You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
UluğBey’inyaşadığıdönemehitabenbüyükbirinsanolmasınınfarklımevzularıdavardır.<br />
Hükümdarlığıboyuncapekçokmedreseaçtırması,SemerkandRasathanesininkurdurulmasına<br />
öncülüketmesi,çeşitlirasataletleriüzerindeçalışmasıveilmieserleribunlardanbazılarıdır.Uluğ<br />
Bey’inendikkatçekeneseriise‘UluğBey’inZiyci’adlıeseridir.Kırksekiztakımyıldızıiçerisindeki<br />
1018yıldızınkoordinatınıgerçeğeyakınbirşekildetespitetmişvebunlarıYıldızlarKitabı’nda<br />
toplamıştır.Aynızamandadünyamerkezlibirgezegenhareketsistemideoluşturmuştur.<br />
UluğBey’inhükümdarlığısırasındaSemerkand'daeğitiminisürdürmüşbirdiğerastronomi<br />
alimiise,adınısıkduyduğumuzAliKuşçu’dur.AliKuşçu,odevrinbüyükalimlerindendersler<br />
almış,aldığıdersleronayeterligelmeyinceçeşitlihocalarıntoplandığıKirman’agitmiştir.<br />
BuradaeğitiminedeğerkatarakçalışmalarüzerineyoğunlaşmışveAy’ınhareketlerini<br />
gözlemlemiştir.BununlaalakalıHal-ülEşkal-ilKamer(Ay’ınSafhalarınınAçıklanması)adlı<br />
eserikalemealmıştır.<br />
BirsüresonraSemerkand’ageridönenAliKuşçu’ya,rasathanedemüdürlükgöreviverilmiştir.<br />
Buradatalebelereeğitim vermiş,çalışmalarınısürdürmüştür.YazdığıRisalefi’l-Fethiyeeserinde,<br />
ekliptiğinderecesinihesapetmiştir.Kendisi,gerçekhesabı23°27’olaneğimi23°30’17”bularak<br />
zekakudretinibelietmiştir.<br />
OsmanlıdabirbaşkarasathaneyikurankişiiseTakiyüddinEr-Rasid’dir.Şam’dadoğmuşve<br />
oradaeğitiminitamamlamıştır.Mısırdadahilbirçokyerdeöğretmenlikyapmış,çeşitliçevrelerde<br />
ilim öğrenmeyeveöğretmeyedevam etmiştir.Birgünbabasıileİstanbul’a,döneminmeşhur<br />
bilgikentine,geridönerekozamanınbilginlerininderslerinekatılmıştır.Busüreçtegeliştirdiği<br />
astronomivematematikfikirlerihakkındaalimleredanışmıştır.<br />
Takiyüddin,1571yılındamüneccimbaşıolmuştur.Müneccimbaşılıkönceleriİslam Devleti’nde<br />
ortayaçıkmışdahasonraOsmanlı’nındabünyesinekatılmışolanresmibirgruptur.<br />
Müneccimler,medreseokumuş,ilim vekültürsahibikimselerdi.Genelikletakvimlerihazırlamak<br />
(Ramazan’ıveözelgünleribelirlemekihtiyacıyla),Padişahiçinözelveuğurlugünleritespit<br />
etmek,gökyüzünüveyaşananolaylarıincelemekmüneccimleringöreviydi.Dahadadetaya<br />
inilirse,hangivakitgemilerindenizeindirilmesilazım geldiğini,uğurlugeçeceksavaştarihlerini<br />
belirlemekonlarınvazifesiidi.BuişisürdürürkenTakiyüddin'inaklındabirrasathanekurmafikri<br />
dönüpduruyordu.Takiyüddinbugörevsırasında .MuradHan’arasathanefikrinisunmafırsatı<br />
eldeeti,padişahtanpozitifbiryaklaşım yakaladı.SonucundaİstanbulRasathanesi1576<br />
tarihindekurulmuşoldu.İstanbulRasathanesineGalataKulesidebağlandıveTakiyüddin<br />
çalışmalarınınbirkısmınıkendibulduğurasataletleriile buradadevam etirdi.
Change language