ArtDog Istanbul #1

More Magazines

Recommendations

Info

6 | Eylül - Ekim 2019, Sayı: 116. İstanbul Bienali Dosya Konusu1550 sandalye,canlı kurtlar,tonluk heykellerBienal’in 32 YılıBu yıl İstanbul Bienali’nin on altıncısı gerçekleşiyor.İlki 1987 yılında, Uluslararası İstanbul Çağdaş SanatSergileri adıyla, Beral Madra küratörlüğünde, 67sanatçının katılımıyla düzenlendi. Sergi mekanları olarakAyasofya Hamamı, Aya İrini Müzesi, Askeri Müze, İstanbulResim ve Heykel Müzesi, Hareket Köşkü, Süleymaniyeİmarethanesi’nin kullanıldığı bienali o yıl 10.000 kişi ziyaretetmişti. Bienal’in 32 yıllık geçmişine bir bakış.Gavin Türk, Serserinin Teki, 6. İstanbul Bienali, 1999, Aya İriniNe-Nerede-Ne zaman-Nasıl-Neden-Kim16. İstanbul Bienali14 Eylül – 10 Kasım 2019MekanlarMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesiİstanbul Resim ve Heykel Müzesi, Pera Müzesive BüyükadaKüratörFransız yazar ve akademisyen NicolasBourriaudTemaYedinci KıtaYedinci Kıta başlığını okyanuslarda yüzen devasaatık yığınına bilim çevrelerinin verdiğiisimden alan bienal, insanların sebep olduğudoğal veya kültürel atıklara antropoloji veyaarkeolojinin araçlarıyla bakan çalışmalarayer vererek sanat ve ekoloji arasındaki ilişkiyide tartışmaya açmayı hedefliyor.Katılımcı detayı25 ülkeden 56 sanatçı1987’den bu yana 1000’in üzerinde sanatçıve iki milyondan fazla izleyici rakamınaulaşan Bienal, çeyrek asrı aşkın birsüredir sanat dünyasının ve izleyicilerin karşısınaçıkıyor. Bu sayede, birlikte üretme çabasınadair bir niyet ortaya koyuyor, sanatsalüretimin mesele edindiği pek çok güncel, yerelve küresel başlık altında ortak bir paydasunup, bu paydayı bir şekilde tartışmaya açmayısürdürüyor.İstanbul Bienali’ni, güncel sanat alanındakiyeri, söylediği söz, yarattığı etki,oluşturduğu zemin, parçası olduğu tartışmaüzerinden veya bu yılki teması, içeriğive projeleri bağlamında her dair tartışıldıve yine tartışılacak. Diğer yandan bienal, temelindeve en başından beri bir insan ve kenthikayesi aynı zamanda. Dolayısıyla, insanlarve kentle kurduğu ilişki, geçmişten bugünetaşıdığı insan hikayeleri ve kentteki izleriüzerinden İstanbul Bienali’ne bakmanın ayrıbir anlamı var.Körfez Savaşı, 99 Depremi,Darbe Girişimiİstanbul Bienali’nin 1987’den bu yana olanyolculuğu, bize elbette güncel sanatın gelişimiyleilgili çok şey söylüyor. Diğer yandanbienalin, Türkiye’deki yerel ve küreselölçekli olaylarla paralel yürüyen seyri de birhayli enteresan... Örneğin bienalin 1989’dakiikinci edisyonu ile 1992’deki üçüncü edisyonarasındaki üç yıllık ara, 1991 yılındakiBirinci Körfez Savaşı’nın bölgede yarattığısonuçların bir yansıması. Körfez Savaşıbienalin küresel anlamda karşılaştığı ilk büyükolay olmakla birlikte, bienal yakın geçmiştede sarsıcı olayların çalkantısına maruzkaldı. 2001’de İkiz Kulelerin vurulması, ’99depremi, Gezi olayları ve darbe girişimi bienalingerçekleştiği yıllarda, hatta etkinliğinaçılmasından birkaç ay önce meydana geldi.Siyasi, ekonomik, sosyal, kültürel ve elbettetoplumsal anlamda derin izler bırakanbu olaylar, doğal olarak bienali de bir şekildeetkiledi.İnadına Bienalİstanbul Bienali Direktörü Bige Örer, buolayların bienal üzerindeki etkisinden bahsederkenher durumu ayrıştırarak değerlendirmekgerektiğine vurgu yapıyor. Yine de budurumlar için ortak bir söz söylemek gerekirse,Örer, “yaşanan tüm krizlere ve içindebulunulan zorlu zamanlara rağmen, sanata,sanatın bir araya getirme kudretine ve farklıhikayeleri, dünyaları, dilleri çağırma gücünederinden bir inancımız olduğunu” belirtiyor.Takvim9 Mayıs 201816. İstanbul Bienali’nin küratörlüğünüFransız küratör, yazar ve akademisyenNicolas Bourriaud üstleneceği duyuruldu11 Aralık 201816. İstanbul Bienali’nin başlığı, İstanbulÖzel Saint-Joseph Fransız Lisesi’nde düzenlenenbir basın toplantısında duyuruldu.Küratör Nicolas Bourriaud, bienalinYedinci Kıta başlığını taşıyacağını açıkladıve bienalde bizleri nelerin beklediğinedair ilk ipuçlarını paylaştı.30 Nisan 2019Bienalin gerçekleşeceği mekânlar açıklandı.14 Haziran 2019İstanbul Bienali’nde yer alacak 26 ülkeden50’nin üzerinde sanatçı ve eserlerininhangi mekânlarda yer alacağı duyuruldu.21 Haziran 2019Bienalde yer alacak işlerin bazılarınınüretim süreçlerine dair detaylar paylaşılmayabaşlandı.6 Ağustos ve 15 Ağustos 2019Bienal mekanlarından biri ile ilgili değişiklikkararı alındı ve ardından PeraMüzesi ve Büyükada’nın ardından mekanlararasına İstanbul Resim ve HeykelMüzesi’nin Tophane’deki yeni binasınıneklendiği duyuruldu.21 Ağustos 2019Geri sayımKurulum çalışmaları hızla sürerken, ziyaretçilererehberli tur, katalog ve ziyaretgünleri ve saatleriyle ilgili detaylar paylaşıldı.Örer bunun vazgeçilebilirlilikten çok uzakta,tam aksine, bu tip zorlayıcı durumlardadaha fazla ihtiyaç olunan bir duygu olduğunuifade ediyor. Bienal çalışmaları, kimi zamanmecburi olarak yapılması gereken planlamadeğişiklikleriyle birlikte, yıllar boyuncaböylesi bir inançla gerçekleşmeyi sürdürdüdiyebiliriz. Bu aslında temelinde başlı başınabir umut vaadi belki de…Bahar TurkayİZLEYİCİLERİN GÖZÜ İLEBienal yolculuğuna izleyiciler üzerindenbakmak da dikkate değer bir okuma sunuyor.1987’de Beral Madra genel koordinatörlüğünde,“Geleneksel Yapılarda ÇağdaşSanat” başlığıyla gerçekleşen, o zamankiadıyla Uluslararası İstanbul Çağdaş SanatSergileri’nin izleyici rakamı 10.000 olarakkayıtlara geçmiş. Şimdiyse artık yarım milyonayaklaşan uluslararası izleyiciden bahsedebiliyoruz.30 yıl sonundaki bu artışınyıllar içinde katlanarak meydana geldiğiaçık. Ancak bunun, dikkat çekici boyutlardabir değişime sahne olduğu belirgin yıllar var.Örneğin 1992’de 14.000 izleyicinin ziyaretettiği bienal, 1995 yılında 65.000 kişiye ulaşıyor.Bu artışta iki yerine üç yıllık mecburiaranın etkisi olmalı.İlk Yabancı Küratör1995 yılındaki 4.İstanbul Bienali “ORIENT-ATION – Paradoksal Bir Dünyada SanatınGörünümü” başlığında, René Block küratörlüğündeve 118 sanatçının katılımıyla gerçekleşmişti.Bu, Block’un yurtdışından gelenilk küratör olarak bienal tarihinde yerini aldığıyıl idi. Üstelik bu bienal sayısal anlamdasanatçı katılımı özelinde de 32 yılın en yoğunbienali olarak dikkat çekiyor. Böyle bakıldığındanizleyici sayısındaki katlanmadaküratöryel etkinin izleri olması çok muhtemel.Bienal direktörü Bige Örer’in paylaştığıüzere; “Bu bienalde, ulusal temsile dayalıanlayış yerine, tek küratörlü bir modeli benimsemekararı alındı.” René Block, sanatçılariçin İstanbul’da görsel argümanları vetartışmaları sergileyecekleri bir buluşma ortamıoluşturma, İstanbul’u, bütünüyle biryer ve kavram olarak sanatçı atölyesine dönüştürmefikrini geliştirdi. Karaköy’deki eskiantrepo binalarından biri ilk kez sergi mekanıolarak kullanıldı. Dolayısıyla tüm bunlarizleyici için yeni bir bienal deneyimi ortayakoyuyordu.’100.000 İzleyiciSonraki yıllarda benzer bir durumun 2007‘de de meydana geldiğini görüyoruz. HouHanru küratörlüğünde ve yine yoğun denilebilecek,96 sanatçı katılımıyla gerçekleşenbienalin izleyici sayısı 100.000’e yaklaştı.O yıl onuncusu gerçekleşen bienalin başlığı“İmkânsız Değil, Üstelik Gerekli: KüreselSavaş Çağında İyimserlik” idi. Bienal, aralarındaAntrepo No: 3, Atatürk Kültür Merkezi,İMÇ, santralistanbul, Kadıköy Halk EğitimMerkezi ‘nin olduğu bir hayli heyecan vericisergi mekanlarından oluşuyordu. Bige Örer,bu edisyonda izleyiciye yansıyan mekânsalve içeriksel kurgunun etkisi ile ilgilişunları ifade ediyor: “10.İstanbul Bienalimodernliğin vaadini eleştirel olarak yenidentartışmaya açtı. Yakmalı mı yakmamalımı? adlı temayla AKM, Dünya Fabrikası ileİMÇ, Entre- Polis ile Antrepo, bağımsız sanatçıinisiyatiflerinin yer aldığı sergilemeile santralistanbul ve Kadıköy Halk EğitimMerkezi bienal mekanları olarak kullanıldı.İstanbul’un yaşayan bir şehir olması düşüncesindenhareketle Antrepo ilk kez, haftadaiki defa gece de izleyiciye açıktı. Antrepo’nuniçinde yaratılan Düş Evi, Çin’deki KültürDevrimi sırasında halkın eleştirilerini dilegetiren ‘dazibao’lara gönderme yapıyordu.Ayrıca, İstanbul’da otuza yakın mahalleyidolaşan Gecegezenler projesi, AKM’nin,İMÇ’nin yıkılma tartışmaları ve yaşanırkenbu yapıların sergi mekanı olarak kullanılmaları,kamuoyunda geniş yankı uyandırdı.”Kente Kalıcı İz BırakmakDünyanın pek çok farklı noktasında gerçekleşengüncel sanat bienallerinin en merakedilen ve sorunsallaştırılan tarafı, meseleedindiği konu, tartışmaya açtığı tema, katılansanatçılar ve eserlerin kendileri elbette.Diğer yandan, bienalin gerçekleştiği kentinsosyal, kültürel, ekonomik olarak ve yaratıcıüretim anlamında kendisine edindiği küreselkonum bienalin gördüğü ve görme potansiyeliolan ilgi konusunda önemli bir unsur olmayadevam ediyor. İstanbul’un bu anlamdayıllar içinde gördüğü ilgi hem kent, hem debienalin kendisi ile ilgili önemli bir gösterge.Bu nedenle bienalin kentsel cazibesimeselesine, kullanılan sergi mekanlarınınetkisi üzerinden bakmak anlamlı olabilir.Uluslararası bienaller arasında İstanbul’daolduğu gibi, her yıl farklı mekanlarda vekentin çeşitli noktalarında gerçekleşenlerolduğu gibi, sabit bir sergileme mekanınıkullanan ve programlar aracılığıyla kentebelli bir oranda yayılsa dahi sergilemeninana strüktürünü bu sabit mekanda düzenleyenörnekler var. Organizasyonun kendisiiçin farklı süreçlerin yürütülmesi anlamınagelen bu iki mekânsal ayrım, içerik vesergileme anlamında birbirinden ayrışan deneyimlersunuyor elbette. Çeşitli mekanlarınbienal kapsamında yer almasının içerikve sergileme anlamında daha özgün ve kapsamlıbir yorumlama ve deneyim sunduğunudüşünmek yanlış olmazdı. Hele ki zorlayıcıolmasına rağmen yine de sürprizlerle doluİstanbul gibi bir kentten bahsediyorsak.ProgramŞehrin üç farklı noktasındaki bienal mekanlarındayer alan ücretsiz sergilerin yanı sıraçeşitli buluşmalar, konuşmalar ve film programıylafarklı bakış açıları da Yedinci Kıta’yadahil ediliyor.YayınlarVehbi Koç Vakfı’nın katkılarıyla hazırlanan veAli Taptık ve Okay Karadayılar’dan oluşanOnagöre tarafından tasarımı gerçekleştirilenrehber ve bienal kataloğu bienal mekanlarındasatışa sunuluyor.Vahram Aghasyan’ın 2007’de 10. İstanbul Bienali’nde sergilenenHayalet Şehir adlı işi, bizlere AKM’nin eski günlerini hatırlatıyor...Schönweger’in 2017’de Galata Rum Okulu’nda sergilenen işi,mekan kullanımının sunduğu deneyime en iyi örneklerden.Louise Bourgeois’nin dünyaca ünlü Örümcek eseri 1997 yılında5. İstanbul Bienali’nde sergilendiğinde büyük ilgi görmüştü.
Eylül - Ekim 2019, Sayı: 1 | 716. İstanbul Bienali Dosya KonusuLouise Bourgeois’nin dünyaca ünlü Örümcek eseri 1997 yılında5. İstanbul Bienali’nde sergilendiğinde büyük ilgi görmüştü.Carsten Höller, Flugapparat, 5. İstanbul Bienali, 19971995’te Bienalin dördüncü edisyonunda, Yerebatan Sarnıcı’nda Görünmeye Başlamakisimli eseriyle Marina Abramovic, bienale katılan en önemli sanatçılardan biri oldu.Mekan ArayışlarıBige Örer mekan arayışını bitmeyen bir süreçolarak tanımlıyor. Ve kendisinin anlatımıylaİstanbul Bienali’ni İstanbul Bienaliyapan unsurlardan birinin de, tüm zorluklarınarağmen, her bienale uygun olarakfarklı, alternatif mekanların bulunabilmesi,oralarda çalışılabilmesi, sanatçıların mekanaözgü işler üretebilmeleri ve bu sürecinsürekli desteklenmesi olduğunu söylüyor.Süregelen bu arayış, bienalin mekan listesininsürekli zenginleşmesini sağlarken, biryandan da kimi işlerde kavramsal çerçeveyeuygun olarak ayrıca bir mekan arayışı sözkonusu olabiliyor. Örer’in hatırlattığı gibi2017’deki İyi Bir Komşu başlıklı bienalde yeralan Mahmoud Khaled’in İstanbul’a geldiğindebir ev müzesi yaratmak istediğini ifadeetmesiyle birlikte Ark Kültür’ün mekanlararasına eklenmesi gibi. Dolayısıyla mekanarayışı temelde, bienal ekibinin arayıp bulduğumekanlar, küratöryel ve kavramsalçerçeveye bağlı olarak yeni bir arayış sonucukeşfedilenler ve sanatçıların projeleriyleilişkili olarak eklemlenen mekanlar olarak üçkategoride şekilleniyor. Örer, bu süreçte alternatifmekanların kullanımıyla birlikte aslındakentin de yeniden tecrübe edilmesininönemli olduğunun altını çiziyor.Bu anlamda bienalin mekan kullanımı vetercihlerine dair geçmişine bakmak ve kenttebıraktığı kalıcı izleri takip etmek heyecanverici. Bienalin 80’lerin sonu ve 90’larınbaşındaki ilk edisyonlarında Aya İriniMüzesi, Süleymaniye Külliyesi, Feshane,Darphane-i Amire, Yerebatan Sarnıcı gibitarihi mekanların ağırlıklı olarak kullanıldığıgörülüyor. Sonraki yıllarda bienalde yerinialan ve bu vesileyle kent sakinlerinin zihnindebienal ile özdeşleşen antrepolar, ilkolarak Antrepo No.1’in 1995’teki dördüncüedisyonda kullanılmasıyla birlikte bu dünyayagirmiş oldu ve Bige Örer’in değindiğigibi bienal ile yıllar içinde gelişen organik birilişkisi oluştu. 8. İstanbul Bienali o zamanın4 numaralı antreposunda gerçekleştiktenbir sene sonra İstanbul Modern orayı kendinemesken edindi ki, bu önemli bir kilometretaşı sayılabilir. 1997’de Rosa Martinez küratörlüğünde,“Yaşam, Güzellik, Çeviriler /Aktarımlar ve Diğer Güçlükler Üzerine” başlığıylagerçekleşen 5. İstanbul Bienali’ndeSirkeci ve Haydarpaşa Garları, Kız Kulesi,Atatürk Havalimanı, Pera Palas Oteli veKaranfilköy, Akatlar, Taksim ve SultanahmetMeydanlarının kullanılmasıyla birlikte, bienalinsunduğu mekan deneyimi yeni bir boyutkazandı. Sonraki yıllarda bu deneyim,Kız Kulesi, Boğaz Köprüsü, Tütün Deposu, şuanda İKSV’nin içinde bulunduğu o zamankiadı ile Deniz Palas Apartmanı, Feriköy RumOkulu, Atatürk Kültür Merkezi, Kadıköy HalkEğitim Merkezi, İMÇ gibi yerlerin kullanımı,mekan konusunun her seferinde meraklabeklenen unsurlarından biri haline gelmesineneden oldu. Ayrıca geçmiş örneklerdeolduğu gibi kentin sanatsal ve kültürel mekanzenginliğine yeni yerler eklendi. Bienalsergisinin yer almasının ardından İMÇ debu anlamda yeni bir anlam kazandı. 5533,Louise Bourgeois, Örümcek, 5. İstanbul Bienali, 1997İMÇ’de bir sanat mekanı olarak çalışmalarınabaşladı ve halen devam ediyor. Yine TütünDeposu, 2005’te bienal tarafından mekanolarak kullanmasının ardından, şu anda halenfaaliyetlerine devam eden bir alana dönüştü.Eski okul binalarının kullanımı daönemli biz kazanım. Feriköy Rum Okulu,Galata Rum İlköğretim Okulu gibi yapılarınbienallerde ziyarete açılması, artık eğitimfaaliyetinde olmayan azınlık okullarının kamusalmekanlara dönüşerek, farklı kapsamlardakullanılan ve yaşayan mekanlar halinegelmesine destek oldu.Farklı mekanların bienal kapsamında yeralması kendi başına mekansal bir deneyimsunarken, oralarda konumlanan işlerin kapsamıda kimi zaman bu deneyimi daha akıldakalıcı hale getirebiliyor. Bienal tarihinebu açıdan göz gezdirince akla ilk gelen mekan-sergilemeeşleşmelerindenbiriHou Hanru küratörlüğündeİMÇ’degerçekleşen sergi.Öne çıkan bir diğersergileme, kamusalalanda yaptığıişlerle ve bu işlerindokunduğu meselelerleöne çıkanDoris Salcedo’nun2003’teki ‘ŞiirselAdalet’ başlıklı8. İstanbul Bienaliiçin hazırladığıUntitled (İsimsiz)başlıklı yerleştirme.Sanatçınınİstanbul’dakigöç ve yer değiştirmeolaylarınıirdeleyen bu işi,Karaköy YemenicilerCaddesi’ndeki ikibina arasına sıkıştırılmış,İstanbul veçevresinden bulunarakoraya getirilen1550 kadar ahşapsandalyeden oluşuyordu.Mekansergilemedeneyimleri arasında dikkat çekiciözelliğe sahip bir diğeri de, 2015’te CarolynChristov-Bakargiev tarafından şekillendirilenve “TUZLU SU: Düşünce BiçimleriÜzerine Bir Teori” başlığını taşıyan on dördüncübienal oldu. Rumeli Feneri ve Rivakumsalından, farklı noktalardaki ev, dükkan,otopark ve otel odalarına kadar otuzuaşkın mekanda sergilerin yer aldığı bienaldehafızalara, Büyükada’da denize yerleştirilenhayvan heykellerinden oluşan, Arjantinlisanatçı Adrián Villar Rojas’ın Tüm AnnelerinEn Güzeli adlı eseri ve Troçki’nin adadaki evikazındı.Sahne ArkasıHer bienalde onlarca proje izleyici karşısınaçıkıp, bir izleme, okuma ve sorgulamanınparçası haline gelirken, kimi projeler “nasıl”yapıldığına dair de merak uyandırıyor.Haftalarca süren bir ilginin odağı haline gelenbienal sergilerinin kurulumu ve eserlerinüretimleri aslında, pek çok yaratıcı alandaolduğu gibi heyecan verici. Bienal tarihinebaktığımızda bu süreçte 1550 ahşap sandalye,elyaf ile beslenen canlı kurtlar, reçinelerve tonlarca ağırlığı olan heykeller var.Sergi kurulum süreci, aslında bienalinizleyiciyle buluştuğu andan ayrı olarak düşünmeyedeğer. Bu yıl üç mekanda gerçekleşen16. İstanbul Bienali’nde, geçmiş yıllardaolduğu gibi prodüksiyon sorumlusu olarakgörev alan Gamze Öztürk, işlerin prodüksiyonundave sergi kurulumunda akıllarındahem izleyici deneyiminin hem de sanatçıhassasiyetlerinin olduğuna vurgu yapıyor.Gamze’ye göre sürecin en önemli ayağı buikisini uzlaştırabilmek.Prodüksiyon ve kurulum sürecini elbettemekanlardan bağımsız olarak düşünmekmümkün değil. Bu ilişkiyi ve mekanların bubağlamdaki önemini şu şekilde anlatıyor;“Bienal izleyicisinin alışkın olduğu mekanlarınyanı sıra bienal vesilesiyle yeni tanıştığımekanlar da oluyor. Alışkın olunan mekanlarda,işlerin sahip olduğu potansiyelin iticigücüyle aynı mekanı başka bir şekilde deneyimlemekimkanı doğuyor. 15. İstanbulBienali’nde, Galata Rum Okulu’nun çatı katındakiLeander Schönweger’in işi aklımageliyor mesela. Bir yandan da mekan, hemişlerin yerleşimi hem de birbirlerine nasılbağlanacağı ile ilgili kısıtları ve potansiyelleriaynı anda barındıran bir araç. Tam da busebeple, izleyici deneyimi açısından oldukçakritik bir önemi var.” Tüm bu süreç, ziyaretçilerinsergileri gezmeye başlamasıyla birliktebaşka bir boyuta geçiyor. Sürecin devamettiğini söyleyen Öztürk, izleyicinin eserlebuluşmasını bu sürecin tamamlayıcısı olaraktarif ediyor, “özenle koruyup gözettiğin birşeyi asıl sahibine emanet etmek gibi...”Halil Altındere’nin 2013’te sergilenen Harikalar Diyarı isimli videoprojesi bizi, Tahribad-ı İsyan gençleri ile tanıştırdı.Ahmet Öğüt, Başkasının Arabası, 9. İstanbul Bienali, 2005Şener Özmen’in Galata Rum İlköğretim Okulu’nda sergilenen işi,okulun sahip olduğu ayrıcalıklı kimlik ile birleşen bir yerleştirmeydi.Salcedo’nun 8. İstanbul Bienali’ndeki işi, bienaltarihinin en unutulmaz kamusal alan işlerinden.
Page 1 and 2: Eylül - Ekim 2019, Sayı: 125 ₺
Page 3 and 4: ArtDoga term that describesthose th
Page 5: Eylül - Ekim 2019, Sayı: 1 | 516.
Page 9 and 10: Eylül - Ekim 2019, Sayı: 1 | 916.
Page 11 and 12: 16. İSTANBUL BİENALİ PARALEL ETK
Page 13 and 14: Eylül - Ekim 2019, Sayı: 1 | 13Yo
Page 15 and 16: Eylül - Ekim 2019, Sayı: 1 | 15Le
Page 17 and 18: Eylül - Ekim 2019, Sayı: 1 | 17Ma
Page 19 and 20: Eylül - Ekim 2019, Sayı: 1 | 19Na
Page 21 and 22: Unit London is a leading contempora
Page 23 and 24: Eylül - Ekim 2019, Sayı: 1 | 23Bu
Page 25 and 26: Eylül - Ekim 2019, Sayı: 1 | 25Sa
Page 27 and 28: Eylül - Ekim 2019, Sayı: 1 | 27
Page 29 and 30: Eylül - Ekim 2019, Sayı: 1 | 29Bi
Page 31 and 32: Eylül - Ekim 2019, Sayı: 1 | 31Ca
Page 33 and 34: Eylül - Ekim 2019, Sayı: 1 | 33Bi
Page 39 and 40: Eylül - Ekim 2019, Sayı: 1 | 39Gr

ArtDog Istanbul #1

PDF'lerinizi Online dergiye dönüştürün ve gelirlerinizi artırın!

Delete template?

Save as template ?