29.12.2024 Views

CHEM-ENG 4

PDF'lerinizi Online dergiye dönüştürün ve gelirlerinizi artırın!

SEO uyumlu Online dergiler, güçlü geri bağlantılar ve multimedya içerikleri ile görünürlüğünüzü ve gelirlerinizi artırın.

CHEM-ENG 4.0

B İ R M Ü H E N D İ S L İ K D E R G İ S İ

M Ü H E N D İ S L İ Ğ İ N E Ğ L E N C E L İ

H A L İ Y L E T A N I Ş I N !

O C A K 2 0 2 4 | S A Y I N O . 1


Emeği Geçenler

ÖNSÖZ

Kurucu Üyeler

Efe YAZGI

Sevgili Okuyucular,

Yeni yılın coşkusuyla sizlere CHEM-ENG 4.0'ın bu özel sayısını

sunuyoruz! 2025'in ilham dolu ve başarılarla dolu bir yıl olmasını

dileriz.

Bu sayımızda, kimya mühendisliğinin ilgi çekici yönlerini keşfedecek,

güncel gelişmelere ve eğlenceli içeriklere göz atma fırsatı

bulacaksınız. Her bir sayfa, kulübümüzün emeği ve heyecanını

yansıtıyor.

Keyifli okumalar diler, yeni yılınızı kutlarız!

Yazarlar &

Tasarım

İlayda DİRİER

Pelinsu YAZİCİ

Eren GÖÇBEN

Gözde KALE

Nazrin MAMMADOVA

Emel EKİM

Şevval KOL

Biz kimiz?

Bizler,

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi bünyesinde kurulan Kimya

Mühendisliği Kulübü’yüz.

Bölümümüzü, okulumuzu ve her bir kimya mühendisi adayını

sosyalleştirecek etkinlikler, organizasyonlar düzenlemek üzere

toplandık ve bunu sürdürmeye çalışmaktayız.

2


3

S İ Z İ N E L E R

B E K L İ Y O R ?

Havacılıkta Hafif ve Dayanıklı Malzemelerin Rolü 06

Süperkritik Akışkan Ekstraksiyonu 11

İÇİNDEKİLER

Geleceğin Enerji Kaynakları 11

Kimyasal Tepkime Kazaları 16

Kimya Mühendisliğinin Sıradışı Dünyası

Biyokimya ve Biyoteknoloji Çalışmaları

21

24

Laboratuvarda Kullanılan İlginç Ekipmanlar 28

Sektör Testi

36

Yılın Kelimesi

38

Bilim İnsanı Köşesi 39

Kaynakça 40

C H E M - E N G 4 . 0


Editör’ün Notu

Sevgili okuyucular, bu dergideki her bir konu, değerli

yazarlarımız tarafından özenle yazıldı.

Dergimizi oluştururken her bir kesime hitap edecek bir

dergi olmasına çok özen gösterdik. Umarım hoşunuza

gider!

Dergimizin sonuna eklediğimiz eğlence kısmına da göz

atmayı unutmayın! Zira o kısımda ufak easter egg’lerimiz

olabilir.

Bu bizim ilk sayımız ve yeni yıla böyle güzel bir eserle

başlangıç yapmak istedik, sizlerin de fikirleriyle çok daha

iyi sayılar çıkartmayı amaçlamaktayız.

Dergide öncelikle emeği geçen yazar arkadaşlarıma, daha

sonrasında her konuda bize desteğini hiçbir zaman

esirgemeyen Sayın Prof. Dr. Demet Topaloğlu Yazıcı

hocamıza teşekkür ediyorum.

Hepinize mutlu yıllar diliyorum!

4


5


HAVACILIKTA HAFİF VE

DAYANIKLI

MALZEMELERİN ROLÜ

İLAYDA DİRİER

KİMYA MÜHENDİSLİĞİ 3. SINIF

6


Gökyüzünde

Devrim: Uçaklarda

Hafif ve Dayanıklı

Malzemelerin Rolü

Bu ileri düzey malzemeler, yakıt tüketimini

azaltarak çevresel etkileri minimize ediyor ve

havayolu şirketlerinin operasyonel maliyetlerini

düşürüyor. Özellikle karbon fiberler, alüminyum

gibi geleneksel malzemelere kıyasla çok daha

hafif ve sağlam yapısıyla öne çıkıyor. Hafiflik,

uçakların daha az yakıtla daha uzun mesafeler

kat etmesini sağlarken, dayanıklılık ise güvenlik

standartlarını üst seviyelere taşıyor.

BÖLÜM 1: Havacılığın

dönüşen Yüzü

Havacılık sektörü, güvenlik, verimlilik ve

sürdürülebilirlik hedefleri doğrultusunda hızla

dönüşüyor. Bu değişimin merkezinde, uçaklarda

kullanılan malzemelerin hafifliği ve dayanıklılığı

yer alıyor. Günümüz havacılığı yalnızca

mühendislik açısından değil, aynı zamanda

malzeme biliminin en ileri teknolojilerini de temsil

ediyor. Uçakların yapılarında kullanılan ileri düzey

kompozit malzemeler, titanyum alaşımlar ve

karbon fiberler, hem uçuş performansını artırıyor

hem de daha güvenli bir uçuş deneyimi sağlıyor.

7


BÖLÜM 2: Uçaklarda Kullanılan Yenilikçi

Malzemeler

1. Kompozit Malzemeler

Kompozit malzemeler, iki veya daha fazla farklı

malzemenin bir araya getirilmesiyle oluşturulur. Uçak

gövdesi, kanatlar ve diğer yapısal elemanlarda yaygın

olarak kullanılır.

Karbon Fiber Takviyeli Polimer (CFRP): Hafiflik ve

yüksek mukavemet sunar. Boeing 787 Dreamliner ve

Airbus A350 gibi modern uçaklarda yoğun olarak

kullanılır.

2. Titanyum Alaşımları

Titanyum, yüksek mukavemet-ağırlık oranı ve

korozyon direnci sayesinde motor parçalarında, iniş

takımlarında ve yapısal bileşenlerde kullanılır.

3. Alüminyum-Lityum Alaşımları

Geleneksel alüminyum alaşımlarına kıyasla daha hafif

ve dayanıklı bir yapıya sahiptir.Hafifliği sayesinde yakıt

tasarrufu sağlar, çatlamaya karşı daha dayanıklıdır.

4. Nanoteknoloji ve Kompozit Malzemeler:

Nanoteknoloji, malzemelerin moleküler düzeyde

tasarlanmasını sağlayarak hafif ancak son derece

dayanıklı malzemelerin üretimine olanak tanımaktadır.

Nanokompozit malzemeler, karbon nanotüpler veya

grafen gibi nanomaddelerle güçlendirilmiş matris

malzemelerini içerir ve bu, hafiflik, mukavemet ve

dayanıklılık açısından üstün özelliklere sahip

malzemelerin geliştirilmesine olanak tanır. [1]

5. 3D Baskı Teknolojisi: Özelleştirilebilir ve Hafif

Parçalar

Havacılık endüstrisindeki en son yeniliklerden biri, 3D

baskı teknolojisinin malzeme üretiminde kullanılmasıdır.

Bu teknoloji, özellikle karmaşık geometrili ve hafif

parçaların üretiminde büyük bir esneklik sağlar. Uçak

parçalarını katman katman oluşturarak üreten 3D baskı,

malzeme israfını azaltır ve özel tasarımlara olanak tanır.

[1]

8


BÖLÜM 3: Airbus

A350- Boeing 787

Günümüzde yeni nesil geniş gövdeli uçaklardan

olan Airbus A350 ve Boeing 787 ağırlığının

yarısından fazla kompozit malzemelerden

oluşuyor. Alüminyum gibi geleneksel

malzemelere göre kompozitler bu uçaklar

üzerinde daha fazla avantaj sağlıyor.

Airbus A350 XWB (Extra Wide Body) uzun

menzilli, çift motorlu jet yolcu uçağıdır.İlk olarak

Airbus A330 modifikasyonu ile Airbus A330- 200

LİTE olarak Boeing 787 ‘ ye rakip olma fikri ile

doğmuştur. Sektörde talep görmemesi nedeniyle

sıfırdan bir tasarımla Airbus A350 olarak çıkış

yapmıştır.

Boeing 787 ismi ile de dikkat çeken bir

uçaktır.Airbus A380 ‘’ The giant of the skies’’

Boeing 747 ‘’Queen of the skies ‘’ olarak ikonik

isimler ile tanınırken 787 ‘Dreamliner’ olarak

bilinmektedir. Uzun menzilli, orta boy, geniş

gövdeli, çift motorlu olan bu uçak; gövde

yapısında birincil malzeme olarak kompozit

malzemeler kullanan öncü bir yolcu uçağıdır.

2008 yılında üretilen Boeing 787 ile çok daha büyük

bir adım atıldı ve bu uçağın %50 ve daha fazlası

kompozitten üretidi. Böylelikle hafif ama yüksek

verim sunan, uzun menzilli uçaklar çokça tercih

edilmeye başlandı. 2013 yılında üretilen Airbus A350

ise %53’ten fazla kompozit malzeme kullanılarak

üretildi.[2] Kompozit malzemelerin kullanımında akla

gelen ilk uçaklar A350 ve B787 olsa da 1980 de

üretilen Airbus A320 de kuyrukta kullanılan %15

kompozitle tasarruf sağlanmıştır. Ayrıca 2005 yılında

üretilen Airbus A380 sadece kanatların bağlandığı

‘’wingbox’’ adı verilen merkez tankta kullanılan CFRP

malzemeli kompozit 1.5 tona yakın ağırlıktan tasarruf

edilmesini sağladı. [2]

Kompoziterin sağladığı avantajlarla tercih edilemeye

başlayan bu uçaklar Pandemi dönemi ile Airbus

A380 ve Boeing 747 gibi uçakların gökyüzüne veda

etmeye başlaması ve yaşanan 737 Max krizleri ile

daha çok tercih edilerek ivme kazanmıştır.

9


BÖLÜM 4: İnovasyon

Ve Sürdürülebilirlik

Boeing ve Airbus sürdürülebilirlik ve

çevre yönetimi destekleyen yenilikçi

tasarımlar ve aerodinamik iyileştirmeler

ile havacılığa yön vermeye devam ediyor.

Yenilenebilir yakıt kullanımıdaki ilerleyiş.

Biyoyakıt hedefleri ve karbon kompozit

malzemler gibi yenilikçi teknolojiler

üzerine yapılan stratejik yatırımlar

havacılığın yalnızca bugünkü ihtiyaçları

değil, gelecekteki talepleri karşılamak için

de sürekli yenilik ve gelişim içinde

olacağını gösteriyor.

10


SÜPERKRİTİK AKIŞKAN

EKSTRAKSİYONU

Kafeinsiz Kahve Olur Mu Hiç?

Kafein denilince akla ilk gelen kahve günümüzde

sıkça tüketilmektedir. Ancak yoğun kafein

kullanımının insan sağlığı üzerinde olumsuz etkileri

olduğu kanıtlanmıştır. Bu durum kafeinsiz kahvenin

üretilmesine sebep olmuştur. Bunun ilk örneği,

babasının çok fazla kafein yüzünden öldüğünü

düşünen Ludwig Roselius’un “zehir” olduğunu

düşündüğü şey olmadan tüm tada sahip bir karışım

yaratmayı kendine görev edinmesiyle başlamıştır. [1]

Kafeinsiz Kahve Nasıl Üretilir?

Yeşil, kavrulmamış kahve çekirdekleri, kafein

çıkarımını kolaylaştırmak için gözeneklerini

açmak amacıyla suya batırılır veya buharda

yaklaşık 30 dakika bekletilir. Daha sonra

çekirdekler, paslanmaz çelik bir kapalı kaba

yerleştirilir ve su ile karbondioksit gazı

(temelde karbonatlı su) karışımı kaba

pompalanır.

Pelinsu YAZİCİ

11


12

Kabın içindeki basınç, normal atmosfer

basıncının 300 katına kadar yükselir. Bu

koşullarda, karbondioksit ne gaz ne de sıvı

olan bir maddeye dönüşür. Karbondioksit

çekirdeklerle etkileşime girdikçe, diğer

aroma bileşenlerini korurken seçici bir

şekilde kafeini çıkarır.

Kafeinle dolu karbondioksit daha sonra kafein moleküllerini yakalayan aktif

karbon filtresinden geçirilir.

Kabın içindeki basınç serbest bırakılır ve karbondioksit gaz haline geri

döner.

Kafeini alınmış çekirdekler, nem oranı %9-12’ye düşürülene kadar kurutulur

ve ardından kavuruculara gönderilir. [2]

Süperkritik Akışkan Ekstraksiyonunda Kimya Mühendislerinin Rolü

Peki bu proseste kimya mühendislerinin rolü var mı? Elbette!

Süperkritik akışkan ekstraksiyonu ile kafeinsizleştirme işlemi faz dengesiyle

ilgilidir. Tüm süreçte akışkanlar mekaniği, termodinamik ve ısı aktarımı

bilgileri kullanılır. Dolayısıyla kimya mühendisliği ve süperkritik akışkan

ekstraksiyonu birbiriyle doğrudan ilişkilidir.


GELECEĞİN

ENERJİ

KAYNAKLARI

Dünya genelinde artan enerji talebi ve

fosil yakıt rezervlerinin hızla

tükenmesi, enerji sektöründe köklü bir

dönüşüm ihtiyacını ortaya

koymaktadır.

Bununla birlikte, geleneksel fosil

yakıtların çevresel zararları gün

geçtikçe daha belirgin hale

gelmektedir. Bu nedenle, daha temiz,

daha verimli ve yenilenebilir enerji

kaynaklarının geliştirilmesi, modern

toplumlar için bir zorunluluk haline

gelmiştir.

Bu yazıda, hidrojen enerjisi ve yakıt

hücreleri geleceğin enerji çözümleri

olarak sunduğu olanaklara ve bu

teknolojilerin karşılaştığı zorlukların

üzerinden geçelim. [3]

13


Hidrojen Enerjisi

Hidrojen enerjisi, hidrojenin moleküllerinin ayrışması

sonucunda açığa çıkan kimyasal enerjidir. Hidrojen,

Güneş ve diğer yıldızların ısı vermesine yardımcı

olan en temel enerji kaynaklarından biri olup farklı

yöntemlerle elektrik ve ısı formuna dönüştürüp

sanayinin birçok kolunda kullanılabilmektedir. [1]

Hidrojen Enerjisi nasıl üretilir?

Yeşil

Hidrojen

Sarı

Hidrojen

Yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilmiş elektrik ile

suyun elektrolizinden üretilmektedir.

Sıfıra yakın sera gazı emisyonuna sebep olmaktadır.

Nükleer enerji ile üretilen elektrik elektrolizi ile üretilir.

Sıfıra yakın sera gazı emisyonuna sebep olmaktadır.

Mavi

Hidrojen

Nükleer enerji ile üretilen elektrik elektrolizi ile üretilir.

Sıfıra yakın sera gazı emisyonuna sebep olmaktadır.

Turkuaz

Hidrojen

Gri

Hidrojen

Karbon siyahının pirolizi sırasında yan ürün olarak

üretilmektedir.

Az miktarda sera gazı emisyonuna sebep olmaktadır.

Buhar metan reformasyonunda doğalgaz kullanımı ile

oluşmaktadır.

Yüksek miktarda sera gazı emisyonuna sebep

olmaktadır. [1]

14


HİDROJEN ENERJİSİ AVANTAJLARI

Temiz bir enerji kaynağıdır.

Hidrojenin yanması sonucu ortaya çıkan ürünün su olması.

Taşınması sırasında kayıpların diğer enerjilere göre daha az .

Sızıntı oluşması durumunda hızlıca atmosfere karışacağı için

patlama ve yangın ihtimali düşüktür.

Fosil yakıtlardan %39 daha verimlidir.

Gaz sıvı ve metal hidrat şeklinde depolanabilir. [2]

HİDROJEN ENERJİSİ DEZAVANTAJLARI

Pahalıdır.

Yanan hidrojen alevi görünmemektedir.

Kokusuz bir gaz olduğu için sızıntıların tespiti zordur.

Havadan hafif bir gaz olduğu için hızlıca atmosfere

yükselmektedir. Bu sebeple oluşan kayıplar hızlı

gerçekleşmektedir. Erken tespit edilmemesi durumunda yüksek

ekonomik kayıplara sebep olur. [2]

15

Eren GÖÇBEN


KİMYASAL TEPKİME KAZALARI

Tarihteki önemli kazalar ve bu kazaların

kimya mühendisliğine katkıları

Gözde KALE | Kimya Mühendisliği 3. Sınıf


Kimyasal Tepkime Kazalarının

Toplum Üzerindeki Etkileri

Can Kayıpları ve İnsan Sağlığı:

Bhopal Faciası gibi trajediler, binlerce insanın

hayatını kaybetmesine ve ciddi sağlık sorunlarına

yol açmıştır. Shrivastava (1987), bu olayın, dünya

genelinde kimyasal tesislere yönelik güvensizliği

artırdığına dikkat çekmektedir.

Ekonomik Yıkım:

Büyük kazalar, yalnızca tesislerin kendisinde

değil, çevredeki toplumlarda da ekonomik

yıkımlara neden olmuştur. [4]

Toplumsal Algı:

Bu tür olaylar, toplumların kimya endüstrilerine

yönelik tutumlarında kalıcı değişikliklere neden

olmuş ve düzenleyici politikalara yönelik kamu

talebini artırmıştır. [2]

Kimyasal Tepkime Kazalarının

Mühendislik Disiplinleri

Üzerindeki Etkileri

Güvenlik Standartlarının Gelişimi:

Flixborough kazası, mühendislik süreçlerinde

güvenlik değerlendirmelerinin önemini ortaya

koymuştur. Bu durum, HAZOP gibi analiz

yöntemlerinin geliştirilmesine yol açmıştır. [3]

Yasal Düzenlemeler ve Politikalar:

ABD'de OSHA ve EPA, Avrupa’da SEVESO

Direktifleri gibi düzenlemeler, kimyasal kazaların

ardından daha etkin bir şekilde uygulanmıştır. [4]

Eğitim ve Farkındalık:

Mühendislik eğitim müfredatlarına güvenlik

derslerinin eklenmesi, gelecekte benzer kazaların

önlenmesinde önemli bir rol oynamıştır. [2]

Teknolojik Gelişmeler:

Kazaların ardından, proses kontrol teknolojilerinin

geliştirilmesi ve otomasyon sistemlerinin

yaygınlaşması sağlanmıştır. [4]

17


Kimyasal Tepkime Kazalarının

Çevresel Farkındalık ve

Sürdürülebilirlik

Çevre Üzerindeki Etkiler:

Deepwater Horizon petrol sızıntısı, çevresel

tahribatın boyutlarını gözler önüne sermiş ve bu

tür kazaların ekosistemler üzerindeki yıkıcı

etkilerine dikkat çekmiştir. [6]

Sürdürülebilirlik Yaklaşımları:

Bu olaylar, kimya endüstrisinde çevre dostu ve

sürdürülebilir yaklaşımların benimsenmesini

teşvik etmiştir. [2]

Kimyasal Tepkime Kazalarının

Genel Değerlendirilnesi

Kimyasal tepkime kazaları, trajik sonuçlarına

rağmen, mühendislik disiplinlerinde güvenlik

bilincini artırmış ve çevre koruma yaklaşımlarının

gelişmesine katkı sağlamıştır. Tarihten çıkarılan

bu dersler, modern mühendislik uygulamalarının

daha güvenli, verimli ve sürdürülebilir bir şekilde

ilerlemesini mümkün kılmıştır.

Kimyasal Tepkime Kazalarının

Kİmya Mühendisliğine Katkıları

Kimyasal tepkime kazaları, kimya mühendisliğine

önemli katkılarda bulunmuş ve güvenlik alanında

yeni standartların geliştirilmesine olanak sağlamıştır.

Tarihteki büyük kazalar, mühendislik süreçlerinin

daha güvenli hale gelmesi için kritik dersler sunmuş

ve tepkimelerin kontrolü, güvenlik önlemleri ve risk

yönetimi konusunda önemli gelişmelere yol açmıştır.

Örneğin, Bhopal Gaz Felaketi (1984) sonrası, kimyasal

tesislerde daha sıkı denetimler ve tehlikeli maddelerle

çalışırken risklerin minimize edilmesine yönelik

yenilikçi çözümler ortaya çıkmıştır. Bu kazalar, kimya

mühendisliğinde güvenlik kültürünün yerleşmesine

ve mühendislerin, işletmelerin her aşamasında

güvenliği ön planda tutmalarını sağlayan bir anlayışın

gelişmesine neden olmuştur (Smith, 2005). Ayrıca,

tepkimelerin daha doğru modellenmesi ve süreçlerin

simülasyonları, kazaların önlenmesinde etkili bir araç

olarak kullanılmıştır. [7]

18


KİMYASAL TEPKİME KAZALARI VE KİMYA

MÜHENDİSLİĞİNE KATKILARI

Texas City Felaketi (1947)

Olay: ABD’nin Texas City limanında, amonyum

nitrat yüklenmiş bir gemide meydana gelen

patlama, şehrin büyük bir kısmını yok etmiş ve

yüzlerce insanın hayatına mal olmuştur. Patlama,

amonyum nitratın bir yanıcı maddeyle teması

sonucu özellikle hızlı yayılan bir zincirleme

reaksiyonu tetiklemiştir. [4]

Kimya Mühendisliğine Katkıları:

Tehlikeli maddelerin sevkiyatında sıkı

denetim prosedürlerinin geliştirilmesi. [4]

Depolama tankları ve gemilerde patlamaya

dayanıklı tasarımlar. [4]

Endüstriyel tesislerde proses güvenliği ile ilgili

yasal düzenlemelerin artması. [4]

Flixborough Patlaması (1974)

Olay: İngiltere’de bir sikloheksan oksidasyon

tesisi’nde, bir boru hattında meydana gelen

tasarım hatası sonucu büyük bir patlama

yaşanmıştır. Bu olay, tesisin çalışanları ve çevresi

için büyük kayıplara yol açmıştır. [1]

Kimya Mühendisliğine Katkıları:

Proses tasarımında hata tespiti ve risk analizi

tekniklerinin iyileştirilmesi. [1]

Boru hatlarının ve ekipmanın montajı için

standartlaşma çalışmaları. [1]

Tehlikeli kimyasallarla çalışılan tesislerde

daha sıkı şartnameler ve gözetim. [1]

19


Bhopal Felaketi (1984)

Olay: Hindistan’daki Union Carbide tesisinde

metil izosiyanat (MIC) gazının atmosfere

yayılması, tarihteki en büyük endüstriyel

felaketlerden biri olarak kayıtlara geçmiştir. Bu

kazada gaz sızıntısı, vana ve soğutma

sistemindeki eksikliklerden kaynaklanmıştır. [5]

Kimya Mühendisliğine Katkıları:

Toksik gazlarla çalışılan tesisler için emniyet

sistemlerinin yeniden düzenlenmesi. [5]

Gaz kaçaklarını önlemek için dedektör ve acil

kapatma mekanizmaları. [5]

Yerel toplulukları bilgilendirme ve endüstriyel

kirlilik standartlarının artması. [5]

Seveso Kazası (1976)

Olay: İtalya’nın Seveso kasabasında bulunan bir

kimya tesisinde, 2,3,7,8-tetrachlorodibenzo-pdioxin

(TCDD) maddesi içeren toksik bir gazın

atmosfere yayılması sonucu meydana gelen bu

kazada çevre halkı ciddi biçimde etkilenmiştir.

Gazın yayılımına, bir reaktörde meydana gelen

kontrolsüz bir tepkime ve buhar genleşmesi sebep

olmuştur. [4]

Kimya Mühendisliğine Katkıları:

Tehlikeli maddelerin envanter ve risk analizi

tekniklerinin geliştirilmesi. [4]

Acil durum planlaması ve topluluk

bilgilendirme sistemlerinin önemi.[4]

Dioxin ve benzeri toksik maddelerin

depolanması ve bertarafı için yeni standartlar.

[4]

20


KİMYA

MÜHENDİSLİĞİNİN

SIRADIŞI DÜNYASI

Kimya mühendisliği, yalnızca üretim süreçlerini tasarlamak ve

optimize etmekle kalmaz; aynı zamanda teknolojiyi ve bilimi

birleştirerek hayatımızın her alanında fark yaratır. Bu alandaki

profesyoneller, sadece laboratuvarlar ve fabrikalarla sınırlı kalmaz,

çok çeşitli ve merak uyandıran sektörlerde yer alırlar.

Koku uzmanlarından patlayıcı mühendislerine kadar uzanan sıra

dışı meslekler, kimya mühendisliğinin ne kadar geniş ve heyecan verici

bir alan olduğunu kanıtlar nitelikte. [1]

21


KİMYANIN

DUYUSAL YÖNÜ:

KOKU UZMANLIĞI

Koku uzmanları, kimyanın en gizemli ve büyüleyici yönlerinden

biriyle ilgilenir: Kokuların insan üzerindeki etkisi.

Bu profesyoneller, parfümden temizlik ürünlerine kadar pek çok

sektörde, duyularımızı harekete geçiren ürünlerin arkasındaki

kimyasal bileşenleri tasarlarlar. [2]

Koku uzmanlarının işi, yalnızca hoş kokular yaratmakla sınırlı

değildir aynı zamanda bu kokuların insan psikolojisi ve davranışları

üzerindeki etkisini incelemek de görevlerinin bir parçasıdır.

Moleküllerin beyinle etkileşimini detaylı bir şekilde analiz eder,

insanlarda duygusal tepkiler yaratacak bileşimler geliştirirler. Yani,

her bir parfüm damlası, aslında bilim ve sanatın kesişim noktasıdır.

[3]

22


Patlayıcı

Mühendisleri:

Gücün Güvenli

Kontrolü

Patlayıcı mühendisliği, hem büyük riskleri hem de inanılmaz fırsatları

barındıran, adrenalin dolu bir meslek alanıdır. Bu uzmanlar, patlayıcı

maddelerin üretimi, güvenli kullanımı ve çevreye zarar vermeden

bertaraf edilmesi gibi kritik süreçleri yönetirler.

Kimya mühendisleri, bu maddelerin kimyasal yapılarını derinlemesine

anlayarak, patlayıcı enerjinin kontrollü bir şekilde nasıl yönetileceğini

çözerler. Madencilikten inşaata, askeri operasyonlardan enerji üretimine

kadar geniş bir yelpazede çalışan patlayıcı mühendisleri, risklerin

minimize edilmesi ve verimliliğin maksimize edilmesi için hayati roller

üstlenirler.

Bu alandaki en önemli yetkinlik ise patlayıcı maddelerin tepkilerini

öngörmek ve bu enerjiyi güvenli bir şekilde yönlendirmektir. Patlayıcı

mühendisliği, sadece teknik bilgi değil, aynı zamanda stratejik düşünme

gerektiren bir sanat olarak da karşımıza çıkar. [4]

EMEL EKİM

23


24

Nazrin Mammadova | Kimya Mühendisliği 1.Sınıf Öğrencisi

Biyokimya ve biyoteknoloji,

doğanın en küçük yapı taşlarını

inceleyerek devasa çözümler

sunuyor. Genetik mühendislik,

sentetik biyoloji gibi alanlarda

yapılan çalışmalar; gıda, sağlık ve

çevre gibi hayatımızın her alanında

devrim niteliğinde. Geleceğin

dünyasına bir pencere açmak ister

misiniz?


Biyokimyasal Süreçlerin

Mühendislik Perspektifi

Hayal edin: Küçücük

mikroorganizmalar, biyoyakıt

üretiyor ve plastik yerine geçen

çevre dostu malzemeler yaratıyor.

İşte biyokimyanın ve

biyoteknolojinin gücü burada

yatıyor [1, 2]. Enzim

mühendisliğiyle endüstriyel

fabrikalar daha az enerji harcıyor

ve çevreye zararlı yan ürünler

minimuma iniyor [2].

Örneğin, bilim insanları glikozu

etanol gibi yakıtlara dönüştüren

bir enzim geliştirdi. Bu teknoloji,

fosil yakıtların yerini alabilir mi?

Şimdiden bunun üzerinde çalışan

birçok startup var [1]!

Tıp Alanında

Biyoteknoloji

Gen düzenleme teknolojileri, genetik

hastalıkların tedavisinde çığır

açıyor. Örneğin, geçen yıl CRISPR-

Cas9 yöntemiyle doğuştan gelen

körlüğe sahip bir hasta, yeniden

görme yetisini kazandı [3]. Bilim

kurgu gibi mi geliyor? Artık değil!

Kanser tedavisinde de büyük

gelişmeler var. İmmünoterapiler,

bağışıklık sistemini adeta bir

"koruma ordusu" gibi güçlendiriyor

[5]. Doktorlar, tedavinin bireye özel

tasarlandığı "kişiselleştirilmiş tıp"

sayesinde hastalıklarla daha etkili

bir şekilde mücadele ediyor [5].

25


Gıda Endüstrisinde

Biyoteknoloji

Gıda sektöründe de büyük bir

dönüşüm var. Laboratuvarda

üretilen yapay etler artık

restoran menülerinde yer alıyor.

Daha geçenlerde, bir girişim

firması bu eti piyasaya sürdü ve

çevre dostu yapısıyla büyük ilgi

topladı [6].

Genetiği değiştirilmiş organizmalar

(GDO’lar), mahsul verimliliğini

artırarak açlık sorununa çözüm

getiriyor [4].

Fonksiyonel gıdalar ise ayrı bir

devrim. Probiyotik içeceklerin, sadece

sindirimi değil, ruh halini bile olumlu

etkileyebileceğini biliyor muydunuz?

Bu, bilim dünyasında “mikrobiyom

devrimi” olarak adlandırılıyor [4].

Gelecek Perspektifleri

Biyoteknoloji ve yapay zeka

birleştiğinde neler olur? Örneğin,

yapay zeka destekli biyosensörler

sayesinde, bir hastalık

semptomları oluşmadan önce

teşhis edilebiliyor [5]. Sentetik

biyoloji ise adeta bir Lego seti gibi,

yeni biyolojik sistemler yaratmayı

mümkün kılıyor [1].

Bilim insanları şu an çevre

kirliliğini temizleyebilen bakteriler

üzerinde çalışıyor. Hayal edin, bir

gün plastik atıklarınızı "yiyerek"

temizleyen mikroorganizmalar

gerçek olabilir [6]!

26


Gelecek Bizimle Şekilleniyor

Biyokimya ve biyoteknoloji, sürdürülebilir ve sağlıklı bir dünya için

anahtar bir rol oynuyor. Ancak bu yenilikleri hayata geçirirken etik ve

güvenlik konularına dikkat etmek şart. Geçmişte başarıyla uygulanan

örnekler, gelecekte daha büyük değişimlerin kapısını aralıyor.

Daha temiz bir çevre, daha sağlıklı bir yaşam ve daha verimli bir

üretim süreci...

Tüm bunlar biyoteknolojinin sunduğu birer vaat.

Şimdi, bu heyecan verici yolculuğun bir parçası olmaya hazır mısınız?

27


LABORATUVARDA

KULLANILAN

İLGİNÇ

EKİPMANLAR

VE İŞLEVLERİ

Ş E V V A L K O L

K İ M Y A M Ü H E N D İ S L İ Ğ İ

3 . S I N I F


Kimya mühendisliği, doğanın en karmaşık sırlarını çözmek ve bu sırları

insanlığın hizmetine sunmak için bilimi ustalıkla şekillendiren bir sanattır!

Bu sayımızda, laboratuvarlardaki yaratıcı zekayı hayata geçiren

ekipmanlara göz atarak, mesleğimizin neden bu kadar büyüleyici ve heyecan

verici olduğunu bir kez daha keşfedeceğiz!

SOĞUTUCU

Laboratuvarın Buzdolabı! Soğutucunun işi

hep soğutmak üzerine! Buhar haline gelen

sıvıları tekrardan yoğunlaştırır. Düz,

boğumlu ya da spiralli türleriyle farklı

tarzları sevenlere hitap eder. Dışından su

akar, içinden buhar. "Bilimle dans ederim"

diyorsan kesinlikle tanışmalısın.[1]

29


ETÜV

Sıcak Bırak, Kurut Gitsin! İşte laboratuvarın olmazsa olmazı. Isıtma, kurutma, hatta mikrop

yetiştirme gibi şeylerde uzman. 60-250°C arasında değişen sıcaklıklarla çalışır. Bilimsel fırın

dediğin ancak bu kadar havalı olabilir.[1]

AYIRMA HUNİSİ

Sıvıların Terapisti! Birbiriyle karışmayan sıvıları

incelikle ayıran uzman. Kapaklı, musluklu ve her

hacimde bulunabilir. Önce çalkala, sonra ayır;

alttan yoğun olanı, üstten hafif olanı al. Gerçek

anlamda bir barış elçisi![1]

pH METRE

Asit mi Baz mı Dedektifi! Sıvıların pH

değerini anında söyler. Ama dikkat:

Her kullanımdan önce kalibrasyon

şart! Hassas ve dakik bir çalışkan.[1]

30


KÜL FIRINI

Ateşin Ustası! 1000°C ve üzeri sıcaklıklarıyla "kimse benimle başa

çıkamaz" diyenlerden. Gıda, plastik, seramik ve daha nicesinde

yakarak analiz yapar. Kül oranı tayini mi? Onun işi![1]

SANTRİFÜJ

Dön Dön, Ayrış! Yoğunluk farkı olan

maddeleri merkezkaç kuvvetiyle

ayırarak sınırları zorlar. Sütte yağ tayini

mi yapılacak? Gerber santrifüjü iş

başında![1]

31


YÜKSEK PERFORMANSLI SIVI

KROMATOGRAFİ (HPLC)

Karışım Ayrımının Nobel Adayı! Karışımlardaki her bir bileseni

ayırır, tanımlar ve miktarını belirler. Gıdadan ilaca, çevre

analizlerinden kimya endüstrisine kadar her yerde o var.[2]

32


FOURİER DÖNÜŞÜMLÜ KIZILÖTESİ SPEKTROMETRESİ (FTIR)

Molekülerle Sohbet Eden Cihaz! Fonksiyonel grupları tespit eder,

yapıları analiz eder. Katıdan gaza her tür malzemeyi inceleyebilir.

"Kimyasalların dili" desek abartmış olmayız.[2]

NÜKLEER MANYAETİK

REZONANS SPEKTROMETRESİ

(NMR)

Moleküler Arası Bağlantı Ustalarının Dostu!

Manyetik alan içinde moleküllerin rezonansını

inceleyerek yapı ve bağlanma bilgilerini verir.

Organik kristallerden polimerlere kadar her şeyi

analiz eder.[2]

GAZ KROMATOGRAFİ-

KÜTLE SPEKTROMETRESİ

(GC-MS)

Uçucu Maddelerin Şifresini Çözer!

Gaz kromatografisi ve kütle

spektrometresinin ortak gücüyle bilinmeyen

maddeleri analiz eder. "Adli tıpın altın

standardı" olarak bilinir.[2]

33


RAMAN SPEKTROMETRESİ

Molekülerle Işık Dansı! Moleküllerin ışıkla etkileşiminden bilgi

çıkarır. Kimyasal yapı analizi, kristal kalite tespiti ve daha nicelerinde

ustalık sergiler.[2]

SIVI KROMATOGRAFİ-

KÜTLE SPEKTROMETRESİ

(LC-MS/MS)

Çift Etkili Dedektif! Sıvı

kromatografisinin fiziksel ayırma

gücünü kütle spektrometresinin

analitik hassasiyetiyle birleştirir.

Çoklu analiz tayini, eser maddelerin

tespiti ve biyolojik numunelerin

analizi gibi alanlarda vazgeçilmezdir.

İlaç metabolitlerinden pestisit

analizlerine kadar geniş bir yelpazede

çalışır ve her seferinde kesin sonuçlar

sunar.[2]

34


X-IŞINI FLORESANS

SPEKTROMETRESİ (XRF)

Elementlerin İmzalarını Okuyan Usta! Katı veya sıvı numunelerde element analizi yapar.

Az numune ile kesin sonuç, hızlı ve duyarlı bir şekilde. [2]

X-IŞINI DİFRAKTOMETRESİ (XRD)

Kristal Parmak İzi Uzmanı! Kristal yapıların kendine has düzenini analiz eder. Kristal

boyutu, fazlar ve latis parametreleri hakkında bilgi verir. "Bilimsel sanatın doruğu!" [2]

MORÖTESİ-GÖRÜNÜR IŞIK

SPEKTROFOTOMETRESİ

(UV-VIS)

Taşınabilir Işık Sanatçısı! Bu cihaz, UV,

görünür ve IR bölgelerinde ışık yoğunluğunu

ölçer. Portatif yapısı ve yansıtma-prob

seçenekleriyle sıvılar, tozlar ve yüzeylerde

detaylı spektral analizler yapar. Kimyasal

bileşenlerin konsantrasyonunu belirlemek veya

yüzey rengini ölçmek mi? Onun işi! İhtiyacınız

olan ışığı taşınabilir hale getiren bir teknoloji

harikası. [2]

35


Peki hangi sektöre

./-. -..

uygunsunuz?

Kimya mühendisliği birbirinden farklı alanları kapsayan geniş bir

dünyadır. Peki, sizin için hangi sektör daha uygun? Aşağıdaki soruları

cevaplayın, puanları toplayın ve keşfedin!

Boş bir gününde en çok ne

Grup projesinde seni nasıl

yaparsın?

tanımlarlar?

10

İlginç içerikler tüketirim.

10

"Tüm araştırmayı o yaptı!"

20

Puzzle veya strateji oyunları oynarım.

20

"Herkesi organize edip işi yoluna koydu!"

30

Arkadaşlarla buluşup uzun uzun sohbet ederim.

30

"En havalı sunumları yapar!"

40

Teknolojik cihazları kurcalarım, bozup tamir

ederim.

40

"Teknik sorunları saniyeler içinde çözer!"

Yemek yaparken seni

Bir tatil seçeneği seçmen

izleyen biri ne der?

gerekse?

10

"Laboratuvar gibi çalışıyor, gram gram ölçüyor!"

10

Tarihi bir şehirde keşfe çıkmak.

20

30

40

"Ne yaparsa mükemmel bir düzene oturuyor."

"Çevresindekilere sürekli tattırıyor ve yorum

alıyor."

"Yemeği sıradan yapmıyor, hep yeni şeyler

deniyor."

20

30

40

Teknoloji temalı bir müze gezisi yapmak.

Doğada kamp kurup yıldızları izlemek.

Büyük bir metropolde alışveriş ve eğlence dolu bir

tatil.

B İ R S O N R A K İ S A Y F A D A S O N U Ç L A R I G Ö R E B İ L İ R S İ N İ Z !

36


becerilerinizi ve profesyonel rehberliği göz önünde bulundurmayı unutmayın! ?

..-- ...

İlaç ve Biyoteknoloji

Puan

Bilimsel merakın ve

dikkatli yapınla

laboratuvar ortamı tam

sana göre!

Proses ve Üretim

Planlama becerinle

üretim hatlarında

harikalar

yaratabilirsin.

Puan

Proje ve Teknoloji

Yönetimi

Puan

Doğaya ve geleceğe

duyduğun ilgiyle

sürdürülebilir çözümler

geliştirebilirsin!

Enerji ve Çevre

Teknolojileri

Pratik zekan ve inovatif

yapınla teknolojiye dayalı

projelerde başarı

kaçınılmaz.

Puan

37

Efe YAZGI

Bu test yalnızca eğlence amaçlı hazırlanmıştır. Kariyer planlamanızı yaparken kişisel ilgi alanlarınızı,


Oxford Üniversitesi

tarafından seçilmiştir.

YILIN

KELİMESİ

Brain rot nedir?

Ara

İsim

Brain rot

/breɪn rɒt/

Aşırı ekran süresinin neden olduğu zihinsel yorgunluk,

halsizlik, odak kaybı ve zihinsel becerilerde gerileme

durumlarını tanımlamak için kullanılan bir terimdir.

- .-. ..

38


Kimya, yalnızca maddelerin

birleşimiyle ilgilenmez; aynı

zamanda evrenin sırlarını

keşfetmenin anahtarıdır.

-Câbir bin Hayyân

39


KAYNAKÇA

Havacılıkta Hafif ve Dayanıklı Malzemelerin Rolü:

1.Ferline Aviation. (n.d.). Yeni nesil uçak malzemeleri: Hafif ve dayanıklı. Retrieved December 22,

2024, from https://www.ferlineaviation.com/yeni-nesil-ucak-malzemeleri-hafif-ve-dayanikli/ [1]

2.BoardingInfo. (n.d.). Kompozit malzemeler ticari havacılık sektörünü nasıl değiştirdi?. Retrieved December 22,

2024, from https://boardinginfo.com/kompozit-malzemeler-ticari-havacilik-sektorunu- nasil-degistirdi/

3.Kompozit Pazarı. (n.d.). Havacılık sektöründe kompozit malzemelere dair bilmeniz gerekenler. Retrieved

December 22, 2024, from [2] https://www.kompozitpazari.com/blog/icerik/havacilik- sektorunde-kompozitmalzemelere-dair-bilmeniz-gerekenler

4.BoardingInfo. (n.d.). Airbus A350’nin hikayesinden öne çıkan detaylar. Retrieved December 22,

2024, from https://boardinginfo.com/airbus-a350nin-hikayesinden-one-cikan-detaylar/

5.GlobalAir. (n.d.). Aircraft specifications. Retrieved December 22,

https://www.globalair.com/aircraft-for-sale/specifications?specid=1535

6.UTED. (n.d.). Havacılıkta sürdürülebilirlik ve çevre. Retrieved December 22, 2024, from

https://www.uted.org/havacilikta-surdurulebilirlik-ve-cevre

7.Pinterest. (n.d.). Yeni nesil uçak malzemeleri görselleri. Retrieved December 22, 2024, from

https://tr.pinterest.com/pin/3025924735287834/

8.Pinterest. (n.d.). Havacılık ve malzeme bilimi. Retrieved December 22, 2024, from

https://tr.pinterest.com/pin/1337074880357688/

10.Pinterest. (n.d.). Havacılık sektörü trendleri. Retrieved December 22,

https://tr.pinterest.com/pin/85638830385416354/

11.Pinterest. (n.d.). Uçak yapımında kullanılan malzemeler. Retrieved December 22, 2024, from

https://tr.pinterest.com/pin/361836151329281740/

12.Pinterest. (n.d.). Kompozit malzemelerin avantajları. Retrieved December 22, 2024, from

https://tr.pinterest.com/pin/708965166375489722/

13.STRASAM. (n.d.). Uçak yapımında kullanılan malzemeler. Retrieved December 22, 2024, from

9.Herkes için Havacılık. (2024). Gelecekte havacılık endüstrisinde beklenen gelişmeler. Retrieved December 22,

2024, from https://herkesicinhavacilik.com/wp-content/uploads/2024/04/Gelecekte- havacilik-endustrisindebeklenen-gelismeler-nelerdir-1.jpg

https://strasam.org/savunma/havacilik-ve-uzay-sanayii/ucak-yapiminda-kullanilan-malzemeler-

1744#google_vignette

14.Pinterest. (n.d.). Yeni uçak teknolojileri. Retrieved December 22,

https://tr.pinterest.com/pin/15692298696494847/

Süperkritik Akışkan Ekstraksiyonu:

[1] "Origins of decaf coffee" nescafe, https://www.nescafe.com/mena/en-ae/coffeeculture/knowledge/what-decaf-coffee.

Erişim tarihi 25.12.2024

[2] "The CO2 Decaffeination Process" mission coffee works,

https://www.missioncoffeeworks.com. Erişim tarihi 25.12.2024

Geleceğin Enerji Kaynakları:

1. Sustainable Future. (n.d.). Hidrojen enerjisi nedir?. Sustainable Future. Retrieved December 27, 2024, from

https://sustainablefuture.com.tr/hidrojen-enerjisi-nedir/

2. EIF 2050. (n.d.). Hidrojen enerjisi nedir? Avantajları ve dezavantajları nelerdir?. EIF 2050. Retrieved December 27, 2024, from

https://www.eif2050.com/tr/blog/hidrojen-enerjisi-nedir-avantajlari-ve-dezavantajlari-nelerdir

3. Yeşil Büyüme. (n.d.). Bugünün ve geleceğin enerji sistemleri. Yeşil Büyüme. Retrieved December 27, 2024, from

https://yesilbuyume.org/bugunun-ve-gelecegin-enerji-sistemleri/

40


Kimyasal Tepkime Kazaları:

41

Abbott, J., & Rogers, H. (1980). Flixborough: The causes and consequences of the disaster. Chemical Engineering Progress. [1]

Crowl, D. A., & Louvar, J. F. (2020). Kimyasal proses güvenliği: Uygulamalı temeller (4. baskı). Pearson Eğitimi. [2]

Kletz, T. A. (1999). Neler ters gitti? Proses tesisi felaketlerinin vaka geçmişleri ve bunların nasıl önlenebileceği (4. baskı). Gulf Professional Publishing. [3]

Lees, F. P. (2012). Proses endüstrilerinde kayıp önleme: Tehlike tanımlama, değerlendirme ve kontrol (3. baskı). Butterworth-Heinemann. [4]

Shrivastava, P. (1987). Bhopal: Bir krizin anatomisi. Ballinger Yayıncılık Şirketi. [5]

BP Deepwater Horizon Petrol Sızıntısı Ulusal Komisyonu. (2011). Derin su: Körfez petrol felaketi ve açık deniz sondajının geleceği. ABD Hükümet Basımevi. [6]

Jones, M. (2010). Process safety and reaction engineering. Chemical Engineering Review, 12(3), 89-102. [7]

Web kaynakları

Artemis Arıtım. (t.y.). Çevre felaketleri. https://www.artemisaritim.com/cevre-felaketleri (Erişim Tarihi: 19 Aralık 2024).

ABC Çevre. (t.y.). Endüstriyel kaza risk çalışmaları. https://www.abccevre.com/endustriyel-kaza-risk-calismalari/ (Erişim Tarihi: 21 Aralık 2024).

Demetekin. (t.y.). Sürdürülebilirlik yaklaşımının işletmelere sağladığı faydalar. https://www.demetekin.com.tr/surdurulebilirlik-yaklasiminin-isletmelere-sagladigifaydalar/

(Erişim Tarihi: 22 Aralık 2024).

Onedio. (t.y.). Dünya tarihinin tanık olduğu en devasa endüstriyel kazalardan biri: Teksas felaketi. https://onedio.com/haber/dunya-tarihinin-tanik-oldugu-en-devasaendustriyel-kazalardan-biri-teksas-felaketi-758686

(Erişim Tarihi: 24 Aralık 2024).

The National Archives. (t.y.). Flixborough, 1 June 1974. https://blog.nationalarchives.gov.uk/flixborough-1-june-1974/ (Erişim Tarihi: 24 Aralık 2024).

Ankara Üniversitesi. (t.y.). Bhopal Felaketi. https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/103310/mod_resource/content/1/cevre%20s-Bhopal%20Felaketi.pdf (Erişim

Tarihi: 25 Aralık).

Seveso Faciası. (t.y.).

https://www.agcevre.com.tr/tr/seveso-bildirimi (Erişim Tarihi: 27 Aralık).

Bhopal Felaketi (t.y.).

https://www.theatlantic.com/photo/2014/12/bhopal-the-worlds-worst-industrial-disaster-30-years-later/100864/ (Erişim Tarihi: 29 Aralık)

Kimya Mühendisliğinin Sıradışı Dünyası:

[1] Perry's Chemical Engineers' Handbook, Robert H. Perry ve Don Green

[2] Perfume: The Alchemy of Scent, Jean-Claude Ellena

[3] The Secret of Scent, Luca Turin

[4] Explosives Engineering, Paul W. Cooper

Biyokimya ve Biyoteknoloji Çalışmaları:

Zhang, L., Kong, X., & Liu, Y. (2023). Advances in metabolic engineering for biofuels production. Nature Reviews Biotechnology, 41(5), 123–134.

Kong, X., Wang, H., & Zhao, J. (2022). Enzyme engineering and its application in biorefinery. Frontiers in Bioengineering and Biotechnology, 10, 876543.

Wang, Y., Li, F., & Zhou, Q. (2024). CRISPR-Cas9 technologies in medical applications. Journal of Genetic Medicine, 12(3), 456–467.

Patel, S., Verma, R., & Singh, A. (2023). Biotechnology in sustainable agriculture and food production. Food Science and Biotechnology, 32(4), 890–902.

Gao, Z., Chen, L., & Xu, Y. (2023). Innovations in biotechnology for health and disease treatment. Biotechnology Advances, 42, 108456.

Sharma, A., Gupta, P., & Roy, D. (2023). Environmental sustainability in the food industry: A biotechnological approach. Journal of Environmental Biotechnology,

25(2), 342–353.

Görseller:

Greco, M. (2023). Drug Discovery [Image]. Retrieved from https://mikegrecomba.com/wp-content/uploads/2023/08/Drug-Discovery-2.png

Innovative Genomics Institute. (2021). CRISPR Technology [Image]. Retrieved from https://innovativegenomics.org/wp-content/uploads/2021/09/CRISPRpedia-

CRISPR-Technology-final-hero-1920x960.jpg

Dreamstime. (n.d.). Vegan Protein Source - Healthy Diet Concept [Image]. Retrieved from https://thumbs.dreamstime.com/b/vegan-protein-source-healthy-dietconcept-vegans-vegetarians-vegetables-milk-legumes-seeds-nuts-gray-concrete-167397957.jpg

UnivDatos Market Insights. (2021). Nanotechnology in Drug Delivery Market [Image]. Retrieved from https://univdatos.com/wpcontent/uploads/2021/09/Nanotechnology-in-Drug-Delivery-Market.jpg

Vecteezy. (n.d.). Hydrogen Bonds Between Nucleotide Base Pairs in a DNA Double Helix [Image]. Retrieved from

https://static.vecteezy.com/system/resources/previews/046/093/342/non_2x/detailed-illustration-of-the-hydrogen-bonds-between-nucleotide-base-pairs-in-a-dnadouble-helix-photo.jpg

National Health Executive. (2020). Future of Healthcare with Technology [Image]. Retrieved from

https://www.nationalhealthexecutive.com/sites/nhe/files/styles/banner/public/2020-11/iStock-1209427002.jpg?itok=go6cG26Y

Cornerstone Physiotherapy. (2017). Research lab [Görsel].

https://cornerstonephysio.com/wp-content/uploads/2017/02/research-lab-e1595080994342.jpg

Laboratuvarda Kullanılan İlginç Ekipmanlar:

[ 1 ] B a l ı k e s i r Ü n i v e r s i t e s i . ( t . y ) . G e n e l K i m y a L a b o r a t u v a r

M a l z e m e l e r i . h t t p s : / / k i m y a . b a l i k e s i r . e d u . t r / G e n e l K i m y a L a b / L a b o r a t u v a r M a l z e m e l e r i . p h p ( E r i ş i m T a r i h i :

2 1 . 1 2 . 2 0 2 4 )

[ 2 ] E s k i ş e h i r O s m a n g a z i Ü n i v e r s i t e s i . ( 2 0 2 0 ) . M e r k e z i A r a ş t ı r m a L a b o r a t u v a r ı U y g u l a m a v e A r a ş t ı r m a

M e r k e z i . h t t p s : / / a r u m . o g u . e d u . t r / ( E r i ş i m T a r i h i : 2 1 . 1 2 . 2 0 2 4 )

[ 3 ] h t t p s : / / w w w . h a m m a d d e l e r . c o m / u r u n / m i l w a u k e e - m a s a u s t u - t i p i - p h - m e t r e - m w - 1 5 0 ( E r i ş i m

T a r i h i : 2 8 . 1 2 . 2 0 2 4 )

[ 4 ] h t t p : / / w w w . a n a l i z k i m y a . c o m . t r / u r u n - d e t a y / 2 6 5 / d u z - s o g u t u c u . h t m l ( E r i ş i m T a r i h i : 2 8 . 1 2 . 2 0 2 4 )

[ 5 ] h t t p s : / / a n t i t e c k . c o m / t r / a y % C 4 % B 1 r m a - h u n i s i - 2 / ( E r i ş i m T a r i h i : 2 8 . 1 2 . 2 0 2 4 )

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!