You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Peki nedir keratin?<br />
Keratin, bazı ökaryotik hücrelerde bulunan, ipliksi<br />
bir yapısal proteindir. Keratin filamentleri yapısal<br />
olarak çok sağlamdırlar ve suda çözünmezler.<br />
Keratin proteinin alfa ve beta olmak üzere 2 çeşidi<br />
vardır. Saçlarda α-keratin yoğunlukta bulunur.<br />
α-keratin de yapısında, kükürtlü aminoasit olan<br />
sistein’den bol miktarda bulundurur. Sistein<br />
aminoasitlerinin yan zincirlerinde bulundurdukları<br />
tiyol grupları okside olarak iki sistein arasında<br />
disülfit bağı oluşturabilir. Bu bağ, proteinleri<br />
oluşturan aminoasit zincirlerinin çapraz<br />
bağlanmasını sağlar. Bu nedenle sistein, keratin<br />
proteininin üç boyutlu yapısının oluşturulmasında<br />
belirleyici rol oynar. Nasıl mı? Sisteinler arası<br />
oluşan kovalent karakterdeki disülfit bağları (-SS-)<br />
saçın kıvırımlı hale gelmesini sağlar. Yani genelleme<br />
yapmak istersek disülfit bağları ne kadar çok ve<br />
yoğunsa saçlar da o kadar kıvrımlı olur.<br />
Saçlarımızın şeklinin nereden geldiğini öğrenmiş<br />
olduk. Fakat saçlarımız hep olduğu gibi kalmaz.<br />
Biz insanlar, değişikliği severiz. Hatta özellikle<br />
kadınlar, en ufak moral bozukluğunda direk<br />
saçlarında değişim yapmak isterler. Eski çağlardan<br />
beri de saçlarını değiştirmek için farklı yöntemlere<br />
başvururlar. Şimdilerde kalıcı bir saç dalgası elde<br />
etmek kolay bir işlemdir. Kuaförde veya evde çok<br />
rahat uygulanabilir. Fön çekmek, maşa yapmak,<br />
perma gibi bir çok yöntem var bunun için.<br />
Düz bir saçı kıvırcık hale getirmek, proteinin<br />
doğallığını bozma(denatürasyon) ve yeniden<br />
doğallaştırma(renatürasyon) işleminin pratik bir<br />
uygulamasıdır. Peki bunu yaparken nasıl bir kimyasal<br />
işlem uygulanıyor?<br />
Önce düz saçtan başlanarak disülfit bağları sülfhidril<br />
gruplarına (-SH) indirgenir. Bu sırada uzun<br />
protein zincirleri arasındaki çapraz bağlar kırılır.<br />
İndirgenmiş hale gelen saç, artık şekillendiricilerle<br />
istenen şekle sokulabilir.<br />
Daha sonra indirgenmiş ve yeniden düzenlenmiş<br />
saç, yeniden disülfit bağları oluşturmak üzere bir<br />
yükseltgenle muamele edilir. Yeni disülfit bağları<br />
başlangıç konumundan farklı pozisyonda oluştuğu<br />
için verilen şekli korur ve yeni bir saç modeli elde<br />
edilmiş olur.<br />
Aynı şekilde kıvırcık saça da düz fön çekmeye<br />
çalıştığımızda, saça yoğun bir ısı uygulanır. Isıyla<br />
beraber keratin yapısındaki disülfit ve hidrojen<br />
bağları yıkılır.<br />
Disülfit bağları, renatüre proteinlerin farklı<br />
pozisyonlarında oluşmasına rağmen, saç<br />
48<br />
keratinlerinin herhangi bir özel işlevi olmadığından<br />
ortada biyolojik bir sonuç yoktur. “Kalıcı” kelimesi<br />
sadece indirgen ve yükseltgen maddelerle muamele<br />
edilen saç kısmı için geçerlidir. Dalgalı saçlar, yeni<br />
çıkan ve bu kimyasal maddelerle işlem görmemiş<br />
keratinlerin, eskilerinin yerini almasına kadar devam<br />
eder.<br />
Saça yapılan bu işlemlerin sık uygulanması ve saça<br />
çok fazla ısı uygulanması sonucu saçta kalıcı hasarlar<br />
oluşabilir, saç eski haline dönemeyebilir ve saç yapısı<br />
zarar görebilir.<br />
Kaynaklar :<br />
1. Organik <strong>Kimya</strong>, Hart Craine Hart<br />
2. Genel <strong>Kimya</strong>, Chang and Goldsby (Palme<br />
Yayıncılık, 2014)<br />
3. https://tr.wikipedia.org