Tam Metin (PDF)

denetim prosedürlerine güven ‘sağlam’olarak belirlenmiştir.Bu bilgilerden hareketle örnek büyüklüğü;Örnek 34.511.097Büyüklüğü = 3.700.000olarak bulunmuştur.x 2 ≈19adetbelgeBu örnek çalışmada kullanılan3.700.000,– YTL bu hesap kalemi içintolere edilebilen değerdir. Bu değer şirketönemlilik rakamıdır. Bu değerin belirlenmesiSAS 39 no’lu standartta ve Amerikanuygulamasında (Messier, Kachelmeier andJensen, 2001, 94).Tolere Edilebilir Hata = PlanlananMateryalite x 2/3 (Çalışmanın ekindegötse-rilmektedir) şeklinde olmasınarağmen Türkiye’de uygulamada, denetimfirmaları ile görüşülerek alınan bilgiyegöre, bu de-ğer şirketlerde vergi öncesikarın yaklaşık % 5’i ya da şirketincirosunun % 1’i alınarak belirlenmektedir.Denetimin DeğerlendirilmesiVerilen örnekte, 760 Pazarlama ve SatışDağıtım Giderleri hesap koduna aitbelgelerin büyük defterdeki kayıtlarınındoğru olup olmadığının denetlenmesi elealınmıştır. Bu amaçla denetlenecek hesapkalemindeki birimlerin tamamı içinden,denetçinin görüşüne, bilgisine ve öncekidenetim raporlarına göre yada yukarıdasözü edildiği gibi kar amaçlı şirketlerdevergi öncesi karın yaklaşık %5’i ya daşirketin cirosunun % 1’i alınarak belirlenen3.700.000 TL ve altında tutarlı faturalargöz ardı edilmiştir.Hacmi 19 birim olan ve destekleyicikanıtlardan oluşan örnek grubu faturatutarı, incelenecek toplam fatura tutarının% 2’sini oluşturmaktadır. Büyük defterdekikayıtların doğru olup olmadığı, yukarıdakikısıtlar dikkate alınarak, destekleyicikanıtlar ile büyük defterdeki kayıtlarkarşılaştırılmış sonuç olarak destekleyicikanıtlar ile büyük defterdeki kayıtlar arasındabir farklılık görülmemiştir. Bu durumdadenetçinin vereceği denetim raporustandart rapor olacaktır ki, bu raporincelemenin denetim standartlarına uygunolduğunu ve kayıtların doğru olduğunugösteren olumlu görüş raporudur.Özet olarak istatistiki olmayan örnekleme;maliyet, zaman ve kolay uygulanabilirlikgibi avantajlarıyla denetim sürecininher aşamasında destekleyici rol üstlenebilir.5. SonuçDenetimle ilgili Dünya’daki gelişmelerçerçevesinde uluslararası denetim standartlarınaparalel olarak Türkiye’de degeniş kapsamda uygulanabilir ulusal denetimstandartları yürürlüğe konulmalıdır.Türkiye’de, denetimde örnekleme ileilgili hazırlanacak olan standartta enazından ana kütlenin nasıl doğru birşekilde tanımlanacağına, örnekleme planınınnasıl hazırlanacağına, yeterli örnekbüyüklüğünün nasıl belirleneceğine, örnekbirimlerinin ana kütleden nasıl seçileceğine,örnek birimlerinden ana kütle hakkındanasıl doğru yoruma ulaşılabileceğineve son olarak da istatistiki örnekleme veistatistiki olmayan örnekleme yöntemlerineilişkin bilgilerin bulunması yararlıolacaktır.Genel olarak araştırmalarda yaşanan“verilere ulaşamama sorunu” araştırmasonuçlarının tatmin edici olmamasınaneden olmaktadır. Bilimsel çalışmalarınuygulamada karşılaşılan sorunlara çözümüretebilmesi için bilginin paylaşılmasıkaçınılmazdır. Bu açıdan sektöre ilişkinverilerin yayınlanması konusunda yapılacakdüzenlemeler, sorunların çözümünekatkı sağlayacak çalışmaların yapılmasınada yardımcı olacaktır.KaynakçaAudit Sampling, http://www.mcneese.edu/depts/auditor/word/3300.htm 13.03.2006,Çevrimiçi.American Institute of Certified PublicAccountants (AICPA), Audit Sampling,Statement on Auditing Standards, SAS No. 39,New York, 1981.American Institute of Certified PublicAccountants (AICPA), Audit Sampling,129