HURSAD-3.SAYI

“COĞRAFYA KADERDİR”
İbn-i Haldun
John Mackinder 1904 yılında
yayınladığı “Tarihin Coğrafi
Mihveri” adlı eserinde Dünyanın
Kalbi (Heartland) teorisini
işlemişti. Bu teoride dünyayı
üç bölgeye ayırmıştır.
Bu bölgeler;
1. Merkez bölge: Volga-Doğu
Sibirya, Kuzey Buz Denizi,
İran, Afganistan.
2. İç Hilal: Almanya, Avusturya,
Türkiye, Hindistan
ve Çin.
3. Dış Hilal: Britanya, Güney
Afrika, Avustralya, Birleşik
Devletler, Kanada ve Japonya.
Mackinder’e göre;
• Doğu Avrupa’ya kim hükmederse
Kalpgâh’a (Heartland)
hâkim olur.
• Kalpgâh’a (Heartland)
kim hâkim olursa Dünya
Adası’na hükmeder.
• Dünya Adası’na kim hükmederse
Dünya’ya hâkim
olur.
•
saptamalarını yapmıştır.
Almanya veya Rusya’nın dünya
hâkimiyetinin engellenmesi
için birlikteliklerinin engellenmesi
gerektiğini ifade etmiş
ve Alman kökenli olmayan 7
tampon devletin kurulması
gerektiğini belirtmiştir. Bu teori
öğünün şartlarında doğru
kabul edilebilirdi.
Diğer bir teori ise; Alfred Mahan‘ın
geliştirdiği Deniz Hakimiyeti
Teorisi olmuştur.
Mahan’a göre deniz yollarının
kontrolüyle birlikte dünya egemenliğinin
sağlanacağını savunmuştur.
A. Mahan bir devletin
büyüklüğünü, kıyıların
uzunluğu ve limanların özelliğiyle
ölçülebileceğini belirtmiş
ve uluslararası ilişkilerde
kontrolün deniz egemenliğine
bağlı olduğunu ileri sürmüştür.
Yayılma politikalarının denizlere
ve okyanus aşırı bölgelere
taşınmasıyla büyük bir devlet
olunabilir.
Başka bir hakimiyet teorisi
ise; hava üzerine geliştirilmiştir.
Havsy Scitaklian‘a göre
havaya hükmetmekle birlikte
dünyaya hükmedilebileceği-