3. ÜRETİM VE KAPASİTE KULLANIM ORANI3.1. Üretim Endeksindeki GelişmelerSektörün üretim performansındaki gelişimin bir göstergesi olan üretim endeksideğerleri Tablo 2'de <strong>ve</strong>rilmektedir. Endeks, 1997=100 kabulüyle imalat sanayigeneli, iki haneli sektör (33) <strong>ve</strong> ilk iki üç haneli sektörler (331 <strong>ve</strong> 332 nolu sektörler)için hesaplanmıştır. Tablo 2 incelendiğinde; 1997-2006/Q3 döneminde imalatsanayi üretim endeksi %36 oranında artış gösterirken, 33 nolu sektörün ise yaklaşık%3 ger<strong>ile</strong>me gösterdiği görülmektedir.Tablo 2: Üretim Endeksi (Üretim değeri ağırlıklı, yıllık ortalama)Yıllarİmalat Sanayii 33 331 332EndeksDeğişim%EndeksDeğişim%EndeksDeğişim%EndeksDeğişim%1997 100,0 - 100,0 - 100,0 - 100,0 -1998 100,1 0,1 90,0 -10,0 89,0 -11,0 98,5 -1,51999 95,9 -4,2 77,5 -13,9 73,8 -17,1 109,6 11,32000 102,1 6,5 77,5 0,0 73,8 0,0 109,3 -0,32001 92,4 -9,5 55,9 -27,9 56,4 -23,6 51,4 -53,02002 102,5 10,9 63,9 14,3 65,2 15,6 52,5 2,12003 112,0 9,3 61,2 -4,2 62,2 -4,6 52,0 -1,02004 123,7 10,4 69,1 12,9 68,3 9,8 75,7 45,62005 129,6 4,8 95,3 37,9 97,2 42,3 78,6 3,82006 * 136,2 5,1 96,9 1,6 100,5 3,4 64,8 -17,6(*): 2006 değerleri üçüncü çeyrek itibariyledir.Bu durum, sektörün üretim hacminde bir düşüş olduğunu ifade etmektedir.Üretim endeksinde yıllar itibariyle görülen büyük dalgalanmaların bir diğer nedenide, ülke genelinde faaliyet gösteren firma sayısının son derece az olması <strong>ve</strong> bufirmaların üretimlerindeki dalgalanmaların sektör genelini de etk<strong>ile</strong>mesidir. Örneğinimalat sanayii endeksinin %9,5 azaldığı 2001 yılında 33 nolu sektör <strong>ve</strong> alt sektörleriçok daha fazla düşüş göstermiştir (ana sektör %27,9, 331 nolu sektör %23,6 <strong>ve</strong> 332nolu sektör %53). Alt sektörlerden 332 nolu optik aletler <strong>ve</strong> fotoğrafçılık imalatıüretim endeksi sektörü dönemin tamamında %35 civarında bir ger<strong>ile</strong>megöstermiştir.610
EndeksGRAFİK 1 :ÜRETİM ENDEKSİNDEKİ GELİŞMELER (Yıllık Ortalama) (1997=100)160,0140,0120,0100,080,060,040,020,00,01997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006İmalat Sanayii 33 331 332Grafik 1'den 2001 yılından itibaren imalat sanayi endeksinin (bu dönem içinde<strong>Türkiye</strong> GSMH'sinin sürekli <strong>ve</strong> kesintisiz büyüdüğü dikkate alınmalıdır) süreklibüyüme eğiliminde olduğu, 33 no'lu sektörün buna bir miktar paralel bir yapıarzettiği, 331 no'lu sektörün ise 2003 yılından itibaren bir gelişme potansiyeligösterdiği, ancak, 332 nolu alt sektörün ise gerek imalat sanayi gerekse de anasektörden kopuk bir şekilde, 2000 yılında ulaştığı en büyük değerden sonra genelolarak ger<strong>ile</strong>me eğilimi gösterdiği izlenmektedir.Tablo 3'de <strong>ve</strong>r<strong>ile</strong>n yakın dönem (Ocak 2005 sonrası <strong>ve</strong> aylık) üretim endeksideğerlerinin dalgalanma gösterdiği, imalat sanayinde genelde bir artış eğilimiolmasına karşın bu eğilimin ne 33 nolu ana sektörde ne de alt sektörlerdegözlemlenmediği dikkat çekmektedir.611