bitki embriyolojisi laboratuvar kılavuzu - Ankara Üniversitesi Kitaplar ...

KONU 6 : KÜLTÜR ORTAMINDA POLEN CiMEENMESt VE ERKEK GAMETOFIT
DÖLÜN İNCELENMEŞi
Polenler stigrnaya rüzgar, su, böcekler gibi çe şitli vas ıtalarla ta şı n ı r. Polen çimlenmesinde ilk
kademe, polenin stign ıan ın nemli yüzeyinde yap ışmas ı, buradan s ıv ı alarak şi şmesi ve intinin
çimlenme poruna do ğru ç ık ınt ı yapmas ıd ır .
Stigma polenleri tutma ve yakalama için uygun bir yüzeye sahiptir ve stilus dokusu ile ili şkide
olan özelle şmi ş yüzey hücrelerinden olu şur.
Anterden d ışan at ılan polen taneleri belirli bir süre ya şama yeteneklerini korurlar. D ış ortam
değişikliklerine oldukça dayan ıkl ıdırlar. Mikrosporlar anterden at ılmadan önce mitoz bölünme ile
büyük hücreli vegetatif ve küçük hücreli generatif çekirdekleri verir. Buna iki hücreli gametofit
denir. Generatif hücre mitoz bölünme ile iki sperm hücresi verir. Angiospermler aras ında 192
familyada iki hücreli ( şekil 10-A), 115 familyada ise üç hücreli ( şekil 10-B) tip bulunur.
Diğerlerinde ise hücre say ı s ı deği şkendir. Generatif hücre ya polen tanesinin içinde veya polen
çimlendikten sonra polen tüpünün içinde bölünebilir ve iki spermi verir ( şekil 10-C).
B
Şekil 10 A. İki hücreli, B. Üç hücreli polen tanesi, C. İki hücreli polen çimlenmeden sonra üç
hücreli olur. vh-vegetatif hücre, vç-vegetatif çekirdek, gh-generatif hücre, sh-sperm hücreleri.
14