Przemyślanie – uczestnicy bitwy pod Monte Cassino
Przemyślanie – uczestnicy bitwy pod Monte Cassino
Przemyślanie – uczestnicy bitwy pod Monte Cassino
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
„Schleswig-Holstein") spoczęły tam, gdzie powinny — na Westerplatte! Zakończyłem swoją<br />
misję. Podszedłem wtedy do ministra Wieczorka i <strong>pod</strong>ziękowałem mu za to. On uścisnął mi<br />
dłoń i odpowiedział: — To księdzu, a nie mnie, należą się te <strong>pod</strong>ziękowania...<br />
Mało, kto wie, że jeden z <strong>pod</strong>władnych mjra Sucharskiego przypłacił ten jego „powrót"<br />
życiem: serce nie wytrzymało tak silnych emocji — kapral Edward Łuczyński umarł<br />
w chwili, gdy .urnę z prochami majora składano do specjalnej niszy, do końca wsłuchując<br />
się — na. szpitalnym łóżku — w radiową relację z tej uroczystości.<br />
/ Z. Besz/<br />
Polski Cmentarz Wojenny <strong>pod</strong> <strong>Monte</strong> <strong>Cassino</strong><br />
Polski Cmentarz Wojenny <strong>pod</strong> <strong>Monte</strong> <strong>Cassino</strong> <strong>–</strong> cmentarz polskich żołnierzy poległych<br />
w bitwie powstał na przełomie 1944 i 1945 r., według projektu architektów Hryniewicza<br />
i Skolimowskiego. Zbudowano go na płaskim odcinku terenu pomiędzy <strong>Monte</strong> <strong>Cassino</strong><br />
i wzgórzem "593", a więc w miejscu najbardziej wymownym. To właśnie tamtędy szły<br />
główne natarcia 3 Dywizji Strzelców Karpackich. Uroczyste oddanie nastąpiło 1 września<br />
1945 r. Zbudowali go żołnierze, <strong>uczestnicy</strong> <strong>bitwy</strong>. Spoczywa na nim 1051 poległych<br />
żołnierzy Rzeczypospolitej wszystkich narodowości (Polaków, Białorusinów, Ukraińców<br />
i Żydów) wyprowadzonych przez Władysława Andersa z "nieludzkiej ziemi , z sowieckich<br />
obozów koncentracyjnych Archipelagu Gułag.<br />
Żołnierze II Korpusu po decyzjach konferencji jałtańskiej <strong>pod</strong>porządkowujących Polskę<br />
ZSRR w przeważającej większości nie mogli <strong>–</strong> i nie chcieli <strong>–</strong> z powodów politycznych<br />
powrócić do kraju, który uważali za zniewolony. Po przekształceniu II Korpusu w Polski<br />
Korpus Przysposobienia i Rozmieszczenia większość z nich pozostała na emigracji<br />
w Wielkiej Brytanii i krajach Imperium Brytyjskiego (Kanada, RPA, Związek Australijski,<br />
Nowa Zelandia). Żołnierze, którzy zawierzając obietnicom władz komunistycznych powrócili<br />
do Polski stali się obiektem obserwacji i prześladowań komunistycznych władz<br />
bezpieczeństwa (MBP, Informacja Wojskowa).<br />
Generał Władysław Anders, który zmarł w 1970 r. w Londynie, w swej ostatniej woli prosił,<br />
by być pochowanym wśród swoich żołnierzy <strong>pod</strong> <strong>Monte</strong> <strong>Cassino</strong>. Jego grób stanowi dziś<br />
centralny punkt cmentarza.<br />
Cmentarz żołnierzy II Korpusu <strong>pod</strong> <strong>Monte</strong> <strong>Cassino</strong> po odzyskaniu nie<strong>pod</strong>ległości przez<br />
Polskę jest jednym z najważniejszych miejsc pamięci narodowej. Polacy nie zapominają<br />
o poległych <strong>pod</strong> <strong>Cassino</strong> żołnierzach, znicze są zawsze zapalone, setki krzyży ozdobiono<br />
różańcami. Cmentarz polskich żołnierzy ozdabia także sentencja "Przechodniu powiedz<br />
Polsce, żeśmy polegli wierni w jej służbie"