Przemyślanie – uczestnicy bitwy pod Monte Cassino

— Nie znajdziecie we mnie bohatera dźwięczącego medalami. Nie brałem udziału w natarciu,
w ogóle mój udział w bitwie był znikomy. Oprócz tego, że strzelali do nas jak do kaczek, nic
się nie działo na moim odcinku. Potem wyznaczono mnie dowódcą patrolu, który szedł do
klasztoru, ale na moim miejscu mógł być równie dobrze ktoś inny…
- Dla nas pod Monte Cassino nic było innego wyjścia — mówił Kazimierz Gurbiel jest ,w tym
dawne bezgraniczne zaufanie do dowódcy, poczucie politycznej przegranej i żądza odwetu,
której wrogiem była bezczynność. Tych, co przeżyli rzeź pod Monte Cassino — tak, to była
rzeź, więc tych, co przeżyli, bitwa połączyła na zawsze. Pozostała słowem rozpoznawczym, na
dźwięk którego mocniej biły serca, zaś pamięć podsuwała nazwiska ludzi, z którymi na równi
przeżywało się radość zwycięstwa, śmierć kolegów i strach, obecny nawet wówczas, gdy
żołnierz stawał się bohaterem.
Mówił K. Gurbiel w wywiadzie dla miejscowej prasy
Pod Monte Cassino kanonada trwała przez całą dobę z małymi przerwami. Dla
oszołomionych nią łudzi cisza była niepokojem . Nie myślało się o strachu. chociaż był on
niezmordowanym kompanem żołnierza. Pod Monte Caasino 12 pułk obsadzał linię
zabezpieczenia, nie mniej ważną od linii natarcia. Czekali zawsze przygotowani, że gdy
zajdzie konieczność że ich również poderwą do przodu-Powtarzali sobie: mamy przed sobą
.jeszcze jeden dzień żyda, może jeszcze godzinę, ale mamy je wciąż przed sobą.
„Im więcej nas wróci do kraju, tym większe będzie zwycięstwo" — ppor. Gurbiel, dowódca
plutonu ckm-ów, dobrze pamięta słowa dowódcy szwadronu, .por. Mieczyslawa Sandera. Nie
chodziło o unikanie śmierci, bo była ona pod Monte Cassino wszechobecna na każdej linii.
Chodziło o to, aby się nie dać zabić bez sensu. W natarciu były takie przypadki, że żołnierz
rzucał się na minę, bo nie było już czasu jej rozbroić i wołał: „dalej, po mnie, koledzy, ale to
nie była bezsensowna śmierć. Bezsensowną śmierć spotkał Kazimierz Gurbiel dopiero pod
Piedimonte, którego zdobycie było ostatnim akordem bitwy o Monte Cassino. Ale przyszło
później . Rankiem 18 maja goniec przyniósł wezwanie do por. Sandera Kaziu — usłyszał
Gurbiel w chwilę później — mamy rozkaz dowódcy pułku zobaczyć co się dzieje w klasztorze.
Dowódca powiada, że Niemców już nie ma. Przekazuję ten rozkaz tobie. Patrol przygotował
wachmistrz Wróblewski. Prowadź i melduj. I jeszcze jedno — dodał natychmiast — jeśli
ułanowi włos z głowy spadnie to odpowiadasz gardłem. Nie miałem nawet czasu na włożenie
hełmu — Gurbiel pokazuje. siebie na zdjęciu; na tle ruin klasztoru, wśród żołnierzy
w stalowych kapeluszach, wygląda w swej furażerce jakby szedł na przepustkę.
Chcąc dojść do Klasztoru musieli przejść przez rejon IV kompanii strzelców kpt
Borzdziłowskiego i ten zaproponował umocnienie trzynastoosobowego patrolu swoimi
ludźmi, czemu Gurbiel nie oponował; w większej grupie człowiek czuje się pewniej. Z IV
kompanii był właśnie ppor. Kazimierz Kądziolka, jarosławianin, któremu
u podnóża góry klasztornej, Gurbiel powiedział: ty, jako wyborowy piechur, obejdź ze swoimi
ludźmi górę, żeby w jednym miejscu nie było nas za dużo, a pójdę wprost po zboczu. Do dziś
nie wie, dlaczego tamten nie znalazł się na górze. Możliwe, że musiał obchodzić pola minowe.
Pisał Melchior Wańkowicz:
Sz!i, jak słonie na butelkach w cyrku — dołami po wybuchłych pociskach i głazami na
których widać było, że min nie ma. W klasztorze, w podwórcu, powitał ich Święty bez płowy
i uroczysta cisza. I dalej - Ppor. Gurbiel — to ten, który pierwszy z patrolem ułańskim wpadł,
nie zważając na nie rozpoznany, zaminowany teren, do Klasztoru i zawiesił proporczyk. To
ten, który w bitwie pod Piedimonte dowodził trzydziestoma trzema carrierami. To ten, który
potem, walcząc w kampanii adriatyckiej, został ciężko ranny...
Dalej opowiadał K. Gurbiel