Przemyślanie – uczestnicy bitwy pod Monte Cassino

Recommendations

Info

— Nie znajdziecie we mnie bohatera dźwięczącego medalami. Nie brałem udziału w natarciu, w ogóle mój udział w bitwie był znikomy. Oprócz tego, że strzelali do nas jak do kaczek, nic się nie działo na moim odcinku. Potem wyznaczono mnie dowódcą patrolu, który szedł do klasztoru, ale na moim miejscu mógł być równie dobrze ktoś inny… - Dla nas pod Monte Cassino nic było innego wyjścia — mówił Kazimierz Gurbiel jest ,w tym dawne bezgraniczne zaufanie do dowódcy, poczucie politycznej przegranej i żądza odwetu, której wrogiem była bezczynność. Tych, co przeżyli rzeź pod Monte Cassino — tak, to była rzeź, więc tych, co przeżyli, bitwa połączyła na zawsze. Pozostała słowem rozpoznawczym, na dźwięk którego mocniej biły serca, zaś pamięć podsuwała nazwiska ludzi, z którymi na równi przeżywało się radość zwycięstwa, śmierć kolegów i strach, obecny nawet wówczas, gdy żołnierz stawał się bohaterem. Mówił K. Gurbiel w wywiadzie dla miejscowej prasy Pod Monte Cassino kanonada trwała przez całą dobę z małymi przerwami. Dla oszołomionych nią łudzi cisza była niepokojem . Nie myślało się o strachu. chociaż był on niezmordowanym kompanem żołnierza. Pod Monte Caasino 12 pułk obsadzał linię zabezpieczenia, nie mniej ważną od linii natarcia. Czekali zawsze przygotowani, że gdy zajdzie konieczność że ich również poderwą do przodu-Powtarzali sobie: mamy przed sobą .jeszcze jeden dzień żyda, może jeszcze godzinę, ale mamy je wciąż przed sobą. „Im więcej nas wróci do kraju, tym większe będzie zwycięstwo" — ppor. Gurbiel, dowódca plutonu ckm-ów, dobrze pamięta słowa dowódcy szwadronu, .por. Mieczyslawa Sandera. Nie chodziło o unikanie śmierci, bo była ona pod Monte Cassino wszechobecna na każdej linii. Chodziło o to, aby się nie dać zabić bez sensu. W natarciu były takie przypadki, że żołnierz rzucał się na minę, bo nie było już czasu jej rozbroić i wołał: „dalej, po mnie, koledzy, ale to nie była bezsensowna śmierć. Bezsensowną śmierć spotkał Kazimierz Gurbiel dopiero pod Piedimonte, którego zdobycie było ostatnim akordem bitwy o Monte Cassino. Ale przyszło później . Rankiem 18 maja goniec przyniósł wezwanie do por. Sandera Kaziu — usłyszał Gurbiel w chwilę później — mamy rozkaz dowódcy pułku zobaczyć co się dzieje w klasztorze. Dowódca powiada, że Niemców już nie ma. Przekazuję ten rozkaz tobie. Patrol przygotował wachmistrz Wróblewski. Prowadź i melduj. I jeszcze jedno — dodał natychmiast — jeśli ułanowi włos z głowy spadnie to odpowiadasz gardłem. Nie miałem nawet czasu na włożenie hełmu — Gurbiel pokazuje. siebie na zdjęciu; na tle ruin klasztoru, wśród żołnierzy w stalowych kapeluszach, wygląda w swej furażerce jakby szedł na przepustkę. Chcąc dojść do Klasztoru musieli przejść przez rejon IV kompanii strzelców kpt Borzdziłowskiego i ten zaproponował umocnienie trzynastoosobowego patrolu swoimi ludźmi, czemu Gurbiel nie oponował; w większej grupie człowiek czuje się pewniej. Z IV kompanii był właśnie ppor. Kazimierz Kądziolka, jarosławianin, któremu u podnóża góry klasztornej, Gurbiel powiedział: ty, jako wyborowy piechur, obejdź ze swoimi ludźmi górę, żeby w jednym miejscu nie było nas za dużo, a pójdę wprost po zboczu. Do dziś nie wie, dlaczego tamten nie znalazł się na górze. Możliwe, że musiał obchodzić pola minowe. Pisał Melchior Wańkowicz: Sz!i, jak słonie na butelkach w cyrku — dołami po wybuchłych pociskach i głazami na których widać było, że min nie ma. W klasztorze, w podwórcu, powitał ich Święty bez płowy i uroczysta cisza. I dalej - Ppor. Gurbiel — to ten, który pierwszy z patrolem ułańskim wpadł, nie zważając na nie rozpoznany, zaminowany teren, do Klasztoru i zawiesił proporczyk. To ten, który w bitwie pod Piedimonte dowodził trzydziestoma trzema carrierami. To ten, który potem, walcząc w kampanii adriatyckiej, został ciężko ranny... Dalej opowiadał K. Gurbiel
— Bałem się, że jakiż szaleniec niemiecki wygarnie do nas z ruin z miotacza ognia, więc przed samym wejściem do klasztoru powiedziałem Wróblewskiemu, aby zatrzymał się z rkmem i obserwował moje wejście, ale odparł: gdzie ty, tam. ja. W efekcie ubezpieczał ich miody podchorążak. Zresztą nie chodziło o ubezpieczenie, gdyż mogło okazać się wątpliwe, ale o świadka; gdyby tamtym coś się przytrafiło po drodze. Wszedłem do klasztoru jako, trzeci. Pierwszy wdrapał się po moich ramionach ułan Wadas i on właśnie otworzył drzwi do lazaretu niemieckiego. Wyszło kilkunastu obdartych żołnierzy. Co czują. zwycięzcy patrząc na wroga, który przez tyle dni prał z murów klasztornych żelaznym gradem, niosąc śmierć — Gdy się widzi pokonanego przeciwnika, to się myśli: jesteś skończony, nie jesteś już tym, kim byłeś, jesteś niczym, a do bezbronnego nie będę strzelał. Wtedy opada gorączka odwetu, wtedy się czuje inaczej . W kazamatach klasztornych znaleźliśmy jeszcze czterech - bardzo ciężko rannych, których nie byliśmy w stanie wyprowadzić, więc zostawiliśmy ich z niemieckim sanitariuszem w oczekiwaniu na ewakuację właściwą. O czym myślał Kazimierz .Guribiel wśród ruin klasztornych na Monte Cassino? — Zastanawiałem się, czy nasz trud wojenny wyda jakieś owoce. I czy ta bitwa przybliżyła nam powrót do wolnej i niepodległej Polski? Ale bitwa nie była jeszcze skończona, choć padł klasztor. Dla badaczy zamierzchłej przeszłości Piedimonte było średniowieczną- forteca. Dla strategów kampanii włoskiej — było ważnym punktem oporu . Dla mnie pozostało miejscem, w którym przeżyłem dzień swego największego w życiu strachu. Ksiądz kapelan Jan Merta W roku 1987 w Przemyślu z okazji Nadania nazwy jednej z ulic Mante Cassino i równocześnie odsłonięcia obelisku w „ Życiu Przemyskim” w Nr 22 ukazał się artykuł poświęcony kapelanowi spod Monte Cassino . Z brewiarzem w ręku 25 czerwca 1943 roku .przebywający we Włoszech 31-latek z Zawiercia rodem, otrzymał upragnione święcenia kapłańskie. Wkrótce, z grupą młodych księży, skierowany został do- II Korpusu .Polskich Sil Zbrojnych na Zachodzie wchodzącego do walki z zaciekle broniącymi „włoskiego buta" faszystami. W obliczu krwawych bitew żołnierzom, prócz czołgów dział ,bardzo: potrzebni byli r6wnież kapelani... Po zakończeniu kampanii włoskiej, ks.-Merta był jednym z. sześciu kapelanów w pobliskim szpitalu w miasteczku Casamassima. Był, zgodnie ze swym powołaniem, „lekarzem duszy", wspierał rannych i ciężko chorych, cieszył się z każdego uratowanego. życia, ale tez często, musiał stawać na czele żałobnego konduktu i odprowadzać na... przyszpitalny cmentarzyk tych, którym nie dane było 'przeżyć. Rozpoczęły się przygotowania do rozwiązania korpusu. Należało uporządkować polskie mogiły w Casamasima, a tych wciąż przybywało, choć nie padały już strzały. Z różnych stron Włoch zwożono .tu ekshumowane żołnierskie ciała.. Ambicją i patriotycznym obowiązkiem kapitana w sutannie było zadbanie o to, by groby te były wiecznym, nieprzemijającym dowodem heroizmu żołnierza polskiego — po raz, któryś w burzJiwej historii, narodu wiernemu do śmierci hasłu „Za Waszą i Naszą Wolność". I tak się też stało. Przez następne 22- lata, do chwili powrotu do ojczyzny był ks. Merta opiekunem tego .cmentarza. On go poświęcił, a później w przeddzień każdych Zaduszek, na łamach gazety włoskiej wychodzącej w Bari, wzywał miejscowe władze i osiadłych w tych stronach Polaków do
Page 1 and 2: KATOLICKIE STOWARZYSZENIE „CIVITA
Page 3 and 4: (zdobyty wcześniej w ramach operac
Page 5: 24. kapr. - Michniowski Stanisław
Page 9 and 10: „Schleswig-Holstein") spoczęły
Page 11: Ta ziemia do Polski należy, Choć

Przemyślanie – uczestnicy bitwy pod Monte Cassino

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template ?