02.04.2017 Views

İnovatif Kimya Dergisi Sayı 44

İnovatif Kimya Dergisi Sayı 44

İnovatif Kimya Dergisi Sayı 44

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Peki nedir keratin?<br />

Keratin, bazı ökaryotik hücrelerde bulunan, ipliksi<br />

bir yapısal proteindir. Keratin filamentleri yapısal<br />

olarak çok sağlamdırlar ve suda çözünmezler.<br />

Keratin proteinin alfa ve beta olmak üzere 2 çeşidi<br />

vardır. Saçlarda α-keratin yoğunlukta bulunur.<br />

α-keratin de yapısında, kükürtlü aminoasit olan<br />

sistein’den bol miktarda bulundurur. Sistein<br />

aminoasitlerinin yan zincirlerinde bulundurdukları<br />

tiyol grupları okside olarak iki sistein arasında<br />

disülfit bağı oluşturabilir. Bu bağ, proteinleri<br />

oluşturan aminoasit zincirlerinin çapraz<br />

bağlanmasını sağlar. Bu nedenle sistein, keratin<br />

proteininin üç boyutlu yapısının oluşturulmasında<br />

belirleyici rol oynar. Nasıl mı? Sisteinler arası<br />

oluşan kovalent karakterdeki disülfit bağları (-SS-)<br />

saçın kıvırımlı hale gelmesini sağlar. Yani genelleme<br />

yapmak istersek disülfit bağları ne kadar çok ve<br />

yoğunsa saçlar da o kadar kıvrımlı olur.<br />

Saçlarımızın şeklinin nereden geldiğini öğrenmiş<br />

olduk. Fakat saçlarımız hep olduğu gibi kalmaz.<br />

Biz insanlar, değişikliği severiz. Hatta özellikle<br />

kadınlar, en ufak moral bozukluğunda direk<br />

saçlarında değişim yapmak isterler. Eski çağlardan<br />

beri de saçlarını değiştirmek için farklı yöntemlere<br />

başvururlar. Şimdilerde kalıcı bir saç dalgası elde<br />

etmek kolay bir işlemdir. Kuaförde veya evde çok<br />

rahat uygulanabilir. Fön çekmek, maşa yapmak,<br />

perma gibi bir çok yöntem var bunun için.<br />

Düz bir saçı kıvırcık hale getirmek, proteinin<br />

doğallığını bozma(denatürasyon) ve yeniden<br />

doğallaştırma(renatürasyon) işleminin pratik bir<br />

uygulamasıdır. Peki bunu yaparken nasıl bir kimyasal<br />

işlem uygulanıyor?<br />

Önce düz saçtan başlanarak disülfit bağları sülfhidril<br />

gruplarına (-SH) indirgenir. Bu sırada uzun<br />

protein zincirleri arasındaki çapraz bağlar kırılır.<br />

İndirgenmiş hale gelen saç, artık şekillendiricilerle<br />

istenen şekle sokulabilir.<br />

Daha sonra indirgenmiş ve yeniden düzenlenmiş<br />

saç, yeniden disülfit bağları oluşturmak üzere bir<br />

yükseltgenle muamele edilir. Yeni disülfit bağları<br />

başlangıç konumundan farklı pozisyonda oluştuğu<br />

için verilen şekli korur ve yeni bir saç modeli elde<br />

edilmiş olur.<br />

Aynı şekilde kıvırcık saça da düz fön çekmeye<br />

çalıştığımızda, saça yoğun bir ısı uygulanır. Isıyla<br />

beraber keratin yapısındaki disülfit ve hidrojen<br />

bağları yıkılır.<br />

Disülfit bağları, renatüre proteinlerin farklı<br />

pozisyonlarında oluşmasına rağmen, saç<br />

48<br />

keratinlerinin herhangi bir özel işlevi olmadığından<br />

ortada biyolojik bir sonuç yoktur. “Kalıcı” kelimesi<br />

sadece indirgen ve yükseltgen maddelerle muamele<br />

edilen saç kısmı için geçerlidir. Dalgalı saçlar, yeni<br />

çıkan ve bu kimyasal maddelerle işlem görmemiş<br />

keratinlerin, eskilerinin yerini almasına kadar devam<br />

eder.<br />

Saça yapılan bu işlemlerin sık uygulanması ve saça<br />

çok fazla ısı uygulanması sonucu saçta kalıcı hasarlar<br />

oluşabilir, saç eski haline dönemeyebilir ve saç yapısı<br />

zarar görebilir.<br />

Kaynaklar :<br />

1. Organik <strong>Kimya</strong>, Hart Craine Hart<br />

2. Genel <strong>Kimya</strong>, Chang and Goldsby (Palme<br />

Yayıncılık, 2014)<br />

3. https://tr.wikipedia.org

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!