İnovatif Kimya Dergisi Sayı 5

İNOVATİF 

Kimya Dergisi 

YIL : 1 SAYI : 5 ARALIK 2013 

ATIK VE GERİ 

DÖNÜŞÜM 

PROF. DR. SABRİYE PİŞKİN İLE 

AYIN RÖPORTAJI 

ATIK VE GERİ DÖNÜŞÜM 

SEKTÖRÜ 

PROSES AKIM ŞEMASI ÇİZİMİ 

AKREDİTE LABORATUVAR İÇİN 

17025 

AĞIR METALLER 

SUYUMUZU KİRLETMEYELİM 

BENİ YEMEK İSTERSEN 

İÇİN FLOSHEET KULLANIMI

Sahibi : 

İnovatif Kimya Dergisi 

Kurucuları 

Genel Yayın Yönetmeni : 

İnovatif Kimya Dergisi Okuyucuları, 

Dergimiz Kimya hakkında bilgiler vermesi, siz okuyucularımızın ufkunu 

açması, bildiklerimizin pekiştirilmesi,bilmediklerinizin öğrenilmesi amacıyla 

hazırlanmıştır. 

Dergimiz sizlerin göndereceği makaleler, yazılar ile oluşacaktır. 

Diğer bir deyişle bu derginin içeriğini sizler hazırlayacaksınız. Dergimizde 

Kimya Sektörü ile ilgili bilgiler, Kimya Sektörü ile ilgili yazılar ve makaleler 

olacaktır. Ayrıca çeşitli bulmacalar,hos yazılar ve resimler ile de sıkılmayacağınızı 

ümit ediyoruz. 

Güzel bir dergi olacağı düşüncesindeyiz. Fayda sağlaması dileklerimle... 


Kurucuları 

Yavuz Selim Kart 

Yayın Danışmanı : 

Ayşe Emir 

Dergi ve Yazı Editörleri : 

Ayşe Emir 

Caner Kavraz 

Gültekin Özdemir 

Ebru Çetinkaya 

Röportaj Ekibi : 

Elif Nida Kılıç 

Sayfa Tasarımı : 

Yavuz Selim Kart 

Bize Ulaşın 

facebook.com/InovatifKimyaDergisi 

twitter.com/InovatifKimya 

inovatifkimyadergisi@gmail.com

Yazarlarımız 

YAVUZ SELIM KART 

ELIF NIDA KILIÇ 

ABDULHAMIT AYDIN 

CANER KAVRAZ 

VAHIT KENAR 

MUSA KARADAG 

ISMAIL KANBAZ 

İNOVATİF 

Kimya Dergisi

İNOVATİF 


KURALLARI 

1. İnovatif Kimya Dergisi, yazılarını herhangi bir 

makalenizde veya yazınızda kullanmak için yazısını 

aldığınız kişiye mail atarak haber vermek durumundasınız. 

Ayrıca kullanmış olduğunuz bu yazıların 

kaynağını bu dergi olarak belirtmek durumundasınız. 

2. Dergide yazılan yazıların sorumluluğu birinci 

derece yazara aittir. Bu konu hakkında eğer bir sorun 

yaşıyorsanız ilk yazara ulaşacaksınız. 

3. Dergide yer alan bilgileri kullanarak başınıza gelebilecek 

felaketlerden ya da işlerden dergi sorumlu 

değildir. 

4. Dergide yazarların kullanmış olduğu resimler kesinlikle 

kaynak belirtilmektedir. Aksi durum olduğu 

zaman bunu yazarın kendisine ulaşarak hallediniz. 

Çünkü bizim yazarlarımızdan ricamız telif haklarına 

riayet ederek resimlerini dökümanlarına eklemeleri. 

Burdan çıkacak problemlerden direkt yazarlar 

sorumludur. 

5. Dergide benim de yazım olsun diyen yazarlarımız 

var ise. Yazıları için AYŞE EMİR ile konuşmaları 

gerekmektedir. 

www.facebook.com/groups/147842018740235/ 

Grubu aracalığı ile ulaşabilirler. 

Bu gruba yanlızca yazarlık yapan ve gerçekten yazmayı 

düşünen arkadaşları almaktayız. Burada çeşitli 

görüşler fikirler tartışılmaktadır. Bunun harici sayfamızı 

takip edenler için girişteki ÖNSÖZ kısmında 

gerekli adresler mevcuttur. 

6. Aşırı yazar bolluğu olmadığı takdirde her yazıyı 

yayınlamaya gayret edeceğiz. Amacımız hem yazan 

hem de bilgili güzel bir gençlik sağlamaktır. Ya benim 

yazım niye yayınlanmadı tarzı soruları üstte belirtmiş 

olduğum isimlere sorabilirsiniz. 

7. Sayfamızda yayınlanmasını istediğiniz yazıları 

inovatifkimyadergisi@gmail.com mail adresine 

göndermeniz rica olunur. Bu mail adresine gönderdiğiniz 

yazılarda bir eksiklik var ise editörlerimiz 

tarafından incelenecektir. Eksik kısımları var ise size 

geri dönüş yapılacaktır. Düzeltmeniz için tavsiyelerde 

bulunulacaktır. Lütfen geri dönüş yapılınca bunu 

kendinizi küçümsemek olarak görmeyin. Amaç daha 

güzel bir dergi çünkü. 

8.Dergimizde konu gönderen arkadaşlar, bazı tarz 

yazılar bazı kişilere verilmiştir. Misal , Ünlü bir 

kimyagerin hayatı ve kimya eğlence tarzı bölümler 

bazı arkadaşlarımıza verilmiştir. Bu konuları özellikle 

isteyenler olmuştur. Ama bu sizin bu konularda yazı 

yazmayacağınız anlamına gelmez. Yazı yazıp gönderirseniz 

illaki yayınlanacaktır. Bir yazar arkadaşımızın 

olur ya işi olur yazamassa, o zaman o yazıyı sizin 

adınız altında ekleriz. Hem dergi zaman kaybetmemiş 

olur. Hem de süreklilik sağlanmış olur. Ayrıca 

aynı konu hakkında birden fazla yazı dergide olursa 

bu seferde dergi amacından sapmış olur. 

10.Dergimize göndereceğiniz yazılar en fazla 6 sayfa 

olabilir. 6 Sayfayı geçmemeye çalışın. Geçen yazılar 

2 bölüm halinde yayınlanabilir. Bu konuda son söz 

hakkı dergi yönetimine aittir. 

11.Dergimize yapacağınız eleştirileri de arkadaşlarımıza 

saygısız bir biçimde değilde ölçülü bir 

biçimde sayfalarda yapmaya dikkat ediniz. Bu işi herkes 

gönüllü yapıyor. Saygıda lütfen kusur etmeyiniz. 

12.Son olarak Dergimizde yazabilecceğiniz konular 

aşağıda listelenmiştir. 

*Akademik Makaleler 

*Endüstriyel Yazılar 

*Üniversite Hayatında Kimya 

*İş Hayatında Kimya 

*Laboratuvar Üzerine 

*Kimya Güvenliği 

13.Bu konulardan baska konular olsun istiyorsanız. 

Edtörlere ve vermiş olduğumuz gruba ulaşabilirsiniz. 

Yazılarımız Kimya içeriği dışına çıkmamaya 

çalışılacaktır. İş hayatı ve okul hayatnda kişisel 

gelişime yönelik ek yazılar olabilir. Bunun hakkında 

da çalışmalar yapılacaktır. 

14. Dergi tasarım ve yönetiminden sorumlu arkadaş 

buraya ek maddeler yapmaya değiştirmeye ve koymaya 

yetkilidir. 

13. Dergiyi okuyanlar bu kuralları kabul etmiş 

sayılırlar. 


Kurucuları

İçindekiler 


8 

AĞIR METALLER 

Kozmetik ve temizlik ürünlerinde kullanılan antibakteriyel... 

AKREDİTE LABORATUVAR İÇİN 17025 

Kalite standartlarının sürekli olarak güncellenmesi... 

13 

18 

PROF. DR. SABRİYE PİŞKİN İLE AYIN RÖPORTAJ 

Kimya Mühendisliği Bölümü – Kimyasal Teknolojiler Ana... 

ATIK VE GERİ DÖNÜŞÜM SEKTÖRÜ 

Merhaba arkadaşlar, uzun bir aradan sonra tekrar sektörler... 

22 

25 

SUYUMUZU KİRLETMEYELİM 

Siz değerli okurlarımıza kasım ayı sayısında suyun tanımI... 

BENİ YEMEK İSTERSEN 

Bu yazıda sizlere meyve ve sebze dünyasından iki tanesini... 

30 

34 

PROSES AKIM ŞEMASI ÇİZİMİ İÇİN FLOSHEET KUL. 

asarım yaparken çizim programlarına, büyük ihtiyaç... 

HER AY 3 WEB SİTESİ 

Her ay sizlere faydalı olacak 3 web sitesi 

39 

40 

KİMYA BULMACA 

Her ay kimya terimlerine aşina olacağınız bulmaca... 

KİMYA BULMACA ÇÖZÜMÜ (GEÇEN AY) 

Geçen ayın bulmaca çözümleri... 

41

Musa KARADAĞ 

Anadolu Üniversitesi 

dengemusa@hotmail.com 

1-Triklosan 

2-PFCs 

3-Ağır Metaller 

4-Stiren 

5-Ftalatlar 

6-Parabenler 

7-Alev Geciktiriciler 

8-BPA/BPS 

9-Formaldehit 

10-Dioksinler 

1-Triklosan: 

Kozmetik ve temizlik ürünlerinde kullanılan antibakteriyel 

ve antimantar ajanlardan biridir. Antibakteriyel sabunlar, 

diş macunu, deodorantlar, kişisel bakım ürünleri, okul 

gereçleri (kalem, hesap makinesi, makas), plastik oyuncaklar, 

temizlik malzemeleri, çamaşır yıkama ürünleri, tekstil 

ürünleri, halılar ve yapıştırıcılarda kullanılabilmektedir. 

Bu kimyasalın; hormonal bozukluklara, kas sisteminde 

bozukluklara, gebelik anomalilerine, cilt, göz ve akciğerde 

tahrişe neden olduğu ileri sürülmektedir. 

2-PFCs: 

Poliflorlu bileşikler olan PFC ’ler; halı, teflon tencere ve 

tavalar, şampuan, diş ipi, oje, boya ve cilalar, temizlik 

ürünleri, elektronik ürünlerde kullanılabilmektedir. Bu 

kimyasalın potansiyel sağlık etkileri şunlardır: Kanser, 

böbrek rahatsızlıkları, tiroit, kalp krizi, karaciğer rahatsızlıkları. 

3-Ağır Metaller: 

Kullandığımız ürünlerdeki sağlığa zararlı ağır metaller; 

antimon, arsenik, berilyum, kadmiyum, krom, kurşun, 

civa, nikel sayılabilir. Bu ağır metallere hava, su, oyuncaklar, 

elektronik ürünler, takılar vb. pek çok yolla maruz 

kalabiliriz. Ağır metaller, başta kanser olmak üzere pek 

çok sağlık problemi ve hastalığa neden olmaktadır. 

8 

İnovatif Kimya Dergisi

3.a-Antimon: 

Oyuncaklar, kıyafetler, boyalar, piller ve plastiklerde bulunabilir. Kalp rahatsızlıkları, 

üreme bozuklukları, solunum rahatsızlıkları, ciltte tahriş, böbrek ve mide 

sorunlarına neden olabilir. 

3.b-Arsenik: 

Elektronik ürünler ve basınçlar işlenmiş tahta ürünlerinde bulunabilir. Arseniğin 

kanserojen olduğu bilinmektedir. 

3.c-Berilyum: 

Televizyonlar, bilgisayarlar, hesap makineleri, elektrik ve elektronik ürünlerinde 

bulunabilir. Akciğer rahatsızlıkları ve kansere neden olabilmektedir. 

3.d-Kadmiyum: 

Piller, metal içerikli oyuncaklar, boyalar, fotovoltaik araçlar ve plastik ürünlerde 

bulunabilir. Bilişsel bozukluklar, akciğer rahatsızlıkları, kanser, böbrek hastalıkları 

ve kemiklerde zayıflığa neden olabilir. 

3.e-Krom: 

Çelik ve metal alaşımları, krom kaplamalar, boya ve pigmentler, deri ve ahşap 

ürünler, tekstiller, fotokopi makinesi tonerlerinde bulunabilir. Akciğer hastalıkları 

ve kanser, gastrointestinal ve nörolojik etkiler ile üreme üzerine etkileri olduğu 

ileri sürülmektedir. 

3.f-Kobalt: 

Alaşımlar, piller, boyalar ve pigmentler (kobalt mavisi), mıknatıslar, lastikler, seramiklerde 

bulunabilir. Akciğer sorunları, ciltte tahriş, tiroit üzerine etkilere neden 

olabilir. 

. 


9

3.g-Kurşun: 

Oyuncaklar, seramik, boyalar, ruj, plastik ürünler, tekstil ürünlerinde bulunabilir. 

Sağlık üzerindeki potansiyel etkileri; beyin ve sinir sistemi hasarları, davranış ve 

öğrenme sorunları, düşük IQ, işitme sorunları, anemi, hipertansiyon, böbrek fonksiyonlarında 

azalma, üreme sorunları olarak sıralanabilir. 

3.h-Civa: 

Piller, boyalar, elektronik ürünler, lamba ve ampuller ile termometrelerde bulunabilir. 

Gelişim sorunları, böbrek rahatsızlıkları, nörolojik rahatsızlıklar, merkezi 

sinir sistemi, gastrointestinal sistem ve solunum üzerine etkileri olduğu söylenmektedir. 

3.i-Nikel: 

Madeni para, takı, nikel kaplamalar, seramik ve pillerde bulunabilir. Kanser, akciğer 

rahatsızlıkları ve alerjik reaksiyonlara neden olduğu ileri sürülmektedir. 

4-Stiren: 

Petrol yan ürünü olan stiren ‘köpük’ olarak da bilinmektedir. Plastik, lastik ve 

reçine yapımında kullanılır. Elde edilen ham maddeler strafor bardak ve gıda 

kapları, köpük ambalajlar, yapı ve ev bakım ürünleri, fiberglas ve yalıtım ürünleri, 

halı, kauçuk ve plastiklerde bulunur. Sağlık üzerindeki potansiyel etkileri; kanser 

(lösemi, lenfoma), karaciğer, böbrek ve dalakta hasar, sinir sistemi rahatsızlıkları, 

solumun ve gözde tahriş, gastrointestinal rahatsızlıklar, görme ve işitme kaybı, 

hafıza ve konsantrasyonda bozukluk olduğu söylenmektedir. 

5-Ftalatlar: 

PVC ürünlerinde, vinil kaplamalar, inşaat malzemeleri, yemek kapları, kişisel 

bakım ürünleri ve parfümlerde bulunabilir. Erkek üreme sistemi üzerinde rahatsızlıklara 

(kısırlık, sperm sayısında azalma, penis malformasyonu) neden olduğu 

bildirilmektedir. 

10 


6-Paraben: 

Kişisel bakım ürünleri, güneşten korunma ürünleri, şampuan, saç kremi, saç şekillendirme 

ürünlerinde bulunabilir. Hormonal bozukluklara (östrojeni taklit etme, 

testosteronu inhibe etme) neden olduğu ileri sürülmektedir. 

7-Alev Geciktiriciler: 

Elektronik ve kanepe, paspas köpük yastıklar gibi plastik içerikli ürünler ile 

yalıtım malzemelerinde sıklıkla kullanılırlar. Sağlık üzerindeki potansiyel etkileri; 

karaciğer, böbrek, testis ve böbrek üstü bezi kanseri şeklinde sıralanabilir. 

8-BPA/BPS: 

Bisfenol A(BPA) geri dönüşüm sembolü ‘7’ ve polikarbon ‘PC’ işaretli plastik 

kaplarda bulunabilir. Fakat tüm geri dönüşüm sembolü ‘7’ taşıyan plastiklerde 

bulunmayabilir. Bunun için ‘BPA içermez’ ibaresi bulunan ürünleri tercih ediniz. 

Konserve kavanozlarının metal kapaklarında aksi belirtilmemişse BPA bazlı astar 

kullanılmış olabilir. BPA ’nın konserve gıdalar, polikarbon plastik ürünler, oyuncaklar, 

bahçe hortumları ve yazar kasa fişlerinde bulunabileceği bildirilmektedir. 

Bisfenol S (BPS) ’nin de yazar kasa fişlerinde bulunabileceği söylenmektedir. BPA 

’nın çocuklarda bilişsel ve davranışsal bozuklara yol açabileceği, hormonal bozukluklara 

yol açarak; prostat üzerine olumsuz etkileri olduğu bildirilmektedir. BPS’ 

de hormonal bozukluklara yol açabilmektedir. 

9-Formaldehit: 

Yaygın olarak losyonlar, duş jeli, şampuan, inşaat malzemeleri ve tekstil ürünlerinde 

bulunabilmektedir. Formaldehitin kanser (burun, boğaz, lösemi), göz, burun, 

boğaz tahrişi, kontakt dermatite neden olabileceği ve astımı tetikleyebileceği 

bildirilmektedir. 


11

10-Dioksinler: 

Dioksinler doğal olarak bulunan bileşikler değildir. Çeşitli endüstriyel faaliyetler 

sırasında oluşur, çevreye zararlı olduğu kadar insan sağlığına da zararlıdır. Dioksinler, 

klor veya brom içeren endüstriyel üretim esnasında veya klor varlığında 

organik bir maddenin yanması sonucu oluşurlar. Metal işleme ve eritme işlemleri, 

örneğin; demir, kurşun, çinko, bakır, magnezyum ve titanyumun eritilerek işlemesi, 

çelik üretimi sırasında dioksinler oluşabilir. Kâğıt hamurunun beyazlatılması 

sırasında klor ve klorlu bileşikler kullanılmaktadır. Kağıt hamurunun pişirilmesi 

sırasında bu klorlu bileşikler dioksinlere dönüşmektedir. PVC, klorobenzen, halojenlenmiş 

difenil eterleri, boya ve pigmentler gibi klorlu bileşikler ile klorun kimyasal 

üretimi sırasında dioksinleri oluşturabilmektedir. Dioksin; çoğunlukla insan 

vücuduna gıdalarla et, süt ve balık ürünlerinin tüketimiyle alınmaktadır. Dioksinlerin 

sebep olduğu başlıca kanser türleri; sindirim, karaciğer ve göğüs kanserleridir. 

Anne karnında bulunan dioksinin fetüse veya plesantaya geçmesi sonucu; 

gelişme bozuklukları, lenfoid ve gonadal atrofi, kloroakne, hepatotoksisite, damak 

yarığı, kusurlu böbrek oluşumu gibi doğuma ait bozukluklar meydana gelebilmektedir. 

Kaynaklar 

http://www.musakaradag.com 

12 


Caner KAVRAZ 

AKREDİTE 

LABORATUVAR 

Karadeniz Teknik Üniversitesi 

m.canerkavraz@gmail.com 

İÇİN 17025 

Kalite standartlarının sürekli olarak 

güncellenmesi ve en iyiye ulaşılmasını 

sağlamak amacıyla çeşitli ulusal ve 

uluslar arası teşkilatlar bulunmaktadır. 

Bu teşkilatlara üye olan bütün birimler, 

kendi ülkelerinde standartlar konusunda 

en yetkili kuruluşlardır. Türkiye’yi 

bu konuda geniş kapsamlı olarak TSE(- 

Türk Standartları Enstitüsü) temsil eder. 

TÜRKAK ve UME de buna benzer kurumlar. 

Bizim bahsettiğimiz akreditasyon 

kısmı, EA(European Acreditation) 

bünyesinde bulunan, TÜRKAK kurumunun 

çalışma alanına giriyor. 

TÜRKAK(Türkiye Akreditasyon Kurumu), 

Türkiye’de bütün laboratuarların 

kalite standartlarının oluşturulmasında 

yetkili ve en yüksek idari otoritedir. 

Temel amacı ülke içinde akreditasyon 

sisteminin oluşturulmasının uygulanmasıdır. 

Bu amaç çerçevesinde başvuru 

yapan kuruluşları talep ettikleri kapsamda 

denetleyerek, bu kuruluşların 

uluslararası standartlara sahip olup olmadıklarını 

belirler. Peki, standartların 


hedeflendiği bu kurumun adında yer 

alan “akreditasyon” ne demektir? Fransızca 

kökenli “denklik” anlamında gelen 

akreditasyon terim olarak; laboratuar, 

muayene ve belgelendirme kuruluşlarının 

ulusal ve uluslararası kabul görmüş 

tekniklere göre değerlendirilmesi, 

yetkinliğinin onaylanması ve düzenli 

aralıklarla denetlenmesi anlamına gelir. 

1999 yılında kurulan TÜRKAK, 2006 

yılında Avrupa Akreditasyon Birliği(E- 

A)’ca denetlenerek laboratuar, muayene 

ve sistem belgelendirme akreditasyonu 

alanında Karşılıklı Tanınma Anlaşması(MLA)’nı 

imzalayarak uluslar arası bir 

akreditasyon kuruluşu haline gelmiştir. 

TÜRKAK, akreditasyon kapsamında, 

eğitimler dahilinde çeşitli sertifikalar 

veriyor. Ben, sizlere TS EN ISO/IEC 

17025 hakkında aldığım temel eğitimin 

de katkısıyla bazı bilgiler vermeye çalışacağım. 

13

17025 belgesi, deney ve kalibrasyon 

laboratuarlarının yeterliliği için genel 

şartlar şeklinde ifade edilen standartların 

belgesidir. Belge bu şartların yerine 

getirilmesi ve TÜRKAK veya başka 

bir akreditasyon kuruluşu tarafından 

denetlenmesi sonucu elde edilir. ISO 

17025’in ISO 9001’den farkı; ISO 9001 

kalite sisteminin uygulanmasını sağlar 

ken, ISO 17025 laboratuvarın uygunluğunu 

sağlar. Aşağıda akredite bir laboratuvar 

olabilmek için gerekli şartları 

başlık halinde derledim. Bu belgede 4. 

yönetim şartları ve 5. teknik şartlar çok 

detaylı bir şekilde inceleniyor. 

14 


Akredite bir laboratuvar oluşturulurken ilk olarak istenilen şey; laboratuvar veya 

laboratuvarın bağlı olduğu kuruluş, yasal olarak sorumlu tutulabilecek bir kuruş 

olmalıdır. Bunun yanı sıra laboratuvarların faaliyeti kapsamında uygun bir yönetim 

sistemi oluşturulmalı, uygulanmalı ve sürdürülmelidir. Yönetim sisteminin 

politikaları, kalite el kitabı adı altında bulundurulmalıdır. Yönetim sistemin etkinliği 

sürekli iyileştirilmelidir. Kalite ve teknik kayıtlar, dökümante edilmeli ve 

belli bir süre bekletilmelidir. Üst yönetim laboratuvar faaliyetlerini düzenli olarak 

gözden geçirmelidir. Aynı şekilde, tutulan kayıtlar da takip ve kontrol edilmelidir. 

Bunlar, yönetim şartlarının sadece birkaçıdır. Teknik şartlarda da bazı önemli noktalar 

bulunuyor. Bunların başında “personel” ile ilgili şartlar, bulunuyor. Laboratuvar 

yönetimince, personel yeterliliği sağlanmalıdır. Örnek olarak belirli görevleri 

yapacak olan personelin, sertifikaya sahip olması gerekebilir vs. Laboratuvarın 

deney ve kalibrasyon olanakları, enerji kaynakları, aydınlatma ve çevre şartları da 

dahil olmak üzere laboratuvar hizmetinin doğru bir şekilde yapılanması gereklidir. 

Cihazlar, yetkili personel tarafından kullanılmadır. Bakım ve kullanımı ise güncel 

talimatlara göre gerçekleştirilmelidir. Kullanılan numune hakkında bilgiler tanımlanmalıdır. 

Sonuçlar rapor haline getirilmelidir. 

Laboratuvarın akredite olması bu şartları yerine getirmesiyle gerçekleşmiyor. 

17025 belgesini elde etmek için akreditasyon kurumu(TÜRKAK) eşliğinde gerekli 

aşamalardan geçilmesi gerekir. 

Bu aşamalar; 

- Başvuru dosyası hazırlanır 

- Akreditasyon kurumunca dosya incelenir ve eksiklerin giderilmesi istenir 

- Denetim tarihi konusunda mutabakat sağlanır 

- Denetçiler doküman incelemesi yapar 

- Saha incelemesi yapılır 

- Doküman ve saha konusunda varsa uygunsuzlukların giderilmesi istenir 

- Denetim raporu, TÜRKAK Yönetim Kurulu’na sunulur 

- Akreditasyon kararı alınır. 

- TÜRKAK Akreditasyon Kuruluşları listesine eklenerek resmi gazeteden yayınlanır 


15

Akredite bir laboratuvar olmanın yararlarından da başlıca bahsedecek olursak; 

- Laboratuvarların test tekrarları bertaraf etme 

- Ulusal ve uluslar arası pazarlarda kabul görme 

- Saygınlık ve ticari üstünlük 

- Müşteri memnuniyeti 

- Cihazların sürekli bakımı ve kontrolü 

- Personelin niteliğinin artması 

Bunları çoğaltabiliriz. 

16 


Temel olarak 17025 ile ilgili bunlardan bahsedebiliriz. Bu temel bilgilerin dışında 

17025 çok geniş kapsam içeriyor. Temel eğitimin dışında laboratuvar dökümantasyon 

yönetimi, laboratuvar iç tetkiki şeklinde eğitimleri de veriliyor. 

Son yıllarda büyük şirketler gerek; Avrupa piyasasında yer almak, gerekse saydığımız 

bu diğer faydaları sağlamak amacıyla akredite laboratuvar oluşturma 

çabası içerisindeler. Çoğu şirket, böyle bir laboratuara sahip olmak istiyor; ancak 

bu böyle bir laboratuara sahip olmanın, maddi yükü çok fazla. İlerleyen zamanlarda 

ülkemizdeki akredite laboratuarların sayısının artacağına ve bu durumun kimya 

sektörünü bir adım yukarıya taşıyacağına inanıyorum. Sizlere bu konuda bir ön 

bilgi niteliğinde birkaç satır oluşturmaya çalıştım. Umarım faydam dokunmuştur… 

Kaynaklar 

http://www.isokalitebelgesi.com/iso_belgeleri_egitim_danismanlik/ISO_17025_ 

akreditasyon_22011/belgesi_nedir_nasil_alinir_1.php 

http://www.turkak.org.tr/TURKAKSITE/Default.aspx 

http://www.consultantiso17025.com/ISO_17025_Accreditation.html 


17

Röportaj 

Merhaba Sevgili Okurlar, 

Elif Nida KILIÇ 

Yıldız Teknik Üniversitesi 

elifnidaklc@gmail.com 

Bu ay ki sayımızda, Elif Nida KILIÇ arkadaşımızın 

çok sayıda buluşun ve ödülün sahibi Kimya Metalurji 

Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü – 

Kimyasal Teknolojiler Ana Bilim Dalı Başkanı ile 

gerçekleştirdiği güzel bir röportaja yer verdik. 

Röportaja geçmeden önce kendisinden biraz söz 

etmek istiyorum. Prof. Dr. Sabriye PİŞKİN; 

1986-2003; Bölüm Başkanlığı Yardımcılığı, 2003; 

Dekan Yardımcılığı, 2003-2004; Bölüm Başkanlığı, 

2004-2010; YTÜ Kimya Metalürji Fakültesi Dekanlığı 

ve halen YTÜ Kimya Metalürji Fakültesi Kimya 

Mühendisliği Bölümü Kimyasal Teknolojiler Ana 

Bilim Dalı Başkanı olarak görevine devam etmektedir. 

Bor teknolojileri, korozyon, enerji ve yakıt 

teknolojileri gibi alanlarda uzmanlıkları bulunan, 

akademik kariyerinde de çok güzel çalışmalara yer 

vermiş bir profesördür. 

Kendisini daha fazla anlatmadan, hayatı ve çalışmaları ile ilgili ayrıntılar için sözü 

Prof. Dr. Sabriye PİŞKİN’e bırakıyoruz. Keyifle yaptığımız bu röportajı keyifle okumanız 

dileğiyle… 

* Bize biraz kendinizden ve çalıştığınız alanlardan bahseder misiniz? 

Lisans-yüksek lisans eğitimimi İTÜ Kimya-Metalurji Fakültesi Kimya Mühendisliği 

Bölümü’nde, doktora eğitimimi İTÜ Maden Fakültesi Jeokimya Anabilim 

Dalı’nda tamamladım. Akademik kariyerime 1975 yılında Galatasaray Üniversitesi’nde 

araştırma görevlisi olarak başladım. 1976-1983 yılları arasında İTÜ’de görevime 

devam ettim. 1986’da YTÜ Kimya-Metalürji Fakültesi, Kimya Mühendisliği 

Bölümü’nde yardımcı doçent olarak göreve başladım. 1991’de doçent, 1996’da profesör 

olarak devam eden akademik hayatıma halen Yıldız Teknik Üniversitesi’nde 

devam etmekteyim. 

Uzmanlık alanlarım Bor Teknolojileri, Mineroloji ve Jeokimya, Malzeme, Korozyon, 

Enerji ve Yakıt Teknolojileri, Atık Değerlendirmedir. 

18 



19

* Bu alanlarda çalışmaya nasıl karar verdiniz? Bu aşamaya gelirken neler 

yaşadınız? 

Günümüz endüstri piyasasındaki rekabet, şirketler için yenilikçi yaklaşımları zorunlu 

kılmaktadır. Ürün kalite ve standartları ile üretim prosesleri iyileştirilmiş, 

yani AR-GE çalışmaları büyük önem kazanmıştır. Burada üniversitelere büyük 

görevler düşüyor. Şirketler ve üniversiteler arasında büyük bir yaklaşım farkı var. 

Şirket ürünü hemen piyasaya sunmak istiyor, üniversite ise gerekli deneyler, analizler 

ve alt yapı oluşturmadan bir ürünün kararını vermiyor. Bu süreç de bazen 

seneleri buluyor. AR-GE bir sabır işidir. Bugüne kadar bilimsel çalışmalarımda 

hiçbir zaman başarısızlığa uğramadım ve hiçbir zaman umutsuzluğa kapılmadım 

çünkü bizim çalışmalarımız varsayım üzerine değil; tamamen uygulama, deneysel 

ve araştırma üzerine kurulmuştur. Ayrıca, laboratuvarlarımızda bulunan ve ürün 

geliştirme aşamasında kullandığımız cihazların validasyon ve kalibrasyonlarının 

periyodik olarak yapıldığı için sonuçlarımızın doğruluğunun arkasındayız. 

* Araştırmacı ve yönetici görevlerini üstlendiğiniz birçok projeniz var. Nedir 

bunlar? 

Danışmanlığını yaptığım 10 tamamlanmış, 13 doktora tezi ve 34 yüksek lisans tezi 

bulunmaktadır. Şimdiye kadar SAN-TEZ, DPT, BOREN ve YTÜ-BAPK tarafından 

desteklenen çok sayıda projenin yürütücülüğünü yaptım. 

Devam eden 1 sanayi projesi ile birlikte 6 YTÜ-BAP projesi bulunmaktadır. 

Bununla beraber şimdiye kadar tamamlanan 2 sanayi projesi, 26 alt projesi ile birlikte 

toplam 4 adet DPT projesi, 9 adet YTÜ-BAPK projesi bulunmaktadır. Bugüne 

kadar 8 kitap, 75 uluslararası makale, 15 ulusal makale, 117 uluslararası bildiri, 60 

ulusal bildiri, 12 uluslararası dergi hakemliğim bulunmaktadır. 

* Çevreci buluşlarınızı sıkça görüyoruz. Bu buluşların doğaya katkıları nelerdir? 

Sağlığımızı tehlikeye sokan çeşitli kimyasal gazlar, solvent buharları ve ülkemizin 

üç tarafı denizlerle çevrilmiş olması nedeniyle; yüksek rutubetten kaynaklanan 

küf ve bakterinin oluşması ile yayılan kötü kokuların tutulmasını sağlayan ekolojik 

ürünlere ihtiyaç duyuluyor. Ayrıca hasta bina sendromu, iç ortamda pek çok rahatsızlığa 

sebep olan yüzyılın en önemli problemlerinden birisidir. Başka yöntemlerle 

uzaklaştırılamayan bileşiklerin bir şekilde tutularak ortamdan alınması gereklidir. 

Ayrıca, yaptığım çalışmalardan da görüleceği gibi, bor atıkları, pirit külü, galvaniz 

çamur, uçucu kül, kırmızı çamur gibi pek çok atığın değerlendirilmesi ile ilgili 

çalışmalarım bulunmaktadır. 

20 


* Başarılarınızın arasında bor yakıtının ayrı bir önemi var sanırım. Özellikle 

bor elementini seçmenizin nedeni nedir? 

Bor elementi ve mineralleri; cam sanayisinden nükleer uygulamalara kadar neredeyse 

gıda hariç, bütün uygulamalarda katkı maddesi olarak kullanılmaktadır. İlave 

edildiği malzemenin termal ve mekanik özellikleri kuvvetlendirdiğinden, borun 

kullanımı ve değerlendirilmesi, üzerinde durulması gereken bir konudur. 

* Ekibinizi nasıl bir araya getirdiniz? 

Lisans çalışmaları itibariyle(2.Sınıf) öğrencilerimi destekledim ve onların başarılı 

birer mühendis olmaları için elimden geleni yaptım. Bu eğitim süreci dahilinde de 

öğrencilerimden çalışma disiplinine sahip olanlar ile araştırma ve geliştirme ruhuna 

sahip olanlarla birebir olarak proje ve tez çalışmalarını gözlemleyerek içlerinde 

grup çalışmasına yatkın ve istekli olanları ekibime dahil ettim. 

* Birçok buluşa imza attınız. Sayısız ödüle sahipsiniz. Bu işin sizce sırrı nedir? 

Çalışmak, çalışmak, çalışmak! 

* Bu alanda çalışmak isteyen genç kimyager ve kimya mühendislerine ne tavsiyelerde 

bulunursunuz? 

Çalıştığınız ortamı eviniz, çalıştığınız kişileri aileniz gibi gördüğünüzde yaptığınız 

işleri benimser ve bu işlerden keyif alırsınız. İşinizden keyif aldığınız zaman da 

başarı kendiliğinden gelecektir. 

* Son olarak eklemek istediğiniz bir şey var mı? 

İnsanlar; ancak sevdikleri işi yaparlarsa mutlu olurlar. Dolayısıyla son olarak mutlu 

ve başarılı olmak için herkesin sevdiği işi yapmasını öneriyorum. 

İnovatif e-Kimya Dergisi olarak Prof. Dr. Sabriye PİŞKİN’e, bize zaman ayırdığı 

ve verdiği bilgilerden dolayı çok teşekkür ediyoruz. 

Röportajı gerçekleştiren Yıldız Teknik Üniversitesi’nden Elif Nida KILIÇ arkadaşımıza 

da bu bilgilerin bizlere ulaşmasındaki emeklerinden dolayı çok teşekkür 

ediyoruz. 


21

Vahit KENAR 

“ATIK VE GERİ 

Sakarya Üniversitesi 

vahitkenar@gmail.com 

DÖNÜŞÜM 

SEKTÖRÜ” 

Merhaba arkadaşlar, uzun bir aradan 

sonra tekrar sektörler hakkında bilgi 

vermeye kaldığımız yerden devam ediyoruz. 

Gelecekte insanı zengin eden ilk 15 

sektörden biride “GERİ DÖNÜŞÜM” 

sektörüdür. Bu sektör, günümüzde olduğu 

gibi gelecekte de sanayileşmenin 

yol açtığı tahribatı en aza indirmek 

için vazgeçilmezdir. Bu sektör, yatırıma 

değer yüksek bir potansiyele sahiptir. 

Atık sektörü; sera gazı emisyonları, 

kentsel katı atıkların, tehlikeli atıkların 

ve tıbbi atıkların yönetim ve bertarafı 

dolayısıyla açığa çıkan emisyonlar ile 

atık su artıma tesislerinden kaynaklanan 

arıtma çamurların oluşumundan ve 

bertarafından kaynaklanan emisyonları 

içermektedir. Günümüzde Entegre Atık 

Yönetimi(EAY) için başlıca 5 ana stratejinin 

aşağıdaki öncelik sırası ile uygulanması 

öngörülmektedir: 

* Atık önleme ve azaltılması(Reduce) 

* Yeniden kullanım(Reuse) 

* Geri dönüşüm(Recycle) 

* Geri kazanım(Recovery) 

* Güvenli depolama 

Türkiye’de yukarıda belirtilen çerçevede 

planlanıp uygulanmış bölgesel ölçekte 

EAY uygulamaları, AB sürecinin de etkisi 

ile özellikle 2004 sonrası belirgin bir 

ivme kazanmıştır. Bu kapsamda öncelikle 

bölgesel düzenli depolama tesislerinin 

yapımı ile önceki düzensiz depolama 

alanlarının ıslahı atık kumbaraları 

ve geri dönüşüm merkezleri üzerinden 

ambalaj atıkları geri kazanımı uygulamaları 

yaygınlaşmaktadır. İstanbul, 

Bursa, Gaziantep ve Ankara’daki bazı 

düzensiz ve düzenli depolama sahalarında 

depo gazının doğrudan yakılması 

veya içten yanmalı motorlar ile elektrik 

enerjisi üretimi yoluyla sera gazı azatlımı 

uygulamaları bulunmaktadır.[1] 

22 


Atık sektörü; başlıca sera 

gazları olan metan(CH₄), 

nitroz oksit(N₂O) ve 

karbondioksit(CO₂) gazlarının 

emisyonuna yol 

açan ana sektörlerden biri 

olarak iklim değişikliği ve 

küresel ısınmada önemli 

rol oynamaktadır. Küresel 

ölçekte, 2004 yılı itibarı 

ile insan kaynaklı 

sera gazı emisyonlarının 

%3’ünün atık sektöründen 

kaynaklandığı tahmin 

edilmektedir.[2] 

Geri dönüşüm sektörü, 

2.Dünya savaşı sonrası 

dünyanın kaynak sıkıntısı 

yaşamasıyla yıldızı parlamış 

ve sunduğu birçok 

avantajla cazibesini giderek 

arttırmıştır. Bu 

sektöre önem veren ve 

yatırım yapan ülkeler, 

yatırımlarının kat ve kat 

fazlasını kısa vadede geri 

kazanmıştır. Plastik, kauçuk, 

demir, çelik, bakır, 

kurşun, kâğıt, cam, elektronik 

atıklar gibi maddelerin 

geri kazanılması ve 

tekrar kullanılması; çevre 

kirliliğini önlemekte, 

doğal kaynakların tüketimini 

azaltmakta, ekonomik 

anlamda büyük tasarruf 

sağlamaktadır. 


Geçtiğimiz aylarda da 

İsveç’in elektrik üretmek 

için yeterli çöplerinin 

kalmadığını, dışarıdan 

çöp ithal etmek zorunda 

kaldıklarını muhtemelen 

medyadan duymuşsunuzdur. 

En ilginci de kişi 

başına en çok suya sahip 

ülkelerden biri olmalarına 

rağmen, kişi başına 

en az su tüketilen ülke 

olmaya çalışıyorlar. Kışın 

günde en fazla dört beş 

saat güneş görmelerine 

rağmen, güneşten en çok 

enerji üreten ülke olmak 

istiyorlarmış. Bununda 

yanında dışkılarını bile 

geri dönüştürme peşindeler. 

Zaten bu konuda 

da uygulamaya geçilen 

çalışmalar mevcut. 

Bu çalışmalardan bazılarına 

şöyle bir göz gezdirelim… 

Yine ömrünü tamamlamış 

lastiklerin bertarafının 

büyük bir sorun haline 

geldiği günümüzde, 

ülkemizde de birkaç firma 

bu konuya el atmış 

vaziyette. Ancak bu firmaların 

şuan ki bertaraf 

yöntemleri, lastikleri 

yakarak veya parçalayarak 

dolgu malzemesi 

olarak kullanımını 

sağlayabilmektedir. 

Oysa ‘’İtalyan Enerji ve 

Sürdürülebilir Kaynaklar 

Ulusal Ajansı’’ tarafından 

yürütülen, TyGRe Projesi 

çerçevesinde hurda 

lastikten silikon karbit 

ve sentetik gaz üretimi 

gerçekleştirilebilmekte, 

böylelikle silikon karbit, 

düşük maliyetle üretilerek 

ekonomiye kazandırılmaktadır. 

23 

Sanergy firması, gelişmekte 

olan ülkelerde hem 

hijyen sağlamakta hem 

de tuvalet atıklarından 

enerji ve gelir elde etmekte. 

Kenya’da barakalarda 

yaşayan sekiz milyon insan, 

hijyen koşullarından 

uzakta yaşıyor. Sanergy, 

Kenya’da yeni bir geri 

dönüşüm modeli kullanarak 

tuvalet atıklarından 

enerji ve gelir elde edilmesini 

mümkün kılıyor. 

Bu projeyi geçtiğimiz 

yıl başlatan Sanergy, hijyen 

için dört aşamadan 

oluşan bir çözüm öneriyor. 

İlk olarak düşük maliyetli 

hijyen merkezleri 

kuruyor. Bunlardan her 

birinde 77 kişiye hizmet 

verecek kapasitede sıcak 

duş ve tuvalet bulunuyor. 

Bu merkezler, daha sonra 

ülkedeki girişimciler 

için franchise sistemiyle 

pazarlanıyor. Girişimciler, 

mikro finansman sağlayan 

bankalarca destekleniyor. 

Tuvalet atıkları, hava 

geçirmez konteynerlar 

da toplanıyor ve her gün 

el arabaları vasıtasıyla 

en yakın işleme tesisine 

gönderiliyor. Kamyonlar 

atıkları ana işletme tesisine 

götürüyor, burada 

atıklar ulusal şebekeye 

satılabilecek şekilde enerjiye 

dönüştürülüyor. 

Dönüştürme işlemi sonucunda 

büyük ya da küçük 

çaplı çiftliklerde kullanılabilecek 

olan organik 

gübre oluşuyor.[3]

Son olarak yerli girişimcilerimizden 

Can Deniz UYSAL arkadaşımızın 

çalışmasından örnek verelim. Metalurji 

Mühendisi Can Deniz UYSAL; 

Türkiye’nin ilk çip ve akıllı kart 

dönüşüm tesisini kurarak başta cep 

telefonlarındaki SIM kartları olmak 

üzere, neredeyse hayatımızın büyük 

bölümünde karşımıza, çıkan çipli kartların 

içinde yer alan altın ve gümüşü 

ekonomiye kazandırmak amacıyla güzel 

bir proje hazırlamıştır. Proje kapsamında 

SIM kartın yanı sıra kredi kartından 

mağaza kartlarına kadar içinde manyetik 

alan veya çip bulunan ve yılda 30 milyonu 

çöpe giden kartlar geri dönüşüme 

alınacak. Ekonomi Bakanlığı’nın da 

destek olduğu çalışmanın pilot uygulamaları 

İstanbul’da başladı. Ayrıca proje 

İstanbul Demir ve Demirdışı Metaller 

İhracatçıları Birliği’nin(İDDMİB), ilk 

kez düzenlediği Metalik Fikirler 1.Ar-Ge 

Proje Pazarı’nda da ödül kazandı.[4] 

Sektörde İstihdam 

Geri dönüşüm sektörü, istihdam konusunda 

önemli bir sektör. Özellikle sektörün 

başlıca aktörleri arasında bulunan, 

sayıları her geçen gün artmakta 

olan yerel yönetimlerin kurmuş olduğu 

tesislerde de Çevre Mühendisliğinin 

yanı sıra çok sayıda Kimyager istihdam 

edilmektedir. Aslında bu sektörün 

geliştirilmesi, AR-GE çalışmalarının 

hız kazanması ve daha da ileri metotların 

geliştirilmesi için biz kimyagerlerin 

bu sektördeki rolü çok önemli yer 

arz etmektedir. Ayrıca bazılarımız çöpe 

para yatırılır mı diye düşünebilir ancak 

girişime çok açık bir alandır. Belki 

biraz kirli görünebilir; ancak yukarıda 

örneklerini verdiğim gibi çok farklı geri 

dönüşüm alanları mevcuttur. Eğer olur 

da ilerde yatırım için bir miktar paranız 

olursa bu alanı mutlaka değerlendirin 

24 

derim. Özellikle organik atıkların geri 

dönüştürülmesi ile ilgili parlak fikirlerim 

ve çalışmalarım mevcut. İlgilenen 

arkadaşlarla bilgi paylaşımına açık olduğumu 

belirtmek isterim. Kısmen ortaklık 

kapısını açık bıraktım sanırım. 

Bir sonraki yazımızda görüşmek üzere 

Sağlıcakla Kalın… 

Kaynaklar 

[1] Türkiye’nin Ulusal İklim Değişikliği 

Eylem Planı’nın Geliştirilmesi Projesi 

Atık Sektörü Mevcut Durum Değerlendirmesi 

Raporu , (2.Taslak ‐ Web, 

Eylül 2010) 

[2] IPCC Guidelines for National 

Greenhouse Gas Inventories. Volume 5: 

Waste. 2006. 

[3] http://isfikirlerivefirsatlari.com/ 

is-fikirleri/yeni-is-fikirleri-is-fikirleri/ 

insan-diskisindan-enerji-ve-gelir-elde-etmek/ 

[4] http://www.sabah.com.tr/ 

Ekonomi/2012/11/06/sim-karttan-altin-cikardi 


İsmail KANBAZ 

Suyumuzu 

Kirletmeyelim 

Çukurova Üniversitesi 

hakverdi76@gmail.com 

Siz değerli okurlarımıza kasım ayı 

sayısında suyun tanımı, özellikleri ve 

insan yaşamı için öneminden bahsetmiştim. 

Bu ay ki konumuzda ise atık 

sulardan bahsedeceğim. Suyun farklı 

amaçlarla kullanılması sonucu oluşan 

atık suların temizlenmesi, uzaklaştırılması, 

endüstri ve şehirlerdeki kullanma 

suyunun temini kullanacağı yerlere 

göre hazırlanmasına kadar önemli bir 

sorundur. İçlerinde suda çözünen tuzların, 

asitlerin, bazların yanı sıra; suda 

çözünmeyen katılar, sıvılar, süspansiyonlar, 

emülsiyonlar ve ayrıca çok çeşitli 

türde zararlı bakteriler bulunmaktadır. 

Günümüzde büyük sorun haline gelen 

atık sulara gelin birlikte göz atalım. 

ATIK SULAR 

Evsel, endüstriyel, tarımsal ve diğer kullanımlar 

sonucunda kirlenmiş veya özellikleri 

kısmen ya da tamamen değişmiş 

sulara atık su denilmektedir. Anayasa 

’nın Çevre Kanunu ’na göre ; ‘’ Atık sular 

önlemsiz olarak doğaya bırakılamaz.’’ 

Evsel atık sular; evler, siteler, konutlar, 

motel ve oteller gibi yerleşim birimlerindeki 

kullanım sonucu oluşan kirli 

kanalizasyon sularıdır. Bu sulardaki 

en büyük kirlilik yüklerini deterjanlar, 

organik maddeler ve yağlar oluşturmaktadır. 

Görüldüğü gibi insan sağlığı için 

önemli olan suyu yine biz kendi ellerimizle 

kirletiyoruz. 

Atık Suların Fiziksel Özellikleri 

Toplam Katı Madde: 

Ortalama olarak evsel atık sular 720 

mg/L toplam katı madde içerir. Toplam 

katı maddenin yaklaşık 500 mg/L ’si 

çözünmüş halde, geri kalanı ise askıda 

katı madde durumdadır. Çözünmüş ve 

askıdaki katılar sabit ve uçucu halde 

olabilir. 

Koku: 

Atık suda bulunan organik maddelerin 

bozulmasıyla oluşan gazlar, kokuya neden 

olmaktadır. Yağlar, petrol ve organik 

çözücüler de atık suyun kokmasına 

neden olur. 

İnovatif Kimya Dergisi 25

Sıcaklık: 

Klorür: 

Genellikle atık su sıcaklığı, kış aylarında 

hava sıcaklığından daha yüksektir. Yaz 

aylarında ise hava sıcaklığından daha 

düşüktür. 

Renk: 

Su renksiz ve kokusuz bir maddedir. 

İçilebilir nitelikte bir suyun renksiz olması 

gerektiğini biliyoruz. Suyun rengi; 

içerisindeki endüstriyel atıklara organik 

ve inorganik bir takım eriyiklere bağlı 

olarak değişkenlik göstermektedir. 

Atık Suların Kimyasal Özellikleri 

Biyokimyasal Oksijen İhtiyacı (BOİ): 

Atık sudaki organik maddelerin biyokimyasal 

oksidasyonu esnasında mikroorganizmalarca 

kullanılan çözünmüş 

oksijen miktarıdır. 

Kimyasal Oksijen İhtiyacı (KOİ): 

Evsel atık sularda klorürlerin belli 

başlı kaynağı insan idrarıdır. Su 

sertliğinin yüksek olduğu yörelerde su 

yumuşatıcılarının kullanılması ile büyük 

miktarda klorür atık suya karışmaktadır. 

Alkalinite: 

Kalsiyum, magnezyum, sodyum, potasyum 

gibi elementlerin hidroksit, karbonat 

ve bikarbonatların varlığından 

veya amonyaktan oluşmaktadır. Atık 

sular genelde alkalidir. 

Azot(N): 

KOİ testi, atık suların organik madde 

içeriğini ölçmek amacıyla yapılır. Atık 

suyun KOİ ’si, BOİ ’sinden daha yüksektir. 

pH: 

Atık sudaki hidrojen iyonu yoğunlaşmasının 

parametresidir. Atık suyun 

pH değeri, biyolojik ve kimyasal arıtma 

işlemlerinin belirlenmesinde önemlidir. 

İçme suyunun pH değeri 6-8 arasında 

deniz suyunun 8, doğal suların 7 ve evsel 

atık suyun ise 7- 8 arasındadır. 

26 

Atık sudaki mikroorganizmalar için bir 

besin maddesidir. Azot yeterli olmadığı 

durumlarda atık suyun arıtılması için 

azot ilavesi gerekebilir. Evsel atık suda 

azot biyolojik arıtım için gerekli miktarda 

vardır. 


Fosfor(P): 

Yine mikroorganizmalar için besin 

maddesidir. Alıcı ortama deşarj edilen 

arıtılmış atık suda fosfor varsa alıcı ortamda 

ötrifikasyona (bitkilerin su içerisinde 

anormal çoğalması) sebep olabilir. 

Kükürt(S): 

Sülfat iyonu, doğal olarak atık suda 

mevcuttur. Sülfatlar, kimyasal olarak 

aneorobik (oksijensiz) koşullarda bakteriler 

tarafından sülfürlere ve hidrojen 

sülfüre (H2S) indirgenir. Daha sonra 

hidrojen sülfüre (H2S) biyolojik olarak 

sülfürik aside oksitlenir. 

yaratılır. Evsel atık sularda, ağır metaller 

ve zehirli elementler bulunmaz. 

Gazlar: 

Evsel atık sularda bulunan gazlar; azot, 

oksijen, karbondioksit, amonyak ve 

metandır. Atık sulardaki oksijen miktarı 

mikroorganizmaların oksijen tüketimi 

sebebi ile çok düşüktür. Atık suda bulunan 

organik maddelerin anaerobik 

parçalanmasının yan ürünlerinden biri 

metan gazıdır. Bu gaz çabuk alev alan 

patlama tehlikesi olan bir gazdır. H2S 

gazının ise toksik etkisi çok fazladır. 

Atık Suların Biyolojik Özellikleri 

Evsel atık sularda bulunan belirgin organizma 

grupları; bitkiler, hayvanlar, 

fungi, protozoa, virüsler, bakteriler ve 

algler gibi mikroorganizmalardır. Evsel 

atık sudaki mikroorganizmaların 

birçoğu, insanlar ve hayvanlar için hastalık 

yapıcı özelliktedir. Koliform bakterileri, 

insan atıklarından kaynaklanan 

kirlenmenin bir göstergesidir. Algler 

de, tat ve koku problemlerine yol açmaktadır. 

Atık suyun arıtımı esnasında 

organik maddeler, bakteriler aracılığıyla 

parçalanmaktadır. 

Ağır Metaller Ve Zehirli Bileşikler: 

Nikel, kurşun, krom, kadmiyum, çinko, 

bakır ve civa gibi ağır metaller ve 

oluşturdukları bileşikler mikroorganizmalar 

için zehirlidir. Bu nedenler atık 

suyun biyolojik arıtımı safhasında sorun 


27

Aşağıdaki resimlerde evsel ve sanayisel atık suların vermiş olduğu kirliliği 

gözlemleyebiliriz. 

Resim 1: Sanayi atık sularının vermiş olduğu genel görünüm 

28 


Resim 2: Evsel Atık sularının vermiş olduğu genel görünüm 

Evet resimlerden de görüldüğü gibi atık su malesef hayatımız için büyük kirlilik ve 

büyük risk taşıyor. 

Son olarak günümüzde nüfus artış oranının artması ve sanayileşmenin çoğalması 

ile birlikte evsel atık su miktarı, gün geçtikçe artmaktadır. Toplu konutlar, askeri 

birlikler, turistik tesisler, fabrika ve sanayi kuruluşları yazlık siteler, mezbahaneler, 

köy ve belediyeler, sosyal tesisler, okullar ve hastaneler evsel atık su oluşturmaktadır. 

Artan atık su kirliliği, günümüz dünyasında küresel ısınmaya neden olmaktadır. 

Küresel ısınma ile birlikte su kaynaklarımız azalmaktadır. Yani biz insanlar; 

yaşam kaynağımız olan suyu kullanıyoruz, hem de doğaya kirletilmiş olarak geri 

veriyoruz. Gelecek nesiller için tehlike oluşturduğumuzun farkında mıyız? Siz 

değerli okuyucularımıza sesleniyorum bu hayatta en önemli şey sudur. Bütün canlılar 

susuz yaşayamaz. O yüzden kendimiz için, insanlık için gelecek nesil için, 

bitki ve hayvanlar için sularımızı kirletmeyelim... 

Resimler ve Görsel Kaynak 

http://docs.google.com/file/d/0B4zLgEn_GsmqSngtWlhJZzdpekk/edit?pli=1 

Su Teknolojisi, Prof.Dr.Hayri Yalçın, Doç.Dr.Metin Gürü, Palme Yayın 

https://www.google.com.tr/search?q=at%C4%B1ksu+ar%C4%B1tma+tesisleri&biw=1024&bih=624&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ei=P8KEUunqFMHcswaUvoCIBA&sqi=2&ved=0CAcQ_AUoAQ#q=at%C4%B1k%20su&tbm=isch&- 

facrc=0%3Bkirli%20su&imgdii=_&imgrc= 


29

Abdulhamit AYDIN 

BENİ YEMEK 

İSTERSEN… 

Çukurova Üniversitesi 

a.aydin1987@gmail.com 

Bu yazıda sizlere meyve ve sebze dünyasından iki tanesini sunarak, içerisinde bulunan 

ilginç isimli kimyasallarını ve sağlığımıza olan faydaları etkilerini paylaşmaya 

çalışacağım. Tanıtacağım meyveler; elma ve muzdur. 

MUZ 

30 


Musacae ailesinin üyesi olan muzlar, 3 ile 8 metre arasındaki yüksekteki ağaçlarda 

yetişirler. Yüzlerce çeşitleri olmasına rağmen temel olarak iki çeşit muz vardır. 

Bunlardan tatlı muz olan (Musa sapienta, Musa nana) ve muz ağacı olan (Musa 

paradisiacal) şeklindedir. Normalde her zaman sarı olarak bildiğimiz tatlı muzlar; 

olgunlaştıklarında kırmızı, pembe, mor ve siyah renklere de dönüşebilirler. Muz 

ağacı çeşidi ise pişirilir ve özünden istifade edilir. Β-Karoten olarak tatlı muzdan 

daha fazla değere sahiptir. 

Bir adet muzda (118 gram) bulunan besinler ve ortalama günlük değerleri 

aşağıdaki tabloda görülmektedir. 

Besin Maddesi 

Günlük değeri 

B6 Vitamini % 21,5 

C Vitamini % 17,1 

Mangan % 16 

Lif % 12,2 

Potasyum % 12 

Kalori (105) % 5 

Kremalı, zengin ve tatlı muzlar; yediden yetmişe herkesin sevdiği bir meyvedir. 

Sporseverler de, potasyum açısından zengin olan bu yüksek enerjili meyveyi 

beğenmektedirler. Muzlar, en iyi potasyum kaynağı olarak bilinen besin maddelerinden 

biridir ve normal kan basıncı ile kalbin işlevi için önemli bir gıda maddesidir. 

Bu özelliğinin yanında kemikleri de koruyucu özelliği mevcuttur. Ayrıca, 

muzda bulunan diğer bileşikler, proteaz enziminin çalışmasına yardım ederek mide 

ülserine karşı koruyucu mukus tabakası oluşturur. Potasyumun yüksek miktarda 

bulunmasından dolayı, ishal yollu vücutta kaybedilen elektrolit için dengelemeye 

yardımcı olur ve ishali durdurucu özelliği vardır. Pektin ve dayanıklı nişasta içermesinden 

dolayı sindirim sistemine de faydası vardır. 

ELMA 

Elmalar çıtırdayan; kırmızı, sarı 

ve yeşil rengiyle yemesine doyum 

olmayan lezzetli bir meyvedir. 

Elmalar, aslında ilginç olmasına 

karşın gül ailesinin üyesi bir gıda 

ürünüdür. Çeşitleri olarak altın ve 

kızıl lezzetli elmalar, Pippins ve 

Granny Smith, Brauburn ve Fuji 

sıralanabilir. 

Bir adet elmada (182 gram) 

besinler ve ortalama gündelik 

değerleri aşağıdaki tabloda 

görülmektedir. 


31

Besin Maddesi 

Günlük değeri 

Resimler ve Görsel Kaynak 

Lif % 17 

C vitamini % 13,9 

Kalori (94) % 5 

Elmalar için şaşırtıcı noktalardan biri, 

içerisinde bol miktarda polifenoller 

bulunmasıdır. Flavonoller açısından 

kersetin elma içerisinde bulunan birincil 

besin gıda maddelerinden biridir. 

Kaempferol ve mirisetin elmanın diğer 

önemli flavonollerindendir. Klorojenik 

asit, elmadaki birincil fenolik asitlerdendir 

ve elma içerisinde bolca bulunmaktadır. 

Elmanın kızıllığı ise, bolca 

bulunan antosiyanin maddesinden kaynaklanmaktadır. 

Kateksin polifenoller 

açısından ise elmada en fazla epikateksin 

besin maddesi bulunur. Floridzin 

flavonoidi (kanamaya karşı kullanabilen 

madde grupları) yaklaşık % 98 oranında 

elma tohumunda bulunmaktadır. 

Elmanın faydalarını sıralayacak olursak; 

•Antioksidan faydalı özelliği sayesinde 

akciğer kanseri riskini azaltır. 

•Elma alımıyla beraber toplam kolesterol 

ve LDL-kolesterol seviyesinde düşmeler 

yaşanır. 

•Glukoz absorbsiyonunu azaltarak 

vücuttaki karbohidrat sindirimini 

kolaylaştırır. 

•Pankreasta bulunan insulin hormonun 

dengesinin ayarlanmasına yardımcı olur. 

•Astım hastalığına yakalanma riskini en 

az düzeye düşürür. 

•Yaşlıların korkulu rüyalı hastalıklarından 

biri olan Alzheimer’den korunmak 

için de elma tüketilmesi önerilmektedir. 

•http://www.whfoods.com/genpage. 

php?dbid=15&tname=foodspice 

•Auclair S, Chironi G, Milenkovic D 

et al. The regular consumption of a 

polyphenol-rich apple does not influence 

endothelial function: a randomised 

double-blind trial in hypercholesterolemic 

adults. Eur J Clin Nutr. 2010 Aug 

4. [Epub ahead of print]. 2010. 

•Barbosa AC, Pinto MD, Sarkar D et al. 

Varietal Influences on Antihyperglycemia 

Properties of Freshly Harvested 

Apples Using In Vitro Assay Models. J 

Med Food. 2010 Sep 27. [Epub ahead of 

print]. 2010. 

•Bazzano LA, He J, Ogden LG, Loria 

CM, Whelton PK. Dietary fiber intake 

and reduced risk of coronary heart disease 

in US men and women: the National 

Health and Nutrition Examination 

Survey I Epidemiologic Follow-up 

Study. Arch Intern Med. 2003 Sep 

8;163(16):1897-904. 2003. 

•Boyer J and Liu RH. Apple phytochemicals 

and their health benefits. 

Nutr J. 2004 May 12;3(1):5. 2004. 

PMID:15140261. 

•Carrasco-Pozo C, Gotteland M and 

Speisky H. Protection by apple peel 

polyphenols against indometacin-induced 

oxidative stress, mitochondrial 

damage and cytotoxicity in Caco-2 cells. 

J Pharm Pharmacol. 2010 Jul;62(7):943- 

50. 2010. 

•Cho E, Seddon JM, Rosner B, Willett 

WC, Hankinson SE. Prospective 

study of intake of fruits, vegetables, 

vitamins, and carotenoids and risk of 

age-related maculopathy. Arch Ophthalmol. 

2004 Jun;122(6):883-92. 2004. 

PMID:15197064. 

32 


•Consumers Union of United States, Inc. Do you know what you’re eating? An 

analysis of US government data on pesticide residues in foods. Consumers Union 

of United States, Inc. Edward Groth III, PhD, Project Director, Charles M. Benbrook, 

PhD, Consultant, Public Service Projects Department, Technical Division. Feb 

1999. 1999. 

•Cutler GJ, Nettleton JA, Ross JA et al. Dietary flavonoid intake and risk of cancer 

in postmenopausal women: The Iowa Women’s Health Study. Int J Cancer. 2008 

August 1; 123(3): 664–671. 2008. 

•Dai Q, Borenstein AR, Wu Y, Jackson JC, Larson EB. Fruit and vegetable juices 

and Alzheimer’s disease: the Kame Project. Am J Med. 2006 Sep;119(9):751-9. 

2006. PMID:16945610. 

•Davis PA, Polagruto JA, Valacchi G, Phung A, Soucek K, Keen CL, Gershwin ME. 

Effect of apple extracts on NF-kappaB activation in human umbilical vein endothelial 

cells. Exp Biol Med(Maywood). 2006 May;231(5):594-8. 2006. PMID:16636308. 

•Flood-Obbagy JE and Rolls BJ. The effect of fruit in different forms on energy 

intake and satiety at a meal. Appetite. 2009 April; 52(2): 416–422. 2009. 

•Graziani G, D’Argenio G, Tuccillo C et al. Apple polyphenol extracts prevent 

damage to human gastric epithelial cells in vitro and to rat gastric mucosa in vivo. 

2005 February; 54(2): 193-200. doi: 10.1136/gut.2004.046292. 2005. 

•http://www.whfoods.com/genpage.php?tname=foodspice&dbid=7 

•Ensminger AH, Esminger M. K. J. e. al. Food for Health: A Nutrition Encyclopedia. 

Clovis, California: Pegus Press; 1986. 1986. PMID:15210. 

•Hills BA, Kirwood CA. Surfactant approach to the gastric mucosal barrier: Protection 

of rats by banana even when acidified. Gastroenterology 1989;97:294-303. 

1989. 

•Rabbani GH, Teka T, Saha SK, Zaman B, Majid N, Khatun M, Wahed MA, Fuchs 

GJ. Green banana and pectin improve small intestinal permeability and reduce 

fluid loss in Bangladeshi children with persistent diarrhea. Dig Dis Sci. 2004 

Mar;49(3):475-84. 2004. PMID:15139502. 

•Rao NM. Protease inhibitors from ripened and unripened bananas. Biochem Int 

1991 May;24(1):13-22. 1991. 

•Rashidkhani B, Lindblad P, Wolk A. Fruits, vegetables and risk of renal cell 

carcinoma: a prospective study of Swedish women. Int J Cancer. 2005 Jan 

20;113(3):451-5. 2005. PMID:15455348. 

•Sanchez-Monge R, Blanco C, Diaz-Perales A, et al. Isolation and characterization 

of major banana allergens: identification as fruit class I chitinases. Clin Exp Allergy 

1999 May;29(5):673-80. 1999. 

•Sellmeyer DE, Schloetter DE, Schloetter M et al. Potassium citrate prevents urine 

calcium excretion and bone resorption induced by a high sodium chloride diet. J 

Clin Endo Metab 2002;87(5):2008-12. 2002. 

•Wood, Rebecca. The Whole Foods Encyclopedia. New York, NY: Prentice-Hall 

Press; 1988. 1988. PMID:15220. 

•http://www.sanalrisk.com/wp-content/uploads/Elaman%C4%B1n-Faydalar%C4%B1.jpg 

•http://www.gonlumungulu.com/modules/Resim_Galerisi/resimler/muz_muz_Resimleri.jpg 


33

Yavuz Selim KART 

Proses Akım 

Şeması Çizimi 

için Flosheet 

Cumhuriyet Üniversitesi 

kim_muhselim@hotmail.com 

Kullanımı 

Tasarım yaparken çizim programlarına, büyük ihtiyaç duyuluyor. Bunun için 

birçok program mevcut ve yeri geldikçe birçoğunu üslubumca sizlere anlatmaya 

gayret edeceğim. Bu ay anlatacağım çizim programımızın ismi “Flosheet” olarak 

geçiyor. Kimin yaptığını bilmediğimiz bu program, oldukça güçlü yönlere sahiptir. 

İlk önce programımızı şöyle bir tanıyalım. Programımızı kurmaya gerek duymadan, 

program içinde bulunan Flosheet ikonununa tıklayarak kolayca çalıştırabiliriz. 

Program açıldığında ise şöyle bir sayfa ekranımıza geliyor. 

34 


Yukarıdaki resimde, şekilleri çizeceğimiz alanı ve araç kutularını görmekteyiz. 

Akım şemamızı burada oluşturacağız. Bu resim içindeki araç kutularını, iyice irdeleyelim. 

Bu işlemi yaparken de aşağıdaki resim üzerinden anlatalım. 

Resimde her bir kısım, ayrıntılı olarak gözükmektedir. Programımız içerik olarak 

ise şu kısımlardan oluşmaktadır. 

1-) Proses Ekipmanları 

2-) Yardımcı Ekipmanlar 

3-) Vana ve Boru Teçhizatı 

4-) Analog Kontrol 

5-) Dijital Kontrol 

6-) Ekleme ve bölüm içeriklerini ayarlayabileceğiniz kısım 

7-) P ve I Diyagram 

8-) Analog Sistem 

9-) Dijital Sistem 

Bu bölümün içeriğinden bir seçim yapacaksınız ve yan tarafında bulunan “Equipment” 

kısmından ise seçtiğiniz kısımları görebilirsiniz. Zaten “Layer”dan seçtikten 

sonra, “Şema Seçme Alanı”nda da seçilen kısımlar ve şekiller ayrıntılı olarak 

gözüküyor. “Text” kısmında, yazacağınız yazıların şekillerini ve büyüklüklerini 

ayarlayabilirsiniz. “Page” kısmında ise, çizdiğiniz şekile yakınlaşabilir ve uzaklaşabilirsiniz. 

“Page”in yanındaki araç kutumuzda ise “Options” kısmı bulunmaktadır. 

Burada da çizim şemamız noktalı mı olsun renkli bir sayfamız mı olsun vb. gibi 

tercihlerimizi ve daha birçok şeyi isteğimiz doğrultusunda ayarlayabiliriz. 

Şimdi, bu programda hangi ekipmanlar var ona bir göz atalım.Ben sadece 2 temel 

ekipmanı göstereceğim. Diğerleri, sadece eklenti tarzı ufak şeylerdir. Temel ekipmanlar, 

“Proses Ekipmanları” ve Yardımcı Ekipmanlar” olarak ikiye ayrılır. 


35

“Proses Ekipmanları” yukarıdaki şekildeki gibidir. 

36 


“Yardımcı Ekipmanlar” kısmında ise aşağıdaki kısımlar bulunmaktadır. 

Kısımları tanıdığımıza göre artık nasıl şekil çizilir onu öğrenelim. Şekilleri seçtikten 

sonra, boş alan üzerine tıklayarak şekillerimizi çiziyoruz. Şema alanında 

görülen kalem işareti ile şekillerimizi birleştiriyoruz. Şeklin hangi yöne gittiğini 

belirtmek için kalem şeklinin altındaki işareti kullanıyoruz. Yönünü ise şemanın 

üzerinde bulunan aşağı-yukarı ve sağ-sol işaretleri ile belirliyoruz.Bu yön işlemini 

şemalarda da kullanarak yön tayin edebiliriz. Silmek için ise şekil üzerine gelip 

sağa tıklamanız yeterlidir. 


37

Bu, örnek olması açısından çizdiğim basit bir şekildir. Basit gibi görünebilir; ancak 

ayrıntılı ve dikkatli çizerseniz oldukça sağlam şekiller çıkar. Çizdiğimiz şekilleri 

ise resim şeklinde kaydetme olanağımız yok; ama şekilleri “Print Screen” şeklinde 

kaydedebilirsiniz. Bu şekilde kayıt, tasarımda kullanırken gereklidir. Ancak şekli 

daha sonra düzenlemek istiyorsanız, “File-Save-Kayıt edeceğiniz yeri seçin” adımlarını 

izledikten sonra da kaydedebilirsiniz. 

Bu aylık anlatacaklarım bu kadar sevgilerimle… 

Kaynaklar 

Resimleri ve yazıyı hiçbir yerden yararlanmadan sadece programı kullanarak elde 

ettim. 

38 


İNOVATİF 


Yararlı Siteler 

Google’a Kimya yazdığımızda karşımıza çıkan yararlı bir 

site .Sitede neler var şöyle bir inceleyelim. Ocak 2013’ten 

beri her ay kimyayla ilgili güncel bilgiler vermekte olan 

güzel bir site. Sitede ayrıca kimyayla ilgili makaleler, yapılan 

araştırmalarla ilgili yazılar, önemli kimya haberleri ve ev 

ortamında yapılabilecek çeşitli deneylerin videoları da yer 

almaktadır. Kesinlikle ilginizi çekecek , bilginize bilgi katacak 

bir site incelemenizi tavsiye ediyorum 

http://www.altustkimya.com 

Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Kimya Bölümü sitesi. 

Siteyi ilk açtığımızda bölüm sitesi gibi gözükmesine rağmen 

içindeki kimya ile ilgili ders notları öğrenci arkadaşlarımız 

için çok iyi bir kaynak.Sitede neler var bir bakalım.Laboratuvar 

el kitapları, Laboratuvar dersleri için kaynak 

dökümanlar, teorik dersler için dökümanlar ve genel 

kimya, analitik kimya,endüstriyel kimya dersleri için soru 

bankaları mevcuttur. Bunun yanı sıra kimyagerlik mesleği 

ile ilgili faydalı sitelere de yer verilmiş. Not sıkıntısı olan 

arkadaşlara öneriyorum. 

http://kimya.bilecik.edu.tr 

Bu ay anlatacağım son web sitesi ise daha çok kimya 

mühendisi olan veya kimya mühendisliği okumakta olan 

arkadaşlarımızın yararlanabileceği bir site.Bu sitede neler 

var şöyle bir göz gezdirelim.Siteyi ilk açtığımızda karşımıza 

forum sayfası,kimya mühendisleri için yararlı dökümanlar, 

kimya ile ilgili makaleler,son dakika kimya haberleri çıktığını 

görmekteyiz.Ayrıca sitede birçok kongre,seminer ve 

etkinlik haberlerini içeren duyuru bölümü de yer almaktadır. 

İyi incelemeler diliyorum. 

http://taner.balikesir.edu.tr/dersler.php 


39

İNOVATİF 


Kimya Bulmacasi 

1 2 

3 

4 

5 

6 

7 

8 

9 

Soldan Saga 

1. 02-2 iyonunu oksit bilesiktir. 

3. Atomun çekirdeginde bulunan ve kütlesi yaklasik 1 akb 

olan yüksüz tanecik. 

4. Atomun çekirdeginde bulunan kütlesi 1 akb'lik +1 yüklü 

atom alti parçaciklari. 

5. Degismeyen madde miktari. 

7. Karisimi olusturan maddeleri fiziksel yöntemlerle 

ayristirma. 

8. Çözeltide çözünmüs olan göreceli madde miktardir.Düsük 

konsantrasyonlu çözeltilere seyreklik yüksek 

konsantrasyonlu çözeltilere de derisik çözelti denir. 

9. Bir sivinin buhar basincinin ortam basincina esit olmasi. 

Yukaridan Asagiya 

2. Kimyasal reaksiyondaki giren maddelerle, ürünler 

arasindaki iliski. 

6. Termal iliski içindeki maddeler arasinda meydana gelen isi 

akisini tanimlayan fiziksel özellik. 

7. Bir elementin tüm kimyasal özelliklerini gösteren en 

küçük parçasidir. 

40 


İNOVATİF 


Geçen Ayın Çözümü 

Kimya Bulmacasi 

3 

S 

1 

K 

A 

2 

H 

T O 4 K I Y O M E T R I 

Y A D 

O L R 

N K 5 M I N E R A L 

8 

K 

10 

H 

O 

J 

E 

6 H 

7 

B 

O N S A N T R A S Y O N 

C 

I 

M 

9 

B 

R 

O 

M 

T 

I L E S I K 

i Z L A N D i R i C i 

T 

E 

Soldan Saga 

3. Kimyasal reaksiyondaki giren maddelerle, ürünler 

arasindaki iliski. [STOKIYOMETRI] 

5. Belli bir formülü olan dogada saf halde bulunan metal 

bilesigi. [MINERAL] 

8. Çözeltide çözünmüs olan göreceli madde 

miktardir.Düsük konsantrasyonlu çözeltilere seyreklik 

yüksek konsantrasyonlu çözeltilere de derisik çözelti 

denir. [KONSANTRASYON] 

9. Iki ya da daha fazla cins elementin belirli oranlarda 

birlesmesinden olusan saf madde. 

[BILESIK] 

10. Elektron, proton ve alfa parçacigi gibi yüklü 

parçaciklara çok yüksek kinetik enerji kazandiran alet. 

[HiZLANDiRiCi] 

Yukaridan Asagiya 

1. Pozitif (+) yüklü iyon [KATYON] 

2. Kristal yapisinda belirli miktarlarda su molekülü içeren 

bilesiklerdir. [HIDRAT] 

4. Filiz yapan 6A grubu elementleri [KALKOJEN] 

6. Maddenin uzayda kapladigi bosluk. [HACIM] 

7. Açik hava basincini ölçmek için kullanilan düzenek. 

[BAROMETRE] 


41

İNOVATİF 


Bende Yazmak İstiyorum 

Dergide bende yazmak istiyorum benim de 

yazılarım olsun diyorsanız. 

***Yazacağınız konuyu belirleyin. (Kimya içeriği olan herhangi bir konu olabilir) Örnek: Polimerden 

ya da organikten bir konu ya da sanayide gördüğünüz bir şey ile ilgili bir konu. Kendi cümleleriniz 

ile olması şart. Alıntı alıyorsanız kesinlikle kaynak belirtmelisiniz. 

***Konuda kullanılan resimlerin kaynakları belirtilmeli. 

***Yazılar kesinlikle facebook üzerinden bizlere gönderilmemeli. Çünkü bu oldukça işimizi zorlaştırıyor. 

Yazılar inovatifkimyadergisi@gmail.com adresine gönderilmeli. 

***Dergi editörlerimiz olan 

Ayşe Emir, Caner Kavraz,Gültekin Özdemir,Ebru Çetinkaya 

arkadaşlarımıza ulaşması gerekmektedir. 

***Yazıları gönderdikten sonra kendiniz ile ilgili bilgileri de mail ile bize göndermelisiniz. Yoksa 

yazınız yayınlanmayacaktır. 

***Ad Soyad 

Ulaşılabilecek Mail Adresi(Hızlı ulaşılabilecek sık kullanılan bir mail olmalı) 

Bitirdiğiniz ya da okumakta olduğunuz Üniversite İsmi 

Dergiye koyabileceğimiz türden bir profil resminiz. 

***Ocak 2014 ayı sayısı için yazılarınızın son teslim tarihi. 20 Aralık 2013 dür. 

Her ayın son yazım tarihi 20. de bitecektir. 20. den sonra göndereceğiniz yazılar 

Bir sonraki ay yayınlanacaktır. 

***Ve son olarak kopyala-yapıştır ile yazıyı ben yazdım gönderiyorum derseniz yazınız kesinlikle 

yayınlanmaz. Bu şekilde yazı olmaz. Böyle uyanıklık yapıp kolaya kaçmak fark edilmeyecek bir şey 

değil. Sonuçta yazılarınızı okunuyor araştırılıyor. Bir şeylere emek verip orjinal şeyler çıkarırsanız 

rağbet görürsünüz. Lütfen bu konulara dikkat edelim. 

***Yazılarınızı word dosyası halinde maile atacaksınız. Resimleriniz varsa da konu içinde aralarda 

en az bir tane resim olsun. Fikir düşünce tarzı kimya sektöründe sorun yazıları çözüm yazılarında 

olmayabilir ama diğer konularda en az bir tane olmalı çünkü görsellik yazıya çok şey katıyor. 

***Şimdilik aklımıza gelenler bunlar sorun olursa eklemeler-çıkarmalar yaparız. 

***İnovatif Kimya Dergisi gönderdiğiniz yazıların yayınlanıp yayınlanmaması hakkını elinde tutar.

İnovatif Kimya Dergisi Sayı 5

PDF'lerinizi Online dergiye dönüştürün ve gelirlerinizi artırın!

Delete template?

Save as template ?