MediaCat Ocak 2022
04.01.2022 • Views
Embed Flag

MediaCat Ocak 2022

ePAPER READ
kapital

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

START NOW

10 yılın trendlerine<br />

retrospektif bakış<br />

<strong>2022</strong>: Büyük<br />

rövanş<br />

Yılın manşetleri, dergi ve<br />

mizah dergisi kapakları<br />

Dream Team<br />

2021<br />

Ad*Watch 2021: Hatırlanma,<br />

Beğeni ve WOM şampiyonları<br />

Brand & Sport Summit<br />

2021 özel eki<br />

ISSN: 1301 - 7675<br />

9 7 7 1 3 0 1 7 6 7 5 1 0<br />

MARKA YÖNETENLERİN<br />

BİLGİ KAYNAĞI<br />

MEDIACAT.COM • YIL: 30 | SAYI: 321 • OCAK <strong>2022</strong> - 01 • KDV DAHİL 40 TL KIBRIS 42,5 TL<br />

Berivan Akmanoğlu<br />

Burçin Birim<br />

Burcu Özdemir<br />

Can Aksüyek<br />

Cantekin Güngör<br />

Ceren Çalıkuşu<br />

Dilan Davutoğlu<br />

Egemen Özcan<br />

Ela Bilgisel<br />

Ender Orfanlı<br />

Gül Durak<br />

Hakan Gülsoy<br />

İlkay Gürpınar<br />

Kevin Adato<br />

Levent Tüker<br />

Leyla Rykova<br />

TBWA\Istanbul<br />

CLASS OF 2021<br />

Mehmet Demirel<br />

Merve Gezer Subaşı<br />

Mesut Koçarslan<br />

Neslihan Gücüm<br />

Nisan Danışman<br />

Ömer Üstündağ<br />

Önder Sakıp Dündar<br />

Özge Güven<br />

Özhan Biçer<br />

Samet Erel<br />

Serap Emci<br />

Serdar Güngör<br />

Serkan Tanman<br />

Toygun Yılmazer<br />

Tuğyan Çelik<br />

Ufuk Işık<br />

Vehbi Bozdağ<br />

Volkan Alkan<br />

Volkan Karakaşoğlu<br />

Yalçın Pembecioğlu<br />

Yekta Öncel<br />

Yunuscan Hısımcıl<br />

THE CAT REPORT 2021: YILIN EN’LERİ

İÇİNDEKİLER<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> Öne Çıkanlar<br />

18<br />

KAPAK<br />

THE CAT REPORT: 2021’IN EN IYILERI<br />

2021’de üretilen projelerde çok belirgin bir artış oldu.<br />

Felis Ödülleri 4 bin 339 projeyle tüm zamanların en<br />

yüksek başvurusunu aldı. Kristal Elma 2 bin 414 projeyle<br />

kendi rekorunu kırdı. Geçtiğimiz yıl olduğu gibi bu sene<br />

de yaratıcılığın ve etkinin sınırlarını zorlayan projeler<br />

takdir gördü. Şimdiyse bütün bir yıl boyunca üretilen<br />

iletişim, reklam, pazarlama projelerinin ulusal ve global<br />

yarışmalardan elde ettikleri sonuçları dikkate alarak<br />

hazırladığımız The Cat Report ile yılın en yaratıcılarını<br />

ve en etkililerini belirleme vakti!<br />

U<br />

GÜNCEL<br />

<strong>2022</strong>: Büyük rövanş<br />

Gerçekliğimizi sarsan gelişmelerin<br />

yaşandığı zor bir yılı geride<br />

bıraktık. Pandemi etkisiyle<br />

savrulan dünyanın <strong>2022</strong>’de karşı<br />

karşıya kalacağı senaryolara dair<br />

anlamlı öngörülere ihtiyacımız var.<br />

MTDDB Stratejik Planlama Ekibi’nin<br />

muteber trend kaynaklarını<br />

inceleyerek oluşturdukları, <strong>2022</strong>’yi<br />

şekillendirecek mega trendlere<br />

yakından bakalım.<br />

MEDYA<br />

Krizlerle imtihanımız<br />

Yalnızca Türkiye’de değil tüm<br />

dünyada mukavemetimizin<br />

krizlerle sınandığı bir yılda<br />

yaşanan gelişmeleri en iyi<br />

yansıtan gazete manşetleri,<br />

dergi ve mizah dergisi kapakları<br />

karşınızda.<br />

KÜLTÜR<br />

Bir 2021 hikâyesi:<br />

Protesto<br />

2021, büyük protestoların<br />

yaşandığı, huzursuzluğun had<br />

safhada hissedildiği bir yıldı. Peki<br />

neden? Ortak bir sorunumuz var:<br />

Demokrasinin yıkımı.<br />

MARKETING<br />

Dream Team 2021<br />

Geçtiğimiz yılın fark yaratan,<br />

ilham veren ve örnek olan işlerinin<br />

künyelerine bakarak belirlediğimiz<br />

Dream Team 2021 karşınızda.<br />

Seçkimizde bu yıl pazarlamadan<br />

medyaya, tasarımdan PR’a<br />

farklı disiplinlerden dokuz ismi<br />

ağırlıyoruz.<br />

2 <strong>MediaCat</strong>

GÜNCEL<br />

6 Kronoloji<br />

12 <strong>2022</strong>’nin NFT ve metaverse<br />

trendleri<br />

Alemşah Öztürk<br />

13 İki ileri bir geri: <strong>2022</strong><br />

Dr. Deniz Bağrıaçık<br />

14 Zamanın ruhuna uygun stratejiler<br />

için 5 öneri<br />

Evrim Kuran<br />

15 Teknolojinin metamorfozu<br />

Levent Erden<br />

16 İradenin iyimserliği<br />

Mehmet Ali Çalışkan<br />

KÜLTÜR<br />

44 Kitaplığınızda bu kitaplara<br />

yer açın<br />

46 Gezegen için son şans<br />

MARKETING<br />

52 10 yılın trendlerine<br />

retrospektif bakış<br />

İhsan Özçıtak, Berkant Avcı<br />

54 Türkiye’den ilklere uzananlar<br />

56 Finansta dönüşümün liderleri<br />

DİJİTAL<br />

64 Trend Analizi<br />

Takibi zor bir yıl<br />

66 <strong>2022</strong> login seed phrase<br />

Kayhan Dural<br />

68 Modern kültürde yeni eşik<br />

69 İnsan odaklı markalar yaratmak<br />

TASARIM<br />

72 2021’in logoları ve <strong>2022</strong>…<br />

Ozan Karakoç<br />

YARATICILIK<br />

74 Popüler kültürün parçası<br />

olabilmek<br />

Bediz Eker<br />

76 2021’e damga vuranlar<br />

80 2021 bir slogan olsaydı<br />

82 Sorgulamaya cesaret edenler<br />

86 Ad*Watch<br />

88 Kristal Elma coşkusu<br />

94 Müzikle şahlananlar<br />

İŞ DÜNYASI<br />

32 <strong>2022</strong>’ye kapıları açacak trendler<br />

MEDYA<br />

34 Medyanın 2021 bilançosu<br />

REKLAM VE ADVERTORIAL İNDEKSİ<br />

3K1A 95<br />

Gazete Oksijen 5<br />

Renee 17<br />

Bahçeşehir Okulları 69<br />

Google<br />

Arka Kapak<br />

Siemens 75<br />

Bayer 92-93<br />

BELBİM 84<br />

Circus 23<br />

DemirDöküm 42<br />

DenizBank 73<br />

Domino’s 89<br />

Finish 26-27<br />

Havas İstanbul 21<br />

Ingage 24<br />

Lipton 50-51<br />

McDonald’s 62<br />

OdeaBank 78<br />

People Communications<br />

Group 30 -31<br />

TBWA\Istanbul 28-29<br />

Tıkla Gelsin 41<br />

Trabzonspor Arka Kapak İçi<br />

Türkiye İş Bankası 57<br />

Vaillant 70<br />

Yapı Kredi 59<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 3

EDİTÖRDEN<br />

<strong>MediaCat</strong><br />

Uğruna<br />

çabaladıklarımız<br />

on dönemde yazdığım her yazıda,<br />

söze şu cümleyle başladığı-<br />

S<br />

mı fark ettim: “Zor bir yıl oldu<br />

2021.” Geçen bir yıla dair hayli<br />

karanlık hislerimi bir önceki sayıda sizlerle<br />

amansızca paylaştığım için, bu yılın bende<br />

uyandırdığı iyi kötü her duyguyu tartışmayı<br />

bir kenara bırakıyorum artık. Taze bir<br />

yıla ve daha aydınlık bir yola adım atma hevesiyle<br />

girdiğimiz <strong>2022</strong>’nin kapısını aralarken<br />

konuşmak istediğim başka bir mesele<br />

var: Uğruna çabaladıklarımız.<br />

2021’in büyük mücadelelerin yılı olduğu<br />

konusunda hepimiz hemfikirizdir diye<br />

düşünüyorum. Hayatın her şeye rağmen devam<br />

ettiğini ve bunu yaparken, hızına ayak<br />

uyduramayanları ardında bıraktığını da<br />

2021 vesilesiyle bir kere daha gördük. Geldiğimiz<br />

noktada bir sonraki yıldan iyilik ve<br />

mutluluk beklemek artık yeterli değil; uğruna<br />

çabaladıklarımızın hayatımızın aynasındaki<br />

aksini görmeye ihtiyaç duyuyoruz.<br />

mediacatonline<br />

<strong>MediaCat</strong><br />

2021’DE YAŞANANLAR,<br />

<strong>2022</strong>’DEN BEKLENTİLER<br />

Özellikle büyük zorlukların ertesi gününde,<br />

akıbetin muğlak olduğu durumlarda,<br />

yola devam etmek isteyen insanın kerteriz<br />

arayışı şiddetleniyor. Bu bağlamda<br />

<strong>2022</strong>’nin, kendi yolumuzda güvenle yürüyebilmek<br />

için alabileceğimiz birer kerterize<br />

ihtiyaç duyduğumuz bir yıl olacağını<br />

tahmin ediyorum. Şu sıralar kafaların ve<br />

hislerin hayli karışık olduğu varsayımından<br />

hareketle, her biri alanında rüştünü<br />

ispatlamış kıymetli isimlerin <strong>2022</strong>’ye dair<br />

içgörülerini yeni yılın ilk sayısında bir araya<br />

getirdik. <strong>2022</strong>’nin trendlerinin yanı sıra<br />

geçmiş trendlerin bugünümüzdeki yerleri<br />

yani trendlere retrospektif bir bakış da yine<br />

takip eden sayfalarda sizleri bekliyor.<br />

YILIN EN İYİLERİ<br />

Yalnızca ajansların değil reklamverenlerin<br />

de yıl boyunca heyecanla beklediklerini<br />

bildiğimiz The Cat Report, sektörün 2021<br />

yılındaki ödül performansının dökümüyle<br />

bu yıl da almanak özel sayımızın kalbindeki<br />

yerini aldı. Bu yıl çiçeği burnunda yarışmamız<br />

Curious Felis’in yanı sıra Effie Europe<br />

sonuçlarını da ölçümlemeye dahil ettiğimiz<br />

raporda kendisine yer bulan tüm ajans,<br />

marka ve reklamverenlere tebrikler.<br />

2021 zor bir yıl oldu demiştik, <strong>2022</strong>’nin<br />

2021’i aratmayacağını ve her birimizin uğruna<br />

çabaladığımız her neyse, meyvelerini<br />

toplayacağımız bir sene olacağını umuyorum.<br />

Tüm okurlarımıza sevdikleriyle mutlu,<br />

huzurlu ve sağlıklı bir yıl diliyorum.<br />

Sizi derginizle baş başa bırakmadan önce<br />

ufak bir şarkı önerisi… Bu ay Editörden’de<br />

bana Blur’den Beetlebum eşlik ediyor. Yeni<br />

sayılarda, kitaplarda ve her gün mediacat.<br />

com adresinde buluşmak dileğiyle.<br />

<strong>MediaCat</strong><br />

ARZU NİLAY KOCASU<br />

/company/<strong>MediaCat</strong><br />

Sayı: 321 • <strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong><br />

ISSN: 1301 - 7675<br />

Yayın Türü<br />

Süreli yaygın yayın (aylık)<br />

Sahibi<br />

Kapital Medya Hizmetleri AŞ<br />

İmtiyaz Sahibi<br />

Pelin Özkan<br />

Genel Yayın Yönetmeni<br />

Pelin Özkan<br />

pelinozkan@kapital.com.tr<br />

Genel Müdür Yardımcısı<br />

Birce Güler<br />

birceguler@kapital.com.tr<br />

Sorumlu Yazı İşleri Müdürü<br />

Arzu Nilay Kocasu<br />

arzunilaykocasu@kapital.com.tr<br />

Editör<br />

Tuğba Özöğretmen<br />

tugbadulger@kapital.com.tr<br />

Muhabir<br />

Gönül Hadımlı<br />

gonulhadimli@kapital.com.tr<br />

Ceren Berfin Beyazdağ<br />

cerenbeyazdag@kapital.com.tr<br />

Ek Yayınlar Editörü<br />

Sultan Öncü Arslanoğlu<br />

sultanoncu@kapital.com.tr<br />

İnternet Editörü<br />

Sencer Uçar<br />

sencerucar@kapital.com.tr<br />

Yardımcı İnternet Editörü<br />

Simge Şenses<br />

simgesenses@kapital.com.tr<br />

Görsel Yönetmenler<br />

İlker Kurt<br />

ilkerkurt@kapital.com.tr<br />

Levent Kal<br />

leventkal@kapital.com.tr<br />

Kapak Tasarımı<br />

TBWA\Istanbul<br />

Fotoğraf<br />

Cihan Alpgiray<br />

Prodüksiyon<br />

Boom + GE Media<br />

Sosyal Medya Uzmanı<br />

Oğulcan Palabıyık<br />

ogulcanpalabiyik@kapital.com.tr<br />

İçerik Direktörü<br />

Alev Kaynak<br />

alevkaynak@kapital.com.tr<br />

İçerik Müdürü<br />

Doğan Terzi<br />

doganterzi@kapital.com.tr<br />

Katkıda Bulunanlar<br />

Alemşah Öztürk, Bediz Eker,<br />

Berkant Avcı, Dr. Deniz<br />

Bağrıaçık, Evrim Kuran, İhsan<br />

Özçıtak, Kayhan Dural, Levent<br />

Erden, Mehmet Ali Çalışkan,<br />

Ozan Karakoç<br />

REKLAM SATIŞ<br />

Reklam ve Etkinlik Satış Direktörü<br />

Aysun Zeren Kangı<br />

aysunzeren@kapital.com.tr<br />

Kıdemli Reklam ve Etkinlik Satış<br />

Müdürü<br />

Cansu Ersöz<br />

cansuersoz@kapital.com.tr<br />

Reklam ve Etkinlik Satış Müdürleri<br />

Gamze Oktay<br />

gamzeoktay@kapital.com.tr<br />

Buket Alpboğan<br />

buketalpbogan@kapital.com.tr<br />

KAPİTAL MEDYA LONDRA<br />

Londra Temsilcisi<br />

Ozan Mert<br />

ozanmert@kapital.com.tr<br />

Global Editör<br />

Nazlı Selin Özkan<br />

selinozkan@kapital.com.tr<br />

PAZARLAMA<br />

Etkinlik Yöneticileri<br />

Cankız Akkaya<br />

cankizakkaya@kapital.com.tr<br />

Zeynep Özfırıncı<br />

zeynepozfirinci@kapital.com.tr<br />

Satın Alma ve İdari İşler Direktörü<br />

Serdal Tiftik<br />

serdaltiftik@kapital.com.tr<br />

Etkinlik Satış Müdürü<br />

Savaş Seçkinler<br />

savasseckinler@kapital.com.tr<br />

MEDIACAT KİTAPLARI<br />

Kitap Editörü<br />

Barış Cezar<br />

bariscezar@kapital.com.tr<br />

Kitap Satış ve Dağıtım Sorumlusu<br />

Salih Şahin<br />

salihsahin@kapital.com.tr<br />

T: (212) 282 26 40<br />

www.mediacat.com<br />

Yönetim Yeri<br />

Nispetiye Caddesi, Akmerkez<br />

E Blok Kat: 6 Etiler 34349 İstanbul<br />

T: 212 282 26 40<br />

F: 212 282 26 32<br />

Baskı<br />

Promat Basım Sanayi ve Ticaret Aş.<br />

Orhangazi Mahallesi 1673.Sokak<br />

No:34 Esenyurt 34348 İstanbul<br />

T: 212 622 63 63<br />

F: 212 605 07 98<br />

info@promat.com.tr<br />

Dağıtım<br />

Dünya Dağıtım<br />

T: 212 440 29 85<br />

© <strong>MediaCat</strong> Kapital Medya AŞ tarafından<br />

TC yasalarına uygun olarak yayımlanmaktadır.<br />

<strong>MediaCat</strong>’in isim ve yayın hakkı Kapital Medya<br />

AŞ’ye aittir. <strong>MediaCat</strong>’te yayımlanan yazı,<br />

fotoğraf, karikatür ve illüstrasyonların her hakkı<br />

saklıdır. Kaynak gösterilmeden kullanılamaz.<br />

İmzalı yazılardaki görüşler yazarlarına aittir.<br />

4 <strong>MediaCat</strong>

Hayata dair her şey<br />

her hafta Oksijen’de<br />

Oksijen<br />

1 yaşında!<br />

Oksijen her hafta 2 gazete

GÜNCEL<br />

Kronoloji<br />

2021’e veda<br />

Aralık ’20<br />

2020 yılı, etkileri uzun dönem<br />

hissedilecek olayların yaşandığı bir yıl<br />

olarak tarihte yerini alırken Aralık ayı,<br />

2021’de de konuşulacak gelişmelere ev<br />

sahipliği yaptı.<br />

■ “Neden” kelimesinin aramalarda<br />

hiç olmadığı kadar sık kullanıldığı<br />

bir yılın sonunda 2021 yılına kalan<br />

en önemli anekdot, yeni seneye yılın<br />

en yüksek enflasyon oranıyla veda<br />

etmemiz oldu.<br />

■ Yayınevleri taciz skandallarıyla<br />

gündeme geldi. İletişim Yayınları<br />

Yazar Aslı Tohumcu tarafından taciz<br />

suçlaması yöneltilen Bora Abdo’yla<br />

olan yayın ilişkisini sonlandırdığını<br />

açıklarken, Everest Yayınları “tacizin<br />

karşısındayız” diyerek Hasan Ali<br />

Toptaş’la yollarını ayırdı.<br />

Pierre Cardin<br />

VEDALAR VE YENİDEN BULUŞMALAR<br />

■ Aralık ayında kararlar yeniden<br />

gözden geçirildi. 2019 yılında alınan<br />

mahkeme kararıyla Türkiye’deki tüm<br />

faaliyetleri durdurulan Uber, istinaf<br />

mahkemesinin ilk derece mahkeme<br />

kararını hatalı bulması üzerine<br />

Türkiye’de yeniden hizmet vermeye<br />

başladı.<br />

■ Twitter, canlı yayın uygulaması<br />

Periscope’u Mart 2021 itibarıyla<br />

devre dışı bırakacağını duyururken<br />

IKEA, 70 yılın ardından kataloğuyla<br />

vedalaşma kararı aldı.<br />

■ 2018 sonbaharında Türkiye<br />

pazarına giriş yapan Amazon<br />

Türkiye ilk reklam kampanyasıyla<br />

tüketicisinin karşısına çıktı.<br />

■ 2020’ye, moda ve iş dünyasını derin<br />

hüzne boğan Fransız moda devi<br />

Pierre Cardin’in vefat haberiyle<br />

veda ettik.<br />

<strong>Ocak</strong> ’21<br />

2021 yılı, markalar ve iş dünyasındaki<br />

satın alma ve atamalarla birlikte<br />

oldukça hareketli başladı.<br />

■ Koç Holding bünyesindeki Tat Gıda,<br />

süt ve süt ürünleri işkolundaki tüm<br />

varlıkların satışına karar verdi. Buna<br />

göre SEK’in yeni sahibi 240 milyon TL<br />

karşılığında Çallı Gıda oldu.<br />

■ Türkiye İş Bankası Genel Müdürü<br />

Adnan Bali’nin 11 yıldır sürdürdüğü<br />

görevinden Mart ayında<br />

ayrılacağını açıklaması ve HARIBO<br />

Türkiye’de uzun dönem yönetim<br />

kurulu üyesi ve genel müdür olarak<br />

görev alan Hakan Zor’un HARIBO<br />

ABD Kıdemli Başkan Yardımcılığı’na<br />

atanması ayın üst düzey atama<br />

haberlerindendi.<br />

■ Brand Finance tarafından<br />

hazırlanan Dünyanın En Değerli<br />

500 Markası araştırmasının<br />

2021 sonuçları açıklandı. Buna<br />

göre, Apple zirveyi Amazon’dan<br />

Adnan Bali<br />

devralırken Amazon ikinci sıraya,<br />

Google ise üçüncü sıraya yerleşti.<br />

Teknoloji markaları, toplam 998,9<br />

milyar dolar marka değeriyle tüm<br />

sektörler arasında zirvede yer aldı.<br />

YENİLİKLER, YENİ YAPILANMALAR<br />

■ C-Section ve Plasenta, çatı ajansı<br />

olarak VMLY&R İstanbul adı altında<br />

faaliyet göstermeye başladı,<br />

Discovery Inc. ve BluTV stratejik bir<br />

ortaklığa imza attıklarını duyurdu.<br />

■ Sektör dernekleri Reklamverenler<br />

Derneği (RVD), Reklamcılar<br />

Derneği (RD), İnteraktif Reklamcılık<br />

Derneği (IAB Türkiye) ve Mobil<br />

Mecralar Araştırma Pazarlama ve<br />

Reklamcılık Derneği (MMA); birlikte<br />

kurdukları Dijital Pazarlama İletişimi<br />

Platformu’nun (DPİP) ilk yönetim<br />

kurulu toplantısını <strong>Ocak</strong> ayında<br />

gerçekleştirdi.<br />

Şubat ’21<br />

■ Reckitt’te atama rüzgârı esti.<br />

RB Sağlık Türkiye’de genel<br />

müdürlüğe Borja Lomba<br />

atanırken, 2018 yılından bu yana<br />

Reckitt Benckiser Türkiye Sağlık<br />

Pazarlama Direktörü olarak<br />

görev yapmakta olan Özlem<br />

Girit şirketin Dubai merkezli<br />

Durex Yeni Pazarlar Geliştirme<br />

Direktörlüğü’ne terfi etti.<br />

Anthony Fauci<br />

■ Arçelik, “Yeniliği Aşkla Tasarlar”<br />

söylemini “İyiliği Aşkla<br />

Tasarlar” olarak değiştirerek<br />

sürdürülebilirlik ve toplumsal<br />

fayda odağındaki yeni marka<br />

yolculuğunu başlattı.<br />

■ Trendyol Grup Başkanlığı’na<br />

finans sektöründe yurtiçi<br />

ve dışında birçok üst düzey<br />

sorumluluk üstlenen Çağlayan<br />

Çetin getirilirken, Tchibo Türkiye<br />

Genel Müdürlüğü koltuğu Hasan<br />

Ulutürk’e emanet edildi.<br />

PANDEMİNİN İZİ<br />

■ Covid-19 mücadelesi, ikili<br />

ilişkilerdeki kelime dağarcığımıza<br />

yeni bir kelimenin eklenmesine<br />

vesile oldu. Trump’ın bilimden<br />

uzak görüşlerine karşı çıkmaktan<br />

çekinmeyen tavırlarıyla ünlenen<br />

Beyaz Saray Sağlık Danışmanı<br />

Anthony Fauci’nin soyadından<br />

türetilen terim Fauci-ing Urban<br />

Dictionary’de yerini aldı. İlk olarak<br />

çöpçatanlık uygulaması Plenty of<br />

Fish tarafından kullanılan terim,<br />

Covid-19 tedbirlerini yeterince<br />

ciddiye almayan biriyle sevgili<br />

olmayı/görüşmeyi reddetme<br />

ya da ilişkiyi bitirme anlamına<br />

geliyor.<br />

■ Müzik dünyasının en etkili<br />

elektronik dans şarkılarında<br />

imzaları olan Fransız ikili Daft<br />

Punk, 28 yıllık birlikteliğin<br />

ardından Epilogue adında bir<br />

videoyla dağıldığını duyurdu.<br />

■ Psikolog ve Yazar Doğan<br />

Cüceloğlu 83 yaşında aramızdan<br />

ayrıldı.<br />

Doğan<br />

Cüceloğlu<br />

6 <strong>MediaCat</strong>

Mart ’21 Nisan ’21 Mayıs ’21<br />

■ 300<br />

milyon dolar<br />

değerinde yeni<br />

yatırım alarak<br />

değerlemesini<br />

2,6 milyar<br />

dolara çıkaran<br />

Getir, unicorn<br />

olma başarısı<br />

gösteren şirketler<br />

arasındaki yerini<br />

aldı.<br />

■ WARC’un araştırmasına göre e-spor pazarına<br />

yapılan reklam ve sponsorluk harcamaları<br />

dünya çapında yüzde 10 artarak 850 milyon<br />

dolara ulaşırken, Türkiye’de oyun pazarının<br />

büyüklüğü 1 milyar doları aştı ve Türkiye, pazar<br />

büyüklüğünde dünya sıralamasında 18’inci<br />

sırada yer aldı.<br />

■ Yeniden markalama kapsamıyla yola çıkan<br />

Reckitt Benckiser yoluna Reckitt adıyla devam<br />

etme kararı aldı.<br />

■ Çinli teknoloji devi Xiaomi, Türkiye’de üretime<br />

başlayacağını duyurdu.<br />

KADIN TEMSİLİYETİNDE ARTIŞ<br />

■ Dünya Kadınlar Günü’ne ev sahipliği yapan<br />

Mart ayında, Effie Awards Türkiye Toplumsal<br />

Cinsiyet Eşitliği Karnesi 2020 sonuçlarına göre<br />

2020 Effie ödüllü TV reklamlarında kadın ana<br />

karakter oranının yüzde 40’tan 48’e yükseldiği<br />

haberi sektör adına en sevindirici gelişme oldu.<br />

■ Diğer taraftaysa, 20 Mart 2021 tarihiyle Resmî<br />

Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı<br />

ile 1 Ağustos 2014’te yürürlüğe girmiş olan<br />

İstanbul Sözleşmesi’nin Türkiye tarafından<br />

feshedilmesine karar verilmesi, gündemi sarsan<br />

bir haber olarak tarihte yerini aldı.<br />

■ Britanyalı sokak sanatçısı Banksy, hastane<br />

duvarına yaptığı “Game Changer” işini<br />

pandemi nedeniyle zorlu günler geçiren sağlık<br />

çalışanlarına bağışlamak üzere açık artırmaya<br />

çıkardı.<br />

■ Ünlü tiyatro oyuncusu Rasim Öztekin 8 Mart<br />

tarihinde aramızdan ayrıldı.<br />

Rasim<br />

Öztekin<br />

■ 1 Nisan 2021’de Türkiye Tabipler Birliği tarafından<br />

tüm Türkiye’de salgında ölen sağlık çalışanları<br />

adına saygı duruşu çağrısında bulunuldu.<br />

Türkiye’nin aşı dozunu belirlemeye çalıştığı ve<br />

Johnson&Johnson’ın üretimde yanlış bileşim<br />

nedeniyle ABD’de 15 milyon doz aşıyı çöpe<br />

attığı Nisan ayında, İsveç’te sağlık yetkililerinin<br />

Covid-19 aşı uygulamasının yüzü olarak yanlışlıkla<br />

dünyanın en ünlü meme’i “Acısını saklayan<br />

Harold”ı kullanmaları yüzlerde bir tebessüm<br />

bıraktı.<br />

■ Ayın bir diğer önemli çağrısı Kadın Cinayetlerini<br />

Durduracağız Platformu’ndan geldi. Platform,<br />

Türkiye’nin ilk imzacısı olduğu İstanbul<br />

Sözleşmesi’nden 20 Mart tarihinde çekilme kararı<br />

almasına tepkisini Zincirlikuyu’ya yerleştirdiği dev<br />

şikâyet dilekçesiyle gösterdi.<br />

LANSMANLAR, EL DEĞİŞTİRMELER…<br />

■ Marka stratejisini, sloganını ve görsel kimliğini<br />

yenileyen Vodafone, Türkiye’de yoluna “Birlikte<br />

Mümkün” sloganıyla devam edeceğini açıkladı.<br />

■ Vakko Holding Yargıcı’yı satın almak için harekete<br />

geçerken, Demirören Medya Türk yapımlarını<br />

yurtdışındaki kullanıcılarla buluşturma hedefiyle<br />

yeni dijital platformu Dramax’ı hayata geçirdi.<br />

■ 35’in üzerinde ülkede hizmet veren bütünleşik<br />

pazarlama iletişimi ajansı Digitas, Türkiye<br />

pazarına adım attı. Ajans; faaliyetlerini<br />

Publicis Groupe Türkiye çatısı altında, görevine<br />

Publicis Groupe Türkiye Yönetim Kurulu Üyesi<br />

olarak devam eden Birçim Öztaşkın’ın genel<br />

müdürlüğünde sürdüreceğini duyurdu.<br />

■ 10 yılı aşkın süredir<br />

yaratıcı sektörde emek<br />

Yapar İstanbul<br />

vermiş Sedat Dündar<br />

ve Umut Dizdar’ın<br />

liderliğinde kurulan<br />

kreatif prodüksiyon<br />

şirketi Yapar İstanbul<br />

sektöre merhaba dedi.<br />

Yaz mevsimine geçiş marka işbirlikleri açısından<br />

oldukça hızlı oldu.<br />

■ Vakıfbank’ın yeni marka yüzü Tolga Sarıtaş,<br />

Shell’inki Engin Akyürek oldu. Mavi ise yoluna<br />

yeniden Kıvanç Tatlıtuğ ile devam edeceği<br />

haberini verdi.<br />

■ Hürriyet Emlak, yeni dönemde faaliyetlerini<br />

Hepsi Emlak ismiyle sürdüreceğini duyurdu.<br />

■ Oppo ve Xiaomi’nin ardından Vivo’nun da<br />

Türkiye’de üretim tesisi kurduğunu duyurması,<br />

basında, asgari ücretin Çin’den bile düşük<br />

olmasıyla Türkiye’nin dünyanın yeni üretim üssü<br />

olacağı haberleriyle yer aldı.<br />

YARATICI SEKTÖRDEN YENİ KARARLAR<br />

■ Wunderman Thompson ECD koltuğunda<br />

oturan Sami Basut’un iki yeni görevle yeniden<br />

WPP bünyesine katılacağı, yaratıcı sektörün<br />

öne çıkan haberlerinden oldu. Basut’un yeni<br />

dönemde globaldeki görevine WPP Chief<br />

Entertainment Officer olarak devam edeceği<br />

duyuruldu.<br />

■ Medya cephesinden gelen önemli bir haber<br />

de ABD’nin en büyük telekomünikasyon şirketi<br />

AT&T’nin, iki buçuk yıl önce 85 milyar dolara<br />

satın aldığı Warner Media’yı Discovery ile<br />

birleştirme kararı almasıydı. İki medya devinin<br />

yeni bir bağımsız şirkette AT&T’nin yüzde 71<br />

ve Discovery’nin yüzde 29 hisse ortaklığında<br />

buluşacağı açıklandı.<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 7

GÜNCEL<br />

Haziran ’21<br />

Temmuz ’21<br />

Ağustos ’21<br />

Redd<br />

Haziran ayı toplumsal olaylar açısından oldukça<br />

sıcak geçti.<br />

■ İstanbul Sözleşmesi yürürlükten kaldırılmadan<br />

önce Maltepe Miting Alanı’nda bir araya gelen<br />

ve kazanılmış haklarından vazgeçmemeye<br />

kararlı kadınlar ve LGBTİ+’lar, şarkılar eşliğinde<br />

sloganlarını haykırdı.<br />

■ Sokağa çıkma kısıtlamasının 1 Temmuz’da<br />

kalkacağını bildiren Cumhurbaşkanı Erdoğan,<br />

bu kararla birlikte müzikli etkinliklere gece<br />

yarısı sınırlaması getirilmesi kararını “Kusura<br />

bakmasınlar” diyerek açıkladı. Erdoğan’ın bu<br />

sözü üzerine birçok sanatçı sesini yükseltti.<br />

Redd, bu karara tepki olarak Maçka Parkı’nda<br />

konser verdi.<br />

■ Haziran ayı lügatımıza yeni bir sözcük<br />

kazandırdı: Müsilaj. Yıllar boyunca süregelen<br />

deniz ekosistemi tahribatının bir sonucu olan<br />

müsilaj (deniz salyası), Marmara Denizi’ni<br />

kapladı.<br />

DEĞİŞİM VE BAŞARI RÜZGÂRI<br />

Bu ay önemli global başarılara ve değişikliklere de<br />

ev sahipliği yaptı.<br />

■ Son yatırım turunda aldığı 155 milyon dolarlık<br />

yatırımla değeri 1 milyar doları aşan Dream<br />

Games, Peak Games ve Getir’in ardından<br />

Türkiye’nin yeni unicorn’u oldu.<br />

■ Mayıs ayında birleşme kararı alan WarnerMedia<br />

ve Discovery’nin yeni isminin Warner Bros.<br />

Discovery olacağı açıklanırken TOTAL de yeni<br />

adının TotalEnergies olarak değiştiğini duyurdu.<br />

■ Microsoft CEO’luğunu 2014’ten bu yana<br />

sürdürmekte olan<br />

Satya Nadella’nın<br />

oybirliğiyle alınan<br />

yönetim kurulu<br />

kararıyla şirketin<br />

yeni başkanı olması<br />

ayın en öne çıkan<br />

görev değişikliği<br />

haberi oldu.<br />

Önceki aya göre nispeten daha sevindirici haberlere<br />

vesile olan Temmuz, umutları bir nebze olsun tazeledi.<br />

■ Pandemi sebebiyle bir yıl ertelenen 2020 Yaz<br />

Olimpiyatları’nın başlamasıyla gözler Tokyo’ya<br />

çevrildi. Mete Gazoz ile Busenaz Sürmeneli’nin<br />

altın madalyaları, Buse Naz Çakıroğlu ile<br />

Eray Şamdan’ın gümüş madalyaları ve sekiz<br />

sporcumuzun bronz madalyası Türkiye’yi<br />

gururlandırdı.<br />

■ Geçen sezonun şampiyonu olan Çin’i 3-0<br />

mağlup ederek güçlü bir çıkış yapan ve Tokyo<br />

Olimpiyatları’ndan beşincilikle ayrılan A Milli Kadın<br />

Voleybol Takımı yaz boyunca dillerden düşmedi.<br />

İlerleyen aylarda bütün gözler Avrupa Kadın<br />

Voleybol Şampiyonası’nda olacaktı.<br />

■ Bu ayın en çok takip edilen bir diğer gelişmesiyse<br />

Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Boğaziçi<br />

Üniversitesi’ne rektör olarak atanan Melih Bulu’nun<br />

yine bir gecede Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi<br />

ile görevinden alınması oldu. Ancak Bulu’nun<br />

yerine vekaleten Naci İnci’nin getirilmesi de en az<br />

Bulu’nunki kadar tartışmalı haberlere imza attı.<br />

ÜST DÜZEY GÖREV DEĞİŞİKLİKLERİ<br />

■ Şubat ayında Amazon CEO’luk görevinden<br />

ayrılacağını duyuran Jeff Bezos, CEO bayrağını<br />

Andy Jassy’ye devrederek görevinden resmî olarak<br />

çekildi.<br />

■ Ayşe Ketenci, icra kurulu üyesi ve Unilever Client<br />

Lead göreviyle Mindshare Türkiye’ye katıldı.<br />

<strong>Ocak</strong> 2018’den bu yana Türk Henkel Çamaşır ve<br />

Ev Bakım Genel Müdürlüğü görevini yürütmekte<br />

olan Güray Yıldız, Türk Henkel Yürütme Kurulu<br />

Başkanlığına atandı.<br />

Yeni görevini Hasan<br />

Alemdar’dan devralan<br />

Yıldız’ın ayrıca Türk Henkel<br />

Çamaşır ve Ev Bakım<br />

Genel Müdürlüğü’nü de<br />

yürüteceği açıklandı.<br />

Jeff Bezos<br />

Temmuz, ne yazık ki Ağustos ayı boyunca<br />

mücadelesini verdiğimiz orman yangınlarıyla sona<br />

erdi.<br />

■ 28 Temmuz’da Manavgat’ta başlayıp Akdeniz<br />

ve Ege’nin birçok bölgesinde devam eden<br />

yangınlar, geriye unutulmaz acılar bıraktı.<br />

Orman yangınlarında zarar gören hayvanların<br />

tedavi edilmesi için ilk kez Hayvan Hakları<br />

Federasyonu (HAYTAP) öncülüğünde tam<br />

teçhizatlı hayvan sahra hastaneleri kuruldu.<br />

■ Batı Karadeniz’de yaşanan sel felaketinde<br />

en çok can kaybının görüldüğü ve kayıp<br />

başvurusunun yapıldığı yer Kastamonu’nun<br />

Bozkurt ilçesi oldu. Yaşanan felaket karşısında<br />

Kastamonu, Bartın ve Sinop “Genel Hayata Etkili<br />

Afet Bölgesi” ilan edildi.<br />

■ Taliban’ın Afganistan’daki gücü ele alması<br />

üzerine Afgan kadınlar, hakları için sokağa<br />

çıktı. Yaşanan zulüm sosyal medyada gündem<br />

olurken Farah Zeynep Abdullah da bu duruma<br />

sessiz kalmayarak, tüm dünyaya çağrıda<br />

bulunarak bir zincir başlattı.<br />

GÜNDEM YOĞUN<br />

■ Gittigidiyor’un yeni strateji ve operasyonlar<br />

direktörü Taner Anlatıcı olurken 1 Eylül<br />

itibarıyla Bloomberg HT’nin yeni genel yayın<br />

yönetmeninin Açıl Sezen olacağı açıklandı.<br />

■ Mehmet Karamollaoğlu, L’Oréal Türkiye Tüketici<br />

Ürünleri Divizyonu Genel Müdürü görevine<br />

getirildi.<br />

■ Trendyol’un aldığı 1,5 milyar dolarlık yeni<br />

yatırımla değerlemesini<br />

16,5 milyar dolara<br />

çıkararak “decacorn”<br />

unvanına sahip ilk Türk<br />

teknoloji şirketi olması<br />

ve Yemeksepeti’nin<br />

Yemeksepeti Mahalle<br />

projesi için Marketyo’yu<br />

satın alması ayın öne çıkan<br />

diğer gelişmelerdendi. Açıl Sezen<br />

8 <strong>MediaCat</strong>

Eylül ’21<br />

Eylül ayı markalar tarafında ilklerin yaşandığı bir ay<br />

oldu.<br />

■ 2016’dan beri hayata geçirdiği ilk global marka<br />

platformu olan Gerçek Mucize’yi tanıtan Coca-<br />

Cola, görsel kimliğini yenilemekle kalmayıp tüm<br />

pazarlama çalışmalarında yer alacak logosunu<br />

da yeni bir bakış açısıyla hayata geçirdi.<br />

■ Spotify ilk küresel kampanyası All Ears on You’yu<br />

(Tüm Kulaklar Sizde) yayınladı. Avansas ise ilk<br />

küresel açılımını gerçekleştirerek İngiltere’de<br />

hizmet vermeye başladı.<br />

■ TikTok, markalar ve içerik üreticilerinin etkileşim<br />

kurabileceği TikTok Creator Marketplace’i<br />

Türkiye’de hayata geçirdi. Migros’un duyurusunu<br />

Haziran ayında Kamuoyu Aydınlatma<br />

Platformu’na (KAP) yaptığı açıklamayla<br />

gerçekleştirdiği perakende medya şirketi<br />

Mimeda da yine bu ay faaliyete geçti.<br />

YENİ YÜZLER YENİ İŞBİRLİKLERİ<br />

■ 16 yıldır Akbank’ta görev alan ve son olarak<br />

bankanın kurumsal iletişim bölüm başkanlığını<br />

yürütmekte olan Murat Göllü, Akbank’tan<br />

ayrılma kararı aldı.<br />

■ Tribal Worldwide İstanbul, kadrosunu yeni bir<br />

isimle güçlendirdi. Buna göre, TBWA\Istanbul<br />

bünyesinde kıdemli sanat yönetmeni olarak<br />

görev alan Ali Harun Sevinç, ajansa kreatif grup<br />

yöneticisi olarak atandı.<br />

■ 21 yıldır görev aldığı L’Oréal Türkiye’de son olarak<br />

tüketici ürünleri divizyonu genel müdürlüğünü<br />

üstlenen Sinem Sandıkçı Gökçen’in L’Oréal Türkiye<br />

Ülke Genel Müdürlüğü’ne atanması da ayın üst<br />

düzey atama haberleri<br />

arasında yer aldı.<br />

■ Yataş Grup’un yeni<br />

uyku markası Puffy’nin<br />

marka yüzü Gülben<br />

Ergen, VavaCars’ın<br />

yeni reklam yüzü ise<br />

Sarp Apak olurken<br />

Timuçin Esen, Türkiye<br />

Sigorta için kamera Murat Göllü<br />

karşısındaydı.<br />

Ekim ’21<br />

Ekim ayının gündemini vedalar ve transfer haberleri<br />

oluşturdu.<br />

■ Son iki yıldır Getir’de pazarlamadan sorumlu genel<br />

müdür yardımcısı olarak görev alan Tolga Ünvan,<br />

ZUBİZU’ya genel müdür olarak transfer oldu.<br />

■ 30 yılı aşkın ajans deneyimine sahip olan Selçuk<br />

Küçüktopuzlu, dentsu Türkiye CEO’su olarak<br />

atandı. Ogilvy İstanbul bünyesinde yönetici<br />

kreatif direktör olarak görev almakta olan Selim<br />

Ünlüsoy’un kariyerine Publicis Milano’da yönetici<br />

kreatif direktör olarak devam edeceği bilgisi de ayın<br />

globale transfer haberleri arasındaydı.<br />

■ Trendyol’un Tarkan’la uzun soluklu bir işbirliğine<br />

imza atması ayın en dikkat çeken işbirliği haberiydi.<br />

Bunun yanı sıra Serenay Sarıkaya “Haydi Şimdi<br />

Akbank” söylemiyle Akbank’ın ve Pınar Deniz<br />

Tadelle’nin marka yüzü olurken, marka yüzü<br />

olarak her yıl farklı bir isimle anlaşan Penti’nin yeni<br />

dönemdeki tercihi ise Farah Zeynep Abdullah oldu.<br />

YENİDEN BULUŞMA<br />

■ ABD menşeli dijital yayın platformu HBO Max’in<br />

Türkiye’deki yayın hayatına <strong>2022</strong>’de başlamayı<br />

planladığını duyurması medya endüstrisi adına<br />

sevindirici bir haberdi.<br />

■ Facebook’un kurucusu Mark Zuckerberg<br />

Facebook’un adını Meta olarak değiştirdi.<br />

Söylemini ve görsel kimliğini değiştiren<br />

Yemeksepeti, yeni dönemde tüketicilere<br />

“Aklındaysa Kapında” söylemiyle seslenmeye<br />

başladı. Sene başında İngiltere ile Avrupa pazarına<br />

adım attıktan kısa süre sonra Hollanda, Almanya,<br />

Fransa, İspanya ve İtalya’da hizmete başlayan<br />

Getir’in son durağı Portekiz oldu.<br />

■ Ayın en sevindirici<br />

haberi ise kuşkusuz<br />

Atatürk Kültür<br />

Merkezi’nin 13<br />

yıl aradan sonra<br />

yeniden açılması<br />

oldu.<br />

Kasım ’21<br />

■ Reklamverenler<br />

Derneği (RVD),<br />

Reklamcılar Derneği<br />

(RD), İnteraktif<br />

Reklamcılık Derneği<br />

(IAB) ve Mobil Mecralar<br />

Araştırma Pazarlama<br />

ve Reklamcılık Derneği<br />

(MMA) tarafından<br />

Mert Baki<br />

kurulan Dijital<br />

Pazarlama İletişimi<br />

Platformu (DPİP) öncülüğünde Türkiye’de ilk<br />

kez “Reklamın Türkiye Ekonomisine Katkısı”<br />

araştırıldı. Araştırmaya göre, 2020 yılında<br />

reklam ve medya yatırımlarının GSYH’ye toplam<br />

katkısı 340 milyar TL olarak hesaplandı.<br />

AJANSLARDAN METAVERSE HAMLELERİ<br />

Bu ay ajansların metaverse evrenine doğru ilk<br />

adımlarını atışına tanıklık ettik.<br />

■ Sektörde yedinci yılını doldurmaya hazırlanan<br />

BAL Agency, bünyesinde yeni bir metaverse<br />

ajansını faaliyete geçirdi. Yine bağımsız ajans<br />

STANDBY, global ortaklarıyla birlikte metaverse<br />

ajansı STANDBY ME’yi kurdu.<br />

■ Bir diğer önemli haber ise globaldendi. Meta’nın<br />

Mart ayından bu yana devam eden global<br />

medya ajansı arayışı bu ay sonlandı. Publicis<br />

Groupe ve Havas’ın yanı sıra şirketin halihazırda<br />

çalıştığı WPP ve Dentsu’nun da yer aldığı<br />

konkurdan galibiyetle ayrılan taraf Publicis<br />

Groupe bünyesindeki Spark Foundry oldu.<br />

■ KARPAT bünyesinde kreatif direktör olarak<br />

görev yapan Oktar Akın’ın Puck Global’e kreatif<br />

direktör olarak katılması; Yemeksepeti’nin<br />

kurucuları arasında yer alan ve şirkette CEO<br />

olarak görev yapan Nevzat Aydın’ın görevden<br />

ayrılma kararının ardından göreve, Yemeksepeti<br />

ailesine 2011’de katılan ve iş geliştirmeden<br />

sorumlu genel müdür yardımcılığını sürdüren<br />

Mert Baki’nin atanması ayın öne çıkan görev<br />

değişikliklerindendi.<br />

■ Twitter’ın kurucuları<br />

arasında yer alan<br />

ve sosyal medya<br />

devinde CEO<br />

sorumluluğunu<br />

üstlenen Jack<br />

Dorsey görevinden<br />

istifa etti.<br />

Jack Dorsey<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 9

GÜNCEL<br />

Trend Raporu<br />

<strong>2022</strong>: Büyük rövanş<br />

Gerçekliğimizi sarsan gelişmelerin yaşandığı zor bir yılı<br />

geride bıraktık. Pandemi etkisiyle savrulan dünyanın<br />

<strong>2022</strong>’de karşı karşıya kalacağı senaryolara dair anlamlı<br />

öngörülere ihtiyacımız var. MTDDB Stratejik Planlama<br />

Ekibi’nin muteber trend kaynaklarını inceleyerek<br />

oluşturdukları, <strong>2022</strong>’yi şekillendirecek mega trendlere<br />

yakından bakalım.<br />

#1 KENT YAŞAMININ<br />

RÖVANŞI<br />

Kapanmayla geçen iki yılın<br />

ardından kentlerdeki<br />

büyük buluşma alanlarına<br />

adeta kavimler göçü yaşanıyor.<br />

Kent yaşamına tekrar kazandırılan<br />

Müze Gazhane ve Galataport gibi<br />

mekânlar ziyaretçilerin çekim merkezi.<br />

Dolayısıyla, kent yaşamına ve kültürüne<br />

karışan markaların <strong>2022</strong>’nin kazananları<br />

olması muhtemel. AVM’lerin<br />

karşı karşıya olduğu bu tehdit ise yeni<br />

bir fırsatın habercisi: Pandemide kapanan<br />

mağazalar kent kültürünü geliştirmek<br />

için kolektif alanlara dönüştürülebilir.<br />

Son yılların trendi “sürdürülebilirlik”<br />

şehir yaşamında kendine giderek<br />

daha çok yer buluyor. Kent yaşamındaki<br />

sürdürülebilirliğin son örneklerinden<br />

biri WWF’in Kanyon’da açtığı<br />

WWF Fix & Play. Avrupa’daki çoğu<br />

şehir her şeye kolayca ulaşılabilen<br />

“15 dakikalık şehir” modeline geçiş<br />

yapadursun, Türkiye’de büyükşehir<br />

belediyeleri şehre sıkışmış alanları dönüştürerek<br />

kargaşadan uzak bir ortam<br />

sunmayı amaçlıyor. Mecidiyeköy Meydanı’nın<br />

İBB tarafından yeniden düzenlenmesi<br />

bunun örneklerinden biri.<br />

Pandemide artan evcil hayvan sahiplenme<br />

oranı Zurich Sigorta’nın<br />

Zurich Neşeli Patiler sigortası, Petz ve<br />

BrewDog’un evcil hayvan sahiplerine<br />

ebeveyn izni vermeyi tartışması gibi<br />

yenilikleri de beraberinde getiriyor.<br />

Türkiye’den bir ör nek ise n11’in geçtiğimiz<br />

aylarda yayına aldığı pet11.<br />

Pandeminin seyahate sekte vurması<br />

herkesi ihtiyaçlarını kendi muhitlerinden<br />

karşılamaya itti. Eskiden şehir<br />

merkezlerinde gerçekleşen buluşmalar<br />

büyük şehirlerin farklı bölgelerinde<br />

açılan yeni mekânlara doğru kayıyor.<br />

“Mahallecilik” duygusunu geliştiren<br />

bu duruma şirketler de kayıtsız değil.<br />

Getir ve Yemeksepeti’nin GetirÇarşı<br />

ve Yemeksepeti Mahalle hizmetleri<br />

bunun birer örneği.<br />

#2 MAHREMİYETİN RÖVANŞI<br />

Cisco’nun 2021 tarihli Tüketici<br />

Gizlilik Anketi’ne<br />

göre tüketicilerin yüzde<br />

46’sı verilerini etkili şekilde<br />

koruyamadığı inancında. Başarısızlığın<br />

sebebiyse “şirketlerin verilerle<br />

ne yaptığını bilmenin/anlamanın çok<br />

zor olması”. Son iki yılda veri sızıntısı<br />

haberlerinin gündemdeki ağırlığı,<br />

teknoloji markalarının önümüzdeki<br />

dönemde veri gizliliği konusunda daha<br />

çok imkânı olacağının göstergesi. Apple’ın<br />

iOS 15 güncellemesiyle iPhone gizlilik<br />

ayarlarına getirilen yeni özellikler,<br />

UNESCO’nun Cookie Factory projesi<br />

bu uğurda atılmış adımlardan bazıları.<br />

U<br />

Avrupa’daki çoğu<br />

şehir her şeye<br />

kolayca ulaşılabilen<br />

“15 dakikalık<br />

şehir” modeline<br />

geçiş yapadursun,<br />

Türkiye’de<br />

büyükşehir<br />

belediyeleri şehre<br />

sıkışmış alanları<br />

dö nüştürerek<br />

kargaşadan uzak<br />

bir ortam sunmayı<br />

amaçlıyor.<br />

Sosyal ağların salt iletişim kurmaktan<br />

fazlası hâline geldiğinde hemfikiriz.<br />

Fakat <strong>2022</strong>’de olayı başladığı<br />

noktaya döndürmeyi amaçlayan, kullanıcıları<br />

linç kültürü ve sosyal medya<br />

kaynaklı anksiyeteden korumayı<br />

hedefleyen platformları görmeye<br />

başlayabiliriz. Wikipedia Kurucu Ortağı<br />

Jimmy Wales’in hayata geçirdiği<br />

“toksik olmayan sosyal ağ” WT.Social<br />

ve haftanın sadece belirli günlerinde<br />

kullanılabilen Sundayy, Thursday gibi<br />

uygulamalar bu yeniliğin taze meyvelerinden.<br />

Toplumsal cinsiyet eşitsizliği nedeniyle<br />

sessizleştirilen kadınlar ve<br />

kadın cinselliği, mitlerle büyütülmüş<br />

kadınların sosyal medyada başlattıkları<br />

dönüşümle taze bir açılım yaşıyor.<br />

Tuluğ Özlü ve Hazal Sipahi gibi isimler<br />

podcast kanallarıyla sohbetin odağına<br />

cinselliği alırken, OKEY Nirvana<br />

2021’de direkt kadınlara seslenen<br />

kampanyasıyla gelecek dönemde bu<br />

alanda yeni kapılar açılmasına vesile<br />

olanlardan.<br />

#3 GIDANIN RÖVANŞI<br />

İklim krizi istilacı tür<br />

tehdidini artırdı. Bu türlerden<br />

biri de aslan balığı.<br />

Devlet inisiyatiflerinin<br />

yanı sıra Neolokal, Araka gibi üst düzey<br />

restoranların şefleri de menülerine<br />

10 <strong>MediaCat</strong>

aslan balığını ekleyerek türün yayılmasını<br />

engellemeye çalışıyor. Sürdürülebilirliğin<br />

önem kazandığı bu dönemde<br />

<strong>2022</strong> ve sonrası için iklimcil beslenme<br />

de ivmelenebilir.<br />

COVID-19 sebebiyle kıymetini<br />

kavradığımız değerlerin başında toprak,<br />

su ve tarım geliyor. Kavlıca buğdayının<br />

geleceği için harekete geçen<br />

Uno, bu sorumluluğu üstlenen markalardan<br />

biri. Damak ve TEMA Vakfı<br />

işbirliğinde yürütülen Fıstığımız Bol<br />

Olsun projesiyse alandaki bir diğer<br />

inisiyatif olarak dikkat çekiyor. Benzer<br />

endişelerle hayatımıza giren bir<br />

diğer ürün ise Moringa. Hindistan<br />

menşeli bu bitki 2021’de Gaziantep<br />

Nurdağı’nda yedi kadın tarafından<br />

kurulan kooperatifle artık Türkiye’de<br />

de yetiştiriliyor. Moringantep markasının<br />

yanı sıra Saf Nutrition da bu<br />

akımın takipçilerinden.<br />

#4 GÜZELLİĞİN RÖVANŞI<br />

COVID-19 herkesi hijyen<br />

konusunu daha ciddi<br />

düşünmeye sevk etti.<br />

Kimyasallarla girdiğimiz<br />

içli dışlı ilişkiyle birlikte mucizevi güzellik<br />

ürünleri de yerini doğal içerikli<br />

ürünlere bıraktı. Kil, volkanik küller<br />

ve kolajen yeni dönemin rağbet görenlerinden.<br />

Pandemiyle birlikte zirveye ulaşan<br />

giyimde salaşlığın yerini, yeniden sosyalleşmeye<br />

başladığımız bu dönemde<br />

en ufak buluşmalar için bile heyecanlı<br />

hazırlıklar aldı. Artık sadece ortam<br />

veya başkaları için değil, kendimizi iyi<br />

hissetmek için de güzel giyiniyoruz.<br />

Giyim markalarından TV yapımlarına<br />

pek çok sektör sosyal açlığımızı en göz<br />

alıcı şekilde bastırmamız için bizlere<br />

ilham veriyor.<br />

#5 DOKUNMANIN RÖVANŞI<br />

İlerleyen teknoloji, çoklu<br />

dokunma özelliğine sahip<br />

cihaz ve arayüzleri hayatımıza<br />

daha çok dahil etmemize<br />

neden oldu. Fakat otomotiv başta<br />

olmak üzere pek çok sektörü etkileyen<br />

çip krizi sürece sekte vuracak gibi gözüküyor.<br />

BMW’nun bazı modellerde<br />

dokunmatik ekranları kaldırdığı haberi<br />

veya Apple’ın MacBook Pro’ların<br />

touch bar’ına yeni modellerinde yer<br />

vermemesi fiziksel tuşlara geri dönüş<br />

ihtimalini akıllara getiriyor.<br />

Perakendede odağın tamamen e-ticarete<br />

kayacağı söylense de yüzünü<br />

geleceğe dönen markalar için manzara<br />

heyecan verici. Burberry’nin Güney<br />

Kore’deki yeni mağazası müşterilerine<br />

sanat ve sporla iç içe doğa dostu<br />

bir yaşam alanı sunarken Türkiye’den<br />

Boyner, 2021’de “Hayatı büyük yaşa,<br />

cesur yaşa” mottosuyla Boyner Cadde’yi<br />

Erenköy’de hizmete açarak perakendede<br />

dönüm noktası olma iddiasını<br />

ortaya koydu.<br />

Pandemi döneminde mutfaklar<br />

birer kaçış alanına dönüşse de normalleşmeyle<br />

birlikte restoran deneyimini<br />

doyasıya yaşamaya hiç olmadığımız kadar<br />

hevesliyiz: Farklı kültürlerden benzersiz<br />

deneyimler yaşamak için günler<br />

öncesinden rezervasyon yapıyoruz.<br />

Turk Fatih Tutak ve Alaf gibi mekânlar<br />

tüketicinin bu hevesini doyurmak için<br />

hizmet veren bazıları.<br />

#6 DUYGUNUN RÖVANŞI<br />

Pandemi bize duygularımız<br />

olduğunu hatırlattı.<br />

Hislerimiz plazaların<br />

duvarlarından sızarak<br />

öncelikleri değiştirmeye geldi. Çalışma<br />

biçimlerinin değişmesi ve “homo<br />

sentimentalis”in yükselişi yöneticilerin<br />

ihtiyaç hiyerarşisinde empatiyi<br />

en kritik liderlik becerisi mertebesine<br />

ulaştırdı. Microsoft Türkiye’nin “Chief<br />

Empathy Officer”ı Levent Özbilgin ve<br />

Gittigidiyor’un “Chief People and Culture<br />

Officer”ı Murat Yüksel, unvanlarla<br />

gelen bu değişikliğin taze temsilcilerinden.<br />

Pandemi, kurumlar nezdinde başarı<br />

denklemini geçersiz hâle getirdi.<br />

Bu da markaların mükemmellik yerine<br />

kusurları dürüstçe konuşmaya başladığı<br />

bir ortama zemin oluşturdu. <strong>2022</strong>,<br />

gerektiğinde hatasını üstlenen cesur<br />

markaların iletişim zamanı olacak.<br />

“Rahat ol, o bir iPhone” diyen Apple<br />

veya “Idiots are amazing” diyen Fanta,<br />

bu markalara verilebilecek örneklerden<br />

bazıları.<br />

Pandemiyle artan kaygı ve belirsizlik<br />

çoğu insanı çareyi astrolojide<br />

e<br />

“Dolar, kıtlık,<br />

savaş, pandemiyi<br />

bilen astrologlar”<br />

<strong>2022</strong>’de tüketicinin<br />

iyi olma hâlini<br />

yönlendirecek<br />

rotalar gibi duruyor.<br />

aramaya yönlendirdi. Geleceğe dair<br />

merakımız hayli kabarık. Bilgi kaynağı<br />

arayışında yüzünü yeniden spiritüel,<br />

manen iyi oluşa dönen tüketici nezdinde<br />

astroloji temelli uygulama ve programlar<br />

karar mekanizmasının önemli<br />

bir dişlisini oluşturuyor. “Dolar, kıtlık,<br />

savaş, pandemiyi bilen astrologlar”<br />

<strong>2022</strong>’de tüketicinin iyi olma hâlini<br />

yönlendirecek rotalar gibi duruyor.<br />

#7 KADİM OLANIN RÖVANŞI<br />

Tüketiciler artık yaşam<br />

alanlarına daha detaycı<br />

yaklaşıyorlar. Doğal olanla<br />

kurduğumuz bağı yaşam<br />

alanlarına katma ihtiyacımız,<br />

markaların da yüzünü doğal dokunuşlara<br />

çevirmesini tetikledi; tıpkı en<br />

teknolojik araçlarında ahşap ve kristale<br />

yer veren Volvo ve BMW gibi. <strong>2022</strong>’de<br />

tasarım trendleri yüzünü hızlı modaya<br />

karşı zamansızlığa ve uzun ömürlülüğü<br />

hedefleyen köklere, geçmişe dönecek<br />

gibi duruyor.<br />

Mumo gibi çevre dostu markalar,<br />

tek kullanımlık ürünlere alternatif üretme<br />

çabasının bir sonucu olarak doğayı<br />

doğal maddelerle, yani kendisiyle muhafaza<br />

etme trendini getirdi. <strong>2022</strong>’de<br />

bilinçlenen tüketici kendi doğasıyla,<br />

kökleriyle teması artırarak bağ kuracak.<br />

Etno modern her ne kadar yeni bir<br />

kavram olmasa da kendimizi, nereden<br />

gelip nereye gittiğimizi düşünmeye<br />

başladığımız son dönemde, bu harmandan<br />

doğan ürünlere ilgi artmış durumda.<br />

Anadolu motiflerinin Mr. Besk<br />

gibi sanatçıların modern yorumuyla<br />

yeniden karşımıza çıkması da böyle bir<br />

döneme denk düştü. Yorgan ustalarının<br />

fabrikasyon ürünlere yenilerek kepenk<br />

indirmesiyle kolları sıvayan Ayça<br />

Sarc’ın Mehry Mu x Yorganlar Fora koleksiyonu<br />

da yine bu dönemin meyvelerinden.<br />

<strong>2022</strong>’de değerli gelenekleri,<br />

malzemeleri yeniden yorumlayarak<br />

yaşatacak markaların işbirliklerinin<br />

artması kuvvetle muhtemel.<br />

#8 İNSAN KAYNAĞININ RÖVANŞI<br />

Beyaz yakalının hayalini<br />

kurduğu uzaktan çalışma<br />

sistemi hayatın gerçeği<br />

oldu olmasına ama her an<br />

her yerde çalışılması beklentisi küresel<br />

bir tükenmişliği beraberinde getirdi.<br />

Mavi yaka cephesindeyse 2021 sonlarında<br />

baş gösteren bambaşka bir kriz<br />

var: Pandemide artan kurye ihtiyacı<br />

ve yeni nesil marketler, kargo firmalarının<br />

daha kazançlı sistemi farklı<br />

alanlarda çalışan mavi yakalıların kuryeliği<br />

tercih etmelerine neden oldu.<br />

Önümüzdeki dönemde diğer sektörler<br />

kalifiye mavi yakalı işgücü krizini çözmeye<br />

çalışırken bir meslek olarak kuryeliğin<br />

algılanışı da tartışma konusu<br />

olmayı sürdürecek. Çalışan sadakatinin<br />

düşük olduğu bu sektörde <strong>2022</strong>’de<br />

kurye odaklılığın kendisini, bünyesindeki<br />

mavi yakalılara yönelik projelerle<br />

göstereceğini öngörmek mümkün.<br />

Mahallenin terzisini, ayakkabı ustasını,<br />

mobilya tamircisini hatırlama<br />

zamanı geldi. Artan döviz kuru tüketiciyi<br />

<strong>2022</strong>’de ihtiyaçlarını karşılamak<br />

için elindekileri onarmaya itecek gibi<br />

gözüküyor. Hâl böyle olunca Armut<br />

ve Temiz gibi platformların yer aldığı<br />

alanlardaki rekabet artacak. <strong>2022</strong>’de<br />

tamir etme kaslarımızı hatırlayacağımızın<br />

emarelerini küresel pazarda da<br />

görmek mümkün. Apple’ın <strong>2022</strong>’de<br />

hayata geçireceği Self Service Repair<br />

programıyla atmaya hazırlandığı adım,<br />

diğer kategorilerde de değişim yaratabilir.<br />

■<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 11

GÜNCEL<br />

Yorum<br />

<strong>2022</strong>’nin NFT ve<br />

metaverse trendleri<br />

ALEMŞAH ÖZTÜRK<br />

AKQA İstanbul Chief<br />

Happiness Officer & CEO<br />

2<br />

021 yılının belki de en heyecan<br />

verici yanlarından biri,<br />

NFT ve metaverse konseptlerinin<br />

hayatımıza yıldırım<br />

gibi düşmesiydi. Mart ayında çıkmaya<br />

başlayan NFT trendi yaz itibarıyla doruğa<br />

ulaşıp Ekim itibarıyla herkesin konusu<br />

hâline geldi. Ünlüler NFT almaya,<br />

NFT üretmeye hatta bu konuda fon<br />

kurmaya başladılar, Snoop Dogg başı<br />

çekiyor öyle düşünün…<br />

Ve en önemlisi daha yolun başındayız.<br />

<strong>2022</strong>, NFT’nin gerçek anlamda hayata<br />

girdiği yıl olacak; şu an NFT almış,<br />

satmış insan sayısı daha yüz binlerle<br />

bile ölçülmüyor. Gerçekten çok ufak<br />

bir kitle tüm bu etkiyi yaratıyor, inanılmaz<br />

değil mi? <strong>2022</strong>’de Coinbase’in<br />

NFT cüzdan çıkartmasıyla 7,4 milyon<br />

insanın bir anda NFT’lere erişimi olacak<br />

ve konu bambaşka bir yere koşacak.<br />

Metaverse konusu ise içine NFT’leri<br />

de alan, VR ve AR konseptlerini de<br />

kullanarak alternatif bir dünyada kendini<br />

ifade edebilmeni sağlayan tüm<br />

servisler aslında. Ready Player One<br />

filmini seyrettiyseniz metaverse’ün ne<br />

olduğunu biliyorsunuz, izlemediyseniz<br />

hemen izleyin derim. Farklı konularda<br />

yaratılmış evrenler ve bu evrenlerde<br />

sizi ifade eden avatarlarla oyun oynadığınızı,<br />

ders çalıştığınızı, para kazandığınızı,<br />

yeni insanlarla tanıştığınızı<br />

hayal edin; işte metaverse bu.<br />

NFT biletler geliyor: NFT tarafında<br />

konunun sadece sanatla kısıtlı kalmayacağını<br />

göreceğiz. Bilet sistemlerinin<br />

NFT yapısına geçeceğini öngörüyorum,<br />

bu konuda zaten çalışan startuplar<br />

çıktı bile. Merkeziyetsiz sistemler,<br />

bilet gibi ürünlerde dolandırıcılık ve<br />

kaybı çok kolaylıkla önleyebilecek.<br />

Dolayısıyla, aracı kullanan bilet satma<br />

n<br />

Metaverse<br />

deneyimleri<br />

artarken,<br />

metaverse'te<br />

yaşanan<br />

deneyimleri gerçek<br />

dünyaya taşıma<br />

konusu da büyüyor.<br />

Metaverse kurulan<br />

NFT markaları,<br />

gerçek dünyadaki<br />

aktivasyon<br />

ve ürünleriyle<br />

markalarını<br />

dijitalden gerçeğe<br />

taşıyor ve bu<br />

trendin arttığını<br />

göreceğiz.<br />

sistemleri gibi birçok iş kolunu etkileyeceğini<br />

düşünüyorum.<br />

Parçalı sanat eseri satın alma:<br />

NFT’ler sanat eserlerinin bir yüzdesini,<br />

bir kısmını satın almaya da izin<br />

veriyor. Yakın dönemde Banksy’nin<br />

bir eserinin bu şekilde satılması planlanıyor.<br />

Düşünün, çok ünlü bir eserin<br />

yüzde 1’ini NFT olarak satın alabileceksiniz,<br />

bu da aslında sadece varlıklı<br />

insanların yatırım yaptıkları birçok yatırım<br />

aracının halka inebilmesi demek.<br />

Gayrimenkul marketi NFT’ye giriyor:<br />

Tapu ve NFT yapısal olarak aynı<br />

şey, bu yüzden de gayrimenkul piyasası<br />

hem –sanat eserlerinde olduğu gibi–<br />

parçalı satış için hem de metaverse<br />

gayrimenkulleri ile gerçek dünya gayrimenkullerini<br />

birleştirmeye hazırlanıyor.<br />

Düşünün, Sandbox’ta takıldığınız<br />

yazlığınızın gerçeği Bodrum’da olacak<br />

ve ikisini tek bir fiyata alacaksınız!<br />

Web3 hayatımıza yerleşiyor: Web3<br />

konsepti merkeziyetsizcilik, asenkron<br />

organizasyonlar, paylaşımcılık, ortak<br />

üretim ve ödüllendirme üzerine.<br />

Bu konsepti benimseyen şirketler ve<br />

startuplar arttıkça, tüketiciler hayatlarında<br />

belki ilk defa internet ve belirli<br />

servisleri kullandıkları için ödüllendiriliyor,<br />

güvenlik riski azalan yapılarda<br />

kendi asset’lerini koruyabiliyor, üretebiliyor<br />

ya da bir projeye katılabiliyor;<br />

böylece kendi finansal özgürlüklerini<br />

de kazanıyor. Gerçekten “yaratıcı ekonomi”<br />

de diyebiliriz Web3’e ve etkilerini<br />

görmeye devam edeceğiz.<br />

Müzik NFT’leri artacak: Sanat konusunda<br />

NFT’ler nasıl büyük bir deprem<br />

yarattıysa <strong>2022</strong>’de aynısını müzik için<br />

bekliyorum. NFT’lerin telif haklarını<br />

da taşınabilir kılması, NFT’lerin format<br />

olarak etkileşime ve deneysel kur-<br />

gulara izin vermesi müzik piyasasının<br />

en çok ihtiyacı olan şeylerden. En güzel<br />

yanı da aracıları ortadan kaldırıp, telif<br />

ödemeleri konusunu otomatik olarak<br />

çözmesi. Birçok yeni indie sanatçının<br />

albüm ve şarkılarını NFT olarak çıkartacağını<br />

düşünüyorum.<br />

METAVERSE X GERÇEK<br />

DÜNYA DENEYİMİ<br />

Metaverse deneyimleri artarken, metaverse'te<br />

yaşanan deneyimleri gerçek<br />

dünyaya taşıma konusu da büyüyor.<br />

Metaverse kurulan NFT markaları,<br />

gerçek dünyadaki aktivasyon ve ürünleriyle<br />

markalarını dijitalden gerçeğe<br />

taşıyor ve bu trendin arttığını göreceğiz.<br />

Varlıkları artan yaratıcılar, yaratıcı<br />

endüstriyi büyüten aksiyonlar alacak<br />

ve bu, tüm toplumu daha iyi bir yere<br />

getirecek. Metaverse ile gerçekleşen<br />

yaratıcı dünyaların rönesansı, yaşam<br />

kalitemizi artırdığı gibi, ortaya çıkan<br />

kaliteli içerik miktarını da artıracak;<br />

bu da insanların daha yeni fikirler bulmalarını<br />

sağlayacak.<br />

Herkese çok başarılı ve yaratıcı bir<br />

<strong>2022</strong> diliyorum! ■<br />

12 <strong>MediaCat</strong>

GÜNCEL<br />

Yorum<br />

İki ileri bir<br />

geri: <strong>2022</strong><br />

DR. DENIZ BAĞRIAÇIK<br />

Sosyolog & Yazar<br />

aklaşık 10 yılı aşkın bir zamandır,<br />

popüler kültürde<br />

Y<br />

sıklıkla kullanılan bir kuru<br />

kafa figürünün varlığına şahitlik<br />

ediyoruz. Dünyanın yoksul veya<br />

zengin, her dinden, kültürden insanının<br />

başına gelecek sonu, kimi zaman<br />

en canlı renklerin arasından bizlere<br />

anlatmak için bakıyor: Ölümü. Tüm<br />

kültürlerde, insana ait yanıltıcı mutlak<br />

gücün, ölümsüzlüğün kırılganlık anlarını<br />

hatırlatmak için yaratılmış sembollerden<br />

biri kuru kafa. Birtakım doğa<br />

olayları, insanın doğadaki tüm canlılar<br />

arasındaki hileli hiyerarşisinin kırılganlığını<br />

bize hatırlatırken, 2021’de İspanya<br />

Palma’da 95 gün aralıksız süren<br />

volkan patlamaları, insanın doğa üzerindeki<br />

tahakkümünün bir kez daha<br />

sorgulanmasına neden oldu.<br />

2021 yılının değerlendirmesini<br />

2020 yılından ayrıştıramayacağımız<br />

gibi, Birinci Sanayi Devrimi’nden beri<br />

doğayı karşımıza alarak geniş kitleleri<br />

tüketim zincirleriyle hapsetme düşüncemizden<br />

de ayrıştırmamız pek<br />

mümkün olamaz. Petrole bağımlı ekonomilerin<br />

ortaya koyduğu resme bakıldığında,<br />

80’lerde başlayan büyüme<br />

odaklı liberal ekonomi modellerinin<br />

yoksulluğu azaltmaktan ziyade hem<br />

maddi gelir eşitsizliklerini hem de toplumsal<br />

planda adaletsizlikleri perçinlediğini<br />

en acı şekilde gördük. 2020 yılında<br />

40-60 milyon arasında kişi 1 aşırı<br />

yoksulluk sınırına itilirken (kişi başına<br />

günlük 1,90 doların altı), çocuk yoksulluğunun<br />

ise daha da endişe veren hatta<br />

geri dönüşü imkânsız bir noktaya sürüklendiğine<br />

şahit olduk. 142 milyon<br />

çocuğun 2030 yılına kadar yoksulluktan<br />

kurtulmasının çok güç olduğunu<br />

tespit ettik. 2<br />

O<br />

2021, insanın<br />

doğa üzerindeki<br />

tahakkümünün,<br />

adaletin, insani<br />

değerlerin defalarca<br />

sorgulandığı bir yıl<br />

olarak veda ediyor.<br />

<strong>2022</strong> ise geçtiğimiz<br />

yılları değerlendirme<br />

ve ders alma<br />

kapasitemizin<br />

fiilayata döküleceği<br />

bir sene olacak.<br />

Sahra Altı Afrika’da çocuklar bir<br />

daha dönmemek üzere okuldan ayrılırken,<br />

Avrupa’da dahi eğitim alanında,<br />

farklı gelir grupları arasında eşitsizliklerin<br />

boyutları gözler önüne serildi.<br />

Türkiye’de çocukların eğitim hayatları<br />

kesintiye uğradı, güvencesiz çalışanlar<br />

ise Covid’e rağmen çalışmak zorunda<br />

kaldı. 2021 yılını geride bırakırken,<br />

788 milyon kişinin yeterli beslenemediğini,<br />

635 milyon kişinin altı yıldan az<br />

eğitim aldığını, 1 milyar kişinin gazyağında<br />

yemek yaptığını ve çok boyutlu<br />

yoksullukla mücadele eden kişilerin<br />

yüzde 85’inin Sahra Altı Afrika ve Asya’da<br />

yani iklim krizinden en çok etkilenecek<br />

kuşakta yer aldığını fark etmemiz<br />

gerekiyor. 3<br />

DÖNÜŞÜMÜN DİNAMİĞİ:<br />

ADALETSİZLİK<br />

<strong>2022</strong> yılında yaşanacak toplumsal,<br />

siyasi ve ekonomik dönüşümler, halkların<br />

yaşadıkları adaletsizliklerin<br />

dinamiğinde gerçekleşecek. Siyasi<br />

kamplaşmaları ve popülist politakaları;<br />

uluslararası göç, ekonomik sıkıntı<br />

ve iklim krizinden ayırmak neredeyse<br />

imkânsız. Önümüzdeki yılda gündelik<br />

hayatlarımızı, belirsizliklerle mücade-<br />

le etme şeklimizin belirleyeceğini öne<br />

sürebiliriz.<br />

Siyasi iktidarların ise gerek kendi<br />

ülkelerinin içindeki gelir adaletsizliklerinin<br />

gerekse ülkeler arasındaki farkların<br />

bizi nasıl etkilediğinin bilincinde<br />

olmaları gerekiyor. <strong>2022</strong>’nin, geçtiğimiz<br />

yılları değerlendirme ve ders alma<br />

kapasitemizin fiiliyata döküleceği bir<br />

yıl olacağı kanaatindeyim. Bireylerin<br />

hayattaki önceliklerini değerlendirirken<br />

ülkelerin de kaosların önlenmesi<br />

için sosyal ve gelir adaletsizlikleriyle<br />

mücadelede sınanacağı bir yıl olacak. ■<br />

1 Alkire, S., Dirksen, J., Nogales, R. and Oldiges, C. (2020). ‘Multidimensional Poverty<br />

and Vulnerability to COVID-19: A Rapid Overview of Disaggregated and Interlinked<br />

Vulnerabilities in Sub-Saharan Africa’, OPHI Briefing 54, Oxford Poverty and Human<br />

Development Initiative, University of Oxford.<br />

2 UNICEF and Save the Children, Technical Note Impact of COVID-19 on Child Poverty<br />

(2020) and Children in Monetary Poor Households and COVID-19; Projections as of<br />

November 2020 (2020).<br />

3 UNDP and OPHI (2021). Global Multidimensional Poverty Index 2021 – Unmasking<br />

disparities by ethnicity, caste and gender. United Nations Development Programme and<br />

Oxford Poverty and Human Development Initiative.<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 13

GÜNCEL<br />

Yorum<br />

Zamanın ruhuna<br />

uygun stratejiler<br />

için 5 öneri<br />

EVRIM KURAN<br />

Kuşak Araştırmacısı & Yazar<br />

eni dünya, yeni iş yapma<br />

Y<br />

biçimlerini henüz içselleştirememiş<br />

tüm geleneksel<br />

organizasyonlara her krizi<br />

bir büyük fırsat olarak sunuyor. Yeni<br />

jenerasyonları anlamak, anlamakla yetinmeyip<br />

eyleme geçmek önce yüzleşmeyi<br />

gerektiriyor; yüzleşmek için ise<br />

cesur olmak lazım geliyor.<br />

<strong>2022</strong>’de Z Kuşağı’nı daha doğru<br />

okumak isteyen tüm iş insanlarına safsatadan<br />

uzak iletişim ve şeffaflığı ilke<br />

edinmelerini dilerim. İşte size <strong>2022</strong> yol<br />

haritanızı oluştururken anahtar olabilecek<br />

birkaç hatırlatma:<br />

1. SLASH GENERATION<br />

(JONGLÖR KUŞAĞI)<br />

Her 10 yılda bir değişen<br />

tanımıyla kariyere<br />

yeni bir perspektif kazandıran<br />

“Slash Generation”<br />

-bence dilimizde daha kolay<br />

anlaşılmasını sağlayacak tanımıyla<br />

Jonglör Kuşağı- ile tanışmanın vakti<br />

geldi. <strong>2022</strong>’de çok daha görünür olacağına<br />

inandığım jonglör nesli -yani<br />

havada birkaç topu aynı anda çevirebilecek<br />

nesil- yalnızca bir kariyer<br />

yolunu benimsemeyen, bir psikolog<br />

iken aynı zamanda bir antrenör de<br />

olabilen, bir mimarken aynı zamanda<br />

bir gazeteci olabilen, yeni çağın multi<br />

kariyer sahibi jenerasyonu için kullanılan<br />

bir terim. Dikey kariyer yolları,<br />

hızla dağıtılan unvanlar ile övünmek<br />

yerine sahici görevler, büyük sorumluluklar<br />

edinmenin yolunu açmalıyız.<br />

F<br />

Yeni nesilleri<br />

anlamak için<br />

yüzleşmek,<br />

yüzleşmek için ise<br />

cesaret gerekiyor.<br />

Zamanın ruhuna<br />

uygun stratejiler<br />

geliştirmek isteyen<br />

şirketlerin <strong>2022</strong><br />

yol haritasını<br />

oluştururken<br />

kullanabilecekleri<br />

beş hatırlatma<br />

karşınızda.<br />

2. ÇEŞİTLİLİK, HAKKANİYET<br />

VE KAPSAYICILIK<br />

Bugünün iş dünyasında<br />

organizasyonların farklılıkları<br />

sadece fark etmemesi<br />

aynı zamanda bir<br />

müttefiklik ruhuyla paydaşlarını buluşturması,<br />

karar alma süreçlerinin her<br />

adımında tüm bileşenlerin ifade alanına<br />

sahip olduğuna emin olması gereken<br />

bir serüvenin içindeyiz. Bizi özgün kılan<br />

demografik deneyimi daha iyi anlamalı,<br />

hakkaniyetli bir organizasyon<br />

kültürü için merakımızı ve empatik<br />

ilgimizi korumalıyız.<br />

3. TERSİNE MENTORLUK<br />

Hedeflenen gelecek için<br />

vazgeçilmez olan yenilikçi<br />

bakış açısını geliştirmemizde<br />

tersine mentorluğun<br />

çok uygun bir araç olduğunu<br />

düşünüyorum. Benzemezleri bir araya<br />

getirerek birbirlerine temas etmelerine<br />

olanak tanımak sadece yenilikçilik<br />

kasımızı güçlendirmeyecek; yaş, kuşak,<br />

toplumsal cinsiyet ve sınıf ayrımcılığına<br />

karşı yeni söylem ve mücadele alanları<br />

kurmamızı da kolaylaştıracak.<br />

4. YETENEĞE ARTAN TALEP<br />

Manpower’ın Yetenek<br />

Kıtlığı raporuna göre<br />

2021’de küresel çapta yüzde<br />

69’u, Türkiye’de yüzde<br />

83’ü bulan yetenek kıtlığının <strong>2022</strong> yılında<br />

çok daha ciddi boyutlara ulaşacağını<br />

düşünüyorum. Böyle bir bağlamda<br />

yeteneğin yeniden tanımlanması çok<br />

kritik. Organizasyonlar, yeni neslin liderlere<br />

ve kurumlara verdiği mesajları<br />

çok daha iyi okumalı ve insan yönetiminde<br />

konvansiyonel stratejilerle maceraya<br />

atılmak yerine ayakları yere basan,<br />

kültürü önceleyen ve özgün, sahici<br />

uygulamalar ortaya koymalı.<br />

5. ESNEK İŞGÜCÜ<br />

Birkaç yıl öncesine kadar<br />

hayal bile edemeyeceğimiz<br />

kadar radikal bir<br />

esneklikte çalışıyoruz.<br />

Freelance ve gig çalışanlar gibi yeni<br />

işgücünü doğru okumak için yanlılıklardan<br />

uzak, gerçekçi bir bakış açısına<br />

ihtiyacımız var. Yetenek savaşının kazananının<br />

yeteneğin kendisi olduğunu<br />

kabul edelim. Otonom çalışanlar<br />

için inisiyatif veren liderler olalım.<br />

<strong>2022</strong>’nin mesaiye değil sonuca ve yaratılan<br />

değere daha fazla odaklandığımız<br />

bir yıl olmasını temenni ederim. ■<br />

14 <strong>MediaCat</strong>

GÜNCEL<br />

Yorum<br />

Teknolojinin<br />

metamorfozu<br />

LEVENT ERDEN<br />

Değişimde teknolojiyi anlamak<br />

kolay, dönüşümde zor. Gelecekte<br />

var olabilmek için kelebek olmaya<br />

ve daha kozaya girmeden nasıl<br />

bir kelebek olacağımıza karar<br />

vermeliyiz.<br />

B<br />

ir geçiş dönemindeyiz.<br />

Buna, bir yıldan diğerine<br />

değil de pandemi öncesinden<br />

sonrasına geçiş olarak<br />

bakabilmemiz lazım. <strong>2022</strong>’de pandeminin<br />

hal-i pürmelalini tam olarak<br />

göremiyoruz, dolayısıyla süreci takvim<br />

yıllarından ziyade pandemi öncesi<br />

ve sonrası olarak ele alıp pandeminin<br />

teknolojik gelişmeyi etkilemek yerine<br />

sadece ve sadece hızlandırdığını söyleyebiliriz.<br />

Neyin dönüştüğünü görmek için<br />

internetin gelişimine bakalım: Web<br />

1.0 sıradan insanın hayatına 90’ların<br />

ikinci yarısında girdi. 2000’lerin ortasında<br />

Web 2.0’a geçildi ama biz bunun<br />

sonuçlarını 2010’dan itibaren görmeye<br />

başladık çünkü internet başka bir hıza<br />

kavuştu. Instagram’dan Netflix ve Spotify<br />

gibi akım platformlarına, yaşanan<br />

gelişmeleri hep oradaymış gibi algılıyoruz<br />

ancak tüm bunlar alt tarafı 10 senedir<br />

bizimle. Sosyal medyanın 15 senelik<br />

bir mazisi var. Dolayısıyla buradaki değişiklikler<br />

çok hızlı yaşanacak.<br />

WEB 3.0 VE METAVERSE<br />

Web 3.0 ile birlikte hayat başka bir<br />

boyut kazanıyor. Metaverse aslında<br />

2000’lerin başında Second Life ile<br />

hayatımıza girmişti. Büyük devrimdi.<br />

Bugün metaverse’te AR ve giyilebilir<br />

teknoloji kullanılsın istiyoruz. Bunun<br />

bir benzerini Google Glass ile yaşadık.<br />

Sonra Pokémon Go çıktı. Bu oyun<br />

mobilden oynandı ama tamamen AR<br />

üzerine kuruluydu. Bölgesellik, insanların<br />

sokağa çıkmaları gibi faktörler<br />

üzerinden gelir modelleri hesaplandı<br />

çünkü haritalar üzerinden oynanıyordu,<br />

haritalara kim sahipse üstüne oyun<br />

koyabilecekti.<br />

Tüm bunlar yapbozun birer parçası<br />

ve bugün, zaten 20 senedir çalışılan<br />

bu parçalar birleşiyor. Sebebiyse<br />

Web 3.0’ın gelmesi. Web 3.0’ı <strong>2022</strong>’den<br />

itibaren hissetmeye başlayacağız. 5G<br />

altyapısıyla beraber hız artacak; bunun<br />

Türkiye’deki karşılığı 2026’yı bulacaktır.<br />

O zaman da iş yapış şekillerinden<br />

satınalmaya, e-ticaretten sosyal medyaya<br />

kadar pek çok alanda farklı bir ilişki<br />

ve bir araya gelme yöntemi oluşacak.<br />

ÇOKDUYULU İNTERNETE GEÇİŞ<br />

Ekranlar bize her şeyi X ve Y aksları<br />

üzerinden iki boyutlu gösterdi. Oysa<br />

artık Z aksı geliyor; Web 3.0 ile tüm<br />

mekân internete giriyor. Bu gelişme,<br />

satınalma davranışlarından e-ticarete<br />

çok geniş bir yelpazede rekabet dengelerini<br />

değiştirecek. Holografik ve haptic<br />

teknolojilerin de akıbeti düşünü-<br />

lürse, 15 yıl içinde çokduyulu internete<br />

geçileceği öngörülebilir.<br />

İkinci büyük konuysa fintech’ler.<br />

özellikle <strong>2022</strong>’de “-tech”ler çok artacak.<br />

Mevcut standarda karşılık içinde<br />

teknoloji olan çok daha küçük, esnek,<br />

hızlı hareket edebilen yapılar çıkacak<br />

ve bunlar teknolojiyi çok net kullanarak<br />

çok hızlı sonuçlar getirecek. Dolayısıyla<br />

sadece finansta olan bu “-tech”ler<br />

<strong>2022</strong>’yle beraber her konuda karşımıza<br />

çıkacak.<br />

OYUN İLE EĞLENCENİN<br />

YAKINSAMASI<br />

NFT’ler ikame edilemez varlıklar. Varlık<br />

dediğimiz zaman “benim” diyoruz,<br />

oysa burada söz konusu olan alt tarafı<br />

elektronik cüzdanda sakladığınız, her<br />

tarafta dolaşan bir işin sahipliği. Yepyeni<br />

bir düşünce bu. Tabii hype hâline<br />

geldi, özellikle sanat alanında dönen<br />

rakamlar herkesi şaşırtıyor. Ancak ben<br />

bu kadar insanın sanatla ilgilendiğini<br />

düşünmüyorum ve bu NFT’leri buzdolabı<br />

magnet’lerine benzetiyorum.<br />

Tabii Refik Anadol ve Beeple Crap gibi<br />

insanların çok daha değerli olacaklarına<br />

inanıyorum ama bazı NFT’lerin<br />

İnternet Mahir muamelesi gördüğünü<br />

düşünmeden edemiyorum.<br />

Öte yandan NFT’nin özellikle oyun<br />

tarafında başka yerlere gideceğine inanıyorum.<br />

Bir oyun karakterinin değerini<br />

yalnızca eşya ve araçları değil, kimin<br />

tarafından oynandığı da belirleyecek.<br />

Bu durum farklı değer kavramlarının<br />

türemesine neden olacaktır ve bu bağlamda<br />

oyun ile eğlencenin yakınsayacağı<br />

kesindir. Hâl böyle olunca perakende<br />

de buna girmekten kaçınamaz.<br />

Ödeme sistemlerinin cari ülke paraları<br />

veya blokzincire mi dayalı olacağı ya da<br />

yepyeni bir ödeme sistemi mi geleceğiyse<br />

<strong>2022</strong>’de göreceklerimiz arasında.<br />

SAHİP OLMAK VS AİT OLMAK<br />

NFT’yi sadece sanat eseri olarak algılamayı<br />

bırakıp her şeyin NFT olabileceğini<br />

düşünmeye başladığımızda<br />

bu iş buzdolabı magnet’liğinden çıkacak<br />

ve beraberinde, pek çok konuda,<br />

NFT’nin başka tür sahipliklerini getirecek.<br />

Bu ise sahip olma fikri ile ait<br />

olma fikrini koşut götürüyor. Eskiden<br />

sahip olmakla övünenler, NFT’lerinin<br />

bazı topluluk ve dünya görüşlerine,<br />

düşüncelerine ait olduğunu düşünmeye<br />

başlayacaklar. Dolayısıyla <strong>2022</strong>’de<br />

dünyayı ele alış biçiminin değişeceğini<br />

söyleyebiliriz.<br />

Değişimde teknolojiyi anlamak kolay,<br />

dönüşümde zor. Bir tırtılın zamanla<br />

şişmanlaması değişimdir. Halbuki<br />

dönüşümden kastımız, tırtılın koza<br />

örüp oradan rengârenk bir kelebek olarak<br />

çıkması. Gelecekte var olabilmek<br />

için kelebek olmaya ve daha kozaya<br />

girmeden nasıl bir kelebek olacağımıza<br />

karar vermeliyiz. ■<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 15

GÜNCEL<br />

Yorum<br />

İradenin<br />

iyimserliği<br />

MEHMET ALI ÇALIŞKAN<br />

Toplumsal Etki Araştırmaları<br />

Merkezi Kurucu Ortağı<br />

on yılların önemi giderek<br />

S<br />

artan konusu çeşitlilik ve<br />

kapsayıcılık. Bu mesele<br />

şirketlerden sivil topluma,<br />

siyasetten medyaya her alanın gündemi.<br />

Doğrucu tutum; insanları farklı<br />

kılan yaş, toplumsal cinsiyet, etnisite,<br />

inanç, bedensel hâller, cinsel yönelim,<br />

eğitim ve milli kimlik gibi özelliklere<br />

saygı duyarak etki alanlarını güçlendirmenin<br />

eşitliğin, adaletin, refahın ve<br />

zenginliğin anahtarı olduğu yönünde.<br />

Ancak gündelik hayat pratiklerimiz<br />

hâlâ radikal ayrımcılıklara dayanıyor.<br />

Pek çok araştırma, toplumun büyük<br />

çoğunluğunun kendine benzemeyen<br />

kimliklerin kaynaklara, hizmetlere ve<br />

haklara eşit erişimine açık olmadığını<br />

kanıtlıyor.<br />

Toplumsal alandaki bu görünüm<br />

siyaset, özel sektör ve sivil topluma<br />

da çok farklı yansımıyor. Türkiye’nin<br />

siyasi partileri kimlik eksenli bir bölünme<br />

üzerine kuruluyor. Sivil toplum<br />

ve şirketlerde de durum bundan<br />

farklı sayılmaz. Bu konuda bir kabulle<br />

başlayalım: Kendimize kapsayıcılık<br />

gözünden baktığımızda milletçe yenildik.<br />

Cumhuriyet tarihi boyunca Türkiye’nin<br />

iki anaakım siyaseti olan seküler<br />

modernizm ve dindar muhafazakârlık<br />

uzun iktidar dönemlerinden geçtiler.<br />

İkisi de ana siyasi stratejisini kendisine<br />

benzemeyeni kamusal alanın; bir başka<br />

deyişle karar mekanizmasının, sivil<br />

toplumun, eğitimin, istihdamın dışına<br />

atmak üzerine kurdu. İkisi de sonuçta<br />

bunu başaramadı ve yenildi. Cumhuriyetin<br />

ikinci yüzyılında bu konu hakkında<br />

konuşmak ve başka bir performans<br />

göstermek için hem tecrübemiz<br />

hem imkânlarımız hem de şansımız<br />

var. Diyaloğu başlatmak için “Başımıza<br />

Her ne kadar teoride<br />

saygı ve sevginin<br />

eşitlik, adalet ve<br />

refah için gerekli<br />

olduğunu bilsek de<br />

pratikte bu prensibi<br />

bir türlü hayata<br />

geçiremiyoruz.<br />

Radikal ve popülist<br />

politikaların tedirgin<br />

edecek derecede<br />

arttığı bu dönemde<br />

<strong>2022</strong>, artık rahat<br />

bir nefes almamıza<br />

müsaade edecek mi?<br />

ne geldi?” yerine “Her birimizin buna<br />

nasıl bir katkısı oldu?” sorusundan başlamak<br />

daha iyi bir seçenek olabilir.<br />

İŞBİRLİĞİ ZEMİNİ YARATILMALI<br />

Birbirinden ayrı dünyalar gibi duran sivil<br />

toplumu, siyaseti ve iş dünyasını bu<br />

gözle masaya yatırabiliriz. Bu üç alan,<br />

geleneksel olarak insanın üç farklı özelliğiyle<br />

bağ kurmaya çalışıyor: Sivil toplum<br />

bireyin yurttaşlık hâline, siyaset<br />

seçmenlik hâline ve şirketler tüketici<br />

hâline odaklanıyor. Peki, bir insan bu<br />

farklı hâlleriyle ne bekler, bu alanlardan<br />

ne ister? Yurttaşlık hâlimizle eşit,<br />

adil ve özgür bir hayat, seçmenlik hâlimizle<br />

hakkımızdaki kararlarımızla<br />

aktif katılım sağlayabildiğimiz bir yönetim<br />

sistemi, tüketici hâlimizle ise<br />

düşük maliyet, konfor, hız ve haz taleplerimizin<br />

karşılandığı bir ürün ve hizmet<br />

dünyası isteriz.<br />

Bu üç insan olma hâli kendi içlerinde<br />

çok katmanlı dünyalar yaratıyor.<br />

Siyaset ve şirketler sivil toplumun gündeminden<br />

besleniyor ve kimlikler iç<br />

içe geçiyor. Sivil toplum engellilerden<br />

LGBTİ+’lara, ekolojiden ulaşıma, göçmenlikten<br />

çocukluğa ve yaşlılığa dair<br />

toplumsal ve çevresel her konuya dair<br />

konuları, sorunları ve çözüm önerilerini<br />

gündeme taşıyor. Siyaset bu konuları<br />

yasalar, uygulamalar, hizmetler üreterek<br />

çözerken, şirketler bu alanlara dair<br />

çözümler üreten bir çalışma, ürün ve<br />

hizmet dünyası yaratıyor.<br />

Bu ideal hikâyenin kırıldığı, çatışma<br />

ve kaosa yol açtığı iki düzeye<br />

rastlarız genellikle. Birincisi bu kümelerin<br />

kendi aralarındaki ilişkiler.<br />

Sivil toplumcular kendilerini iyiliğin<br />

şirketleri kötülüğün, siyaseti ise kirliliğin<br />

dünyası olarak algılama eğilimin-<br />

de. Her bir kimliğin kendisini en iyi,<br />

diğerlerini ise en kötü görmesi bizleri<br />

müzakereden koparır. Dolayısıyla ilk<br />

işimiz; kendimizi iyiliğin, otoritenin<br />

ya da iyileştiriciliğin temsilcisi olarak<br />

görmekten, diğerlerini de kötü, nahif<br />

ya da alttan alınması gereken otorite<br />

olmaktan çıkarmak olmalı. İkincisi ise<br />

müzakereci bir iletişim-etkileşim alanı<br />

tesis etmeye ihtiyacımız var. Diğerinin<br />

birikimini ve kaynaklarını kendimizinkiyle<br />

harmanladığımız bir işbirliği<br />

zemini yaratmalıyız.<br />

Çatışma ve kaosun ortaya çıktığı<br />

ikinci durum ise içe kapanmayla ilgili.<br />

Her alan hem diğerine kapalı hem de<br />

kendi dünyasının diğer aktörlerine:<br />

Diğerine kapalı çünkü birbirini etkilemeye<br />

imkân veren diyalog kanallarımız<br />

zayıf; kendi içine kapalı çünkü her<br />

aktör sadece kendine benzeyenlerle<br />

kurduğu konforlu alan üretiyor. Türkiye<br />

toplumu çeşitliliğini farklı kültürel<br />

kimliklerden, inançlardan, dillerden<br />

ve sınıfsal çeşitlilikten alıyor. Oysa bu<br />

ikili sorunu göz ardı etmek, bu çeşitliliğin<br />

yaratacağı ortak değer inşasının<br />

önünü kapatıyor.<br />

DEĞİŞİM ARZUSU<br />

Tarihimizin büyük çoğunluğu gibi<br />

2021’i de kutuplaşmacı bir toplumsal<br />

iklimde geçirdik. Ancak pek çok<br />

araştırma, toplumda giderek artan<br />

bir değişim arzusunun büyüdüğünü<br />

gösteriyor. Sivil toplum ve şirketler<br />

dünyasında da giderek değer kazanan<br />

çeşitlilik ve kapsayıcılık arzusu görünür<br />

hâle geliyor. Tarihsel tecrübemiz<br />

karamsar bir tablo çizse de yükselen<br />

irade bunun değişiminden yana. <strong>2022</strong><br />

ve sonrası umuyorum iradenin iyimserliğinin<br />

dönemi olur. ■<br />

16 <strong>MediaCat</strong>

KAPAK<br />

The Cat Report:<br />

2021’in<br />

en iyileri<br />

PELİN ÖZKAN<br />

pelinozkan@kapital.com.tr<br />

aratıcı endüstrilerde<br />

belirli kri-<br />

Y<br />

terler dikkate alınarak<br />

hazırlanan,<br />

objektif belki de tek rapor<br />

The Cat Report. Bütün bir yıl<br />

boyunca üretilen iletişim, reklam,<br />

pazarlama projelerinin<br />

ulusal ve global yarışmalardan<br />

elde ettikleri sonuçları dikkate<br />

alarak hazırladığımız bir rapor.<br />

Yılın en yaratıcı, en etkili<br />

ajansları ile reklamverenleri<br />

ve markalarını kapsıyor. Bu yıl<br />

raporda şunlar yer alıyor:<br />

■ 2021’in yaratıcı ajansı<br />

■ 2021’in en etkili ajansı<br />

■ 2021’in çıkış yapan ajansı<br />

■ 2021’in bağımsız ajansı<br />

■ 2021’in markalı içerik<br />

ajansı<br />

■ 2021’in performans ajansı<br />

■ 2021’in PR ajansı<br />

■ 2021’in prodüksiyon ajansı<br />

■ 2021’in medya ajansı<br />

■ 2021’in dijital medya ajansı<br />

■ 2021’in reklamvereni<br />

■ 2021’in markası<br />

■ 2021’in sivil toplum kuruluşu<br />

v<br />

2021’de<br />

üretilen<br />

projelerde<br />

çok belirgin<br />

bir artış oldu.<br />

Örneğin Felis<br />

Ödülleri 4 bin<br />

339 projeyle<br />

tüm zamanların<br />

en yüksek<br />

başvurusunu<br />

aldı. Kristal<br />

Elma 2 bin 414<br />

projeyle kendi<br />

rekorunu kırdı.<br />

ğımız iki yeni yarışma eklendi<br />

listemize: Effie Europe ve Curious<br />

Felis. Özellikle en etkili<br />

ajansı belirlerken bu yarışmaları<br />

dikkate alıyoruz.<br />

Ayrıca yine geçtiğimiz<br />

yıllardan farklı olarak bu yıl<br />

raporda yılın dijital medya<br />

ajansı, yılın performans ajansı,<br />

yılın markası, yılın sivil<br />

toplum kuruluşunu da bulabilirsiniz.<br />

ÜRETKEN BİR YIL OLDU<br />

2021<br />

2021’de üretilen projelerde<br />

çok belirgin bir artış oldu.<br />

Örneğin Felis Ödülleri 4 bin<br />

339 projeyle tüm zamanların<br />

en yüksek başvurusunu aldı.<br />

Kristal Elma 2 bin 414 projeyle<br />

kendi rekorunu kırdı.<br />

Geçtiğimiz yıl olduğu gibi<br />

bu sene de yaratıcılığın ve etkinin<br />

sınırlarını zorlayan projeler<br />

takdir gördü.<br />

Geçtiğimiz yıl Felis’e eklenen<br />

Türkiye’den globale açılan<br />

Yılın Yaratıcı<br />

Ajansı<br />

TBWA\Istanbul<br />

fikirlerin yarıştığı global kategorilerdeki<br />

projeler en çok ödül<br />

toplayanların başında geldi.<br />

2021 yılında halka arz olan<br />

ve başarılı bir talep toplayan<br />

People Communications bize<br />

çok küçük ölçekli bir endüstri<br />

olan reklam sektörünün acaba<br />

kaderi değişiyor mu diye düşündürdü.<br />

İnişli çıkışlı döviz kurları,<br />

büyük bir çöküş yaşayan ve<br />

ne zaman rahatlayacağı belli<br />

olmayan ekonomik ortam,<br />

özellikle yaratıcı sınıfların nefes<br />

almasını engelleyen sosyal<br />

ortam… Sanıyorum 2021’in en<br />

öne çıkanlarıydı. Bu ortamda<br />

ne yazık ki gelecekle ilgili öngörüler<br />

yapmamız kolay değil.<br />

Zaten markalar, ekipler de<br />

artık eskisi gibi yıllık planlar<br />

yapamıyorlar. Her an her şeyin<br />

değişme ihtimali herkesin<br />

biraz daha temkinli olmasını<br />

da beraberinde getirdi.<br />

<strong>2022</strong>’nin daha iyi bir yıl olmasını<br />

diliyorum.<br />

Yılın<br />

Reklamvereni<br />

Unilever<br />

2021’İN EN İYİLERİ<br />

2021’in Yaratıcı Ajansı:<br />

TBWA\Istanbul<br />

2019 yılında The Cat Report<br />

verilerine göre yılın en yaratıcı<br />

ajansı seçilen TBWA\Istanbul,<br />

bir yıllık aranın ardından, bir<br />

kere daha ödül performanslarına<br />

göre senenin en iyisi olmayı<br />

başardı. Bu yıl özellikle<br />

Görünmez Dilekçeler kampanyasıyla<br />

Cannes Lions’ta<br />

kucakladığı Altın Aslan ile göğsümüzü<br />

kabartan ajans, Felis<br />

Ödülleri’nden 11 Felis, Kristal<br />

Elma’dan 15 Kristal ve Effie<br />

Türkiye’den 2 Effie’yi kucaklayarak<br />

The Cat Report 2021<br />

sonuçlarına göre Yılın Yaratıcı<br />

Ajansı unvanına kavuştu.<br />

2021’in En Etkili Ajansı:<br />

Havas Istanbul & Turkey<br />

2020’yi Yılın Yaratıcı Ajansı<br />

unvanıyla kapatan Havas bu<br />

sene unvanını her ne kadar<br />

TBWA\Istanbul’a devretse de<br />

ajansın etkili reklamcılık ala-<br />

Yılın<br />

Markası<br />

Finish<br />

2021’DEKİ RAPORDA YENİ<br />

NELER VAR?<br />

Geçtiğimiz yıldan farklı olarak<br />

bu yıl ödüllerini dikkate aldı-<br />

11f+15k+2e+1c<br />

24f+2F+14k<br />

+2K+1e<br />

15f+3F+2cf+1CF<br />

+3k+1e+1E<br />

18 <strong>MediaCat</strong>

Yılın Markalı<br />

İçerik Ajansı<br />

Circus<br />

9f+1F+2k<br />

nındaki başarıları onu 2021’de<br />

yılın en etkili ajansı mertebesine<br />

taşıdı. 2021’in en başarılı<br />

reklam ajansları sıralamasında<br />

ikincilik gibi kıymetli bir sıraya<br />

oturan Havas, Curious Felis’ten<br />

aldığı Büyük Ödül ve 2<br />

Altın’a ek olarak Effie Türkiye<br />

ve Avrupa’dan da aldığı toplam<br />

3 ödülle 2021’in en etkili ajansı.<br />

2021’in Çıkış Yapan Ajansı:<br />

Renee<br />

2020’de ıskaladığı yılın en<br />

başarılı ajansları listesine bu<br />

yıl 18’inci sıradan iddialı bir<br />

giriş yapan Renee, gösterdiği<br />

takdire şayan atılımla büyük<br />

bir alkışı hak ediyor. Bu yıl 5<br />

Felis ve 1 Kristal’i evine götüren<br />

ajansın başarısındaki aslan<br />

payıysa mazhar olduğu ilgiyle<br />

yılın en konuşulan işlerinden<br />

biri olan Beşiktaş’ta Kadının<br />

Adı Var kampanyası.<br />

2021’in Bağımsız Ajansı:<br />

Concept<br />

The Cat Report verileri ışığında<br />

son üç yıldır Rafineri’nin<br />

taşıdığı yılın bağımsızı<br />

bayrağını ajanstan devralan<br />

Concept, 2021’de sergilediği<br />

performansla Yılın Bağımsız<br />

Ajansı unvanının sahibi.<br />

Geçtiğimiz bir yılda hayata<br />

geçirdiği projelerden elde<br />

ettiği başarılarla The Cat Re-<br />

Yılın Bağımsız<br />

Ajansı<br />

Concept<br />

13f+1F+10k+1e<br />

Yılın<br />

Performans<br />

Ajansı<br />

Hype<br />

3f<br />

port sıralamasındaki yerini<br />

altıncı sıradan üçüncü sıraya<br />

yükseltmeyi başaran ajansın<br />

A101 ve Vestel için hazırladığı<br />

Böyle Böyle Zengin Oluyorlar<br />

ve Voleybolun Yeri gibi kampanyaların<br />

bu başarıya katkısı<br />

şüphesiz.<br />

2021’in Markalı İçerik<br />

Ajansı: Circus<br />

Geçtiğimiz yıl bu sayfalardan<br />

okurlara seslenirken Circus’ın<br />

Wunderman Thompson ile<br />

birlikte en iyi çıkış yapan<br />

ajanslardan biri olduğunu söylemiştik.<br />

2020’deki başarıdan<br />

tesadüf payını silen yeni başarılar,<br />

ajansın adını 2021’in en<br />

iyi markalı içerik ajansı olarak<br />

sektör tarihine kazıdı. Bayer<br />

için hazırladığı Eller Eller ve<br />

Finish projelerindeki yüksek<br />

performansı başarıya giden<br />

yolu ajans için hazırlayan başlıca<br />

işlerden.<br />

YILIN EN BAŞARILI YARATICI AJANSLARI<br />

AJANS FELIS CURIOUS KRİSTAL EFFIE EFFIE CANNES TOPLAM PUAN<br />

FELIS ELMA TURKEY EUROPE LIONS<br />

1 TBWA\Istanbul 11 15 2 1 29 155<br />

2 Havas Istanbul & Turkey 11+2 2+1 4 2 1 20+3 140<br />

3 Concept 13+1 10 1 24+1 130<br />

4 4129Grey 12+1 8+1 20+2 120<br />

5 Wunderman Thompson Turkey 11+1 8 1 20+1 110<br />

6 Rafineri 8+1 11 19+1 105<br />

7 Medina Turgul DDB 9+1 4+2 1 14+3 100<br />

8 Punch BBDO 11+2 1+1 1 13+3 95<br />

9 Tribal Worldwide Istanbul 10 4 14 70<br />

10 BLAB 8+1 3 11+1 65<br />

11 Circus 9+1 2 11+1 65<br />

12 VMLY&R İstanbul 3 2 5 3 13 65<br />

13 Publicis Groupe Turkey 5 6 1 12 60<br />

14 Lokal 1 6+1 7+1 45<br />

15 BÜRO 1 3+1 4+1 30<br />

16 Happy People Project 3 3 6 30<br />

17 Karbonat 4 2 6 30<br />

18 Renee 5 1 6 30<br />

19 Adorno Agency 2+1 2+1 20<br />

20 Muhabbet 1 3 4 20<br />

21 MullenLowe İstanbul 2 2 4 20<br />

22 aRthuR 2 1 3 15<br />

23 Blender 3 3 15<br />

24 Hype 3 3 15<br />

25 Monroe 1 2 3 15<br />

26 Scope Digital 3 3 15<br />

27 Tatbiki İstanbul 1+1 1+1 15<br />

28 Alametifarika 2 2 10<br />

29 Contentine 2 2 10<br />

30 Epica Marka 2 2 10<br />

31 Judo 1 1 2 10<br />

32 Salvo 1 1 2 10<br />

33 STANDBY CREATIVE GROUP 2 2 10<br />

34 The Others Brand Experience Agency 1 1 2 10<br />

35 Titrifikir 2 2 10<br />

Yılın Çıkış<br />

Yapan Ajansı<br />

Renee<br />

5f+1k<br />

YILIN EN BAŞARILI<br />

MEDYA AJANSLARI<br />

AJANS FELIS KRİSTAL ELMA TOPLAM PUAN<br />

1 People Communications 1 1 2 10<br />

2 Carat 1 1 5<br />

3 MediaCom 1 1 5<br />

4 OPN 1 1 5<br />

YILIN EN BAŞARILI PR AJANSLARI<br />

YILIN EN BAŞARILI DİJİTAL<br />

MEDYA PLANLAMA AJANSLARI<br />

AJANS FELIS KRİSTAL ELMA TOPLAM PUAN<br />

1 Forward 1 1 2 10<br />

2 Ingage 2 2 10<br />

Yılın PR Ajansı<br />

Excel İletişim ve<br />

Algı Yönetimi<br />

3f<br />

AJANS FELIS TOPLAM PUAN<br />

1 Excel İletişim ve Algı Yönetimi 3 3 15<br />

2 Mese İletişim Danışmanlığı 2 2 10<br />

3 Essance İstanbul 1 1 5<br />

4 PR House 1 1 5<br />

5 Sobraz İletişim 1 1 5<br />

6 ÜNİTE Edelman 1 1 5<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 19

KAPAK<br />

Yılın En Etkili<br />

Ajansı<br />

Havas Istanbul<br />

& Turkey<br />

11f+2F+2cf+1CF<br />

+4k+2e+1E<br />

2021’in Performans Ajansı:<br />

Hype<br />

Markalara performans odaklı<br />

reklam ve pazarlama yönetimi,<br />

veri entegrasyonu ve analizi,<br />

dönüşüm optimizasyonu,<br />

arama motoru optimizasyonu<br />

ve teknoloji danışmanlığı<br />

hizmeti sunan Hype, bu yıl<br />

24’üncü sıradan giriş yaptığı<br />

The Cat Report’taki başarısıyla<br />

2021’in Performans Ajansı<br />

unvanının sahibi. 2021’de 3<br />

Felis kucaklayan Hype’ın imza<br />

attığı projelerden öne çıkanlar<br />

arasındaysa Little Ceasars<br />

Pizza için hazırlanan Hızlı ve<br />

Lezzetli ile BMW Türkiye için<br />

hayata geçirilen The Magic<br />

Remote yer alıyor.<br />

2021’in PR Ajansı: Excel<br />

İletişim ve Algı Yönetimi<br />

Geçtiğimiz iki yılı PR ajansları<br />

sıralamasında birincilikle<br />

kapatarak yılın en başarılı PR<br />

ajansı olan Excel, geleneği bu<br />

yıl da bozmayarak 2021’in PR<br />

Ajansı unvanına kavuştu. Felis<br />

Ödülleri’nden kucakladığı 3<br />

Felis’le başarı yolculuğuna hız<br />

kesmeden devam eden ajansın<br />

Yılın<br />

Medya Ajansı<br />

People<br />

Communications<br />

1f+1k<br />

Yılın Dijital<br />

Medya Planlama<br />

Ajansları<br />

Forward &<br />

Ingage<br />

1f+1k & 2k<br />

bu yıl öne çıkan işleri Tabağında<br />

Ne Var, Ferdi Özbeğen<br />

Anma Projesi ve Arılar Varsa<br />

Yarınlar Var.<br />

2021’in Prodüksiyon<br />

Ajansı: Jaguar Projects<br />

Birincilik bayrağını Norr<br />

Film’den devralan Jaguar<br />

Projects, 2021’in en başarılı<br />

prodüksiyon ajansı oldu. Felis<br />

Ödülleri’nden aldığı 4 Felis’i<br />

1 Büyük Ödül’le taçlandıran<br />

ajansın 2021’de en dikkat çeken<br />

işiyse Shaping Dreams<br />

into Art.<br />

2021’in Medya Ajansı:<br />

People Communications<br />

2020’de uzak kaldığı The<br />

Cat Report’a bu yıl medya<br />

ajansları sıralamasında birincilikle<br />

gelen People Communications,<br />

2021’deki ödül<br />

performansıyla yılın en başarılı<br />

medya ajansı olmayı<br />

başardı. Felis Ödülleri’den 1<br />

Felis, Kristal Elma’dan ise 1<br />

Kristal’i kucaklayan ajansın<br />

2021’de öne çıkan işleri Fiat<br />

Egea Cross Prelansman ve<br />

Opet Kadın Gücü.<br />

Yılın Prodüksiyon<br />

Ajansı<br />

Jaguar Projects<br />

4f+1F<br />

EN ÇOK ÖDÜL ALAN REKLAMVERENLER<br />

REKLAMVEREN FELIS CURIOUS KRİSTAL EFFIE EFFIE TOPLAM PUAN<br />

FELIS ELMA TURKEY EUROPE<br />

1 Unilever 24+2 14+2 1 39+4 235<br />

2 Reckitt 18+3 2+1 3 3 1 27+4 185<br />

3 Mey Diageo 6+1 4 10+1 60<br />

4 Vestel 6 6 12 60<br />

5 Bayer 6+1 2 1 9+1 55<br />

6 BluTV 6+1 1+1 7+2 55<br />

7 A101 5+1 3 8+1 50<br />

8 Mastercard Türkiye 4+1 2+1 6+2 50<br />

9 Türkiye İş Bankası 5 4 9 45<br />

10 Arçelik 5 3 8 40<br />

11 Odeabank 6+1 6+1 40<br />

12 DeFacto 3 4 7 35<br />

13 Netflix 5 2 7 35<br />

14 Sevan Bıçakçı Mücevher Tasarım 4+1 1 5+1 35<br />

15 Balparmak 1 3+1 4+1 30<br />

16 Eczacıbaşı Holding 1 1 2 2 6 30<br />

17 T.C. Beşiktaş Belediyesi 5 1 6 30<br />

18 Akbank 3 2 5 25<br />

19 BELBİM A.Ş. 3 1 1 5 25<br />

20 Koç Holding 1 3 1 5 25<br />

21 sahibinden.com 2+1 1 3+1 25<br />

22 Selsil 1 2+1 3+1 25<br />

23 Beyaz Kağıt 2 1 1 4 20<br />

24 Bundle 3 1 4 20<br />

25 FOX Networks Group 2 2 4 20<br />

26 Hamm Design 2 2 4 20<br />

27 Little Caesars Pizza 4 4 20<br />

28 Mercedes-Benz Türk 1 3 4 20<br />

29 ODS Consulting Group 2+1 2+1 20<br />

30 Socrates Dergi 4 4 20<br />

31 Yapı Kredi 2 2 4 20<br />

32 Yemeksepeti 1 3 4 20<br />

33 adidas 2 1 3 15<br />

34 Anatolian Craft 1 2 3 15<br />

35 Beymen Group 1 2 3 15<br />

36 Boyner Grup 2 1 3 15<br />

37 Dinlebi Sesli Kitap 3 3 15<br />

38 Opet 2 1 3 15<br />

39 Roche 3 3 15<br />

40 UCB Pharma 3 3 15<br />

41 Vodafone Türkiye 1 2 3 15<br />

42 Antalya Büyükşehir Belediyesi 2 2 10<br />

43 Arzum 1 1 2 10<br />

44 AstraZeneca 2 2 10<br />

45 Can Yayınları 2 2 10<br />

46 Domino's Türkiye 1 1 2 10<br />

47 Düvee 1 1 2 10<br />

48 DYO 1 1 02 1<br />

49 Getir 2 2 10<br />

50 KFC Türkiye 2 2 10<br />

51 <strong>MediaCat</strong> 2 2 10<br />

52 Migros 2 2 10<br />

53 Petrol Ofisi 1 1 2 10<br />

54 Royal Canin 1 1 2 10<br />

55 Şok Marketler 2 2 10<br />

56 The Coca-Cola Company Turkey 1 1 2 10<br />

57 Toyota Türkiye 2 2 10<br />

58 Trabzonspor AŞ 1 1 2 10<br />

59 Türkiye Futbol Federasyonu 2 2 10<br />

20 <strong>MediaCat</strong>

KAPAK<br />

YILIN EN BAŞARILI<br />

PRODÜKSİYON ŞİRKETLERİ<br />

2021’in Dijital Medya<br />

Ajansları: Forward Media<br />

& Ingage<br />

Medya planlama alanında ortaya<br />

koyduğu işlerle The Cat<br />

Report 2021’in en iyileri arasına<br />

girmeyi başaran Forward<br />

Media ve Ingage, 2021’in Dijital<br />

Medya Ajansı unvanını eşit<br />

skorla paylaşıyor. Ajansların<br />

bu yıl dikkat çeken işleri arasındaysa<br />

Forward Media’nın<br />

Domino’s Türkiye için hayata<br />

geçirdiği Domino’s WhatsApp<br />

Sipariş Hattı ile Ingage’in Arçelik<br />

için hazırladığı kahve<br />

belgeseli Göz Açıp Kapayıncaya<br />

Kadar yer alıyor.<br />

AJANS FELIS KRİSTAL ELMA TOPLAM PUAN<br />

1 Jaguar Projects 4+1 4+1 30<br />

2 DEPOfilm 1 4 5 25<br />

3 3K1A MUSIC 2 2 10<br />

4 Norr Film 2 2 10<br />

YILIN EN BAŞARILI STK’LARI<br />

Kısaltma ve tablolara ilişkin not<br />

F: Felis Ödülleri Büyük Ödülü<br />

f: Felis Ödülleri Kategori Birinciliği<br />

CF: Curious Felis Büyük Ödülü<br />

cf: Curious Felis Altın<br />

K: Kristal Elma Büyük Ödülü<br />

2021’in STK’sı:<br />

Kadın Cinayetlerini<br />

Durduracağız Platformu<br />

Toplumsal hareketlerin yoğun<br />

olduğu bir yıldı 2021. Bu<br />

hareketliliğin sivil toplum<br />

kuruluşlarındaki yansımalarıysa<br />

yıl boyunca sektörün<br />

duvarlarını aşarak ülkenin<br />

gündemine oturmayı başardı.<br />

The Cat Report ölçümlemesiyle<br />

2021’in en iyi STK’larını<br />

listelediğimizde birincilik koltuğuna<br />

açık ara farkla Kadın<br />

Cinayetlerini Durduracağız<br />

Platformu’nun oturduğunu<br />

görüyoruz. Felis Ödülleri’nden<br />

6 Felis, Kristal Elma’dan<br />

ise 5 Kristal ile dönen STK’nın<br />

2021’de ses getiren en büyük<br />

projesi, hiç şüphesiz, adını<br />

Cannes semalarında duyuran<br />

Görünmez Dilekçeler kampanyasıydı.<br />

■<br />

Yılın STK’sı<br />

Kadın<br />

Cinayetlerini<br />

Durduracağız<br />

Platformu<br />

6f+5k+1c<br />

REKLAMVEREN FELIS KRİSTAL ELMA EFFIE CANNES LIONS TOPLAM PUAN<br />

TURKEY<br />

1 Kadın Cinayetlerini 6 5 1 12 70<br />

Durduracağız Platformu<br />

2 Change.org, Hayata Destek, 2 2 4 20<br />

Amnesty International, Greenpeace,<br />

ESHID, Mor Çatı<br />

3 Just Diggit 3 1 4 20<br />

4 International Press Institute 1+1 1+1 15<br />

5 Türk Eğitim Vakfı 2 1 3 15<br />

k: Kristal Elma Kategori Birinciliği<br />

E: Altın Effie (Avrupa)<br />

e: Altın Effie (Türkiye)<br />

C: Cannes Lions Büyük Ödülü<br />

c: Cannes Lions Altın Aslan<br />

• Değerlendirme yapılırken şu yarışmalar dikkate alınmıştır: Felis Ödülleri, Curious Felis, Effie Turkey, Effie<br />

Europe, Kristal Elma ve Cannes Lions.<br />

• Değerlendirmede yarışmaların yalnızca kategori birincilikleri ile “Büyük Ödüller” dikkate alınmış; kategori<br />

ikincilikleri, üçüncülükleri ve özel ödüller değerlendirmeye alınmamıştır. Puanlar ulusal yarışmalardaki<br />

birincilikler için 5, büyük ödüller için 10; Altın Aslan ve Effie Europe için 15, Grand Prix (Cannes Lions) için<br />

20’dir.<br />

2021’İN EN BAŞARILI<br />

REKLAMVERENİ: UNILEVER<br />

Geçtiğimiz yıl The Cat Report’un reklamveren<br />

listesinde 60 puanla yılın en çok ödül alan dördüncü<br />

reklamvereni olan Unilever, ödüllü geçen bir senenin<br />

ardından 2021’i tam 235 puan ve Yılın Reklamvereni<br />

unvanıyla kapatıyor. Felis Ödülleri’nden 24 Felis ve<br />

2 Büyük Ödül, Kristal Elma’dan 14 Kristal ve 2 Büyük<br />

Ödül ile Effie Türkiye’den 1 Effie’yle ayrılan Unilever’in<br />

özellikle Yumoş, Cif, Lipton, Dove, Algida ve Magnum<br />

markalarıyla imza attığı başarıların bu skordaki rolü<br />

tartışmasız.<br />

Yumoş ile Yumoş Bina, Yumoş Deterjan Çok İyi Çıktı<br />

ve Yumoş Survivor; Elidor ile #DedimOlabilir ve Kendi<br />

Yolumuzda; Cif ile #TemizkenGüzel; Dove ile Benim<br />

Saçım #EzberlerinÖtesinde; Algida ile Dünyaya Açılan<br />

Lezzet Yolculuğu, Algida’yla Tatlıya Bağla, Avrupa’dan<br />

Asya'ya Geçen Dondurma; Magnum ile Magnum x La<br />

Casa de Papel ve Lipton ile Babalarımızla da Doya<br />

Doya #KonuşalımArtık projeleri Unilever’i bu yıl The<br />

Cat Report’ta yılın en başarılı reklamvereni kılan<br />

kampanyalardan.<br />

2021’İN EN BAŞARILI<br />

MARKASI: FINISH<br />

2021’de ses getiren işlerin künyesine bakan gözlerin<br />

aşina olduğu markalardan biriydi Finish. Felis<br />

Ödülleri’nden 15 Felis ve 3 Büyük Ödül ile Curious<br />

Felis’ten 2 Altın ve 1 Büyük Ödül’ün yanı sıra Effie<br />

Türkiye & Avrupa’dan toplam 2 Effie’yle 2021’i kayda<br />

değer bir performansla kapatan markanın bu çabaları<br />

onu The Cat Report’ta 2021’in en başarılı markaları<br />

arasında birinciliğe taşıdı.<br />

Suyu odağına alan Yarının Suyunu Kurtarmak, Su<br />

Endeksi, Sıradaki Şarkı: Su, Ateş Düştüğü Yeri Yakar<br />

ve Çare Biziz projeleriyle yalnızca Türkiye’yi değil tüm<br />

dünyayı kuraklık sorunuyla ilgili inisiyatif almaya<br />

davet eden markayı, sırasıyla, Felis Ödülleri’nden 9<br />

Felis ve 1 Büyük Ödül ile Kristal Elma’dan 8 Kristal alan<br />

Yumoş ve Felis Ödülleri’nden 6 Felis, 1 Büyük Ödül’ün<br />

yanı sıra Kristal Elma’dan 5 Kristal ve 2 Büyük Ödül<br />

alan Elidor takip ediyor.<br />

22 <strong>MediaCat</strong>

ADVERTORIAL<br />

Türk markaları<br />

dünyaya Ingage<br />

ile açılıyor<br />

WARC’a göre dünyada yılın en etkili<br />

dijital ajansı seçilen Ingage, Effective 100<br />

kategorisindeki birinciliğiyle Türkiye’deki<br />

ajanslarda bulunmayan özelliklerine bir<br />

yenisini daha ekliyor.<br />

andemiyle birlikte ivme kazanan<br />

e-ticaret, 2021’de de<br />

P<br />

büyümeye devam etti. Böylece<br />

ihracatın artan önemi,<br />

markaların ürün ve hizmetlerini yurtdışına<br />

taşıma isteklerini artırdı.<br />

Medyayı merkeze alan; veri, teknoloji<br />

ve stratejiden beslenen yeni nesil<br />

bir dijital medya ajansı olan Ingage;<br />

yurtdışında büyümek, marka bilinirliği<br />

kazanmak ve e-ihracata yatırım yapmak<br />

isteyen markaların taleplerini yenilikçi<br />

çözümlerle karşılayarak onların bu süreçte<br />

en önemli çözüm ortağı oldu.<br />

Strateji ve iş geliştirme ile performans<br />

ve medya satın alma alanlarında 130 kişilik<br />

deneyimli kadrosuyla hizmet veren<br />

Ingage, e-ihracat yapmak isteyen Türk<br />

markalarına 360 derece hizmet verebilen<br />

ilk ve tek ajans olarak öne çıkıyor. Ingage’in<br />

sektörde yarattığı en büyük farkı<br />

ise; küresel anlamda sahip olduğu deneyimle<br />

operasyonel süreçlerdeki çevikliği<br />

ve mükemmeliyetçiliğiyle markalarının<br />

yurtdışı strateji geliştirme ve dijital pazarlamasını,<br />

pazaryerlerindeki satışlarını<br />

merkeze alarak planlayabilmesi.<br />

WARC’A GÖRE DÜNYADA YILIN<br />

EN ETKİLİ DİJİTAL AJANSI<br />

Ingage, reklamveren ve ajanslar için<br />

uluslararası bir otorite ve bir referans<br />

kaynağı olarak kabul edilen WARC<br />

tarafından 2021’de Yılın En Etkili Dijital<br />

Ajansı seçildi. Geçtiğimiz yılın en<br />

çok ödül alan kampanya, ajans, marka<br />

ve ülkelerin değerlendirildiği WARC<br />

Effective 100’ün zirvesinde yer alan<br />

Ingage’in kazandığı bu başarının en<br />

önemli sebepleri arasında bu yıl hayata<br />

geçirdiği ilkler de var.<br />

2021 INGAGE İÇİN<br />

İLKLERİN YILI OLDU<br />

Ingage, bu yıl yurtdışı reklam ve medya<br />

satın alma tecrübesinin yanına, e-ihracat<br />

deneyimine ve spesifik olarak<br />

dünyanın en büyük platformlarından<br />

Amazon ve AliExpress uzmanlığına<br />

sahip yepyeni ekipleri ekledi. Yıl içinde<br />

Amazon Advertising Sertifikasını<br />

alan Ingage, aynı anda diğer tüm dijital<br />

reklam servislerini verme özelliğini taşıyan<br />

ilk ajans oldu. Ingage bu yıl ayrıca<br />

çalışan deneyimi odaklı yaklaşımıyla iş<br />

yeri kültürünü ve çalışan deneyimini<br />

ölçümlemede dünyanın uzman otoritesi<br />

kabul edilen Great Place to Work<br />

Enstitüsü tarafından yapılan güven<br />

analizi sonucunda “Harika İş Yeri” sertifikasını<br />

aldı. Ingage böylece bu sertifikaya<br />

sahip ilk ve tek medya ajansı<br />

PINAR ERCAN TURSUN<br />

Ingage, CEO<br />

olarak çalışan deneyimi konusunda bir<br />

ilke imza atmış oldu.<br />

‘MARKALARIMIZI <strong>2022</strong>’DE DE<br />

SINIRLARIN ÖTESİNE TAŞIMAYI<br />

SÜRDÜRECEĞİZ’<br />

Ingage CEO’su Pınar Ercan Tursun<br />

geçtiğimiz yılı Ingage açısından şöyle<br />

değerlendirdi: “2021 bizim için<br />

ilklerin yılı oldu. İş modelimize yeni<br />

dikeyler eklerken bir yandan operasyonel<br />

mükemmelliğe ulaşmak için<br />

çalışmalarımızı hızlandırıyoruz.<br />

E-ticaret yapmak isteyen Türk markaları<br />

için Amazon’un yurtdışında<br />

aktif olduğu her ülkede servis verebilen<br />

resmî Amazon Partner Ajansı<br />

olduk. Böylece yurtdışı pazarlarda en<br />

yetkin şekilde dijital pazarlama servisleri<br />

verme ve Türk markalarının<br />

globaldeki büyüme yolculuklarında<br />

rekabet gücünü artırma konusundaki<br />

yeteneklerimizi güçlendirmiş olduk.<br />

Diğer yandan Great Place to Work<br />

sertifikasıyla ajansımızın çalışmak<br />

için harika bir yer olduğunu tescilledik.<br />

Ingage olarak kazandığımız bu<br />

başarıların altında çalışan deneyimini<br />

merkeze alarak geliştirdiğimiz<br />

yeni uygulamalar, ortak akılla alınan<br />

aksiyonlar ve şirket içinde ekip olarak<br />

oluşturan güven kültürü yer alıyor.<br />

Pandemi döneminde de çalışan sağlığı<br />

öncelikli vizyonumuzla ve çalışma<br />

deneyimini iyileştirme konusunda<br />

hayata geçirdiğimiz yeniliklerle bu<br />

odağımız hiç değişmedi. Bu bakış açısı<br />

ve mutlu çalışma arkadaşlarımızın<br />

iş ortaklarımızın da mutluluğunu pekiştireceği<br />

inancıyla markalarımızı<br />

<strong>2022</strong> ve sonrasında sınırların ötesine<br />

taşımayı sürdüreceğiz.” ■<br />

24 <strong>MediaCat</strong>

kapsül

ADVERTORIAL<br />

Yarının<br />

suyunu<br />

kurtarmak<br />

Türkiye’nin suyunu kurtarma<br />

hedefiyle 2018’de başlattığımız<br />

Yarının Suyu hareketi, üçüncü<br />

yılında yeni su elçimiz<br />

Kıvanç Tatlıtuğ ile devam etti.<br />

Yarının Suyunu<br />

Kurtarmak reklam filmi<br />

26 <strong>MediaCat</strong><br />

irleşmiş Milletler raporunda<br />

Türkiye’nin yakın<br />

B<br />

gelecekte su fakiri olacağı<br />

öngörülüyordu. Ipsos araştırması<br />

da Türkiye’de bulaşık makinesi<br />

kullanıcılarının yüzde 50’sinin<br />

bulaşıkları makineye atmadan önce<br />

sudan geçirdiklerini söylüyordu. Bu<br />

da her yıkamada 57 litre suyun israfı<br />

demekti.<br />

Türkiye’nin suyunu korumak ve bu<br />

israfa dur demek için 2018’de bir tasarruf<br />

hareketi başlattık. Yarının Suyu<br />

adını verdiğimiz bu hareketin merkezine<br />

de sudan geçirmeye son vermeyi<br />

ve böylece her yıkamada 57 litre suyu<br />

kurtarmayı aldık.<br />

SÖZ VER<br />

Yarının suyunu kurtarmak için önce<br />

bir farkındalık yaratmamız gerekiyordu.<br />

Bu amaçla Susuz Bardaklar’ı,<br />

Uludağ Ekonomi Zirvesi’nde iş insanları,<br />

gazeteciler ve kanaat önderleriyle<br />

buluşturduk. Her biri kurumakta olan<br />

ayrı bir gölü resmeden Susuz Bardaklar<br />

ile yaklaşmakta olan kuraklığa dikkat<br />

çektik.<br />

Türkiye’nin ilk yarı-kurgu belgeseli<br />

25 Litre’yle ülke çapında farkındalık<br />

çalışmalarımız devam etti. 25 Litre,<br />

Türkiye’nin en çok izlenen belgeseli<br />

oldu. Hemen ardından ekranlarda yerini<br />

alan Söz Ver reklam filmiyle tüm<br />

Türkiye’yi tasarrufa davet ettik.<br />

Söz Ver’i Türkiye’nin en sevilen<br />

ünlülerinden Taner Ölmez ile çekilen<br />

Suyun Sonu Görünüyor iletişimi takip<br />

etti. Devamında da Türkiye’nin en çok

güvenilen isimlerinden Müge Anlı ile<br />

Kapatalım Muslukları dedik.<br />

GÜCÜMÜZ YETER<br />

İlk sene belirli bir farkındalık yarattıktan<br />

sonra ikinci sene “Yarının suyunu<br />

kurtarmaya gücümüz yeter” dedik.<br />

Bunun somut kanıtı olarak da 233 kuş<br />

türüne ev sahipliği yapan, bir zamanlar<br />

kuş cenneti olarak anılan ama şu<br />

an kuruyan Kuyucuk Gölü’nü kurtarmayı<br />

seçtik. Kuyucuk Gölü, Yarının<br />

Suyu Instagram hesabı takipçilerinin<br />

de desteğiyle yeniden can suyuna kavuştu.<br />

Bu müjdeyi de Kuyucuklulara<br />

minare hoparlörlerinden kuş sesleriyle<br />

verdik.<br />

Yarının Suyu<br />

hareketiyle<br />

6 milyon<br />

hane<br />

bulaşıklarını<br />

sudan<br />

geçirmeyi<br />

bıraktı ve<br />

HEPİMİZ BİR DAMLAYIZ<br />

Hareketimizin üçüncü yılında kolektif<br />

hareketin gücüne odaklandık. Hep birlikte<br />

her sene bir göl dolusu suyu kurtarabileceğimizi<br />

anlattık. “Evet hepimiz<br />

bir damlayız ama okyanuslar da damlalardan<br />

oluşur” dedik.<br />

Aynı dönemde Finish Su Endeksi<br />

ile suyun değerini, değerini en iyi bildiğimiz<br />

dolar ve altının yanına koyarak<br />

gösterdik. National Geographic ile<br />

ikinci yarı-kurgu belgeselimizi yaptık.<br />

Bir Su Hikâyesi belgeseli, Türkiye sınırlarını<br />

da aşarak iki ülkede daha gösterildi.<br />

Sırada sekiz ülke daha var.<br />

da haberler, aynı anda Türkiye’nin<br />

kuraklık sorununu ele alarak izleyicileri<br />

reklam kuşağında karşılaşacakları<br />

filme hazırladı. Reklam filmimiz ise<br />

bir kısa film konseptiyle hazırlandı<br />

ve iki dakikayı aşan bir süreyle izleyicileri<br />

nostaljik bir yolculuğa çıkardı.<br />

Kıvanç Tatlıtuğ filme “Ben Adanalıyım”<br />

sözleriyle başladı. Reklam filmi,<br />

Kıvanç Tatlıtuğ’un çocukluğunu, gençliğini<br />

temsil eden nostaljik görüntülerle<br />

aktı.<br />

Çare Biziz kampanyası, başka isim<br />

ve memleketlerle devam etti. Murat<br />

Kosova Sinop’un, Serap Ezgü Ankara’nın<br />

sesi oldu. Reklam filmimizin<br />

uzun versiyonu ise Gain’de yer alarak<br />

ilk defa bir streaming kanalına dahil<br />

olan içerik hâline geldi. Kampanya<br />

hashtag’i #ZamanSuGibi Twitter’da<br />

dakikalar içinde Trending Topic oldu.<br />

Daha ilk günden hedef kitlenin yüzde<br />

41’ine ulaşıldı. Üç yıldır hareketin ana<br />

üssü olan YarınınSuyu.com’un ziyaret-<br />

25<br />

milyon ton<br />

su kurtuldu.<br />

ÇARE BİZİZ<br />

Pandemiyle birlikte artan su tüketimimiz<br />

ve yağışların azalması, kuraklık<br />

tehlikesini her zamankinden daha da<br />

çok hissettiriyordu. Üstelik her birimiz<br />

de kendi memleketimizde kaybolan<br />

yeni bir göle tanıklık ediyorduk.<br />

Yine de pek çok kişi çareyi dışarıdan<br />

bekliyordu. İnsanlara hatırlatmamız<br />

gereken bir şey vardı: Bunca zamandır<br />

bekledikleri çare, aslında kendileriydi.<br />

Bu gerçekten yola çıkarak Yarının<br />

Suyu hareketini memleket duygusuyla<br />

işlemeye karar verdik. Kıvanç Tatlıtuğ<br />

yeni su elçimiz oldu ve bambaşka bir<br />

yönüyle reklam filmimizde yer aldı:<br />

“Adanalı” olmasıyla. Çocukluğunun<br />

geçtiği göl kuruyan ve daha fazlasını<br />

kaybetmenin endişesini taşıyan<br />

Kıvanç Tatlıtuğ, iletişimimizde kendi<br />

hikâyesini anlattı.<br />

Kampanyamız dünyanın ilk<br />

newsblock’uyla açıldı. Tüm kanallarçi<br />

sayısı 25 kat arttı. Sosyal medyada<br />

kuraklık paylaşımları yüzde 6253 arttı.<br />

YARININ SUYUNU KURTARMAK<br />

Yarının Suyu hareketiyle 6 milyon<br />

hane sudan geçirmeyi bıraktı ve toplamda<br />

25 milyon ton su kurtuldu. Hareketimiz<br />

boyunca deterjanımızı her<br />

yıl daha da zorlu lekeleri sudan geçirmeden<br />

çıkaracak şekilde güncelledik.<br />

Şimdi en hassas bulaşıkları bile sudan<br />

geçirmeden çıkaran Quantum Ultimate<br />

ile daha fazla suyu kurtaracağımıza,<br />

Türkiye’nin su sorununa hep birlikte<br />

çare olacağımıza inancımız tam! ■<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 27

ADVERTORIAL<br />

Her şeye rağmen başarmak<br />

2021’deki zorluklardan mukavemet ve azimle kıymetli başarılar çıkaran<br />

TBWA\Istanbul, stresli bir yılda imza attığı projelerle The Cat Raport 2021’e<br />

göre Yılın Yaratıcı Ajansı unvanının sahibi oldu. Başarının künyesindeki<br />

isimlerin, yaşananlara ve yaşanacaklara dair hislerine kulak verelim.<br />

Burcu Özdemir<br />

TBWA\Istanbul<br />

Chief Executive Officer<br />

2021 yılı, grup ajanslarımız adına<br />

oldukça verimli ve başarılı bir yıldı.<br />

Pandeminin etkisi sürmesine<br />

rağmen uzaktan çalışma sistemini<br />

iyice oturttuk ve hibrit modeli<br />

deneyimledik. 2021 yılını hiçbir<br />

müşteri kaybetmeden üstelik yeni<br />

müşteri ve proje kazanımımızı<br />

artırarak başarıyla kapatıyoruz.<br />

Yeni nesil markalarla yakın çalıştığımız,<br />

mevcut müşterilerimize<br />

etkili işler ürettiğimiz ve emeklerimizin<br />

karşığını ödüllerle aldığımız<br />

bir yıl oldu, sanırım şükredip<br />

yeni yılda da başarılarımızın devamını<br />

dilemek gerek. Ekiplerimiz<br />

ve insan kaynağı açısından baktığımda<br />

ise üst düzey yönetim kadromuzun<br />

kenetlenerek ve müthiş<br />

iş çıkararak yola devam ettiğini,<br />

genç kuşakta sirkülasyon yaşansa<br />

da yeni yıla yeni yeteneklerle<br />

girdiğimizi görüyorum. <strong>2022</strong>’nin<br />

hepimize başta sağlık ve mutluluk<br />

getirmesini dilerim. Daha çok eğlenerek<br />

yine çok başarılı olalım.<br />

İlkay Gürpınar<br />

TBWA\Istanbul<br />

Chief Creative Officer<br />

Kültür, her konuda oldugu gibi bir<br />

ajansın kaderinde de belirleyici.<br />

Böyle bir dönemde bile bir şekilde<br />

TBWA kültürünü devam ettirebildiğimizi<br />

ve bütünlüğümüzü koruyabildğimizi<br />

düşünüyorum. Aynı<br />

yöne –yürümek değil– koşmak<br />

isteyen, motivasyonu kendiliğinden<br />

yüksek, eğlenmenin dışında<br />

mesleğini ciddiye alan bir grup<br />

insanız. İyi şeyler yapmak ve ardımızda<br />

bırakmak istiyoruz. Böyle<br />

düşünenler için, yıllar içinde eğitimci<br />

bir misyonumuz da oluştu.<br />

Bir laf var; “Tibi, okul gibi.” Hakikaten<br />

de öyle oldu. Sektöre nice<br />

mezunlar verdik. Şimdi eskileriyle<br />

gurur duyuyoruz. Yenileriyle ise<br />

heyecanla çalışıyoruz. Çünkü birbirini<br />

anlayan ve beğenen insanlarin<br />

beraber üretebilmesi kadar<br />

güzeli yok.<br />

Toygun Yılmazer<br />

TBWA\Istanbul<br />

Chief Strategy Officer<br />

Uzaktan Birliktelik. Yıl sonunda<br />

başarıları kutlamanın mutluluğunu<br />

yaşıyoruz. Kristal Elma ödül<br />

töreni sonrası The Cat Report başarısı<br />

daha da mutlu etti. TBWA’de<br />

geçirdiğim 20 yıl içinde birçok<br />

kutlamaya katıldım ama galiba bu<br />

sene bu haberlere en çok ihtiyacım<br />

olan yıl oldu. Sanıyorum hepimiz<br />

için öyle. Yıl boyunca tüketici araştırmalarında<br />

sağlık endişesinin mi<br />

ekonomi endişesinin mi daha yüksek<br />

olduğunu takip ettik. Ama bir<br />

yandan da biz de aynı endişeleri<br />

yaşadık. Uzaktan çalışarak geçen<br />

2020 yılının ardından hibrit bir<br />

çalışma yöntemine geçmeye çalıştık.<br />

Hâlâ tam geçemedik. En<br />

önemlisi reklamcılık mesleğini<br />

severek yapmamızda en büyük etken<br />

olan beraber üretmek daha da<br />

zorlaştı. Konu bir iş üzerinde çalışmak<br />

olduğunda tek başımıza konsantre<br />

olup yapabiliyoruz. İkinci<br />

bir kişiyle canlı görüşmelerle fikir<br />

Tuğyan Çelik<br />

TBWA\Istanbul<br />

Deputy Managing Director<br />

alışverişi de yapabiliyoruz. Ama<br />

kalabalık bir ekip olarak bir fikri<br />

geliştirmek, yeşertmek, tartışmak<br />

herkesin ayrı yerde olduğu bir ortamda<br />

eskisi gibi olamıyor. O yüzden<br />

bu yıl en büyük zorluklarından<br />

biri uzaktan çalışabilmekti.<br />

Sanıyorum biz bunu iyi başardık.<br />

2021 yılında başarımız nedir diye<br />

düşündüğümde uzaktan birliktelik<br />

başarısı derim. Alışma senesi<br />

olan 2020’nin ardından 2021’de<br />

uzaktan da olsa hibrit de olsa birlikte<br />

çalışabilmeyi başardık. Sadece<br />

bir iki markanın bir iki kampanyasıyla<br />

değil, hemen hemen bütün<br />

müşterilerimiz için hazırladığımız<br />

kampanyalarla ödül aldık. Bu<br />

başarılarda hem ajans çalışanları<br />

hem de ajans ve müşteri ekipleri<br />

olarak takım olabilmenin katkısı<br />

büyük. Bu ödüller gelecek yıl için<br />

de umut oluyor. Umarım herkes<br />

için <strong>2022</strong> de kutlamaya değer bir<br />

yıl olur.<br />

2020 yılında öğrendiklerimizle,<br />

2021 yılında “pandemic proof”<br />

bir yapı oluşturmak için kolları sıvadık.<br />

Markalarımıza verdiğimiz<br />

hizmet kalitesini en üst seviyede<br />

korumamız, bunu yaparken de<br />

çalışma arkadaşlarımızın sağlıklarını,<br />

motivasyonlarını ve çalışma<br />

şartlarını gözetmemiz gerekiyordu.<br />

Zorlu geçen 2021 yılına rağmen<br />

hiç hız kesmedik, Yemeksepeti’nin<br />

20’nci yılını kutladık, Arzum Anneler<br />

Günü iletişimimizle annelik<br />

kavramına farklı bir bakış açısı getirdik<br />

ve Garena Free Fire / Casa<br />

de Papel ile oyun dünyasına girdik.<br />

Dolu dolu bir yıl geçirdik.<br />

28 <strong>MediaCat</strong>

Leyla Rykova<br />

TBWA\Istanbul<br />

Chief Finance Officer<br />

Ela Bilgisel<br />

TBWA\Istanbul<br />

Deputy Managing Director<br />

Berivan Akmanoğlu<br />

TBWA\Istanbul<br />

Head of Digital<br />

Nisan Danışman<br />

TBWA\Istanbul<br />

Head of Consultancy<br />

2021’de TBWA bünyesinde yine<br />

bir ilke imza atarak, Disruption<br />

Consultancy adlı stratejik<br />

danışmanlık birimimizi hayata<br />

geçirdik. Bu oluşumla artık reklamveren<br />

markaların ötesinde de<br />

işbirlikleri yaparak, onlarca yıllık<br />

kolektif strateji uzmanlığımızı<br />

farklı seviyelerde uygulamaya<br />

koyuyoruz. <strong>2022</strong>’de, özellikle de<br />

her kuruşun değerli olacağını düşündüğümüzde,<br />

her adımlarını<br />

hesaplanmış ve planlı şekilde atmaları<br />

için markaların yanında<br />

olacağız.<br />

TBWA\Istanbul, onlarca yıldır,<br />

en prestijli uluslararası ödülleri<br />

kazanarak TBWA kolektifindeki<br />

en iyi ajanslardan biri olduğunu<br />

kanıtladı. Bu sonuç, en iyi yeteneklerin<br />

TBWA’de devam etmesi,<br />

uzun vadeli ortaklıkların sürdürülmesi<br />

ve büyük şirketlerin<br />

güveni sayesinde mümkün oldu.<br />

Sürekli gelişimimiz ve pazar potansiyelinin<br />

aralıksız izlenmesi,<br />

yaratıcı işlerimizi önemli ölçüde<br />

iyileştiriyor. Yenilikçi yaklaşımımız<br />

her geçen gün iş etkinliğimizi<br />

ve verimliliğimizi geliştirmek için<br />

bize yeni fırsatlar sunmaya devam<br />

ediyor. Yeni fiyatlandırma modelleri,<br />

sürekli değişen pazar talebine<br />

hızlı uyum, yeni işletim araçları,<br />

küresel olarak en iyi yetenekleri<br />

çekmek ve sürdürmek için yenilikçi<br />

yöntemler, işimizi mümkün olduğunca<br />

sürdürülebilir bir şekilde<br />

sağlam kılıyor.<br />

Yaşam var olduğu sürece, iyi ve<br />

kötü gelişmeler bir arada olacak.<br />

Ve bunlar bizim normalimiz olacak.<br />

2021 de benim için böyle bir<br />

seneydi. Deneysel ve zorlu bir<br />

yılı geride bıraktık. Hiç olmadığımız<br />

kadar yoğun çalıştık, ürettik.<br />

Yaşamı katlanır kılan da değişime<br />

uyum sağlama yeteneğimiz<br />

ve kendi hayatımda beni mutlu<br />

edebilecek açılımlar getirebilme<br />

cesaretini bulmam oldu. Reklam<br />

endüstrisi ayakta kalmayı bizlere<br />

öğretti; üreten, liderlik eden,<br />

uyum sağlayabilen, yaratıcılıkla<br />

beslenenlerin enerjisinin hiçbir<br />

zaman bitmeyeceğini gördüm.<br />

Takımımı da hep bu yaklaşımla<br />

cesaretlendirdim. Biz iyi olduk,<br />

işlerimiz iyi oldu. Daha duyarlı bir<br />

dünya için daha çok akıl fikir yürüttük<br />

ve sonunda ödüller aldık.<br />

Bu hepimize iyi geldi. Pandemik<br />

koşullar iyimser olmayı, iyimser<br />

bakabilmeyi öğretti hepimize.<br />

Volkan Karakaşoğlu<br />

TBWA\Istanbul<br />

Executive Creative Director<br />

2021 bizim için başarılı bir yıl<br />

oldu. Hem Türkiye’de hem de<br />

uluslararası arenada adımızdan<br />

söz ettirdik. Cannes’da 1 Altın 2<br />

Gümüş ve 1 Bronz kazandık. Kristal<br />

Elma’da yılın en çok ödül alan<br />

ajansı olduk. Türkiye’nin en çok<br />

ses getiren işlerinin bir kısmına<br />

imza attık. 2021 gibi zor bir yılda<br />

Pandeminin etkisiyle en çok hareketlenen<br />

departmanlardan biri dijital<br />

oldu. <strong>2022</strong>’de dijital tüketimlerin<br />

hayatlarımıza daha da kalıcı<br />

bir şekilde yerleştiğini, “pandemi”<br />

yüzünden başladığımız tüm medya<br />

tüketim ve eğlence şekillerimizin<br />

birer “alışkanlık” olduğunu<br />

görmeye devam edeceğiz. Türkiye’nin<br />

zaten çok yüksek olan sosyal<br />

medya kullanımları geçtiğimiz<br />

iki sene boyunca tavan yaptı ve gelecek<br />

yılda da bu yönde ilerlemeye<br />

devam edecek. <strong>2022</strong>’de de bol bol<br />

farklı sosyal medya kullanımları<br />

yapmaya, insanların arkadaşlarına<br />

gönderecekleri “içerikler”<br />

üretmeye devam edeceğiz.<br />

bunları nasıl yaptık diye kendime<br />

sorduğumda, cevabını istikrarlı<br />

olmamızda buluyorum. TBWA’in<br />

kemik kadrosu çok uzun yılladır<br />

birlikte top oynuyor. Artık gözü<br />

kapalı pas yapan bir takım olduğumuzu<br />

düşünüyorum. Uzaktan<br />

çalışmaya geçildiğinde bile hiç<br />

zorlanmamamızın asıl sebebi<br />

de bu ezberi güçlü takım oyunu.<br />

<strong>2022</strong>’ye de kadromuzu yeni, genç<br />

isimlerle güçlendirerek giriyoruz.<br />

Özge Güven<br />

TBWA\Istanbul<br />

Design Director<br />

2021’de ürettiğimiz ilk işler ağırlıkla<br />

“pandemi sonrası”na odaklanan<br />

işlerdi, artık pandemi ön-<br />

Gül Durak<br />

TBWA\Istanbul<br />

Group Finance Director<br />

cesi ve sonrasını konuşmaktan<br />

bağımsız bir hâle geldik. Pandemi<br />

sonrası sokağa çıkacağımızı öngördüğümüz<br />

ilk yaz “Hello Sunshine”<br />

demek çok şey anlattı, şu an<br />

virütik koşullar aynı olsa da bu,<br />

artık içinde bulunduğumuz hâl<br />

olmanın ötesinde bir yandan akan<br />

–olabildiğince– bir başka mesele.<br />

2020’de Covid koşulları sebepli,<br />

alanında çok iş üretilmeyen<br />

kültür sanat dünyasında da geri<br />

dönüşler olunca yeniden sergi ve<br />

festival iletişimleri, susadığımız<br />

ve içimize sinen sonuçlar ortaya<br />

koyduğumuz iş örneklerimizden<br />

oldu. <strong>2022</strong>’yi kaparken hangi hayallerimizi<br />

gerçekleştirmiş olacağımızın<br />

hazırlığındayız…<br />

Bu yıl devam eden pandeminin<br />

etkilerinin yanı sıra ekonomik<br />

anlamda zorlayıcı ama başarılı bir<br />

yıl geçirdik. Finansal piyasalardaki<br />

dalgalanmaya karşı aldığımız<br />

önlemlerle şirketimizin risklerini<br />

azaltarak yönetmeyi ve aktiflerimizi<br />

korumayı sağladık. Ajansın<br />

sektörde öncülük ettiği iş süreçlerindeki<br />

dönüşüme hızlı bir şekilde<br />

adapte olduk. Hibrit çalışma<br />

düzeninin hayatımıza eklenmesi,<br />

departmanın dijitalleşme sürecini<br />

tamamlanması gibi pek çok ilki<br />

yaşadığımız bir değişim ve dönüşüm<br />

yılıydı.<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 29

ADVERTORIAL<br />

Şeffaflık işimizin<br />

olmazsa olmazı<br />

Atakan Kural<br />

FORWARD MEDIA, CEO<br />

İbrahim Şahin<br />

PEOPLE, CEO<br />

People ve Forward<br />

Media, 2021’de<br />

gösterdikleri<br />

performansla<br />

isimlerini The Cat<br />

Report’a birinci<br />

sıradan yazdırmayı<br />

başardı. People<br />

CEO’su İbrahim<br />

Şahin ve Forward<br />

Media CEO’su Atakan<br />

Kural liderliğindeki<br />

ajansların başarıyı<br />

<strong>2022</strong>’de de<br />

sürdürmek için yol<br />

haritaları hazır.<br />

PC İletişim ve Medya Hizmetleri<br />

Grubu olarak 10’uncu yılınızda<br />

yeniden yapılanmaya gittiniz.<br />

Değişimin kaynağında nasıl<br />

bir ihtiyaç yatıyordu, yeni yapılanmada<br />

grup ajansları nasıl<br />

konumlanıyor?<br />

İBRAHİM ŞAHİN: Grubun ilk ajansı<br />

People’ı kurduğumuz 2009 yılında değişime<br />

adapte olarak büyümek iş planımızın<br />

bir parçasıydı. Bu felsefeyle büyüyen<br />

grup kendi içinden farklı uzmanlık<br />

alanlarına sahip şirketler çıkarttı. Süreç<br />

içerisinde People stratejik medya planlama<br />

ve satınalma, Forward Media veriye<br />

dayalı dijital dönüşüm ajansı, 3dots<br />

içerik hizmetleri ve Sound Media radyo<br />

planlama ve satınalma ajansı olarak konumlandı.<br />

2020 itibarıyla bu dört şirketimizin<br />

yapılarını gözden geçirerek, güçlü<br />

bir entegrasyon amacıyla PC İletişim<br />

ve Medya Hizmetleri Grubu olarak tek<br />

bir çatı altında topladık. Kurucumuz<br />

Banun Erkıran grubun yönetim kurulu<br />

başkanı olarak yapının uyumlu ve güçlü<br />

şekilde yol almasını sağlama hedefiyle<br />

ilerliyor. People’daki görevini bana,<br />

Forward Media’daki görevini ise Atakan<br />

Kural’a devretmiş oldu.<br />

Cat Report 2021 sonuçlarına<br />

göre People Communications<br />

ve Forward Media konvansiyonel<br />

ve dijital medya planlamada<br />

birinciliği göğüsledi. Başarının<br />

reçetesini nasıl verirsiniz?<br />

ATAKAN KURAL: Medyada yaratıcılık<br />

ve yaratıcılıktan doğan verim bizim<br />

30 <strong>MediaCat</strong>

kuruluşumuzdan itibaren önem verdiğimiz<br />

bir alan. Yaratıcılığın medya matemağininin<br />

ötesinde katkısı olduğunu<br />

pek çok kez farklı projeler ve ödüllendirmelerle<br />

tecrübe etmiş bir ajans grubuyuz.<br />

Bu da aslında ajans içinde farklı<br />

düşüncelere ve fikirlere açtığımız alan<br />

sayesinde oluyor. İşlere çok boyutlu<br />

bakmak, derinlik kazandırmak, düzlemin<br />

dışına çıkmak ajanslarımızda özellikle<br />

cesaretlendiriliyor.<br />

Uzmanlık alanı ne olursa olsun ajans<br />

bünyesinde çalışan ekiplerimiz bu şekilde<br />

organize edilmiş durumda. Tabii burada<br />

hizmet verdiğimiz değerli müşterilerimizin<br />

olması da büyük avantaj. Bu<br />

derinliği anlayıp yatırım yapan pek çok<br />

değerli markayla beraberiz. Bu durum<br />

da motive ediyor açıkçası.<br />

Sektör nasıl bir 2021 geçirdi, PC<br />

İletişim ve Medya ajansları özelinde<br />

2021’de sektörden nasıl<br />

ayrıştı?<br />

İŞ: Her ne kadar henüz 2021 yılsonu<br />

medya yatırım rakamları açıklanmamış<br />

olsa da ilk altı aylık büyüme oranı<br />

yüzde 60 oldu ve yılsonu için de yüzde<br />

40’ın üzerinde kalacağını tahmin<br />

ediyoruz. Bu anlamda sektörün çok<br />

çok iyi bir yıl geçirdiğini söylemek<br />

yanlış olmaz. 2021’deki yüksek büyüme<br />

2020’nin küçülmeyle kapandığı<br />

hissiyatını verse de durum böyle değil<br />

zira 2020’de, özellikle yılın ikinci yarısındaki<br />

zıplamayla yıl yüzde 24 büyümeyle<br />

kapanmıştı. Özetle 2020 Temmuz’dan<br />

bugüne sektörün özellikle TV<br />

ve dijitalin öncülüğünde çok hızlı ve kesintisiz<br />

büyüdüğünü söylemek mümkün.<br />

2021 yılı boyunca birçok önemli<br />

gündemin konu olduğunu düşündüğümüzde,<br />

sektörümüzün bu gündemlerden<br />

neredeyse hiç etkilenmeden büyümeye<br />

devam etmesini, sektörümüze<br />

olan güvene ve reklamın ekonomideki<br />

yeri ve öneminin artık iyice anlaşılmış<br />

olmasına bağlayabiliriz.<br />

Mecra bazında ele almak gerekirse<br />

2021’in kazananı TV oldu diyebiliriz.<br />

Açıklanan ilk altı ay verilerine göre TV<br />

yüzde 54 ile tarihinin en hızlı büyümesini<br />

gerçekleştirdi. Son yıllarda dijitalin<br />

hızlı büyüme trendine devam ettiği<br />

bir ortamda TV ilk kez dijitale yakın<br />

bir büyüme gösterdi. Radyo ve açıkhavanın<br />

pandeminin yaralarını hızlı<br />

sardığı, basın ve yılın sonuna doğru sinemanın<br />

toparlandığı bir yıl olduğunu<br />

da ekleyebiliriz.<br />

PC iletişim ajansları olarak biz de<br />

2021’i gerek mevcut iş ortaklarımızın<br />

artan medya yatırımları gerekse 2021<br />

yılı içinde ilk kez çalışmaya başladığımız<br />

birçok yeni iş ortağımızın katkısıyla sektör<br />

ortalamalarının çok çok üzerinde bir<br />

büyümeyle kapattık diyebiliriz.<br />

Yurtiçinde sektörün çok çok üzerinde<br />

büyürken yine markalarımız<br />

adına yönettiğimiz yurtdışı medya<br />

yatırımları da çok ciddi artış gösterdi.<br />

Birçok markamız için 100’ün üzerinde<br />

ülkede online ve offline birçok mecrada<br />

çok ciddi medya yatırımını Türkiye’den<br />

yönettik. Her ne kadar bu alanda<br />

resmî bir raporlama olmasa da grup<br />

olarak Türkiye’den yönetilen yurtdışı<br />

medya yatırımlarında da lider ajanslardan<br />

biri olduğumuzu düşünüyoruz.<br />

Bu yıl borsaya açılarak bir ilki<br />

gerçekleştirdiniz. Sizi bu karara<br />

götüren süreç ve kararın ardındaki<br />

motivasyon neydi?<br />

AK: Bizim temel önceliğimiz her zaman<br />

müşteri memnuniyeti ve çalıştığımız<br />

markalara fayda sağlamak oldu. Bu yüzden<br />

hep yeni yatırımlar yaparak geliştik<br />

ve büyüdük. Bu güçlü yapının hızla değişen<br />

dünyada yeni yatırım alanlarında<br />

büyümesi, bu anlamda değer yaratması<br />

ve kurumsal anlamda gelişim amacıyla<br />

halka arz sürecine girdik. Oldukça zorlu<br />

bir süreçten geçtik ve çok ciddi bir işe<br />

imza atmış olduk. Şeffaflık kriteri bizim<br />

işimizde olmazsa olmaz. Bunun en ciddi<br />

göstergelerinden biri de bu sürecin sağlıklı<br />

bir şekilde yürümesi oldu. Bundan<br />

sonrasında da sorumluluk bilinci içinde<br />

yeni yatırımlarla hem grubumuzun<br />

hem yatırımcılarımızın büyümesi temel<br />

hedefimiz olacak.<br />

Zor geçen bir yılın ardından,<br />

belirsizliklerle dolu yeni bir yıla<br />

giriyoruz. People ve Forward<br />

Media’ın <strong>2022</strong> planları arasında<br />

ne gibi yenilik ve gelişmeler<br />

var?<br />

İŞ: Geçtigimiz 12 yılda People kendi<br />

alanında yer etmiş bir ajans oldu. Ekip<br />

ve hizmet kalitesi ayrıştıran unsuru<br />

oldu hep. Bu eksenden kaymadan üzerine<br />

koyacağımız bir yıl olacak <strong>2022</strong>.<br />

Kendi iç sistemlerimizi ve yapımızı<br />

daha da kuvvetlendirerek, markalarımıza<br />

daha da akışkan bir yapı için<br />

çalışıyoruz. İnsan kaynağına önemli<br />

yatırımlar yapılacak <strong>2022</strong>’de, ayrıca<br />

özellikle datanın daha da verimli kul-<br />

X<br />

Yaratıcılığın medya<br />

matemağininin<br />

ötesinde katkısı<br />

olduğunu pek çok<br />

kez farklı projeler<br />

ve ödüllendirmelerle<br />

tecrübe etmiş bir<br />

ajans grubuyuz.<br />

lanımı için geliştirdiğimiz ürünleri çeşitlendirmek<br />

önceliklerimiz arasında.<br />

AK: Forward Media grubun dijital dönüşüm<br />

ajansı olarak konumlanıyor.<br />

Geçtiğimiz sene yaptığımız geliştirmeler<br />

müşteri memnuniyetini hızla artırdı.<br />

Özellikle performans alanındaki<br />

yatırım ile hızla gelişen e-commerce<br />

ve aplikasyon dikeyinde önemli bir<br />

ivme kazanmış durumdayız. Teknolojik<br />

alandaki gelişmeleri yakından takip<br />

edip ajansa büyük bir hızla entegre ediyoruz.<br />

Dijital alandaki farklı dikeylere<br />

yatırım <strong>2022</strong> iş planımızın bir parçası.<br />

Hedef dijital kanallarda tek çatı altında<br />

tüm cevapların verildiği bir yapıya doğru<br />

evrilmek olacak. ■<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 31

İŞ DÜNYASI<br />

<strong>2022</strong>’ye kapıları<br />

açacak trendler<br />

Yeni yıla içgörülerle girmek adına<br />

CMO Society üyelerimize <strong>2022</strong>’yi<br />

şekillendirecek trendleri ve bu<br />

trendler doğrultusunda <strong>2022</strong>’de<br />

şirket politikalarını ne gibi radikal<br />

değişikliklerin beklediğini sorduk.<br />

Meltem Bakiler<br />

Şahin<br />

Vodafone Türkiye İcra Kurulu<br />

Başkan Yardımcısı<br />

Pelin Aydoğdu<br />

Danone Türkiye Specialized<br />

Nutrition CMO<br />

MÜŞTERİ ODAKLI DİJİTAL BİR<br />

DÖNEM<br />

Müşterinin karşısına çıktığınız ilk<br />

andan itibaren tüm pazarlama<br />

çalışmalarında yapay zekâ<br />

tabanlı ürünleri kullanmak önem<br />

taşıyacak. Vodafone olarak,<br />

performans pazarlamasından<br />

başlayarak görsel ve metni<br />

hedef kitleye göre farklılaştıran<br />

ürünleri kullanıyoruz. Milyonlarca<br />

müşterimizin her birinin kendine<br />

özel birer ürün önerisi olması için<br />

yapay zekâ ve kişiselleştirme<br />

araçlarından yararlanıyoruz.<br />

<strong>2022</strong>’de de bu alandaki<br />

yatırımlarımızı artırarak devam<br />

edeceğiz.<br />

TÜKETİMİ<br />

SORGULAYACAĞIMIZ BİR YIL<br />

<strong>2022</strong> stratejimizi hazırlarken<br />

dört eğilime odaklandık:<br />

değer yönetimi, odaklanma &<br />

kaynak verimliliği, veriye dayalı<br />

pazarlama ve sağlık. Ekonomik<br />

koşulların gittikçe zorlaşması,<br />

değer yönetiminde kritik<br />

adımlar atmayı beraberinde<br />

getirdi. Satın alma gücü düşen<br />

tüketiciler, azalan bütçelerini en<br />

iyi değeri sunan alternatiflere<br />

ayıracaklar. Bu nedenle<br />

tüketicilere sunduğumuz değer<br />

önerisinin etkili anlatılması<br />

ve doğru fiyatlandırılması<br />

gerekecek. Ekonomik değişim<br />

kurumları da etkileyecek. Hem<br />

global emtia fiyatlarındaki<br />

artışlar hem de yükselen<br />

kurlar nedeniyle şirketlerin<br />

Akıllı teknolojilerin<br />

mağazalara entegre edilmesiyle<br />

müşteri deneyiminde dijitalleşme<br />

artacak. Örneğin, müşterilerimiz<br />

yeni nesil mağazalarımızdaki<br />

QR kodları okutarak kişisel<br />

dijital asistanımız TOBi’ye<br />

yönlendirilirken mağaza<br />

çalışanlarımız da Vstar üzerinden<br />

TOBi ile her sabah mağaza<br />

performanslarını görebiliyor.<br />

Sonuç olarak, <strong>2022</strong>’de de<br />

perakende ve dijitalin entegre<br />

çalıştığı, müşteri odaklı bir<br />

dönem göreceğiz.<br />

kâr marjları baskılanacak.<br />

Dolayısıyla portföydeki kârlı<br />

ve büyüyen kategorilere<br />

odaklanmak ve kaynakları<br />

daha verimli kullanmak<br />

önem kazanacak. Tüketimi<br />

sorguladığımız bugünlerde<br />

birinci tüketici verisine sahip<br />

olmak ve farklılaşan ihtiyaçlara<br />

özel öneriler geliştirmek gerek.<br />

Yaklaşık iki yıldır devam eden<br />

pandemi, tüketicilerde sağlık<br />

algısının güçlenmesine de<br />

neden oldu. <strong>2022</strong>’de bağışıklığı<br />

destekleyen ürünlerimize<br />

odaklanarak tüketicilere gıda<br />

yoluyla sağlık ulaştırmaya devam<br />

edeceğiz.<br />

Dr. Naim Çetintürk<br />

Arabam.com Pazarlama Direktörü<br />

DİJİTALİN GERÇEKLİKLE<br />

BULUŞMA ÇAĞI<br />

Dijitalleşmenin hız kesmeden devam<br />

edeceği bir yıl bizleri bekliyor.<br />

Metaverse'te yapılan ilk alışverişten<br />

binlerce dolar değerindeki NFT<br />

varlıklara kadar hayal dünyasının<br />

sınırlarını zorlayan pek çok şeyin<br />

gerçekleştiğini görüyoruz. Eskiden<br />

tüketiciler bakkal-hesap defteriçırak<br />

ekseninde gerçekleşen sipariş<br />

süreci artık uygulama-kredi kartımotokurye<br />

ekseninde gerçekleşiyor.<br />

Kısacası var olan ihtiyaçlara dijital<br />

çözümler getiren markaların öne<br />

çıktığı bir dönemdeyiz.<br />

Her ne kadar “dijital” gelişmeler<br />

geleceğe yön verse de dijitali<br />

gerçeklikle en doğru biçimde<br />

buluşturabilen markaların başarılı<br />

olacağını göreceğiz.<br />

Kurum olarak dijital ortamda<br />

otomobil satın almayı teşvik eden<br />

hizmetleri ve sürücülerin ihtiyaç<br />

duyacağı tüm servisleri tek<br />

uygulama üzerinden bulacağı dijital<br />

bir ekosistem sunacağız.<br />

32 <strong>MediaCat</strong>

Çağanur Atay Uçtu<br />

MediaMarkt Türkiye İcra Komitesi<br />

Üyesi, MediaMarkt Türkiye<br />

Pazarlama, Kurumsal İletişim ve<br />

e-Ticaret Direktörü<br />

İHTİYAÇ YÖNETİMİ<br />

DÖNEMİNE GİRİŞ<br />

2021; markamızın akla<br />

gelme skorlarını, her temas<br />

noktasındaki müşteri deneyim<br />

başarı skorlarımızı ve şirketimizin<br />

pazar payını büyüttüğümüz<br />

bir yıl oldu. Online ve offline<br />

mağazalarımızda önemli bir<br />

başarı yakalayarak toplam<br />

228 milyon ziyaretçi sayısına<br />

ulaştık. <strong>2022</strong>’de ise hedefimiz<br />

250 milyona ulaşmak. Bu<br />

kapsamda tüketicilerin ihtiyaçları<br />

doğrultusunda dizayn ettiğimiz<br />

fırsatlarımızı sürdüreceğiz.<br />

Örneğin pandemiyle evde geçen<br />

zaman artınca ev teknolojisine<br />

talep artmıştı. Bu trendin <strong>2022</strong>’de<br />

de devam edeceğini öngörüyoruz<br />

ve kampanyalarımızı da bu trend<br />

doğrultusunda tasarlayacağız.<br />

Ayrıca çok kanallı stratejimizin<br />

altını doldurmak için online<br />

ve offline kanallarımıza<br />

yatırımlarımızı sürdüreceğiz.<br />

Bugüne kadar olduğu gibi<br />

<strong>2022</strong> yılında da uzmanlığımız ve<br />

Türkiye’de inşa ettiğimiz değerler<br />

doğrultusunda tüketicilerin en<br />

çok tercih ettikleri çok kanallı<br />

elektronik perakendecisi olmaya<br />

devam edeceğiz.<br />

Duygu Badem<br />

Uylukçuoğlu<br />

Vestel CMO<br />

AZ SÖZLE ÇOK ŞEY SÖYLEMEK<br />

<strong>2022</strong>'de markaların ürün<br />

ve fiyatları değil, topluma<br />

sunduğu fayda cezbedici<br />

olacak. Tüketiciyle bağ kuran<br />

çalışmalar trend olacak. İçerik<br />

yine önemli olacak ancak<br />

tüketici için az sözle çok şey<br />

söyleyen içerikler etkili olacak.<br />

Bunun yanında dijital çözümler<br />

ve sürdürülebilirlik çalışmaları<br />

önemini sürdürecek.<br />

Tüketici ihtiyaçlarını her<br />

zaman iyi analiz eden, gelecek<br />

beklentilerini iyi yorumlayan<br />

ve bu doğrultuda çözüm<br />

üreten bir markayız. 2021, bu<br />

anlamda Vestel açısından olumlu<br />

gelişmelerle dolu bir yıl oldu.<br />

“Vestel’le Olur Neden Olmasın”<br />

stratejimizle olmaz denilen birçok<br />

yeniliği hayata geçirdik.<br />

Tüketiciyi merkeze<br />

alan ve sektöre yön<br />

veren uygulamalarımızı<br />

pekiştireceğimiz, bir yıl bizi<br />

bekliyor. Bütünsel deneyimde<br />

farklılaşmak en büyük hedefimiz.<br />

Bunları yaparken toplum ve<br />

dünya için sorumluluk bilinciyle<br />

çalışmaya devam edeceğiz.<br />

Ceren Türkben<br />

Kaya<br />

Mastercard Hızlı Gelişen<br />

Pazarlar, Pazarlama ve İletişim<br />

Başkan Yardımcısı<br />

<strong>2022</strong>, UMUTLA GELİYOR<br />

<strong>2022</strong>’ye sadece bir pazarlama<br />

uzmanı olarak değil, yeni<br />

gerçeklikle yaşayan bir birey ve<br />

tüketici gözüyle de bakıyorum. Bu<br />

doğrultuda <strong>2022</strong>’de öne çıkacak<br />

trendleri üç başlıkta toplamak<br />

mümkün: data, deneyim ve<br />

insanlıkla ilgili trendler.<br />

Dijital ortamda çerezlerin<br />

kaybolduğu bir gelecekte<br />

şirketlerin kendi datasına sahip<br />

olmak adına bireylere vereceği<br />

ek haklar ve ayrıcalıklar, büyük<br />

bir rekabet gücü olacak. Böylece<br />

akıllı reklamlarla eşzamanlı<br />

indirim gibi bazı ayrıcalıklar<br />

yaygınlaşacak. Büyük veriden<br />

içgörü sağlayıp veriyi yaratıcı<br />

hâle getirmek daha da kritik<br />

olacak. Deneyimlerle ilgili<br />

trendlerde ise dijitali fizikselle<br />

buluşturan unsurlar ön plana<br />

çıkıyor. 5G’nin yaygınlaşmasıyla<br />

sanal gerçeklik, yapay zekâ gibi<br />

kavramları gerçekten hayata<br />

geçirmek gerekecek. Metaverse’te<br />

de özgün şekilde deneyim sunan<br />

markalar kalıcı olacak.<br />

Son olarak, “amaç<br />

sahibi marka” olmak artık<br />

bir trend değil, zorunluluk.<br />

Mastercard olarak kişilerin<br />

finansal araçlara eşit erişimini<br />

sağlayarak kaynakların adil<br />

şekilde paylaşımına destek<br />

olmak istiyoruz. Bu sebeple<br />

sürdürülebilir bir gelecek<br />

için Paha Biçilemez Gezegen<br />

Koalisyonu kapsamında 100<br />

milyon ağaç dikmeye söz verdik.<br />

İnsan odaklı yeni dünyada<br />

yaratıcılığı ve pazarlama<br />

çözümlerini oluştururken bakış<br />

açılarımızda esneklik şart. Farklı<br />

disiplinleri ve bilgileri uyum<br />

içinde kullanmak, ayrıştırıcı<br />

bir yetenek olacak. Ve elbette<br />

öğrenmeye devam etmemiz ve<br />

farklılıklara açık olmamız gerek.<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 33

MEDYA<br />

Yılın Medya Olayları<br />

Medyanın 2021<br />

bilançosu<br />

“2020’den daha kötü ne olabilir ki?” sorusunu her<br />

günüyle bize cevapladı 2021. Ekonomik buhran,<br />

kısıtlanan özgürlükler, içi boşaltılan kurumlar,<br />

iyice kutuplaşan toplum derken hep birlikte freni<br />

patlamış bir arabada yokuş aşağı gitmekteyiz.<br />

Böylesi bir yılda medya da ülkenin atmosferine<br />

uygun olarak tatlı sert ama çoğu zaman<br />

karmaşayla dolu bir yıl geçirdi.<br />

u CEREN BERFİN BEYAZDAĞ<br />

#AKLINIZDANBİLEGEÇİRMEYİN<br />

Geçen yıl da süren İstanbul Sözleşmesi<br />

tartışmaları, Türkiye’nin sözleşmeden<br />

çekilmesiyle farklı bir yöne seyretti.<br />

İstanbul Sözleşmesi’ni savunan binlerce<br />

kişi, kazanılmış haklarını korumak<br />

adına sosyal medyada #AklınızdanBileGeçirmeyin,<br />

#İstanbulSözleşmesi-<br />

Yaşatır gibi hashtag’lerle ve eylemlerle<br />

sesini duyurdu. İstanbul Sözleşmesi’ni<br />

korumaya çalışan kitlelere uygulanan<br />

polis şiddeti ve hedef göstermelerin<br />

üstüne sosyal medyada birtakım hesapların<br />

kadınlara ve LGBTİ+’lara<br />

yönelik nefret söylemleriyle dolu tweet’ler<br />

paylaşması, aslında İstanbul Sözleşmesi’ne<br />

hiç olmadığı kadar ihtiyaç<br />

duyduğumuzu bir kez daha kanıtladı.<br />

YANGINA ÇIRAYLA KOŞANLAR<br />

28 Temmuz gününden itibaren her<br />

gün manşetlerden düşmeyen Akdeniz<br />

ve Ege yangınları, ardında her yönüyle<br />

tartışmalara yol açan “habercilik”<br />

örnekleri bıraktı. Bazı medya kuruluşlarının<br />

herhangi bir kanıt ve dayanak<br />

olmadan yangınların sebebine ilişkin<br />

sabotaj spekülasyonunu ortaya çıkarması,<br />

bu hassas dönemde endişelerin<br />

daha da artmasına sebep oldu. Öte<br />

yandan, hükümetin yangınlara karşı<br />

sundukları stratejileri tartışan haber<br />

programlarının ve kanalların RTÜK<br />

tarafından yaptırımla karşılaşması,<br />

yangınlar hakkında bilgi kirliliğinin<br />

önünü daha fazla açtı. Yangınlara yönelik<br />

sosyal medya üzerinden anında<br />

destek platformlarının oluşturulması<br />

ve ünlülerin hitap güçlerini kullanarak<br />

yangınlar hakkında farkındalık ve yardım<br />

fonları yaratması, bu yıl toplum<br />

olarak ne kadar hızlı bir şekilde dayanışabileceğimizi<br />

de gösterdi.<br />

“BİR MAFYA LİDERİNİN<br />

İTİRAFLARI”<br />

2 Mayıs 2021’de YouTube kanalından<br />

“Kıymetli dostlarım, kıymetli kardeşlerim”<br />

sözüyle başlayan ve sonrasında<br />

Türkiye siyaset sahnesinin kritik noktalarını<br />

ifşa eden Sedat Peker, bu yılın<br />

en çok konuşulan kişilerindendi. Türkiye’nin<br />

önemli kişilikleri hakkında yüzlerce<br />

tartışmaya sevk edecek iddialar<br />

sunan Peker, videolarıyla öyle ses getirdi<br />

ki IMDb’de “Bir Mafya Liderinin<br />

İtirafları” başlığıyla 13 binden fazla 10<br />

puanlık oy alarak Top 200 listesinde birinci<br />

sırada yer aldı. Kısa süre içinde yüz<br />

binlerce görüntülenme ve paylaşım alan<br />

video serisi, YouTube’un konvansiyonel<br />

mecralara nazaran daha erişilebilir bir<br />

platform olarak öne çıkmasını sağladı.<br />

AŞAĞIYA BAKMAYAN<br />

ÖĞRENCİLER<br />

Bu yılın diğer odak noktası ise hükümetin<br />

öğrencilere karşı yaptığı hamlelerdi.<br />

Melih Bulu’nun bir kararnameyle<br />

Boğaziçi Üniversitesi’ne rektör olarak<br />

atanmasıyla başlayan ve hâlâ devam<br />

eden Boğaziçi Direnişi hem umut verici<br />

hem de etik dışı anlara sahne oldu.<br />

Nevşin Mengü’nün canlı yayını esnasında<br />

çevik kuvvetin Güney Kampüs’e<br />

girmesi, İçişleri Bakanı’nın homofobik<br />

tweet’inin Twitter tarafından kısıtlanması,<br />

EGM’nin Twitter hesabında bir<br />

Boğaziçi öğrencisine linç kampanyası<br />

yürütmesi iç karartıcı olaylardan birkaçıydı.<br />

Öte yandan, basının kampüse<br />

girememesi sebebiyle öğrenciler tarafından<br />

basın inisiyatiflerinin oluşturulması<br />

umut vericiydi.<br />

YÖK’ün Galatasaray Üniversitesi’ndeki<br />

Fransız akademisyenlerin çalışma<br />

izinlerinin yenilenmesi için B2<br />

seviyesinde Türkçe bilme şartını getirmesi<br />

de sosyal medyada #GSÜSusmayacak<br />

hashtag’iyle konu oldu. İlerleyen<br />

aylarda ise öğrencilerin barınma sorununa<br />

çözüm aramak için oluşturulan<br />

Barınamıyoruz Hareketi, Twitter’da<br />

#Barınamıyoruz hashtag’iyle ülkedeki<br />

yurt problemine ışık tutmaya çalıştı.<br />

Politikacıların ve ünlü simaların dikkatini<br />

çeken oluşum, bu konuda daha<br />

etkin adımların atılması gerektiğini<br />

gösterdi.<br />

YENİ BAŞLANGIÇLAR<br />

2021, medya sektöründe yeni kapıların<br />

da açıldığı bir yıldı. “Türkiye’nin<br />

tek hafta sonu gazetesi” olarak çıktıkları<br />

gazetecilik yoluna haftalık gazete<br />

olarak devam eden Oksijen, zengin<br />

yazar kadrosuyla basılı medyada güçlü<br />

bir çıkış yaptı. 2021’in ilk gününde<br />

izleyicilere “Merhaba” diyen Exxen;<br />

dizi, belgesel, yarışma gibi içeriklerin<br />

yanı sıra UEFA yayın haklarını da barındırmasıyla<br />

yıla güçlü başladı. <strong>MediaCat</strong><br />

Magazine UK’in yayın hayatına<br />

başlaması ise <strong>MediaCat</strong>’in 30 yıllık birikimini<br />

yurtdışına da sunacağına dair<br />

sevindirici bir gelişme.<br />

2021’de başlayan “Orta Sayfa” ve<br />

“Al Sana Haber” programları, Türkiye’de<br />

haberciliğin özeti niteliğinde.<br />

34 <strong>MediaCat</strong>

Nevşin Mengü, Deniz Zeyrek, Çiğdem<br />

Toker, Murat Yetkin ve Doğan Şentürk’ün<br />

FOX’ta “Orta Sayfa” programıyla<br />

bir araya gelmesi, ana akımda<br />

uzun yıllardır güçlü isimlerin polemik<br />

yaratmadan gündemi tartıştıkları<br />

programların eksikliğini bize hatırlattı.<br />

Öte yandan, yeniden yayın hayatına<br />

başlayan Flash TV’de Nihat Doğan,<br />

Tuğba Ekinci, Ebru Polat, Bahar<br />

Candan ve Seyhan Soylu gibi isimlerin<br />

gündemi tartıştığı “Al Sana Haber”<br />

programı da haber masasında farklı<br />

kimliklerin ağırlandığı bir program<br />

olarak Türkiye medyasının 2021 takviminde<br />

yerini aldı.<br />

DEĞİŞİM VE AYRILIK ÇANLARI<br />

Medya sektöründe bu sene (bir kısmı<br />

tartışmalı olan) ayrılık ve değişim haberlerine<br />

şahit olduk. Gazete Duvar<br />

Genel Yayın Yönetmeni Ali Duran Topuz<br />

ve Duvar English Genel Yayın Yönetmeni<br />

Cansu Çamlıbel’in ayrılığı,<br />

Cumhuriyet’te sendikalı sekiz gazetecinin<br />

işten çıkarılması ve BBC İstanbul<br />

Bürosu çalışanlarının grev kararı alması,<br />

sektör adına üzücü olaylardan birkaçıydı.<br />

Ancak bu anlarından en çarpıcısı<br />

geçtiğimiz ay yaşandı: “Gazeteci” Muharrem<br />

Sarıkaya’nın Gaziantep Büyükşehir<br />

Belediye Başkanı Fatma Şahin ile<br />

söyleşisi sırasında İHA muhabiri Ahmet<br />

Demir’e kameralar önünde tokat<br />

atması, kamuoyu tarafından tepkiyle<br />

karşılandı. Olayın ardından Sarıkaya,<br />

Habertürk TV’den istifasını açıklarken<br />

Demir ise hukuki süreç başlatacağını<br />

söyledi.<br />

128 MİLYAR DOLAR NEREDE?<br />

Nisan ayında Türkiye’nin çeşitli illerindeki<br />

reklam panolarında, binalarda,<br />

köprülerde ve sosyal medyada aynı<br />

soru soruldu: “128 milyar dolar nerede?”<br />

Berat Albayrak’ın Kasım 2020’de<br />

istifa etmesiyle başlayan dolar rezervi<br />

tartışmaları, CHP’nin “128 milyar dolar”<br />

tartışmasını meydana getirdi. Söz<br />

konusu soruya hükümetçe tatmin edici<br />

bir açıklama getirilmemesiyle birlikte<br />

sorunun yer aldığı afişlerin kaldırılıp<br />

sosyal medyada konuyu dile getiren<br />

kişilere, Cumhurbaşkanı’na hakaretten<br />

dava açılması tartışmaları daha da<br />

alevlendirdi.<br />

“HUAWEI-İ MİLLİYE”<br />

2021 yılında sokak röportajları gündemde<br />

sıklıkla yer etti. Kendine Muhabir,<br />

İlave TV ve Sade Vatandaş hesaplarının<br />

sahiplerine gözaltı kararının<br />

çıkması bir yana sokak röportajlarında<br />

ekonomiyi eleştiren insanların, kişilerin<br />

telefonlarına bakarak maddi durum<br />

analizi yapması geriye unutulmaz<br />

bir an bıraktı. Yine bir röportaj sırasında<br />

“Çıkar telefonunu göster” diyen bir<br />

adamın ağzına telefon sokulması “Huawei-Milliye”<br />

söylemiyle toplumsal<br />

hafızada yerini aldı. ■

MEDYA<br />

Yılın Manşetleri, Dergi ve Mizah Dergisi Kapakları<br />

Krizlerle<br />

imtihanımız<br />

Zor bir yıl daha<br />

geride kaldı.<br />

Virüsten ekonomiye<br />

ve çetinleşen<br />

iklim koşullarına,<br />

yalnızca Türkiye’de<br />

değil tüm dünyada<br />

mukavemetimizin<br />

krizlerle sınandığı bir<br />

yıl geçirdik. Sebep<br />

olduğu trajediyi<br />

yalnızca tarihin değil,<br />

kâğıdın da hafızasına<br />

kazıyan gelişmelerin<br />

gazete, dergi ve<br />

mizah dergilerinde<br />

ölümsüzleştiği 2021’e<br />

veda ederken yılın<br />

iz bırakanlarına<br />

yakından bakalım.<br />

ediaCat olarak 2007 yılından<br />

bu yana her yıl <strong>Ocak</strong><br />

M<br />

sayımızın sayfalarını bir<br />

önceki senenin en iyi gazete<br />

manşetleri ile dergi ve mizah dergisi<br />

kapaklarına vakfediyoruz. Matbu<br />

yayınların dijitalle “mücadelesi” her<br />

ne kadar sektörün bir süredir üzerine<br />

konuştuğu başat tartışma konularından<br />

biri olsa da gazete, dergi ve mizah<br />

dergileri suların durulmadığı Türkiye<br />

gibi bir coğrafyanın gündem başlıklarına<br />

arşiv teşkil etmesi açısından önemini<br />

sürdürüyor. Hâl böyle olunca, takip<br />

eden sayfaların gelecek yıllarda geçmişe<br />

atılacak kısa bakışlar için kıymetli<br />

birer kaynakça teşkil edeceğine şüphe<br />

yok.<br />

Süregelen konular bir yana, devam<br />

eden hayatlarımızın akışına paralel<br />

olarak, yılın manşet, dergi ve mizah<br />

dergisi kapakları da değerlendirme sürecinde<br />

önceki yıllara kıyasla birtakım<br />

değişikliklere tâbi oldu 2021’de. Bugüne<br />

kadar her üç kategoride en iyi 10’u<br />

belirleyerek oluşturulan seçkiler arasından<br />

birer adet manşet, dergi kapağı<br />

ve mizah dergisi kapağını yılın “en”i<br />

unvanıyla taçlandırdığımız eleme sisteminde<br />

bu yıl jürinin takdiriyle bazı<br />

değişikliklere gittik. İlerleyen sayfalarda<br />

alışılageldiğinin aksine 10 gazete<br />

SOLDAN SAĞA<br />

Ayaktakiler: Tunca Öğreten, Tayfun Devecioğlu, İhsan Özçıtak, Burçak Taşkın Yurdakul<br />

Oturanlar: Şelale Kadak, Pelin Özkan, Ayşe Bali<br />

manşeti yerine her biri jürinin oybirliğiyle<br />

“Yılın Manşeti” unvanına kavuşmuş<br />

üç manşet bulacaksınız. Yılın en<br />

iyi mizah dergisi kapaklarını seçerken<br />

sayıyı 10 yerine sekizle sınırlandıran<br />

jürinin takdiriyle, bu yıl ilgili kategoride<br />

“Yılın Mizah Dergisi Kapağı” unvanını<br />

kullanmama kararı alındı.<br />

Ancak en büyük değişiklik, zamanın<br />

ruhuna uygun bir hamleyle, eleme<br />

sürecinde yaşandı. Bugüne kadar <strong>MediaCat</strong><br />

Yazı İşleri tarafından gerçekleştirilen<br />

bir ön elemeyle jüriye sunulan<br />

manşet, dergi ve mizah dergisi kapakları<br />

bu yıl ön elemenin ardından dijital<br />

ortamda bizzat jüri tarafından oylandı<br />

ve ikinci elemeyi tamamlayan kıymetli<br />

jüri, <strong>MediaCat</strong> ofisinde bir araya gelerek,<br />

en iyileri belirledi.<br />

2021’İN EN İYİ MANŞET, DERGİ VE<br />

MİZAH DERGİSİ KAPAKLARI<br />

2021’in kâğıttaki en iyi yansımalarını<br />

belirleyen jüri şu isimlerden oluşuyor:<br />

<strong>MediaCat</strong> Genel Yayın Yönetmeni Pelin<br />

Özkan, Rafineri Kurucu Ortağı Ayşe<br />

Bali, Excel İletişim ve Algı Yönetimi<br />

CEO’su Burçak Taşkın Yurdakul, FOX<br />

Haber Genel Yayın Yönetmeni Doğan<br />

Şentürk, Havas Worldwide İstanbul<br />

CCO’su Ergin Binyıldız, UNDP Türkiye<br />

İletişim Bölüm Başkanı Dr. Faik<br />

Uyanık, Deeper Yönetici Ortağı İhsan<br />

Özçıtak, Oksijen Yazıişleri Yöneticisi<br />

Tayfun Devecioğlu, Gazeteci Tunca<br />

Öğreten ve Gazeteci Şelale Kadak.<br />

Bu yıl 14 ulusal gazete, 45 ulusal<br />

dergi ve 4 mizah dergisi arasından <strong>MediaCat</strong><br />

Yazı İşleri tarafından yapılan ilk<br />

elemeyle 147 gazete manşeti, 35 dergi<br />

kapağı ve 45 mizah dergisi kapağı belirlendi.<br />

İlk elemenin ardından jürinin<br />

online oylamasıyla sayıları sırasıyla 45,<br />

15 ve 22’ye düşürülen manşet ve kapaklar<br />

arasından yılın manşetleri Milliyet,<br />

Birgün ve Gazete Oksijen’in olurken,<br />

Yılın Dergi Kapağı unvanı Hello’ya gitti.<br />

■<br />

YILIN MANŞETLERİ,<br />

DERGİ VE MİZAH<br />

DERGİSİ KAPAKLARI<br />

DEĞERLENDİRME<br />

KRİTERLERİ<br />

Gazetede manşetin veya<br />

dergide kapağın sözlü ifade<br />

gücü ve çarpıcılığı<br />

Merak uyandırması<br />

Espri barındırması<br />

Nefret söylemi içermemesi<br />

Genel görsel ve grafik estetik<br />

36 <strong>MediaCat</strong>

MEDYA<br />

Yılın Manşetleri<br />

Durum vahim<br />

Zor geçen bir yılda yaşanan trajedilerin manşetlere yansıması<br />

kaçınılmaz. Bu yıl önceki yıllardan farklı bir kararla, her birini<br />

“yılın manşeti” sıfatıyla yalnızca üç manşet seçen jürinin az ama<br />

öz seçkisinde de 2021 karanlığının izleri var.<br />

MİNNETTARIZ<br />

MİLLİYET – 14 MART 2021<br />

Tüm dünyayı mağdur eden COVID-19’dan en büyük<br />

yarayı alan kesimlerden biri sağlık çalışanlarıydı. 14<br />

Mart Tıp Bayramı’nda, pandemide hayatını yitiren 387<br />

sağlık çalışanının isimlerini “Minnettarız” diyerek ilk<br />

sayfasına taşıyan Milliyet’in manşeti jürinin övgüsüne<br />

mazhar oldu.<br />

ÖNLENEBİLİR HER ÖLÜM CİNAYETTİR<br />

BİRGÜN – 24 NİSAN 2021<br />

Zorunlu karantina sürecinin ardından 1 Mart 2021’de<br />

normalleşmeye geçen Türkiye’de yaklaşık iki ay gibi kısa<br />

bir sürede pandemi kaynaklı 8 bin 700 ölüm gerçekleşti.<br />

Birgün’ün manşetten paylaştığı haklı isyanı jüriye göre<br />

2021’in en iyi üç manşetinden biriydi.<br />

FELAKETE 0.3 DERECE<br />

GAZETE OKSİJEN – 6-12 AĞUSTOS 2021<br />

Yerküre, Sanayi Devrimi’nden bu yana 1,2 derece<br />

ısındı. İlk kritik aşama olan 1,5 derecelik artışa dörtnala<br />

koşuyoruz. Büyük tehlikenin arifesinde durumun<br />

vahametini manşete taşıyan Oksijen, gerek mizanpajı<br />

gerek verdiği mesajla yılın en iyileri arasına girmeyi<br />

başardı.<br />

NOT:<br />

1 Aralık 2020 – 30 Kasım 2021 tarihleri arasındaki gazete manşetleri değerlendirmeye alınmıştır.<br />

Tüm manşetler yayın tarihine göre kronolojik olarak sıralanmıştır.<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 37

MEDYA<br />

Yılın Dergi Kapakları<br />

Hisler karmaşasından<br />

arda kalanlar<br />

Yangınlardan pandemiye, müzmin<br />

yalnızlıklardan umut veren başarılara<br />

pek çok zıt duyguyu bir arada<br />

yaşadığımız bir yıl oldu 2021. Bu hisler<br />

karmaşasından geriye kalanların<br />

bir özeti niteliğinde, yılın en iyi dergi<br />

kapakları sizlerle.<br />

COVID KODU<br />

BLOOMBERG BUSINESSWEEK<br />

OCAK 2021<br />

2020’de olduğu gibi 2021’de de gündem<br />

pandemiydi. Kapağına taşıdığı kare kodla<br />

okuru Covid Kaçış Belgesi makalesine<br />

yönlendiren Bloomberg Businessweek’in<br />

kapağı, yılın dikkat çeken dergi kapakları<br />

arasındaki yerini aldı.<br />

LAİK KESİM ÖZELEŞTİRİSİNİ YAPTI,<br />

PEKİ MUHAFAZAKÂR KESİM NE<br />

ZAMAN YAPACAK?<br />

İSTANBUL LIFE – ARALIK 2020<br />

Berkun Oya’nın yönetmenliğini üstlendiği Bir<br />

Başkadır yılın en konuşulan yapımlarından<br />

biriydi. 2020’ye vedasını dizinin Öykü Karayel’in<br />

canlandırdığı Meryem karakteriyle yapan<br />

İstanbul Life’ın seçimi jürinin beğenisini topladı.<br />

YILIN DERGİ<br />

KAPAĞI<br />

TEAM TÜRKİYE<br />

HELLO - AĞUSTOS 2021<br />

Bir yandan olimpiyatlardaki<br />

başarılar diğer yandan bitmek<br />

bilmeyen yangınlarla Türkiye,<br />

2021 yazında, hüzün ve neşeyi bir<br />

arada yaşadı. Memleketin karmaşık<br />

hislerini Ağustos kapağına taşıyan<br />

Hello, jürinin favorisi oldu.<br />

1879 – ∞<br />

#TARİH – MAYIS & HAZİRAN 2021<br />

Atatürk’ün doğum tarihi 1881 olarak biliniyor.<br />

Peki bu bilgi ne kadar doğru? Atatürk<br />

Evi’ndeki tarihî belge ışığında ulu önderin<br />

doğum yılının 1879 olduğunu açıklayan<br />

#tarih, Mayıs & Haziran kapağıyla jürinin<br />

dikkatini çekmeyi başardı.<br />

38 <strong>MediaCat</strong>

AH KİMSELERİN VAKTİ YOK DURUP<br />

İNCE ŞEYLERİ ANLAMAYA<br />

BAVUL – HAZİRAN 2021<br />

TARLABAŞI “AYIP ŞEHİR”<br />

DIGITAL PHOTO LINE<br />

HAZİRAN & TEMMUZ 2021<br />

ÇÖPÇATANLIĞIN GELECEĞİ<br />

BLOOMBERG BUSINESSWEEK<br />

TEMMUZ 2021<br />

Haziran sayısının kapağında Şair Gülten Akın’ın<br />

dizelerine yer veren Bavul dergisi, jürinin<br />

hislerine tercüman olarak adını 2021’in en iyi<br />

dergi kapakları arasına yazdırmayı başardı:<br />

“Ah kimselerin vakti yok, durup ince şeyleri<br />

anlamaya.”<br />

Mekânın ruhu görsele dökülebilir mi? Jürinin<br />

görüşü olumlu yönde. Kapağına taşıdığı “Ayıplı<br />

şehir” Tarlabaşı’nın ara sokaklarından insan<br />

manzaraları”nı okuruyla buluşturduğu Haziran &<br />

Temmuz sayısıyla Digital Photo Line bu görüşün<br />

ispatı.<br />

21’inci yüzyıl hepimizi gitgide daha büyük bir<br />

yalnızlığa itedursun, bir ses ve nefes arayışı<br />

revaçta. Dijital flört uygulamalarını masaya<br />

yatıran Bloomberg Businessweek’in Temmuz<br />

kapağıysa 2021’in en dikkat çekenleri arasında.<br />

OLİMPİYAT ÖZEL SAYISI<br />

SOCRATES – TEMMUZ 2021<br />

Pandemi, ekonomik buhran, iklim krizi… 2021<br />

uğursuz bir yıl olarak tarihteki yerini aldı.<br />

Ancak bu zorlu yılda bizi gururlandıran anlar<br />

da yaşadık. Olimpiyatlardaki başarılarımızı<br />

Temmuz kapağında özetleyen Socrates’in listeye<br />

girişi, yeşeren umutlara edilmiş bir tebessüm<br />

niteliğinde.<br />

EBRAR KARAKURT<br />

KAFA – EYLÜL 2021<br />

2021’in en konuşulan isimlerinden biri<br />

hiç şüphesiz Ebrar Karakurt oldu. Sportif<br />

başarılarından Elidor işbirliğine pek çok vesileyle<br />

herkesin ismini ezberlediği genç voleybolcunun<br />

ikonikleşen sevinç ânını resmeden Kafa’nın Eylül<br />

kapağı jürinin dikkatini çekmeyi başardı.<br />

İSTİKRAR<br />

SOCRATES – EYLÜL 2021<br />

Olimpiyat Özel Sayısı’yla jürinin sevgisine mazhar<br />

olan Socrates, kadın voleybolcularımızı kapağına<br />

taşıdığı Eylül sayısıyla tekrar yılın en iyileri<br />

listesinde. Dergi, Ebrar Karakurt, Eda Erdem ve<br />

Cansu Özbay’ın yer aldıkları kapağıyla bir kere<br />

daha jüriden geçer not aldı.<br />

NOT:<br />

1 Aralık 2020 –<br />

30 Kasım 2021<br />

tarihleri arasındaki<br />

dergi kapakları<br />

değerlendirmeye<br />

alınmıştır. Yılın<br />

Dergi Kapağı<br />

haricindeki<br />

kapaklar yayın<br />

tarihine göre<br />

kronolojik olarak<br />

sıralanmıştır.<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 39

MEDYA<br />

Yılın Mizah Dergisi Kapakları<br />

Güleriz ağlanacak<br />

hâlimize<br />

2021 hem toplumsal hem ekonomik sarsıntılarla<br />

geçti gitti. Melih Bulu atamasından evsiz<br />

kalan gençlere, kadın cinayetlerinden önü<br />

alınamayan zamlara doludizgin bir trajediye<br />

dönen yıldan geriye kalan en iyi mizah<br />

kapaklarına birlikte bakalım.<br />

DİLERSENİZ İLK GÜN<br />

TANIŞMA GİBİ OLSUN<br />

UYKUSUZ – 6 OCAK 2021<br />

Melih Bulu’nun Cumhurbaşkanı<br />

tarafından Boğaziçi Üniversitesi<br />

rektörlüğüne atanmasını<br />

takip eden olaylar zinciri 2021<br />

gündemini en meşgul eden<br />

toplumsal olaylardan biriydi.<br />

Protestoları resmeden kapağıyla<br />

Uykusuz, jüriden geçer not almayı<br />

başardı.<br />

GAZETE BULAMADIK,<br />

ÇÖPTE BUNLAR VARDI<br />

UYKUSUZ – 24 MART 2021<br />

Kadın cinayetlerinin endişe<br />

uyandırıcı oranlarda seyrettiği<br />

Türkiye, 2021’de İstanbul<br />

Sözleşmesi’nden ayrılma kararı<br />

aldığını bildirdi. Öldürülen bir kadının<br />

naaşının İstanbul Sözleşmesi’nin<br />

“çöpe giden” sayfalarıyla örtüldüğü<br />

Uykusuz kapağı, jürinin en<br />

beğendikleri arasındaydı.<br />

GENELGEYE UYGUN<br />

KAPAK<br />

UYKUSUZ – 5 MAYIS 2021<br />

Çağdaş Hukukçular Derneği<br />

polislerin görüntülerinin alınmasını<br />

yasaklayan Emniyet Genel<br />

Müdürlüğü genelgesini Nisan<br />

ayında yayımladı. Uykusuz’un<br />

“genelgeye uygun şekilde<br />

düzenlenen” kapağıysa derginin<br />

bir kere daha yılın en iyileri<br />

arasına girmesini sağladı.<br />

BELKİ BİZ DE OLDUK<br />

GEÇİRDİK, HABERİMİZ<br />

YOK<br />

UYKUSUZ – 12 MAYIS 2021<br />

17 milyon kişinin devlet yardımına<br />

muhtaç olduğu Türkiye’de<br />

pandemi döneminde 85 bin 958<br />

kişi milyoner oldu. Dar gelirlinin<br />

çaresizliğini “Belki biz de olduk<br />

geçirdik, haberimiz yok” diyerek<br />

seslendiren Uykusuz, adını tekrar<br />

yılın en iyileri arasına yazdırdı.<br />

BU BAYRAM DA<br />

GELMEDİLER<br />

PENGUEN – TEMMUZ 2021<br />

Eski bayramların izini uzun<br />

yıllardır sürüyoruz. Teknolojinin<br />

ilerlemesiyle yüz yüze iletişimin<br />

uğradığı sekteyi eğlenceli ancak<br />

bir o kadar hüzünlü bir dille<br />

kapağına taşıyan Penguen’in<br />

bayram özel sayısı, dudaklarda<br />

bıraktığı buruk tebessümle yılın en<br />

beğenilenleri arasında.<br />

BİZ ATEŞ YOKKEN<br />

N’APIYORDUK ACABA?<br />

UYKUSUZ – 3 KASIM 2021<br />

Ekonomik krizle artan zamlar<br />

2021’de tüm Türkiye’nin belini<br />

büktü. Tarih öncesi çağları<br />

andıran bir mizansenle, çalı çırpı<br />

ateşinde ısınmaya çalışan iki<br />

adamın eskiden nasıl ısındıklarını<br />

tartıştıkları Uykusuz kapağı jürinin<br />

beğenisini topladı.<br />

YANSA DAHA MI İYİYDİ?<br />

UYKUSUZ – 11 AĞUSTOS 2021<br />

YORGANIM KAİNAT<br />

LEMAN – 29 EYLÜL 2021<br />

Kömür aramak için yaptığı ağaç<br />

kesimi tepkiler nedeniyle engellenen<br />

Limak, bu kez yangın önleme<br />

gerekçesiyle kesime çalıştı. Durumu<br />

resmeden Uykusuz’un kapağı jürinin<br />

dikkatini çeken işlerdendi.<br />

40 <strong>MediaCat</strong><br />

“Barınamıyoruz” diyen gençlerin<br />

sesine ses olan Leman, gökyüzünü<br />

kendisine yorgan yapan bir<br />

öğrencinin rüyasına ortak olduğu<br />

nahif kapağıyla 2021’in en<br />

iyilerinden biri oldu.<br />

NOT:<br />

1 Aralık 2020 – 30 Kasım 2021 tarihleri arasındaki mizah dergisi<br />

kapakları değerlendirmeye alınmıştır. Tüm kapaklar yayın tarihine<br />

göre kronolojik olarak sıralanmıştır.

ADVERTORIAL<br />

“Hangi kombiyi<br />

alsam?” sorusunun<br />

68 yıllık cevabı<br />

Türkiye’nin kombi<br />

denilince ilk akla<br />

gelen ve en çok<br />

tercih edilen markası<br />

unvanına sahip<br />

olan DemirDöküm,<br />

yeni sezon<br />

kampanyasında<br />

7’den 70’e herkese<br />

hitap eden, kaliteli ve<br />

yüksek performans<br />

sunan ürünlerini<br />

konu alıyor.<br />

KÜNYE<br />

Reklamveren: DemirDöküm<br />

Reklam Ajansı: Büyük Balık<br />

Yapım Şirketi: Code-İstanbul<br />

Yönetmen: Burak Yıldırım<br />

Müzik: MCE<br />

REKLAM FİLMİ<br />

Konu Kombi Olunca<br />

DemirDöküm Kombimiz<br />

BILGE KIRAN<br />

DEMIRDÖKÜM<br />

PAZARLAMA DIREKTÖRÜ<br />

954 yılından bu yana Türkiye’nin<br />

sanayileşme ve mo-<br />

1<br />

dernleşme sürecinde attığı<br />

emin adımlarla adından söz<br />

ettiren DemirDöküm, toplumun istek<br />

ve ihtiyaçlarını göz önüne alan kampanyalarına<br />

devam ediyor. Hayata geçirdiği<br />

başarılı projelerle başta Türkiye<br />

olmak üzere dünyanın birçok noktasında<br />

tüketiciyi kaliteli ürün ve hizmet<br />

anlayışıyla buluşturan marka, yeni<br />

sezon kampanyasıyla “Hangi kombiyi<br />

alsam?” sorusunun cevabını verdi.<br />

Kombiden panel radyatöre, klimadan<br />

VRF sistemlerine, ısı pompasından<br />

kaskada, şofbenden termosifona kadar<br />

uzanan geniş ürün gamıyla yüz binlerce<br />

aileye ısı konforu sunan DemirDöküm,<br />

başarılı reklam kampanyalarıyla tüketicisinin<br />

ihtiyaçlarına odaklanmaya devam<br />

ediyor. İklimlendirme sektöründe<br />

birçok ilke imza atarak yoğun çalışmalarının<br />

karşılığını alan marka, başarılı<br />

yeni sezon kampanyasıyla sektördeki<br />

lider konumuna atıfta bulunuyor.<br />

DemirDöküm, verdiği güven duygusuyla<br />

birlikte sıcak aile ortamını uzun<br />

yıllardır Türkiye’nin dört bir yanına<br />

ulaştırmayı başarmasının hikayesini<br />

“Konu Kombi Olunca, DemirDöküm<br />

Kombimiz” söylemiyle ekranlara taşıdı.<br />

Reklam filminin sahnelerinde;<br />

DemirDöküm’ün her eve her koşulda<br />

sağladığı konfor eğlenceli bir dille anlatılıyor.<br />

Bebek bekleyen bir çift ile başlayan<br />

reklam filmi, yaşlı bir çiftin ekranlara<br />

gelmesiyle devam ediyor. Neşeli bir şekilde<br />

sıcak bir banyo keyif yapan genç adam<br />

yüzlerde tebessüm oluştururken, soğuk<br />

bir kış gününde dışarıdan gelip ısınma<br />

telaşına düşen ailenin samimi görüntülerine<br />

yer veriliyor. DemirDöküm’ün sahip<br />

olduğu müşteri profiline ve beklentilerine<br />

paralel bir şekilde hazırlanan reklam<br />

filmi, sıcak bir yuvada hayat bulan sıcak<br />

aile ortamını izleyicisiyle buluşturuyor.<br />

DEMIRDÖKÜM SEÇIM DERDINI<br />

ORTADAN KALDIRIYOR<br />

Başarılı yatırımlarıyla üretimlerini<br />

güncel tutan ve her adımda önce tüketicisini<br />

dinleyen DemirDöküm, teknolojik<br />

yenilikleri ürünlerine kolaylıkla<br />

entegre ederek günümüz ihtiyaçlarını<br />

kapsamlı bir şekilde karşılıyor. Verdiği<br />

güven duygusundan bir an olsun ödün<br />

vermeden müşterilerinin yanında olan<br />

marka; doğru yatırım, kaliteli ürün ve<br />

müşterilerini odağına alan satış sonrası<br />

hizmet anlayışıyla hareket ediyor.<br />

Müşterileriyle kurduğu duygusal<br />

bağı her geçen gün güçlendiren<br />

DemirDöküm, son kampanyası “Konu<br />

Kombi Olunca, DemirDöküm Kombimiz”<br />

ile bu bağa yüz güldüren atıflar<br />

yapıyor. Zorlu bir süreç olan kombi<br />

seçiminde müşterilerinin gönlünü ferahlatan<br />

öneriler sunarak seçim derdini<br />

ortadan kaldırmayı hedefleyen<br />

DemirDöküm, “Hangi kombiyi alsam?”<br />

sorusunun cevabı olmaya devam ediyor.<br />

ANA SEZON KAMPANYASI<br />

DEMİRDÖKÜM’ÜN MÜŞTERİ<br />

MEMNUNİYETİNE VERDİĞİ ÖNEMİ<br />

ORTAYA KOYUYOR<br />

Reklam filminde; iletişim stratejisinden<br />

ürün seçimine, hedef kitlesinden vadettiği<br />

sıcak aile ortamına kadar her detayı<br />

ince ince işlediklerini ve markanın yenilenen<br />

profilini sunduklarını ifade eden<br />

DemirDöküm Pazarlama Direktörü<br />

Bilge Kıran; “DemirDöküm olarak ülkemize<br />

ilkleri yaşatan önemli bir markayız.<br />

Teknoloji alanında gerçekleştirdiğimiz<br />

yatırımlar ve Ar-Ge çalışmalarına verdiğimiz<br />

önem sayesinde elde ettiğimiz<br />

kaliteli ürünlerin başarısını müşteri<br />

memnuniyeti ve müşteri deneyimiyle<br />

birleştirdik. Böylece aldığı üründen emin<br />

olan müşteri; satış öncesinde, sırasında<br />

ve sonrasında gördüğü ilgiyle birlikte<br />

DemirDöküm ismini hayatının bir parçası<br />

haline getirdi. Biz DemirDöküm olarak<br />

bu topraklarda uzun yıllardır varız ve<br />

toplumumuzla ve onların ihtiyaçlarıyla<br />

harmanlanarak bugüne geldik. Onlarla<br />

kurduğumuz ilişkinin temelinde de bu<br />

duygusal bağ yer alıyor. Bizim için müşteri<br />

memnuniyeti sıradan bir söylemin<br />

çok ötesinde; aileden birine destek olmak,<br />

onu mutlu etmek kadar değerli ve<br />

vazgeçilemez. Bu yaklaşımımızı her alanda<br />

göstermeye devam edeceğiz” dedi. ■<br />

42 <strong>MediaCat</strong>

KÜLTÜR<br />

Kitaplığınızda<br />

bu kitaplara<br />

yer açın<br />

Malcolm Gladwell, Seth Godin, Luke Burgis, Joseph<br />

McCormack… Pazarlama ve iletişim alanının uzman<br />

isimleri yalnızca sektör profesyonellerinin değil, gündelik<br />

hayatın akışında başına gelenleri anlamlandırmak<br />

isteyen herkesin keyifle okuyabileceği eserlerle<br />

kitaplıkları süslüyor. Kıymetli yazarların kaleminden<br />

çıkarak <strong>MediaCat</strong> Kitapları etiketiyle 2021’de raflara<br />

giren sekiz kitaplık seçkiye, geçtiğimiz yıl yeni baskısını<br />

yapan iki klasik eşlik ediyor. u BARIŞ CEZAR<br />

ÖTEKIYLE KONUŞMAK<br />

TANIMADIĞINIZ İNSANLAR<br />

HAKKINDA BILMENIZ<br />

GEREKENLER<br />

Malcolm Gladwell<br />

Fidel Castro yıllar boyu CIA’i nasıl<br />

aldattı? Neville Chamberlain neden<br />

Adolf Hitler’e güvenebileceğini düşündü?<br />

Bunlara benzer bazı tarihî<br />

skandalları örnek alan Gladwell, çatışmaları<br />

derinleştiren bazı öngörülemez<br />

dinamikleri cerrah titizliğiyle masaya<br />

yatırıyor. Ötekiyle Konuşmak hem yaşamlarımız<br />

hem dünyamız için ciddi<br />

sonuçları olabilecek anlaşmazlıkların<br />

önüne geçmek için bir rehber olma<br />

iddiasında, okuyana değer katacak bir<br />

çalışma.<br />

PAZARLAMA TEORILERI 2<br />

Editörler: Prof. Dr. Mehmet İsmail<br />

Yağcı ve Prof. Dr. Serap Çabuk<br />

Prof. Dr. Mehmet İsmail Yağcı ve Prof.<br />

Dr. Serap Çabuk editörlüğündeki kitapta<br />

31 akademisyen pazarlama disiplininde<br />

yaygınca kullanılan 22 teoriyi<br />

özetliyor. Ekonomi Temelli Dürtme<br />

Teorisi, Sahiplik Etkisi Teorisi ve Oyun<br />

Teorisi’nin yanı sıra Referans Fiyat<br />

Teorisi, Tüketim Değeri Teorisi, Benlik<br />

İmajı Uyumu Teorisi, Bilgi İşleme<br />

Teorisi, Sosyal Bilişsel Teori ve Bilinçli<br />

Farkındalık Yaklaşımı gibi teoriler de<br />

masaya yatırılıyor.<br />

YAPAY ZEKÂ İŞ BAŞINDA<br />

DÜNYANIN EN BAŞARILI 50<br />

ŞIRKETI YAPAY ZEKÂYI NASIL<br />

KULLANDI?<br />

Bernard Marr<br />

Yapay zekâ uzmanı Bernard Marr kitabında<br />

sosyal medyadan elektroniğe,<br />

perakendeden nakliyeye, sağlıktan giyime<br />

çok farklı alanlardan 50 şirketi<br />

mercek altına alıyor. Makine öğrenmesi<br />

teknolojisinin iş yapma şeklimizi nasıl<br />

değiştirdiğini anlatan Marr, 50 vaka<br />

çalışmasının her birinde dünyanın en<br />

başarılı şirketlerinden birinin karşılaştığı<br />

sorunu ve yapay zekânın o soruna<br />

nasıl bir çözüm sunduğunu anlaşılır bir<br />

dille ortaya koyuyor.<br />

KURCALA<br />

EN SON NE ZAMAN YENI BIR ŞEY<br />

YAPTINIZ?<br />

Seth Godin<br />

Pazarlama, iş geliştirme ve kişisel gelişim<br />

gurusu Seth Godin herkesi harekete<br />

geçmeye, inisiyatif almaya, statükoya<br />

meydan okumaya davet ediyor.<br />

Godin’e göre, bir şeyleri tamamlama,<br />

fark yaratma ve “kutuyu kurcalama”<br />

alışkanlığını edinebilirsek bu bizim<br />

marifetimiz olur ve geriye kalanlar<br />

cesaretimizin meyvelerinin tadını çıkarma<br />

mutluluğuna erişir. Yazar manifesto<br />

niteliğindeki kitabını şu çağrıyla<br />

noktalıyor: “Kaybetmenize ihtimal<br />

yok. Haydi.”<br />

44 <strong>MediaCat</strong>

DEĞIŞIMI TETIKLEMEK<br />

DÜŞÜNCELERI DEĞIŞTIRMENIN<br />

BILIMI<br />

Jonah Berger<br />

İnsanlarda ve kurumlarda değişim nasıl<br />

tetiklenir? Berger’e göre işin sırrı<br />

“Birinin fikrini nasıl değiştirebilirim?”<br />

yerine “Bugüne kadar neden değişmediler?”<br />

diye sormakta. Bu kitapla değişimin<br />

önündeki başlıca engelleri tespit<br />

etmenin ve onları ortadan kaldırmanın<br />

yollarını ortaya koyuyor Berger. Değiştirmek<br />

istediğiniz ne olursa olsun,<br />

olağanüstü sonuçlar elde etmenizi sağlayacak<br />

bir düşünme biçimi ve bir dizi<br />

teknik, Değişimi Tetiklemek’le elinizin<br />

altında.<br />

İSTEMEK<br />

MIMETIK ARZUNUN GÜNDELIK<br />

HAYATTAKI GÜCÜ<br />

Luke Burgis<br />

Girişimci, eğitimci ve motivasyonel konuşmacı<br />

Luke Burgis, en son kitabında<br />

bizleri mimetik teoriyle tanıştırıyor.<br />

Fransız filozof René Girard tarafından<br />

geliştirilen mimetik teori insan ilişkilerini<br />

ve kültürünü arzu bağlamında<br />

açıklamayı amaçlıyor. Burgis’in kitabı,<br />

Girard’ın kuramını açıklaması ve pratikleştirerek<br />

bireylere ve liderlere kendi<br />

davranışları ve kariyerleri hakkında<br />

belli bir kavrayış edinme yolu sunması<br />

açısından okunmaya değer.<br />

NOISE (GÜRÜLTÜ)<br />

KIMSENIN ODAKLANAMADIĞI<br />

BIR DÜNYADA BAŞARI VE<br />

LIDERLIK<br />

Joseph McCormack<br />

Dikkat dağınıklığı çocuk yetiştirme<br />

şeklimizi, yöneticilik becerilerimizi,<br />

iş performansımızı, kısaca her şeyi<br />

etkiliyor. Joseph McCormack bu kuru<br />

gürültü ortamında hayatta kalmak ve<br />

başarılı bir lider olmak için yapılması<br />

gerekenleri anlatıyor. McCormack’ın<br />

kitabı odağımızı geliştirmek için gerekli<br />

teknikleri, çağımızda akıl sağlığımızı<br />

ve iç huzurumuzu korumanın yollarını<br />

pratik bir rehber formatında sunuyor.<br />

ASLA YALNIZ YEME<br />

BAŞARIYLA BAŞARISIZIK<br />

ARASINDAKI İNCE ÇIZGI:<br />

İLIŞKININ GÜCÜ<br />

Keith Ferrazzi & Tahl Raz<br />

Hayattaki en değerli varlığımız çevremizdeki<br />

insanlar ve sosyal ilişkilerimizdir.<br />

Hem iş yaşamında hem de özel yaşamda<br />

izleyeceğimiz birkaç basit ilkeyle<br />

etrafımızdakilerin yaşamlarına dokunabilir,<br />

kendimizin ve çevremizin yaşamını<br />

iyileştirebiliriz. Ferrazzi ve Raz kitap<br />

boyunca dünyanın önde gelen liderlerinin<br />

uyguladıkları eskimeyen networking<br />

stratejilerini masaya yatırıyor.<br />

Sosyal ilişkilerin gücünü hissetmek için<br />

ihtiyacımız olan içgörüler bu kitapta.<br />

DÜŞMAN KARDEŞLER<br />

REKLAMCILIĞIN (VE DIĞER HER<br />

ŞEYIN) ALTÜST OLUŞU<br />

Ken Auletta<br />

BOMBACI MAFYA<br />

BIR HAYAL, BIR AYARTMA VE<br />

SAVAŞIN EN UZUN GECESI<br />

Malcolm Gladwell<br />

Ken Auletta dijitalleşme, sosyal medya<br />

ve küresel ekonomik krizle birlikte<br />

var olma mücadelesi veren reklam ve<br />

pazarlama sektörünün öyküsünü anlatıyor.<br />

Reklam dünyasının en önemli<br />

oyuncularının odalarına giriyor; eski<br />

topraklarla, yeni oyuncularla ve güç<br />

simsarlarıyla bir araya geliyor. Auletta,<br />

reklamcılık ve pazarlamanın bu<br />

olağanüstü dönüşümünü o fırtınanın<br />

göbeğindeki insanların hikâyeleriyle<br />

birlikte bizlere ulaştırıyor.<br />

Gladwell İkinci Dünya Savaşı’ndaki en<br />

büyük ahlaki ikilemlerden birini masaya<br />

yatırıyor: Hassas bombalama yaparak<br />

sivil kayıpları en aza indirmek ve<br />

düşmanı savaş dışı bırakmak mı yoksa<br />

düşmanın kentlerine sivil – asker gözetmeden<br />

bomba yağdırarak savaşı<br />

kısaltmak mı? Gladwell idealistlerle<br />

realistlerin çekişmesini, canların ve devasa<br />

kaynakların bozuk para gibi harcanmasını,<br />

kentlerin ve yüz binlerce<br />

sivilin savaşı kısaltmak kisvesi altında<br />

yok edilmesini sürükleyici bir üslupla<br />

anlatıyor.<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 45

KÜLTÜR<br />

Yılın Meselesi<br />

Gezegen<br />

için son<br />

şans<br />

Bu yazıda size daha iyi<br />

bir dünya için daha kısa<br />

süre duş almanızı veya<br />

plastik kullanmamanızı<br />

önermeyeceğiz. İklim<br />

meselesinde “herkes kapısının<br />

önünü süpürsün” dönemi<br />

çoktan geçti. Yaşanabilir bir<br />

dünya için mücadele eden<br />

karar vericileri kolektif bir<br />

bilinçle hareket etmeye davet<br />

ediyoruz.<br />

u CEREN BERFİN BEYAZDAĞ<br />

46 <strong>MediaCat</strong><br />

klim meselesi, “küresel<br />

İ<br />

ısınma” yerine “iklim değişikliği”<br />

adını aldığından beri<br />

herkesin dünyayı kurtarmaya<br />

çabaladığını görüyoruz. Küresel<br />

ısınma, genelde bizden kilometrelerce<br />

uzakta olan buzulların erimesi ve su seviyesinin<br />

yükselmesi ihtimali gibi direkt<br />

göz önünde olmayan durumlarla<br />

ilişkilendirildiğinden insanda empatiye<br />

ve farkındalığa yol açmıyordu.<br />

Öte yandan iklim değişikliği, yazın<br />

aynı hafta içinde hem yakıcı sıcaklarla<br />

hem de ani dolularla boğuşmak, kışın<br />

ise ayazla ve bitmek bilmeyen fırtınalarla<br />

mücadele etmek demek. Bir başka<br />

deyişle, yıkımın kapımızın önüne<br />

kadar gelmesi demek. Batıda orman<br />

yangınlarıyla, kuzeyde sellerle ve Marmara<br />

Denizi’nde müsilajla mücadele<br />

ettiğimiz bu yıl, aslında iklim meselesinin<br />

hiç olmadığı kadar ülke gündeminde<br />

olmasına sebep oldu. Böyle bir<br />

sürecin ardından odağı, bireysel seviyede<br />

atılacak adımlardan ziyade büyük<br />

kuruluşların sözlerini tutup tutmamasına<br />

çevirmenin zamanı çoktan geldi.<br />

İKİ İLERİ, BİR GERİ<br />

“Sürdürülebilir bir yaşamı destekliyoruz”,<br />

“İklim meselesine dört elle sarıldık”<br />

sözleri son birkaç yıldır reklamlarda ve<br />

büyük konferanslarda ağızlardan düşmüyor.<br />

Etrafımız büyük sözler veren, büyük<br />

amaçlarla yola çıkan kuruluşlarla dolu.<br />

Peki, bu sözler gerçeğe dönüşüyor mu?<br />

Bu soruya cevap vermeden önce,<br />

çevre meselelerinde kolektif bilincin<br />

son birkaç yıldır ne denli geliştiğinin altını<br />

çizmek gerek. Kimilerince “antipatik<br />

bir çocuk” olarak nitelendirilen Greta<br />

Thunberg’in fildişi kulelerdeki karar<br />

vericilerin keyfini kaçırması, aslında<br />

iklim meselesinde bir bütün olarak hareket<br />

etmenin gerekliliğini de gösterdi.<br />

Son yıllarda çevre aktivizmi artmasaydı<br />

belki de ülke liderlerinin Edinburgh’da<br />

bir araya gelip iklim krizi üzerine yol<br />

haritası çizmeye çalıştığı COP26’yı bu<br />

kadar konuşup tartışmayacaktık.<br />

Bu yönde bir toplumsal hareketlenme,<br />

elbette ki tüketim alışkanlıklarına<br />

da yansıdı. Fakat bu değişikliğin her zamanki<br />

arz-talep hesabıyla yönetilmesi,<br />

kimi zaman iklim krizinin aleyhinde<br />

kararlara yol açtı. Öyle ki hammaddelerde<br />

geri dönüştürülmüş veya sürdürülebilir<br />

materyallerin kullanılması<br />

bir taraftan umut verici bir gelişme<br />

olurken diğer taraftan doğadaki tahribatın<br />

hızla devam ettiği bir tablo var<br />

karşımızda.

Kısacası, iklim meselesine eski usul<br />

pazarlama stratejileriyle yaklaşılması,<br />

bu soruna karşı mehter takımı gibi<br />

hareket edilmesine sebep oluyor. Ve ne<br />

yazık ki bu hızda devam edersek Fridays<br />

for Future öncülüğünde başlatılan<br />

savesalla.com’un tanıtım filmindeki<br />

gibi birkaç sene sonra Yaz Olimpiyatları’nı<br />

Kutup bölgelerinde yapabilecek<br />

hale geleceğiz, ki bu yaşayacağımız en<br />

iyi senaryo. IPCC’nin bu yılki raporuna<br />

göre, yaşayacağımız sorunlara karşı<br />

kayıtsız kalmak uzun vadede sadece<br />

sıcaklıkların artmasına değil, bir taraftan<br />

kuraklığa diğer taraftan da sellere<br />

ve fırtınalara yol açacak. Eğer dünyayı<br />

kurtarmak adına adımlar atılacaksa bu<br />

adımlar, birer dikkat dağıtıcı öğe yerine<br />

özle yüzleşme fırsatı olarak görülmeli.<br />

KUM GİBİ<br />

Odağı bireylerden kurumlara çekmek,<br />

elbette ki bireylerin attığı adımları<br />

önemsizleştirmiyor. Sonuçta insan<br />

nüfusu, bütün heybetiyle doğanın karşısında<br />

durmakta ve birey olarak alacağımız<br />

her aksiyon, bu düşmanı dosta<br />

dönüştürmek için bir aşama anlamına<br />

geliyor. Ancak burada kritik nokta, birey-kurum<br />

ilişkisinde yatıyor.<br />

Söz konusu iklim meselesi olduğunda<br />

birey ve kurumlar, sırasıyla kum ve denize<br />

benzetilebilir: Bireylerin aldığı önlemler<br />

ve gösterdikleri fedakârlıklar ne kadar<br />

büyük bir kumdan kale oluşturursa oluştursun,<br />

bir dalga o kumdan kaleyi yıkmaya<br />

yetebilir. Burada kurumlara düşen<br />

görev, günü kurtaracak stratejiler yerine<br />

uzun vadeli planlamalarla ilerlemek. Aksi<br />

bir durumda, çaresize büyük dalgalarla<br />

boğuşmak durumunda kalacağız.<br />

Nitekim bu dalgaların yarattığı en<br />

güncel tahribatlardan biri Brezilya’daki<br />

Jurumirim Adası. Global Compact<br />

Brazil Network’ün AlmapBBDO işbirliğinde<br />

ortaya çıkardığı yapım, iklim<br />

aktivisti Guto Zorello’nun Jurumirim<br />

Adası’ndaki kamp sürecini anlatıyor.<br />

Jurumirim Barajı’nın kuraklığa yenik<br />

düşmesi sonucu oluşan adayı dünyaya<br />

tanıtan reklam filmi, iklim değişikliğinin<br />

sonuçlarının aslında tahmin<br />

edilenden çok daha kısa süre içinde geliştiğini<br />

ve büyük bir hızla ilerlemeye<br />

devam ettiğini gösteriyor.<br />

Diğer taraftan Türkiye Ormancılar<br />

Derneği’nin Haziran 2021 tarihli<br />

O<br />

Yıllardır doğaya<br />

Weber-Marx<br />

ekseninden<br />

bakıldı; doğaya<br />

yabancılaşmış bir<br />

toplum inşasının<br />

hayaliyle yanıp<br />

tutuşan modern<br />

devletler kuruldu.<br />

Bu “asosyal doğa”<br />

görüşünün ne denli<br />

tahrip edici olduğu<br />

aşikâr.<br />

verilerine göre, ülkemizde 2011-2020<br />

döneminde ortalama 3,5 hektar olarak<br />

tespit edilen yangın başına yanan<br />

alan miktarı, yalnızca 2020 yılında<br />

6,2 hektara ulaştı. Ülkemizde eskiden<br />

Temmuz-Ağustos aylarında yaşanması<br />

beklenen yangın açısından riskli sezonun,<br />

iklim değişikliğinin etkisiyle Eylül<br />

ve Ekim aylarını da kapsayacak şekilde<br />

genişlemesi iklim krizinin artık ne<br />

denli hayatımızın merkezinde olduğunun<br />

bir diğer göstergesi.<br />

ÖZDE DEĞİŞİM, ÖZE DÖNÜŞ<br />

Bu dalgaları kontrol altına almak için<br />

kurumların insan gibi düşünmesi gerek:<br />

Nasıl ki insanlarda karakter gelişimi<br />

geçmişle yüzleşerek gerçekleşiyorsa<br />

kurumlar da geçmişte aldığı kararlarla<br />

ve üretim sürecinde göz ardı edilen her<br />

adımla yüzleşmeli.<br />

Söz konusu yüzleşme olduğunda<br />

durum aslında aşırı umutsuz görünmüyor,<br />

nitekim kimi markalar kendi<br />

özlerini sorgulayarak birtakım taahhütler<br />

vermeye ve reklamlarında iklim<br />

mücadelesi adına attıkları somut<br />

adımları dile getirmeye başladı. Garanti<br />

BBVA’nın geçtiğimiz ay yayımlanan<br />

“Doğanın Sesi” reklamı, DeFacto’nun<br />

“Ben Bi’ Başkalaştım” çalışması<br />

ve Akbank’ın “İyi Yaşayanlar Kulübü”<br />

kampanyası, bu senenin sürdürülebilirlik<br />

adına en dikkat çeken örneklerindendi.<br />

Cif’in “Temizken Güzel”<br />

kampanyası doğrultusunda tasarladığı<br />

Çöpkaparlar, markaların nasıl somut<br />

adımlar atabileceğine dair başarılı bir<br />

örnek oldu. Facebook’un 2030’a kadar<br />

küresel operasyonlarında tüketilenden<br />

daha fazla suyu çevreye kazandırma<br />

sözü, şebeke ve ofislerinde kullanılan<br />

elektriğin yüzde 100’ünü yenilenebilir<br />

enerji kaynaklarından elde eden Vodafone<br />

Türkiye’nin müşterilerini sürdürülebilir<br />

adımlar atmaya davet etmesi<br />

ve Google’ın iklim değişikliğini inkâr<br />

eden paylaşımlara reklam yasağı getirerek<br />

bu içeriklere sınırlama koyması<br />

ise kurumsal seviyedeki sürdürülebilirlik<br />

adımlarından bazıları.<br />

Sürdürülebilirlik stratejilerini<br />

oluştururken önem verilmesi gereken<br />

hususlardan biri de şeffaflık ve gerçekçilik.<br />

Öyle ki The Guardian’ın haberine<br />

göre, 2035’e kadar üretim sürecinde orman<br />

tahribatını sıfıra indirme sözü veren<br />

dünyanın en büyük deri ihracatçısı<br />

JBS’in bu hamlesi, hedefi doğrultusunda<br />

atacağı somut adımların belli olmamasından<br />

ötürü büyük tartışmalar yarattı.<br />

Bu noktada kurumların gerçekçi<br />

ve samimi bir yol haritası sunması şart.<br />

Yıllardır doğaya Weber-Marx ekseninden<br />

bakıldı; doğanın insanın bir<br />

parçası olmadığı, doğaya yabancılaşmış<br />

bir toplum inşasının hayaliyle yanıp<br />

tutuşan modern devletler kuruldu.<br />

Bu “asosyal doğa” görüşünün ne denli<br />

tahrip edici olduğu çoktan beri ortada.<br />

Asosyalden sosyale geçiş zor bir süreç<br />

fakat bu dünyada neler gerçekleşmedi<br />

ki bu da gerçekleşmesin? Yeter ki<br />

amaç-sonuç ilişkisi doğru şekilde tanımlansın<br />

ve kolektif bilinçle hareket<br />

edilsin. ■<br />

Toplum bilinçlense de asıl sorun kurumların aldığı aksiyonlarda yatıyor.<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 47

KÜLTÜR<br />

Bir 2021<br />

hikâyesi:<br />

Protesto<br />

2021, büyük<br />

protestoların<br />

yaşandığı,<br />

huzursuzluğun had<br />

safhada hissedildiği<br />

bir yıldı. Peki neden?<br />

Ortak bir sorunumuz<br />

var: Demokrasinin<br />

yıkımı. Geçtiğimiz<br />

yıl dünya çapında<br />

gerçekleşen<br />

protestolar,<br />

ağırlıklı bir siyasi<br />

sistem veya temsil<br />

başarısızlığından<br />

kaynaklanıyordu.<br />

Diğer sorunlar ise<br />

eşitsizlik, yolsuzluk<br />

ve iklim değişikliği<br />

konusunda eyleme<br />

geçmeme olarak<br />

sıralanıyor.<br />

u SULTAN ÖNCÜ ARSLANOĞLU<br />

DEMOKRASİNİN YIKIMI<br />

Demokrasinin ve demokratik yönetim<br />

anlayışının giderek içinin boşaltılmasına<br />

ilişkin endişeler, dünyanın dört bir<br />

yanındaki insanları harekete geçmeye<br />

veya sokaklara çıkmaya yöneltti. 6<br />

<strong>Ocak</strong> 2021’de Trump’ın ülkenin oylama<br />

sistemine yönelik saldırıları doruğa<br />

ulaştı. Kasım ayında yapılan başkanlık<br />

seçimi sonuçlarının onaylanacağı<br />

Kongre’deki oturum sırasında Trump<br />

destekçileri, Kongre’nin bulunduğu<br />

Capitol binasına hücum ederek içeriye<br />

girmeyi başardı. 6 <strong>Ocak</strong> 2021, yalnızca<br />

ABD siyasi tarihinde değil, dünya siyasi<br />

tarihinde de unutulmayacak bir kara<br />

gün olarak akıllara kazındı.<br />

Ağustos 2020’de, yolculuğu sırasında<br />

bir sinir gazıyla zehirlendikten sonra<br />

tedavisi için Berlin’e sevk edilen Rus<br />

muhalefet lideri Alexei Navalny’nin 17<br />

<strong>Ocak</strong> 2021’de Rusya’ya dönmesiyle gözaltına<br />

alınması ülkede, Putin’in 2011-<br />

13’te yeniden seçilmesinden bu yana en<br />

büyük protestoyu tetikledi.<br />

Myanmar ordusu 1 Şubat’ta yönetimi<br />

ele geçirdi ve ülkenin siyasi lideri<br />

Aung San Suu Kyi’yi gözaltına aldı.<br />

2007’deki Safran Devrimi’nden bu<br />

yana ülkedeki en büyük protestolardan<br />

ABD KONGRESİ<br />

Dünya<br />

çapında<br />

110’dan fazla<br />

ülkede<br />

230’un<br />

HAK ARAYIŞLARI<br />

Covid-19 salgını, 2020’de olduğu gibi<br />

2021’de de manşetlere hükmetmeye<br />

devam etti. Süregelen eşitsizlik sorununun<br />

önemli bir ayağı olan insan<br />

hakları meselesinde sesler hiç olmadığı<br />

kadar yükseldi. Salgının toplum üzerindeki<br />

baskıyı artırmak için bir fırsat<br />

olarak görülmesi bir yana, din ve cinsiyet<br />

ayrımcılığının yarattığı gerilimler<br />

ve yaşatılan zulümler de 2021’in sıcak<br />

gündem maddelerindendi.<br />

Taliban’ın Afganistan’da yönetimi<br />

ele geçirmesini takiben ülkede yıl boyunca<br />

geniş çaplı hükümet karşıtı protestolar<br />

düzenlendi. Afgan kadınların<br />

kısıtlanan eğitim ve çalışma haklarını<br />

geri almak için gerçekleştirdikleri protestolar<br />

ise dünya çapında yankı buldu.<br />

Geçtiğimiz yılın en çok katılım<br />

yaşanan protestosu, İsrail’in Filistinlilere<br />

yönelik saldırılarına karşı oldu.<br />

İsrail’in Filistinlilere yönelik 10 Mayıs’ta<br />

başlayan saldırıları başta Türkiye<br />

olmak üzere Pakistan, İngiltere,<br />

İspanya, Hollanda gibi dünyanın farklı<br />

bölgelerinde geniş bir protesto hareketi<br />

başlattı.<br />

Polonya’da hükümetin uyguladığı<br />

sıkı kürtaj yasağına karşı 2020’de başlayan<br />

protestolar geçtiğimiz yıl katlanarak<br />

arttı. Kürtaj yasası taslağının 28<br />

<strong>Ocak</strong> 2021’de yürürlüğe alındığı ülkeüzerinde<br />

hükümet<br />

karşıtı protesto<br />

yaşandı.<br />

birini başlatan bu eyleme tepki olarak,<br />

Myanmar’da yüz binlerce kişi, şehirleri<br />

durmaya zorlayan bir genel greve katıldı.<br />

Pek çok kişi ülkeden kaçarken bazı<br />

demokrasi yanlısı eylemciler de “öz savunma”<br />

birimleri kurdu.<br />

48 <strong>MediaCat</strong>

de, Eylül ayında 30 yaşındaki hamile<br />

bir kadının kürtaj yasağı sebebiyle vefat<br />

etmesi tansiyonun yeniden yükselmesine<br />

sebep oldu.<br />

İKLİM KRİZİ İÇİN ACİL EYLEM<br />

ÇAĞRISI<br />

İklim aktivistleri İskoçya’nın Glasgow<br />

kentinde düzenlenen 26. Birleşmiş<br />

Milletler İklim Değişikliği Konferansı’na<br />

(COP26) tepki göstermek ve<br />

uluslararası camianın küresel ısınma<br />

konusunda daha cesur adımlar atmasını<br />

sağlamak amacıyla konferans binasının<br />

önünde eylem yaptı. Oxfam üyeleri<br />

tarafından düzenlenen protestoda aktivistler,<br />

dünya liderlerinin maskelerini<br />

takarak, onların harekete geçmeyerek<br />

sadece konuştuklarını ima eden<br />

bir “Sıcak Hava Bandosu” oluşturdu.<br />

Aktivistlerin liderlere mesajı çok netti:<br />

“Konuşmayın, eyleme geçin.” Protestolar,<br />

kasvetli İskoçya sokaklarının yanı<br />

sıra aralarında Londra, Paris, Dublin,<br />

Kopenhag, Zürih ve İstanbul’un da bulunduğu<br />

Avrupa’nın birçok kentinde<br />

konferans boyunca devam etti.<br />

EKONOMİK TALEPLER<br />

Pandemi gelişmekte olan ülkelerin<br />

ekonomilerinde yıkıcı etki yarattı. Düşen<br />

alım gücü ve artan yoksulluk dünya<br />

çapında protestolara neden oldu.<br />

Küba’da Temmuz ayında, ülkenin<br />

1990’lardan bu yana tanıklık ettiği en<br />

büyük direniş yaşandı. Artan yoksulluğun<br />

yanı sıra koronavirüs aşısına,<br />

ilaçlara ve elektriğe olan sınırlı erişim<br />

öfkeli kalabalıkların sebebiydi. Ekim<br />

ayına gelindiğinde, baskının boyutu<br />

daha da arttı ve yüzlerce Kübalı gözaltına<br />

alındı.<br />

O<br />

Pandemi gelişmekte<br />

olan ülkelerin<br />

ekonomilerinde<br />

yıkıcı etki yarattı.<br />

Düşen alım gücü<br />

ve artan yoksulluk<br />

dünya çapında<br />

protestolara neden<br />

oldu.<br />

HİNDİSTAN<br />

Temmuz ayının hareketli geçtiği<br />

yerlerden biri de Güney Afrika’ydı. Yönetimi<br />

döneminde Güney Afrika’nın<br />

talan edildiği ileri sürülen eski cumhurbaşkanı<br />

Jacob Zuma’nın yolsuzluk<br />

soruşturmasıyla ilgili olarak tutuklanmasına<br />

tepki olarak başlayan protestoların<br />

şiddeti giderek artarak ülkeyi<br />

felce uğrattı. Uzmanlar bu eylemleri<br />

hırsızlık, yaygın işsizlik ve ekonomik<br />

eşitsizlik sorunlarına bir tepki olarak<br />

yorumladı.<br />

Ekonomik talepler ekseninde yıla<br />

damga vuran eylemlerden bir diğeri<br />

Hindistan’da yaşandı. Çiftçilerin,<br />

2020 yılında Başbakan Narendra Modi’nin<br />

tarım sektörünü serbestleştirme<br />

çabalarına karşı başlattığı protestolar,<br />

2021 yılına kadar devam etti. Hükümet<br />

yasaları ısrarla savunurken ülkenin<br />

iç işleri bakanının oğlunun aracını<br />

protestocuların üstüne sürmesi bir<br />

yana kış soğukları, yaz sıcakları ve Covid-19<br />

dalgası nedeniyle onlarca çiftçi<br />

hayatını kaybetti. Geçtiğimiz aylarda<br />

ise beklenmedik bir durum yaşandı.<br />

Hükümetin üç tarım yasasını geri çekmesiyle<br />

birlikte çiftçiler protestolarını<br />

sonlandırdı. Çiftçiler Sendikası Başkanı<br />

Anil Ghanwat ise Modi’nin yasadan<br />

vazgeçişini “siyasi çıkarlarla verilmiş<br />

talihsiz bir karar” olarak yorumladı.<br />

COVID-19 ETKİSİ<br />

Geçtiğimiz iki yılda insanlık tarihinde<br />

derin izler bırakan Covid-19 pandemisinin<br />

etkileri dalgalar hâlinde yayıldı.<br />

Avrupa’nın birçok şehrinde pandeminin<br />

yarattığı türlü sorunlar ve alınan<br />

kararlar geniş kitlelerce protesto edildi.<br />

Fransa’da geçtiğimiz yıl başlayan<br />

Covid-19 aşısı ve sağlık ruhsatı karşıtı<br />

protestolar yılın en ses getiren protestolarındandı.<br />

Protestocular bazı mesleklere<br />

getirilen aşı zorunluluğu ve<br />

sağlık ruhsatı uygulamasının kaldırılmasını<br />

talep ederken geçtiğimiz Noel<br />

gününde Noel Baba’nın “İyi krizler”<br />

dileyerek resmedildiği pankart dikkat<br />

çekti. Pandemi sebebiyle hükümetin<br />

getirdiği kısıtlamalar da tepki çeken<br />

gelişmelerdendi. Aralarında Belçika,<br />

Almanya ve Avusturya’nın da olduğu<br />

birçok Avrupa kentinde sokaklarda<br />

“Özgürlük kod okuyucuda taranamaz”,<br />

“Covid-19 Belgesi benim tercihim değil”,<br />

hibrit eğitim sebebiyle “çocuklara<br />

dokunmayın” yazılı pankartlar açıldı. ■<br />

TÜRKİYE’DE NELER<br />

YAŞANDI?<br />

İstanbul Sözleşmesi’nin feshi<br />

Türkiye, ülkede kadına yönelik<br />

şiddetin artmasına karşılık,<br />

kadına yönelik şiddetle<br />

mücadeleyi amaçlayan İstanbul<br />

Sözleşmesi’nden 20 Mart 2021’de<br />

ayrıldı. Karar, ülke ve dünya çapında<br />

geniş yankı uyandırdı.<br />

Boğaziçi Üniversitesi eylemleri<br />

2021 yılının ilk günlerinde<br />

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip<br />

Erdoğan’ın Prof. Dr. Melih<br />

Bulu’yu Boğaziçi Üniversitesi’ne<br />

rektör olarak ataması üniversite<br />

öğrencileri ve akademisyenler<br />

tarafından tepkiyle karşılandı.<br />

Twitter’da #BoğaziçiAblukada ve<br />

#AşağıBakmayacağız etiketleri<br />

gündem olurken farklı şehirlere de<br />

yayılan protestolarda Bulu’nun<br />

istifa etmesi istendi. Temmuz ayında<br />

Bulu’nun yerine Prof. Dr. Naci İnci<br />

atandı. Boğaziçi hâlâ direnişlerine<br />

devam ediyor.<br />

Barınamıyoruz!<br />

2021 – <strong>2022</strong> eğitim-öğretim yılının<br />

başlaması itibarıyla öğrenciler,<br />

eğitim gördükleri şehirlerdeki<br />

kiraların pahalılığından ve<br />

yurt yetersizliğinden dolayı<br />

“Barınamıyoruz” sloganlarıyla<br />

sorunlarını dile getirdi, çözüm talep<br />

etti. Süreç boyunca parklarda<br />

sabahlayan öğrencilerin görüntüleri<br />

medyada kendine genişçe yer buldu.<br />

Onur Yürüyüşü<br />

Her yıl türlü müdahalelere sahne<br />

olan LGBTİ+ Onur Haftası’nda<br />

gerçekleştirilen yürüyüş bu kez farklı<br />

bir gelişmeyle medyaya yansıdı.<br />

Alman Sanatçı Liana Georgi’nin<br />

Türkiye’de bulunduğu sırada<br />

yürüyüşe katılması sosyal medyada<br />

gündem oldu.<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 49

ADVERTORIAL<br />

En “cool”<br />

çay markası<br />

Lipton!<br />

Gençlerin ihtiyaçlarına odaklanan<br />

yenilikçi ürün Lipton Tek Dem’in<br />

reklam filmi için Z Kuşağı’nın<br />

sevdiği mizahçılardan Feyyaz Yiğit<br />

ile ekranlarda boy gösteren Lipton,<br />

gerçekleştirdiği çalışmalarla en<br />

“cool” çay markası olduğunu<br />

ispatladı.<br />

Y<br />

ıl boyunca zamanın ruhunu<br />

yakalayan kampanyalarıyla<br />

konuşan ve konuşturan<br />

Lipton, son olarak “Nereden<br />

çıktı bu çay?” sorusuyla Feyyaz<br />

Yiğit’in mizahi dilini eğlenceli Lipton<br />

Tek Dem reklam filmleriyle ekranlara<br />

taşıdı. Markanın amaç odaklı iletişim<br />

stratejisini ve genç tüketicileri hedefleyen<br />

yenilikçi ürün için çalışılan yeni<br />

kampanyayı, Unilever ekaterra Türkiye<br />

İçecekten Sorumlu Pazarlama<br />

Direktörü Benan Özer, Lipton Pazarlama<br />

Müdürü Sarp Bilal ve Medina<br />

Turgul DDB Yönetici Kreatif<br />

Direktörü Ertuğ Tuğalan anlatıyor.<br />

Genç çay tüketicilerinin ihtiyaçlarına<br />

cevap veren Lipton<br />

Tek Dem ürünü için çok keyifli<br />

bir reklam filmiyle karşımıza<br />

çıktınız. Öncelikle dünyada<br />

benzeri olmayan bu yenilikçi<br />

ürün nedir ve kimleri hedefliyor?<br />

BENAN ÖZER: Lipton Tek Dem ile<br />

her an her yerde taze demlenmiş çay<br />

keyfi sürebileceğiniz, ince öğütülmüş<br />

çay yaprakları sayesinde anında renk<br />

ve kokusunu vererek demlenen “çayın<br />

en yenilikçi hâli”ni sunuyoruz. Bu<br />

üründe hedef kitlemiz olarak gençleri<br />

görüyoruz.<br />

Bildiğiniz gibi Lipton, Türkiye’de<br />

ve 110’dan fazla ülkede sevilerek tüketilen,<br />

birçok damak zevkine hitap eden<br />

bir çay markası. Lezzetli çaylarımızın<br />

büyülü dünyasıyla insanların günlük<br />

yaşamlarına ilham veriyoruz. Lipton’u<br />

herkese ilham veren bir çay markası<br />

olarak konumlandırırken gençlerin<br />

ihtiyaçlarına da yanıt vermek önceliklerimiz<br />

arasında. Pazarlama stratejimizde<br />

Lipton Tek Dem gibi onların<br />

ihtiyaçlarını karşılayan ürünler geliştiriyor,<br />

bunu yaparken sevecekleri bir<br />

iletişim dili yakalamak istiyoruz. Biz<br />

tam da onların hissetmek istedikleri<br />

gibi çayın ve çay içmenin çok “cool”<br />

olabileceğini anlatıyor, gençlerin hızlı<br />

BENAN ÖZER<br />

Unilever ekaterra Türkiye İçecekten<br />

Sorumlu Pazarlama Direktörü<br />

yaşam temposuna uyum sağlayabilen<br />

ürünler sunuyoruz.<br />

“Gençlerin hızlı yaşam temposu”<br />

derken neyi kastediyorsunuz?<br />

SARP BİLAL: Gençler 20 – 30 yıl<br />

önce hayal edemeyeceğimiz hızdaki<br />

bir iletişim ve veri aktarım yoğunluğunun<br />

tam ortasındalar. Birbirlerinden<br />

çok haberdarlar ve tükettikleri teknolojiler<br />

sayesinde “bağlı” olmak artık<br />

onlar için olağan bir durum. Bu içerik<br />

yoğunluğunun ortasında kalabalıkta<br />

göz önüne çıkan, pratik, kısa sürede<br />

tüketebilecekleri çözümler arıyorlar.<br />

Çünkü “akış”talar ve çok az zamanları<br />

var.<br />

Pratik kullanımı olan yenilikçi<br />

ürünümüz Lipton Tek Dem ile bu sınırlı<br />

zaman aralığında bir bardak taze<br />

50 <strong>MediaCat</strong>

demlenmiş çay gibi herkesi birbirine<br />

yakınlaştıran bir keyif anını çok kısa<br />

sürede mümkün kılıyoruz. Reklamımızda<br />

Feyyaz Yiğit ile çalışarak onların<br />

çok sevdiği bir isimle mesajımızı<br />

verdik.<br />

Feyyaz Yiğit ile çalışmak nasıldı?<br />

SB: Tüm süreç boyunca yaratıcılığıyla<br />

tekrar tekrar bizi kendine hayran bıraktı.<br />

Feyyaz sadece bir komedi oyuncusu<br />

değil, aynı zamanda başarılı bir<br />

senaryo yazarı. Reklamdaki mesajımız<br />

gibi tam da gündelik hayatın içinden,<br />

oldukça doğal ama bir o kadar da<br />

absürt konuşabiliyor. Onun yorumuyla<br />

proje daha da güçlendi ve ortaya çok<br />

keyifli bir iş çıktı. Sonuçtan memnun<br />

ve mutluyuz. İnanıyoruz ki izleyicilerimiz<br />

de aynı fikirdeler.<br />

Lipton Tek Dem için kurguladığınız<br />

Medina Turgul DDB imzası<br />

taşıyan güzel kampanyadan<br />

dolayı tebrikler. Sizin de reklamlardaki<br />

deyiminizle “nereden<br />

çıktı bu çay”?<br />

ERTUĞ TUĞALAN: Hayatta çok garip<br />

ve absürt olaylarla karşılaşabiliyoruz.<br />

Bu anlarda insanın içinden konuşmak,<br />

yanındaki arkadaşıyla bir durum<br />

analizi yapmak geliyor. İster yogada<br />

ERTUĞ TUĞALAN<br />

Medina Turgul DDB<br />

Yönetici Kreatif Direktörü<br />

olalım ister sınıfta… O konuşma isteği<br />

geldiği anda kendimizi kaptırıp anlatmaya<br />

başlıyoruz. Konu konuyu açıyor,<br />

sohbet uzuyor derken hâliyle birileri<br />

bizi fark ediyor. İşte Lipton Tek Dem<br />

tam bu anlarda sohbeti kurtaran, muhabbeti<br />

uzatan bir çay. Düşünsenize<br />

muhabbetin nerede geleceği belli olmuyor;<br />

ama tam o sırada taze demlenmiş<br />

çayınız yanınızda. İşte “Nereden<br />

Çıktı Bu Çay?” tam da böyle anlar için<br />

çıkan bir slogan.<br />

Bugünden sonra biri size “Ooo muhabbet<br />

de iyi galiba, iki de çay söyleyim<br />

mi?” derse siz de şak diye cevabınızı<br />

Lipton Tek Dem’le verebilirsiniz.<br />

Fikrin içgörüsü nerede olursa olsun<br />

konuşmayı sevenler olduğu için<br />

ünlümüz de Feyyaz Yiğit oldu. Gerçekten<br />

kendisi konuşmaya başladı mı<br />

öyle güzel anlatıyor ki insanın “Gel<br />

şurada iki çay içelim de konuşalım”<br />

diyesi geliyor. Kampanyada Feyyaz’ı<br />

ünlü olarak değil; gerçek hayattan<br />

farklı karakterler olarak görelim istedik.<br />

Çünkü hayatta iyi bir sohbetin<br />

nerede, ne zaman ve kimden geleceği<br />

hiç belli olmuyor.<br />

Çay ve sohbet… Aslında kusursuz<br />

ikiliyi tarif ediyorsunuz.<br />

Çayın “konuşmaya vesile<br />

olma” özelliğini Konuşalım<br />

Artık marka amacınızla bir<br />

süredir anlatıyorsunuz. Lipton<br />

markası için “Konuşalım Artık”<br />

mesajı ne ifade ediyor?<br />

BÖ: 2018’de Konuşalım Artık kampanyasını<br />

hayata geçirdiğimizde gerçekten<br />

ses getiren bir işe imza attık.<br />

Çayın sosyalleştirme gücünü, Türkiye’de<br />

sosyal hayatımızdaki yerini çok<br />

iyi anlatan bir iş oldu ve öyle de devam<br />

etti. O dönemde başlayan iletişimimizin<br />

pandemiyle birlikte ne kadar<br />

doğru bir yere dokunduğunu gördük.<br />

Çünkü çay eşliğinde derin sohbetlerin,<br />

keyif veren sosyalleşmenin, kurulan<br />

bağların en özlenen anlardan<br />

olduğunu birebir yaşayarak öğrendik.<br />

Kaliteli iletişim çok değerli. Biz<br />

Lipton olarak mesajlarımızda bu değerin<br />

altını çizmek ve insanlar ile<br />

kaliteli iletişim arasındaki engelleri<br />

kaldırmak istiyoruz. Hatta geçtiğimiz<br />

Babalar Günü’nde bu odakta bir çalışmaya<br />

imza attık. Babalarla çocukları<br />

j<br />

Kaliteli iletişim<br />

çok değerli. Biz<br />

Lipton olarak<br />

mesajlarımızda<br />

bu değerin altını<br />

çizmek ve insanlar<br />

ile kaliteli iletişim<br />

arasındaki engelleri<br />

kaldırmak istiyoruz.<br />

SARP BILAL<br />

Lipton Pazarlama Müdürü<br />

arasındaki iletişimi incelediğimiz bir<br />

araştırma yaparak iyileştirilebilecek<br />

noktalara dikkat çektik ve zahmetsizce<br />

hazırlanan bir bardak çay eşliğinde<br />

kaliteli iletişim çağrımızı yineledik.<br />

İster çok tanışık olduğumuz demlik<br />

poşetler ister Lipton Tek Dem gibi<br />

son çıkan yenilikçi bir ürün olsun,<br />

hayatın içinde ve sohbetlerin tam kalbinde<br />

kalabilmeye önem veriyoruz.<br />

Tüketiciler değiştikçe biz de stratejilerimizi<br />

adapte ediyor, marka amacımızı<br />

gerçekleştirmeye devam ediyoruz.<br />

■<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 51

MARKETING<br />

Ne umduk ne bulduk?<br />

10 yılın trendlerine<br />

retrospektif bakış<br />

İHSAN ÖZÇITAK<br />

Deeper / Yönetici Ortak<br />

BERKANT AVCI<br />

Medina Turgul DDB<br />

Yönetici Strateji Direktörü<br />

B<br />

iz pazarlama iletişimcileri<br />

trend analizlerinden, genellikle,<br />

tüketicilerin ileriye<br />

dönük satın alma davranışlarını<br />

şekillendirecek eğilimleri<br />

öngörebilmek ve böylece nokta atışı<br />

iletişim stratejileri belirlemek için faydalanırız.<br />

Bu sefer analizi tersine çevirelim<br />

istedik ve <strong>MediaCat</strong> arşivinde<br />

10 yıl geriye gittik. 2010 – 2015 yılları<br />

arasında, <strong>MediaCat</strong> sayılarında yayımlanan<br />

trend analizlerini inceleyerek<br />

pazarlama iletişimcilerinin gelecek<br />

tahminlerini saptamaya çalıştık. Görüp<br />

artırdıklarımız, ıskaladıklarımız,<br />

anlamını yeni bulduklarımız ve öngöremediklerimizle<br />

son 10 yılın trendlerine<br />

retrospektif bir bakış attık.<br />

Bu çalışmayla amacımız, pazarlama<br />

iletişimcilerinin trend tahmin performanslarını<br />

ölçümlemek değildi elbette.<br />

Bazı trendleri, henüz belirmeye başladıkları<br />

dönemde, olduğundan daha büyük<br />

görebildiğimiz gibi bazı trendlerin<br />

gücünü hafife alabiliyoruz. Bu yüzden<br />

sanırız ki, önemli olan en doğru tahmini<br />

yapmak değil, en ileriyi hayal edebilmek.<br />

Şimdi dilerseniz hangi başlıklarda<br />

ne kadar ileriyi hayal edebilmişiz<br />

birlikte değerlendirelim. ■<br />

Trend analizleri<br />

pazarlama<br />

iletişiminde<br />

genellikle<br />

tüketicilerin ileriye<br />

dönük satın alma<br />

davranışlarını<br />

şekillendirecek<br />

eğilimleri<br />

öngörebilmek için<br />

kullanılır. Bu sefer<br />

analizi tersine<br />

çevirdik ve son 10<br />

yılın trendlerine<br />

retrospektif bir<br />

bakış attık.<br />

GÖRÜP ARTIRDIKLARIMIZ<br />

RASGELE IYILIK HAREKETINDEN MARKA<br />

AMACINA<br />

Hatırlar mısınız, 2010’ların başında pazarlama<br />

iletişimcilerinin yeni yeni keşfettikleri bir metot<br />

vardı? Hani markalar olur olmadık yerde ve<br />

zamanda insanlara iyilikler yapıp bir an olsun<br />

onları iyi hissettiriyorlardı? Herkese hediyeler<br />

dağıtan şu kola otomatını hatırlar gibi oldunuz<br />

değil mi? Adı üstünde rasgele yapılan bu iyilikler, zamanla markalar<br />

tarafından daha sistematik hâle getirildi. İyilik olarak tanımlanan da<br />

kolanın yanında pizza vermekten daha büyük, daha ulvi şeylere dönüştü<br />

ve böylece 2020’lere “marka amacı” kavramıyla havalı bir giriş yaptık.<br />

CÖMERT TÜKETICILERDEN AKTIVIST TÜKETICILERE<br />

2010’ların “cömert” olarak tanımlanan tüketicileri, markalardan kendileri<br />

adına sosyal gönüllülükte bulunmalarını istiyorlardı. Bu dönemin sembol<br />

sayılabilecek markalarından TOMS’un yaptığı da tam olarak buydu: Bir<br />

espadril sana, bir espadril ihtiyacı olana… Namı diğer “One for One”…<br />

Markalardan iyilik bekleyen ve sosyal gönüllülüğü destekleyen “cömert”<br />

tüketiciler, zamanla seviye atlayarak “aktivist”lere dönüştüler. Başka bir<br />

deyişle 2020’lerin aktivist tüketicileri, 2010’ların cömertlerinden farklı<br />

olarak sadece espadril vermekle yetinmiyor, espadrilin nasıl yapıldığını<br />

öğretmek ve hatta espadril üretebilmeleri için ihtiyaç sahiplerine mikro<br />

krediler bulmak istiyor.<br />

ÇEVRIMIÇI STATÜ SEMBOLLERINDEN “INFLUENCER”LIĞA<br />

2010’ların başlarında yayımlanan trend analizlerinde –anonim ya da<br />

değil– like’lar ve retweet’ler toplayarak kitlelere ulaşan “sosyal medya<br />

hesapları”nın yarattığı “etki” gücünün pazarlama iletişimini nasıl<br />

şekillendireceğinden bahsediliyor. Like ve retweet’in online bir sosyal<br />

statü göstergesi olduğunun altını çizen analizlerde markaların neden bu<br />

statüye sahip hesaplarla etkileşime geçmeleri gerektiği de aktarılıyor.<br />

Evet, 2020’lerde bu statü sahiplerine artık “influencer” diyoruz. Yani etki<br />

yaratmak artık bir meslek dalı ve bu mesleğe sahip olanlar ile markaları<br />

bir araya getiren yeni nesil ajanslar dahi var: Influencer ajansı gibi…<br />

52 <strong>MediaCat</strong>

DOĞU’NUN YÜKSELIŞI<br />

İncelediğimiz trend analizleri,<br />

Çin’in, 2010’ların ortalarında toplam<br />

perakende satışlarda ABD ekonomisini<br />

geçmesini öngörüyor; Doğu’nun<br />

yeni Batı konumuna geçip Doğu<br />

tüketicisinin pazarlama trendlerini<br />

şekillendirmede baskın rol oynayacağı<br />

tahmininde bulunuyordu. Çin<br />

hâlâ perakende satışlarda ABD’yi<br />

geçemedi belki ama Doğu’nun (Güney<br />

Kore, Çin ve Hindistan) hem dünya<br />

ekonomisine hem de popüler kültüre<br />

yön veren konumunu 2020’lerde<br />

daha da güçlendirdiğini rahatlıkla<br />

söyleyebiliriz. Bakınız: K-Pop, Squid<br />

Game ve markaların sadece Çin pazarı<br />

için ürettikleri ürün ve hizmetler…<br />

PAYLAŞIM EKONOMISI<br />

2010’larda adını sıkça duyduğumuz<br />

son trend paylaşım ekonomisiydi.<br />

Mülkiyetin önemini kaybetmesinin<br />

arkasında 2010’ların hipster çocukları<br />

millennial’ların sahiplik kavramına<br />

olan yaklaşımları yatıyordu. Bugün<br />

mülk sahipliğinin azalışı bir tercih<br />

olmaktan çıkıp zorunluluğa dönüştü.<br />

Paylaşımlı mobilite saatlik araç<br />

kiralanabilen kulüplerden Martı’lara<br />

doğru genişledi.<br />

ISKALADIKLARIMIZ<br />

TABLET GELECEĞIN<br />

MECRASI (MI?)<br />

Önce telefonun küçüğü<br />

makbuldü. iPhone ile bu<br />

süreç tersine evrildi ve her yıl<br />

daha büyük ekranlı, daha<br />

büyük telefonlar çıkmaya<br />

başladı. iPad, 2010 yılında<br />

lanse edildiğinde, tüm tüketimimizi dönüştürecek<br />

devrimci bir aygıt olduğu iddiasındaydı.<br />

Laptopların yerini alacak, dergi yayıncılığını<br />

dönüştürecek, eğitimi baştan yaratacaktı. Ama<br />

öyle olmadı. Hâlâ hayatımızda tabletler var ama<br />

güzel bir çeşitlilik olarak... Tablet, iddia ettiği<br />

dönüşümü gerçekleştiremedi; ayrı bir mecraya<br />

dönüşemedi ve evlerde çocukların eğlencesi olarak<br />

kaldı. En azından şimdilik...<br />

VIRAL PAZARLAMA GELECEĞIN PAZARLAMASI<br />

(MI?)<br />

“Bize bir viral kampanya yapar mısınız? Böyle kendi<br />

kendine serpilsin; medyaya yatırım yapmamıza<br />

gerek kalmadan kulaktan kulağa, ekrandan ekrana<br />

yayılsın.” Artık pek isteyen kalmadı, değil mi?<br />

Düşük maliyetli prodüksiyon ve yüksek organik<br />

erişim hayali öncelikle algoritmalara yenildi.<br />

Milyon takipçili sosyal medya hesapları arkasına<br />

bütçe koymadıklarında, erişimin akmadığını ancak<br />

damladığını gördüler. Fakat unutmamak gerekiyor<br />

ki, buradaki tek problem algoritmalar değil.<br />

Ağızdan ağıza pazarlama gibi viral pazarlamayla<br />

ilgili yazılanlar da (Jonah Berger’in Stepps’i gibi)<br />

size iyi bir kampanya için güzel içgörüler verse<br />

de sektör bir kampanyanın başarısının viraliteye<br />

bağlanamayacağını öğrendi ve dijital mecralar da<br />

anaakım mecralara benzer medya dinamiklerine<br />

kavuştu.<br />

3D YAYINCILIK GELECEĞIN YAYINCILIĞI (MI?)<br />

Üç boyutlu yayıncılık da ev içi mecra tüketimimizi<br />

kökünden değiştireceği iddiasındaydı. Hem<br />

televizyon üreticileri hem de yayıncılar 3D’ye ciddi<br />

yatırımlar yaptılar. Bu tip yeniliklere hızlı uyum<br />

sağlayan ülkemizde ilk üç boyutlu futbol maçı<br />

yayını, 2011 yılında, Galatasaray – Fenerbahçe<br />

arasında gerçekleşen derbiyle başladı. Ama milyon<br />

dolarlık prodüksiyonlara ve onca çabaya rağmen<br />

üç boyutlu yayın beklenen ilgiyi görmedi; zor ve<br />

problemli olarak algılandı ve yavaş yavaş sinema<br />

salonlarına geri döndü.<br />

ANLAMINI YENİ BULDUKLARIMIZ<br />

SANAL GERÇEKLIK VE<br />

ARTIRILMIŞ GERÇEKLIK<br />

Sanal alemler uzun<br />

yıllardır bilimkurgudan<br />

sinemaya, oradan<br />

pazarlama dünyasına<br />

adım atmaya çalışıyor.<br />

Özellikle 2010 – 2011<br />

yılları arasında markalar, ciddi projelere yatırım<br />

yaptılar ama yenilikçilik iddialarını desteklemek<br />

dışında manalı karşılıklar almamış olacaklar ki<br />

devamı çok gelmedi. 2016 yılında Pokémon Go<br />

ile ikinci büyük sıçrama gerçekleşti. Yine de bu<br />

büyük küresel heyecan bile AR – VR dünyasını<br />

hayatımızın merkezine sokamadı. Ancak sanırız<br />

üçüncü büyük sıçramanın vakti geliyor ve belki<br />

de bu sefer olacak. Metaverse’ün yarattığı büyük<br />

gürültü, herkesin dikkatini yine yeniden sanal<br />

gerçekliğe çevirdi.<br />

Matrix 4 de buraya destek atacaktır. Ama<br />

en önemlisi 2021 yılında Oculus sanal gerçeklik<br />

gözlükleri 8,1 milyon satış adetiyle XBOX<br />

satışlarını geçmiş durumda. Sanki bu sefer<br />

geliyor gelmekte olan. Ne dersiniz?<br />

KARE KOD<br />

2010’ların bir diğer “henüz anlamını bulamamış”<br />

yeniliği kare kodlardı. Kare kodlar önce<br />

kampanyaların KV’lerinde görüldü, ardından<br />

kullanım alanı finansa doğru genişledi. Ancak<br />

2010’lar boyunca beklenen büyük sıçramayı<br />

gerçekleştiremedi. Ta ki pandemiye kadar.<br />

Pandemiyle birlikte artan “temassızlık” ihtiyacı,<br />

kare koda yeni bir anlam kazandırdı. Restoranların<br />

online menülerine ulaşmaktan ATM’den temassız<br />

para çekmeye kadar kare kod tam anlamıyla<br />

gündelik hayatın bir parçası oldu ve asıl kullanım<br />

alanını buldu.<br />

GIF<br />

“Gif” mi yoksa “cif” mi? 2010’larda GIF’le ilgili<br />

duyabileceğiniz tek konuşma bundan ibaretti.<br />

Yazılı ve görsel iletişime seviye atlatan Z Nesli sağ<br />

olsun, GIF de 2010’ların sonu 2020’lerin başında<br />

anlamı yeniden keşfedilen yeniliklerden biri<br />

oldu. Düşünsenize GIF olmasa, arkadaşınızın<br />

gönderdiği “cringe” videoya tepkinizi nasıl<br />

gösterirdiniz? İşte GIF artık bu kadar hayatın<br />

içinde ve görsel anlatımı her geçen gün daha fazla<br />

etkiliyor.<br />

ÖNGÖREMEDIKLERIMIZ (SIYAH KUĞU)<br />

Evet, kripto paranın icadı 2009 yılı ama 2010’ların<br />

başında pazarlama dünyasının pek ilgisini<br />

çekmemiş. Varlığından ya da yaratacağı etkiden<br />

bihaber kalmışız. Vaktimizi 3D gözlüklerle falan<br />

geçirmişiz.<br />

Aslında birçok büyük değişim böyle yaşandı.<br />

Örneğin biz robotlar ve uçan arabaların hayalini<br />

kurarken internet ve sosyal medya dünyayı<br />

değiştirdi. Düşünsenize Geleceğe Dönüş filminde<br />

2015 yılında evlerde yüksek teknoloji olarak<br />

faks makinesi vardı. Böylesi daha hayırlı olmuş<br />

diyebiliriz.<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 53

MARKETING<br />

Türkiye’den<br />

ilklere<br />

uzananlar<br />

2021’in zorluğu ve acımasızlığı<br />

bir yana, bu yıl aynı zamanda<br />

Türkiye’de bazı kanaat önderleri<br />

için ilklerin yılı olarak da kayıtlara<br />

geçti. Pazarlama dünyası bu<br />

coğrafyadan globale taşan pek<br />

çok başarıya yaptığı ev sahipliğiyle<br />

oldukça heyecanlı bir yılı geride<br />

bırakırken, <strong>2022</strong> için de sektörün<br />

tüm paydaşlarına umut ışığı oluyor.<br />

Haydarpaşa<br />

H<br />

er ne kadar 2021 önceki<br />

senelerden kendisine yüklenen<br />

büyük vaatleri yerine<br />

getirmemiş olsa da sıkı<br />

çalışmayı bir an olsun bırakmayan pazarlama<br />

dünyası aştığı zorlukların tatlı<br />

meyvelerini toplamış durumda. Tüm<br />

dünyada doğası gereği sıcak rekabet ortamının<br />

dinmediği sektör, bu yıl Türkiye<br />

coğrafyasında da büyük başarılara<br />

tanıklık etti.<br />

SİLİKON VADİSİ’NE UZANANLAR<br />

2021’de pazarlama evreninin öne çıkan<br />

isimlerinden biri kuşkusuz Getir oldu.<br />

2015 yılında sektöre merhaba diyen<br />

uygulama, 2021’in başında Silikon Vadisi’nin<br />

önemli yatırımcılarından Michael<br />

Moritz’in başkanlığında yeni bir<br />

fonlama turuyla 128 milyon dolar yatırım<br />

almıştı. Bu kez 300 milyon dolarlık<br />

yeni yatırımıyla 2,6 milyar dolar değerlemeye<br />

ulaşan Getir, Türkiye’nin yeni<br />

unicorn’u unvanını da elde etti. Yeni<br />

yatırımla globalde pek çok ülkeye açılan<br />

şirketin kurucusu Nazım Salur’un<br />

son yatırımından gelen 25 milyon lirayı<br />

sahadaki çalışanlarına bayileri üzerinden<br />

dağıtacağını açıkladığını da belirtmeden<br />

geçmeyelim. Markanın Eylül<br />

ayında imza attığı bir diğer yenilik ise<br />

Premier Lig kulüplerinden Tottenham<br />

Hotspur’la sponsorluk anlaşması yaparak<br />

kulübün erkek futbol takımının<br />

resmî forma sponsoru olmasıydı.<br />

Yılın her döneminde öne çıkan<br />

pazarlama iletişimi stratejisiyle tüketicisinin<br />

yanından ayrılmayan<br />

Trendyol da basamakları hızlı ve emin<br />

adımlarla çıkanlardandı. 1,5 milyar<br />

dolarlık yeni yatırım turuyla değerlemesini<br />

16,5 milyar dolara çıkaran<br />

Trendyol, değeri 10 milyar doları aşan<br />

şirketlere verilen decacorn unvanının<br />

sahibi oldu. Böylece Trendyol,<br />

Türkiye’de bu unvanı alan ilk teknoloji<br />

şirketi olma başarısını elde etti.<br />

İLK NFT’LER GALATA KÖPRÜSÜ VE<br />

HAYDARPAŞA<br />

Yılın en çok konuşulan yeni gelişmeleri<br />

NFT dünyasında gerçekleşti. Kimileri<br />

metaverse’ü henüz anlayamamışken<br />

kimileri çoktan sahne önündeki koltukları<br />

kapmak için sıraya girdi. Kendisini<br />

“kentçizer” olarak tanımlayan<br />

sanatçı Tarık Tolunay’ın Tarihî Galata<br />

Köprüsü ve Karaköy’ü resmeden<br />

“Fractal İstanbul – Pandemi” adlı eseri<br />

Mart ayında İranlı bir koleksiyoner<br />

tarafından yaklaşık 36 bin dolara satın<br />

alındı. Tolunay’ın 2019 sonlarına doğ-<br />

54 <strong>MediaCat</strong>

L<br />

Buse Naz Çakıroğlu<br />

Yılın en çok<br />

konuşulan yeni<br />

gelişmeleri NFT<br />

dünyasında<br />

gerçekleşti. Kimileri<br />

metaverse’ü henüz<br />

anlayamamışken<br />

kimileri çoktan<br />

sahne önündeki<br />

koltukları kapmak<br />

için sıraya girdi.<br />

ru tamamladığı Haydarpaşa Garı’nı<br />

ve çevresini yansıtan “Haydarpaşa<br />

Panorama” isimli eseri ise yaklaşık<br />

90 bin dolara alıcı buldu. Böylelikle<br />

bu iki eser Türkiye’den satışı yapılan<br />

ilk eserler olarak kayıtlara geçti.<br />

Ayrıca Türkiye’nin ilk NFT koleksiyonu<br />

da bu yıl Galatasaray Spor Kulübü<br />

tarafından arz edildi. NFT macerasına<br />

Ali Sami Yen NFT koleksiyonuyla başlayan<br />

Galatasaray, sezon boyunca tarihinin<br />

önemli anlarına vurgu yapan toplam<br />

yedi koleksiyonu piyasaya sürecek.<br />

Bu yıl insani değerlerin önemini ve<br />

tüm dünya pandemiyle boğuşurken birliktelik<br />

duygusunun yarattığı güçlü etkiyi<br />

bizlere tekrar tekrar anımsatırken<br />

hayvanların da daha iyi koşullara sahip<br />

olması gerektiği öne çıkan toplumsal<br />

sosyal sorumluluk gündem maddelerindendi.<br />

Mal statüsünde konumlanan<br />

hayvanların bu statüden çıkarılarak<br />

can statüsünde değerlendirilmesini ve<br />

evcil hayvanları kasten öldürenlerin,<br />

hayvanlara tecavüz edenlerin altı aydan<br />

başlayan hapis cezasıyla yargılanmalarını<br />

kapsayan teklif, TBMM Genel Kurulu’nca<br />

kabul edilerek yasalaştırıldı.<br />

Tüketici nezdinde konunun ehemmiyeti<br />

giderek artarken markalar dünyası<br />

da pek tabii hareketlendi. Alışveriş<br />

platformu n11.com, yeni pet markası<br />

pet11’i hayata geçirerek bir ilke imza<br />

attı. E-ticaret kategorisinde hayvanlarla<br />

ilgili tüm ürün ve hizmetleri tek bir<br />

çatı altında toplayan pet11, barınak ve<br />

STK destekleri, teknolojik işbirlikleri,<br />

bağış kampanyaları ve sahiplendirme<br />

projeleri gibi çalışmalarıyla hayvanların<br />

ve hayvan sahiplerinin tüm ihtiyaçlarına<br />

yanıt veriyor.<br />

Fotoğraf: karar.com<br />

başarısı olarak kayıtlara geçtiği olimpiyatlar,<br />

12 madalya kazanılan 1984 Londra<br />

Olimpiyatları’ydı. Ancak bu sene, 2<br />

altın, 2 gümüş, 9 bronz ile toplam 13 madalya<br />

alınarak rekora imza atıldı. Okçulukta<br />

altın madalyayı Millî Sporcu Mete<br />

Gazoz getirirken bir diğer isim ise 69<br />

kiloda altın madalya kazanan Millî Boksör<br />

Busenaz Sürmeli oldu. Türkiye’ye<br />

ilk madalyayı getiren sporcunun boksta<br />

Buse Naz Çakıroğlu olması ve madalyaların<br />

beşinin kadın sporcular tarafından<br />

kazanılması da toplumsal cinsiyet eşitliği<br />

vurgusuyla haberlere yansıdı. Türkiye<br />

tüm bu başarılarla toplam madalya sayısını<br />

104’e yükseltirken okçuluk, artistik<br />

jimnastik ve karate branşlarından da ilk<br />

kez madalya gelmesiyle branş sayısı dokuza<br />

çıkmış oldu. ■<br />

Galata Köprüsü<br />

MUTLULUK GÖZYAŞLARI<br />

Türkiye’nin en coşkulandığı anlardan<br />

birçoğu hiç şüphesiz Tokyo 2020 Olimpiyatları<br />

ve Paralimpik Oyunları’nda<br />

yaşanan sahnelerdi. Bir yıl ertelemenin<br />

ardından çok büyük zorluklarla<br />

mücadele etmek zorunda kalan millî<br />

sporcular her şeye rağmen ülkeye çok<br />

büyük başarılara imza atarak döndüler<br />

ve belki de Türkiye’nin spor aşkının<br />

alevlenmesine vesile oldular.<br />

Türkiye’nin bu yıla kadar en büyük<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 55

MARKETING<br />

Sardis Ödülleri<br />

Finansta<br />

dönüşümün<br />

liderleri<br />

Hayatı kolaylaştıran yenilikler ve çığır açan<br />

teknolojilerle finans sektörüne yeni soluk<br />

getiren projeler, başarılarını Sardis Ödülleri’yle<br />

taçlandırdı. Finans sektörünün dönüşümüne<br />

liderlik edenler, öncü projeleriyle yalnızca<br />

kendi markalarını değil, Türkiye’yi de daha ileri<br />

basamaklara taşımayı hedefliyor.<br />

BAŞKENT KART<br />

Reklamveren: Birleşik Ödeme<br />

Sosyal yardım sistemini geliştirmek için<br />

büyük bir adım atan Birleşik Ödeme,<br />

Mastercard logolu açık devre temassız<br />

fiziki kart ve sanal kartla tüm dünyada<br />

harcama imkânı sunan, kullanıldıkça<br />

sosyal destek ihtiyacı olan ailelere de<br />

destek sağlayacak bir kart sistemi geliştirdi.<br />

İlk etapta sosyal yardım alan 112<br />

bin 785 aileye teslim edilen Başkent<br />

Kart’a Ankara Büyükşehir Belediyesi<br />

tarafından 45 milyonu aşkın bakiye<br />

tanımlandı. Bugün 200 bin Başkent<br />

Kart’la, 1,5 milyonun üzerinde işlem<br />

yapılmış bulunuyor. Harcamalardan<br />

elde edilen gelir de tekrar sosyal yardım<br />

alan ailelerin hesaplarına dağıtılıyor.<br />

Süreklilik arz eden yeni bir sisteme<br />

imza atan marka üç ayrı kategoriden<br />

3 Altın Sardis’in sahibi oldu.<br />

GARANTİ BBVA İLE SESİNİ AÇ<br />

Reklamveren: Garanti BBVA<br />

Pandemiden en fazla etkilenen sektörlerden<br />

müzik sektörüne destek olma<br />

amacıyla yola çıkan Garanti BBVA, sanatçıları<br />

online olarak bir araya getirmek<br />

ve kültür-sanatın erişilebilirliğini<br />

sağlamak için İpek Atcan sunuculuğunda,<br />

her bölümde farklı bir müzisyenin<br />

konuk edildiği ve evde kalınan günlerde<br />

müzisyenlerin uzun süre sonra belki<br />

de ilk defa sahne aldığı Garanti BBVA<br />

ile Sesini Aç programı ile müzik sektörünün<br />

canlanmasına öncülük etti. 19<br />

milyon izlenmeye ve 2,6 milyon saat<br />

toplam izlenmeye ulaşan program bugün<br />

hâlâ Garanti BBVA’nın YouTube<br />

kanalından yayınlanmaya devam ediyor.<br />

Kampanyanın tüm süreçlerinde<br />

Alametifarika imzası bulunuyor.<br />

56 <strong>MediaCat</strong><br />

MASTERCARD UEFA ŞAMPİYONLAR LİGİ<br />

Reklamveren: Mastercard<br />

Pandemide insanlara umut olmak isteyen<br />

UEFA Şampiyonlar Ligi sponsoru Mastercard,<br />

Stats Perform ile birlikte futbol üzerinden<br />

tam da “artık olmaz” denilen noktada bir geri<br />

dönüşle maçın kazanıldığı anlara odaklandı.<br />

Şampiyonlar Ligi’ndeki efsane geri dönüşlerin<br />

ihtimallerini hesaplayan özel bir model<br />

oluşturan marka ve ajansı 4129Grey, kampanyayı<br />

Nejat İşler’in seslendirdiği bir filmle<br />

başlattı ve ardından efsanevi beş geri dönüşü<br />

priceless.com’da yayınladı. Bu geri dönüşlerden<br />

çeşitli mecralara özel içerikler üretildi.<br />

Spotify’a radyo spotu yapıldı, Socrates işbirliğinde<br />

özel sayı çıkartıldı. Dört dile çevrilerek<br />

tüm Avrupa’da yayınlanan kampanya 30 milyondan<br />

fazla erişim elde ederken Mastercard,<br />

en zor zamanlarda bile umut ışığının sönmediğini<br />

hedef kitlesine aşıladı.

MARKETING<br />

YAPI KREDİ ARACIM+<br />

Reklamveren: Yapı Kredi<br />

Hizmet sektörü hızla dönüşürken ortaya çok fazla<br />

hizmet alternatifi çıkıyor. Birden fazla hizmeti tek<br />

tek takip etmek isteyen kullanıcılar için ise durum bir<br />

noktadan sonra zorlaşıyor. Bu ihtiyaca çözüm üreten<br />

Yapı Kredi, Aracım+’ı tasarlayarak MTV, HGS, trafik<br />

cezası, akaryakıt alımları, kasko gibi pek çok özelliği<br />

tek bir platformda buluşturup kullanıcılarına güvenli<br />

ödeme sistemleri ve her şeyi tek kanaldan yapabilecekleri,<br />

takibi kolay yeni bir uygulama sundu. Lansman<br />

ayında uygulamaya 200 bini aşkın araç kaydedilirken<br />

markanın bu inovatif yaklaşımı da 1 Altın Sardis ile<br />

taçlandırıldı.<br />

İMECEMOBİL<br />

Reklamveren: Türkiye İş Bankası<br />

Türkiye İş Bankası, çiftçilikle uğraşan herkesin teknolojinin<br />

tüm imkânlarından faydalanabilmesi için İmeceMobil’i<br />

hayata geçirdi. Uygulamaya aynı zamanda<br />

yerel uydu destekli yenilikçi teknolojiler ekleyen marka,<br />

tarlanın bulunduğu konuma özgü iklim verilerine,<br />

ürünün ve toprağın yapısına göre özel olarak Sulama<br />

Servisi ile sulama miktarını ve sulamanın yapılacağı<br />

takvim bilgisini anlık olarak takip etmeyi sağladı.<br />

Ürünlerin aynı şekilde gereken besinleri ne zaman alması<br />

gerektiğini de Gübreleme Önerisi Servisi ile takip<br />

edilebilir kılan Türkiye İş Bankası, uydu destekli gübrelemeyle<br />

200’ün üzerinde çiftçiye dokundu, yüzde 45<br />

verim artışına vesile oldu ve hatalı gübre kullanımının<br />

yüzde 35’e varan oranda önüne geçerek Türkiye çapında<br />

toplam 125 bin kullanıcıya erişti.<br />

İŞ PORTFÖY İŞ’TE KADIN HİSSE<br />

SENEDİ FONU<br />

Reklamveren: Türkiye İş Bankası<br />

İş Portföy, Koç Üniversitesi Kadın<br />

Araştırmaları Merkezi (KOÇ-KAM)<br />

işbirliğinde istihdamda kadınlara daha<br />

çok yer açan, toplumsal cinsiyet eşitliğini<br />

önemseyen şirketlerin yurtiçi ortaklık<br />

paylarına yatırım yapan İş Portföy<br />

İş’te Kadın Hisse Senedi Fonu’nu<br />

8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nde yatırımcılarına<br />

sundu. Ayrıca markanın<br />

fondan elde ettiği gelirlerin yarısının<br />

İş Bankası Kadın Araştırmaları ve Kadın<br />

Liderliği programına aktarılacağı<br />

taahhüdü verildi. Böylelikle marka<br />

Türkiye’de bir ilke imza atarken 1 Altın<br />

Sardis’i de evine götürdü.<br />

ZİRAAT BANKASI 157’NCİ YIL İMAJ FİLMİ<br />

Reklamveren: Ziraat Bankası<br />

Türkiye’nin ekonomik olarak oldukça büyük mücadeleler<br />

verdiği bir dönemde Ziraat Bankası, “Öyle<br />

şeyler yapmalıyız ki yüzünü güldürdüklerimiz bizi<br />

hep sevgiyle ansın” mottosuyla yola çıktı ve deepfake<br />

teknolojisini kullanarak Yeşilçam’ın en sevilen<br />

oyuncularından Kemal Sunal’ı vefatının 20’nci yılında<br />

tekrar seyircilerle buluşturdu. 200 saati aşkın<br />

Kemal Sunal görüntülerinden yapay zekâ desteğiyle<br />

derlenen kampanya, bankanın internet sitesine 7<br />

milyonu aşkın kullanıcı kazandırmakla kalmadı, diğer<br />

mecralarda da oldukça yüksek oranlar elde etti.<br />

Marka ve ajansı Happy People Project, 1 Altın Sardis’i<br />

kucaklayanlar arasında yerini aldı.<br />

FAN TOKEN’LAR VE<br />

FENERBAHÇE TOKEN<br />

REKLAMVEREN: Paribu Teknoloji<br />

Taraftarların kulübünün kararlarına<br />

doğrudan etki edebilmesini sağlamayı,<br />

kulüp – taraftar entegrasyonunu<br />

desteklemeyi amaçlayan Paribu, Fenerbahçe<br />

işbirliğinde sürdürülebilir<br />

token ekonomisi yaratmak için kolları<br />

sıvadı. Ethereum ağı üzerinden 9 Ağustos’ta<br />

Fenerbahçe Token’ları ön satışa<br />

sunan Paribu, ilk 20 milyon token’ı<br />

15 TL’den, ikinci 500 bin token’ı 30<br />

TL’den ön satışa sundu. Sonuç olarak<br />

token’lar büyük bir hızla tükenirken<br />

Fenerbahçe’nin Fenerbahçe Token’dan<br />

hasılatı 1,5 saatte 436 milyon TL oldu.<br />

58 <strong>MediaCat</strong>

MARKETING<br />

Dream<br />

Team 2021<br />

Geçtiğimiz yılın fark yaratan, ilham veren ve örnek<br />

olan işlerinin künyelerine bakarak belirlediğimiz<br />

Dream Team 2021 karşınızda. Seçkimizde bu yıl<br />

pazarlamadan medyaya, tasarımdan PR’a farklı<br />

disiplinlerden dokuz ismi ağırlıyoruz.<br />

SOLDAN SAĞA<br />

Ayaktakiler: Berkant Avcı, Tolga Üner, Soydan Canbaz, Taylan Yapıcı, Barış Kaya, Gözde Koyuncu<br />

Oturanlar: Ali Musa Paça, Ayşe Bali, Tarık Bayar<br />

R<br />

eckitt markalarından Finish,<br />

insanlığın gelecekte<br />

karşılaşacağı en büyük<br />

sorunlardan biri olan su<br />

kıtlığı için verdiği mücadelede takdire<br />

şayan işler ortaya koyadursun;<br />

bu istikrarlı başarıyı alkışlamak için,<br />

hayata geçirilen yaratıcı kampanyaların<br />

ardındaki isim Reckitt Amerika<br />

Pazarlama Direktörü Tarık Bayar’ı bir<br />

kez daha listemize dahil ettik. Finish,<br />

yaklaşık üç yıldır sürdürdüğü su iletişimiyle,<br />

sürdürülebilir bir şekilde anlam<br />

The Cat Report 2021’e göre Yılın En<br />

Başarılı Prodüksiyon Ajansı olan<br />

Jaguar Projects’e, bizimle stüdyosunu<br />

paylaşarak tarihe güzel bir kare<br />

bırakmamıza vesile olduğu için çok<br />

teşekkür ederiz.<br />

ve fayda iletişimi yapma konusunda<br />

Türkiye’de öncü rol üstlendi. Bununla<br />

da kalmayıp, alanında ilklerle ilerlediği<br />

bu yolda hayata geçirdiği coğrafyaya<br />

özgü projelerle başarısını globale taşıyarak<br />

markanın dünyadaki iletişimini<br />

şekillendirdi. Yarının Suyunu Kurtarmak,<br />

Ateş Düştüğü Yeri Yakar, Su Kumbarası,<br />

Çare Biziz ve Sıradaki Şarkı: Su<br />

işleriyle Felis’te Yılın Markası olurken<br />

The Cat Report’ta da 2021’in en başarılı<br />

markaları arasında birinci sıraya<br />

yerleşti.<br />

Finish geçtiğimiz yılki işleriyle tüm<br />

dünyayı kuraklık konusunda harekete<br />

geçirse de Bayar için bir işin kıymeti<br />

daha fazla: “Kıvanç Tatlıtuğ ile çektiğimiz<br />

reklam benim için yılın en güçlü<br />

işiydi. Su tasarrufu mesajımızı yerelleştirmeli,<br />

tekrar ederken heyecanı korumalıydık.<br />

Çare Biziz lansmanımız da<br />

bunu başardı. […] Beni en mutlu eden<br />

konu ise sektörde yarattığımız pozitif<br />

etki. Pek çok uluslararası ve yerel şirketin<br />

de sosyal ve çevresel etki alanında çalışmaya<br />

başladığını görmek çok değerli.”<br />

60 <strong>MediaCat</strong>

HİKÂYENİN ÖZÜNÜ<br />

OLUŞTURANLAR<br />

Bu yıl kreatif koltuğunu, ajanslarının<br />

performanslarını Felis Büyük Ödül ile<br />

taçlandıran iki isim paylaşıyor: Punch<br />

BBDO CCO’su Musa Paça ve BLAB Yaratıcı<br />

Yönetmeni Taylan Yapıcı.<br />

2021’den “iyi iş yapmak için harcadığımız<br />

çabanın katlandığı, zorluk<br />

seviyesinin ve yetenekli insanların<br />

sektörle ilgili soru işaretlerinin arttığı<br />

bir yıl” olarak bahsediyor Paça ve ekliyor:<br />

“Bizim için en iyi işlerimizden bazılarını<br />

yaptığımız, karşılığını müşteri<br />

memnuniyeti ve ödül olarak aldığımız<br />

bir zaman dilimiydi.” Nitekim yılın en<br />

ses getiren işlerinden Eşit Masallar, Terapi<br />

Yorum, Protesto Fragman işlerine<br />

imza atmakla kalmayıp Felis’te 2 Büyük<br />

Ödül’ün sahibi oldu Punch BBDO.<br />

Koltuğun diğer köşesindeyse meyhanedeyiz.biz<br />

işleriyle birliktelik ve<br />

bir aradalık duygusunu hâkim kılmada<br />

sürdürülebilir başarı elde eden Taylan<br />

Yapıcı oturuyor. Dünyanın dört bir<br />

yanında yaşayan insanların kalplerine<br />

dokunan Yeni Rakı Global – Burası<br />

İstanbul işiyle listemizdeki yerini alan<br />

Yapıcı, 2021’de sevdiği birçok iş olsa da<br />

son işleri meyhanedeyiz.biz HADİ Mİ<br />

işiyle çok gurur duyduğunu belirtiyor.<br />

DAHA SAHİCİ DAHA SAMİMİ<br />

“Asıl fikrin hissiyat olduğu bir dünyaya<br />

evrildik” diyor Yönetmen Barış Kaya<br />

ve bu farkındalığı yansıttığı işleriyle<br />

Dream Team 2021’in Yönetmen koltuğunun<br />

sahibi oluyor. Ziraat Bankası<br />

– Merak Etme Sen işindeki etkileyici<br />

kurgu ve hikâye anlatımının ardındaki<br />

isim olan ve Şekerbank – Sürdürülebilir<br />

Bankacılık filmlerinde de imzası<br />

bulunan Kaya’nın şu sözlerine kulak<br />

vermekte fayda var: “Ziraat Bankası<br />

filminde insan samimiyeti ve doğallığı<br />

ajansla kovaladık ve ‘-mış gibi’ yapmayan<br />

gerçek sahneleri görselleştirdik.<br />

Şekerbank filminde ise sürdürülebilirlik<br />

ve çevre bilinci vurgusunun değeri<br />

beni çok heyecanlandırdı. Benim her<br />

işimde aslında egoların olmadığı, asıl<br />

öznenin fikir ve bu fikre can katan film<br />

olduğu bir işbirliği hâkim oluyor. Ve<br />

güçler bu şekilde birleşince ortaya çıkan<br />

işin kalitesi ve samimiyeti filmden<br />

net olarak hissediliyor.”<br />

Asıl öznenin fikir olduğu işlerden<br />

biri de Shaping Dreams into Art projesiydi.<br />

İş, tasarım ve görsellikteki performansıyla<br />

Felis Üretimde Ustalık<br />

ve Tasarım Bölümü Büyük Ödülü’ne<br />

uzanırken bu işte gösterdiği başarısıyla<br />

Gözde Koyuncu’yu da seçkimizdeki<br />

Görüntü Yönetmeni koltuğuna taşıyor.<br />

Koyuncu, işine olan yaklaşımını<br />

şöyle özetliyor: “Benim için görüntü<br />

yönetmenliği prodüksiyon sürecindeki<br />

teknik rollerimin çok ötesinde,<br />

fikir aşamasında başlayan yaratıcı bir<br />

süreç. Bir projenin görsel dünyasının<br />

oluşumunda başından sonuna kadar ne<br />

kadar dahil olabilirsem o kadar çok tatmin<br />

oluyor ve iyi sonuçlar doğurabiliyorum.”<br />

Koyuncu’nun adını bir Netflix<br />

orijinal TV serisinde görmemizin yakın<br />

olduğunun haberini de burada paylaşmış<br />

olalım.<br />

MARKANIN ÖZÜNDEKİ TASARIM<br />

Yapısı itibarıyla tasarımın önemini anlatmaya<br />

kelimeler kifayetsiz kalır. Bir<br />

markanın özünü ortaya koyabilmede<br />

tasarımın rolü büyüktür. Bu farkındalıkla<br />

hareket eden Rafineri için 2021<br />

yılı oldukça verimli geçti. Geçmişe dair<br />

hikâyeleri olan terlikler sunan butik<br />

bir mağazanın Beymen mağazalarına<br />

uzanan yolculuğunda görsel dünyasını<br />

zenginleştirdiği Anatolian Craft Markalaşma<br />

Tasarımı ve Grafiti Sanatçısı<br />

Tunç Dindaş namı diğer Turbo’nun<br />

sanat hayatındaki 35’inci yılını kutlamak<br />

için hazırlanan özel kitap Graffiti<br />

Book Rafineri’nin geçtiğimiz yıl ortaya<br />

koyduğu başarılı işlerden yalnızca ikisi<br />

olurken, ajans, ödül hanesine Felis’ten<br />

Yılın Yaratıcı Ajansı ve Yılın Bağımsız<br />

Ajansı unvanını da ekledi. Seçkimize<br />

CDO unvanıyla dahil olan Rafineri<br />

Kurucu Ortağı ve Yaratıcı Yönetmeni<br />

Ayşe Bali, ajansın bir yılını şöyle özetliyor:<br />

“Bu yıl ajansımızın 20’nci yılı ve<br />

yine bu yıl Rafineri’nin kendinden 20<br />

yaş küçük bir kardeşi oldu. Rafineri<br />

Studio, güçlü tasarım kaslarımızı kullanan,<br />

işin ihtiyacına göre freelancer<br />

yeteneklerle büyüyen bir proje ajansı.<br />

İlk müşterimiz Anatolian Craft için<br />

DREAM TEAM 2021<br />

Reklamveren Temsilcisi<br />

TARIK BAYAR<br />

Reckitt<br />

CCO<br />

MUSA PAÇA & TAYLAN YAPICI<br />

Punch BBDO & BLAB<br />

Yönetmen<br />

BARIŞ KAYA<br />

Peri İstanbul<br />

CDO<br />

AYŞE BALI<br />

Rafineri<br />

Görüntü Yönetmeni<br />

GÖZDE KOYUNCU<br />

Armadillo Films UK<br />

Stratejist<br />

BERKANT AVCI<br />

Medina Turgul DDB<br />

PR<br />

SOYDAN CANBAZ<br />

Sobraz<br />

Medya Planlama<br />

TOLGA ÜNER<br />

MediaCom<br />

hazırladığımız marka dünyasıyla hem<br />

Felis hem de Kristal Elma yarışmalarında<br />

çok sayıda ödül aldık. Yeni girişimimizin<br />

daha ilk aylarında bu kadar<br />

çok ödül kazanması bizler için büyük<br />

motivasyon oldu.”<br />

İKNANIN GÜCÜ<br />

Sosyal ve toplumsal meseleler yaratıcı<br />

sektörün dinamiğini oluşturuyor.<br />

Ancak mühim olan, bu meseleleri iyi<br />

okuyup çözüm odaklı bir yaratıcı çıktı<br />

sunabilmek, algıları yıkabilmek. Elidor’un<br />

Kendi Yolumuzda hareketi kapsamında<br />

hayata geçirilen #DedimOlabilir<br />

işi de bunu başaranlardan. Strateji<br />

ve PR bir işin ikna kabiliyetini artıran<br />

en önemli kalemlerden. Medina Turgul<br />

DDB Yönetici Strateji Direktörü<br />

Berkant Avcı ile Sobraz İletişim Ajans<br />

Başkanı Soydan Canbaz ikilisinin de bu<br />

işin strateji ve PR alanlarının ardındaki<br />

isimler olması seçkimizde yer almalarına<br />

vesile oldu.<br />

ÇITAYI YÜKSELTMEK<br />

MediaCom, geçen yıl hayli başarılı bir<br />

yıl geçirdi. Öyle ki medya çalışmalarında<br />

imzasının olduğu Vestel Biz Voleybol<br />

Ülkesiyiz ve Voleybolun Yeri, Redoxon<br />

Gerisi Çözülür, Bepanthol Eller Eller,<br />

Akbank Sanat – 31. Akbank Caz Festivali<br />

ve Akbank 10 Kasım #BuBirDuruş<br />

işleriyle Felis’te Yılın Medya Ajansı unvanının<br />

sahibi olurken irili ufaklı yeni<br />

işler kazandı, ajans olarak organik büyümenin<br />

üzerinde bir büyüme gerçekleştirdi<br />

ve müşterilerinin memnuniyetini<br />

sağlamaya devam etti.<br />

P&G ile birlikte Prima Kulübü ve<br />

BNBK mobil uygulaması özelinde yapılan<br />

işlerle uygulamanın aktif kullanıcı<br />

sayısında son iki yılın rekorunu kırması<br />

ve e-spor dijital akademi Supradyn<br />

Energy Academy’yi hayata geçirmesi<br />

de ajansın 2021’de çıtayı yükselten işleri<br />

arasında. Ajansı başarıdan başarıya<br />

taşıyan MediaCom Turkey CEO’su<br />

Tolga Üner de bu vesileyle Dream Team<br />

2021’e dahil oldu. ■<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 61

ADVERTORIAL<br />

McDonald’s<br />

Türkiye’den<br />

önemli<br />

projeler<br />

Elif Göktaş<br />

McDONALD’S TÜRKIYE PAZARLAMA DIREKTÖRÜ<br />

ünyanın en büyük hızlı<br />

D<br />

servis restoran zincirlerinden<br />

biri olan McDonald’s,<br />

2020 Brand Z Raporu’na<br />

göre dünyanın en değerli dokuzuncu<br />

markası unvanını taşıyor. Türkiye’de<br />

ise McDonald’s, gösterdiği hizmet performansı<br />

ve müşteri memnuniyetiyle<br />

bugün 250 restoranı ve 7 bine yakın çalışanıyla<br />

hizmet veriyor.<br />

Doyurucu menülerini<br />

müşterileriyle<br />

avantajlı fiyatlarla<br />

buluşturan<br />

McDonald’s,<br />

toplumla bağ kuran<br />

projelere öncelik<br />

veriyor. Marka,<br />

bu kapsamdaki<br />

hamlelerine<br />

önümüzdeki yıl da<br />

devam edecek.<br />

‘PAKET SERVİS<br />

PERFORMANSIMIZLA ORTA<br />

DOĞU VE AFRİKA BÖLGESİ’NE<br />

BAĞLI ÜLKELER İÇİNDE BİRİNCİ<br />

SEÇİLDİK’<br />

2005 yılından bu yana Türkiye’de<br />

Anadolu Grubu çatısı altında faaliyetlerini<br />

sürdüren McDonald’s Türkiye,<br />

2021’de toplumla bağını kuvvetlendiren<br />

işlere imza attı. <strong>2022</strong>’de<br />

de aynı etkiyi sürdüreceklerini ifade<br />

eden McDonald’s Türkiye Pazarlama<br />

Direktörü Elif Göktaş, pandemi etkisi<br />

altında geçen 2021’i çok iyi kapattıklarını<br />

söyleyerek yılı şöyle özetledi:<br />

“Milli Burger lansmanımızın da etkisiyle,<br />

yaz ayları tüm zamanların en<br />

yüksek satışlarını gerçekleştirdiğimiz<br />

bir dönem oldu. Dijital kanallarımızdan<br />

gelen ciromuzu, 2020’nin iki katına<br />

çıkarmayı başardık. Paket servis<br />

performansımızla Orta Doğu ve Afrika<br />

Bölgesi’ne bağlı ülkeler içinde birinci<br />

seçildik. Kadın ve Erkek Milli Futbol<br />

Takımları sponsorluğumuzun yanı<br />

sıra A Milli Kadın Voleybol Takımı’na<br />

destek vererek toplumla bağımızı<br />

kuvvetlendiren işlere imza attık. Yıl<br />

biterken de ‘Hesaplı ye, hiçbir şeyden<br />

mahrum kalma’ dediğimiz yepyeni<br />

#TBT Burger’i lanse ettik. Tüm bunların<br />

satış, etkileşim ve ödül anlamında<br />

geri dönüşü hayli yüksek oldu.”<br />

2015 yılından bu yana kadınlara yönelik<br />

yoğun çalışmalar yaptıklarını ve<br />

özellikle Türk futbolunda kadınlar için<br />

farkındalık yaratacak projeleri hayata<br />

geçirdiklerini dile getiren McDonald’s<br />

Türkiye Pazarlama Direktörü Göktaş:<br />

“2020’de başlattığımız A Milli Kadın<br />

Futbol Takımı sponsorluğumuzda olduğu<br />

gibi, A Milli Kadın Voleybol Takımı’mıza<br />

olan desteğimizle de kadınlarımızın<br />

her zaman yanındayız” dedi.<br />

‘<strong>2022</strong>’DE TEKNOLOJİ<br />

YATIRIMLARINA ODAKLANMAYI<br />

SÜRDÜRECEĞİZ’<br />

Elif Göktaş, McDonald’s Türkiye’nin<br />

<strong>2022</strong> hedeflerinden ise şöyle bahsetti:<br />

“<strong>2022</strong>’de restoranlarımızı daha dijital<br />

hâle getirmek ve tüm kanallarda en iyi<br />

deneyimi sunmak için teknoloji yatırımlarına<br />

odaklanmayı sürdüreceğiz.<br />

Dijital dünyanın içine doğan Z jenerasyonunun<br />

takip ettiği dijital ve sosyal<br />

medya kanallarında onlara uygun<br />

içerikler ve projeler sunmaya devam<br />

edeceğiz.”<br />

1999’dan bu yana McDonald’s Çocuk<br />

Vakfı çatısı altında çocukların<br />

sağlığı ve mutluluğu için projeler gerçekleştirdiklerinden<br />

söz eden Göktaş,<br />

“Önümüzdeki yıl içinde, tedavi gören<br />

çocuklarımızın yanında olmaya devam<br />

edecek, hastalıkla mücadele edenler ile<br />

onların refakatçilerini, birbirleriyle ve<br />

ihtiyaç duydukları bakım ya da kaynaklarla<br />

bir araya getirmeye çalışacağız”<br />

şeklinde konuştu.<br />

McDonald’s, <strong>2022</strong>’de de spor, ürün<br />

ve teknoloji hamlelerine ek olarak hem<br />

kadınlar hem de çocuklar için projeler<br />

geliştirmeye devam edecek. ■<br />

62 <strong>MediaCat</strong>

mediacat.com digitalage.com.tr<br />

İŞTE YETENEKLERİN VE<br />

FIRSATLARIN<br />

BULUŞMA NOKTASI<br />

Deneyimli bir profesyonel mi arıyorsunuz? Kariyerinizde sıçrama yapacak bir fırsat mı gözlüyorsunuz?<br />

Yeni yeteneklere mi ihtiyacınız var? Aradığınız <strong>MediaCat</strong> ve Digital Age Kariyer Merkezlerinde!<br />

mediacat.com<br />

digitalage.com.tr<br />

Tel: (0212) 282 26 40<br />

reklam@kapital.com.tr

DİJİTAL<br />

Trend Analizi<br />

Ece ve Defne<br />

Kardeşler<br />

Takibi<br />

zor bir yıl<br />

2021 gündemini takip<br />

etmenin diğer yıllara<br />

kıyasla daha zor<br />

olduğunu söylemek<br />

yanlış olmayacaktır.<br />

Futboldan<br />

siyasete, orman<br />

yangınlarından<br />

olimpiyatlara, kur<br />

dalgalanmalarından<br />

Covid-19 kararlarına<br />

kadar ani gündem<br />

değişikliklerinin<br />

yaşandığı bir yılın<br />

ardından sosyal<br />

medyada markalar<br />

ve influencer’lar<br />

dünyasında öne<br />

çıkanları derledik.<br />

osyal medya araştırma<br />

S<br />

şirketi Somera’nın ülke<br />

gündemini meşgul eden<br />

gelişmeleri, markalar ve ünlü-influencer<br />

dünyasının sosyal medyadaki<br />

yansımalarını derlediği Trend<br />

Analizi, hafızaları tazeleyecek 2021<br />

sonuçlarıyla karşınızda.<br />

Geçtiğimiz yıl Türkiye sosyal<br />

medya gündeminde en çok konuşulan<br />

konular arasında futbol ve siyaset<br />

öne çıktı. 3 Büyükler’de forma giyen<br />

futbolcular yıl boyunca gündemin üst<br />

sıralarında yer alırken siyaset ekseninde<br />

politikacıların yanı sıra Osman<br />

Kavala, Sedat Peker, Cem Küçük gibi<br />

isimler dönem dönem ön plandaydı.<br />

Yılın son aylarıyla birlikte ekonomiye<br />

ilişkin başlıklar sosyal medya gündeminde<br />

daha sık yer edinmeye başladı.<br />

Büyük çekişmeye sahne olan Formula 1<br />

Dünya Şampiyonası’nın tamamlandığı<br />

Aralık ayında Formula 1 pilotları Max<br />

Verstappen ve Lewis Hamilton da en<br />

çok konuşulan isimler arasındaydı.<br />

Temmuz ayının sonunda Antalya’nın<br />

Manavgat ilçesinde başlayan<br />

ve günden güne birçok şehre yayılarak<br />

Ağustos ayında da devam eden orman<br />

yangınlarının etkisi sosyal medyaya<br />

da yansıdı. TEMA Vakfı’nın yangından<br />

zarar gören bölgelerin tekrar ağaçlandırılmasına<br />

yönelik başlattığı kampanya<br />

ve AHBAP’ın afet bölgelerine destek<br />

amaçlı bağışlar için hesap bilgilerini<br />

paylaştığı iletisi sosyal medyada yüksek<br />

etkileşim elde etti. TEMA’nın başlattığı<br />

kampanyaya 25 bin fidan bağışlayarak<br />

destek veren LC Waikiki’nin #Yeniden-<br />

Yeşerteceğiz etiketiyle paylaştığı iletisi<br />

de sosyal medya gündeminin üst sıralarında<br />

yer buldu.<br />

Yıl boyunca gündemde yer almaya<br />

devam eden koronavirüse dair pay-<br />

laşımlar Mart ayında en yüksek seviyesindeydi.<br />

Koronavirüs özelinde<br />

#Covid-19, #PandemiVarSağlıkAtamasıYok,<br />

#PandemideYeniSağlıkçıŞart ve<br />

#SağlıkOrdusuna60BinŞart öne çıkan<br />

etiketler oldu.<br />

ATATÜRK SEVGİSİ ÖN PLANDA<br />

2021’de markaların başta 10 Kasım<br />

Atatürk’ü Anma Günü, 19 Mayıs Atatürk’ü<br />

Anma, Gençlik ve Spor Bayramı<br />

ile 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı<br />

olmak üzere özel günler kapsamında<br />

paylaştıkları mesajları sosyal medyada<br />

yüksek etkileşim elde etti. Garanti<br />

BBVA’nın 10 Kasım’da Mustafa Kemal<br />

Atatürk’ü #AtamızRahatUyusun etiketiyle<br />

andığı reklam filmi, Türkiye İş<br />

Bankası’nın Atatürk’ü andığı 10 Kasım<br />

paylaşımı ve Koroplast’ın #sevgimizheptaze<br />

etiketiyle paylaştığı mesajı<br />

sosyal medyada en çok etkileşim alan<br />

paylaşımlar arasındaydı. Vodafone’un<br />

Instagram kullanıcılarını Atatürk’ün<br />

doğum gününü birlikte kutlamaya davet<br />

ettiği 19 Mayıs paylaşımı da sosyal<br />

medyada öne çıkan iletilerdendi.<br />

Ece ve Defne adlı ikiz kardeşlere<br />

Ece çikolatasının Defne isimli hâlini<br />

gönderen Ülker, bu güzel jestiyle sos-<br />

64 <strong>MediaCat</strong>

yal medyada yoğun ilgi gördü. Kalpleri<br />

ısıtan bir diğer marka ise Nişantaşı Rumeli<br />

Caddesi’ndeki bir apartmanı rengârenk<br />

ayıcıklarla donatan Yumoş’tu.<br />

Markanın İstanbullulara “Yumoş Deterjan<br />

Çok İyi Çıktı” sloganıyla seslendiği<br />

kampanya sosyal medyada da ilgiyle<br />

karşılandı.<br />

İŞBİRLİĞİNİN GÜCÜ<br />

Genç kadınlara destek olma ve bu konuda<br />

toplumsal farkındalık yaratmayı<br />

hedefleyen Elidor ve Millî Voleybolcu<br />

Ebrar Karakurt yılın en çok ses getiren<br />

işbirliklerinden birine imza attı. Dillere<br />

pelesenk olan #DedimOlabilir sloganıyla<br />

hayat bulan Elidor & Ebrar Karakurt<br />

işbirliği sosyal medya gündemine<br />

de yansıdı ve yüksek etkileşim elde etti.<br />

Perakendeden kargo hizmetlerine,<br />

gıdadan e-ticarete farklı sektörlerden<br />

markaların yıl boyunca gerçekleştirdikleri<br />

çekiliş paylaşımları sosyal<br />

medya kullanıcıları tarafından yoğun<br />

ilgiyle karşılandı. Ünlü-influencer işbirlikleriyle<br />

hayata geçirilen çekilişlerin<br />

yanı sıra markalar hem Twitter<br />

hem Instagram’da paylaştıkları çekiliş<br />

iletileriyle yüksek etkileşim elde etti.<br />

Sektörler özelinde yıl boyunca en çok<br />

iletinin paylaşıldığı perakende sektöründe<br />

de çekiliş paylaşımları ön plandaydı.<br />

En çok iletinin paylaşıldığı sektörlerden<br />

e-ticarette Getir’in 2021’de<br />

başladığı yurtdışı yolculuğunun ilk<br />

adımı olan Londra’da hizmet verdiğini<br />

m<br />

2021’de markaların<br />

özel günler<br />

kapsamında<br />

paylaştıkları<br />

mesajları sosyal<br />

medyada yüksek<br />

etkileşim elde etti.<br />

duyurduğu iletisi aldığı yüksek etkileşimle<br />

Twitter’da zirvedeydi. Sektörün<br />

en çok konuşulan markası Trendyol ise<br />

çekiliş paylaşımı ve Danla Bilic işbirliğiyle<br />

Instagram’da öne çıktı.<br />

SPOTIFY’IN BAŞARISI<br />

2021 yılında dijital platformlar hakkında<br />

yaklaşık 8 milyon ileti paylaşılırken<br />

en yüksek konuşulmayı Spotify elde<br />

etti. Onu Netflix, Exxen ve BluTV takip<br />

etti. Instagram’da Netflix’in Aşk 101<br />

dizisi yüksek etkileşimle öne çıkarken<br />

Twitter’da Netflix’in, Demet Akalın’ın<br />

Kulüp dizisi hakkındaki paylaşımını<br />

yanıtladığı mizahi iletisi yüksek etkileşim<br />

aldı. Twitter’da öne çıkan bir diğer<br />

içerik ise Exxen’in “103 GOL” adlı belgeseli<br />

hakkındaki paylaşımı oldu.<br />

ÜNLÜLER VE İNFLUENCER’LAR<br />

DÜNYASI<br />

Ünlüler dünyasında sosyal medyada<br />

zirve Kerem Bürsin’indi. Yılın sosyal<br />

medyada en çok öne çıkan ünlü ismi<br />

olan Bürsin’in BMW, Leica, LEGO ve<br />

Lipton Ice Tea markalarıyla gerçekleştirdiği<br />

işbirlikleri yüksek etkileşim<br />

aldı.<br />

Hande Erçel & Nocture işbirliği Instagram’da<br />

elde ettiği etkileşimle dikkat<br />

çekerken Alp Navruz, Ayça Ayşin Turan<br />

ve Burak Deniz de sosyal medyada<br />

en çok konuşulan ünlüler arasındaydı.<br />

Aleyna Tilki ve birçok fenomenin yer<br />

aldığı Dimes reklam filmi ise sosyal<br />

medyada yüksek ilgi gördü.<br />

Danla Bilic’in İstanbul Büyükşehir<br />

Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ile<br />

8 Mart Dünya Kadınlar Günü kapsamında<br />

gerçekleştirdiği röportaj sosyal<br />

medyada ilgiyle karşılandı. Markaların<br />

Berk Keklik, Gamze Erçel, Bensu Soral,<br />

Melisa Döngel, Cemre Baysel gibi isimlerle<br />

hayata geçirdikleri işbirlikleri de<br />

yıl boyunca sosyal medyada yüksek etkileşim<br />

elde etti. ■<br />

Ebrar<br />

Karakurt Yumoş<br />

AŞK 101<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 65

DİJİTAL<br />

<strong>2022</strong> login<br />

seed phrase<br />

KAYHAN DURAL<br />

4129Grey, Chief Digital Officer<br />

er sene sonu, sene başı artık<br />

H<br />

klişeleşen yeni yıl, trendler<br />

ve beklentiler konusunu<br />

şahsen seviyorum. 2021’de<br />

duymaktan sıkıldığınız bazı konuların<br />

<strong>2022</strong>’de başına neler gelecek, birazcık<br />

bunu irdelemek istiyorum. <strong>2022</strong>’ye<br />

login olmak için seed phrase’i aşağıda<br />

başlıklar hâlinde paylaşıyorum, buyurun:<br />

■ Twitter’da NFT ve Metaverse geçen<br />

tweet’leri artık sessize almak<br />

istiyorum. Bu yüzden en can sıkıcı<br />

yerden, NFT’lerden başlayacağım<br />

(bu kısmı atlatırsanız makale<br />

daha eğlenceli). Gerçek sahipliğin<br />

ekonomi yaratmak için yeterli olduğunu<br />

geçtiğimiz sene içerisinde<br />

öğrendik. Sanatın herhangi bir<br />

formda bu kadar özgürleşmesi ise<br />

tarih boyu beklenen bir konuydu.<br />

Evet, NFT bundan sonra hayatımızda<br />

olacak bir konu demeye çalışıyorum.<br />

Yazmayı seven biri olarak<br />

bunu söylemek acıtsa da video ve<br />

ses anaakım medya için en önemli<br />

başlıklardan olmaya devam edecek.<br />

Peki NFT’ler nasıl gerçek popülerliğe<br />

ulaşır, bir fikrim var. Instagram<br />

NFT Marketplace.<br />

■ Açık kaynak kodlu, komünite odaklı<br />

ve hiç olmadığı kadar kullanıcı dostu<br />

girişimleri kim tercih etmez? Web3<br />

şüphesiz <strong>2022</strong>’de epey yer kaplayacak.<br />

Reklam, pazarlama kreatifleri<br />

için en heyecanlı konulardan birini<br />

ise bu noktada görüyorum. Dijital<br />

ortamlarda tecrübeli metin yazarları,<br />

tasarımcılar, içerik üreticileri ve<br />

sosyal medya insanlarının zamanı<br />

geldi diyebiliriz. Web3 platformlarında<br />

marka içeriği neye benzeyecek<br />

sorusu bir kenarda dursun, hemen<br />

her kripto projesinin en önemli ko-<br />

Yeni yıl arifelerinde<br />

klişeleşen<br />

trend konusunu<br />

seviyorum.<br />

Geçtiğimiz yıl<br />

sıklıkla duyduğumuz<br />

bazı başlıkların<br />

<strong>2022</strong>’deki<br />

akıbetlerini biraz<br />

irdeleyelim.<br />

Ezberlenmiş<br />

akışların<br />

değişeceği,<br />

sunumların online<br />

dokümanlarda<br />

birleştirileceği,<br />

yaratıcılığın<br />

kıymetini daha fazla<br />

kavrayacağımız<br />

güzel bir yıl olsun!<br />

nuları, proje için hype oluşturmak<br />

üzere Discord, Telegram, Twitter<br />

gibi ortamlarda içerik üretmek, etkileşim<br />

yaratmak ve projeyle ilgili<br />

algı yönetmek. Yeni nesil marka<br />

çalışmalarının neye benzeyeceğini<br />

ve maalesef hâlâ kabul gören “strateji”<br />

içeriği altında fazlasıyla eskide<br />

kalmış geçersiz yöntemlerden nasıl<br />

uzaklaşacağımızı görmeyi sabırsızlıkla<br />

bekliyorum.<br />

■ 5G, Web3, Bitcoin, Ethereum,<br />

NFT’ler… Arka arkaya telaffuz ettiğinizde<br />

zaten bahsedilmesi gereken<br />

konu güneş gibi parlıyor: Metaverse.<br />

Sanal bir evren için geçerli olan<br />

tüm konularda yavaş yavaş bir noktaya<br />

geliyoruz. İnternetimiz daha<br />

hızlı, proje altyapılarımız ve kodlama<br />

dillerimiz hiç olmadığı sadelikte<br />

ve sadece “meta” ortamlarda gerçek<br />

hak sahipliği ve kavramların demokratikleşmesinden<br />

bahsedebiliyoruz.<br />

Tüm bunlar, eğlenceli ve adil<br />

sanal evrenleri keyifli, mümkün<br />

ve sürdürülebilir kılıyor. Blockchain<br />

temelli oyunların, NFT oyun<br />

için item’ların da bu konuya paralel<br />

“meta” deneyimlerimizi başka<br />

bir seviyeye dönüştüreceği aşikâr.<br />

<strong>2022</strong>’de bu konularda hâlâ geçiş<br />

aşamasında olacağımızı, bu sene de<br />

bu konulara girişenlerin early adopter<br />

olarak anılmaya devam edeceğini<br />

düşünüyorum. Reklam, pazarlama<br />

dünyasında ise dünyanın en<br />

bilinen markaları dışında ekosisteme<br />

yayılacak bir geçiş olacağını<br />

söylemek henüz biraz iyimser.<br />

■ 2020 ile birliktelik mesajı etrafında<br />

tekdüze hâle gelen marka mesajlarının<br />

2021’de hayata dönmeye<br />

başladığını gördük. Daha özgüvenli<br />

daha cesur kampanyaların <strong>2022</strong>’de<br />

bizi beklediğini söylemek şaşırtıcı<br />

olmaz. Ses Markalama, Müşteri<br />

Deneyimi (CX), Satın Alınabilir<br />

Sosyal Mecralar, Güven, Özgünlük<br />

başlıklarının da aktif olarak reklam,<br />

pazarlama gündeminde olacağını<br />

düşünüyorum.<br />

Ezberlenmiş akışların değişeceği,<br />

sunumların online dokümanlarda<br />

birleştirileceği, yaratıcılığın kıymetini<br />

daha fazla kavrayacağımız güzel bir yıl<br />

olsun! ■<br />

66 <strong>MediaCat</strong>

DİJİTAL<br />

Yılın Uygulaması<br />

Modern<br />

kültürde<br />

yeni eşik<br />

Son birkaç<br />

yıldır uygulama<br />

alışkanlıklarımızdan<br />

kültür anlayışımıza<br />

kadar birçok unsuru<br />

radikal anlamda<br />

değiştiren TikTok,<br />

Warhol’un hayallerini<br />

gerçeğe kavuşturdu:<br />

Tarladaki çiftçi<br />

teyzeden evinde<br />

dans eden amcalara<br />

kadar herkes 15<br />

saniyede TikTok<br />

sayesinde üne<br />

kavuşabilir.<br />

u CEREN BERFİN BEYAZDAĞ<br />

ndy Warhol’un herkes tarafından<br />

hatmedilen “Bir<br />

A<br />

gün herkes 15 dakikalığına<br />

ünlü olacak” sözü, şu âna<br />

kadar gerçek yaşamdan birçok örnekle<br />

kendini kanıtladı. Fakat Warhol bu 15<br />

dakikanın Çin’de geliştirilen bir uygulamayla<br />

15 saniyelere kadar inebileceğini<br />

tahmin edebilir miydi?<br />

2016’da ByteDance tarafından geliştirilen<br />

TikTok, Cloudflare’in araştırmasına<br />

göre Google’ı bile geçip bu<br />

yılın en popüler domain’i olmaya hak<br />

kazanırken Morning Consult tarafından<br />

da 2021’in en hızlı büyüyen<br />

markalarından biri olarak gösteriliyor.<br />

Kısa video formatı, TikTok’un<br />

sunduğu devrim niteliğinde bir gelişme<br />

değildi elbet: Vine, altı saniyeyle<br />

bir jenerasyonun mizah algısını ve<br />

kültürünü ne denli etkileyebileceğini<br />

çoktan kanıtlamıştı. Fakat TikTok’u<br />

TikTok yapan unsur, kullanıcının seyir<br />

zevkine göre gelişen algoritması ve<br />

sonu olmayan arayüzü.<br />

15 DAKİKALIK ÜNDEN 15<br />

SANİYELİK ÜNE<br />

Uygulamayı ilk açtığınızda bulunduğunuz<br />

ülkede yükselişte olan videolar<br />

karşınıza çıkıyor ancak siz kimilerini<br />

beğenip kimilerini ise bir saniye bile<br />

izlemeden geçtikçe uygulama sizin<br />

beğenebileceğiniz videoları daha çok<br />

karşınıza çıkarmaya başlıyor. Uygulamanın<br />

“Sizin İçin (For You)” sayfası<br />

sadece beğenilere göre gelişmekle kalmayıp,<br />

karşınıza sonsuza kadar video<br />

çıkarabilecek bir arayüze sahip. Böylece<br />

aslında uygulama sizi ele geçiriyor<br />

ve bir bakıyorsunuz saatlerce TikTok<br />

izlemişsiniz! “TikTok batağına düştüm”<br />

lafı gerçekten de bizi içine çeken<br />

uygulamayı basitçe özetliyor.<br />

TikTok ayrıca sunduğu özelliklerle<br />

sadece elit bir güruhun öne çıkmasını<br />

da önlediği için Warhol’un hayallerini<br />

gerçeğe kavuşturdu: Tarladaki çiftçi<br />

teyzeden evinde müthiş dans figürleriyle<br />

dikkatleri çeken amcalara kadar<br />

herkes 15 saniyeyle üç dakika arası bir<br />

süre içinde TikTok sayesinde ünlü olabilir.<br />

YARATICILIĞIN SINIRSIZLAŞTIĞI<br />

BİR ÜTOPYA<br />

Uygulamanın belki de hayatta hiç<br />

karşılaşmayacağımız insanlarla etkileşim<br />

kurmamızı sağlaması, elbette ki<br />

markaların gözünden kaçmadı. Uluslararası<br />

sahada TikTok’un reklamcılıktaki<br />

gücü yadsınamayacak ölçüde.<br />

Duolingo’nun maskotu, Ryanair’ın<br />

filosundaki uçakları konuşturması ve<br />

Adultswim’in yeni nesil “bump”ları,<br />

TikTok’un yaratıcılığa katkıda bulunduğunu<br />

kanıtlayan örneklerden bazıları.<br />

TikTok “tasarımcısı” Emily Zugay’in<br />

büyük kurumların logolarını satirik<br />

amaçlarla MS Paint üzerinden yeniden<br />

tasarlaması o kadar beğeni aldı ki<br />

McDonald’s ve Microsoft gibi markalar<br />

Zugay’in tasarımlarını sosyal medya<br />

hesaplarında kullanmaya başladı. Bu<br />

durum, aslında TikTok’un markalarla<br />

tüketicileri hiç olmadığı kadar yakınlaştırdığını<br />

da gösterdi.<br />

Uygulamanın yaratıcılığı ödüllendiren<br />

algoritması, markaların tüketiciyi<br />

hitap edilen konumdan içerik üreticisi<br />

konumuna getireceği bir strateji<br />

izlemesini sağlayacak. TikTok Creator<br />

Marketplace’in (TCM) Türkiye’de açılması,<br />

aslında tam da bu beklentiyle paralel<br />

giden bir gelişme: TCM, markalar<br />

ve içerik üreticilerinin birebir iletişim<br />

kurmasını sağlayarak tüketiciyi daha<br />

iyi anlayan, zamansız kampanyalara<br />

kapı açıyor; böylece tüketici de pazarlama<br />

ve marka stratejilerinde söz<br />

sahibi olabiliyor. Seçimlerimizi kendimizin<br />

vermeyi arzuladığımız bu çağda<br />

TikTok’un marka-içerik üreticisi işbirliğini<br />

kendi bünyesinde etkin şekilde<br />

sağlaması, reklamcılıkta yeni sayfaların<br />

açılacağını gösteriyor.<br />

Pandemiyi daha çekilebilir kılan<br />

TikTok; kısa bir süre içinde hayatımızda<br />

Instagram, Twitter ve YouTube<br />

gibi kalıcı bir yer edindi. Akla gelmeyecek<br />

trendler, challenge’lar ve dillerden<br />

düşmeyecek şarkılar <strong>2022</strong> yılında<br />

da TikTok’ta bizleri bekliyor. ■<br />

68 <strong>MediaCat</strong>

DİJİTAL<br />

Yılın Pazarlama Teknolojileri Çözümü<br />

İnsan odaklı<br />

markalar<br />

yaratmak<br />

Pazarlama iletişimi gelişen teknolojinin<br />

de etkisiyle son tüketici nezdinde<br />

markaları daha üst basamaklara<br />

taşıyacak çözümler sunma konusunda<br />

kendisini her geçen gün daha fazla<br />

geliştiriyor. Pazarlama otomasyonu,<br />

analitik ve uygulama geliştirmeye<br />

odaklanan Salesforce, müşterilerine<br />

dijital dünyada insan odaklı markalar<br />

tasarlayarak hedef kitlelerine<br />

ulaşmanın sırrını veriyor.<br />

A<br />

BD menşeli Salesforce;<br />

müşteri ilişkileri yönetimi,<br />

müşteri hizmetleri, pazarlama<br />

otomasyonu, analitik<br />

ve uygulama geliştirmeye odaklanan,<br />

müşterilerini pazarlama teknolojileri<br />

konusunda en üst basamaklara taşıyacak<br />

tamamlayıcı hizmetler sunuyor.<br />

MÜŞTERİ BAŞARI PLATFORMU<br />

Pazarlamadan satışa, müşteri hizmetlerine<br />

ve iş analizine kadar tüm müşteri<br />

bilgilerini, müşteri odaklı tek bir<br />

entegre platformda bir araya getiren<br />

Salesforce, markaların müşterilerini<br />

daha iyi analiz ederek onları daha iyi<br />

anlamalarını ve böylelikle işletmelerin<br />

başarılarını artırmasını sağlıyor. Bu<br />

platforma Müşteri Başarı Platformu<br />

adını veren Salesforce’un küresel inovasyon<br />

misyoneri Brian Solis de dijital<br />

bir dünyada insan odaklı markalar tasarlayarak<br />

hedef kitleye dokunup başarıya<br />

ulaşmanın yollarını anlatıyor.<br />

Solis’e göre markalar 21’inci yüzyılda<br />

marka deneyimini kişisel bir deneyim<br />

olarak ele almalılar. Rekabet kurallarının<br />

daha geniş bir çerçevede ele<br />

alındığı, pazarlardaki rekabetin iyiden<br />

iyiye kızıştığı ve tüketicilerin önlerindeki<br />

seçeneklerin artmasıyla farkındalıklarının<br />

da arttığı, dolayısıyla da<br />

ayrışmanın bir hayli zorlaştığı 21’inci<br />

yüzyılda markalar, hedef kitleleriyle<br />

empati hissini odağa oturtarak iletişim<br />

kurmalılar. Solis’e göre markaların dijital<br />

dünyada insanlara samimi bir his<br />

vermesi ve kişilerle empati kurması<br />

çok kritik.<br />

Tüm dünyayı kasıp kavuran pandemi<br />

döneminde yaş ve jenerasyondan<br />

bağımsız olarak zaman konsepti herkes<br />

tarafından daha somut algılanmaya<br />

başlandı. Markaların Z Kuşağı, Y Kuşa-<br />

Brian Solis<br />

Yazar<br />

Brian Solis’e göre markalar<br />

Z Kuşağı, Y Kuşağı gibi<br />

bölünmelerden ziyade<br />

pandemiden etkilenen bütüne,<br />

yani Generation Novel’a göre<br />

bir marka deneyimi kurgusu<br />

oluşturmalı. Çünkü yaş veya<br />

jenerasyon fark etmeksizin herkes,<br />

pandemiyle birlikte, zaman<br />

konseptini daha somut anlamaya<br />

ve bunun etrafında kendini<br />

sorgulamaya başladı.<br />

ğı, X Kuşağı gibi bölünmelere odaklanmak<br />

yerine pandeminin etkisini hisseden<br />

tüm çoğunluğa odaklanmaları yani<br />

Generation Novel’a göre bir marka<br />

deneyimi kurgusu yaratmaları gerektiğinin<br />

altını çizen Solis, tüketici nezdinde<br />

de değişen bu durumun dijital<br />

narsisizm olarak tanımladığı yeni bir<br />

davranış modelini ortaya çıkarttığını<br />

belirtiyor. Dijital narsisizm nedeniyle<br />

artık tüketiciler farklı bir noktada konumlanıyorlar.<br />

Markaların artık kendi hedef kitlelerini<br />

yönlendirmeleri yerine, tam<br />

tersine, tüketiciler markaları kendi<br />

arzularına göre dönüştürüyorlar. Arzularının<br />

anlık olarak gerçekleşmesini<br />

talep eden tüketicilere karşı markaların<br />

kişiselleştirilmiş, eşsiz bir deneyim<br />

sunarak tüketicinin markayla entegre<br />

olmasını sağlamaları gerekiyor.<br />

İşte bu bakış açısıyla ilerleyen Salesforce;<br />

daha çok anlaşmayı daha hızlı<br />

yapma, satışları anlık olarak takip<br />

etme, ânında işbirliği yapma ve önemli<br />

şeyleri kaçırmama, daha çok satışa<br />

daha az yönetime odaklanma ve satış<br />

başarısını kolaylaştırma olanaklarıyla<br />

markaların yolunu aydınlatıyor. ■<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 69

ADVERTORIAL<br />

Yaşanabilir<br />

bir dünya<br />

için Vaillant<br />

Vaillant, “Yarın için bugünden Vaillant” konseptiyle<br />

hazırladığı yeni reklam kampanyasında, Vaillant<br />

kullanıcılarının dünyayı daha yaşanılası bir yer yapmaya<br />

evlerinden başladıklarına dikkat çekiyor.<br />

47 yılı aşkın süredir sadece<br />

1<br />

iklimlendirme sektörüne<br />

yatırım yapan Vaillant;<br />

öncü, teknolojik, üstün kaliteli<br />

ürünler sunuyor. Evlerimizdeki<br />

iklimin dünyamızın geleceğiyle doğrudan<br />

ilişkili olduğu bilinciyle yeni ürün<br />

geliştirme çalışmalarında, tüm yaşam<br />

döngüleri boyunca enerji verimli ve<br />

çevre dostu ürünlere öncelik veren<br />

Vaillant, müşterileriyle iletişiminde de<br />

bu vizyonunu öne çıkarıyor.<br />

Bu doğrultuda hayata geçirilen yeni<br />

reklam kampanyasında Vaillant kullanıcılarının<br />

dünyayı daha yaşanılası bir<br />

yer yapmaya evlerinden başladıklarına<br />

dikkat çekiliyor. Vaillant, “verimlilik –<br />

tasarruf, sürdürülebilirlik ve teknoloji”<br />

konularının ön plana çıktığı reklam<br />

kampanyasında, “Yarın için bugünden<br />

Vaillant” konseptiyle “Cebinizi ve geleceğinizi<br />

korurken, evinizin konforunu<br />

yükseltin” mesajı veriyor.<br />

HAZIM BUMİN<br />

VAILLANT TÜRKIYE PAZARLAMA<br />

DIREKTÖRÜ<br />

dı. Kampanyada, evdeki yaşamlarında<br />

akıllı yöntemler kullanan, çocuklarına<br />

çevre bilincini aşılayan ve teknoloji<br />

sayesinde konforunu yüksek tutan insanların<br />

kombi seçimlerinin de zaten<br />

Vaillant olacağı mesajı verildi.<br />

“Tasarruf” filminde Vaillant sahibi<br />

ailelerin dünyamız için her zaman<br />

akıllı seçimler yaparak verimlilik ve tasarruf<br />

sağladıkları anlatıldı. Evlerinde<br />

“kâğıt” ve “plastik” için iki çöp kutusu<br />

bulunduran Vaillant kullanıcısı bir aileyi<br />

gördüğümüz “Sürdürülebilirlik”<br />

VAILLANT SAHİBİ AİLELER<br />

DÜNYAMIZ İÇİN HER ZAMAN<br />

AKILLI SEÇİMLER YAPAR<br />

Vaillant yeni kampanyası kapsamında<br />

üç reklam filmi hazırladı. Filmler ile<br />

verimlilik, tasarruf ve konforu hep ön<br />

planda tutan Vaillant’lıların her konuda<br />

yarını düşünerek yaşadıkları anlatılfilminde<br />

Vaillant’lıların gezegen için<br />

ilk adımı evlerinde attıklarına vurgu<br />

yapıldı. “Teknoloji” konulu üçüncü<br />

reklam filmindeyse Vaillant kullanıcılarının<br />

yarının teknolojisiyle yüksek<br />

konforun keyfini çıkardıklarına dikkat<br />

çekildi. Filmlerin prodüksiyonunu<br />

Kala Film, yönetmenliğini ise Hakan<br />

Yonat üstlendi. Kampanya Büyük Balık<br />

reklam ajansı tarafından hazırlandı.<br />

‘DEĞİŞİM EVLERDE BAŞLIYOR’<br />

Vaillant Türkiye Pazarlama Direktörü<br />

Hazım Bumin reklam kampanyasıyla<br />

ilgili; “Vaillant olarak önceliğimiz evlerde<br />

konfor yaratmak, enerji verimli<br />

ürünlerle dünyamızın ve müşterilerimizin<br />

iyiliği için çalışmak. Odak alanlarımızı<br />

müşterilerimizle iletişimimizde<br />

ve pazarlama faaliyetlerimizde de öne<br />

çıkarıyoruz. Yeni reklam kampanyamızda<br />

değişimin evlerde yapılan küçük<br />

düzenlemelerle başladığını, evdeki yaşamlarında<br />

akıllı yöntemler kullanan,<br />

çocuklarına çevre bilincini aşılayan ve<br />

teknoloji sayesinde konforunu yüksek<br />

tutan insanların kombi seçimlerinin de<br />

zaten Vaillant olacağı mesajını veriyoruz”<br />

ifadelerini kullandı. ■<br />

KÜNYE<br />

Reklamveren: Vaillant Türkiye<br />

Reklam Ajansı: Büyük Balık<br />

Yapım Şirketi: Kala Film<br />

Yönetmen: Hakan Yonat<br />

Müzik: Jingle Jackson<br />

REKLAM FİLMLERİ<br />

Multi Yoğuşmalı Verimliliğiyle<br />

Yarın İçin Bugünden Vaillant<br />

Geleceği Düşünen<br />

Sürdürülebilir Ürünler ile Yarın<br />

İçin Bugünden Vaillant<br />

Üstün Teknolojisi Sayesinde<br />

Yarın İçin Bugünden Vaillant<br />

70 <strong>MediaCat</strong>

<strong>Ocak</strong> Ayı<br />

Takvimi<br />

Marka yaratmak ve yönetmekle ilgili yetkinliğinizi<br />

maksimum düzeye çıkartmak, gerçek vakaları<br />

analiz etmek, yeni stratejik ve yaratıcı yaklaşımları<br />

öğrenmek için Marka Okulu’nun online ve güncel<br />

eğitimlerini kaçırmayın.<br />

10.01.<strong>2022</strong><br />

Pazartesi<br />

Spor Odaklı<br />

Pazarlama İletişimi<br />

Ahmet Gülüm<br />

Sportsnet Group,<br />

Yönetim Kurulu Başkanı<br />

18.01.<strong>2022</strong><br />

Salı<br />

8 HAFTALIK<br />

40<br />

PROGRAM<br />

Marka Büyüten<br />

Stratejiler<br />

Lale Saral Develioğlu<br />

Strateji ve Marka Danışmanı &<br />

Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi<br />

Kontenjan<br />

10 HAFTALIK<br />

70<br />

PROGRAM<br />

kişiyle<br />

sınırlıdır<br />

Kontenjan<br />

kişiyle<br />

sınırlıdır<br />

14.01.<strong>2022</strong><br />

Cuma<br />

Davranışçı<br />

Pazarlama<br />

İhsan Özçıtak<br />

Deeper, Yönetici Ortak<br />

24.01.<strong>2022</strong><br />

Pazartesi<br />

Pazarlama<br />

ve Yaratıcılık<br />

Tuğbay Bilbay<br />

WPP Türkiye, Kıdemli Danışman ve Reklamcı<br />

27.01.<strong>2022</strong><br />

Perşembe<br />

ONLINE<br />

Kontenjan<br />

4 HAFTALIK<br />

40<br />

PROGRAM<br />

kişiyle<br />

sınırlıdır<br />

Kontenjan<br />

10 HAFTALIK<br />

40<br />

PROGRAM<br />

kişiyle<br />

sınırlıdır<br />

Kontenjan<br />

10 HAFTALIK<br />

25<br />

UYGULAMALI PROGRAM<br />

kişiyle<br />

sınırlıdır<br />

Kullanıcı Deneyimi<br />

Tasarımı (UX)<br />

• Her eğitimin sonunda <strong>MediaCat</strong> ve<br />

eğitmenin onayladığı katılım belgesi verilir.<br />

• Eğitim süreleri değişiklik göstermektedir.<br />

• Dersler Zoom üzerinden online yapılır.<br />

AYRINTILI BİLGİ İÇİN: markaokulu.ist - markaokulu@kapital.com.tr<br />

Prof. Dr. Kerem<br />

Rızvanoğlu<br />

Akademisyen<br />

Kayıt ücretini<br />

taksitle<br />

ödeme<br />

imkanı

TASARIM<br />

2021’in logoları<br />

ve <strong>2022</strong>...<br />

OZAN KARAKOÇ<br />

Marka Tasarımcısı<br />

2<br />

021’de hepimizin hayatında<br />

olduğu gibi markaların hayatında<br />

da ciddi değişiklikler<br />

oldu.<br />

Yeni yılın henüz ilk günlerinde,<br />

dünyaca ünlü birçok marka, logo tasarımını<br />

yenilediğini duyurdu.<br />

Hızlı yemek zinciri Burger King,<br />

1969’da kullanmaya başladığı eski logosuna<br />

ufak tefek dokunuşlarla geri<br />

dönüş yaptı. 1999’da üretilen “güncellenmiş”<br />

logo, geri kalan 22 yıla<br />

rağmen tüketicinin aklına tam olarak<br />

kazınamamıştı. O dönemin “trendlerini”<br />

takip ederek üretilen logo, moda<br />

değişince geçerliliğini kaybetti. İmdada,<br />

zamansız bir iş olan eski logo<br />

yetişti.<br />

Bir başka logo değişimi, yılın popüler<br />

markalarından Pfizer’da yaşandı.<br />

Etkin Covid aşısıyla bir buçuk sene<br />

içinde milyarlarca insanın damarlarında<br />

dolaşmaya başlayan marka, bir Türk<br />

tasarımcı olan Sabri Akın’ın çalışmasıyla<br />

görsel kimliğini yeniledi.<br />

Ardından sahneye otomobil markaları<br />

çıktı. General Motors’dan<br />

Renault’ya, Peugeot’dan KIA’ya,<br />

BMW’dan Dacia’ya kadar birçok dev<br />

marka, alanları ve büyüklükleri itibarıyla<br />

çok yüksek maliyeti olacak bir<br />

değişim sürecine girdi. General Motors<br />

elektrikli araç dünyasına vurgu<br />

yaptığını iddia ettiği, mavi renk geçişli<br />

ve küçük harfli bir logoyla karşımıza<br />

çıkarken Renault, hem ambleminde<br />

hem de yazıtipinde sadeleşmeye gitti.<br />

Peugeot, Stellantis’in bünyesine<br />

girmesiyle kapsamlı bir değişikliğe ve<br />

1960 tarihli logosunun bir versiyonuyla<br />

“öze dönüşe” imza atarken KIA, iddialı<br />

ancak okunaklılığı tartışma yaratan<br />

tipografik bir çözümle karşımıza çıktı.<br />

Dacia teknolojik üstünlüğünü vurgula-<br />

X<br />

Logo değişimi bir<br />

“gereksinimden”<br />

ileri gelir. Ve her<br />

markanın duyduğu<br />

gereksinim<br />

birbirinden<br />

farklıdır. Logo<br />

tasarım trendleri,<br />

işte bu nedenle<br />

uzun ömürlü ya da<br />

belirleyici olamaz.<br />

yan ilginç bir yazıtipine geçiş yaparken<br />

BMW ise sadeliği yansıtan tasarımıyla<br />

gündem oldu.<br />

TARTIŞMA YARATAN KARARLAR<br />

İngilizlerin köklü futbol kulübü<br />

Norwich City bir hayli eskimiş amblemini,<br />

ruhunu bozmadan, ustaca bir biçimde<br />

yenilemeyi başarırken, İtalyan<br />

devi Inter Milan’ın yaptığı değişiklik<br />

taraftar kitlelerini birbirine düşürdü.<br />

Facebook’un Meta’ya geçişi, Meta<br />

ambleminin iki farklı kuruluşun logosuna<br />

fazla benzediği gerekçesiyle tartışmaları<br />

beraberinde getirdi.<br />

Araştırma şirketi Nielsen ile haber<br />

yayıncısı Newsy, kısa aralıklarla yeniledikleri<br />

logolarında, “N” harfini birbirine<br />

çok benzer bir biçimde kullanarak<br />

şaşkınlık yarattılar.<br />

Ünlü kahve üreticisi Groundwork,<br />

amatör logo tasarımından nihayet<br />

uzaklaşarak özgün ve cesur bir kimliğe<br />

kavuştu. Groundwork’ün ambalaj tasarımcıları<br />

uzunca bir süredir keyifli işler<br />

ortaya koyuyor, ancak logonun zayıflığı<br />

yapılan işin kalitesini büyük ölçüde<br />

gölgede bırakıyordu.<br />

Yazılım şirketi Clubhouse, aynı<br />

isimli sesli iletişim platformunun tüm<br />

dünyada büyük ün kazanması nedeniyle<br />

hem adını hem de logosunu değiştirmek<br />

zorunda kaldığını duyurdu<br />

ve Shortcut adıyla hizmet vermeye<br />

başladı.<br />

Google Fiber, marka mimarisinde<br />

yapılan değişikliğin gereği olarak yeni<br />

bir ambleme sahip oldu.<br />

Sağ görüşlü kişilerin ve ABD’deki<br />

Trump destekçilerinin sosyal medya<br />

ağı olan Parler, dönemin şartlarına<br />

uygun olarak, daha çok ses getirmek<br />

amacıyla apar topar yeni logosunun<br />

lansmanını yaptı.<br />

Hugo Boss harf aralıklarını küçülttü,<br />

Xiaomi büyüttü ve ambleminin<br />

köşelerini yuvarlattı. Aston Martin<br />

Formula One Team, okunaklılık problemi<br />

yaşamış olacak ki, yazısını kalınlaştırdı.<br />

DEĞİŞİMLERİN ORTAK NOKTASI<br />

Peki bütün bu logo değişimlerinin ortak<br />

bir özelliği var mı? Yok! Biri sadeleşirken<br />

öbürü karmaşıklaşmış, biri<br />

ismini bile değiştirirken öbürü sadece<br />

yazısını kalınlaştırmış. Çünkü logo değişimi<br />

bir “gereksinimden” ileri gelir.<br />

Ve her markanın duyduğu gereksinim<br />

birbirinden farklıdır. Logo tasarım<br />

trendleri, işte bu nedenle uzun ömürlü<br />

ya da belirleyici olamaz.<br />

“<strong>2022</strong>’de logo tasarım trendleri ne<br />

olacak?” diye düşünüyorsanız, yanlış<br />

soruyu soruyor olabilirsiniz.<br />

Yeni yılınız kutlu olsun! ■<br />

72 <strong>MediaCat</strong>

YARATICILIK<br />

Popüler kültürün<br />

parçası olabilmek<br />

BEDİZ EKER<br />

VMLY&R New York<br />

Kuzey Amerika Bölgesinden<br />

Sorumlu Grup Strateji Direktörü<br />

021’in son düzlüğünde yılın<br />

pazarlama olaylarından<br />

2<br />

birine daha şahit olduk. Sex<br />

and the City dizisinin 2021<br />

versiyonu And Just Like That içindeki<br />

Peloton ürün yerleştirmesi ve sonrasındaki<br />

“kriz” yönetimi sektörde hararetli<br />

tartışmalara yol açtı. [SPOILER<br />

ALERT!!] Dizideki Mr. Big karakterinin<br />

rol icabı Peloton bisikletiyle egzersiz<br />

yaptıktan sonra kalp krizi geçirip ölmesi<br />

ve sonrasında Peloton’un 48 saat<br />

içinde bu karakteri kullandığı bir reklam<br />

filmiyle bu duruma cevap vermesi<br />

büyük bir kesim tarafından başarılı<br />

bir kriz yönetimi olarak görüldü. Peloton’un<br />

senaryoda nasıl yer alacağından<br />

haberdar olup olmadığı veya reklam<br />

filminin 48 saat içerisinde üretilip üretilmediği<br />

halen tartışılıyor.<br />

Durumun danışıklı dövüş mü yoksa<br />

Peloton’un başarılı kriz yönetimi mi<br />

olduğu tartışıladursun, markanın popüler<br />

kültürün göbeğine kendisini konumlandırma<br />

başarısı su götürmez bir<br />

gerçek. Chris Noth (Mr. Big) hakkında<br />

çıkan taciz suçlamaları yüzünden Peloton’un<br />

reklam filmini durdurmak<br />

zorunda kalması bu başarıya gölge düşürse<br />

de bu, farklı bir yazının konusu.<br />

Son günlerde gittikçe daha fazla<br />

marka popüler kültürün bir parçası<br />

olmak (Cultural Relevance) için çabaladığından,<br />

Peloton vakası özellikle<br />

dikkatleri üzerine çekti. Tüketiciler televizyon<br />

karşısından çok sosyal mecralarda<br />

vakit geçirmeye devam ettikleri<br />

sürece bu gibi aktivasyonlar daha çok<br />

karşımıza çıkacak.<br />

DİLLERE PELESENK<br />

OLMANIN ÖTESİ<br />

Eskiden akşam 9’da tüm ulusal kanalların<br />

reklam kuşaklarını aynı anda ka-<br />

HEDEF KİTLENİN DERTLERİNİ<br />

DERT EDİNMEK<br />

Peloton vakasını sadece Sex and the<br />

City’deki senaryo entegrasyonu üzerinden<br />

okursak bazı önemli dersleri<br />

kaçırabiliriz. Zira markanın hisse senetlerindeki<br />

düşüş sadece Mr. Big rol<br />

icabı öldü diye değil elbette. Geçtiğimiz<br />

yıl içerisinde Peloton bisikletleri yüzünden<br />

Amerika’da altı yaşında bir çocuk<br />

hayatını kaybetti ve 72 yaralanma<br />

vakası gündeme geldi. Marka binlerce<br />

bisikletini geri çağırmak durumunda<br />

kaldı ve şirketin yöneticileri bu adımı<br />

daha önce atmamakla hata yaptıklarını<br />

kabul ettiler. Şirketin hisse senedinin<br />

değeri bir yıl içerisinde 162 dolardan 42<br />

dolara düştü.<br />

Böyle bir kayıp tek bir kıvrak reklamcı<br />

zekâsı örneğiyle telafi edilen<br />

Son günlerde<br />

gittikçe daha fazla<br />

marka popüler<br />

kültürün bir<br />

parçası olmak için<br />

çabaladığından,<br />

Peloton vakası<br />

özellikle dikkatleri<br />

üzerine çekti.<br />

Tüketiciler<br />

televizyon<br />

karşısından çok<br />

sosyal mecralarda<br />

vakit geçirmeye<br />

devam ettikleri<br />

sürece bu gibi<br />

aktivasyonlar daha<br />

çok karşımıza<br />

çıkacak.<br />

patıp reklam filminizi herkese zorla izlettirebilirdiniz.<br />

Sonra da herkes ertesi<br />

gün sizin markanızı ve reklam filminizi<br />

konuşurdu. Şimdi akşam 9’da kim Tik-<br />

Tok’tan kafasını kaldırıp televizyon<br />

izliyor ve bunların kaçı Netflix kaçı<br />

ulusal bir kanal izliyor şaibeli. Mecra<br />

tüketimi bu kadar dallanıp budaklanınca<br />

da markaların iletişimlerine yön<br />

verenlerin tüm derdi herkesi konuşturacak<br />

bir aktivasyon hayata geçirmek<br />

oluyor. Öyle bir fikir bulalım ki herkes<br />

bizi konuşsun, haberlere çıkalım ve<br />

sosyal mecralarda bolca paylaşılalım.<br />

Ancak bunun için eski formüller de<br />

artık yetersiz kalıyor. Reklam filminde<br />

yapılan bir şakanın veya aklınızdan çıkaramayacağınız<br />

bir reklam müziğinin<br />

dillere pelesenk olmasının ötesine geçmek<br />

gerekiyor. Zira derdimiz sadece<br />

tüketicilerin zihninde yer edinmenin<br />

ötesine geçip onlar için anlamlı faydaları<br />

ve/veya değerleri sahiplenmek.<br />

meyecek elbette. Marka ancak ürün<br />

deneyimiyle ilgili sorumluluğu üstlenip,<br />

ürettiği çözümleri inandırıcı ve<br />

istikrarlı bir şekilde hedef kitleleriyle<br />

paylaşarak bu zorlu dönemin üstesinden<br />

gelebilir. Hedef kitlesi ister kâr peşindeki<br />

Wall Street ister sağlıklı yaşam<br />

için kondisyon bisikleti bakanlar olsun,<br />

ortak dertleri Peloton’un sağlıklı ve güvenli<br />

bir ürün deneyimi sunabilmesi.<br />

Sex and the City vakasındaki kriz yönetimi<br />

de bu yönde bir mesajı etkili bir<br />

şekilde verebildiği için başarılı. Üstelik<br />

bunu sadece aynı karakteri kullandığı<br />

şakalı reklam filmiyle yapmadı. Aynı<br />

zamanda şirketin Sağlık ve Sağlıklı<br />

Yaşam Danışma Kurulu üyesi ünlü<br />

kardiyolog Suzanne Steinbaum’un ses<br />

getiren bilimsel açıklamasıyla da destekledi.<br />

Pazarladığınız ürün veya hizmet<br />

Peloton gibi sorunlu olmadığında işiniz<br />

biraz daha kolay. Zira tüketicilerinizin<br />

kategoriniz dışındaki dertlerini de dert<br />

edindiğinizde “Sen önce bana doğru<br />

düzgün bir ürün/hizmet sun” tepkisini<br />

almamak önemli bir başlangıç. Ancak<br />

bu noktada da markanızın varoluş<br />

amacı ve değerleri doğrultusundaki<br />

duruşuyla ilgili temellerinizin sağlam<br />

olması gerekiyor. Buralarda gocunacak<br />

bir yaranız yoksa hedef kitlenizin de<br />

dert ettiği, toplumun kanayan yaralarına<br />

derman olma çabanız ve/veya bu<br />

konularda bir duruş sergilemeniz de<br />

markanızı popüler kültürün bir parçası<br />

yapabilir. ■<br />

74 <strong>MediaCat</strong>

Dünyanın buzdolabı ile<br />

çekilen ilk filmi:<br />

Piknik<br />

BSH Grubu Siemens AG’nin Ticari Marka Lisansı sahiplerindendir.<br />

Kristal Elma<br />

Online Film<br />

Gümüş Elma<br />

Dijital,<br />

SM &<br />

Aktivasyon<br />

Gelecek evinizde.<br />

Sizin buzdolabınız film çekebiliyor mu?<br />

Siemens XXL CIF buzdolabının iki dahili<br />

kamerası ve Home Connect uygulaması<br />

aracılığıyla çekilen fotoğrafların, stop-motion<br />

tekniğiyle bir araya getirildiği filmimizi<br />

izlemek için kodu okutun.<br />

www.siemens-home.bsh-group.com/tr<br />

Siemens Ev Aletleri

YARATICILIK<br />

Yılın Kampanyaları<br />

2021’e damga<br />

vuranlar<br />

2021 pek çoklarımızın hatıralarında hastalık, afet<br />

ve ekonomik buhranlarla yer etse de sektörün zor<br />

zamanlarda güzel işlere imza atma azminin ortaya<br />

çıkmasına kıymetli bir vesile oldu. 16. Felis Ödülleri’nden<br />

referansla, geçtiğimiz yılın ses getiren işleri arasından<br />

hazırladığımız özel bir seçki karşınızda.<br />

u ARZU NİLAY KOCASU<br />

BEŞIKTAŞ’TA KADININ ADI VAR<br />

Reklamveren: T.C. Beşiktaş Belediyesi<br />

Ajans: Renee<br />

Başkalarının hayatları hakkında hükümde bulunmak, “elalem ne der”ci zihniyetin<br />

en büyük karakteristiklerinden biri. Bu röntgenci evrendeki eril gözlerin radarına<br />

en çok takılanlar ise kadınlar ve onların ne giydikleri, nasıl konuştukları, nasıl<br />

güldükleri... 8 Mart Dünya Kadınlar Günü vesilesiyle sokakların sesi olan Beşiktaş<br />

Belediyesi ve Renee, Beşiktaş’taki kadın ismi taşıyan sokaklara ekledikleri tabelalarla<br />

“sokaktaki adamın” kadınlar hakkındaki haddini aşan hükümlerine güçlü<br />

bir cevap verdi. Ses getiren kampanya “sokaktaki adam”ı bir anlığına afallatsa bile<br />

yeter.<br />

BÖYLE BÖYLE ZENGIN OLUYORLAR<br />

Reklamveren: A101<br />

Ajans: Concept<br />

Ortak Ajans: Merve Mataracı Photography<br />

İnsan nasıl zengin olur? Şans ve yeteneğin zenginlikteki rolü muhakkak… Peki<br />

ya tasarruf? Cimrilik demeyelim, fiyat – performans hesaplamasında ustalık diyelim.<br />

Örneğin şu yukarıdaki hanım, evet o, kadife elbiseli, müstehzi bir gülüşle<br />

poz veren… Bunca inci tek bir gerdanda nasıl buluşmuş olabilir? A101’in bu soruya<br />

verecek bir cevabı var. Marka ve ajansının mazhar oldukları övgüler ise cevabın<br />

doğruluğunun ispatı. A101’in muadillerine ekonomik birer alternatif teşkil eden<br />

markaları her eve giriyor ve hedef kitlesi, işte böyle böyle zengin oluyor.<br />

76 <strong>MediaCat</strong><br />

BURASI İSTANBUL<br />

Reklamveren: Yeni Rakı Global<br />

Ajans: BLAB<br />

Efkârlısınız, canınız sıkkın. Daha iyi<br />

bir gelecek uğruna, hayallerinizin ardı<br />

sıra yuvadan göçmüşsünüz. Koşullar<br />

iyileşti belki ama “öteki” olduğunuz<br />

şehrin dar bir sokağının ıslak kaldırımlarını<br />

arşınlarken sırtınızdan yiyorsunuz<br />

yalnızlığın kasvetli rüzgârını.<br />

2019’da İstanbul’dan yurtdışına göçen<br />

25-35 yaş arası iyi eğitimli insan sayısı<br />

330 bini aşıyor. Gözden uzakta olan<br />

gönülden uzak olur diyenin vazgeçişine<br />

inat, İstanbul’u ardında bırakamayanlar<br />

için şehri tek ile duble arasına sığdıran<br />

Yeni Rakı ve BLAB şerefine kalksın<br />

bu kadeh.<br />

ÇARE BIZIZ<br />

Reklamveren: Reckitt / Finish<br />

Ajans: Havas Turkey<br />

Birleşmiş Milletler, Türkiye’nin<br />

2030’da su fakiri olma riskiyle karşı<br />

karşıya olduğunu söylüyor. Oysa çoğumuz<br />

israfa devam etmekle kalmayıp<br />

soruna mucizevi bir müdahale bekliyoruz.<br />

Türkiye’nin Suyu hareketinin dördüncü<br />

yılında Finish’in konuyla ilgili<br />

mesajıysa net: Çare Biziz. İzleyicisini<br />

Kıvanç Tatlıtuğ ile nostaljik bir yolculuğa<br />

çıkardıktan sonra ünlü simaları<br />

farklı mecralardan hareketin parçası<br />

hâline getiren marka, bu kıymetli çabasıyla<br />

2021’de adından hayli söz ettirmeyi<br />

başardı. Çabaya tanıklık edenler<br />

için ise geriye kalan tek bir şey var: Ona<br />

ortak olmak.

#DEDIMOLABILIR<br />

Reklamveren: Unilever / Elidor<br />

Ajans: Medina Turgul DDB<br />

Ortak Ajans: Yapar Creative<br />

Production, Sobraz İletişim,<br />

Mindshare, Boomads, FFW Creative<br />

Audio<br />

“Şampuan reklamında kısa saçlı kız mı<br />

olur?” dediler. Elidor dedi “Olabilir”.<br />

Üstelik marka, bu kararıyla, yılın en konuşulan<br />

işlerinden birine imza atmayı<br />

başarabilir. Toplumsal cinsiyet eşitliği<br />

konusunda farkındalık yaratmak amacıyla<br />

hayat bulan #DedimOlabilir için<br />

Olimpiyatlar ve CEV'deki başarılarıyla<br />

parlayan voleybolcu Ebrar Karakurt<br />

ile işbirliği yapan marka, bu hamlesiyle<br />

yalnızca sosyal medyada gündeme<br />

oturmakla kalmadı, Karakurt’un mesajını<br />

ülkenin birçok şehrine taşıyarak<br />

genç kadınlara ilham oldu.<br />

EŞIT MASALLAR<br />

Reklamveren: Odeabank<br />

Ajans: Punch BBDO<br />

Ortak Ajans: Can Yayınları<br />

Aile ziyaretinde kurda yem olan saf<br />

bir kız, kötü kalpli üvey annesinden<br />

kaçarken yedi küçük adama sığınan<br />

iyi yürekli bir prenses, evdeki kötü kadınların<br />

şerrinden prensinin lütfuyla<br />

kurtulan bir başka prenses… Grimm<br />

Kardeşler lütfen durur musunuz? Bay<br />

Charles, siz de o kalemi bırakın artık.<br />

BM Kadının Güçlenmesi Prensipleri’ni<br />

imzalayan Odeabank’ın Can Yayınları,<br />

Punch BBDO ve Prof. Dr. Ayşe<br />

Bilge Selçuk işbirliğinde meşhur masalların<br />

toplumsal cinsiyet stereotiplerinden<br />

arındırılmış versiyonlarını<br />

hazırladıkları Eşit Masallar projesinden<br />

feyz almanın zamanı geldi beyler.<br />

GÖRÜNMEZ DILEKÇELER<br />

Reklamveren: Kadın Cinayetlerini<br />

Durduracağız Platformu<br />

Ajans: TBWA\Istanbul<br />

İstanbul Sözleşmesi’nden çekilen ülkemizde<br />

2020 yılında 409 kadın öldürüldü.<br />

Hayatta kalabilmek için defalarca<br />

şikâyet dilekçesi verdikleri halde seslerini<br />

duyurmayı başaramayan kadınların<br />

“görünmez dilekçelerini” akıllara<br />

kazımak ve sorunu yok sayan siyasi<br />

karara karşı durmak isteyen Kadın Ci-<br />

TARIHÎ SATIŞLAR<br />

Reklamveren: Sahibinden.com<br />

Ajans: Rafineri<br />

Dünya tarihi tatsız tersköşelerle, hayrete<br />

düşüren satışlarla bezeli. Antik<br />

Yunan’da Helen’in Kral Menelaus’u<br />

satışı, 13’üncü yüzyıl İskoçya’sında Robert<br />

de Bruce’un William Wallace’ı satışı,<br />

1. Dünya Savaşı sırasında İtalya’nın<br />

İttifak Devletleri’ni satışı bunlardan<br />

bazıları. Konuya biraz farklı bir perspektiften<br />

bakarak verilebilecek güncel<br />

bir örnekse Sahibinden’deki ikinci el<br />

satışları. Bu kez satışlar neyse ki tatsız<br />

değil. Satışları tanıtan radyo spotlarıysa,<br />

markaya ve ajansına getirdiği başarıya<br />

bakılacak olursa, kesinlikle tarihî.<br />

nayetlerini Durduracağız Platformu,<br />

TBWA\Istanbul işbirliğinde, koruma<br />

talebinde bulunan bir kadının dilekçesini<br />

Zincirlikuyu’da bir binaya astı.<br />

“Ölmek istemiyorum” diyen bir kadının<br />

sesi sadece Zincirlikuyu’da değil,<br />

Cannes’da da yankılandı. Acı mesajın<br />

gereken mercilere ulaşması dileğiyle…<br />

YUMOŞ BINA<br />

Reklamveren: Unilever / Yumoş<br />

Ajans: Wunderman Thompson<br />

Turkey<br />

Ortak Ajans: Mindshare<br />

YARININ SUYUNU KURTARMAK<br />

– GLOBAL<br />

Reklamveren: Reckitt / Finish<br />

Ajans: Havas Turkey<br />

Ortak Ajans: Depo Film,<br />

Shortcut, 3K1A MUSIC,<br />

Contentine, Circus, Punch BBDO,<br />

Cora Communications, Brandit<br />

Finish’in, uzun süredir devam eden<br />

farkındalık odaklı iletişim stratejisiyle,<br />

bugün su tasarrufu denildiğinde<br />

akla gelen ilk gelen marka<br />

olduğunu söylemek yanlış olmaz.<br />

Markanın yarının suyunu koruma<br />

hedefiyle 2019’da Türkiye’de başlayan<br />

hareketinin 14 ülkeye Türkiye’deki<br />

kampanya fikri, sloganı ve<br />

reklam filmiyle yayılmayı başarması<br />

da bu varsayımın gerçekliğinin ispatlarından.<br />

Farklı coğrafyaların kendine<br />

özgü projelerle zenginleştirdikleri<br />

hareket kapsamında ilk olarak Türkiye’de<br />

paketlere eklenen damla, şimdi<br />

dünya paketlerinde tasarruf mesajı<br />

veriyor.<br />

Pandemiyle yaşanan zorunlu kapanma<br />

bitmiş, yeniden güneşle buluşan<br />

insanlıkta buruk bir neşe… Evlerden<br />

çıktık çıkmasına fakat moraller hâlâ<br />

bozuk. Derken o da ne? Şu işte, şu binanın<br />

etrafındaki… Bir kuş mu? Bir<br />

uçak? Hayır… Bir ayı. Ama herhangi<br />

bir ayı değil, Yumoş ayısı. Yeni deterjanının<br />

duyurusunu Nişantaşı’ndaki<br />

bir binaya yerleştirdiği ikonik ayılarıyla<br />

yapan Yumoş’un ses getiren<br />

projesi, çalınan ayılar için çıkılan<br />

“Kayıp aranıyor” ilanları ve dizi entegrasyonuyla<br />

oyun alanını genişleterek<br />

2021’in en iyilerine adını yazdırmayı<br />

başardı.<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 77

ADVERTORIAL<br />

Odeabank’tan<br />

eşit masallar<br />

eşit yarınlar<br />

Odeabank, Eşit Masallar projesiyle<br />

toplumsal cinsiyet eşitliğinde büyük<br />

bir adım attı. Toplum için görünenden<br />

fazlası olduğunu kanıtladı.<br />

021 yılı Odeabank için çok<br />

2<br />

önemli bir yıldı. Sadece bir<br />

banka değil toplumun bir<br />

parçası olduğunu, toplumsal<br />

eşitlik ve iyilik için de çalışan bir<br />

şirket olduğunu kanıtlayan çalışmalara<br />

imza attı. Bunların en başındaysa,<br />

cinsiyet eşitsizliklerini ortadan kaldırmak<br />

ve çocuklara daha eşit bir gelecek<br />

sunmak için başlattıkları Eşit Masallar<br />

projesi geliyor.<br />

Eşit Masallar, ağaç yaşken eğilir atasözünü<br />

kendine ilke olarak benimsiyor<br />

ve daha bilinçli yetişkinler olmaları<br />

için çocuklara sesleniyor. Birlikte büyüdüğümüz<br />

o masalların daha eşitlikçi,<br />

kalıp-yargılardan ve olumsuz fikirlerden<br />

arındırılmış bir versiyonuyla<br />

büyütüyor çocukları.<br />

KATKIDA BULUNANLAR<br />

Can Yayınları işbirliğiyle ve Psikolog<br />

Prof. Dr. Ayşe Bilge Selçuk’un içerik<br />

danışmanlığında yürütülen proje kapsamında;<br />

Sindirella, Kurbağa Prens,<br />

Rapunzel ve Kırmızı Başlıklı Kız masalları<br />

eşitlikçi bakış açısıyla yeniden<br />

kaleme alındı. Pamuk Prenses yerine<br />

ise Pamuk Kalpli Prens’in maceraları<br />

anlatıldı. Bu yeni ve “Eşit Masallar”,<br />

Çağdaş Türk Edebiyatı yazarları Gamze<br />

Arslan, Mevsim Yenice, Murat Gülsoy,<br />

Fadime Uslu ve Hikmet Hükmenoğlu<br />

tarafından yazıldı.<br />

Kitapların illüstrasyonları ise Sibel<br />

Açıkalın, Mert Tugen, Sena Karakaş,<br />

Göktuğ Karahan ve Cemre Arslan tarafından<br />

yapıldı. Ortaya hem rengârenk<br />

ve eğlenceli hem de öğretici beş kitaplık<br />

bir seri çıktı.<br />

EŞİT MASALLAR SAHNEDE<br />

İlk günden beri çokça rağbet gören Eşit<br />

Masallar, 25. İKSV İstanbul Tiyatro<br />

Festivali kapsamında bir tiyatro eserine<br />

dönüştü. Eşit Masallar’ın tiyatro<br />

oyunu Müge Mor tarafından yazıldı ve<br />

Deniz Yeşil Mavi tarafından yönetildi.<br />

Beş masal kitabının bir araya getirilmesiyle<br />

yepyeni bir metin ve yepyeni<br />

bir deneyime dönüşen Eşit Masallar<br />

oyunu, İstanbul Tiyatro Festivali’nde<br />

ve sonrasında da çeşitli sahnelerde binlerce<br />

çocuğa ulaştı.<br />

Eşit Masallar,<br />

ağaç yaşken<br />

eğilir atasözünü<br />

kendine ilke<br />

olarak benimsiyor<br />

ve daha bilinçli<br />

yetişkinler olmaları<br />

için çocuklara<br />

sesleniyor.<br />

HER ÇOCUĞA ULAŞMA MİSYONU<br />

Odeabank, her çocuk Eşit Masallar’la<br />

büyüyebilsin diye çalışıyor ve bunun<br />

için pek çok işbirliğine imza atıyor.<br />

Bunların en önemlilerinden biri de<br />

“Erişilebilir Her Şey” ile yürüttüğü<br />

çalışma. Bu çalışma neticesinde Eşit<br />

Masallar görme ve işitme farklılığı olan<br />

çocuklarla engellere takılmadan buluşuyor.<br />

Sesli betimleme özelliğiyle görme<br />

farklılığı olan çocuklar masallardaki<br />

görsel öğeleri, karakter ve mekânları<br />

daha iyi algılıyor. Alt yazıya eklenen<br />

işaret dili tercümesi ise duyma farklılığı<br />

olan çocuklar ile masallar arasında<br />

bir köprü oluyor. Eşit Masallar’ın hayran<br />

kitlesi de gittikçe büyüyor.<br />

NASIL ALABİLİRİZ?<br />

Kitaplar, tüm Odeabank şubelerinden<br />

ücretsiz olarak alınabiliyor, kitapların<br />

dijital versiyonlarına ise Odeabank internet<br />

sitesinden ve kurumsal YouTube<br />

hesabından ulaşılabiliyor. Odeabank<br />

ayrıca, çeşitli okul ve kurumlardan talepler<br />

geldikçe hediye kitap gönderimi<br />

yapıyor.<br />

Bugüne kadar masalları binlerce çocukla<br />

buluşturan Odeabank, her geçen<br />

gün daha çok çocuğa ulaşarak onlar için<br />

eşit bir gelecek yaratmak adına çalışmalarına<br />

devam ediyor. ■<br />

78 <strong>MediaCat</strong>

MEDIACAT VE INSTAGRAM'DAN YENİ<br />

MEDYANIN YENİ NESİL ÖDÜLLERİ<br />

17. DÖNEMİN ŞAMPİYONU OLMAK İÇİN...<br />

Instagram'da reklam şeklinde yayınlanmış işlerinizle<br />

Feed & Stories Video Reklamları, İnteraktif Reklam Formatları<br />

ve yeni eklenen Markalı İçerik & Reels Reklamları'ndan<br />

oluşan üç kategoride başvurabilirsiniz.<br />

Adayların, strateji, yaratıcılık, mecraya uygunluk ve<br />

sonuç kriterleri üzerinden değerlendirildiği<br />

InstaChamp hakkında detaylı bilgi ve başvuru için;<br />

instachamp.mediacat.com<br />

adresini ziyaret edebilirsiniz.<br />

SON GÜN 20 OCAK <strong>2022</strong>

YARATICILIK<br />

2021 bir<br />

slogan<br />

olsaydı…<br />

İnsani değerlerin, sevginin, saygının, birlikteliğin<br />

her şeyden çok öne çıktığı bir yıl oldu 2021. Tüm<br />

dünyanın gündeminde pek çok olumsuzluk varken<br />

bizim coğrafyamız her zaman olduğu gibi çok daha<br />

fazlasıyla mücadele etmek zorunda kaldı belki de.<br />

Ama şimdi yepyeni bir yıl, kucak dolusu güzellikleriyle<br />

kapımızda. Yeni bir yıla yeni umutlarla merhaba derken<br />

sektörün yaratıcı zihinlerinden, 2021’i tek bir cümleyle<br />

anlatmalarını istedik: “2021 bir slogan olsaydı ne olurdu?”<br />

Özer Sata<br />

Circus, Kurucu Ortak<br />

Bugün de ölmedim anne<br />

Ertuğ Tuğalan<br />

Medina Turgul DDB<br />

Yönetici Kreatif Direktör<br />

“Dedim olabilir”<br />

Alemşah<br />

Öztürk<br />

AKQA Group, CEO<br />

WAGMI<br />

(We are Gonna<br />

Make It)<br />

Güldeniz Şeşen<br />

Tribal Worldwide Istanbul<br />

Kreatif Direktör<br />

Önümüzdeki yıllara<br />

bakalım<br />

80 <strong>MediaCat</strong>

Pemra Ataç<br />

Açıktan<br />

Rabarba, Ajans Ortağı &<br />

Yönetici Kreatif Direktör<br />

“Unutulmaz, unutulmaz;<br />

Yaşadığımız unutulmaz.<br />

Bize olanlar, yaşananlar<br />

Nasıl olur unutulur...”<br />

Esra Ayas Özalp<br />

BÜRO, Kreatif Direktör<br />

Sev. Kendini, hayatını,<br />

yaşamayı, insanları,<br />

hayvanları, dünyanı sev.<br />

Özer Özbey<br />

Öykü Dialogue International<br />

Kreatif Direktör<br />

Sonun başlangıcı…<br />

Arda Erdik<br />

Tribal Worldwide Istanbul<br />

Ajans Başkanı & Yönetici<br />

Yaratıcı Yönetmen<br />

Ev, bizim işimiz<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 81

YARATICILIK<br />

Curious Felis<br />

Sorgulamaya<br />

cesaret edenler<br />

Strateji disiplininin önemini vurgulamak,<br />

yaratıcı stratejileri ve stratejistleri<br />

ödüllendirmek amacıyla bu yıl ilki düzenlenen<br />

Curious Felis; merak edenleri, sorgulayanları<br />

ve yeni köprüler inşa etmekten korkmadan<br />

elini taşın altına koyanları öne çıkarıyor.<br />

Sorgulamaktan, çetrefilli sorulara cesur<br />

yanıtlar aramaktan korkmayanlar bu masada.<br />

ARÇELİK KURUDU UMUDU<br />

Reklamveren: Arçelik<br />

Ajans: BLAB<br />

Kurutma makinesinin bir ihtiyaç değil, lüks olarak görülmesinden<br />

yola çıkarak penetrasyonu artırmayı hedefleyen Arçelik, AirTouch<br />

kurutma makinesinin hassas kurutmayla eşyaların ömrünü uzattığını<br />

ve ürünün bir ihtiyaç olduğunu tüketicilerine göstermek için Duru’yu<br />

ve onun oyuncak tavşanıyla olan ilişkisini ele aldı. 139 milyon gösterim<br />

alan reklam filminin hatırlanması yüzde 17’yi aştı. Böylece hem Arçelik<br />

hem BLAB çıkış amaçlarına ulaşmış, ürünün hafızalardaki yerini<br />

artırmış ve algısını güçlendirmiş; üstelik Curios Felis’in İçgörü ile<br />

Heyecanlandıranlar kategorisinden de ödülle evlerine dönmüş oldular.<br />

YARININ SUYUNU KURTARMAK<br />

Reklamveren: Reckitt – Finish<br />

Ajans: Havas Turkey<br />

Bulaşıkların sudan geçirilmeden<br />

makineye konulmasını teşvik ederek<br />

hane başına yıllık 57 litre su tasarrufu<br />

sağlayan Yarının Suyunu Kurtarmak<br />

projesiyle Finish, 2021’de sektör<br />

yarışmalarında en çok ödül kazanan<br />

markalardan biri oldu. 2021’de<br />

ayrıca Türkiye’nin 32 şehrindeki<br />

300 suskun hayratı dile getiren<br />

marka, 233 çeşit kuş türünün yaşam<br />

alanı olan ve kuruyan Kuyucuk<br />

Gölü’nü can suyuna kavuşturarak<br />

kuşların göldeki 24 saatlik seslerini<br />

kaydederek yayınladı. Ayrıca Bir Su<br />

Hikâyesi belgeseliyle ekranlarda<br />

toplumu bilinçlendirmeyi amaçladı<br />

ve Kıvanç Tatlıtuğ’u su elçisi olarak<br />

konumlandırarak daha güçlü bir<br />

tonda topluma seslenmeyi hedefledi.<br />

Tüm bunlar, markaya ve işte emeği<br />

geçenlere Curious Felis Büyük Ödülü<br />

ile 2 Altın ve 1 Bronz ödül getirdi.<br />

82 <strong>MediaCat</strong><br />

ÇAĞLAR ÇORUMLU ASPEROX SARI GÜÇ’E KARŞI!<br />

Reklamveren: Beyaz Kağıt<br />

Ajans: VMLY&R İstanbul<br />

Sektöre Nisan 2020’de giriş yapan Asperox, farklı<br />

yüzeylerde farklı ürünler kullanmaya alışkın<br />

tüketicinin karşısına tüm sorunlara çözüm sunan tek<br />

bir ürünle çıktı. İnsanların temizliğe daha az vakit<br />

ayırmak istedikleri içgörüsünden yola çıkan marka,<br />

iletişimin merkezine “5 saniye” iddiasını alarak<br />

insanların Sarı Güç dendiğinde akıllarına direkt<br />

olarak beş saniye gelmesini hedefledi. Kampanyanın<br />

ardından cirosunu üçe katlayan ve pazarda yüzey<br />

temizleyiciler kategorisinde yüzde 43,5 oranla pazar<br />

liderliğini yakalayan marka, Sıfırdan Marka Yazanlar<br />

kategorisinde Curious Felis’te Altın’a uzananların<br />

arasında yerini aldı.<br />

MUTLULUĞA DOYMAK İÇİN<br />

Reklamveren: Mutlu Makarna<br />

Ajans: Tribal Worldwide İstanbul<br />

İlk defa iletişim yapacak Mutlu Makarna için, temelini<br />

davranışsal ekonomiden alan beyinde bir kısayol oluşturma<br />

formülü “Fame, Fluency ve Feeling” adımlarını izleyen<br />

Tribal Worldwide İstanbul, Mehmet Şef (Yalçınkaya) ve<br />

kızının yer aldıkları reklam filminde ürünü “usta şefleri<br />

mutlu eden tercih”olarak konumlandırdı. İlk reklam filmiyle<br />

yüzde 70 reklam bilinirliği elde edilirken, kampanya öncesi<br />

yüzde 0,3 olan pazar payı yüzde 8’e yükseldi. Bu da Mutlu<br />

Makarna’nın, henüz ilk iletişimiyle kendi kategorisinde<br />

üçüncü sıraya yükselmesini sağladı. Marka ve ajans Curios<br />

Felis’te başarı elde ederek stratejisiyle öne çıkanlar listesine<br />

de adını yazdırdı.

TAKLİDİNİ DEĞİL, GERÇEĞİNİ YAŞA<br />

Reklamveren: OKEY Nirvana<br />

Ajans: VMLY&R İstanbul<br />

Prezervatif kategorisinde yıllarca erkeklerin hazları üzerine iletişim<br />

kurulduğunu ancak kadın hazzının hiç konuşulmadığını vurgulayan OKEY,<br />

kategoriyi büyütecek bir hamle yaparak yıllarca konuşmaktan çekinilen ve<br />

odağa alınmayan kadın orgazmını gündemine aldı. Kadınları ve orgazm taklidi<br />

içgörüsünü iletişimin merkezine konumlandıran marka, “Orgazm taklidi nasıl<br />

yapılır?” sorusunu aratan kadınlar için bir how-to videosu hazırladı. Markanın<br />

bu ezber bozan stratejisiyle prezervatif pazarı yüzde 7 büyürken, orgazm<br />

kategorisi yüzde 38 ile prezervatif pazarının da üzerinde büyüdü. OKEY<br />

Nirvana ise yüzde 82 büyüyerek segmenti büyüten marka oldu.<br />

İSTANBULKART RELANSMANI<br />

Reklamveren: BELBİM A.Ş.<br />

Ajans: Monroe<br />

16 yıldır İstanbul’un resmî ulaşım kartı olan İstanbulkart bir “şehir yaşam kartı”<br />

olarak yeniden konumlandırıldı. Şehir ve insan ilişkisinde birleştirici unsurun<br />

aidiyet hissi olmasından beslenen kampanya, “İstanbul’u seviyor musunuz?”,<br />

“İstanbul’un sizi sevdiğini düşünüyor musunuz?” sorularıyla İstanbullulara<br />

seslendi. İnsanların İstanbul’u sevdiklerine ancak İstanbul’un onları<br />

sevmediğini düşündükleri sonucuna ulaşan BELBİM, mesajını üç kelimede<br />

birleştirdi: İstanbul seni seviyor. Bu kapsamda dört yeni kart tasarımı, bir<br />

lansman filmi, dört ürün filmi, onlarca ikon ve altı özel turist kartı sunan ayrıca<br />

kampanyayla Ekşi Sözlük'te “trend topic” olan markanın çalışmaları yüzde 85<br />

üzeri beğeni topladı ve 30 milyonun üzerinde kişiye ulaştı. İstanbul yeni yaşam<br />

kartını, marka ve ajansı da ödüllerini kucakladı.<br />

BUNU Bİ’ DÜŞÜNÜN<br />

Reklamveren: Royal Canin<br />

Ajans: The Others Brand Experience<br />

Agency<br />

Royal Canin, evcil hayvan<br />

sahiplerinde farkındalık<br />

yaratacak, tüketicilerin hayvanları<br />

sahiplenmeden önce düşünmelerine<br />

yol açacak 5 Temel Özgürlük<br />

Hakkı ve Sorumlu Hayvan Sahipliği<br />

temelinde bir iletişim sahiplendi.<br />

Marka, hayvanların 20 yıl ömürlerinin<br />

olduğunu düşünmeden, masraflarını<br />

bilmeden bir anlık kararla ve zevkle<br />

sahiplenilmesinin önüne geçmek<br />

amacıyla BluTV’de sekiz bölümlük<br />

bir dizi yayınladı. Dizi bir ayda 75<br />

bin kez izlenirken, son bölümde<br />

okunan manifesto 1 milyonu aşkın<br />

izlendi. Yapım IMDB’de 7.2 puana<br />

ulaşırken, 35 milyon erişim elde etti<br />

ve kampanya sonrasındaki dönemde<br />

marka bahsedilmesinde yüzde 32,<br />

pozitif duygu tonunda yüzde 17<br />

oranında artış yaşandı.<br />

KENDİ YOLUMUZDA<br />

Reklamveren:<br />

Unilever / Elidor<br />

Ajans: Medina Turgul<br />

DDB<br />

2018 TÜİK İşgücü<br />

İstatistikleri’ne göre<br />

Türkiye’de 15-24<br />

yaş grubu genç<br />

kızların yüzde 32,3’ü<br />

ne eğitimde ne de<br />

istihdamda yer alıyor.<br />

Bu veriden yola çıkan Elidor, daha çok kadını donanımlı hâle getirecek güçlü<br />

bir platform kurarak kadınların sosyal hayata karışmalarını ivmelendirmeyi<br />

amaçladı. Elidor’un marka elçisi müzisyen Zeynep’i (Bastık), dalga sörfünde<br />

millî sporcumuz Aleyna’yı (Özkan), Gülse Birsel’i ve daha birçok kadını<br />

yanına alan marka, Zeynep Bastık imzalı şarkısını 8 Mart’ta yayınlayarak<br />

#KendiYolumuzda platformunu kurduğunu duyurdu. Sonuç olarak<br />

platformu 302 bin kişi ziyaret etti, 3 milyon kez izlenen eğitim videolarıyla 60<br />

bin genç kadına ulaşıldı.<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 83

ADVERTORIAL<br />

İstanbul<br />

seni seviyor<br />

İstanbulkart’ın<br />

relansman<br />

kampanyası Curious<br />

Felis’ten altını<br />

kucakladı.<br />

Projenin detaylarını<br />

ve markanın<br />

dijitalleşme sürecini<br />

BELBİM AŞ Pazarlama<br />

ve Müşteri Yönetimi<br />

Genel Müdür<br />

Yardımcısı Ceyda<br />

Ünal’dan dinliyoruz.<br />

www.istanbulkart.istanbul<br />

İstanbulkart’ın relansman<br />

kampanyası nasıl hayat buldu;<br />

proje nasıl bir brief ve beklentiden<br />

doğdu?<br />

İstanbulkart olarak tüm İstanbulluların<br />

hayatına bir şekilde dokunarak<br />

hayat buluyoruz. Ulaşım kartı olarak<br />

üstlendiğimiz görevi Şehrin Yaşam<br />

Kartı vizyonuyla destekleyerek İstanbulkart’ı<br />

İstanbul’daki tüm ödemeleri<br />

yapan tek kart konumuna yerleştirdik.<br />

Bu amaçla ulaşım dışı ağımızı güçlendirerek<br />

yaygın bir ödeme ağı kurduk.<br />

İstanbulkart’a daha kolay yükleme yapılabilmesi<br />

için dijital kanallarımızı ve<br />

fiziksel noktalarımızı yaygınlaştırdık.<br />

Ödeme ağımıza katılan perakende noktaların<br />

hepsini aynı zamanda birer kart<br />

dolum noktası haline getirdik.<br />

İstanbulkart’ın sunmaya başladığı<br />

finansal teknoloji hizmetlerini en iyi<br />

şekilde kartların kendisi üzerinden<br />

anlatabiliriz diye düşündük ve İstanbul’un<br />

tüm güzelliğine yakışır bir kart<br />

tasarımı aradık. İstanbullular, İstanbul<br />

gibi mükemmel şehirde yaşamanın<br />

yoğunluğundan, İstanbul tarafından<br />

sevildiklerini unutmuşlardı. Biz bunu<br />

hatırlatma isteğiyle İstanbulkart’ın<br />

marka kimliğini “İstanbul Seni Seviyor”<br />

temasıyla yeniledik. Hemen hemen<br />

tüm İstanbulluların hayatında<br />

olan ödeme kartına kalp ikonu işleyerek<br />

onlara her an sevildiklerini hissettirmek<br />

istedik. İstanbulkartlarımızı<br />

daha renkli, modern ve dinamik bir<br />

hâle getirirken fintech dünyasının tercih<br />

ettiği dikey tasarımı benimsedik.<br />

Yeni bir marka yaratmanın da<br />

ötesinde herkesin hayatında olan bir<br />

markayı dönüştürdük ve çok güzel geridönüşler<br />

aldık. Hayatlarına dokunduğumuz<br />

İstanbullulardan aldığımız<br />

olumlu geridönüşler tüm çalışmalarımızın<br />

karşılığı niteliğindeydi.<br />

CEYDA ÜNAL<br />

BELBİM AŞ Pazarlama ve Müşteri<br />

Yönetimi Genel Müdür Yardımcısı<br />

Kampanya, stratejisiyle Curious<br />

Felis’ten 1 Altın’la döndü.<br />

Hedef kitleden ne gibi geribildirimler<br />

aldınız?<br />

Yeni kimliğimizle beraber İstanbulkart’ın<br />

İstanbul’un çok renkliliğine<br />

ve güzelliğine yakışan bir kart olduğu<br />

yönünde geribildirimler aldık. Kurduğumuz<br />

ödeme ağının ve hizmetlerin<br />

çeşitliliğini kaldırabilen bir marka<br />

kimliğimiz olduğunu çok duyuyoruz.<br />

Artık İstanbul tarafından gerçekten<br />

sevildiğini ileten kullanıcılarımız var.<br />

Bunların hepsi bize yeni bir motivasyon<br />

kaynağı oluyor.<br />

Aynı zamanda yaptığımız çalışmaların<br />

ödüllerle taçlanması da bir marka<br />

olarak bizi çok mutlu ediyor. Bir yıl<br />

içinde 20’ye yakın ödülün sahibi olduk.<br />

İstanbulkart tasarımının yanı<br />

sıra işlevsel anlamda da yenilendi.<br />

Markanın geçirdiği dijitalleşme<br />

süreciyle sunduğu<br />

kolaylıkları nasıl özetlersiniz?<br />

Biz BELBİM AŞ olarak bir finansal<br />

teknoloji şirketiyiz. Dünya trendlerini<br />

takip ederek kendi markamıza nasıl<br />

uyarlayabiliriz diye sürekli düşünüyoruz.<br />

Teknoloji çağındayız ve yalnızca<br />

fiziksel kartlarla hizmet vermek İstanbulkart’ın<br />

yeni vizyonuna pek uymuyor.<br />

Bu sebeple dijitalleşme ve sürdürülebilirlik<br />

ana konularımız oldu.<br />

Yükleme tarafında belli başlı banka ve<br />

finansal kuruluşlarla işbirliği yaparak<br />

İstanbulkart’ın daha fazla dijital kanaldan<br />

beslenmesini sağladık. Kendi<br />

mobil uygulamamızı daha kolay kullanımlı<br />

bir hâle getirdik. Kart saklama<br />

çözümleri ile işbirlikleri yaparak yükleme<br />

deneyimini iyileştirdik.<br />

İstanbulkart Mobil üzerinden ulaşımda<br />

QR kod ile ödeme özelliği geliştirdik ve<br />

bu sayede fiziksel kartı sahip olduğu tüm<br />

haklarıyla dijitale taşıdık. Tüm indirim<br />

haklarını saklı tutarak aktarmaları tamamlayan,<br />

dünyanın ilk örneği olduk.<br />

Teknolojinin getirdiği avantajları<br />

İstanbulkart ile harmanlayarak İstanbulkart<br />

Mobil’i de yeniledik. Yeni tasarımı<br />

marka yenileme dönüşümümüzü<br />

tamamlarken arayüzü ile daha kolay<br />

bir kullanım sağladık. İstanbulkart<br />

Mobil’e özel kampanyalarla da İstanbul<br />

halkına temas etmeye devam ediyoruz.<br />

Biz 2021’i İstanbulkart adına çok<br />

güzel gelişmelerle ve yaptığımız işlerden<br />

çokça memnun olmuş bir şekilde<br />

uğurluyoruz. Yeni yılla birlikte dijital<br />

inovasyonlarımızı daha da hızlandırarak<br />

dünyanın en gelişmiş şehir kartını<br />

İstanbullulara sunma yönünde çok<br />

önemli adımlar atacağımız yeni bir sürecin<br />

içine giriyoruz.■<br />

84 <strong>MediaCat</strong>

YARATICILIK<br />

Ad*Watch<br />

<strong>2022</strong>’de başarılı<br />

iletişimin anahtarı<br />

Hem erişilebilir hem arzu edilebilir olmak geniş<br />

toplum kesimlerini hedefleyen markaların <strong>2022</strong>’de<br />

de amacı olmayı sürdürecek. Markaların iletişim<br />

stratejilerindeki uzun solukluluk, değişen koşullara<br />

adaptasyon becerisi ve o koşula ve beklentilere<br />

uygun içerik, yeni yılda da başarılı iletişimin kilidini<br />

açacak. u ÖZGE SÖNMEZ Ipsos / Research Director<br />

2<br />

021’i marka iletişiminde<br />

yeni normların olgunlaştığı<br />

bir yıl olarak geride<br />

bırakıyoruz. Pazar koşullarının<br />

ve tüketici davranışlarının<br />

alışık olmadığımız biçimler kazandığı<br />

ve yeni oluşan rutinlere evrildiği pandeminin<br />

ilk yılında, markalar iletişim<br />

stratejilerini gözden geçirerek oldukça<br />

yaratıcı biçimlerde yükselen dalganın<br />

üzerinde dengede durabilmek için mücadele<br />

etti: 2020 yılındaki iletişimlerin<br />

ayırt edici özelliklerinden biri tüketicinin<br />

duygularına temas etmenin her<br />

zamankinden daha büyük bir öncelik<br />

hâline gelmesiydi. Sosyal ve ekonomik<br />

anlamda seçeneklerinin hızla azaldığını,<br />

güven ve dayanışma algılarının<br />

erozyona uğradığını hisseden tüketicilere<br />

“buradayız” diyen markalar, güçlü<br />

marka – tüketici ilişkileri inşa edebildiler.<br />

2021’de e-ticaret sektörü sadece<br />

televizyon reklam kuşağını değil, gözümüzün<br />

gördüğü neredeyse her alanı<br />

tabir yerindeyse “parselledi”. Ancak bu<br />

sektör, tüketicinin aklını meşgul ettiği<br />

kadar kalbini meşgul edememiş olacak<br />

ki, e-ticaret reklam beğenisi ile diğer<br />

kategorilerdeki reklamların beğeni<br />

oranları arasında uçurum bulunuyor<br />

(yüzde 54 vs yüzde 66).<br />

E-ticaret sektörünü bir tarafa bıra-<br />

kırsak, 2021, geçmişte kurulan ilişkilerin<br />

ve temas edilen duyguların tüketici<br />

davranışlarındaki yansımasının görüldüğü,<br />

2020’de ekilen fidelerin meyve<br />

verdiği bir sezon da oldu. Peki ne değişti,<br />

neler aynı kaldı?<br />

REKLAM TONUNDA RASYONEL<br />

YÖNELİM & POZİTİF DUYGULAR<br />

Reklam türü olarak, 2020’de kaliteli<br />

hatırlanmaya sahip iletişimlerin tartışmasız<br />

lideri marka imaj reklamlarıydı.<br />

2021’de ise mevcut ürün/hizmetlere<br />

yönelik iletişimler, hatırlanma paylarında<br />

ilk sıraları alıyor: Marka stratejilerinde<br />

satış/kampanya iletişimlerinin<br />

öncelik hâline geldiğini gözlemliyoruz.<br />

Bunun sonucunda, “reklam duygusunda”<br />

rasyonel – duygusal eksendeki ibre,<br />

2021’de hızla rasyonel uca dönmüş durumda.<br />

Pandeminin hayatımıza yerleştirdiği<br />

büyük belirsizliğin tetiklediği<br />

tüketici zihnindeki “duygusallaşma”,<br />

şimdi yerini rasyonelliğe bırakıyor.<br />

Büyük perakende markalarının yüksek<br />

GRP’li iletişimlerinin bu normalleşmeye<br />

kattığı ivmeyi de göz ardı etmemek<br />

lazım. 2020’de olduğu gibi bu<br />

yıl da yüksek hatırlanma oranına sahip<br />

reklamlarda pozitif duygular daha yaygın.<br />

Pozitif duygular ve özellikle mizah,<br />

tüketicinin zihninde yer edinmek için<br />

anahtar olmaya devam ediyor.<br />

ÜNLÜLERİN HATIRLANAN<br />

REKLAMLARDAKİ PAYI BÜYÜYOR<br />

Reklamlarda ünlü kullanımının, hatırlanma<br />

üzerinde belirleyici etkiye<br />

sahip faktörlerden biri olduğunu hep<br />

görüyoruz. Bu sene Adwatch’da düşük<br />

hatırlanma oranlarına sahip reklamlarda<br />

ünlü kullanımı yüzde 50’nin altındayken,<br />

bu oran yüksek hatırlanma<br />

alan reklamlarda yüzde 80 civarında.<br />

Ünlü kullanımının hatırlanma üzerindeki<br />

büyük etkisini gösteren bu fark,<br />

2020’den 2021’e daha da artmış durumda.<br />

2021’de belirgin olarak farklılaşan<br />

bir diğer doku ise kaliteli hatırlanma<br />

oranına sahip reklamlarda kullanılan<br />

şarkıların yüksek oranda ünlü isimler<br />

tarafından seslendirilmesi. Bir başka<br />

çarpıcı gerçek de yüksek hatırlanma<br />

alan reklamlarda ünlünün büründüğü<br />

karakterin kurgu yerine “kendisi” olması.<br />

Sonuç olarak marka iletişimine<br />

yapılan yatırımlarda ve bu yatırımların<br />

başarısında reklamlardaki ünlü kullanımının<br />

önemi artıyor, şekli değişiyor.<br />

Ünlülerin marka iletişimindeki<br />

ağırlığının artmasının yanı sıra tüketicinin<br />

zihninde yer edinebilmek için<br />

reklamların “gerçek yaşamdan kesitler”<br />

içermesi, bir başka deyişle izleyicinin<br />

o reklamda kendisini aynalaması ya<br />

da aşina olduğu yaşantıya tanıklık etmesi<br />

neredeyse bir zorunluluk (yüzde<br />

96). Tüm bunlar, ünlülerin “yaşamdan<br />

kesitlere” nasıl entegre edileceğinin<br />

kreatif açıdan gözden geçirilmesinin<br />

önemine işaret ediyor.<br />

<strong>2022</strong>’YE DOĞRU<br />

Erişilebilir kalırken aynı zamanda arzu<br />

edilebilir olmak geniş toplum kesimlerini<br />

hedefleyen markaların da hedefi<br />

olmaya devam edecek. Bu dengeyi tutturmaya<br />

çalışırken markaların <strong>2022</strong>’de<br />

karşılaşacağı zorluklar ve belirsizlikler<br />

daha şimdiden kendisini belli etmiş<br />

durumda. Markaların iletişim stratejilerindeki<br />

uzun solukluluk, değişen koşullara<br />

adaptasyon becerisi ve o koşula<br />

ve beklentilere uygun içerik, yeni yılda<br />

da başarılı iletişimin kilidini açacak.<br />

Nelerin kaliteli hatırlanma getirdiğine,<br />

başarılı reklamların ortak özelliklerine;<br />

beğeni, hatırlanma, WOM<br />

ilişkisine ve e-ticaret reklamlarının<br />

derinlemesine analizine detaylı yer<br />

vereceğimiz ve <strong>2022</strong> iletişimlerine yön<br />

verecek ipuçları paylaşacağımız Kısa<br />

Bir Reklam Arası sendikal raporumuzu<br />

hazırlamaya başladık. Bulgularımızın<br />

özetine bir sonraki ay burada da değineceğiz.<br />

İyi seneler! ■<br />

86 <strong>MediaCat</strong>

2021’İN EN ÇOK HATIRLANAN<br />

REKLAM FİLMLERİ (%)<br />

2021’İN EN ÇOK BEĞENİLEN<br />

REKLAM FİLMLERİ (%)<br />

2021’İN EN ÇOK KONUŞTURAN<br />

REKLAM FİLMLERİ (%)<br />

Trendyol / İlgili Ay İndirimleri 2021 19,3<br />

Trendyol / Online Alışveriş – Efsane Günler 2021 –<br />

Genel 18,5<br />

Trendyol / Türkiye’nin Trendyol’u Türkiye’nin<br />

Kalbinde (Tarkan) 16,6<br />

Ziraat Bankası / Sen Hep Gülümse<br />

(Kemal Sunal) 9,5<br />

Akbank / Haydi Şimdi Akbank<br />

(Serenay Sarıkaya) 7,2<br />

Peros / Yıkarım Bilirsin (Esra Erol) 6,9<br />

BORON / BORON Bulaşık Reklam Filmi<br />

(Ümit Besen) 6<br />

Hepsiburada / Efsane Kasım Başlıyor – Köfteci<br />

(Cem Yılmaz) 6<br />

Tadelle / Martılar (Pınar Deniz) 5,7<br />

Elidor / #DedimOlabilir (Ebrar Karakurt) 5,1<br />

Cornetto / #aşklişelerigülaşka – Kavuşsak Mı Bir<br />

Yaz Günü? (Yalın) 4,8<br />

Halk Bankası / 83. Yıl – Müzisyen<br />

(Kerem Alışık) 4,7<br />

Türk Telekom / 81 İlde Milyonlarca Evde<br />

(Kenan İmirzalıoğlu) 4,6<br />

Maximum Kart / İşte Benim Maximum’um<br />

(Çağlar Çorumlu) 4,5<br />

Hepsiburada / Efsane 11 İndirimleri 2021 4,5<br />

Halk Bankası / Dijital Bankacılık<br />

(Kerem Alışık) 4,4<br />

Getir Yemek / Fotoğraf Albümü<br />

(İbrahim Büyükak) 4,3<br />

Baby Turco / Katkısız Bebek Bezi – Market<br />

(Haluk Levent) 4<br />

Getir / Genel (İbrahim Büyükak) 3,8<br />

A101 Market / Okul Gereçleri 2021 3,7<br />

Halk Bankası / 83. Yıl – Müzisyen<br />

(Kerem Alışık) 86,2<br />

Opet / Anket<br />

(Cem Yılmaz & Burcu Burkut Erenkul) 85,4<br />

Halk Bankası / Dijital Bankacılık<br />

(Kerem Alışık) 85<br />

Ziraat Bankası / Sen Hep Gülümse<br />

(Kemal Sunal) 83,2<br />

Türk Telekom / 81 İlde Milyonlarca Evde<br />

(Kenan İmirzalıoğlu) 76<br />

Maximum Kard / İşte Benim Maximum’um<br />

(Çağlar Çorumlu) 74,9<br />

Domestos / Pratik Yüzey Spreyi 73,8<br />

Vodafone / Genel (Aras Bulut İynemli) 72,4<br />

Yumoş / Yumoş Deterjan mı Çıktı? 72,2<br />

Asperox Sarı Güç / Çağlar Çorumlu 71,9<br />

Cornetto / #aşklişelerigülaşka –<br />

Kavuşsak Mı Bir Yaz Günü? (Yalın) 71,5<br />

Signal White Now / Anında Bembeyaz Gülüşler<br />

(Hande Erçel) 70,3<br />

Tadelle / Martılar (Pınar Deniz) 70,3<br />

Trendyol / Türkiye’nin Trendyol’u Türkiye’nin<br />

Kalbinde (Tarkan) 69,5<br />

Baby Turco / Katkısız Bebek Bezi – Market<br />

(Haluk Levent) 69,2<br />

Prima / Dünyalarını Güzelleştirmek İçin Birlikte<br />

(Fahriye Evcen) 68,9<br />

Asperox Sarı Güç / Genel (Çağlar Çorumlu) 67,3<br />

Elidor / #Dedimolabilir (Ebrar Karakurt) 66,4<br />

Peros / Yıkarım Bilirsin (Esra Erol) 66,4<br />

Fairy / Genel 66,1<br />

BORON / BORON Bulaşık Reklam Filmi<br />

(Ümit Besen) 41<br />

Asperox / Sarı Güç (Çağlar Çorumlu) 39,5<br />

Trendyol / Online Alışveriş –<br />

Efsane Günler 2021 – Genel 38,9<br />

Yumoş / Yumoş Deterjan mı Çıktı? 38,8<br />

Asperox Sarı Güç / Genel<br />

(Çağlar Çorumlu) 34,2<br />

Ziraat Bankası / Sen Hep Gülümse<br />

(Kemal Sunal) 34,2<br />

Trendyol / Online Alışveriş – Süpermarket –<br />

Influencer Tanıtımları 33,3<br />

Markasız / Bitcoin 32,5<br />

A101 / Okul Gereçleri – 2021 32,1<br />

Exxen / Genel 32,1<br />

Trendyol / Türkiye’nin Trendyol’u Türkiye’nin<br />

Kalbinde (Tarkan) 30,6<br />

Signal White Now / Anında Bembeyaz Gülüşler<br />

(Hande Erçel) 30,5<br />

BİM / Salı İndirimleri – Genel 30,5<br />

Türk Telekom / 81 İlde Milyonlarca Evde<br />

(Kenan İmirzalıoğlu) 30,1<br />

BİM / Önce BİM’e Sonra Okula – 2021 28,6<br />

Trendyol / İlgili Ay İndirimleri 2021 27<br />

Asperox Sarı Güç / Fırın<br />

(Çağlar Çorumlu) 25,5<br />

Trendyol / Online Alışveriş –<br />

Hızlı Market – Genel 23,8<br />

Hepsiburada / Dünya Teknoloji Borsası NASDAQ’ta<br />

(Cem Yılmaz) 21,5<br />

Tadelle / Martılar (Pınar Deniz) 21,2<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 87

YARATICILIK<br />

Kristal Elma<br />

coşkusu<br />

Reklamcılar<br />

Derneği tarafından<br />

bu yıl 33’üncüsü<br />

düzenlenen Kristal<br />

Elma Yarışması’nın<br />

kazananları<br />

açıklandı. 2020<br />

yılında pandemi<br />

nedeniyle sonuçların<br />

sosyal medya<br />

hesaplarından<br />

duyurulduğu<br />

yarışmada ödüller,<br />

geride bıraktığımız<br />

ayda fiziksel olarak<br />

sahipleriyle buluştu.<br />

eklamcılar Derneği tarafından,<br />

Türkiye’de pazar-<br />

R<br />

lama iletişiminin yaratıcılık<br />

düzeyini yükseltmek,<br />

ajansların, çalışanların ve uygulamaya<br />

katkıda bulunan diğer tarafların özgün<br />

başarılarını belgelemek amacıyla hayata<br />

geçirilen Kristal Elma Yarışması,<br />

geçtiğimiz yıl 33’üncü yaşını kutladı.<br />

Ödül töreni, 18 Aralık Cumartesi günü<br />

Hasköy Yün İplik Fabrikası’nda gerçekleşti.<br />

Özel performansla açılışı yapılan<br />

gecenin sunuculuğunu Kıvanç Talu<br />

ve Damla Uğurtürk üstlenirken töreni<br />

renklendiren bir diğer isim Kenan<br />

Doğulu oldu. Uygulamada Mükemmellik-Müzik<br />

kategorisinin kazananları,<br />

ödüllerini Doğulu’nun elinden aldı.<br />

Her yıl olduğu gibi bu yıl da yaratıcılıkta<br />

sınır tanımayan projelerin alkışlandığı<br />

Kristal Elma’da 8 Büyük Ödül,<br />

138 Kristal Elma, 126 Gümüş Elma, 136<br />

Bronz Elma ve 2 Özel Ödül olmak üzere<br />

toplam 410 ödül sahiplerini buldu.<br />

Bununla birlikte yaratıcı disiplinlerin<br />

değer yaratan işlerinin ödüllendirildiği<br />

gecede, sektöre uzun yıllar emek veren<br />

isimlere de teşekkür plaketi verildi.<br />

Bu doğrultuda yaratıcı sektörün gelişiminde<br />

önemli rol oynayan reklamcı,<br />

yazar ve TV programcısı Ender Merter,<br />

Marketing Türkiye Genel Yayın Yönetmeni<br />

Günseli Özen ve <strong>MediaCat</strong> Genel<br />

Yayın Yönetmeni Pelin Özkan’a Reklamcılar<br />

Derneği Başkanı Volkan İkiler<br />

tarafından plaketleri takdim edildi.<br />

DESTEK OLAN MARKALAR<br />

Kristal Elma Yarışması’nın ana sponsorluğunu<br />

bu yıl Hepsiburada üstlenirken<br />

Designers’ Challenge Resmî Sponsoru<br />

Shutterstock, Kutlama Sponsoru<br />

Mey Diageo, Sosyal Medya Sponsoru<br />

Meta, Gecenin Sponsoru Durex, Gecenin<br />

Destekçisi Artı Bir ve Genç Kristal<br />

Sponsoru BtcTurk oldu. Bununla birlikte<br />

bu yılın Kristal Markaları A101,<br />

Apitera, Arçelik, Artema, Finish – Yarının<br />

Suyu, Gain, McDonald’s, Opet,<br />

Profilo, Türk Telekom, Vestel, Vodafone<br />

ve Yapı Kredi olarak sıralandı.<br />

Ayrıca gecenin Hijyen Sponsoru<br />

Lysol ve Hizmet Sponsorları 4129Grey,<br />

ARVAK, Komagene, Memorail, Photier,<br />

Pürsu ve Starbucks’tı. Balparmak,<br />

Elidor, Finish, Mastercard, Vestel ve<br />

Yumoş ise Yaratıcılığa Cesaret Veren<br />

Markalar olarak anıldı.<br />

ÖDÜLLER SAHİPLERİNE KAVUŞTU<br />

Kristal Elma 2021’de 8 Büyük Ödül dağıtıldı.<br />

Buna göre Elidor #DedimOlabilir<br />

kampanyasıyla Medina Turgul DDB<br />

Film ve Medya olmak üzere iki Büyük<br />

Ödül’ün sahibi olurken Online Film<br />

kategorisinde BluTV için hazırlanan<br />

Protesto kampanyasıyla Punch BBDO,<br />

Entegre Kampanyalar kategorisinde<br />

Mastercard Türkiye – Umudu Hesaplamak<br />

kampanyasıyla 4129Grey, Dijital<br />

kategorisinde Balparmak – Arı Alfabesi<br />

işiyle Lokal, Basın kategorisinde Özgür<br />

Basın Klavye, Cep Telefonu, Fotoğraf<br />

Makinesi İlanları ile Tatbiki İstanbul<br />

ve Tasarım kategorisinde Selsil için<br />

hazırladıkları Ninja çalışmasıyla Büro<br />

Büyük Ödül’e uzandı. Son olarak Bölge<br />

Büyük Ödülü’nün sahibi ise Bendeki<br />

Ticari Zekâ Kimsede Yoktu A.Ş. kampanyasıyla<br />

Adorno Agency oldu.<br />

İlk kez 2019 yılında açılan Reklamda<br />

Toplumsal Cinsiyet Eşitliği kategorisinde<br />

de bu yıl 1 Kristal, 2 Gümüş<br />

ve 1 Bronz Elma sahnede sahiplerini<br />

buldu. Kristal Elma #DedimOlabilir<br />

kampanyasıyla Medina Turgul DDB’ye<br />

giderken, Kadının Adı Var kampanyasıyla<br />

Renee ve Yüzleşme çalışmasıyla<br />

Brand The Bliss Gümüş Elmaları<br />

paylaştı. Bronz Elma’nın sahibi ise<br />

Opet Kadın Gücü projesiyle People<br />

Communications oldu. ■<br />

88 <strong>MediaCat</strong>

YARATICILIK<br />

KRİSTAL ELMA 2021 KAZANANLARI<br />

PROJENİN ADI BAŞVURAN MARKA REKLAMVEREN PROJEYE<br />

AJANS<br />

KATKI SAĞLAYANLAR<br />

PROJENİN ADI BAŞVURAN MARKA REKLAMVEREN PROJEYE<br />

AJANS<br />

KATKI SAĞLAYANLAR<br />

Peugeot - New Brand Identity<br />

Campaign<br />

OPEn Peugeot Peugeot Mediacom, Digitas<br />

Istanbul<br />

Şehre Dönüş 4129Grey DeFacto DeFacto Ali Demirel -<br />

Yönetmen, Norr<br />

Production, Rahman<br />

Altın - Müzik, Burcu<br />

Karademir - Fotoğrafçı<br />

Maximum 20. Yıl - İşte Benim<br />

Maximum'um!<br />

Yapı Kredi ile Şimdiki Emekliler<br />

Bir Başka - Solist<br />

Kullanma Kılavuzu - Uzun<br />

Bakışma<br />

Netflix - Aşk 101 Roadblock<br />

A101 Kapıda - Ucuza Kapıda -<br />

Söylediklerinde Ciddi Misin?<br />

Sahibinden - Sat Sahibinden'le<br />

Gitsin (Kahve Makinesi)<br />

Hepimizin Yemeksepeti 20<br />

Yaşında!<br />

Yaşıyor<br />

Apitera Arıların Sırrı - Ayşe<br />

Akın, Salih Kenan Önder, Aziz<br />

Eker<br />

Publicis<br />

Groupe<br />

Turkey<br />

Maximum<br />

Türkiye İş<br />

Bankası<br />

Norr Production, 3K1A<br />

Rafineri Yapı Kredi Yapı Kredi Filmpark, Mindshare<br />

Turkey<br />

TBWA\İstanbul<br />

Tribal Worldwide<br />

Istanbul<br />

GAİN<br />

GAİN Medya<br />

Netflix Netflix Wavemaker Türkiye<br />

Concept A101 A101 Yapar Creative Production,<br />

FFW Creative<br />

Audio, Native Media<br />

Rafineri<br />

TBWA\İstanbul<br />

Kanserle Savaş Vakfı - Bilmemek<br />

TBWA\İstanbul<br />

Publicis<br />

Groupe<br />

Turkey<br />

sahibinden.<br />

com<br />

sahibinden.<br />

com<br />

Universal McCann,<br />

Format C<br />

Yemeksepeti Yemeksepeti Jingle House, OMD,<br />

DEPO Film<br />

Kanserle<br />

Savaş Vakfı<br />

Kanserle<br />

Savaş Vakfı<br />

OMD<br />

Koç Holding Koç Holding DEPOfilm<br />

Lokal Balparmak Balparmak<br />

Eller Eller Circus Bepanthol Bayer Contentine<br />

42 İmkansız Kilometre (2x) Alametifarika Toyota Toyota<br />

Türkiye<br />

Piknik<br />

MullenLowe<br />

İstanbul<br />

Siemens<br />

POS Sohbet Rafineri Yapı Kredi Yapı Kredi Norr Film<br />

Kemençenin Rüyası Judo Trabzonspor Trabzonspor<br />

A.Ş.<br />

Heimlich Sandalyesi (2x)<br />

Publicis<br />

Groupe<br />

Turkey<br />

Hamm<br />

Design<br />

BSH<br />

Hamm<br />

Design<br />

The Post Brothers<br />

Okula Dönüş 4129Grey DeFacto DeFacto Rahman Altın - Müzik,<br />

Burcu Karademir -<br />

Fotoğrafçı, Ali Demirel<br />

- Yönetmen,<br />

Norr Production<br />

Protesto Punch BBDO BluTV BluTV<br />

Yeni Rakı Burası İstanbul (4x) BLAB Yeni Rakı<br />

(Export)<br />

Mey İçki |<br />

Diageo Yeni<br />

Rakı Global<br />

Ekibi<br />

Arzum'un En Güzel Hikayesi<br />

Yumoş Deterjan Entegre (2x)<br />

TBWA\İstanbul<br />

Wunderman<br />

Thompson<br />

Arzum Arzum 3K1A, Public Film<br />

Yumoş Unilever Mindshare, AVMG<br />

Doğa Kalp Ben 4129Grey DeFacto DeFacto Norr Production,<br />

Rahman Altın - Müzik,<br />

Burcu Karademir - Fotoğrafçı,<br />

Ali Demirel<br />

- Yönetmen<br />

Umudu Hesaplamak (2x) 4129Grey Mastercard<br />

Türkiye<br />

Mastercard<br />

Türkiye<br />

Mahmut Kalyoncu<br />

- Freelance Motion<br />

Artist, Bernaylafem,<br />

Stats Perform - Duncan<br />

Alexander, Carat<br />

Ateş Düştüğü Yeri Yakar Circus Finish Reckitt Havas İstanbul,<br />

Contentine, Cora,<br />

PunchBBDO<br />

Opet Kadın Gücü<br />

People Communications<br />

Opet<br />

Voleybolun Yeri (5x) Concept Vestel Vestel Think.Co , Mediacom,<br />

Bubble Project, SEM,<br />

Yapar Creative Production<br />

Biz Voleybol Ülkesiyiz Concept Vestel Vestel Think.Co , Bubble<br />

Project, SEM, Mediacom,<br />

Yapar Creative<br />

Production<br />

Bir Stadyum Konseri - Edis<br />

Invisible Petitions (3x)<br />

Yumoş - Bina (4x)<br />

Bu Hikayeye Artık Ulaşılamıyor<br />

(2x)<br />

VMLY&R<br />

Istanbul<br />

TBWA\İstanbul<br />

Wunderman<br />

Thompson<br />

Karbonat<br />

Vodafone<br />

Kadın Cinayetlerini<br />

Durduracağız<br />

Platformu<br />

Opet<br />

Vodafone<br />

Kadın Cinayetlerini<br />

Durduracağız<br />

Platformu<br />

Yumoş Unilever Mindshare<br />

Kadın Cinayetlerini<br />

Durduracağız<br />

Platformu<br />

Kadın Cinayetlerini<br />

Durduracağız<br />

Platformu<br />

Dinlebi - #Unutmuyoruz (x2) Rafineri Dinlebi Dinlebi Sesli<br />

Kitap<br />

Tüm Renkleriyle Cumhuriyet Salvo DYO DYO<br />

Netflix - Sen Hiç Ateş Böceği<br />

Gördün mü?<br />

Magnum x La Casa de Papel<br />

#DedimOlabilir (4x)<br />

Tribal Worldwide<br />

Istanbul<br />

MullenLowe<br />

İstanbul<br />

Medina Turgul<br />

DDB<br />

Netflix Netflix Wavemaker Türkiye<br />

Magnum Unilever Depo Film, Portal<br />

Rights, Mindshare Türkiye,<br />

Golin İstanbul<br />

Elidor Unilever Sobraz, Mindshare,<br />

Yapar İstanbul,<br />

FFW<br />

Taklidini Değil Gerçeğini Yaşa<br />

VMLY&R<br />

İstanbul<br />

OKEY<br />

Eczacıbaşı<br />

Tüketim<br />

Ürünleri<br />

Carat, Public Film<br />

Çare Biziz (2x) Havas Turkey Finish Reckitt Contentine, Punch<br />

BBDO, Circus, Cora<br />

Communications /<br />

Core One Zero<br />

09:05 (3x) Lokal Mercedes-<br />

Benz Türk<br />

Mercedes-<br />

Benz Türk<br />

Bir Kahve Belgeseli – “Göz Açıp<br />

Kapayıncaya Kadar” (2x)<br />

Ingage Arçelik Arçelik GoGo Project<br />

90 <strong>MediaCat</strong>

PROJENİN ADI BAŞVURAN MARKA REKLAMVEREN PROJEYE<br />

AJANS<br />

KATKI SAĞLAYANLAR<br />

PROJENİN ADI BAŞVURAN MARKA REKLAMVEREN PROJEYE<br />

AJANS<br />

KATKI SAĞLAYANLAR<br />

Coca-Cola Summer Music<br />

Uplifting Breaks<br />

Domino's WhatsApp Sipariş<br />

Hattı<br />

Messi<br />

Anatolian Craft Markalaştırma<br />

Tasarımı<br />

Carat<br />

The Coca-Cola<br />

Company<br />

The Coca-Cola<br />

Company<br />

Turkey<br />

Forward Domino's Domino's<br />

VMLY&R<br />

Istanbul<br />

Rafineri<br />

Vodafone<br />

Anatolian<br />

Craft<br />

Vodafone<br />

Anatolian<br />

Craft<br />

İstanbulkart Relansman Monroe İstanbulkart BELBİM Elektronik<br />

Para<br />

ve Ödeme<br />

Hizmetleri<br />

A.Ş.<br />

Cyrano de Bergerac<br />

Under 30 Kapak Tasarımı (2x) Muhabbet <strong>MediaCat</strong> <strong>MediaCat</strong><br />

FLEX Variable Font Rafineri Rafineri<br />

Studio<br />

Beymen FW21 - Stayin' Alive<br />

The Exam<br />

Meşher Ben-Sen-Onlar<br />

TBWA\İstanbul<br />

Kumbaracı50<br />

Kumbaracı50<br />

TBWA\İstanbul<br />

TBWA\İstanbul<br />

TBWA\İstanbul<br />

Beymen<br />

Mitos Film<br />

Meşher<br />

Rafineri<br />

Beymen<br />

Group<br />

Mitos Film<br />

Meşher<br />

Düvee Soup Ambalaj Tasarımı Muhabbet Düvee Düvee<br />

Anatolian Craft Ambalaj<br />

Tasarımı<br />

Rafineri<br />

Anatolian<br />

Craft<br />

Anatolian<br />

Craft<br />

Minyatür Oyun Multiplayer BETHESDA BETHESDA<br />

CoBAC Web Site Monroe CoBAC<br />

Workspace<br />

Vahşi Şeyler<br />

Mahmut<br />

Kalyoncu<br />

CoBAC<br />

Workspace<br />

Vahşi Şeyler Depo Film +<br />

I content<br />

NİNJA BÜRO Selsil Sel Dış<br />

Ticaret ve<br />

Kimya Sanayi<br />

A.Ş.<br />

Ogilvy, VMLY&R<br />

Medya A.Ş.,<br />

MagicPost Production,<br />

Noise Film<br />

212 Studio, Hunter&Gatti,<br />

FFW Creative<br />

Audio, Bee Gees<br />

Depo Film<br />

Millî Takımlar Topluluk Yönetimi 4129Grey Türkiye<br />

Futbol Federasyonu<br />

Sunduğun Gol Olsun 4129Grey Türkiye<br />

Futbol Federasyonu<br />

Mars Can Wait<br />

Cinemaximum - Mutlu son!<br />

Karantina Bitti, Sinemalar<br />

Açıldı 1 ve 3 (2x)<br />

A101 - Böyle Böyle Zengin<br />

Oluyorlar Kampanyası<br />

Dinlebi - Dilediğin yerde dinle -<br />

Komünist Manifesto<br />

FOXCrime Severler - How To<br />

Get Away With Murder, Castle<br />

Akbank Sanat - New Music<br />

Genres - Hard Rock, Heavy<br />

Metal, Black Metal<br />

Özgür Basın Klavye, Cep Telefonu,<br />

Fotoğraf Makinesi İlanları<br />

ABC - Renkleri Canlanan<br />

Billboard'lar<br />

Publicis<br />

Groupe<br />

Turkey<br />

JustDiggit<br />

Havas Istanbul<br />

Cinemaximum<br />

Türkiye<br />

Futbol Federasyonu<br />

Türkiye<br />

Futbol Federasyonu<br />

JustDiggit<br />

Türkiye İş<br />

Bankası<br />

Rafineri Dinlebi Dinlebi Sesli<br />

Kitap<br />

Rafineri FOXCrime FOX<br />

CONCEPT A101 A101 Merve Mataracı Photography<br />

TBWA\İstanbul<br />

Tatbiki<br />

İstanbul<br />

Akbank Akbank 212, Mediacom<br />

Uluslararası<br />

Basın<br />

Enstitüsü<br />

Uluslararası<br />

Basın<br />

Enstitüsü<br />

CONCEPT ABC ABC Deterjan<br />

San. ve<br />

Tic. A.Ş.<br />

The Rainbow Hack (2x) VMLY&R Change.<br />

org, Hayata<br />

Destek,<br />

Amnesty International,<br />

Greenpeace,<br />

ESHID, Mor<br />

Çatı<br />

31. Akbank Caz Festivali TBWA\İstanbul<br />

Kadının Adı Var Renee T.C. Beşiktaş<br />

Belediyesi<br />

Change.<br />

org, Hayata<br />

Destek,<br />

Amnesty International,<br />

Greenpeace,<br />

ESHID, Mor<br />

Çatı<br />

Mazz - İllüstrasyon<br />

McCann İstanbul,<br />

Ultimate Media<br />

Akbank Akbank Alp Ersönmez, MediaCom,<br />

IPD, İlhan<br />

Erşahin<br />

T.C. Beşiktaş<br />

Belediyesi<br />

Nefes Kesen İndirimler aRthuR Boyner Grup Boyner<br />

Grup<br />

Salt and Pepper<br />

Beymen SS21 - Hello Sunshine<br />

TBWA\İstanbul<br />

Beymen<br />

Beymen<br />

Group<br />

Patlayamayan Şarkı BÜRO otocash.com otocash.<br />

com<br />

Petrol Ofisi Saygı Stadyumu 4129Grey Petrol Ofisi Petrol Ofisi<br />

GittiGidiyor Hoş Geldin 2021!<br />

Tribal Worldwide<br />

Istanbul<br />

GittiGidiyor GittiGidiyor Persenk Müzik, Baran<br />

Baran<br />

FOXCrime Severler - New Orleans<br />

Radyo<br />

Rafineri FOXCrime FOX<br />

Sevan Bıçakçı - Shaping<br />

Dreams into Art - Web Sitesi<br />

Tribal Worldwide<br />

Istanbul<br />

Sevan<br />

Bıçakçı<br />

Sevan<br />

Bıçakçı<br />

Mücevher<br />

Tasarım<br />

Kemal Olça - Fotoğraf<br />

Sanatçısı, Better<br />

Things Studio, OMD<br />

Arı Alfabesi (2x) Lokal Balparmak Balparmak<br />

Hassas İçerik<br />

Muse İstanbul<br />

Molped<br />

Hayat<br />

Kimya<br />

A101 - Stalklarla Sınırlı Kampanya<br />

adidas Beşiktaş Fantography<br />

CONCEPT A101 A101<br />

Wunderman<br />

Thompson<br />

adidas adidas Mediacom, Oglivy İstanbul<br />

Social, Ogilvy<br />

İstanbul PR<br />

Kristal<br />

Elma 2021<br />

Kazananları<br />

Tam Liste<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 91

YARATICILIK<br />

Yılın Reklam Müzikleri<br />

Müzikle<br />

şahlananlar<br />

2021’in cingıllarını belirlemek için FikriMühim ile 8 – 17<br />

Aralık 2021 tarihlerinde gerçekleştirdiğimiz, 30 reklam<br />

müziğinin yer aldığı araştırmada 1000 kişilik örnekleme<br />

“2021’e damga vuran reklam müzikleri aşağıdakilerden<br />

hangileridir?” diye sorduk. Türkiye’nin 81 ilinden<br />

gelen katılımcıların yüzde 40’ının cevabı “İşte Benim<br />

Maximum’um” oldu.<br />

1. TÜRKİYE İŞ BANKASI<br />

İŞTE BENİM MAXİMUM’UM<br />

Türkiye İş Bankası, kredi kartı<br />

Maximum’un 20’nci yıldönümünü<br />

Sanat Güneşi’yle kutladı. Çağlar<br />

Çorumlu’nun Zeki Müren’i<br />

canlandırdığı reklam filminde İnleyen<br />

Nağmeler, Maximum’un sağladığı<br />

fırsatları ve avantajları anlatacak bir<br />

şarkıya dönüştürüldü. Çorumlu’nun<br />

ustaya saygı duruşu niteliğindeki Zeki<br />

Müren tasviri, 3K1A’nın düzenlediği<br />

şarkıyla birleşince akıllarda uzun<br />

süre kalacak bir reklam filmi ortaya<br />

çıktı. Örneklemin özellikle 35 yaş üstü<br />

kitle tarafından tercih edilmesi ise<br />

Maximum’un nostaljiyi etkin şekilde<br />

kullanabildiğinin kanıtı.<br />

2. YEMEKSEPETİ<br />

YEMEKSEPETİ YANINDA,<br />

AKLINDAYSA KAPINDA!<br />

Danilo Zanna, Merve Dizdar ve Sergen<br />

Deveci, bir reklam işine girer… Böyle<br />

düşününce klasik fıkralardan birinin<br />

başlangıcı gibi duyulabilir fakat<br />

aslında hepimizin ortak paydasının<br />

yemek yeme isteği olduğunu gösteren<br />

bir reklam filminin özeti de olabilir.<br />

Yemeksepeti’nin “Yemeksepeti<br />

Yanında, Aklındaysa Kapında”<br />

reklamı; yemek, anlık sipariş ve<br />

büyük market alışverişi senaryolarını<br />

bir araya getirerek markanın<br />

ihtiyaçlarınızı daha düşünme<br />

aşamasında kapınıza getirdiğini<br />

özetliyor. Reklam, Mono Jingles’tan<br />

Arda Algül’ün yarattığı reklam müziği<br />

sayesinde ayrıca akıllara kazınmış<br />

durumda.<br />

3. CORNETTO<br />

YAZ GÜLÜ<br />

Havalarla birlikte duygular<br />

da ısınır. Duyguları<br />

açıklama kısmı ise ne<br />

yazık ki “İlk adımı erkek<br />

atar,” “Kaçan kovalanır”<br />

gibi klişelere takılıyor. Bu<br />

klişelere “Aş Klişeleri, Gül<br />

Aşka” diyen Cornetto ise<br />

yine bir yaz şarkısıyla<br />

içimizi ısıtıyor. Yalın<br />

tarafından Cornetto 2021 reklam müziği olarak yaratılan Yaz Gülü şarkısı,<br />

örneklemin en çok 18-34 yaş arası kitle tarafından tercih edilmesiyle hedefine<br />

ulaşmış görünüyor.<br />

4. TADELLE<br />

TADELLE ÇİKOLATAYA<br />

DOYMAK İSTEDİĞİMDE<br />

Yılların çikolatası<br />

Tadelle, son yıllarda Aşk<br />

101 ve Yargı dizileriyle<br />

yükselişte olan Pınar<br />

Deniz’i Brothers&Sisters<br />

işbirliğinde yayınladığı<br />

reklam filminde sahneye<br />

çıkarttı. Edis’in Martılar<br />

şarkısını reklama göre<br />

uyarlayan marka, yeni reklam yüzü Pınar Deniz ile ışıltılı ve dinamik bir döneme<br />

girdiğini gösteriyor. Reklam müziğinin bu yazın en popüler şarkılarından biri<br />

olması sebebiyle akıllarda kalması, marka adına ayrıca artı değer katıyor.<br />

94 <strong>MediaCat</strong>

YARATICILIK<br />

5. VESTEL<br />

BİZ VOLEYBOL<br />

ÜLKESİYİZ<br />

Bu senenin en çok<br />

konuşulan gündem<br />

maddelerinden biri,<br />

A Milli Kadın Voleybol<br />

Takımı’nın 2021 Tokyo<br />

Yaz Olimpiyatları’nda<br />

ve Avrupa Voleybol<br />

Şampiyonası’ndaki (CEV) başarısıydı. Öte yandan bu başarı, ülkede voleybola<br />

verilen dikkatin ve değerin hak ettiğinden az olduğunu da gösterdi. Vestel,<br />

bu farkındalıkla yola çıkarak “Biz Voleybol Ülkesiyiz” sloganını gözle görülür<br />

her yerde, her mecrada kullanmaya başladı. FFW’nun oluşturduğu marş<br />

formatındaki reklam müziği ise umutları ve duyguları canlandıracak bir yapıya<br />

sahip.<br />

6. LC WAIKIKI<br />

ÖNÜMDE HAYAT,<br />

KENDİM İÇİN GİYİNİRİM<br />

Rahat ve ev kıyafetleriyle<br />

geçen pandeminin<br />

ardından artık ortam ve<br />

şartlar ne olursa olsun<br />

iyi giyinmenin zamanı<br />

geldi. Bu fikirle yola çıkan<br />

LC Waikiki, yeni reklam<br />

filminde Persenk Müzik işbirliğinde oluşturduğu reklam müziğini “Önümde<br />

Hayat, Kendim İçin Giyinirim” mottosuyla yeniden düzenleyerek seyirciye<br />

sundu. Sinema, toplantı, metro fark etmeksizin sadece kendi mutluluğu için iyi<br />

giyinenlere hitap eden reklam, listemizde altıncı sıraya yerleşti.<br />

7. AKBANK<br />

HAYDİ ŞİMDİ AKBANK<br />

Bir taraftan Gülse Birsel’in<br />

reklam yüzü olduğu Axess<br />

İyi Yaşayanlar Kulübü<br />

kampanyasıyla bilinçli bir<br />

marka kimliği lanse eden<br />

Akbank, Serenay Sarıkaya’lı<br />

“Haydi Şimdi Akbank”<br />

reklamıyla da dinamik bir<br />

karakterle karşımıza çıktı.<br />

Markayla özdeşleşmiş<br />

kalp atışı sesinin reklam müziğinin ritminde ve sözlerinde kullanılması,<br />

reklam filmindeki bütün mahalleyi ayağa kaldıracak koreografiyle birlikte<br />

kampanyanın dinamizmini artırıyor.<br />

8. MEYHANEDEYİZ.BİZ<br />

YENİDEN HAYAT<br />

“Zordu son yıllar,<br />

daraldı yaşamlar;<br />

özledik, bizsiz<br />

kaldı sokaklar…”<br />

Meyhanedeyiz.biz,<br />

pandemi (ve son<br />

birkaç yılki siyasi,<br />

ekonomik ve toplumsal<br />

gidişat) sebebiyle evlere tıkılan ve yeniden bir araya gelmeyi hasretle bekleyen<br />

bizleri balık sezonunun gelmesiyle yeniden hayata çağırdı. Fatma Turgut’un<br />

Bambaşka Biri şarkısını kampanya özelinde uyarlayarak seslendirdiği reklam,<br />

içimizdeki sıkıntılara, bunaltılara hem ses hem de derman oldu. Araştırmada<br />

özellikle 45 yaş üstü kitlenin bu reklamı tercih etmesi ise rakı ve meyhane<br />

kültürünün demografisini de gösteriyor.<br />

9. ZİRAAT BANKASI<br />

MERAK ETME SEN<br />

Kuruluşundan beri<br />

çiftçilere finansal destek<br />

olan Ziraat Bankası,<br />

Dünya Çiftçiler Günü’nde<br />

onları bugünlere taşıyan<br />

emekçileri unutmadı.<br />

Kübra Şenyaylar’ın Ferdi<br />

Tayfur’un “Merak Etme<br />

Sen” şarkısını yorumladığı reklam müziğinin YouTube’da 15 dakikalık tekrar<br />

videolarının oluşturulması ve sosyal medyada toplam yaklaşık 80 bin izlenmeye<br />

ulaşması, 3K1A’nın bu kampanyanın reklam müziğinde başarılı bir iş çıkardığının<br />

işaretçisi.<br />

10. TRENDYOL<br />

TRENDYOL EFSANE<br />

GÜNLER BAŞLADI!<br />

Kasım ayını artık<br />

indirimlerden ayrı<br />

düşünmek mümkün<br />

değil; “Süper indirim!”,<br />

“Efsane indirim!” gibi<br />

sözler gözümüzün<br />

görebileceği her noktaya<br />

agresif bir şekilde iliştiriliyor. İndirim günlerinde dur durak bilmeyecek şekilde<br />

reklam yapan markalardan biri olan Trendyol, indirim dönemi reklamlarının<br />

müzik kısmında Tarkan ile işbirliği yaparak yılı başarılı bir şekilde kapattı. Ozan<br />

Çolakoğlu’nun kampanya için yeniden düzenlediği “Yolla,” şüphesiz, uzun bir<br />

süre zihnimizde takılı bir plak gibi çalacak.<br />

96 <strong>MediaCat</strong>

logo

Ürünler

Kaynaklar

Şirketler

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2023 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!