktir. B.3.24 numaralı kazanım araştırma kâğıdı iledeğerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme188

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.3.25. Kaynakları bilinçli olarak tüketmenin ailebütçesine katkısını açıklayan çeşitli etkinliklerdebulunur.B.3.26. Çocuklara yönelik reklâmların işlevlerini;reklâmlar, ihtiyaçlar ve imkânlar arasındakiilişkiyi sorgular.B.3.27. İnsanların nelerden ve nasıl tasarrufedebildiklerini araştırır.10B Tutumlu Olalım46BKaynakları bilinçli kullanma, tutumlu olmabecerilerine ilişkin resimlerin (musluğu kapatançocuk, elektrik düğmesini kapatan çocuk,kumbarasına para atan çocuk vb.) bulunduğuçalışma kâğıtları öğrencilere dağıtılır.Resimlerlerdeki davranışlar ve bunların ailebütçesine getirebileceği katkılar üzerindekonuşulur. Bir günde hangi işler için, ne kadarelektrik ve su harcadıkları sorulur. Kaynaklarınbilinçli tüketilmesi ile ilgili şiir, kompozisyonyazar veya afiş, pano hazırlarlar. Şimdi Reklâmlar47BTelevizyonda seyrettikleri reklâmlardan örneklerverirler. Bu örneklerden çocuklara yönelikolanların özellikleri ve amaçları tartışılır.Öğrenciler gruplara ayrılır. Her grup verilen ürünile ilgili bir reklâm hazırlar. Reklâmlar kartondanyapılmış televizyon modelinden sınıfa sunulur.Öğrencilere sunulan reklâmlarda gördükleri birürünü isteyip istemedikleri sorulur. Eğeristiyorlarsa, isteme nedenleri tartışılır. Nelerden Tasarruf Edebiliriz?Aile büyüklerine ve yakın çevrelerindekikişilere nelerden ve nasıl tasarruf ettiklerinisormaları verilen anketi doldurtmaları istenir.Anket sonuçları sınıfta tartışılır.Kaynakları Etkili Kullanma (Zaman, Para ve MateryalKullanma) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Kaynakları Etkili Kullanma (Bilinçli Tüketici Olma)becerisini geliştirmeye yöneliktir.Türkçeyi Doğru, Etkili ve Güzel Kullanma becerisinigeliştirmeye yöneliktir. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (33) B.3.25 numaralı kazanım sergileme ile değerlendirilebilir. Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir. B.3.26 numaralı kazanım tartışma ile değerlendirilebilir. Kaynakları Etkili Kullanma (Bilinçli Tüketici Olma)becerisini geliştirmeye yöneliktir. B.3.27 numaralı kazanım araştırma kâğıdı iledeğerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme189

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.3.28. Ailesinde ve yakın çevresinde (akrabaları,komşuları, vb.) birbirlerinin haklarına ne ölçüdesaygı gösterildiğini gözlemler.B.3.29. Atatürk’ün insan hak ve hürriyetlerineverdiği önemi açıklar.11B Hepimizin Hakları ve Sorumlulukları VarÖğrencilerden aile bireylerinin gün içinde neleryaptıklarını kısaca anlatmaları istenir. Öğrencilere“Aile Gözlem Formu” dağıtılarak aile bireylerininsorumlulukları üzerinde durularak örnek vermeleriistenir. Her bireyin sorumluluklarını yerine getiripgetirmediği, haklarını savunup savunmadığınısorgulanır. İnsanların sahip olduğu hak ve hürriyetleraçıklanır. Bunlarla ilgili bir konu seçilir. Öğrencilerinikişerli gruplar oluşturmaları istenir. Verilen konu yada soruyla ilgili düşüncelerini birbirlerine söylemeleriistenir. Eşlerin birbirlerinden ayrılıp başka ikiligruplar oluşturması, yeni eşlerine kendi düşüncelerinive önceki eşinin düşüncelerini iletmeleri sağlanır.Sürecin sonunda oluşan düşünceler sınıfça tartışılır.12B Atatürk Diyor ki…48BDerse ön hazırlık olarak öğrencilerden Atatürk’üninsan hak ve hürriyetlerine verdiği önemiaraştırmaları istenir. Sıralar iç içe iki çemberoluşturacak şekilde düzenlenir (iç çemberde tartışmakonusu hakkında konuşmak isteyenler oturacaktır.).“Atatürk insan hak ve hürriyetlerine nasıl önemvermiştir, bu konuda neler yapmıştır?” sorusuylatartışma başlatılır. Tartışmaya katılacak öğrencileriniç çembere, dinleyicilerin dış çembere oturmalarısağlanır. İç çemberde, sonradan dış çemberdentartışmaya katılacaklar için boş yerler bırakılır.Atatürk’ün önderliğinde kavuştuğumuz hak vehürriyetler örneklendirilir. Bu konuya verdiği önembelirtilerek açıklanır ve tartışma sonuçlanır.Öz Yönetim (Etik Davranma) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Sevgi, saygı ve hoşgörü üzerinde durulacaktır. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (2) B.3.28 numaralı kazanım için Türkçe dersi Görsel Okuma veGörsel Sunu öğrenme alanı: Görsel Okuma (Kazanım 10)[!] Atatürkçülükle ilgili konular (B.3.28 -16) B.3.28 numaralı kazanım gözlem formu ile değerlendirilebilir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.[!] Atatürkçülükle ilgili konular (B.3.29 -17) İnsan Hakları ve Vatandaşlık (9) B.3.29 numaralı kazanım tartışma ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme190

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.3.30. Ailesi ve yakın çevresiyle olanilişkilerinde olumlu tepkiler yaratan ve görgükurallarına uyan davranışlar gösterir.B.3.31. Kişisel olarak gelişimine uygunamaçlar belirleyerek bu amaçlara ulaşmak içinizleyeceği aşamaları planlar.B.3.32. Amaçlarına ulaşabilmek için kişiselolarak çaba harcaması gerektiğini kabul eder vekarşılaşabileceği eleştirilere açık olur.B.3.33. Kaybetme veya başarısız olmaolasılığını göze alarak, yenilikleri denemecesareti gösterir ve bundan zevk alır. İyilik Yap İyilik Bul49BHer gruba, canlandırmaları için farklı senaryolarverilir. Senaryoda geçen olaylardakidavranışlardan hangilerinin olumlu, hangilerininolumsuz olduğu tartışılır. İyi ilişkiler kurmakiçin hangi görgü kurallarına uyulması gerektiğiile ilgili “beyin fırtınası” yapılır. Hedef TahtasıHedef belirlemenin yaşamdaki önemi ile ilgilibir başarı hikâyesi okunur. “En büyük hedefiniznedir?” sorusu yöneltilir. Hedeflerini yazaraksınıfla paylaşırlar. Hedef belirlemek içinyapılması gerekenler açıklanır. Bu açıklamalardoğrultusunda yazdıkları hedefleri yenidendüzenlerler. Her bir öğrenciden belirlediğihedefi ve hedefe ulaşmak için izleyeceğiaşamaları sunması istenir. Dinleyen öğrencilerbu konudaki fikirlerini, varsa eleştirilerinibelirtirler.50B Her Şeye RağmenYenilikleri deneme cesareti gösteren bir kişininöyküsü anlatılır. Öğrencilere “Siz olsaydınız neyapardınız?” sorusu yöneltilir. Öğrencilerindenemedikleri bir yemeği, oyunu, hobiyideneyerek duygu ve düşüncelerini verilençalışma kâğıtlarına yazmaları istenir.Öz Yönetim (Etik Davranma) becerisini geliştirmeyeyöneliktir. Toplumsallık üzerinde durulacaktır. B.3.30 numaralı kazanım kontrol listeleri iledeğerlendirilebilir.Öz Yönetim (Kendini Tanıma ve Kişisel Gelişimini İzleme)becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Amaç Belirleme) becerisini geliştirmeyeyöneliktir. Yeniliğe açıklık üzerinde durulacaktır.Öz Yönetim (Amaç Belirleme) becerisini geliştirmeyeyöneliktir. Sabır üzerinde durulacaktır. Kariyer Bilinci Geliştirme (21) B.3.31 ve B. 3.32 numaralı kazanımlar öz değerlendirmeformu ile değerlendirilebilir.Girişimcilik becerisini geliştirmeye yöneliktir. Yeniliğe açıklık üzerinde durulacaktır. Kariyer Bilinci Geliştirme (7) B.3.33 numaralı kazanım gözlem formu iledeğerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme191

KAZANIMLARB.3.34. Ailesiyle birlikte eğlenmenin ailebireylerine katkılarını açıklar, bunun içinplanlar yapar ve planıyla ilgili düşüncelerinietkili bir biçimde sunar.B.3.35. Ailesiyle katıldığı özel günkutlamalarında mizahı kullanır.B.3.36. Çeşitli ortamlarda liderlerin gruplar vetoplumlar üzerindeki etkilerini araştırır.ETKİNLİK ÖRNEKLERİ13B Yeni Besteler51BSevdikleri bir şarkının sözlerini değiştirerek,anlamsız yeni bir şarkı oluştururlar. Aileleri içinarkadaşlarından ve öğretmeninden şakalaröğrenir ve not ederler. Uygun zamanlardahazırlanan şarkı ve şakaları aileleriylepaylaşmaları istenir. (İstenirse kostüm giyilerek,maske takılarak, yüz boyanarak sınıfta bir provayapılabilir.). Aileleriyle paylaşımlarını yazılıolarak sunarlar.88B Ritmi Tuttur52BÖğrenciler sınıfa üzerine vurulduğunda sesçıkaran çeşitli eşyalar getirirler. Eşyalaravurarak ses çıkarmaları istenir. Çıkardıklarıseslerin bir gürültü oluşturduğu fark ettirilir. Birlider seçilir. Liderin bir ritim tutturması vegrubun da ritme uyması sağlanır. Lidere yeniritimler denemesi ve grubu yönlendirmesisöylenir. Çalışma sonunda liderlerinsorumluluğu ve gruplar üzerindeki etkileritartışılır. Öğrenciler günlük hayatlarındaki birliderle ilgili bilgi toplarlar.AÇIKLAMALARÖz Yönetim (Eğlenme) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Kaynakları Etkili Kullanma (Planlama ve Üretim)becerisini geliştirmeye yöneliktir.Türkçeyi Doğru, Etkili ve Güzel Kullanma becerisinigeliştirmeye yöneliktir. Sevgi ve saygı üzerinde durulacaktır.Öz Yönetim (Eğlenme) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Toplumsallık üzerinde durulacaktır. B.3.34 ve B.3.35 numaralı kazanımlar yazılı sunum iledeğerlendirilebilir.Öz Yönetim (Liderlik) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Kariyer Bilinci Geliştirme (18)[!] Okul ve ailedeki liderlerden örnekler verilecektir. B.3.36 numaralı kazanım performans ödevi iledeğerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme192

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.3.37. Kişisel eşyalarını ve başkalarınıneşyalarını özenli kullanmadığında ortaya çıkansorunları çözer.B.3.38. Evde meydana gelebilecek tehlikeli ya daacil durumlarda ne yapması gerektiğiniuygulayarak gösterir.B.3.39. Doğal afetler sırasında evinde yapılmasıgerekenleri, yetişkinler eşliğinde uygulayarakgösterir.B.3.40. Harita ve küre üzerindeki su ve karaalanlarını ayırt eder.53B Özenli KullanalımÖğrencilere çeşitli eşya ve kişi rolleri verilir.Özensiz kullanım sonucu ortaya çıkan sorunlarıcanlandırmaları istenir. Sorun çözmebasamaklarını uygulayarak, sorunları çözmelerisağlanır.89B Sonuçlarını BiliyorumEvdeki tehlikeli durumları konu alan resimlikartları inceleyerek güvenlik kurallarınauyulmadığında karşılaşılabilecek sonuçların ve budurumlarda yapılabileceklerin neler olabileceğini,gruplar hâlinde tartışmaları sağlanır. Öğretmenrehberliğinde tehlikeli ya da acil durumlardayapılması gerekenler gösterilir. Öğrencilerdenkendi aralarında uygulamaları tekrar etmeleriistenir.90B Yapabileceklerim – Yapamayacaklarım54BDoğal afetlerden korunma yolları tartışılır. Depremsırasında evde yapılması gerekenleri verilenkontrol listesinde işaretlemeleri istenir. Öğretmenrehberliğinde yapılması gerekenleri gösterirler.Deprem tatbikatı yaptırılır. “Deprem-Sel-Yıldırım-Gökyüzü” oyunu oynatılır. Haritadaki Renkler55BHarita ve küre üzerinde su ve kara alanlarınınrenkleri gösterilir. Bu alanların farkları üzerindekonuşulur.Problem Çözme becerisini geliştirmeye yöneliktir. Saygı üzerinde durulacaktır. Rehberlik ve Psikolojik Danışma (13.b) B.3.37 numaralı kazanım yazılı sunum ile değerlendirilebilir.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Sağlık ve GüvenlikKurallarına / Prosedürlerine Uyma) becerisini geliştirmeyeyöneliktir. Afetten Korunma ve Güvenli Yaşam (21) B.3.38 numaralı kazanım dereceli puanlama anahtarı iledeğerlendirilebilir.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Doğal AfetlerdenKorunma) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Afetten Korunma ve Güvenli Yaşam (8, 9, 13, 19) B.3.39 numaralı kazanım gösteri ile değerlendirilebilir.Öz Yönetim (Zamanı ve Mekânı Doğru Algılama) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. B.3.40 numaralı kazanım çoktan seçmeli resimli test iledeğerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme193

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.3.41. Ülkesini, tıpkı evi ve okulu gibi bir “yuva”olarak kabul eder.B.3.42. Bir evin farklı işlevlere sahip bölümleri ileülkenin farklı özelliklere sahip yerleri arasında birbenzerlik görür; evin bütünlüğü ile Türkiye’ninbütünlüğü arasında bağlantı kurar. Odalar ÜlkesiEvin farklı bölümleri ile ilgili oluşturulan rollergruplara dağıtılır. Her bir gruptan kendilerine verilenev bölümünü ve içindeki eşyaları canlandırmalarıistenir. Gruplar birbirlerini izledikten sonra bubölümler arasındaki benzerlik ve farklılıklar sorulur.Ülkemizin de bölgeleri arasında farklar olduğuörnekler verilerek belirtilir. Bu farklardan oluşanbütüne ev ya da ülke denilebileceği vurgulanarak,önemli işlevlere sahip bölüm ya da bölgelerolmadığında ne gibi sorunlar yaşanabileceği tartışılır.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Sağlığını Koruma) becerisinigeliştirmeye yöneliktir.Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir. Sevgi, vatanseverlik, kültürel değerleri koruma ve geliştirmeüzerinde durulacaktır.[!] Atatürkçülükle ilgili konular (B.3.41 -15)Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Vatanseverlik, kültürel değerleri koruma ve geliştirme üzerindedurulacaktır.[!] Türkiye idarî bölümler haritası üzerinde bölgeler gösterilerekisimleri belirtilecektir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme194

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARB.3.43. İnsanların mutluluğunun, bireylerin aileiçerisinde ve ülke genelinde üzerlerine düşen görevve sorumlulukları yerine getirmelerine bağlıolduğunu kavrar.B.3.44. Aralarındaki benzerliklere ve farklılıklarakarşın bütün insanların aynı gezegeni paylaştıklarınıfark ederek, daha iyi bir dünya yaratmak için herbireyin üzerine düşen görevler olduğunu kavrar.B.3.45. “Benim Eşsiz Yuvam” temasındageçen kavramları yerinde ve doğru bir biçimdekullanır. İnsan Olma Sorumluluğum56BHer bireyin ailesine karşı yerine getirmesi gerekengörev ve sorumlulukları olduğu gibi, TürkiyeCumhuriyeti vatandaşı olarak da yerine getirmesigereken görev ve sorumlulukları olduğu belirtilir.Bunlar arasında bağ kurmaları sağlanır. Verilençalışma kâğıdında sorumluluklarla ilgili çeşitlisoruları cevaplarlar. Neler Öğrendim?57B“Benim Eşsiz Yuvam” temasında sıkçakullanılan ve yeni öğrenilen kavramların nelerolduğu sorulur. Bu kavramlarla cümlelerkurmaları ve hikâyeler oluşturmaları istenir.Oluşturulan hikâyeleri canlandırmaları ve/veyaresimlemeleri söylenir.Öz Yönetim (Sorumluluk) becerisini geliştirmeye yöneliktir. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (8)[!] Kamu malına zarar vermeme ve vergi verme üzerinde durulacaktır.[!] Atatürkçülükle ilgili konular (B.3.43 - 18)[!] Sorumluluklarını yerine getirmenin ülke sevgisinin bir göstergesiolduğu üzerinde durulacaktır.Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Sorumluluk) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Sevgi, barış ve hoşgörü üzerinde durulacaktır. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (21, 55) B.3.41, B.3.42, B.3.43 ve B.3.44 numaralı kazanımlar uzuncevaplı sorular ile değerlendirilebilir.Temalarla İlgili Temel Kavramları Tanıma becerisinigeliştirmeye yöneliktir. B.3.45 numaralı kazanım için Türkçe dersi Yazma öğrenmealanı: Kendini Yazılı Olarak İfade Etme (Kazanım 1)B.3.45 numaralı kazanım ürün dosyası iledeğerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme195

2. HAYAT BİLGİSİ DERSİ PROGRAMI2.3. ÜÇÜNCÜ SINIF 2.3.3. TEMA: DÜN, BUGÜN, YARINKAZANIMLARC.3.1. Önceki yıllarda tek başına yapamadığı haldeşimdi yapabildiği davranışları ayırt eder ve zamaniçinde ortaya çıkan bu değişimin nedenlerini açıklar.C.3.2. Kendisinin ve arkadaşlarının duygularındakideğişimin yüzlerine ve bedenlerine nasıl yansıdığınıfark eder.C.3.3. Kendisinin veya anne-babasının hayatındazaman içinde oluşan değişiklikleri fark eder vebunları sözlü ya da yazılı olarak sunar.ETKİNLİK ÖRNEKLERİ Bu Ben miyim?58BÖğrencilerin (geçen yıl ve şimdi) yapabildikleri veyapamadıkları davranışları verilen çalışma kâğıdınayazmaları istenir. Bunları birbirleriyle karşılaştırarakbüyüme ile ilgili duygularını yazılı olarak ifadeederler. Zaman içinde ortaya çıkan bu değişiminnedenleri üzerinde durulur.91B Bizi Neler Etkiliyor?59BGün boyunca yaşadıkları duyguları paylaşmalarıistenir. Birden fazla duygu birden yaşanmışsa, buduyguların neden hissedildiği ve neye bağlı olarakdeğiştiği sorulur. Öğrenciler hazırlanan maskelerleduygularını etkileyen örnek durumları canlandırırlar.60B Ailemi TanıtıyorumKendilerinin veya anne babalarının hayatında zamaniçinde oluşan değişiklerle ilgili bilgi toplayarakverilen araştırma kâğıdına yazmaları istenir. Her biröğrencinin topladıkları bilgileri sözlü ya da yazılıolarak sınıfta sunmaları istenir.AÇIKLAMALAREleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Kendini Tanıma ve Kişisel Gelişimini İzleme) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. Kariyer Bilinci Geliştirme (5) Rehberlik ve Psikolojik Danışma (6) C.3.1 numaralı kazanım yazılı sunum ile değerlendirilebilir.Öz Yönetim (Duygu Yönetimi) becerisini geliştirmeye yöneliktir.İletişim becerisini geliştirmeye yöneliktir. Sağlık Kültürü (10) C.3.2 numaralı kazanımı için Türkçe dersi Görsel Okuma ve GörselSunu öğrenme alanı: Görsel Okuma (Kazanım 8) C.3.2 numaralı kazanım gözlem formu ile değerlendirilebilir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişim) becerisinigeliştirmeye yöneliktir.Türkçeyi Doğru, Etkili ve Güzel Kullanma becerisini geliştirmeyeyöneliktir. C.3.3 numaralı kazanım için Türkçe dersi Yazma öğrenme alanı:Kendini Yazılı Olarak İfade Etme (Kazanım 14 ) C.3.3 numaralı kazanım yazılı sunum ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme196

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARC.3.4. Gelecekte, mesleğini seçerken göz önündebulundurması gereken noktalar hakkında sorularsorar.14B Hayalimdeki Meslek61BOkuma alışkanlığı, iyi bir dil bilgisi, matematikbecerisi, yaratıcılık, çeviklik, el-göz koordinasyonuvb. farklı özellikler gerektiren meslekler hakkındakonuşulur. İkili gruplar oluşturulur. Grup üyeleribirbirlerine hangi mesleği edinmek istediklerini,bunun için gerekli beceri ve özellikleri sorarlar.İsteyenler, cevaplarını sınıfla paylaşırlar. Verilençalışma kâğıdındaki geleceğe yönelik sorularıcevaplarlar.Öz Yönetim (Kariyer Planlama) becerisini geliştirmeye yöneliktir. C.3.4 numaralı kazanım gözlem formu ile değerlendirilebilir.C.3.5. Takvimi kullanarak hava durumundakideğişiklikleri günlük, haftalık, aylık olarakgözlemler ve gözlem sonuçlarını grafikle gösterir,meteorolojinin tahminleriyle karşılaştırır.C.3.6. Atatürk’ün hayatıyla ilgili olgu ve olaylarısanat yoluyla ifade eder.C.3.7. Atatürk’ün kişilik özellikleri ile ulusal birlider olması arasında bağlantı kurar. Şimdi Hava Durumu62BHava durumundaki değişiklikleri günlük, haftalık,aylık olarak gözlemlemeleri istenir. Verilen araştırmakâğıdına, uygun resimleri yapıştırır ya da çizerler.Meteorolojinin tahminleri ile öğrencilerintahminlerini karşılaştırmaları sağlanır. Resimlerimde AtatürkAtatürk’ün hayatı ile ilgili önemli olay ve olgularfilm izlenerek hatırlatılır. Konuyla ilgili seçtikleriçalışmayı yaparlar (resim yapma, şiir ya da yazıyazma, şarkı oluşturma gibi). Önder AtatürkÖğrencilere Atatürk ile ilgili bir anı okunur. Buanıyla ilgili sorular sorularak Atatürk'ün kişiliközelliklerine dikkat çekilir. Atatürk ile ilgili yabancıülkelerden çeşitli kişilerin söylemiş oldukları sözleraktarılarak hangi kişilik özellikleriyle ulusal bir liderolarak kabul edildiği üzerinde durulur. Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir. Öz Yönetim (Zamanı ve Mekânı Doğru Algılama) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. C.3.5 numaralı kazanım için Türkçe dersi Görsel Okuma ve GörselSunu öğrenme alanı: Görsel Okuma (Kazanım 9) C.3.5 numaralı kazanım araştırma kâğıdı ile değerlendirilebilir.Yaratıcı Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir. C.3.6 numaralı kazanım için Türkçe dersi Yazma öğrenme alanı: Tür,Yöntem ve Tekniklere Uygun Yazma (Kazanım 4)[!] Atatürkçülükle ilgili konular (C.3.6 -11) C.3.6 numaralı kazanım sergileme ile değerlendirilebilir.Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Vatanseverlik üzerinde durulacaktır.[!] Atatürkçülükle ilgili konular (C.3.7 - 13,15) Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme197

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARC.3.8. Atatürk’ün ulusal bir lider olarak Türkmilletine yaptığı hizmetleri açıklar. Atatürk Güçlüklerle Nasıl Savaştı?Atatürk’ün ulusal liderliği resimli kitaplardanyararlanılarak anlatılır. Atatürk’ün hangiözellikleriyle lider olduğu hakkında konuşulur.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Vatanseverlik üzerinde durulacaktır.[!] Atatürkçülükle ilgili konular (C.3.8 -14) C.3.7ve C.3.8 numaralı kazanımlar araştırma kâğıdı iledeğerlendirilebilir.C.3.9. Diğer ülkelerin bayraklarını inceleyerekbayrağımızla olan benzerliklerini ve farklılıklarınıbelirtir.63B Her Ülkenin Bir Bayrağı VarÇeşitli ülke bayraklarının resimleri kur’aylaöğrencilere dağıtılır. Bayrağımızla olan benzerlikve farklılıkları çalışma kâğıtlarına yazmalarıistenir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişkenlik / Benzerlik)becerisini geliştirmeye yöneliktir. C.3.9 numaralı kazanım eşleştirme testi ile değerlendirilebilir.C.3.10. Bayram kutlamalarına katılarak, millîbayram günlerimizle geçmişte yaşanan tarihîolaylar arasında bağ kurar.64B Geçmişten Günümüze Bayramlar65BSınıfa çağırılan büyükanne ya da büyükbabanınmillî bayramlarımızın eskiden nasıl kutlandığınailişkin anılarını aktarmaları istenir. Öğrencilerdenkonuklara geçmişte kutlanan bayramlarla ilgilisorular sorarak bayramların hangi tarihî olaylarlailgili olduğu hakkında çıkarımlarda bulunmalarısağlanır.Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Öz Yönetim (Katılım, Paylaşım, İş Birliği ve Takım ÇalışmasıYapma) becerisini geliştirmeye yöneliktir. Vatanseverlik, kültürel değerleri koruma ve geliştirmeüzerinde durulacaktır.[!] 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı ile 19 MayısAtatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı’nın anlam ve önemiüzerinde durulacaktır. Bu kazanım 23 Nisan Ulusal Egemenlik veÇocuk Bayramı ile 19 Mayıs Atatürk'ü Anma, Gençlik ve SporBayramı'na denk gelen haftada işlenecektir. C.3.10 numaralı kazanım öz değerlendirme formu iledeğerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme198

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARC.3.11. Cumhuriyetimizi korumak, güçlendirmekve geliştirmek için yapılması gerekenler hakkındafikirler üretir.66B Ben Yönetseydim…67BÖğrencilerin kendilerini ülkemizin bir yöneticisiolarak hayal etmeleri istenir. Yönetici olsalardı,ülkeleri için neler yapabilecekleri ile ilgili bir projehazırlamaları sağlanır.Yaratıcı Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Karar Verme becerisini geliştirmeye yöneliktir. Vatanseverlik, kültürel değerleri koruma ve geliştirmeüzerinde durulacaktır.C.3.12. Doğadaki su döngüsünün nasılgerçekleştiği hakkında sorular sorarakçıkarımlarda bulunur.C.3.13. Isıtılan maddelerin uğradığı değişimlerigözlemler.68B Beni Tanıdın mı? Ben Hâlâ SuyumTahtaya doğadaki su döngüsünü gösteren bir resimasılır. Öğrencilerin bu resme yönelik sorularsormaları istenir. Öğrenciler “Peki sizce neden?’’sorusu yöneltilerek çıkarımlarda bulunmalarısağlanır. Dondurmam Eridi69BMum, tereyağı, plastik, dondurma, su, şeker vb.maddeler sınıfta gerekli güvenlik önlemlerialınarak ısıtılır. Öğrencilerin bu sırada meydanagelen değişimleri gözlemlemeleri istenir. Gözlemsonuçlarını not ederek tartışırlar.[!] Cumhuriyetimizin geçmişten günümüze var olduğu ve gelecektede var olacağı vurgulanacaktır (“Cumhuriyeti biz kurduk, onuyaşatacak ve yükseltecek olan sizlersiniz” M. Kemal ATATÜRKvecizesine değinilecektir.). C.3.11 numaralı kazanım performans ödevi iledeğerlendirilebilir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir. C.3.12 numaralı kazanım tartışma ile değerlendirilebilir. Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişim) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. C.3.13 kazanımı araştırma kâğıdı ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme199

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARC.3.14. Farklı hava koşullarının trafikteki etkileriniaçıklar.C.3.15. Ay’ın görünüşündeki farklılıkları gözlemler.C.3.16. Dünya’nın hareketleri sonucunda oluşandeğişim ve sürekliliği algılar.C.3.17. Mevsimlere özgü zaman dilimlerindegözlenen değişim ve sürekliliği algılar. Zincir Takalım70BGazete ve dergilerden trafik kazaları ile ilgili haberlerderlenir. Bu haberlerdeki kazalarla hava koşullarıarasında ilişki kurmaları sağlanır. Islak ve kuru zeminarasındaki farkı deneyle göstererek farklı havakoşullarının trafikteki etkilerini açıklamaları istenir Ay Dedeyi İzleyelim71BEtkinlikten önce gözlem yapılabilecek uygun vegüvenli bir yerden (gerekirse yetişkin yardımı alarak)Ay’ın gözlenmesi söylenir. Günlük olarak gözlenenAy görünüşleri, çalışma kâğıdında hazır verilendairelere çizildikten sonra boyanır. Şekillertamamlandıktan sonra, çalışma kâğıdındaki bilgileriyorumlamaları sağlanır.72B Günler, Aylar, Yıllar, Mevsimler73BDünyanın hareketleri sonucunda oluşan olgu veolaylarla, mevsimlere özgü zaman dilimlerindecanlılarda, hava, su ve toprakta meydana gelendeğişiklikler hakkında sorular yöneltilerek bu konuile ilgili ön bilgileri hatırlatılır. Olgu ve olaylarlistelenir. “Değişenler” ve “Süreklilik gösterenler’’gruplarını kapsayan bir tablo üzerinde değişenler vesüreklilik gösterenler belirtilir. Bu değişikliklereilişkin resimler incelenir. Bunların nedenleri üzerindesınıf tartışması yapılır.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Neden-Sonuç İlişkisi)becerisini geliştirmeye yöneliktir. C.3.14. numaralı kazanım yazılı sunum ile değerlendirilebilir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir. C.3.15. numaralı kazanım araştırma kâğıdı ile değerlendirilebilir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişim) becerisinigeliştirmeye yöneliktir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Süreklilik) becerisinigeliştirmeye yöneliktir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişim) becerisinigeliştirmeye yöneliktir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Süreklilik) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. C.3.17. numaralı kazanım için Matematik dersi Zamanı Ölçme altöğrenme alanı (Kazanım 2) C.3.16. ve C.3.17. numaralı kazanımlar kısa cevaplı sorular iledeğerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme200

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARC.3.18. Ulaşım araçlarının geçmiştengünümüze nasıl bir değişim geçirdiğiniaraştırarak bulgularını sınıfta sunar.92B Ayaktan Uçağa74BGeçmişten, günümüze kadar ulaşım araçlarıylailgili resimlerin incelenmesi sağlanır; ulaşımaraçlarının nasıl bir gelişim ve değişimgösterdiği fark ettirilir. Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişim) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Türkçeyi Doğru, Etkili ve Güzel Kullanma becerisinigeliştirmeye yöneliktir.C.3.19. Geleceğin teknolojik bir ürününü tasarlar,bunu akıcı ve özgün bir şekilde ifade eder.C.3.20. Bilgi ve iletişim teknolojilerinin günlükyaşamımızda hangi amaçlarla kullanıldığı hakkındabilgi toplar ve sınıfta sunar.C.3.21. Geçmişten günümüze iletişimteknolojilerinde meydana gelen değişimi araştırır. 93BGeleceği Hayal Et!75BGetirilen çeşitli materyallerle belirledikleri birteknolojik ürünü tasarlarlar. Öğrenciler ürünün adı,işlevi, özellikleri ve nasıl kullanılacağına ilişkin birkullanım kılavuzu hazırlarlar. Kim Korkar Bilgisayardan?Sınıf üç gruba bölünerek bilgisayarların hangiamaçlarla kullanıldığı hakkında bilgi toplamalarıistenir. Bir grubun kitaplardan, bir grubun kaynakkişilerden, bir grubun da gazete ve dergilerdenyararlanarak bilgi toplaması sağlanır. Topladıklarıbilgileri sınıfta sunarlar. Telgraftan Elektronik AdreseGeçmişten günümüze iletişim teknolojisindemeydana gelen değişimi yansıtan fotoğraflar veresimlerle bir sınıf panosu hazırlanır. Elde ettikleriiletişim teknolojisi örneklerini sınıfta sergilerler. C.3.18 numaralı kazanım için Türkçe dersi Görsel Okuma veGörsel Sunu öğrenme alanı: Görsel Sunu (Kazanım 3) C.3.18 numaralı kazanım sözlü sunum ile değerlendirilebilir.Kaynakları Etkili Kullanma (Planlama ve Üretim) becerisinigeliştirmeye yöneliktir.Türkçeyi Doğru, Etkili ve Güzel Kullanma becerisini geliştirmeyeyöneliktir. Yeniliğe açıklık üzerinde durulacaktır. C.3.19. numaralı kazanımı için Türkçe dersi Konuşma öğrenme alanı:Kendini Sözlü Olarak İfade Etme (Kazanım 14) C.3.19. numaralı kazanım sergileme ile değerlendirilebilir.Bilgi Teknolojilerini Kullanma becerisini geliştirmeye yöneliktir.Türkçeyi Doğru, Etkili ve Güzel Kullanma becerisini geliştirmeyeyöneliktir. C.3.20. numaralı kazanım için Türkçe dersi Görsel Okuma ve GörselSunu öğrenme alanı: Görsel Sunu (Kazanım 9) C.3.20. numaralı kazanım yazılı sunum ile değerlendirilebilir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişim) becerisinigeliştirmeye yöneliktir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir. C.3.21 numaralı kazanım performans ödevi ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme201

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARC.3.22. Yaşadığı yerleşim biriminin eski veyeni hâlini araştırır; bunlar arasındaki benzerlikve farklılıkları ayırt eder.C.3.23. Aile büyüklerinin küçükken oynadığıoyunları araştırır, bu oyunlarla kendisinin vearkadaşlarının oynadığı oyunları karşılaştırarakdeğişimi ve sürekliliği fark eder.C.3.24. Müzelerden ve tarihî mekânlardan bireğitim ortamı olarak yararlanır; nesnelerinmüzelerdeki eski hâli ile yeni hâlinikarşılaştırarak zaman içindeki değişimi kavrar.94B Eskiden Nasıldı?76BYaşanan yerleşim yerinin varsa eskiye aitfotoğraflarının incelenmesi sağlanır. Yapılar vegörünüşleri hakkında konuşulur. Muhtar veyayerleşim biriminde uzun yıllar yaşamış bir kişiile görüşerek yaşadıkları yerin eski ve yeni hâliarasındaki farkları verilen araştırma kâğıdınayazarlar. Saklambaç Oynayalım77BÖğrencilere aile büyüklerinin çocukkenoynadıkları oyunların neler olduğu sorulur.Kendi oynadıkları oyunlarla aile büyüklerininoynadıkları oyunları karşılaştırarak oyunlardakibenzerlikleri fark etmeleri sağlanır. Neden bazıoyunların değişmediği, bazı oyunların isedeğiştiği tartışılarak oyunlardaki değişim vesüreklilikle ilgili düşüncelerini aktarmalarıistenir.15B Müzeye Gidiyoruz78BMüze veya tarihî mekân gezisi düzenlenir. Gruplaroluşturulur. Grupların müzedeki eserleri çeşitliyönlerden (tarz, biçim, görünüş, kullanım, renk,desen, büyüklük) incelemeleri sağlanır.Bulgularını, verilen çalışma kâğıtlarına not ederler.Sınıfta hem bulgular hem de nelerin, nasıl değiştiğitartışılır.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişkenlik /Benzerlik) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Araştırma becerisini geliştirmeye yöneliktir. Vatanseverlik, kültürel değerleri koruma ve geliştirmeüzerinde durulacaktır. C.3.22. numaralı kazanım araştırma kâğıdı iledeğerlendirilebilir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişkenlik /Benzerlik) becerisini geliştirmeye yöneliktir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Süreklilik) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. Spor Kültürü ve Olimpik Eğitim (22) C.3.23. numaralı kazanım yazılı sunum ile değerlendirilebilir.Öz Yönetim (Öğrenmeyi Öğrenme) becerisini geliştirmeyeyöneliktir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişim) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. Vatanseverlik, kültürel değerleri koruma ve geliştirmeüzerinde durulacaktır. C.3.24 numaralı kazanım araştırma kâğıdı ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme202

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARC.3.25. Canlıların ortak özelliklerini araştırır.79B Çevremdeki Canlılar80BÖğrenciler üç gruba ayrılır. Birinci gruptanhayvanların, ikinci gruptan bitkilerin ve üçüncügruptan insanların özelliklerini canlandırmalarıistenir. Canlandırmalardaki farklılıklar vebenzerlilikler üzerinde durularak canlıların ortaközelliklerinin neler olduğu tartışılır. Çeşitli canlılarındoğma, büyüme ve gelişme aşamalarını gösterenresimler verilir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişkenlik / Benzerlik)becerisini geliştirmeye yöneliktir.C.3.26. Canlılarda değişim aşamalarını ayırt eder vesıralar.C.3.27. Canlıların birbirlerini nasıl etkiledikleriniaraştırarak aralarındaki karşılıklı bağımlılığı kavrar.C.3.28. Canlı ve cansız varlıklar arasındaki ilişkiyiaraştırarak karşılıklı etkileşimi kavrar.95B Yumurtadan Civcive, Tohumdan Buğdaya81BYumurtanın civcive ve tohumun buğdaya dönüşümevreleri ile ilgili resimler panoya asılır. Her bir evredeyaşanan değişim üzerine konuşulur. Öğrencilerdendönüşüm evreleriyle ilgili karışık olarak resimlerisıraya dizerek canlıların değişim aşamalarını ayırtetmeleri istenir. Güneşi Seven Ayçiçeği82BProje çalışması için öğrenciler beş gruba ayrılır.Gruplara bitki yetiştirecekleri söylenir. Bir bitkininyetişebilmesi için nelerin gerekli olduğu “beyinfırtınası” ile buldurulur. Bitkinin yetişmesi içingerekli olan şartlardan biri gerçekleşmediğinde nelerolabileceği sorulur. Bitkilerin gelişimlerini izleyereksınıfla paylaşırlar. Canlılar arasındaki besin zincirihazırlanan resimli kartlardan yararlanarak açıklanır.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Değişim) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. C.3.25 ve C.3.26 numaralı kazanımlar çoktan seçmeli resimli test iledeğerlendirilebilir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Etkileşim) becerisinigeliştirmeye yöneliktir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Karşılıklı Bağımlılık)becerisini geliştirmeye yöneliktir.Eleştirel Düşünme becerisini geliştirmeye yöneliktir.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Etkileşim) becerisinigeliştirmeye yöneliktir. C.3.27 ve C.3.28 numaralı kazanımlar proje ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme203

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARC.3.29. Birey, toplum ve çevre arasındakikarşılıklı bağımlılığı kavrar ve bunu gösterenörnekler verir.C.3.30. Doğal afetlerden korunabilmek içinçözüm yolları üretir.16B Birbirine Bağlı83BÖğrenciler ip yumağı yardımıyla ad - soyadlarınısöyleyerek ip yumağını ipi bırakmadan başka birçocuğa gönderirler. Böylece ipin tüm öğrencilerinelinden geçerek öğretmene iletilmesi sağlanır.Toplumdaki bireylerin birbirlerine görünmeyeniplerle bu şekilde karşılıklı bağlı olduğuvurgulanır. Öğretmen tarafından karşılıklıbağımlılık örnekleri verilir. Bir pastanınüretiminden sınıfa gelene kadar geçirdiği aşamalaraçıklanır. Bu aşamalarda sorun yaşanırsa ortayaçıkabilecek aksaklıklar üzerinde durulur. Doğal Afet Araştırması84BSınıf dört gruba ayrılır. Doğal afet konuları herbir gruba dağıtılır. Konuyla ilgili çeşitlikaynaklardan yararlanarak doğal afetlerdenkorunmak için çözüm yolları üretir. Topladıklarıbilgi ve resimleri dosyalayarak sınıfta sunarlar.Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma (Karşılıklı Bağımlılık)becerisini geliştirmeye yöneliktir. C.3.29 numaralı kazanım uzun cevaplı sorular iledeğerlendirilebilir.Güvenlik ve Korunmayı Sağlama (Doğal AfetlerdenKorunma) becerisini geliştirmeye yöneliktir. C.3.30 numaralı kazanım sözlü sunum ile değerlendirilebilir.C.3.31. Yaşadığı çevreyi daha temiz bir hâlegetirmek için bir proje tasarlar. Daha Temiz Bir Çevre İçin85BPikniğe gittiği alanda doğayı kirleten ve zararveren bir aileyi drama yöntemiylecanlandırmaları istenir. Yanlış davranışlardanyola çıkılarak doğru davranışların nelerolduğunu belirlerler. Çevreyi temiz tutmak içinyapılabilecekler sıralanır. Seçilen bir konuylailgili proje hazırlamaları sağlanır. Kaynakları Etkili Kullanma (Planlama ve Üretim)becerisini geliştirmeye yöneliktir. İnsan Hakları ve Vatandaşlık (56) Spor Kültürü ve Olimpik Eğitim (24) C.3.31 numaralı kazanım proje ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme204

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALARC.3.32. “Dün, Bugün, Yarın” temasında geçenkavramları yerinde ve doğru bir biçimdekullanır. Neler Öğrendim?86B“Dün, Bugün, Yarın” temasında sıkça kullanılanve yeni öğrenilen kavramların neler olduğusorulur. Bu kavramlarla cümleler kurmaları vehikâyeler oluşturmaları istenir. Oluşturulanhikâyeleri canlandırmaları ve/veyaresimlemeleri söylenir.Temalarla İlgili Temel Kavramları Tanıma becerisinigeliştirmeye yöneliktir. C.3.32 numaralı kazanım için Türkçe dersi Yazma öğrenmealanı: Kendini Yazılı Olarak İfade Etme (Kazanım 1) C.3.32 numaralı kazanım ürün dosyası ile değerlendirilebilir. Sınıf-okul içi etkinlik Okul dışı etkinlik İnceleme gezisi Kişisel nitelikler [!] Uyarı Becerilerle ilişkilendirme Diğer derslerle ilişkilendirme Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Parantez içindeki rakam ara disiplin kazanım numarasını göstermektedir.) Ölçme ve Değerlendirme205

3. KAYNAKÇAAçıkgöz, K.Ü. (2000). Aktif Öğrenme, Eğitim Dünyası Yayınları, İzmirYıldırım, A. ve Akar, H. (2004): Oluşturmacı Öğretim Etkinliklerinin Sınıf YönetimiDersi’nde kullanılması. Bir Eylem Araştırması, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.Akkök, F. (1999). İlköğretimde Sosyal Becerilerin Geliştirilmesi, Özgür Yayınları, İstanbulAmerican Education Publishing (1998). The Complete Book Of Maps and GeographyGrades 1-6.Ray, A. (2002). Topic planning and the National Curriculum, Longman.Ben İnsanım Dizisi, British Council, EARGED, Ankara.Binbaşıoğlu, C. (2003). Hayat Bilgisi Öğretimi, Nobel Yayın Dağıtım.Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi Metni.Boydak, A. (2001). Öğrenme Stilleri, Beyaz Yayınları, İstanbul.Carl G. (2000). Friends Tell Friends on the Street, The Thai Red Cross Airds ReasearchCentre, Canada Fund.Carter, R. (1998). Handbook of Primary Geograpy, The Geographical Association, U.K.Claude, R.P. (2003). Yaygın İnsan Hakları Eğitimi (Çev: Mehmet Çevik). İstanbul.Cramn, K. (2004). Pusteblume, Das Sachbuch 2, Schroedel Verlag GmbH,Cramn, K. (2004). Pusteblume, Das Sachbuch 3, Schroedel Verlag GmbH,Hannover.Hannover.Çağlaroğlu, T. (Tarihsiz) İlköğretim Seçmeli Drama, Yeni Çizgi Yayınları.206

Çayır, K. (2002). İnsan Hakları Eğitimi Dersi Senaryoları, Kuram ve uygulamada EğitimBilimleri, İstanbul.Çetin, F. (2001). Çocuklarda Sosyal Bilgiler, Epsilon Yayıncılık.Demirel, Ö. (1999). Plandan Değerlendirmeye Öğretme Sanatı, Pegem Yayıncılık, Ankara.Douglass, N.H. (2001). Saygı ve Sorumluluk Eğitiminde Yeni Yaklaşımlar, (Çev: Özgür,Y. ve Yener Ö.), Nobel Yayıncılık, Ankara.Erginer, E. (2000) Öğretimi Planlama Uygulamaları ve Değerlendirme.Erkan, S. (1995).Örnek Grup Rehberliği Etkinlikleri, Pegem Yayıncılık, Ankara.Gönen, M. ve Dalkılıç N.U. (1999). Çocuk Eğitiminde Drama, Epsilon Yayınları, İstanbul.Gülmez, M. (1996). İnsan Hakları ve Demokrasi Eğitimi, TODAİ Yayınları, Ankara.Gürkaynak, İ. (2001). Ben İnsanım: İlköğretim İçin İnsan Hakları Eğitimi Dizisi, AnkaraHaladyna, T.M. (1997). Writing Test Items to Evaluate Higher Order Thinking. Boston:Allyn and Bacon.Helik Karakter Okulu Aile Kitabı, Atlas Yayın Dağıtım, İstanbul.Herr, J. (1989). Designing Creative Materials For Young Children, Delmar LearningHindley, J. ve King, C. (1975). (Çev: Bıçakçı, B.) Vücudumuz Nasıl Çalışır?, TübitakYayınları, Ankara.Hughes, P. (2002). Principles Of Primary Education Study Guide, David FultonPublishers, London.Bağlı, M. T. ve Esen, Y. (2003) (Editörler). Ders Kitaplarında İnsan Hakları: İnsanHaklarına Duyarlı Ders Kitapları İçin, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal TarihVakfı, İstanbul.Karadağ, A. (1998). Okul Öncesinde Dramatik Etkinlikler, Kök Yayıncılık, AnkaraKepenekçi, K. Y. (2000). İnsan Hakları Eğitimi, Anı Yayıncılık, Ankara.207

Kulaksızoğlu, A. (2003). Kişisel Gelişim Uygulamaları, Nobel Yayıncılık, AnkaraKüçükahmet, L. (2002). İlköğretimde Drama, Nobel Yayınları, Ankara.Levstik, L.S ve Barton, K.C. (2001). Doing History: Investigation with Children inElementary and Middle Schools (2nd edition) Mahwah: Lawrence Erlbaum AssociatesPublisher.Little, K. (1987). Havada Karada Suda, (Çev: Kadıroğlu, C.) Tübitak Yayınları, Ankara.Meredith, S., Needham, K. Ve Urwin, M.(1993). Vücudunuz ve Siz, (Çev: Bıçakcı, B.),TUBİTAK Yayınları, Ankara.Öğülmüş, S. (2001). Kişilerarası Sorun Çözme Becerileri ve Eğitimi, Nobel Yayıncılık,Ankara.Öğün, C. (2002). Nasreddin Hoca Fıkraları, Öğün Yayınları.Önder, A. (2004). Eğitici Drama Uygulamaları, Morpa Kültür Yayınları, İstanbul.Özgüven, İ.E. (1999). Psikolojik Testler. Ankara: PDREM Yayınları.Rein, R. ve Rein, R. (2000). Çocuklarınızın Beceri ve Yeteneklerini NasılGeliştirebilirsiniz? (6-12 Yaş) (Çev: Göktan S.), Özgür Yayıncılık, İstanbul.Robertson, A. (1992). School Health Education to Prevent AIDS and STD A ResourcePackage For Curriculum Planners , World Heal Organization, UNESCO.Saban, A. (2002). Çoklu Zeka Teorisi ve Eğitimi, Nobel Yayıncılık, Ankara.Selçuk, Z., Kayılı, H., Okut, L.(2004). Çoklu Zeka Uygulamaları, Nobel Yayıncılık Ankara.Siller, R. (2002). Sachunterricht Der Tausendfüssler, 3. Schuljahr, Auer Verlag GmbH.Siller, Sachunterricht Der Tausendfüssler, 2. Schuljahr, Auer Verlag GmbH.Social Personal and Health Education, Curriculum Committee for SPHE, Irish EducationSpurgeon, R. (2000). Ekoloji, Tübitak Yayınları, Ankara.208

Temel Eğitime Destek Programı (TEDP) Eğitim Materyalleri İçin Esaslar ve Çerçeve(2004). TEDP/EMSÇ Ekibi, Ankara.Treays, R. (1997). Beş Duyu (Çev: Soykök, D.), Tübitak Yayınları, Ankara.Tuğrul, B.(2002) Sevgi Mönüsü, Ya-pa Yayıncılık.Tuncer C. (2004). Yabancı Dil Olarak İngilizce Öğretmenlerinin YetiştirilmesindeKuram ve Uygulama Boyutuyla Oluşturmacı Yaklaşım, Yüksek Lisans Tezi, İstanbulÜniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.Üstündağ, T. (2003). Öğretmenin Günlüğü, Pegem Yayıncılık, Ankara.Vural, M. (2001). Ev ve Sınıf Etkinlikleri Antolojisi, Yakutiye Yayıncılık, Erzurum.Watt, F. (1993). Depremler ve Yanardağlar (Çev: Yurtören, D.), Tübitak Yayınları.Yavuz, K. E. (2001). Çoklu Zeka Teorisi, Özel Ceceli Okulları Yayınları Eğitim Dizisi,Ankara.Yavuz, K. E. (2002). Duygusal Zeka Gelişimi, Özel Ceceli Okulları Yayınları Eğitim Dizisi,Ankara.Yavuz, K. E. (2004). Yaşam Becerileri, Özel Ceceli Okulları Yayınları Eğitim Dizisi.Yıldız, V. (2003). Ellerim Tombik, Kök Yayıncılık, Ankara.Yıldız, V. (2003). Farklı Düşünme Etkinlikleri, Kök Yayıncılık, Ankara.Yıldız, V. (2003). Problem Çözme Etkinlikleri, Kök Yayıncılık, Ankara.Yıldız, V. (2003). Hayal Gücünü Geliştirme Etkinlikleri, Kök Yayıncılık, Ankara.209