Veteriner İç Hastalıklarında Klinik Muayene ve Tanı Yöntemleri (Editör Prof. Dr. Yusuf GÜL) jenerik
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Veteriner İç Hastalıklarında
KLİNİK MUAYENE VE
TANI YÖNTEMLERİ
Editör:
Prof. Dr. Yusuf GÜL
Yazarlar:
Prof. Dr. Yusuf GÜL
Prof. Dr. Utku BAKIREL
Prof. Dr. Mehmet ÇİTİL
Prof. Dr. Mustafa İSSİ
Prof. Dr. Abuzer ACAR
Prof. Dr. Hasan İÇEN
Doç. Dr. Erdoğan GÖKÇE
Dr. Öğretim Üyesi Abdullah GAZIOĞLU
Dr. Öğretim Üyesi Aynur ŞİMŞEK
Dr. Öğretim Üyesi Akın KOÇHAN
ÖNSÖZ
Klinisyen Veteriner Hekimin görevi, evcil hayvanlarda görülen hastalıkların etiyolojilerini
belirlemek, tanı ve ayırıcı tanılarını koymak, prognozunu tayin etmek, tedavilerini yapmak ve
gerekli proflaktik önlemleri almaktır. Hastalıkların zamanında etkili tedavilerinin yapılabilmesi
ve gerekli proflaktik tedbirlerin alınabilmesi hastalığın en kısa sürede ve kesin olarak tanısının
konması ile mümkündür. Tanı da ise başarının anahtarı klinik muayene olduğundan sistemik
muayene yöntemlerinin iyi bilinmesi gerekir. Klinik muayenenin nasıl yapılacağının bilinmesi
ve modern teknolojinin gelişmelerine paralel olarak hekimlik hizmetine sunulan yöntemlerin
kullanılması kadar doğru yorumlanabilmesi de tanı da önemlidir.
Klinik tanı konusunda ülkemizde çeşitli dönemlerde kıymetli öğretim üyelerimiz tarafından
farklı isimler altında birçok kitap yayımlanmış olmasına rağmen maalesef hiçbiri süreklilik gösterememiştir.
Bu nedenle kalıcı olması ve süreklilik göstermesi umuduyla ülkemizdeki 7 değişik
üniversiteden 10 öğretim üyesinin katkılarıyla bu kitap kaleme alınmıştır.
Evcil hayvanlarda görülen hastalıkların tanısında uygulanabilecek muayene yöntemlerini verebilmek
amacıyla yazılan kitabın hazırlanmasında oldukça titiz davranılmış, literatüre uygunluk
sağlanarak birçok klasik kitap, yeni kaynaklar ve klinik deneyimlerimizden yararlanılmıştır.
Daha kolay anlaşılabilmesi için kitap II Kısım (I.Kısım: Tanı yöntemleri ve muayene metotları,
7 Bölüm halinde ve II. Kısım: Tanısal görüntüleme yöntemleri) halinde yazılmıştır. Ayrıca 35
tablo, 21 şekil ve 355 (Kısım I 312, Kısım II 43) resim ile zenginleştirilmiştir.
Hazırlanan kitaba tanı metotları ile başlanmış, genel ve özel muayenelerle devam edilmiş ve
tanısal görüntüleme yöntemleri ile tamamlanmıştır. Fiziksel muayene teknikleri, ayrı ayrı sistem
muayeneleri yanı sıra kan, rumen içeriği, gaita ve idrar muayeneleri, yaş tayinleri, hemostaz
bozuklukları, sıvı-elektrolit, asit-baz dengeleri hakkında bilgilere de yer verilmiştir. Laboratuvar
muayenelerinin ve testlerinin oldukça basit, hayvan başında veya rutin klinik laboratuvarlarında
uygulanabilenleri alınmış, donanımlı laboratuvar gerektirenlerinden fazla bahsedilmemiştir.
Kitabın öğretim üyesi arkadaşlarımıza, Veteriner Hekim meslektaşlarımıza ve Veteriner Fakültesi
öğrencilerimize faydalı olacağını umar, olabilecek eksikliklerin hoşgörü ve anlayış ile karşılanacağını
ümit eder, bilime ve ülkemize yararlı olmasını temenni ederim.
Prof. Dr. Yusuf GÜL
Yazarlar Adına Editör
Mart 2022
V
İÇİNDEKİLER
Önsöz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V
Yazarlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . XV
Tablolar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . XVII
Şekiller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .XIX
KISIM
I
TAnı YÖnTEMLERİ VE MUAYEnE METOTLARı
BÖLÜM 1
KLİNİK TANININ ÖNEMİ VE YERİ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Yusuf GÜL
BÖLÜM 2
KLİNİK MUAYENEYE GİRİŞ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
Yusuf GÜL
2.1. Hayvanlara Yaklaşma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5
2.2. Hayvanların Yürütülmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5
2.3. Hayvanların tutulması ve bağlanması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6
2.4. Büyük Hayvanlarda Ekstremitelerin Kaldırılması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
2.4.1. Atlarda ön ekstremitelerin kaldırılması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
2.4.2. Atlarda arka ekstremitelerin kaldırılması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
2.4.3. Sığırlarda ön ekstremitelerin kaldırılması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
2.4.4. Sığırlarda arka ekstremitelerin kaldırılması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
VII
VIII İçindekiler
2.5. Yatalak büyük hayvanların kaldırılması ................................15
2.6. Sürü veya Grupların Muayenesi .....................................17
2.7. Hayvanların Muayenesi ...........................................18
BÖLÜM 3
GENEL İFADE VE TARİFLER .........................................19
Yusuf GÜL
3.1. Hekim ......................................................19
3.2. Semptom ve Sendrom ............................................20
3.3. Tanı ve Ayırıcı Tanı (Diagnoz ve Differensiyal Diagnoz, Teşhis ve Tefriki Teşhis) .....22
3.4. Prognoz .....................................................24
3.5. Tedavi .......................................................24
3.6. İndikasyon (İndication) ..........................................25
3.7. Tedavi Yolları ..................................................26
3.8. Profilaksi – Praventive – Metafilaksi ..................................27
BÖLÜM 4
KLİNİK MUAYENE METOTLARI ......................................29
Yusuf GÜL
4.1. Göz İle Muayene (Teftiş, Gözlem, Gözden Geçirme) ........................29
4.2. Koku Muayenesi (Olfaktorik Muayene) .................................31
4.3. Elle Muayene (Palpasyon, Endopalpasyon/Eksplorasyon, Sondalama) ...........32
4.4. Perkütorik Muayene (Vurma ile Muayene, Perküsyon=Ağrı ve Seda Perküsyonu) ....36
4.5. Dinleme (Öskültasyon) ...........................................40
4.6. Röntgen ....................................................45
4.7. Ölçme (Mensuration) ............................................46
4.8. Allerjik Testlerle Tanı .............................................46
4.9. Örnek Materyalin Alınması .........................................50
4.10. Anesteziyoloji . ................................................51
4.11. Diagnostik Operasyonlar ..........................................51
4.12. Diğer Diagnostik Metotlar .........................................51
BÖLÜM 5
ANAMNEZ = Anamnesis = Hastalığın Geçmişi .............................55
Yusuf GÜL
İçindekiler
IX
BÖLÜM 6
SİGNALEMENT (Eşkal) .............................................63
Yusuf GÜL
6.1. Hayvanın Türü .................................................63
6.2. Hayvanın Irkı ..................................................64
6.3. Hayvanın Cinsiyeti ..............................................64
6.4. Hayvanın Don ve İşaretleri ........................................64
6.5. Hayvanın Yaşı .................................................65
6.6. Hayvanın Canlı Ağırlığı (Beden Ağırlığı) ..............................76
6.7. Hayvanın Kullanım veya Yararlanılma Amacı ............................76
6.8. Yapma, Kalıcı Edinsel veya Özel İşaretler ...............................77
6.9. Kan Grupları ..................................................77
BÖLÜM 7
KLİNİK MUAYENELER .............................................81
7.1. GENEL MUAYENELER ...........................................81
Yusuf GÜL
7.1.1. Vücudun Tutuluşu (Duruş) ...................................82
7.1.2. Davranışlar (Genel Davranışlar) ................................85
7.1.3. Besi Durumu ...........................................103
7.1.4. Bakım Durumu (Hijyenik Olarak Genel İfadesi) ....................107
7.1.5. Gelişme Durumu .........................................107
7.1.6. Habitus (Klinik Olarak Genel İfadesi) ...........................107
7.1.7. Solunum Frekansı .........................................108
7.1.8. Nabız Frekansı ..........................................109
7.1.9. Vücut Sıcaklığı ..........................................112
7.2. ÖZEL MUAYENELER ...........................................119
7.2.1. Derinin Muayenesi ........................................119
Yusuf GÜL
7.2.2. Konjunktiva ve Mukozaların Muayenesi ..........................157
Yusuf GÜL
7.2.3. Lenf Sisteminin Muayenesi ...................................165
Yusuf GÜL
7.2.4. Dolaşım Sisteminin Muayenesi ................................172
Yusuf GÜL
7.2.4.1. Kalbin Muayenesi ........................................173
7.2.4.2. Nabzın Muayenesi .......................................193
X İçindekiler
7.2.4.3. Perifer Dolaşımın Muayenesi ................................197
7.2.4.4. Kan Muayeneleri .........................................202
7.2.5. SOLUNUM SİSTEMİNİN MUAYENESİ ..........................229
Yusuf GÜL, Abuzer ACAR
7.2.5.1. Solunum Hareketleri (Solunum Faaliyetleri) ......................229
7.2.5.2. Solunum Sesleri .........................................237
7.2.5.3. Solunum Havası .........................................241
7.2.5.4. Burun Akıntısı ..........................................242
7.2.5.5. Burun ve Sinuslar . .......................................245
7.2.5.6. Farenks, Larenks ve Trakeanın Muayenesi ........................247
7.2.5.7. Göğüs Kafesi, Akciğerler ve Plöranın Muayeneleri ..................249
7.2.6. SİNDİRİM SİSTEMİNİN MUAYENESİ ..........................261
Mustafa İSSİ, Yusuf GÜL, Abdullah GAZİOĞLU
7.2.6.1 Sindirim Sisteminin Genel Muayenesi ...........................261
1. İştiha (Appetit) .........................................261
2. Yem Alımı ............................................263
3. Susuzluk ve Su Alımı .....................................266
4. Geviş Getirme (Ruminasyon) . ..............................267
5. Ön Sindirim Kanalındaki Özel Hareket Olayları ..................269
5.1. Esneme . ...........................................269
5.2. Geğirme (Ruktus) .....................................269
5.3. Öğürme ............................................269
5.4. Kusma (Vomitus, Emesia) ve Regurgitasyon ....................269
6. Gaita Yapma (Defekasyon) ................................272
6.1. Endoparazitlerin Tayini ..................................277
6.1.1. Gaita Muayeneleri ...................................277
6.1.1.1. Gaita Muayene Teknikleri .............................278
6.1.1.1.1. Makroskopik Muayene ...............................278
6.1.1.1.2. Mikroskopik Muayene (Koproskopi, koprolojik muayene, ovoskopi) .279
6.1.1.1.2.1. Natif Muayene (Direkt Dışkı Sürme Preparatı, Direkt Taze Bakı) ..279
6.1.1.1.2.2. Zenginleştirme (Çoklaştırma) Metotları . .................279
6.1.1.1.2.3. Dışkıda Nematod Larvalarını Arama Yöntemi .............281
6.1.1.1.2.4. Oksirus Tayini İçin Özel Metod (Selofan Bant Tekniği) ........282
6.1.1.1.2.5. Kriptosporidi Ookistlerinin Tayini: .....................282
6.1.2. Parazitolojik Kan Muayeneleri ............................282
6.1.3. Derideki Doku Parazitlerinin Saptanması .....................283
6.1.4. Bağırsak Protozoonlarının Saptanması ......................283
6.1.5. İndirekt (İmmunolojik) Metotlar ..........................283
7.2.6.2. Sindirim Sisteminin Özel (Spesifik) Muayenesi ...........................292
1. Ağız Boşluğu, Yutak ve Özefagusun Muayenesi ........................292
2. Midenin Muayenesi ..........................................302
İçindekiler
XI
3. Gevişgetirenlerde Önmide-Abomazum Kompleksinin Muayenesi ............302
3.1. Rumenenin Muayenesi .......................................303
3.1.1. Rumenin Klinik Muayene Şekilleri ..............................304
3.1.2. Rumen Sıvısı Analizleri .....................................308
3.1.3. Laparatomi – Rumenotomi – Punksiyon ..........................318
3.2. Retikulumun Muayenesi ......................................318
3.2.1. Yabancı Cisim Ağrı Deneyleri .................................320
3.2.2. Endometaloskop (Metal Dedektör, Ferroskop) İle Muayene. . . . . . . . . . . . . . 324
3.2.3. Rektal Muayene ..........................................326
3.2.4. Röntgen Muayenesi ........................................326
3.2.5. Laparoskopi .............................................326
3.2.6. Sonografi (Ultrasonografi) ...................................326
3.2.7. Abdominosentez ..........................................327
3.2.8. Kan Muayeneleri ..........................................327
3.3. Omazum Muayenesi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 327
3.4. Abomazumun Muayenesi .....................................328
4. Bağırsakların Muayenesi .......................................332
4.1. Semptomatoloji ............................................333
4.1.1. Kusma (Vomitus) .........................................333
4.1.2. İshal (Diarrhoe, Diyare) . ....................................333
4.1.3. Kabızlık (Konstipasyon, Opstipasyon) ...........................338
4.1.4. Bağırsaklarda Gaz Toplanması (Meteorismus) ......................338
4.1.5. Abdominal Gerginlik ve Ağrı (Sancı, Kolik) ........................339
5. Sığırlarda Karın Bölgesi ve Karın Boşluğunun Muayenesi .................340
5.1. Karın Bölgesinin Adspeksiyonu .................................340
5.2. Karın Bölgesinin Palpasyonu ...................................343
5.3. Karın Bölgesinin Perküsyonu ...................................343
5.4. Karın Bölgesinin Öskültasyonu .................................344
5.5. Endopalpasyon (Rektal Muayene) ................................345
5.6. Karın Boşluğunun Punksiyonu ..................................347
5.7. Laparoskopi ..............................................351
5.7. Deneysel Laparotomi ........................................351
5.9. Deneysel Vaginotomi ........................................352
5.10. Karın Boşluğunun Röntgen Muayenesi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 352
5.11. Karın Organlarını Ultrasonografik Muayenesi .......................352
6. Göbek Kordonunun Muayenesi ..................................352
7. Karaciğer .................................................352
7.2.7. ÜRİNER SİSTEMİN MUAYENESİ ..............................357
Mehmet ÇİTİL, Erdoğan GÖKÇE
7.2.7.1. Genel Bilgiler ...........................................357
7.2.7.2. Hayvan Türlerine Göre Üriner Sistem Organlarının Anatomik yerleri ......357
XII İçindekiler
7.2.7.3.Üriner Sistemin Muayenesi ...................................360
1. Ananmnez ............................................360
2. Üriner Sistem Organlarının Muayenesi . ........................361
3. Ürinasyon Fonksiyonun Kontrolü .............................365
3.1. Ürinasyon sırasında hayvanların aldığı pozisyonlar ve
idrar alma yöntemleri ..............................................365
3.2. Ürinasyon Sıklığı/Sayısı ..................................369
3.3. Ürinasyon Sırasındaki Ağrı Belirtileri ve Anormal Değişiklikler .......369
4. İdrar Muayeneleri ......................................370
4.1. İdrarın Fiziksel Muayeneleri ...............................371
4.2. İdrarın Kimyasal Muayeneleri . .............................375
4.3. İdrarın Mikroskopik/Sediment Muayeneleri .....................383
5. Böbrek Fonksiyon Testleri ..................................389
6. Böbreklerin Radyolojik ve Ultrasonografik Muayeneleri .............392
7.2.8. SİNİR SİSTEMİNİN MUAYENESİ ..............................393
Hasan İÇEN, Aynur ŞİMŞEK, Akın KOÇHAN
7.2.8.1. Anamnez . .............................................394
7.2.8.2. Nörolojik Muayene .......................................394
1. Adspeksiyon ..........................................394
1.1. Mental Durum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 395
1.2. Başın Duruşu ve Hareketi ................................396
1.3. Kraniyal Sinir Fonksiyonu ................................396
1.4. Motorik Fonksiyonların Muayenesi ..........................398
1.5. Duruş ve Yürüyüş Bozuklukları (Ataksi) .......................399
1.6. Zorunlu Hareketler .....................................400
2. Palpasyon ve Peküsyon ...................................400
2.1. Kafatasının Kemiksel Yapısının Palpasyonu ve Peküsyonu ...........400
2.2. Reflekslerin Muayenesi ..................................400
7.2.8.3. BOS’un muayenesi ........................................405
7.2.8.4. Radyografik muayeneler . ...................................406
KISIM
II
Tanısal GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMLERİ
Tanısal Görüntüleme Yöntemleri ......................................419
Utku BAKIREL
1. RADYOGRAFİ . ................................................419
1.1. Radyografik Görüntüleme Fiziği .................................419
1.2. Radyografik kalite ..........................................420
İçindekiler
XIII
1.3. Işınlama .................................................421
1.4. Radyografik Değerlendirme ....................................422
1.5. Pozisyon ................................................422
1.6. Mimari . ................................................422
1.7. Boyut ..................................................423
1.8. Şekil ...................................................423
1.9. Yoğunluk ................................................423
1.10. Boyun ve Toraks Radyografisi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 423
1.11. Abdomen Radyografisi ......................................429
2. ULTRASONOGRAFİ .............................................434
2.1. Abdomen Ultrasonografisi ....................................435
2.2. Toraks Ultrasonografisi .......................................442
3. EKOKARDİYOGRAFİ ............................................442
4. ENDOSKOPİ ..................................................445
4.1. Gastroskopi ..............................................446
4.2. Kolonoskopi ..............................................447
4.3. Rinoskopi ................................................447
4.4. Bronkoskopi ..............................................448
5. ELEKTROKARDİYOGRAFİ (EKG) ...................................448
6. ELEKTROENSEFALOGRAFİ (EEG) ..................................451
7. ELEKTROMİYOGRAFİ (EMG) .....................................452
8. TERMOGRAFİ ................................................453
İNDEKS ......................................................457
YAZARLAR VE ADRESLERİ
Prof. Dr. Yusuf GÜL
Fırat Üniversitesi Veteriner Fakültesi
Emekli Öğretim Üyesi, Elazığ
Prof. Dr. Utku BAKIREL
İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Veteriner
Fakültesi, İstanbul
Prof. Dr. Mehmet ÇİTİL
Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi,
Kayseri
Prof. Dr. Mustafa İSSİ
Fırat Üniversitesi Veteriner Fakültesi, Elazığ
Prof. Dr. Abuzer ACAR
Afyon Kocatepe Üniversitesi Veteriner
Fakültesi, Afyonkarahisar
Prof. Dr. Hasan İÇEN
Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi,
Diyarbakır
Doç. Dr. Erdoğan GÖKÇE
Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi, Kars
Dr. Öğretim Üyesi Abdullah GAZİOĞLU
Bingöl Üniversitesi Gıda, Tarım ve
Hayvancılık MYO, Bingöl
Dr. Öğretim Üyesi Aynur ŞİMŞEK
Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi,
Diyarbakır
Dr. Öğretim Üyesi Akın KOÇHAN
Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi,
Diyarbakır
XV
Tablolar
XVII
TABLOLAR
Tablo 1. Perküsyonda Saptanan Ses Kaliteleri
Tablo 2. Öskültasyonda Alınan Sesler
Tablo 3. Davranış Bozuklukları (Ethopathie’ler)
Tablo 4. Sığırlarda Gözlenen Besi Durumu
Tablo 5. Sığırlarda Perikardial ve Endokardial Üfürümlerin Ayrıcı Bulguları
Tablo 6. Endokardial Üfürümlere Neden Olan Fonksiyon Bozuklukların Belirlenmesi
Tablo 7. Kalp Kapak Hareketlerinin Punkta Maksiması
Tablo 8. Nabız Kalitesinin Değerlendirilmesi
Tablo 9. Perifer Dolaşımın Muayenesi
Tablo 10. Evcil Hayvanların Kan Hacimleri
Tablo 11. Kan Pıhtılaşmasında Rolü Olan Faktörler
Tablo 12. Trombositer Kanama Hastalıkları
Tablo 13. Hayvanlarda Sedimentasyon Hızları (mm/saat)
Tablo 14. Sağlıklı Hayvanlar İçin Normal Eritrosit Sayısı, %Hematokrit Değer ve Hemoglobin
Miktarları
Tablo 15. Sağlıklı Hayvanlar İçin Normal MCH, MCHC, MCV Değerleri
Tablo 16. Sağlıklı Hayvanlarda Total Akyuvar Sayısı ve Akyuvarların % Oranları
Tablo 17. Hayvanlarda Kan Serumu Total Protein Yüzdesi ve Serum Protein Fraksiyonlarının
Miktarları (g/dL)
Tablo 18. Hayvan Türlerine Göre Akciğer Muayene Sahasının Kaudal Sınırları
Tablo 19. Evcil Hayvanların Fizyolojik Gaita Bulguları
Tablo 20. Evcil Hayvanlarda Stomatitisle Seyreden Bakteriyel ve Viral Hastalıklar
Tablo 21. Ruminantlarda Değişik Ön Mide Hastalıklarında Bazı Önemli Rumen Sıvısı
Parametreleri
Tablo 22. Sola Deplasmanların Ayırıcı Tanısında Sol Karın Duvarının Öskültasyon Bulguları
Tablo 23. İnce Bağırsak veya Kalın Bağırsaktan Köken Alan İshallerin Ayırımı
Tablo 24. Vücut Ağırlığı 30 kg Olan Akut İshalli Bir Buzağıda Klinik Semptomlar, Vücut
Ağırlığı ve Sıvı Kayıpları İlişkisi.
XVII
XVIII Tablolar
Tablo 25. Saha Şartlarında Metabolik Asidoz ve Klinik Semptomlar İlişkisi
Tablo 26. Sığırlarda Karın Boşluğu Punktatının Normal Bulguları ve En Önemli Değişiklikleri
Tablo 27. Karaciğer Hastalıklarında Biyokimyasal Muayene Metotları
Tablo 28. Evcil Hayvanlarda İdrar Özgül Ağırlıkları (g/l)
Tablo 29. Evcil Hayvanlarda Proteinürinin Nedenleri
Tablo 30. Evcil Hayvanlarda Hematürinin Nedenleri.
Tablo 31. Azoteminin Sınıflandırılması
Tablo 32. Akut veya Kronik Renal Yetmezliğin Özellikleri
Tablo 33. Erişkin Hayvanlarda Normal Serum BUN Yoğunlukları (mmol/L)
Tablo 34. Erişkin Hayvanlarda Normal Serum Kreatinin Yoğunlukları (mmol/L)
Tablo 35. Bazı Biyokimyasal Parametrelerin Normal Değerleri
Şekİller
XIX
ŞEKİLLER
Şekil 1. Önemli kalp öskültasyon bulgularının şematik gösterimi
Şekil 2. Sığırlarda kalp kapaklarının punkta maksimalarının yeri
Şekil 3. Normal bir elektrokardiogramda dalga ve aralıklar
Şekil 4. Normal bir elektrokadioagramın kısımları
Şekil 5. Nabız bulgularının şematik görünümü
Şekil 6. Eritrositoz çeşitleri
Şekil 7. Solunum ritim bozuklukları
Şekil 8. Karın duvarının arkadan gözlenmesinde farklı adspeksiyon bulguları
Şekil 9. Atlarda üriner sistem organlarının görünümü
Şekil 10. Erkek sığırlarda genital organlar
Şekil 11. Erkek köpeklerde böbreklerin konumu ve genital organlar
Şekil 12. Köpeklerde böbreklerin konumu ve genital organlar
Şekil 13. Kedilerde böbrek ve genital organların görünümü
Şekil 14. Kedide böbreklerin palpasyonu
Şekil 15. Köpekte sol böbreğin palpasyonu
Şekil 16. Sığırlarda sol böbreğin palpasyonu
Şekil 17. Köpekte idrar kesesinin palpasyonu
Şekil 18. Sığırlarda idrar kesesi ve ureterlerin rektal palpasyonu
Şekil 19. Dişi köpekte idrar kateteri uygulaması
Şekil 20. Köpekte lateral sistosentez
Şekil 21. Köpekte ventral sistosentez ve idrar kateteri boyunun ölçülmesi
XIX