Köpek
Kedilerde
Elektrokardiyografi
Yazarlar
Prof. Dr. Zeki YILMAZ
Bursa Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi Hayvan Hastanesi
İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Görükle Kampüsü, Bursa
Doç. Dr. Meriç KOCATÜRK
Bursa Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi Hayvan Hastanesi
İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Görükle Kampüsü, Bursa
NOBEL TIP KİTABEVLERİ
1
Önsöz
Kardiyoloji diğer ülkelerde olduğu gibi ülkemizde de Veteriner Hekimliğin yükselen değerlerinden
biridir. Teknolojik ilerlemeler tanısal prosedürlerin detaylanmasına ve hastalara
daha kaliteli hizmet sunulmasına olanak sağlamaktadır. Elektrokardiyografi (EKG) kullanımı
uzun yıllardan beri insanlarda ve ileri ülkelerde Veteriner Hekimliği’nde uygulama alanı
bulmasına rağmen, ülkemizde bu alanda istenilen düzeye getirilememiştir. Bu konuda,
Türkçe kaynakların yetersizliğinin yanı sıra kardiyoloji konseptine uygun olarak yeterli süre
ve derinlikte faaliyet gösteren akademisyenlerin sınırlı olması da etkin bir rol oynamıştır.
İlk baskısını 2010 yılında yaptığımız EKG kitabının revize edilmiş hali olan bu kitap ile,
bugüne kadar oluşturduğumuz kardiyoloji birikimini EKG temelinde sizlerle paylaşmak istiyoruz.
Bu paylaşımla; EKG’yi kullanan ancak bilgi eksikliği nedeni ile bazı noktalarda takılan
meslektaşlarımızın bir düzey yukarı çıkmasına olanak sağlamayı, başta öğrencilerimiz
olmak üzere daha önce bu tekniği kullanmayan meslektaşlarımıza da doğru ve sistematik
EKG prosedürünü aktarmayı ve EKG’nin Veteriner Hekimlik alanında kedi-köpek pratiğinin
ayrılmaz bir parçası olmasını hedefliyoruz.
Kitabın ilk bölümünde EKG’nin endikasyonları ve uygulama teknikleri pratik düzeyde
verilmiş; takip eden bölümlerde de aritmi ve morfolojik kalp problemlerinin EKG karakteristikleri
örneklerle aktarılmıştır. Aritmilerin nedenleri, klinik görünümleri ve tedavi öncelikleri
de not içerisinde kısaca yer almıştır. EKG’de “problemden tanıya” ve “örneklerle EKG
bölümleri”, pratik çalışmaları kolaylaştıracak düzeydedir.
Bu kitabın alt yapısını hazırlayan, beni kardiyoloji çalışmalarına yönlendiren değerli hocalarıma,
farklı ülkelerde (Hollanda, Macaristan, Danimarka ve Japonya) farklı zamanlarda
EKG ve ekokardiyografi konusunda gelişimime katkı veren akademisyenlere ve üniversitemizin
Tıp Fakültesi Kardiyoloji Departmanındaki hocalarımın bizleri geliştirme çabalarına
teşekkür ediyorum.
Kitabın hazırlanma sürecinde yeterli zaman ayıramadığımız ailelerimiz için iyi bir özür
olmasını umuyorum.
Prof. Dr. Zeki YILMAZ
Ekim-2021
iii
3
4 KÖPEK ve KEDİLERDE ELEKTROKARDİYOGRAFİ
İÇİNDEKİLER
BÖLÜM I
TANIM VE TEMEL ELEKTROFİZYOLOJİ 01
Tanım 02
Endikasyon 02
Kalbin elektriksel akım fizyolojisi 02
EKG – kayıt, kalibrasyon ve ölçüm teknikleri 06
EKG Uygulama Tekniği 08
EKG Trasesinin Analızı 19
Holter Monitorizasyonu 31
Vasovagal Tonus İndeksi (VVTI) 33
Artefaktlar ve Azaltma Yolları 34
- Normal EKG değerleri 36
BÖLÜM II
ARİTMİLER VE KONDÜSYON BOZUKLUKLARI 37
- Aritmi 38
- Aritmi – Etiyoloji 38
- Aritmilerin Mekanizması 38
Aritminin olası mekanizmaları 49
Aritmi– Orijinin Belirlenmesi 41
EKG – Aritmi Analizi 42
Aritmilere Tanısal Yaklaşım 43
Aritmilerin Klinik Bulguları 43
- Kardiyak Aritmilerin sınıflandırılması/
QRS Kompleksine Göre 45
Kardiyak Aritmilerin Sınıflandırılması
Mekanizmasına Göre 46
BÖLÜM III
KARDİYAK ARİTMİLER 47
1. Normal sinus impuls formasyonu 48
• Normal sinus ritim 49
• Sinus aritmi 50
• Wandering sinus pacemaker 52
2. Sinus impuls formasyon bozukluğu 53
• Sinus arrest 54
• Sinus bradikardi 56
• Sinus taşikardi 58
3. Supraventriküler impuls formasyon bozukluğu 60
• Atriyal prematüre kompleksler (APCs) 61
• Atriyal taşikardi 63
• Atriyal flutter 65
v
5
• Atriyal fibrilasyon 66
• Atriyoventriküler junctional ritim 69
• Atrioventriküler juntional taşikardi /
Supraventriküler taşikardi (SVT) 70
4. Ventriküler impuls formasyon bozukluğu 73
• Ventriküler prematüre kompleksler 74
• Ventriküler taşikardi 78
• Ventriküler fibrilasyon 85
• Ventriküler asistol 87
5. İmpuls ileti bozukluğu 89
• Ventriküler asistol (Standstill) 90
• Hasta sinus sendromu (HSS) 92
• Ventriküler pre-eksitasyon ve Wolf-
Parkinson White (WPW) sendromu 95
6. Atriyoventriküler İleti Blokları (AVB) 97
• I. derece AVB 99
• II. derece AVB 102
• III. derece AVB 106
• İntraventriküler ileti defektleri - Bundle branch blok (sağ/sol) 110
• Sol dal bloğu 111
• Fasiküler Bloklar 115
• Sol antrerior fasiküler blok (LAFB) 115
• Sağ dal bloğu (Right bundle branch blok -RBBB) 117
7. İmpuls formasyonu ve impuls iletim bozukluğu 121
• Sick sinus sendrom
• Ventriküler pre-eksitasyon ve Wolf-
Parkinson White (WPW) sendromu
• Atriyal prematüre kompleksler
8. Escape ritimler 122
• Escape vurumlar 123
BÖLÜM IV
MORFOLOJİK BOZUKLUKLAR 125
Genel bilgiler 126
1- Kardiyomegali 126
2- Atriyum dilatasyonu 126
3- Ventriküler büyüme (Dilatasyon / Hipertrofi) 130
4- Hipovoltaj - Küçük QRS kompleksi 136
5- Anormal mean elektrik aksis (MEA) 139
6- ST Segmenti değişiklikleri 140
7- T Dalga değişiklikleri 142
8 QT değişiklikleri 143
6 KÖPEK ve KEDİLERDE ELEKTROKARDİYOGRAFİ
vi
BÖLÜM V
HASTALIKLARIN EKG’YE ETKİSİ 145
1- Miyokardiyal İnfarktüs 146
2- Hiperkalemi (atriyal standstill) 147
3- Perikardiyal Efüzyon 149
4- Hipertiroidizm 150
5- İlaç ve elektrolit anormalitelerinin EKG’ye etkisi 151
BÖLÜM VI
EKG’DEKİ ANORMALİTE ve OLASI NEDENLERİ 153
1- P dalga anormaliteleri 154
2- QRS kompleksi anormaliteleri 156
3- ST segment ve T dalga anormaliteleri 158
BÖLÜM VII
ARİTMİLERİN GENEL TEDAVİLERİ 159
1- Taşiaritmiler 160
2- Bradiaritmileri 161
BÖLÜM VIII
ÖRNEKLERLE EKG DEĞERLENDİRME 163
Örnek 1: Sinus aritmi 164
Örnek 2: Atriyal prematüre kompleks 167
Örnek 3: İdioventriküler ritim/paroksisimal ventriküler taşikardi 169
Örnek 4: Ventriküler prematüre kompleks 171
Örnek 5: I. derece AVB, sol dal bloğu ve sol ventriküler dilatasyon 172
Örnek 6: Sağ dal bloğu ve sağ ventriküler büyüme 173
Örnek 7: Dilate kardiyomiyopatiye bağlı Atriyal Fibrilasyon 174
Örnek 8: P-pulmonale ve sol ventriküler büyüme 175
Örnek 9: I. derece AVB ve perikardiyal efüzyona bağlı hipovoltaj QRS 176
Örnek 10: Normal EKG bulguları 177
Örnek 11: Monomorfik ventriküler taşikardi 178
Örnek 12: Sinus taşikardi ve ventriküler prematüre kompleks 180
Örnek 13: Sinus bradiaritmi 181
Örnek 14: Sol atriyal dilatasyon, sağ ventriküler büyüme ve RBBB 182
Örnek 15: Ventriküler prematüre vurum 184
Örnek 16: Ventriküler taşikardi ve sağ aksis deviasyonu 185
BÖLÜM XI
ANTİ-ARİTMİK İLAÇLAR VE ÖNERİLEN DOZLARI 187
KAYNAKLAR 190
AKADEMİK ÖZGEÇMİŞLER 193
vii
7
Change language