978-605-335-709-4 C¸ocuk Cerrahisi JEN

Çocuk
Cerrahisi
Editörler
Dr. Çiğdem Ulukaya Durakbaşa
İstanbul Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı
Dr. Ş. Kerem Özel
İstanbul Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı
NOBEL TIP KİTABEVLERİ

sunuş
Sevgili Öğrenciler, Değerli Hekimler;
İstanbul Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi
sağlık eğitimi, araştırma ve sağlık hizmeti alanlarında
uluslararası düzeyde etkin, özgün ve öncü
bir tıp fakültesi vizyonu ile eğitim öğretim faaliyeti
sunmaktadır.
Fakültemizde eğitim ve öğretimdeki temel
amacımız nitelikli ve etik değerlere sahip hekimler
yetiştirmektir. Bunun yanında bilimsel açıdan
güçlü, evrensel nitelikte bilgi ve teknoloji üreten,
katılımcı ve araştırmacı hekimlerin yetişeceği ortamları
sağlamaktır.
Uzun ve zorlu bir süreç olan Tıp Fakültesi
lisans ve uzmanlık eğitimine katkı sağlayacağını
ümit ettiğim Çocuk Cerrahisi kitabını sunmaktan
büyük mutluluk duymaktayım. Bu süreci en
iyi şekilde tamamlayarak mesleğinizi en güzel
şekilde icra etmenizi sağlayacak her türlü olanak
ve şartları sağlamak yegane görevimizdir. Bunun
için teorik ve pratik alt yapıyı oluşturmak
durumundayız. Çocuk Cerrahisi Kitabımız; düşünen,
kritik eden, sorgulayan, geleceğin bilim
insanları ve hekim adayları gençlerimiz için ihtiyaç
duydukları bilgiyi sağlayacaktır.
İstanbul Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi
hekimleri ve akademisyenleri olarak; tüm insanlara,
din, dil, ırk ayrımı yapmadan ve hiçbir
karşılık beklemeden, tamamıyla insani kaygılarla
ve bilimin ışığında hizmet vermeyi, düştüğü her
yerden insanlık onurunu tutup kaldırmayı gerektiren
anlayışla sevgi ve saygılarımı sunarım.
Sağlıcakla Kalınız,
Prof. Dr. Sadrettin Pençe
İstanbul Medeniyet Üniversitesi
Tıp Fakültesi Dekanı
iii

ÖNSÖZ
Diğer cerrahi branşlardan farklı olarak, “çocuk cerrahları” bir organ sisteminden ziyade bir yaş grubunun
ameliyatlarını yapar. Bu nedenle, çocuk cerrahisi ilgi alanına, 0-18 yaş grubundaki hastalarda,
boyundan, göğüs boşluğu ve akciğerlere, karın içine, üriner sisteme ve genital organlara uzanan çok
sayıdaki organın hem doğumsal hem de kazanılmış hastalıkları girer.
Alanında son derece yetkin meslektaşlarımızın değerli katkılarıyla hazırlanan bu kitabın çocuk
cerrahisi eğitimi alan tıp fakültesi öğrencilerine ek olarak, tıpta uzmanlık öğrencilerine de faydalı bir
kaynak olmasını ümit ediyoruz.
Dr. Çiğdem Ulukaya Durakbaşa, Dr. Ş. Kerem Özel
v

YAZARLAR
Prof. Dr. Ahmet Çelik
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı
celikahmet969@gmail.com
Prof. Dr. Çiğdem Ulukaya Durakbaşa
İstanbul Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı
cigdemulukaya@yahoo.com
Prof. Dr. Orkan Ergün
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı
orkan.ergun@gmail.com
Prof. Dr. Ayşe Karaman
Sağlık Bilimleri Üniversitesi,
Gülhane Tıp Fakültesi
Ankara Dr. Sami Ulus
Kadın Doğum Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları SUAM
Çocuk Cerrahisi Kliniği
ayseuk@gmail.com
Prof. Dr. Gürsu Kıyan
Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı
gursukiyan@marmara.edu.tr
Prof. Dr. Ali Naycı
Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı
anayci@yahoo.com
Prof. Dr. Ş. Kerem ÖZEL
İstanbul Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı
keremozel@yahoo.com
Prof. Dr. Sezen Karaca Özkısacık
Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı
sozkisacik@adu.edu.tr
Prof. Dr. M. Nilüfer Yalındağ Öztürk
Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı
Çocuk Yoğun Bakım Bilim Dalı
nyalindag@yahoo.com
Prof. Dr. Tutku Soyer
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı
soyer.tutku@gmail.com
Prof. Dr. Abdulkerim Temiz
Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı
aktemiz@yahoo.com
Doç. Dr. Mehmet Surhan Arda
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı
ardasur@gmail.com
Doç. Dr. Müjdem Nur Azılı
Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı
drmujdemazili@yahoo.com
vii

viii YAZARLAR
Doç. Dr. Ünal Bakal
Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı
unalbakal@hotmail.com
Doç. Dr. Gülser Esen Besli
İstanbul Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı
esenbesli@yahoo.com
Doç. Dr. Kıvılcım Karadeniz Cerit
Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı
kcerit@yahoo.com
Doç. Dr. Emre Divarcı
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı
e.divarci@gmail.com
Doç. Dr. Zafer Dökümcü
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı
zdokumcu@gmail.com
Doç. Dr. Muhterem Duyu
Göztepe Prof. Dr. Süleyman Yalçın Şehir Hastanesi
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Kliniği
Çocuk Yoğun Bakım Ünitesi
drmuhteremduyu@gmail.com
Doç. Dr. Nilüfer Göknar
İstanbul Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı
Pediatrik Nefroloji Bilim Dalı
nilufergoknar@gmail.com
Doç. Dr. Osman Zeki Karakuş
Sanko Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı
drosmankarakus@gmail.com
Doç. Dr. Zeynep Nur Orhon
Göztepe Prof. Dr. Süleyman Yalçın Şehir Hastanesi
Anesteziyoloji ve Reanimasyon Kliniği
zeynepnurorhon@gmail.com
Doç. Dr. Hakan Taşkınlar
Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı
hakantaskinlar@gmail.com
Doç. Dr. Sibel Tiryaki
Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Çocuk Cerrahisi Kliniği
tiryakisibel@gmail.com
Doç. Dr. Özlem Boybeyi Türer
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı
ozlemboy80@yahoo.com
Dr. Öğr. Üyesi Oktay Ulusoy
Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı
oktay.ulusoy@deu.edu.tr
Uzm. Dr. Arzu Canmemiş
Göztepe Prof. Dr. Süleyman Yalçın Şehir Hastanesi
Çocuk Cerrahisi Kliniği
arzuc2023@gmail.com
Uzm. Dr. Neslihan Gülçin
Göztepe Prof. Dr. Süleyman Yalçın Şehir Hastanesi
Çocuk Cerrahisi Kliniği
dr.neslii@hotmail.com
Uzm. Dr. H. Murat Mutuş
Göztepe Prof. Dr. Süleyman Yalçın Şehir Hastanesi
Çocuk Cerrahisi Kliniği
mutus34@gmail.com
Uzm. Dr. Meltem Çağlar Oskaylı
Göztepe Prof. Dr. Süleyman Yalçın Şehir Hastanesi
Çocuk Cerrahisi Kiniği
mcaglar34@yahoo.com
Uzm. Dr. Sibel Sevük Özümüt
Göztepe Prof. Dr. Süleyman Yalçın Şehir Hastanesi
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları
sibel.ozumut@gmail.com
Doç. Dr. Mehmet Ali Özen
Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı
memedali1907@gmail.com

İÇİNDEKİLER
Bölüm 1.
Bölüm 2.
Sunuş...................................................................................................................................................................................iii
Önsöz....................................................................................................................................................................................v
Yazarlar..............................................................................................................................................................................vii
Ameliyat Öncesi Değerlendirme ve Hazırlık......................................................................................................1
Zeynep Nur Orhon
Sıvı ve Elektrolit Tedavisi.............................................................................................................................................7
Sibel Sevük Özümüt
Bölüm 3. Parenteral Beslenme.................................................................................................................................................. 11
Sibel Sevük Özümüt
Bölüm 4. Şokun Tanınması ve Şoktaki Hastaya Yaklaşım............................................................................................ 17
Muhterem Duyu
Bölüm 5. Sıvı ve Elektrolit Dengesi Bozuklukları ve Tedavisi..................................................................................... 29
Gülser Esen Besli
Bölüm 6. Damar Yolu Erişimi...................................................................................................................................................... 39
Nilüfer Yalındağ Öztürk
Bölüm 7. Pediatrik Travma.......................................................................................................................................................... 47
Müjdem Nur Azılı
Bölüm 8. Yanık................................................................................................................................................................................... 59
Müjdem Nur Azılı
Bölüm 9. Gastrointestinal Sistemin Yabancı Cisimleri................................................................................................... 65
Meltem Çağlar Oskaylı
Bölüm 10. Solunum Yolunun Yabancı Cisimleri................................................................................................................... 71
Meltem Çağlar Oskaylı
Bölüm 11. Baş Boyun Sinüs ve Kitleleri................................................................................................................................... 77
Hakan Taşkınlar
Bölüm 12. Özofagus Atrezisi ve Trakeoözofageal Fistül.................................................................................................. 91
Tutku Soyer
Bölüm 13.
Bölüm 14.
Bölüm 15.
Doğumsal Akciğer Lezyonları..............................................................................................................................101
Ali Naycı
Pnömotoraks ve Pnömomediyastinum..........................................................................................................107
Gürsu Kıyan
Pektus Deformiteleri................................................................................................................................................115
Murat Mutuş
ix

x
İÇİNDEKİLER
Bölüm 16.
Bölüm 17.
Bölüm 18.
Bölüm 19.
Bölüm 20.
Bölüm 21.
Bölüm 22.
Bölüm 23.
Bölüm 24.
Bölüm 25.
Bölüm 26.
Bölüm 27.
Bölüm 28.
Bölüm 29.
Bölüm 30.
Bölüm 31.
Bölüm 32.
Bölüm 33.
Bölüm 34.
Bölüm 35.
Bölüm 36.
Bölüm 37.
Bölüm 38.
Gastroözofageal Reflü.............................................................................................................................................123
Zafer Dökümcü
Hipertrofik Pilor Stenozu.......................................................................................................................................127
Çiğdem Ulukaya Durakbaşa
Barsağın Rotasyon Anomalileri..........................................................................................................................133
Özlem Boybeyi Türer
Duodenal Atrezi, Stenoz, Membran ve Annüler Pankreas....................................................................141
Çiğdem Ulukaya Durakbaşa
İntestinal Atreziler.....................................................................................................................................................147
Özlem Boybeyi Türer
Nekrozitan Enterokolit............................................................................................................................................151
Abdulkerim Temiz
Mekonyum İleus.........................................................................................................................................................161
Emre DİVARCI
Gastrointestinal Stomalar.....................................................................................................................................167
Oktay Ulusoy
Akut Apandisit............................................................................................................................................................175
Sezen Karaca Özkısacık
İnvajinasyon ve Meckel Divertikülü.................................................................................................................181
Mehmet Surhan Arda
Hirschsprung Hastalığı............................................................................................................................................187
Mehmet Surhan Arda
Anorektal Malformasyonlar.................................................................................................................................193
Emre Divarcı
Anüs ve Rektumun Edinsel Hastalıkları..........................................................................................................205
Sezen Karaca Özkısacık
Konjenital Karın Ön Duvar Defektleri..............................................................................................................213
Ayşe Karaman
Umbilikal Hastalıklar ve Anomaliler.................................................................................................................219
Çiğdem Ulukaya Durakbaşa
Konjenital Diyafram Hernisi.................................................................................................................................225
Müjdem Nur Azılı
Çocuklarda Safra Yollarının Cerrahi Hastalıkları........................................................................................233
Tutku Soyer
Portal Hipertansiyon................................................................................................................................................239
Osman Zeki Karakuş
Pankreas ve Dalağın Cerrahi Hastalıkları.......................................................................................................251
Orkan Ergün
Kist Hidatik Hastalığı................................................................................................................................................259
Ünal Bakal
Antenatal Hidronefroz............................................................................................................................................265
Nilüfer Göknar
Üriner Sistemin Doğumsal Anomalileri..........................................................................................................271
Ş. Kerem ÖZEL
Vezikoüreteral Reflü.................................................................................................................................................283
Mehmet Ali Özen

İÇİNDEKİLER
xi
Bölüm 39.
Bölüm 40.
Bölüm 41.
Bölüm 42.
Bölüm 43.
Bölüm 44.
Bölüm 45.
Bölüm 46.
Bölüm 47.
Bölüm 48.
Bölüm 49.
Bölüm 50.
Bölüm 51.
Bölüm 52.
Bölüm 53.
Üreterin Obstrüktif Patolojileri...........................................................................................................................291
Ş. Kerem Özel
Ekstrofi-Epispadiyas Kompleksi.........................................................................................................................303
Arzu Canmemiş
Mesane ve Üretra Hastalıkları.............................................................................................................................317
Ş. Kerem ÖZEL
Nörojen Olmayan Mesane ve Bağırsak Disfonksiyonları.......................................................................329
Sibel Tiryaki
Cinsiyet Gelişim Bozuklukları..............................................................................................................................333
Sibel Tiryaki
Sünnet ve Hipospadias...........................................................................................................................................341
Mehmet Ali Özen
İnguinal Herni, Hidrosel ve Kordon Kisti........................................................................................................345
Ayşe Karaman
İnmemiş Testis.............................................................................................................................................................353
Murat Mutuş
Akut Skrotum...............................................................................................................................................................361
Abdulkerim Temiz
Wilms Tümörü..............................................................................................................................................................371
Kıvılcım Karadeniz Cerit
Nöroblastom................................................................................................................................................................381
Ahmet Çelik
Karaciğer Tümörleri..................................................................................................................................................393
Kıvılcım Karadeniz Cerit
Çocuklarda Teratomlar/Germ Hücreli Tümörler..........................................................................................405
Ahmet Çelik
Over Kist ve Kitleleri.................................................................................................................................................419
Meltem Çağlar Oskaylı
Hemanjiyomlar ve Vasküler Malformasyonlar............................................................................................429
Neslihan Gülçin
Dizin.................................................................................................................................................................................443